-
1 dom
m (G domu) 1. (budynek) building; (mieszkalny) house- dom drewniany/z cegły a wooden/brick house- dom jednorodzinny a detached house- musiał sprzedać dom rodzinny he had to sell the family house2. (mieszkanie) home- poszedł do domu he went home- zostanę w domu I’ll stay at home- przebywać poza domem to be away from home- kręcić się po domu to hang around the flat/house- pantofle/ubranie na po domu pot. indoor a. house shoes/clothes- po domu zwykle nosiła dres she usually wore a tracksuit at home3. (rodzina) home, family- pochodzić z dobrego domu to come from a good home a. family- młodzież ze szlacheckich domów young people from upper class families- być bogatym z domu to come from a rich family- dzieci wychowuje nie tylko dom it’s not only the home that contributes to a child’s upbringing- w moim domu rodzinnym nie obchodziło się imienin in my family we didn’t celebrate name days- postawić cały dom na nogi to wake up the whole house- założyć dom to set up home a. house4. (gospodarstwo domowe) household, house- dom jest ważniejszy niż praca home is more important than work- zajmować się domem to keep house- prowadzić dom to run a. manage a household5. (instytucja) house- dom mody/wydawniczy/bankowy a fashion/publishing/banking house- dom akademicki a hall of residence GB, a dormitory US- dom maklerski a brokerage- dom poprawczy a young offenders’ institution- dom publiczny a brothel- dom towarowy a department store- dom dziecka a children’s home- dom gry a gaming house, a casino- dom kultury a community centre- dom starców an old people’s home6. (ród) (królewski, szlachecki, książęcy) house- dom Habsburgów the house of Habsburg, the Habsburg dynasty- dom Jagiellonów the Jagiellonian dynasty- dom panujący the ruling house- potomek królewskiego domu a descendant of a royal house- z domu Kowalska née Kowalska- zawsze pytano ją, jak nazywa się z domu people were always asking her what her maiden name was7. książk. (ojczyzna) home, homeland- □ Biały Dom the White House- Dom Boży książk. house of God- dom wariatów pot. (szpital psychiatryczny) madhouse pot., loony bin pot.; przen. (chaos) madhouse pot.; bedlam U■ czuć się jak (u siebie) w domu to be a. feel at home- czuj się jak u siebie w domu make yourself at home- jestem/jesteśmy w domu! pot. now I/we get the picture! pot.- gość w dom, Bóg w dom przysł. you’re very welcome- wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej przysł. East, (or) West, home’s best przysł., there’s no place like home przysł.* * *-u; -y; m( budynek) house; (mieszkanie, rodzina) home; ( gospodarstwo domowe) householddom akademicki lub studencki — hall of residence (BRIT), dormitory (US)
dom kultury — ≈community centre (BRIT) lub center (US)
dom poprawczy — borstal (BRIT), reformatory (US)
dom wariatów — pot madhouse (pot)
* * *miLoc. i Voc. -u1. (= mieszkanie, domownicy, rodzina) home; w domu at home, in the home; być w domu be (at) home, be in; być poza domem ( chwilowo) be out; ( na dłużej) be away (from home); iść do domu go home; nikogo nie ma w domu there's nobody home; u kogoś w domu at sb's house l. place.2. (= budynek mieszkalny) house.3. (= budynek) building.4. (= gospodarstwo domowe) household.5. (= ród, dynastia) house; kin, family; z domu Czartoryska ( przy podawaniu nazwiska rodowego) née Czartoryska; pochodzić z dobrego domu come from a good family.6. ( w zwrotach) być panem we własnym domu be a master of l. in one's own house; pot. rule one's roost; ciasny, ale własny dom a small home, but your own; czuć się jak u siebie w domu be l. feel at home; czuj się jak u siebie w domu make yourself at home; czynić honory domu do the honors; dom i ogród handl. home and garden; dwa/trzy itd. domy dalej two/three, etc. doors down l. up l. over (the road); głowa domu head of the household; mieć cały dom na głowie have to run the house; (na) po domu ( o ubraniach) house, indoor; sukienka (na) po domu house dress; odprowadzać kogoś do domu walk sb home; nie ma jak w domu l. wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej east, west, home's best; home, sweet home; there's no place like home; no to jesteśmy w domu pot. przen. (= już wszystko w porządku) we're almost home, now we're cooking with gas, we're cool l. good; pan/pani domu master/lady of the house, host/hostess; postawić cały dom na nogi raise hell l. Cain; prowadzić otwarty dom keep open doors l. house; tęsknić za domem miss home; szklane domy glass houses; przen. castles in the air, pipe dream; wszystko dla domu handl. everything for the home; założyć dom set up house l. home; zarabiać na dom bring home the bacon; zaszyć się w domu lock o.s. (away) in one's house.7. ( w złożeniach) Biały Dom polit. the White House; dom akademicki l. studencki uniw. dormitory, dorm; dom aukcyjny auction house; dom Boży l. modlitwy rel. house of God l. worship; dom dwurodzinny duplex (house); dom dziecka children's home; dom gry gambling house; dom kultury community center; dom maklerski fin. brokerage (house l. firm), broker; dom mody fashion house; dom opieki nursing home; dom otwarty open house; dom poprawczy reformatory, reform school; dom pogrzebowy funeral home; dom publiczny house of prostitution, brothel; dom rodzinny family home; dom starców old people's home; assisted living facility l. home; dom szeregowy bud. row house; ( w mieście) town house; dom towarowy handl. department store; dom wariatów mental hospital l. institution; t. przen. madhouse; dom wczasowy l. wypoczynkowy resort hotel; dom weselny wedding house; dom wycieczkowy lodge; drugi dom home away from home, second home.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dom
-
2 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
3 domowy
adj* * *a.1. (= dotyczący domu) house.2. (= dotyczący mieszkania) domestic.3. (= dotyczący rodziny) family.4. ( w zwrotach) areszt domowy house arrest; (= kara dla dziecka) grounding; artykuły gospodarstwa domowego handl. housewares; ( elektryczne) household l. domestic appliances; budżet domowy family budget; domowe ognisko l. ognisko domowe lit. hearth (and home), fireside; (wino) domowej roboty homemade (wine); piwo domowej roboty home brew; gospodarstwo domowe household; gospodyni domowa (mężczyzna l. kobieta) homemaker; obuwie l. pantofle domowe house l. indoor shoes; kura domowa gł. uj. homebody; pomoc domowa (domestic) help; robiony domowym sposobem homemade; strój domowy house clothes; wizyta domowa ( lekarza) house call; wojna domowa polit. civil war; zadanie domowe l. praca domowa szkoln. homework; zwierzęta domowe pets, domestic animals.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > domowy
-
4 domow|y
adj. 1. (związany z domem) [adres, telefon] home attr.- sprzęty domowe domestic appliances- domowe ubranie/buty indoor a. house clothes/shoes- po domowemu in a casual way, informally- ubierać się po domowemu to dress casually, to wear casual clothes2. (rodzinny) [tradycje, atmosfera] family attr. 3. (związany z prowadzeniem domu) [budżet, obowiązki, wydatki] household attr.- prace domowe housework- gospodyni domowa a housewife4. (hodowany w domu) [zwierzęta, ptactwo] domestic- rośliny domowe house plants5. (zrobiony w domu) [ciasto, dżem] home-made- wino domowej roboty home-made wine- pieczywo domowego wypieku home-made bread- domowe piwo home brew, home-brewed beerThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > domow|y
-
5 domek
domek kempingowy — (holiday) cabin lub chalet
* * *mi- mk-1. (= nieduży dom) (small) house; domek letniskowy cabin, cottage; domek dla lalek doll house; domek kempingowy cabin, cottage; domek dla ptaków birdhouse; domek z kart t. przen. house of cards.2. (= mieszkanko) home; wolnoć Tomku w swoim domku my home is my castle.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > domek
-
6 dom|ek
m dim. (G domku) (small) house- domek letniskowy a holiday cottage a. home- domek dla lalek a doll’s house- □ domek fiński Budow. prefab (house)- domek kempingowy cabin- domek na kurzej nóżce witch’s house- domek z kart house of cards także przen.■ wolnoć Tomku w swoim domku przysł. a man’s house is his castleThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dom|ek
-
7 się
pron. 1. (siebie samego) oneself- zobaczył się w lustrze he saw himself in the mirror- umyła/ubrała się she washed/dressed herself- nie widzę się w tej roli I can’t see myself in this/that role- uważaj, bo zrobisz sobie krzywdę be careful or you’ll hurt yourself- nie można myśleć tylko o sobie you can’t think only of yourself- „dla kogo to kupiłeś?” – „dla siebie” ‘who did you buy it for?’ – ‘(for) myself’- zatrzymał taksówkę i kazał się wieźć na dworzec he waved down a taxi and told the driver to take him to the station- nie pozwól mu na siebie krzyczeć don’t allow him to shout at you- nie dawaj (nikomu) sobą pomiatać don’t let people walk all over you pot.- czuć się jak u siebie to feel at home- czuj się jak u siebie make yourself at home- jestem zła na siebie I’m angry with a. at myself- sam sobie jesteś winien you have only yourself to blame2. (wzajemnie) each other, one another- znają się od dwóch lat they’ve known each other for two years- psy goniły się po trawniku the dogs were chasing one another on the grass- przeproście się say sorry to each other- spojrzeli sobie w oczy they looked into each other’s eyes- nie mogą bez siebie żyć they can’t live without each other- obie siostry są do siebie bardzo podobne the two sisters are very much alike3. (w konstrukcjach bezosobowych) ryż uprawia się w Azji rice is grown in Asia- powinno się jeść dużo warzyw one should eat a lot of vegetables- jak to się pisze? how do you spell it?- mówi się, że… they say that…, it is said that…- nigdy się nie wie one never knows4. (w funkcji podmiotu) słyszało się to i owo I’ve heard a thing or two- tutaj posadzi się żonkile I’ll/we’ll plant some daffodils here- zarabia się całkiem nieźle, co? I guess you (must) earn quite a bit, eh? pot.5. (w konstrukcjach wskazujących na sposób wykonania czynności) jak wam się mieszka w nowym domu? how’s the new house?- wygodnie ci się siedzi? are you comfortable?- tak mi się jakoś powiedziało it just came out (like that) pot.6. (w konstrukcjach biernych) dom się buduje od roku they’ve been building the house for a year now- kolacja już się robi dinner’s almost ready- już się robi! pot. I’ll be a. I’m right on it! pot.7. pot. (jako wzmocnienie) proszę pani, on się bije/kopie Miss, he’s hitting/kicking me* * *pron(inv) ( siebie samego) oneselfwidział/widzieli się w lustrze — he saw himself/they saw themselves in the mirror, ( siebie wzajemnie) each other, one another
to się dobrze nosi/pierze — it wears/washes well
* * *pron.1. zob. siebie.2. (= siebie samego) oneself; widział/widzieli się w lustrze he saw himself/they saw themselves in the mirror; laska do podpierania się a staff to support oneself with; poddawać się czemuś (uczuciu, nastrojowi) give oneself over to sth; (analizie, interpretacji) lend oneself to sth; przeistoczyć się w kogoś/coś turn into sb/sth; uważa się za artystkę she fancies herself as an artist.3. (= siebie nawzajem) each other, one another; X i Y znają się dobrze X and Y know each other very well; ci dwoje kochają się those two love each other; myślałem, że się rozumiemy I thought we understood each other l. one another; znamy się od lat we have known each other l. one another for years.4. ( tworzy stronę zwrotną czasownika) oneself; skaleczyć się hurt oneself; czesać się comb one's hair; położyć się lie down.5. ( jako odpowiednik strony biernej) ta książka sprzedaje się świetnie this book sells very well; to się dobrze nosi/pierze it wears/washes well; tak się tego nie robi that's not the way to do it.6. ( bezosobowo) you, one; zrobiło się późno it's got late; idzie się prosto one goes straight on l. ahead; nigdy się nie wie you never know, one never knows.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > się
-
8 wychowawca
-y; -y; m( decl like f in sg) SZKOL form tutor (BRIT), home-room teacher (US), (na obozie, koloniach) (camp) counsellor (BRIT) lub counselor (US), ( w domu dziecka) house-father* * *mp1. (= nauczyciel) home-room teacher; Br. form tutor.2. (= opiekun) (na obozie, koloniach) camp counselor; Br. camp counsellor; ( w domu dziecka) housemaster; Br. house-father.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wychowawca
-
9 wychowawczyni
m wychowaw|ca, wychowawczyni f 1. (opiekun klasy) class tutor, form teacher- wychowawca naszej klasy/czwartej klasy our class tutor/the tutor of the fourth class2. (na obozie, w domu dziecka) carer, tutor* * *SZKOL form tutor (BRIT), home-room teacher (US), ( w przedszkolu) (nursery school) teacher; (na obozie, koloniach) (camp) counsellor (BRIT) lub counselor (US), ( w domu dziecka) house-mother* * *f.1. (= nauczycielka) home-room teacher; Br. form tutor.2. (= opiekunka) (na obozie, koloniach) camp counselor; Br. camp counsellor; ( w domu dziecka) housemistress; Br. house-mother.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wychowawczyni
-
10 z
z, ze Ⅰ praep. 1. (przed określeniami miejsca) from (czegoś sth); (o pomieszczeniu, pojemniku) from, out of (czegoś sth); (o powierzchni) off (czegoś sth)- z Polski/ze Szkocji from Poland/Scotland- pamiątka z Japonii a souvenir from Japan- św. Franciszek z Asyżu St Francis of Assisi- jechać z Berlina do Warszawy to go from Berlin to Warsaw- wyszedł z domu o trzeciej he left home at three- wyjął pieniądze z portfela he took some money out of his wallet- zjechał na sankach z górki he went down the hill on a sledge- gwóźdź wystający z deski a nail sticking out of a plank- zdjął obraz ze ściany he took the picture off the wall- sprzątnęła brudne naczynia ze stołu she cleared the dirty dishes off the table- podniósł coś z podłogi he picked something up off the floor- zsiadł z konia he got off the horse2. (określający kierunek, stronę) from (czegoś sth)- hałasy dochodzące z góry noises coming from upstairs- widok z wieży kościoła the view from the church tower- z każdej strony a. ze wszystkich stron from all sides, from every side- z lewej/prawej strony (znajdować się) on a. to the left/right; (zbliżać się) from the left/right- z mojej lewej/prawej strony (tuż obok) by my left/right side; (nieco dalej) to my left/right- z tamtej strony brzeg jest bagnisty on the other side the shore is marshy- z przodu/tyłu at the front/back3. (określający źródło, pochodzenie) from (czegoś sth)- informacje pochodzące z dziennika telewizyjnego information from the TV News- dane z rocznika statystycznego data from a statistical yearbook- wiadomość z pewnej gazety information from a certain newspaper- znał jej adres z książki telefonicznej he knew her address from the telephone directory- wiem o tym z doświadczenia I know it from experience- z badań rynkowych wynika, że… from market research it emerges that…- dyrektor z wyboru/nominacji an elected/a nominated director- towary z importu imported goods- odrzuty z eksportu export rejects- znalazł sobie pracę z ogłoszenia he found a job through an ad4. (z określeniami czasu) from, of (czegoś sth)- zamek z XV wieku a castle (dating) from the 15th century- fotografie z lat szkolnych photographs from one’s school days- jego list z 12 maja his letter of 12 May- to jest rachunek za telefon z ubiegłego miesiąca this is the phone bill for a. from last month- z rana in the morning- z samego rana first thing in the morning5. (wskazuje na podstawę, wzór) from (czegoś sth)- rysunek z natury a drawing from nature- odpis z oryginału a duplicate of the original- wyrecytować coś z pamięci to recite sth from memory- przepisał dane z tablicy he copied down the data from the board6. (wskazuje na surowiec) of, from (czegoś sth)- z drzewa/ze stali of a. from wood/steel- zasmażka z mąki i wywaru a roux of a. from flour and stock- z czego to jest zrobione? what is it made of a. from?- wiązanka z czerwonych róż a bunch of red roses- sok z wiśni/malin cherry/raspberry juice- sałatka z pomidorów/selera a tomato/celery salad- dom wybudowany z cegieł a brick-built house7. (wskazuje na zbiór) of (kogoś/czegoś sb/sth)- któryś z nich/nas one of them/us- jeden z uczniów one of the pupils- żaden z nauczycieli none of the teachers- najstarszy/najmłodszy z nich the oldest/youngest of them- czy któryś z was go zna? do any of you know him?- czy coś z tego rozumiesz? do you understand any of that?8. (wskazuje na przyczynę stanu) out of, from (czegoś sth)- z radości/ze strachu out of joy/fear- z konieczności (out) of necessity- zemdleć z wyczerpania to faint from exhaustion- umrzeć z głodu die of starvation- wyszła za mąż z miłości she married for love a. out of love- udusił się z braku powietrza he suffocated through lack of air9 (wskazuje na stan początkowy) from (kogoś/czegoś sb/sth)- z nasion/pąków from seeds/buds- wyrosła z niej śliczna dziewczyna she grew into a very pretty girl- z majora awansował na pułkownika he was promoted from major to colonel- inflacja spadła z 10 do 8 procent inflation went down from 10 to 8 per cent- z niewinnej sprzeczki zrobiła się wielka awantura an innocent tiff turned into a big row pot.10 (wskazuje na cechę) znany/słynny z czegoś well-known/famous for sth- miasto słynie z zabytkowych budowli the town is famous for its historic buildings- z oczu jest podobna do matki her eyes are like her mother’s- ze sposobu bycia przypominał ojca he resembled his father in manner11 (wskazuje na natężenie) z całego serca with all one’s heart- ze wszystkich sił with all one’s might- z całą dokładnością with the utmost accuracy- podkreślić z całą mocą to emphasize most strongly- z grubsza roughly- z lekka lightly- z rzadka rarely, seldom- z uwagą attentively- z wysiłkiem with (an) effort12 (wskazuje na element całości) with (kimś/czymś sb/sth)- kawa z mlekiem coffee with milk- dom z ogrodem a house with a garden- dziewczyna z niebieskimi oczami a girl with blue eyes- matka z dzieckiem na ręku a mother carrying a. with a baby in her arms- samolot ze stu osobami na pokładzie a plane with a hundred people on board- chleb z masłem bread and butter- mieszkanie z umeblowaniem a furnished flat- sklep z używaną odzieżą a second-hand clothes shop- deszcz ze śniegiem sleet- podróżowała z mężem i dwojgiem dzieci she travelled with her husband and two children- dyskutował z synem he was arguing with his son- rozstał się ze swą przyjaciółką he parted with his girlfriend- zaprzyjaźniła się z nim dwa lata temu she became friendly with him two years ago- pójdziesz z nami do kina? are you going to the cinema with us?- wyszedł na spacer z psem he took the dog for a walk- porozmawiam z nim o tym jutro I’ll talk to him about it tomorrow13 (wskazuje na sposób) with (czymś sth)- z niedowierzaniem/ze zdumieniem in a. with disbelief/astonishment- okno zamknęło się z trzaskiem the window closed with a bang- obudził się z bólem głowy he woke up with a headache- leżał na trawie z rękami pod głową he was lying on the grass with his hands behind his head- płynąć z wiatrem/prądem to sail with the wind/current14 (wskazuje na cel) pójść do kogoś z prośbą o radę to go to sb to request advice- pośpieszyć komuś z pomocą to go to sb’s aid- pojechał do Niemiec z wykładami he went to Germany on a lecture tour15 (wskazuje na współzależność) with (czymś sth)- z wiekiem with age- wraz ze wzrostem ciśnienia with the growth of a. in pressure- z czasem with a. in time- z upływem czasu with the passing of time- z każdym dniem/rokiem with each passing day/year16 (z określeniami pory) with (czymś sth)- z końcem/początkiem sierpnia at the end/beginning of August- z nadejściem lata with the approach of summer17 (eliptyczne) about (kimś/czymś sb/sth)- co z artykułem? what about the article?- co się z tobą działo? what have you been doing with yourself?- co zrobić z tymi szmatami? what shall I do with these rags?- z babcią jest źle, znowu miała atak Granny’s not well, she’s had another seizure18 (w przysłówkach) literatura zwana z angielska science fiction literature known by the English name of science fiction- ubrany z niemiecka dressed in German style- mówił trochę z cudzoziemska he spoke with a slight foreign accentⅡ part. around, about- zajęło mi to z godzinę it took me around an hour- miał ze czterdzieści lat he was around forty* * *ntZ jak Zygmunt — ≈Z for zebra
* * *I.z1, zeprep.+ Gen.2. ( źródło informacji) from; z gazet/książki/doświadczenia from newspapers/the book/experience.3. ( czas) from, of; z dziesiątego wieku from the 10th century; z rana in the morning; list z drugiego maja a letter of 2nd May.5. (przynależność, zbiorowość) of, from; jeden z nas one of us; kolega ze szkoły a friend from school, school friend; z domu Janowska née l. nee Janowska.6. ( przyczyna) (out) of; z bólu/nudów/radości (out) of pain/boredom/joy; z jakiej racji? for what reason?, how come?; ni z tego, ni z owego all of a sudden.7. ( zmiana stanu) of; co z nami będzie? what's going to become of us?8. ( nasilenie) with; z całych sił with all one's might; z całego serca with all one's heart, wholeheartedly.9. (wzór, model) from; wyrecytować z pamięci recite from memory.10. ( ograniczenie zakresu) at, by, in; podobny z wyglądu similar-looking; egzamin z angielskiego examination in English; ona jest dobra z biologii she's good at biology; on jest z zawodu leksykografem he's a lexicographer by profession.11. ( tworzy wyrażenia przysłówkowe) z grubsza roughly; z lekka lightly, delicately; z rzadka rarely.13. + Ins. (element, składnik) and, with; chleb z masłem bread and butter; bułka z dżemem bread roll with jam; kawa ze śmietanką/mlekiem coffee with cream/milk; sklep z zabawkami toy store l. shop.15. + Ins. (obiekt podlegający działaniu, stanowi) co z nim? how is he?II.z2, zeadv.pot. (= około) about; z godzinę about an hour.III.Z, zn.( litera) Z, z; Z jak Zygmunt Z is for Zulu; Z as in Zulu.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > z
-
11 ze
z, ze Ⅰ praep. 1. (przed określeniami miejsca) from (czegoś sth); (o pomieszczeniu, pojemniku) from, out of (czegoś sth); (o powierzchni) off (czegoś sth)- z Polski/ze Szkocji from Poland/Scotland- pamiątka z Japonii a souvenir from Japan- św. Franciszek z Asyżu St Francis of Assisi- jechać z Berlina do Warszawy to go from Berlin to Warsaw- wyszedł z domu o trzeciej he left home at three- wyjął pieniądze z portfela he took some money out of his wallet- zjechał na sankach z górki he went down the hill on a sledge- gwóźdź wystający z deski a nail sticking out of a plank- zdjął obraz ze ściany he took the picture off the wall- sprzątnęła brudne naczynia ze stołu she cleared the dirty dishes off the table- podniósł coś z podłogi he picked something up off the floor- zsiadł z konia he got off the horse2. (określający kierunek, stronę) from (czegoś sth)- hałasy dochodzące z góry noises coming from upstairs- widok z wieży kościoła the view from the church tower- z każdej strony a. ze wszystkich stron from all sides, from every side- z lewej/prawej strony (znajdować się) on a. to the left/right; (zbliżać się) from the left/right- z mojej lewej/prawej strony (tuż obok) by my left/right side; (nieco dalej) to my left/right- z tamtej strony brzeg jest bagnisty on the other side the shore is marshy- z przodu/tyłu at the front/back3. (określający źródło, pochodzenie) from (czegoś sth)- informacje pochodzące z dziennika telewizyjnego information from the TV News- dane z rocznika statystycznego data from a statistical yearbook- wiadomość z pewnej gazety information from a certain newspaper- znał jej adres z książki telefonicznej he knew her address from the telephone directory- wiem o tym z doświadczenia I know it from experience- z badań rynkowych wynika, że… from market research it emerges that…- dyrektor z wyboru/nominacji an elected/a nominated director- towary z importu imported goods- odrzuty z eksportu export rejects- znalazł sobie pracę z ogłoszenia he found a job through an ad4. (z określeniami czasu) from, of (czegoś sth)- zamek z XV wieku a castle (dating) from the 15th century- fotografie z lat szkolnych photographs from one’s school days- jego list z 12 maja his letter of 12 May- to jest rachunek za telefon z ubiegłego miesiąca this is the phone bill for a. from last month- z rana in the morning- z samego rana first thing in the morning5. (wskazuje na podstawę, wzór) from (czegoś sth)- rysunek z natury a drawing from nature- odpis z oryginału a duplicate of the original- wyrecytować coś z pamięci to recite sth from memory- przepisał dane z tablicy he copied down the data from the board6. (wskazuje na surowiec) of, from (czegoś sth)- z drzewa/ze stali of a. from wood/steel- zasmażka z mąki i wywaru a roux of a. from flour and stock- z czego to jest zrobione? what is it made of a. from?- wiązanka z czerwonych róż a bunch of red roses- sok z wiśni/malin cherry/raspberry juice- sałatka z pomidorów/selera a tomato/celery salad- dom wybudowany z cegieł a brick-built house7. (wskazuje na zbiór) of (kogoś/czegoś sb/sth)- któryś z nich/nas one of them/us- jeden z uczniów one of the pupils- żaden z nauczycieli none of the teachers- najstarszy/najmłodszy z nich the oldest/youngest of them- czy któryś z was go zna? do any of you know him?- czy coś z tego rozumiesz? do you understand any of that?8. (wskazuje na przyczynę stanu) out of, from (czegoś sth)- z radości/ze strachu out of joy/fear- z konieczności (out) of necessity- zemdleć z wyczerpania to faint from exhaustion- umrzeć z głodu die of starvation- wyszła za mąż z miłości she married for love a. out of love- udusił się z braku powietrza he suffocated through lack of air9 (wskazuje na stan początkowy) from (kogoś/czegoś sb/sth)- z nasion/pąków from seeds/buds- wyrosła z niej śliczna dziewczyna she grew into a very pretty girl- z majora awansował na pułkownika he was promoted from major to colonel- inflacja spadła z 10 do 8 procent inflation went down from 10 to 8 per cent- z niewinnej sprzeczki zrobiła się wielka awantura an innocent tiff turned into a big row pot.10 (wskazuje na cechę) znany/słynny z czegoś well-known/famous for sth- miasto słynie z zabytkowych budowli the town is famous for its historic buildings- z oczu jest podobna do matki her eyes are like her mother’s- ze sposobu bycia przypominał ojca he resembled his father in manner11 (wskazuje na natężenie) z całego serca with all one’s heart- ze wszystkich sił with all one’s might- z całą dokładnością with the utmost accuracy- podkreślić z całą mocą to emphasize most strongly- z grubsza roughly- z lekka lightly- z rzadka rarely, seldom- z uwagą attentively- z wysiłkiem with (an) effort12 (wskazuje na element całości) with (kimś/czymś sb/sth)- kawa z mlekiem coffee with milk- dom z ogrodem a house with a garden- dziewczyna z niebieskimi oczami a girl with blue eyes- matka z dzieckiem na ręku a mother carrying a. with a baby in her arms- samolot ze stu osobami na pokładzie a plane with a hundred people on board- chleb z masłem bread and butter- mieszkanie z umeblowaniem a furnished flat- sklep z używaną odzieżą a second-hand clothes shop- deszcz ze śniegiem sleet- podróżowała z mężem i dwojgiem dzieci she travelled with her husband and two children- dyskutował z synem he was arguing with his son- rozstał się ze swą przyjaciółką he parted with his girlfriend- zaprzyjaźniła się z nim dwa lata temu she became friendly with him two years ago- pójdziesz z nami do kina? are you going to the cinema with us?- wyszedł na spacer z psem he took the dog for a walk- porozmawiam z nim o tym jutro I’ll talk to him about it tomorrow13 (wskazuje na sposób) with (czymś sth)- z niedowierzaniem/ze zdumieniem in a. with disbelief/astonishment- okno zamknęło się z trzaskiem the window closed with a bang- obudził się z bólem głowy he woke up with a headache- leżał na trawie z rękami pod głową he was lying on the grass with his hands behind his head- płynąć z wiatrem/prądem to sail with the wind/current14 (wskazuje na cel) pójść do kogoś z prośbą o radę to go to sb to request advice- pośpieszyć komuś z pomocą to go to sb’s aid- pojechał do Niemiec z wykładami he went to Germany on a lecture tour15 (wskazuje na współzależność) with (czymś sth)- z wiekiem with age- wraz ze wzrostem ciśnienia with the growth of a. in pressure- z czasem with a. in time- z upływem czasu with the passing of time- z każdym dniem/rokiem with each passing day/year16 (z określeniami pory) with (czymś sth)- z końcem/początkiem sierpnia at the end/beginning of August- z nadejściem lata with the approach of summer17 (eliptyczne) about (kimś/czymś sb/sth)- co z artykułem? what about the article?- co się z tobą działo? what have you been doing with yourself?- co zrobić z tymi szmatami? what shall I do with these rags?- z babcią jest źle, znowu miała atak Granny’s not well, she’s had another seizure18 (w przysłówkach) literatura zwana z angielska science fiction literature known by the English name of science fiction- ubrany z niemiecka dressed in German style- mówił trochę z cudzoziemska he spoke with a slight foreign accentⅡ part. around, about- zajęło mi to z godzinę it took me around an hour- miał ze czterdzieści lat he was around forty* * ** * *I.z1, zeprep.+ Gen.2. ( źródło informacji) from; z gazet/książki/doświadczenia from newspapers/the book/experience.3. ( czas) from, of; z dziesiątego wieku from the 10th century; z rana in the morning; list z drugiego maja a letter of 2nd May.5. (przynależność, zbiorowość) of, from; jeden z nas one of us; kolega ze szkoły a friend from school, school friend; z domu Janowska née l. nee Janowska.6. ( przyczyna) (out) of; z bólu/nudów/radości (out) of pain/boredom/joy; z jakiej racji? for what reason?, how come?; ni z tego, ni z owego all of a sudden.7. ( zmiana stanu) of; co z nami będzie? what's going to become of us?8. ( nasilenie) with; z całych sił with all one's might; z całego serca with all one's heart, wholeheartedly.9. (wzór, model) from; wyrecytować z pamięci recite from memory.10. ( ograniczenie zakresu) at, by, in; podobny z wyglądu similar-looking; egzamin z angielskiego examination in English; ona jest dobra z biologii she's good at biology; on jest z zawodu leksykografem he's a lexicographer by profession.11. ( tworzy wyrażenia przysłówkowe) z grubsza roughly; z lekka lightly, delicately; z rzadka rarely.13. + Ins. (element, składnik) and, with; chleb z masłem bread and butter; bułka z dżemem bread roll with jam; kawa ze śmietanką/mlekiem coffee with cream/milk; sklep z zabawkami toy store l. shop.15. + Ins. (obiekt podlegający działaniu, stanowi) co z nim? how is he?II.z2, zeadv.pot. (= około) about; z godzinę about an hour.III.Z, zn.( litera) Z, z; Z jak Zygmunt Z is for Zulu; Z as in Zulu.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ze
-
12 rodzinny
adj( miasto) home (attr), (uroczystość, wartości) family (attr)* * *a.1. (= dotyczący rodziny) family; dom rodzinny (one's) home, (one's) house and home; dodatek l. zasiłek rodzinny family allowance; firma rodzinna family company; lekarz rodzinny general practitioner, family doctor; kraj rodzinny native land; miasto rodzinne home town; sprawy rodzinne family matters; sąd rodzinny family court, domestic relations court; zjazd rodzinny family reunion; życie rodzinne family life; być cechą rodzinną (o zapalczywości, nieśmiałości, skłonności do alkoholu itp.) run in the family.2. (= lubiący życie rodzinne) family; człowiek rodzinny family man.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rodzinny
-
13 przy
praep. 1. (w pobliżu) by- przy oknie/drzwiach by the window/door- siedzieć przy stole/biurku to sit at a table/desk- usiądź przy mnie sit by me a. next to me- przystanek autobusowy jest zaraz przy kwiaciarni the bus stop is right next to a. right by the flower shop- pociąg z Krakowa zatrzymuje się przy peronie trzecim the train from Cracow stops at platform three- nie mam przy sobie pieniędzy I don’t have any money on me- policja znalazła przy nim narkotyki the police found drugs on him- hotel przy głównej ulicy a hotel on the main road- mieszkam przy ulicy Klonowej 20 I live at 20 Klonowa Street- głowa przy głowie, ramię przy ramieniu head to head, shoulder to shoulder2. (w obecności) in front of, in the presence of- przy gościach in front of a. in the presence of guests- przy świadkach in front of a. in the presence of witnesses- nie przy ludziach! not in front of other people!- przy niej zapominał o wszystkich kłopotach in her presence a. by her side he forgot (about) all his troubles- byłem przy tym, jak to powiedział I was (right) there when he said it3. (podczas, w czasie) przy śniadaniu/obiedzie at a. over breakfast/lunch- rozmowa przy kawie/piwie a conversation over coffee/a beer- grali w karty przy piwie they were playing cards and drinking beer- rozmawiali przy muzyce they talked as music played in the background- wypadki przy pracy accidents at work- spacer przy świetle księżyca a walk in the a. by moonlight- kolacja przy świecach a candlelit supper- przy dwudziestostopniowym mrozie at a temperature of minus twenty, when the temperature is minus twenty- przy tym tempie/tej prędkości at this rate a. pace/speed- spali przy otwartym oknie they slept with the window open- sztukę grano przy pełnej/pustej widowni the show played to a full/an empty house- przy niedzieli zwykle zakłada garnitur he usually wears a suit on Sundays- przy odrobinie szczęścia/dobrej woli with a bit of luck/goodwill- przy czym a. tym warto podkreślić, że… at the same time it’s worth stressing that…- jest przystojny, przy tym niegłupi he’s good-looking and he’s not stupid either- sama zarabiała na siebie, przy czym utrzymywała młodszych braci she earned her own keep and in addition (she) supported her younger brothers4. (w porównaniu do) alongside, next to- przy wysokim mężu wydawała się niska alongside her tall husband she appeared short- przy młodej twarzy miała całkiem siwe włosy she had a young face, but her hair was completely grey- przy całym swoim bogactwie był bardzo skąpy for all his wealth he was very tight-fisted5. (wskazuje na przyporządkowanie) tłumacz przy ONZ a translator/an interpreter at the UN- szkoła średnia przy Akademii Rolniczej a secondary school attached to the Agricultural Academy- kaplica przy parafii św. Jakuba a chapel belonging to a. attached to the parish of St James- w rubryce „zawód” wpisano jej: „przy mężu” under the heading ‘profession’, they wrote ‘housewife’- spinki przy mankietach cufflinks- guziki przy koszuli buttons on a shirt- miała broszkę przy sukni she had a brooch pinned to her dress7. (wskazuje na obiekt działań) majstrować/dłubać przy czymś to fiddle around/tinker with sth- pracował przy budowie tego mostu he worked on the construction of this bridge- lubię pracę przy koniach I like working with horses- nie chciała siedzieć w domu przy dzieciach she didn’t want to stay at home looking after the children- przez dwie noce czuwał przy chorej matce he spent two nights watching over his ailing mother8. pot. (wskazuje na posiadanie) być przy władzy to be in a. to hold power- być przy piłce to have a. possess the ball- był przy forsie he had money to spare a. quite a bit of money* * *prep +loc1) ( w pobliżu)przy biurku/stole — at the desk/table
2) (w czasie, podczas)przy śniadaniu/pracy — at breakfast/work
przy cofaniu/skręcaniu należy... — when reversing/turning, you should...
3) ( w obecności) in front of4) ( w porównaniu do)przy bracie wydawał się niski — compared to lub with his brother he appeared short
* * *prep.+ Loc.1. (= w pobliżu) by, near; przy szosie/domu/oknie/rzece by l. near the road/house/window/river; przy ulicy X on X street; Br. in X street; przy biurku/stole at the desk/table; ramię przy ramieniu side by side; głowa przy głowie head to head.2. (= podczas) at; przy śniadaniu/pracy at breakfast/work; przy niedzieli gł. przest. on Sundays.3. (= w obecności) in front, in the presence (kimś/czymś of sb/sth); przy wszystkich/dzieciach in front of everybody/the children.4. (= z towarzyszeniem) with; przy odrobinie szczęścia with a bit of luck; przy muzyce with music playing.5. (= w porównaniu z) next to, compared to l. with; przy tym budynku nasz dom wydaje się mały next to this building, our house seems small.7. ( w zwrotach) przy czym... while...; przy tym... at the same time...; być przy pieniądzach pot. be loaded.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przy
-
14 sprawa
( wydarzenie) matter, affair; ( interes) business; PRAWO case, ( wzniosły cel) causeMinisterstwo Spraw Wewnętrznych — Ministry of the Interior, ≈Home Office (BRIT)
Ministerstwo Spraw Zagranicznych — Ministry of Foreign Affairs, ≈Foreign Office (BRIT), ≈Department of State (US)
zdawać (zdać perf) sobie sprawę z czegoś — to be (become) aware of sth
brać (wziąć perf) sprawę w swoje ręce — to take the matter into one's hands
sprawa cywilna/karna/sądowa — civil/criminal/court case
wnosić (wnieść perf) sprawę do sądu — to bring lub file a suit
* * *f.1. ( fakt) affair, matter; sprawy rodzinne family matters; sprawy zawodowe business; sprawy codzienne everyday concerns; sprawy państwowe public affairs; nie wtrącaj się do cudzych spraw mind your own business; jak się mają sprawy? where l. how do things stand?; ruszyć sprawę z miejsca get things going; gorsza sprawa, że... what's worse...; niepokojąca sprawa matter of concern; delikatna sprawa touch-and-go; niezałatwiona sprawa loose end; pilna sprawa urgent matter; przegrana sprawa lost cause; nieczysta sprawa shady business; omawiana sprawa issue l. matter under discussion; inna sprawa, że... not to mention that...; to załatwia sprawę that settles it; sprawa jest oczywista no doubt about it, it's (pretty) straightforward; sprawa honoru matter of honor; sprawa wagi państwowej matter of the state, pressing issue; sprawa urzędowa official business; sprawa otwarta open question; sprawy sercowe affairs of the heart; na dobrą sprawę as a matter of fact, strictly speaking, to tell the truth; zdać sprawę z czegoś render an account of sth, report on sth; zdać sobie jasno sprawę z... take sth in, be well aware of sth, awake to sth; zdałem sobie sprawę, że... I realized that..., it occurred to me that...; władze zdały sobie w końcu sprawę z rozmiaru problemu authorities finally awoke to the extent of the problem; nie zdawać sobie sprawy z czegoś be unaware l. unconscious l. ignorant of sth; pokpić sprawę blow it; przeczekać sprawę let things lie, lie low; zakończyć sprawę call it quits; zaciemniać sprawę fog l. cloud l. confuse the issue; zajmować stanowisko w sprawie take a stand on an issue; to jego sprawa it's his problem l. business; to nie twoja sprawa (it's) none of your business, mind your own business; to nie moja sprawa it's not my business l. concern; to sprawa kilku dni it's a matter l. question of a few days; to poważna sprawa this is no laughing matter; to sprawa przesądzona there's nothing I(you etc.) can do about it; sprawa życia i śmierci a matter of life and death; to całkiem inna sprawa that's a different kettle of fish, it's an altogether different matter; zająć się sprawą... address the issue of...; komplikować sprawę make things difficult; pogarszać sprawę make things l. matters worse, rub salt into the wound; to przesądza sprawę that settles it; załagodzić sprawę pour oil on the waters l. on troubled waters; stawiać jasno sprawę be clear about sth; nie dostrzegać istoty sprawy miss the point; zostawić sprawę w spokoju drop the matter, let the matter rest; porządkować swoje sprawy set l. put one's own house in order, order l. settle one's affair przejść do sedna sprawy get down to the point; sedno sprawy the heart l. crux of the matter; sprawy nie układają się najlepiej things are not going right.2. ( interes) business; mam do pana sprawę I have a favor to ask of you; nie mam do niego żadnej sprawy I have no business with him; zwracać się do kogoś w jakiejś sprawie approach l. turn to sb about sth; sprawa niecierpiąca zwłoki urgent matter; zrób coś w tej sprawie do sth about it; kilka spraw do załatwienia a few things to attend to; wziąć sprawę w swoje ręce take matters into one's hands; mieć mnóstwo spraw na głowie have a lot on one's mind, have many things to take care of; przedyskutować wiele spraw cover a lot of ground, discuss many issues; doprowadzić sprawę do końca tie up the loose ends, bring the matter to an issue; mam jeszcze kilka spraw do załatwienia I still have a few errands to do l. run; mieć inne/ważniejsze sprawy na głowie have other/bigger fish to fry; nie ma sprawy pot. no problem, (it's) no big deal, forget it, it's no trouble at all; Ministerstwo Spraw Zagranicznych the Ministry of Foreign Affairs; US the Department of State; Br. the Foreign Office; Ministerstwo Spraw Wewnętrznych the Ministry of Internal Affairs; US the Department of Homeland Security; Br. the Home Office; sprawy wewnętrzne/zagraniczne home/foreign affairs.3. lit. (= wzniosły cel) cause; sprawa wielkiej wagi matter of great importance; poświęcić się dla sprawy sacrifice o.s. for the cause; walczyć o wspólną sprawę fight for the common cause; słuszna sprawa fair cause; bronić słusznej sprawy defend a good cause; zrobić coś dla dobra sprawy do sth towards promoting the cause.4. prawn. case; sprawa cywilna civil case; sprawa karna criminal case; sprawa rozwodowa divorce case; prowadzić sprawę ( o inspektorze policji) be on the case; wygrać/przegrać sprawę win/lose a case; umorzyć sprawę discontinue proceedings; załatwić sprawę polubownie settle a case out of court; oddać sprawę do sądu go to court; wytoczyć komuś sprawę take legal action against sb, bring an action against sb.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sprawa
-
15 m|ieć
impf (mam, masz) Ⅰ vt 1. (posiadać) (na własność) to have (got), to own [dom, samochód, mikrofalówkę]; (do dyspozycji) to have (got); (prowadzić) to run [firmę, warsztat]- mają dom na wsi they have a. own a house in the country- miał po ojcu warsztat samochodowy he had a. owned a garage left to him by his father- nasze muzeum ma dużą kolekcję impresjonistów our museum has (got) a large collection of Impressionist paintings- mam dla ciebie prezent/tę książkę o kotach I’ve got a present/that book about cats for you- miał wszystkiego dwie pary butów he only had two pairs of shoes- ubrała się w to, co miała she put on what she had- nie mam psa I don’t have a. I haven’t got a dog- nie mamy ani telewizora, ani pralki we have neither a TV nor a washing machine- wydawnictwo nie ma funduszy na zatrudnienie specjalisty the publishers can’t afford to employ a specialist- nie mam nic do jedzenia I’ve got nothing to eat, I don’t have anything to eat- czy oni mają namiot? have they got a tent?, do they have a tent?- masz scyzoryk? have you got a penknife?- czy ma pan bagaż? have you got any luggage?- czy macie gaz? have you got gas?- mieć coś przy sobie to have sth on one- masz przy sobie jakieś drobne? have you got any change on you?- gdzie masz klucze/moją książkę? what have you done with the keys/my book?- gdzie masz rower? where’s your bike? pot.- mieć na coś to have money for sth- miałem tylko na jedno piwo I only had for one beer- (on) ma na przyjemności, a nie ma na lekarza he has money to spend on pleasures, but he can’t afford a doctor- nie miał na nowe buty, a co dopiero na samochód he couldn’t afford a pair of new shoes, let alone a car- mieć za co coś zrobić to have enough money to do sth, to be able to afford to do sth- nie mieli za co wyjechać na wakacje they didn’t have enough to go on holiday, they couldn’t afford to go on holiday- nie mają z czego żyć they don’t have enough to live on- jak masz na imię? what’s your name?- mam na imię Maria my name’s Maria- (on) ma na nazwisko Nowak his (sur)name is Nowak- mieć coś na sobie to have sth on, to be wearing sth- miał (na sobie) granatowy garnitur he had a blue suit on, he was wearing a blue suit- na głowie miała kapelusz, na szyi biały szalik she had a hat on her head and a white scarf round her neck- nie mieć nic na sobie (być gołym) to have nothing on- mieć kogoś u siebie (gościć) to have sb staying with one- od tygodnia mamy u siebie teściów we’ve had my in-laws (staying) with us for the past week- jeśli Legia wygra, mam u ciebie piwo! you owe me a beer if Legia win(s)- masz!/macie! (weź/weźcie) here!- macie kanapki, jedzcie! here’s the sandwiches, eat up! pot.- masz, włóż to na siebie! here, put this on!- (a) masz! (zadając razy) take that!- (a) masz za to, że kłamiesz, a masz, a masz! (and) take that for lying! and that! and that! pot.- masz za swoje! (dobrze ci tak) serves you right!- ma za swoje, że jest taki naiwny it serves him right for being so naive- mamy teraz za swoje dobre serce! that’s the thanks we get for being nice a. for all our kindness!- masz ci los, zapomniałam parasola! blast, I’ve forgotten my umbrella!- masz go/ją/ich! (wyrażające zaskoczenie) just look at him/her/them!- masz go, jaki mądrala! look at him, Mr Clever Dick! GB pot.2. (liczyć sobie) to be- mieć dwadzieścia lat to be twenty (years old)- ile ona ma lat? how old is she?- mieć dwa metry wzrostu/wysokości to be two metres tall/high- mieć sześć metrów głębokości/szerokości/długości to be six metres deep/wide/long- pokój ma sześć metrów na pięć the room is six by five metres- dom będzie miał siedem pięter the house will be seven storeys high a. will have seven storeys- kilometr ma tysiąc metrów one kilometre is a thousand metres3. (posiadać jako cechę) to have (got)- pokój ma dwa okna the room has two windows- miał niebieskie oczy/siwe włosy he had blue eyes/grey hair- miała dziurawe buty she had holes in her shoes- kubek ma wyszczerbiony brzeg the mug’s rim is chipped- miała męża Włocha/inżyniera her husband was Italian/an engineer- mieć talent/cierpliwość/odwagę to have talent/patience/courage- nie mieć talentu/cierpliwości/odwagi to lack talent/patience/courage- mieć takt/rozsądek to be tactful/sensible- mieć (swoje) wady i zalety to have one’s good and bad points- zasłony mają kolor wiśni the curtains are cherry red in colour- działka ma kształt prostokąta a. prostokątny the allotment is rectangular (in shape)- jej perfumy miały słodkawy zapach/zapach konwalii her scent was sweet smelling/smelled of lily of the valley- urodę miała po matce, a talent po ojcu her looks came from her mother and her talent from her father- za całe umeblowanie pokój miał zdezelowany stół the only piece of furniture in the room was a rickety table- mieć w sobie coś (być interesującym) to have a certain something- on ma w sobie coś z dziecka/roztargnionego profesora there is something of the child/the absent-minded professor in a. about him- nie mieć nic do czegoś to have nothing to do with sth- jej wyjazd nie ma nic do naszych planów her going away has nothing to do with our plans- marzenia mają to do siebie, że rzadko się spełniają the thing about dreams is that they rarely come true- miała to do siebie, że zawsze się spóźniała the thing about her was that she was always late4. (o stanie fizycznym i psychicznym) to have [grypę, gruźlicę, trudności]; to feel [ochotę, żal]; to have, to bear [urazę]- mieć gorączkę a. temperaturę to have a. be running a temperature- mieć 39° gorączki to have a temperature of 39 degrees- mieć złamaną nogę to have a broken leg- mieć częste bóle głowy to have frequent headaches- mieć pragnienie to be thirsty- mieć dobry apetyt to have a good a. hearty appetite- mam nadzieję, że… I hope that…- mieć ochotę coś zrobić to feel like doing sth- miała ochotę płakać she felt like crying- mieć przekonanie/pewność, że… to be convinced/sure a. certain that…- mieć kogoś/czegoś dość a. dosyć to have had enough of sb/sth, to be fed up with sb/sth- miała winę wypisaną na twarzy she had guilt written all over her face5. (o relacjach między ludźmi) to have [syna, córkę, przyjaciół, wrogów]- to dziecko nie ma matki/ojca this boy/girl has no mother/father- ona nie ma rodzeństwa she has no brothers or sisters- ona będzie miała dziecko she’s going to have a. she’s expecting a baby- miała z nim dwóch synów she had two sons by him- miał za żonę piekielnicę his wife was a real she-devil a. spitfire- nie miał do kogo zwrócić się o pomoc he had no-one to turn to for help- mieć kogoś/coś na uwadze a. na względzie to have sb/sth in mind, to take sb/sth into consideration- mieć z kimś porachunki to have a bone to pick with sb- mieć kogoś/coś przeciwko sobie to have sb/sth against one- miał przeciwko sobie opinię publiczną public opinion was against him- mieć przyjemność/zaszczyt coś zrobić książk. to have the pleasure/honour to do a. of doing sth- miałem zaszczyt poznać pańskich rodziców I had the honour of meeting your parents- mam przyjemność przedstawić państwu naszego gościa I have the pleasure of introducing our guest- z kim mam przyjemność? książk. to whom do I have the honour of speaking? książk., także iron.- mieć coś/nie mieć nic przeciwko komuś/czemuś to have something/nothing against sb/sth- mieć coś do kogoś pot. to have something against sb- do ciebie nic nie mam I’ve got nothing against you- mieć coś na kogoś to have the goods a. the dope on sb pot.- niczego na mnie nie mają they’ve got nothing on me pot.- mam z nią do pomówienia a. pogadania I need to have a (serious) talk with her- mieć kogoś nad sobą to have sb above one- kierownik ma nad sobą dyrektora, a dyrektor – zarząd the manager answers to the director and the director answers to the board- mieć kogoś pod sobą to be in charge of sb- (ona) ma pod sobą dwudziestu pracowników she’s in charge of a staff of twenty- kapral miał pod sobą dziesięciu żołnierzy the corporal had ten men under his command a. under him- mieć kogoś za sobą (być popieranym) to have sb behind one, to have sb’s backing- mieli za sobą większość the majority was a. were behind them, they had the majority behind them- mieć kogoś za głupca to take sb for a fool- ich zachowanie mam za nieco naiwne I consider their behaviour rather naive- za kogo pan mnie ma! who do you take me for!, who do you think I am!- mieć w kimś rywala/sojusznika to have a rival/an ally in sb- mieć kogoś pot. (być związanym z kimś) to have somebody, to be involved with somebody- chwalił się, że miał je wszystkie pot. (odbył stosunek) he boasted of having had them all pot.- płacą tak dużo, że mogą mieć każdego they pay so much they can take on a. hire anyone they like6. (znajdować się w jakiejś sytuacji) to have (got) [długi, posadę, połączenie]- mam dobrą komunikację do pracy I’ve got good connections to work- centrum miasta ma dobrą komunikację z przedmieściami there are good connections from the city centre to the suburbs- mieć słuszność a. rację to be right- mieć ciepło/przytulnie to be warm/cosy- owinęła dziecko szalem, żeby miało ciepło she put a scarf round the baby to keep him/her warm- mam daleko/blisko do szkoły I have a long way/I don’t have far to go to school- ty to masz dobrze, nie musisz wstawać o siódmej it’s alright for you, you don’t have to get up at seven (a.m.)- mieliśmy tu wczoraj burzę/śnieżycę we had a storm/snowstorm here yesterday- mamy dziś słoneczną pogodę it’s sunny today- mam dziś kiepski dzień I’m having one of those days (today)- kłopotów z nim miałam co niemiara I’ve had no end of trouble with him- co ja z tobą mam? what am I to do with you?- jest całkiem młoda, chciałaby jeszcze mieć coś z życia she’s still very young, she’d like to get something out of life pot.- (on) haruje od świtu do nocy i co z tego ma? he slaves away from morning to night, and what does he have to show for it?- miał przed sobą kilka godzin marszu he had several hours of walking ahead of a. in front of him- miała przed sobą trudną rozmowę z szefem she had a difficult conversation with the boss ahead of her- mieć przed sobą przyszłość to have a (bright) future ahead of a. before one- miał przed sobą karierę he had a brilliant career ahead of a. in front of him- mieć coś za a. poza sobą to have sth behind one- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him- mam już to wszystko za sobą all that is behind me now- mam co robić, nie nudzę się I’ve got things to do, I don’t sit around- nie mieć gdzie mieszkać/spać to have nowhere to live/sleep- nie mam gdzie przenocować I have nowhere to spend the night- nie mieć kiedy spać/jeść/odpocząć to not have time to sleep/eat/relax- nie mają kiedy w ścianach wiercić, tylko w niedzielę! of course, they have to drill holes in the wall on a Sunday!- mieć czas to have time (coś zrobić to do sth)- nie miałem czasu zająć się twoją sprawą I didn’t have time to deal with your problem- na napisanie wypracowania macie godzinę you have an hour to write the essay- nie miałeś mi tu kogo przyprowadzić!? why did you have to bring him/her/them here (of all people)?!- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia (dużo/mało wiedzieć) to have something/nothing to say (na temat kogoś/czegoś about sb/sth)- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia a. gadania pot. (o decydującym głosie) to have a say/no say- ona nie ma w tej sprawie nic do powiedzenia a. gadania she has no say in the matter- nie mamy już sobie nic więcej do powiedzenia we’ve got nothing more to say to each other- mieć zły/dobry czas Sport to have a poor/good a. fast time- mieć pierwsze/dziesiąte miejsce Sport to come first/tenth, to be in first/tenth place- mam z nią wielką wygodę, sprząta, robi mi zakupy she’s a great help to me: she cleans and does my shopping- nie masz co narzekać you’ve got nothing to complain about- nie masz co się denerwować there’s no reason (for you) to get upset- nie masz czego a. co żałować, film był kiepski you didn’t miss much: the film was hopeless- w domu nie masz co się pokazywać you’d better not show your face at home pot.7. (brać udział) to have [zebranie, koncert, egzamin, próbę]- (on) ma teraz naradę ze swym zastępcą he’s in conference at the moment with his deputy- mieć sprawę a. proces to be on trial (o coś/o zrobienie czegoś for sth/for doing sth)- ma sprawę a. proces o zabójstwo/spowodowanie wypadku samochodowego he’s on trial for murder/causing a car accident8. (ukończyć etap nauki) to have, to hold [dyplom, tytuł]- mieć studia a. wyższe wykształcenie to have completed higher education- mój ojciec miał tylko cztery klasy my father only did four years at school- miał już zawód i mógł rozpocząć samodzielne życie he’d completed his training and could now start his own life- miał dwa fakultety he had graduated in two subjects9. (znaleźć się w określonym miejscu lub czasie) wreszcie mamy stację here’s the station at last- mamy drugi tydzień zimy it’s the second week of winter- którego dziś mamy? what’s the date today?- mamy dziś pierwszy stycznia/poniedziałek it’s January the 1st/Monday today- którą masz godzinę? what time do you make it? pot.; what’s the time by your watch?- mieć kogoś/coś po prawej/lewej stronie to have sb/sth on one’s right/left- miał przed/za sobą dwóch strażników he had a. there were two guards in front of him/behind himⅡ v aux. 1. (dla wyrażenia powinności) macie teraz spać you’re to a. you have to (get off to) sleep now- masz to zrobić natychmiast! you’re to do it right now!- co mam zrobić/jej powiedzieć? what am I (supposed) to do/tell her?- po co się mam wysilać? why should I bother?, why should I make the effort?- masz tego nikomu nie powtarzać! (and) don’t go repeating a. telling it to anyone!- i ja mam w to uwierzyć? and you/they want me to a. I’m supposed to believe that?- mieć coś do zrobienia to have sth to do- ma obowiązek do spełnienia s/he has a duty to perform- mam sprawę do załatwienia I’ve got something to sort out- mamy zaległości do odrobienia we’ve got a backlog of work to catch up on2. (zamiar, przewidywanie) (ona) ma przyjść o drugiej she’s expected (to come) at two- miano zburzyć ich dom their house was to be demolished- samolot miał wylądować w Warszawie, ale… the plane was supposed to land a. have landed in Warsaw, but…- podobno jutro ma być ładna pogoda it’s supposed to be good a. nice weather tomorrow- w pozostałej części kraju ma nadal padać in the rest of the country continuing rain is expected- miała umrzeć w nędzy w wieku czterdziestu lat she was to die in poverty at the age of forty- przyszłość miała pokazać, że się myli subsequent events were to prove him/her wrong- jak się miało okazać as things a. it turned out; as it transpired książk.- i co ja mam z tobą zrobić? what am I (supposed) to do with you?- jeśli mielibyśmy się nie zobaczyć przed twoim wyjazdem, baw się dobrze in case we don’t see each other before you leave, have a good time- niech się stanie, co się ma stać let things happen as they will- właśnie miałem wyjść, kiedy zadzwonił telefon I was just about to leave a. just on the point of leaving when the phone rang- właśnie miałam powiedzieć to samo I was just about to a. just going to say the same thing- czy mam przez to rozumieć, że… am I to understand (by that) that…- mieć coś do sprzedania/zaproponowania to have sth to sell/propose- choćby a. żeby nie wiem co się miało stać, (to)… no matter what happens a. might happen…3. (rezultat) mieć coś zrobione to have sth done- mam już napisaną pracę I’ve already written the essay- miał ukończone wyższe studia he had been to university/college- czy macie załatwione bilety? have you booked/got the tickets?- pieniądze mam dobrze schowane I’ve put the money in a safe place- mam obiecaną podwyżkę I’ve been promised a rise- miał przykazane trzymać język za zębami he was a. he’d been told to keep his mouth shut pot.4. (zdziwienie, rozczarowanie) ja miałbym to powiedzieć? I said that?!- ona miałaby mi się podobać? you think I find her attractive?- miałbyś sumienie to zrobić? could you do (something like) that (with a clear conscience)?- to ma być hotel czterogwiazdkowy? (z dezaprobatą) and you/they call this a. this is supposed to be a four-star hotel?!- ten grubas to miałbym być ja!? (z niedowierzaniem) is this/that fatso really me? pot.- pokazał nam skórę tygrysa, którego miał upolować w Afryce (z powątpiewaniem) he showed us the skin of a tiger, which he is supposed to have killed in AfricaⅢ mieć się 1. (być w stanie, położeniu) to be; (czuć się) to feel, to be- ciotka wyzdrowiała i ma się dobrze auntie has recovered and is doing well- jak się mają twoi rodzice? how are your parents?- jak się masz! (powitanie) how are you?; how’s it going? pot.- mam się dzisiaj lepiej I feel better today- sprawy mają się nieźle things are working out (quite) well- jak się rzeczy mają? how do things stand?- rzecz ma się tak, że… the thing is that…- jak te dwie wersje mają się do siebie? how do the two versions compare?- jak to się ma jedno do drugiego? how do the two compare?- teoria nijak się miała do praktyki the theory was (completely) divorced from practice- A tak się ma do B, jak C do D a. A i B tak się mają do siebie, jak C i D A is to B like C is to D- mieli się do siebie jak dzień do nocy they were like chalk and cheese2. (uważać się za) to think a. consider oneself- mieć się za artystę/człowieka honoru to consider oneself (to be) an artist/a man of honour- miała się za bliską śmierci she thought she was about to a. going to die3. (być bliskim) mieć się ku końcowi to be drawing to a close a. an end- miało się a. dzień miał się ku zachodowi it was getting towards sunset- sytuacja ma się ku lepszemu the situation is looking better- ma się na deszcz it looks like rain- miało się na burzę a storm was brewing, there was thunder in the air- wiedzieć, jak się rzeczy mają to know how things stand a. areⅣ ma Fin. (zapis księgowy) credit- winien i ma debit and credit- zapisać coś po stronie „ma” to enter sth on the credit sideⅤ mam! inter. (przypomniałem sobie) I’ve got it!- (już) mam! mieszkaliśmy na tej samej ulicy! I’ve got it! we used to live in the same street!- mam cię! a. tu cię mam! (złapałem cię, przyłapałem cię) I’ve got you!; got you! pot.- mam cię, już mi nie uciekniesz! got you, you won’t get away now!Ⅵ nie ma być■ ma się rozumieć a. wiedzieć! it a. that goes without saying!- ma się rozumieć, że przyjdę of course I’ll come- on to ma łeb! he’s no fool!- mieć głowę do interesów to have a good head for business- nie mam teraz do tego głowy I don’t want to think about it/that now- mieć kogoś/coś w nosiepot. a. gdzieśeuf. a. w głębokim poważaniueuf. to not care a damn about sb/sth pot.; to not give a monkey’s about sb/sth pot., euf.- mam to wszystko gdzieś! pot. to hell with it all! pot.- mieć kogoś/coś w dupie wulg. to not give a shit a. toss GB about sb/sth wulg.- sie masz! pot. (powitanie) hi! pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|ieć
-
16 dom
-u, -ym1) (o budynku) house2) (o mieszkaniu, rodzinie) home3) (o gospodarstwie domowym) householddom studencki — hall of residence BRIT, dormitory US
iść (pójść pf) do domu — to go home
-
17 gospodarstwo
* * *n.1. (= wiejska posiadłość) farm; gospodarstwo rolne farm, farmstead; gospodarstwo rybne fish farm; gospodarstwo mięsne livestock farm; gospodarstwo warzywne vegetable farm; szkoła gospodarstwa wiejskiego university of agriculture, college of agriculture.2. (= dobytek) possessions, property; gospodarstwo domowe household; prowadzenie gospodarstwa domowego (np. przedmiot w szkole średniej) home economics, home ec; artykuły l. sprzęt gospodarstwa domowego household appliances; zajmować się gospodarstwem domowym keep a house.3. przest. (= gospodarowanie) farming.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gospodarstwo
-
18 ostatni
Ⅰ adj. 1. (w kolejności) [miejsce, uczeń, zespół] last; (końcowy) [minuty, słowa] closing; [wagon] end attr.; [rata, spotkanie] final; [egzemplarz, seans] last, latest; [pociąg] last- ostatni dzień miesiąca/roku the last day of the month/year- ostatni z Romanowów the last of the Romanovs- wyszła jako ostatnia she was the last to leave- ostatni dom po prawej the last house on the right- ostatnie szeregi falangi the rearmost ranks of a phalanx- sala wypełniona do ostatniego miejsca a room filled to the last seat- bilety wyprzedano do ostatniego miejsca every last ticket has been sold- do ostatnich granic to the utmost (limit)- pokój był zatłoczony do ostatnich granic the room was crowded to the utmost2. (poprzedni) last, past- odwiedził mnie w ostatni czwartek he visited me last Thursday- ostatnie Boże Narodzenie spędziłem w Rzymie I was in Rome last Christmas- gdy ostatni raz leciałem samolotem… last time I flew…- w ciągu ostatnich pięciu lat in the last a. past five years- w ostatniej chwili at the very last minute3. (najgorszy) bottom, lowest- ostatni gatunek worst quality- był ostatnim uczniem w klasie he was bottom of the class4. (całkowity) utter- postąpił jak ostatni głupek he acted like an utter fool5. (najmniej prawdopodobny) last- on jest ostatnią osobą, którą wziąłbym do tej pracy he’s the last person I’d choose for the job- to ostatnia rzecz, jaka przyszłaby mi na myśl it’s the last thing that would come into my headⅡ ostatni m, ostatnia f 1. (jedyny) the last (one)- to jeden z ostatnich, którzy nadal podtrzymują tę tradycję he’s one of the last to still follow the tradition2. (z wymienionych) the latter- lubi psy i koty, szczególnie te ostatnie he likes dogs and cats, especially the latter3. (najgorszy, niegodny) good-for-nothing- ostatni z ostatnich the lowest of the low- traktuje mnie jak jakąś ostatnią he treats me like dirt- zwymyślać kogoś od ostatnich to call sb vile/the vilest (of) names* * *adj( końcowy) last; ( najnowszy) latest; ( ostateczny) final; ( spośród wymienionych) (the) latter, ( najgorszy) out-and-out (attr)on jest ostatnią osobą, która... — he'd be the last (person) to...
w pierwszym/ostatnim przypadku... — in the former/latter case...
* * *a.1. (= końcowy) last, final, endmost, hindmost; (o pociągu, autobusie) last; ( z rzędu) latter; (o seansie, lekcji) last, previous; ostatnie słowo the last word; mieć ostatnie słowo have the final say (in sth); ostatnie namaszczenie rel. extreme unction, last rites; ostatnia instancja prawn. last instance; ostatnia wieczerza Bibl. the Last l. Lord's Supper; ostatnia deska ratunku last resort, sheet anchor; ostatnia godzina the end; wybiła ostatnia godzina the end has come; ostatnia posługa (= chrześcijański pochówek) last rites; odłożony na ostatnią minutę ( o decyzji) postponed l. left until l. to the eleventh hour; na ostatnią chwilę at the last minute; z ostatniej chwili ( o informacji) just-in, (late-)breaking, up-to-the-minute; w ostatnim momencie in the nick of time; ostatnia szansa last chance l. opportunity; ostatni grosz bottom dollar, the l. sb's last penny; stawiać ostatni grosz na coś bet one's bottom dollar; być spłukanym do ostatniego grosza be down to one's last dollar; ostatni krzyk mody the latest fad l. thing l. trend l. craze, dernier cri, all the rage go, high style; ostatni toast grace cup; po raz ostatni for the last time; ostatnim razem last time; ostatni raz widziałem go... I last saw him...; śmiać się ostatni have the last laugh; ostatnia wola last will; prawn. will, last will and testament; ostatnie życzenie dying wish l. request; ostatnia odsłona the final curtain; ostatnia kropla (goryczy) the last straw; ostatnia prosta home stretch; ostatnia poprawka finishing stroke; ostatnimi czasy l. w ostatnich czasach recently, in recent years, lately; walczyć do ostatniej kropli krwi fight to l. till the very end, fight to the death; być na ostatnich nogach pot. be on one's last legs; jest na ostatnich nogach ( przed rozwiązaniem) she is far along on in her time; sala wypełniona do ostatniego miejsca full house; Adam jest ostatnią osobą, do której bym się zwrócił Adam is the last person I'd ask l. approach; zapięta na ostatni guzik dressed (up) to the nines, in perfect trim; dopiąć na ostatni guzik stitch sth up, sew sth up; oddałby ostatnią koszulę he'd give you l. away the shirt off his back; nasz konkurent nie powiedział jeszcze ostatniego słowa our rival still has the last word l. final say; rzucić ostatnie spojrzenie look one's last; wydać ostatnie tchnienie breathe one's last; do ostatniego tchu to one's dying death, to l. till the last.2. (= najgorszy) meanest, out-and-out, last; (o miejscu, uczniu) last; zwymyślać od ostatnich revile sb in the grossest l. coarsest of terms, throw l. sling mud at sb, pull sb to pieces.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ostatni
-
19 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
20 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
См. также в других словарях:
Home Made House — (Вильнюс,Литва) Категория отеля: Адрес: Rūdninkų 13 5, Старый город, LT 01135 Вил … Каталог отелей
Home Not House — (Рим,Италия) Категория отеля: Адрес: Piazza San Giovanni di Dio 10, Джаниколенсе, 00 … Каталог отелей
Baltic Home Holiday House — (Свиноуйсьце,Польша) Категория отеля: Адрес: Komandorska 3, 72 600 Свиноуйсьце, Пол … Каталог отелей
Holiday home Orange House Civitella Val di Chiana — (Сиджиано,Италия) Категория отеля: 4 звездочный отель Адрес … Каталог отелей
Holiday home Blue House Civitella Val di Chiana — (Сиджиано,Италия) Категория отеля: 4 звездочный отель Адрес … Каталог отелей
Holiday Home Cozy House on the Canal — (Брюгге,Бельгия) Категория отеля: Адрес: Oude Zak 21, Историче … Каталог отелей
Holiday Home Stations3t House — (Ипр,Бельгия) Категория отеля: Адрес: Stationsstraat 3a, 8900 Ипр, Бе … Каталог отелей
L' Home Guest House — (Амстердам,Нидерланды) Категория отеля: Адрес: Tweede Weteringdwarsstraat 24, Ам … Каталог отелей
Om Home Guest House — (Варанаси,Индия) Категория отеля: Адрес: B. 3/97, Shivala | Near Chet Singh Gat … Каталог отелей
Holiday Home Bellavista House Castrignano Del Capo — (Salignano,Италия) Категория отеля: 2 звездочный отель Адр … Каталог отелей
Alex Home Guest House — (Небуг,Россия) Категория отеля: Адрес: Улица Черноморская 1А, Небуг, Россия … Каталог отелей