-
61 co
co (to) za was für (ein), welch;co słychać? wie geht’s?;co to jest? was ist das?;co innego etwas anderes;co do bis auf;co do mnie was mich betrifft;co mu jest? was hat er (denn)?;czego chcesz? was willst du?;w razie czego falls etwas schief geht;czym mogę służyć? was wünschen Sie?, kann ich Ihnen helfen?;o czym wovon;nie ma co es hilft nichts;co tam ach, egal;co tydzień jede Woche;co wieczór jeden Abend;co krok alle paar Schritte;co drugi dzień alle zwei Tage;mało co kaum was;co dopiero geschweige denn;co niemiara in Hülle und Fülle;co bądź irgendetwas;co nieco ein wenig, ein bisschen;co prawda zwar;co (i) rusz immer wieder;co tu jest grane? fam. was ist hier los?, was spielt sich hier ab?;co takiego? wie bitte?, habe ich richtig gehört?;co było robić was konnte man bloß tun;co z tego? na und? -
62 o|ko
n 1. ( Gpl oczu, Ipl oczami a. oczyma) (narząd wzroku) eye- błędne/bystre/zamglone/żywe oczy wild/sharp/hazy/lively eyes- brązowe/piwne/szare/zielone oczy brown/hazel/grey/green eyes- dwoje a. oboje oczu a pair of eyes- głęboko osadzone oczy deep-set eyes- podbite/podsinione oczy black-ringed/livid eyes- przekrwione/skośne/wpadnięte/wyłupiaste/wypukłe oczy bloodshot/slanting/sunken/bulging/protruding eyes- łzy napływają a. nabiegają komuś do oczu tears are welling up in sb’s eyes- oczy komuś zachodzą łzami tears flow into sb’s eyes- łzy zakręciły się komuś w oczach tears rolled in sb’s eyes- mrużyć oczy to squint- otwierać/zamykać oczy to open/to close one’s eyes- skierować a. obrócić oczy na kogoś/na coś to direct one’s eyes at sb/sth- wodzić za kimś/czymś oczami a. śledzić kogoś/coś oczami to follow sb/sth with one’s eyes2. ( Npl oka) (kółko) dot- tkanina w kolorowe oka polka-dot fabric3. ( Npl oka) (sieci) mesh 4. sgt Żegl. (służba) bow watch- stać na oku to bow watch5. Żegl. (pętla) eye□ argusowe oczy książk. Argus-eyed look- kocie oczy Techn. catseyes- kocie oko Miner. cat’s eye- magiczne oko Radio, Techn. magic eye- oko cyklonu Meteo. eye of the storm, storm centre- oko opatrzności Relig. (symbol opatrzności) the Eye of Providence- pawie oko (wzór na piórach pawia) peacock’s eye- tygrysie oko Miner. tiger(’s)-eye- wole oczy Archit. (ornament) bullseye a. bull’s-eye ornament- wole oko Archit. bullseye a. bull’s-eye window■ sokole oko eagle eye- o sarnich oczach doe-eyed- świdrowate oczy przest. piercing eyes- bez zmrużenia oka a. oczu without batting an eye(lid)- być czyimś okiem i uchem to be sb’s eyes and ears- być/pozostawać/uczyć się pod czyimś okiem to be under sb’s tutelage- dawać po oczach pot. to blind, to dazzle- dla czyichś pięknych oczu a. na piękne oczy for sb’s pretty face- dobrze/źle jemu/jej z oczu patrzy he/she has a kind/a forbidding look in his/her eyes- dwoi a. troi się mu w oczach he sees double/triple- mieć ciemne plamy przed oczami to see spots before one’s eyes- pociemniało mu a. zrobiło mu się ciemno przed oczami he saw spots before his eyes- mieć dobre a. bystre oko a. oczy (być spostrzegawczym) to have observant eyes; (mieć dobry wzrok) to have good a. sharp eyes- mieć kocie oczy to have cat’s eyes- mieć kogoś/coś na oku a. mieć oko na kogoś/coś to keep an eye a. a sharp eye on sb/sth- mieć kogoś/coś przed oczami to have sb/sth before one’s (very) eyes- stoją mi przed oczami I have them before my very eyes- mieć oczy (szeroko) otwarte to keep one’s eyes open a. skinned, to keep one’s weather eye (on sth)- mieni się mi/jemu/jej w oczach a. świat/wszystko mi/mu/jej mieni się w oczach I see/he sees/she sees spots- na czyichś oczach before a. in front of a. under sb’s (very) eyes- na oko more or less- nie móc oderwać oczu od kogoś/czegoś to have one’s eyes riveted to sb/sth- nie śmieć spojrzeć komuś w oczy a. nie śmieć pokazać się komuś na oczy to not be able to look sb in their eyes a. face- nie wiedzieć, gdzie oczy podziać a. schować książk. to not know where to look- obserwować coś/patrzeć na coś kątem oka to watch/to see sth out of a. from the corner of one’s eye- oczy się mu/jej kleją a. zamykają his/her eyelids are drooping- oczy się mu/jej świecą a. śmieją do kogoś/czegoś his/her eyes shine a. are shining at sb/sth- oczy wychodzą a. wyszły a. wyłażą a. wylazły mu/jej na wierzch a. z orbit (ze strachu) his/her eyes bulge(d) from his/her head a. sockets; (ze zdziwienia) his/her eyes pop(ped) out on stalks- oczy zachodzą mu/jej mgłą a. mgła przysłania a. zasłania a. zasnuwa mu/jej oczy his/her eyes get hazy, his/her sight gets blurred- oko mu/im zbieleje this will knock him/them out- otworzyć oczy to wake- patrzeć a. spoglądać a. zerkać spod a. kątem oka to look (at sth) out of a. from the corner of one’s eye- pilnować a. strzec kogoś/czegoś jak oka w głowie a. jak źrenicy oka to guard sth with one’s life- podnieść a. wznieść oczy to lift a. raise one’s eyes- postawić oczy w słup to cast up one’s eyes in astonishment- patrzeć krzywym a. złym okiem na kogoś/coś to frown (up)on sb/sth, to look askance at sb/sth- robić (do kogoś) słodkie oczy pot. to cast a. to make sheep’s eyes (at sb)- robić coś dla (ludzkiego) oka a. dla ludzkich oczu to keep up appearances- zrobić a. puścić do kogoś (perskie) oko to wink at sb- rozmawiać/spotkać się z kimś w cztery oczy to talk/to meet with sb face to face a. tête-à-tête- skakać a. rzucać się komuś do oczu to fly at sb’s throat- spojrzeć niebezpieczeństwu/prawdzie/śmierci (prosto) w oczy to face the danger/truth/death- spotkać się a. stanąć a. znaleźć się z kimś/z czymś oko w oko to be eyeball to eyeball with sb/sth- spuścić a. opuścić oczy to lower one’s eyes- stracić kogoś/coś z oczu a. z oka to lose sight of sb- strzelać oczami (rzucać wesołe spojrzenia) to cast happy glances; (lękliwie zerkać) to cast anxious glances- szukać oczami kogoś/czegoś to look about for sb/sth- ścigać a. gonić kogoś/coś oczami to follow sb with one’s eyes- w czyichś oczach in sb’s eyes- w oczach rapidly- zmieniać się w oczach to change overnight- urosnąć w oczach (dziecko) to shoot up- w żywe oczy blatantly- kłamać w żywe oczy to lie through one’s teeth, to tell brazen lies- widoczny gołym okiem visible to the naked eye- widzieć a. zobaczyć coś a. przekonać się o czymś na własne a. swoje oczy to see sth with one’s own eyes- wisieć oczami na kimś/czymś to fix one’s eyes on sb/sth, to glue one’s eyes to sb/sth- wpaść komuś w oko to catch one’s fancy; (zwrócić uwagę) to catch sb’s eye- wykłuwać komuś oczy czymś to fling sth in sb’s face- wypatrywać (sobie) za kimś/czymś oczy to look out for sb/sth- z zamkniętymi a. zawiązanymi oczami (z łatwością) with one hand (tied) behind one’s back; (trafić gdzieś) with one’s eyes closed- (po)za oczami behind sb’s back- zamknąć oczy książk., euf. to pass away, to breathe one’s last (breath)- zejść komuś z oczu to get out of sb’s sight- zginąć a. zniknąć komuś z oczu to vanish from sb’s sight- oko za oko, ząb za ząb an eye for an eye, a tooth for a tooth- co z oczu, to z serca a. z myśli przysł. out of sight, out of mind- czego oko nie widzi a. oczy nie widzą, tego sercu nie żal przysł. what the eye doesn’t see, the heart doesn’t grieve (over)- pańskie oko konia tuczy przysł. the master’s eye makes the horse fat- popie oczy, wilcze gardło, co zobaczy, to by żarło przysł. sb has eyes bigger than their stomachThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > o|ko
-
63 do|jść
pf — do|chodzić1 impf (dojdę, dojdziesz, doszedł, doszła, doszli — dochodzę) Ⅰ vi 1. (dotrzeć) to reach (do czegoś to sth), to arrive- dojść do domu to reach a. get home- jak mogę dojść do dworca? how can I get to the railway station (from here)?- dochodząc do szkoły, usłyszał dzwonek na lekcje on reaching school he heard the bell ring for lessons2. (ogień, woda) to reach, to come (do czegoś up to sth)- pożar dochodził już do strychu the fire was already reaching up to the attic- woda doszła do samych drzwi the water came right up to the door- opatrunek jest za ścisły i krew nie dochodzi do nogi the dressing is too tight and the blood isn’t flowing to the leg3. [list, przesyłka, wiadomość] to reach (do kogoś sb)- jego list jeszcze nie doszedł his letter hasn’t arrived yet- czy pieniądze już doszły? has the money arrived yet?- doszło do moich uszu, że przenosi się pan do Paryża I heard that you’re moving to Paris- doszły mnie słuchy, że wyszłaś za mąż I hear you got married- dochodzą (do) nas plotki o jej życiu prywatnym we hear various rumours about her private life- mało z tego, co mu tłumaczę, dochodzi do niego not much of what I say gets through to him- wreszcie doszło do jego świadomości, że… it finally got through to him that…- program dochodzi przez satelitę the programme’s transmitted by satellite4. (dolecieć) [dźwięk, zapach] to come- z ogrodu dochodził miły zapach kwiatów a pleasant smell of flowers was coming from the garden- uliczny hałas tu nie dochodzi you can’t hear the traffic here- dziwny dźwięk doszedł do jego uszu he heard a strange sound5. (dołączyć) to join (do czegoś sth)- do naszego zespołu doszli nowi zawodnicy some new players have joined our team- doszedł nam nowy temat do dyskusji we have a new topic to discuss- do pensji dochodzi premia oraz różne dodatki on top of the salary there’s a bonus and various additions- po urodzeniu się dziecka dojdą nam nowe obowiązki after the baby’s born, we’ll have additional obligations6. [liczba, temperatura, cena] to amount, to come (do czegoś to sth)- liczba ofiar w wypadkach drogowych w tym miesiącu doszła już do 1000 the number of road accident victims this month has already reached 1,000- jego długi dochodziły do dwóch milionów złotych his debts amounted a. came to almost two million zlotys- kurs dolara doszedł do 4 zł the exchange rate for the dollar went up to a. reached 4 zlotys- upał dochodził do 40°C the temperature was approaching 40°C7. (osiągnąć) to achieve, to attain (do czegoś sth)- dojść do perfekcji w czymś to achieve a. attain perfection in sth- dojść do bogactwa to become rich- dojść do pełnoletności to come of age- dojść do punktu kulminacyjnego/zenitu to reach a high/zenith- dojść z kimś do porozumienia a. zgody to reach a. come to (an) agreement a. an understanding with sb- po długich negocjacjach rząd i związki dochodzą do porozumienia after protracted negotiations, the government and unions are coming to an understanding- dojść do sławy to become famous- dojść do władzy to come a. rise to power- jak on doszedł do takich pieniędzy? how did he come into that kind of money?- tylko najwytrwalsi do czegoś dochodzą only the most persevering people achieve anything (in this world)- jego wściekłość dochodziła do obłędu his fury verged on madness8. (domagać się) to demand- dochodzić zwrotu długu to demand the settlement of a debt- dochodzić swoich praw na drodze sądowej to pursue one’s rights in a court of law- dochodzić sprawiedliwości to seek a. demand justice9. (ustalić) to find out- dochodzić prawdy to search for the truth- nie dojdziesz prawdy you’ll never find out a. know the truth- postanowił dojść, o co im chodzi he resolved to find out what they meant- trudno dojść, jak jest naprawdę it’s hard to find out what the real situation is- dojść do wniosku a. przekonania to reach a. come to a conclusion10. (dogonić) to catch up- dojść kogoś to catch sb up a. catch up with sb- dochodził biegnącego przed nim Francuza he was catching up with the French runner in front of him- dojść do piłki/podania to get to the ball11. (o potrawie, mięsie, ryżu) to be ready- ziemniaki jeszcze twarde, ale zaraz dojdą the potatoes are still a bit hard, but they’ll be ready in a minute- zostaw mięso w piecu, niech dojdzie leave the meat in the oven to finish off for a bit12. (dojrzeć) [zboże, owoce, warzywa] to ripen- zboża już dochodzą the corn will be ripe soonⅡ v imp. (zdarzyć się) to happen, to come about- nie wiem, jak do tego doszło I’ve no idea how it happened a. came about- po operacji doszło do powikłań some complications arose after the operation- często dochodziło pomiędzy nimi do spięć there were often arguments between them- na tym skrzyżowaniu często dochodzi do wypadków accidents often occur at this crossroads- dochodzi do tego, że dzieci kłócą się z nauczycielami w szkole it’s coming to the point a. reaching the stage where children are quarrelling with their teachers at school- doszło do tego, że nikt nie podał mu ręki in the end no one shook his hand- do czego to doszło! what (on earth) are things coming to!■ dojść z czymś do ładu to get to grips with sth- dojść do ładu ze swymi myślami to get a. bring one’s thoughts under control- dojść z kimś do ładu to reach an understanding with sb- gdy się upił, trudno było z nim dojść do ładu when he got drunk, it was difficult to get through to him- nie dojdę z tym chłopakiem do ładu, nie chce mnie w ogóle słuchać I can’t cope with that boy, he doesn’t want to listen to me at allThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > do|jść
-
64 raz
raz [ras]\raz na miesiąc/tydzień/godzinę/rok einmal im Monat/die [ lub in der] Woche/die [ lub in der] Stunde/im Jahrani \razu kein einziges [ lub nicht ein] Malile \razy? wie oft?nie \raz, nie dwa öfters\raz czy dwa ein- oder zweimalsto \razy ci powtarzam, że... hundert Mal habe ich dir gesagt, dass...zapamiętaj to sobie \raz na zawsze! merk dir das ein für alle Mal!\raz się śmiejesz, \raz płaczesz mal lachst du, mal weinst dużeby mi to było ostatni \raz! dass mir das das letzte Mal gewesen ist!po \raz pierwszy zum ersten Malpo \raz pierwszy i ostatni zum ersten und letzten Malza każdym \razem jedes Maljeszcze \raz noch einmaldwa \razy nie będę powtarzać ich werde es nicht noch einmal wiederholenpierwszy \raz słyszę das höre ich zum ersten Maltrzy \razy więcej [pieniędzy/widzów/egzemplarzy] dreimal soviel [Geld/Zuschauer/Exemplare]dwa \razy pięć równa się... zwei mal fünf ist [gleich]...tym \razem diesmalinnym \razem ein andermal, ein anderes Malpewnego \razu einmalw takim \razie dannw każdym \razie in jedem Fall, jedenfallsw najlepszym/najgorszym \razie im besten/schlimmsten Fall, besten-/schlimmstenfallsw przeciwnym \razie andernfalls, sonstna drugi \raz [uważaj/nie spóźnij się] nächstes Mal [pass auf/verspäte dich nicht]\raz po \raz immer wieder, ab und zuw \razie potrzeby bei Bedarf, wenn nötigw \razie czego gegebenenfalls, wenn etwas sein sollte ( fam)okładać kogoś \razami jdn mit Schlägen bearbeiten4) ( natychmiast)od \razu sofort, unverzüglich5) ( tymczasem)na \razie uczy się einstweilen [ lub vorläufig] lernt ergłupi dwa \razy traci ein Dummer verliert zweimal [ lub wiederholt seine Fehler]II. num eins\raz, dwa, trzy... eins, zwei, drei...nie pojechał w góry — \raz, że nie miał pieniędzy, dwa, że był przeziębiony ( pot) er ist nicht in die Berge gefahren, weil er erstens kein Geld hatte und zweitens, weil er erkältet warIII. adv1) ( kiedyś) einmal, einst\raz byłem w Londynie einmal war ich in London2) ( wreszcie) endlichniech się to już \raz skończy! wenn das doch endlich aufhören würde [ lub aufhörte] !3) ( już) einmalnie cofnę \raz danej obietnicy ein einmal gegebenes Versprechen nehme ich nicht zurück -
65 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
66 dot|knąć
pf — dot|ykać1 impf (dotknęła, dotknęli — dotykam) Ⅰ vt 1. (zetknąć) to touch- dotknąć ściany ręką to touch a wall (with one’s hand)- delikatnie dotykał wargami jej warg he delicately touched his lips to hers- nikomu nie pozwalał dotykać swoich rzeczy he never allowed anybody to touch his things- wyciągnął rękę, ale nie mógł dotknąć sufitu he stretched his arm out but he couldn’t touch the ceiling- coś miękkiego dotknęło jego pleców something soft touched his back- lekko dotknięta zasłona poruszyła się the curtain, lightly touched, moved- słońce dotknęło (do) horyzontu the sun touched the horizon2. przen. (poruszyć w rozmowie) to touch (up)on [problemu, sprawy] 3. przen. (urazić) to hurt, to wound- dotknąć kogoś do żywego to hurt sb to the quick przen.- jej uszczypliwe docinki bardzo mnie dotknęły I was hurt to the quick by her cutting remarks- nie czuł się dotknięty wykluczeniem z klubu he had no hard feelings about being barred from the club4. przen. (doświadczyć) [choroba] to afflict; [powódź, klęska, nieszczęście] to afflict, to affect- kryzys dotknął również naszą rodzinę the crisis affected our family as well- ludzie dotknięci cukrzycą people suffering from diabetes5. przen. (zająć się) nie dotknąć czegoś not to touch sth- wrócił późno i nawet nie dotknął obiadu he got back late and didn’t even touch his dinner- już nigdy nie dotknę fortepianu I’ll never touch the piano againⅡ dotknąć się — dotykać się 1. (zbliżyć się) to touch- niechcący dotknął się gorącego żelazka he inadvertently brushed against the hot iron2. pot., przen. (zająć się) to undertake vt; to get down (czegoś to sth)- nie pamiętam, żeby dotknęła się jakiejś roboty I don’t remember her ever getting down to any work- czego się dotknął, przynosiło zysk everything he touched turned a profit, everything he turned his hand to made moneyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dot|knąć
-
67 trzeba
praed. 1. (należy) trzeba coś zrobić it’s necessary to do sth- trzeba pracować it’s necessary to work- trzeba mu o tym powiedzieć he should a. ought to be told about it- trzeba mu było powiedzieć he should have been told- czy warto to czytać? nie tylko warto, ale nawet trzeba is it worth reading? it’s not only worth it, it’s essential a. a must- trzeba mieć dużo zdrowia, żeby wytrzymać taką podróż you have to be very fit to survive such a journey- trzeba być głupim, żeby tak się zachować only a fool would behave like that- trzeba, żebyś znał prawdę you should know the truth- sprawdź, czy wszystko jest jak trzeba go and check everything is all right- kiedy trzeba, odważnie wypowiada swoje zdanie when necessary, s/he’s quite outspoken- pójdę tam, jeśli trzeba I’ll go there, if necessary- po co tam włazisz gdzie nie trzeba? why do you keep going where you’re not welcome?- zachowuj się jak trzeba behave as one should- zgłosił się o ósmej rano, jak trzeba he came at eight in the morning, as expected- trzeba przyznać, że… admittedly,…- trzeba dodać, że… additionally,…2. (potrzeba) jemu/jej czegoś trzeba he/she needs sth- będzie miała wszystko, czego jej trzeba she’ll have everything she needs- czy trzeba ci pieniędzy? do you need any money?- do tego trzeba dużo cierpliwości this requires a lot of patience- „pomóc ci?” – „nie trzeba” ‘do you need help?’ – ‘no, thanks’- trzeba czasu, aby to zrozumieć it takes time to understand it■ trzeba ci wiedzieć, że… książk. you should be aware (that)…- trzeba szczęścia/nieszczęścia/trafu, żeby… as luck would have it…* * *part(inv) it is necessary to...trzeba mu pomóc — we should help him, he's got to be helped
trzeba przyznać, że... — admittedly..., it should be admitted that...
dziękuję, nie trzeba — no, thanks
* * *trzeba v. pred. indecl.1. (= należy) one should, one ought to; trzeba być głupcem, żeby... one must be a fool to...; trzeba ci wiedzieć, że... you should know that...; trzeba przyznać, że... admittedly..., one has to admit that..., it should be admitted...; trzeba mu pomóc we l. sb should help him.2. (= jest niezbędne) it is necessary to l. that..., one needs to..., it is needed that...; jeśli trzeba if needed, if necessary; nie trzeba go dwa razy prosić you don't have to ask him twice; trzeba wam czegoś? do you need anything?; dziękuję, nie trzeba no, thanks; thank you, I am fine.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > trzeba
-
68 właśnie
Ⅰ part. (dokładnie) exactly, precisely- to właśnie mam zamiar zrobić that’s exactly a. precisely what I intend to do- ta właśnie kobieta this (some/very) woman- właśnie tego mi potrzeba (that’s) the very thing a. just what I need- właśnie w tej chwili just a. precisely at that moment, at that very moment- ten właśnie list najbardziej ją zaniepokoił (in fact) it was this letter that perturbed her most- dlaczego właśnie dziś wróciła? why did she have to come back today (of all days)?Ⅱ adv. (akurat) just- właśnie wróciłem I’ve just got a. come back- właśnie przyjechała she has just arrived- właśnie wychodzi/wychodził do pracy he’s just/he was just leaving for work- właśnie miałem do ciebie dzwonić I was just about to a. just going to call you- właśnie widzę/słyszę! so I see/hear!- właśnie widzę, że jesteś zajęta I can see you’re busy- właśnie wtedy just then- właśnie wtedy ktoś zapukał do drzwi just then there was a knock on the doorⅢ inter. exactly!, precisely!- no właśnie! just so!- „on nic o tym nie wiedział” – „właśnie, że wiedział” ‘he knew nothing about it’ – ‘but he did’- „beznadziejna sztuka” – „właśnie, że nie” ‘a lousy play’ – ‘no, it’s not’- „chyba się nigdzie nie wybierasz?” – „właśnie, że tak” ‘you’re not going anywhere, are you?’ – ‘I am actually’* * *advwłaśnie wtedy/tam/dlatego — this is when/where/why
to właśnie lub właśnie to powiedział/zrobił — that's just what he said/did
właśnie idzie/przyjechała — she is just coming/has just come
nie było cię tam — właśnie że byłam! — you weren't there — I was so!
nie pójdziesz — właśnie że pójdę! — you're not going — I am too!
* * *adv.1. (= istotnie) indeed; precisely; tego właśnie mi potrzeba that's exactly what I need; o to właśnie mi chodziło that's what I meant.2. (= dopiero co, akurat) just; właśnie miałam wyjść, kiedy... I was (just) about to leave, when...; właśnie nadchodzą here they come; właśnie się przejaśnia it's clearing up right now; właśnie widzę/słyszę so I see/hear; właśnie wstałem I've just got up; właśnie wtedy just then; właśnie w tym hotelu in this very hotel.int.1. (= tak jest) precisely; no właśnie quite (so).2. (= jeszcze czego) yeah, right; właśnie, że nie no way.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > właśnie
-
69 że
z, ze Ⅰ praep. 1. (przed określeniami miejsca) from (czegoś sth); (o pomieszczeniu, pojemniku) from, out of (czegoś sth); (o powierzchni) off (czegoś sth)- z Polski/ze Szkocji from Poland/Scotland- pamiątka z Japonii a souvenir from Japan- św. Franciszek z Asyżu St Francis of Assisi- jechać z Berlina do Warszawy to go from Berlin to Warsaw- wyszedł z domu o trzeciej he left home at three- wyjął pieniądze z portfela he took some money out of his wallet- zjechał na sankach z górki he went down the hill on a sledge- gwóźdź wystający z deski a nail sticking out of a plank- zdjął obraz ze ściany he took the picture off the wall- sprzątnęła brudne naczynia ze stołu she cleared the dirty dishes off the table- podniósł coś z podłogi he picked something up off the floor- zsiadł z konia he got off the horse2. (określający kierunek, stronę) from (czegoś sth)- hałasy dochodzące z góry noises coming from upstairs- widok z wieży kościoła the view from the church tower- z każdej strony a. ze wszystkich stron from all sides, from every side- z lewej/prawej strony (znajdować się) on a. to the left/right; (zbliżać się) from the left/right- z mojej lewej/prawej strony (tuż obok) by my left/right side; (nieco dalej) to my left/right- z tamtej strony brzeg jest bagnisty on the other side the shore is marshy- z przodu/tyłu at the front/back3. (określający źródło, pochodzenie) from (czegoś sth)- informacje pochodzące z dziennika telewizyjnego information from the TV News- dane z rocznika statystycznego data from a statistical yearbook- wiadomość z pewnej gazety information from a certain newspaper- znał jej adres z książki telefonicznej he knew her address from the telephone directory- wiem o tym z doświadczenia I know it from experience- z badań rynkowych wynika, że… from market research it emerges that…- dyrektor z wyboru/nominacji an elected/a nominated director- towary z importu imported goods- odrzuty z eksportu export rejects- znalazł sobie pracę z ogłoszenia he found a job through an ad4. (z określeniami czasu) from, of (czegoś sth)- zamek z XV wieku a castle (dating) from the 15th century- fotografie z lat szkolnych photographs from one’s school days- jego list z 12 maja his letter of 12 May- to jest rachunek za telefon z ubiegłego miesiąca this is the phone bill for a. from last month- z rana in the morning- z samego rana first thing in the morning5. (wskazuje na podstawę, wzór) from (czegoś sth)- rysunek z natury a drawing from nature- odpis z oryginału a duplicate of the original- wyrecytować coś z pamięci to recite sth from memory- przepisał dane z tablicy he copied down the data from the board6. (wskazuje na surowiec) of, from (czegoś sth)- z drzewa/ze stali of a. from wood/steel- zasmażka z mąki i wywaru a roux of a. from flour and stock- z czego to jest zrobione? what is it made of a. from?- wiązanka z czerwonych róż a bunch of red roses- sok z wiśni/malin cherry/raspberry juice- sałatka z pomidorów/selera a tomato/celery salad- dom wybudowany z cegieł a brick-built house7. (wskazuje na zbiór) of (kogoś/czegoś sb/sth)- któryś z nich/nas one of them/us- jeden z uczniów one of the pupils- żaden z nauczycieli none of the teachers- najstarszy/najmłodszy z nich the oldest/youngest of them- czy któryś z was go zna? do any of you know him?- czy coś z tego rozumiesz? do you understand any of that?8. (wskazuje na przyczynę stanu) out of, from (czegoś sth)- z radości/ze strachu out of joy/fear- z konieczności (out) of necessity- zemdleć z wyczerpania to faint from exhaustion- umrzeć z głodu die of starvation- wyszła za mąż z miłości she married for love a. out of love- udusił się z braku powietrza he suffocated through lack of air9 (wskazuje na stan początkowy) from (kogoś/czegoś sb/sth)- z nasion/pąków from seeds/buds- wyrosła z niej śliczna dziewczyna she grew into a very pretty girl- z majora awansował na pułkownika he was promoted from major to colonel- inflacja spadła z 10 do 8 procent inflation went down from 10 to 8 per cent- z niewinnej sprzeczki zrobiła się wielka awantura an innocent tiff turned into a big row pot.10 (wskazuje na cechę) znany/słynny z czegoś well-known/famous for sth- miasto słynie z zabytkowych budowli the town is famous for its historic buildings- z oczu jest podobna do matki her eyes are like her mother’s- ze sposobu bycia przypominał ojca he resembled his father in manner11 (wskazuje na natężenie) z całego serca with all one’s heart- ze wszystkich sił with all one’s might- z całą dokładnością with the utmost accuracy- podkreślić z całą mocą to emphasize most strongly- z grubsza roughly- z lekka lightly- z rzadka rarely, seldom- z uwagą attentively- z wysiłkiem with (an) effort12 (wskazuje na element całości) with (kimś/czymś sb/sth)- kawa z mlekiem coffee with milk- dom z ogrodem a house with a garden- dziewczyna z niebieskimi oczami a girl with blue eyes- matka z dzieckiem na ręku a mother carrying a. with a baby in her arms- samolot ze stu osobami na pokładzie a plane with a hundred people on board- chleb z masłem bread and butter- mieszkanie z umeblowaniem a furnished flat- sklep z używaną odzieżą a second-hand clothes shop- deszcz ze śniegiem sleet- podróżowała z mężem i dwojgiem dzieci she travelled with her husband and two children- dyskutował z synem he was arguing with his son- rozstał się ze swą przyjaciółką he parted with his girlfriend- zaprzyjaźniła się z nim dwa lata temu she became friendly with him two years ago- pójdziesz z nami do kina? are you going to the cinema with us?- wyszedł na spacer z psem he took the dog for a walk- porozmawiam z nim o tym jutro I’ll talk to him about it tomorrow13 (wskazuje na sposób) with (czymś sth)- z niedowierzaniem/ze zdumieniem in a. with disbelief/astonishment- okno zamknęło się z trzaskiem the window closed with a bang- obudził się z bólem głowy he woke up with a headache- leżał na trawie z rękami pod głową he was lying on the grass with his hands behind his head- płynąć z wiatrem/prądem to sail with the wind/current14 (wskazuje na cel) pójść do kogoś z prośbą o radę to go to sb to request advice- pośpieszyć komuś z pomocą to go to sb’s aid- pojechał do Niemiec z wykładami he went to Germany on a lecture tour15 (wskazuje na współzależność) with (czymś sth)- z wiekiem with age- wraz ze wzrostem ciśnienia with the growth of a. in pressure- z czasem with a. in time- z upływem czasu with the passing of time- z każdym dniem/rokiem with each passing day/year16 (z określeniami pory) with (czymś sth)- z końcem/początkiem sierpnia at the end/beginning of August- z nadejściem lata with the approach of summer17 (eliptyczne) about (kimś/czymś sb/sth)- co z artykułem? what about the article?- co się z tobą działo? what have you been doing with yourself?- co zrobić z tymi szmatami? what shall I do with these rags?- z babcią jest źle, znowu miała atak Granny’s not well, she’s had another seizure18 (w przysłówkach) literatura zwana z angielska science fiction literature known by the English name of science fiction- ubrany z niemiecka dressed in German style- mówił trochę z cudzoziemska he spoke with a slight foreign accentⅡ part. around, about- zajęło mi to z godzinę it took me around an hour- miał ze czterdzieści lat he was around forty* * ** * *I.że1conj.1. ( wprowadza zdanie podrzędne rozwijające treść) that; ona mówi, że on nie przyjdzie she says (that) he won't come; wiem, że to niemożliwe I know (that) it's impossible.2. (wprowadza zdanie podrzędne wyrażające przyczynę, uzasadnienie) as, because, for; nie zrobię tego dlatego, że już ci nie wierzę I won't do it because I don't trust you anymore.3. ( wprowadza zdanie podrzędne wyrażające skutek) so... that; był tak zmęczony, że ledwie szedł he was so tired that he could hardly walk.4. ( w związkach wyrazowych) mimo że l. tyle że despite the fact that, in spite of the fact that; nadal był zdrów, tyle że się postarzał he was still in good health, except (for the fact) that he grew old.II.że2particle1. ( rozpoczyna zdanie) że też o tym nie wiedziałam! I wish I had known; że już nie wspomnę... let alone...; że tak powiem so to say, so to speak; że już nie wspomnę o X never mind X, not to mention X.2. ( w składzie wyrażeń o charakterze spójnikowym lub modalnym) although, nevertheless; mimo że był chory, poszedł do szkoły although he was sick he went to school, he was sick, nevertheless he went to school; omalże almost; tylko że only.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > że
-
70 wissen
wissen ['vɪsən] <weiß, wusste, gewusst>I. vtviel \wissen dużo wiedziećjdn in guten Händen \wissen ( geh) wiedzieć, że ktoś jest w dobrych rękacher weiß, was er will [on] wie, czego chcedavon weiß ich nichts nic mi o tym nie wiadomowenn sie das gewusst hätte! gdyby [była] to wiedziała!wenn er das wüsste! gdyby [on] to wiedział!woher soll ich das \wissen? skąd mam to wiedzieć?2) ( können)etw zu schätzen \wissen potrafić coś docenić3) ( erfahren)jdn etw \wissen lassen powiadamiać [ perf powiadomić] kogoś o czymśII. vi1) ( bewusst sein)von etw \wissen ( geh) wiedzieć o czymśsoviel ich weiß o ile mi wiadomo[ach], weißt du, ... [ach, ] wiesz,...[ach], \wissen Sie, ... [ach, ] wie Pan,...2) ( sich erinnern)weißt du noch? pamiętasz jeszcze?\wissen Sie noch? pamięta Pan jeszcze?nicht mehr aus noch ein \wissen być bezradnymnicht, dass ich wüsste ( fam) nic mi o tym nie wiadomo -
71 utrzymywać
1. (-uję, -ujesz); perf -ać; vt( ciężar) to bear, to carry; (dom, dzieci, rodzinę) to provide for; (równowagę, porządek) to keep, (bronić: miasto, twierdzę) to hold2. vi* * *ipf.1. (= trzymać) hold.2. (= podpierać, podtrzymywać) bear, carry.3. (= kierować, kontrolować) hold, keep in hand; utrzymać konia keep a horse in hand, control a horse; utrzymać kierownicę control the steering wheel, not let go off the steering wheel; utrzymać kogoś w ryzach keep a tight hold on sb; utrzymać coś w tajemnicy keep sth secret; utrzymywać kogoś w niepewności keep sb in uncertainty, keep sb guessing; utrzymywać kogoś w nieświadomości czegoś keep sb in ignorance of sth; nie potrafić utrzymać języka za zębami not be able to hold one's tongue.4. (= zachowywać) keep, maintain; ( o cenach) (= nie pozwolić na zniżkę) keep up; utrzymać dyscyplinę/formę keep discipline/fit; utrzymywać kurs żegl. hold to a course; utrzymać porządek keep order; utrzymać posadę hold down a job; utrzymać poziom (o szkole, uczelni itp.) live up to the standard; utrzymać spokój keep calm; utrzymać wagę maintain one's weight; utrzymywać coś w dobrym stanie/w czystości keep sth in good condition/clean; utrzymywać kontakt z kimś be in touch with sb; utrzymywać l. prowadzić z kimś korespondencję carry on l. keep up a correspondence with sb; utrzymywać kogoś przy życiu keep sb alive.5. (= zatrzymywać) keep; utrzymać kogoś na stanowisku keep sb in their job; utrzymać kogoś na miejscu keep sb, not let sb go.6. (= zapewniać byt) provide for, support, maintain; utrzymywać rodzinę provide for one's family, support a family, bring home the bacon.7. (= wynajmować, zatrudniać) keep; utrzymywać służbę keep servants.8. (= bronić) hold, remain in possession of; utrzymać twierdzę hold a fortress.9. lit. (= twierdzić) maintain, hold, claim; ona utrzymuje, że... she will have it that...ipf.1. (= nie zmieniać pozycji) stay, remain; utrzymywać się na nogach be able to stand ( on one's own), keep one's feet; utrzymywać się na wodzie float, rest on water, stay afloat; ( jako właściwość fizyczna) be buoyant; utrzymywać się na fali przen. (manage to) stay on top.2. (= nie tracić, pozostawać) remain, keep; utrzymać się na stanowisku ( w pracy) remain at one's post; utrzymać się w pracy hold down one's job; pozostać przy władzy l. u steru władzy remain in power; utrzymać się w lidze stay in the league; utrzymywać się przy życiu stay alive.3. (= trwać) last, survive, persist, linger; ( o pogodzie) hold; utrzymywać się w dobrej formie stay fit.4. (= żyć) make l. earn one's living, earn one's keep ( z czegoś off sth); subsist ( dzięki czemuś on sth); utrzymywać się z pracy rąk live by one's labor; z czego się utrzymujesz? what do you do for a living?; how do you make l. earn your living?5. (= nie poddawać się) hold one's ground, hold the line.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > utrzymywać
-
72 dotykać
(-am, -asz); dotknąć; vt dotykać kogoś/czegoś — ( stykać się) to touch sb/sth; ( badać dotykiem) to feel sb/sthdotykać czegoś — (podłogi, pedałów) to reach sth; (tematu, sprawy) to touch on lub upon sth
dotykać kogoś — (o chorobie, nieszczęściu) to afflict sb
* * *ipf.1. (= zetknąć z ręką/palcem itp.) touch ( czegoś czymś sth with sth); (ręką t.) feel ( czegoś sth); dotknąć drażliwego tematu touch (up)on a sensitive subject; ludzka noga nie dotknęła tego miejsca no human has set foot in this place before; nawet nie dotknąłem tych pieniędzy I didn't even touch the money; nie dotykać! do not touch!2. (= urazić) hurt, upset; dotknąć kogoś do żywego cut sb to the quick.3. (= ciężko doświadczyć) (o chorobie, dolegliwości) afflict; (o podwyżce, recesji, redukcjach) hit.ipf.be touching, touch; czego się dotknął, robił to doskonale he excelled at whatever he did; niczego się nie dotknę I won't lift l. raise a finger.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dotykać
-
73 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
74 żal
m (G żalu) 1. (uczucie smutku) sorrow C/U; (po śmierci kogoś) grief; (uczucie zawodu) regret C/U- żal po czymś grief at a. over sth- przejmować kogoś żalem to fill sb with grief- pogrążony w żalu książk. grief-stricken- pozostali w nieutulonym żalu the bereaved2. (współczucie) sorrow U, pity U- żal mi go I feel sorry for him3. (skrucha) remorse U, regret C/U (za coś for sth); contrition książk. (za coś for sth) 4. zw. pl (skargi) resentment U, grudge- czuć głęboki żal do kogoś to feel deep resentment towards sb- mieć żal to have a grudge- □ żal za grzechy Relig. contrition- Gorzkie Żale Relig. Lenten Psalms- gorzkie żale Relig. Lent service* * *-u; -e; m( smutek) sorrow; ( skrucha) regret; ( rozgoryczenie) bitternessmieć do kogoś żal — to have lub bear a grudge against sb
żal za grzechy — REL repentance
* * *I.żal1mi1. (= smutek) sorrow; (zwł. po stracie bliskiej osoby) grief ( z jakiegoś powodu over l. at sth); pogrążyć się w żalu grieve, mourn, be sorrowful, be grief-stricken; usychać z żalu be dying from sorrow; serce mi pęka z żalu my heart bleeds; mam nadzieję, że nie masz do mnie żalu? I hope you have no hard feelings toward me; nie pomogą spóźnione żale it's no use crying over spilt milk; z żalem zawiadamiamy, że... we regret to inform that...; z żalem with deep regret; zrobił to bez żalu he did it without regret.2. (= skrucha) regret, remorse, contrition; żal za grzechy rel. penitence, repentance; żal niedoskonały ( z obawy przed karą) attrition.II.żal2adv.(= smutno) zrobiło mi się żal I felt sorry; czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal what the eye sees not, the heart craves not; strasznie mi jej żal I feel sorry for her, I pity her.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > żal
-
75 g|ęba
f (G pl gąb a. gęb) 1. posp. (twarz) mug posp., kisser posp.- zakazana gęba an ugly mug- dać komuś/dostać w gębę to give sb one/to get one in the kisser a. face- zamknij gębę! shut your face! pot.- ani razu nie otworzył gęby he didn’t open his trap once pot.- przyglądał się im z rozdziawioną gębą he stared at them with his mouth wide open2. (pysk zwierzęcia) mouth, maw■ na gębę pot. verbally- to bogacz pełną gębą he’s as rich as they come- aktorka pełną gębą a born actress, an actor through and through- nie mieć czego do gęby włożyć to be starving- nie mieć do kogo gęby otworzyć pot. to have no one to talk to- śmiać się całą gębą to laugh one’s head off pot.- gęba na kłódkę! keep your trap shut!- drzeć na kogoś gębę to bawl sb out pot.- trzeba mu zatkać gębę pieniędzmi we’ll have to give him some money to shut him up- gęba się mu/jej nie zamyka pot., pejor. he/she never stops yapping pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > g|ęba
-
76 naucz|yć
pf — naucz|ać impf Ⅰ vt 1. (przekazać wiedzę) to teach- nauczyć kogoś historii/języka obcego to teach sb history/a foreign language- nauczyć kogoś czytać/pływać to teach sb (how) to read/swim- nauczyć kogoś posłuszeństwa to teach sb obedience- nauczyć psa aportu/sztuczek to teach a dog to fetch/to do tricks- ojciec nauczył mnie grać a. gry na skrzypcach my father taught me (how) to play the violin- nauczono mnie, że nie należy nigdy kłamać I was taught never to lie2. (pouczyć) to teach- życie nauczyło go cierpliwości life has taught him to be patient- historia nas nauczyła, że… history has taught us that…Ⅱ nauczyć się to learn (zdobyć umiejętność) to teach oneself (czegoś sth)- nauczyć się szyć to learn sewing a. (how) to sew- nauczyć się punktualności to learn to be punctual- nauczyć się wiersza na pamięć to learn a poem (off) by heart- nauczyłem się tego sam/od rodziców I’ve learnt it (by) myself/from my parents■ nauczony doświadczeniem książk. having learnt the lesson of experience- nauczony gorzkim doświadczeniem nie ufał nikomu from bitter experience, he trusted no one- nauczyć kogoś moresu przest. to teach sb some manners, to show sb what’s what- nauczyć kogoś rozumu pot. to knock some sense into sb- nauczyć się rozumu pot. to come to one’s senses- kiedy ty wreszcie nauczysz się rozumu! when will you ever learn?- czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał przysł. what you don’t learn as a child you can’t learn as an adult- ja cię/ja was nauczę pot. I’ll teach you- ja cię nauczę posłuszeństwa! I’ll teach you to do as you’re told!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > naucz|yć
-
77 mieć*
mieć* (mam) haben;mieć (+ inf) haben zu (+ inf), sollen;mieć na sobie anhaben;nie ma już gazet es gibt keine Zeitungen mehr;nie mam rodzeństwa ich habe keine Geschwister;mieć miejsce stattfinden;mieć za złe übel nehmen;masz ci los! da haben wir’s!;ja miałbym to zrobić? ich soll das gemacht haben?;to miał być dobry plan es soll ein guter Plan gewesen sein;miano budować dom es sollte ein Haus gebaut werden;nie ma jak świeża woda es geht nichts über frisches Wasser;jak się masz? wie geht es dir?;ile masz lat? wie alt bist du?;nie masz się czego wstydzić du brauchst dich (dessen) nicht zu schämen;mieć za sobą fig hinter sich haben;mieć się dobrze sich gut fühlen;ma się na deszcz es sieht nach Regen aus;ma się rozumieć! fam. na klar! -
78 wollen
wollen ['vɔlən] <will, wollte, wollen>arbeiten \wollen chcieć pracowaćwir wollten gerade gehen/essen chcieliśmy właśnie iść/jeśćich wollte Sie fragen, ob... ( Höflichkeitsfloskel) chciałbym Pana spytać, czy...willst du lieber eine Kassette oder eine CD haben? wolisz [mieć] kasetę czy CD?2) ( in Aufforderungssätzen)\wollen Sie einen Moment Platz nehmen? proszę zająć miejsca na chwilęwillst du wohl still sein! będziesz w końcu cicho!3) ( behaupten)er will davon nichts gewusst haben twierdzi, jakoby nic o tym nie wiedziałsie will diesen Brief geschrieben haben rzekomo ona napisała ten list4) ( müssen)Reiten will gelernt sein jazdy konnej trzeba się nauczyć5) ( werden)es sieht aus, als wolle es gleich ein Gewitter geben wygląda na to, że zaraz będzie burzaII. <will, wollte, gewollt> viwenn du willst jeżeli chcesz2) ( gehen, reisen \wollen)zu jdm \wollen chcieć udać się do kogośzu wem \wollen Sie? Pan do kogo?3) (fam: funktionieren)das Herz will nicht mehr so richtig serce nie pracuje już jak trzeba4) ( wünschen)[ganz] wie du willst [tak] jak sobie życzyszich wollte, ... życzyłbym sobie,...jdm übel \wollen ( fam) źle komuś życzyć5) dann \wollen wir mal! no to zaczynamy!ob du willst oder nicht czy chcesz czy niewenn man so will można powiedziećIII. vt1) (haben \wollen, wünschen) chciećwillst du lieber Kaffee oder Tee? wolisz kawę czy herbatę?was hat sie von dir gewollt? co od ciebie chciała?ohne es zu \wollen niechcący2) ( bezwecken)was willst du mit dem Hammer? co chcesz robić tym młotkiem?3) (fam: brauchen)Kinder \wollen viel Liebe dzieci potrzebują dużo miłości4) da ist nichts zu \wollen ( fam) nie da się tu niczego zmienićetwas von jdm \wollen (fam: böse Absichten haben) chcieć coś od kogoś; ( sexuelles Interesse haben) mieć na kogoś ochotęwas will man mehr! czego więcej chcieć! -
79 brak
сущ.• вина• голод• грех• дефект• дефицит• заблуждение• изъян• лишение• невыгода• недостаток• недостаточность• недостача• недочет• неполадка• неполноценность• нехватка• оплошность• отсутствие• ошибка• порок• проступок• скудость• слабость* * *1) (niedostatek, nieobecność) недостаток, нехватка, отсутствие2) (nie ma, brakuje) нет, недостаёт, не хватает3) (defekt, wada, rzecz wybrakowana) брак (недостаток, дефект, бракованное изделие)ślub брак (венчание)małżeństwo брак (супружество)* * *♂, Р. \braku 1. в знач. сказ, не хватает, недостаёт;\brak mi czasu у меня нет времени; \brak mi słów мне не хватает слов; czego ci \brak? чего тебе недостаёт?; biletów \brak билетов нет;
2. нехватка ž; недостача ž; отсутствие ň;cierpieć na \brak czegoś страдать от недостатка чего-л.; z \braku czegoś, w \braku czegoś из-за недостатка (отсутствия) чего-л.; 3. недостаток, дефект;uważać za \brak считать недостатком; ukryte \braki скрытые дефекты;
4. (rzecz wybrakowana) брак, бракованное изделие;5. (luka) пробел; \braki w wykształceniu пробелы в образовании+1. brakuje, braknie 3. wada, defekt
* * *м, Р braku1) в знач. сказ. не хвата́ет, недостаётbrak mi czasu — у меня́ нет вре́мени
brak mi słów — мне не хвата́ет слов
czego ci brak? — чего́ тебе́ недостаёт?
biletów brak — биле́тов нет
2) нехва́тка ż; недоста́ча ż; отсу́тствие ncierpieć na brak czegoś — страда́ть от недоста́тка чего́-л.
z braku czegoś, w braku czegoś — из-за недоста́тка (отсу́тствия) чего́-л.
3) недоста́ток, дефе́ктuważać za brak — счита́ть недоста́тком
ukryte braki — скры́тые дефе́кты
4) ( rzecz wybrakowana) брак, брако́ванное изде́лие5) ( luka) пробе́лbraki w wykształceniu — пробе́лы в образова́нии
Syn: -
80 pasować
1. (-uję, -ujesz); vt 2.2) to pass* * *I.pasować1ipf.1. ( części czegoś do siebie) fit, adjust.2. (= dobrze leżeć, przylegać) fit; ta sukienka nie pasuje na ciebie, jest za ciasna this dress does not fit you, it's too tight; pasuje jak ulał it fits like a glove.3. (= harmonizować) match, go together, suit; kapelusz nie pasuje do płaszcza the hat does not match the coat; trwała nie pasuje mi do twarzy the perm does not suit me; coś pasuje jak wół do karety sth is l. feels like a square peg in a round hole.II.pasować2ipf. l. pf.pasować kogoś na kogoś appoint sb (to be l. as) sb; pasować kogoś na rycerza knight sb, dub sb.III.pasować3ipf.1. pass.2. przen. (= wycofywać się z czego) back out.ipf. l. pf.1. ( na kogoś) appoint o.s.2. (= zmagać się) wrestle, struggle.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pasować
См. также в других словарях:
nie wiem [nie wiadomo] co — {{/stl 13}}{{stl 33}} coś, rzadziej ktoś, do czego (do kogo) ma się negatywny stosunek; byle co, byle kto :{{/stl 33}}{{stl 10}}Przyniósł z bazaru takie nie wiem co. Przyszło takie nie wiadomo co i się rządzi. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
nie ma strachu — {{/stl 13}}{{stl 7}} wszelkie wątpliwości są nieuzasadnione, nie ma się czego bać, wszystko dobrze się skończy : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nie ma strachu, proszę wsiadać do helikoptera! {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
nie — (pisane rozdzielnie) partykuła przecząca 1. w połączeniu z czasownikami a) «stanowi zaprzeczenie jakiejś czynności lub stanu, które dany czasownik wyraża; w konstrukcjach zdaniowych uwydatnia kontrast, przeciwieństwo, stopień nasilenia danej… … Słownik języka polskiego
jak przyjdzie co do czego — {{/stl 13}}{{stl 8}}mod. {{/stl 8}}{{stl 7}} wyraża zastrzeżenia mówiącego: gdyby się stało coś wiadomego, w określonej sytuacji : {{/stl 7}}{{stl 10}}Jak przyjdzie co do czego, to spróbuję ci pomóc. Jak przyjdzie co do czego, po prostu powiem:… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
szukać, czego się nie zgubiło — {{/stl 13}}{{stl 7}}to samo co szukać wczorajszego dnia. {{/stl 7}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
jeszcze czego! — {{/stl 13}}{{stl 8}}wykrz. {{/stl 8}}{{stl 7}} wyraża oburzenie połączone z protestem, odmową : {{/stl 7}}{{stl 10}}Chcę pieniędzy. – Jeszcze czego! Nic nie dostaniesz! {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
co — I {{/stl 13}}{{stl 8}}zaim. D. czego, C. czemu, B. co, NMc. czym, blm {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} używany w pytaniach o dowolny obiekt, zawiera skierowaną do słuchacza prośbę o wskazanie tego obiektu lub o… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
2010 Polish Air Force Tu-154 crash — Polish Air Force Tu 154 crash Part of the fuselage near Smolensk Accident summary Date 10 April … Wikipedia
mówić — 1. Coś mówi samo za siebie «coś jest oczywiste, nie wymaga komentarza ani dodatkowych wyjaśnień»: Energia elektryczna wytwarzana na bazie bełchatowskiego węgla jest o 40 proc. tańsza od energii uzyskanej z innych źródeł. To mówi samo za siebie.… … Słownik frazeologiczny
duch — 1. Człowiek małego ducha «człowiek tchórzliwy, przesadnie ostrożny»: Przyznaję się – człowiek małego ducha – iż dałem się sprowokować do dyskusji (...) B. Maj, Kronika. 2. Człowiek wielkiego ducha «człowiek odważny, szlachetny»: Stańczyk to… … Słownik frazeologiczny
wszystko — 1. Już po wszystkim «wyrażenie używane bezpośrednio po zakończeniu czegoś, czego nie da się odwrócić»: W nagłą ciszę wtargnęły dzwonki. Czemu nie strzelają? Już po wszystkim. Atak odparty. R. Bratny, Kolumbowie. 2. Ktoś do wszystkiego «ktoś, komu … Słownik frazeologiczny