Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

copious

  • 41 farctum

    farcĭo, farsi, fartum, sometimes farctum (post-class. form farsum, Petr. 69; Apic. 4, 2; 8, 8;

    and farcītum,

    Cassiod. Inst. Div. Litt. 22), 4, v. a. [Gr. phrak-, phrassô, to shut in; cf. Lat. frequens; Germ. Berg, Burg], to stuff, cram, fill full (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    pulvinus perlucidus Melitensi rosa fartus,

    Cic. Verr. 2, 5, 11, § 27:

    medios parietes farcire fractis caementis,

    Plin. 36, 22, 51, § 172:

    intestinum,

    Apic. 2, 3:

    mustelae ventriculus coriandro fartus,

    Plin. 29, 4, 16, § 60: Jovis satelles jecore opimo farta et satiata, etc., Cic. Poët. Tusc. 2, 10, 24; cf.:

    edaces et se ultra quam capiunt farcientes,

    Sen. Ep. 108.—
    B.
    In partic., to fatten an animal, = saginare:

    gallinas et anseres sic farcito,

    Cato, R. R. 89; Varr. R. R. 3, 9 fin.; Col. 8, 7, 4.—
    II.
    Transf. (rare; not in Cic.).
    A.
    In gen., to fill, cram with any thing:

    fartum totum theatrum,

    filled, App. Flor. p. 353, 37:

    infinitis vectigalibus (rex) erat fartus,

    Vitr. 2, 8 med.; Cat. 28, 12.—
    B.
    To stuff or cram into:

    in os farciri pannos imperavit,

    Sen. Ira, 3, 19:

    totum lignum in gulam,

    id. Ep. 70 med.:

    ischaemon in nares,

    Plin. 25, 8, 45, § 83:

    hinc farta premitur angulo Ceres omni,

    i. e. copious, abundant, Mart. 3, 58, 6.—Hence, fartum ( farctum), i, n., stuffing, filling, inside:

    intestina et fartum eorum, cum id animal nullo cibo vivat, etc.,

    Plin. 28, 8, 29, § 117; Col. 5, 10, 11; id. Arb. 21, 2 (for which:

    pulpa fici,

    Pall. 4, 10):

    viaticum,

    a filling for the journey, Plaut. Trin. 5, 2, 45, acc. to Ritschl.—Comically:

    fartum vestis, i. q. corpus,

    Plaut. Most. 1, 3, 13 (but in Plaut. Mil. 1, 1, 8, read stragem, v. Ritschl ad h. l.).

    Lewis & Short latin dictionary > farctum

  • 42 fecundus

    fēcundus (sometimes erroneously foecund-and faecund-, but v. Varr. ap. Gell. 16, 12 fin., and ap. Non. 54, 8), a, um, adj. [from ‡ feo, whence also fetus, femina, fenus, etc., cf. felix], fruitful, fertile (of plants and animals).—Constr. with abl., gen., or absol. (with gen. only poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit. (class.):

    fossiones agri repastinationesque, quibus fit multo terra fecundior,

    Cic. de Sen. 15, 53; cf. Verg. G. 1, 67; Quint. 10, 3, 2:

    glebae,

    Lucr. 1, 211:

    solum,

    Quint. 2, 19, 2: cf. Just. 2, 1:

    salices viminibus, frondibus ulmi,

    Verg. G. 2, 446.—With gen.:

    regio fecunda fruticis exigui,

    Col. 9, 4, 2:

    tellus metallorum,

    Plin. 33, 4, 21, § 78;

    for which: Amathus metallis,

    Ov. M. 10, 220 Bach. N. cr.:

    mons silvae frequens fecundusque,

    Tac. A. 4, 65:

    segetes fecundae et uberes,

    id. Or. 15, 48:

    nihil ocimo fecundius,

    Plin. 19, 7, 36, § 120:

    uxores,

    Lucr. 4, 1254:

    conjux,

    Hor. S. 2, 5, 31:

    lepus,

    id. ib. 2, 4, 44; cf.:

    sue... nihil genuit natura fecundius,

    Cic. N. D. 2, 64, 160.—
    B.
    Transf.
    1.
    Rich, abundant, abounding in any thing (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    fecundi calices quem non fecere disertum?

    Hor. Ep. 1, 5, 19; cf.

    fons,

    i. e. copious, Ov. M. 14, 791:

    legere fecundis collibus herbas,

    plentifuliy furnished, thickly studded, id. ib. 14, 347:

    fecundissima gens,

    rich in agricultural products, Plin. Pan. 31, 6:

    (specus) Uberibus fecundus aquis,

    Ov. M. 3, 31; cf.:

    fecunda melle Calymne,

    id. ib. 8, 222:

    viscera (Tityi) poenis,

    i. e. constantly renewed, Verg. A. 6, 598:

    Echidna, fecunda poenis viscera trahens,

    Ambros. in Tob. 12, 41:

    nigris Meroe fecunda colonis,

    Luc. 10, 303:

    cingula monstris,

    Val. Fl. 6, 470.— With gen.:

    Aemilium genus fecundum bonorum civium,

    Tac. A. 6, 27 fin.
    2.
    Making fruitful, fertilizing (only poet. and in post-Aug. prose):

    imber,

    Verg. G. 2, 325; cf.

    Nilus,

    Plin. 5, 9, 10, § 54:

    excipe fecundae patienter verbera dextrae, i. e. the blows with a thong of skin given to women by the luperci, and which were supposed to promote fruitfulness,

    Ov. F. 2, 427; cf. Serv. Verg. A. 8, 343; and:

    quam (Danaën) implevit fecundo Juppiter auro,

    Ov. M. 4, 698.—
    II.
    Trop., fruitful, fertile, prolific, abundant (class.): pectus, Cic. poët. Div. 1, 13, 22; Verg. A. 7, 338:

    artifex,

    Plin. 35, 10, 36, § 71:

    a quo (Anaxagora) eum (Periclem), cum alia praeclara quaedam et magnifica didicisse, uberem et fecundum fuisse,

    Cic. Or. 4, 15:

    duo genera verborum: unum fecundum, quod declinando multas ex se parit dispariles formas, ut est lego, legis, legam, sic alia: alterum genus sterile, quod ex se parit nihil, ut est etiam, vix, cras, etc.,

    Varr. L. L. 8, § 9 Müll.:

    amor et melle et felle est fecundissimus,

    Plaut. Cist. 1, 1, 70:

    fecunda culpae saecula,

    Hor. C. 3, 6, 17:

    veri sacerdos,

    Sil. 13, 490:

    fecundum in fraudes hominum genus,

    id. 2, 498:

    vester porro labor fecundior, historiarum scriptores?

    Juv. 7, 98.—Hence, fēcundē, adv., fruitfully, abundantly:

    fecundius poëmata ferrent fructum,

    Varr. L. L. 7, § 2 Müll.:

    arundo recisa fecundius resurgit,

    Plin. 16, 36, 65, § 163:

    cantharides nascuntur fecundissime in fraxino,

    id. 29, 4, 30, § 94.

    Lewis & Short latin dictionary > fecundus

  • 43 grando

    grando, ĭnis, f. ( masc., Varr. ap. Non. 208, 11) [Sanscr. hrād-uni, storm; Gr. chalaza for chalad-ia], hail, a hail-storm.
    I.
    Lit., Plaut. Most. 1, 2, 58; id. Merc. 5, 2, 19; Cic. N. D. 3, 35, 86; Liv. 28, 37, 7; Verg. G. 1, 449; Hor. C. 1, 2, 2; 3, 1, 29 et saep.: nimbus cum saxea grandine subito est exortus ingens, hailstones, Auct. B. Afr. 47, 1.—In plur.:

    terrere animos, nimbis, nivibus, grandinibus, etc.,

    Cic. N. D. 2, 5, 14:

    grandines ruunt,

    Plin. 2, 38, 38, § 103.—
    B.
    Transf., poet., a shower, i. e. a great quantity, a multitude:

    et densa resonant saxorum grandine turres,

    Sil. 2, 38:

    aspera saxorum,

    id. 9, 578.—
    * II.
    Trop., of copious speech:

    qui grandines Ulixei (superat),

    Aus. Ep. 16, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > grando

  • 44 largifluus

    largĭflŭus, a, um, adj. [large-fluo], flowing copiously, copious (ante-class.):

    fons,

    Lucr. 5, 598.

    Lewis & Short latin dictionary > largifluus

  • 45 largiusculus

    largĭuscŭlus, a, um, adj. dim. [1. largus], rather copious:

    haustus,

    Sol. 7, § 4.

    Lewis & Short latin dictionary > largiusculus

  • 46 Largus

    1.
    largus, a, um, adj. [perh. for lasgus; Sanscr. root lash, desire; Gr. la- in lilaiomai, lêma; cf. Lat. lascivus], abundant, copious, plentiful, large, much.
    I.
    In gen. (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    pabula,

    abundant, Lucr. 5, 869:

    haustus,

    id. 1, 412:

    semen,

    id. 4, 1238:

    imbres,

    id. 1, 282; cf.:

    undae fluminis,

    id. 1, 1031:

    lux,

    id. 2, 806; cf.:

    (sol) cum terras larga luce compleverit,

    Cic. N. D. 2, 19, 49:

    odores,

    Ov. M. 4, 758:

    aër,

    Lucr. 4, 894 — Comp.:

    largior ignis,

    Hor. S. 1, 8, 44:

    largiore vino usus,

    Liv. 40, 14:

    largiora stipendia,

    Tac. A. 1, 31:

    nec potentem amicum Largiora flagito,

    Hor. C. 2, 18, 13.— Sup.:

    munus largissimum edere,

    Suet. Tit. 7 fin.:

    vena largissima ferri,

    Plin. 34, 14, 43, § 149.—
    (β).
    With gen., abounding in any thing:

    largus lacrumarum,

    Plaut. As. 3, 1, 30:

    opum,

    Verg. A. 11, 338: fons largus aquae, Luc. 9, 608:

    comae,

    Sil. 7, 601:

    rapinae,

    id. 8, 250.—
    (γ).
    With abl.:

    audin' hunc, opera ut largus est nocturna?

    Plaut. As. 3, 3, 8:

    folia larga suco,

    Plin. 25, 13, 102, § 161.—
    II.
    In partic., giving abundantly or much, bountiful, profuse, liberal:

    justus, injustus: malignus, largus,

    Plaut. Bacch. 3, 2, 17:

    duo sunt genera largorum, quorum alteri prodigi, alteri liberales,

    Cic. Off. 2, 16, 55:

    largissimus esse,

    id. Verr. 2, 3, 50, § 118:

    largus et exundans ingenii fons,

    Juv. 10, 119:

    largus animo,

    of a generous disposition, Tac. H. 2, 59:

    promissis,

    liberal in promises, Tac. H. 3, 58:

    natura,

    Juv. 10, 301.— Comp.:

    Quid ego concesso pedibus, linguā largior?

    Plaut. As. 2, 2, 24. — Poet.:

    largus animae,

    prodigal of life, Stat. Th. 3, 603.—With inf.:

    spes donare novas largus,

    Hor. C. 4, 12, 19.—Hence, adv. in three forms.
    A.
    largē (class.), abundantly, plentifully, bountifully, liberally:

    large blandus,

    Plaut. Aul. 2, 2, 19:

    large dare,

    Cic. Mur. 4, 10:

    large effuseque donare,

    id. Rosc. Am. 8, 23:

    large et copiose aliquid comparare,

    id. N. D. 2, 47, 121:

    munifice et large dari,

    id. ib. 3, 27, 69:

    large atque honorifice promittere,

    Q. Cic. Petit. Cons. 11, 44:

    large liberaliterque aestimare,

    Cic. Verr. 2, 3, 88, § 204:

    ministrare libertatem alicui,

    id. Rep. 1, 43, 66:

    senatus consultum large factum,

    Tac. A. 6, 15:

    large florescens,

    Plin. 21, 10, 31, § 56:

    large frequentantibus (locum),

    in great numbers, id. 5, 17, 15, § 73:

    large amplecti,

    widely, id. 2, 11, 8, § 50; 17, 19, 30, § 137.— Comp.:

    dare largius,

    Ter. Eun. 5, 9, 48:

    ne potum largius aequo Rideat,

    Hor. Ep. 2, 2, 215.— Sup.:

    copia quam largissime facta,

    Cic. Verr. 2, 1, 61, § 158 Zumpt N. cr. (Klotz, largissima), Plin. 7, 50, 51, § 167.—
    B.
    largĭter, largely, in abundance, plentifully, much; greatly, far (rare in class. prose;

    not used by Cic.),

    Plaut. Truc. 5, 11:

    peccavisti largiter,

    id. Most. 2, 2, 9; cf. id. Ep. 3, 4, 49: apud finitimas civitates largiter posse, to have great weight or influence, Caes. B. G. 1, 18:

    distare,

    Lucr. 6, 1112:

    auferre,

    id. 6, 622; Hor. S. 1, 4, 132:

    discrepare,

    Vitr. 6, 1, 8:

    largius a prisca consuetudine movere,

    Varr. L. L. 10, p. 583.—
    (β).
    Substantively, with gen. (anteand post-class.):

    credo, illic inesse auri et argenti largiter,

    Plaut. Rud. 4, 4, 144; cf.:

    largiter mercedis indipiscar,

    id. ib. 5, 2, 28. —
    * C.
    largĭtus, copiously: quid lacrimas largitus? Afran. ap. Non. 514, 31 (Com. Fragm. v. 212 Rib.).
    2.
    Largus, i, m., a Roman surname, esp. in the gens Scribonia, Cic. Fam. 6, 8, 1; id. de Or. 2, 59, 240:

    P. Largus Caecina,

    Tac. A. 11, 33.—Hence,
    II.
    Largĭānus, a, um, adj., of or belonging to a Largus, Largian:

    senatusconsultum,

    Just. Inst. 3, 7 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > Largus

  • 47 largus

    1.
    largus, a, um, adj. [perh. for lasgus; Sanscr. root lash, desire; Gr. la- in lilaiomai, lêma; cf. Lat. lascivus], abundant, copious, plentiful, large, much.
    I.
    In gen. (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    pabula,

    abundant, Lucr. 5, 869:

    haustus,

    id. 1, 412:

    semen,

    id. 4, 1238:

    imbres,

    id. 1, 282; cf.:

    undae fluminis,

    id. 1, 1031:

    lux,

    id. 2, 806; cf.:

    (sol) cum terras larga luce compleverit,

    Cic. N. D. 2, 19, 49:

    odores,

    Ov. M. 4, 758:

    aër,

    Lucr. 4, 894 — Comp.:

    largior ignis,

    Hor. S. 1, 8, 44:

    largiore vino usus,

    Liv. 40, 14:

    largiora stipendia,

    Tac. A. 1, 31:

    nec potentem amicum Largiora flagito,

    Hor. C. 2, 18, 13.— Sup.:

    munus largissimum edere,

    Suet. Tit. 7 fin.:

    vena largissima ferri,

    Plin. 34, 14, 43, § 149.—
    (β).
    With gen., abounding in any thing:

    largus lacrumarum,

    Plaut. As. 3, 1, 30:

    opum,

    Verg. A. 11, 338: fons largus aquae, Luc. 9, 608:

    comae,

    Sil. 7, 601:

    rapinae,

    id. 8, 250.—
    (γ).
    With abl.:

    audin' hunc, opera ut largus est nocturna?

    Plaut. As. 3, 3, 8:

    folia larga suco,

    Plin. 25, 13, 102, § 161.—
    II.
    In partic., giving abundantly or much, bountiful, profuse, liberal:

    justus, injustus: malignus, largus,

    Plaut. Bacch. 3, 2, 17:

    duo sunt genera largorum, quorum alteri prodigi, alteri liberales,

    Cic. Off. 2, 16, 55:

    largissimus esse,

    id. Verr. 2, 3, 50, § 118:

    largus et exundans ingenii fons,

    Juv. 10, 119:

    largus animo,

    of a generous disposition, Tac. H. 2, 59:

    promissis,

    liberal in promises, Tac. H. 3, 58:

    natura,

    Juv. 10, 301.— Comp.:

    Quid ego concesso pedibus, linguā largior?

    Plaut. As. 2, 2, 24. — Poet.:

    largus animae,

    prodigal of life, Stat. Th. 3, 603.—With inf.:

    spes donare novas largus,

    Hor. C. 4, 12, 19.—Hence, adv. in three forms.
    A.
    largē (class.), abundantly, plentifully, bountifully, liberally:

    large blandus,

    Plaut. Aul. 2, 2, 19:

    large dare,

    Cic. Mur. 4, 10:

    large effuseque donare,

    id. Rosc. Am. 8, 23:

    large et copiose aliquid comparare,

    id. N. D. 2, 47, 121:

    munifice et large dari,

    id. ib. 3, 27, 69:

    large atque honorifice promittere,

    Q. Cic. Petit. Cons. 11, 44:

    large liberaliterque aestimare,

    Cic. Verr. 2, 3, 88, § 204:

    ministrare libertatem alicui,

    id. Rep. 1, 43, 66:

    senatus consultum large factum,

    Tac. A. 6, 15:

    large florescens,

    Plin. 21, 10, 31, § 56:

    large frequentantibus (locum),

    in great numbers, id. 5, 17, 15, § 73:

    large amplecti,

    widely, id. 2, 11, 8, § 50; 17, 19, 30, § 137.— Comp.:

    dare largius,

    Ter. Eun. 5, 9, 48:

    ne potum largius aequo Rideat,

    Hor. Ep. 2, 2, 215.— Sup.:

    copia quam largissime facta,

    Cic. Verr. 2, 1, 61, § 158 Zumpt N. cr. (Klotz, largissima), Plin. 7, 50, 51, § 167.—
    B.
    largĭter, largely, in abundance, plentifully, much; greatly, far (rare in class. prose;

    not used by Cic.),

    Plaut. Truc. 5, 11:

    peccavisti largiter,

    id. Most. 2, 2, 9; cf. id. Ep. 3, 4, 49: apud finitimas civitates largiter posse, to have great weight or influence, Caes. B. G. 1, 18:

    distare,

    Lucr. 6, 1112:

    auferre,

    id. 6, 622; Hor. S. 1, 4, 132:

    discrepare,

    Vitr. 6, 1, 8:

    largius a prisca consuetudine movere,

    Varr. L. L. 10, p. 583.—
    (β).
    Substantively, with gen. (anteand post-class.):

    credo, illic inesse auri et argenti largiter,

    Plaut. Rud. 4, 4, 144; cf.:

    largiter mercedis indipiscar,

    id. ib. 5, 2, 28. —
    * C.
    largĭtus, copiously: quid lacrimas largitus? Afran. ap. Non. 514, 31 (Com. Fragm. v. 212 Rib.).
    2.
    Largus, i, m., a Roman surname, esp. in the gens Scribonia, Cic. Fam. 6, 8, 1; id. de Or. 2, 59, 240:

    P. Largus Caecina,

    Tac. A. 11, 33.—Hence,
    II.
    Largĭānus, a, um, adj., of or belonging to a Largus, Largian:

    senatusconsultum,

    Just. Inst. 3, 7 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > largus

  • 48 latus

    1.
    lātus, a, um, adj. [old Lat. stlātus, Paul. ex Fest. p. 313; Sanscr. root star-, strnāmi = sterno; Gr. stor- in stornumi, stratos; Lat. sterno, stratus, torus; cf. strāges, struo; not connected with platus, nor with 3. lātus = tlêtos], broad, wide.
    I.
    Lit.:

    fossa,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59:

    mare,

    id. Verr. 2, 4, 46, § 103:

    via,

    id. ib. 2, 4, 53, §

    119: agri,

    id. Rep. 5, 2, 3:

    clavus,

    Quint. 11, 3, 138 (v. clavus):

    umeri,

    Verg. A. 9, 725; cf.:

    artus barbarorum,

    Tac. A. 2, 21:

    lati et lacertosi viri,

    broad-shouldered, Col. 1, 9, 4; Cic. Rep. 6, 20, 21:

    rana bove latior,

    Phaedr. 1, 24, 5:

    palus non latior pedibus quinquaginta,

    Caes. B. G. 7, 19:

    latissimum flumen,

    id. ib. 2, 27:

    latissimae solitudines,

    id. ib. 6, 22:

    comesse panem tris pedes latum,

    Plaut. Bacch. 4, 1, 8:

    fossae quindecim pedes latae,

    Caes. B. G. 7, 72:

    areas latas pedum denum facito,

    Col. 2, 10, 26:

    populi,

    Verg. A. 1, 225:

    moenia lata videt,

    id. ib. 6, 549:

    latis otia fundis,

    id. G. 2, 468: ne latos fines parare studeant. Caes. B. G. 6, 21:

    ager,

    Liv. 23, 46:

    orbis,

    Hor. C. 1, 12, 57:

    terrae,

    Ov. M. 2, 307:

    lata Polyphemi acies,

    wide eye, Juv. 9, 64.— Neutr. absol.:

    crescere in latum,

    to increase in width, widen, Ov. M. 1, 336.— Absol.:

    per latum,

    Vulg. Ezech. 46, 22:

    in lato pedum centum,

    Lampr. Alex. Sev. 26, 7.—
    B.
    Transf., poet., for proud, swelling (cf. Eng. vulg. spreading):

    latus ut in circo spatiere,

    that you may stalk along largely, proudly, Hor. S. 2, 3, 183:

    lati incesserunt et cothurnati (histriones),

    Sen. Ep. 76, 31. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., broad, wide, wide-spread, extended (mostly post-Aug.):

    vox,

    Quint. 11, 3, 82; cf.:

    verba,

    pronounced broadly, Cic. de Or. 3, 12, 46:

    gloria,

    widespread, Plin. Ep. 4, 12, 7:

    lato Murrus caligat in hoste,

    Sil. 1, 499:

    interpretatio,

    broad, not strict, lenient, Dig. 22, 1, 1:

    culpa,

    great, ib. 50, 16, 213; 11, 6, 1 fin.:

    fuga,

    a kind of banishment, whereby all places are forbidden to the exile but one, ib. 48, 22, 5.—
    B.
    In partic., of style, diffuse, detailed, copious, prolix:

    oratio Academicorum liberior et latior (opp. Stoicorum oratio astrictior et contractior),

    Cic. Brut. 31, 120:

    latum atque fusum,

    Quint. 11, 3, 50:

    latiore varioque tractatu,

    id. 7, 3, 16:

    latiore quadam comprehensione,

    id. 2, 5, 14:

    genus orandi latum et sonans,

    Tac. H. 1, 90:

    Aeschines his latior et audentior,

    Quint. 12, 10, 23.— Hence, adv.: lātē, broadly, widely, extensively; with longe, on all sides, far and wide, everywhere.
    1.
    Lit.:

    late longeque diffusus,

    Cic. Leg. 1, 12, 34:

    omnibus longe lateque aedificiis incensis,

    Caes. B. G. 4, 35:

    minus late vagari,

    id. ib. 1, 2:

    regnare,

    Just. 13, 7:

    populus late rex,

    Verg. A. 1, 21; cf.:

    diu Lateque victrix,

    Hor. C. 4, 4, 23:

    cladem inferre,

    Tac. H. 3, 23.— Comp.:

    latius demum operaest pretium ivisse,

    Plaut. Most. 3, 2, 156:

    itaque latius quam caedebatur ruebat (murus),

    Liv. 21, 11:

    possidere (agros),

    Ov. M. 5, 131:

    metui,

    Tac. A. 12, 43. — Sup.:

    ager latissime continuatus,

    Cic. Agr. 2, 26, 70:

    quam latissime possint, ignes faciant,

    Nep. Eum. 9, 3.—
    2.
    Trop.: ars late patet, widely. Cic. de Or. 1, 55, 235:

    Phrygiae late refer primordia gentis,

    Ov. H. 17, 57.— Comp.:

    latius loquuntur rhetores, dialectici compressius,

    Cic. Fin. 2, 6, 17: quod [p. 1042] pateat latius, of rather extensive application, Cic. Off. 3, 4, 19:

    latius perscribere,

    Caes. B. C. 2, 17:

    uti opibus,

    more lavishly, Hor. S. 2, 2, 113.— Sup.:

    fidei bonae nomen latissime manat,

    Cic. Off. 3, 17, 70:

    latissime patere,

    id. ib. 3, 17, 69.
    2.
    lătus, ĕris, n. [cf. Gr. platus; Lat. lăter, Latium, plautus or plotus], the side, flank of men or animals.
    I.
    Lit.:

    ego vostra faciam latera lorea,

    Plaut. Mil. 2, 1, 2: quid conminatu's mihi? Con. Istud male factum arbitror, quia non latus fodi, id. Aul. 3, 2, 4:

    occidisse ex equo dicitur, et latus offendisse vehementer,

    Cic. Clu. 62, 175:

    cujus latus ille mucro petebat,

    id. Lig. 3, 9:

    laterique accommodat ensem,

    Verg. A. 2, 393; Quint. 2, 13, 12; 11, 3, 69; 118:

    laterum inclinatione forti ac virili,

    id. 1, 11, 18: vellere latus digitis, to twitch one by the side (in order to attract attention), Ov. A. A. 1, 606; cf.:

    si tetigit latus acrior,

    Juv. 7, 109:

    tum latus ei dicenti condoluisse... dieque septimo est lateris dolore consumptus,

    pleurisy, Cic. de Or. 3, 2, 6; so,

    lateris dolor,

    Cato, R. R. 125; Cels. 2, 7; 8; Plin. 21, 21, 89, § 155:

    lateris vigili cum febre dolor,

    Juv. 13, 229; cf.:

    laterum dolor aut tussis,

    Hor. S. 1, 9, 32: artifices lateris, i. e. those who make skilful side movements or evolutions, ballet-dancers, Ov. A. A. 3, 351:

    latus tegere alicui,

    to walk by the side of one, Hor. S. 2, 5, 18:

    claudere alicui,

    Juv. 3, 131; and:

    mares inter se uxoresque contendunt, uter det latus illis (sc. pantomimis),

    Sen. Q. N. 7, 32, 3.—Of animals:

    equorum,

    Lucr. 5, 1324:

    cujus (equi aënei) in lateribus fores essent,

    Cic. Off. 3, 9, 38.—
    2.
    Of orators, the lungs:

    lateribus aut clamore contendere,

    Cic. de Or. 1, 60, 255:

    quae vox, quae latera, quae vires, etc.,

    id. Verr. 2, 4, 30, § 67:

    ut lateris conatus sit ille, non capitis,

    Quint. 1, 11, 8; cf.:

    lateris pectorisve firmitas an capitis etiam plus adjuvet,

    id. 11, 3, 16; so id. 11, 3, 40:

    dum vox ac latus praeparetur,

    id. 10, 7, 2; 11, 3, 13:

    voce, latere, firmitate (constat orator),

    id. 12, 11, 2:

    neque enim ex te umquam es nobilitatus, sed ex lateribus et lacertis tuis,

    Cic. de Sen. 9, 27:

    cum legem Voconiam voce magna et bonis lateribus suasissem,

    id. ib. 5, 14:

    illa adhuc audaciora et majorum, ut Cicero existimat, laterum,

    Quint. 9, 1, 29.—
    3.
    Poet., in mal. part., Lucil. ap. Non. 260, 30; Ov. H. 2, 58; 19, 138; Prop. 2, 2, 12:

    lateri parcere,

    Juv. 6, 37.—
    B.
    Transf., in gen.
    1.
    The side, flank, lateral surface of a thing (opp. frons and tergum;

    v. h. vv.): collis ex utraque parte lateris dejectus habebat et in frontem leniter fastigatus paulatim ad planiciem redibat,

    on each side, Caes. B. G. 2, 8; cf. Plin. 17, 23, 35, § 202:

    terra angusta verticibus, lateribus latior,

    Cic. Rep. 6, 20, 21:

    latus unum castrorum,

    Caes. B. G. 2, 5:

    insula, cujus unum latus est contra Galliam,

    id. ib. 5, 13:

    et (Fibrenus) divisus aequaliter in duas partis latera haec (insulae) adluit,

    Cic. Leg. 2, 3, 6.—Of a maritime country, the coast, seaboard:

    Illyricum,

    Juv. 8, 117:

    castelli,

    Sall. J. 93:

    tum prora avertit et undis Dat latus,

    the ship's side, Verg. A. 1, 105:

    ubi pulsarunt acres latera ardua fluctus,

    Ov. M. 11, 529:

    nudum remigio,

    Hor. C. 1, 14, 4; id. Epod. 10, 3:

    dextrum (domus),

    id. Ep. 1, 16, 6:

    mundi,

    id. C. 1, 22, 19:

    crystallus sexangulis nascitur lateribus,

    surfaces, Plin. 37, 2, 9, § 26.—Of an army, the flank, Tac. Agr. 35:

    reliquos equites ad latera disponit,

    Caes. B. G. 6, 7:

    ex itinere nostros latere aperto aggressi,

    id. ib. 1, 25; cf. id. ib. 2, 23 fin.:

    ad latus apertum hostium constitui,

    id. ib. 4, 25:

    ne simul in frontem, simul in latera, pugnaretur,

    Tac. Agr. 35.—So in fighting: latus dare, to expose one's side or flank to the adversary, Val. Fl. 4, 304 (v. II. A. infra).—
    b.
    Esp. freq.: a (ab) latere, on or at the side or flank; a or ab lateribus, on or at the sides or flanks (opp. a fronte, in front, before, and a tergo, at the back, behind):

    a tergo, a fronte, a lateribus tenebitur,

    Cic. Phil. 3, 13, 32:

    a fronte atque ab utroque latere cratibus ac pluteis protegebat,

    Caes. B. C. 1, 25 fin.; id. B. G. 2, 25:

    ab omni latere securus,

    Amm. 16, 9, 3:

    ab latere aggredi,

    Liv. 27, 48:

    disjectos ab tergo aut lateribus circumveniebant,

    Sall. J. 50 fin.:

    ne quis inermibus militibus ab latere impetus fieri posset,

    Caes. B. G. 3, 29:

    Sulla profligatis iis, quos advorsum ierat, rediens ab latere Mauris incurrit,

    Sall. J. 101, 8: si ex hac causa unda prorumperet, a lateribus undae circumfunderentur, Sen. Q. N. 6, 6, 4:

    a lateribus, a fronte, quasi tria maria prospectat,

    Plin. Ep. 2, 17, 5.—
    c.
    Less freq. with ex:

    latere ex utroque,

    Lucr. 2, 1049:

    ex lateribus aggredi aliquem,

    Sall. C. 60:

    tribus ex lateribus (locus) tegebatur,

    Hirt. B. Alex. 28, 4:

    ex alio latere cubiculum est politissimum,

    Plin. Ep. 2, 17, 10:

    omni ex latere armorum molibus urgeri,

    Amm. 19, 7, 7.—
    d.
    With de:

    de latere ire,

    Lucr. 6, 117.—Without prep.:

    alio latere,

    Tac. A. 3, 74.—
    2.
    Poet. (pars pro toto), the body:

    penna latus vestit, tenet,

    Ov. M. 2, 376:

    nunc latus in fulvis niveum deponit harenis,

    id. ib. 2, 865; cf. id. ib. 3, 23;

    14, 710: forte,

    Hor. Ep. 1, 7, 26:

    fessum longā militiā,

    id. C. 2, 7, 18:

    credidit tauro latus,

    id. ib. 3, 27, 26:

    liminis aut aquae Caelestis patiens latus,

    id. ib. 3, 10, 20.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.: in latera atque in terga incurrere, to attack the sides, i. e. the unguarded points, Quint. 9, 1, 20:

    aliena negotia centum Per caput et circa saliunt latus,

    encompass on every side, Hor. S. 2, 6, 34:

    ut a sems latere numquam discederem,

    never left his side, Cic. Lael. 1, 1; cf.: aliquem lateri alicujus adjungere, to attach to his side, i. e. to give him for a companion, Quint. 1, 2, 5; so,

    alicui latus dare, of a client,

    Sen. Q. N. 7, 32, 3 (cf. B. 1. infra):

    lateri adhaerere gravem dominum,

    hung about them, threatened them, Liv. 39, 25:

    Illyriorum rex, lateri ejus haerens, assiduis precibus promissa exigebat,

    Just. 29, 4, 8; cf.:

    Agathocles regis lateri junctus, civitatem regebat,

    id. 30, 2, 5:

    circumfusa turba lateri meo,

    Liv. 6, 15.—Esp.:

    sacpe dabis nudum latus,

    expose, Tib. 1, 4, 52:

    la. tus imperii nudum,

    Flor. 3, 5, 4:

    nec adulatoribus latus praebeas,

    expose yourself, lay yourself open to, Sen. Q. N. 4 praef.: latere tecto abscedere, i. e safe, unharmed, Ter. Heaut. 4, 2, 5:

    hic fugit omnes Insidias nullique malo latus obdit apertum,

    Hor. S. 1, 3, 59:

    ex uno latere constat contractus,

    on one side, Dig. 19, 1, 13 fin.; so ib. 3, 5, 5:

    nulla ex utroque latere nascitur actio,

    ib. 3, 5, 6, § 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    To express intimacy, attachment:

    latus alicui cingere,

    to cling to, Liv. 32, 39, 8; esp. in the phrase: ab latere, at the side of, i. e. in intimate association with (rare, and perh. not ante-Aug.):

    ab latere tyranni: addit eos ab latere tyranni,

    Liv. 24, 5, 13; Curt. 3, 5, 15; cf.:

    ille tuum, Castrice, dulce latus,

    your constant associate, Mart. 6, 68, 4.—
    2.
    Relationship, kindred, esp. collateral relationship (post-Aug.):

    quibus (liberis) videor a meo tuoque latere pronum ad honores iter relicturus,

    Plin. Ep. 8, 10, 3:

    sunt et ex lateribus cognati ut fratres sororesque,

    Dig. 38, 10, 10, § 8:

    ex latere uxorem ducere,

    ib. 23, 2, 68:

    latus omne divinae domus,

    Stat. S. 5 praef.: omnes personae cognatorum aut supra numerantur, aut infra, aut ex transverso, sive a latere... a latere, fratres et sorores, liberique eorum; item parentium fratres et sorores liberique eorum, (Ulp.) de Grad. Cogn. 2 ap. Huschke, Jurisp. Antejust. p. 530.
    3.
    lātus, a, um, Part., v. fero.

    Lewis & Short latin dictionary > latus

  • 49 Liberalis

    1.
    lībĕrālis, e, adj. [1. liber], of or belonging to freedom, relating to the freeborn condition of a man.
    I.
    Lit.: liberalis causa or liberale judicium, a suit concerning a person's freedom, v. Dig. 40, 12, 1 sqq.; Paul. Sent. 5, 1, 1 sqq.:

    si quisquam hanc liberali caussa manu adsereret,

    Plaut. Curc. 4, 2, 4; cf.

    5, 2, 68: manu eas adserat liberali causa,

    id. Poen. 4, 2, 84:

    nam ego liberali illam assero causa manu,

    I formally assert that she is freeborn, Ter. Ad. 2, 1, 40:

    judicium,

    Quint. 6, 3, 32:

    liberale conjugium,

    a marriage between persons of free condition, Ter. And. 3, 3, 29.—Pleon.:

    ego te hoc triduom numquam sinam in domo esse, quin ego te liberalem liberem,

    Plaut. Curc. 1, 3, 53.—
    II.
    Transf., befitting a freeman, gentlemanly, noble, noble-minded, honorable, ingenuous, gracious, kind (syn.: generosus, ingenuus).
    A.
    In gen.:

    ingenium,

    Plaut. Capt. 2, 3, 59; id. Ep. 1, 1, 41:

    artes liberales,

    befitting a freeman, Cic. Inv. 1, 25, 35; cf.: liberalia studia accipimus, quae Graeci eleutheria mathêmata appellant;

    rhetores continebuntur, grammatici, geometrae,

    Dig. 50, 13, 1:

    hae artes, quibus liberales doctrinae atque ingenuae continerentur, geometria, musica, litterarum cognitio et poëtarum, etc.,

    Cic. de Or. 3, 32, 127; cf.:

    omnis liberalis et digna homine nobili doctrina,

    id. Ac. 2, 1, 1:

    de artificiis et quaestibus, qui liberales habendi, qui sordidi sint,

    id. Off. 1, 42, 150:

    liberalissima studia,

    id. Arch. 3, 4; id. Cael. 21 52; id. Rep. 1, 5, 9:

    spes liberalioris fortunae,

    of a higher, more respectable station, Liv. 22, 26:

    responsum,

    kind, gracious, Cic. Att. 3, 15, 4; so, liberalibus verbis permulceri, Sall. Fragm. ap. Prisc. p. 871 P.—
    B.
    In partic.
    1.
    Bountiful, generous, munificent, liberal (syn. munificus):

    liberales (sunt), qui suis facultatibus aut captos a praedonibus redimunt, aut aes alienum suscipiunt amicorum, etc.,

    Cic. Off. 2, 16, 56:

    benefici liberalesque,

    id. Lael. 9, 31; cf.:

    liberalissimi et beneficentissimi,

    id. ib. 14, 51:

    liberalissimus munificentissimusque,

    id. Rosc. Com. 8, 22:

    virtus munifica et liberalis,

    id. Rep. 3, 8, 12:

    largus, beneficus, liberalis,

    id. Deiot. 9, 26.—
    * (β).
    With gen.:

    laudis avidi, pecuniae liberales erant,

    Sall. C. 7, 6.—
    (γ).
    With in and acc.:

    in omne genus hominum liberalissimus,

    Suet. Vesp. 7. —
    b.
    Of things, plentiful, copious, abundant:

    largum et liberale viaticum,

    Cic. Fl. 6, 14:

    potio,

    Cels. 3, 6:

    liberalius alimentum,

    id. 8, 10, 7.—
    2.
    Noble, engaging, beautiful (ante-class.):

    illarum altera pulcer est et liberalis,

    Plaut. Mil. 1, 1, 60:

    lepidā et liberali formast,

    id. ib. 4, 1, 20; id. Ep. 5, 1, 41; id. Pers. 1, 3, 50:

    species,

    id. ib. 4, 3, 76; cf.: liberales dicuntur non solum benigni, sed etiam ingenuae formae homines, Paul. ex Fest. p. 121 Müll.—Hence, adv.: lībĕrālĭter, in a manner befitting a freeman, nobly, ingenuously, kindly, courteously, graciously.
    1.
    In gen.:

    homo liberaliter educatus,

    Cic. Fin. 3, 17, 57:

    eruditi,

    id. Tusc. 2, 2, 6:

    vivere,

    id. Lael. 23, 86:

    servire,

    i. e. properly, Ter. And. 1, 1, 11:

    respondere,

    kindly, courteously, Caes. B. G. 4, 18:

    oratione aliquem prosequi,

    id. ib. 2, 5.—
    2.
    In partic., bountifully, profusely, generously, liberally:

    benigne ac liberaliter,

    Cic. Verr. 2, 3, 85, § 196:

    large et liberaliter,

    id. ib. 2, 3, 88, §

    204: instructus,

    Caes. B. C. 3, 61.— Comp.:

    vivo paulo liberalius,

    Cic. Q. Fr. 2, 6, 3:

    nec potui accipi liberalius,

    id. Att. 16, 6, 1:

    ille (sal) in cibis paulo liberalius aspersus,

    Quint. 6, 3, 19:

    ubi liberalius malos odimus,

    more abundantly, more heartily, Plin. Pan. 68, 7.— Sup.:

    dotem largiri liberalissime,

    App. M. 10, p. 250, 13:

    liberalissime polliceri,

    Cic. Att. 5, 13, 2.
    2.
    Lībĕrālis, e, adj., of or belonging to Liber or Bacchus: ludi, a festival in honor of Bacchus, = Liberalia (v. infra), Naev. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll.—Hence, subst.: Lībĕrālĭa, ĭum, n., a festival in honor of Liber, celebrated on the 17 th of March, the day on which youths received the manly toga, Ov. F. 3, 713:

    Liberalium dies, a pontificibus agonium martiale appellatur,

    Macr. S. 1, 4, § 15:

    sacra,

    id. ib. 1, 18, § 22; Calend. Maff. ap. Inscr. Orell. II. p. 411:

    Liberalia tu accusas,

    Cic. Att. 14, 10, 1:

    Liberalibus litteras accepi tuas,

    id. Fam. 12, 25, 1.—Called also: ludi Liberales: Liberalia Liberi festa, quae apud Graecos dicuntur Dionusia. Libera lingua loquemur ludis Liberalibus, Naev. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll.; Com. Rel. v. 113 Rib.

    Lewis & Short latin dictionary > Liberalis

  • 50 liberalis

    1.
    lībĕrālis, e, adj. [1. liber], of or belonging to freedom, relating to the freeborn condition of a man.
    I.
    Lit.: liberalis causa or liberale judicium, a suit concerning a person's freedom, v. Dig. 40, 12, 1 sqq.; Paul. Sent. 5, 1, 1 sqq.:

    si quisquam hanc liberali caussa manu adsereret,

    Plaut. Curc. 4, 2, 4; cf.

    5, 2, 68: manu eas adserat liberali causa,

    id. Poen. 4, 2, 84:

    nam ego liberali illam assero causa manu,

    I formally assert that she is freeborn, Ter. Ad. 2, 1, 40:

    judicium,

    Quint. 6, 3, 32:

    liberale conjugium,

    a marriage between persons of free condition, Ter. And. 3, 3, 29.—Pleon.:

    ego te hoc triduom numquam sinam in domo esse, quin ego te liberalem liberem,

    Plaut. Curc. 1, 3, 53.—
    II.
    Transf., befitting a freeman, gentlemanly, noble, noble-minded, honorable, ingenuous, gracious, kind (syn.: generosus, ingenuus).
    A.
    In gen.:

    ingenium,

    Plaut. Capt. 2, 3, 59; id. Ep. 1, 1, 41:

    artes liberales,

    befitting a freeman, Cic. Inv. 1, 25, 35; cf.: liberalia studia accipimus, quae Graeci eleutheria mathêmata appellant;

    rhetores continebuntur, grammatici, geometrae,

    Dig. 50, 13, 1:

    hae artes, quibus liberales doctrinae atque ingenuae continerentur, geometria, musica, litterarum cognitio et poëtarum, etc.,

    Cic. de Or. 3, 32, 127; cf.:

    omnis liberalis et digna homine nobili doctrina,

    id. Ac. 2, 1, 1:

    de artificiis et quaestibus, qui liberales habendi, qui sordidi sint,

    id. Off. 1, 42, 150:

    liberalissima studia,

    id. Arch. 3, 4; id. Cael. 21 52; id. Rep. 1, 5, 9:

    spes liberalioris fortunae,

    of a higher, more respectable station, Liv. 22, 26:

    responsum,

    kind, gracious, Cic. Att. 3, 15, 4; so, liberalibus verbis permulceri, Sall. Fragm. ap. Prisc. p. 871 P.—
    B.
    In partic.
    1.
    Bountiful, generous, munificent, liberal (syn. munificus):

    liberales (sunt), qui suis facultatibus aut captos a praedonibus redimunt, aut aes alienum suscipiunt amicorum, etc.,

    Cic. Off. 2, 16, 56:

    benefici liberalesque,

    id. Lael. 9, 31; cf.:

    liberalissimi et beneficentissimi,

    id. ib. 14, 51:

    liberalissimus munificentissimusque,

    id. Rosc. Com. 8, 22:

    virtus munifica et liberalis,

    id. Rep. 3, 8, 12:

    largus, beneficus, liberalis,

    id. Deiot. 9, 26.—
    * (β).
    With gen.:

    laudis avidi, pecuniae liberales erant,

    Sall. C. 7, 6.—
    (γ).
    With in and acc.:

    in omne genus hominum liberalissimus,

    Suet. Vesp. 7. —
    b.
    Of things, plentiful, copious, abundant:

    largum et liberale viaticum,

    Cic. Fl. 6, 14:

    potio,

    Cels. 3, 6:

    liberalius alimentum,

    id. 8, 10, 7.—
    2.
    Noble, engaging, beautiful (ante-class.):

    illarum altera pulcer est et liberalis,

    Plaut. Mil. 1, 1, 60:

    lepidā et liberali formast,

    id. ib. 4, 1, 20; id. Ep. 5, 1, 41; id. Pers. 1, 3, 50:

    species,

    id. ib. 4, 3, 76; cf.: liberales dicuntur non solum benigni, sed etiam ingenuae formae homines, Paul. ex Fest. p. 121 Müll.—Hence, adv.: lībĕrālĭter, in a manner befitting a freeman, nobly, ingenuously, kindly, courteously, graciously.
    1.
    In gen.:

    homo liberaliter educatus,

    Cic. Fin. 3, 17, 57:

    eruditi,

    id. Tusc. 2, 2, 6:

    vivere,

    id. Lael. 23, 86:

    servire,

    i. e. properly, Ter. And. 1, 1, 11:

    respondere,

    kindly, courteously, Caes. B. G. 4, 18:

    oratione aliquem prosequi,

    id. ib. 2, 5.—
    2.
    In partic., bountifully, profusely, generously, liberally:

    benigne ac liberaliter,

    Cic. Verr. 2, 3, 85, § 196:

    large et liberaliter,

    id. ib. 2, 3, 88, §

    204: instructus,

    Caes. B. C. 3, 61.— Comp.:

    vivo paulo liberalius,

    Cic. Q. Fr. 2, 6, 3:

    nec potui accipi liberalius,

    id. Att. 16, 6, 1:

    ille (sal) in cibis paulo liberalius aspersus,

    Quint. 6, 3, 19:

    ubi liberalius malos odimus,

    more abundantly, more heartily, Plin. Pan. 68, 7.— Sup.:

    dotem largiri liberalissime,

    App. M. 10, p. 250, 13:

    liberalissime polliceri,

    Cic. Att. 5, 13, 2.
    2.
    Lībĕrālis, e, adj., of or belonging to Liber or Bacchus: ludi, a festival in honor of Bacchus, = Liberalia (v. infra), Naev. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll.—Hence, subst.: Lībĕrālĭa, ĭum, n., a festival in honor of Liber, celebrated on the 17 th of March, the day on which youths received the manly toga, Ov. F. 3, 713:

    Liberalium dies, a pontificibus agonium martiale appellatur,

    Macr. S. 1, 4, § 15:

    sacra,

    id. ib. 1, 18, § 22; Calend. Maff. ap. Inscr. Orell. II. p. 411:

    Liberalia tu accusas,

    Cic. Att. 14, 10, 1:

    Liberalibus litteras accepi tuas,

    id. Fam. 12, 25, 1.—Called also: ludi Liberales: Liberalia Liberi festa, quae apud Graecos dicuntur Dionusia. Libera lingua loquemur ludis Liberalibus, Naev. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll.; Com. Rel. v. 113 Rib.

    Lewis & Short latin dictionary > liberalis

  • 51 liberaliter

    1.
    lībĕrālis, e, adj. [1. liber], of or belonging to freedom, relating to the freeborn condition of a man.
    I.
    Lit.: liberalis causa or liberale judicium, a suit concerning a person's freedom, v. Dig. 40, 12, 1 sqq.; Paul. Sent. 5, 1, 1 sqq.:

    si quisquam hanc liberali caussa manu adsereret,

    Plaut. Curc. 4, 2, 4; cf.

    5, 2, 68: manu eas adserat liberali causa,

    id. Poen. 4, 2, 84:

    nam ego liberali illam assero causa manu,

    I formally assert that she is freeborn, Ter. Ad. 2, 1, 40:

    judicium,

    Quint. 6, 3, 32:

    liberale conjugium,

    a marriage between persons of free condition, Ter. And. 3, 3, 29.—Pleon.:

    ego te hoc triduom numquam sinam in domo esse, quin ego te liberalem liberem,

    Plaut. Curc. 1, 3, 53.—
    II.
    Transf., befitting a freeman, gentlemanly, noble, noble-minded, honorable, ingenuous, gracious, kind (syn.: generosus, ingenuus).
    A.
    In gen.:

    ingenium,

    Plaut. Capt. 2, 3, 59; id. Ep. 1, 1, 41:

    artes liberales,

    befitting a freeman, Cic. Inv. 1, 25, 35; cf.: liberalia studia accipimus, quae Graeci eleutheria mathêmata appellant;

    rhetores continebuntur, grammatici, geometrae,

    Dig. 50, 13, 1:

    hae artes, quibus liberales doctrinae atque ingenuae continerentur, geometria, musica, litterarum cognitio et poëtarum, etc.,

    Cic. de Or. 3, 32, 127; cf.:

    omnis liberalis et digna homine nobili doctrina,

    id. Ac. 2, 1, 1:

    de artificiis et quaestibus, qui liberales habendi, qui sordidi sint,

    id. Off. 1, 42, 150:

    liberalissima studia,

    id. Arch. 3, 4; id. Cael. 21 52; id. Rep. 1, 5, 9:

    spes liberalioris fortunae,

    of a higher, more respectable station, Liv. 22, 26:

    responsum,

    kind, gracious, Cic. Att. 3, 15, 4; so, liberalibus verbis permulceri, Sall. Fragm. ap. Prisc. p. 871 P.—
    B.
    In partic.
    1.
    Bountiful, generous, munificent, liberal (syn. munificus):

    liberales (sunt), qui suis facultatibus aut captos a praedonibus redimunt, aut aes alienum suscipiunt amicorum, etc.,

    Cic. Off. 2, 16, 56:

    benefici liberalesque,

    id. Lael. 9, 31; cf.:

    liberalissimi et beneficentissimi,

    id. ib. 14, 51:

    liberalissimus munificentissimusque,

    id. Rosc. Com. 8, 22:

    virtus munifica et liberalis,

    id. Rep. 3, 8, 12:

    largus, beneficus, liberalis,

    id. Deiot. 9, 26.—
    * (β).
    With gen.:

    laudis avidi, pecuniae liberales erant,

    Sall. C. 7, 6.—
    (γ).
    With in and acc.:

    in omne genus hominum liberalissimus,

    Suet. Vesp. 7. —
    b.
    Of things, plentiful, copious, abundant:

    largum et liberale viaticum,

    Cic. Fl. 6, 14:

    potio,

    Cels. 3, 6:

    liberalius alimentum,

    id. 8, 10, 7.—
    2.
    Noble, engaging, beautiful (ante-class.):

    illarum altera pulcer est et liberalis,

    Plaut. Mil. 1, 1, 60:

    lepidā et liberali formast,

    id. ib. 4, 1, 20; id. Ep. 5, 1, 41; id. Pers. 1, 3, 50:

    species,

    id. ib. 4, 3, 76; cf.: liberales dicuntur non solum benigni, sed etiam ingenuae formae homines, Paul. ex Fest. p. 121 Müll.—Hence, adv.: lībĕrālĭter, in a manner befitting a freeman, nobly, ingenuously, kindly, courteously, graciously.
    1.
    In gen.:

    homo liberaliter educatus,

    Cic. Fin. 3, 17, 57:

    eruditi,

    id. Tusc. 2, 2, 6:

    vivere,

    id. Lael. 23, 86:

    servire,

    i. e. properly, Ter. And. 1, 1, 11:

    respondere,

    kindly, courteously, Caes. B. G. 4, 18:

    oratione aliquem prosequi,

    id. ib. 2, 5.—
    2.
    In partic., bountifully, profusely, generously, liberally:

    benigne ac liberaliter,

    Cic. Verr. 2, 3, 85, § 196:

    large et liberaliter,

    id. ib. 2, 3, 88, §

    204: instructus,

    Caes. B. C. 3, 61.— Comp.:

    vivo paulo liberalius,

    Cic. Q. Fr. 2, 6, 3:

    nec potui accipi liberalius,

    id. Att. 16, 6, 1:

    ille (sal) in cibis paulo liberalius aspersus,

    Quint. 6, 3, 19:

    ubi liberalius malos odimus,

    more abundantly, more heartily, Plin. Pan. 68, 7.— Sup.:

    dotem largiri liberalissime,

    App. M. 10, p. 250, 13:

    liberalissime polliceri,

    Cic. Att. 5, 13, 2.
    2.
    Lībĕrālis, e, adj., of or belonging to Liber or Bacchus: ludi, a festival in honor of Bacchus, = Liberalia (v. infra), Naev. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll.—Hence, subst.: Lībĕrālĭa, ĭum, n., a festival in honor of Liber, celebrated on the 17 th of March, the day on which youths received the manly toga, Ov. F. 3, 713:

    Liberalium dies, a pontificibus agonium martiale appellatur,

    Macr. S. 1, 4, § 15:

    sacra,

    id. ib. 1, 18, § 22; Calend. Maff. ap. Inscr. Orell. II. p. 411:

    Liberalia tu accusas,

    Cic. Att. 14, 10, 1:

    Liberalibus litteras accepi tuas,

    id. Fam. 12, 25, 1.—Called also: ludi Liberales: Liberalia Liberi festa, quae apud Graecos dicuntur Dionusia. Libera lingua loquemur ludis Liberalibus, Naev. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll.; Com. Rel. v. 113 Rib.

    Lewis & Short latin dictionary > liberaliter

  • 52 opima

    ŏpīmus, a, um, adj. [ob, and obsolete pimo, to swell, make fat; akin to Gr. piôn, pimelê; cf. pinguis], fat, rich, plump, corpulent; of a country, etc., rich, fertile, fruitful.
    I.
    Lit.:

    regio opima et fertilis,

    Cic. Imp. Pomp. 6, 14:

    campus,

    Liv. 31, 41:

    arva,

    Verg. A. 2, 782:

    Larissa,

    Hor. C. 1, 7, 11:

    vitis,

    Plin. 14, 3, 4, § 36.—Of living beings:

    boves,

    Cic. Tusc. 5, 34, 100:

    victima,

    Plin. 10, 21, 24, § 49:

    habitus corporis,

    Cic. Brut. 16, 64:

    stabulis qualis leo saevit opimis,

    of fat cattle, Val. Fl. 6, 613.— Comp.:

    membra opimiora,

    Gell. 5, 14, 25.— Sup.:

    boves septem opimissimos,

    Tert. ad Nat. 2, 8.—
    II.
    Trop.
    A.
    Enriched, rich:

    opimus praedā,

    Cic. Verr. 2, 1, 50, § 132:

    accusatio,

    enriching, gainful, id. Fl. 33, 81:

    alterius macrescit rebus opimis,

    i. e. prosperity, Hor. Ep. 1, 2, 57:

    cadavera,

    from which their spoilers enrich themselves, Val. Fl. 3, 143:

    opus opimum casibus,

    rich in events, Tac. H. 1, 2.—
    B.
    In gen., rich, abundant, copious, sumptuous, noble, splendid: dote altili atque opimā, Plaut. Fragm. ap. Non. 72, 18:

    divitiae,

    id. Capt. 2, 2, 31:

    opima praeclaraque praeda,

    Cic. Rosc. Am. 3, 8:

    dapes,

    Verg. A. 3, 224:

    quaestus,

    Plin. 10, 51, 72, § 142:

    palma negata macrum, donata reducit opimum,

    Hor. Ep. 2, 1, 181:

    animam exhalare opimam,

    victorious, Juv. 10, 281. —So esp.:

    opima spolia,

    the arms taken on the field of battle by the victorious from the vanquished general, the spoils of honor, Liv. 1, 10; 4, 20; cf.:

    aspice, ut insignis spoliis Marcellus opimis Ingreditur,

    Verg. A. 6, 856.—Also, in gen., the arms taken from an enemy's general in single combat, Liv. 23, 46; Verg. A. 10, 449; cf. Fest. p. 186 Müll.:

    opimum belli decus,

    honorable, high, noble, Curt. 7, 4, 40:

    triumphus,

    Hor. C. 4, 4, 51:

    gloria,

    Val. Max. 4, 4, 10 fin. —As subst.: ŏpīma, ōrum, n., honorable spoils, Plin. Pan. 17.—
    C.
    In rhet., gross, overloaded:

    opimum quoddam et tamquam adipale dictionis genus,

    Cic. Or. 8, 25:

    Pindarus nimis opimā pinguique facundiā esse existimabatur,

    Gell. 17, 10, 8.— Hence, adv.: ŏpīmē, richly, sumptuously, splendidly (ante-class.):

    instructa domus opime atque opipare,

    Plaut. Bacch. 3, 1, 6; Varr. L. L. 5, § 92 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > opima

  • 53 opimus

    ŏpīmus, a, um, adj. [ob, and obsolete pimo, to swell, make fat; akin to Gr. piôn, pimelê; cf. pinguis], fat, rich, plump, corpulent; of a country, etc., rich, fertile, fruitful.
    I.
    Lit.:

    regio opima et fertilis,

    Cic. Imp. Pomp. 6, 14:

    campus,

    Liv. 31, 41:

    arva,

    Verg. A. 2, 782:

    Larissa,

    Hor. C. 1, 7, 11:

    vitis,

    Plin. 14, 3, 4, § 36.—Of living beings:

    boves,

    Cic. Tusc. 5, 34, 100:

    victima,

    Plin. 10, 21, 24, § 49:

    habitus corporis,

    Cic. Brut. 16, 64:

    stabulis qualis leo saevit opimis,

    of fat cattle, Val. Fl. 6, 613.— Comp.:

    membra opimiora,

    Gell. 5, 14, 25.— Sup.:

    boves septem opimissimos,

    Tert. ad Nat. 2, 8.—
    II.
    Trop.
    A.
    Enriched, rich:

    opimus praedā,

    Cic. Verr. 2, 1, 50, § 132:

    accusatio,

    enriching, gainful, id. Fl. 33, 81:

    alterius macrescit rebus opimis,

    i. e. prosperity, Hor. Ep. 1, 2, 57:

    cadavera,

    from which their spoilers enrich themselves, Val. Fl. 3, 143:

    opus opimum casibus,

    rich in events, Tac. H. 1, 2.—
    B.
    In gen., rich, abundant, copious, sumptuous, noble, splendid: dote altili atque opimā, Plaut. Fragm. ap. Non. 72, 18:

    divitiae,

    id. Capt. 2, 2, 31:

    opima praeclaraque praeda,

    Cic. Rosc. Am. 3, 8:

    dapes,

    Verg. A. 3, 224:

    quaestus,

    Plin. 10, 51, 72, § 142:

    palma negata macrum, donata reducit opimum,

    Hor. Ep. 2, 1, 181:

    animam exhalare opimam,

    victorious, Juv. 10, 281. —So esp.:

    opima spolia,

    the arms taken on the field of battle by the victorious from the vanquished general, the spoils of honor, Liv. 1, 10; 4, 20; cf.:

    aspice, ut insignis spoliis Marcellus opimis Ingreditur,

    Verg. A. 6, 856.—Also, in gen., the arms taken from an enemy's general in single combat, Liv. 23, 46; Verg. A. 10, 449; cf. Fest. p. 186 Müll.:

    opimum belli decus,

    honorable, high, noble, Curt. 7, 4, 40:

    triumphus,

    Hor. C. 4, 4, 51:

    gloria,

    Val. Max. 4, 4, 10 fin. —As subst.: ŏpīma, ōrum, n., honorable spoils, Plin. Pan. 17.—
    C.
    In rhet., gross, overloaded:

    opimum quoddam et tamquam adipale dictionis genus,

    Cic. Or. 8, 25:

    Pindarus nimis opimā pinguique facundiā esse existimabatur,

    Gell. 17, 10, 8.— Hence, adv.: ŏpīmē, richly, sumptuously, splendidly (ante-class.):

    instructa domus opime atque opipare,

    Plaut. Bacch. 3, 1, 6; Varr. L. L. 5, § 92 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > opimus

  • 54 percopiosus

    per-cōpĭōsus, a, um, adj., very abundantly supplied;

    hence,

    very rich in expression, very copious, Plin. Ep. 9, 31, 1; Sid. Ep. 1, 1.— Adv.: percōpĭōsē, very copiously, Sid. Ep. 4, 7 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > percopiosus

  • 55 plenum

    plēnus, a, um, adj. [from the root ple-; Sanscr. prā-, to fill; Gr. pla- in pimplêmi, plêthô; Lat. plerus, plebs, populus, etc.; whence compleo, expleo, suppleo], full, filled with any thing (class.; cf.: refertus, oppletus).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., with gen.:

    rimarum,

    Ter. Eun. 1, 2, 25:

    corpus suci,

    id. ib. 2, 3, 27:

    Gallia est plena civium Romanorum,

    Cic. Font. 1, 11:

    domus plena caelati argenti,

    id. Verr. 2, 2, 14. §

    35: vini, somni,

    id. Red. in Sen. 6, 13: [p. 1387] stellarum, id. Rep. 6, 11, 11.—With abl.:

    plena domus ornamentis,

    Cic. Verr. 2, 4, 57, § 126:

    vita plena et conferta voluptatibus,

    id. Sest. 10, 23:

    plenum pueris gymnasium,

    Quint. 2, 8, 3.— Absol.:

    auditorium,

    Quint. 2, 11, 3:

    plenissimis velis navigare,

    with swelling sails, Cic. Dom. 10, 24.—As subst.: plēnum, i, n., space occupied by matter, a plenum, Cic. Ac. 2, 37, 118.—Adverb.: ad plenum, to repletion, copiously, abundantly ( poet.), Verg. G. 2, 244:

    hic tibi copia Manabit ad plenum benigno Ruris honorum opulenta cornu,

    Hor. C. 1, 17, 15; so Veg. 2, 9:

    philosophiae scientiam ad plenum adeptus,

    Eutr. 8, 10.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of bodily size, stout, bulky, portly, plump, corpulent (class.):

    pleni enective simus,

    Cic. Div. 2, 69, 142:

    vulpecula pleno corpore,

    Hor. Ep. 1, 7, 31:

    frigus inimicum est tenui: at prodest omnibus plenis,

    Cels. 1, 9:

    femina,

    Ov. A. A. 2, 661.— Comp.:

    tauros palea ac feno facere pleniores,

    Varr. R. R. 2, 5, 12.— Sup.:

    plenissimus quisque,

    Cels. 2, 1.—
    b.
    Of females, big, with child, pregnant (class.):

    et cum te gravidam et cum te pulchre plenam aspicio, gaudeo,

    Plaut. Am. 2, 2, 49:

    femina,

    Ov. M. 10, 469; Val. Fl. 1, 413:

    sus plena,

    Cic. Div. 1, 45, 101; cf.:

    Telluri plenae victima plena datur (preceded by gravida),

    Ov. F. 4, 634.—
    2.
    Filled, satisfied ( poet.), Ov. Am. 2, 6, 29:

    plenus cum languet amator,

    sated with reading, Hor. Ep. 1, 20, 8; cf.:

    illa bibit sitiens lector, mea pocula plenus,

    Ov. P. 3, 4, 55.—
    3.
    Full packed, laden; with abl.:

    quadrupedes pleni dominis armisque,

    Stat. Th. 4, 812:

    exercitus plenissimus praedā,

    Liv. 41, 28:

    crura thymo plenae (apes),

    Verg. G. 4, 181.— Absol.:

    vitis,

    Ov. Am. 2, 14, 23.—
    4.
    Entire, complete, full, whole:

    ut haberet ad praeturam gerendam plenum annum atque integrum,

    Cic. Mil. 9, 24:

    gaudia,

    id. Tusc. 5, 23, 67:

    numerus,

    id. Rep. 6, 12, 12:

    pleno aratro sulcare,

    with the whole plough sunk in the ground, Col. 2, 2, 25:

    sustineas ut onus, nitendum vertice pleno est, i. e. toto,

    Ov. P. 2, 7, 77:

    pleno gradu,

    at full pace, at storming pace, Liv. 4, 32.— Neutr. adverb.: in plenum, on the whole, generally (post-Aug.), Plin. 13, 4, 7, § 31; Sen. Ep. 91, 9.—
    5.
    Of the voice, sonorous, full, clear, strong, loud (class.):

    vox grandior et plenior,

    Cic. Brut. 84, 289:

    voce plenior,

    id. de Or. 1, 29, 132.—
    6.
    Of letters, syllables, words, full, at full length, not contracted, unabridged:

    pleniores syllabae,

    Auct. Her. 4, 20, 28:

    ut E plenissimum dicas,

    Cic. de Or. 3, 12, 46:

    siet plenum est, sit imminutum,

    id. Or. 47, 157:

    plenissima verba,

    Ov. M. 10, 290.—
    7.
    Of food and drink, strong, hearty, substantial:

    pleniores cibi,

    Cels. 3, 20:

    vinum,

    id. 1, 6.—
    8.
    Full, abundant, plentiful, much:

    non tam Siciliam, quam inanem offenderant, quam Verrem ipsum, qui plenus decesserat,

    Cic. Verr. 2, 2, 4, § 12:

    urbes,

    id. Pis. 37, 91:

    pecunia,

    much money, id. Rosc. Am. 2, 6:

    mensa,

    Verg. A. 11, 738.— Comp.:

    serius potius ad nos, dum plenior,

    Cic. Fam. 7, 9, 2:

    tres uno die a te accepi litteras, unam brevem, duas pleniores,

    fuller, larger, id. ib. 11, 12, 1.— Sup.:

    plenissima villa,

    Hor. S. 1, 5, 50.—
    9.
    Of age, full, advanced, ripe, mature:

    jam plenis nubilis annis,

    marriageable, Verg. A. 7, 53:

    plenus vitā,

    Stat. S. 2, 2, 129:

    annis,

    full of years, that has reached extreme old age, Plin. Ep. 2, 1, 7:

    plenior annis,

    Val. Fl. 1, 376:

    annus vicesimus quintus coeptus pro pleno habetur,

    Dig. 50, 4, 8.—
    10.
    Law t. t.: pleno jure, with a complete legal title:

    proinde pleno jure incipit, id est et in bonis et ex jure Quiritium, tua res esse,

    Gai. Inst. 2, 41:

    pleno jure heres fieri,

    id. ib. 3, 85 al.—
    II.
    Trop., full, filled.
    A.
    In gen., with gen.: plenus fidei, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 Vahl.):

    jejunitatis plenus,

    Plaut. Merc. 3, 3, 13:

    consili,

    Plaut. Ep. 1, 2, 49:

    viti probrique,

    id. Mil. 2, 5, 13:

    fraudis, sceleris, parricidi, perjuri,

    id. Rud. 3, 2, 37:

    offici,

    Cic. Att. 7, 4, 1:

    negoti,

    full of business, id. N. D. 1, 20, 54; Plaut. Ps. 1, 3, 146:

    irae,

    Liv. 3, 48:

    ingenii,

    Cic. Fl. 6, 15:

    laboris,

    Plin. 6, 19, 22, § 66:

    quae regio in terris nostri non plena laboris?

    is not full of our disaster? Verg. A. 1, 460.—With abl.:

    plenus sum exspectatione de Pompeio,

    full of expectation, Cic. Att. 3, 14, 1:

    laetitiā,

    Caes. B. C. 1, 74:

    humanitate,

    Plin. Ep. 1, 10, 2; 2, 1, 7.—
    B.
    In partic.
    1.
    Complete, finished, ample, copious (class.):

    orator plenus atque perfectus,

    Cic. de Or. 1, 13, 59:

    plenior, opp. to jejunior,

    id. ib. 3, 4, 16:

    oratio plenior,

    id. Off. 1, 1, 2:

    pleniora scribere,

    Caes. B. C. 1, 53.—
    2.
    Full of, abounding or rich in any thing:

    plenum bonarum rerum oppidum,

    Plaut. Pers. 4, 2, 38:

    quis plenior inimicorum fuit C. Mario?

    Cic. Prov. Cons. 8, 19: pleniore ore laudare, with fuller mouth, i. e. more heartily, id. Off. 1, 18, 61.—Hence, adv.: plēnē.
    1.
    Lit., full (post-Aug.):

    vasa plene infundere,

    Plin. 14, 22, 28, § 139.—
    2.
    Trop., fully, wholly, completely, thorougnly, largely (class.):

    plene cumulateque aliquid perficere,

    Cic. Div. 2, 1:

    plene perfectae munitiones,

    Caes. B. G. 3, 3:

    aliquid vitare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 13:

    plene sapientes homines,

    id. Off. 1, 15:

    praestare aliquid,

    perfectly, Hor. Ep. 1, 11, 14.— Comp.:

    plenius facere aliquid,

    Ov. P. 2, 11, 20:

    alere,

    Quint. 2, 2, 8.— Sup.:

    quamvis illud plenissime, hoc restrictissime feceris,

    Plin. Ep. 5, 8, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > plenum

  • 56 plenus

    plēnus, a, um, adj. [from the root ple-; Sanscr. prā-, to fill; Gr. pla- in pimplêmi, plêthô; Lat. plerus, plebs, populus, etc.; whence compleo, expleo, suppleo], full, filled with any thing (class.; cf.: refertus, oppletus).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., with gen.:

    rimarum,

    Ter. Eun. 1, 2, 25:

    corpus suci,

    id. ib. 2, 3, 27:

    Gallia est plena civium Romanorum,

    Cic. Font. 1, 11:

    domus plena caelati argenti,

    id. Verr. 2, 2, 14. §

    35: vini, somni,

    id. Red. in Sen. 6, 13: [p. 1387] stellarum, id. Rep. 6, 11, 11.—With abl.:

    plena domus ornamentis,

    Cic. Verr. 2, 4, 57, § 126:

    vita plena et conferta voluptatibus,

    id. Sest. 10, 23:

    plenum pueris gymnasium,

    Quint. 2, 8, 3.— Absol.:

    auditorium,

    Quint. 2, 11, 3:

    plenissimis velis navigare,

    with swelling sails, Cic. Dom. 10, 24.—As subst.: plēnum, i, n., space occupied by matter, a plenum, Cic. Ac. 2, 37, 118.—Adverb.: ad plenum, to repletion, copiously, abundantly ( poet.), Verg. G. 2, 244:

    hic tibi copia Manabit ad plenum benigno Ruris honorum opulenta cornu,

    Hor. C. 1, 17, 15; so Veg. 2, 9:

    philosophiae scientiam ad plenum adeptus,

    Eutr. 8, 10.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of bodily size, stout, bulky, portly, plump, corpulent (class.):

    pleni enective simus,

    Cic. Div. 2, 69, 142:

    vulpecula pleno corpore,

    Hor. Ep. 1, 7, 31:

    frigus inimicum est tenui: at prodest omnibus plenis,

    Cels. 1, 9:

    femina,

    Ov. A. A. 2, 661.— Comp.:

    tauros palea ac feno facere pleniores,

    Varr. R. R. 2, 5, 12.— Sup.:

    plenissimus quisque,

    Cels. 2, 1.—
    b.
    Of females, big, with child, pregnant (class.):

    et cum te gravidam et cum te pulchre plenam aspicio, gaudeo,

    Plaut. Am. 2, 2, 49:

    femina,

    Ov. M. 10, 469; Val. Fl. 1, 413:

    sus plena,

    Cic. Div. 1, 45, 101; cf.:

    Telluri plenae victima plena datur (preceded by gravida),

    Ov. F. 4, 634.—
    2.
    Filled, satisfied ( poet.), Ov. Am. 2, 6, 29:

    plenus cum languet amator,

    sated with reading, Hor. Ep. 1, 20, 8; cf.:

    illa bibit sitiens lector, mea pocula plenus,

    Ov. P. 3, 4, 55.—
    3.
    Full packed, laden; with abl.:

    quadrupedes pleni dominis armisque,

    Stat. Th. 4, 812:

    exercitus plenissimus praedā,

    Liv. 41, 28:

    crura thymo plenae (apes),

    Verg. G. 4, 181.— Absol.:

    vitis,

    Ov. Am. 2, 14, 23.—
    4.
    Entire, complete, full, whole:

    ut haberet ad praeturam gerendam plenum annum atque integrum,

    Cic. Mil. 9, 24:

    gaudia,

    id. Tusc. 5, 23, 67:

    numerus,

    id. Rep. 6, 12, 12:

    pleno aratro sulcare,

    with the whole plough sunk in the ground, Col. 2, 2, 25:

    sustineas ut onus, nitendum vertice pleno est, i. e. toto,

    Ov. P. 2, 7, 77:

    pleno gradu,

    at full pace, at storming pace, Liv. 4, 32.— Neutr. adverb.: in plenum, on the whole, generally (post-Aug.), Plin. 13, 4, 7, § 31; Sen. Ep. 91, 9.—
    5.
    Of the voice, sonorous, full, clear, strong, loud (class.):

    vox grandior et plenior,

    Cic. Brut. 84, 289:

    voce plenior,

    id. de Or. 1, 29, 132.—
    6.
    Of letters, syllables, words, full, at full length, not contracted, unabridged:

    pleniores syllabae,

    Auct. Her. 4, 20, 28:

    ut E plenissimum dicas,

    Cic. de Or. 3, 12, 46:

    siet plenum est, sit imminutum,

    id. Or. 47, 157:

    plenissima verba,

    Ov. M. 10, 290.—
    7.
    Of food and drink, strong, hearty, substantial:

    pleniores cibi,

    Cels. 3, 20:

    vinum,

    id. 1, 6.—
    8.
    Full, abundant, plentiful, much:

    non tam Siciliam, quam inanem offenderant, quam Verrem ipsum, qui plenus decesserat,

    Cic. Verr. 2, 2, 4, § 12:

    urbes,

    id. Pis. 37, 91:

    pecunia,

    much money, id. Rosc. Am. 2, 6:

    mensa,

    Verg. A. 11, 738.— Comp.:

    serius potius ad nos, dum plenior,

    Cic. Fam. 7, 9, 2:

    tres uno die a te accepi litteras, unam brevem, duas pleniores,

    fuller, larger, id. ib. 11, 12, 1.— Sup.:

    plenissima villa,

    Hor. S. 1, 5, 50.—
    9.
    Of age, full, advanced, ripe, mature:

    jam plenis nubilis annis,

    marriageable, Verg. A. 7, 53:

    plenus vitā,

    Stat. S. 2, 2, 129:

    annis,

    full of years, that has reached extreme old age, Plin. Ep. 2, 1, 7:

    plenior annis,

    Val. Fl. 1, 376:

    annus vicesimus quintus coeptus pro pleno habetur,

    Dig. 50, 4, 8.—
    10.
    Law t. t.: pleno jure, with a complete legal title:

    proinde pleno jure incipit, id est et in bonis et ex jure Quiritium, tua res esse,

    Gai. Inst. 2, 41:

    pleno jure heres fieri,

    id. ib. 3, 85 al.—
    II.
    Trop., full, filled.
    A.
    In gen., with gen.: plenus fidei, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 Vahl.):

    jejunitatis plenus,

    Plaut. Merc. 3, 3, 13:

    consili,

    Plaut. Ep. 1, 2, 49:

    viti probrique,

    id. Mil. 2, 5, 13:

    fraudis, sceleris, parricidi, perjuri,

    id. Rud. 3, 2, 37:

    offici,

    Cic. Att. 7, 4, 1:

    negoti,

    full of business, id. N. D. 1, 20, 54; Plaut. Ps. 1, 3, 146:

    irae,

    Liv. 3, 48:

    ingenii,

    Cic. Fl. 6, 15:

    laboris,

    Plin. 6, 19, 22, § 66:

    quae regio in terris nostri non plena laboris?

    is not full of our disaster? Verg. A. 1, 460.—With abl.:

    plenus sum exspectatione de Pompeio,

    full of expectation, Cic. Att. 3, 14, 1:

    laetitiā,

    Caes. B. C. 1, 74:

    humanitate,

    Plin. Ep. 1, 10, 2; 2, 1, 7.—
    B.
    In partic.
    1.
    Complete, finished, ample, copious (class.):

    orator plenus atque perfectus,

    Cic. de Or. 1, 13, 59:

    plenior, opp. to jejunior,

    id. ib. 3, 4, 16:

    oratio plenior,

    id. Off. 1, 1, 2:

    pleniora scribere,

    Caes. B. C. 1, 53.—
    2.
    Full of, abounding or rich in any thing:

    plenum bonarum rerum oppidum,

    Plaut. Pers. 4, 2, 38:

    quis plenior inimicorum fuit C. Mario?

    Cic. Prov. Cons. 8, 19: pleniore ore laudare, with fuller mouth, i. e. more heartily, id. Off. 1, 18, 61.—Hence, adv.: plēnē.
    1.
    Lit., full (post-Aug.):

    vasa plene infundere,

    Plin. 14, 22, 28, § 139.—
    2.
    Trop., fully, wholly, completely, thorougnly, largely (class.):

    plene cumulateque aliquid perficere,

    Cic. Div. 2, 1:

    plene perfectae munitiones,

    Caes. B. G. 3, 3:

    aliquid vitare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 13:

    plene sapientes homines,

    id. Off. 1, 15:

    praestare aliquid,

    perfectly, Hor. Ep. 1, 11, 14.— Comp.:

    plenius facere aliquid,

    Ov. P. 2, 11, 20:

    alere,

    Quint. 2, 2, 8.— Sup.:

    quamvis illud plenissime, hoc restrictissime feceris,

    Plin. Ep. 5, 8, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > plenus

  • 57 praelargus

    prae-largus, a, um, adj., very copious or abundant ( poet.):

    pulmo animae praelargus,

    Pers. 1, 14:

    dapes,

    Juvenc. 3, 754.

    Lewis & Short latin dictionary > praelargus

  • 58 profundum

    prŏ-fundus, a, um, adj., deep, profound, vast (class.; syn. altus).
    I.
    Lit.:

    mare profundum et immensum,

    Cic. Planc. 6, 15; Curt. 9, 4, 18:

    per inane profundum,

    Lucr. 1, 1108:

    pontus,

    Verg. A. 5, 614:

    Acheron,

    Lucr. 3, 978:

    Danubius,

    Hor. C. 4, 15, 21:

    fornax,

    Ov. M. 2, 229:

    valles,

    Stat. Th. 10, 95:

    terrae foramen,

    Just. 24, 6, 9:

    atque hiavit humus multa, vasta, et profunda,

    Sall. H. 4, 37 Dietsch:

    vulnera,

    Eum. Pan. Constant. 14.— Sup.:

    profundissimus libidinum gurges,

    Cic. Sest. 43, 93.—
    2.
    Subst.: prŏfundum, i, n., depth.
    a.
    In gen.:

    esse in profundo (aquae),

    Cic. Fin. 3, 14, 48 [p. 1460] 4, 23, 64:

    maris,

    Suet. Tib. 40; Ov. Hal. 84:

    immensa ac profunda camporum,

    Just. 41, 1, 11.—
    b.
    In partic.
    (α).
    The depths of the sea, the deep, the sea (class.): ex profundo molem ad caelum erigit, Att. ap. Cic. N. D. 2, 35, 89:

    jecissem ipse me potius in profundum, ut ceteros conservarem, quam, etc.,

    Cic. Sest. 20, 45:

    profundo Vela dabit,

    Verg. A. 12, 263:

    vastum,

    Val. Fl. 8, 314; Sil. 4, 246:

    summum,

    Ov. M. 2, 267:

    indomitum,

    id. Tr. 1, 11, 39:

    pater ipse profundi,

    i.e. Neptune, Val. Fl. 2, 606:

    genitor profundi,

    Ov. M. 11, 202:

    Pamphylium,

    Col. 8, 16, 9:

    profundi imperium,

    Juv. 13, 49; Hor. C. 4, 4, 65; Ov. H. 18, 89; id. M. 5, 439; 11, 197.—
    (β).
    In comic. lang., an abyss, meaning the stomach, in a lusus verbb. with fundus, Plaut. Capt. 1, 2, 79.—
    B.
    Transf.
    1.
    Thick, dense ( poet. and in post - class. prose):

    Erebi nox,

    Verg. A. 4, 26:

    silvae,

    Lucr. 5, 41; Curt. 7, 7, 4:

    ursi villis profundioribus,

    Sol. 26.—
    2.
    Like altus, high ( poet.):

    caelum profundum,

    Verg. G. 4, 222:

    caelum,

    id. E. 4, 51; id. A. 1, 58; Val. Fl. 7, 478:

    altitudo,

    Liv. 38, 23; Tac. A. 2, 61.—
    b.
    Subst.: prŏfundum, i, n., height:

    altum caeli,

    Manil. 5, 719.—
    3.
    In a great quantity, copious, unlimited, without stint ( poet.):

    merum,

    Stat. Th. 5, 262.—
    4.
    Of the underworld, infernal ( poet.):

    Manes,

    Verg. G. 1, 243:

    Chaos,

    Val. Fl. 7, 401:

    Juppiter, i. e. Pluto,

    Stat. Th. 1, 615:

    Juno, = Proserpina,

    Claud. Rapt. Pros. 1, 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    Deep, bottomless, profound, boundless, immoderate (class.):

    profundae libidines,

    Cic. Pis. 21, 48:

    avaritia,

    Sall. J. 81, 1:

    cupido imperii et divitiarum,

    id. H. 4, 61, 5:

    vitia animi,

    Plin. 30, 2, 5, § 14:

    cupiditas confundendi omnia,

    Vell. 2, 125, 2:

    securitas,

    Gell. 1, 15, 2:

    otium,

    Nazar. Pan. Constant. 35:

    profundissimā pace florere (=summā),

    Mamert. Pan. Maxim. 14:

    caedes,

    Stat. Th. 10, 831:

    tempestas,

    id. Achill. 1, 45:

    gula,

    Suet. Vit. 13:

    venter,

    Curt. 10, 2, 26:

    immensusque ruit profundo Pindarus ore,

    i.e. with inexhaustible copiousness of expression, Hor. C. 4, 2, 7:

    scientia,

    Macr. S. 3, 2, 7:

    cum me somnus profundus in imum barathrum demergit,

    App. M. 2, p. 125 fin.:

    in profundam ruinam cupidinis se praecipitare,

    id. ib. 8, p. 202, 1.—
    B.
    Deep, obscure, unknown (post-Aug.):

    in profundo esse,

    to be unknown, Dig. 32, 15.—
    C.
    Subst.: prŏfun-dum, i, n., a depth, abyss (class.):

    in profundo veritatem penitus abstrudere,

    Cic. Ac. 2, 10, 32:

    Democritus (dixit) in profundo veritatem esse demersam,

    id. ib. 1, 12, 44:

    in profundum ultimarum miseriarum abjectus,

    Val. Max. 2, 10, 6:

    immergere aliquem miserabiliter profundo cladium,

    id. 2, 6, 9, ext. 7:

    in profundum injuriarum et turpitudinis decidere,

    id. 2, 9, 1, ext. 2; cf.:

    de profundis clamavi ad te,

    Vulg. Psa. 129, 1.—Hence, adv.: prŏfun-dē, deeply (post-Aug.):

    in bibendo profundius nares mergere,

    Plin. 8, 42, 66, § 165; Vulg. Osee, 9, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > profundum

  • 59 profundus

    prŏ-fundus, a, um, adj., deep, profound, vast (class.; syn. altus).
    I.
    Lit.:

    mare profundum et immensum,

    Cic. Planc. 6, 15; Curt. 9, 4, 18:

    per inane profundum,

    Lucr. 1, 1108:

    pontus,

    Verg. A. 5, 614:

    Acheron,

    Lucr. 3, 978:

    Danubius,

    Hor. C. 4, 15, 21:

    fornax,

    Ov. M. 2, 229:

    valles,

    Stat. Th. 10, 95:

    terrae foramen,

    Just. 24, 6, 9:

    atque hiavit humus multa, vasta, et profunda,

    Sall. H. 4, 37 Dietsch:

    vulnera,

    Eum. Pan. Constant. 14.— Sup.:

    profundissimus libidinum gurges,

    Cic. Sest. 43, 93.—
    2.
    Subst.: prŏfundum, i, n., depth.
    a.
    In gen.:

    esse in profundo (aquae),

    Cic. Fin. 3, 14, 48 [p. 1460] 4, 23, 64:

    maris,

    Suet. Tib. 40; Ov. Hal. 84:

    immensa ac profunda camporum,

    Just. 41, 1, 11.—
    b.
    In partic.
    (α).
    The depths of the sea, the deep, the sea (class.): ex profundo molem ad caelum erigit, Att. ap. Cic. N. D. 2, 35, 89:

    jecissem ipse me potius in profundum, ut ceteros conservarem, quam, etc.,

    Cic. Sest. 20, 45:

    profundo Vela dabit,

    Verg. A. 12, 263:

    vastum,

    Val. Fl. 8, 314; Sil. 4, 246:

    summum,

    Ov. M. 2, 267:

    indomitum,

    id. Tr. 1, 11, 39:

    pater ipse profundi,

    i.e. Neptune, Val. Fl. 2, 606:

    genitor profundi,

    Ov. M. 11, 202:

    Pamphylium,

    Col. 8, 16, 9:

    profundi imperium,

    Juv. 13, 49; Hor. C. 4, 4, 65; Ov. H. 18, 89; id. M. 5, 439; 11, 197.—
    (β).
    In comic. lang., an abyss, meaning the stomach, in a lusus verbb. with fundus, Plaut. Capt. 1, 2, 79.—
    B.
    Transf.
    1.
    Thick, dense ( poet. and in post - class. prose):

    Erebi nox,

    Verg. A. 4, 26:

    silvae,

    Lucr. 5, 41; Curt. 7, 7, 4:

    ursi villis profundioribus,

    Sol. 26.—
    2.
    Like altus, high ( poet.):

    caelum profundum,

    Verg. G. 4, 222:

    caelum,

    id. E. 4, 51; id. A. 1, 58; Val. Fl. 7, 478:

    altitudo,

    Liv. 38, 23; Tac. A. 2, 61.—
    b.
    Subst.: prŏfundum, i, n., height:

    altum caeli,

    Manil. 5, 719.—
    3.
    In a great quantity, copious, unlimited, without stint ( poet.):

    merum,

    Stat. Th. 5, 262.—
    4.
    Of the underworld, infernal ( poet.):

    Manes,

    Verg. G. 1, 243:

    Chaos,

    Val. Fl. 7, 401:

    Juppiter, i. e. Pluto,

    Stat. Th. 1, 615:

    Juno, = Proserpina,

    Claud. Rapt. Pros. 1, 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    Deep, bottomless, profound, boundless, immoderate (class.):

    profundae libidines,

    Cic. Pis. 21, 48:

    avaritia,

    Sall. J. 81, 1:

    cupido imperii et divitiarum,

    id. H. 4, 61, 5:

    vitia animi,

    Plin. 30, 2, 5, § 14:

    cupiditas confundendi omnia,

    Vell. 2, 125, 2:

    securitas,

    Gell. 1, 15, 2:

    otium,

    Nazar. Pan. Constant. 35:

    profundissimā pace florere (=summā),

    Mamert. Pan. Maxim. 14:

    caedes,

    Stat. Th. 10, 831:

    tempestas,

    id. Achill. 1, 45:

    gula,

    Suet. Vit. 13:

    venter,

    Curt. 10, 2, 26:

    immensusque ruit profundo Pindarus ore,

    i.e. with inexhaustible copiousness of expression, Hor. C. 4, 2, 7:

    scientia,

    Macr. S. 3, 2, 7:

    cum me somnus profundus in imum barathrum demergit,

    App. M. 2, p. 125 fin.:

    in profundam ruinam cupidinis se praecipitare,

    id. ib. 8, p. 202, 1.—
    B.
    Deep, obscure, unknown (post-Aug.):

    in profundo esse,

    to be unknown, Dig. 32, 15.—
    C.
    Subst.: prŏfun-dum, i, n., a depth, abyss (class.):

    in profundo veritatem penitus abstrudere,

    Cic. Ac. 2, 10, 32:

    Democritus (dixit) in profundo veritatem esse demersam,

    id. ib. 1, 12, 44:

    in profundum ultimarum miseriarum abjectus,

    Val. Max. 2, 10, 6:

    immergere aliquem miserabiliter profundo cladium,

    id. 2, 6, 9, ext. 7:

    in profundum injuriarum et turpitudinis decidere,

    id. 2, 9, 1, ext. 2; cf.:

    de profundis clamavi ad te,

    Vulg. Psa. 129, 1.—Hence, adv.: prŏfun-dē, deeply (post-Aug.):

    in bibendo profundius nares mergere,

    Plin. 8, 42, 66, § 165; Vulg. Osee, 9, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > profundus

  • 60 redundo

    red-undo, āvi, ātum, 1, v. n.; of water, from being over full, to run back or over, to pour over, stream over, overflow (freq. and class.; a favorite word of Cic., esp. in trop. senses; not in Cæs., Verg., or Hor.; cf.: refluo, recurro).
    I.
    Lit.:

    mare neque redundat unquam neque effunditur,

    Cic. N. D. 2, 45, 116:

    si lacus Albanus redundasset,

    id. Div. 2, 32, 69; so,

    lacus,

    id. ib. 1, 44, 100; cf. Suet. Claud. 32: redundantibus cloacis, Sall. H. Fragm. ap. Non. 138, 7 (id. H. 3, 26 Dietsch):

    Nilus campis redundat,

    Lucr. 6, 712; so,

    fons campis,

    id. 5, 603; and:

    aqua gutture pleno,

    Ov. R. Am. 536:

    cum pituita redundat aut bilis,

    Cic. Tusc. 4, 10, 23; cf.:

    locos pituitosos et quasi redundantes,

    id. Fat. 4, 7:

    sanguis in ora et oculos redundat,

    Flor. 3, 17, 8. —
    b.
    Poet., in part. pass.:

    redundatus = redundans: amne redundatis fossa madebat aquis,

    Ov. F. 6, 402; and for undans: (Boreae vis saeva) redundatas flumine cogit aquas, the swelling, surging waters (opp. aequato siccis aquilonibus Istro), id. Tr. 3, 10, 52.—
    B.
    Transf.: redundare aliquā re, or absol., to be over full of, to overflow with any thing.
    1.
    Of things:

    quae (crux) etiam nunc civis Romani sanguine redundat,

    is soaked with, Cic. Verr. 2, 4, 11, § 26; cf.:

    sanguine hostium Africa,

    id. Imp. Pomp. 11, 30; and id. Cat. 3, 10, 24:

    largus manat cruor: ora redundant Et patulae nares,

    Luc. 9, 812.—
    2.
    Of persons:

    hesternā cenā redundantes,

    Plin. Pan. 63, 3. —
    II.
    Trop., to flow forth in excess, superabound, redound, to be superfluous, redundant; to flow forth freely, to be copious, to abound:

    is (Molo) dedit operam, ut nimis redundantes nos juvenili quādam dicendi impunitate et licentiā reprimeret, et quasi extra ripas diffluentes coërceret,

    Cic. Brut. 91, 316:

    ne aut non compleas verbis, quod proposueris, aut redundes,

    id. Part. Or. 7, 18; cf.:

    Stesichorus redundat atque effunditur,

    Quint. 10, 1, 62:

    Asiatici oratores parum pressi et nimis redundantes,

    Cic. Brut. 13, 51; id. de Or. 2, 21, 88; cf. Quint. 9, 4, 116; 12, 10, 12; 17:

    hoc tempus omne post consulatum objecimus iis fluctibus, qui per nos a communi peste depulsi, in nosmet ipsos redundarunt,

    Cic. de Or. 1, 1, 3:

    quod redundabit de vestro frumentario quaestu,

    id. Verr. 2, 3, 66, § 155:

    quorum (vitiorum) ad amicos redundet infamia,

    id. Lael. 21, 76: vitia Atheniensium in civitatem nostram, id. Rep. 1, 3, 5:

    si ex hoc beneficio nullum in me periculum redundavit,

    id. Sull. 9, 27; cf.:

    servi, ad quos aliquantum etiam ex cottidianis sumptibus ac luxurie redundet,

    id. Cael. 23, 57 fin.:

    in genus auctoris miseri fortuna redundat,

    Ov. Tr. 3, 1, 73:

    nationes, quae numero hominum ac multitudine ipsa poterant in provincias nostras redundare,

    id. Prov. Cons. 12, 31:

    si haec in eum annum redundarint,

    id. Mur. 39, 85:

    quod laudem adulescentis propinqui existimo etiam ad meum aliquem fructum redundare,

    to redound, id. Lig. 3, 8; cf.:

    gaudeo tuā gloriā, cujus ad me pars aliqua redundat,

    Plin. Ep. 5, 12, 2:

    omnium quidem beneficiorum quae merentibus tribuuntur non ad ipsos gaudium magis quam ad similes redundat,

    id. Pan. 62, 1; Quint. 12, 2, 19:

    nisi operum suorum ad se laudem, manubias ad patriam redundare maluisset,

    Val. Max. 4, 3, 13:

    ut gloria ejus ad ipsum redundaret,

    id. 8, 14, ext. 4;

    Auct. B. Alex. 60, 2: animus per se multa desiderat, quae ad officium fructumve corporis non redundant,

    Lact. 7, 11, 7:

    ex rerum cognitione efflorescat et redundet oportet oratio,

    pour forth copiously, abundantly, Cic. de Or. 1, 6, 20:

    ex meo tenui vectigali... aliquid etiam redundabit,

    something will still remain, id. Par. 6, 3, 49:

    non reus ex eā causā redundat Postumus,

    does not appear to be guilty, id. Rab. Post. 5, 11:

    hinc illae extraordinariae pecuniae redundarunt,

    have flowed, proceeded, id. Verr. 2, 1, 39, § 100; cf. id. ib. 2, 3, 43, § 103: ne quid hoc parricidā civium interfecto, invidiae mihi in posteritatem redundaret, should redound to or fall upon me, id. Cat. 1, 12, 29. —
    * b.
    Poet., with acc.:

    Vulturnus Raucis talia faucibus redundat,

    spouts forth, Stat. S. 4, 3, 71.—
    B.
    Transf., to be present in excess; to be redundant, superabound; and: redundare aliquā re, to have an excess or redundancy of any thing: redundat aurum ac thesauri patent, Lucil. ap. Non. 384, 17:

    in quibus (definitionibus) neque abesse quicquam decet neque redundare,

    Cic. de Or. 2, 19, 83; cf.:

    ut neque in Antonio deesset hic ornatus orationis neque in Crasso redundaret,

    id. ib. 3, 4, 16; Quint. 1, 4, 9:

    ut nulla (species) neque praetermittatur neque redundet,

    Cic. Or. 33, 117:

    munitus indicibus fuit, quorum hodie copia redundat,

    id. Sest. 44, 95:

    splendidissimorum hominum multitudine,

    id. Pis. 11, 25; cf.:

    redundante multitudine,

    Tac. H. 2, 93:

    quod bonum mihi redundat,

    Cic. Q. Fr. 3, 9, 1:

    quo posset urbs et accipere ex mari, quo egeret, et reddere, quo redundaret,

    id. Rep. 2, 5, 10:

    omnibus vel ornamentis vel praesidiis redundare,

    id. Fam. 3, 10, 5:

    tuus deus non digito uno redundat, sed capite, collo, cervicibus, etc.,

    id. N. D. 1, 35, 99:

    hominum multitudine,

    id. Pis. 11, 25; cf.

    armis,

    Tac. H. 2, 32:

    hi clientelis etiam exterarum nationum redundabant,

    id. Or. 36:

    acerbissimo luctu redundaret ista victoria,

    Cic. Lig. 5, 15:

    Curiana defensio tota redundavit hilaritate quādam et joco,

    id. de Or. 2, 54, 221.— Hence, rĕdundans, antis, P. a., overflowing, superfluous, excessive, redundant:

    amputatio et decussio redundantioris nitoris,

    Tert. Cult. Fem. 2, 9.— Adv.: rĕdundanter, redundantly, superfluously, excessively, Plin. Ep. 1, 20, 21.— Comp., Ambros. Ep. 82, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > redundo

См. также в других словарях:

  • Copious — Co pi*ous, a. [L. copiosus, fr. copia abundance: cf. F. copieux. See {Copy}, {Opulent}.] Large in quantity or amount; plentiful; abundant; fruitful. [1913 Webster] Kindly pours its copious treasures forth. Thomson. [1913 Webster] Hail, Son of God …   The Collaborative International Dictionary of English

  • copious — I adjective abounding, abundant, ample, bountiful, considerable, copiosus, countless, extravagant, exuberant, filled, flowing, full, generous, gigantic, great, in profusion, inexhaustible, innumerable, large, lavish, liberal, luxuriant, massive,… …   Law dictionary

  • copious — mid 14c., from L. copiosus plentiful, from copia an abundance, ample supply, profusion, plenty, from com with (see COM (Cf. com )) + ops (gen. opis) power, wealth, resources, from PIE root *op to work, produce in abundance (see OPUS ( …   Etymology dictionary

  • copious — *plentiful, abundant, ample, plenteous Analogous words: *profuse, lavish, exuberant, prodigal, luxuriant, lush Antonyms: meager Contrasted words: scanty, scant, scrimpy, sparse, exiguous, spare (see MEAGER): *thin, slight, tenuous, slim, slender …   New Dictionary of Synonyms

  • copious — [adj] abundant alive with, a mess of*, ample, aplenty, bounteous, bountiful, coming out of ears*, crawling with*, extensive, exuberant, full, galore, generous, heavy, lavish, liberal, lush, luxuriant, no end*, overflowing, plenteous, plentiful,… …   New thesaurus

  • copious — ► ADJECTIVE ▪ abundant; plentiful. DERIVATIVES copiously adverb copiousness noun. ORIGIN from Latin copia plenty …   English terms dictionary

  • copious — [kō′pē əs] adj. [ME < L copiosus < copia, abundance < co , together + ops, riches, power: see OPUS] 1. very plentiful; abundant 2. wordy; profuse or diffuse in language 3. full of information SYN. PLENTIFUL copiously adv. copiousness n …   English World dictionary

  • copious — adjective Etymology: Middle English, from Latin copiosus, from copia abundance, from co + ops wealth more at opulent Date: 14th century 1. a. yielding something abundantly < a copious harvest > …   New Collegiate Dictionary

  • copious — copiously, adv. copiousness, copiosity /koh pee os i tee/, n. /koh pee euhs/, adj. 1. large in quantity or number; abundant; plentiful: copious amounts of food. 2. having or yielding an abundant supply: a copious larder; a copious harvest. 3.… …   Universalium

  • copious — [[t]ko͟ʊpiəs[/t]] ADJ GRADED: usu ADJ n A copious amount of something is a large amount of it. I went out for a meal last night and drank copious amounts of red wine... He attended his lectures and took copious notes. Syn: abundant Derived words …   English dictionary

  • copious — adjective /ˈkoʊpiəs/ a) Great in quantity or number, profuse, abundant. These loose hints I have thrown together, in order to excite the curiosity of philosophers, and beget a suspicion at least, if not a full persuasion, that this subject is… …   Wiktionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»