Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

mores+sen

  • 121 Fatuus

    1.
    fătŭus, a, um, adj. [root fa, cf. for; properly, garrulous], foolish, silly, simple (class.; syn.: stultus, stolidus, insipiens, desipiens, stupidus, hebes, ineptus, insulsus, absurdus).
    I.
    Adj.: ego me ipsum stultum existimo, fatuum esse non opinor, Afran. ap. Isid. Orig. 10, 246:

    stulti, stolidi. fatui, fungi, bardi, blenni, buccones,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 2:

    fatuus est, insulsus,

    Ter. Eun. 5, 9, 49:

    non modo nequam et improbus, sed etiam fatuus et amens es,

    Cic. Deiot. 7, 21:

    monitor,

    id. de Or. 2, 24, 99: homo, Poët. ap. Cic. de Or. 2, 67, 274:

    puer,

    Cic. Att. 6, 6, 3:

    nisi plane fatui sint,

    id. Fin. 2, 22, 70:

    mores,

    Plaut. Trin. 2, 2, 18.—
    B.
    Poet. transf.
    1.
    Insipid, tasteless, of food: ut sapiant fatuae, fabrorum prandia, betae, Mart. 13, 13.—
    2.
    Awkward, clumsy, unwieldy:

    illa bipennem Insulsam et fatuam dextra tenebat,

    Juv. 6, 658.—
    II.
    Subst.: fătŭus, i, m., and fătŭa, ae, f., a fool, simpleton, a jester, buffoon.
    A.
    In gen., one who acts foolishly:

    paene ecfregisti, fatue, foribus cardines,

    Plaut. Am. 4, 2, 6; Cat. 83, 2; Juv. 9, 8.—
    B.
    Esp., kept by Romans of rank for their amusement:

    Harpasten, uxoris meae fatuam, scis hereditarium onus in domo mea remansisse... si quando fatuo delectari volo, me rideo,

    Sen. Ep. 50, 2; Lampr. Comm. 4, 3.—Hence, fătŭe, adv., foolishly, absurdly:

    plerumque studio loquendi fatue modo accedendum,

    Quint. 6, 4, 8 dub. (Spald. and Zumpt, fatui); Tert. adv. Herm. 10; id. de Pat. 6. —Hence,
    2.
    Fātŭus, i. m., another name for the prophesying Faunus; also called Fātŭ-ellus; while his sister, Fauna, who prophesied to females, was also called Fātŭa and Fātŭella, Lact. 1, 22, 9; Arn. 5, 18; Macr. S. 1, 12; Mart. Cap. 2, § 167; Just. 43, 1; Plin. 27, 12, 83, § 117 (dub.; Jan. fatuos).

    Lewis & Short latin dictionary > Fatuus

  • 122 fatuus

    1.
    fătŭus, a, um, adj. [root fa, cf. for; properly, garrulous], foolish, silly, simple (class.; syn.: stultus, stolidus, insipiens, desipiens, stupidus, hebes, ineptus, insulsus, absurdus).
    I.
    Adj.: ego me ipsum stultum existimo, fatuum esse non opinor, Afran. ap. Isid. Orig. 10, 246:

    stulti, stolidi. fatui, fungi, bardi, blenni, buccones,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 2:

    fatuus est, insulsus,

    Ter. Eun. 5, 9, 49:

    non modo nequam et improbus, sed etiam fatuus et amens es,

    Cic. Deiot. 7, 21:

    monitor,

    id. de Or. 2, 24, 99: homo, Poët. ap. Cic. de Or. 2, 67, 274:

    puer,

    Cic. Att. 6, 6, 3:

    nisi plane fatui sint,

    id. Fin. 2, 22, 70:

    mores,

    Plaut. Trin. 2, 2, 18.—
    B.
    Poet. transf.
    1.
    Insipid, tasteless, of food: ut sapiant fatuae, fabrorum prandia, betae, Mart. 13, 13.—
    2.
    Awkward, clumsy, unwieldy:

    illa bipennem Insulsam et fatuam dextra tenebat,

    Juv. 6, 658.—
    II.
    Subst.: fătŭus, i, m., and fătŭa, ae, f., a fool, simpleton, a jester, buffoon.
    A.
    In gen., one who acts foolishly:

    paene ecfregisti, fatue, foribus cardines,

    Plaut. Am. 4, 2, 6; Cat. 83, 2; Juv. 9, 8.—
    B.
    Esp., kept by Romans of rank for their amusement:

    Harpasten, uxoris meae fatuam, scis hereditarium onus in domo mea remansisse... si quando fatuo delectari volo, me rideo,

    Sen. Ep. 50, 2; Lampr. Comm. 4, 3.—Hence, fătŭe, adv., foolishly, absurdly:

    plerumque studio loquendi fatue modo accedendum,

    Quint. 6, 4, 8 dub. (Spald. and Zumpt, fatui); Tert. adv. Herm. 10; id. de Pat. 6. —Hence,
    2.
    Fātŭus, i. m., another name for the prophesying Faunus; also called Fātŭ-ellus; while his sister, Fauna, who prophesied to females, was also called Fātŭa and Fātŭella, Lact. 1, 22, 9; Arn. 5, 18; Macr. S. 1, 12; Mart. Cap. 2, § 167; Just. 43, 1; Plin. 27, 12, 83, § 117 (dub.; Jan. fatuos).

    Lewis & Short latin dictionary > fatuus

  • 123 ferus

    fĕrus, a, um, adj. [cf. Gr. thêr, Aeol. phêr; Lat. ferox, etc.; v. ferio], wild, untamed.
    I.
    Lit., of animals and plants.
    A.
    Adj. (syn. immanis, opp. cicur):

    quae vero et quam varia genera bestiarum vel cicurum vel ferarum!

    Cic. N. D. 2, 39, 99; cf.:

    si hoc apparet in bestiis, volucribus, nantibus, agrestibus, cicuribus, feris,

    id. Lael. 21, 81:

    apes (opp. cicures),

    Varr. R. R. 3, 16, 19:

    immanes et ferae beluae,

    Cic. N. D. 2, 64, 161:

    fera et immanis belua,

    id. Ac. 2, 34, 108; Nep. Dat. 3, 2; Curt. 5, 4, 19; Suet. Aug. 67:

    leones,

    Hor. Epod. 7, 12:

    equus,

    id. S. 1, 5, 57:

    caprae,

    Verg. A. 4, 152:

    palumbus,

    Plin. 30, 7, 20, § 60 et saep.:

    arbores,

    Plin. 14, 20, 25, § 127:

    oliva,

    Stat. Th. 6, 7:

    fructus,

    Verg. G. 2, 36:

    odor (with solitudinem redolens),

    disagreeable, Plin. 12, 17, 37, § 76.—
    B.
    Subst.
    1.
    fĕrus, i, m., a wild animal, wild beast ( poet.); a lion, Phaedr. 1, 21, 8; a boar, id. 4, 4, 3; a horse, Verg. A. 2, 51; 5, 818; a stag, id. ib. 7, 489; a serpent, Sil. 6, 268.—
    2.
    fĕra, ae (sc. bestia), f., a wild animal, wild beast (class.):

    immani et vastae insidens beluae, quocumque vult, inflectit illam feram,

    Cic. Rep. 2, 40; cf. id. Rosc. Am. 26, 71:

    neque ulla re longius absumus a natura ferarum,

    id. Off. 1, 16, 50:

    ipsae ferae nullo insequente saepe incidunt (in plagas),

    id. ib. 3, 17, 68:

    multa in ea (silva Hercynia) genera ferarum nasci constat,

    Caes. B. G. 6, 25 fin.:

    neque homini neque ferae parcunt,

    id. ib. 6, 28, 2:

    formidolosae dum latent silvis ferae,

    Hor. Epod. 5, 55:

    more ferarum,

    id. S. 1, 3, 109:

    Romulea fera,

    the she-wolf that suckled Romulus, Juv. 11, 104; a sea-monster, Ov. M. 4, 713; 719; a serpent, Hyg. Astr. 2, 42; the ant, Mart. 6, 15, 2; the constellations of the Great and Little Bear:

    magna minorque ferae,

    id. Tr. 4, 3, 1; Vulg. Gen. 37, 20.— Prov.: ferae inter se placidae sunt, morsuque similium abstinent, Sen. de lra, 2, 8, 3.—
    II.
    Transf., of places (syn. incultus):

    in locis feris arbores plura ferunt, in his, quae sunt culta, meliora,

    wild, uncultivated, Varr. R. R. 1, 7, 7; cf.: ferus, ager incultus, Paul. ex Fest. p. 86 Müll.:

    montes,

    Verg. E. 5, 28:

    silvae,

    Hor. S. 2, 6, 92.—
    III.
    Trop., wild, rude, uncultivated; savage, barbarous, fierce, cruel (syn.: immanis, agrestis, inhumanus;

    opp. mansuetus, humanus): ipsis in hominibus nulla gens est neque tam mansueta neque tam fera, quae non, etc.,

    Cic. Leg. 1, 8, 24; cf.:

    nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc.,

    id. Tusc. 1, 13, 30; id. Phil. 3, 9, 23:

    ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,

    id. Inv. 1, 2, 2; id. Verr. 2, 2, 21, § 51:

    ferus atque agrestis,

    id. Rosc. Am. 27, 74:

    inhumani ac feri testes,

    id. Rep. 1, 37 fin.; cf. Ter. And. 1, 5, 43:

    ferus et ferreus,

    Cic. Q. Fr. 1, 3, 3:

    quam ferus et vere ferreus ille fuit!

    Tib. 1, 10, 2;

    v. ferreus: nemo adeo ferus est, ut non mitescere possit,

    Hor. Ep. 1, 1, 39:

    Britanni hospitibus feri,

    id. C. 3, 4, 33:

    Numantia,

    id. ib. 2, 12, 1:

    Iberia,

    id. ib. 4, 5, 27:

    animi hominum, studiis bellandi jam immanes ac feri,

    Cic. Rep. 2, 14; id. Fragm. ap. Non. 342, 33 (Rep. 2, 23 ed. Mos.):

    ingenium immansuetum ferumque,

    Ov. M. 15, 85; cf.:

    (ostendere ejus) mores feros immanemque naturam,

    Cic. Rosc. Am. 13, 37:

    homines a fera agrestique vita ad hunc humanum cultum civilemque deducere,

    id. de Or. 1, 8, 33:

    victus,

    id. Inv. 1, 2, 2:

    moenera militiaï,

    Lucr. 1, 29:

    munera belli,

    id. 1, 32:

    hiems,

    Ov. Tr. 1, 1, 42; cf.:

    diluvies,

    Hor. C. 3, 29, 40:

    sacra (of death by sacrifice),

    Ov. M. 13, 454:

    dolores lenire requie,

    id. ib. 13, 317.—With supine: ferum visu dictuque (= deinon idein kai legein), Sil. 1, 175.—No comp. or sup.

    Lewis & Short latin dictionary > ferus

  • 124 impello

    impello ( inp-), pŭli, pulsum, 3 (archaic inf. pres. pass. inpellier, Lucr. 6, 1060), v. a. [in-pello], to push, drive, or strike against a thing; to strike, reach.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (mostly poet.):

    cavum conversa cuspide montem Impulit in latus,

    Verg. A. 1, 82:

    vocales impellere pollice chordas,

    to strike, Tib. 2, 5, 3; cf. Ov. M. 10, 145:

    aequora remis,

    id. ib. 3, 657; cf.:

    infidum remis marmor,

    Verg. G. 1, 254:

    impellunt animae lintea Thraciae,

    swell, Hor. C. 4, 12, 2:

    auras mugitibus,

    Ov. M. 3, 21; cf.:

    maternas aures Luctus,

    Verg. G. 4, 349:

    sensus,

    Lucr. 1, 303:

    colles canoris plausibus, Claud. Cons. Prob. et Olybr. 175: cui patuere Alpes saxa impellentia caelum,

    Sil. 11, 217: cum fretum non impulit Ister, does not strike, i. e. does not empty into, Luc. 5, 437:

    impulsum ab eo dextri pedis pollice,

    Suet. Calig. 57:

    subitus antennas impulit ignis,

    Juv. 12, 19.—
    B.
    In partic., with the access. idea of motion, to drive forward, set in motion, urge on, impel (class.):

    biremes subjectis scutulis impulsas vectibus in interiorem partem transduxit,

    Caes. B. C. 3, 40, 4:

    (navem) triplici versu (remorum),

    Verg. A. 5, 119:

    puppim remis velisque,

    Sil. 1, 568:

    ratem (levis aura),

    Ov. M. 15, 697:

    currum,

    Val. Fl. 6, 6:

    equum calce,

    Sil. 7, 697; cf.:

    cornipedem planta,

    id. 2, 71:

    Zephyris primum impellentibus undas,

    Verg. G. 4, 305:

    fluctus (ventus),

    Petr. 114:

    aequor velis,

    Tac. A. 2, 23:

    praemissus eques postremos ac latera impulit,

    id. ib. 2, 17: utque impulit arma, i. e. brandished, flourished, Verg. A. 8, 3:

    remos,

    id. ib. 4, 594:

    sagittam nervo,

    to shoot, discharge, Ov. M. 11, 325:

    semen vehementius urinam impellit,

    drives down, promotes the discharge of, Plin. 24, 19, 118, § 180:

    praecipitantem igitur impellamus et perditum prosternamus,

    give a push to, Cic. Clu. 26, 70; Tac. A. 4, 22:

    procumbunt orni, nodosa impellitur ilex,

    is overthrown, thrown down, Luc. 3, 440:

    impulit aciem,

    forced to give way, broke, Liv. 9, 40, 9; cf.:

    hostem primo impetu impulit,

    id. 9, 27, 9:

    impulsis hostibus castra cepit,

    Vell. 2, 70, 1:

    impulit Vitellianos modica caede,

    Tac. H. 3, 16:

    quem (hostem) si inpellere maturasset,

    id. ib. 4, 34;

    78 al.— Designating the limit: in fugam atque in latebras impellere,

    Cic. Rab. Perd. 8, 22:

    se in vulnus,

    Vell. 2, 70 fin.:

    inque meos ferrum flammasque Penates Impulit,

    Ov. M. 12, 552:

    ferrum capulo tenus,

    Sil. 9, 382:

    (Aufidus) in aequora fluctus,

    id. 7, 482; 14, 429:

    jamque diem ad metas defessis Phoebus Olympo Impellebat equis,

    id. 11, 270.
    II.
    Trop.
    A.
    To move to a thing; to impel, incite, urge; esp., to instigate, stimulate, persuade (the predom. signif. in good prose); constr. usu. with aliquem in or ad aliquid and ut; less freq. with a terminal adverb, the inf., the simple acc., or absol.
    (α).
    Aliquem in aliquid:

    nisi eum di immortales in eam mentem impulissent, ut, etc.,

    Cic. Mil. 33, 89:

    hic in fraudem homines impulit,

    id. Pis. 1, 1; id. Lael. 24, 89; and:

    in fraudem impulsus,

    id. Deiot. 12, 32:

    in sermonem,

    id. de Or. 2, 89, 363:

    in plurimas animum audientium species impellere,

    Quint. 12, 10, 43.—
    (β).
    Aliquem ad aliquid (so most freq.):

    ad quam quemque artem putabat esse aptum, ad eam impellere atque hortari solebat,

    Cic. de Or. 1, 28, 126:

    ad veterum annalium memoriam comprehendendam impulsi atque incensi,

    id. Brut. 5, 19:

    facile ad credendum,

    id. Rep. 2, 10:

    aliquos ad omne facinus,

    id. ib. 6, 1:

    ad maleficium,

    Auct. Her. 2, 21, 34:

    ad injuriam faciendam,

    Cic. Fl. 34, 85:

    ad scelus,

    id. Rosc. Am. 14, 39:

    ad bellum,

    id. Sull. 13, 36:

    ad crudelitatem,

    Quint. 8, 3, 85:

    ad metum, cupiditatem, odium, conciliationem,

    id. 3, 8, 12 et saep.—
    (γ).
    With ut:

    quae causa nos impulerit, ut haec tam sero litteris mandaremus,

    Cic. N. D. 1, 4, 7; cf. id. de Sen. 21, 77:

    Germanos tam facile impelli, ut in Galliam venirent,

    Caes. B. G. 4, 16, 1; Cic. N. D. 2, 66, 166; id. Rep. 3, 2; id. Fin. 3, 20, 65; Hor. Ep. 2, 2, 51 et saep.—
    (δ).
    With a terminal adv.:

    dum in dubio est animus, paulo momento huc illuc impellitur,

    Ter. And. 1, 5, 31:

    impulit huc animos,

    Luc. 8, 454:

    voluntates impellere quo velit,

    Cic. de Or. 1, 8, 30.—
    (ε).
    With inf.:

    fuerunt quos pavor nando capessere fugam impulerit,

    Liv. 22, 6, 7:

    quae mens tam dira Impulit his cingi telis?

    Verg. A. 2, 520; Tac. A. 6, 45; 13, 10:

    quendam impulit servilem ei amorem obicere,

    id. ib. 14, 60; Hor. C. 3, 7, 14; Stat. Th. 10, 737; Just. 3, 1, 3; 5, 1, 4; 29, 4, 5.—
    (ζ).
    With the simple acc.:

    ut forte legentem Aut tacitum impellat quovis sermone,

    to arouse, address, Hor. S. 1, 3, 65; Val. Fl. 4, 486:

    cum praetor lictorem impellat,

    Juv. 3, 128:

    quis modo casus impulit hos,

    id. 15, 120:

    vernacula multitudo, lasciviae sueta, impellere ceterorum rudes animos,

    to instigate, stimulate, Tac. A. 1, 31 Ritter. (Nipperd. implere).—In pass.:

    (ut) qui audiunt aut impellantur aut reflectantur,

    Cic. de Or. 2, 77, 312:

    Bellovacos impulsos ab suis principibus ab Aeduis defecisse,

    Caes. B. G. 2, 14, 3:

    vel iratum vel impulsum ab aliis,

    Quint. 11, 1, 71:

    hac fama impulsus Chremes ultro ad me venit,

    Ter. And. 1, 1, 72:

    impulsus irā... Quibus iris impulsus,

    id. Hec. 3, 5, 35:

    furore atque amentia impulsus,

    Caes. B. G. 1, 40, 4:

    hac impulsi occasione,

    id. ib. 7, 1, 3:

    Induciomari nuntiis impulsi,

    id. ib. 5, 26, 2:

    Cassandrae impulsus furiis,

    Verg. A. 10, 68 et saep.:

    quia et initio movendus sit judex et summo impellendus,

    Quint. 7, 1, 10:

    cum simul terra, simul mari bellum impelleretur,

    Tac. Agr. 25; cf.:

    impulsum bellum,

    Luc. 7, 5; 7, 330.—
    (η).
    Absol.: cui (daimoniôi) sempel ipse paruerit, numquam impellenti, saepe revocanti, Cic. Div. 1, 54, 122:

    qui nullo impellente fallebant,

    id. Fl. 8, 20:

    uno ictu frequenter impellunt (sententiae),

    Quint. 12, 10, 48.—
    B.
    To overthrow, subdue, destroy (rare): praecipitantem igitur impellamus, et perditum prosternamus, Cic. Clu. 26, 70:

    miseri post fata Sychaei... Solus hic (Aeneas) inflexit sensus animumque labantem Impulit,

    i. e. has completely subdued, Verg. A. 4, 23:

    impellere ruentem,

    to destroy completely, Tac. H. 2, 63 fin.:

    inpulsas Vitellii res audietis,

    id. ib. 3, 2:

    inmenso Achaicae victoriae momento ad impellendos mores,

    Plin. 33, 11, 53, § 149:

    impulsum bellum,

    i. e. brought near to a close, Luc. 5, 330:

    impellens quidquid sibi, summa petenti, obstaret,

    id. 1, 149:

    tum leviter est temptatum,... et nunc maximo temporum nostrorum auctore prope inpulsum,

    Quint. 3, 4, 2 Spald. N. cr.

    Lewis & Short latin dictionary > impello

  • 125 impurus

    impūrus ( inp-), a, um, adj. [2. inpurus], unclean, filthy, foul (cf.: obscenus, spurcus, immundus).
    I.
    Lit. (very rare):

    impurae matris prolapsus ab alvo,

    Ov. Ib. 223.—
    II.
    Trop., unclean (in a moral sense), impure, defiled, filthy, infamous, abandoned, vile.
    A.
    Of living beings:

    impudens, impurus, inverecundissimus,

    Plaut. Rud. 3, 2, 38:

    in his gregibus omnes aleatores, omnes adulteri, omnes impuri impudicique versantur,

    Cic. Cat. 2, 10, 23:

    persona illa lutulenta, impura, invisa,

    id. Rosc. Com. 7, 20:

    o hominem impurum!

    Ter. Ad. 2, 1, 29: impuri cujusdam et ambitiosi sententia, Cic. Lael. 16, 59:

    cum impuris atque immanibus adversariis decertare,

    id. Rep. 1, 5:

    (dux) audax, impurus,

    id. ib. 1, 44:

    impurus et sceleratus,

    id. Att. 9, 15 fin.:

    erat hic Corinthia anus haud impura,

    tolerably decent, Ter. Heaut. 4, 1, 16:

    homo haud impurus,

    id. Eun. 2, 2, 4:

    libidine omni,

    Petr. 81.— Comp.:

    quis illo qui maledicit impurior?

    Cic. Phil. 3, 6, 15.— Sup.: omnium non bipedum solum, sed etiam quadrupedum impurissimus, Auct. Or. pro Dom. 18, 48.—
    B.
    Of inanim. and abstr. things:

    lingua,

    Sen. Ep. 87 med.:

    animus,

    Sall. C. 15, 4:

    mores,

    Cat. 108, 2:

    adulterium,

    id. 66, 84:

    historia,

    Ov. Tr. 2, 416:

    medicamina, i. e. venena,

    Flor. 2, 20:

    quid impurius, quam retinuisse talem (adulteram),

    Quint. 9, 2, 80. —Hence, adv.: impūrē (acc. to II.), impurely, basely, shamefully, vilely:

    impure atque flagitiose vivere,

    Cic. Fin. 3, 11, 38:

    multa facere impure atque taetre,

    id. Div. 1, 29, 6:

    atque intemperanter facere,

    id. Phil. 2, 21, 50:

    a quo impurissime haec nostra fortuna despecta est,

    id. Att. 9, 12, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > impurus

  • 126 incito

    in-cĭto, āvi, ātum, 1, v. a., to set in rapid motion, to hasten, urge forwards; and with se, to put one ' s self in rapid motion, to hasten, rush (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    vehementius equos incitare,

    Caes. B. C. 2, 41, 4:

    saxa per pronum,

    Sall. H. 3, 22 Dietsch:

    hastas,

    Val. Fl. 1, 409:

    stellarum motus tum incitantur, tum retardantur,

    Cic. N. D. 2, 40, 103:

    naves longas remis,

    Caes. B. G. 4, 25, 1; cf.:

    lintres magno sonitu remorum incitatae,

    id. ib. 7, 60, 4:

    navigio remis incitato,

    id. ib. 3, 14, 6:

    alii ex castris sese incitant,

    sally out, id. B. C. 2, 14, 3; cf.:

    cum ex alto se aestus incitavisset,

    had rushed in, id. B. G. 3, 12, 1; and:

    quo major vis aquae se incitavisset,

    id. ib. 4, 17, 7: duabus ex partibus sese (naves) in eam (navem) incitaverant, id. B. C. 2, 6, 4; cf. id. ib. 3, 24, 3.—Prov.: incitare currentem, to spur a willing horse, i. e. to urge a person who does not need urging, Cic. Phil. 3, 8, 19; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 16; v. curro.—
    B.
    In partic., to cause to grow larger, i. e. to augment, increase, to promote the growth of (not ante-Aug.; cf.

    excito, I. B.): hibernis (Enipeus amnis) incitatus pluviis,

    swollen, Liv. 44, 8, 6:

    frequentibus fossuris terra permiscetur, ut incitari vitis possit,

    Col. 4, 22, 3; 4, 33. fin.; 3, 21, 7.—
    II. A.
    In gen.:

    aliquem imitandi cupiditate,

    Cic. Brut. 92, 317:

    quibus (causis) mentes aut incitantur aut reflectuntur,

    id. de Or. 1, 32, 53:

    animos, opp. sedare,

    id. Or. 19, 63:

    ipsum ingenium diligentia etiam ex tarditate incitat,

    id. ib. 2, 35, 147:

    quorum studio legendi meum scribendi studium in dies incitatur,

    id. Div. 2, 2, 5:

    quamquam ea incitatur in civitate ratio vivendi,

    id. de Or. 3, 60, 226:

    stultas cogitationes,

    Hirt. B. G. 8, 10, 4:

    quoniam ad hanc voluntatem ipsius naturae stimulis incitamur,

    Cic. Rep. 1, 2 fin.; cf.:

    juvenes ad studium et ad laborem,

    id. de Or. 1, 61, 262:

    aliquem ad servandum genus hominum,

    id. Fin. 3, 20, 66:

    multa Caesarem ad id bellum incitabant,

    Caes. B. G. 3, 10, 1:

    aliquem ad bellum atque arma,

    Liv. 1, 27, 3:

    aliquem ad amplissimam spem,

    Suet. Caes. 7:

    cujus voluptatis avidae libidines temere et effrenate ad potiundum incitarentur,

    Cic. de Sen. 12, 39:

    incitabant (animum ferocem) praeterea conrupti civitatis mores,

    Sall. C. 5, 8:

    cum tibia lumbos incitat,

    Juv. 6, 315. —
    B.
    In partic.
    1.
    To inspire. nam terrae vis Pythiam Delphis incitabat, naturae Sibyllam, Cic. Div. 1, 36, 79:

    mente incitati,

    id. Ac. 2, 5, 14; id. Cat. 63, 93.—
    2.
    In a bad sense, to excite, arouse, stir up:

    neque enim desunt, qui istos in me atque in optimum quemque incitent,

    Cic. Fl. 28, 66; cf. id. Fam. 12, 2, 1:

    et consules senatum in tribunum et tribunus populum in consules incitabat,

    Liv. 4, 2, 1:

    his vocibus cum in se magis incitarent dictatorem,

    id. 8, 33, 1:

    opifices facile contra vos incitabuntur,

    Cic. Ac. 2, 47, 144 (shortly before, concitentur); Hirt. B. G. 8, 35 fin.:

    milites nostri pristini diei perfidiā incitati,

    Caes. B. G. 4, 14, 3:

    civitas ob eam rem incitata,

    id. ib. 1, 4:

    judices,

    Quint. 6, 4, 10.—
    3.
    (Acc. to I. B.) To augment, increase, enhance:

    consuetudo exercitatioque et intellegendi prudentiam acuit et eloquendi celeritatem incitat,

    Cic. de Or. 1, 20, 90; so,

    caelibum poenas,

    Tac. A. 3, 25.—Hence, incĭtātus, a, um, P. a. (set in rapid motion; hence), swiftly running, flowing, sailing, flying, etc.; in gen., rapid, swift.
    A.
    Lit.:

    imperator equo incitato se in hostes immittens,

    at full speed, Cic. N. D. 3, 6, 15:

    equo incitato,

    Caes. B. G. 4, 12 fin. (for which: citato equo;

    v. cito): milites cursu incitato in summo colle ab hostibus conspiciebantur,

    advancing rapidly, id. ib. 2, 26, 3; cf.

    in the foll. B.: mundi incitatissima conversio,

    Cic. Rep. 6, 18 (shortly before: conversio concitatior).—
    B.
    Trop.:

    cursus in oratione incitatior,

    Cic. Or. 59, 201; cf.

    so of speech: Herodotus sine ullis salebris quasi sedatus amnis fluit: Thucydides incitatior fertur,

    id. ib. 12, 39.— Adv.: incĭtātē (acc. to B.), of speech, quickly, rapidly, violently:

    fluit incitatius,

    Cic. Or. 63, 212:

    quod incitatius feratur (locutio),

    id. ib. 20, 67.

    Lewis & Short latin dictionary > incito

  • 127 indico

    1.
    in-dĭco, āvi, ātum, āre, v. a. (indicasso, is, for indicavero, is, Plaut. Poen. 4, 2, 66; id. Rud. 4, 3, 89), to point out, indicate (class.).
    I.
    In gen., to show, declare, disclose, make known, reveal, betray.
    A.
    Of persons:

    rem omnem dominae indicavit,

    Cic. Clu. 64, 180:

    Catilina non se purgavit, sed indicavit,

    id. Mur. 25, 51:

    conscios delendae tyrannidis,

    id. Tusc. 2, 22, 52: jam me vobis indicabo, will betray or accuse myself, id. Arch. 11, 28:

    indicabo meum consilium tibi,

    id. Fam. 10, 21, 2:

    rem patri,

    Ter. Ad. 4, 4, 19:

    causam publicae pestis,

    Liv. 8, 18, 4:

    de conjuratione,

    to give information, inform, Sall. C. 48, 4:

    quis tibi de epistulis istis indicavit,

    Cic. Fl. 37, 92; Sall. C. 30, 6:

    aliquid in vulgus,

    to make publicly known, Cic. Univ. 2:

    satis est actori sic indicare,

    Quint. 4, 2, 7.—With rel. clause:

    contentus indicare quid facti sit,

    Quint. 4, 2, 128.—With acc. and inf.:

    digitis ita figuratis ut temporis et aevi (Janum) esse deum indicent,

    Plin. 34, 7, 16, § 33.—
    B.
    Of things concr. and abstr.:

    vultus indicat mores,

    shows, indicates, Cic. Leg. 1, 9; id. Brut. 94, 324:

    lacrimis dolorem,

    Nep. Att. 4 fin.:

    hoc res ipsa indicat,

    Ter. Eun. 4, 3, 16:

    id esse verum parva haec fabella indicat,

    Phaedr. 1, 15, 3:

    supercilia maxime indicant factum,

    Plin. 11, 37, 51, § 138:

    ut epularum sollemnium fides ac tibiae... indicant,

    Cic. de Or. 3, 51, 197. — Pass.:

    aetas veterinorum indicatur dentibus,

    Plin. 11, 37, 64, § 168:

    cum res non gesta indicatur, sed ut sit gesta ostenditur,

    Quint. 9, 2, 40. —
    II.
    In partic.
    A.
    To intimate, give a hint of, to state briefly, mention:

    indicare convenit, quae prodit Onesicritus,

    Plin. 6, 23, 26, § 96:

    aliquid obiter,

    id. 33, 1, 5, § 15:

    nominatim,

    id. 15, 14, 15, § 49:

    ut indicavimus,

    id. 36, 15, 24, § 115.—
    B.
    To set or tell the price of a thing, to value, put a price on: hanc eme. Do. Modo ut sciam, quanti indicet, etc., Plaut. Pers. 4, 4, 25:

    indica, fac pretium,

    id. ib. 37:

    cum postulasset, ut sibi fundus semel indicaretur,

    Cic. Off. 3, 15, 62. —
    C.
    In jurid. Lat., to carry on a judicial process to conviction:

    Indicasse est detulisse, arguisse, accusasse et convicisse,

    Dig. 50, 16, 197.
    2.
    in-dīco, xi, ctum, 3 ( imp. indice, Plaut. Ps. 1, 5, 132:

    indixti for indixisti,

    Front. de Cels. Ep. 3), v. a. [in-dico], to declare publicly, to proclaim, publish, announce, to appoint (class.):

    totius Galliae concilium Bibracte indicitur,

    Caes. B. G. 7, 63; Liv. 1, 50, 4:

    forum,

    Verg. A. 5, 758: Romae [p. 934] dierum viginti supplicatio indicitur, Caes. B. G. 7, 90:

    exercitum in aliquem locum,

    to order it to, Liv. 6, 12; cf.

    of time: comitia in trinum nundinum,

    id. 3, 35, 1:

    bellum populo Romano suo nomine indixit,

    Cic. Cat. 2, 6, 14; cf. Varr. L. L. 6, § 61 Müll.:

    dies indicta pugnae,

    Liv. 10, 27, 3:

    justitium,

    Cic. Phil. 5, 12, 31: familiaribus cenas, to invite one ' s self as their guest, Suet. Ner. 27:

    iter alicui,

    Verg. A. 7, 468:

    funus,

    to invite to a funeral, Varr. L. L. 6, § 61 Müll.; Cic. Leg. 2, 24, 61; Suet. Caes. 84:

    simul divom templis indicit honorem,

    a thanksgiving, Verg. A. 1, 632; 3, 264; Sil. 7, 90.—With ut:

    in diem certam ut ad lucum Ferentinae conveniant indicit,

    Liv. 1, 50, 1. —
    B.
    Trop.:

    qui ipsi sibi bellum indixissent,

    are their own enemies, Cic. Fin. 5, 10, 29:

    philosophiae bellum indicere,

    id. de Or. 2, 37, 55.—
    II.
    Esp.
    A.
    To appoint a place of gathering, fix, name a destination or rendezvous:

    exercitu indicto ad portam Esquilinam in posteram diem,

    Liv. 6, 22, 8:

    exercitus omnis Aquiloniam est indictus,

    id. 10, 38, 4:

    exercitus Pisas indictus erat,

    id. 40, 41, 7:

    clam exercitu indicto,

    id. 41, 14, 2.—
    B.
    To impose, enjoin, inflict:

    multam,

    to impose a penalty, Plin. 18, 3, 3, § 11:

    tributum,

    Liv. 4, 60; cf.:

    servorum numerum et pondus argenti senatoribus,

    Tac. H. 3, 58:

    populo famem indixit,

    Suet. Cal. 26 fin.:

    sibimet ipse exsilium indixit,

    Liv. 39, 52, 9; cf.: sibi patientiam, to enjoin upon one ' s self, Sen. Ep. 123, 5:

    iter ad regem Latinum Indicit primis juvenum,

    Verg. A. 7, 468:

    certum dominis servorum numerum,

    Suet. Ner. 44; id. Aug. 25:

    libertus, cui patronus operas indicere vellet,

    to prescribe, Gai. Inst. 4, 162.

    Lewis & Short latin dictionary > indico

  • 128 induco

    in-dūco, xi, ctum, 3 ( imp. induce for induc, Varr. R. R. 3, 2, 18;

    induxti for induxisti,

    Ter. And. 5, 3, 12;

    induxis for induxeris,

    Plaut. Capt. 1, 2, 46), v. a. [in-duco], to lead, bring, or conduct into a place; to lead or bring in (class.); constr. with in and acc., dat., acc. only, or absol.
    I.
    Lit.
    (α).
    With in and acc.:

    oves et armenta in rura,

    Varr. R. R. 1, 2, 12:

    aliquem in viam,

    id. ib. 3, 2, 18:

    exercitum in Macedoniam,

    Liv. 31, 28, 2:

    cohortem praetoriam in medios hostes,

    Sall. C. 60, 5:

    principes in cornua inducit,

    leads against, Liv. 30, 34, 11; so,

    Hannibal elephantos in primam aciem induci jussit,

    id. 27, 14, 6:

    in dextrum cornu elephantos,

    id. 44, 41, 3; Caes. B. C. 3, 112 al. —
    (β).
    With dat. (mostly poet. and rare):

    age, moenibus induc,

    Stat. Th. 12, 326:

    fossā mare urbi,

    Suet. Ner. 16. —
    (γ).
    With acc. only:

    princeps turmas inducit Asilas,

    Verg. A. 11, 620:

    inducunt venti nubilum,

    Plin. Ep. 2, 17, 7.—
    (δ).
    Absol.:

    eā (portā) secundae legionis principes hastatosque inducit (sc. in urbem),

    Liv. 34, 15, 6.—
    B.
    In partic.
    1.
    To bring forward, exhibit, represent in the circus or on the stage:

    a me autem gladiatorum par nobilissimum inducitur,

    Cic. Opt. Gen. Or. 6, 17; so,

    aliquem,

    Suet. Calig. 27 fin.:

    elephantos in circum,

    Plin. 8, 6, 6, § 17:

    inducta est et Afranii Togata, quae Incendium inscribitur,

    Suet. Ner. 11; id. Claud. 34; 45; id. Tib. 42; cf.:

    pater ille, Terenti fabula quem miserum vixisse Inducit,

    Hor. S. 1, 2, 22.—
    2.
    To bring into or before a court (post-Aug.):

    inducta teste in senatu,

    Suet. Claud. 40:

    Firminus inductus in senatum,

    Plin. Ep. 2, 12, 2:

    majestatis reos in curiam,

    Suet. Dom. 11.—
    3.
    To bring home, take into one ' s family:

    carasque toris inducere Thressas,

    Val. Fl. 2, 132:

    intra undecim dies quam illi novercam amore captus induxerat,

    Plin. Ep. 6, 33, 2. —
    C.
    Transf.
    1.
    To put on articles of dress:

    si sibi calceus perperam induceretur,

    Suet. Aug. 92:

    umeros albenti amictu,

    Stat. S. 5, 2, 67:

    togam super membra,

    Luc. 2, 387. —With Gr. acc.:

    tunicāque inducitur artus,

    Verg. A. 8, 457. —
    2.
    To draw over, spread over, to overlay, overspread:

    postes pice,

    Plaut. Most. 3, 2, 142; Vitr. 7, 3:

    colorem picturae,

    i. e. to varnish, Plin. 35, 10, 36, § 102:

    parieti ceram liquefactam,

    id. 33, 7, 40, § 122:

    cuti nitorem,

    id. 24, 8, 33, § 49:

    varias plumas,

    Hor. A. P. 2:

    humanam membris formam,

    Ov. M. 7, 642:

    omnibus viris magnitudine sua inducturus caliginem,

    to overspread with darkness, to darken, obscure, Vell. 2, 36, 1:

    pontem,

    to throw a bridge across, Curt. 5, 5:

    scuta ex cortice facta pellibus,

    to cover, Caes. B. G. 2, 33:

    coria super lateres,

    id. B. C. 2, 10:

    pulvis velut nube inducta omnia inpleverat,

    Liv. 1, 29, 4:

    sed quae mutatis inducitur tot medicaminibus,

    Juv. 6, 471.— With Gr. acc.:

    (victima) inducta cornibus aurum,

    Ov. M. 7, 161; 10, 271.—
    3.
    To level the ground by filling up:

    ita inducto solo, ut nulla vestigia exstent,

    Plin. 2, 80, 82, § 194; hence, to strike out, erase, i. e. to level the wax in writing by drawing over it the broad end of the style:

    nomina jam facta sunt: sed vel induci, vel mutari possunt,

    Cic. Att. 13, 14, 2:

    senatus consultum,

    id. ib. 1, 20, 4.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to bring into, introduce:

    seditionem atque discordiam in civitatem,

    Cic. Off. 1, 25, 85:

    aliquid in nostros mores,

    id. de Or. 2, 28, 121: set magna pars morem hunc induxerunt, Plaut. Most. 1, 2, 34:

    morem novorum judiciorum in rem publicam,

    Cic. Rab. Post. 4, 9; Plin. Ep. 2, 16, 9; Lact. Mort. Pers. 38, 4:

    novum verbum in linguam Latinam,

    Cic. Phil. 13, 19, 43:

    pecuniam in rationem,

    to bring into, set down in an account, id. Verr. 2, 1, 41, § 106: agrum alicui pecunia ingenti, to charge in an account, id. Agr. 2, 26, 70:

    exemplum,

    Plin. Pan. 6, 2.—
    2.
    To establish:

    sublato judicum nomine potestas regalis inducta est,

    Lact. 4, 10, 15:

    quia nondum haec consuetudo erat inducta,

    Sen. Contr. 5 praef. §

    4: vetus disciplina deserta, nova inducta,

    Vell. 2, 1, 1.—
    B.
    In partic.
    1.
    To bring in, introduce in speaking or writing (an expression borrowed from the stage):

    hinc ille Gyges inducitur a Platone,

    Cic. Off. 3, 9, 38:

    gravem personam,

    id. Cael. 15, 35:

    Tiresiam deplorantem caecitatem suam,

    id. Tusc. 5, 39, 115.—Of conversation, to introduce:

    puero me hic sermo inducitur,

    Cic. Att. 13, 19, 4:

    hanc rationem Epicurus induxit,

    id. Fat. 10:

    consuetudinem,

    id. Cael. 23, 58:

    dubitationem,

    Tac. A. 1, 7.—
    2.
    To lead to or into; to move, excite, persuade; to mislead, seduce; constr. with in, with acc. or ad, with ut or inf.:

    amici jacentem animum excitare, et inducere in spem cogitationemque meliorem,

    Cic. Lael. 15, 59; so,

    aliquem in spem,

    id. Off. 2, 15, 53:

    in rem utilem,

    id. Inv. 1, 2, 2; cf. id. Q. Fr. 3, 4:

    in errorem,

    id. Off. 3, 13, 55:

    animum ad aliquid,

    Ter. Hec. 4, 4, 67:

    aliquem pretio, gratia, spe, promissis (ad parricidium),

    to mislead, Cic. Rosc. Am. 28, 16:

    multos in peccatum,

    to seduce, Auct. Her. 2, 19, 29:

    ad maleficium,

    id. 2, 2, 3:

    ad misericordiam, ad pudendum, ad pigendum,

    to move, excite, Cic. Brut. 50, 188:

    Carthaginienses ad bellum,

    Nep. Hann. 8:

    ad credendum,

    id. Con. 3:

    vide, quo me inducas,

    Ter. And. 2, 3, 25:

    in quos (affectus) inducendus est judex,

    Quint. 11, 3, 58.—With ut:

    aliquem, ut mentiatur,

    Cic. Rosc. Com. 16, 46.—With inf.:

    consulem promissis, sententiam promere,

    Tac. A. 12, 9.—
    b.
    Animum or in animum, to bring one ' s mind to, to resolve, determine; to suppose, imagine:

    id quod animum induxerat paulisper non tenuit,

    Cic. Att. 7, 3, 8. — With inf. or object-clause:

    animum inducere, contra ea quae a me disputantur de divinatione, dicere,

    Cic. Div. 1, 13, 22:

    opes contemnere,

    id. Tusc. 5, 10, 30:

    id me commissurum ne animum induxeris,

    Plaut. Trin. 3, 2, 78:

    in animum inducunt suum, Jovem se placare posse,

    id. Rud. prol. 22:

    ne tute incommodam rem, ut quaequest, in animum induces pati?

    Ter. Hec. 4, 2, 27:

    oro ut ne illis animum inducas credere,

    id. And. 5, 1, 15:

    qui huic animum assentari induxeris,

    id. Eun. 3, 2, 37:

    mea causa causam hanc justam esse animum inducite,

    id. Heaut. prol. 41; cf. id. Ad. 1, 1, 43:

    ut in animum induceret ad easdem venire epulas,

    Liv. 28, 18, 4; 1, 17, 4; 2, 18, 11:

    postremo Caesar in animum induxerat, laborare, vigilare,

    had determined, Sall. C. 54, 4:

    in animum, ejus vitam defendere,

    Cic. Sull. 30, 83; Ter. Heaut. 5, 4, 5.—With ut, ne, or quominus:

    inducere animum possum, ne aegre patiar,

    Plaut. As. 5, 1, 5:

    inducere animum, ut patrem esse sese, oblivisceretur,

    Cic. Rosc. Am. 19, 53:

    in animum, quo minus illi indicarem,

    Plin. Ep. 9, 13, 6:

    quod consules in senatu ut pronuntiarent, in animum inducere non possent,

    Liv. 27, 9, 9; 2, 5, 7; 39, 12, 3. —
    3.
    To delude, cajole, deceive:

    hic eos, quibus erat ignotus, decepit, fefellit, induxit,

    Cic. Pis. 1, 1:

    socios induxit, decepit, destituit,

    id. Rosc. Am. 40, 117: semper, ut inducar, blandos offers mihi vultus Tib. 1, 6, 1.—
    4.
    To do any thing to one (post-class.):

    injuriam adversus liberos suos testamento,

    Dig. 5, 2, 4.— Hence, in-ductus, a, um, P. a., introduced, foreign, strange (post-Aug. and rare):

    insiticius et inductus sermo (opp. patrius),

    Plin. Ep. 4, 3 fin.; so,

    nihil inductum et quasi devium loquimur,

    id. ib. 5, 6, 44:

    arcessita et inducta,

    id. ib. 3, 18, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > induco

См. также в других словарях:

  • china — /chuy neuh/, n. 1. a translucent ceramic material, biscuit fired at a high temperature, its glaze fired at a low temperature. 2. any porcelain ware. 3. plates, cups, saucers, etc., collectively. 4. figurines made of porcelain or ceramic material …   Universalium

  • China — /chuy neuh/, n. 1. People s Republic of, a country in E Asia. 1,221,591,778; 3,691,502 sq. mi. (9,560,990 sq. km). Cap.: Beijing. 2. Republic of. Also called Nationalist China. a republic consisting mainly of the island of Taiwan off the SE coast …   Universalium

  • Religion in China — Three laughs at Tiger Brook , Confucianism, Taoism, and Buddhism are one, a litang style painting portraying three men laughing by a river stream, 12th century, Song Dynasty …   Wikipedia

  • literature — /lit euhr euh cheuhr, choor , li treuh /, n. 1. writings in which expression and form, in connection with ideas of permanent and universal interest, are characteristic or essential features, as poetry, novels, history, biography, and essays. 2.… …   Universalium

  • Infanticide — is the practice of someone intentionally causing the death of an infant. Often it is the mother who commits the act, but criminology recognises various forms of non maternal child murder. In many past societies, certain forms of infanticide were… …   Wikipedia

  • Teufel — (s. ⇨ Teixel). 1. A mol muess ma m Teuffel uff de Wedel treta. – Birlinger, 1036. 2. All, wat de Düwel nich lesen kann (will), dat sleit he vörbi (oder: sleit he äwer). – Frommann, II, 389, 123; Eichwald, 346; Goldschmidt, 57; Kern, 1430. 3. Als… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • Dhondo Keshav Karve — Dhondu Keshav Karve Born April 18, 1858(1858 04 18) Murud, Dapoli, Ratnagiri, Maharashtra Died November 9, 1962(1962 11 09) (aged 104) Pune, India Maharshi Dr. Dhondo Keshav Karve ( …   Wikipedia

  • Slovene pronouns — Substantival Pronoun= Substantival pronouns can replace a noun in a sentence; this is, as opposed to, say, an adjective or an adverb.Personal PronounA personal pronoun denotes the speaker ( I ), the addressee ( you ) or a third person ( it ).… …   Wikipedia

  • People's Republic of Kampuchea — Infobox Former Country native name = conventional long name = សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា Cộng hòa nhân dân Kampuchea People s Republic of Kampuchea |common name=Cambodia|region= Southeast Asia|continent=moved from Category:Asia to Southeast Asia …   Wikipedia

  • Thomas Franklin Fairfax Millard — (born 8 July 1868 in Missouri; died 7 September 1942 in Seattle, Washington)[1][2][3][4] was an American journalist, newspaper editor, founder of the China Weekly Review, author of seven influential books on the Far East[5] and first American… …   Wikipedia

  • Kunst — 1. A Konst at nian Bruat. (Amrum.) – Haupt, VIII, 369, 321. 2. Aller Kunst Anfang ist geringe. 3. Als beste Kunst wird gerühmt, dass man thut, wie sich geziemt. Jeder seinem Stande und Alter angemessen. 4. Alte Kunst nährt. Dän.: Bedre er gammel… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»