Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

rapid

  • 1 volucer

        volucer ucris, ucre ( gen plur. -crum, rarely -crium, C.), adj.    [3 VOL-], flying, winged: bestiae: angues: dracones, O.: natus, i. e. Cupid, O.—As subst f. (sc. avis), a bird, flying creature: volucrīs videmus effingere nidos: Iunonis, i. e. the peacock, O.: inportunae, H.: pictae, V.: volucris parvula (of a fly), Ph.—Once masc.: teneros volucrīs peremit (sc. alites), C. poët.—In rapid motion, flying, winged, fleet, swift, rapid, soaring: nuntius: aurae, V.: nebulae, O.: harundo, V.: iam volucrem sequor Te, fleeing swiftly, H.—Fig., fleet, swift, rapid: nihil est tam volucre quam maledictum: spes: somnus, V.: fatum, H.—Passing quickly, fleeting, transient, transitory: fortuna: dies, H.: fama, O.
    * * *
    I
    bird, flying insect/creature
    II
    volucris, volucre ADJ
    winged, flying; in rapid motion, fleet; transient, fleeting

    Latin-English dictionary > volucer

  • 2 incito

    in-cĭto, āvi, ātum, 1, v. a., to set in rapid motion, to hasten, urge forwards; and with se, to put one ' s self in rapid motion, to hasten, rush (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    vehementius equos incitare,

    Caes. B. C. 2, 41, 4:

    saxa per pronum,

    Sall. H. 3, 22 Dietsch:

    hastas,

    Val. Fl. 1, 409:

    stellarum motus tum incitantur, tum retardantur,

    Cic. N. D. 2, 40, 103:

    naves longas remis,

    Caes. B. G. 4, 25, 1; cf.:

    lintres magno sonitu remorum incitatae,

    id. ib. 7, 60, 4:

    navigio remis incitato,

    id. ib. 3, 14, 6:

    alii ex castris sese incitant,

    sally out, id. B. C. 2, 14, 3; cf.:

    cum ex alto se aestus incitavisset,

    had rushed in, id. B. G. 3, 12, 1; and:

    quo major vis aquae se incitavisset,

    id. ib. 4, 17, 7: duabus ex partibus sese (naves) in eam (navem) incitaverant, id. B. C. 2, 6, 4; cf. id. ib. 3, 24, 3.—Prov.: incitare currentem, to spur a willing horse, i. e. to urge a person who does not need urging, Cic. Phil. 3, 8, 19; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 16; v. curro.—
    B.
    In partic., to cause to grow larger, i. e. to augment, increase, to promote the growth of (not ante-Aug.; cf.

    excito, I. B.): hibernis (Enipeus amnis) incitatus pluviis,

    swollen, Liv. 44, 8, 6:

    frequentibus fossuris terra permiscetur, ut incitari vitis possit,

    Col. 4, 22, 3; 4, 33. fin.; 3, 21, 7.—
    II. A.
    In gen.:

    aliquem imitandi cupiditate,

    Cic. Brut. 92, 317:

    quibus (causis) mentes aut incitantur aut reflectuntur,

    id. de Or. 1, 32, 53:

    animos, opp. sedare,

    id. Or. 19, 63:

    ipsum ingenium diligentia etiam ex tarditate incitat,

    id. ib. 2, 35, 147:

    quorum studio legendi meum scribendi studium in dies incitatur,

    id. Div. 2, 2, 5:

    quamquam ea incitatur in civitate ratio vivendi,

    id. de Or. 3, 60, 226:

    stultas cogitationes,

    Hirt. B. G. 8, 10, 4:

    quoniam ad hanc voluntatem ipsius naturae stimulis incitamur,

    Cic. Rep. 1, 2 fin.; cf.:

    juvenes ad studium et ad laborem,

    id. de Or. 1, 61, 262:

    aliquem ad servandum genus hominum,

    id. Fin. 3, 20, 66:

    multa Caesarem ad id bellum incitabant,

    Caes. B. G. 3, 10, 1:

    aliquem ad bellum atque arma,

    Liv. 1, 27, 3:

    aliquem ad amplissimam spem,

    Suet. Caes. 7:

    cujus voluptatis avidae libidines temere et effrenate ad potiundum incitarentur,

    Cic. de Sen. 12, 39:

    incitabant (animum ferocem) praeterea conrupti civitatis mores,

    Sall. C. 5, 8:

    cum tibia lumbos incitat,

    Juv. 6, 315. —
    B.
    In partic.
    1.
    To inspire. nam terrae vis Pythiam Delphis incitabat, naturae Sibyllam, Cic. Div. 1, 36, 79:

    mente incitati,

    id. Ac. 2, 5, 14; id. Cat. 63, 93.—
    2.
    In a bad sense, to excite, arouse, stir up:

    neque enim desunt, qui istos in me atque in optimum quemque incitent,

    Cic. Fl. 28, 66; cf. id. Fam. 12, 2, 1:

    et consules senatum in tribunum et tribunus populum in consules incitabat,

    Liv. 4, 2, 1:

    his vocibus cum in se magis incitarent dictatorem,

    id. 8, 33, 1:

    opifices facile contra vos incitabuntur,

    Cic. Ac. 2, 47, 144 (shortly before, concitentur); Hirt. B. G. 8, 35 fin.:

    milites nostri pristini diei perfidiā incitati,

    Caes. B. G. 4, 14, 3:

    civitas ob eam rem incitata,

    id. ib. 1, 4:

    judices,

    Quint. 6, 4, 10.—
    3.
    (Acc. to I. B.) To augment, increase, enhance:

    consuetudo exercitatioque et intellegendi prudentiam acuit et eloquendi celeritatem incitat,

    Cic. de Or. 1, 20, 90; so,

    caelibum poenas,

    Tac. A. 3, 25.—Hence, incĭtātus, a, um, P. a. (set in rapid motion; hence), swiftly running, flowing, sailing, flying, etc.; in gen., rapid, swift.
    A.
    Lit.:

    imperator equo incitato se in hostes immittens,

    at full speed, Cic. N. D. 3, 6, 15:

    equo incitato,

    Caes. B. G. 4, 12 fin. (for which: citato equo;

    v. cito): milites cursu incitato in summo colle ab hostibus conspiciebantur,

    advancing rapidly, id. ib. 2, 26, 3; cf.

    in the foll. B.: mundi incitatissima conversio,

    Cic. Rep. 6, 18 (shortly before: conversio concitatior).—
    B.
    Trop.:

    cursus in oratione incitatior,

    Cic. Or. 59, 201; cf.

    so of speech: Herodotus sine ullis salebris quasi sedatus amnis fluit: Thucydides incitatior fertur,

    id. ib. 12, 39.— Adv.: incĭtātē (acc. to B.), of speech, quickly, rapidly, violently:

    fluit incitatius,

    Cic. Or. 63, 212:

    quod incitatius feratur (locutio),

    id. ib. 20, 67.

    Lewis & Short latin dictionary > incito

  • 3 citus

        citus adj.    [P. of cieo], quick, swift, rapid: classis, H.: navis, O.: mors, H.: incessus, S.: via, L.: quadrigae, V.: solvite vela citi (i. e. cito), V.: citus denatat, H.: ite citi, O.: equo, Ta.: remis, Ta.
    * * *
    cita -um, citior -or -us, citissimus -a -um ADJ
    quick, swift, rapid; moving/acting/passing/occurring quickly, speedy; early

    Latin-English dictionary > citus

  • 4 concitātus

        concitātus adj. with comp. and sup.    [P. of concito], rapid, swift, quick: equo concitato vehitur, at full speed, N.: quam concitatissimos equos inmittere, L.: conversio caeli concitatior.—Fig., roused, excited, vehement, ardent: contio: concitatior clamor, L.
    * * *
    I
    concitata -um, concitatior -or -us, concitatissimus -a -um ADJ
    fast/rapid; roused/vehement/violent (emotions); passionate, energetic; excited
    II

    Latin-English dictionary > concitātus

  • 5 impetus (inp-)

        impetus (inp-) ūs, m    [1 in+PET-], an attack, assault, onset: armatorum: impetum facere in curiam, S.: ad regem, L.: hostes impetu facto nostros perturbaverunt, Cs.: impetum sustinere, Cs.: terrere eum impetu, S.: me in hos impetūs obicere: continenti impetu, without a pause, Cs. —An impulse, rapid motion, impetus, impetuosity, violence, fury, rush, vehemence, vigor, force: eo impetu milites ierunt, ut, etc., Cs.: fugati terrore ipso impetuque hostium, Cs.: caeli, i. e. rapid motion: illam (navem) fert impetus ipse volantem, V.: quieti corpus nocturno impetu Dedi, i. e. in the night, Att. ap. C.: tantos impetūs ventorum sustinere, Cs.— Fig., impulse, vehemence, ardor, passion: repentino quodam impetu animi incitatus: impetu magis quam consilio, L.: in oratione: divinus: si ex hoc impetu rerum nihil prolatando remittitur, L.: famae, Ta.: Est mihi impetus ire, I feel an impulse, O.: imperii delendi: animalia, quae habent suos impetūs, impulses: non recti impetūs animi: offensionis, i. e. freshness, Ta.

    Latin-English dictionary > impetus (inp-)

  • 6 incitātus

        incitātus adj. with comp. and sup.    [P. of incito], hurried, rapid, swift, at full speed: equo incitato se in hostes immittens: cursu incitato, Cs.: mundi incitatissima conversio.—Fig., vehement, ardent, rapid: cursus in oratione incitatior: Thucydides incitatior fertur.
    * * *
    incitata, incitatum ADJ
    fast-moving, aroused, passionate; equo incitato, at full gallop

    Latin-English dictionary > incitātus

  • 7 in-citus

        in-citus adj.    [P. of * in-cieo], in rapid motion, rapid, swift: Delphini: hasta, V.

    Latin-English dictionary > in-citus

  • 8 rapidus

        rapidus adj. with comp. and sup.    [RAP-], tearing away, seizing, fierce: ferae, O.: agmen, a fierce pack, O.: aestus, V.: flamma, O.: ignis, V.— Impetuous, hurrying, rushing, fleet, swift, quick, rapid: torrens, V.: amnis, H.: flumen, Cs.: Fluminum lapsūs, H.: rapidior unda, Cu.: ignis Iovis, V.: sol, H.: volucris rapidissima milvus, O.: manus, V.: agmen, V.—Fig., hurried, impetuous, vehement, hasty: oratio: rapidus consiliis, precipitate, L.
    * * *
    rapida -um, rapidior -or -us, rapidissimus -a -um ADJ
    rapid, swift

    Latin-English dictionary > rapidus

  • 9 torrēns

        torrēns entis, adj. with comp.    [P. of torreo], burning, hot, inflamed: (miles) meridiano sole, L.: flammae, V.—Of streams, rushing, roaring, boiling, impetuous, rapid: flumina, V.: aqua, V. —As subst m., a torrent: fertur quasi torrens oratio: quā tenui tum aquā interfluebat torrens, L.: rapidus, V.: tumidus, O.—Prov.: numquam direxit bracchia contra Torrentem, Iu.—Fig., impetuous, rapid. sermo Isaeo torrentior, Iu.
    * * *
    I
    (gen.), torrentis ADJ
    burning hot; rushing; torrential
    II
    torrent, rushing stream

    Latin-English dictionary > torrēns

  • 10 vēlōx

        vēlōx ōcis, adj. with comp. and sup.    [1 VOL-], swift, quick, fleet, rapid, speedy: iuvenes, L.: pedites velocissimi, Cs.: cervi, V.: Pes, O.: procella, H.: toxicum, H.: horae, O.: nihil est animo velocius: velox ingenio, Ta.: piger ad poenas princeps, ad praemia velox, O.: Ille velox... Desilit in latices (i. e. velociter), O.: cum tuā Velox merce veni, H.: Usu peritus hariolo velocior, Ph.
    * * *
    velocis (gen.), velocior -or -us, velocissimus -a -um ADJ
    swift, quick, fleet, rapid, speedy

    Latin-English dictionary > vēlōx

  • 11 volūbilitās

        volūbilitās ātis, f    [volubilis], a rapid turning, whirling, circular motion: mundi: Ipsa volubilitas libratum sustinet orbem, O.—Fig., of speech, rapidity, fluency, volubility: linguae: flumen aliis verborum volubilitasque cordi est.—Of fate, mutability, fickleness: fortunae.
    * * *
    rapid turning, whirling; circular motion; fickleness (fate); fluency (speech)

    Latin-English dictionary > volūbilitās

  • 12 percusio

    rapid review, running over in the mind; rapid treatment of subject (rhetoric)

    Latin-English dictionary > percusio

  • 13 cito

    1.
    cĭtŏ, adv., v. cieo, P. a. fin.
    2.
    cĭto, āvi, ātum ( part. perf. gen. plur. citatūm, Att. ap. Non. p. 485; inf. pass. citarier, Cat. 61, 42), 1, v. freq. a. [cieo].
    I.
    To put into quick motion, to move or drive violently or rapidly, to hurl, shake, rouse, excite, provoke, incite, stimulate, promote, etc. (mostly post-Aug. and poet.; in earlier authors usu. only in P. a.):

    citat hastam,

    Sil. 4, 583:

    arma,

    Stat. Th. 8, 124:

    gradum,

    Claud. VI. Cons. Hon. 510:

    urinam,

    Cels. 2, 19:

    pus,

    id. 5, 28, n. 13:

    umorem illuc,

    id. 4, 6:

    alvum,

    Col. 7, 9, 9:

    ubi luctandi juvenes animosa citavit gloria,

    Stat. Th. 6, 834. —
    2.
    Of plants, to put or shoot forth:

    virgam,

    Col. 3, 6, 2; 4, 15, 2:

    radices,

    id. 5, 5, 5; id. Arb. 10, 3; Pall. Feb. 9, 6.—
    B.
    Trop.:

    isque motus (animi) aut boni aut mali opinione citetur,

    be called forth, Cic. Tusc. 3, 11, 24 Orell. N. cr. (cf.:

    motus cieri,

    id. ib. 1, 10, 20).—
    II.
    (Like cieo, 2.) With reference to the termination ad quem, to urge to, call or summon to (class.; esp. freq. in lang. of business;

    syn.: voco, adesse jubeo): patres in curiam per praeconem ad regem Tarquinium citari jussit,

    Liv. 1, 47, 8; id. 3, 38, 6 and 12:

    senatum,

    id. 9, 30, 2:

    in fora citatis senatoribus,

    id. 27, 24, 2:

    tribus ad sacramentum,

    Suet. Ner. 44; cf. Cat. 61, 43:

    judices citati in hunc reum consedistis,

    Cic. Verr. 2, 1, 7, § 19:

    citari nominatim unum ex iis, etc., i. e. for enrollment for milit. service,

    Liv. 2, 29, 2; id. Epit. libr. 14; Val. Max. 6, 3, 4.—
    B.
    Esp.
    1.
    In law, to call the parties, to see whether they are present (syn.:

    in jus vocare, evocare): citat reum: non respondet. Citat accusatorem... citatus accusator non respondit, non affuit,

    Cic. Verr. 2, 2, 40, § 98; 2, 2, 38, § 92; id. Div. in Caecil. 13, 41;

    so of those accused,

    id. Verr. 2, 2, 38, § 92; id. Mil. 19, 50; Suet. Tib. 11; 61.—And of the roll of a gang of slaves:

    mancipia ergastuli cottidie per nomina,

    Col. 11, 1, 22 al. —Hence, to accuse:

    cum equester ordo reus a consulibus citaretur,

    Cic. Sest. 15, 35; Vitr. 7 praef.;

    and facetiously,

    Plaut. Curc. 1, 3, 6.—With gen. of the charge or penalty:

    omnes ii... abs te capitis C. Rabirii nomine citantur,

    Cic. Rab. Perd. 11, 31; cf.:

    ne proditi mysterii reus a philosophis citaretur,

    Lact. 3, 16, 5.—Of witnesses:

    in hanc rem testem totam Siciliam citabo,

    Cic. Verr. 2, 2, 59, § 146; Suet. Caes. 74; Quint. 6, 4, 7.—
    b.
    Beyond the sphere of judicial proceedings: testem, auctorem, to call one to witness, to call upon, appeal to, quote, cite:

    quamvis citetur Salamis clarissimae testis victoriae,

    Cic. Off. 1, 22, 75:

    quos ego testes citaturus fui rerum a me gestarum,

    Liv. 38, 47, 4:

    poëtas ad testimonium,

    Petr. 2, 5:

    libri, quos Macer Licinius citat identidem auctores,

    Liv. 4, 20, 8.— To call for votes or opinions in the senate, haec illi, quo quisque ordine citabantur, Plin. Ep. 9, 13, 18.—Of an appeal to a god for aid, etc., Ov. F. 5, 683; Cat. 61, 42.—
    2.
    (Like cieo, II. C.) In gen., to mention any person or thing by name, to name, mention, call out, proclaim, announce (rare but class.;

    syn. laudo): omnes Danai reliquique Graeci, qui hoc anapaesto citantur,

    Cic. Fin. 2, 6, 18: victorem Olympiae citari; cf. Nep. praef. § 5; Liv. 29, 37, 9; Stat. Th. 6, 922:

    paeanem,

    to rehearse, recite, Cic. de Or. 1, 59, 251:

    io Bacche,

    to call, Hor. S. 1, 3, 7 (cf.:

    triumphum ciere,

    Liv. 45, 38, 12, infra cieo, II. C. 2.); Col. 11, 1, 22.—Hence, cĭtātus, a, um, part., driven, urged on, hastened, hurried; and P a., quick, rapid, speedy, swift (opp. tardus; class.).
    A.
    Prop., freq.:

    citato equo,

    at full gallop, Caes. B. C. 3, 96; Liv. 1, 27, 7; 3, 46, 6; so,

    equis,

    id. 1, 5, 8; cf. Verg. A. 12, 373 al.:

    jumentis,

    Suet. Ner. 5:

    pede,

    Cat. 63, 2:

    tripudiis,

    id. 63, 26:

    citato gradu,

    Liv. 28, 14, 17:

    passibus,

    Sen. Hippol. 9:

    axe,

    Juv. 1, 60:

    citatum agmen,

    Liv. 35, 30, 1:

    citatiore agmine ad stativa sua pervenit,

    id. 27, 50, 1; so,

    citatissimo agmine,

    id. 22, 6, 10 al.:

    amnis citatior,

    id. 23, 19, 11:

    flumen,

    Sen. Herc. Fur. 178:

    nautae,

    Prop. 1, 8, 23:

    rates,

    Sen. Hippol. 1048; Luc. 8, 456:

    currus,

    Sil. 8, 663:

    Euro citatior,

    Sil. 4, 6:

    alvus citatior,

    Plin. 7, 15, 13, § 63.—Also instead of an adv. (cf. citus, B.):

    Rhenus per fines Trevirorum citatus fertur,

    Caes. B. G. 4, 10:

    ferunt citati signa,

    Liv. 41, 3, 8:

    penna citatior ibat,

    Sil. 10, 11.—
    B.
    Trop., quick, rapid, vehement, impetuous:

    argumenta acria et citata,

    Quint. 9, 4, 135;

    and transf. to persons: in argumentis citati atque ipso etiam motu celeres sumus,

    id. 9, 4, 138:

    Roscius citatior, Aesopus gravior fuit,

    id. 11, 3, 111; 11, [p. 346] 3, 17:

    pronuntiatio (opp. pressa),

    id. 11, 3, 111:

    citatior manus (opp. lenior),

    id. 11, 3, 102:

    soni tum placidi tum citati,

    Gell. 1, 11, 15.— Adv.: cĭtātē, quickly, speedily, nimbly, rapidly (perh. only in the two foll. examples):

    piscatores citatius moventur,

    Quint. 11, 3, 112:

    ut versus quam citatissime volvant,

    id. 1, 1, 37.

    Lewis & Short latin dictionary > cito

  • 14 impetus

    impĕtus ( inp-), ūs (dat. impetu, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 3; no gen. plur.; abl. impetibus, Lucr. 1, 293; v. also impes), m. [impeto], an attack, assault, onset (freq. and class.; in sing. and plur. equally common).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    incursio atque impetus armatorum,

    Cic. Caecin. 15, 44:

    gladiis destrictis in eos impetum fecerunt,

    Caes. B. G. 1, 25, 2:

    impetum facere in aliquem,

    id. ib. 1, 46 fin.; Hirt. B. G. 8, 18, 4:

    in agros,

    Liv. 1, 5, 4:

    ad regem,

    id. 1, 5, 7; cf.:

    in hostes,

    Caes. B. G. 1, 22, 3:

    dare impetum in aliquem,

    Liv. 4, 28, 1; 2, 19, 7:

    capere impetum in aliquem,

    Plin. 9, 30, 48, § 91:

    hostes impetu facto celeriter nostros perturbaverunt,

    Caes. B. G. 4, 12, 1:

    oppidum magno impetu oppugnare,

    id. ib. 2, 6:

    primo hostium impetu pulsi,

    id. ib. 2, 24, 1:

    impetus gladiorum excipere,

    id. ib. 1, 52, 4:

    impetum sustinere,

    id. ib. 3, 2, 4:

    ferre impetum,

    id. ib. 3, 19, 3:

    fracto impetu levissimi hominis,

    Cic. Fam. 1, 5, b, 2:

    impetum propulsare,

    id. Mur. 1, 2:

    nec primum quidem impetum, nec secundum, nec tertium, sustinere potuerunt,

    Flor. 3, 3, 4; Liv. 33, 36, 11:

    uno impetu,

    Curt. 8, 14, 18; Lact. 3, 26, 10; 5, 4, 1:

    coërcere,

    Plin. 17, 22, 35, § 180:

    aquarum domare,

    id. 31, 6, 31, § 58:

    nec tantum (cupiditates) in alios caeco impetu incurrunt, etc.,

    Cic. Fin. 1, 13, 44.— Poet.: biformato impetu Centaurus, with double - shaped attack, Cic. poët. Tusc. 2, 8 fin.; v. biformatus.—
    B.
    In partic.
    1.
    In medic. lang., an attack of a disease, a fit, paroxysm:

    febris,

    Cels. 2, 15:

    pituitae,

    Plin. 28, 12, 50, § 183:

    coeliacorum,

    id. 20, 14, 53, § 148: oculorum, i. e. inflammation, id. 20, 3, 8, § 16:

    thymum e vino tumores et impetus tollit,

    id. 21, 21, 89, § 157; so absol., id. 22, 25, 58, § 122. —
    2.
    In mechanics, the pressure of a load, Vitr. 6, 3.—
    II.
    Transf., in gen. (without reference to an object), violent impulse, violent or rapid motion, impetus, impetuosity, violence, fury, vehemence, vigor, force.
    A.
    Physical: labitur uncta carina, volat super impetus undas, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 379 Vahl.):

    in magno impetu maris atque aperto,

    Caes. B. G. 3, 8, 1:

    Hebri,

    Phaedr. 3, prol. 59:

    impetus caeli,

    i. e. rapid motion, Cic. N. D. 2, 38, 97; Lucr. 5, 200. — Hence also poet.: quieti corpus nocturno impetu Dedi, in the nocturnal revolution, i. e. in the night, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44:

    impetus ipse animaï Et fera vis venti,

    Lucr. 6, 591; cf.:

    tantos impetus ventorum sustinere,

    Caes. B. G. 3, 13, 6.—
    B.
    Mental, impulse, vehemence, ardor, passion, etc.
    (α).
    Sing.:

    repentino quodam impetu animi incitatus,

    internal pressure, impulse, Cic. Off. 1, 15, 49; cf.:

    ut tota mente omnique animi impetu in rem publicam incumbas,

    id. Fam. 10, 5, 2; id. Att. 11, 5, 1:

    impetu magis quam consilio,

    Liv. 42, 29, 11:

    aliter in oratione nec impetus ullus nec vis esse potest,

    Cic. Or. 68, 229; cf.:

    ad omnem impetum dicendi,

    id. Deiot. 2, 5:

    actiones quae recitantur impetum omnem caloremque perdunt,

    Plin. Ep. 2, 19, 2:

    resumere impetum fractum omissumque,

    id. ib. 7, 9, 6:

    adulescens impetus ad bella maximi,

    Vell. 2, 55, 2:

    est prudentis, sustinere ut currum sic impetum benevolentiae,

    Cic. Lael. 17, 63:

    divinus impetus,

    id. Div. 1, 49, 111:

    si ex hoc impetu rerum nihil prolatando remittitur,

    Liv. 37, 19, 5:

    donec impetus famae et favor exercitus languesceret,

    Tac. Agr. 39 fin.:

    est mihi per saevas impetus ire feras,

    I feel an impulse, Ov. H. 4, 38:

    Bessus occidendi protinus regis impetum ceperat,

    had formed a sudden purpose, Curt. 5, 12, 1:

    statim moriendi impetum cepit,

    Suet. Oth. 9.—

    Prov.: Da spatium tenuemque moram, male cuncta ministrat impetus,

    haste makes waste, Stat. Th. 10, 704 sq. —
    (β).
    Plur.:

    animalia, quae habent suos impetus et rerum appetitus,

    impulses, instincts, Cic. Off. 2, 3, 11:

    an fortitudo, nisi insanire coeperit, impetus suos non habebit?

    id. Tusc. 4, 22, 50:

    temperantia est rationis in libidinem atque in alios non rectos impetus animi firma et moderata dominatio,

    id. Inv. 2, 54, 164:

    insanos atque indomitos impetus vulgi cohibere,

    id. Rep. 1, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > impetus

  • 15 incita

    1.
    in-cĭtus, a, um, adj., set in rapid motion, rapid, swift, violent ( poet.):

    venti vis,

    Lucr. 1, 271:

    inciti atque alacres Delphini, Cic. poët. N. D. 2, 35, 89: hasta,

    Verg. A. 12, 492:

    silex,

    Sil. 1, 491:

    longis Porticibus conjux fugit,

    Val. Fl. 1, 728.
    2.
    incĭtus, a, um, adj. [2. in-citus, unmoved; hence], of a chessman that cannot be moved, immovable:

    (calculi) qui moveri omnino non possunt, incitos dicunt. Unde et egentes homines inciti vocantur, quibus spes ultra procedendi nulla restat,

    Isid. Orig. 18, 67.—As substt.
    1.
    incĭtae, ārum (sc. calces), f., and
    2.
    incĭta, ōrum, n. Used only in the ante- and post-class. authors in the transf. phrase, ad incita or ad incitas aliquem redigere, deducere, redire, etc., to bring to a stand-still, reduce to extremity: Sy. Profecto ad incitas lenonem rediget, si eas abduxerit. Mi. Quin prius disperibit faxo, quam unam calcem civerit, Plaut. Poen. 4, 2, 85:

    ut ad incitast redactus,

    id. Trin. 2, 4, 136 Brix: vilicum corrupit, ad incita redegit, Lucil. ap. Non. 123, 27:

    illud ad incita cum redit atque internecionem,

    id. ib. 25:

    Epirotae ad incitas intolerandi tributi mole depressi,

    Mamert. Grat. Act. ad Jul. 9.
    3.
    incĭtus, ūs, m. [in-cieo], quick motion:

    adsiduo mundi incitu,

    Plin. 2, 45, 45, § 116.

    Lewis & Short latin dictionary > incita

  • 16 incitae

    1.
    in-cĭtus, a, um, adj., set in rapid motion, rapid, swift, violent ( poet.):

    venti vis,

    Lucr. 1, 271:

    inciti atque alacres Delphini, Cic. poët. N. D. 2, 35, 89: hasta,

    Verg. A. 12, 492:

    silex,

    Sil. 1, 491:

    longis Porticibus conjux fugit,

    Val. Fl. 1, 728.
    2.
    incĭtus, a, um, adj. [2. in-citus, unmoved; hence], of a chessman that cannot be moved, immovable:

    (calculi) qui moveri omnino non possunt, incitos dicunt. Unde et egentes homines inciti vocantur, quibus spes ultra procedendi nulla restat,

    Isid. Orig. 18, 67.—As substt.
    1.
    incĭtae, ārum (sc. calces), f., and
    2.
    incĭta, ōrum, n. Used only in the ante- and post-class. authors in the transf. phrase, ad incita or ad incitas aliquem redigere, deducere, redire, etc., to bring to a stand-still, reduce to extremity: Sy. Profecto ad incitas lenonem rediget, si eas abduxerit. Mi. Quin prius disperibit faxo, quam unam calcem civerit, Plaut. Poen. 4, 2, 85:

    ut ad incitast redactus,

    id. Trin. 2, 4, 136 Brix: vilicum corrupit, ad incita redegit, Lucil. ap. Non. 123, 27:

    illud ad incita cum redit atque internecionem,

    id. ib. 25:

    Epirotae ad incitas intolerandi tributi mole depressi,

    Mamert. Grat. Act. ad Jul. 9.
    3.
    incĭtus, ūs, m. [in-cieo], quick motion:

    adsiduo mundi incitu,

    Plin. 2, 45, 45, § 116.

    Lewis & Short latin dictionary > incitae

  • 17 incitus

    1.
    in-cĭtus, a, um, adj., set in rapid motion, rapid, swift, violent ( poet.):

    venti vis,

    Lucr. 1, 271:

    inciti atque alacres Delphini, Cic. poët. N. D. 2, 35, 89: hasta,

    Verg. A. 12, 492:

    silex,

    Sil. 1, 491:

    longis Porticibus conjux fugit,

    Val. Fl. 1, 728.
    2.
    incĭtus, a, um, adj. [2. in-citus, unmoved; hence], of a chessman that cannot be moved, immovable:

    (calculi) qui moveri omnino non possunt, incitos dicunt. Unde et egentes homines inciti vocantur, quibus spes ultra procedendi nulla restat,

    Isid. Orig. 18, 67.—As substt.
    1.
    incĭtae, ārum (sc. calces), f., and
    2.
    incĭta, ōrum, n. Used only in the ante- and post-class. authors in the transf. phrase, ad incita or ad incitas aliquem redigere, deducere, redire, etc., to bring to a stand-still, reduce to extremity: Sy. Profecto ad incitas lenonem rediget, si eas abduxerit. Mi. Quin prius disperibit faxo, quam unam calcem civerit, Plaut. Poen. 4, 2, 85:

    ut ad incitast redactus,

    id. Trin. 2, 4, 136 Brix: vilicum corrupit, ad incita redegit, Lucil. ap. Non. 123, 27:

    illud ad incita cum redit atque internecionem,

    id. ib. 25:

    Epirotae ad incitas intolerandi tributi mole depressi,

    Mamert. Grat. Act. ad Jul. 9.
    3.
    incĭtus, ūs, m. [in-cieo], quick motion:

    adsiduo mundi incitu,

    Plin. 2, 45, 45, § 116.

    Lewis & Short latin dictionary > incitus

  • 18 inpetus

    impĕtus ( inp-), ūs (dat. impetu, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 3; no gen. plur.; abl. impetibus, Lucr. 1, 293; v. also impes), m. [impeto], an attack, assault, onset (freq. and class.; in sing. and plur. equally common).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    incursio atque impetus armatorum,

    Cic. Caecin. 15, 44:

    gladiis destrictis in eos impetum fecerunt,

    Caes. B. G. 1, 25, 2:

    impetum facere in aliquem,

    id. ib. 1, 46 fin.; Hirt. B. G. 8, 18, 4:

    in agros,

    Liv. 1, 5, 4:

    ad regem,

    id. 1, 5, 7; cf.:

    in hostes,

    Caes. B. G. 1, 22, 3:

    dare impetum in aliquem,

    Liv. 4, 28, 1; 2, 19, 7:

    capere impetum in aliquem,

    Plin. 9, 30, 48, § 91:

    hostes impetu facto celeriter nostros perturbaverunt,

    Caes. B. G. 4, 12, 1:

    oppidum magno impetu oppugnare,

    id. ib. 2, 6:

    primo hostium impetu pulsi,

    id. ib. 2, 24, 1:

    impetus gladiorum excipere,

    id. ib. 1, 52, 4:

    impetum sustinere,

    id. ib. 3, 2, 4:

    ferre impetum,

    id. ib. 3, 19, 3:

    fracto impetu levissimi hominis,

    Cic. Fam. 1, 5, b, 2:

    impetum propulsare,

    id. Mur. 1, 2:

    nec primum quidem impetum, nec secundum, nec tertium, sustinere potuerunt,

    Flor. 3, 3, 4; Liv. 33, 36, 11:

    uno impetu,

    Curt. 8, 14, 18; Lact. 3, 26, 10; 5, 4, 1:

    coërcere,

    Plin. 17, 22, 35, § 180:

    aquarum domare,

    id. 31, 6, 31, § 58:

    nec tantum (cupiditates) in alios caeco impetu incurrunt, etc.,

    Cic. Fin. 1, 13, 44.— Poet.: biformato impetu Centaurus, with double - shaped attack, Cic. poët. Tusc. 2, 8 fin.; v. biformatus.—
    B.
    In partic.
    1.
    In medic. lang., an attack of a disease, a fit, paroxysm:

    febris,

    Cels. 2, 15:

    pituitae,

    Plin. 28, 12, 50, § 183:

    coeliacorum,

    id. 20, 14, 53, § 148: oculorum, i. e. inflammation, id. 20, 3, 8, § 16:

    thymum e vino tumores et impetus tollit,

    id. 21, 21, 89, § 157; so absol., id. 22, 25, 58, § 122. —
    2.
    In mechanics, the pressure of a load, Vitr. 6, 3.—
    II.
    Transf., in gen. (without reference to an object), violent impulse, violent or rapid motion, impetus, impetuosity, violence, fury, vehemence, vigor, force.
    A.
    Physical: labitur uncta carina, volat super impetus undas, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 379 Vahl.):

    in magno impetu maris atque aperto,

    Caes. B. G. 3, 8, 1:

    Hebri,

    Phaedr. 3, prol. 59:

    impetus caeli,

    i. e. rapid motion, Cic. N. D. 2, 38, 97; Lucr. 5, 200. — Hence also poet.: quieti corpus nocturno impetu Dedi, in the nocturnal revolution, i. e. in the night, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44:

    impetus ipse animaï Et fera vis venti,

    Lucr. 6, 591; cf.:

    tantos impetus ventorum sustinere,

    Caes. B. G. 3, 13, 6.—
    B.
    Mental, impulse, vehemence, ardor, passion, etc.
    (α).
    Sing.:

    repentino quodam impetu animi incitatus,

    internal pressure, impulse, Cic. Off. 1, 15, 49; cf.:

    ut tota mente omnique animi impetu in rem publicam incumbas,

    id. Fam. 10, 5, 2; id. Att. 11, 5, 1:

    impetu magis quam consilio,

    Liv. 42, 29, 11:

    aliter in oratione nec impetus ullus nec vis esse potest,

    Cic. Or. 68, 229; cf.:

    ad omnem impetum dicendi,

    id. Deiot. 2, 5:

    actiones quae recitantur impetum omnem caloremque perdunt,

    Plin. Ep. 2, 19, 2:

    resumere impetum fractum omissumque,

    id. ib. 7, 9, 6:

    adulescens impetus ad bella maximi,

    Vell. 2, 55, 2:

    est prudentis, sustinere ut currum sic impetum benevolentiae,

    Cic. Lael. 17, 63:

    divinus impetus,

    id. Div. 1, 49, 111:

    si ex hoc impetu rerum nihil prolatando remittitur,

    Liv. 37, 19, 5:

    donec impetus famae et favor exercitus languesceret,

    Tac. Agr. 39 fin.:

    est mihi per saevas impetus ire feras,

    I feel an impulse, Ov. H. 4, 38:

    Bessus occidendi protinus regis impetum ceperat,

    had formed a sudden purpose, Curt. 5, 12, 1:

    statim moriendi impetum cepit,

    Suet. Oth. 9.—

    Prov.: Da spatium tenuemque moram, male cuncta ministrat impetus,

    haste makes waste, Stat. Th. 10, 704 sq. —
    (β).
    Plur.:

    animalia, quae habent suos impetus et rerum appetitus,

    impulses, instincts, Cic. Off. 2, 3, 11:

    an fortitudo, nisi insanire coeperit, impetus suos non habebit?

    id. Tusc. 4, 22, 50:

    temperantia est rationis in libidinem atque in alios non rectos impetus animi firma et moderata dominatio,

    id. Inv. 2, 54, 164:

    insanos atque indomitos impetus vulgi cohibere,

    id. Rep. 1, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > inpetus

  • 19 Lit

    mōbĭlis, e, adj. [for movibilis, from moveo], easy to be moved, movable; loose, not firm (class.).
    I.
    Lit.:

    sum pernix pedibus manibus mobilis,

    Plaut. Mil. 3, 1, 36:

    mobiles turres,

    Curt. 8, 11, 32:

    oculi,

    Cic. N. D. 2, 57, 142:

    supercilia,

    Plin. 11, 37, 51, § 138:

    penna,

    Ov. A. A. 2, 62:

    mobilissimus ardor,

    Cic. N. D. 2, 11, 30: mobiles res and mobilia bona, in law, movable things, movables, chattels (opp. to lands, houses, fixtures), as cattle, money, clothes, etc., Dig. 6, 1, 1:

    remedium ad dentium mobiles firmandos,

    loose, Plin. 21, 31, 105, § 180.—
    II.
    Trop.
    A.
    Pliable, pliant, flexible; excitable; nimble, quick, active, agile, rapid, swift, fleet:

    dum mobilis aetas,

    Verg. G. 3, 165:

    populus mobilior ad cupiditatem agri,

    Liv. 6, 6:

    volat ambiguis mobilis alis hora,

    Sen. Hippol. 1141; cf. id. Oedip. 992:

    mobile et expeditum agmen,

    Curt. 4, 14, 16:

    venti,

    the fleet winds, Ov. H. 5, 110; cf.:

    puncto mobilis horae,

    Hor. Ep. 2, 2, 172:

    transitus,

    Vell. 1, 17, 7:

    ingenium,

    versatility of talent, Vitr. 5, 7.—
    B.
    In a bad sense, changeable, inconstant, fickle:

    nec in te animo fui mobili, sed ita stabili, ut, etc.,

    Cic. Fam. 5, 2, 10: Galli sunt in consiliis capiendis mobiles. Caes. B. G. 4, 5; cf. under the adv. 2:

    gens ad omnem auram spei mobilis atque infida,

    Liv. 29, 3:

    ingenium,

    Sall. J. 46, 3; 66, 2:

    favor,

    Sen. Vit. Beat. 1, 5:

    mobiles et fluxae res humanae,

    Sall. J. 104, 3:

    mobilis et varia est ferme natura malorum,

    Juv. 13, 237.—Hence,
    A.
    Subst.: mōbĭ-lĭa, ium, n., movable goods, chattels:

    mobilia quidem et moventia, quae modo in jus adferri adducive possent,

    Gai. Inst. 4, 16.—
    B.
    Adv.: mōbĭlĭter, with rapid motion, rapidly, quickly.
    1.
    Lit. (rare but class.):

    mobiliter quae feruntur,

    Lucr. 4, 745 cor mobiliter palpitare, Cic. N. D. 2, 9, 24.— Comp.:

    reverti mobilius,

    Lucr. 5, 635.—
    * 2.
    Trop.:

    omnes fere Gallos ad bellum mobiliter celeriterque excitari,

    hastily, Caes. B. G. 3, 10, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > Lit

  • 20 mobilia

    mōbĭlis, e, adj. [for movibilis, from moveo], easy to be moved, movable; loose, not firm (class.).
    I.
    Lit.:

    sum pernix pedibus manibus mobilis,

    Plaut. Mil. 3, 1, 36:

    mobiles turres,

    Curt. 8, 11, 32:

    oculi,

    Cic. N. D. 2, 57, 142:

    supercilia,

    Plin. 11, 37, 51, § 138:

    penna,

    Ov. A. A. 2, 62:

    mobilissimus ardor,

    Cic. N. D. 2, 11, 30: mobiles res and mobilia bona, in law, movable things, movables, chattels (opp. to lands, houses, fixtures), as cattle, money, clothes, etc., Dig. 6, 1, 1:

    remedium ad dentium mobiles firmandos,

    loose, Plin. 21, 31, 105, § 180.—
    II.
    Trop.
    A.
    Pliable, pliant, flexible; excitable; nimble, quick, active, agile, rapid, swift, fleet:

    dum mobilis aetas,

    Verg. G. 3, 165:

    populus mobilior ad cupiditatem agri,

    Liv. 6, 6:

    volat ambiguis mobilis alis hora,

    Sen. Hippol. 1141; cf. id. Oedip. 992:

    mobile et expeditum agmen,

    Curt. 4, 14, 16:

    venti,

    the fleet winds, Ov. H. 5, 110; cf.:

    puncto mobilis horae,

    Hor. Ep. 2, 2, 172:

    transitus,

    Vell. 1, 17, 7:

    ingenium,

    versatility of talent, Vitr. 5, 7.—
    B.
    In a bad sense, changeable, inconstant, fickle:

    nec in te animo fui mobili, sed ita stabili, ut, etc.,

    Cic. Fam. 5, 2, 10: Galli sunt in consiliis capiendis mobiles. Caes. B. G. 4, 5; cf. under the adv. 2:

    gens ad omnem auram spei mobilis atque infida,

    Liv. 29, 3:

    ingenium,

    Sall. J. 46, 3; 66, 2:

    favor,

    Sen. Vit. Beat. 1, 5:

    mobiles et fluxae res humanae,

    Sall. J. 104, 3:

    mobilis et varia est ferme natura malorum,

    Juv. 13, 237.—Hence,
    A.
    Subst.: mōbĭ-lĭa, ium, n., movable goods, chattels:

    mobilia quidem et moventia, quae modo in jus adferri adducive possent,

    Gai. Inst. 4, 16.—
    B.
    Adv.: mōbĭlĭter, with rapid motion, rapidly, quickly.
    1.
    Lit. (rare but class.):

    mobiliter quae feruntur,

    Lucr. 4, 745 cor mobiliter palpitare, Cic. N. D. 2, 9, 24.— Comp.:

    reverti mobilius,

    Lucr. 5, 635.—
    * 2.
    Trop.:

    omnes fere Gallos ad bellum mobiliter celeriterque excitari,

    hastily, Caes. B. G. 3, 10, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > mobilia

См. также в других словарях:

  • RAPID — [lat.], reißend, schnell. Steht auch für ein Herstellungsverfahren, mithilfe dessen Prototypen schneller und kostengünstiger hergestellt werden können Schnelle Produktentwicklung, Rapid Manufacturing, Rapid Prototyping einen österreichischen… …   Deutsch Wikipedia

  • Rapid-Q — Saltar a navegación, búsqueda Rapid Q (también conocido como RapidQ) es un lenguaje de programación en BASIC capaz de generar aplicaciones GUI y CONSOLA (incluyendo CGI). Rapid Q compila código fuente en BASIC a bytecode, insertándolos por… …   Wikipedia Español

  • Rapid — ([lat.], reißend, schnell) bezeichnet: einen österreichischen Fußballverein, siehe SK Rapid Wien einen österreichischen Fußballverein aus Osttirol, siehe Rapid Lienz Tirol Milch und sein Vorgänger SV Rapid Lienz (1946–2000) einen rumänischen… …   Deutsch Wikipedia

  • rapid — RAPÍD, Ă, rapizi, de, adj., s.n. I. adj. (Adesea adverbial) Care se mişcă, se desfăşoară, se execută cu repeziciune. ♢ Tren rapid (şi substantivat, n.) = tren care circulă cu viteză mare şi care opreşte numai în staţiile importante. II. s.n. 1.… …   Dicționar Român

  • Rapid — Rap id (r[a^]p [i^]d), a. [L. rapidus, fr. rapere to seize and carry off, to snatch or hurry away; perhaps akin to Gr. arpa zein: cf. F. rapide. Cf. {Harpy}, {Ravish}.] [1913 Webster] 1. Very swift or quick; moving with celerity; fast; as, a… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Rapid-q — ist ein BASIC Dialekt. Das kostenlose Paket besteht aus einer Entwicklungs und Debug Oberfläche, einem Compiler und einer ausführlichen Dokumentation auf englisch. Mit Rapid Q kann man Programme für Windows, Linux, Solaris/Sparc und HP/UX… …   Deutsch Wikipedia

  • RAPID — is an acronym for Rural Address Property IDentification, a scheme instituted in New Zealand to assist emergency services in identifying and locating rural properties.However, since the adoption of Australian/New Zealand Standard 4819:2003… …   Wikipedia

  • rapid — (adj.) 1630s, from L. rapidus hasty, snatching, from rapere hurry away, carry off, seize, plunder, from PIE root *reup to snatch (Cf. Gk. ereptomai devour, harpazein snatch away ). Rapid transit first attested 1852, in reference to street… …   Etymology dictionary

  • Rapid — Rap id, n. [Cf. F. rapide. See {Rapid}, a.] The part of a river where the current moves with great swiftness, but without actual waterfall or cascade; sometimes called {whitewater}; usually used in the plural; as, the Lachine rapids in the St.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • rapid(e) — Adj std. (18. Jh.) Entlehnung. Entlehnt aus frz. rapide, dieses aus l. rapidus, eigentlich reißend, raubgierig , dem PPP. von l. rapere raffen .    Ebenso ne. rapid, nfrz. rapide. ✎ DF 3 (1977), 133. französisch l …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • rapid — [rap′id] adj. [L rapidus < rapere, to seize, rush: see RAPE1] moving, progressing, or occurring with speed; swift; fast; quick n. ☆ 1. [usually pl.] a part of a river where the current is relatively swift, as because of a narrowing of the… …   English World dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»