-
1 indigeo
I.Lit., with abl.:II.bona existimatione,
Cic. Rosc. Com. 15, 44:pecunia,
Nep. Ages. 7:medicina,
id. Att. 21:iis rebus, quae ad oppugnationem castrorum sunt usui,
Caes. B. C. 4, 35:cibo,
Suet. Galb. 7:constantia inter dubia,
Tac. H. 3, 73:pecunia,
Val. Max. 7, 2, ext. 9.—In gen.A. (α).With gen. (class.):(β).ingenii et virtutis,
Cic. Fam. 6, 4, 2:indigeo tui consilii,
id. Att. 12, 35, 2:alterius,
id. Lael. 14, 51.—With abl., Cic. Fam. 12, 11, 2; Serv. ap. Cic. Fam. 4, 5, 1; Cic. ad Q. Fr. 1, 3, 2.— Pass.:(γ).cum praesidio earum (avium) indigetur,
Plin. 10, 27, 39, § 75:fruges indigebant tecto,
Col. 12 praef. §3: pax et quies bonis artibus indigent,
Tac. H. 4, 1; 4, 51; Suet. Aug. 29. —With acc. (ante-class.):(δ).nihil,
Varr. L. L. 5, § 92 Müll.—With inf.:B.hoc plane indigeo discere,
Gell. 4, 1, 6.—To long for, desire; with gen. (class.):(α).non auri, non argenti, non ceterarum rerum indigere,
Cic. Sull. 8, 25.—Hence, indĭgens, entis, P. a., in want of, needing any thingWith gen.:(β).quid enim? Africanus indigens mei? minime hercle: at ne ego quidem illius,
Cic. Lael. 9, 30:alienarum opum,
Nep. Reg. 3: praesidii, Auct. B. Hisp. 17.—With abl. (post-Aug.):B.cotes oleo indigentes,
Plin. 36, 22, 47, § 164:disceptatio multā curā indigens,
Gell. 14, 2, 13.—Subst.: indĭgens, ntis, comm., a needy or indigent person:indigentibus benigne facere,
Cic. Off. 2, 15, 52; id. Fin. 2, 35, 118. -
2 artus
artus (not arctus), adj. with comp. and sup. [1 AR-], close, strait, narrow, confined, short: laquei: saltus, L.: compages, V.: nexus, O.: toga, narrow, H.: convivia, i. e. crowded, H.: artiores silvae, dense, Cs.: custodia, Ta. — As subst n., a narrow place, narrow passage: in arto, L.: in artius coire, Cu. — Fig., straitened, scanty, small, close, binding: vincula amoris artissima: vinculum ad astringendam fidem: commeatūs, L.—As subst: ne spem sibi ponat in arto, diminish expec<*> tation, O.: desilire in artum, into straits, H.— Needy, indigent, straitened: artis in rebus, O.—As subst: ne in arto res esset, L. — Of sleep, deep: artior somnus. — Narrow, frugal: animus, H.* * *Iarta -um, artior -or -us, artissimus -a -um ADJclose, firm, tight; thrifty; dense, narrow; strict; scarce, critical; briefIIarm/leg/limb, joint, part of the body; frame (pl.), body; sexual members/organs -
3 indigēns
-
4 indigēs
indigēs is, adj. [indu+EG-], needy, indigent, Pac. ap. C.* * *(gen.), indigentis ADJneedy, in want of, needing -
5 inops
inops opis, adj. [2 in+ops], without resources, helpless, weak: inopes relicti a duce: nihil iuris humani relinquitur inopi, L.: solare inopem, V.: ab amicis: laudis conscendere carmen, unskilled, Pr.—Without possessions, poor, destitute, needy, indigent: coloni, H.: aerarium, empty: cupido, unsated, H.: domus cuiusvis inopis, N.: turba, V.: humanitatis, without: amicorum, destitute of: mentis, O.: consili, L.: paterni laris, stripped, H.— Fig., mean, wretched, contemptible, pitiful: inopis animi esse, H.: nostras inopes noluit esse vias, O.—Of speech, poor, meagre: non erat abundans, non inops: lingua: versūs rerum, H.: verbis.* * *(gen.), inopis ADJweak, poor, needy, helpless; lacking, destitute (of), meager -
6 mendīcus
mendīcus adj. with sup, beggarly, needy, in want, indigent: ex mendicis fieri divites: solos sapientīs esse, si mendicissimi (sint), divites.—As subst m., a beggar, mendicant, T., C.: mendici, i. e. the priests of Cybele, H.—Poor, paltry, sorry, pitiful: instrumentum.* * *mendica, mendicum ADJpoor as a beggar, beggarly; paltry, pitiful -
7 aridum
ārĭdus (contr. ardus, like arfacio from arefacio, Plaut. Aul. 2, 4, 18; Lucil. ap. Non. p. 74, 20; Inscr. Grut. 207), a, um, adj. [areo], dry, withered, arid, parched.I.Lit.:II.ligna,
Lucr. 2, 881:lignum,
Hor. C. 3, 17, 13; so Vulg. Eccli. 6, 3; ib. Isa. 56, 3:cibus,
Lucr. 1, 809; so id. 1, 864:ficis victitamus aridis,
Plaut. Rud. 3, 4, 59:folia,
Cic. Pis. 40, 97, and Plin. 12, 12, 26, § 46:ficus,
Vulg. Marc. 11, 20:Libye,
Ov. M. 2, 238:quale portentum Jubae tellus leonum Arida nutrix,
Hor. C. 1, 22, 16:terra arida et sicca,
Plin. 2, 65, 66, § 166; so,terra arida,
Vulg. Sap. 19, 7:arida terra,
ib. Heb. 11, 29; so absol.:arida (eccl. Lat.),
ib. Gen. 1, 9; ib. Psa. 65, 6; ib. Matt. 23, 15: montes aridi sterilesque. Plin. 33, 4, 21, § 67.—Also, subst.: ārĭdum, [p. 161] i, n., a dry place, dry land:ex arido tela conicere,
Caes. B. G. 4, 25:naves in aridum subducere,
id. ib. 4, 29.— Meton., of thirst:sitis,
Lucr. 3, 917, and 6, 1175; so,os,
Verg. G. 3, 458:ora,
id. A. 5, 200: guttur, Ov. [ad Liv. 422].—Of a fever:febris,
i. e. causing thirst, Verg. G. 3, 458 (cf. Lucr. 4, 875); so,morbus,
Veg. Vet. Art. 1, 4.—Of color:arbor folio convoluto, arido colore,
like that of dried leaves, Plin. 12, 26, 59, § 129.—And of a cracking, snapping sound, as when dry wood is broken:sonus,
Lucr. 6, 119:aridus altis Montibus (incipit) audiri fragor,
a dry crackling noise begins to be heard in the high mountain forest, Verg. G. 1, 357.—Trop.A.Of things which are dried, shrunk up, shrivelled, meagre, lean:B.crura,
Ov. A. A. 3, 272:nates,
Hor. Epod. 8, 5:uvis aridior puella passis,
Auct. Priap. 32, 1; so from disease, withered:manus,
Vulg. Matt. 12, 10; ib. Marc. 3, 1; and absol. of persons:aridi,
ib. Joan. 5, 3.— Hence, of food or manner of living, meagre, scanty:in victu arido in hac horridā incultāque vitā,
poor, scanty diet, Cic. Rosc. Am. 27, 75:vita horrida atque arida,
id. Quinct. 30.— Transf. to men, indigent, poor:cliens,
Mart. 10, 87, 5.—Of style, dry, jejune, unadorned, spiritless:C.genus sermonis exile, aridum, concisum ac minutum,
Cic. de Or. 2, 38, 159; so Auct. ad Her. 4, 11:narratio,
Quint. 2, 4, 3:aridissimi libri,
Tac. Or. 19.— Meton., of the orator himself:orator,
Quint. 12, 10, 13:rhetores,
Sen. Contr. 34:magister,
Quint. 2, 4, 8.—Of scholars: sicci omnino atque aridi pueri,
sapless and dry, Suet. Gram. 4; cf. Quint. 2, 8, 9.—In comic lang., avaricious, of a man from whom, as it were, nothing can be expressed (cf. Argentiexterebronides):* D.pumex non aeque est aridus atque hic est senex,
Plaut. Aul. 2, 4, 18:pater avidus, miser atque aridus,
Ter. Heaut. 3, 2, 15.—In Plaut. as a mere natural epithet of metal: arido argentost opus, dry coin, Rud. 3, 4, 21.— Adv. not used. -
8 aridus
ārĭdus (contr. ardus, like arfacio from arefacio, Plaut. Aul. 2, 4, 18; Lucil. ap. Non. p. 74, 20; Inscr. Grut. 207), a, um, adj. [areo], dry, withered, arid, parched.I.Lit.:II.ligna,
Lucr. 2, 881:lignum,
Hor. C. 3, 17, 13; so Vulg. Eccli. 6, 3; ib. Isa. 56, 3:cibus,
Lucr. 1, 809; so id. 1, 864:ficis victitamus aridis,
Plaut. Rud. 3, 4, 59:folia,
Cic. Pis. 40, 97, and Plin. 12, 12, 26, § 46:ficus,
Vulg. Marc. 11, 20:Libye,
Ov. M. 2, 238:quale portentum Jubae tellus leonum Arida nutrix,
Hor. C. 1, 22, 16:terra arida et sicca,
Plin. 2, 65, 66, § 166; so,terra arida,
Vulg. Sap. 19, 7:arida terra,
ib. Heb. 11, 29; so absol.:arida (eccl. Lat.),
ib. Gen. 1, 9; ib. Psa. 65, 6; ib. Matt. 23, 15: montes aridi sterilesque. Plin. 33, 4, 21, § 67.—Also, subst.: ārĭdum, [p. 161] i, n., a dry place, dry land:ex arido tela conicere,
Caes. B. G. 4, 25:naves in aridum subducere,
id. ib. 4, 29.— Meton., of thirst:sitis,
Lucr. 3, 917, and 6, 1175; so,os,
Verg. G. 3, 458:ora,
id. A. 5, 200: guttur, Ov. [ad Liv. 422].—Of a fever:febris,
i. e. causing thirst, Verg. G. 3, 458 (cf. Lucr. 4, 875); so,morbus,
Veg. Vet. Art. 1, 4.—Of color:arbor folio convoluto, arido colore,
like that of dried leaves, Plin. 12, 26, 59, § 129.—And of a cracking, snapping sound, as when dry wood is broken:sonus,
Lucr. 6, 119:aridus altis Montibus (incipit) audiri fragor,
a dry crackling noise begins to be heard in the high mountain forest, Verg. G. 1, 357.—Trop.A.Of things which are dried, shrunk up, shrivelled, meagre, lean:B.crura,
Ov. A. A. 3, 272:nates,
Hor. Epod. 8, 5:uvis aridior puella passis,
Auct. Priap. 32, 1; so from disease, withered:manus,
Vulg. Matt. 12, 10; ib. Marc. 3, 1; and absol. of persons:aridi,
ib. Joan. 5, 3.— Hence, of food or manner of living, meagre, scanty:in victu arido in hac horridā incultāque vitā,
poor, scanty diet, Cic. Rosc. Am. 27, 75:vita horrida atque arida,
id. Quinct. 30.— Transf. to men, indigent, poor:cliens,
Mart. 10, 87, 5.—Of style, dry, jejune, unadorned, spiritless:C.genus sermonis exile, aridum, concisum ac minutum,
Cic. de Or. 2, 38, 159; so Auct. ad Her. 4, 11:narratio,
Quint. 2, 4, 3:aridissimi libri,
Tac. Or. 19.— Meton., of the orator himself:orator,
Quint. 12, 10, 13:rhetores,
Sen. Contr. 34:magister,
Quint. 2, 4, 8.—Of scholars: sicci omnino atque aridi pueri,
sapless and dry, Suet. Gram. 4; cf. Quint. 2, 8, 9.—In comic lang., avaricious, of a man from whom, as it were, nothing can be expressed (cf. Argentiexterebronides):* D.pumex non aeque est aridus atque hic est senex,
Plaut. Aul. 2, 4, 18:pater avidus, miser atque aridus,
Ter. Heaut. 3, 2, 15.—In Plaut. as a mere natural epithet of metal: arido argentost opus, dry coin, Rud. 3, 4, 21.— Adv. not used. -
9 artum
1. I.Lit., close, strait, narrow, confined, short, brief:II.exierunt regionibus artis,
Lucr. 6, 120:claustra,
id. 1, 70; so id. 3, 808:nec tamen haec ita sunt arta et astricta, ut ea laxare nequeamus,
Cic. Or. 65, 220:artioribus apud populum Romanum laqueis tenebitur,
id. Verr. 2, 1, 5:nullum vinculum ad astringendam fidem jure jurando majores artius esse voluerunt,
id. Off. 3, 31, 111:compages,
Verg. A. 1, 293:nexus,
Ov. M. 6, 242:arto stipata theatro,
pressed together in a contracted theatre, Hor. Ep. 2, 1, 60:toga,
a narrow toga without folds, id. ib. 1, 18, 30 (cf. exigua toga, id. ib. 1, 19, 13):nimis arta convivia,
i. e. with too many guests, who are therefore compelled to sit close together, id. ib. 1, 5, 29 et saep.—Hence, subst.: artum, i, n., a narrow place or passage:ventus cum confercit, franguntur in arto montes nimborum,
Lucr. 6, 158 Lachm.:multiplicatis in arto ordinibus,
Liv. 2, 50; so id. 34, 15:nec desilies imitator in artum,
nor, by imitating, leap into a close place, Hor. A. P. 134.—Trop., strict, severe, scanty, brief, small:I.sponte suā cecidit sub leges artaque jura,
subjected himself to the severity of the laws, Lucr. 5, 1147:Additae leges artae et ideo superbae quasque etc.,
Plin. 16, 4, 5, § 12:vincula amoris artissima,
Cic. Att. 6, 2: artior somnus, a sounder or deeper sleep, id. Rep. 6, 10:arti commeatus,
Liv. 2, 34; Tac. H. 4, 26; cf.:in arto commeatus,
id. ib. 3, 13:artissimae tenebrae,
very thick darkness, Suet. Ner. 46 (for which, in class. Lat., densus, v. Bremi ad h. l., and cf. densus) al.—So, colligere in artum, to compress, abridge:quae (volumina) a me collecta in artum,
Plin. 8, 16, 17, § 44.—Of hope, small, scanty:spes artior aquae manantis,
Col. 1, 5, 2: ne spem sibi ponat in arto, diminish hope, expectation, [p. 169] Ov. M. 9, 683:quia plus quam unum ex patriciis creari non licebat, artior petitio quattuor petentibus erat,
i. e. was harder, had less ground of hope, Liv. 39, 32; and of circumstances in life, etc., straitened, distressing, wretched, needy, indigent (so in and after the Aug. per. for the class. angustus):rebus in artis,
Ov. P. 3, 2, 25:artas res nuntiaret,
Tac. H. 3, 69:tam artis afflictisque rebus,
Flor. 2, 6, 31; so Sil. 7, 310:fortuna artior expensis,
Stat. S. 5, 3, 117:ne in arto res esset,
Liv. 26, 17.— Adv.: artē (not arcte), closely, close, fast, firmly.Lit.:II.arte (manus) conliga,
Plaut. Ep. 5, 2, 29:boves arte ad stipites religare,
Col. 6, 2, 5:arte continere aliquid,
Caes. B. G. 7, 23:aciem arte statuere,
Sall. J. 52, 6:arte accubare,
Plaut. Stich. 4, 2, 39.— Comp.:calorem artius continere,
Cic. N. D. 2, 9, 25:artius astringi,
Hor. Epod. 15, 5:signa artius conlocare,
Sall. C. 59, 2:artius ire,
Curt. 4, 13, 34:artius pressiusque conflictari,
Gell. 10, 6.— Sup.:milites quam artissime ire jubet,
Sall. J. 68, 4:artissime plantas serere,
Plin. 12, 3, 7, § 16.—Trop.:III. 2.arte contenteque aliquem habere,
Plaut. As. 1, 1, 63; id. Merc. prol. 64:arte et graviter dormire,
soundly, Cic. Div. 1, 28, 59:arte appellare aliquem,
briefly, by shortening his name, Ov. P. 4, 12, 10:artius adstringere rationem,
Cic. Fat. 14, 32:abstinentiam artissime constringere,
Val. Max. 2, 2, 8.—artus, ūs, m. [id.], mostly plur. (artua, n., Plaut. Men. 5, 2, 102; quoted in Non. p. 191, 12.—Hence, dat. acc. to Vel. Long. p. 2229 P. and Ter. Scaur. p. 2260 P. artibus; yet the ancient grammarians give their decision in favor of artubus, which form is also supported by the best MSS.; cf. arcus.—The singular is found only in Luc. 6, 754; Val. Fl. 4, 310, and Prisc. p. 1219 P.).I.A.. Lit., a joint:B.molles commissurae et artus (digitorum),
Cic. N. D. 2, 60, 150:suffraginum artus,
Plin. 11, 45, 101, § 248:elapsi in pravum artus,
Tac. H. 4, 81:dolor artuum,
gout, Cic. Brut. 60, 217.—Sometimes connected with membra, Plaut. Men. 5, 2, 102:copia materiaï Cogitur interdum flecti per membra, per artus,
in every joint and limb, Lucr. 2, 282; 3, 703 al.; Suet. Calig. 28; cf.Baumg.-Crus., Clavis ad Suet.: cernere laceros artus, truncata membra,
Plin. Pan. 52, 5.—Trop., the muscular strength in the joints; hence, in gen., strength, power: Epicharmeion illud teneto;II.nervos atque artus esse sapientiae, non temere credere,
Q. Cic. Petit. Cons. 10.—More freq.,The limbs in gen. (very freq., esp. in the poets; in Lucr. about sixty times): cum tremulis anus attulit artubus lumen, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 36 Vahl.); so Lucr. 3, 7; cf. id. 3, 488; 6, 1189:artubus omnibus contremiscam,
Cic. de Or. 1, 26, 121: dum nati (sc. Absyrti) dissupatos artus captaret parens, vet. poet. ap. Cic. N. D. 3, 26, 67:copia concita per artus Omnīs,
Lucr. 2, 267:moribundi artus,
id. 3, 129 al.:rogumque parari Vidit et arsuros supremis ignibus artus, etc.,
Ov. M. 2, 620 al.:salsusque per artus Sudor iit,
Verg. A. 2, 173; 1, 173 al.:veste strictā et singulos artus exprimente,
and showing each limb, Tac. G. 17:artus in frusta concident,
Vulg. Lev. 1, 6; 8, 20;ib. Job, 16, 8.—Of plants: stat per se vitis sine ullo pedamento, artus suos in se colligens,
its tendrils, Plin. 14, 1, 3, § 13, where Jahn reads arcus. -
10 artus
1. I.Lit., close, strait, narrow, confined, short, brief:II.exierunt regionibus artis,
Lucr. 6, 120:claustra,
id. 1, 70; so id. 3, 808:nec tamen haec ita sunt arta et astricta, ut ea laxare nequeamus,
Cic. Or. 65, 220:artioribus apud populum Romanum laqueis tenebitur,
id. Verr. 2, 1, 5:nullum vinculum ad astringendam fidem jure jurando majores artius esse voluerunt,
id. Off. 3, 31, 111:compages,
Verg. A. 1, 293:nexus,
Ov. M. 6, 242:arto stipata theatro,
pressed together in a contracted theatre, Hor. Ep. 2, 1, 60:toga,
a narrow toga without folds, id. ib. 1, 18, 30 (cf. exigua toga, id. ib. 1, 19, 13):nimis arta convivia,
i. e. with too many guests, who are therefore compelled to sit close together, id. ib. 1, 5, 29 et saep.—Hence, subst.: artum, i, n., a narrow place or passage:ventus cum confercit, franguntur in arto montes nimborum,
Lucr. 6, 158 Lachm.:multiplicatis in arto ordinibus,
Liv. 2, 50; so id. 34, 15:nec desilies imitator in artum,
nor, by imitating, leap into a close place, Hor. A. P. 134.—Trop., strict, severe, scanty, brief, small:I.sponte suā cecidit sub leges artaque jura,
subjected himself to the severity of the laws, Lucr. 5, 1147:Additae leges artae et ideo superbae quasque etc.,
Plin. 16, 4, 5, § 12:vincula amoris artissima,
Cic. Att. 6, 2: artior somnus, a sounder or deeper sleep, id. Rep. 6, 10:arti commeatus,
Liv. 2, 34; Tac. H. 4, 26; cf.:in arto commeatus,
id. ib. 3, 13:artissimae tenebrae,
very thick darkness, Suet. Ner. 46 (for which, in class. Lat., densus, v. Bremi ad h. l., and cf. densus) al.—So, colligere in artum, to compress, abridge:quae (volumina) a me collecta in artum,
Plin. 8, 16, 17, § 44.—Of hope, small, scanty:spes artior aquae manantis,
Col. 1, 5, 2: ne spem sibi ponat in arto, diminish hope, expectation, [p. 169] Ov. M. 9, 683:quia plus quam unum ex patriciis creari non licebat, artior petitio quattuor petentibus erat,
i. e. was harder, had less ground of hope, Liv. 39, 32; and of circumstances in life, etc., straitened, distressing, wretched, needy, indigent (so in and after the Aug. per. for the class. angustus):rebus in artis,
Ov. P. 3, 2, 25:artas res nuntiaret,
Tac. H. 3, 69:tam artis afflictisque rebus,
Flor. 2, 6, 31; so Sil. 7, 310:fortuna artior expensis,
Stat. S. 5, 3, 117:ne in arto res esset,
Liv. 26, 17.— Adv.: artē (not arcte), closely, close, fast, firmly.Lit.:II.arte (manus) conliga,
Plaut. Ep. 5, 2, 29:boves arte ad stipites religare,
Col. 6, 2, 5:arte continere aliquid,
Caes. B. G. 7, 23:aciem arte statuere,
Sall. J. 52, 6:arte accubare,
Plaut. Stich. 4, 2, 39.— Comp.:calorem artius continere,
Cic. N. D. 2, 9, 25:artius astringi,
Hor. Epod. 15, 5:signa artius conlocare,
Sall. C. 59, 2:artius ire,
Curt. 4, 13, 34:artius pressiusque conflictari,
Gell. 10, 6.— Sup.:milites quam artissime ire jubet,
Sall. J. 68, 4:artissime plantas serere,
Plin. 12, 3, 7, § 16.—Trop.:III. 2.arte contenteque aliquem habere,
Plaut. As. 1, 1, 63; id. Merc. prol. 64:arte et graviter dormire,
soundly, Cic. Div. 1, 28, 59:arte appellare aliquem,
briefly, by shortening his name, Ov. P. 4, 12, 10:artius adstringere rationem,
Cic. Fat. 14, 32:abstinentiam artissime constringere,
Val. Max. 2, 2, 8.—artus, ūs, m. [id.], mostly plur. (artua, n., Plaut. Men. 5, 2, 102; quoted in Non. p. 191, 12.—Hence, dat. acc. to Vel. Long. p. 2229 P. and Ter. Scaur. p. 2260 P. artibus; yet the ancient grammarians give their decision in favor of artubus, which form is also supported by the best MSS.; cf. arcus.—The singular is found only in Luc. 6, 754; Val. Fl. 4, 310, and Prisc. p. 1219 P.).I.A.. Lit., a joint:B.molles commissurae et artus (digitorum),
Cic. N. D. 2, 60, 150:suffraginum artus,
Plin. 11, 45, 101, § 248:elapsi in pravum artus,
Tac. H. 4, 81:dolor artuum,
gout, Cic. Brut. 60, 217.—Sometimes connected with membra, Plaut. Men. 5, 2, 102:copia materiaï Cogitur interdum flecti per membra, per artus,
in every joint and limb, Lucr. 2, 282; 3, 703 al.; Suet. Calig. 28; cf.Baumg.-Crus., Clavis ad Suet.: cernere laceros artus, truncata membra,
Plin. Pan. 52, 5.—Trop., the muscular strength in the joints; hence, in gen., strength, power: Epicharmeion illud teneto;II.nervos atque artus esse sapientiae, non temere credere,
Q. Cic. Petit. Cons. 10.—More freq.,The limbs in gen. (very freq., esp. in the poets; in Lucr. about sixty times): cum tremulis anus attulit artubus lumen, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 36 Vahl.); so Lucr. 3, 7; cf. id. 3, 488; 6, 1189:artubus omnibus contremiscam,
Cic. de Or. 1, 26, 121: dum nati (sc. Absyrti) dissupatos artus captaret parens, vet. poet. ap. Cic. N. D. 3, 26, 67:copia concita per artus Omnīs,
Lucr. 2, 267:moribundi artus,
id. 3, 129 al.:rogumque parari Vidit et arsuros supremis ignibus artus, etc.,
Ov. M. 2, 620 al.:salsusque per artus Sudor iit,
Verg. A. 2, 173; 1, 173 al.:veste strictā et singulos artus exprimente,
and showing each limb, Tac. G. 17:artus in frusta concident,
Vulg. Lev. 1, 6; 8, 20;ib. Job, 16, 8.—Of plants: stat per se vitis sine ullo pedamento, artus suos in se colligens,
its tendrils, Plin. 14, 1, 3, § 13, where Jahn reads arcus. -
11 egenum
ĕgēnus, a, um, adj. [egeo], in want of, in need of, destitute or void of any thing (rare, and mostly poet. for egens).(α).With gen.:(β).(nos) omnium,
Verg. A. 1, 599; Liv. 9, 6:omnis spei,
Tac. A. 1, 53:aquarum (regio),
id. ib. 15, 3 fin.; cf. id. ib. 4, 30:decoris,
Sil. 6, 304.—With abl.:(γ).commeatu,
Tac. A. 12, 46; 15, 12.—Absol.:II. A. B.res,
i. e. indigent, needy, necessitous, Plaut. Capt. 2, 3, 46; id. Poen. 1, 1, 2; Verg. A. 6, 91; 8, 365; 10, 367:frater,
Vulg. Deut. 15, 11.— -
12 egenus
ĕgēnus, a, um, adj. [egeo], in want of, in need of, destitute or void of any thing (rare, and mostly poet. for egens).(α).With gen.:(β).(nos) omnium,
Verg. A. 1, 599; Liv. 9, 6:omnis spei,
Tac. A. 1, 53:aquarum (regio),
id. ib. 15, 3 fin.; cf. id. ib. 4, 30:decoris,
Sil. 6, 304.—With abl.:(γ).commeatu,
Tac. A. 12, 46; 15, 12.—Absol.:II. A. B.res,
i. e. indigent, needy, necessitous, Plaut. Capt. 2, 3, 46; id. Poen. 1, 1, 2; Verg. A. 6, 91; 8, 365; 10, 367:frater,
Vulg. Deut. 15, 11.— -
13 egestosus
-
14 Indiges
-
15 indiges
-
16 inopes
I.In gen.:(β).ab ope inops, qui ejus indiget,
Varr. L. L. 5, § 92 Müll.:inopes relicti a duce,
Cic. Verr. 2, 5, 34:nihil cum potentiore juris humani relinquitur inopi,
Liv. 9, 1, 8:solare inopem et succurre relictae,
Verg. A. 9, 290.—With ab:(γ). II. A.sic inopes et ab amicis, et ab existimatione sunt,
Cic. Att. 1, 1, 2. —Lit.:(β).res pauperes inopesque,
Plaut. Rud. 1, 5, 24:aerarium inops et exhaustum,
empty, Cic. Verr. 2, 3, 70, § 164:te semper inops vexet cupido,
unsated, Hor. Ep. 1, 18, 98:domus cujusvis inopis,
Nep. Ages. 7, 4. —Esp., of the dead who could not pay Charon's fee:haec omnis inops inhumataque turba est,
Verg. A. 6, 325; cf.:infletaeque jacent inopes super arva catervae,
Aus. Mos. 4: mortuis in ore nummum immittere, ut apud inferos non tamquam inopes errent, Schol. Juv. 3, 267. —With gen., destitute of, without:(γ).humanitatis,
Cic. de Or. 2, 10, 40:amicorum,
id. Lael. 15:animi,
Verg. A. 4, 300:mentis,
Ov. F. 4, 457:consilii,
Liv. 26, 18, 6:rationis,
Stat. Th. 1, 373:senatus auxilii humani,
Liv. 3, 7, 7:terra pacis,
Ov. P. 2, 2, 96:somni cibique,
id. M. 14, 424:provinciae virorum,
Tac. H. 2, 67:miles Martis,
that never fights, Sil. 9, 334.—Plur. as subst.: ĭnŏpes, um, opp. potentes, Sall. H. Fragm. 4, 61, 17 Dietsch.— Sing.:B.si nihil cum potentiore juris humani relinquitur inopi,
Liv. 9, 1, 8. —Trop.1.Of inanimate things, mean, wretched, contemptible:2.inopis et pusilli animi esse,
Hor. S. 1, 4, 17:nostras inopes noluit esse vias,
Ov. Ib. 24:advorsus atque inops amor,
Lucr. 4, 1142:odia aegra sine armis errabant, iraeque inopes,
impotent, Val. Fl. 5, 147:vita,
Vell. 2, 19, 4. —Of speech, poor in words or ideas, meagre:non erat abundans, non inops tamen,
Cic. Brut. 67, 238:non inops verbis,
id. ib. 70, 247:ad ornandum,
id. ib. 76, 263:Latinam linguam non modo non inopem, sed locupletiorem etiam esse quam Graecam,
id. Fin. 1, 3, 10:vir inopi lingua et infacundus,
Gell. 18, 8, 6. -
17 inops
I.In gen.:(β).ab ope inops, qui ejus indiget,
Varr. L. L. 5, § 92 Müll.:inopes relicti a duce,
Cic. Verr. 2, 5, 34:nihil cum potentiore juris humani relinquitur inopi,
Liv. 9, 1, 8:solare inopem et succurre relictae,
Verg. A. 9, 290.—With ab:(γ). II. A.sic inopes et ab amicis, et ab existimatione sunt,
Cic. Att. 1, 1, 2. —Lit.:(β).res pauperes inopesque,
Plaut. Rud. 1, 5, 24:aerarium inops et exhaustum,
empty, Cic. Verr. 2, 3, 70, § 164:te semper inops vexet cupido,
unsated, Hor. Ep. 1, 18, 98:domus cujusvis inopis,
Nep. Ages. 7, 4. —Esp., of the dead who could not pay Charon's fee:haec omnis inops inhumataque turba est,
Verg. A. 6, 325; cf.:infletaeque jacent inopes super arva catervae,
Aus. Mos. 4: mortuis in ore nummum immittere, ut apud inferos non tamquam inopes errent, Schol. Juv. 3, 267. —With gen., destitute of, without:(γ).humanitatis,
Cic. de Or. 2, 10, 40:amicorum,
id. Lael. 15:animi,
Verg. A. 4, 300:mentis,
Ov. F. 4, 457:consilii,
Liv. 26, 18, 6:rationis,
Stat. Th. 1, 373:senatus auxilii humani,
Liv. 3, 7, 7:terra pacis,
Ov. P. 2, 2, 96:somni cibique,
id. M. 14, 424:provinciae virorum,
Tac. H. 2, 67:miles Martis,
that never fights, Sil. 9, 334.—Plur. as subst.: ĭnŏpes, um, opp. potentes, Sall. H. Fragm. 4, 61, 17 Dietsch.— Sing.:B.si nihil cum potentiore juris humani relinquitur inopi,
Liv. 9, 1, 8. —Trop.1.Of inanimate things, mean, wretched, contemptible:2.inopis et pusilli animi esse,
Hor. S. 1, 4, 17:nostras inopes noluit esse vias,
Ov. Ib. 24:advorsus atque inops amor,
Lucr. 4, 1142:odia aegra sine armis errabant, iraeque inopes,
impotent, Val. Fl. 5, 147:vita,
Vell. 2, 19, 4. —Of speech, poor in words or ideas, meagre:non erat abundans, non inops tamen,
Cic. Brut. 67, 238:non inops verbis,
id. ib. 70, 247:ad ornandum,
id. ib. 76, 263:Latinam linguam non modo non inopem, sed locupletiorem etiam esse quam Graecam,
id. Fin. 1, 3, 10:vir inopi lingua et infacundus,
Gell. 18, 8, 6. -
18 mendicus
mendīcus, a, um, adj., beggarly, needy, in want, indigent (class.).I.Lit.:II.paupertas si malum est, mendicus esse beatus nemo potest,
Cic. Fin. 5, 28, 84; cf.:solos sapientes esse, si mendicissimi (sint), divites,
id. Mur. 29, 61:mendicior,
Tert. de Anim. 33:prandia,
Mart. 14, 81.—As subst.: mendīcus, i, m., a beggar, mendicant:mendicum malim mendicando vincere, Quam, etc.,
Plaut. Bacch. 3, 4, 16:mendici,
i. e. the priests of Cybele, Hor. S. 1, 2, 2.—As a term of abuse, a beggar, ragamuffin, Ter. And. 4, 5, 20.—Transf., in gen., poor, paltry, mean, sorry, pitiful:instrumentum mendicum,
Cic. de Or. 3, 24, 92.—Hence, adv.: mendīcē, in a beggarly manner, meanly (post-Aug. and post-class.):non tam mendice tecum agam, sed plenā manu,
Sen. Ep. 33, 6.— Comp.:ne mendicius patre coenaret,
Tert. Pall. 5. -
19 pauper
pauper, pĕris ( fem. paupera, Plaut. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 12, 519, called obsolete by Varr. L. L. 8, § 77 Müll.— Neutr. pauperum, Cael. Aur. Tard. 1, 1, 33.— Gen. plur. pauperorum, Petr. 46 dub.; Inscr. ex Ann. p. Chr. n. 341: AMATOR PAVPERORVM, ap. Fea, Framm. de' Fasti Cons. p. 90), adj. [root pau- of pauros (cf. paucus, etc.), and per- of pario, pe-per-i, producing little], poor, i. e. not wealthy, of small means, that has only enough for his moderate expenses (cf.: indigus, egenus, inops).— Absol.:(β).pauper, cui opera vita erat, ruri fere Se continebat,
Ter. Phorm. 2, 3, 16:qui (judices) saepe propter invidiam adimunt diviti, Aut propter misericordiam addunt pauperi,
id. ib. 2, 1, 47:optavit honeste in patriā pauper vivere,
id. And. 4, 5, 3:servus domini pauperis,
id. Eun. 3, 2, 33; Cic. Par. 6, 3, 50:sisne ex pauperrimo dives factus,
id. Vatin. 12, 29:si abundans opibus pauperem se vocet,
Quint. 11, 1, 21:quod Aeque pauperibus prodest, locupletibus aeque,
Hor. Ep. 1, 1, 25.—With in and abl.:meo sum pauper in aere,
Hor. Ep. 2, 2, 12.—With gen.:2.horum Semper ego optarim pauperrimus esse bonorum,
Hor. S. 1, 1, 79:pauper Opimius argenti positi intus et auri,
id. ib. 2, 3, 142:aquae,
id. C. 3, 30, 11.— Subst.: pauper, ĕris, comm., a poor man:pauperum tabernae,
Hor. C. 1, 4, 13:pauperum cenae,
id. ib. 3, 29, 14:pauperum sepulcra,
id. Epod. 17, 47:pauperiorum turbae,
id. S. 1, 1, 111.—Of things, poor, scanty, inconsiderable, small, meagre (mostly poet. and in post-Aug. prose).— Absol.:B.pauperes res inopesque,
Plaut. Rud. 1, 5, 24:ager,
Tib. 1, 1, 23 (19):mensa,
id. 1, 1, 37:pauperis tuguri culmen,
Verg. E. 1, 69:domus,
id. A. 12, 519:et carmen venā pauperiore fluit,
Ov. P. 4, 2, 20:pauper pudor,
Phaedr. 2, 1, 14:nomina pauperis aevi,
Luc. 10, 151:eloquentia,
Quint. 10, 5, 5.— With gen.:pauper sulci cerealis Abella,
Sil. 8, 545.—With abl.: exemplis pauperior, App. Flor. fin. —Transf., for egenus, needy, indigent: homo Pauper, qui educit in egestate liberos, Caecil. ap. Gell. 2, 23, 21:II.inopes ac pauperes,
Cic. Par. 6, 3, 52.—Trop., poor, feeble, intellectually (very rare; cf.(β).miser, misellus): miser enim et (ut ita dicam) pauper orator est, qui, etc.,
Quint. 8 prooem. § 28.—Pauperes spiritu, i. e. humble, Vulg. Matt. 5, 3.—Hence, adv., poorly; in comp.:pauperius incedit,
Tert. Cult. Fem. 11 fin.
См. также в других словарях:
indigent — indigent, ente [ ɛ̃diʒɑ̃, ɑ̃t ] adj. • 1265; lat. indigens 1 ♦ Vieilli Qui manque des choses les plus nécessaires à la vie. ⇒ malheureux, misérable, nécessiteux, pauvre. Vieillard indigent qui vit d aumônes. Subst. Personne sans ressources. Aide… … Encyclopédie Universelle
indigent — in·di·gent / in də jənt/ adj: suffering from indigence the indigent defendant was provided with counsel indigent n Merriam Webster’s Dictionary of Law. Merriam Webster. 1996 … Law dictionary
indigent — indigent, ente (in di jan, jan t ) adj. 1° Qui manque des choses utiles à la vie. • Dépenser à peine deux mille francs par an pour sa personne, et en donner plus de vingt mille à des familles indigentes, VOLT. Lett. d Argenson, 8 août 1743.… … Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré
indigent — indigént adj. m., pl. indigénţi; f. sg. indigéntă, pl. indigénte Trimis de siveco, 10.08.2004. Sursa: Dicţionar ortografic INDIGÉNT, Ă adj. (Liv.) Lipsit, nevoiaş, sărac. [< fr. indigent … Dicționar Român
Indigent — In di*gent, a. [L. indigent, L. indigens, p. p. of indigere to stand in need of, fr. OL. indu (fr. in in) + L. egere to be needy, to need.] [1913 Webster] 1. Wanting; void; free; destitute; used with of. [Obs.] Bacon. [1913 Webster] 2. Destitute… … The Collaborative International Dictionary of English
indigent — in‧di‧gent [ˈɪndɪdʒnt] adjective formal not having any money or possessions: • Hospitals continue to provide uncompensated care for the indigent. * * * indigent UK US /ˈɪndɪdʒənt/ adjective FORMAL ► very poor: » … Financial and business terms
indigent — (adj.) c.1400, from O.Fr. indigent, from L. indigentem (see INDIGENCE (Cf. indigence)). As a noun, poor person, from early 15c … Etymology dictionary
indigent — INDIGENT, [indig]ente. adj. Necessiteux, pauvre. Assister ceux qui sont indigents. il estoit si indigent que … Dictionnaire de l'Académie française
indigent — [in′di jənt] adj. [ME indygent < OFr < L indigens, prp. of indegere, to be in need < OL indu (L in), in + egere, to need < IE base * eg , lack > ON ekla] 1. in poverty; poor; needy; destitute 2. Archaic lacking; destitute ( of) n.… … English World dictionary
indigent — adj *poor, needy, destitute, penniless, impecunious, poverty stricken, necessitous Antonyms: opulent Contrasted words: *rich, wealthy, affluent … New Dictionary of Synonyms
indigent — [adj] poor beggared, busted, destitute, down and out*, flat broke*, hard up*, homeless, impecunious, impoverished, in want, necessitous, needy, penniless, penurious, povertystricken; concept 334 Ant. rich, wealthy … New thesaurus