Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

be+present

  • 21 ad-sum (assum)

        ad-sum (assum) adfuī    (aff-), adesse (adsiet for adsit, T.; adfore for adfutūrum esse), to be at, be present, be at hand: quia ades praesens, T.: vos, qui adsunt: coram, V.: ad portam: ante oculos, V.: portis, V.: ducibus, i. e. accompany, O.— To be at hand, stand by, assist, support, aid, help: amicos, ad hanc rem qui adsient, T.: omnes quos videtis adesse: dux suis aderat, Cs.: flentibus adsunt Humani voltūs, show sympathy with, H.: adsis, o Tegeaee, favens, be near, V.: (testes) adsunt cum adversariis: promissi testis adesto, O. — Hence, to come, appear: iam hic adero, am coming immediately, T.: huc ades, V.: cum hostes adessent, L.—In law: ad iudicium, to come into court: edixit ut adesset senatus frequens, convene: adesse in Capitolio iussit (i. e. senatum). — Fig., to be present, be at hand: proeli tempus, S.: aderat iudicio dies, L.: cum iam partus adesset, O.: quod adest Componere, existing circumstances, H.: ut securitas adsit: hominum quīs pudor paulum adest, T.: vim adfore verbo Crediderat, V.: quantus adest viris Sudor, H.: adesse animo, to be present in mind, give attention: adeste animis, be of good courage.

    Latin-English dictionary > ad-sum (assum)

  • 22 dōnum

        dōnum ī, n    [DA-], a gift, present: regale: deorum: proximos donis conrupit, bribes, S.: emit eam dono mihi, T.: (virtus) neque datur dono, neque accipitur, S.: Defensi tenebris et dono noctis, darkness and the boon of night, V.— A present to a deity, votive offering, sacrifice: donum Veneri de Sthenii bonis: turea, of incense, V.: ultima dona, obsequies, O.
    * * *
    gift, present; offering

    Latin-English dictionary > dōnum

  • 23 hīc or hic

        hīc or hic f haec, n hōc or hoc (old, hōce, T.), gen. hūius (old, hūiusce, T., C.), plur. hī (hīsce, T.), f hae (old, haec, T., V.), n    haec, gen. hōrum (hōrunc, T.—With the enclitic ne, usu. hicine; i. e. * hice-ne), pron dem.—Of that which is at hand; in space, this... here, this: hae fores, T.: hic locus: Quincti huius frater, of my client: hic paries, H.: quis homo hic est? H.—As subst: quid hic faciet, T.: pro his dicere: huius non faciam, sha'n't care that, T.—In time, this, the present, the current, the actual: hic dies, T.: tertium iam hunc annum regnans, Cs.: ad hoc tempus, till now, S.: hae quae me premunt aerumnae, S.: Hic tertius December, H.: hi ignavissumi homines, of the present day, S.—As subst: haec vituperare, the present time: si hoc non fuga est, what we are doing, L.—Of that which has just been described or named, this: quae haec est fabula? T.: hoc negotium, S.: his de causis: haec edicta: haec quae scripsi, S.: hoc timore adductus (i. e. huius rei timore), Cs.—As subst: hoc agam, will make it my business, T.: id egit Sestius, did so: pluris Hoc mihi eris, so much, H.: Nil me paeniteat huius patris, such, H.: laudabit haec Illius formam, tu huius contra, of the latter, T.: in his undis iactari: Occupat hic collem, cumbā sedet alter, O.— Of the principal subject of thought: tibi nuptiae haec sunt Cordi, T.: quidquid huius feci, have done in this affair, T.—In antithesis, of the principal, though not last-named subject, the former, the one: et mittentibus et missis laeta, nam et illis.. et hi (i. e. mittentes), L.: Mullum... lupos... illis (lupis)... his (mullis), H.—Of that which is about to be described or named, this, the following, the one: hoc quod sum dicturus: si haec condicio consulatūs data est, ut, etc.: documenta haec habeo, quod, etc., S.: Regibus hic mos est, ubi, etc., H.: his verbis epistulam misisse, N.—As subst: haec facere, ut habeas, etc., T.: Quanto melius hic qui, etc., H.: hoc modo locutum, S.: hoc facilius, quod, etc., Cs.—In antithesis: orator, non ille volgaris, sed hic excellens, etc.; cf. laudatur ab his, culpatur ab illis, some... others, H.: Hic atque ille, one and another, H.: hic... hic, one... another, H.: Carmina compono, hic elegos, another, H.—Esp., this man, myself: Hunc hominem tradere, H.: hoc latus (i. e. meum), H. —With gen: mi hoc negoti dedere, ut, etc. (i. e. hoc negotium), T.: capit hoc consili: hoc tamen boni est, so much of good: hoc commodi est, quod, etc., there is this comfort.—With impers verb: Luciscit hoc iam, lo! how it grows light! T.—In the phrase, hoc est, that is, that is to say, namely, I mean: id Fannius societati, hoc est Roscio, debebat: ad nobilitatem, hoc est, ad suos transisse. —In the phrase, hoc erat, quod...? was it for this that...?: Hoc erat quod me per tela Eripis, ut? etc., V.

    Latin-English dictionary > hīc or hic

  • 24 obiciō

        obiciō (not obiiciō), iēcī, iectus, ere    [ob+ iacio], to throw before, throw to, cast, offer, present, expose: corpus feris: alcui offam, V.: legatum hominibus feris, Cs.: si tale visum obiectum est a deo dormienti, presented: huic (sicae) obici pro me, be exposed.—To throw before, use as a defence, cast in the way, set against, oppose: Alpium vallum contra ascensum Gallorum: erat obiectus portus ericius, Cs.: se ei, N.: maximo aggere obiecto: cum in obiecto (tela) scuto haesissent, L.: sese ad currum, flung himself before the chariot, V.—Fig., to throw before, put before, present, offer, give up, expose: Unum ex iudicibus selectis, hold up as an example, H.: debilitati obiectā specie voluptatis: delenimentum animis agri divisionem obici, L.: Noctem peccatis, H.: nubem oculis, O.: consulem morti, abandon: obicitur (consulatus) ad periculum: me in tot dimicationes.—To bring upon, inspire, inflict, visit (cf. inicio): nos quibus est obiectus labos, T.: qui sibi eam mentem obiecissent, ut, etc., suggested, L.: furorem Roscio: canibus rabiem, V.— Pass, to be occasioned, befall, happen, occur: mihi mali obici Tantum, T.: tantis difficultatibus obiectis, Cs.: obicitur animo metus. —To throw out against, object, taunt, reproach, upbraid with: ei probris obiectis: exercitu Caesaris luxuriem, Cs.: id adversario, to make such an attack on: Parcius ista viris obicienda memento, V.: obiecit ut probrum Nobiliori, quod is in provinciam poëtas duxisset: de Cispio mihi igitur obicies?: quod obiectum est de pudicitiā.
    * * *
    obicere, objeci, objectus V TRANS
    throw before/to, cast; object, oppose; upbraid; throw in one's teeth; present

    Latin-English dictionary > obiciō

  • 25 ec

    I
    these (pl.); persons/things/conditions present/here/just mentioned; +DEMONS
    II
    these (pl.); persons/things/conditions present/here/just mentioned; +DEMONS
    III
    this; person/thing present/just mentioned/in this place; ((h)(a)ec); +DEMONS

    Latin-English dictionary > ec

  • 26 dono

    dōno, āvi, ātum, 1, v. a. [donum].
    I.
    To give one something as a present; to present, [p. 611] bestow; to grant, vouchsafe, confer (freq. and class.).
    A.
    In gen.
    1.
    Prop.:

    donavi ei, quae voluit, quae postulavit: te quoque ei dono dedi,

    Plaut. Mil. 4, 5, 5; cf. id. Poen. 2, 23:

    non pauca suis adjutoribus large effuseque donabat,

    Cic. Rosc. Am. 8 fin.:

    munera ista civibus tuis,

    id. Tusc. 5, 32, 90:

    praedam militibus,

    Caes. B. G. 7, 11 fin.:

    catenam ex voto Laribus,

    Hor. S. 1, 5, 65 et saep.:

    alicui non unius diei gratulationem, sed aeternitatem immortalitatemque,

    Cic. Pis. 3, 7:

    studiis temporum velut subseciva,

    Quint. 1, 12, 13:

    alicui gaudia,

    Hor. C. 3, 6, 27:

    (cadus) Spes donare novas largus,

    id. ib. 4, 12, 19:

    uxorem cum dote fidemque, etc., regina pecunia donat,

    id. Ep. 1, 6, 37:

    (aurae) Omnia (mandata) discerpunt et nubibus irrita donant,

    Verg. A. 9, 313 et saep.—
    (β).
    With inf. ( poet.):

    huic loricam Donat habere viro,

    Verg. A. 5, 262 (acc. to the Gr. dôken hippon agein, Hom. Il. 23, 612); so id. ib. 10, 701:

    frui paratis,

    Hor. C. 1, 31, 18:

    divinare magnus mihi donat Apollo,

    id. S. 2, 5, 60.—
    (γ).
    With ut and subj. ( poet.):

    Calliope, nostro donate labori, nota parum ut facta tradantur, etc.,

    Sil. 12, 390. —
    2.
    Trop., to give up, sacrifice (cf. condono):

    amicitias rei publicae,

    Cic. Fam. 5, 4, 2; so,

    iram patriae,

    Sil. 15, 603.—
    B.
    In partic., to remit, forgive a debt, obligation, or penalty.
    1.
    Lit.:

    mercedes habitationum annuas conductoribus donavit,

    Caes. B. C. 3, 21, 1:

    causam illi,

    Just. 32, 2, 4: legem, i. e. actionem lege datam, to give up, resign, Petr. poët. 18, 6;

    for which, negotium (with componere),

    Suet. Calig. 40. —
    2.
    Trop. for the more usual condonare, to forgive, pardon an offence or him that committed it, for another's sake (so perhaps not ante-Aug.):

    culpa gravis precibus donatur saepe suorum,

    Ov. Pont. 2, 7, 51:

    noxae damnatus donatur populo Romano, donatur tribuniciae potestati,

    Liv. 8, 35; cf. id. 2, 35, 5 Drak.:

    patrem filio,

    Just. 32, 2, 5:

    victum memoriae patris,

    id. 38, 6; Flor. 3, 5, 10 Duker.
    II.
    Aliquem (aliquā re), to present one with any thing (class. and very freq.):

    donis plurimis donatus,

    Plaut. Am. prol. 137; cf. id. Stich. 5, 2, 8; Caes. B. C. 3, 53 fin.:

    aliquem paterā,

    Plaut. Am. 2, 2, 131; 134; 139:

    aliquem anulo aureo,

    Cic. Verr. 2, 3, 80:

    aliquem civitate,

    id. Arch. 3, 5; Caes. B. G. 1, 47, 4:

    aliquem laureā Apollinari,

    Hor. C. 4, 2, 9 et saep.:

    meritos in proeliis more militiae donat,

    Sall. J. 54, 1; cf.: donatus atque laudatus magnifice pro contione, id. ib 8, 2 et saep.— Absol.: gaudent, currunt, celebrant, donant, tenent, Att. ap. Non. 317, 15 (Trag. Fragm. p. 193, ed. Rib.).—
    (β).
    Ante-class.: aliquem aliquid;

    egon te pro hoc nuntio quid donem?

    Ter. Hec. 5, 4, 9. —(But in Enn. ap. Prob. Verg. E. 6 the right reading seems to be: fata docet fari, not fari donavit, v. Vahl. Enn. p. 7).

    Lewis & Short latin dictionary > dono

  • 27 hodiernus

    hŏdĭernus, a, um, adj. [hodie], of this day, to-day's.
    I.
    Lit.:

    quod ex hodierno ejus edicto perspicere potestis,

    Cic. Phil. 4, 3, 7:

    disputatio hesterni et hodierni diei,

    id. de Or. 3, 21, 81:

    hodierno die, mane,

    today, id. Cat. 3, 9, 21:

    ante hodiernum diem,

    id. ib. 3, 8, 20:

    quis scit an adiciant hodiernae crastina summae Tempora di superi?

    Hor. C. 4, 7, 17:

    (Servio Tullio regnante) multo diutius Athenae jam erant quam est Roma ad hodiernum diem,

    Cic. Brut. 10, 39. — Poet. for hodie:

    sic venias, hodierne,

    Tib. 1, 7, 53.—
    II.
    (Acc. to hodie, II.) Of the present time, present, actual (rare and postAug.; cf. Krebs, Antibarb. p. 524 sq.).— Only in neutr. absol.:

    servatumque in hodiernum est, ne quis, etc.,

    to this day, Plin. 33, 1, 7, § 30:

    in hodiernum,

    Min. Fel. Octav. 22 fin.; Dict. Cret. 3, 25:

    in hodiernum diem,

    to the present time, Vitr. 3, 1, 8; Aug. de Cons. Evang. 3, 24, 69.

    Lewis & Short latin dictionary > hodiernus

  • 28 in

    1.
    in (old forms endŏ and indŭ, freq. in ante-class. poets; cf. Enn. ap. Gell. 12, 4; id. ap. Macr. S. 6, 2; Lucil. ap. Lact. 5, 9, 20; Lucr. 2, 1096; 5, 102; 6, 890 et saep.), prep. with abl. and acc. [kindr. with Sanscr. an; Greek en, en-tha, en-then, eis, i. e. en-s, ana; Goth. ana; Germ. in], denotes either rest or motion within or into a place or thing; opp. to ex; in, within, on, upon, among, at; into, to, towards.
    I.
    With abl.
    A.
    In space.
    1.
    Lit., in (with abl. of the place or thing in which):

    aliorum fructus in terra est, aliorum et extra,

    Plin. 19, 4, 22, § 61:

    alii in corde, alii in cerebro dixerunt animi esse sedem et locum,

    Cic. Tusc. 1, 9, 19:

    eo in rostris sedente suasit Serviliam legem Crassus,

    id. Brut. 43, 161:

    qui sunt cives in eadem re publica,

    id. Rep. 1, 32 fin.:

    facillimam in ea re publica esse concordiam, in qua idem conducat omnibus,

    id. ib.:

    T. Labienus ex loco superiore, quae res in nostris castris gererentur, conspicatus,

    Caes. B. G. 2, 26, 4:

    quod si in scaena, id est in contione verum valet, etc.,

    Cic. Lael. 26, 97:

    in foro palam Syracusis,

    id. Verr. 2, 2, 33, § 81:

    plures in eo loco sine vulnere quam in proelio aut fuga intereunt,

    Caes. B. C. 2, 35:

    tulit de caede, quae in Appia via facta esset,

    Cic. Mil. 6, 15:

    in via fornicata,

    Liv. 22, 36:

    vigebat in illa domo mos patrius et disciplina,

    Cic. de Sen. 11, 37:

    in domo furtum factum ab eo qui domi fuit,

    Quint. 5, 10, 16:

    nupta in domo,

    Liv. 6, 34, 9:

    copias in castris continent,

    in, within, Caes. B. C. 1, 66:

    cum in angusto quodam pulpito stans diceret,

    Quint. 11, 3, 130:

    se ac suos in vehiculo conspici,

    Liv. 5, 40, 10:

    malo in illa tua sedecula sedere, quam in istorum sella curuli,

    Cic. Att. 4, 10:

    sedere in solio,

    id. Fin. 2, 21, 66:

    Albae constiterant, in urbe opportuna,

    id. Phil. 4, 2, 6. —

    Sometimes, also, with names of places: omnes se ultro sectari in Epheso memorat mulieres,

    Plaut. Mil. 3, 1, 182:

    heri aliquot adolescentuli coiimus in Piraeo,

    Ter. Eun. 3, 4, 1:

    navis et in Cajeta est parata nobis et Brundisii,

    Cic. Att. 8, 3, 6:

    complures (naves) in Hispali faciendas curavit,

    Caes. B. C. 2, 18:

    caesos in Marathone ac Salamine,

    Quint. 12, 10, 24:

    in Berenice urbe Troglodytarum,

    Plin. 2, 73, 75, § 183.—
    2.
    In indicating a multitude or number, of, in, or among which a person or thing is, in, among (= gen. part.):

    in his poeta hic nomen profitetur suum,

    Ter. Eun. prol. 3:

    Thales, qui sapientissimus in septem fuit,

    Cic. Leg. 2, 11, 26:

    peto ut eum complectare, diligas, in tuis habeas,

    id. Fam. 13, 78, 2; cf.:

    in perditis et desperatis,

    id. ib. 13, 56, 1:

    omnia quae secundum naturam fiunt, sunt habenda in bonis,

    id. de Sen. 19, 71:

    dolor in maximis malis ducitur,

    id. Leg. 1, 11, 31:

    justissimus unus in Teucris,

    Verg. A. 2, 426:

    cecidere in pugna ad duo milia... in his quatuor Romani centuriones,

    Liv. 27, 12, 16:

    in diis et feminae sunt,

    Lact. 1, 16, 17.—
    3.
    Of analogous relations of place or position:

    sedere in equo,

    on horseback, id. Verr. 2, 5, 10:

    quid legati in equis,

    id. Pis. 25, 60:

    sedere in leone,

    Plin. 35, 10, 36, § 109:

    in eo flumine pons erat,

    on, over, Caes. B. G. 2, 5:

    in herboso Apidano,

    on the banks of, Prop. 1, 3, 6:

    in digitis,

    on tiptoe, Val. Fl. 4, 267:

    castra in limite locat,

    on the rampart, Tac. A. 1, 50:

    ipse coronam habebat unam in capite, alteram in collo,

    on, Cic. Verr. 2, 5, 11, § 27:

    oleae in arbore,

    Cels. 2, 24:

    Caesaris in barbaris erat nomen obscurius,

    among, Caes. B. C. 1, 61:

    in ceteris nationibus, Cels. praef. 1: qui in Brutiis praeerat,

    Liv. 25, 16, 7:

    in juvenibus,

    Quint. 11, 1, 32:

    nutus in mutis pro sermone est,

    id. 11, 3, 66.—Of dress, like cum, q. v.:

    in veste candida,

    Liv. 45, 20, 5; 34, 7, 3:

    in calceis,

    id. 24, 38, 2:

    in insignibus,

    id. 5, 41, 2:

    in tunicis albis,

    Plin. Ep. 7, 27, 13:

    in Persico et vulgari habitu,

    Curt. 3, 3, 4:

    in lugubri veste,

    id. 10, 5, 17:

    in Tyriis,

    Ov. A. A. 2, 297:

    in Cois,

    id. ib. v. 298; cf.:

    homines in catenis Romam mittere,

    Liv. 29, 21, 12; 32, 1, 8: quis multa te in rosa urget, etc., Hor C. 1, 5, 1; so, in viola aut in rosa, Cic. Tusc. [p. 912] 5, 26, 73.—So of arms:

    duas legiones in armis,

    Caes. B. G. 7, 11, 6; cf. Verg. A. 3, 395:

    in armis hostis,

    under arms, Ov. M. 12,65:

    quae in ore atque in oculis provinciae gesta sunt (= coram),

    Cic. Verr. 2, 2, 33, § 81; so,

    in oculis provinciae,

    id. Q. Fr. 1, 1, 2:

    in oculis omnium,

    id. ib. 1, 3, 7:

    divitiae, decus, gloria in oculis sita sunt,

    Sall. C. 20, 14; Curt. 4, 13, 1; Liv. 22, 12, 6:

    Julianus in ore ejus (Vitellii) jugulatur,

    Tac. H. 3, 77; Sen. Ben. 7, 19, 7.—Of a passage in any writing (but when the author is named, by meton., for his works, apud is used, Krebs, Antibarb. p. 561):

    in populorum institutis aut legibus,

    Cic. Leg. 1, 15, 42:

    in illis libris qui sunt de natura deorum,

    id. Fat. 1, 1:

    in Timaeo dicit,

    id. N. D. 1, 12, 30:

    epistula, in qua omnia perscripta erant,

    Nep. Pelop. 3, 2:

    perscribit in litteris, hostes ab se discessisse,

    Caes. B. G. 5, 49; but in is also used with an author's name when, not a place in his book, but a feature of his style, etc., is referred to:

    in Thucydide orbem modo orationis desidero,

    Cic. Or. 71, 234:

    in Herodoto omnia leniter fluunt,

    Quint. 9, 4, 18.—Of books:

    libri oratorii diu in manibus fuerunt,

    Cic. Att. 4, 13, 2; id. Lael. 25, 96; but more freq. trop.: in manibus habere, tenere, etc., to be engaged, occupied with, to have under control or within reach:

    philosophi quamcunque rem habent in manibus,

    id. Tusc. 5, 7, 18:

    quam spem nunc habeat in manibus, exponam,

    id. Verr. 1, 6, 16:

    rem habere in manibus,

    id. Att. 6, 3, 1; cf.:

    neque mihi in manu fuit Jugurtha qualis foret,

    in my power, Sall. J. 14, 4:

    postquam nihil esse in manu sua respondebatur,

    Liv. 32, 24, 2:

    quod ipsorum in manu sit,... bellum an pacem malint,

    Tac. A. 2, 46; but, cum tantum belli in manibus esset, was in hand, busied (cf.:

    inter manus),

    Liv. 4, 57, 1; so,

    quorum epistulas in manu teneo,

    Cic. Phil. 12, 4, 9; cf. id. Att. 2, 2, 2:

    in manu poculum tenens,

    id. Tusc. 1, 29, 71:

    coronati et lauream in manu tenentes,

    Liv. 40, 37, 3; Suet. Claud. 15 fin. —Of that which is thought of as existing in the mind, memory, character, etc.:

    in animo esse,

    Cic. Fam. 14, 11:

    in animo habere,

    id. Rosc. Am. 18, 52:

    lex est ratio insita in natura,

    id. Leg. 1, 6, 18:

    in memoria sedere,

    id. de Or. 2, 28, 122; cf.:

    tacito mutos volvunt in pectore questus,

    Luc. 1, 247:

    quanta auctoritas fuit in C. Metello!

    Cic. de Sen. 17, 61. —So freq. of a person's qualities of mind or character:

    erat in eo summa eloquentia, summa fides,

    Cic. Mur. 28, 58; cf.:

    in omni animante est summum aliquid atque optimum, ut in equis,

    id. Fin. 4, 41, 37:

    si quid artis in medicis est,

    Curt. 3, 5, 13; cf.:

    nibil esse in morte timendum,

    Lucr. 3, 866.— Esp., in eo loco, in that state or condition:

    in eo enim loco res sunt nostrae, ut, etc.,

    Liv. 7, 35, 7: si vos in eo loco essetis, quid aliud fecissetis? Cat. ap. Quint. 9, 2, 21; so,

    quo in loco, etc.: cum ex equitum et calonum fuga, quo in loco res essent, cognovissent,

    Caes. B. G. 2, 26:

    videtis, quo in loco res haec siet, Ter Phorm. 2, 4, 6: quod ipse, si in eodem loco esset, facturus fuerit,

    Liv. 37, 14, 5.—Hence, without loco, in eo esse ut, etc., to be in such a condition, etc.:

    non in eo esse Carthaginiensium res, ut Galliam armis obtineant,

    Liv. 30, 19, 3:

    cum res non in eo esset, ut Cyprum tentaret,

    id. 33, 41, 9; 8, 27, 3; 2, 17, 5; Nep. Mil. 7, 3; id. Paus. 5, 1 (cf. I. C. 1. infra).—
    B.
    In time, indicating its duration, in, during, in the course of:

    feci ego istaec itidem in adulescentia,

    in my youth, when I was young, Plaut. Bacch. 3, 3, 6:

    in tempore hoc,

    Ter. And. 4, 5, 24:

    in hoc tempore,

    Tac. A. 13, 47:

    in tali tempore,

    Sall. C. 48, 5; Liv. 22, 35; 24, 28 al.:

    in diebus paucis,

    Ter. And. 1, 1, 77:

    in brevi spatio,

    id. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Vesp. 4:

    in qua aetate,

    Cic. Brut. 43 fin.:

    in ea aetate,

    Liv. 1, 57:

    in omni aetate,

    Cic. de Sen. 3, 9:

    in aetate, qua jam Alexander orbem terrarum subegisset,

    Suet. Caes. 7:

    qua (sc. Iphigenia) nihil erat in eo quidem anno natum pulchrius,

    in the course of, during the year, Cic. Off. 3, 25, 95 (al. eo quidem anno):

    nihil in vita se simile fecisse,

    id. Verr. 2, 3, 91: nihil in vita vidit calamitatis A. Cluentius. id. Clu. 6, 18:

    in tota vita inconstans,

    id. Tusc. 4, 13, 29.—
    b.
    In tempore, at the right or proper time, in time (Cic. uses only tempore; v. tempus): eccum ipsum video in tempore huc se recipere, Ter. Phorm. 2, 4, 24:

    ni pedites equitesque in tempore subvenissent,

    Liv. 33, 5:

    spreta in tempore gloria interdum cumulatior redit,

    id. 2, 47:

    rebellaturi,

    Tac. A. 12, 50:

    atque adeo in ipso tempore eccum ipsum obviam,

    Ter. And. 3, 2, 52: in tempore, opportune. Nos sine praepositione dicimus tempore et tempori, Don. ad Ter. And. 4, 4, 19.—
    c.
    In praesentia and in praesenti, at present, now, at this moment, under these circumstances:

    sic enim mihi in praesentia occurrit,

    Cic. Tusc. 1, 8, 14:

    vestrae quidem cenae non solum in praesentia, sed etiam postero die jucundae sunt,

    id. ib. 5, 35, 100:

    id quod unum maxime in praesentia desiderabatur,

    Liv. 21, 37:

    haec ad te in praesenti scripsi, ut, etc.,

    for the present, Cic. Fam. 2, 10, 4.—
    d.
    With gerunds and fut. pass. participles, to indicate duration of time, in:

    fit, ut distrahatur in deliberando animus,

    Cic. Off. 1, 3, 9; id. Fam. 2, 6, 2:

    vitiosum esse in dividendo partem in genere numerare,

    id. Fin. 2, 9, 26:

    quod in litteris dandis praeter consuetudinem proxima nocte vigilarat,

    id. Cat. 3, 3, 6:

    ne in quaerendis suis pugnandi tempus dimitteret,

    Caes. B. G. 2, 21:

    in agris vastandis incendiisque faciendis hostibus,

    in laying waste, id. ib. 5, 19:

    in excidenda Numantia,

    Cic. Off. 1, 22, 76:

    cum in immolanda Iphigenia tristis Calchas esset,

    id. Or. 21, 74.—
    C.
    In other relations, where a person or thing is thought of as in a certain condition, situation, or relation, in:

    qui magno in aere alieno majores etiam possessiones habent,

    Cic. Cat. 2, 8, 18:

    se in insperatis repentinisque pecuniis jactare,

    id. Cat. 2, 9, 20:

    Larinum in summo timore omnium cum armatis advolavit,

    id. Clu. 8, 25.—

    So freq., of qualities or states of mind: summa in sollicitudine ac timore Parthici belli,

    Caes. B. C. 3, 31:

    torpescentne dextrae in amentia illa?

    Liv. 23, 9, 7:

    hunc diem perpetuum in laetitia degere,

    Ter. Ad. 4, 1, 5; Cic. Cat. 4, 1, 2:

    in metu,

    Tac. A. 14, 43:

    in voluptate,

    Cic. Fin. 1, 19, 62:

    alicui in amore esse,

    beloved, id. Verr. 2, 4, 1, § 3:

    alicui in amoribus esse,

    id. Att. 6, 1, 12:

    res in invidia erat,

    Sall. J. 25, 5; Liv. 29, 37, 17: sum in expectatione omnium rerum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 10:

    num... Diogenem Stoicum coegit in suis studiis obmutescere senectus?

    in his studies, Cic. de Sen. 7, 21:

    mirificam cepi voluptatem ex tua diligentia: quod in summis tuis occupationibus mihi tamen rei publicae statum per te notum esse voluisti,

    even in, notwithstanding your great occupations, id. Fam. 3, 11, 4.—

    So freq., of business, employment, occupations, etc.: in aliqua re versari,

    Cic. Verr. 2, 4, 47, § 105:

    similia iis, quae in consilio dixerat,

    Curt. 5, 5, 23:

    in certamine armorum atque in omni palaestra quid satis recte cavetur,

    Quint. 9, 4, 8:

    agi in judiciis,

    id. 11, 1, 78:

    tum vos mihi essetis in consilio,

    Cic. Rep. 3, 18, 28:

    in actione... dicere,

    Quint. 8, 2, 2.—Of an office, magistracy:

    in quo tum magistratu forte Brutus erat,

    Liv. 1, 59, 7; 4, 17, 1:

    in eo magistratu pari diligentia se praebuit,

    Nep. Han. 7, 5 (cf. B. 1. supra):

    in ea ipsa causa fuit eloquentissimus,

    Cic. Brut, 43, 160:

    qui non defendit nec obsistit, si potest, injuriae, tam est in vitio, quam, etc.,

    is in the wrong, acts wrongly, id. Off. 1, 7, 23:

    etsi hoc quidem est in vitio, dissolutionem naturae tam valde perhorrescere,

    is wrong, id. Fin. 5, 11, 31:

    non sunt in eo genere tantae commoditates corporis,

    id. ib. 4, 12, 29; cf.:

    an omnino nulla sit in eo genere distinctio,

    id. Or. 61, 205:

    Drusus erat de praevaricatione absolutus in summa quatuor sententiis,

    on the whole, Cic. Q. Fr. 2, 16; cf.:

    et in omni summa, ut mones, valde me ad otium pacemque converto,

    id. ib. 3, 5, 5;

    but, in summa, sic maxime judex credit, etc.,

    in a word, in fine, Quint. 9, 2, 72; Auct. B. Alex. 71; Just. 37, 1, 8:

    horum (juvenum) inductio in parte simulacrum decurrentis exercitus erat: ex parte elegantioris exercitii quam militaris artis,

    in part, Liv. 44, 9, 5; cf.:

    quod mihi in parte verum videtur,

    Quint. 2, 8, 6:

    patronorum in parte expeditior, in parte difficilior interrogatio est,

    id. 5, 7, 22:

    hoc facere in eo homine consueverunt,

    in the case of, Caes. B. G. 7, 21:

    in furibus aerarii,

    Sall. C. 52, 12:

    Achilles talis in hoste fuit,

    Verg. A. 2, 540:

    in hoc homine saepe a me quaeris, etc.,

    in the case of, Cic. Verr. 2, 3, 3, § 6: in nominibus impiis, Sall. C. 51, 15:

    suspectus et in morte matris fuit,

    Suet. Vit. 14:

    qui praesentes metuunt, in absentia hostes erunt, = absentes,

    Curt. 6, 3, 8 (cf. I. B. c. supra).—Of the meaning of words, etc.:

    non solum in eodem sensu, sed etiam in diverso, eadem verba contra,

    Quint. 9, 3, 36:

    aliter voces aut eaedem in diversa significatione ponuntur,

    id. 9, 3, 69:

    Sallustius in significatione ista non superesse sed superare dicit,

    Gell. 1, 22, 15:

    stips non dicitur in significatione trunci,

    Charis. 1, 18, 39:

    semper in significatione ea hortus,

    Plin. 19, 4, 19, § 50. —
    2.
    In with abl. of adjj. is used with the verbs esse and habere to express quality:

    cum exitus haud in facili essent, i. e. haud faciles,

    Liv. 3, 8, 9:

    adeo moderatio tuendae libertatis in difficili est,

    id. 3, 8, 11; 3, 65, 11; but mostly with adjj. of the first and second declension:

    in obscuro esse, Liv. praef. § 3: in dubio esse,

    id. 2, 3, 1; 3, 19, 8; Ov. H. 19, 174:

    dum in dubiost animus,

    Ter. And. 1, 5, 31; 2, 2, 10:

    in integro esse,

    Cic. Fam. 15, 16, 3; id. Att. 11, 15, 4:

    in incerto esse,

    Liv. 5, 28, 5:

    in obvio esse,

    id. 37, 23, 1:

    in tuto esse,

    id. 38, 4, 10; cf.:

    videre te in tuto,

    Cat. 30, 6:

    in aequo esse,

    Liv. 39, 37, 14; Tac. A. 2, 44:

    in expedito esse,

    Curt. 4, 2, 22:

    in proximo esse,

    Quint. 1, 3, 4:

    in aperto esse,

    Sall. C. 5, 3:

    in promisco esse,

    Liv. 7, 17, 7:

    in augusto esse,

    Cels. 5, 27, 2:

    in incerto haberi,

    Sall. J. 46, 8; Tac. A. 15, 17:

    in levi habitum,

    id. H. 2, 21; cf.:

    in incerto relinquere,

    Liv. 5, 28, 5; Tac. H. 2, 83.
    II.
    With acc.
    A.
    In space, with verbs of motion, into or to a place or thing (rarely with names of towns and small islands;

    v. Zumpt, Gram. § 398): influxit non tenuis quidam e Graecia rivulus in hanc urbem,

    Cic. Rep. 2, 19:

    in Ephesum advenit,

    Plaut. Mil. 2, 1, 35:

    in Epirum venire,

    Cic. Att. 13, 25, 3:

    ibo in Piraeeum, visamque, ecquae advenerit in portum ex Epheso navis mercatoria,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 2: venio ad Piraeea, in quo magis reprehendendus sum, quod... Piraeea scripserim, non Piraeeum, quam in quod addiderim;

    non enim hoc ut oppido praeposui, sed ut loco,

    Cic. Att. 7, 3, 10:

    se contulisse Tarquinios, in urbem Etruriae florentissimam,

    id. Rep. 2, 19:

    remigrare in domum veterem e nova,

    id. Ac. 1, 4, 13:

    cum in sua rura venerunt,

    id. Tusc. 5, 35, 102:

    a te ipso missi in ultimas gentes,

    id. Fam. 15, 9:

    in Ubios legatos mittere,

    Caes. B. G. 4, 11:

    dein Thalam pervenit, in oppidum magnum et opulentum,

    Sall. J. 75, 1:

    Regillum antiquam in patriam se contulerat,

    Liv. 3, 58, 1:

    abire in exercitum,

    Plaut. Am. prol. 102.— With nuntio:

    cum id Zmyrnam in contionem nuntiatum est,

    Tac. A. 4, 56:

    nuntiatur in castra,

    Lact. Most. Pers. 46; cf.:

    allatis in castra nuntiis,

    Tac. H. 4, 32: in manus sumere, tradere, etc., into one's hands:

    iste unumquodque vas in manus sumere,

    Cic. Verr. 2, 4, 27, § 63:

    Falerios se in manus Romanis tradidisse,

    Liv. 5, 27, 3.—Rarely with the verbs ponere, collocare, etc. (pregn., i. e. to bring into... and place there):

    in crimen populo ponere,

    Plaut. Trin. 3, 3, 10:

    ut liberos, uxores suaque omnia in silvas deponerent,

    Caes. B. G. 4, 19:

    duplam pecuniam in thesauros reponi,

    Liv. 29, 19, 7:

    prius me collocavi in arborem,

    Plaut. Aul. 4, 8, 6:

    sororem et propinquas suas nuptum in alias civitates collocasse,

    Caes. B. G. 1, 18.— Motion in any direction, up to, to, into, down to:

    in caelum ascendere,

    Cic. Lael. 23 fin.:

    filium ipse paene in umeros suos extulisset,

    id. de Or. 1, 53, 228:

    tamquam in aram confugitis ad deum,

    up to the altar, id. Tusc. 3, 10, 25:

    Saturno tenebrosa in Tartara misso,

    Ov. M. 1, 113:

    in flumen deicere,

    Cic. Rosc. Am. 25, 70; Nep. Chab. 4, 3.—
    2.
    Denoting mere direction towards a place or thing, and hence sometimes joined with versus, towards:

    quid nunc supina sursum in caelum conspicis,

    Plaut. Cist. 2, 3, 78:

    si in latus aut dextrum aut sinistrum, ut ipsi in usu est, cubat,

    Cels. 2, 3:

    Belgae spectant in septentriones et orientem solem,

    Caes. B. G. 1, 1:

    in orientem Germaniae, in occidentem Hispaniae obtenditur, Gallis in meridiem etiam inspicitur,

    Tac. Agr. 10:

    in laevum prona nixus sedet Inachus urna,

    Stat. Th. 2, 218.—With versus:

    castra ex Biturigibus movet in Arvernos versus,

    towards, Caes. B. G. 7, 8 fin.:

    in Galliam versus movere,

    Sall. C. 56, 4: in [p. 913] ltaliam versus, Front. Strat. 1, 4, 11:

    si in urbem versus venturi erant,

    Plin. Ep. 10, 82. —
    3.
    So of that which is thought of as entering into the mind, memory, etc. (cf. I. A. 2. fin.):

    in memoriam reducere,

    Cic. Inv 1, 52, 98:

    in animum inducere,

    Liv. 27, 9:

    in mentem venire,

    Cic. Fam. 7, 3:

    frequens imitatio transit in mores,

    Quint. 1, 11, 3. —

    Or into a writing or speech: in illam Metellinam orationem addidi quaedam,

    Cic. Att. 1, 13, 5.—
    B.
    In time, into, till, for:

    dormiet in lucem,

    into the daylight, till broad day, Hor. Ep. 1, 18, 34:

    statim e somno, quem plerumque in diem extrahunt, lavantur,

    Tac. G. 22: sermonem in multam noctem produximus, deep into the night, Cic. Rep. Fragm. ap. Arus. Mess. p. 239 Lindem.:

    in multam noctem luxit,

    Suet. Tib. 74:

    si febris in noctem augetur,

    Cels. 7, 27:

    dixit in noctem atque etiam nocte illatis lucernis,

    Plin. Ep. 4, 9, 14:

    indutias in triginta annos impetraverunt,

    for thirty years, Liv. 9, 37, 12; 7, 20, 8:

    nisi id verbum in omne tempus perdidissem,

    forever, Cic. Fam. 5, 15, 1:

    ad cenam hominem in hortos invitavit in posterum diem,

    for the following day, id. Off. 3, 14, 58:

    audistis auctionem constitutam in mensem Januarium,

    id. Agr. 1, 2, 4:

    subito reliquit annum suum seque in annum proximum transtulit,

    id. Mil. 9, 24:

    solis defectiones itemque lunae praedicuntur in multos annos,

    for many years, id. Div. 2, 6, 17:

    postero die Romani ab sole orto in multum diei stetere in acie,

    Liv. 27, 2:

    qui ab matutino tempore duraverunt in occasum,

    Plin. 2, 31, 31, § 99:

    seritur (semen lini) a Kalendis Octobribus in ortum aquilae,

    Col. 2, 10, 17.—With usque:

    neque illi didicerunt haec usque in senectutem,

    Quint. 12, 11, 20:

    in illum usque diem servati,

    id. 8, 3, 68:

    in serum usque patente cubiculo,

    Suet. Oth. 11:

    regnum trahat usque in tempora fati,

    Sil. 11, 392: in posterum (posteritatem) or in futurum, in future, for the future: in praesens, for the present: in perpetuum or in aeternum, forever:

    sancit in posterum, ne quis, etc.,

    Cic. Cat. 4, 5, 10:

    res dilata est in posterum,

    id. Fam. 10, 12, 3:

    video quanta tempestas invidiae nobis, si minus in praesens, at in posteritatem impendeat,

    id. Cat. 1, 9, 22:

    id aegre et in praesentia hi passi et in futurum etiam metum ceperunt,

    Liv. 34, 27, 10; cf.:

    ingenti omnium et in praesens laetitia et in futurum spe,

    id. 30, 17, 1:

    effugis in futurum,

    Tac. H. 1, 71:

    quod eum tibi quaestoris in loco constitueras, idcirco tibi amicum in perpetuum fore putasti?

    Cic. Verr. 2, 1, 30; cf.:

    oppidum omni periculo in perpetuum liberavit,

    id. Fam. 13, 4, 2:

    quae (leges) non in tempus aliquod, sed perpetuae utilitatis causa in aeternum latae sunt,

    Liv. 34, 6, 4: in tempus, for a while, for a short time, for the occasion (postAug.):

    sensit miles in tempus conficta,

    Tac. A. 1, 37:

    ne urbs sine imperio esset, in tempus deligebatur, qui jus redderet,

    id. ib. 6, 11:

    scaena in tempus structa,

    id. ib. 14, 20. —So in diem, for the day, to meet the day's want:

    nihil ex raptis in diem commeatibus superabat,

    Liv. 22, 40, 8:

    rapto in diem frumento,

    id. 4, 10, 1;

    but, cum illa fundum emisset in diem,

    i. e. a fixed day of payment, Nep. Att. 9, 5: in singulos dies, or simply in dies, with comparatives and verbs denoting increase, from day to day, daily:

    vitium in dies crescit,

    Vell. 2, 5, 2:

    in dies singulos breviores litteras ad te mitto,

    Cic. Att. 5, 7:

    qui senescat in dies,

    Liv. 22, 39, 15: in diem, daily:

    nos in diem vivimus,

    Cic. Tusc. 5, 11, 33:

    in diem et horam,

    Hor. S. 2, 6, 47;

    and in horas,

    hourly, id. C. 2, 13, 14; id. S. 2, 7, 10.—
    C.
    In other relations, in which an aiming at, an inclining or striving towards a thing, is conceivable, on, about, respecting; towards, against; for, as; in, to; into:

    id, quod apud Platonem est in philosophos dictum,

    about the philosophers, Cic. Off. 1, 9, 28:

    Callimachi epigramma in Ambraciotam Cleombrotum est,

    id. Tusc. 1, 34, 84; cf.:

    cum cenaret Simonides apud Scopam cecinissetque id car men, quod in eum scripsisset, etc.,

    id. de Or. 2, 86, 352:

    quo amore tandem inflammati esse debemus in ejus modi patriam,

    towards, id. ib. 1, 44, 196:

    in liberos nostros indulgentia,

    id. ib. 2, 40, 168:

    de suis meritis in rem publicam aggressus est dicere,

    id. Or. 38, 133: ita ad impietatem in deos, in homines adjunxit injuriam, against, id. N. D. 3, 34 fin.:

    in dominum quaeri,

    to be examined as a witness against, id. Mil. 22, 60:

    in eos impetum facere,

    id. Att. 2, 22, 1:

    invehi in Thebanos,

    Nep. Epam. 6, 1; id. Tim. 5, 3:

    quaecumque est hominis definitio, una in omnes valet,

    id. Leg. 1, 10, 29:

    num etiam in deos immortales inauspicatam legem valuisse?

    Liv. 7, 6, 11:

    vereor coram in os te laudare amplius,

    to your face, Ter. Ad. 2, 4, 5:

    si in me exerciturus (pugnos), quaeso, in parietem ut primum domes,

    Plaut. Am. 1, 1, 168:

    in puppim rediere rates,

    Luc. 3, 545 Burm. (cf.:

    sic equi dicuntur in frena redire, pulsi in terga recedere, Sulp. ad loc.): Cumis eam vidi: venerat enim in funus: cui funeri ego quoque operam dedi,

    to the funeral, to take charge of the funeral, Cic. Att. 15, 1, B:

    se quisque eum optabat, quem fortuna in id certamen legeret,

    Liv. 21, 42, 2:

    quodsi in nullius mercedem negotia eant, pauciora fore,

    Tac. A. 11, 6:

    haec civitas mulieri redimiculum praebeat, haec in collum, haec in crines,

    Cic. Verr. 2, 3, 33:

    Rhegium quondam in praesidium missa legio,

    Liv. 28, 28; so,

    datae in praesidium cohortes,

    Tac. H. 4, 35: hoc idem significat Graecus ille in eam sententiam versus, to this effect or purport, Cic. Div. 2, 10, 25; cf. id. Fam. 9, 15, 4:

    haec et in eam sententiam cum multa dixisset,

    id. Att. 2, 22:

    qui omnia sic exaequaverunt, ut in utramque partem ita paria redderent, uti nulla selectione uterentur,

    id. Fin. 3, 4, 12:

    in utramque partem disputat,

    on both sides, for and against, id. Off. 3, 23, 89: te rogo, me tibi in omnes partes defendendum putes, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10 fin.:

    facillime et in optimam partem cognoscuntur adulescentes, qui se ad claros et sapientes viros contulerunt,

    id. Off. 2, 13, 46:

    cives Romani servilem in modum cruciati et necati,

    in the manner of slaves, Cic. Verr. 1, 5, 13; cf.:

    miserandum in modum milites populi Romani capti, necati sunt,

    id. Prov. Cons. 3, 5:

    senior quidam Veiens vaticinantis in modum cecinit,

    Liv. 5, 15, 4;

    also: domus et villae in urbium modum aedificatae,

    Sall. C. 12, 3:

    perinde ac si in hanc formulam omnia judicia legitima sint,

    Cic. Rosc. Com. 5, 15:

    judicium quin acciperet in ea ipsa verba quae Naevius edebat, non recusasse,

    id. Quint. 20, 63; cf.:

    senatusconsultum in haec verba factum,

    Liv. 30, 43, 9:

    pax data Philippo in has leges est,

    id. 33, 30:

    Gallia omnis divisa est in partes tres,

    Caes. B. G. 1, 1; cf.:

    quae quidem in confirmationem et reprehensionem dividuntur,

    Cic. Part. Or. 9, 33: describebat censores binos in singulas civitates, i. e. for or over each state, id. Verr. 2, 2, 53; cf. id. ib. 2, 4, 26:

    itaque Titurium Tolosae quaternos denarios in singulas vini amphoras portorii nomine exegisse,

    id. Font. 5, 9:

    extulit eum plebs sextantibus collatis in capita,

    a head, for each person, Liv. 2, 33 fin.:

    Macedonibus treceni nummi in capita statutum est pretium,

    id. 32, 17, 2; cf.:

    Thracia in Rhoemetalcen filium... inque liberos Cotyis dividitur (i. e. inter),

    Tac. A. 2, 67.—
    2.
    Of the object or end in view, regarded also as the motive of action or effect:

    non te in me illiberalem, sed me in se neglegentem putabit,

    Cic. Fam. 13, 1, 16:

    neglegentior in patrem,

    Just. 32, 3, 1:

    in quem omnes intenderat curas,

    Curt. 3, 1, 21:

    quos ardere in proelia vidi,

    Verg. A. 2, 347:

    in bellum ardentes,

    Manil. 4, 220:

    nutante in fugam exercitu,

    Flor. 3, 10, 4:

    in hanc tam opimam mercedem agite ( = ut eam vobis paretis, Weissenb. ad loc.),

    Liv. 21, 43, 7:

    certa praemia, in quorum spem pugnarent,

    id. 21, 45, 4:

    in id sors dejecta,

    id. 21, 42, 2:

    in id fide accepta,

    id. 28, 17, 9:

    in spem pacis solutis animis,

    id. 6, 11, 5 et saep.:

    ingrata misero vita ducenda est in hoc, ut, etc.,

    Hor. Epod. 17, 63:

    nec in hoc adhibetur, ut, etc.,

    Sen. Ep. 16, 3:

    alius non in hoc, ut offenderet, facit, id. de Ira, 2, 26, 3: in quod tum missi?

    Just. 38, 3, 4.—So, like ad, with words expressing affections or inclination of the mind:

    in obsequium plus aequo pronus,

    Hor. Ep. 1, 18, 10:

    paratus in res novas,

    Tac. H. 4, 32:

    in utrumque paratus,

    Verg. A. 2, 61.—
    3.
    Of the result of an act or effort:

    denique in familiae luctum atque in privignorum funus nupsit,

    Cic. Clu. 66, 188:

    paratusque miles, ut ordo agminis in aciem adsisteret,

    Tac. A. 2, 16: excisum Euboicae latus ingens rupis in antrum, Verg. A. 6, 42:

    portus ab Euroo fluctu curvatus in arcum,

    id. ib. 3, 533:

    populum in obsequia principum formavit,

    Just. 3, 2, 9:

    omnium partium decus in mercedem conruptum erat,

    Sall. H. 1, 13 Dietsch:

    commutari ex veris in falsa,

    Cic. Fat. 9, 17; 9, 18:

    in sollicitudinem versa fiducia est,

    Curt. 3, 8, 20.—
    4.
    Esp. in the phrase: in gratiam or in honorem, alicujus, in kindness, to show favor, out of good feeling, to show honor, etc., to any one (first in Liv.; cf. Weissenb. ad Liv. 28, 21, 4;

    Krebs, Antibarb. p. 562): in gratiam levium sociorum injuriam facere,

    Liv. 39, 26, 12:

    pugnaturi in gratiam ducis,

    id. 28, 21, 4:

    quorum in gratiam Saguntum deleverat Hannibal,

    id. 28, 39, 13; cf. id. 35, 2, 6; 26, 6, 16:

    oratio habita in sexus honorem,

    Quint. 1, 1, 6:

    convivium in honorem victoriae,

    id. 11, 2, 12:

    in honorem Quadratillae,

    Plin. Ep. 7, 24, 7:

    in honorem tuum,

    Sen. Ep. 20, 7; 79, 2; 92, 1; Vell. 2, 41 al.—
    5.
    In the phrase, in rem esse, to be useful, to avail (cf.: e re esse;

    opp.: contra rem esse): ut aequom est, quod in rem esse utrique arbitremur,

    Plaut. Aul. 2, 1, 10:

    si in rem est Bacchidis,

    Ter. Hec. 1, 2, 27; 2, 2, 7:

    hortatur, imperat, quae in rem sunt,

    Liv. 26, 44, 7:

    cetera, quae cognosse in rem erat,

    id. 22, 3, 2; 44, 19, 3:

    in rem fore credens universos adpellare,

    Sall. C. 20, 1; cf.:

    in duas res magnas id usui fore,

    Liv. 37, 15, 7:

    in hos usus,

    Verg. A. 4, 647.—
    6.
    To form adverbial expressions:

    non nominatim, qui Capuae, sed in universum qui usquam coissent, etc.,

    in general, Liv. 9, 26, 8; cf.:

    terra etsi aliquanto specie differt, in universum tamen aut silvis horrida aut paludibus foeda,

    Tac. G. 5:

    in universum aestimanti, etc.,

    id. ib. 6:

    aestate in totum, si fieri potest, abstinendum est (Venere),

    wholly, entirely, Cels. 1, 3 fin.; cf. Col. 2, 1, 2:

    in plenum dici potest, etc.,

    fully, Plin. 16, 40, 79, § 217:

    Marii virtutem in majus celebrare,

    beyond due bounds, Sall. J. 73, 5:

    aliter se corpus habere atque consuevit, neque in pejus tantum, sed etiam in melius,

    for the worse, for the better, Cels. 2, 2:

    in deterius,

    Tac. A. 14, 43:

    in mollius,

    id. ib. 14, 39:

    quid enim est iracundia in supervacuum tumultuante frigidius? Sen. de Ira, 2, 11: civitas saepta muris neque in barbarum corrupta (v. barbarus),

    Tac. A. 6, 42; cf.:

    aucto in barbarum cognomento,

    id. H. 5, 2:

    priusquam id sors cerneret, in incertum, ne quid gratia momenti faceret, in utramque provinciam decerni,

    while the matter was uncertain, Liv. 43, 12, 2:

    nec puer Iliaca quisquam de gente Latinos In tantum spe tollet avos,

    so much, Verg. A. 6, 876:

    in tantum suam felicitatem virtutemque enituisse,

    Liv. 22, 27, 4; cf.:

    quaedam (aquae) fervent in tantum, ut non possint esse usui,

    Sen. Q. N. 3, 24:

    viri in tantum boni, in quantum humana simplicitas intellegi potest,

    Vell. 2, 43, 4:

    quippe pedum digitos, in quantum quaeque secuta est, Traxit,

    Ov. M. 11, 71:

    meliore in omnia ingenio animoque quam fortuna usus,

    in all respects, Vell. 2, 13:

    ut simul in omnia paremur,

    Quint. 11, 3, 25:

    in antecessum dare,

    beforehand, Sen. Ep. 118.—
    7.
    Sometimes with esse, habere, etc., in is followed by the acc. (constr. pregn.), to indicate a direction, aim, purpose, etc. (but v. Madvig. Gram. § 230, obs. 2, note, who regards these accusatives as originating in errors of pronunciation); so, esse in potestatem alicujus, to come into and remain in one ' s power: esse in mentem alicui, to come into and be in one ' s mind: esse in conspectum, to appear to and be in sight: esse in usum, to come into use, be used, etc.:

    quod, qui illam partem urbis tenerent, in eorum potestatem portum futurum intellegebant,

    Cic. Verr. 2, 5, 38:

    ut portus in potestatem Locrensium esset,

    Liv. 24, 1, 13; 2, 14, 4:

    eam optimam rem publicam esse duco, quae sit in potestatem optimorum,

    Cic. Leg. 3, 17:

    neque enim sunt motus in nostram potestatem,

    Quint. 6, 2, 29:

    numero mihi in mentem fuit,

    Plaut. Am. 1, 1, 25; cf.:

    ecquid in mentem est tibi?

    id. Bacch. 1, 2, 53:

    nec prius surrexisse ac militibus in conspectum fuisse, quam, etc.,

    Suet. Aug. 16:

    quod satis in usum fuit, sublato, ceterum omne incensum est,

    Liv. 22, 20, 6: ab hospitibus clientibusque suis, ab exteris nationibus, quae in amicitiam populi Romani dicionemque essent, injurias propulsare, Cic. Div. ap. Caecil. 20, 66: adesse in senatum [p. 914] jussit a. d. XIII. Kal. Octobr., id. Phil. 5, 7, 19.—Less freq. with habere: facito in memoriam habeas tuam majorem filiam mihi te despondisse, call or bring to mind, Plaut. Poen. 5, 4, 108:

    M. Minucium magistrum equitum, ne quid rei bellicae gereret, prope in custodiam habitum,

    put in prison, kept in prison, Liv. 22, 25, 6:

    reliquos in custodiam habitos,

    Tac. H. 1, 87.—So rarely with other verbs:

    pollicetur se provinciam Galliam retenturum in senatus populique Romani potestatem,

    Cic. Phil. 3, 4, 8. —
    III.
    In composition, n regularly becomes assimilated to a foll. l, m, or r, and is changed before the labials into m: illabor, immitto, irrumpo, imbibo, impello.—As to its meaning, according as it is connected with a verb of rest or motion, it conveys the idea of existence in a place or thing, or of motion, direction, or inclination into or to a place or thing: inesse; inhibere, inferre, impellere, etc. See Hand, Turs. III. pp. 243- 356.
    2.
    in (before b and p, im; before l, m, and r, the n assimilates itself to these consonants), an inseparable particle [kindred with Sanscr. a-, an-; Gr. a-, an; Goth. and Germ. un-], which negatives the meaning of the noun or participle with which it is connected; Engl. un-, in-, not: impar, unequal: intolerabilis, unbearable, intolerable: immitis, not mild, rude, etc.

    Lewis & Short latin dictionary > in

  • 29 insto

    in-sto, stĭti, stātum (e. g. instaturum, Liv. 10, 36, 3:

    instaturos,

    Front. Strat. 2, 6, 10 al.), 1, v. n., to stand in or upon a thing (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., constr. with dat., in and abl., or acc.
    (α).
    With dat.:

    jugis,

    Verg. A. 11, 529.—
    (β).
    With in and abl.: saxo in globoso, Pac. ap. Auct. Her. 2, 23, 36 (Trag. Fragm. v. 367 Rib.):

    instans in medio triclinio,

    Suet. Tib. 72.—
    (γ).
    Absol., to draw nigh, approach; to impend, threaten:

    quibus ego confido impendere fatum aliquod, et poenas jam diu debitas aut instare jam plane, aut certe jam appropinquare,

    Cic. Cat. 2, 5:

    instant apparatissimi magnificentissimique ludi,

    id. Pis. 27:

    cum illi iter instaret,

    id. Att. 13, 23:

    quidquid subiti et magni discriminis instat,

    Juv. 6, 520:

    ante factis omissis, illud quod instet, agi oportere,

    the subject in hand, Cic. Inv. 2, 11, 37. —

    Of persons: cum legionibus instare Varum,

    Caes. B. C. 2, 43.—
    (δ).
    With acc. (ante-class.):

    tantum eum instat exitii,

    Plaut. Poen. 4, 2, 96.—
    B.
    In partic., to press upon, harass, molest, menace, threaten. —With dat., acc., or absol.
    (α).
    With dat.:

    cedenti,

    Liv. 10, 36:

    vestigiis,

    id. 27, 12, 9:

    instantem regi cometen videre,

    Juv. 6, 407.—
    (β).
    With acc.:

    si me instabunt (al. mi),

    Plaut. Curc. 3, 1, 6.—
    II.
    Trop.
    A.
    To urge or press upon one, to insist; to pursue a thing (syn. urgeo):

    quamobrem urge, insta, perfice,

    Cic. Att. 13, 32, 1:

    accusatori,

    id. Font. 1:

    ille instat factum (esse),

    he insists upon the fact, Ter. And. 1, 1, 120.— To follow up eagerly, pursue; with dat. or acc.
    (α).
    With dat.:

    instant operi regnisque futuris,

    Verg. A. 1, 504:

    talibus instans monitis (parens),

    Juv. 14, 210:

    non ignarus instandum famae,

    Tac. Agr. 18.—
    (β).
    With acc., to urge forward, ply, transact with zeal or diligence: instant mercaturam, Nov. ap. Non. 212, 30 (Com. Rel. p. 223 Rib.):

    parte aliā Marti currumque, rotasque volucres Instabant,

    were hastening forward, working hard at, busily constructing, Verg. A. 8, 434: rectam viam, to go right, i. e. to be right, to hit the mark, Plaut. As. 1, 1, 40:

    unum instare de indutiis vehementissime contendere,

    Caes. B. C. 3, 17, 5; cf. Zumpt, Gram. § 385.—
    (γ).
    Absol.:

    vox domini instantis,

    Juv. 14, 63.—
    B.
    To demand earnestly, solicit, insist upon:

    satis est, quod instat de Milone,

    Cic. Q. Fr. 3, 2:

    quod profecto cum sua sponte, tum, te instante, faciet,

    at your instance, your solicitation, id. Att. 3, 15.— With inf.:

    instat Scandilius poscere recuperatores,

    Cic. Verr. 2, 3, 59, § 136.—With ut or ne:

    tibi instat Hortensius, ut eas in consilium,

    Cic. Quint. 10:

    uxor acriter tua instat, ne mihi detur,

    Plaut. Cas. 2, 5, 33; cf.:

    nunc nosmet ipsi nobis instemus, ut, etc.,

    Auct. Her. 4, 56, 69.— Impers.:

    profecto, si instetur, suo milite vinci Romam posse,

    Liv. 2, 44.—Hence, instans, antis, P. a.
    A.
    (Standing by, being near, i. e.) Present.
    1.
    In gen.:

    quae venientia metuuntur, eadem efficiunt aegritudinem instantia,

    Cic. Tusc. 4, 6, 11:

    ex controversia futuri, raro etiam ex instantis aut facti,

    id. de Or. 2, 25, 105:

    tempus,

    Auct. Her. 2, 5, 8:

    bellum,

    Cic. Phil. 11, 10, 24.—
    2.
    In partic., gram. t. t.:

    tempus, i.q. praesens tempus,

    the present tense, the present, Quint. 5, 10, 42; Charis. p. 147 P. et saep.—
    B.
    Pressing, urgent, importunate (post-Aug.):

    periculum,

    Nep. Paus. 3, 5:

    species terribilior jam et instantior,

    Tac. H. 4, 83:

    gestus acer atque instans,

    Quint. 11, 3, 92 sq.; cf.:

    argumentatio acrior et instantior,

    id. ib. §

    164: admonitio instantior,

    Gell. 13, 24, 19.— Adv.: instanter, vehemently, earnestly, pressingly:

    intente instanterque pronuntiare,

    Plin. Ep. 5, 19, 6:

    petere,

    id. ib. 5, 7, 22:

    plura acriter et instanter incipere,

    Quint. 9, 3, 30:

    dicere,

    id. 9, 4, 126.— Comp.:

    instantius concurrere,

    to fight more vehemently, Tac. A. 6, 35. — Sup.:

    instantissime desiderare,

    Gell. 4, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > insto

  • 30 jam

    jam, adv. [for diam, collat. form of diem, cf. pri-dem, du-dum, Corss. Ausspr. I. p. 213; II. p. 850; but acc. to Curt. Gr. Etym. 398, 620; locat. form from pronom. stem ja].
    I.
    Of time, denoting a point or moment of time as coinciding with that of the action, etc., described.
    A.
    Of present time.
    1.
    As opp. to past or future, at this time, now, just now, at present, i. e. while I speak or write this.
    a.
    Jam alone:

    jamne autem, ut soles, deludis?

    Plaut. Aul. 5, 11:

    jam satis credis sobrium esse me,

    Ter. Eun. 4, 4, 36:

    saltus reficit jam roscida luna,

    Verg. G. 3, 337:

    jam tenebris et sole cadente,

    id. ib. 3, 401:

    jamque dies, ni fallor, adest,

    id. A. 5, 49:

    jam advesperascit,

    Ter. And. 3, 4, 2:

    reddere qui voces jam scit puer,

    Hor. A. P. 158: stabat modo consularis, modo septemvir epulonum;

    jam neutrum,

    Plin. Ep. 2, 11, 12:

    jam melior, jam, diva, precor,

    Verg. A. 12, 179:

    Hem, scio jam quod vis dicere,

    Plaut. Mil. 1, 1, 36:

    in ea (consuetudine) quaedam sunt jura ipsa jam certa propter vetustatem,

    Cic. Inv. 2, 22, 67:

    jam tempus agi,

    Verg. A. 5, 638:

    surgere jam tempus,

    Cat. 62, 3.—
    b.
    Strengthened.
    (α).
    By repetition: jam jam, jam jamque (nearly = nunc), at this very time, precisely now:

    jam jam intellego, Crasse, quod dicas,

    Cic. de Or. 3, 24, 90:

    jam jam minime miror te otium perturbare,

    id. Phil. 2, 34, 87:

    jam jam dolet quod egi, jam jamque paenitet,

    Cat. 63, 73:

    jam jam linquo acies,

    Verg. A. 12, 875:

    jam jamque video bellum,

    Cic. Att. 16, 9 fin.:

    at illum ruere nuntiant et jam jamque adesse,

    id. ib. 7, 20, 1; cf.:

    jam mihi, jam possim contentus vivere parvo,

    Tib. 1, 1, 25 (7).—
    (β).
    By nunc: jam nunc, just now, at this very time, as things now are:

    jam nunc irata non es,

    Plaut. Am. 3, 2, 65:

    dux, jam nunc locatus in urbe,

    Liv. 22, 38, 9; Hor. Ep. 2, 1, 127:

    quae cum cogito, jam nunc timeo quidnam, etc.,

    Cic. Div. in Caecil. 13, 42:

    deliberationis ejus tempus ita jam nunc statui posse, etc.,

    Liv. 31, 32, 3:

    ipsa Venus laetos jam nunc migravit in agros,

    Tib. 2, 3, 3:

    nec jam nunc regina loquor,

    Val. Fl. 8, 47; so,

    nunc jam (nunciam): secede huc nunciam,

    Plaut. Capt. 2, 1, 23:

    audi nunciam,

    Ter. And. 2, 1, 29:

    i nunciam,

    id. Ad. 2, 1, 21: nunc jam sum expeditus, Cass. ap. Cic. Fam. 12, 12, 5:

    nunc jam nobis vobisque consulatus patet,

    Liv. 7, 32, 14.—
    (γ).
    By tum:

    jam tum opifices funguntur munere,

    Plin. 11, 21, 24, § 74; Verg. G. 2, 405; id. A. 1, 18.—
    (δ).
    By pridem, v. jampridem.—
    2.
    In contrast with the time at which something was expected.
    a.
    Of that which occurs sooner, already, so soon:

    quies (animos) aut jam exhaustos aut mox exhauriendos, renovavit,

    Liv. 21, 21, 7:

    gravitate valetudinis, qua tamen jam paululum videor levari,

    Cic. Fam. 6, 2, 1; 3, 8, 16:

    jamne ibis,

    are you going so soon, Plaut. Men. 2, 3, 86; id. Rud. 2, 7, 26.—
    b.
    Of that which occurs later, at last, now, only now:

    ohe jam desine deos uxor gratulando obtundere,

    Ter. Heaut. 5, 1, 8:

    postulo, Dave, ut redeat jam in viam,

    id. And. 1, 2, 19:

    jamque sero diei subducit ex acie legionem faciendis castris,

    Tac. A. 2, 21:

    jam sanguinis alti vis sibi fecit iter,

    Luc. 2, 214.—Tandem or aliquando is often added:

    jam tandem ades ilico,

    Plaut. Mil. 4, 2, 39:

    putamus enim utile esse te aliquando jam rem transigere,

    Cic. Att. 1, 4, 1:

    jam tandem Italiae fugientis prendimus oras,

    Verg. A. 6, 61; Liv. 22, 12, 10.—
    3.
    As continued from the past, already, by this time, ere now, till now, hitherto:

    et apud Graecos quidem jam anni prope quadrigenti sunt, etc.,

    Cic. Or. 51, 171:

    obsolevit jam ista oratio,

    id. de Imp. Pomp. 17, 52:

    nondum feminam aequavimus gloriā, et jam nos laudis satietas cepit?

    Curt. 9, 6, 23.—With numerals and words specifying time:

    jam biennium est, cum mecum coepit rem gerere,

    Plaut. Merc. 3, 1, 35; so,

    plus jam anno,

    id. Curc. 1, 1, 14:

    sunt duo menses jam,

    Cic. Rosc. Com. 3, 8:

    qui septingentos jam annos vivunt, etc.,

    id. Fl. 26, 63:

    annum jam tertium et vicesimum regnat,

    id. de Imp. Pomp. 3, 7; id. Fin. 2, 29, 94.—
    4.
    With imperatives, to express haste or impatience, like Engl. now, now, straightway, at once:

    quid miserum, Aenea, laceras? Jam parce sepulto,

    Verg. A. 3, 41:

    sed jam age, carpe viam,

    id. ib. 6, 629:

    et jam tu... illum adspice contra,

    id. ib. 11, 373.—So in impetuous or passionate questions (freq. in Plaut.):

    Jam tu autem nobis praeturam geris?

    Plaut. Ep. 1, 1, 23; cf. id. Aul. 5, 11; id. Bacch. 2, 2, 25.—
    5.
    Jam... jam, at one time... at another, now... now, at this time... at that:

    jamque eadem digitis jam pectine pulsat eburno,

    Verg. A. 647:

    jamque hos cursu, jam praeterit illos,

    id. ib. 4, 157:

    qui jam contento, jam laxo fune laborat,

    Hor. S. 2, 7, 20:

    jam vino quaerens, jam somno fallere curas,

    id. ib. 2, 7, 114:

    jam secundae, jam adversae res, ita erudierant, etc.,

    Liv. 30, 30; Tib. 1, 2, 49; Ov. M. 1, 111.—
    B.
    Of past time.
    1.
    In the time just past, but now, a moment ago, a little while ago, just:

    videamus nunc quam sint praeclare illa his, quae jam posui, consequentia,

    Cic. Fin. 3, 7, 26:

    Arsinoë et jam dicta Memphis,

    Plin. 5, 9, 11, § 61:

    insulae praeter jam dictas,

    id. 3, 26, 30, § 151:

    hiems jam praecipitaverat,

    Caes. B. C. 3, 25, 1:

    domum quam tu jam exaedificatam habebas,

    Cic. Att. 1, 6, 1.—
    2.
    Like English now, by this time, already.
    a.
    Alone:

    jam advesperascebat,

    Liv. 39, 50:

    Hannibalem movisse ex hibernis, et jam Alpes transire,

    id. 27, 39:

    et jam fama volans... domos et moenia complet,

    Verg. A. 11, 139; 12, 582; Caes. B. G. 1, 11; 6, 6:

    jamque rubescebat Aurora,

    Verg. A. 3, 521; 10, 260:

    ut semel inclinavit pugna, jam intolerabilis Romana vis erat,

    Liv. 6, 32:

    cum decimum jam diem graviter ex intestinis laborarem,

    Cic. Fam. 7, 26, 1.—
    b.
    Strengthened.
    (α).
    Jam jamque, Verg. A. 8, 708.—
    (β).
    By tum, as early as that:

    se jam tum gessisse pro cive,

    Cic. Arch. 5, 11; Liv. 29, 1; Verg. 7, 738; Tac. Agr. 45.—
    (γ).
    By tunc (post-Aug.;

    once in Cic.),

    Suet. Aug. 89; id. Ner. 7; Tac. H. 4, 50; Cic. Fam. 3, 12, 3 dub.—
    3.
    Of a time succeeding another time referred to, from that time, thenceforth, thereafter (esp. with a or ab, when it is often = Eng. even, very):

    qui aequom esse censent nos jam a pueris nasci senes,

    Ter. Heaut. 2, 1, 2:

    quae me maxime sicuti jam a prima adolescentia delectarunt,

    Cic. Fam. 1, 9, 67:

    benevolentia quae mihi jam a pueritia tua cognita est,

    id. ib. 4, 7, 1:

    dederas enim jam ab adolescentia documenta,

    id. Mil. 8, 22: jam ab illo tempore, cum, etc., from the very time when, etc., id. Fam. 2, 16, 9; cf.:

    urgerent philosophorum greges jam ab illo fonte et capite Socrate,

    id. de Or. 1, 10, 42. —So with ex:

    jam ex quo ipse accepisset regnum,

    ever since, Liv. 42, 11, 8.—
    C.
    Of future time.
    1.
    In the time immediately approaching, forthwith, straightway, directly, presently:

    occlude sis fores ambobus pessulis: jam ego hic ero,

    Plaut. Aul. 1, 2, 25:

    ille jam hic aderit,

    id. Ep. 2, 2, 72: omitte;

    jam adero,

    Ter. Eun. 4, 6, 26; cf. id. ib. 4, 6, 1; id. And. 1, 2, 9; 4, 4, 38: bono animo es;

    jam argentum ad eam deferes, quod ei es pollicitus,

    id. Heaut. 4, 6, 18:

    facere id ut paratum jam sit,

    Plaut. As. 1, 1, 76:

    jam fuerit, neque post unquam revocare licebit,

    Lucr. 3, 927:

    jam faciam quod voltis,

    Hor. S. 1, 1, 16:

    jam enim aderunt consules ad suas Nonas,

    Cic. Att. 7, 20, 2.—
    2.
    In the time immediately succeeding another time referred to, forthwith, at once, straightway, then:

    nunc ubi me illic non videbit, jam huc recurret,

    Ter. Ad. 4, 1, 10:

    accede ad ignem... jam calesces,

    id. Eun. 1, 2, 5:

    nisi puerum tollis, jam ego hunc in mediam viam provolvam,

    id. And. 4, 4, 38:

    de quibus jam dicendi locus erit, cum de senioribus pauca dixero,

    Cic. Brut. 25, 96:

    agedum, dictatorem creemus. Jam hic centicescet furor,

    Liv. 2, 29, 11:

    aperi, inquit, jam scies,

    Petr. 16, 2; cf. Verg. A. 1, 272.—
    3.
    Representing as present an impending event, now, already, presently (mostly poet.):

    jam te premet nox,

    Hor. C. 1, 4, 16:

    jam veniet mors, jam subrepet iners aetas,

    Tib. 1, 1, 70:

    jam mare turbari trabibus videbis, jam fervere litora flammis,

    Verg. A. 4, 566; 6, 676:

    alius Latio jam partus Achilles,

    id. ib. 6, 89:

    hic magnae jam locus urbis erit,

    Tib. 2, 5, 55.—
    D.
    With negatives, denoting cessation of previous condition: jam non, no more, no longer:

    quem odisse jam non potestis,

    Cic. Clu. 10, 29; Ov. M. 4, 382:

    non jam,

    not any more, Cic. Div. in Caecil. 1, 3:

    nihil jam,

    Caes. B. G. 2, 21.—
    E.
    With comparatives:

    ad mitiora jam ingenia,

    which had become milder, Liv. 27. 39:

    ad ferociores jam gentes,

    which then were less civilized, id. 21, 60:

    una jam potior sententia,

    Stat. Th. 2, 368.
    II.
    In other relations.
    A.
    To denote that something will certainly, properly, or easily occur, under certain circumstances.
    1.
    In a conclusion, to emphasize its relation to the condition, then surely, then:

    si cogites, remittas jam me onerare injuriis,

    Ter. And. 5, 1, 6: si quis voluerit animi sui [p. 1012] notionem evolvere, jam se ipse doceat, eum virum bonum esse, Cic. Off. 3, 19, 76:

    si hoc dixissem, jam mihi consuli jure optimo senatus vim intulisset,

    id. Cat. 1, 8, 21; id. Leg. 1, 12, 34; id. Brut. 17, 68:

    si jubeat eo dirigi, jam in portu fore omnem classem,

    Liv. 29, 27, 8.—
    2.
    In a consequence, to show that it is conceived as immediate, now, then, therefore: satis est tibi in te, satis in legibus;

    jam contemni non poteris,

    Cic. Fin. 2, 26, 84:

    jam hoc non potest in te non honorifice esse dictum,

    id. Fam. 5, 2, 2; id. Leg. 2, 24, 60; id. Clu. 16, 46:

    nec hanc solam Romani meretricem colunt... Jam quanta ista immortalitas putanda est,

    Lact. 1, 20, 5:

    Quae cum ita sint, ego jam hinc praedico,

    Liv. 40, 36, 14: conspecta et ex muris ea multitudo erat;

    jamque etiam legionariae cohortes sequebantur,

    id. 10, 43, 1.—
    B.
    In transitions.
    1.
    To a new subject, now, moreover, again, once more then:

    jam de artificiis et quaestibus... haec fere accepimus,

    Cic. Off. 1, 42, 150; Verg. G. 2, 57:

    jam jura legitima ex legibus cognosci oportebit,

    Cic. Inv. 2, 22, 68:

    jam illud senatus consultum, quod eo die factum est, etc.,

    id. Fam. 5, 2, 4:

    jam Saliare Numae carmen qui laudat,

    Hor. Ep. 2, 1, 86. —So with vero:

    jam vero motus animi, sollicitudines aegritudinesque oblivione leniuntur,

    Cic. Tusc. 5, 38, 110:

    jam vero virtuti Cn. Pompei quae potest par oratio inveniri?

    id. de Imp. Pomp. 11, 29; 14, 41; id. Off. 3, 13 init. —With at enim:

    at enim jam dicetis virtutem non posse constitui, si ea, etc.,

    Cic. Fin. 4, 15, 40 init.
    2.
    In enumerations:

    et aures... itemque nares... jam gustatus... tactus autem,

    Cic. N. D. 2, 56, 141.—So sometimes repeatedly, at one time... at another... at another, jam... jam... jam:

    jam medici, jam apparatus cibi, jam in hoc solum importatum instrumentum balinei nullius non succurrit valetudini,

    Vell. 2, 114, 2; cf. Flor. 2, 17, 8, and I. A. 5. supra.—
    C.
    For emphasis.
    1.
    After non modo... sed ( = adeo), now, even, I may say:

    non cum senatu modo, sed jam cum diis bellum gerere,

    Liv. 21, 63, 6.—
    2.
    Pressing the strict sense of a word or clause, now, precisely, indeed:

    (Hieronymum) quem jam cur Peripateticum appellem, nescio,

    Cic. Fin. 5, 5, 14:

    hoc quidem haud molestum est jam, quod collus collari caret,

    Plaut. Capt. 2, 2, 107:

    loquor enim jam non de sapientium, sed de communibus amicitiis,

    Cic. Lael. 21, 77:

    te quoque jam, Thais, ita me di bene ament, amo,

    Ter. Eun. 5, 2, 43:

    imitatio morum alienorum... jam inter leniores affectus numerari potest,

    Quint. 9, 2, 58:

    reliqua jam aequitatis sunt,

    id. 7, 1, 62:

    cetera jam fabulosa,

    Tac. G. 46:

    desine: jam venio moriturus,

    Verg. A. 10, 881.—So esp. with et: et jam (cf. etiam), and indeed, and in fact, et lenitas illa Graecorum et verborum comprehensio, et jam artifex, ut ita dicam, stilus, Cic. Brut. 25, 96:

    pulchriora etiam Polycleti et jam plane perfecta,

    id. ib. 18, 70:

    Pompeium et hortari et orare et jam liberius accusare non desistimus,

    id. Fam. 1, 1, 3; Quint. Decl. 5, 3; Luc. 8, 659; cf.

    jamque,

    Cic. Fam. 4, 6, 9; so,

    jam et: nec deerat Ptolemaeus, jam et sceleris instinctor,

    Tac. H. 1, 23; 1, 22;

    and, ac jam: ac jam, ut omnia contra opinionem acciderent, tamen se plurimum navibus posse,

    Caes. B. G. 3, 9: jam ergo, in very fact:

    jam ergo aliquis condemnavit,

    Cic. Clu. 41, 113.—
    3.
    In climax, even, indeed, really:

    opus Paniceis, opus Placentinis quoque... jam maritumi omnes milites opus sunt mihi,

    Plaut. Capt. 1, 2, 59:

    jam illa quae natura, non litteris, assecuti sunt, neque cum Graecia neque ulla cum gente sunt conferenda,

    Cic. Tusc. 1, 1, 2:

    jam in opere quis par Romano miles?

    Liv. 9, 19, 8; Quint. 12, 1, 45; Cic. Rep. 1, 5; Hor. Ep. 2, 1, 83.

    Lewis & Short latin dictionary > jam

  • 31 obicio

    ōbĭcĭo and objĭcĭo, jēci, jectum, 3 (cf. abicio, etc.; perf. subj. objexim, Plaut. Poen. 1, 3, 37:

    objexis,

    id. Cas. 2, 6, 52), v. a. [ob-jacio], to throw or put before or towards, to throw to, to hold before or out, to offer, present, expose; constr. usu. aliquid (aliquem) alicui, or simply aliquid; but sometimes also, instead of the dat., with pro aliquā re, contra, ad, in aliquid; v. the foll. passages; also with adversus; v. Liv. 2, 58, 5 Drak. (syn. oppono).
    I.
    Lit.:

    ei nos Glaucomam ob oculos obiciemus,

    Plaut. Mil. 2, 1, 70:

    si alia quae obiciant non habuerint,

    Varr. R. R. 2, 4, 15:

    cibum canibus,

    Plin. 8, 40, 61, § 145:

    parricidae corpus feris,

    Cic. Rosc. Am. 26:

    offam (Cerbero),

    Verg. A. 6, 420:

    pisces diripiunt carnes objectas,

    Plin. 32, 2, 8, § 17 (Jan, abiectas): argentum, to throw to one, Ter. Phorm. 5, 2, 4.—Esp., to throw to the wild beasts in the circus:

    aliquem feris,

    Cic. Rosc. Am. 26, 71; Suet. Calig. 27; Amm. 14, 2; 20, 5 et saep.:

    vivos homines laniandos obicere,

    Suet. Ner. 37:

    florem veteris vini naribus,

    to hold before, present to, Plaut. Curc. 1, 2, 1; 4, 2, 45; Varr. R. R. 2, 5, 17:

    si tale visum objectum est a deo dormienti,

    brought before, presented to, Cic. Ac. 2, 16, 49; cf. id. Div 1, 16, 30; id. Ac. 2, 15, 48:

    huic (sicae) ego vos obici pro me non sum passus,

    to be exposed, id. Mil. 14, 37:

    exercitum tantae magnitudinis flumini,

    Caes. B. C. 1, 64, 4:

    ne objexis manum,

    don't raise your hand, Plaut. Cas. 2, 6, 52. —
    B.
    In partic., to throw or place before by way of defence or hinderance; to cast in the way, set against, oppose:

    Alpium vallum contra ascensum transgressionemque Gallorum... obicio et oppono,

    Cic. Pis. 33, 81:

    carros pro vallo,

    Caes. B. G. 1, 26:

    ericium portis,

    id. B. C. 3, 67:

    faucibus portūs navem submersam,

    id. ib. 3, 39;

    3, 66: se hostium telis,

    Cic. Tusc. 1, 37, 89:

    se ei objecit,

    Nep. Hann. 5, 1:

    maximo aggere objecto,

    Cic. Rep. 2, 6, 11.—Esp. of arms:

    objecta tela perfregit,

    Cic. Har. Resp. 23, 49:

    scutum,

    Liv. 2, 10:

    hastas,

    id. 36, 18:

    clipeosque ad tela sinistris Protecti obiciunt,

    oppose, Verg. A. 2, 444:

    objecit sese ad currum,

    threw himself before the chariot, id. ib. 12, 372.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to throw before or over, to put or bring before, to present; to give up, expose to any thing; and, in gen., to bring upon one, to impart, superinduce, cause, occasion, etc.:

    noctem peccatis et fraudibus obice nubem,

    Hor. Ep. 1, 16, 62:

    nubem oculis,

    Ov. M. 12, 32:

    plerique victi et debilitati objectā specie voluptatis,

    Cic. Fin. 1, 14, 47:

    consulem morti,

    to deliver up, abandon, id. Vatin. 9, 23:

    obicitur (consulatus) contionibus seditiosorum... ad omne denique periculum,

    id. Mur. 40, 87.—With ad, Cic. Fam. 6, 4, 3. —With in:

    numquam me pro salute vestrā in tot ac tantas dimicationes... objecissem,

    Cic. Arch. 6, 14:

    obicere se in impetus profligatorum hominum,

    id. ib. 6, 14. —With adversus:

    se unico consule objecto adversus tribuniciam potestatem perlatam legem esse,

    Liv. 2, 58, 5: qui multa Thebano populo acerba objecit funera, has brought on, i. e. caused, Plaut. Am. 1, 1, 35, moram alicui, id. Poen. 1, 3, 37; id. Trin. 5, 1, 8: ut hanc laetitiam nec opinanti primus obicerem, that I might have set before him, i. e. prepared for him, Ter. Heaut. 1, 2, 12:

    alicui eam mentem, ut patriam prodat,

    to suggest, Liv. 5, 15:

    alicui lucrum,

    to procure, Plaut. Curc. 4, 2, 45:

    sollicitudinem,

    to cause, id. Mil. 3, 1, 29:

    terrorem hosti,

    Liv. 27, 1:

    spem,

    id. 6, 14:

    furorem alicui objecit,

    Cic. Rosc. Am. 14, 40:

    rabiem canibus,

    Verg. A. 7, 479.— Pass., to be occasioned, to befall, happen, occur to one:

    mihi mala res obicitur aliqua,

    Plaut. Merc. 2, 3, 5:

    malum mihi obicitur,

    Ter. Ad. 4, 3, 1; cf. id. Phorm. 3, 2, 18:

    obicitur animo metus,

    Cic. Tusc. 2, 4, 10.—
    2.
    To put in the way, interpose:

    omnis exceptio interponitur a reo,

    Gai. Inst. 4, 119:

    cui dilatoria obicitur exceptio,

    id. ib. 4, 123.—
    B.
    In partic., to throw out against one, to taunt, reproach, or upbraid with any thing, as a crime (cf.:

    criminor, exprobro): facinora,

    Plaut. Mil. 3, 1, 25:

    alicui multa probra,

    Cic. de Or. 2, 70, 285:

    ignobilitatem alicui,

    id. Phil. 3, 6, 15:

    obicit mihi, me ad Baias fuisse,

    id. Att. 1, 16, 10:

    parcius ista viris obicienda memento,

    Verg. E. 3, 7.—With quod:

    Cato objecit ut probrum M. Nobiliori, quod is in provinciam poëtas duxisset,

    Cic. Tusc. 1, 2, 3; id. Verr. 2, 4, 17, § 37: furta, Auct. Dom. 35, 93: eloquentiam ut vitium, Cic. ap. Sall. 8:

    crimen,

    Tac. A. 3, 12.—With de, to reproach one respecting, on account of any thing:

    de Cispio mihi igitur obicies? etc.,

    Cic. Planc. 31, 75; Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 3, 2. —In pass.:

    nam quod objectum est de pudicitiā, etc.,

    Cic. Cael. 3, 6.—Hence, objec-tus, a, um, P. a.
    A.
    Lying before or opposite:

    insula objecta Alexandriae,

    Caes. B. C. 3, 112:

    silva pro nativo muro,

    id. B. G. 6, 10:

    flumina,

    Verg. G. 3, 253:

    Cyprus Syriae objecta,

    Plin. 5, 31, 35, § 129.—
    B.
    Exposed; constr. with dat. or ad:

    objectus fortunae,

    Cic. Tusc. 1, 46, 111:

    invidiae,

    Plin. 29, 1, 8, § 20:

    ad omnes casus,

    Cic. Fam. 6, 4, 3.—
    C.
    Subst.: objecta, ōrum, n., charges, accusations:

    de objectis non confiteri,

    Cic. Dom. 35, 93:

    objecta vel negare vel defendere vel minuere,

    Quint. 7, 2, 29:

    objecta diluere,

    id. 4, 2, 26; 9, 2, 93; cf. Amm. 27, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > obicio

  • 32 objecta

    ōbĭcĭo and objĭcĭo, jēci, jectum, 3 (cf. abicio, etc.; perf. subj. objexim, Plaut. Poen. 1, 3, 37:

    objexis,

    id. Cas. 2, 6, 52), v. a. [ob-jacio], to throw or put before or towards, to throw to, to hold before or out, to offer, present, expose; constr. usu. aliquid (aliquem) alicui, or simply aliquid; but sometimes also, instead of the dat., with pro aliquā re, contra, ad, in aliquid; v. the foll. passages; also with adversus; v. Liv. 2, 58, 5 Drak. (syn. oppono).
    I.
    Lit.:

    ei nos Glaucomam ob oculos obiciemus,

    Plaut. Mil. 2, 1, 70:

    si alia quae obiciant non habuerint,

    Varr. R. R. 2, 4, 15:

    cibum canibus,

    Plin. 8, 40, 61, § 145:

    parricidae corpus feris,

    Cic. Rosc. Am. 26:

    offam (Cerbero),

    Verg. A. 6, 420:

    pisces diripiunt carnes objectas,

    Plin. 32, 2, 8, § 17 (Jan, abiectas): argentum, to throw to one, Ter. Phorm. 5, 2, 4.—Esp., to throw to the wild beasts in the circus:

    aliquem feris,

    Cic. Rosc. Am. 26, 71; Suet. Calig. 27; Amm. 14, 2; 20, 5 et saep.:

    vivos homines laniandos obicere,

    Suet. Ner. 37:

    florem veteris vini naribus,

    to hold before, present to, Plaut. Curc. 1, 2, 1; 4, 2, 45; Varr. R. R. 2, 5, 17:

    si tale visum objectum est a deo dormienti,

    brought before, presented to, Cic. Ac. 2, 16, 49; cf. id. Div 1, 16, 30; id. Ac. 2, 15, 48:

    huic (sicae) ego vos obici pro me non sum passus,

    to be exposed, id. Mil. 14, 37:

    exercitum tantae magnitudinis flumini,

    Caes. B. C. 1, 64, 4:

    ne objexis manum,

    don't raise your hand, Plaut. Cas. 2, 6, 52. —
    B.
    In partic., to throw or place before by way of defence or hinderance; to cast in the way, set against, oppose:

    Alpium vallum contra ascensum transgressionemque Gallorum... obicio et oppono,

    Cic. Pis. 33, 81:

    carros pro vallo,

    Caes. B. G. 1, 26:

    ericium portis,

    id. B. C. 3, 67:

    faucibus portūs navem submersam,

    id. ib. 3, 39;

    3, 66: se hostium telis,

    Cic. Tusc. 1, 37, 89:

    se ei objecit,

    Nep. Hann. 5, 1:

    maximo aggere objecto,

    Cic. Rep. 2, 6, 11.—Esp. of arms:

    objecta tela perfregit,

    Cic. Har. Resp. 23, 49:

    scutum,

    Liv. 2, 10:

    hastas,

    id. 36, 18:

    clipeosque ad tela sinistris Protecti obiciunt,

    oppose, Verg. A. 2, 444:

    objecit sese ad currum,

    threw himself before the chariot, id. ib. 12, 372.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to throw before or over, to put or bring before, to present; to give up, expose to any thing; and, in gen., to bring upon one, to impart, superinduce, cause, occasion, etc.:

    noctem peccatis et fraudibus obice nubem,

    Hor. Ep. 1, 16, 62:

    nubem oculis,

    Ov. M. 12, 32:

    plerique victi et debilitati objectā specie voluptatis,

    Cic. Fin. 1, 14, 47:

    consulem morti,

    to deliver up, abandon, id. Vatin. 9, 23:

    obicitur (consulatus) contionibus seditiosorum... ad omne denique periculum,

    id. Mur. 40, 87.—With ad, Cic. Fam. 6, 4, 3. —With in:

    numquam me pro salute vestrā in tot ac tantas dimicationes... objecissem,

    Cic. Arch. 6, 14:

    obicere se in impetus profligatorum hominum,

    id. ib. 6, 14. —With adversus:

    se unico consule objecto adversus tribuniciam potestatem perlatam legem esse,

    Liv. 2, 58, 5: qui multa Thebano populo acerba objecit funera, has brought on, i. e. caused, Plaut. Am. 1, 1, 35, moram alicui, id. Poen. 1, 3, 37; id. Trin. 5, 1, 8: ut hanc laetitiam nec opinanti primus obicerem, that I might have set before him, i. e. prepared for him, Ter. Heaut. 1, 2, 12:

    alicui eam mentem, ut patriam prodat,

    to suggest, Liv. 5, 15:

    alicui lucrum,

    to procure, Plaut. Curc. 4, 2, 45:

    sollicitudinem,

    to cause, id. Mil. 3, 1, 29:

    terrorem hosti,

    Liv. 27, 1:

    spem,

    id. 6, 14:

    furorem alicui objecit,

    Cic. Rosc. Am. 14, 40:

    rabiem canibus,

    Verg. A. 7, 479.— Pass., to be occasioned, to befall, happen, occur to one:

    mihi mala res obicitur aliqua,

    Plaut. Merc. 2, 3, 5:

    malum mihi obicitur,

    Ter. Ad. 4, 3, 1; cf. id. Phorm. 3, 2, 18:

    obicitur animo metus,

    Cic. Tusc. 2, 4, 10.—
    2.
    To put in the way, interpose:

    omnis exceptio interponitur a reo,

    Gai. Inst. 4, 119:

    cui dilatoria obicitur exceptio,

    id. ib. 4, 123.—
    B.
    In partic., to throw out against one, to taunt, reproach, or upbraid with any thing, as a crime (cf.:

    criminor, exprobro): facinora,

    Plaut. Mil. 3, 1, 25:

    alicui multa probra,

    Cic. de Or. 2, 70, 285:

    ignobilitatem alicui,

    id. Phil. 3, 6, 15:

    obicit mihi, me ad Baias fuisse,

    id. Att. 1, 16, 10:

    parcius ista viris obicienda memento,

    Verg. E. 3, 7.—With quod:

    Cato objecit ut probrum M. Nobiliori, quod is in provinciam poëtas duxisset,

    Cic. Tusc. 1, 2, 3; id. Verr. 2, 4, 17, § 37: furta, Auct. Dom. 35, 93: eloquentiam ut vitium, Cic. ap. Sall. 8:

    crimen,

    Tac. A. 3, 12.—With de, to reproach one respecting, on account of any thing:

    de Cispio mihi igitur obicies? etc.,

    Cic. Planc. 31, 75; Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 3, 2. —In pass.:

    nam quod objectum est de pudicitiā, etc.,

    Cic. Cael. 3, 6.—Hence, objec-tus, a, um, P. a.
    A.
    Lying before or opposite:

    insula objecta Alexandriae,

    Caes. B. C. 3, 112:

    silva pro nativo muro,

    id. B. G. 6, 10:

    flumina,

    Verg. G. 3, 253:

    Cyprus Syriae objecta,

    Plin. 5, 31, 35, § 129.—
    B.
    Exposed; constr. with dat. or ad:

    objectus fortunae,

    Cic. Tusc. 1, 46, 111:

    invidiae,

    Plin. 29, 1, 8, § 20:

    ad omnes casus,

    Cic. Fam. 6, 4, 3.—
    C.
    Subst.: objecta, ōrum, n., charges, accusations:

    de objectis non confiteri,

    Cic. Dom. 35, 93:

    objecta vel negare vel defendere vel minuere,

    Quint. 7, 2, 29:

    objecta diluere,

    id. 4, 2, 26; 9, 2, 93; cf. Amm. 27, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > objecta

  • 33 objicio

    ōbĭcĭo and objĭcĭo, jēci, jectum, 3 (cf. abicio, etc.; perf. subj. objexim, Plaut. Poen. 1, 3, 37:

    objexis,

    id. Cas. 2, 6, 52), v. a. [ob-jacio], to throw or put before or towards, to throw to, to hold before or out, to offer, present, expose; constr. usu. aliquid (aliquem) alicui, or simply aliquid; but sometimes also, instead of the dat., with pro aliquā re, contra, ad, in aliquid; v. the foll. passages; also with adversus; v. Liv. 2, 58, 5 Drak. (syn. oppono).
    I.
    Lit.:

    ei nos Glaucomam ob oculos obiciemus,

    Plaut. Mil. 2, 1, 70:

    si alia quae obiciant non habuerint,

    Varr. R. R. 2, 4, 15:

    cibum canibus,

    Plin. 8, 40, 61, § 145:

    parricidae corpus feris,

    Cic. Rosc. Am. 26:

    offam (Cerbero),

    Verg. A. 6, 420:

    pisces diripiunt carnes objectas,

    Plin. 32, 2, 8, § 17 (Jan, abiectas): argentum, to throw to one, Ter. Phorm. 5, 2, 4.—Esp., to throw to the wild beasts in the circus:

    aliquem feris,

    Cic. Rosc. Am. 26, 71; Suet. Calig. 27; Amm. 14, 2; 20, 5 et saep.:

    vivos homines laniandos obicere,

    Suet. Ner. 37:

    florem veteris vini naribus,

    to hold before, present to, Plaut. Curc. 1, 2, 1; 4, 2, 45; Varr. R. R. 2, 5, 17:

    si tale visum objectum est a deo dormienti,

    brought before, presented to, Cic. Ac. 2, 16, 49; cf. id. Div 1, 16, 30; id. Ac. 2, 15, 48:

    huic (sicae) ego vos obici pro me non sum passus,

    to be exposed, id. Mil. 14, 37:

    exercitum tantae magnitudinis flumini,

    Caes. B. C. 1, 64, 4:

    ne objexis manum,

    don't raise your hand, Plaut. Cas. 2, 6, 52. —
    B.
    In partic., to throw or place before by way of defence or hinderance; to cast in the way, set against, oppose:

    Alpium vallum contra ascensum transgressionemque Gallorum... obicio et oppono,

    Cic. Pis. 33, 81:

    carros pro vallo,

    Caes. B. G. 1, 26:

    ericium portis,

    id. B. C. 3, 67:

    faucibus portūs navem submersam,

    id. ib. 3, 39;

    3, 66: se hostium telis,

    Cic. Tusc. 1, 37, 89:

    se ei objecit,

    Nep. Hann. 5, 1:

    maximo aggere objecto,

    Cic. Rep. 2, 6, 11.—Esp. of arms:

    objecta tela perfregit,

    Cic. Har. Resp. 23, 49:

    scutum,

    Liv. 2, 10:

    hastas,

    id. 36, 18:

    clipeosque ad tela sinistris Protecti obiciunt,

    oppose, Verg. A. 2, 444:

    objecit sese ad currum,

    threw himself before the chariot, id. ib. 12, 372.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to throw before or over, to put or bring before, to present; to give up, expose to any thing; and, in gen., to bring upon one, to impart, superinduce, cause, occasion, etc.:

    noctem peccatis et fraudibus obice nubem,

    Hor. Ep. 1, 16, 62:

    nubem oculis,

    Ov. M. 12, 32:

    plerique victi et debilitati objectā specie voluptatis,

    Cic. Fin. 1, 14, 47:

    consulem morti,

    to deliver up, abandon, id. Vatin. 9, 23:

    obicitur (consulatus) contionibus seditiosorum... ad omne denique periculum,

    id. Mur. 40, 87.—With ad, Cic. Fam. 6, 4, 3. —With in:

    numquam me pro salute vestrā in tot ac tantas dimicationes... objecissem,

    Cic. Arch. 6, 14:

    obicere se in impetus profligatorum hominum,

    id. ib. 6, 14. —With adversus:

    se unico consule objecto adversus tribuniciam potestatem perlatam legem esse,

    Liv. 2, 58, 5: qui multa Thebano populo acerba objecit funera, has brought on, i. e. caused, Plaut. Am. 1, 1, 35, moram alicui, id. Poen. 1, 3, 37; id. Trin. 5, 1, 8: ut hanc laetitiam nec opinanti primus obicerem, that I might have set before him, i. e. prepared for him, Ter. Heaut. 1, 2, 12:

    alicui eam mentem, ut patriam prodat,

    to suggest, Liv. 5, 15:

    alicui lucrum,

    to procure, Plaut. Curc. 4, 2, 45:

    sollicitudinem,

    to cause, id. Mil. 3, 1, 29:

    terrorem hosti,

    Liv. 27, 1:

    spem,

    id. 6, 14:

    furorem alicui objecit,

    Cic. Rosc. Am. 14, 40:

    rabiem canibus,

    Verg. A. 7, 479.— Pass., to be occasioned, to befall, happen, occur to one:

    mihi mala res obicitur aliqua,

    Plaut. Merc. 2, 3, 5:

    malum mihi obicitur,

    Ter. Ad. 4, 3, 1; cf. id. Phorm. 3, 2, 18:

    obicitur animo metus,

    Cic. Tusc. 2, 4, 10.—
    2.
    To put in the way, interpose:

    omnis exceptio interponitur a reo,

    Gai. Inst. 4, 119:

    cui dilatoria obicitur exceptio,

    id. ib. 4, 123.—
    B.
    In partic., to throw out against one, to taunt, reproach, or upbraid with any thing, as a crime (cf.:

    criminor, exprobro): facinora,

    Plaut. Mil. 3, 1, 25:

    alicui multa probra,

    Cic. de Or. 2, 70, 285:

    ignobilitatem alicui,

    id. Phil. 3, 6, 15:

    obicit mihi, me ad Baias fuisse,

    id. Att. 1, 16, 10:

    parcius ista viris obicienda memento,

    Verg. E. 3, 7.—With quod:

    Cato objecit ut probrum M. Nobiliori, quod is in provinciam poëtas duxisset,

    Cic. Tusc. 1, 2, 3; id. Verr. 2, 4, 17, § 37: furta, Auct. Dom. 35, 93: eloquentiam ut vitium, Cic. ap. Sall. 8:

    crimen,

    Tac. A. 3, 12.—With de, to reproach one respecting, on account of any thing:

    de Cispio mihi igitur obicies? etc.,

    Cic. Planc. 31, 75; Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 3, 2. —In pass.:

    nam quod objectum est de pudicitiā, etc.,

    Cic. Cael. 3, 6.—Hence, objec-tus, a, um, P. a.
    A.
    Lying before or opposite:

    insula objecta Alexandriae,

    Caes. B. C. 3, 112:

    silva pro nativo muro,

    id. B. G. 6, 10:

    flumina,

    Verg. G. 3, 253:

    Cyprus Syriae objecta,

    Plin. 5, 31, 35, § 129.—
    B.
    Exposed; constr. with dat. or ad:

    objectus fortunae,

    Cic. Tusc. 1, 46, 111:

    invidiae,

    Plin. 29, 1, 8, § 20:

    ad omnes casus,

    Cic. Fam. 6, 4, 3.—
    C.
    Subst.: objecta, ōrum, n., charges, accusations:

    de objectis non confiteri,

    Cic. Dom. 35, 93:

    objecta vel negare vel defendere vel minuere,

    Quint. 7, 2, 29:

    objecta diluere,

    id. 4, 2, 26; 9, 2, 93; cf. Amm. 27, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > objicio

  • 34 praesto

    1.
    praestō (old collat. form praestū, acc. to Curtius Valerianus in Cassiod. p. 2289 P.: qui praestu sunt, Inscr. Carina Via Appia, 1, p. 217. In later time as adj.: prae-stus, a, um:

    bonorum officio praestus fui,

    Inscr. Grut. 669, 4), adv. [dat. from praestus, a sup. form from prae, so that praesto esse alicui = to be or stand in the foremost place for or as respects one], at hand, ready, present, here; usually with esse (very freq. and class.).
    I.
    Lit.:

    ni tua propitia pax foret praesto,

    Plaut. Trin. 4, 1, 18: sed ubi est frater? Chaer. Praesto adest, Ter. Eun. 5, 8, 20; id. Heaut. 1, 1, 120; so Att. Tr. 498:

    quod adest praesto in primis placet,

    Lucr. 5, 1412; Lact. 3, 7, 10:

    sacrificiis omnibus praesto adesse,

    id. 2, 16, 10;

    more freq., praesto esse: ibi mihi praesto fuit L. Lucilius,

    Cic. Fam. 3, 5, 1:

    togulae lictoribus ad portam praesto fuerunt,

    id. Pis. 23, 55:

    tibi nulla fuit clementia praesto?

    hadst thou no compassion? Cat. 64, 137: praesto esse, to arrive, appear:

    hirundines aestivo tempore praesto sunt,

    Auct. Her. 4, 48, 61.—Without esse ( poet.):

    era, eccum praesto militem,

    Plaut. Mil. 4, 6, 1:

    ipsum adeo praesto video,

    Ter. And. 2, 5, 4; Stat. Th. 6, 643.—
    II.
    In partic: praesto esse or adire
    A.
    To be at hand, to attend or wait upon, to serve, aid:

    ero meo ut omnibus locis sine praesto,

    Plaut. Men. 5, 6, 26:

    jus civile didicit, praesto multis fuit,

    Cic. Mur. 9, 19:

    praesto esse clientem tuum?

    id. Att. 10, 8, 3:

    saluti tuae praesto esse, praesto esse virtutes ut ancillulas,

    id. Fin. 2, 21, 69; id. Fam. 4, 14, 4:

    ut ad omnia, quae tui velint, ita assim praesto, ut, etc.,

    id. ib. 4, 8, 1; id. Att. 4, 12, 1 fin.;

    also with videor,

    id. ib. 4, 12, 1 fin. —With adire:

    pauper erit praesto semper tibi, pauper adibit primus,

    will be at hand, at your service, Tib. 1, 5, 61.—
    B.
    With esse, to present one's self in a hostile manner, to resist, oppose:

    si quis mihi praesto fuerit cum armatis hominibus,

    Cic. Caecin. 30, 87:

    quaestores cum fascibus mihi praesto fuerunt,

    id. Verr. 2, 2, 4, § 11.
    2.
    prae-sto, ĭti (post-class. also praestāvi), ātum or ĭtum, 1, v. n. and a.
    I.
    Neutr., to stand before or in front.
    A.
    Lit.:

    dum primae praestant acies,

    Luc. 4, 30.—
    B.
    Trop., to stand out, be superior, to distinguish one's self, to be excellent, distinguished, admirable; constr. alicui aliquā re, alicui rei, in aliquā re, or absol. (class.):

    cum virtute omnibus praestarent,

    Caes. B. G. 1, 3:

    quantum praestiterint nostri majores prudentiā ceteris gentibus,

    Cic. de Or. 1, 44, 192:

    quā re homines bestiis praestent,

    id. Inv. 1, 4, 5:

    hoc praestat amicitia propinquitati, quod, etc.,

    id. Lael. 5, 19:

    Zeuxin muliebri in corpore pingendo plurimum aliis praestare,

    id. Inv. 2, 1, 1:

    ceteris,

    id. Ac. 1, 4, 16:

    suos inter aequales longe praestitit,

    id. Brut. 64, 230:

    omnes homines, qui sese student praestare ceteris animalibus,

    Sall. C. 1, 1:

    praestare honestam mortem existimans turpi vitae,

    Nep. Chabr. 4, 3:

    quantum ceteris praestet Lucretia,

    Liv. 1, 57, 7:

    cernere, quantum eques Latinus Romano praestet,

    id. 8, 7, 7:

    quantum vel vir viro vel gens genti praestat!

    id. 31, 7, 8:

    genere militum praestare tironibus,

    id. 42, 52, 10:

    tantum Romana in bellis gloria ceteris praestat,

    Quint. 1, 10, 14:

    qui eloquentiā ceteris praestet,

    id. 2, 3, 5; 2, 16, 17; Curt. 8, 14, 13; Just. 18, 3, 14; 28, 2, 11; 44, 3, 9:

    sacro, quod praestat, peracto,

    Juv. 12, 86:

    probro atque petulantiā maxume praestabant,

    were pre-eminent, distinguished themselves, Sall. C. 37, 5:

    truculentiā caeli praestat Germania,

    Tac. A. 2, 24:

    cur alias aliis praestare videmus Pondere res rebus?

    Lucr. 1, 358.—
    2.
    Praestat, with a subjectclause, it is preferable or better:

    nimio impendiosum praestat te, quam ingratum dicier,

    it is much better, Plaut. Bacch. 3, 2, 12:

    mori milies praestitit, quam haec pati,

    it was better, Cic. Att. 14, 9, 2:

    praestare dicunt, Gallorum quam Romanorum imperia perferre,

    it is better, Caes. B. G. 1, 17:

    motos praestat componere fluctus,

    Verg. A. 1, 135; 3, 429; 6, 39.
    II.
    Act.
    A.
    To surpass, outstrip, exceed, [p. 1431] excel (not in Cic. or Cæs.; constr. usually aliquem aliquā re): qui primus in alterutrā re praestet alios, Varr. ap. Non. 502, 23; Varr. R. R. 2, 2, 10; 3, 1, 3:

    quantum Galli virtute ceteros mortales praestarent,

    Liv. 5, 36, 4:

    qui belli gloriā Gallos omnes Belgasque praestabant,

    Hirt. B. G. 8, 6:

    praestate virtute peditem, ut honore atque ordine praestatis,

    Liv. 3, 61, 7:

    ut vetustate et gradu honoris nos praestent,

    id. 7, 30, 4; 34, 34, 14; 37, 30, 2:

    praestat ingenio alius alium,

    Quint. 1, 1, 3; Val. Max. 3, 2, 21; 3, 2, ext. 7;

    7, 2, 17: honore ceteros,

    Nep. Att. 18, 5; 3, 3; id. Reg. 3, 5:

    imperatores prudentiā,

    id. Hann. 1, 1:

    eloquentiā omnes eo tempore,

    id. Epam. 6, 1.—Only aliquem, Stat. Th. 4, 838.—
    B.
    To become surety for, to answer or vouch for, to warrant, be responsible for, to take upon one's self, etc. (class.):

    ut omnes ministros imperii tui rei publicae praestare videare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 3:

    quem tamen ego praestare non poteram,

    id. Att. 6, 3, 5:

    quanto magis arduum est alios praestare quam se, tanto laudabilius,

    Plin. Pan. 83:

    communem incertumque casum neque vitare quisquam nostrum, nec praestare ullo pacto potest,

    Cic. Fam. 5, 17, 3: simus eā mente ut nihil in vitā nobis praestandum praeter culpam putemus, that we need only answer for guilt, i. e. keep ourselves clear of guilt, id. ib. 6, 1, 4:

    impetus populi praestare nemo potest,

    no one can be held to answer for the outbreaks of the people, id. de Or. 2, 28, 124:

    periculum judicii,

    id. Mur. 2, 3:

    damnum alicui,

    id. Off. 3, 16:

    invidiam,

    id. Sest. 28, 61:

    nihil,

    to be responsible for nothing, id. Q. Fr. 3, 1, 3; cf. in pass.:

    cum id, quod ab homine non potuerit praestari, evenerit,

    what none could vouch for that it would not happen, id. Tusc. 3, 16, 34. —With ab aliquā re:

    ego tibi a vi praestare nihil possum,

    Cic. Fam. 1, 4, 3.—With de:

    quod de te sperare, de me praestare possum,

    Cic. Fam. 4, 15, 2.—With an objectclause:

    quis potest praestare, semper sapientem beatum fore, cum, etc.?

    Cic. Tusc. 5, 10, 29; cf.:

    (praedones) nullos fore, quis praestare poterat?

    id. Fl. 12, 28:

    meliorem praesto magistro Discipulum,

    Juv. 14, 212.—With ut:

    illius lacrimae praestant ut veniam culpae non abnuat Osiris,

    Juv. 6, 539.—
    C.
    In gen., to fulfil, discharge, maintain, perform, execute:

    arbitramur nos ea praestitisse, quae ratio et doctrina praescripserit,

    Cic. N. D. 1, 3, 7:

    ultima exspectato, quae ego tibi et jucunda et honesta praestabo,

    id. Fam. 7, 17, 2:

    suum munus,

    id. de Or. 2, 9, 38:

    hospitii et amicitiae jus officiumque,

    id. Fam. 14, 4, 2:

    ne quem ejus paeniteret, praestiti,

    I took care, exerted myself, Liv. 30, 30; Ov. Tr. 5, 14, 19:

    quamcumque ei fidem dederis, ego praestabo,

    I will fulfil, keep the promise, Cic. Fam. 5, 11, 2:

    fidem alicui,

    Liv. 30, 15:

    pacem cum iis populus Romanus non ab se tantum, sed ab rege etiam Masinissa praestitit,

    maintained, id. 40, 34:

    tributa,

    to pay, Juv. 3, 188:

    annua,

    id. 6, 480:

    triplicem usuram,

    id. 9, 7.— Pass.:

    promissum id benignius est ab rege quam praestitum,

    Liv. 43, 18, 11:

    mea tibi tamen benevolentia fidesque praestabitur,

    Cic. Fam. 12, 2, 3; so,

    quibus (victoribus) senatūs fides praestabitur,

    id. Phil. 14, 11, 30:

    virtus vetat spectare fortunam dum praestetur fides,

    id. Div. 2, 37, 79:

    ni praestaretur fides publica,

    Liv. 2, 28, 7.—
    2.
    In partic.
    a.
    To keep, preserve, maintain, retain:

    pueri, quibus videmur praestare rem publicam debuisse,

    Cic. Att. 10, 4, 5; Ov. M. 11, 748:

    omnes socios salvos praestare poteramus,

    Cic. Imp. Pomp. 18, 55:

    mors omnia praestat Vitalem praeter sensum calidumque vaporem,

    Lucr. 3, 214. —
    b.
    To show, exhibit, to prove, evince, manifest:

    Pomptinius praestat tibi memoriam benevolentiamque, quam debet,

    Cic. Fam. 3, 10, 3:

    neque hercule in iis ipsis rebus eam voluntatem, quam exspectaram, praestiterunt,

    id. ib. 1, 9, 5:

    virtutem,

    Caes. B. G. 2, 27:

    benevolentiam,

    Cic. Att. 11, 1, 1:

    consilium suum fidemque,

    id. de Or. 3, 33, 134. —With se, to show, prove, or behave one's self as: praesta te eum, qui, etc., show thyself such, as, etc., Cic. Fam. 1, 6, 2:

    se incolumem,

    Lucr. 3, 220:

    se invictum,

    Ov. Tr. 4, 10, 104:

    teque praesta constanter ad omne Indeclinatae munus amicitiae,

    show thyself constant, id. ib. 4, 5, 23:

    Victoria nunc quoque se praestet,

    show itself, id. ib. 2, 169: sed ne ad illam quidem artissimam innocentiae formulam praestare nos possumus, prove ourselves innocent even according to that rule, Sen. Ira, 2, 28, 1:

    juris periti consultatoribus se praestabant,

    showed themselves accessible, Dig. 1, 2, 2.— Poet.:

    vel magnum praestet Achillem,

    should show, prove, approve himself a great Achilles, Verg. A. 11, 438.—
    c.
    To show, exhibit, manifest:

    honorem debitum patri,

    Cic. Phil. 9, 5, 12:

    fratri pietatem,

    id. Brut. 33, 126:

    virtutem et diligentiam alicui,

    id. Fam. 14, 3, 2:

    frequentiam et officium alicui honores petenti,

    Hirt. B. G. 8, 50:

    obsequium,

    Sen. Q. N. 2, 59, 8:

    sedulitatem alicui rei,

    to apply, Plin. Ep. 3, 18, 6.—
    d.
    To give, offer, furnish, present, expose:

    alicui certam summam pecuniae,

    Suet. Dom. 9: cervicem, Sen. ap. Diom. p. 362 P.:

    caput fulminibus,

    to expose, Luc. 5, 770:

    Hiberus praestat nomen terris,

    id. 4, 23:

    anser praestat ex se pullos atque plumam,

    Col. 8, 13:

    cum senatui sententiam praestaret,

    gave his vote, Cic. Pis. 32, 80:

    terga hosti,

    to turn one's back to the enemy, to flee, Tac. Agr. 37:

    voluptatem perpetuam sapienti,

    to assume, Cic. Fin. 2, 27, 89.— Pass.:

    pueri, quibus id (biduum) praestabatur,

    was devoted, Quint. 1, prooem. § 7; cf.:

    corpus, cui omnia olim tamquam servo praestabantur, nunc tamquam domino parantur,

    Sen. Ep. 90, 19.—Hence, praestans, antis, P. a., pre-eminent, superior, excellent, distinguished, extraordinary.
    A.
    In gen. (class.).
    1.
    Of persons:

    omnibus praestans et ingenio et diligentiā,

    far surpassing all, Cic. Tusc. 1, 10, 22:

    usu et sapientiā praestantes,

    noted for their experience and wisdom, Nep. Timoth. 3, 2.— Comp.:

    virginibus praestantior omnibus Herse,

    superior to all, Ov. M. 2, 724.— Sup.:

    in illis artibus praestantissimus,

    Cic. de Or. 1, 50, 217:

    praestantissimi studio atque doctrinā,

    id. Ac. 1, 4, 17.—With gen.:

    o praestans animi juvenis,

    distinguished for courage, Verg. A. 12, 19:

    belli,

    Sil. 5, 92:

    armorum,

    Stat. Th. 1, 605:

    praestantissimus sapientiae,

    Tac. A. 6, 6.— Poet., with objectclause:

    quo non praestantior alter Aere ciere viros,

    whom no other excelled in rousing the men, Verg. A. 6, 164.—
    2.
    Of things, pre-eminent, excellent, remarkable, extraordinary, distinguished:

    praestanti corpore Nymphae,

    Verg. A. 1, 71:

    praestanti corpore tauri,

    id. G. 4, 550:

    formā,

    id. A. 7, 483:

    naturā excellens atque praestans,

    Cic. N. D. 1, 20, 56:

    qui a te tractatus est praestanti et singulari fide,

    id. Fam. 3, 10, 3:

    praestans prudentiā in omnibus,

    Nep. Alc. 5, 1; Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    quid praestantius mihi potuit accidere?

    id. Vatin. 3, 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    Efficacious:

    medicina,

    Plin. 13, 24, 47, § 130:

    usus praestantior,

    id. 18, 13, 34, § 126:

    calamus praestantior odore,

    id. 12, 22, 48, § 105:

    sucus sapore praestantissimus,

    id. 15, 1, 2, § 5:

    praestantissima auxilia,

    id. 27, 13, 120, § 146.—
    2.
    Sup.:

    Praestantissimus,

    a title of the later emperors, Nazar. 26; Tert. Cor. Mil. 1.— Hence, adv.: praestanter, excellently, admirably (post-Aug.); sup.:

    praestantissime,

    Plin. 28, 12, 50, § 186.

    Lewis & Short latin dictionary > praesto

  • 35 praestu

    1.
    praestō (old collat. form praestū, acc. to Curtius Valerianus in Cassiod. p. 2289 P.: qui praestu sunt, Inscr. Carina Via Appia, 1, p. 217. In later time as adj.: prae-stus, a, um:

    bonorum officio praestus fui,

    Inscr. Grut. 669, 4), adv. [dat. from praestus, a sup. form from prae, so that praesto esse alicui = to be or stand in the foremost place for or as respects one], at hand, ready, present, here; usually with esse (very freq. and class.).
    I.
    Lit.:

    ni tua propitia pax foret praesto,

    Plaut. Trin. 4, 1, 18: sed ubi est frater? Chaer. Praesto adest, Ter. Eun. 5, 8, 20; id. Heaut. 1, 1, 120; so Att. Tr. 498:

    quod adest praesto in primis placet,

    Lucr. 5, 1412; Lact. 3, 7, 10:

    sacrificiis omnibus praesto adesse,

    id. 2, 16, 10;

    more freq., praesto esse: ibi mihi praesto fuit L. Lucilius,

    Cic. Fam. 3, 5, 1:

    togulae lictoribus ad portam praesto fuerunt,

    id. Pis. 23, 55:

    tibi nulla fuit clementia praesto?

    hadst thou no compassion? Cat. 64, 137: praesto esse, to arrive, appear:

    hirundines aestivo tempore praesto sunt,

    Auct. Her. 4, 48, 61.—Without esse ( poet.):

    era, eccum praesto militem,

    Plaut. Mil. 4, 6, 1:

    ipsum adeo praesto video,

    Ter. And. 2, 5, 4; Stat. Th. 6, 643.—
    II.
    In partic: praesto esse or adire
    A.
    To be at hand, to attend or wait upon, to serve, aid:

    ero meo ut omnibus locis sine praesto,

    Plaut. Men. 5, 6, 26:

    jus civile didicit, praesto multis fuit,

    Cic. Mur. 9, 19:

    praesto esse clientem tuum?

    id. Att. 10, 8, 3:

    saluti tuae praesto esse, praesto esse virtutes ut ancillulas,

    id. Fin. 2, 21, 69; id. Fam. 4, 14, 4:

    ut ad omnia, quae tui velint, ita assim praesto, ut, etc.,

    id. ib. 4, 8, 1; id. Att. 4, 12, 1 fin.;

    also with videor,

    id. ib. 4, 12, 1 fin. —With adire:

    pauper erit praesto semper tibi, pauper adibit primus,

    will be at hand, at your service, Tib. 1, 5, 61.—
    B.
    With esse, to present one's self in a hostile manner, to resist, oppose:

    si quis mihi praesto fuerit cum armatis hominibus,

    Cic. Caecin. 30, 87:

    quaestores cum fascibus mihi praesto fuerunt,

    id. Verr. 2, 2, 4, § 11.
    2.
    prae-sto, ĭti (post-class. also praestāvi), ātum or ĭtum, 1, v. n. and a.
    I.
    Neutr., to stand before or in front.
    A.
    Lit.:

    dum primae praestant acies,

    Luc. 4, 30.—
    B.
    Trop., to stand out, be superior, to distinguish one's self, to be excellent, distinguished, admirable; constr. alicui aliquā re, alicui rei, in aliquā re, or absol. (class.):

    cum virtute omnibus praestarent,

    Caes. B. G. 1, 3:

    quantum praestiterint nostri majores prudentiā ceteris gentibus,

    Cic. de Or. 1, 44, 192:

    quā re homines bestiis praestent,

    id. Inv. 1, 4, 5:

    hoc praestat amicitia propinquitati, quod, etc.,

    id. Lael. 5, 19:

    Zeuxin muliebri in corpore pingendo plurimum aliis praestare,

    id. Inv. 2, 1, 1:

    ceteris,

    id. Ac. 1, 4, 16:

    suos inter aequales longe praestitit,

    id. Brut. 64, 230:

    omnes homines, qui sese student praestare ceteris animalibus,

    Sall. C. 1, 1:

    praestare honestam mortem existimans turpi vitae,

    Nep. Chabr. 4, 3:

    quantum ceteris praestet Lucretia,

    Liv. 1, 57, 7:

    cernere, quantum eques Latinus Romano praestet,

    id. 8, 7, 7:

    quantum vel vir viro vel gens genti praestat!

    id. 31, 7, 8:

    genere militum praestare tironibus,

    id. 42, 52, 10:

    tantum Romana in bellis gloria ceteris praestat,

    Quint. 1, 10, 14:

    qui eloquentiā ceteris praestet,

    id. 2, 3, 5; 2, 16, 17; Curt. 8, 14, 13; Just. 18, 3, 14; 28, 2, 11; 44, 3, 9:

    sacro, quod praestat, peracto,

    Juv. 12, 86:

    probro atque petulantiā maxume praestabant,

    were pre-eminent, distinguished themselves, Sall. C. 37, 5:

    truculentiā caeli praestat Germania,

    Tac. A. 2, 24:

    cur alias aliis praestare videmus Pondere res rebus?

    Lucr. 1, 358.—
    2.
    Praestat, with a subjectclause, it is preferable or better:

    nimio impendiosum praestat te, quam ingratum dicier,

    it is much better, Plaut. Bacch. 3, 2, 12:

    mori milies praestitit, quam haec pati,

    it was better, Cic. Att. 14, 9, 2:

    praestare dicunt, Gallorum quam Romanorum imperia perferre,

    it is better, Caes. B. G. 1, 17:

    motos praestat componere fluctus,

    Verg. A. 1, 135; 3, 429; 6, 39.
    II.
    Act.
    A.
    To surpass, outstrip, exceed, [p. 1431] excel (not in Cic. or Cæs.; constr. usually aliquem aliquā re): qui primus in alterutrā re praestet alios, Varr. ap. Non. 502, 23; Varr. R. R. 2, 2, 10; 3, 1, 3:

    quantum Galli virtute ceteros mortales praestarent,

    Liv. 5, 36, 4:

    qui belli gloriā Gallos omnes Belgasque praestabant,

    Hirt. B. G. 8, 6:

    praestate virtute peditem, ut honore atque ordine praestatis,

    Liv. 3, 61, 7:

    ut vetustate et gradu honoris nos praestent,

    id. 7, 30, 4; 34, 34, 14; 37, 30, 2:

    praestat ingenio alius alium,

    Quint. 1, 1, 3; Val. Max. 3, 2, 21; 3, 2, ext. 7;

    7, 2, 17: honore ceteros,

    Nep. Att. 18, 5; 3, 3; id. Reg. 3, 5:

    imperatores prudentiā,

    id. Hann. 1, 1:

    eloquentiā omnes eo tempore,

    id. Epam. 6, 1.—Only aliquem, Stat. Th. 4, 838.—
    B.
    To become surety for, to answer or vouch for, to warrant, be responsible for, to take upon one's self, etc. (class.):

    ut omnes ministros imperii tui rei publicae praestare videare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 3:

    quem tamen ego praestare non poteram,

    id. Att. 6, 3, 5:

    quanto magis arduum est alios praestare quam se, tanto laudabilius,

    Plin. Pan. 83:

    communem incertumque casum neque vitare quisquam nostrum, nec praestare ullo pacto potest,

    Cic. Fam. 5, 17, 3: simus eā mente ut nihil in vitā nobis praestandum praeter culpam putemus, that we need only answer for guilt, i. e. keep ourselves clear of guilt, id. ib. 6, 1, 4:

    impetus populi praestare nemo potest,

    no one can be held to answer for the outbreaks of the people, id. de Or. 2, 28, 124:

    periculum judicii,

    id. Mur. 2, 3:

    damnum alicui,

    id. Off. 3, 16:

    invidiam,

    id. Sest. 28, 61:

    nihil,

    to be responsible for nothing, id. Q. Fr. 3, 1, 3; cf. in pass.:

    cum id, quod ab homine non potuerit praestari, evenerit,

    what none could vouch for that it would not happen, id. Tusc. 3, 16, 34. —With ab aliquā re:

    ego tibi a vi praestare nihil possum,

    Cic. Fam. 1, 4, 3.—With de:

    quod de te sperare, de me praestare possum,

    Cic. Fam. 4, 15, 2.—With an objectclause:

    quis potest praestare, semper sapientem beatum fore, cum, etc.?

    Cic. Tusc. 5, 10, 29; cf.:

    (praedones) nullos fore, quis praestare poterat?

    id. Fl. 12, 28:

    meliorem praesto magistro Discipulum,

    Juv. 14, 212.—With ut:

    illius lacrimae praestant ut veniam culpae non abnuat Osiris,

    Juv. 6, 539.—
    C.
    In gen., to fulfil, discharge, maintain, perform, execute:

    arbitramur nos ea praestitisse, quae ratio et doctrina praescripserit,

    Cic. N. D. 1, 3, 7:

    ultima exspectato, quae ego tibi et jucunda et honesta praestabo,

    id. Fam. 7, 17, 2:

    suum munus,

    id. de Or. 2, 9, 38:

    hospitii et amicitiae jus officiumque,

    id. Fam. 14, 4, 2:

    ne quem ejus paeniteret, praestiti,

    I took care, exerted myself, Liv. 30, 30; Ov. Tr. 5, 14, 19:

    quamcumque ei fidem dederis, ego praestabo,

    I will fulfil, keep the promise, Cic. Fam. 5, 11, 2:

    fidem alicui,

    Liv. 30, 15:

    pacem cum iis populus Romanus non ab se tantum, sed ab rege etiam Masinissa praestitit,

    maintained, id. 40, 34:

    tributa,

    to pay, Juv. 3, 188:

    annua,

    id. 6, 480:

    triplicem usuram,

    id. 9, 7.— Pass.:

    promissum id benignius est ab rege quam praestitum,

    Liv. 43, 18, 11:

    mea tibi tamen benevolentia fidesque praestabitur,

    Cic. Fam. 12, 2, 3; so,

    quibus (victoribus) senatūs fides praestabitur,

    id. Phil. 14, 11, 30:

    virtus vetat spectare fortunam dum praestetur fides,

    id. Div. 2, 37, 79:

    ni praestaretur fides publica,

    Liv. 2, 28, 7.—
    2.
    In partic.
    a.
    To keep, preserve, maintain, retain:

    pueri, quibus videmur praestare rem publicam debuisse,

    Cic. Att. 10, 4, 5; Ov. M. 11, 748:

    omnes socios salvos praestare poteramus,

    Cic. Imp. Pomp. 18, 55:

    mors omnia praestat Vitalem praeter sensum calidumque vaporem,

    Lucr. 3, 214. —
    b.
    To show, exhibit, to prove, evince, manifest:

    Pomptinius praestat tibi memoriam benevolentiamque, quam debet,

    Cic. Fam. 3, 10, 3:

    neque hercule in iis ipsis rebus eam voluntatem, quam exspectaram, praestiterunt,

    id. ib. 1, 9, 5:

    virtutem,

    Caes. B. G. 2, 27:

    benevolentiam,

    Cic. Att. 11, 1, 1:

    consilium suum fidemque,

    id. de Or. 3, 33, 134. —With se, to show, prove, or behave one's self as: praesta te eum, qui, etc., show thyself such, as, etc., Cic. Fam. 1, 6, 2:

    se incolumem,

    Lucr. 3, 220:

    se invictum,

    Ov. Tr. 4, 10, 104:

    teque praesta constanter ad omne Indeclinatae munus amicitiae,

    show thyself constant, id. ib. 4, 5, 23:

    Victoria nunc quoque se praestet,

    show itself, id. ib. 2, 169: sed ne ad illam quidem artissimam innocentiae formulam praestare nos possumus, prove ourselves innocent even according to that rule, Sen. Ira, 2, 28, 1:

    juris periti consultatoribus se praestabant,

    showed themselves accessible, Dig. 1, 2, 2.— Poet.:

    vel magnum praestet Achillem,

    should show, prove, approve himself a great Achilles, Verg. A. 11, 438.—
    c.
    To show, exhibit, manifest:

    honorem debitum patri,

    Cic. Phil. 9, 5, 12:

    fratri pietatem,

    id. Brut. 33, 126:

    virtutem et diligentiam alicui,

    id. Fam. 14, 3, 2:

    frequentiam et officium alicui honores petenti,

    Hirt. B. G. 8, 50:

    obsequium,

    Sen. Q. N. 2, 59, 8:

    sedulitatem alicui rei,

    to apply, Plin. Ep. 3, 18, 6.—
    d.
    To give, offer, furnish, present, expose:

    alicui certam summam pecuniae,

    Suet. Dom. 9: cervicem, Sen. ap. Diom. p. 362 P.:

    caput fulminibus,

    to expose, Luc. 5, 770:

    Hiberus praestat nomen terris,

    id. 4, 23:

    anser praestat ex se pullos atque plumam,

    Col. 8, 13:

    cum senatui sententiam praestaret,

    gave his vote, Cic. Pis. 32, 80:

    terga hosti,

    to turn one's back to the enemy, to flee, Tac. Agr. 37:

    voluptatem perpetuam sapienti,

    to assume, Cic. Fin. 2, 27, 89.— Pass.:

    pueri, quibus id (biduum) praestabatur,

    was devoted, Quint. 1, prooem. § 7; cf.:

    corpus, cui omnia olim tamquam servo praestabantur, nunc tamquam domino parantur,

    Sen. Ep. 90, 19.—Hence, praestans, antis, P. a., pre-eminent, superior, excellent, distinguished, extraordinary.
    A.
    In gen. (class.).
    1.
    Of persons:

    omnibus praestans et ingenio et diligentiā,

    far surpassing all, Cic. Tusc. 1, 10, 22:

    usu et sapientiā praestantes,

    noted for their experience and wisdom, Nep. Timoth. 3, 2.— Comp.:

    virginibus praestantior omnibus Herse,

    superior to all, Ov. M. 2, 724.— Sup.:

    in illis artibus praestantissimus,

    Cic. de Or. 1, 50, 217:

    praestantissimi studio atque doctrinā,

    id. Ac. 1, 4, 17.—With gen.:

    o praestans animi juvenis,

    distinguished for courage, Verg. A. 12, 19:

    belli,

    Sil. 5, 92:

    armorum,

    Stat. Th. 1, 605:

    praestantissimus sapientiae,

    Tac. A. 6, 6.— Poet., with objectclause:

    quo non praestantior alter Aere ciere viros,

    whom no other excelled in rousing the men, Verg. A. 6, 164.—
    2.
    Of things, pre-eminent, excellent, remarkable, extraordinary, distinguished:

    praestanti corpore Nymphae,

    Verg. A. 1, 71:

    praestanti corpore tauri,

    id. G. 4, 550:

    formā,

    id. A. 7, 483:

    naturā excellens atque praestans,

    Cic. N. D. 1, 20, 56:

    qui a te tractatus est praestanti et singulari fide,

    id. Fam. 3, 10, 3:

    praestans prudentiā in omnibus,

    Nep. Alc. 5, 1; Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    quid praestantius mihi potuit accidere?

    id. Vatin. 3, 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    Efficacious:

    medicina,

    Plin. 13, 24, 47, § 130:

    usus praestantior,

    id. 18, 13, 34, § 126:

    calamus praestantior odore,

    id. 12, 22, 48, § 105:

    sucus sapore praestantissimus,

    id. 15, 1, 2, § 5:

    praestantissima auxilia,

    id. 27, 13, 120, § 146.—
    2.
    Sup.:

    Praestantissimus,

    a title of the later emperors, Nazar. 26; Tert. Cor. Mil. 1.— Hence, adv.: praestanter, excellently, admirably (post-Aug.); sup.:

    praestantissime,

    Plin. 28, 12, 50, § 186.

    Lewis & Short latin dictionary > praestu

  • 36 corōllārium

        corōllārium ī, n    [corolla] (prop., a garland), a gift, present, douceur, gratuity: sine corollario discedere: nummorum.
    * * *
    I II
    flower garland; (reward/prize); (money for); present/gratuity; corollary (L+S)

    Latin-English dictionary > corōllārium

  • 37 dōs

        dōs ōtis, f    [1 DA-], a marriage portion, dowry: dos est Decem talenta, T.: filiae nubili dotem conficere: uxorem cum dote pecunia donat, H.— Poet.: Pauperiem sine dote quaero, espouse, H. — Plur: quaesitae sanguine, V.— A gift, present, offering, endowment, talent, quality: artem verborum dote locupletasti: dotem, quam in civilibus malis acceperant: Coniugi, a wedding present, O.: Dos est magna parentium Virtus, H.: dotes ingenii, O.
    * * *
    dowry, dower; talent, quality

    Latin-English dictionary > dōs

  • 38 hodiē

        hodiē adv.    [* ho (i. e. hoc)+die], to-day: negat hodie: cras mane putat: hodie mane, this morning: Nonae sunt hodie Sextiles: hodie tricesima sabbata, H.: faciam hodie, ut, etc., Cs.— Today, at the present day, at this time, now, in these times: quā (sententiā) hodie usus es, to this day: rem p. hodie teneremus?: ut est hodie, Iu.—With -que, and still, and to this day: hoc facere coeperunt hodieque faciunt.—With etiam or quoque, even to this day, even now: leges quibus hodie quoque utuntur: ei studio etiam hodie praesunt: hodieque for hodie quoque (late), Ta.— To-day, now, at once, immediately: hodie itura, on the point of going, T.: Non dices hodie, quorsum? etc., will you be all day coming to the point? H.: si hodie postulem, etc.—With numquam, never in the world, never at all: numquamne hodie concedes mihi? T.: numquam omnes hodie moriemur inulti, V.
    * * *
    today, nowadays; at the present time

    Latin-English dictionary > hodiē

  • 39 iam

        iam adj.    I. Of time, at the moment, at the present moment, now, at this time, just now, at present: iam satis credis sobrium esse me, T.: saltūs reficit iam roscida luna, V.: Iam melior, iam, diva, precor, V.: iura ipsa iam certa propter vetustatem: iam iam intellego quid dicas, now, precisely now: Iam iam nulla mora est, V.—At the moment, just, at the time spoken of, then, now: iam ut limen exirem, T.: iam invesperascebat, L.: Helvetii iam traduxerant, etc., Cs.—Just, but now, a moment ago, a little while ago: primum iam de amore hoc comperit, T.: hiems iam praecipitaverat, Cs.: domum quam tu iam exaedificatum habebas.—Just now, forthwith, immediately, presently, straightway, directly: iam adero, T.: cum iam te adventare arbitraremur: iam faciam quod voltis, H.: Accede ad ignem... iam calesces, T.: iam hic conticescet furor, L.: Iam te premet nox, H.: Sed iam age, carpe viam, V.: Iam iam futurus rusticus, H.: iam inde a principio, from the very beginning: iam inde a consulatu meo, ever since.—Already, by this time, ere now, so soon: (animi) aut iam exhausti aut mox exhauriendi, L.: quia luserat Iam olim ille ludum, T.: vos, quem ad modum iam antea, defendite: antea iam, S.—At last, now, only now: iamque eum ad sanitatem reverti arbitrabatur, Cs.: iam tandem, L., V.—Already, by this time, ere now, till now, hitherto: amisso iam tempore: quos iam aetas a proeliis avocabat.—Until now, ever, all the time: dederas enim iam ab adulescentiā documenta: iam ab illo tempore, cum, etc., from the very time when, etc.: iam inde a puero, T.: iam ex quo, ever since, L.—With a neg, no longer: si iam principatum obtinere non possint, Cs.: si iam non potestis: cum iam defenderet nemo, Cs.: cum nulla iam proscriptionis mentio fieret: Nullane iam Troiae dicentur moenia? never more, V.— With comp, from time to time, gradually: inferiora habent rivos et iam humano cultu digniora loca, L.—In phrases, iam iamque, once and again, continually, every moment: iam iamque esse moriendum, that death is always impending: Caesar adventare iam iamque nuntiabatur, Cs.: iam iamque tenere Sperat, O.: iam iamque magis, more and more, V.: iam nunc, just now, at this very moment, even at this time: quae cum cogito, iam nunc timeo quidnam, etc.: dux, iam nunc togatus in urbe, L.: iam pridem (iampridem), long ago, long since, a long time ago: ad mortem te duci iam pridem oportebat: erat Iam pridem apud me, etc., T.: cupio equidem, et iam pridem cupio, etc., this long time: veritus ne traderetur Philippo, iam pridem hosti, L.—With dudum (iamdudum, iandudum), long since, long before, a long time ago, this long time: Iam dudum dixi idemque nunc dico, T.: quem iam dudum exspectat: iam dudum flebam, had long been weeping, O.—Forthwith, immediately, at once, directly (poet.): iam dudum sumite poenas, V.: expulsi iam dudum monte iuvenci petunt, etc., O.—With tum, at that very time, even then, then already: iam tum erat suspitio, etc., T.: se iam tum gessisse pro cive: iam tum dicione tenebat Sarrastīs populos, V.—With tunc, at that very time, even then: nisi iam tunc omnia negotia confecissem.—With diu, this long time, see diu.    II. Of assurance, in a conclusion, now, then surely, then, at once, no doubt: si cogites, remittas iam me onerare iniuriis, T.: si iubeat eo dirigi, iam in portu fore classem, L.: iam hoc scitis: quae cum ita sint, ego iam hinc praedico, L.—In transitions, now, moreover, again, once more, then, besides: iam de artificiis... haec fere accepimus: iam illud senatus consultum, quod, etc.: at enim iam dicetis virtutem non posse constitui, si, etc. —In enumerations, besides, too: et aures... itemque nares... iam gustatus... tactus autem.— Repeated: iam... iam, at one time... at another, now... now, at this time... at that, once... again: Qui iam contento, iam laxo fune laborat, H.: iam secundae, iam adversae res, L.—For emphasis, now, precisely, indeed: quem iam cur Peripateticum appellem, nescio: cetera iam fabulosa, Ta.—With et: et iam, and indeed, and in fact: et iam artifex, ut ita dicam, stilus: et orare et iam liberius accusare.—Rarely with ergo: iam ergo aliquis Condemnavit, in very truth.—After non modo... sed, now, even, I may say: non cum senatu modo, sed iam cum diis bellum gerere, L. —In climax, now, even, indeed, really: iam in opere quis par Romano miles? L.: iam illa perfugia minime sunt audienda.

    Latin-English dictionary > iam

  • 40 impraesentiārum (inpr-)

        impraesentiārum (inpr-) adv.,    for the present, under present circumstances, now: bellum componere, N.: quid conduceret, Ta.

    Latin-English dictionary > impraesentiārum (inpr-)

См. также в других словарях:

  • présent — présent, ente 1. (pré zan, zan t ) adj. 1°   Qui est dans le lieu où l on est ou dont on parle. •   Il [le roi] parla encore une autre fois fort bien de M. Colbert sur cette matière des finances, M. Seignelay présent, PELLISSON Lett. hist. t. I,… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • Present (quotidien) — Présent (quotidien) Pour les articles homonymes, voir Présent.  Présent {{{nomorigine}}} …   Wikipédia en Français

  • Présent (journal) — Présent (quotidien) Pour les articles homonymes, voir Présent.  Présent {{{nomorigine}}} …   Wikipédia en Français

  • Present (linguistique) — Présent (linguistique) Pour les articles homonymes, voir Présent. Catégories verbales …   Wikipédia en Français

  • Présent (grammaire) — Présent (linguistique) Pour les articles homonymes, voir Présent. Catégories verbales …   Wikipédia en Français

  • present — pre·sent 1 /pri zent/ vt 1: to lay before a court as an object of consideration present a complaint present ed a defense of insanity 2: to make a presentment of (an instrument) pre·sen·ta·tion /ˌprē ˌzen tā shən, ˌpre , zən / …   Law dictionary

  • present — [prez′ənt; ] for v. [ prē zent′, prizent′] adj. [OFr < L praesens, prp. of praeesse, to be present < prae , before (see PRE ) + esse, to be (see ESSENCE)] 1. a) being at the specified or understood place; at hand; in attendance b) existing… …   English World dictionary

  • Present — ist eine belgische Avantgarde Rock Gruppe, die von Roger Trigaux (Gitarre, Keyboards, Vocals) 1979 gegründet wurde.[1] Inhaltsverzeichnis 1 Geschichte 2 Mitglieder (Stand 2011) 3 Ehemalige Mitglieder u …   Deutsch Wikipedia

  • Present value — is the value on a given date of a future payment or series of future payments, discounted to reflect the time value of money and other factors such as investment risk. Present value calculations are widely used in business and economics to… …   Wikipedia

  • Present — Pres ent, a. [F. pr[ e]sent, L. praesens, entis, that is before one, in sight or at hand, p. p. of praeesse to be before; prae before + esse to be. See {Essence}.] [1913 Webster] 1. Being at hand, within reach or call, within certain contemplated …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Present — Pres ent, n. [Cf. F. pr[ e]sent. See {Present}, a.] 1. Present time; the time being; time in progress now, or at the moment contemplated; as, at this present. [1913 Webster] Past and present, wound in one. Tennyson. [1913 Webster] 2. pl. (Law)… …   The Collaborative International Dictionary of English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»