Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

depends

  • 1 is

       is ea, id, gen. ēius (sometimes monosyl. in poetry), dat. ēī (rarely eī or monosyl. ei), pron. demonst.    [2 I-].    I. As a weak demonst. in simple reference.—As subst, he, she, it, the one mentioned (without emphasis): fuit quidam senex Mercator: navem is fregit, T.: venit mihi obviam tuus puer; is mihi litteras abs te reddidit: sine eius offensione animi, hurting his feelings, Cs.—As adj., this, that, the: ea res est Helvetiis enuntiata, Cs.: flumen est Arar... id flumen, etc., Cs.: ante eam diem.—    II. Special uses.—Attracted to the following subst: exsistit ea quae gemma dicitur (i. e. id, quod): quae pars maior erit, eo stabitur consilio (i. e. eius), L.—Pleonast.—After an obj subst.: urbem novam, conditam vi et armis, iure eam condere parat, L.—In the phrase, id quod, referring to a fact, thought, or clause: ratus, id quod negotium poscebat, as the situation required, S.: id quod necesse erat accidere, just as was unavoidable, Cs.: si nos, id quod debet, nostra patria delectat, and it must be the case; cf. id de quo, L. —With et, que, atque, neque, in explanation or climax, and that too, and in fact: inquit... et id clariore voce, and that, Cs.: cum unā legione eāque vacillante: vincula et ea sempiterna: legio, neque ea plenissima, and not even, Cs.—In place of the reflexive pronoun: persuadent Rauracis, uti unā cum iis proficiscantur (i. e. secum), Cs.—With emphasis, as correlative to qui, he, she, it, that, the one, that one: is, qui erit adductus: haec omnia is feci, qui sodalis Dolabellae eram: qui magister equitum fuisse tibi viderere, is cucurristi, etc.— Neut. as subst, that: idne estis auctores mihi? do you advise me to that? T.: quibus id consili fuisse, ut, etc., who had formed the plan, Cs.: quando verba vana ad id locorum fuerint, hitherto, L.: ad id quod natura cogeret, i. e. death, N.: id temporis, at that time: homo id aetatis, of that age.—Abl. with a comparative, so much, by so much: eo plus, quo minus, etc., the more.—Acc. adverb., therefore, for that reason, on that account: id operam do, ut, etc., T.: id ego gaudeo.—In phrases, aliquid id genus scribere (i. e. eius generis), of that sort: ad id quod sua quemque mala cogebant, evocati, for that purpose, L.: ad id, quod... erat, accendebatur, etc., besides the fact, that, etc., L.: in id fide a rege acceptā, to that end, L.: quod ad me de Lentulo scribis, non est in eo, is not come to that: cum iam in eo esset, ut, etc., just on the point of, etc., L.: totum in eo est tectorium, ut sit concinnum, depends on that: ex eo, quod, etc., from the fact that: civitas data, cum eo, ut, etc., with the stipulation that, etc., L.—    III. Praegn., that, such, of such a sort, of the character, so great: in id redactus sum loci, ut, etc., to such a pass, T.: neque is sum, qui terrear, Cs.: itaque ego is in illum sum, quem tu me esse vis: is status erat rerum, ut, etc., L.: quae causae sunt eius modi, ut, etc.: eā mecum consuetudine coniunctus est, quod, etc., such intimacy.
    * * *
    ea, id PRON
    he/she/it/they (by GENDER/NUMBER); DEMONST: that, he/she/it, they/them

    Latin-English dictionary > is

  • 2 omnis

        omnis e (omnia, disyl., V.), adj.    I. Plur, all, every: studia omnia nostra, S.: nemo omnium imperatorum, qui vivunt, L.: cur adimi civitas non omnibus antiquissimis civibus possit, all, even of the oldest families: omnium auxilia, etiam infimorum.—Distributively, every, of every kind, all, all sorts: omnes omnium ordinum homines: omnibus precibus petere contendit, with every form of prayer, Cs.: erat ex omnibus castris despectus, all parts of the camp, Cs.: a te, qui nobis omnia summa tribuis, everything noble: constituit extrema omnia experiri, S.: omnia ultima pati, suffer the worst, L.—As subst m. and f all men, all persons: audacissimus ego ex omnibus: Macedonum omnes, L.: omnes Tarquiniae gentis, L.— As subst n., all things, everything: omnia se amici causā esse facturos, make every exertion: omnia fore prius arbitratus sum, quam, etc., should have believed anything, rather, etc.: omnia se cetera pati, everything else: in eo sunt omnia, everything depends on that: qui nobis omnia solus erat, was my all, O.: omnia Mercurio similis, in all respects, V.: Omnia debemur vobis, all we have and are is due, O.—    II. Sing, every, all, the whole: militat omnis amans, every lover, O.: sine omni periclo (i. e. ullo), without any, T.: ne sine omni quidem sapientiā, a complete philosophy: materia ad omnem laudem, every kind of, L.: cenare olus omne, H.: Gallia est omnis divisa, the whole of Gallia, Cs.: sanguinem suum omnem profundere: omnis in hoc sum, am engrossed, H.—As subst n., everything: ab omni quod abhorret... fugiamus.
    * * *
    I
    all men (pl.), all persons
    II
    omnis, omne ADJ
    each, every, every one (of a number); all (pl.); all/the whole of

    Latin-English dictionary > omnis

  • 3 ōs

       ōs ōris (no gen plur.), n     the mouth: ad haec omnia percipienda os est aptissimum: tenerum pueri, H.: os loquentis Opprimere, O.: e foliis natos Ore legunt (apes), V.: Gallica Temperat ora frenis, i. e. controls the horses, H.: nidum sibi construit ore, beak, O.: hostilia Ora canum, jaws, O.— Prov.: equi frenato est auris in ore, H.—The organ of speech, mouth, tongue, lips: in orest omni populo, in everybody's mouth, T.: istius nequitiam in ore volgi esse versatam: Postumius in ore erat, was the common talk, L.: consolatio, quam semper in ore habere debemus, to talk of constantly: poscebatur ore volgi dux Agricola, unanimously, Ta.: uno ore dicere, with one consent, T.: Uno ore auctores fuere, ut, etc., unanimously advised, T.: volito vivus per ora virūm, become famous, Enn. ap. C.: in ora hominum pro ludibrio abire, become a by-word of mockery, L.: quasi pleniore ore laudare, with more zest.—The face, countenance, look, expression, features: figura oris, T.: in ore sunt omnia, i. e. everything depends on the expression: concedas hinc aliquo ab ore eorum aliquantisper, leave them alone, T.: ad tribunum ora convertunt, looks, Cs.: agnoscunt ora parentum, V.: ales cristati cantibus oris, O.: coram in os te laudare, to your face, T.: nulli laedere os, insult to his face, T.: qui hodie usque os praebui, exposed myself to insult, T.: ut esset posteris ante os documentum, etc.: ante ora coniugum omnia pati, L.: Ora corticibus horrenda cavatis, masks, V.—As expressing boldness or modesty, the face, cheek, front, brow<*> os durum! brazen cheek! T.: os durissimum, very bold front: quo redibo ore ad eam, with what face? T.: quo ore ostendi posse? etc., L.: in testimonio nihil praeter vocem et os praestare.—Boldness, effrontery, impudence: quod tandem os est eius patroni, qui, etc.: nostis os hominis.—A voice, speech, expression: ora sono discordia signant, V.: ruit profundo Pindarus ore, H.: falsi ambages oris, O.— A mouth, opening, entrance, aperture, orifice, front: ante os ipsum portūs, L.: ingentem lato dedit ore <*>enestram, V.: os atque aditus portūs: Tiberis, L.: per ora novem, etc., sources, V.: ora navium Rostrata, beaks, H.—Fig., a mouth: ex tot<*>us belli ore ac faucibus.
    * * *
    I
    mouth, speech, expression; face; pronunciation
    II
    bone; (implement, gnawed, dead); kernel (nut); heartwood (tree); stone (fruit)
    III
    bones (pl.); (dead people)

    Latin-English dictionary > ōs

  • 4 quī

        quī quae, quod, gen. cuius (old, quoius), dat. cui (old, quoi), abl. quō, quā (with cum, m. quīcum or quōcum, rarely cum quō; f quācum, rarely quīcum), plur. quibus or quīs (with cum, usu. quibuscum), pron.    [2 CA-].    I. Interrog, who? which? what? what kind of a? (mostly adj.; as subst., qui asks the nature or character, quis the name): Ubi alii? Sa. qui malum alii? T.: Th. Quis fuit igitur? Py. Iste Chaerea. Th. Qui Chaerea? what Chaerea? T.: qui locus est: qui tantus fuit labor?: rogitat, qui vir esset, L.: scire, qui sit rei p. status, what is the state of the country: quae cura boum, qui cultus habendo Sit pecori canere, V.: incerti quae pars sequenda esset, which side to take, L.—As subst: nescimus qui sis: nec qui poterentur, satis discerni poterat, L.: qui ille concessus! what an assembly!    II. Relat. (with a subst. or pron. as antecedent), who, which: habebat ducem, quīcum quidvis rectissime facere posset: ille vir, cui patriae salus dulcior fuit: haec, quae audistis: quod ego fui, id tu hodie es, L.: coloniam, quam Fregellas appellent, L.—The subst. is often attracted to the relat. clause, esp. when a pron dem. follows: quae res neque consilium... Habet, eam regere non potes, T.: ad quas res aptissimi erimus, in iis potissimum elaborabimus: quae augustissima vestis est, eā vestiti, L.: alii, quorum comoedia prisca virorum est, H.: si id te mordet, sumptum filii Quem faciunt, T.: Urbem quam statuo, vestra est, V.—The antecedent is sometimes repeated with the relat.: erant itinera duo, quibus itineribus, etc., Cs.: si quod tempus accidisset, quo tempore requirerent, etc.—The antecedent is often omitted: quicum res tibist, peregrinus est, T.: fecit quod Siculi non audebant: o beati, Quīs ante ora patrum... Contigit, etc., V.—An antecedent in apposition is regularly attracted to the relat. clause: Tolosatium fines, quae civitas est in provincia, Cs.: Amanus, qui mons erat hostium plenus.—So in relat. clauses giving a personal characteristic as a reason: copiam verborum, quae vestra prudentia est, perspexistis, with your usual intelligence: utrum admonitus, an, quā est ipse sagacitate, sine duce ullo, i. e. by his own peculiar instinct.—A verb of which the relat. is subject takes the person of the antecedent: ego enim is sum, qui nihil fecerim: neque enim tu is es qui, qui sis, nescias: vidistis in vincula duci eum, qui a vobis vincula depuleram, L.: Themistocles veni ad te, qui intuli, etc., N.—With ellips. of verb: et, quem ei visum esset (sc. facere), fecisset heredem: ad haec, quae visum est, Caesar respondit, Cs.: hostiaeque maiores, quibus editum est diis, caesae, L.—In comparative clauses with sup: sit pro praetore eo iure quo qui optimo (i. e. quo is est, qui optimo iure est): legioni ita darent, ut quibus militibus amplissime dati essent: provincia, ut quae maxime omnium, belli avida, L.—By attraction, in the case of the antecedent (Greek constr.): nos tamen hoc confirmamus illo augurio, quo diximus: sexcentae eius generis, cuius supra demonstravimus, naves, Cs.: notante Iudice quo nosti populo, H.: natus est patre, quo diximus, N.: cum quibus ante dictum est copiis, L.—In the gender and number of a subst predic.: Belgae, quam tertiam esse Galliae partem dixeramus, Cs.: carcer ille, quae lautumiae vocantur: leges, quae fons est iuris, L.—In the gender and number of an antecedent not expressed: vicinitas, Quod ego in propinquā parte amicitiae puto, T.: laudare fortunas meas, Qui gnatum haberem, T.: quod monstrum vidimus, qui cum reo transigat?: servitia repudiabat, cuius magnae copiae, etc., S.—One relat. in place of two in different cases: quem neque pudet Quicquam, nec metuit quemquam (i. e. et qui non), T.: omnia quae amisi aut advorsa facta sunt, S.: qui iam fatetur... et non timeo (sc. quem): tyrannus, quem pertulit civitas paretque mortuo.—Implying a restriction, who indeed, as far as, all that: omnium eloquentissimi, quos ego audierim: antiquissimi sunt, quorum quidem scripta constent: Catonem vero quis nostrorum oratorum, qui quidem nunc sunt, legit?— Sing n., what, as far as, as much as, to the extent that: quod potero, adiutabo, T.: cura, quod potes, ut valeas: quod ad me attinet, as far as depends on me: quod ad Pomponiam, scribas velim, etc. (sc. attinet), as respects Pomponia.—Implying a purpose: equitatum praemisit, qui viderent, to see, Cs.: qui eripiunt aliis, quod aliis largiantur, in order to bestow it: sibi urbem delegerat, quam haberet adiutricem: milites conduci, qui in Hispaniam traicerentur, L.—Implying a reason: Miseret tui me, qui hominem facias inimicum tibi, I am sorry for you, that you incur, etc., T.: Tarquinio quid impudentius, qui bellum gereret, etc.: at Cotta, qui cogitasset haec posse accidere... nullā in re deerat, Cs.: barbari dissipati, quibus nec certa imperia... essent, vertunt, etc., L.: Heu me miserum, qui spectavi, etc., T.—Implying a concession: rogitas? qui tam audacis facinoris mihi conscius sis? although you are, T.: hi exercitu luxuriem obiciebant, cui omnia defuissent, Cs.: quis est, qui Fabricii, Curii non memoriam usurpet, quos numquam viderit?: Rogitas? qui adduxti, etc., T.— Implying a result (qui consecutive): sapientia est una, quae maestitiam pellat ex animis, alone has power to drive: secutae sunt tempestates, quae nostros in castris continerent, Cs.: leniore sono uti, et qui illum impetum oratoris non habeat: haud parva res, sed quae patriciis potestatem auferret, L.—Esp., after a demonstr. pron., adj. or adv.: non sum ego is consul, qui arbitrer, etc., such a consul, as to suppose: neque tu is es, qui nescias, etc., no such man, as to be ignorant, etc.: nomen legati eius modi esse debet, quod inter hostium tela incolume versetur.—With quam, after a comp: non longius hostes aberant, quam quo telum adici posset (i. e. quam ut eo), Cs.: maiores arbores caedebant, quam quas ferre miles posset, L.—After an adj. of fitness: (Rufum) idoneum iudicaverat, quem mitteret, a fit person to send, Cs.: nulla videbatur aptior persona, quae loqueretur.—After a verb with indef subj. or obj. (described by the relat. clause): sunt qui mirentur, there are some, who, etc.: erunt qui audaciam eius reprehendant: si quis est, qui putet: ut invenirentur qui proficiscerentur: qui se ultro mo<*>ti offerant, facilius reperiuntur, quam qui dolorem patienter ferant, Cs.: haec habui, de amicitiā quae dicerem, had this to say: te unum habeo, quem dignum regno iudicem, L.: Nemost, quem ego magis cuperem videre, T.: nullum est animal, quod habeat, etc.—Where the relat. clause is conceived as a particular fact, it may take the indic: sunt bestiae quaedam, in quibus inest, etc. (i. e. in quibusdam bestiis inest, etc.): sunt, qui eorum sectam sequuntur, i. e. they have followers: Sunt quos... iuvat, H.: Sunt, qui non habeant, est qui non curat habere, some (in gen.)... one (in particular), H.—In place of a pron demonstr. and conj: res loquitur ipsa, quae semper valet plurimum, and it, etc.: ratio docet esse deos; quo concesso, confitendum est, etc., and if this is granted: centuriones hostīs vocare coeperunt; quorum progredi ausus est nemo, but no one of them, Cs.: perutiles libri sunt; quos legite, quaeso, therefore read them.    III. Indef, whoever, any one who, all that, anything that: qui est homo tolerabilis, Scortari nolunt, T.: quae res... post eum quae essent, tuta reddebat, all that was in his rear, Cs.: facilius quod stulte dixeris reprehendere... possunt: virgis caesi, qui ad nomina non respondissent, L.— Any one, any ; with si, num, ne ; see 2 quis.
    * * *
    I
    how?; how so; in what way; by what/which means; whereby; at whatever price
    II
    qua (quae), quod (qua/-quae P N) PRON ADJECT
    any; anyone/anything, any such; unspecified some; (after si/sin/sive/ne)
    III
    quae, quod (quae P N) PRON REL
    who; that; which, what; of which kind/drgree; person/thing/time/point that
    IV
    quae, quod (quae P N) PRON INTERR
    who/what/which?, what/which one/man/person/thing? what kind/type of?

    Latin-English dictionary > quī

  • 5 red-eō

        red-eō iī    (redīt, T., Iu.), itus, īre.—Of persons, to go back, turn back, return, turn around: velletne me redire: et non si revocaretis, rediturus fuerim, L.: territus ille retro redit, V.: tardius, O.: mature, H.: e provinciā: ex illis contionibus domum, L.: a cenā: a nobis, V.: ab Africā, H.: a flumine, O.: ne rure redierit, T.: suburbanā aede, O.: eodem, unde redierat, proficiscitur, Cs.: inde domum, O.: Quo rediturus erat, H.: retro in urbem, L.: in viam: in proelium, renew, L.: Serus in caelum redeas, H.: ad imperatorem suum: ad penates et in patriam, Cu.: Romam: Cirtam, S.: Itque reditque viam, V.: dum ab illo rediri posset, Cs.—Of things, to come back, return, be brought back, be restored: ad idem, unde profecta sunt, astra: sol in sua signa, O.: redeuntis cornua lunae, O.: flumen in eandem partem, ex quā venerat, redit, Cs.: redeunt iam gramina campis, H.—In thought, to go back, return, recur: mitte ista, atque ad rem redi, T.: ad illum: ad inceptum, S.: Illuc, unde abii, H.: res redit, comes up again.—Of revenue, to come in, arise, proceed, be received: pecunia publica, quae ex metallis redibat, N.—Of time, to come around, return, recur: redeuntibus annis, revolving, V.: Nonae redeunt Decembres, H.—To come to, be brought to, arrive at, reach, attain: pilis missis ad gladios redierunt, took to, Cs.: Caesar opinione trium legionum deiectus, ad duas redierat, was reduced, Cs.: collis leniter fastigatus paulatim ad planitiem redibat, sloped down, Cs.: ad te summa rerum redit, all depends on you, T.: ad interregnum res, L.: Ut ad pauca redeam, i. e. to cut the story short, T.: haec bona in tabulas publicas nulla redierunt, have not been registered: Germania in septentrionem ingenti flexu redit, trends towards the north, Ta.: Quod si eo meae fortunae redeunt, ut, etc., come to that, T.: omnia verba huc redeunt, amount to this, T. —Fig., to go back, come back, return, be brought back, be restored: istoc verbo animus mihi redit, T.: Et mens et rediit verus in ora color, O.: spiritus et vita redit bonis ducibus, H.: in pristinum statum, Cs.: res in antiquum statum rediit, L.: cum suis inimicissimis in gratiam: in amicitiam Romanorum, L.: in memoriam mortuorum, call to mind: redii mecum in memoriam, T.: redit agricolis labor actus in orbem, V.: rursum ad ingenium redit, to his natural bent, T.: ad suum vestitum: ad te redi, control yourself, T.: sine paululum ad me redeam, recollect myself, T.: iam ad se redisse, recovered consciousness, L.: ad sanitatem: In veram faciem, resume his proper form, O.: in annos Quos egit, rediit, i. e. he renewed his youth, O.: in fastos, i. e. refers, H.

    Latin-English dictionary > red-eō

  • 6 tōtus

        tōtus gen. tōtīus, dat. tōtī (m tōtō, Cs., N., Cu., Pr.)    [1 TV-], all, all the, all at once, the whole, entire, total: cui senatus totam rem p. commiserat: ut totā mente atque artubus omnibus contremiscam: totā nocte ierunt, all that night, Cs.: per totam urbem, S.: urbe totā: totā in Asiā: in toto orbe terrarum: in totā vitā: totos dies perpotabat, entire days: civitas provinciis totis dabatur: qui se totos tradiderunt voluptatibus: totis viribus adgressus urbem, L.—In place of an adv., altogether, wholly, entirely, full: in amore est totus, absorbed, T.: Nescio quid meditans nugarum, totus in illis, engrossed, H.: totus et mente et animo in bellum insistit, applied himself wholly, Cs.: virtus in usu sui tota posita est: sum totus vester: falsum est id totum.—As subst n., all, the whole, opp. dividuom, T.: totum in eo est, ut, etc., all depends on this.—Ex toto, wholly, completely, entirely, altogether, totally: non ex toto domum suam aversari deos dixit, Cu.: Nec tamen ex toto deserere illa potes, O.—In toto, upon the whole, in general, generally.
    * * *
    tota, totum (gen -ius) ADJ
    whole, all, entire, total, complete; every part; all together/at once

    Latin-English dictionary > tōtus

  • 7 cardinalis

    I
    cardinal, prince of Catholic Church; (elector of Popes); chief, principle
    II III
    cardinalis, cardinale ADJ
    cardinal/principle/chief; that serves as pivot/on which something turns/depends

    Latin-English dictionary > cardinalis

  • 8 Studium discendi voluntate quae cogi non potest constat

    Study depends on the good will of the student, a quality which cannot be secured by compulsion

    Latin Quotes (Latin to English) > Studium discendi voluntate quae cogi non potest constat

  • 9 -ne

    1.
    (old forms nei and ni; v. the foll.), adv. and conj., the primitive Latin negative particle, no, not; whereas the negative particle non is a derivative (v. non init.) [prob. of pronominal origin; cf. the Anglo-Saxon na and ne (Engl. no), whence naht (Engl. not) is derived; Sanscr. na, not].
    I.
    Adv., with a single word of a proposition (in early Latin): NE MINVS TRINVM NOVNDINVM, not less than, etc., S. C. de Bacch.; cf. with DVM NE MINVS SENATORIBVS C. ADESENT, twice in the same S. C.;

    and in the form ni: DVM NI MINVS VIGINTI ADSIENT,

    Inscr. Grut. 207, 3. So too:

    DVM NE AMPLIOREM MODVM PRATORVM HABEANT QVAM, etc.,

    Inscr. Orell. 3121 (Sententia de finibus inter Genuates et Viturios regundis lata A. U. C. 637). So, ne minores (verres) quam semestres, Varr. R. R. 2, 4, 21. In the time of Plautus the usage was unsettled, non and ne being used indifferently for simple negation; cf. Lorenz ad Plaut. Most. 105; Brix ad Plaut. Trin. 1156.—
    2.
    To this is allied the adverbial use of ne in all periods of the language.
    a.
    Ne... quidem, applies the negation with emphasis to the word between them, not even:

    ne sues quidem id velint, non modo ipse,

    Cic. Tusc. 1, 38, 92:

    ne in oppidis quidem... ne in fanis quidem,

    id. Verr. 2, 4, 1, § 2:

    Philippus non item: itaque ne nos quidem,

    id. Att. 14, 12, 2:

    nulla ne minima quidem aura fluctus commovente,

    id. Tusc. 5, 6, 16:

    non potest dici satis, ne cogitari quidem, quantum, etc.,

    id. Mil. 29, 78:

    vita beata, quam ne in deo quidem esse censes, nisi, etc.,

    id. N. D. 1, 24, 67:

    ut in foro et in judicio... ne non timere quidem sine aliquo timore possimus,

    id. Mil. 1, 2:

    ne tondere quidem Vellera possunt,

    Verg. G. 3, 561;

    so after a negative, repeating it with emphasis: non enim praetereundum est ne id quidem,

    Cic. Verr. 2, 1, 60, § 155:

    nulla species ne excogitari quidem potest ornatior,

    id. de Or. 3, 45, 179:

    non praetermittam ne illud quidem,

    id. Q. Fr. 2, 5, 2:

    Caesar negat se ne Graeca quidem meliora legisse,

    id. ib. 2, 16, 5:

    numquam illum ne minima quidem re offendi,

    id. Lael. 27, 103; Liv. 28, 42, 16; but when ne... quidem precedes, the negative of the principal verb is omitted:

    sine quā ne intellegi quidem ulla virtus potest,

    Cic. Tusc. 2, 13, 31:

    neque enim ipsius quidem regis abhorrebat animus,

    Liv. 29, 12, 10: ne quidem (with no intervening word), not even (late Lat.), Gai Inst. 1, 67; id. ib. 3, 93.—
    b.
    In composition, to make an absolute negation of the principal idea. So in neque and nequiquam; also in nescio and nevolo; and in nefas, nefandus, nepus (for non purus), nequeo, neuter, neutiquam; in nemo, nego, nihil, nullus, numquam, and nusquam; and, lastly, with a paragogic c before o: necopinans and neglego; negotium (i. e. nec-lego; nec-otium). —
    B.
    With a proposition (in all periods of the language, and exclusively),
    1.
    In imperative sentences, to signify that something must not be done.
    (α).
    With imper.: SI HOMINEM FVLMEN IOVIS OCCISIT, NE SVPRA GENVA TOLLITOR, let him not be raised, Leg. Reg.: HOMINEM MORTVVM IN VRBE NE SEPELITO NEVE VRITO, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Leg. 2, 23; cf.: MVLIERES GENAS NE RADVNTO NEVE LESSVM FVNERIS ERGO HABENTO, ib.: SI NOLET, ARCERAM NE STERNITO, let him not spread, he need not spread, ib. (cf. Gell. 20, 1, 25):

    VECTIGAL INVITEI DARE NEI DEBENTO,

    Inscr. Orell. 3121; cf.

    art. ni, II.: abi, ne jura: satis credo,

    Plaut. Pers. 4, 3, 20; 4, 5, 5:

    ah, ne saevi tantopere,

    Ter. And. 5, 2, 27:

    impius ne audeto placare donis iram deorum,

    Cic. Leg. 2, 9, 22:

    ne, pueri, ne tanta animis assuescite bella,

    Verg. A. 6, 832.—
    (β).
    With subj.:

    ne me moveatis,

    Plaut. Mil. 4, 9, 1:

    si certum est facere, facias: verum ne post conferas Culpam in me,

    Ter. Eun. 2, 3, 96:

    si denique veritas extorquebit, ne repugnetis,

    Cic. Clu. 2, 6:

    ne pudori Sit tibi Musa lyrae sollers,

    Hor. A. P. 406.—
    2.
    In wishes and asseverations: ne id Juppiter Opt. Max. sineret, etc., might Jupiter forbid it! etc., Liv. 4, 2; cf.:

    ne istuc Juppiter Opt. Max. sirit, etc.,

    id. 28, 28.—With utinam: utinam ne in nemore Pelio securibus Caesa accedisset abiegna ad terram trabes, would that not, Enn. ap. Cic. Top. 16, 61 (Trag. v. 280 Vahl.): utinam ne umquam, Mede Colchis cupido corde pedem extulisses, Enn ap. Non. 297, 18 (Trag. v. 311 ib.):

    illud utinam ne vere scriberem!

    Cic. Fam. 5, 17, 3; v. utinam.—With si:

    ne vivam, si scio,

    may I not live, may I die, if I know, Cic. Att. 4, 16, 8:

    sed ne vivam, si tibi concedo,

    id. Fam. 7, 23, 19:

    ne sim salvus, si aliter scribo ac sentio,

    id. ib. 16, 13, 1.—
    3.
    In concessive and restrictive clauses (conceived as softened commands; cf. II. init.).
    (α).
    In concessions, nemo is, inquies, umquam fuit. Ne fuerit:

    ego enim, etc.,

    there may not have been; suppose there was not, Cic. Or. 29, 101; cf.:

    pugnes omnino, sed cum adversario facili. Ne sit sane: videri certe potest,

    id. Ac. 2, 26, 85; 2, 32, 102:

    ne sit sane summum malum dolor: malum certe est,

    id. Tusc. 2, 5, 14:

    ne sint in senectute vires: ne postulantur quidem vires a senectute,

    id. Sen. 11, 34:

    ne sit igitur sol, ne luna, ne stellae, quoniam nihil esse potest, nisi quod attigimus aut vidimus,

    id. N. D. 1, 31, 88; Liv. 31, 7:

    nec porro malum, quo aut oppressus jaceas, aut, ne opprimare, mente vix constes?

    though you be not crushed; supposing you are not crushed, Cic. Tusc. 4, 17, 39.—
    (β).
    In restrictive clauses:

    sint sane liberales ex sociorum fortunis, sint misericordes in furibus aerarii, ne illi sanguinem nostrum largiantur, etc.,

    only let them not; if they only will not, Sall. C. 52, 12. So, dum ne, dummodo ne, modo ne, and dum quidem ne; v. dum and modo: me vero nihil istorum ne juvenem quidem movit umquam: ne nunc senem, much less now I am old = nedum, Cic. Fam. 9, 26, 2; cf.:

    vix incedo inanis, ne ire posse cum onere existumes,

    Plaut. Am. 1, 1, 174: scuta si homines inviti dant, etsi ad salutem communem dari sentiunt: ne quem putetis sine maximo dolore argentum caelatum domo protulisse, much less can you suppose, etc., Cic. Verr. 2, 4, 23, § 52; Liv. 3, 52.—
    4.
    In clauses which denote a purpose or result.
    a.
    Ut ne, that not, lest, so that not (very rare after the August. period; in Livy only in a few doubtful passages; in Cæsar, Seneca, and Tacitus not at all; v. under II.): quos ego ope meā Pro incertis certos... Dimitto, ut ne res temere tractent turbidas, Enn. ap. Cic. de Or. 1, 45, 199 (Trag v. 189 Vahl.): vestem ut ne inquinet, Plaut. Capt. 2, 2, 17. pergunt turbare usque, ut ne quid possit conquiescere, id. Most. 5, 1, 12:

    haec mihi nunc cura est maxima, ut ne cui meae Longinquitas aetatis obstet,

    Ter. Hec. 4, 2, 19:

    ego, pol, te ulciscar, ut ne impune nos illuseris,

    id. Eun. 5, 4, 19:

    excitandam esse animadversionem et diligentiam, ut ne quid inconsiderate negligenterque agamus,

    Cic. Off. 1, 29, 103:

    equidem soleo dare operam, ut de suā quisque re me ipse doceat, et, ut ne quis alius assit, quo, etc.,

    id. de Or. 2, 24, 102.—
    b.
    Ut... ne separated:

    quam plurimis de rebus ad me velim scribas, ut prorsus ne quid ignorem,

    Cic. Att. 3, 10, 3:

    ut causae communi salutique ne deessent,

    id. Verr. 2, 4, 63, § 140:

    lata lex est, ne auspicia valerent, ut omnibus fastis diebus legem ferri liceret: ut lex Aelia, lex Fufia ne valeret,

    id. Sest. 15, 33; id. N. D. 1, 7, 17:

    vos orant atque obsecrant, judices, ut in actore causae suae deligendo vestrum judicium ab suo judicio ne discrepet,

    id. Div. in Caecil. 4, 14.—
    c.
    Qui ne, quo ne, and quomodo ne (ante- and post-class. for ut ne):

    ego id agam, mihi qui ne detur,

    Ter. And. 2, 1, 35:

    moxque ad aram, quo ne hostis dolum persentisceret, aversusque a duce assistit,

    Dict. Cret. 4, 11: quaeritis maximis sumptibus faciendis, quomodo ne tributa conferatis, Gr. hôs mê, Rutil. Lup. 1, 9.
    II.
    In the several uses of the adv. ne, described above, the transition to its use to connect clauses is clearly seen (v. esp. I. B. 3. and 4.). In intentional clauses, and after verbs of fearing and avoiding, ne becomes a conjunction.
    A.
    In intentional clauses for ut ne, that not, lest: nolite, hospites, ad me adire: ilico isti! Ne contagio mea bonis umbrave obsit, approach me not; let not my presence harm you, i. e. lest my presence should harm you, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 12, 26 (Trag. v. 405 Vahl.):

    omitto innumerabiles viros, quorum singuli saluti huic civitati fuerunt... ne quis se aut suorum aliquem praetermissum queratur,

    Cic. Rep. 1, 1, 1; 1, 7, 12; 1, 5, 9:

    Caesarem complexus obsecrare coepit, ne quid gravius in fratrem statueret,

    Caes. B. G. 1, 20.—Esp. after verbs expressing forethought, care, etc.:

    vide sis, ne quid imprudens ruas,

    Ter. Heaut. 2, 3, 128:

    considera, ne in alienissimum tempus cadat adventus tuus,

    Cic. Fam. 15, 14, 4:

    Cocceius, vide, ne frustretur,

    Cic. Att. 12, 18, 3 et saep.—
    B.
    After verbs signifying to fear, frighten, etc. (esp. metuo, timeo, vereor, horreo, paveo, terreo, conterreo; also, timor est, metus est, spes est, periculum est), to express the wish that something may not take place; represented in English by that (because in English the particle depends on the idea of fearing, not of wishing):

    metuo et timeo, ne hoc tandem propalam flat,

    that it will be discovered, Plaut. Mil. 4, 8, 38:

    timeo ne malefacta mea sint inventa omnia,

    id. Truc. 4, 2, 61:

    vereor ne quid Andria apportet mali,

    Ter. And. 1, 1, 46:

    metuebat ne indicarent,

    Cic. Mil. 21, 57:

    mater cruciatur et sollicita est, ne filium spoliatum omni dignitate conspiciat,

    id. Mur. 41, 88:

    hic ne quid mihi prorogetur, horreo,

    id. Att. 5, 21, 3:

    id paves, ne ducas tu illam, tu autem ut ducas,

    Ter. And. 2, 2, 12:

    esse metus coepit, ne, etc.,

    Ov. M. 7, 715:

    terruit gentīs, grave ne rediret Saeculum Pyrrhae,

    Hor. C. 1, 2, 5:

    non periclumst, nequid recte monstres,

    Plaut. Ps. 1, 3, 55:

    pavor ceperat milites, ne mortiferum esset vulnus,

    Liv. 24, 42 —
    b.
    When the dependent clause is negative, with non or nihil, that not:

    vereor ne exercitum firmum habere non possit,

    Cic. Att. 7, 12, 2:

    unum vereor ne senatus Pompeium nolit dimittere,

    id. ib. 5, 18, 1:

    timeo ne non impetrem,

    id. ib. 9, 6, 6; id. Tusc. 1, 31, 76.—
    c.
    With the negative before the verb:

    non vereor, ne quid temere facias,

    Cic. Fam. 2, 7, 1; 2, 1, 4:

    timere non debeo, ne non iste illā cruce dignus judicetur,

    id. Verr. 2, 5, 67, § 171.—
    C.
    After verbs signifying to avoid, warn, hinder, forbid, refuse (caveo, impedio, resisto, interdico, refuto, rarely veto), instead of the simple object, that not, lest:

    qui cavet, ne decipiatur, etc.,

    Plaut. Capt. 2, 2, 5:

    cavete, judices, ne nova proscriptio instaurata esse videatur,

    Cic. Rosc. Am. 53, 153; id. Fam. 3, 12, 4;

    v. caveo: casus quidam ne facerem impedivit,

    Cic. Fat. 1, 1:

    unus ne caperetur urbs causa fuit,

    Liv. 34, 39. [p. 1194]
    2.
    - (also apocopated n' and only n), interrog. and enclit. part. [weakened from nē]. It simply inquires, without implying either that a negative or an affirmative reply is expected (cf. num, nonne), and emphasizes the word to which it is joined;

    which is always, in classic Latin, the first word of the clause (ante- class. after other words: sine dote uxoremne?

    Plaut. Trin. 2, 2, 94; 1, 2, 141; id. As. 5, 2, 78; id. Mil. 3, 1, 92). In direct questions it is translated by giving an interrogative form to the sentence; in indirect interrogations by whether.
    (α).
    In direct interrogations, with indic.:

    meministine me in senatu dicere? etc.,

    Cic. Cat. 1, 3, 7:

    potestne rerum major esse dissensio?

    id. Fin. 3, 13, 44:

    tune id veritus es?

    id. Q. Fr. 1, 3, 1:

    jamne vides, belua, jamne sentis? etc.,

    id. Pis. 1, 1:

    quid, si etiam falsum illud omnino est? tamenne ista tam absurda defendes?

    id. N. D. 1, 29, 81; cf. id. Rosc. Am. 15, 44:

    quiane auxilio juvat ante levatos?

    Verg. A. 4, 538:

    tun' te audes Sosiam esse dicere?

    Plaut. Am. 1, 1, 217:

    valuistin?

    id. Trin. 1, 2, 12.—After an elided s:

    satin habes, si feminarum nulla'st: quam aeque diligam?

    Plaut. Am. 1, 3, 11:

    pergin autem?

    id. ib. 1, 3, 41:

    vin commutemus?

    id. Trin. 1, 2, 21 al. —
    (β).
    Esp. with rel. pron.; ellipt.: quemne ego servavi? i. e. do you mean the one whom? etc., Plaut. Mil. 1, 1, 13: quodne vobis placeat, displiceat mihi? can it be that what pleases? etc., id. ib. 3, 1, 19; id. Merc. 3, 3, 12; id. Am. 2, 2, 65;

    so quin for quine,

    id. Trin. 2, 2, 79 Brix ad loc.; id. Bacch. 2, 3, 98; id. Most. 3, 2, 50 al.—So with ut and si:

    utine adveniens vomitum excutias mulieri?

    Plaut. Merc. 3, 3, 15; id. Rud. 4, 4, 19:

    sin, saluti quod tibi esse censeo, id. consuadeo,

    id. Merc. 1, 2, 32.—
    (γ).
    In indirect interrogations, with subj., whether:

    ut videamus, satisne ista sit justa defectio,

    Cic. Ac. 1, 12, 43:

    Publilius iturusne sit in Africam et quando, ex Aledio scire poteris,

    id. Att. 12, 24, 1:

    videto vasa, multane sient,

    Cato, R. R. 1:

    quem imitari possimusne, ipse liber erit indicio,

    Varr. L. L. 7, § 4 Müll.; cf. id. ib. 10, § 9.—
    (δ).
    Sometimes affixed to an interrogative pronoun, Plaut. Cist. 4, 1, 2:

    quone malo mentem concussa? Timore deorum,

    Hor. S. 2, 3, 295; cf.:

    uterne Ad casus dubios fidet sibi certius?

    id. ib. 2, 2, 107; and:

    illa rogare: Quantane?

    id. ib. 2, 3, 317.—
    (ε).
    -ne is sometimes used for nonne, where an affirmative reply is expected:

    misine ego ad te epistulam?

    Plaut. Bacch. 3, 6, 22; id. Trin. 1, 2, 92; 99; id. Most. 2, 1, 15:

    rectene interpretor sententiam tuam,

    Cic. Tusc. 3, 17, 37; id. Fin. 2, 32, 104.—
    (ζ).
    Rarely = num:

    potestne virtus servire?

    Cic. de Or. 1, 52, 226:

    potesne dicere?

    id. Tusc. 1, 27, 67; id. Sen. 16, 56.—
    b.
    With an, annon, or anne, in the second interrogation, v. an.—With necne, v. neque.—Sometimes pleonastic with utrum, followed by an (mostly anteclass.):

    est etiam illa distinctio, utrum illudne non videatur aegre ferendum... an, etc.,

    Cic. Tusc. 4, 27, 59:

    sed utrum strictimne attonsurum dicam esse an per pectinem, nescio,

    Plaut. Capt. 2, 2, 18 Brix ad loc.; id. Most. 3, 1, 151; id. Bacch. 1, 1, 42; cf. Madv. Gram. § 452, obs. 1.—Sometimes, in the second interrogation, ne for an (mostly poet.):

    Smyrna quid et Colophon? Majora minorane fama?

    Hor. Ep. 1, 11, 3:

    ut in incerto fuerit, vicissent victine essent,

    Liv. 5, 28, 5:

    cum interrogaretur, utrum pluris patrem matremne faceret,

    Nep. Iphicr. 3, 4.
    3.
    , interj. (incorrectly written nae), = nai, nê, truly, verily, really, indeed (only joined with pers. pron. ego, tu, and with the demonstratives ille, iste, hic, and their advv.; in class, prose usually with a conditional clause).
    I.
    In gen.:

    ne ego homo infelix fui, Qui non alas intervelli,

    Plaut. Am. 1, 1, 169; cf.:

    ne ego haud paulo hunc animum malim quam, etc.,

    Cic. Tusc. 1, 42, 99:

    ne ego, inquam, si ita est, velim tibi eum placere quam maxime,

    id. Brut. 71, 249. So, ne tu, etc., id. Phil. 2, 2, 3; Ter. Eun. 2, 2, 54; Liv. 26, 6, 15: ne ille, Naev. ap. Non. 73, 18 (Trag. Rel. p. 9 v. 40 Rib.); Plaut. Ps. 3, 1, 3; Cic. Cat. 2, 3, 6:

    ne iste,

    Ter. And. 2, 1, 24; id. Heaut. 4, 1, 8 al.—
    II.
    Connected with other affirmative particles, as hercle, edepol, mecastor, medius fidius:

    ne tu hercle,

    Plaut. As. 2, 4, 6; id. Curc. 1, 3, 38: ne ille hercle, id. Bacch. 2, 3, 76:

    edepol ne ego,

    id. Men. 5, 5, 10:

    edepol ne tu,

    id. ib. 1, 2, 50:

    ne ista edepol,

    id. Am. 2, 2, 213:

    ne istuc mecastor,

    id. Men. 5, 1, 34 (729 Ritschl):

    ne ille, medius fidius,

    Cic. Tusc. 1, 30, 74; cf.:

    medius fidius ne tu,

    id. Att. 4, 4, 6, § 2.— Rarely with a pron. poss.:

    edepol ne meam operam, etc.,

    Ter. Hec. 5, 3, 1. (All passages in which ne stands in classic prose without a pronoun are probably corrupt; cf. Haase in Reisig's Vorles. p. 379 sq.; v. Liv. 26, 31, 10; 34, 4, 16 Weissenb.)

    Lewis & Short latin dictionary > -ne

  • 10 aliquid

    ălĭquis, aliquid; plur. aliqui [alius-quis; cf. Engl. somebody or other, i.e. some person [p. 88] obscurely definite; v. Donald. Varron. p. 381 sq.] ( fem. sing. rare).— Abl. sing. aliqui, Plaut. Aul. prol. 24; id. Most. 1, 3, 18; id. Truc. 5, 30; id. Ep. 3, 1, 11.— Nom. plur. masc. aliques, analog. to ques, from quis, acc. to Charis. 133 P.— Nom. and acc. plur. neutr. always aliqua.— Dat. and abl. plur. aliquibus, Liv. 22, 13;

    oftener aliquis,

    id. 26, 15; 26, 49; Plin. 2, 48, 49, § 131.—Alicui, trisyl., Tib. 4, 7, 2), indef. subst. pron., some one, somebody, any one, something, any thing; in the plur., some, any (it is opp. to an object definitely stated, as also to no one, nobody. The synn. quis, aliquis, and quidam designate an object not denoted by name; quis leaves not merely the object, but even its existence, uncertain; hence it is in gen. used in hypoth. and conditional clauses, with si, nisi, num, quando, etc.; aliquis, more emphatic than quis, denotes that an object really exists, but that nothing depends upon its individuality; no matter of what kind it may be, if it is only one, and not none; quidam indicates not merely the existence and individuality of an object, but that it is known as such to the speaker, only that he is not acquainted with, or does not choose to give, its more definite relations; cf. Jahn ad Ov. M. 9, 429, and the works there referred to).
    I.
    A.. In gen.: nam nos decebat domum Lugere, ubi esset aliquis in lucem editus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115 (as a transl. of Eurip. Cresph. Fragm. ap. Stob. tit. 121, Edei gar hêmas sullogon poioumenous Ton phunta thrênein, etc.):

    Ervom tibi aliquis cras faxo ad villam adferat,

    Plaut. Most. 1, 1, 65:

    hunc videre saepe optabamus diem, Quom ex te esset aliquis, qui te appellaret patrem,

    Ter. Hec. 4, 4, 30:

    utinam modo agatur aliquid!

    Cic. Att. 3, 15:

    aliquid facerem, ut hoc ne facerem,

    I would do any thing, that I might not do this, Ter. And. 1, 5, 24; so id. Phorm. 5, 6, 34:

    fit plerumque, ut ei, qui boni quid volunt adferre, adfingant aliquid, quo faciant id, quod nuntiant, laetius,

    Cic. Phil. 1, 3:

    quamvis enim demersae sunt leges alicujus opibus,

    id. Off. 2, 7, 24:

    quod motum adfert alicui,

    to any thing, id. Tusc. 1, 23, 53: te donabo ego hodie aliqui (abl.), Plaut. Most. 1, 3, 18; so, gaudere aliqui me volo, in some thing (or some way), id. Truc. 5, 30:

    nec manibus humanis (Deus) colitur indigens aliquo,

    any thing, Vulg. Act. 17, 25:

    non est tua ulla culpa, si te aliqui timuerunt,

    Cic. Marcell. 6 fin.:

    in narratione, ut aliqua neganda, aliqua adicienda, sic aliqua etiam tacenda,

    Quint. 4, 2, 67:

    sunt aliqua epistulis eorum inserta,

    Tac. Or. 25:

    laudare aliqua, ferre quaedam,

    Quint. 2, 4, 12:

    quaero, utrum aliquid actum an nihil arbitremur,

    Cic. Tusc. 5, 6, 15: quisquis est ille, si modo est aliquis (i. e. if only there is some one), qui, etc., id. Brut. 73, 255; so id. Ac. 2, 43, 132, etc.; Liv. 2, 10 fin.:

    nunc aliquis dicat mihi: Quid tu?

    Hor. S. 1, 3, 19; so id. ib. 2, 2, 94; 2, 2, 105; 2, 3, 6; 2, 5, 42, and id. Ep. 2, 1, 206.— Fem. sing.:

    Forsitan audieris aliquam certamine cursus Veloces superāsse viros,

    Ov. M. 10, 560:

    si qua tibi spon sa est, haec tibi sive aliqua est,

    id. ib. 4, 326.—
    B.
    Not unfrequently with adj.:

    Novo modo novum aliquid inventum adferre addecet,

    Plaut. Ps. 1, 5, 156:

    novum aliquid advertere,

    Tac. A. 15, 30:

    judicabant esse profecto aliquid naturā pulchrum atque praeclarum,

    Cic. Sen. 13, 43:

    mihi ne diuturnum quidem quidquam videtur, in quo est aliquid extremum,

    in which there is any end, id. ib. 19, 69; cf. id. ib. 2, 5:

    dignum aliquid elaborare,

    Tac. Or. 9:

    aliquid improvisum, inopinatum,

    Liv. 27, 43:

    aliquid exquisitum,

    Tac. A. 12, 66:

    aliquid illustre et dignum memoriā,

    id. Or. 20:

    sanctum aliquid et providum,

    id. G. 8:

    insigne aliquid faceret eis,

    Ter. Eun. 5, 5, 31:

    aliquid magnum,

    Verg. A. 9, 186, and 10, 547:

    quos magnum aliquid deceret, Juv 8, 263: dicens se esse aliquem magnum,

    Vulg. Act. 8, 9:

    majus aliquid et excelsius,

    Tac. A. 3, 53:

    melius aliquid,

    Vulg. Heb. 11, 40:

    deterius aliquid,

    ib. Joan. 5, 14.—Also with unus, to designate a single, but not otherwise defined person:

    ad unum aliquem confugiebant,

    Cic. Off. 2, 12, 41 (cf. id. ib. 2, 12, 42: id si ab uno justo et bono viro consequebantur, erant, etc.): sin aliquis excellit unus e multis;

    effert se, si unum aliquid adfert,

    id. de Or. 3, 33, 136; so id. Verr. 2, 2, 52:

    aliquis unus pluresve divitiores,

    id. Rep. 1, 32: nam si natura non prohibet et esse virum bonum et esse dicendiperitum:

    cur non aliquis etiam unus utrumque consequi possit? cur autem non se quisque speret fore illum aliquem?

    that one, Quint. 12, 1, 31; 1, 12, 2.—
    C.
    Partitive with ex, de, or the gen.:

    aliquis ex vobis,

    Cic. Cael. 3:

    aliquem ex privatis audimus jussisse, etc.,

    Plin. 13, 3, 4, § 22:

    ex principibus aliquis,

    Vulg. Joan. 7, 48; ib. Rom. 11, 14:

    aliquis de tribus nobis,

    Cic. Leg. 3, 7:

    si de iis aliqui remanserint,

    Vulg. Lev. 26, 39; ib. 2 Reg. 9, 3:

    suorum aliquis,

    Cic. Phil. 8, 9:

    exspectabam aliquem meorum,

    id. Att. 13, 15: succurret fortasse alicui vestrūm, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1:

    trium rerum aliqua consequemur,

    Cic. Part. 8, 30:

    impetratum ab aliquo vestrūm,

    Tac. Or. 15; so Vulg. 1 Cor. 6, 1:

    principum aliquis,

    Tac. G. 13:

    cum popularibus et aliquibus principum,

    Liv. 22, 13:

    horum aliquid,

    Vulg. Lev. 15, 10.—
    D.
    Aliquid (nom. or acc.), with gen. of a subst. or of a neutr, adj. of second decl. instead of the adj. aliqui, aliqua, aliquod, agreeing with such word:

    aliquid pugnae,

    Plaut. Capt. 3, 4, 54:

    vestimenti aridi,

    id. Rud. 2, 6, 16:

    consilii,

    id. Ep. 2, 2, 71:

    monstri,

    Ter. And. 1, 5, 15:

    scitamentorum,

    Plaut. Men. 1, 3, 26:

    armorum,

    Tac. G. 18:

    boni,

    Plaut. Aul. 4, 6, 5; Ter. And. 2, 3, 24; Vulg. Joan. 1, 46:

    aequi,

    Ter. Ad. 2, 1, 33:

    mali,

    Plaut. Ep. 1, 1, 60; Ter. Eun. 5, 5, 29:

    novi,

    Q. Cic. Pet. Cons. 1, 1; Vulg. Act. 17, 21:

    potionis,

    Plaut. Men. 5, 2, 22:

    virium,

    Cic. Fam. 11, 18:

    falsi,

    id. Caecin. 1, 3:

    vacui,

    Quint. 10, 6, 1:

    mdefensi,

    Liv. 26, 5 al. —Very rarely in abl.:

    aliquo loci morari,

    Dig. 18, 7, 1.—
    E.
    Frequently, esp. in Cic., with the kindred words aliquando, alicubi, aliquo, etc., for the sake of emphasis or rhetorical fulness, Cic. Planc. 14, 35:

    asperius locutus est aliquid aliquando,

    id. ib. 13, 33; id. Sest. 6, 14; id. Mil. 25, 67:

    non despero fore aliquem aliquando,

    id. de Or. 1, 21, 95; id. Rep. 1, 9; id. Or. 42, 144; id. Fam. 7, 11 med.: evadat saltem aliquid aliquā, quod conatus sum, Lucil. ap. Non. 293, 1; App. Mag. p. 295, 17 al.—
    F.
    In conditional clauses with si, nisi, quod si, etc.:

    si aliquid de summā gravitate Pompeius dimisisset,

    Cic. Phil. 13, 1: si aliquid ( really any thing, in contrast with nihil) dandum est voluptati, id. Sen. 13, 44: quod si non possimus aliquid proficere suadendo, Lucc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 5:

    Quod si de iis aliqui remanserint,

    Vulg. Lev. 26, 39:

    si quando aliquid tamquam aliqua fabella narratur,

    Cic. de Or. 2, 59:

    si quis vobis aliquid dixerit,

    Vulg. Matt. 21, 3; ib. Luc. 19, 8:

    si aliquem, cui narraret, habuisset,

    Cic. Lael. 23, 88:

    si aliquem nacti sumus, cujus, etc.,

    id. ib. 8, 27:

    cui (puero) si aliquid erit,

    id. Fam. 14, 1:

    nisi alicui suorum negotium daret,

    Nep. Dion, 8, 2:

    si aliquid eorum praestitit,

    Liv. 24, 8.—
    G.
    In negative clauses with ne:

    Pompeius cavebat omnia, no aliquid vos timeretis,

    Cic. Mil. 24, 66:

    ne, si tibi sit pecunia adempta, aliquis dicat,

    Nep. Epam. 4, 4:

    ne alicui dicerent,

    Vulg. Luc. 8, 46.—
    H.
    In Plaut. and Ter. collect. with a plur. verb (cf. tis, Matth. Gr. 673): aperite atque Erotium aliquis evocate, open, some one (of you), etc., Plaut. Men. 4, 2, 111 (cf. id. Ps. 5, 1, 37:

    me adesse quis nuntiate): aperite aliquis actutum ostium,

    Ter. Ad. 4, 4, 27.—
    I.
    In Verg. once with the second person sing.:

    Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor, Qui face Dardanios ferroque sequare colonos,

    Verg. A. 4, 625.
    In the following passages, with the critical authority added, aliquis seems to stand for the adj.
    aliqui, as nemo sometimes stands with a noun for the adj. nullus:

    nos quibus est alicunde aliquis objectus labos,

    Ter. Hec. 3, 1, 6 Fleck.;

    Et ait idem, ut aliquis metus adjunctus sit ad gratiam,

    Cic. Div. in Caecil. 7, 24 B. and K.:

    num igitur aliquis dolor in corpore est?

    id. Tusc. 1, 34, 82 iid.:

    ut aliquis nos deus tolleret,

    id. Am. 23, 87 iid.: sin casus aliquis interpellārit, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 8 iid.:

    si deus aliquis vitas repente mutāsset,

    Tac. Or. 41 Halm:

    sic est aliquis oratorum campus,

    id. ib. 39 id.:

    sive sensus aliquis argutā sententiā effulsit,

    id. ib. 20 id. A similar use of aliquid for the adj. aliquod was asserted to exist in Plaut. by Lind. ad Cic. Inv. 2, 6, 399, and this is repeated by Klotz, s. v. aliquis, but Lemaire's Index gives only one instance: ni occupo aliquid mihi consilium, Plaut. Men. 5, 2, 94, where Brix now reads aliquod.
    II.
    Esp.
    A.
    With alius, aliud: some or any other, something else, any thing else:

    dum aliud aliquid flagitii conficiat,

    Ter. Phorm. 5, 2, 5:

    potest fieri, ut alius aliquis Cornelius sit,

    Cic. Fragm. B. VI. 21:

    ut per alium aliquem te ipsum ulciscantur,

    id. Div. in Caecil. 6, 22:

    non est in alio aliquo salus,

    Vulg. Act. 4, 12:

    aliquid aliud promittere,

    Petr. 10, 5 al. —
    B.
    And with the idea of alius implied, in opp. to a definite object or objects, some or any other, something else, any thing else: aut ture aut vino aut aliqui (abl.) semper supplicat, Plaut. Aul prol. 24:

    vellem aliquid Antonio praeter illum libellum libuisset scribere,

    Cic. Brut. 44:

    aut ipse occurrebat aut aliquos mittebat,

    Liv. 34, 38:

    cum seditionem sedare vellem, cum frumentum imperarem..., cum aliquid denique rei publicae causā gererem,

    Cic. Verr. 1, 27, 20: commentabar declamitans saepe cum M. Pisone et cum Q. Pompeio aut cum aliquo cotidie id. Brut. 90, 310; Vell. 1, 17; Tac. A. 1, 4: (Tiberius) neque spectacula omnino edidit;

    et iis, quae ab aliquo ederentur, rarissime interfuit,

    Suet. Tib. 47.—
    C.
    In a pregn. signif. as in Gr. tis, ti, something considerable, important, or great = aliquid magnum (v. supra. I. B.; cf. in Gr. hoti oiesthe ti poiein ouden poiountes, Plat. Symp. 1, 4):

    non omnia in ducis, aliquid et in militum manu esse,

    Liv. 45, 36.—Hence, esp.,
    1.
    Esse aliquem or aliquid, to be somebody or something, i. e to be of some worth, value, or note, to be esteemed:

    atque fac, ut me velis esse aliquem,

    Cic. Att. 3, 15 fin.:

    aude aliquid brevibus Gyaris dignum, si vis esse aliquis,

    Juv. 1, 73:

    an quidquam stultius quam quos singulos contemnas, eos esse aliquid putare universos?

    Cic. Tusc. 5, 36, 104:

    exstitit Theodas dicens se esse aliquem,

    Vulg. Act. 5, 36: si umquam in dicendo fuimus aliquid. Cic. Att. 4, 2:

    ego quoque aliquid sum,

    id. Fam. 6, 18:

    qui videbantur aliquid esse,

    Vulg. Gal. 2, 2; 2, 6: quod te cum Culeone scribis de privilegio locutum, est aliquid ( it is something, it is no trifle):

    sed, etc.,

    Cic. Att. 3, 15: est istuc quidem aliquid, sed, etc.; id. Sen. 3; id. Cat. 1, 4:

    est aliquid nupsisse Jovi,

    Ov. F. 6, 27:

    Est aliquid de tot Graiorum milibus unum A Diomede legi,

    id. M. 13, 241:

    est aliquid unius sese dominum fecisse lacertae,

    Juv. 3, 230:

    omina sunt aliquid,

    Ov. Am. 1, 12, 3; so,

    crimen abesse,

    id. F. 1, 484:

    Sunt aliquid Manes,

    Prop. 5, 7, 1:

    est aliquid eloquentia,

    Quint. 1, prooem. fin.
    2.
    Dicere aliquid, like legein ti, to say something worth the while:

    diceres aliquid et magno quidem philosopho dignum,

    Cic. Tusc. 3, 16, 35; cf. Herm. ad Vig. 731; 755; so, assequi aliquid, to effect something considerable:

    Etenim si nunc aliquid assequi se putant, qui ostium Ponti viderunt,

    Cic. Tusc. 1, 20, 45.—
    3.
    In colloquial lang.: fiet aliquid, something important or great, will, may come to pass or happen: Ch. Invenietur, exquiretur, aliquid fiet. Eu. Enicas. Jam istuc aliquid fiet, metuo, Plaut. Merc. 2, 4, 25:

    mane, aliquid fiet, ne abi,

    id. Truc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 1, 14.—
    D.
    Ad aliquid esse, in gram. lang., to refer or relate to something else, e. g. pater, filius, frater, etc. (v. ad):

    idem cum interrogantur, cur aper apri et pater patris faciat, il lud nomen positum, hoc ad aliquid esse contendunt,

    Quint. 1, 6, 13 Halm.—
    E.
    Atque aliquis, poet. in imitation of hôide de tis, and thus some one (Hom. II. 7, 178;

    7, 201 al.): Atque aliquis, magno quaerens exempla timori, Non alios, inquit, motus, etc.,

    Luc. 2, 67 Web.; Stat. Th. 1, 171; Claud. Eutr. 1, 350.—
    F.
    It is sometimes omitted before qui, esp. in the phrase est qui, sunt qui:

    praemittebatque de stipulatoribus suis, qui perscrutarentur, etc.,

    Cic. Off. 2, 7, 25:

    sunt quibus in satirā videar nimis acer,

    Hor. S. 2, 1, 1:

    sunt qui adiciant his evidentiam, quae, etc.,

    Quint. 4, 2, § 63 (cf. on the contr. § 69: verum in his quoque confessionibus est aliquid. quod ex invidiā detrahi possit).—
    G.
    Aliquid, like nihil (q. v. I. g), is used of persons:

    Hinc ad Antonium nemo, illinc ad Caesarem cotidie aliquid transfugiebat,

    Vell. 2, 84, 2 (cf. in Gr. tôn d allôn ou per ti... oute theôn out anthrôpôn, Hom. H. Ven. 34 sq. Herm.).— Hence the advv.
    A.
    ălĭquid (prop. acc. denoting in what respect, with a verb or [p. 89] adj.; so in Gr. ti), somewhat, in something, in some degree, to some extent:

    illud vereor, ne tibi illum succensere aliquid suspicere,

    Cic. Deiot. 13, 35:

    si in me aliquid offendistis,

    at all, in any respect, id. Mil. 36, 99:

    quos tamen aliquid usus ac disciplina sublevarent,

    somewhat, Caes. B. G. 1, 40:

    Philippi regnum officere aliquid videtur libertati vestrae,

    Liv. 31, 29:

    Nos aliquid Rutulos contra juvisse nefandum est?

    Verg. A. 10, 84:

    neque circumcisio aliquid valet,

    Vulg. Gal. 6, 15:

    perlucens jam aliquid, incerta tamen lux,

    Liv. 41, 2:

    aliquid et spatio fessus,

    Plin. 5, 9, 10, § 54; cf. Hand, Turs. I. p. 259; Ellendt ad Cic. de Or. 1, 9, 35.—
    B.
    ălĭquō (from aliquoi, old dat. denoting direction whither; cf.: eo, quo, alio, etc.).
    1.
    Somewhither (arch.), to some place, somewhere; in the comic poets sometimes also with a subst. added, which designates the place more definitely:

    ut aliquo ex urbe amoveas,

    Plaut. Ep. 2, 2, 94:

    aliquo abicere,

    Ter. Ad. 4, 7, 26:

    concludere,

    id. Eun. 4, 3, 25 (cf. id. Ad. 4, 2, 13, in cellam aliquam concludere):

    ab eorum oculis aliquo concederes,

    Cic. Cat. 1, 17:

    demigrandum potius aliquo est quam, etc.,

    id. Dom. 100:

    aliquem aliquo impellere,

    id. Vatin. 15:

    aliquo exire,

    id. Q. Fr. 3, 1:

    aliquo advenire vel sicunde discedere,

    Suet. Calig. 4; Plaut. Rud. 2, 6, 51; id. Men. 5, 1, 3:

    in angulum Aliquo abire,

    Ter. Ad. 5, 2, 10; 3, 3, 6:

    aliquem rus aliquo educere,

    Cic. Q. Fr. 3, 3.—With a gen., like quo, ubi, etc.: migrandum Rhodum aut aliquo terrarum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1, 5.—
    2.
    With the idea of alio implied, = alio quo, somewhere else, to some other place (cf. aliquis, II. B.):

    dum proficiscor aliquo,

    Ter. And. 2, 1, 28:

    at certe ut hinc concedas aliquo,

    id. Heaut. 3, 3, 11:

    si te parentes timerent atque odissent tui, ab eorum oculis aliquo concederes,

    Cic. Cat. 1, 7, 17; cf. Hand, Turs. I. p. 265.—
    C.
    ălĭquam, adv. (prop. acc. fem.), = in aliquam partem, in some degree; only in connection with diu, multus, and plures.
    1.
    Aliquam diu (B. and K.), or together aliquamdiu (Madv., Halm, Dietsch), awhile, for a while, for some time; also pregn., for some considerable time (most freq. in the histt., esp. Cæs. and Livy; also in Cic.).
    a.
    Absol.:

    ut non aliquando condemnatum esse Oppianicum, sed aliquam diu incolumem fuisse miremini,

    Cic. Clu. 9, 25:

    Aristum Athenis audivit aliquam diu,

    id. Ac. 1, 3, 12:

    in vincula conjectus est, in quibus aliquamdiu fuit,

    Nep. Con. 5, 3;

    id. Dion, 3, 1: quā in parte rex affuit, ibi aliquamdiu certatum,

    Sall. J. 74, 3; Liv. 3, 70, 4.—
    b.
    Often followed by deinde, postea, postremo, tandem, etc.:

    pugnatur aliquamdiu pari contentione: deinde, etc., Auct. B. G. 8, 19, 3: cunctati aliquamdiu sunt: pudor deinde commovit aciem,

    Liv. 2, 10, 9; so id. 1, 16:

    quos aliquamdiu inermos timuissent, hos postea armatos superāssent,

    Caes. B. G. 1, 40, 6:

    controversia aliquamdiu fuit: postremo, etc.,

    Liv. 3, 32, 7; 25, 15, 14; 45, 6, 6:

    ibi aliquamdiu atrox pugna stetit: tandem, etc.,

    Liv. 29, 2, 15; 34, 28, 4 and 11; Suet. Ner. 6.—
    * c.
    With donec, as a more definite limitation of time, some time... until, a considerable time... until:

    exanimis aliquamdiu jacuit, donec, etc.,

    Suet. Caes. 82. —
    d.
    Meton., for a long distance; most freq. of rivers:

    Rhodanus aliquamdiu Gallias dirimit,

    Mel. 2, 5, 5; so id. 3, 5, 6; 3, 9, 8 al.—Of the Corycian cave in Cilicia:

    deinde aliquamdiu perspicuus, mox, et quo magis subitur, obscurior,

    Mel. 1, 13.—
    2.
    Aliquam multi, or aliquammulti, somewhat many, considerable in number or quantity (mostly post-class.):

    sunt vestrūm aliquam multi, qui L. Pisonem cognōrunt,

    Cic. Verr. 2, 4, 25, § 56 B. and K.: aliquammultos non comparuisse, * Gell. 3, 10, 17 Hertz:

    aliquammultis diebus decumbo,

    App. Mag. p. 320, 10.—Also adv.: aliquam multum, something much, to a considerable distance, considerably:

    sed haec defensio, ut dixi, aliquam multum a me remota est,

    App. Mag. p. 276, 7 dub.—And comp. * aliquam plures, somewhat more, considerably more:

    aliquam pluribus et amarioribus perorantem,

    Tert. Apol. 12 dub.; cf. Hand, Turs. I. p. 243.—
    D.
    ălĭquā, adv. (prop. abl. fem.).
    1.
    Somewhere (like mod. Engl. somewhere for somewhither):

    antevenito aliquā aliquos,

    Plaut. Mil. 2, 2, 66: aliquā evolare si posset, * Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67:

    si quā evasissent aliquā,

    Liv. 26, 27, 12.—
    2.
    Transf. to action, in some way or other, in some manner, = aliquo modo:

    aliquid aliquā sentire,

    Plaut. Merc. 2, 2, 62: evadere aliquā, Lucil. ap. Non. 293, 1:

    aliquid aliquā resciscere,

    Ter. Phorm. 5, 1, 19, and 4, 1, 19: aliquā nocere, * Verg. E. 3, 15:

    aliquā obesse,

    App. Mag. p. 295, 17.—
    E.
    ălĭqui, adv. (prop. abl. = aliquo modo), in some way, somehow:

    Quamquam ego tibi videor stultus, gaudere me aliqui volo,

    Plaut. Truc. 5, 30 (but in this and like cases, aliqui may be treated as the abl. subst.; cf. supra, I. A.); cf. Hand, Turs. I. p. 242.
    The forms aliqua, neutr.
    plur., and aliquam, acc., and aliquā, abl., used adverbially, may also be referred to the adj. ălĭqui, ălĭqua, ălĭquod.

    Lewis & Short latin dictionary > aliquid

  • 11 aliquis

    ălĭquis, aliquid; plur. aliqui [alius-quis; cf. Engl. somebody or other, i.e. some person [p. 88] obscurely definite; v. Donald. Varron. p. 381 sq.] ( fem. sing. rare).— Abl. sing. aliqui, Plaut. Aul. prol. 24; id. Most. 1, 3, 18; id. Truc. 5, 30; id. Ep. 3, 1, 11.— Nom. plur. masc. aliques, analog. to ques, from quis, acc. to Charis. 133 P.— Nom. and acc. plur. neutr. always aliqua.— Dat. and abl. plur. aliquibus, Liv. 22, 13;

    oftener aliquis,

    id. 26, 15; 26, 49; Plin. 2, 48, 49, § 131.—Alicui, trisyl., Tib. 4, 7, 2), indef. subst. pron., some one, somebody, any one, something, any thing; in the plur., some, any (it is opp. to an object definitely stated, as also to no one, nobody. The synn. quis, aliquis, and quidam designate an object not denoted by name; quis leaves not merely the object, but even its existence, uncertain; hence it is in gen. used in hypoth. and conditional clauses, with si, nisi, num, quando, etc.; aliquis, more emphatic than quis, denotes that an object really exists, but that nothing depends upon its individuality; no matter of what kind it may be, if it is only one, and not none; quidam indicates not merely the existence and individuality of an object, but that it is known as such to the speaker, only that he is not acquainted with, or does not choose to give, its more definite relations; cf. Jahn ad Ov. M. 9, 429, and the works there referred to).
    I.
    A.. In gen.: nam nos decebat domum Lugere, ubi esset aliquis in lucem editus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115 (as a transl. of Eurip. Cresph. Fragm. ap. Stob. tit. 121, Edei gar hêmas sullogon poioumenous Ton phunta thrênein, etc.):

    Ervom tibi aliquis cras faxo ad villam adferat,

    Plaut. Most. 1, 1, 65:

    hunc videre saepe optabamus diem, Quom ex te esset aliquis, qui te appellaret patrem,

    Ter. Hec. 4, 4, 30:

    utinam modo agatur aliquid!

    Cic. Att. 3, 15:

    aliquid facerem, ut hoc ne facerem,

    I would do any thing, that I might not do this, Ter. And. 1, 5, 24; so id. Phorm. 5, 6, 34:

    fit plerumque, ut ei, qui boni quid volunt adferre, adfingant aliquid, quo faciant id, quod nuntiant, laetius,

    Cic. Phil. 1, 3:

    quamvis enim demersae sunt leges alicujus opibus,

    id. Off. 2, 7, 24:

    quod motum adfert alicui,

    to any thing, id. Tusc. 1, 23, 53: te donabo ego hodie aliqui (abl.), Plaut. Most. 1, 3, 18; so, gaudere aliqui me volo, in some thing (or some way), id. Truc. 5, 30:

    nec manibus humanis (Deus) colitur indigens aliquo,

    any thing, Vulg. Act. 17, 25:

    non est tua ulla culpa, si te aliqui timuerunt,

    Cic. Marcell. 6 fin.:

    in narratione, ut aliqua neganda, aliqua adicienda, sic aliqua etiam tacenda,

    Quint. 4, 2, 67:

    sunt aliqua epistulis eorum inserta,

    Tac. Or. 25:

    laudare aliqua, ferre quaedam,

    Quint. 2, 4, 12:

    quaero, utrum aliquid actum an nihil arbitremur,

    Cic. Tusc. 5, 6, 15: quisquis est ille, si modo est aliquis (i. e. if only there is some one), qui, etc., id. Brut. 73, 255; so id. Ac. 2, 43, 132, etc.; Liv. 2, 10 fin.:

    nunc aliquis dicat mihi: Quid tu?

    Hor. S. 1, 3, 19; so id. ib. 2, 2, 94; 2, 2, 105; 2, 3, 6; 2, 5, 42, and id. Ep. 2, 1, 206.— Fem. sing.:

    Forsitan audieris aliquam certamine cursus Veloces superāsse viros,

    Ov. M. 10, 560:

    si qua tibi spon sa est, haec tibi sive aliqua est,

    id. ib. 4, 326.—
    B.
    Not unfrequently with adj.:

    Novo modo novum aliquid inventum adferre addecet,

    Plaut. Ps. 1, 5, 156:

    novum aliquid advertere,

    Tac. A. 15, 30:

    judicabant esse profecto aliquid naturā pulchrum atque praeclarum,

    Cic. Sen. 13, 43:

    mihi ne diuturnum quidem quidquam videtur, in quo est aliquid extremum,

    in which there is any end, id. ib. 19, 69; cf. id. ib. 2, 5:

    dignum aliquid elaborare,

    Tac. Or. 9:

    aliquid improvisum, inopinatum,

    Liv. 27, 43:

    aliquid exquisitum,

    Tac. A. 12, 66:

    aliquid illustre et dignum memoriā,

    id. Or. 20:

    sanctum aliquid et providum,

    id. G. 8:

    insigne aliquid faceret eis,

    Ter. Eun. 5, 5, 31:

    aliquid magnum,

    Verg. A. 9, 186, and 10, 547:

    quos magnum aliquid deceret, Juv 8, 263: dicens se esse aliquem magnum,

    Vulg. Act. 8, 9:

    majus aliquid et excelsius,

    Tac. A. 3, 53:

    melius aliquid,

    Vulg. Heb. 11, 40:

    deterius aliquid,

    ib. Joan. 5, 14.—Also with unus, to designate a single, but not otherwise defined person:

    ad unum aliquem confugiebant,

    Cic. Off. 2, 12, 41 (cf. id. ib. 2, 12, 42: id si ab uno justo et bono viro consequebantur, erant, etc.): sin aliquis excellit unus e multis;

    effert se, si unum aliquid adfert,

    id. de Or. 3, 33, 136; so id. Verr. 2, 2, 52:

    aliquis unus pluresve divitiores,

    id. Rep. 1, 32: nam si natura non prohibet et esse virum bonum et esse dicendiperitum:

    cur non aliquis etiam unus utrumque consequi possit? cur autem non se quisque speret fore illum aliquem?

    that one, Quint. 12, 1, 31; 1, 12, 2.—
    C.
    Partitive with ex, de, or the gen.:

    aliquis ex vobis,

    Cic. Cael. 3:

    aliquem ex privatis audimus jussisse, etc.,

    Plin. 13, 3, 4, § 22:

    ex principibus aliquis,

    Vulg. Joan. 7, 48; ib. Rom. 11, 14:

    aliquis de tribus nobis,

    Cic. Leg. 3, 7:

    si de iis aliqui remanserint,

    Vulg. Lev. 26, 39; ib. 2 Reg. 9, 3:

    suorum aliquis,

    Cic. Phil. 8, 9:

    exspectabam aliquem meorum,

    id. Att. 13, 15: succurret fortasse alicui vestrūm, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1:

    trium rerum aliqua consequemur,

    Cic. Part. 8, 30:

    impetratum ab aliquo vestrūm,

    Tac. Or. 15; so Vulg. 1 Cor. 6, 1:

    principum aliquis,

    Tac. G. 13:

    cum popularibus et aliquibus principum,

    Liv. 22, 13:

    horum aliquid,

    Vulg. Lev. 15, 10.—
    D.
    Aliquid (nom. or acc.), with gen. of a subst. or of a neutr, adj. of second decl. instead of the adj. aliqui, aliqua, aliquod, agreeing with such word:

    aliquid pugnae,

    Plaut. Capt. 3, 4, 54:

    vestimenti aridi,

    id. Rud. 2, 6, 16:

    consilii,

    id. Ep. 2, 2, 71:

    monstri,

    Ter. And. 1, 5, 15:

    scitamentorum,

    Plaut. Men. 1, 3, 26:

    armorum,

    Tac. G. 18:

    boni,

    Plaut. Aul. 4, 6, 5; Ter. And. 2, 3, 24; Vulg. Joan. 1, 46:

    aequi,

    Ter. Ad. 2, 1, 33:

    mali,

    Plaut. Ep. 1, 1, 60; Ter. Eun. 5, 5, 29:

    novi,

    Q. Cic. Pet. Cons. 1, 1; Vulg. Act. 17, 21:

    potionis,

    Plaut. Men. 5, 2, 22:

    virium,

    Cic. Fam. 11, 18:

    falsi,

    id. Caecin. 1, 3:

    vacui,

    Quint. 10, 6, 1:

    mdefensi,

    Liv. 26, 5 al. —Very rarely in abl.:

    aliquo loci morari,

    Dig. 18, 7, 1.—
    E.
    Frequently, esp. in Cic., with the kindred words aliquando, alicubi, aliquo, etc., for the sake of emphasis or rhetorical fulness, Cic. Planc. 14, 35:

    asperius locutus est aliquid aliquando,

    id. ib. 13, 33; id. Sest. 6, 14; id. Mil. 25, 67:

    non despero fore aliquem aliquando,

    id. de Or. 1, 21, 95; id. Rep. 1, 9; id. Or. 42, 144; id. Fam. 7, 11 med.: evadat saltem aliquid aliquā, quod conatus sum, Lucil. ap. Non. 293, 1; App. Mag. p. 295, 17 al.—
    F.
    In conditional clauses with si, nisi, quod si, etc.:

    si aliquid de summā gravitate Pompeius dimisisset,

    Cic. Phil. 13, 1: si aliquid ( really any thing, in contrast with nihil) dandum est voluptati, id. Sen. 13, 44: quod si non possimus aliquid proficere suadendo, Lucc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 5:

    Quod si de iis aliqui remanserint,

    Vulg. Lev. 26, 39:

    si quando aliquid tamquam aliqua fabella narratur,

    Cic. de Or. 2, 59:

    si quis vobis aliquid dixerit,

    Vulg. Matt. 21, 3; ib. Luc. 19, 8:

    si aliquem, cui narraret, habuisset,

    Cic. Lael. 23, 88:

    si aliquem nacti sumus, cujus, etc.,

    id. ib. 8, 27:

    cui (puero) si aliquid erit,

    id. Fam. 14, 1:

    nisi alicui suorum negotium daret,

    Nep. Dion, 8, 2:

    si aliquid eorum praestitit,

    Liv. 24, 8.—
    G.
    In negative clauses with ne:

    Pompeius cavebat omnia, no aliquid vos timeretis,

    Cic. Mil. 24, 66:

    ne, si tibi sit pecunia adempta, aliquis dicat,

    Nep. Epam. 4, 4:

    ne alicui dicerent,

    Vulg. Luc. 8, 46.—
    H.
    In Plaut. and Ter. collect. with a plur. verb (cf. tis, Matth. Gr. 673): aperite atque Erotium aliquis evocate, open, some one (of you), etc., Plaut. Men. 4, 2, 111 (cf. id. Ps. 5, 1, 37:

    me adesse quis nuntiate): aperite aliquis actutum ostium,

    Ter. Ad. 4, 4, 27.—
    I.
    In Verg. once with the second person sing.:

    Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor, Qui face Dardanios ferroque sequare colonos,

    Verg. A. 4, 625.
    In the following passages, with the critical authority added, aliquis seems to stand for the adj.
    aliqui, as nemo sometimes stands with a noun for the adj. nullus:

    nos quibus est alicunde aliquis objectus labos,

    Ter. Hec. 3, 1, 6 Fleck.;

    Et ait idem, ut aliquis metus adjunctus sit ad gratiam,

    Cic. Div. in Caecil. 7, 24 B. and K.:

    num igitur aliquis dolor in corpore est?

    id. Tusc. 1, 34, 82 iid.:

    ut aliquis nos deus tolleret,

    id. Am. 23, 87 iid.: sin casus aliquis interpellārit, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 8 iid.:

    si deus aliquis vitas repente mutāsset,

    Tac. Or. 41 Halm:

    sic est aliquis oratorum campus,

    id. ib. 39 id.:

    sive sensus aliquis argutā sententiā effulsit,

    id. ib. 20 id. A similar use of aliquid for the adj. aliquod was asserted to exist in Plaut. by Lind. ad Cic. Inv. 2, 6, 399, and this is repeated by Klotz, s. v. aliquis, but Lemaire's Index gives only one instance: ni occupo aliquid mihi consilium, Plaut. Men. 5, 2, 94, where Brix now reads aliquod.
    II.
    Esp.
    A.
    With alius, aliud: some or any other, something else, any thing else:

    dum aliud aliquid flagitii conficiat,

    Ter. Phorm. 5, 2, 5:

    potest fieri, ut alius aliquis Cornelius sit,

    Cic. Fragm. B. VI. 21:

    ut per alium aliquem te ipsum ulciscantur,

    id. Div. in Caecil. 6, 22:

    non est in alio aliquo salus,

    Vulg. Act. 4, 12:

    aliquid aliud promittere,

    Petr. 10, 5 al. —
    B.
    And with the idea of alius implied, in opp. to a definite object or objects, some or any other, something else, any thing else: aut ture aut vino aut aliqui (abl.) semper supplicat, Plaut. Aul prol. 24:

    vellem aliquid Antonio praeter illum libellum libuisset scribere,

    Cic. Brut. 44:

    aut ipse occurrebat aut aliquos mittebat,

    Liv. 34, 38:

    cum seditionem sedare vellem, cum frumentum imperarem..., cum aliquid denique rei publicae causā gererem,

    Cic. Verr. 1, 27, 20: commentabar declamitans saepe cum M. Pisone et cum Q. Pompeio aut cum aliquo cotidie id. Brut. 90, 310; Vell. 1, 17; Tac. A. 1, 4: (Tiberius) neque spectacula omnino edidit;

    et iis, quae ab aliquo ederentur, rarissime interfuit,

    Suet. Tib. 47.—
    C.
    In a pregn. signif. as in Gr. tis, ti, something considerable, important, or great = aliquid magnum (v. supra. I. B.; cf. in Gr. hoti oiesthe ti poiein ouden poiountes, Plat. Symp. 1, 4):

    non omnia in ducis, aliquid et in militum manu esse,

    Liv. 45, 36.—Hence, esp.,
    1.
    Esse aliquem or aliquid, to be somebody or something, i. e to be of some worth, value, or note, to be esteemed:

    atque fac, ut me velis esse aliquem,

    Cic. Att. 3, 15 fin.:

    aude aliquid brevibus Gyaris dignum, si vis esse aliquis,

    Juv. 1, 73:

    an quidquam stultius quam quos singulos contemnas, eos esse aliquid putare universos?

    Cic. Tusc. 5, 36, 104:

    exstitit Theodas dicens se esse aliquem,

    Vulg. Act. 5, 36: si umquam in dicendo fuimus aliquid. Cic. Att. 4, 2:

    ego quoque aliquid sum,

    id. Fam. 6, 18:

    qui videbantur aliquid esse,

    Vulg. Gal. 2, 2; 2, 6: quod te cum Culeone scribis de privilegio locutum, est aliquid ( it is something, it is no trifle):

    sed, etc.,

    Cic. Att. 3, 15: est istuc quidem aliquid, sed, etc.; id. Sen. 3; id. Cat. 1, 4:

    est aliquid nupsisse Jovi,

    Ov. F. 6, 27:

    Est aliquid de tot Graiorum milibus unum A Diomede legi,

    id. M. 13, 241:

    est aliquid unius sese dominum fecisse lacertae,

    Juv. 3, 230:

    omina sunt aliquid,

    Ov. Am. 1, 12, 3; so,

    crimen abesse,

    id. F. 1, 484:

    Sunt aliquid Manes,

    Prop. 5, 7, 1:

    est aliquid eloquentia,

    Quint. 1, prooem. fin.
    2.
    Dicere aliquid, like legein ti, to say something worth the while:

    diceres aliquid et magno quidem philosopho dignum,

    Cic. Tusc. 3, 16, 35; cf. Herm. ad Vig. 731; 755; so, assequi aliquid, to effect something considerable:

    Etenim si nunc aliquid assequi se putant, qui ostium Ponti viderunt,

    Cic. Tusc. 1, 20, 45.—
    3.
    In colloquial lang.: fiet aliquid, something important or great, will, may come to pass or happen: Ch. Invenietur, exquiretur, aliquid fiet. Eu. Enicas. Jam istuc aliquid fiet, metuo, Plaut. Merc. 2, 4, 25:

    mane, aliquid fiet, ne abi,

    id. Truc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 1, 14.—
    D.
    Ad aliquid esse, in gram. lang., to refer or relate to something else, e. g. pater, filius, frater, etc. (v. ad):

    idem cum interrogantur, cur aper apri et pater patris faciat, il lud nomen positum, hoc ad aliquid esse contendunt,

    Quint. 1, 6, 13 Halm.—
    E.
    Atque aliquis, poet. in imitation of hôide de tis, and thus some one (Hom. II. 7, 178;

    7, 201 al.): Atque aliquis, magno quaerens exempla timori, Non alios, inquit, motus, etc.,

    Luc. 2, 67 Web.; Stat. Th. 1, 171; Claud. Eutr. 1, 350.—
    F.
    It is sometimes omitted before qui, esp. in the phrase est qui, sunt qui:

    praemittebatque de stipulatoribus suis, qui perscrutarentur, etc.,

    Cic. Off. 2, 7, 25:

    sunt quibus in satirā videar nimis acer,

    Hor. S. 2, 1, 1:

    sunt qui adiciant his evidentiam, quae, etc.,

    Quint. 4, 2, § 63 (cf. on the contr. § 69: verum in his quoque confessionibus est aliquid. quod ex invidiā detrahi possit).—
    G.
    Aliquid, like nihil (q. v. I. g), is used of persons:

    Hinc ad Antonium nemo, illinc ad Caesarem cotidie aliquid transfugiebat,

    Vell. 2, 84, 2 (cf. in Gr. tôn d allôn ou per ti... oute theôn out anthrôpôn, Hom. H. Ven. 34 sq. Herm.).— Hence the advv.
    A.
    ălĭquid (prop. acc. denoting in what respect, with a verb or [p. 89] adj.; so in Gr. ti), somewhat, in something, in some degree, to some extent:

    illud vereor, ne tibi illum succensere aliquid suspicere,

    Cic. Deiot. 13, 35:

    si in me aliquid offendistis,

    at all, in any respect, id. Mil. 36, 99:

    quos tamen aliquid usus ac disciplina sublevarent,

    somewhat, Caes. B. G. 1, 40:

    Philippi regnum officere aliquid videtur libertati vestrae,

    Liv. 31, 29:

    Nos aliquid Rutulos contra juvisse nefandum est?

    Verg. A. 10, 84:

    neque circumcisio aliquid valet,

    Vulg. Gal. 6, 15:

    perlucens jam aliquid, incerta tamen lux,

    Liv. 41, 2:

    aliquid et spatio fessus,

    Plin. 5, 9, 10, § 54; cf. Hand, Turs. I. p. 259; Ellendt ad Cic. de Or. 1, 9, 35.—
    B.
    ălĭquō (from aliquoi, old dat. denoting direction whither; cf.: eo, quo, alio, etc.).
    1.
    Somewhither (arch.), to some place, somewhere; in the comic poets sometimes also with a subst. added, which designates the place more definitely:

    ut aliquo ex urbe amoveas,

    Plaut. Ep. 2, 2, 94:

    aliquo abicere,

    Ter. Ad. 4, 7, 26:

    concludere,

    id. Eun. 4, 3, 25 (cf. id. Ad. 4, 2, 13, in cellam aliquam concludere):

    ab eorum oculis aliquo concederes,

    Cic. Cat. 1, 17:

    demigrandum potius aliquo est quam, etc.,

    id. Dom. 100:

    aliquem aliquo impellere,

    id. Vatin. 15:

    aliquo exire,

    id. Q. Fr. 3, 1:

    aliquo advenire vel sicunde discedere,

    Suet. Calig. 4; Plaut. Rud. 2, 6, 51; id. Men. 5, 1, 3:

    in angulum Aliquo abire,

    Ter. Ad. 5, 2, 10; 3, 3, 6:

    aliquem rus aliquo educere,

    Cic. Q. Fr. 3, 3.—With a gen., like quo, ubi, etc.: migrandum Rhodum aut aliquo terrarum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1, 5.—
    2.
    With the idea of alio implied, = alio quo, somewhere else, to some other place (cf. aliquis, II. B.):

    dum proficiscor aliquo,

    Ter. And. 2, 1, 28:

    at certe ut hinc concedas aliquo,

    id. Heaut. 3, 3, 11:

    si te parentes timerent atque odissent tui, ab eorum oculis aliquo concederes,

    Cic. Cat. 1, 7, 17; cf. Hand, Turs. I. p. 265.—
    C.
    ălĭquam, adv. (prop. acc. fem.), = in aliquam partem, in some degree; only in connection with diu, multus, and plures.
    1.
    Aliquam diu (B. and K.), or together aliquamdiu (Madv., Halm, Dietsch), awhile, for a while, for some time; also pregn., for some considerable time (most freq. in the histt., esp. Cæs. and Livy; also in Cic.).
    a.
    Absol.:

    ut non aliquando condemnatum esse Oppianicum, sed aliquam diu incolumem fuisse miremini,

    Cic. Clu. 9, 25:

    Aristum Athenis audivit aliquam diu,

    id. Ac. 1, 3, 12:

    in vincula conjectus est, in quibus aliquamdiu fuit,

    Nep. Con. 5, 3;

    id. Dion, 3, 1: quā in parte rex affuit, ibi aliquamdiu certatum,

    Sall. J. 74, 3; Liv. 3, 70, 4.—
    b.
    Often followed by deinde, postea, postremo, tandem, etc.:

    pugnatur aliquamdiu pari contentione: deinde, etc., Auct. B. G. 8, 19, 3: cunctati aliquamdiu sunt: pudor deinde commovit aciem,

    Liv. 2, 10, 9; so id. 1, 16:

    quos aliquamdiu inermos timuissent, hos postea armatos superāssent,

    Caes. B. G. 1, 40, 6:

    controversia aliquamdiu fuit: postremo, etc.,

    Liv. 3, 32, 7; 25, 15, 14; 45, 6, 6:

    ibi aliquamdiu atrox pugna stetit: tandem, etc.,

    Liv. 29, 2, 15; 34, 28, 4 and 11; Suet. Ner. 6.—
    * c.
    With donec, as a more definite limitation of time, some time... until, a considerable time... until:

    exanimis aliquamdiu jacuit, donec, etc.,

    Suet. Caes. 82. —
    d.
    Meton., for a long distance; most freq. of rivers:

    Rhodanus aliquamdiu Gallias dirimit,

    Mel. 2, 5, 5; so id. 3, 5, 6; 3, 9, 8 al.—Of the Corycian cave in Cilicia:

    deinde aliquamdiu perspicuus, mox, et quo magis subitur, obscurior,

    Mel. 1, 13.—
    2.
    Aliquam multi, or aliquammulti, somewhat many, considerable in number or quantity (mostly post-class.):

    sunt vestrūm aliquam multi, qui L. Pisonem cognōrunt,

    Cic. Verr. 2, 4, 25, § 56 B. and K.: aliquammultos non comparuisse, * Gell. 3, 10, 17 Hertz:

    aliquammultis diebus decumbo,

    App. Mag. p. 320, 10.—Also adv.: aliquam multum, something much, to a considerable distance, considerably:

    sed haec defensio, ut dixi, aliquam multum a me remota est,

    App. Mag. p. 276, 7 dub.—And comp. * aliquam plures, somewhat more, considerably more:

    aliquam pluribus et amarioribus perorantem,

    Tert. Apol. 12 dub.; cf. Hand, Turs. I. p. 243.—
    D.
    ălĭquā, adv. (prop. abl. fem.).
    1.
    Somewhere (like mod. Engl. somewhere for somewhither):

    antevenito aliquā aliquos,

    Plaut. Mil. 2, 2, 66: aliquā evolare si posset, * Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67:

    si quā evasissent aliquā,

    Liv. 26, 27, 12.—
    2.
    Transf. to action, in some way or other, in some manner, = aliquo modo:

    aliquid aliquā sentire,

    Plaut. Merc. 2, 2, 62: evadere aliquā, Lucil. ap. Non. 293, 1:

    aliquid aliquā resciscere,

    Ter. Phorm. 5, 1, 19, and 4, 1, 19: aliquā nocere, * Verg. E. 3, 15:

    aliquā obesse,

    App. Mag. p. 295, 17.—
    E.
    ălĭqui, adv. (prop. abl. = aliquo modo), in some way, somehow:

    Quamquam ego tibi videor stultus, gaudere me aliqui volo,

    Plaut. Truc. 5, 30 (but in this and like cases, aliqui may be treated as the abl. subst.; cf. supra, I. A.); cf. Hand, Turs. I. p. 242.
    The forms aliqua, neutr.
    plur., and aliquam, acc., and aliquā, abl., used adverbially, may also be referred to the adj. ălĭqui, ălĭqua, ălĭquod.

    Lewis & Short latin dictionary > aliquis

  • 12 aliquod

    ălĭquis, aliquid; plur. aliqui [alius-quis; cf. Engl. somebody or other, i.e. some person [p. 88] obscurely definite; v. Donald. Varron. p. 381 sq.] ( fem. sing. rare).— Abl. sing. aliqui, Plaut. Aul. prol. 24; id. Most. 1, 3, 18; id. Truc. 5, 30; id. Ep. 3, 1, 11.— Nom. plur. masc. aliques, analog. to ques, from quis, acc. to Charis. 133 P.— Nom. and acc. plur. neutr. always aliqua.— Dat. and abl. plur. aliquibus, Liv. 22, 13;

    oftener aliquis,

    id. 26, 15; 26, 49; Plin. 2, 48, 49, § 131.—Alicui, trisyl., Tib. 4, 7, 2), indef. subst. pron., some one, somebody, any one, something, any thing; in the plur., some, any (it is opp. to an object definitely stated, as also to no one, nobody. The synn. quis, aliquis, and quidam designate an object not denoted by name; quis leaves not merely the object, but even its existence, uncertain; hence it is in gen. used in hypoth. and conditional clauses, with si, nisi, num, quando, etc.; aliquis, more emphatic than quis, denotes that an object really exists, but that nothing depends upon its individuality; no matter of what kind it may be, if it is only one, and not none; quidam indicates not merely the existence and individuality of an object, but that it is known as such to the speaker, only that he is not acquainted with, or does not choose to give, its more definite relations; cf. Jahn ad Ov. M. 9, 429, and the works there referred to).
    I.
    A.. In gen.: nam nos decebat domum Lugere, ubi esset aliquis in lucem editus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115 (as a transl. of Eurip. Cresph. Fragm. ap. Stob. tit. 121, Edei gar hêmas sullogon poioumenous Ton phunta thrênein, etc.):

    Ervom tibi aliquis cras faxo ad villam adferat,

    Plaut. Most. 1, 1, 65:

    hunc videre saepe optabamus diem, Quom ex te esset aliquis, qui te appellaret patrem,

    Ter. Hec. 4, 4, 30:

    utinam modo agatur aliquid!

    Cic. Att. 3, 15:

    aliquid facerem, ut hoc ne facerem,

    I would do any thing, that I might not do this, Ter. And. 1, 5, 24; so id. Phorm. 5, 6, 34:

    fit plerumque, ut ei, qui boni quid volunt adferre, adfingant aliquid, quo faciant id, quod nuntiant, laetius,

    Cic. Phil. 1, 3:

    quamvis enim demersae sunt leges alicujus opibus,

    id. Off. 2, 7, 24:

    quod motum adfert alicui,

    to any thing, id. Tusc. 1, 23, 53: te donabo ego hodie aliqui (abl.), Plaut. Most. 1, 3, 18; so, gaudere aliqui me volo, in some thing (or some way), id. Truc. 5, 30:

    nec manibus humanis (Deus) colitur indigens aliquo,

    any thing, Vulg. Act. 17, 25:

    non est tua ulla culpa, si te aliqui timuerunt,

    Cic. Marcell. 6 fin.:

    in narratione, ut aliqua neganda, aliqua adicienda, sic aliqua etiam tacenda,

    Quint. 4, 2, 67:

    sunt aliqua epistulis eorum inserta,

    Tac. Or. 25:

    laudare aliqua, ferre quaedam,

    Quint. 2, 4, 12:

    quaero, utrum aliquid actum an nihil arbitremur,

    Cic. Tusc. 5, 6, 15: quisquis est ille, si modo est aliquis (i. e. if only there is some one), qui, etc., id. Brut. 73, 255; so id. Ac. 2, 43, 132, etc.; Liv. 2, 10 fin.:

    nunc aliquis dicat mihi: Quid tu?

    Hor. S. 1, 3, 19; so id. ib. 2, 2, 94; 2, 2, 105; 2, 3, 6; 2, 5, 42, and id. Ep. 2, 1, 206.— Fem. sing.:

    Forsitan audieris aliquam certamine cursus Veloces superāsse viros,

    Ov. M. 10, 560:

    si qua tibi spon sa est, haec tibi sive aliqua est,

    id. ib. 4, 326.—
    B.
    Not unfrequently with adj.:

    Novo modo novum aliquid inventum adferre addecet,

    Plaut. Ps. 1, 5, 156:

    novum aliquid advertere,

    Tac. A. 15, 30:

    judicabant esse profecto aliquid naturā pulchrum atque praeclarum,

    Cic. Sen. 13, 43:

    mihi ne diuturnum quidem quidquam videtur, in quo est aliquid extremum,

    in which there is any end, id. ib. 19, 69; cf. id. ib. 2, 5:

    dignum aliquid elaborare,

    Tac. Or. 9:

    aliquid improvisum, inopinatum,

    Liv. 27, 43:

    aliquid exquisitum,

    Tac. A. 12, 66:

    aliquid illustre et dignum memoriā,

    id. Or. 20:

    sanctum aliquid et providum,

    id. G. 8:

    insigne aliquid faceret eis,

    Ter. Eun. 5, 5, 31:

    aliquid magnum,

    Verg. A. 9, 186, and 10, 547:

    quos magnum aliquid deceret, Juv 8, 263: dicens se esse aliquem magnum,

    Vulg. Act. 8, 9:

    majus aliquid et excelsius,

    Tac. A. 3, 53:

    melius aliquid,

    Vulg. Heb. 11, 40:

    deterius aliquid,

    ib. Joan. 5, 14.—Also with unus, to designate a single, but not otherwise defined person:

    ad unum aliquem confugiebant,

    Cic. Off. 2, 12, 41 (cf. id. ib. 2, 12, 42: id si ab uno justo et bono viro consequebantur, erant, etc.): sin aliquis excellit unus e multis;

    effert se, si unum aliquid adfert,

    id. de Or. 3, 33, 136; so id. Verr. 2, 2, 52:

    aliquis unus pluresve divitiores,

    id. Rep. 1, 32: nam si natura non prohibet et esse virum bonum et esse dicendiperitum:

    cur non aliquis etiam unus utrumque consequi possit? cur autem non se quisque speret fore illum aliquem?

    that one, Quint. 12, 1, 31; 1, 12, 2.—
    C.
    Partitive with ex, de, or the gen.:

    aliquis ex vobis,

    Cic. Cael. 3:

    aliquem ex privatis audimus jussisse, etc.,

    Plin. 13, 3, 4, § 22:

    ex principibus aliquis,

    Vulg. Joan. 7, 48; ib. Rom. 11, 14:

    aliquis de tribus nobis,

    Cic. Leg. 3, 7:

    si de iis aliqui remanserint,

    Vulg. Lev. 26, 39; ib. 2 Reg. 9, 3:

    suorum aliquis,

    Cic. Phil. 8, 9:

    exspectabam aliquem meorum,

    id. Att. 13, 15: succurret fortasse alicui vestrūm, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1:

    trium rerum aliqua consequemur,

    Cic. Part. 8, 30:

    impetratum ab aliquo vestrūm,

    Tac. Or. 15; so Vulg. 1 Cor. 6, 1:

    principum aliquis,

    Tac. G. 13:

    cum popularibus et aliquibus principum,

    Liv. 22, 13:

    horum aliquid,

    Vulg. Lev. 15, 10.—
    D.
    Aliquid (nom. or acc.), with gen. of a subst. or of a neutr, adj. of second decl. instead of the adj. aliqui, aliqua, aliquod, agreeing with such word:

    aliquid pugnae,

    Plaut. Capt. 3, 4, 54:

    vestimenti aridi,

    id. Rud. 2, 6, 16:

    consilii,

    id. Ep. 2, 2, 71:

    monstri,

    Ter. And. 1, 5, 15:

    scitamentorum,

    Plaut. Men. 1, 3, 26:

    armorum,

    Tac. G. 18:

    boni,

    Plaut. Aul. 4, 6, 5; Ter. And. 2, 3, 24; Vulg. Joan. 1, 46:

    aequi,

    Ter. Ad. 2, 1, 33:

    mali,

    Plaut. Ep. 1, 1, 60; Ter. Eun. 5, 5, 29:

    novi,

    Q. Cic. Pet. Cons. 1, 1; Vulg. Act. 17, 21:

    potionis,

    Plaut. Men. 5, 2, 22:

    virium,

    Cic. Fam. 11, 18:

    falsi,

    id. Caecin. 1, 3:

    vacui,

    Quint. 10, 6, 1:

    mdefensi,

    Liv. 26, 5 al. —Very rarely in abl.:

    aliquo loci morari,

    Dig. 18, 7, 1.—
    E.
    Frequently, esp. in Cic., with the kindred words aliquando, alicubi, aliquo, etc., for the sake of emphasis or rhetorical fulness, Cic. Planc. 14, 35:

    asperius locutus est aliquid aliquando,

    id. ib. 13, 33; id. Sest. 6, 14; id. Mil. 25, 67:

    non despero fore aliquem aliquando,

    id. de Or. 1, 21, 95; id. Rep. 1, 9; id. Or. 42, 144; id. Fam. 7, 11 med.: evadat saltem aliquid aliquā, quod conatus sum, Lucil. ap. Non. 293, 1; App. Mag. p. 295, 17 al.—
    F.
    In conditional clauses with si, nisi, quod si, etc.:

    si aliquid de summā gravitate Pompeius dimisisset,

    Cic. Phil. 13, 1: si aliquid ( really any thing, in contrast with nihil) dandum est voluptati, id. Sen. 13, 44: quod si non possimus aliquid proficere suadendo, Lucc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 5:

    Quod si de iis aliqui remanserint,

    Vulg. Lev. 26, 39:

    si quando aliquid tamquam aliqua fabella narratur,

    Cic. de Or. 2, 59:

    si quis vobis aliquid dixerit,

    Vulg. Matt. 21, 3; ib. Luc. 19, 8:

    si aliquem, cui narraret, habuisset,

    Cic. Lael. 23, 88:

    si aliquem nacti sumus, cujus, etc.,

    id. ib. 8, 27:

    cui (puero) si aliquid erit,

    id. Fam. 14, 1:

    nisi alicui suorum negotium daret,

    Nep. Dion, 8, 2:

    si aliquid eorum praestitit,

    Liv. 24, 8.—
    G.
    In negative clauses with ne:

    Pompeius cavebat omnia, no aliquid vos timeretis,

    Cic. Mil. 24, 66:

    ne, si tibi sit pecunia adempta, aliquis dicat,

    Nep. Epam. 4, 4:

    ne alicui dicerent,

    Vulg. Luc. 8, 46.—
    H.
    In Plaut. and Ter. collect. with a plur. verb (cf. tis, Matth. Gr. 673): aperite atque Erotium aliquis evocate, open, some one (of you), etc., Plaut. Men. 4, 2, 111 (cf. id. Ps. 5, 1, 37:

    me adesse quis nuntiate): aperite aliquis actutum ostium,

    Ter. Ad. 4, 4, 27.—
    I.
    In Verg. once with the second person sing.:

    Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor, Qui face Dardanios ferroque sequare colonos,

    Verg. A. 4, 625.
    In the following passages, with the critical authority added, aliquis seems to stand for the adj.
    aliqui, as nemo sometimes stands with a noun for the adj. nullus:

    nos quibus est alicunde aliquis objectus labos,

    Ter. Hec. 3, 1, 6 Fleck.;

    Et ait idem, ut aliquis metus adjunctus sit ad gratiam,

    Cic. Div. in Caecil. 7, 24 B. and K.:

    num igitur aliquis dolor in corpore est?

    id. Tusc. 1, 34, 82 iid.:

    ut aliquis nos deus tolleret,

    id. Am. 23, 87 iid.: sin casus aliquis interpellārit, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 8 iid.:

    si deus aliquis vitas repente mutāsset,

    Tac. Or. 41 Halm:

    sic est aliquis oratorum campus,

    id. ib. 39 id.:

    sive sensus aliquis argutā sententiā effulsit,

    id. ib. 20 id. A similar use of aliquid for the adj. aliquod was asserted to exist in Plaut. by Lind. ad Cic. Inv. 2, 6, 399, and this is repeated by Klotz, s. v. aliquis, but Lemaire's Index gives only one instance: ni occupo aliquid mihi consilium, Plaut. Men. 5, 2, 94, where Brix now reads aliquod.
    II.
    Esp.
    A.
    With alius, aliud: some or any other, something else, any thing else:

    dum aliud aliquid flagitii conficiat,

    Ter. Phorm. 5, 2, 5:

    potest fieri, ut alius aliquis Cornelius sit,

    Cic. Fragm. B. VI. 21:

    ut per alium aliquem te ipsum ulciscantur,

    id. Div. in Caecil. 6, 22:

    non est in alio aliquo salus,

    Vulg. Act. 4, 12:

    aliquid aliud promittere,

    Petr. 10, 5 al. —
    B.
    And with the idea of alius implied, in opp. to a definite object or objects, some or any other, something else, any thing else: aut ture aut vino aut aliqui (abl.) semper supplicat, Plaut. Aul prol. 24:

    vellem aliquid Antonio praeter illum libellum libuisset scribere,

    Cic. Brut. 44:

    aut ipse occurrebat aut aliquos mittebat,

    Liv. 34, 38:

    cum seditionem sedare vellem, cum frumentum imperarem..., cum aliquid denique rei publicae causā gererem,

    Cic. Verr. 1, 27, 20: commentabar declamitans saepe cum M. Pisone et cum Q. Pompeio aut cum aliquo cotidie id. Brut. 90, 310; Vell. 1, 17; Tac. A. 1, 4: (Tiberius) neque spectacula omnino edidit;

    et iis, quae ab aliquo ederentur, rarissime interfuit,

    Suet. Tib. 47.—
    C.
    In a pregn. signif. as in Gr. tis, ti, something considerable, important, or great = aliquid magnum (v. supra. I. B.; cf. in Gr. hoti oiesthe ti poiein ouden poiountes, Plat. Symp. 1, 4):

    non omnia in ducis, aliquid et in militum manu esse,

    Liv. 45, 36.—Hence, esp.,
    1.
    Esse aliquem or aliquid, to be somebody or something, i. e to be of some worth, value, or note, to be esteemed:

    atque fac, ut me velis esse aliquem,

    Cic. Att. 3, 15 fin.:

    aude aliquid brevibus Gyaris dignum, si vis esse aliquis,

    Juv. 1, 73:

    an quidquam stultius quam quos singulos contemnas, eos esse aliquid putare universos?

    Cic. Tusc. 5, 36, 104:

    exstitit Theodas dicens se esse aliquem,

    Vulg. Act. 5, 36: si umquam in dicendo fuimus aliquid. Cic. Att. 4, 2:

    ego quoque aliquid sum,

    id. Fam. 6, 18:

    qui videbantur aliquid esse,

    Vulg. Gal. 2, 2; 2, 6: quod te cum Culeone scribis de privilegio locutum, est aliquid ( it is something, it is no trifle):

    sed, etc.,

    Cic. Att. 3, 15: est istuc quidem aliquid, sed, etc.; id. Sen. 3; id. Cat. 1, 4:

    est aliquid nupsisse Jovi,

    Ov. F. 6, 27:

    Est aliquid de tot Graiorum milibus unum A Diomede legi,

    id. M. 13, 241:

    est aliquid unius sese dominum fecisse lacertae,

    Juv. 3, 230:

    omina sunt aliquid,

    Ov. Am. 1, 12, 3; so,

    crimen abesse,

    id. F. 1, 484:

    Sunt aliquid Manes,

    Prop. 5, 7, 1:

    est aliquid eloquentia,

    Quint. 1, prooem. fin.
    2.
    Dicere aliquid, like legein ti, to say something worth the while:

    diceres aliquid et magno quidem philosopho dignum,

    Cic. Tusc. 3, 16, 35; cf. Herm. ad Vig. 731; 755; so, assequi aliquid, to effect something considerable:

    Etenim si nunc aliquid assequi se putant, qui ostium Ponti viderunt,

    Cic. Tusc. 1, 20, 45.—
    3.
    In colloquial lang.: fiet aliquid, something important or great, will, may come to pass or happen: Ch. Invenietur, exquiretur, aliquid fiet. Eu. Enicas. Jam istuc aliquid fiet, metuo, Plaut. Merc. 2, 4, 25:

    mane, aliquid fiet, ne abi,

    id. Truc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 1, 14.—
    D.
    Ad aliquid esse, in gram. lang., to refer or relate to something else, e. g. pater, filius, frater, etc. (v. ad):

    idem cum interrogantur, cur aper apri et pater patris faciat, il lud nomen positum, hoc ad aliquid esse contendunt,

    Quint. 1, 6, 13 Halm.—
    E.
    Atque aliquis, poet. in imitation of hôide de tis, and thus some one (Hom. II. 7, 178;

    7, 201 al.): Atque aliquis, magno quaerens exempla timori, Non alios, inquit, motus, etc.,

    Luc. 2, 67 Web.; Stat. Th. 1, 171; Claud. Eutr. 1, 350.—
    F.
    It is sometimes omitted before qui, esp. in the phrase est qui, sunt qui:

    praemittebatque de stipulatoribus suis, qui perscrutarentur, etc.,

    Cic. Off. 2, 7, 25:

    sunt quibus in satirā videar nimis acer,

    Hor. S. 2, 1, 1:

    sunt qui adiciant his evidentiam, quae, etc.,

    Quint. 4, 2, § 63 (cf. on the contr. § 69: verum in his quoque confessionibus est aliquid. quod ex invidiā detrahi possit).—
    G.
    Aliquid, like nihil (q. v. I. g), is used of persons:

    Hinc ad Antonium nemo, illinc ad Caesarem cotidie aliquid transfugiebat,

    Vell. 2, 84, 2 (cf. in Gr. tôn d allôn ou per ti... oute theôn out anthrôpôn, Hom. H. Ven. 34 sq. Herm.).— Hence the advv.
    A.
    ălĭquid (prop. acc. denoting in what respect, with a verb or [p. 89] adj.; so in Gr. ti), somewhat, in something, in some degree, to some extent:

    illud vereor, ne tibi illum succensere aliquid suspicere,

    Cic. Deiot. 13, 35:

    si in me aliquid offendistis,

    at all, in any respect, id. Mil. 36, 99:

    quos tamen aliquid usus ac disciplina sublevarent,

    somewhat, Caes. B. G. 1, 40:

    Philippi regnum officere aliquid videtur libertati vestrae,

    Liv. 31, 29:

    Nos aliquid Rutulos contra juvisse nefandum est?

    Verg. A. 10, 84:

    neque circumcisio aliquid valet,

    Vulg. Gal. 6, 15:

    perlucens jam aliquid, incerta tamen lux,

    Liv. 41, 2:

    aliquid et spatio fessus,

    Plin. 5, 9, 10, § 54; cf. Hand, Turs. I. p. 259; Ellendt ad Cic. de Or. 1, 9, 35.—
    B.
    ălĭquō (from aliquoi, old dat. denoting direction whither; cf.: eo, quo, alio, etc.).
    1.
    Somewhither (arch.), to some place, somewhere; in the comic poets sometimes also with a subst. added, which designates the place more definitely:

    ut aliquo ex urbe amoveas,

    Plaut. Ep. 2, 2, 94:

    aliquo abicere,

    Ter. Ad. 4, 7, 26:

    concludere,

    id. Eun. 4, 3, 25 (cf. id. Ad. 4, 2, 13, in cellam aliquam concludere):

    ab eorum oculis aliquo concederes,

    Cic. Cat. 1, 17:

    demigrandum potius aliquo est quam, etc.,

    id. Dom. 100:

    aliquem aliquo impellere,

    id. Vatin. 15:

    aliquo exire,

    id. Q. Fr. 3, 1:

    aliquo advenire vel sicunde discedere,

    Suet. Calig. 4; Plaut. Rud. 2, 6, 51; id. Men. 5, 1, 3:

    in angulum Aliquo abire,

    Ter. Ad. 5, 2, 10; 3, 3, 6:

    aliquem rus aliquo educere,

    Cic. Q. Fr. 3, 3.—With a gen., like quo, ubi, etc.: migrandum Rhodum aut aliquo terrarum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1, 5.—
    2.
    With the idea of alio implied, = alio quo, somewhere else, to some other place (cf. aliquis, II. B.):

    dum proficiscor aliquo,

    Ter. And. 2, 1, 28:

    at certe ut hinc concedas aliquo,

    id. Heaut. 3, 3, 11:

    si te parentes timerent atque odissent tui, ab eorum oculis aliquo concederes,

    Cic. Cat. 1, 7, 17; cf. Hand, Turs. I. p. 265.—
    C.
    ălĭquam, adv. (prop. acc. fem.), = in aliquam partem, in some degree; only in connection with diu, multus, and plures.
    1.
    Aliquam diu (B. and K.), or together aliquamdiu (Madv., Halm, Dietsch), awhile, for a while, for some time; also pregn., for some considerable time (most freq. in the histt., esp. Cæs. and Livy; also in Cic.).
    a.
    Absol.:

    ut non aliquando condemnatum esse Oppianicum, sed aliquam diu incolumem fuisse miremini,

    Cic. Clu. 9, 25:

    Aristum Athenis audivit aliquam diu,

    id. Ac. 1, 3, 12:

    in vincula conjectus est, in quibus aliquamdiu fuit,

    Nep. Con. 5, 3;

    id. Dion, 3, 1: quā in parte rex affuit, ibi aliquamdiu certatum,

    Sall. J. 74, 3; Liv. 3, 70, 4.—
    b.
    Often followed by deinde, postea, postremo, tandem, etc.:

    pugnatur aliquamdiu pari contentione: deinde, etc., Auct. B. G. 8, 19, 3: cunctati aliquamdiu sunt: pudor deinde commovit aciem,

    Liv. 2, 10, 9; so id. 1, 16:

    quos aliquamdiu inermos timuissent, hos postea armatos superāssent,

    Caes. B. G. 1, 40, 6:

    controversia aliquamdiu fuit: postremo, etc.,

    Liv. 3, 32, 7; 25, 15, 14; 45, 6, 6:

    ibi aliquamdiu atrox pugna stetit: tandem, etc.,

    Liv. 29, 2, 15; 34, 28, 4 and 11; Suet. Ner. 6.—
    * c.
    With donec, as a more definite limitation of time, some time... until, a considerable time... until:

    exanimis aliquamdiu jacuit, donec, etc.,

    Suet. Caes. 82. —
    d.
    Meton., for a long distance; most freq. of rivers:

    Rhodanus aliquamdiu Gallias dirimit,

    Mel. 2, 5, 5; so id. 3, 5, 6; 3, 9, 8 al.—Of the Corycian cave in Cilicia:

    deinde aliquamdiu perspicuus, mox, et quo magis subitur, obscurior,

    Mel. 1, 13.—
    2.
    Aliquam multi, or aliquammulti, somewhat many, considerable in number or quantity (mostly post-class.):

    sunt vestrūm aliquam multi, qui L. Pisonem cognōrunt,

    Cic. Verr. 2, 4, 25, § 56 B. and K.: aliquammultos non comparuisse, * Gell. 3, 10, 17 Hertz:

    aliquammultis diebus decumbo,

    App. Mag. p. 320, 10.—Also adv.: aliquam multum, something much, to a considerable distance, considerably:

    sed haec defensio, ut dixi, aliquam multum a me remota est,

    App. Mag. p. 276, 7 dub.—And comp. * aliquam plures, somewhat more, considerably more:

    aliquam pluribus et amarioribus perorantem,

    Tert. Apol. 12 dub.; cf. Hand, Turs. I. p. 243.—
    D.
    ălĭquā, adv. (prop. abl. fem.).
    1.
    Somewhere (like mod. Engl. somewhere for somewhither):

    antevenito aliquā aliquos,

    Plaut. Mil. 2, 2, 66: aliquā evolare si posset, * Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67:

    si quā evasissent aliquā,

    Liv. 26, 27, 12.—
    2.
    Transf. to action, in some way or other, in some manner, = aliquo modo:

    aliquid aliquā sentire,

    Plaut. Merc. 2, 2, 62: evadere aliquā, Lucil. ap. Non. 293, 1:

    aliquid aliquā resciscere,

    Ter. Phorm. 5, 1, 19, and 4, 1, 19: aliquā nocere, * Verg. E. 3, 15:

    aliquā obesse,

    App. Mag. p. 295, 17.—
    E.
    ălĭqui, adv. (prop. abl. = aliquo modo), in some way, somehow:

    Quamquam ego tibi videor stultus, gaudere me aliqui volo,

    Plaut. Truc. 5, 30 (but in this and like cases, aliqui may be treated as the abl. subst.; cf. supra, I. A.); cf. Hand, Turs. I. p. 242.
    The forms aliqua, neutr.
    plur., and aliquam, acc., and aliquā, abl., used adverbially, may also be referred to the adj. ălĭqui, ălĭqua, ălĭquod.

    Lewis & Short latin dictionary > aliquod

  • 13 animus

    ănĭmus, i, m. [a Graeco-Italic form of anemos = wind (as ego, lego, of ego, lego); cf. Sanscr. an = to breathe, anas = breath, anilas = wind; Goth. uz-ana = exspiro; Erse, anal = breath; Germ. Unst = a storm (so, sometimes); but Curt. does not extend the connection to AФ, aêmi = to blow; a modification of animus—by making which the Romans took a step in advance of the Greeks, who used hê psuchê for both these ideas—is anima, which has the physical meaning of anemos, so that Cic. was theoretically right, but historically wrong, when he said, ipse animus ab anima dictus est, Tusc. 1, 9, 19; after the same analogy we have from psuchô = to breathe, blow, psuchê = breath, life, soul; from pneô = to breathe, pneuma = air, breath, life, in class. Greek, and = spirit, a spiritual being, in Hellenistic Greek; from spiro = to breathe, blow, spiritus = breath, breeze, energy, high spirit, and poet. and post-Aug. = soul, mind; the Engl. ghost = Germ. Geist may be comp. with Germ. giessen and cheô, to pour, and for this interchange of the ideas of gases and liquids, cf. Sol. 22: insula adspiratur freto Gallico, is flowed upon, washed, by the Gallic Strait; the Sanscr. atman = breath, soul, with which comp. aytmê = breath; Germ. Odem = breath, and Athem = breath, soul, with which group Curt. connects auô, aêmi; the Heb. = breath, life, soul; and = breath, wind, life, spirit, soul or mind].
    I.
    In a general sense, the rational soul in man (in opp. to the body, corpus, and to the physical life, anima), hê psuchê:

    humanus animus decerptus ex mente divina,

    Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    Corpus animum praegravat, Atque affixit humo divinae particulam aurae,

    Hor. S. 2, 2, 77:

    credo deos immortales sparsisse animos in corpora humana, ut essent qui terras tuerentur etc.,

    Cic. Sen. 21, 77:

    eas res tueor animi non corporis viribus,

    id. ib. 11, 38; so id. Off. 1, 23, 79:

    quae (res) vel infirmis corporibus animo tamen administratur,

    id. Sen. 6, 15; id. Off. 1, 29, 102:

    omnes animi cruciatus et corporis,

    id. Cat. 4, 5, 10:

    levantes Corpus et animum,

    Hor. Ep. 2, 1, 141:

    formam et figuram animi magis quam corporis complecti,

    Tac. Agr. 46; id. H. 1, 22:

    animi validus et corpore ingens,

    id. A. 15, 53:

    Aristides primus animum pinxit et sensus hominis expressit, quae vocantur Graece ethe, item perturbationes,

    first painted the soul, put a soul into his figures, Plin. 35, 10, 36, § 98 (cf.:

    animosa signa,

    life-like statues, Prop. 4, 8, 9): si nihil esset in eo (animo), nisi id, ut per eum viveremus, i. e. were it mere anima, Cic. Tusc. 1, 24, 56:

    Singularis est quaedam natura atque vis animi, sejuncta ab his usitatis notisque naturis, i. e. the four material elements,

    id. ib. 1, 27, 66: Neque nos corpora sumus. Cum igitur nosce te dicit, hoc dicit, nosce animum tuum, id. ib. 1, 22, 52:

    In quo igitur loco est (animus)? Credo equidem in capite,

    id. ib. 1, 29, 70:

    corpora nostra, terreno principiorum genere confecta, ardore animi concalescunt,

    derive their heat from the fiery nature of the soul, id. ib. 1, 18, 42:

    Non valet tantum animus, ut se ipsum ipse videat: at, ut oculus, sic animus, se non videns alia cernit,

    id. ib. 1, 27, 67: foramina illa ( the senses), quae patent ad animum a corpore, callidissimo artificio natura fabricata est, id. ib. 1, 20, 47: dum peregre est animus sine corpore velox, independently of the body, i. e. the mind roaming in thought, Hor. Ep. 1, 12, 13:

    discessus animi a corpore,

    Cic. Tusc. 1, 9, 18; 1, 30, 72:

    cum nihil erit praeter animum,

    when there shall be nothing but the soul, when the soul shall be disembodied, id. ib. 1, 20, 47; so,

    animus vacans corpore,

    id. ib. 1, 22, 50; and:

    animus sine corpore,

    id. ib. 1, 22, 51:

    sine mente animoque nequit residere per artus pars ulla animai,

    Lucr. 3, 398 (for the pleonasm here, v. infra, II. A. 1.):

    Reliquorum sententiae spem adferunt posse animos, cum e corporibus excesserint in caelum pervenire,

    Cic. Tusc. 1, 11, 24:

    permanere animos arbitramur consensu nationum omnium,

    id. ib. 1, 16, 36:

    Pherecydes primus dixit animos esse hominum sempiternos,

    id. ib. 1, 16, 38:

    Quod ni ita se haberet, ut animi immortales essent, haud etc.,

    id. Sen. 23, 82: immortalitas animorum, id. ib. 21, 78; id. Tusc. 1, 11, 24; 1, 14, 30:

    aeternitas animorum,

    id. ib. 1, 17, 39; 1, 22, 50 (for the plur. animorum, in this phrase, cf. Cic. Sen. 23, 84); for the atheistic notions about the soul, v. Lucr. bk. iii.—
    II.
    In a more restricted sense, the mind as thinking, feeling, willing, the intellect, the sensibility, and the will, acc. to the almost universally received division of the mental powers since the time of Kant (Diog. Laert. 8, 30, says that Pythagoras divided hê psuchê into ho nous, hai phrenes, and ho thumos; and that man had ho nous and ho thumos in common with other animals, but he alone had hai phrenes. Here ho nous and ho thumos must denote the understanding and the sensibility, and hai phrenes, the reason. Plutarch de Placit. 4, 21, says that the Stoics called the supreme faculty of the mind (to hêgemonikon tês psuchês) ho logismos, reason. Cic. sometimes speaks of a twofold division; as, Est animus in partes tributus duas, quarum altera rationis est particeps, altera expers (i. e. to logistikon and to alogon of Plato; cf. Tert. Anim. 16), i. e. the reason or intellect and the sensibility, Tusc. 2, 21, 47; so id. Off. 1, 28, 101; 1, 36, 132; id. Tusc 4, 5, 10; and again of a threefold; as, Plato triplicem finxit animum, cujus principatum, id est rationem in capite sicut in arce posuit, et duas partes ( the two other parts) ei parere voluit, iram et cupiditatem, quas locis disclusit; iram in pectore, cupiditatem subter praecordia locavit, i. e. the reason or intellect, and the sensibility here resolved into desire and aversion, id. ib. 1, 10, 20; so id. Ac. 2, 39, 124. The will, hê boulêsis, voluntas, arbitrium, seems to have been sometimes merged in the sensibility, ho thumos, animus, animi, sensus, and sometimes identified with the intellect or reason, ho nous, ho logismos, mens, ratio).
    A.
    1.. The general power of perception and thought, the reason, intellect, mind (syn.: mens, ratio, ingenium), ho nous:

    cogito cum meo animo,

    Plaut. Most. 3, 2, 13; so Ter. Ad. 3, 4, 55:

    cum animis vestris cogitare,

    Cic. Agr. 2, 24:

    recordari cum animo,

    id. Clu. 25, 70;

    and without cum: animo meditari,

    Nep. Ages. 4, 1; cf. id. Ham. 4, 2:

    cogitare volvereque animo,

    Suet. Vesp. 5:

    animo cogitare,

    Vulg. Eccli. 37, 9:

    statuere apud animum,

    Liv. 34, 2:

    proposui in animo meo,

    Vulg. Eccli. 1, 12:

    nisi me animus fallit, hi sunt, etc.,

    Plaut. Men. 5, 9, 23:

    in dubio est animus,

    Ter. And. 1, 5, 31; id. ib. prol. 1; cf. id. ib. 1, 1, 29:

    animum ad se ipsum advocamus,

    Cic. Tusc. 1, 31, 75:

    lumen animi, ingenii consiliique tui,

    id. Rep. 6, 12 al. —

    For the sake of rhet. fulness, animus often has a synonym joined with it: Mens et animus et consilium et sententia civitatis posita est in legibus,

    Cic. Clu. 146:

    magnam cui mentem animumque Delius inspirat vates,

    Verg. A. 6, 11:

    complecti animo et cogitatione,

    Cic. Off. 1, 32, 117; id. de Or. 1, 2, 6:

    animis et cogitatione comprehendere,

    id. Fl. 27, 66:

    cum omnia ratione animoque lustraris,

    id. Off. 1, 17, 56:

    animorum ingeniorumque naturale quoddam quasi pabulum consideratio naturae,

    id. Ac. 2, 41, 127.—Hence the expressions: agitatio animi, attentio, contentio; animi adversio; applicatio animi; judicium, opinio animorum, etc. (v. these vv.); and animum advertere, adjungere, adplicare, adpellere, inducere, etc. (v. these vv.).—
    2.
    Of particular faculties of mind, the memory:

    etiam nunc mihi Scripta illa dicta sunt in animo Chrysidis,

    Ter. And. 1, 5, 46:

    An imprimi, quasi ceram, animum putamus etc. (an idea of Aristotle's),

    Cic. Tusc. 1, 25, 61:

    ex animo effluere,

    id. de Or. 2, 74, 300: omnia fert aetas, animum quoque;

    ... Nunc oblita mihi tot carmina,

    Verg. E. 9, 51.—
    3.
    Consciousness (physically considered) or the vital power, on which consciousness depends ( = conscientia, q. v. II. A., or anima, q. v. II. E.):

    vae miserae mihi. Animo malest: aquam velim,

    I'm fainting, my wits are going, Plaut. Am. 5, 1, 6; id. Curc. 2, 3, 33:

    reliquit animus Sextium gravibus acceptis vulneribus,

    Caes. B. G. 6, 38:

    Una eademque via sanguis animusque sequuntur,

    Verg. A. 10, 487:

    animusque reliquit euntem,

    Ov. M. 10, 459:

    nisi si timor abstulit omnem Sensum animumque,

    id. ib. 14, 177:

    linqui deinde animo et submitti genu coepit,

    Curt. 4, 6, 20: repente animo linqui solebat, Suet. Caes. 45:

    ad recreandos defectos animo puleio,

    Plin. 20, 14, 54, § 152.—
    4.
    The conscience, in mal. part. (v. conscientia, II. B. 2. b.):

    cum conscius ipse animus se remordet,

    Lucr. 4, 1135:

    quos conscius animus exagitabat,

    Sall. C. 14, 3:

    suae malae cogitationes conscientiaeque animi terrent,

    Cic. Sex. Rosc. 67.—
    5.
    In Plaut. very freq., and once also in Cic., meton. for judicium, sententia, opinion, judgment; mostly meo quidem animo or meo animo, according to my mind, in my opinion, Plaut. Men. 1, 3, 17:

    e meo quidem animo aliquanto facias rectius, si, etc.,

    id. Aul. 3, 6, 3:

    meo quidem animo, hic tibi hodie evenit bonus,

    id. Bacch. 1, 1, 69; so id. Aul. 3, 5, 4; id. Curc. 4, 2, 28; id. Bacch. 3, 2, 10; id. Ep. 1, 2, 8; id. Poen. 1, 2, 23; id. Rud. 4, 4, 94; Cic. Sest. 22:

    edepol lenones meo animo novisti,

    Plaut. Curc. 4, 2, 19:

    nisi, ut meus est animus, fieri non posse arbitror,

    id. Cist. 1, 1, 5 (cf.:

    EX MEI ANIMI SENTENTIA,

    Inscr. Orell. 3665:

    ex animi tui sententia,

    Cic. Off. 3, 29, 108).—
    6.
    The imagination, the fancy (for which Cic. often uses cogitatio, as Ac. 2, 15, 48):

    cerno animo sepultam patriam, miseros atque insepultos acervos civium,

    Cic. Cat. 4, 6, 11:

    fingere animo jubebat aliquem etc.,

    id. Sen. 12, 41: Fingite animis;

    litterae enim sunt cogitationes nostrae, et quae volunt, sic intuentur, ut ea cernimus, quae videmus,

    id. Mil. 29, 79:

    Nihil animo videre poterant,

    id. Tusc. 1, 16, 38.—
    B.
    The power of feeling, the sensibility, the heart, the feelings, affections, inclinations, disposition, passions (either honorable or base; syn.: sensus, adfectus, pectus, cor), ho thumos.
    1.
    a.. In gen., heart, soul, spirit, feeling, inclination, affection, passion: Medea, animo aegra, amore saevo saucia, Enn. ap. Auct. ad Her. 2, 22 (cf. Plaut. Truc. 2, 7, 36:

    animo hercle homo suo est miser): tu si animum vicisti potius quam animus te, est quod gaudeas, etc.,

    Plaut. Trin. 2, 2, 27 -29:

    harum scelera et lacrumae confictae dolis Redducunt animum aegrotum ad misericordiam,

    Ter. And. 3, 3, 27:

    Quo gemitu conversi animi (sunt),

    Verg. A. 2, 73:

    Hoc fletu concussi animi,

    id. ib. 9, 498;

    4, 310: animum offendere,

    Cic. Lig. 4; id. Deiot. 33; so Vulg. Gen. 26, 35.—Mens and animus are often conjoined and contrasted, mind and heart (cf. the Homeric kata phrena kai kata thumon, in mind and heart): mentem atque animum delectat suum, entertains his mind and delights his heart, Enn. ap. Gell. 19, 10:

    Satin tu sanus mentis aut animi tui?

    Plaut. Trin. 2, 4, 53:

    mala mens, malus animus,

    bad mind, bad heart, Ter. And. 1, 1, 137:

    animum et mentem meam ipsa cogitatione hominum excellentium conformabam,

    Cic. Arch. 6, 14:

    Nec vero corpori soli subveniendum est, sed menti atque animo multo magis,

    id. Sen. 11, 36:

    ut omnium mentes animosque perturbaret,

    Caes. B. G. 1, 39; 1, 21:

    Istuc mens animusque fert,

    Hor. Ep. 1, 14, 8:

    Stare Socrates dicitur tamquam quodam recessu mentis atque animi facto a corpore,

    Gell. 2, 1; 15, 2, 7.—

    And very rarely with this order inverted: Jam vero animum ipsum mentemque hominis, etc.,

    Cic. N. D. 2, 59, 147:

    mente animoque nobiscum agunt,

    Tac. G. 29:

    quem nobis animum, quas mentes imprecentur,

    id. H. 1, 84;

    and sometimes pleon. without such distinction: in primis regina quietum Accipit in Teucros animum mentemque benignam,

    a quiet mind and kindly heart, Verg. A. 1, 304; so,

    pravitas animi atque ingenii,

    Vell. 2, 112, 7 (for mens et animus, etc., in the sense of thought, used as a pleonasm, v. supra, II. A. 1.):

    Verum animus ubi semel se cupiditate devinxit mala, etc.,

    Ter. Heaut. 1, 2, 34:

    animus perturbatus et incitatus nec cohibere se potest, nec quo loco vult insistere,

    Cic. Tusc. 4, 18, 41:

    animum comprimit,

    id. ib. 2, 22, 53:

    animus alius ad alia vitia propensior,

    id. ib. 4, 37, 81; id. ad Q. Fr. 1, 1:

    sed quid ego hic animo lamentor,

    Enn. Ann. 6, 40:

    tremere animo,

    Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 4:

    ingentes animo concipit iras,

    Ov. M. 1, 166:

    exsultare animo,

    id. ib. 6, 514.—So often ex animo, from the heart, from the bottom of one's heart, deeply, truly, sincerely:

    Paulum interesse censes ex animo omnia facias an de industria?

    from your heart or with some design, Ter. And. 4, 4, 55; id. Ad. 1, 1, 47:

    nisi quod tibi bene ex animo volo,

    id. Heaut. 5, 2, 6: verbum [p. 124] ex animo dicere, id. Eun. 1, 2, 95:

    sive ex animo id fit sive simulate,

    Cic. N. D. 2, 67, 168:

    majore studio magisve ex animo petere non possum,

    id. Fam. 11, 22:

    ex animo vereque diligi,

    id. ib. 9, 6, 2:

    ex animo dolere,

    Hor. A. P. 432:

    quae (gentes) dederunt terram meam sibi cum gaudio et toto corde et ex animo,

    Vulg. Ezech. 36, 5; ib. Eph. 6, 6; ib. 1 Pet. 5, 3.—And with gen.
    (α).
    With verbs:

    Quid illam miseram animi excrucias?

    Plaut. Mil. 4, 2, 76; 4, 6, 65:

    Antipho me excruciat animi,

    Ter. Phorm. 1, 4, 10:

    discrucior animi,

    id. Ad. 4, 4, 1:

    in spe pendebit animi,

    id. Heaut. 4, 4, 5: juvenemque animi miserata repressit, pitying him in her heart, thumôi phileousa te kêdomenê te (Hom. Il. 1, 196), Verg. A. 10, 686.—
    (β).
    With adjj.:

    aeger animi,

    Liv. 1, 58; 2, 36; 6, 10; Curt. 4, 3, 11; Tac. H. 3, 58:

    infelix animi,

    Verg. A. 4, 529:

    felix animi,

    Juv. 14, 159:

    victus animi,

    Verg. G. 4, 491:

    ferox animi,

    Tac. A. 1, 32:

    promptus animi,

    id. H. 2, 23:

    praestans animi,

    Verg. A. 12, 19:

    ingens animi,

    Tac. A. 1, 69 (for this gen. v. Ramsh. Gr. p. 323; Key, § 935; Wagner ad Plaut. Aul. v. 105; Draeger, Hist. Synt. I. p. 443).—
    b.
    Meton., disposition, character (so, often ingenium): nimis paene animo es Molli, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 49:

    animo audaci proripit sese,

    Pac. Trag. Rel. p. 109 Rib.:

    petulans protervo, iracundo animo,

    Plaut. Bacch. 4, 3, 1; id. Truc. 4, 3, 1:

    ubi te vidi animo esse omisso (omisso = neglegenti, Don.),

    Ter. Heaut. 5, 2, 9; Cic. Fam. 2. 17 fin.:

    promptus animus vester,

    Vulg. 2 Cor. 9, 2: animis estis simplicibus et mansuetis nimium creditis unicuique, Auct. ad Her. 4, 37:

    eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

    Sall. C. 14, 5:

    Hecabe, Non oblita animorum, annorum oblita suorum,

    Ov. M. 13, 550:

    Nihil est tam angusti animi tamque parvi, quam amare divitias,

    Cic. Off. 1, 20, 68:

    sordidus atque animi parvi,

    Hor. S. 1, 2, 10; Vell. 2, 25, 3:

    Drusus animi fluxioris erat,

    Suet. Tib. 52.—
    2.
    In particular, some one specific emotion, inclination, or passion (honorable or base; in this signif., in the poets and prose writers, very freq. in the plur.). —
    a.
    Courage, spirit:

    ibi nostris animus additus est,

    Plaut. Am. 1, 1, 94; cf. Ter. Heaut. 3, 2, 31; id. And. 2, 1, 33:

    deficiens animo maesto cum corde jacebat,

    Lucr. 6, 1232:

    virtute atque animo resistere,

    Cic. Fam. 5, 2, 8:

    fac animo magno fortique sis,

    id. ib. 6, 14 fin.:

    Cassio animus accessit, et Parthis timor injectus est,

    id. Att. 5, 20, 3:

    nostris animus augetur,

    Caes. B. G. 7, 70:

    mihi in dies magis animus accenditur,

    Sall. C. 20, 6; Cic. Att. 5, 18; Liv. 8, 19; 44, 29:

    Nunc demum redit animus,

    Tac. Agr. 3:

    bellica Pallas adest, Datque animos,

    Ov. M. 5, 47:

    pares annis animisque,

    id. ib. 7, 558:

    cecidere illis animique manusque,

    id. ib. 7, 347 (cf.:

    tela viris animusque cadunt,

    id. F. 3, 225) et saep.—Hence, bono animo esse or uti, to be of good courage, Varr. R. R. 2, 5, 5: Am. Bono animo es. So. Scin quam bono animo sim? Plaut. Am. 22, 39:

    In re mala animo si bono utare, adjuvat,

    id. Capt. 2, 1, 9:

    bono animo fac sis,

    Ter. Ad. 3, 5, 1:

    quin tu animo bono es,

    id. ib. 4, 2, 4:

    quare bono animo es,

    Cic. Att. 5, 18; so Vulg. 2 Macc. 11, 26; ib. Act. 18, 25;

    so also, satis animi,

    sufficient courage, Ov. M. 3, 559.—Also for hope:

    magnus mihi animus est, hodiernum diem initium libertatis fore,

    Tac. Agr, 30.— Trop., of the violent, stormy motion of the winds of AEolus:

    Aeolus mollitque animos et temperat iras,

    Verg. A. 1, 57.—Of a top:

    dant animos plagae,

    give it new force, quicker motion, Verg. A. 7, 383.—

    Of spirit in discourse: in Asinio Pollione et consilii et animi satis,

    Quint. 10, 1, 113. —
    b.
    Haughtiness, arrogance, pride: quae civitas est in Asia, quae unius tribuni militum animos ac spiritus capere possit? can bear the arrogance and pride, etc., Cic. Imp. Pomp. 22, 66:

    jam insolentiam noratis hominis: noratis animos ejus ac spiritus tribunicios,

    id. Clu. 39, 109; so id. Caecin. 11 al.; Ov. Tr. 5, 8, 3 (cf.:

    quia paululum vobis accessit pecuniae, Sublati animi sunt,

    Ter. Hec. 3, 5, 56).—
    c.
    Violent passion, vehemence, wrath:

    animum vincere, iracundiam cohibere, etc.,

    Cic. Marcell. 3:

    animum rege, qui nisi paret Imperat,

    Hor. Ep. 1, 2, 62:

    qui dominatur animo suo,

    Vulg. Prov. 16, 32.—So often in plur.; cf hoi thumoi: ego meos animos violentos meamque iram ex pectore jam promam, Plaut. Truc. 2, 7, 43:

    vince animos iramque tuam,

    Ov. H. 3, 85; id. M. 8, 583; Prop. 1, 5, 12:

    Parce tuis animis, vita, nocere tibi,

    id. 2, 5, 18:

    Sic longius aevum Destruit ingentes animos,

    Luc. 8, 28:

    coeunt sine more, sine arte, Tantum animis iraque,

    Stat. Th. 11, 525 al. —
    d.
    Moderation, patience, calmness, contentedness, in the phrase aequus animus, an even mind:

    si est animus aequos tibi,

    Plaut. Aul. 2, 2, 10; id. Rud. 2, 3, 71; Cic. Rosc. Am. 50, 145; and often in the abl., aequo animo, with even mind, patiently, etc.:

    aequo animo ferre,

    Ter. And. 2, 3, 23; Cic. Tusc. 1, 39, 93; id. Sen. 23, 84; Nep. Dion. 6, 4; Liv. 5, 39:

    aequo animo esse,

    Vulg. 3 Reg. 21, 7; ib. Judith, 7, 23: Aequo animo est? of merry heart (Gr. euthumei), ib. Jac. 5, 13:

    animis aequis remittere,

    Cic. Clu. 2, 6:

    aequiore animo successorem opperiri,

    Suet. Tib. 25:

    haud aequioribus animis audire,

    Liv. 23, 22: sapientissimus quisque aequissimo animo moritur; stultissimus iniquissimo. Cic. Sen. 23, 83; so id. Tusc. 1, 45, 109; Sall. C. 3, 2; Suet. Aug. 56:

    iniquo animo,

    Att. Trag. Rel. p. 150 Rib.; Cic. Tusc. 2, 2, 5; Quint. 11, 1, 66.—
    e.
    Agreeable feeling, pleasure, delight:

    cubat amans animo obsequens,

    Plaut. Am. 1, 1, 134:

    indulgent animis, et nulla quid utile cura est,

    Ov. M. 7, 566; so, esp. freq.: animi causa (in Plaut. once animi gratia), for the sake of amusement, diversion (cf.:

    haec (animalia) alunt animi voluptatisque causa,

    Caes. B. G. 5, 12):

    Post animi causa mihi navem faciam,

    Plaut. Rud. 4, 2, 27; so id. Trin. 2, 2, 53; id. Ep. 1, 1, 43:

    liberare fidicinam animi gratia,

    id. ib. 2, 2, 90:

    qui illud animi causa fecerit, hunc praedae causa quid facturum putabis?

    Cic. Phil. 7, 6:

    habet animi causa rus amoenum et suburbanum,

    id. Rosc. Am. 46 Matth.; cf. id. ib. § 134, and Madv. ad Cic. Fin. 2, 17, 56; Cic. Fam. 7, 2:

    Romanos in illis munitionibus animine causa cotidie exerceri putatis?

    Caes. B. G. 7, 77; Plin. praef. 17 Sill.—
    f.
    Disposition toward any one:

    hoc animo in nos esse debebis, ut etc.,

    Cic. Fam. 2, 1 fin.:

    meus animus erit in te semper, quem tu esse vis,

    id. ib. 5, 18 fin.:

    qui, quo animo inter nos simus, ignorant,

    id. ib. 3, 6; so id. ib. 4, 15;

    5, 2: In quo in primis quo quisque animo, studio, benevolentia fecerit, ponderandum est,

    id. Off. 1, 15, 49:

    quod (Allobroges) nondum bono animo in populum Romanum viderentur,

    to be well disposed, Caes. B. G. 1, 6 fin. —In the pregn. signif. of kind, friendly feeling, affection, kindness, liberality:

    animum fidemque praetorianorum erga se expertus est,

    Suet. Oth. 8:

    Nec non aurumque animusque Latino est,

    Verg. A. 12, 23.—Hence, meton., of a person who is loved, my heart, my soul:

    salve, anime mi,

    Plaut. Curc. 1, 2, 3:

    da, meus ocellus, mea rosa, mi anime, da, mea voluptas,

    id. As. 3, 3, 74; so id. ib. 5, 2, 90; id. Curc. 1, 3, 9; id. Bacch. 1, 1, 48; id. Most. 1, 4, 23; id. Men. 1, 3, 1; id. Mil. 4, 8, 20; id. Rud. 4, 8, 1; Ter. Eun. 1, 2, 15 et saep. —
    C.
    The power of willing, the will, inclination, desire, purpose, design, intention (syn.: voluntas, arbitrium, mens, consilium, propositum), hê boulêsis:

    qui rem publicam animo certo adjuverit,

    Att. Trag Rel. p. 182 Rib.:

    pro inperio tuo meum animum tibi servitutem servire aequom censui,

    Plaut. Trin. 2, 2, 23:

    Ex animique voluntate id procedere primum,

    goes forth at first from the inclination of the soul, Lucr. 2, 270; so,

    pro animi mei voluntate,

    Cic. Fam. 5, 20, 8 (v. Manut. ad h.l.):

    teneo, quid animi vostri super hac re siet,

    Plaut. Am. prol. 58; 1, 1, 187:

    Nam si semel tuom animum ille intellexerit, Prius proditurum te etc.,

    Ter. Heaut. 3, 1, 69:

    Prius quam tuom ut sese habeat animum ad nuptias perspexerit,

    id. And. 2, 3, 4:

    Sin aliter animus voster est, ego etc.,

    id. Ad. 3, 4, 46:

    Quid mi istaec narras? an quia non audisti, de hac re animus meus ut sit?

    id. Hec. 5, 2, 19:

    qui ab auro gazaque regia manus, oculos, animum cohibere possit,

    Cic. Imp. Pomp. 66:

    istum exheredare in animo habebat,

    id. Rosc. Am. 18, 52: nobis crat in animo Ciceronem ad Caesarem mittere, we had it in mind to send, etc., id. Fam. 14, 11; Serv. ad Cic. ib. 4, 12:

    hostes in foro constiterunt, hoc animo, ut, etc.,

    Caes. B. G. 7, 28:

    insurrexerunt uno animo in Paulum,

    with one mind, Vulg. Act. 18, 12; 19, 29: persequi Jugurtham animus ardebat, Sall. J. 39, 5 Gerlach (others, animo, as Dietsch); so id. de Rep. Ord. 1, 8: in nova fert an mus mutatas dicere formas, my mind inclines to tell of, etc., Ov. M. 1, 1.—Hence, est animus alicui, with inf., to have a mind for something, to aim at, etc.:

    omnibus unum Opprimere est animus,

    Ov. M. 5, 150:

    Sacra Jovi Stygio perficere est animus,

    Verg. A. 4, 639:

    Fuerat animus conjuratis corpus occisi in Tiberim trahere,

    Suet. Caes. 82 fin.; id. Oth. 6; cf. id. Calig. 56.—So, aliquid alicui in animo est, with inf., Tac. G. 3.—So, inducere in animum or animum, to resolve upon doing something; v. induco.—
    D.
    Trop., of the principle of life and activity in irrational objects, as in Engl. the word mind is used.
    1.
    Of brutes:

    in bestiis, quarum animi sunt rationis expertes,

    whose minds, Cic. Tusc. 1, 33, 80:

    Sunt bestiae, in quibus etiam animorum aliqua ex parte motus quosdam videmus,

    id. Fin. 5, 14, 38:

    ut non inscite illud dictum videatur in sue, animum illi pecudi datum pro sale, ne putisceret,

    id. ib. 5, 13, 38, ubi v. Madv.:

    (apes Ingentes animos angusto in pectore versant,

    Verg. G. 4, 83:

    Illiusque animos, qui multos perdidit unus, Sumite serpentis,

    Ov. M. 3, 544:

    cum pecudes pro regionis caelique statu et habitum corporis et ingenium animi et pili colorem gerant,

    Col. 6, 1, 1:

    Umbria (boves progenerat) vastos nec minus probabiles animis quam corporibus,

    id. 6, 1, 2 si equum ipsum nudum et solum corpus ejus et animum contemplamur, App. de Deo Socr. 23 (so sometimes mens:

    iniquae mentis asellus,

    Hor. S. 1, 9, 20).—
    2.
    Of plants:

    haec quoque Exuerint silvestrem animum, i. e. naturam, ingenium,

    their wild nature, Verg. G. 2, 51.—
    III.
    Transf. Of God or the gods, as we say, the Divine Mind, the Mind of God:

    certe et deum ipsum et divinum animum corpore liberatum cogitatione complecti possumus,

    Cic. Tusc. 1, 22, 51 (so mens, of God, id. ib. 1, 22, 66; id. Ac. 2, 41, 126):

    Tantaene animis caelestibus irae?

    Verg. A. 1, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > animus

  • 14 argumentum

    argūmentum, i, n. [arguo].
    I.
    A.. The means by which an assertion or assumption may be made clear, proved, an argument, evidence, proof (and in particular, that which rests upon facts, while ratio is that which depends upon reasoning):

    argumentum est ratio, quae rei dubiae facit fidem,

    Cic. Top. 2, 7: quid est argumentum? Probabile inventum ad faciendam fidem, id. Part. Or. 2:

    argumentum est ratio probationem praestans, quā colligitur aliquid per aliud, et quae, quod est dubium, per id quod dubium non est, confirmat,

    Quint. 5, 10, 11:

    de eā re signa atque argumenta paucis verbis eloquar,

    Plaut. Am. 5, 1, 35; 1, 1, 267; id. Rud. 4, 3, 84; id. Truc. 2, 6, 26 al.:

    commemorando Argumenta fidem dictis conradere,

    Lucr. 1, 401; so id. 1, 417:

    argumenta multa et firma ad probandum,

    Cic. Brut. 78, 272:

    aliquid exemplis magis quam argumentis refellere,

    id. de Or. 1, 19, 88:

    argumento esse,

    Liv. 5, 44; 39, 51:

    litterae ad senatum missae argumentum fuere, etc.,

    id. 8, 30:

    In argumentum fidei retentum pallium ostendit marito,

    Vulg. Gen. 39, 16; ib. Act. 1, 3:

    inopia fecerat eam (rem parvam) argumentum ingens caritatis,

    Liv. 5, 47:

    libertatis argumentum,

    Tac. G. 25:

    Est fides argumentum non apparentium,

    Vulg. Heb. 11, 22:

    addit pro argumento,

    Suet. Calig. 8:

    velut argumentum rursus conditae urbis,

    id. ib. 16:

    levibus utrimque argumentis,

    id. Galb. 7 et saep.—
    B.
    A sign by which any thing is known, a mark, token, evidence:

    animi laeti Argumenta,

    signs, indications, Ov. M. 4, 762:

    voti potentis,

    id. ib. 8, 745: unguentarii myrrham digerunt haud difficulter odoris atque pinguetudinis argumentis, according to the indications of smell, etc., Plin. 12, 15, 35, § 68:

    caelum quidem haud dubie caelati argumenti dicimus,

    id. 2, 4, 3, § 8:

    amoris hoc est argumentum, non malignitatis,

    Petr. 137, 8:

    argumenta viri, i. e. indicia,

    Juv. 9, 85 al. —
    II.
    The matter which lies at the basis of any written or artistic representation, contents, subject, theme, argument, hupothesis:

    Argumentum plura significat. Nam et fabulae ad actum scaenicarum compositae argumenta dicuntur: et orationum Ciceronis velut thema ipse exponens Pedianus, argumentum, inquit, tale est: quo apparet omnem ad scribendum destinatam materiam ita appellari,

    Quint. 5, 10, 9 and 10.
    A.
    Of every kind of representation in writing.
    1.
    Lit.:

    argumentum est ficta res, quae tamen fieri potuit,

    Cic. Inv. 1, 19; id. Att. 15, 4, 3:

    tabulae novae, quid habent argumenti, nisi ut, etc.,

    what is their drift? what do they mean? id. Off. 2, 23, 84:

    epistulae,

    id. Att. 10, 13; 9, 10; 1, 19.
    a.
    But esp. freq., the subject-matter of a poem or fictitious writing, the subject, contents:

    post argumentum hujus eloquar tragoediae,

    Plaut. Am. prol. 51; cf. id. ib. 96; so id. Trin. 3, 2, 81:

    argumentum narrare,

    Ter. And. prol. 6:

    fabulae,

    id. Ad. prol. 22:

    Livius Andronicus ab saturis ausus est primus argumento fabulam serere,

    i. e. a scenic representation of a subject in its connection, Liv. 7, 2:

    spectaculum, quo argumenta inferorum explicarentur,

    Suet. Calig. 57.—Hence,
    b.
    Meton. ( part for the whole), a poem in gen.:

    explicare argumenti exitum,

    Cic. N. D. 1, 20, 53:

    hoc argumento se describi sentiat,

    Phaedr. 4, 8; so id. 4, 16; 5, 3; cf. Enn. ap. Gell. 2, 29 fin.:

    sumque argumenti conditor ipse mei,

    I am myself the subject of my poem, Ov. Tr. 5, 1, 10.—
    2.
    Trop., intrinsic worth, reality, truth:

    haec tota fabella... quam est sine argumento,

    without value, reality, Cic. Cael. 27:

    non sine argumento maledicere,

    not without some reason, id. ib. 3 fin.
    B.
    The subject of artistic representations ( sculpture, painting, embroidery. etc.):

    ex ebore diligentissime perfecta argumenta erant in valvis,

    Cic. Verr. 2, 4, 56:

    (cratera) fabricaverat Alcon Hyleus, et longo caelaverat argumento,

    Ov. M. 13, 684; cf. id. ib. 2, 5 sq.:

    vetus in telā deducitur argumentum,

    id. ib. 6, 69; Verg. A. 7, 791:

    Parrhasii tabulae,

    Suet. Tib. 44.— In philos. lang., a conclusion, a syllogism:

    Nam concludi non potest nisi iis, quae ad concludendum sumpta erunt, ita probatis ut falsa ejusdem modi nulla possint esse,

    Cic. Ac. 2, 14, 44 al.

    Lewis & Short latin dictionary > argumentum

  • 15 cardinalis

    cardĭnālis, e, adj. [cardo].
    I.
    Of or pertaining to a door-hinge:

    scapi,

    Vitr. 4, 6, 4.—
    II.
    Trop., that on which something turns, depends, i. e. principal, chief: venti, the principal or cardinal winds, Serv. ad Verg. A. 1, 131; Isid. Orig. 13, 11, 14; cf. virtutes, Hier ap. Macr. S. 1, 16-19; Ambros. ap. Luc. 5, § 49 al.—Hence, in late Lat.: cardinalia Christi opera, Cypr.—
    B.
    Esp.
    1.
    As eccl. term; subst., a chief presbyter, as opp. to one who ministered in an Oratorium; and esp. of such forming the council of the Pope at Rome, which afterwards consisted only of bishops, cardinals, Anast. p. 95.—
    2.
    In gram.: numeri, the Cardinal Numbers (unus, duo, tres, etc., from which the Ordinals and Distributives are formed), Prisc. Pond. p. 1351 P.—Hence, * cardĭ-nālĭter, adv., chiefly, principally: praesidere, especially, Firm. Math. 410.

    Lewis & Short latin dictionary > cardinalis

  • 16 cardinaliter

    cardĭnālis, e, adj. [cardo].
    I.
    Of or pertaining to a door-hinge:

    scapi,

    Vitr. 4, 6, 4.—
    II.
    Trop., that on which something turns, depends, i. e. principal, chief: venti, the principal or cardinal winds, Serv. ad Verg. A. 1, 131; Isid. Orig. 13, 11, 14; cf. virtutes, Hier ap. Macr. S. 1, 16-19; Ambros. ap. Luc. 5, § 49 al.—Hence, in late Lat.: cardinalia Christi opera, Cypr.—
    B.
    Esp.
    1.
    As eccl. term; subst., a chief presbyter, as opp. to one who ministered in an Oratorium; and esp. of such forming the council of the Pope at Rome, which afterwards consisted only of bishops, cardinals, Anast. p. 95.—
    2.
    In gram.: numeri, the Cardinal Numbers (unus, duo, tres, etc., from which the Ordinals and Distributives are formed), Prisc. Pond. p. 1351 P.—Hence, * cardĭ-nālĭter, adv., chiefly, principally: praesidere, especially, Firm. Math. 410.

    Lewis & Short latin dictionary > cardinaliter

  • 17 cardo

    cardo, ĭnis, m. [cf. kradê, a swing; kradainô, to swing, wave; Sanscr. kurd, a spring, a leap; old Germ. hrad, lively, and Germ. reit in bereit, ready] (f., Gracch. ap. Prisc. p. 683 P.; Graius ap. Non. p. 202, 20; cf. infra in Vitr.), the pivot and socket, upon which a door was made to swing at the lintel and the threshold, the hinge of a door or gate, Enn. Trag. 119 Vahl.:

    paene ecfregisti foribus cardines,

    Plaut. Am. 4, 2, 6; id. As. 2, 3, 8:

    postis a cardine vellit Aeratos,

    Verg. A. 2, 480:

    cardo stridebat,

    id. ib. 1, 449; cf. id. Cir. 222:

    num muttit cardo?

    Plaut. Curc. 1, 1, 94:

    immoti,

    Plin. 16, 43, 84, § 230:

    singuli,

    id. 36, 15, 24, § 117:

    facili patuerunt cardine valvae,

    Juv. 4, 63:

    versato cardine Thisbe Egreditur,

    opening the door, Ov. M. 4, 93; cf. Verg. A. 3, 448:

    nec strepitum verso Saturnia cardine fecit,

    Ov. M. 14, 782 al. —
    B.
    Meton.
    1.
    Cardines, in mechanics, beams that were fitted together; and specifically, cardo masculus, a tenon, Vitr. 9, 6, and cardo femina, a socket, a mortise, id. 9, 6:

    cardo securiclatus,

    axeshaped tenon, a dovetail, id. 10, 15, 3.— Hence,
    b.
    In garlands, the place where the two ends meet, Plin. 21, 4, 10, § 18.—
    2.
    In astron., the point about which something turns, a pole. So of the North pole:

    caeli,

    Varr. R. R. 1, 2, 4:

    mundi,

    Plin. 4, 12, 26, § 89; cf.: extremusque adeo duplici de cardine vertex Dicitur esse polus, Cic. poët. N. D. 2, 41, 105; Ov. P. 2, 10, 45; Stat. Th. 1, 349:

    cardo glacialis ursae,

    Sen. Herc. Fur. 1139:

    Arctoae cardo portae,

    Stat. Th. 7, 35;

    hence anal. to this, with the agrimensores,

    the line limiting the field, drawn through from north to south, Plin. 18, 33, 76, § 326; 17, 22, 35, § 169; cf. Fest. s. v. decimanus, p. 71 Müll., and accordingly the mountain Taurus is called cardo, i. e. line or limit, Liv. 37, 54, 23; cf. id. 40, 18, 8; 41, 1, 3.—Of the four cardinal points of the world, Quint. 12, 10, 67; so, Hesperius Eous, Luc. 5, 71; Stat. Th. 1, 157:

    occiduus,

    Luc. 4, 672:

    medius,

    id. 4, 673.— Of the earth as the centre of the universe, acc. to the belief of the ancients, Plin. 2, 64, 64, § 160; 2, 9, 6, § 44.—Of the intersection of inclined surfaces:

    reperiuntur (aquae)... quodam convexitatis cardine aut montium radicibus,

    Plin. 31, 3, 26, § 43.—Of the summer solstice:

    anni,

    Plin. 18, 28, 68, § 264; and so of the epochs of the different seasons:

    temporum,

    id. 18, 25, 58, § 218; 18, 25, 59, § 220.—Hence, of the time of life:

    extremus,

    old age, Luc. 7, 381.—
    II.
    Trop., that on which every thing else turns or depends, the chief point or circumstance (so not before the Aug. per.):

    haud tanto cessabit cardine rerum,

    at such a turn of affairs, so great a crisis, in so critical a moment, decisive, Verg. A. 1, 672 (hoc est in articulo, Serv.; cf. Isid. Orig. 15, 7, 6; Gr. akmê):

    fatorum in cardine summo,

    Stat. Th. 10, 853: litium. Quint. 12, 8, 2:

    causae,

    id. 5, 12, 3:

    satellitem in quo totius dominationis summa quasi quodam cardine continetur,

    Val. Max. 3, 3, ext. 5:

    unum eligamus in quo est summum ac principale, in quo totius sapientiae cardo versatur,

    Lact. 3, 7, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > cardo

  • 18 contineo

    con-tĭnĕo, tĭnŭi, tentum, 2, v. a. and n. [teneo].
    I.
    Act., to hold or keep together.
    A.
    In gen. (rare).
    1.
    Lit. (syn.:

    coërceo, conjungo): contine quaeso caput,

    Plaut. Rud. 2, 6, 26:

    quod omnem continet amplexu terram,

    Lucr. 5, 319; cf.:

    mundus omnia conplexu suo coërcet et continet,

    Cic. N. D. 2, 22, 58:

    vitem levi nodo,

    Plin. 17, 22, 35, § 187:

    magni refert primordia saepe cum quibus... contineantur,

    Lucr. 1, 818; 1, 908; 2, 761;

    2, 1008: pars oppidi, mari dijuncta angusto, ponte adjungitur et continetur,

    Cic. Verr. 2, 4, 52, § 117.—
    b.
    Of places, to bound, limit, enclose (very rare in act.):

    reliquum spatium mons continet,

    Caes. B. G. 1, 38:

    Oceanus ponto qua continet orbem,

    Tib. 4, 1, 147; but more freq. in pass., to be comprised, enclosed, surrounded, encompassed, environed by:

    qui vicus altissimis montibus undique continetur,

    Caes. B. G. 3, 1; so,

    undique loci naturā Helvetii,

    id. ib. 1, 2:

    mare montibus angustis,

    id. ib. 4, 23:

    una pars Galliae Garumnā flumine, Oceano, finibus Belgarum,

    id. ib. 1, 1.—
    2.
    Trop.:

    omnes artes quasi cognatione quādam inter se continentur,

    hang together, Cic. Arch. 1, 2.—Far more freq. in all periods and species of composition.,
    B.
    With partic. access. ideas.
    1.
    With the access. idea of firmness, quiet, permanence, etc., to hold or keep together, to keep, hold fast, preserve, retain (syn. servo).
    a.
    Lit.:

    (alvus) arcet et continet... quod recepit,

    Cic. N. D. 2, 54, 136:

    merces (opp. partiri),

    id. Vatin. 5, 12; cf.

    exercitum (opp. dividere),

    Liv. 28, 2, 16:

    arida continent odorem diutius,

    Plin. 21, 7, 18, § 39.—
    b.
    Trop.:

    nec ulla res vehementius rem publicam continet quam fides,

    Cic. Off. 2, 24, 84:

    Remos reliquosque Belgas in officio,

    Caes. B. G. 3, 11:

    in officio Dumnorigem,

    id. ib. 5, 7:

    te in exercitatione,

    Cic. Fam. 7, 19 fin.:

    te in tuis perenuibus studiis,

    id. Brut. 97, 332:

    ceteros in armis (plaga),

    Liv. 9, 41, 15:

    alicujus hospitio,

    Nep. Lys. 1, 5.—
    2.
    With the access. idea of hindering, preventing motion, to keep, keep still, detain, restrain, repress, enclose.
    a.
    Lit.: milites [p. 449] sub pellibus, Caes. B. G. 3, 29; cf.:

    pecudem sub tecto,

    Col. 7, 10, 3:

    exercitum castris,

    Caes. B. G. 1, 48; 2, 11; Liv. 31, 26, 6; 28, 9, 14 al.; cf.:

    nostros in castris (tempestates),

    Caes. B. G. 4, 34; 6, 36; and:

    copias in castris,

    id. B. C. 1, 66; 3, 30; Auct. B. Afr. 1; 7; Liv. 36, 17, 9:

    Pompeium quam angustissime,

    Caes. B. C. 3, 45:

    aliquem limine,

    Liv. 34, 1, 5:

    ora frenis,

    Phaedr. 3, 6, 7:

    ventos carcere,

    Ov. M. 11, 432:

    animam in dicendo,

    Cic. de Or. 1, 61, 261 et saep.:

    se ruri,

    to stay, remain, Ter. Phorm. 2, 3, 17; cf.:

    se domi,

    Suet. Caes. 81:

    suo se loco,

    Caes. B. G. 4, 34:

    oppido sese,

    id. ib. 2, 30:

    castris se continere,

    id. B. C. 3, 37:

    se vallo,

    id. B. G. 5, 44:

    se finibus Romanis,

    Liv. 39, 17, 4; 34, 58, 3:

    moenibus sese,

    id. 42, 7, 4:

    agrorum suorum terminis se,

    id. 38, 40, 2:

    se moenibus,

    Ov. M. 13, 208:

    sese intra silvas,

    Caes. B. G. 2, 18:

    suos intra munitionem,

    id. ib. 5, 57;

    5, 58: milites intra castrorum vallum,

    id. B. C. 3, 76; Liv. 31, 34, 9;

    Auct. B. Afr. 24: intra castra militem,

    Tac. H. 4, 19:

    praesidibus provinciarum propagavit imperium, ut a peritis et assuetis socii continerentur,

    Suet. Aug. 23 et saep.:

    an te auspicium commoratum est? an tempestas continet?

    Plaut. Am. 2, 2, 67.—
    b.
    Trop., to hold back, detain, repress, hold in check, curb, check, stay, stop, tame, subdue, etc. (syn. cohibeo):

    adpetitiones animi,

    Cic. Tusc. 4, 9, 22:

    omnis cupiditates,

    id. Q. Fr. 1, 1, 11, § 32:

    modeste insolentiam suam,

    id. Agr. 1, 6, 18:

    risum,

    id. Fin. 4, 25, 71 et saep.:

    formido mortales omnes,

    Lucr. 1, 151:

    Etruriam non tam armis quam judiciorum terrore,

    Liv. 29, 36, 10:

    oppida magis metu quam fide,

    id. 30, 20, 5; cf.:

    quosdam continet metus,

    Quint. 1, 3, 6:

    solo metu,

    id. 12, 7, 2 et saep.:

    animum a consuetā libidine,

    Sall. J. 15, 3:

    temeritatem ab omni lapsu (with cohibere),

    Cic. Ac. 1, 12, 45:

    suos a proelio,

    Caes. B. G. 1, 15:

    manum juventus Metu deorum,

    Hor. C. 1, 35, 37 al.:

    se ab adsentiendo,

    Cic. Ac. 2, 32, 104; so,

    se ab exemplis,

    id. Fin. 2, 19, 62:

    temperans, qui se in aliquā libidine continuerit,

    id. Par. 3, 1, 21:

    se male continet amens,

    Ov. M. 4, 351:

    male me, quin vera faterer, Continui,

    id. ib. 7, 729:

    nequeo continere quin loquar,

    Plaut. Men. 2, 1, 28.—

    Mid.: contineri, quin complectar, non queo,

    restrain myself, refrain, Plaut. Rud. 4, 4, 128; cf.:

    vix me contineo, quin, etc.,

    Ter. Eun. 5, 2, 20:

    jam nequeo contineri,

    Plaut. Capt. 3, 4, 60; cf.:

    vix contineor,

    Ter. Hec. 4, 3, 9:

    quae vera audivi, taceo et contineo optime,

    keep it to myself, conceal it, id. Eun. 1, 2, 23:

    ea quae continet, neque adhuc protulit, explicet nobis,

    Cic. de Or. 1, 47, 206:

    dicta,

    id. ib. 2, 55, 222.—
    3.
    With the access. idea of containing, to comprise, contain, involve, comprehend something in itself (syn. complector):

    (aqua gelum) quod continet in se, mittit,

    Lucr. 6, 877; cf.:

    ut omnia, quae aluntur et crescunt, contineant in se vim caloris,

    Cic. N. D. 2, 9, 23; so,

    in se,

    Quint. 1, 6, 31; 2, 10, 2:

    Quattuor aeternus genitalia corpora mundus Continet,

    Ov. M. 15, 240:

    rem militarem,

    Liv. 5, 52, 16:

    panis innumeras paene continet medicinas,

    Plin. 22, 25, 68, § 138:

    (linea) centum continet (pedes),

    Quint. 1, 10, 44:

    Idus Martiae magnum mendum continent,

    Cic. Att. 14, 22, 2:

    paucas species (vox),

    Quint. 11, 3, 18:

    tales res, quales hic liber continet,

    Cic. Or. 43, 148; Plin. Ep. 5, 9, 1:

    narrationes, quae summam criminis contineant,

    Quint. 4, 2, 10:

    fabula stultorum regum et populorum continet aestus,

    Hor. Ep. 1, 2, 8; cf.:

    liber primus ea continebit, quae, etc., Quint. prooem. § 21: tertia epistula continebat, etc.,

    Plin. Ep. 9, 28, 5.—With subj.-clause:

    quando ipsos loqui deceat, quartus liber continet,

    Quint. 11, 1, 59.—Esp. freq.,
    b.
    In pass.: contineri aliquā re, to be contained in something, be composed of, consist of or in, to rest upon, to be supported by, etc.:

    terreno corpore,

    Lucr. 1, 1085:

    non venis et nervis et ossibus continentur (dii),

    Cic. N. D. 2, 23, 59:

    artem negabat esse ullam, nisi quae cognitis penitusque perspectis... rebus contineretur,

    id. de Or. 1, 20, 92:

    forma honestatis, quae tota quattuor his virtutibus... continetur,

    id. Fin. 2, 15, 48:

    versus paucis (pedibus) continetur,

    Quint. 9, 4, 60: quae philosophorum libris continentur, id. prooem. § 11; cf. id. 5, 10, 111 et saep.: artes, quae conjecturā continentur et sunt opinabiles, Cic. Div. 1, 14, 24:

    foedere,

    Liv. 41, 23, 9:

    actu,

    Quint. 2, 18, 5; 12, 9, 1; 3, 7, 28.—Rarely with in and abl.:

    forum, in quo omnis aequitas continetur,

    Cic. Cat. 4, 1, 2; cf.:

    quibus (legibus) in singulis civitatibus res publica continetur,

    id. Off. 3, 5, 23.—
    II.
    Neutr., to hold together in itself, to hang together (in the verb. finit. very rare; but freq. as P. a.; cf. also the deriv. continuus):

    per hortum utroque commeatus continet,

    Plaut. Stich. 3, 1, 43.—Hence,
    1.
    contĭnens, entis, P. a.
    A.
    (Acc. to II.) Holding or hanging together (freq. and class.).
    1.
    Bordering upon, neighboring, contiguous, lying near, adjacent (syn.: junctus, adjunctus, contiguus); constr. with dat., cum, or absol.
    a.
    Prop.:

    aër mari,

    Cic. N. D. 2, 45, 117:

    continentia atque adjuncta praedia huic fundo,

    id. Caecin. 4, 11:

    (mare) dissimile est proximo ei continenti,

    id. Ac. 2, 33, 105 al.:

    Cappadociae pars ea, quae cum Cilicià continens est,

    id. Fam. 15, 2, 2:

    (Morini) continentes silvas ac paludes habebant,

    Caes. B. G. 3, 28; cf. so absol.:

    parum locuples continente ripā,

    Hor. C. 2, 18, 22; cf.:

    pars eorum, qui propiores erant continenti litori,

    Liv. 44, 28, 12.— Subst.: contĭnentĭa, ĭum, n. (sc. loca), adjoining places, the neighborhood:

    Cherronesum et continentia usque Atho montem,

    Plin. 18, 25, 57, § 215 al.:

    urbis,

    the suburbs, Dig. 50, 16, 147.—
    b.
    Trop., in time, following, next:

    continentibus diebus,

    Caes. B. C. 3, 84;

    and of other abstract things: motus sensui junctus et continens,

    Cic. N. D. 1, 11, 26:

    timori perpetuo ipsum malum continens fuit,

    followed at its heels, Liv. 5, 39, 8.—
    2.
    Holding together, cohering in itself, connected, continuous, uninterrupted.
    a.
    Prop.:

    continens agmen migrantium,

    Liv. 1, 29, 4:

    agmen,

    id. 2, 50, 7; 8, 8, 13 al.:

    ruinae,

    id. 21, 8, 5; terra, the mainland, continent, Varr. ap. Charis. p. 100 P.; Cic. Fragm. ap. Non. p. 274, 6; Nep. Them. 3, 2; and in the same sense far more freq. subst.: contĭnens, entis, f. (rarely masc., Curt. 4, 2, 1 Zumpt, dub.; abl. in e and i equally used;

    v. the 4th and 5th books of Caes. B. G.),

    Caes. B. G. 4, 27; 4, 28; 4, 31; 4, 36 bis et saep.; Nep. Milt. 7, 3; Liv. 35, 43, 4; Plin. 5, 31, 34, § 128; Suet Aug. 65; id. Tib. 40 et saep.—
    b.
    Trop., in time, continual, consecutive, uninterrupted:

    labor omnium dierum,

    Caes. B. C. 3, 63; Liv. 42, 54, 3:

    bella,

    Caes. B. G. 5, 11 fin.:

    imperium usque ad nos,

    Liv. 7, 30, 8:

    imber per noctem totam,

    id. 23, 44, 6:

    biduo,

    Suet. Calig. 19:

    febres sine intermissione,

    Cels. 3, 5 fin.:

    e continenti genere,

    in continuous descent, Cic. Fin. 2, 19, 61:

    spiritus,

    id. de Or. 3, 57, 216 et saep.: ex continenti (sc. tempore), instantly, immediately, = continuo, statim, Just. 1, 9; so,

    in continenti,

    Dig. 44, 5, 1.—
    B.
    (Acc. to I. B. 2. b.) That restrains his passions, continent, moderate, temperate, enkratês (rare, but in good prose):

    continentior in vitā hominum quam in pecuniā,

    Caes. B. C. 1, 23:

    cum reges tam sint continentes, multo magis consularis esse oportere,

    Cic. Fam. 9, 19, 1:

    puer,

    id. Att. 6, 6, 3:

    Epaminondas,

    Nep. Epam. 3, 2 al. — Sup., Cic. Par. 1, 1, 7; Suet. Aug. 71.—
    C.
    (Acc. to I. B. 3.) In rhet., subst.: contĭnens, entis, n., that on which something rests or depends, the chief point, hinge:

    causae,

    Cic. Part. Or. 29, 103; id. Top. 25, 95:

    intuendum videtur, quid sit quaestio, ratio, judicatio, continens, vel ut alii vocant, firmamentum,

    Quint. 3, 11, 1; cf. id. ib. § 18 sqq.— Adv.: contĭnen-ter.
    1.
    (Acc. to A. 2.)
    a.
    In space, in unbroken succession, in a row. continenter sedetis, Cat. 37, 6.—More freq. and class.,
    b.
    In time, continuously, without interruption:

    totā nocte ierunt,

    Caes. B. G. 1, 26:

    jam amplius horis sex pugnaretur,

    id. ib. 3, 5:

    biduum lapidibus pluit,

    Liv. 25, 7, 7:

    usque ad ipsum negotium,

    Cic. Inv. 1, 26, 37:

    ferri imagines,

    id. N. D. 1, 39, 109.—
    2.
    (Acc. to B.) Temperately, moderately (rare):

    vivere,

    Cic. Off. 1, 30, 106; in sup.:

    vivere,

    Aug. Ep. 199; id. Conf. 6, 12.—Hence also,
    2.
    contentus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 2. b.); medial., satisfying one's self with, contented, satisfied, content (freq. in all periods and species of composition); constr. in gen. with the abl.; more rarely absol.; after the Aug. per. very freq. with the inf.
    (α).
    With abl.: his versibus, Lucil. ap. Non. p. 264, 3:

    suis rebus,

    Cic. Par. 6, 3, 51:

    paucis,

    Hor. S. 1, 3, 16:

    illā (sorte),

    id. ib. 1, 1, 3:

    viverem uti contentus eo quod mī ipse parasset,

    id. ib. 1, 4, 108; cf. Suet. Aug. 82:

    solā Dianā,

    Verg. A. 11, 582.—
    (β).
    Absol.:

    cum ipsum audires sine comparatione, non modo contentus esses, sed melius non quaereres,

    Cic. Brut. 35, 134; so comp., Plaut. Poen. 2, 15.—
    (γ).
    With inf.:

    indagare,

    Ov. M. 1, 461:

    edidicisse,

    id. ib. 2, 638:

    retinere titulum provinciae,

    Vell. 2, 49:

    hostes sustinuisse,

    id. 2, 112:

    indicare,

    Quint. 4, 2, 128:

    ostendere,

    id. 5, 10, 31:

    id consequi, quod imiteris,

    id. 10, 2, 7 et saep.— Adv.: contentē (ante-and post-class., and rare), in a restrained manner, closely:

    arte contenteque habere aliquem,

    Plaut. As. 1, 1, 63:

    parce contenteque vivere,

    Pacat. Pan. Theod. 13.

    Lewis & Short latin dictionary > contineo

  • 19 dignus

    dignus, a, um, adj. [i. e. DIC-nus; root in Sanscr. daç-as, fame; Gr. dokeô, doxa; Lat.: decet, decus], worthy, deserving (in a good or ill sense), of things, suitable, fitting, becoming, proper (very freq. in all periods and kinds of writing).—Constr., in the most finished models of composition, with the abl. pretii, a relative sentence, or absol.; in the Aug. poets also freq. with the inf.; otherwise with ut, the gen., or the acc. of a neutr. pron. or adj.
    (α).
    With abl. (so most freq.):

    dignus domino servus,

    Plaut. Am. 2, 2, 227; cf.:

    vir patre, avo, majoribus suis dignissimus,

    Cic. Phil. 3, 10, 25; id. Fam. 2, 18 fin.;

    juvenes patre digni,

    Hor. A. P. 24 et saep.:

    dignus es verberibus multis,

    Plaut. Mil. 2, 3, 71:

    amici novi digni amicitiā,

    Cic. Lael. 19:

    summa laude digni,

    id. Rep. 3, 4; 3, 17 et saep.:

    omnibus probris, quae improbis viris Digna sunt, dignior nullus est homo,

    Plaut. Bacch. 4, 3, 9:

    assentatio, quae non modo amico, sed ne libero quidem digna est,

    Cic. Lael. 24, 89; Quint. 11, 1, 40:

    dignius odio scelus,

    id. 7, 2, 36:

    o fons, dulci digne mero,

    Hor. C. 3, 13, 2:

    munera digna venustissima Venere,

    Plaut. Poen. 5, 4, 4; for which; diem dignum Veneri (abl. v. Venus), id. ib. 1, 2, 45:

    ut te dignam mala malam aetatem exigas,

    id. Aul. 1, 1, 4; cf. id. Trin. 1, 2, 122; id. Rud. 3, 2, 26 et saep.:

    dicendum dignum aliquid horum auribus,

    Cic. Rep. 3, 13:

    aliquid memoria dignum consequi,

    id. ib. 1, 8; * Caes. B. G. 7, 25, 1; Phaedr. 4, 21, 3 al.:

    si quid antea admisissem piaculo dignum,

    Liv. 40, 13 et saep.:

    tribuere id cuique, quod sit quoque dignum,

    Cic. Rep. 3, 11:

    neque enim decorum est neque dis dignum,

    id. Div. 1, 52:

    quicquid dignum sapiente bonoque,

    Hor. Ep. 1, 4, 5 et saep.:

    dicere Cinnā digna,

    Verg. E. 9, 36.—Esp. freq. with supine in u:

    digna memoratu produntur,

    Plin. 6, 23, 26, § 97:

    nihil dignum dictu,

    Liv. 4, 30, 4; 9, 43, 6; 25, 1, 5; Suet. Aug. 43; Val. Max. 1, 5, 9; Sen. Ep. 94, 56; Tac. Agr. 1.—
    (β).
    With rel. clause (freq., though not in the Aug. poets):

    non videre dignus, qui liber sies,

    Plaut. Ps. 2, 2, 17; cf. id. Rud. 2, 6, 38; id. Mil. 4, 2, 52:

    qui modeste paret, videtur, qui aliquando imperet, dignus esse,

    Cic. Leg. 3, 2:

    homines dignos, quibuscum disseratur putant,

    id. Ac. 2, 6, 18; Quint. 10, 1, 131 et saep.—So with rel. adv.:

    sive adeo digna res est ubi tu nervos intendas tuos,

    if the thing is really worth your bending your energies to it, Ter. Eun. 2, 3, 20; cf.

    also: dignos esse, qui armis cepissent, eorum urbem agrumque Bolanum esse, i. e. ut eorum urbs esset,

    Liv. 4, 49, 11 Weissenb. (Madv. dignum, cf. d infra).—
    (γ).
    Absol. (that of which some one or something is worthy, to be supplied from the context): Mi. Quem ament igitur? Sy. Alium quemlibet;

    Nam nostrorum nemo dignus est (sc. amari),

    Plaut. Poen. 4, 2, 39; cf. id. Curc. 4, 2, 28:

    ut ne nimis cito diligere incipiant neve non dignos, etc.,

    Cic. Lael. 21, 78 sq.:

    illud exemplum ab dignis et idoneis ad indignos et non idoneos transfertur,

    Sall. C. 51, 27 Kritz.:

    dignis ait esse paratus,

    Hor. Ep. 1, 7, 22:

    omnes, ait, malle laudatos a se, dignos indignosque, quam, etc.,

    Liv. 24, 16 et saep.:

    quem dices digniorem esse hominem hodie Athenis alterum?

    Plaut. Ep. 1, 1, 24; cf. Suet. Aug. 54:

    dignus patronus,

    Q. Cic. Pet. Cons. 1, 2: dignior heres, Hor. C. 2, 14, 25:

    digna causa,

    Liv. 21, 6:

    dignum operae pretium,

    Quint. 12, 6, 7:

    dignas grates persolvere,

    Verg. A. 1, 600; 2, 537:

    digna gloria ruris,

    id. G. 1, 168 et saep.:

    ad tuam formam illa digna est,

    Plaut. Mil. 4, 1, 21; so, quod supplicium dignum libidini ejus invenias? (where the dat. depends on the verb), Cic. Verr. 2, 26, 16, § 40:

    id, cum ipse per se dignus putaretur, impetravit,

    id. Arch. 4, 6.—So as subst.: "nulla contumelia est, quam facit dignus;" primum quid est dignus? nam etiam malo multi digni, sicut ipse (Antonius), Cic. Phil. 3, 9, 22; so, dignum est, it is fit, proper, becoming, = aequum est, decet, convenit, Plaut. Mil. 3, 1, 129; id. Merc. 1, 2, 22; Ter. Ph. 2, 3, 55; 129; Cic. Tusc. 2, 5, 14; Liv. 1, 14; Sen. de Ira, 1, 12; Verg. G. 3, 391 al.—So comp., Liv. 8, 26, 6; Cic. Clu. 53, 146.— Sup., Cic. Rosc. Am. 3, 8.—
    (δ).
    With inf. (freq. in the Aug. poets;

    not in Cic.): concedere,

    Cat. 68, 131:

    unā perire,

    Ov. M. 1, 241:

    credere,

    id. ib. 3, 311:

    fuisse conjux,

    id. ib. 14, 833:

    decurrere spatium vitae,

    id. Tr. 3, 4, 34:

    ponere annos,

    id. ib. 4, 8, 14 al.; and more freq. in the pass.:

    cantari dignus,

    Verg. E. 5, 54:

    amari,

    id. ib. 89:

    rapi,

    Ov. M. 7, 697:

    describi,

    Hor. S. 1, 4, 3:

    notari,

    id. ib. 1, 3, 24:

    legi,

    id. ib. 1, 10, 72: Quint. 10, 1, 96 et saep.:

    auctoribus hoc dedi, quibus dignius credi est,

    Liv. 8, 26 fin.; cf.:

    uterque optimus erat, dignusque alter elegi, alter eligere,

    Plin. Pan. 7, 4.—
    (ε).
    With ut:

    non sum dignus prae te, ut figam palum in parietem,

    Plaut. Mil. 4, 4, 4; Liv. 24, 16: eras dignus ut haberes integram manum; Quint. 8, 5, 12; 12, 11, 24.—
    (ζ).
    With gen. (acc. to the Gr. axios tinos—so freq. in Inscr. v. Wordsworth, Fragm. p. 494):

    dignus salutis,

    Plaut. Trin. 5, 2, 29; cogitatio dignissima tuae virtutis, Balb. ap. Cic. Att. 8, 15 A.:

    quidquid putabit dignum esse memoriae,

    Phaedr. 4, 20, 3:

    probae,

    Ov. Tr. 4, 3, 57.—
    (η).
    With acc. of a neutr. pron. or adj.:

    non me censes scire quid dignus siem?

    Plaut. Capt. 5, 2, 16; Ter. Ph. 3, 2, 34:

    si exoptem, quantum dignus, tantum dent (di tibi), etc.,

    Plaut. Ps. 4, 1, 26.—
    (θ).
    With ad (very rare):

    ad tuam formam illa una digna est,

    Plaut. Mil. 4, 1, 21:

    amicus, dignus huic ad imitandum,

    Cic. Rep. 1, 18, 30.—
    (ι).
    With pro:

    si digna poena pro factis eorum reperitur,

    Sall. C. 51, 8; Cic. Div. in Caecil. 13, 42; Hor. Ep. 1, 7, 24.— Adv.: dignē, worthily, fitly, becomingly:

    quam digne ornata incedit, haud meretricie!

    Plaut. Mil. 3, 2, 58; id. Cas. 4, 1, 14; Cic. de Sen. 1, 2; Cassius in Cic. Fam. 12, 13; Vell. 2, 67; Suet. Aug. 66; Hor. C. 1, 6, 14; id. Ep. 2, 1, 164 al.— Comp., Hor. S. 2, 7, 47.— Sup. seems not to occur.

    Lewis & Short latin dictionary > dignus

  • 20 discepto

    discepto, āvi, ātum, 1, v. a. [dis and capio].
    I.
    Jurid. t. t. (lit., to seize hold of and separate; hence, to stop the dispute), to decide, determine, judge a controversy, = dijudicare (cf.: dissero, disputo;

    good prose, but rare): res juste sapienterque,

    Cic. Mil. 9:

    hanc causam si in foro dicerem eodem audiente et disceptante te,

    id. Deiot. 2, 6; cf.:

    ipso exercitu disceptante,

    Liv. 5, 4:

    jus dicebat disceptabatque controversias,

    id. 41, 20; cf.:

    controversias inter se jure ac judicio, aut... bello,

    id. 38, 38 fin.:

    inter populum Carthaginiensem et regem in re praesenti,

    id. 34, 62 fin.:

    inter amicos,

    Plin. Ep. 7, 15, 2. al.:

    FETIALES BELLA DISCEPTANTO,

    i. e. to decide between peace and war, Cic. Leg. 2, 9.—
    * B.
    Beyond the judic. sphere: cum Academici eorum controversias disceptarent, Cic. Tusc. 4, 3, 6.—Far more freq.,.
    II.
    Transf., of the parties themselves: to debate, dispute, discuss, strive.
    (α).
    With de:

    de controversiis jure apud se potius, quam inter se armis disceptare,

    Caes. B. G. 3, 107 fin.; cf.:

    de controversiis suis jure potius quam bello,

    Sall. J. 21 fin.; and see under b:

    non de aliquo crimine sed de publico jure,

    Cic. Balb. 28, 64; cf.:

    de foederum jure verbis,

    Liv. 21, 19:

    de jure vectigalium,

    id. 34, 62:

    de cunctis negotiis inter se,

    Sall. J. 11, 2 al. —Ellipt.:

    damni (i. e. de actione damni) disceptare,

    Dig. 48, 19, 28, § 12.— Pass. impers.:

    quanto periculo de jure publico disceptaretur armis,

    Cic. Fam. 4, 14, 2; 6, 1, 5:

    quorum de re,

    id. de Or. 2, 43, 183:

    de omnibus condicionibus,

    Caes. B. C. 1, 24 fin.:

    de agro cum regis legatis,

    Liv. 34, 62 al. —With ob:

    ob rem pecuniariam cum aliquo,

    Tac. A. 6, 5.—With ad:

    ad aliquem,

    Liv. 8, 23.—
    (β).
    Absol.:

    erat non jure, non legibus, non disceptando decertandum,

    Cic. Planc. 36; so,

    cum palaestritis aequo jure,

    id. Verr. 2, 2, 15; cf.:

    jure potius quam bellum gerere,

    Hirt. B. G. 85 fin.:

    armis,

    Tac. A. 2, 65.— Pass. impers.:

    ut coram imperatore, sicut inter Marcellum Siculosque disceptatum fuerat, disceptaretur,

    Liv. 26, 33; cf. id. 38, 35.— Abl. absol.:

    multum invicem disceptato,

    Tac. A. 15, 14.—
    * B.
    With inanimate subjects:

    in uno proelio omnis fortuna rei publicae disceptat,

    depends upon, is at stake, Cic. Fam. 10, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > discepto

См. также в других словарях:

  • Depends on What You Mean by Love — EP by The Blackeyed Susans Released 1991 …   Wikipedia

  • Depends on What You Mean By Love — Infobox Album Name = ...Depends On What You Mean By Love Type = EP Artist = The Blackeyed Susans Released = 1991 Recorded = London 1990 Genre = Rock / Folk rock Length = 12:53 Label = Waterfront Records Producer = David McComb Reviews = Last… …   Wikipedia

  • depends — de·pend || dɪ pend v. rely on, trust; be dependent upon, be supported by …   English contemporary dictionary

  • DEPENDS — …   Useful english dictionary

  • depends on him — relies on him …   English contemporary dictionary

  • depends, it all —  Perhaps …   A concise dictionary of English slang

  • that depends — it/that/depends mainly spoken phrase used when you cannot give a definite answer, because different things are possible in different situations it/that/depends what/​where/​how etc: ‘How much will I have to pay for a car?’ ‘It depends what sort… …   Useful english dictionary

  • it depends — it/that/depends mainly spoken phrase used when you cannot give a definite answer, because different things are possible in different situations it/that/depends what/​where/​how etc: ‘How much will I have to pay for a car?’ ‘It depends what sort… …   Useful english dictionary

  • it (all) depends — that deˈpends | it (all) deˈpends idiom used to say that you are not certain about sth because other things have to be considered • ‘Is he coming?’ ‘That depends. He may not have the time.’ • I don t know if we can help it all depends. • …   Useful english dictionary

  • life depends on — ◇ If your life depends on something, then you must do it. His life depends on how he answers this question. He was studying as if his life depended on it. often used in negative statements I wouldn t eat that food if my life depended on it. [=I… …   Useful english dictionary

  • it depends — • it depends (on) • that depends (on) maybe; perhaps; (I) haven t decided yet, and anyway there could be conditions; it is very uncertain …   Idioms and examples

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»