Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

τίνι

  • 61 παραγγέλλω

    παραγγέλλω (παρά, ἀγγέλλω) impf. παρήγγελλον; 1 aor. παρήγγειλα. Pass.: pf. ptc. παρηγγελμένος 3 Macc 4:14 (Aeschyl., Hdt.+; ins, pap, LXX; TestSol 26:4 B; Test12 Patr; ApcSed 9:5; ApcEsdr 4:28 p. 29, 2 Tdf.; Philo, Joseph., Just.) to make an announcement about someth. that must be done, give orders, command, instruct, direct of all kinds of persons in authority, worldly rulers, Jesus, the apostles. Abs. παραγγέλλων in giving my instructions 1 Cor 11:17. W. pres. inf. foll. Ac 15:5; w. acc. and aor. inf. foll. 1 Ti 6:13f v.l. τὶ direct, urge, insist on (Philo, Spec. Leg. 3, 80) 2 Th 3:4; 1 Ti 4:11; 5:7. τινί (Jos., Ant. 2, 311) urge παραγγείλαντες αὐτοῖς Ac 15:5 v.l.; direct, command someone καθὼς ὑμῖν παρηγγείλαμεν 1 Th 4:11; pass. τὰ παρηγγελμένα τινί what someone was told (to do) short ending of Mk. τινί w. λέγων and dir. discourse foll. Mt 10:5. τινί τι w. ὅτι and dir. disc. foll. 2 Th 3:10.—τινί w. aor. inf. foll. (Philo, Poster. Cai. 29; Jos., C. Ap. 1, 244; Just., D. 14, 3; Hippol., Ref. 5, 26, 22. S. also Iren. 1, prol. 2 [Harv. I 4, 5]) Mt 15:35; Mk 8:6; Lk 8:29; Ac 10:42; 16:18 (s. Mlt. 119). τινί w. pres. inf. foll. (1 Km 23:8) Ac 16:23; 23:30; 1 Cl 1:3; IPol 5:1. παραγγέλλειν w. an inf. and μή comes to mean forbid to do someth.: π. τινί w. aor. inf. Lk 5:14; 8:56; without the dat., which is easily supplied fr. the context Ac 23:22. π. τινί w. pres. inf. (cp. an ins fr. Dionysopolis [Ramsay, ET 14, 1903, 159] παραγγέλλω πᾶσι, μὴ καταφρονεῖν τοῦ θεοῦ; Philo, Leg. All. 1, 98; Just., D. 112, 4) Lk 9:21; Ac 1:4 (for the transition from indirect discourse to direct cp. Arrian, Anab. 5, 11, 4: Alexander παρηγγέλλετο Κρατέρῳ μὴ διαβαίνειν τὸν πόρον … ἢν Πῶρος ἐπʼ ἐμὲ ἄγῃ [the last clause is spoken by Alexander]); 1 Ti 1:3; 6:17 (s. B-D-F §409, 1); without dat. (Jos., Ant. 19, 311) 1 Cl 27:2, which can be supplied fr. the context Ac 4:18; 5:40. παραγγελίᾳ παρηγγείλαμεν ὑμῖν μὴ διδάσκειν vs. 28.—τινί w. acc. and 1 aor. inf. foll. 1 Cor 7:10; 1 Ti 6:13f; pres. inf. Ac 17:30; 23:30; 2 Th 3:6.—W. ἵνα foll. (s. ἵνα II 1aδ) 2 Th 3:12. παρήγγειλεν αὐτοῖς ἵνα μηδὲν αἴρωσιν he forbade them to take anything Mk 6:8.—DELG s.v. ἄγγελος. M-M. TW. Spicq.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > παραγγέλλω

  • 62 χείρ

    χείρ, ἡ (nicht χεῖρ, vgl. Arcad. 20, 18. 125, 11, B. A. III p. 1200), gen. χειρός, plur. χεῖρες, dat. dual. u. plur. χεροῖν, χερσίν, ion. u. poet. so durch alle Casus, χερός, χέρες u. s. w., aber nach Mein. com. III p. 56 nicht in den com., poet. auch χειροῖν u. χείρεσι u. χείρεσσιν, χέρεσσι, Hes. Th. 519. 747, äol. χέῤῥας, Theocr. 28, 9, – 1) die Hand, die Faust, auch der Arm ( ἀποταμὼν ἐν τῷ ὤμῳ τὴν χεῖρα Her. 2, 121, 5), Hom., Hes. u. Folgde; χειρὸς ἑλών, bei der Hand fassend, Il. 1, 323 u. öfter, wie χειρὸς ἔχων, 4, 154 u. sonst; γέροντα δὲ χειρὸς ἀνίστη 24, 515, er hob ihn an der Hand hoch, wie χειρὸς ἀναστήσας Od. 14, 319; χειρί τέ μιν κατέρεξεν, streichelte ihn mit der Hand, Il. 1, 361 u. öfter; ἐν δ' ἄρα οἱ φῦ χειρί 6, 253 u. öfter (s. φύω); Pind. χερὶ χειρὸς ἑλών P. 9, 26; χειρὸς ἕλκων N. 11, 32; οὐ χερός, οὐ ποδός, οὔ τινος ἄρχων Soph. Phil. 848; δέχου δὲ χειρὸς ἐξ ἐμῆς βέλη τάδε 1271, u. öfter, wie Eur.; ἀνέλκειν τινὰ τῆς χειρός Ar. Vesp. 569; πέτρον, τόν οἱ περὶ χεὶρ ἐκάλυψεν Il. 16, 735; βαρεῖα, στιβαρά, 13, 410. 505 u. öfter; auch παχεῖα, 3, 376 u. sonst; ἐκ δ' ἄρα χειρὸς φάσγανον ἧκε, er ließ den Degen aus der Faust fallen, Od. 22, 83. – Χεῖρα ὑπερέχειν, ὑπερσχεῖν τινι, die Hand über Einen halten, um ihn zu beschützen, Il. 9, 420 u. öfter; seltener τινός, wie τίς καὶ ἐμεῖο ϑεῶν ὑπερέσχεϑε χεῖρα 24, 374; χεῖρας ἐπιφέρειν τινί, Hand an Einen legen, im feindlichen Sinne, 1, 89 u. öfter; auch χεῖρας ἐφιέναι τινί, Od. öfter; χεῖρας ἀνασχεῖν ϑεοῖς, die Hände zu den Göttern flehend od. betend erheben, Hom. oft; auch χεῖρας ἀείρειν, ἀνατείνειν, ἀναφέρειν, immer als Ausdruck des Flehens, auch Od. 11, 423, wo es nicht mit Voß als Bewegung Eines, der sich vertheidigen will, zu nehmen ist, vgl. 425; bei Xen. aber ist χεῖρας ἀνατείνειν »die Hand emporheben«, als Zeichen der Genehmigung und Zustimmung, An. 5, 6,33. 7, 3,6; – χεῖρας ὀρέξαι, πετάσαι τινί, εἴς τινα, die Arme gegen Einen ausstrecken, ausbreiten, als Ausdruck des Flehens und der Liebe, Il. 4, 523. 13, 549. 15, 371; auch χεῖρα ὀρέγειν τινί = Einem die Hand reichen, sie hülfreich nach ihm ausstrecken, ihm unter die Arme greifen, Xen. Hell. 5, 2,17; χεῖρας ἀπέχειν τινός, die Hände von Etwas zurückhalten, es nicht antasten, sich nicht an ihm vergreifen, Hom. u. Folgde; auch χεῖρας παύειν τινός, Il. 21, 294; ἄγεσϑαί τι ἐς χεῖρας, Etwas unternehmen, angreifen, Her. 1, 126. 4, 79. 7, 8; ὤλετο πρὸς χειρὸς ἕϑεν Aesch. Suppl. 64; Ag. 1501; Soph. u. Eur.; Ar. περίβαλλε χέρας, Thesm. 918; und in Prosa: χεῖρας ἀνταιρόμενοι Thuc. 3, 32; προϊσχόμενοι 3, 66; περὶ χειρὶ χρυσοῦν δακτύλιον ἔχειν Plat. Rep. II, 359 e; ἁ χεὶρ τὰν χεῖρα νίζει, eine Hand wäscht die andere, Epicharm. bei Plat. Ax. 366 c. – Mit Präpositionen merke man folgende Vrbdgn: εἰς χεῖρας ἐλϑεῖν od. ἱκέσϑαι τινί, Einem in die Hände kommen, in die Hände od. in die Gewalt Imds gerathen, Hom., der auch χεῖρας ἱκέσϑαι sagt, u. Folgde; auch εἰς χεῖρας ἐλϑεῖν, συνιέναι τινί, mit Einem ins Handgemenge kommen, sich thätlich an einander vergreifen, Soph. O. C. 979, Thuc. 4, 33. 72. 126 u. öfter, Xen. Cyr. 8, 5,12 u. sonst, wie χεῖρας συμμιγνύναι; – ἐν χειρί, ἐν χερσίν, in der Hand, in der Gewalt, εἶναι, ἔχειν, Hom. u. Folgde; auch μετὰ χερσὶν ἔχειν, Her. 7, 16; ἐν χειρὶ τὴν δίκην ἔχων Plat. Theaet. 172 e; ὥςπερ οἱ ἐν χερσὶν ἔχοντες ζητοῦσιν ἐνίοτε ὃ ἔχουσιν Rep. IV, 432 d; ἐν χερσὶν εἶναι, γίγνεσϑαι = im Handgemenge sein, Thuc. 5, 72; ἐν χερσὶν ἀποτείνειν 3, 66; – auch ἐν χερσί, wie μετὰ χερσὶν ἔχειν = Etwas unter Händen haben, womit beschäftigt sein, Her. 1, 35, Soph. Phil. 1097; wie διὰ χειρῶν ἔχειν Thuc. 2, 13. 76; handhaben, lenken, regieren, Arist. polit. 5, 8; ἱκετηρίας σεμνῶς ἔχουσαι διὰ χερῶν Aesch. Suppl. 190, vgl. Spt. 415; Soph. μνῆμ' ἐπίσημον διὰ χειρὸς ἔχων Ant. 1243; διὰ χειρὸς πιπράσκειν, aus freier Hand verlaufen, Charit. 1, 12; μετὰ χεῖρας ἔχειν Thuc. 1, 138, Her. 7, 16, 2; – Pol. 15, 27, 9 ἐκ χειρός, aus der Hand, aus freier Hand, dah. aus dem Stegreif, auch vom Kampfe in der Nähe, ἡ ἐκ χειρὸς μάχη, das Handgemenge, Xen. Hell. 7, 2,14 An. 5, 4,25; aber ἡ ἐκ χειρὸς ϑεωρία ist das Betrachten in der Nähe, D. Hal., Isocr. iud. 2; oft bei Pol.; – πρὸ χειρῶν, vorhanden, in Bereitschaft, zunächst vorliegend, Eur. Troad. 1214; – ὑπὸ χειρός od. χειρῶν, unter den Händen, in der Gewalt, Botmäßigkeit, ὑπὸ χεῖρα ποιεῖσϑαι, unter seine Botmäßigkeit bringen; ὅσον νῦν ὑπὸ χέρα ναίεις Soph. El. 1081; ὁ ὑπὸ χεῖρα, der Diener, Diosc. u. a. Sp.; aber παρέργως καὶ ὑπὸ χεῖρας ist = aus dem Stegreife, Plut. Arat. 3; Dem. 6, 34 ὁρῶ γὰρ ἐνίους οὐκ εἰς τοὺς αἰτίους, ἀλλ' εἰς τοὺς ὑπὸ χεῖρα τὴν ὀργὴν ἀφιέντας; ὑπὸ τὰς τῶν πολεμίων χεῖρας πίπτειν Pol. 8, 20, 8; ὑπὸ χεῖρα γίγνεσϑαι D. Hal. 6, 19; – χεῖρας συμπλέκειν τινί, Freundschaft mit Einem schließen, Pol. 2, 45, 2. 47, 6; vgl. ἀνὰ χεῖρας ἔχειν τινά 21, 4,5. – Wie im Deutschen Bezeichnung der Seite durch die Hand; ἐπ' ἀριστερὰ χειρός, zur linken Hand, Od. 5, 277; ποτέρας τῆς χειρός; auf welcher von beiden Seiten? Eur. Cycl. 675; λαιᾶς δὲ χειρὸς οἰκοῦσι Χάλυβες Aesch. Prom. 716; κλῶνας ἐξ ἀμφοῖν χεροῖν τιϑεὶς ἐλάας Soph. O. C. 484. – 2) das Werk od. die That der Hände, Ggstz der Worte, gew. im plur.; ἔπεσιν καὶ χερσὶν ἀρήξειν Il. 1, 77; βούλευμα μὲν τὸ Δῖον, Ἡφαίστου δὲ χείρ Aesch. Prom. 622, vgl. Ag. 1031; εἰ δέ τις ὑπέροπ τα χερσὶν ἢ λόγῳ πορεύεται Soph. O. R. 883; übh. Thätigkeit, Kraftäußerung der Hände, τῇ χειρὶ χρῆσϑαι, im Ggstz von ἀργὸν ἐπεστάναι, seine Hand brauchen, thätig sein, Her. 3, 78. 9, 72; übh. Kraft, Stärke, Gewalt, weil sie ihren Hauptsitz in den Händen haben, 8, 140, 2. – Auch Gewaltthat, Schlägerei, Handgemenge; ἐς χειρῶν νόμον ἱκέσϑαι, ins Handgemenge kommen, Her. 9, 48; ἐν χειρῶν νόμῳ ἀπόλλυσϑαι, im Handgemenge umkommen, 8, 89; ἦν ἡ μάχη καρτερὰ καὶ ἐν χερσὶ πᾶσα, es wurde ganz und gar Mann gegen Mann gekämpft, Thuc. 4, 43; ἦρχε χειρῶν ἀδίκων Lys. 4, 11, er fing die thätliche Beleidigung an; ἀμυνόμενος ἄρχοντα χειρῶν πρότερον Plat. Legg. IX, 869 c; vgl. Xen. Cyr. 1, 5,13; Pol. 2, 45, 6. 56, 14 u. a. Sp.; ἐν χειρῶν νόμῳ τὰς πολιτείας διαλύειν, durch das Faustrecht, Aesch. 1, 5. – Tapferkeit od. Kraft, εἰς ἔλεγχον χειρὸς μολών Soph. O. C. 1299, u. öfter. – 3) wie das lat. manus, eine Hand voll Menschen, ein Hause, eine Schaar, bes. eine Kriegerschaar, Kriegsmacht; μεγάλη χείρ, ein großes Kriegsheer, auch pleonast. μεγάλη χεὶρ πλήϑεος, Her. 7, 20; οἰκεία χείρ = χεὶρ οἰκετῶν, ein Sklavenhause, Eur. El. 624; πλήϑει χερῶν Soph. O. R. 123; πολλῇ χειρὶ ἐπεβοήϑουν Thuc. 3, 96; αἱ ἄρισται χεῖρες Pol. 1, 26, 5; χειρῶν πλῆϑος 3, 89, 9. – 4) die Hand, die Einer schreibt, die Handschrift, Hyperid. bei Poll. 2, 152; übh. die Hand eines Künstlers, die eigenthümliche Behandlungsart, Kunstfertigkeit, Styl, Manier eines Künstlers, γλαφυρή, σοφή u. vgl., Theocr. 9, 7, Ep. ad. 315 ( Plan. 252); vgl. Poll. 2, 150; auch das Kunstwerk selbst, dann immer im plur., vgl. Jac. A. P. p. 871. – Pleonastisch steht der dat. χειρί, χερσίν bei allen Zeitwörtern, die ohnehin schon eine Thätigkeit der Hände in sich schließen, χειρὶ λαβεῖν, ἑλέσϑαι u. vgl., Hom. u. Folgde.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > χείρ

  • 63 ἐπι-τρέπω

    ἐπι-τρέπω, aor. ἐπέτρεψα, Hom. auch ἐπέτρα-πον, u. im med. nur ἐπετραπόμην, aor. I. pass. ἐπετρέφϑην, ion. ἐπιτράπω, zuwenden; – 1) hingeben, übergeben, überlassen, anvertrauen, οἶκόν τινι, zur Aufsicht Einem das Haus übergeben, Od. 2, 226; ἐπίτρεψον ϑεοῖσιν 19, 502; c. inf., Τρωσὶν γὰρ ἐπιτραπέουσι φυλάσσειν Il. 10, 421; pass., ᾡ λαοί τ' ἐπιτετράφαται καὶ τόσσα μέμηλεν 2, 25, wie Ὁραι τῇς ἐπιτέτραπται μέγας οὐρανός 5, 750; παισὶ κτήματα, den Kindern zuwenden, hinterlassen, Od. 7, 149; αὑτοὺς σμικραῖς ἐλπίσιν Eur. frg.; oft in Prosa, τὰ πρήγματά τινι Her. 6, 26; ὑμῖν ἐπιτρέπω καὶ τῷ ϑεῷ κρῖναι περὶ ἐμοῦ Plat. Apol. 35 d; εἰ τὸ σῶμα ἐπιτρέπειν σε ἔδει τῳ Prot. 313 a; ἐπιτρέψαι τῷ ϑεῷ περὶ τούτων Gorg. 512 e; ἀρχήν τινι Xen. An. 5, 9, 31, Folgde, pass., ἰατρῷ ἐπιτρεφϑείς Antiph. IV β 4; παρὰ τούτων Ἡρακλεῖδαι ἐπιτραφϑέντες ἔσχον τὴν ἀρχήν Her. 1, 7, vgl. 2, 121, 1; bes. als Statthalter übergeben, 1, 64 u. oft; οἱ ἐπιτετραμμένοι τὴν φυλακήν, denen die Wache anvertraut ist, Thuc. 1, 126, wie οἱ τὰς πόλεις ἐπιτετραμμένοι Luc. Nigr. 34. – 2) zulassen, einräumen, νίκην τινί Il. 21, 473; gestatten, vergönnen, οὐκ ἄν ποτ' ἄλλῳ τοῦτό γ' ἐπέτρεπον ποιεῖν Ar. Plut. 1078; εἰ βουλοίμεϑά τῳ ἐπιτρέψαι παῖδας ἄῤῥενας παιδεῦσαι Xen. Mem. 1, 5, 2; τινὶ χώραν διαρπάσαι An. 1, 2, 19; τούτοις ὁπότερ' ἂν ψηφίσωνται 7, 7, 18; οὔτε τοῖς ἄλλοις ἐπιτρέπομεν ποιεῖν Plat. Chartn. 171 e; Conv. 219 c u. öfter; absolut, ταῖς ἡδοναῖς καὶ ἐπιϑυμίαις μὴ ἐπιτρέποντες Legg. VII, 802 b. Auch τινὶ κακῷ εἶναι Xen. An. 3, 2, 31; οὐδ' αὐτοῖς Θηβαίοις ἐπετρέπετε αὐτονόμους εἶναι Hell. 6, 3, 9; ἀδικέοντι τῷ ἀδελφεῷ Her. 2, 120; vgl. μὴ ἐπιτρέπων τῷ ἀσεβοῦντι sc. ἀσεβεῖν, Plat. Euthvphr. 5 e; c. acc. c. int., ἡμᾶς οὐδ' ἐναυλισϑῆναι ἐπιτρέπεις Xen. An. 7, 7, 8, wie Ath. XIII, 565 f; mit der Negation, nicht gestatten, verbieten, verhindern, ἢν δέ τις μαλακύνῃ, μὴ ἐπιτρέπετε Xen. Cyr. 3, 2, 5; Thuc. 1, 71; σὺ δ' ἐπέτρεπες; du ließest es zu? Ar. Nubb. 799. – Jemandem Vollmacht geben, Jemandes Ausspruch, Entscheidung Etwas anheimstellen, ἤϑελον τῷ ἐν Δελφοῖς μαντείῳ ἐπιτρέψαι Thuc. 1, 28, Schol. τὴν ἐπιτροπὴν τῆς κρίσεως δοῦναι; vgl. 4, 83; Xen. Mem. 3, 5, 12; οἱ δικασταί, οἷς ἂν ἐπιτρέψητε Dem. 7, 7; mit περί, Ἀϑηναίοις ἐπιτρέψαι περὶ σφῶν αὐτῶν πλὴν ϑανάτου, sie stellten sich der Entscheidung der Athener, nur sollten diese nicht Todesstrafe verhängen dürfen, Thuc. 4, 54; τῷ ϑεῷ περὶ τούτων Plat.; Dem. u. A.; περὶ τῶν ὅλων, unumschränkte Vollmacht, Pol. 1, 62, 3; τινί, Einem die Vormundschaft übertragen, Lys. bei Harpocr., s. Mein. IV p. 119. – 3) auftragen, anbefehlen, οἷς ἂν ἐπιτρέψωσιν οἵδε καὶ τάξωσιν, τούτοις ἐμμένειν Plat. Legg. VI, 784 c; τὴν τάξιν ἐπὶ τὸ δεξιὸν ἐπέτρε ψεν ἐφέπεσϑαι Xen. An. 6, 3, 11. – 4) intrans., wo man ἑαυτόν ergänzen kann, τοῖσιν γὰρ ἐπετράπομέν γε μάλιστα, auf diese vertrauten wir am meisten, Il. 10, 59; ὥς οἱ ἐπέτρεψε, als er sich ihm anvertraut hatte, Her. 3, 130; τοῖς ὅρκοις II. Hal. 7, 40; – γήραϊ, dem Alter nachgeben, unterliegen, Il. 10, 79; Sp., ὀργῇ D. Hal. 7, 45; ἀήταις Opp. Hal. 1, 350. – 5) Med. sich wohin wenden, neigen, σοὶ ϑυμὸς ἐπετράπετο εἴρεσϑαι Od. 9, 12; – sich anvertrauen, τινί, d. i. sich an Einen als Schiedsrichter wenden, Her. 1, 96. 5, 95; ἐπίστευον αὐτῷ αἱ πόλεις ἐπιτρεπόμεναι, sich seinem Schutze anvertrauend, Xen. An. 1, 9, 8; übh. anvertrauen, τὰ ἄλλα ἐμοὶ ἐπιτράψονται Her. 3, 155; – ἐπιτε-τράψεται D. L. 1, 54.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἐπι-τρέπω

  • 64 ἐρίζω

    ἐρίζω (s. ἔρις), dor. ἐρίσδω, fut. ἐρίσω, ep. auch ἐρίσσω, dor. ἐρίξω, perf. p. auch ἐρήρισται, Hes. fr. Clem. Al. strom. p. 602, – 1) streiten, zanken, meist wie ἐριδαίνω vom Wettstreit, u. übh. von feindseliger Gesinnung, τινί; Il. 1, 6, ἀντιβίην τινί, offenbar mit Jem. streiten, 1, 277; περί τινος, über Etwas, 12, 423; ἀντία τινί, Pind. P. 4, 285; τινί, N. 8, 22; auch πρὸς ϑεόν, P. 2, 88; τὸ γὰρ δίκαιον οὐκ ἔχει λόγον δυοῖν ἐρίζειν Soph. El. 459, das Gerechte darf nicht Streit erregen; ἐρίζουσιν οἱ διάφοροί τε καὶ οἱ ἐχϑροὶ ἀλλήλοις Plat-Prot. 337 b, wo ein Unterschied zwischen ἐρίζειν u. ἀμφιςβητεῖν gemacht wird; περί τινος, Conv. 173 e; οὐκ ἐρίζειν, ἀλλὰ διαλέγεσϑαι Rep. V, 454 a; πρὸς ϑεούς III, 395 d; πόλις πόλει Thuc. 5, 79; Folgde; τινὶ γνώμῃ Lys. 3, 42; πρός τινα περί τινος, Plut. Timol. 14. – 2) bes. wettstreiten, wetteifern, τινί, mit Einem, Il. 6, 131, Ἀφροδίτῃ κάλλος, mit der Aphrodite an Schönheit, in Betreff der Schönheit, 9, 389; Od. 5, 213; auch περὶ μύϑων, περὶ τόξων, Il. 15, 284 Od. 8, 225; auch ποσί; δρηστοσύνῃ, mit den Füßen, d. i. im Laufe mit Jem. wetteifern, Il. 13, 325 Od. 15, 321; auch c. int., ἐρίζετον ἀλλήλοιϊν χερσὶ μαχέσσασϑαι 18, 38; vgl. Phalaec. Ath. X, 440 e; absolut, Νέστωρ οἶος ἔριζε, Nestor allein wetteiferte, that es gleich, nahm es auf, Il. 2, 555; νόον γε μὲν οὔτις ἔριζε Hes. Sc. 5. – Auch in Prosa, τινί, Her. 4, 152; ἐρίζοντες αἱροῦσι τὸ χωρίον, wetteifernd nehmen sie den Platz ein, Xen. An. 4, 7, 12; περί τινος, 1, 2, 8 u. Sp.; ἠρικέναι, Pol. 3, 91, 7; ἔριν πρός τινα, Theocr. 5, 23, vgl. 136. – 3) das med. in der Bdtg des act., wettkämpfen, ᾡ οὔτις τοι ἐρίζεται ἐνϑάδε ἀνήρ Il. 5, 172; Od. 4, 80; ἐρίζετο βουλὰς Κρονίωνι, er wetteiferte an Klugheit mit dem Zeus, Hes. Th. 534; ἵνα ταχυτὰς π οδῶν ἐρίζεται Pind. Ol. 1, 95; τινί, I. 3, 47. Vgl. ἐριδαίνω.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἐρίζω

  • 65 αμφι

         ἀμφί
        I
         (ῐ) adv.
        1) кругом, вокруг; отовсюду, с обеих или со всех сторон
        

    ἀ. περί Hom. досл. — всюду кругом, т.е. куда ни глянь

        2) отдельно, самостоятельно
        

    ἀ. δὲ κἀγὼ τιμῆς ἐπιβήσομαι HH. — добьюсь и для себя чести

        II
        1) praep. cum gen.
        (1) около, возле, близ
        

    (τῆς πόλιος Her.)

        (2) вокруг
        

    (ὅ ἀ. Λίμνας τρόχος Eur.)

        (3) внутри, между
        

    ἀ. πέπλων Eur. — из-под одежд

        (4) ради, из-за
        

    (ἀ. τινος μάχεσθαι Hom.)

        (5) относительно, по поводу, о
        

    (ἀ. τινος ἀείδειν Hom.)

        ἀ. κρίσιος τοσαῦτα ἐγένετο Her. — что до суждения, то вот что произошло, т.е. таким оказался выбор

        2) praep. cum dat.
        (1) около, вокруг
        

    ἀ. или ἀ. περί τινι Hom. — вокруг кого(чего)-л.;

        ἀ. κάρα θέσθαί τι Eur. — надеть что-л. на голову;
        κρέα ἀ. ὀβελοῖς Hom. — мясо на вертелах;
        πεπαρμένος ἀ. ὀνύχεσσι Hes. — пронзенный когтями;
        λείπειν τινὰ φύλακα ἀ. τινι Soph. — оставлять кого-л. для охраны кого(чего)-л.;
        τὰ ἀ. τινι κακά Soph. — постигшие кого-л. несчастия

        (2) возле, подле, у
        

    (πύλῃσι Hom.)

        (3) между, на
        

    (δρυὸς ἀ. κλάδοις Eur.)

        μαστοῖς ματέρος ἀμφί ( без — анастрофы) Eur. на груди у матери

        (4) относительно, по поводу
        

    ἀ. τινι λόγος Her. — рассказ о чем-л.;

        ἔρις ἀ. τινι Her. — состязание в чем-л.

        (5) из-за, ради
        

    (ἀ. τινι μάχεσθαι Hom.; πόλεμος ἀ. τινι Luc.)

        (6) из-за, по причине
        

    στείνειν ἀ. τινι Soph. — рыдать из-за кого-л., т.е. оплакивать чью-л. судьбу;

        ἀ. τεαῖς χερὸς ἐργασίαις Pind. — из-за твоих рук, т.е. из-за тебя;
        ἀ. φόβῳ Eur. — из страха;
        φοβηθεὴς ἀ. τινος Her. — испугавшись за кого-л.;
        ἐμᾷ ἀ. μαχανᾷ Pind. — благодаря моему искусству

        3) praep. cum acc.
        (1) (преимущ. на вопрос «куда?») около, вокруг
        

    ἀ. τινα χλαῖναν βαλεῖν Hom. — надеть на кого-л. хитон;

        ἀ. περὴ κρήνην Hom. — вокруг источника;
        ἀ. τὰ ὅρια τῆς χώρας Xen. — у границ страны;
        οἱ ἀ. τὸν Θαλῆν Plat. (Ἴωνα Luc.) — люди вроде Фалеса (Иона);
        οἱ ἀ. τινα Hom., Her., Xen., Plat., Luc.; — сопровождающие или окружающие кого-л., т.е. его спутники, свита, войско или последователи, ученики;
        ἀ. τι ἔχειν или εἶναι Aesch., Xen.; — заниматься чем-л.;
        τὰ ἀ. τι Thuc., Xen.; — связанные с чем-л. дела, приготовления к чему-л.

        (2) (по направлению) к, в
        

    ἀ. ἅλα Hom. — к морю;

        ἀ. ἄστυ Hom. — по (всему) городу, в городе;
        ἀ. νεανίαν τ΄ αὐλάν Eur. — к юноше (жившему) в хижине

        (3) около, приблизительно
        

    (ἀ. τοῦτον τὸν χρόνον Xen.; ἀ. τὰ ἑβδομήκοντα Luc.)

        (4) в течение
        

    (ἀ. τὸν βίοτον Pind.)

        (5) по поводу, относительно
        

    κλαίειν ἀ. τινα Hom. — плакать по ком-л.;

        μέριμνα ἀ. τι Aesch. — тревога по поводу чего-л.

    Древнегреческо-русский словарь > αμφι

  • 66 εμβαλλω

        (fut. ἐμβαλῶ, aor. 2 ἐνέβαλον, pf. ἐμβέβληκα)
        1) (во что-л) бросать, кидать, сбрасывать
        

    (τινὰ πόντῳ, κεραυνὸν νηΐ Hom.; τινὰ ἐς τὸ βάραθρον Arph., Plut.; τινὰ εἰς φρέαρ Plat.; λίθον εἰς τέν κεφαλήν τινι Plut.)

        πῦρ ἐμβαλεῖν Thuc. — поджечь;
        ἐ. ψῆφον Xen., Dem.; — опускать вотивный камень (в урну);
        ἐμβαλεῖν ἐαυτὸν εἰς τόπους γλίσχρους Plut. — попасть в бесплодные местности;
        εἰς τοὺς περιπατοῦντας ἐμβαλεῖν ἑαυτόν Plut. — смешаться с толпой гуляющих

        2) вкладывать
        τέν χεῖρα ἐ. τινί Arph. — подавать кому-л. руку;
        ἔμβαλλε χειρὸς πίστιν. - Ἐμβάλλω μενεῖν Soph. — дай руку в знак клятвы. - Даю слово, что остаюсь

        3) давать, предлагать
        

    ἐμβαλεῖν περί τινος βουλέν εἰς τὸ στράτευμα Xen. — вынести что-л. на обсуждение войска;

        ἐ. τοῖς ἵπποις τὸν χιλόν Xen. — задать лошадям корм:
        ἐμβάλλεσθαι τῶν λαγῴων ирон. Arph. — объедаться заячьим мясом

        4) med. (тж. ἐ. εἰς τὸν ἐχῖνον Dem.) предоставлять, давать
        

    (μαρτυρίαν, ὅρκον Dem.)

        5) обрушивать
        6) посылагь, насылать
        

    (λυσσώδη νόσον Soph.; νόστον πικρόν τινι Eur.)

        7) вставлять
        

    (τὸ ὂ μικρὸν μεταξὺ τοῦ χῖ καὴ τοῦ νῦ Plat., συλλαβέ ἐμβεβλημένη Arst.; ἀρότρῳ χαλκέν ὕνιν Plut.)

        ἐ. λόγον περί τινος Xen., Plat., Plut.; — заводить разговор о чем-л.;
        τῶν πολέμων μέσην ἐμβαλεῖν τέν εἰρήνην Plut. — устроить мирную передышку между (двумя) войнами

        8) ставить, устанавливать
        

    (πύλην Plut.)

        9) проводить, прокапывать
        10) проводить, чертить
        

    αἱ εὐθεῖαι ἐμβληθεῖσαι πρὸς ὀρθάς τινι Arst. — прямые, проведенные параллельно к чему-л.

        11) (тж. ἐ. κώπησι Hom. и κώπαισι Pind.) налегать на весла, усиленно грести Arph., Xen.
        12) вводить, включать (в состав), причислять
        ἐμβαλεῖν ἑαυτὸν εἰς τέν ἑταιρείαν Plut. — войти в содружество

        13) ввергать, сажать
        14) вдвигать, всовывать, задвигать
        

    (μόχλον Xen.)

        15) загонять
        16) отбрасывать, оттеснять
        17) сажать, грузить
        

    (τινὰς εἰς πλοῖα Polyb.; ἀνθρώπους τε καὴ φόρτον, sc. εἰς τέν ὁλκάδα Plut.)

        ἐμβαλέσθαι τινά Luc. — посадить кого-л. на свой корабль

        18) набрасывать, накладывать, надевать
        

    (χαλινὸν ἵππω Xen.; βρόχον τραχήλῳ Theocr.)

        19) наносить
        

    (πολλὰ ἕλκεα Pind.; πληγάς τινι Xen.; πληγέν μίαν εἴς τι Plut.)

        ἐ. (sc. πληγὰς) ὡς ἰσχυρότατα Xen. — стегать изо всех сил

        20) делать прививку, прививать
        21) повергать
        ἐ. τινὰ εἰς ἀπορίαν Plat. — ставить кого-л. в затруднительное положение;
        ἐμβαλεῖν τινὰ εἰς ὑποψίαν Plut. — внушить кому-л. подозрение;
        ἐμβαλεῖν εἰς τὸν πόλεμον τέν Ἑλλάδα Plut. — вовлечь Грецию в войну;
        ἐμβαλεῖν τινα ἐς γραφάς Arph. — втянуть кого-л. в судебные процессы;
        εἰς ἔχθραν ἐμβαλεῖν τινα Dem. — навлечь на кого-л. ненависть;
        εἰς γέλωτα ἐμβαλεῖν τι Dem. — осмеять что-л.

        22) набрасывать (на ложе), стлать
        23) распространять
        

    (λόγον εἰς τοὺς πολλούς, ὡς … Plut.)

        24) внушать
        

    (τι ἐνὴ φρεσίν Hom.; φόβον τινί Her.; θάρσος τινί Polyb.; τῷ στρατεύματι ζῆλον καὴ φιλονεικίαν πρὸς τοὺς πολεμίους Plut.)

        θεοῦ τινος εἰς νοῦν ἐμβαλόντος Plut. — по наитию свыше;
        εἰς τὸν νοῦν ἐμβαλέσθαι τι Dem. — забрать себе в голову, придумать что-л.;
        ἐμβάλλεσθαι θυμῷ τι Hom. — замышлять что-л.

        25) устремляться, впадать
        

    (ὅ Μαρσύας ποταμὸς ἐμβάλλει εἰς τὸν Μαίανδρον Xen.; τὸ πλῆθος τοῦ ὕδατος ἐμβάλλοντος Arst.)

        26) врываться, вторгаться
        

    (εἰς χώραν Xen.; εἰς τέν ἀγοράν Aeschin.; εἰς Ἰταλίαν Plut.)

        27) набрасываться, нападать
        

    (ταῖς ναυσί Thuc.; εἰς τοὺς προφύλακας Plut.; med. ἢν ἐμβαλόμενοι ἴωμεν ἐπὴ τοὺς πολεμίους Xen.)

        ἐν τῷ ἀεὴ ἀπαντῶντι ἐ. Plat. — набрасываться на каждого встречного;
        ξυνετύγχανε τὰ μὲν ἄλλοις ἐμβεβληκέναι, τὰ δ΄ αὐτοὺς ἐμβεβλῆσθαι Thuc. — приходилось то совершать нападения на других, то самим подвергаться нападениям

        28) ( о воде) набегать

    Древнегреческо-русский словарь > εμβαλλω

  • 67 περιβαλλω

        (fut. περιβᾰλῶ, aor. περιέβᾰλον; эп. impf. περίβαλλον; ион. 3 л. ppf. pass. περιεβεβλήατο = περιεβέβληντο)
        1) закидывать, накидывать, набрасывать
        

    (πεῖσμα Hom.)

        π. στέρνα πρὸς στέρνα τινός Eur. — прижаться грудью к чьей-л. груди;
        med. — накидывать на себя (χλανίδα περιβαλλόμενος Her.; περιβεβλημένος σινδόνα NT.)

        2) надевать
        περιβαλλόμενοι τεύχεα Hom. — с надетым на себя оружием, вооруженные

        3) одевать

    (τινὰ γυμνόν NT.)

     ; pass. одеваться
        4) запрокидывать
        

    π. χεῖράς τινι Eur., Plat. — обвивать кого-л. руками (ср. 8)

        5) строить вокруг, возводить кругом
        

    (τεῖχος Πελοποννήσῳ Arst. и τῷ λιμένι Polyb.; χάρακά τινι NT.; med. τείχη Thuc. и τεῖχος τέν πόλιν Her.)

        ταῖς πόλεσιν ἐρύματα περιβάλλεσθαι Xen. — возводить укрепления вокруг городов

        6) внушать
        7) оказывать, давать
        π. σωτηρίαν τινί Eur. — спасать кого-л.

        8) опутывать, захватывать
        

    περιβαλεῖν πλῆθος τῶν ἰχθύων Her. — поймать множество рыб(ы);

        περιβαλέσθαι τέν πόλιν Her. — захватить город;
        π. τινὰ πέδαις Aesch. — наложить на кого-л. оковы;
        π. τὸν αὐχένα βρόχῳ Her. — обвивать шею петлей;
        π. τινὰ χερσί Eur. (ср. 4) — обнимать кого-л.;
        σκότος περιβάλλει τινά Eur. — тьма окутывает кого-л.;
        περιβάλλεσθαι σωφροσύνης δόξαν Xen. — стяжать себе репутацию благоразумного человека

        9) обнимать
        

    (ἀλλήλους Xen.)

        10) окружать, брать в кольцо
        περιβάλλεσθαί τινι πτεροφόρον δέμας Aesch. — окружать пернатым телом, т.е. превращать в птицу кого-л.;
        περιβάλλεσθαι μεῖζον χωρίον Xen. — окружать большую площадь;
        ἐν τῷ περιβεβλημένῳ Her. — в огороженном месте, внутри ограды

        11) возлагать
        12) налагать
        13) поражать
        

    (τινὰ χαλκεύματι Aesch.; τινὰ κακῷ Eur.)

        π. τινὰ φυγῇ Plut. — карать кого-л. изгнанием;
        π. τινὰ ὀνείδει Dem. — покрывать кого-л. позором

        14) бросать, устремлять
        

    π. περὴ ἕρμα τέν ναῦν Thuc. — налететь с кораблем на скалу

        15) огибать, объезжать
        

    (τὸν Ἄθων Her.; Σούνιον Thuc.)

        16) превосходить
        

    (τινά τινι Hom.)

        ἀρετῇ π. Hom. — отличаться высокими качествами, быть превосходным

        17) часто посещать
        

    (τόπους Xen.)

        18) med. перен. охватывать
        

    (τῇ διανοίᾳ τι Isocr.; ξυμπάντα τὰ οἰκεῖα Plat.)

        19) med. пускаться в рассуждения
        

    μακρὰν περιβαλλόμενοι Plat. — пространно разглагольствуя;

        κομψῶς κύκλῳ π. Plat. — ловко кружиться вокруг да около

    Древнегреческо-русский словарь > περιβαλλω

  • 68 προσβαλλω

        эп.-дор. προτιβάλλω
        1) бросать, швырять
        τινὴ χεῖρα π. Eur. — бить кого-л.;
        ὄμματα π. τινί Eur. — окидывать глазами что-л.;
        μή μ΄ ἀνάγκῃ προσβάλῃς τάδε εἰκαθεῖν Soph. — не принуждай меня уступить этому

        2) (ударяя с размаху) разбивать
        

    (ἀψῖδα πέτρῳ Eur.; τὸν πρὴν ὄλβον ἕρματι Aesch.)

        3) испускать
        

    (ἀτμὸν βαρύν Diod.; πνοιέν ἀγαθήν Luc.)

        4) напускать, натравливать
        

    (θηρία τινί Dem.)

        5) бросать в атаку
        δόρυ προσβαλεῖν τινι Eur. — пойти в атаку на кого-л.;
        τοὺς ὀδόντας μεγάλους π. Arst. — пускать в ход клыки

        6) приставлять, прикладывать
        παρειὰν προσβαλεῖν παρηΐδι Eur. — прижаться щекой к щеке;
        μὲσην πρὸς μέσην προσβαλεῖν Plat. — приложить одну половину к другой

        7) налагать
        

    (ὅρκον αὑτῷ Soph.)

        8) доставлять, причинять, приносить
        

    (κέρδος μέγα τινί Her.; πικρὰς ὠδῖνάς τινι Soph.)

        Ὀλυμπιάδα τινὴ προσβαλεῖν Her. — доставить кому-л. победу на Олимпийских играх;
        μηδεμίαν ἄσην τινί π. Her. — не причинять кому-л. никакого горя;
        προσβαλεῖν τινι αἰσχύνην Plat. — покрыть кого-л. позором;
        δεῖμα π. τινί Eur. — вселять страх в кого-л.

        9) воздействовать, ( о солнце) освещать или согревать

    (ἀρούρας Hom.; ὅ ἥλιος προσβάλλων τῇ σελήνῃ Arst.)

     ; ( об ощущениях) поражать, раздражать, касаться
        

    βροτοῦ με προσέβαλε Arph. — что-то человеческое меня коснулось, т.е. я чую присутствие человека;

        τὸ προσβάλλον καὴ τὸ προσβαλλόμενον Plat. — ощущаемое и ощущающее

        10) воспринимать, понимать
        

    (τι Soph.)

        11) редко med. совершать нападение, идти в атаку
        

    (πύλαις Aesch.; πρὸς τὰ τείχη Lys.)

        ἐπειδέ προσβάλλοιεν ἀλλήλοις Thuc. — когда (обе стороны) столкнулись друг с другом;
        οὐτ΄ ἔπεϊ προτιβάλλεσθαί τινα οὔτ΄ ἔργῳ Hom. — не нападать на кого-л. ни словом, ни делом

        12) приставать (на кораблях), причаливать
        

    (Σικελίᾳ, πρὸς Τάραντα, ἐς τὸν λιμένα Thuc.)

        13) приезжать, прибывать
        14) приходить, являться
        15) ( о ветре) прилетать, дуть
        16) проникать, попадать
        17) выделять, издавать, обдавать

    Древнегреческо-русский словарь > προσβαλλω

  • 69 τινω

         τίνω
        (эп. ῑ, атт. ῐ) [τίω] (fut. τίσω с ῑ, aor. ἔτῑσα; pass.: aor. ἐτίσθην, pf. τέτισμαι)
        1) платить, уплачивать
        

    (μισθόν τινι Xen.; δασμόν τινι Soph.)

        τ. ἀμοιβήν τινός τινι Hom. — возмещать кому-л. стоимость чего-л.;
        τίσασθαι πολυπλάσιά τινος Anth. — получить взамен во много раз больше;
        τ. ἔκτισίν τινι Plat. — уплачивать кому-л. возмещение убытков

        2) отплачивать, воздавать, вознаграждать
        

    ζωάγρια τ. τινί Hom. — отблагодарить кого-л. за спасение жизни;

        ἃ δεῖ τῖσαί τινι Eur. — воздать кому-л. должное;
        τ. τινὴ χάριν Aesch. — отплачивать кому-л. за услугу

        3) делать, оказывать
        4) перен. платить, расплачиваться, искупать
        

    τ. τί τινι и ἀντί τινος Aesch. — искупать что-л. чем-л.;

        τ. λοιγόν τινος Hom. — расплачиваться за чью-л. гибель;
        σῷ δ΄ αὐτοῦ κράατι τίσεις Hom. — ты поплатишься собственной головой

        5) нести (наказание), подвергаться (каре)
        

    τ. τι Hom., Plat. и τ. δίκην τινός Eur., Plat. — нести наказание за что-л.;

        τίσειν τέν προσήκουσαν τιμωρίαν Plat. — понести надлежащую кару;
        οὐκ ἴσην ἔτισεν Soph. — он подвергся неравному наказанию, т.е. был непомерно жестоко наказан

        6) med. наказывать, карать
        

    (τινά τινος Hom., Her., Soph. и τινά τι Hom., Eur.)

        τίσασθαί τινά τινι Aesch. — покарать кого-л. чем-л.;
        τίσασθαί τινα ὑπέρ τινος Her. — отомстить кому-л. за кого-л.

    Древнегреческо-русский словарь > τινω

  • 70 φερω

         φέρω
        (fut. οἴσω и οἴσομαι, aor. 1 ἤνεγκα, - ион. ἤνεικα и ἔνεικα, aor. 2 ἤνεγκον, pf. ἐνήνοχα; pass.: fut. ἐνεχθήσομαι - Arst., Dem. οἰσθήσομαι, Eur., Xen. тж. οἴσομαι, aor. ἠνέχθην, pf. ἐνήνεγμαι) тж. med.
        1) нести, носить
        

    (χερμάδιον Hom.; ἐπὴ τῆς κεφαλῆς τι Xen.)

        δὸς τῷ ξείνῳ ταῦτα φέρων Hom. — пойди отнеси это гостю;
        φέρεσθαί τι χεροῖν Soph. — нести что-л. в руках;
        φ. γαστέρι Hom., ὑπὸ ζώνην Aesch. или ζώνης ὕπο τινά Eur. — носить под сердцем кого-л., быть беременной кем-л.;
        ὕδωρ κοσκίνῳ φ. погов. Plat. — носить воду решетом

        2) приносить
        

    (ἀγγελίην τινί Hom.; δῶρα πρός τινα Xen.)

        ἐμοὴ δᾷδ΄ ἐνεγκάτω τις Arph. — пусть кто-нибудь принесет мне факел;
        ἔγχος ἔστησε φέρων Hom. — он принес копье и поставил его;
        σοὴ φέρων ἥκω λόγους ἡδεῖς Soph. — я прихожу к тебе с приятными вестями;
        ζαπλούτους φερνὰς φέρεσθαι Eur. — приносить с собой богатое приданое;
        φ. καὴ ἄγειν τι Xen. — доставлять всеми способами или приносить во множестве что-л. (ср. 8)

        3) приносить, причинять
        

    (ἄλγεα Hom.; βλάβην Xen.)

        φ. νίκην ἐπί τινι Soph. — давать победу кому-л.

        4) приносить, производить, давать
        ἥ γῆ σφι ἔφερε Her. — земля стала приносить им плоды;
        καρπὸν φ. ἔν τινι Xen. — давать плоды (результаты) в чем-л.;
        ὅσα γῆ φέρει (ὕδατα) Plat. — почвенные воды;
        τὸ φέρον ἐκ θεοῦ καλῶς φ. Soph. — безропотно сносить ниспосланное богом (ср. 12)

        5) переносить, уносить
        οὓς ἐνθάδε νῆες ἔνεικαν Hom. — (данайцы), которых доставили сюда корабли;
        φέρων ἄνεμος Hom. — попутный ветер;
        ἀνέμοις φέρεσθαι Hom. — носиться по воле ветров;
        ἐᾶν τι φέρεσθαι Dem. — предоставлять чему-л. идти своим путем

        6) бросать, сбрасывать, сталкивать
        

    (τινὰ κατὰ τῶν πετρῶν Xen.; τινὰ εἰς τὸν τάρταρον Plat.)

        τὸν ποταμόνδε ἧκε φέρεσθαι Hom. — он швырнул его в реку на волю волн;
        φέρουσα (sc. ἑαυτέν) ἐνέβαλε νηΐ Her. — (Артемисия) стремительно бросилась на корабль;
        ἀπὸ ἐλπίδος φέρεσθαι Plat. — лишаться надежды

        7) уносить, похищать
        

    (αἶγα, τινά Hom.)

        8) грабить, разорять
        

    (θεῶν ἱερά Eur.)

        ἄγειν καὴ φ. или φ. καὴ ἄγειν Hom., Her. etc. — грабить и угонять (население, скот), т.е. опустошать полностью (ср. 2);
        ὑπὸ χρηστῶν ἄγεσθαι, φέρεσθαι Arph. — быть разоряемым заимодавцами

        9) получать, преимущ. в награду
        

    (τρίποδα Hes.; τἀπινίκια Soph.; τὰ νικητήρια Plat.)

        ἄξιος φ. τῆσδε καὴ μείζω χάριν Soph. — достойный и большей милости, чем эта (ср. 11);
        μισθὸν φ. δύο δραχμὰς τῆς ἡμέρας Arph. — получать две драхмы жалованья в день (ср. 10);
        κέρδος φ. Soph. — получать выгоду;
        δυστυχὲς ἀγγελίας ἔπος οἴσει Eur. — ты услышишь печальную весть;
        οὐ τὰ δεύτερα φέρεσθαι Her. — занимать первое место;
        ὀνείδη φέρεσθαι Plat. — покрыться бесславием;
        οἴσεσθαι δάκρυ πρὸς τῶν κλυόντων Aesch. — вызвать слезы у слушателей;
        οὐδὲν πλέον ἐφέροντο τῆς στρατιῆς τῆς Μηδικῆς Her. — они добились не большего успеха, чем мидийское войско

        10) вносить, уплачивать
        

    (φόρον Thuc.; ἀναλώματα Plat.)

        τὸν μισθὸν φ. τινί Xen. — уплачивать кому-л. вознаграждение (ср. 9)

        11) оказывать, выказывать
        

    φ. χάριν τινί Hom., Eur. — оказывать услугу кому-л. (см., однако, 9);

        φ. εὐνοίας τινί Aesch. — быть благосклонным к кому-л.

        12) сносить, переносить, терпеть
        

    (λυγρά Hom.; δούλιον ζυγόν Aesch.; τὰς διατριβὰς καὴ τοὺς λόγους τινος Plat.)

        ὀργῇ φ. τὸν πρός τινα πόλεμον Thuc. — яростно вести войну против кого-л.;
        χαλεπῶς φ. τῷ πολέμῳ Xen. — быть измученным войной;
        ῥᾷστα τὸν βίον φ. Soph. — жить беззаботно;
        χαλεπῶς φ. τοῖς παροῦσι πράγμασιν Xen. — быть удрученным сложившимися обстоятельствами;
        βαρέως ἤνεικε ἰδὼν τὸν ἄνδρα Her. — ему тяжело было смотреть на него

        13) относить, приписывать
        

    (φ. τέν αἰτίαν τινὸς ἐπί τινα Polyb.)

        φ. τοὔνομα ἐπί τι Plat. — (при)давать имя чему-л.

        14) управлять, руководить
        

    (τέν πόλιν Plut.)

        15) наносить
        16) представлять, приводить
        

    (μάρτυρα Dem.; παραδείγματα Polyb.)

        φ. ψῆφον Aesch., Plat. — подавать голос, голосовать

        17) избирать голосованием
        

    (τινά τινα Dem.)

        ἐνεχθείς Dem. — избранный;
        οἱ προκριθέντες, οὓς ἂν πλεῖστοι ἐνέγκωσι Plat. — кандидаты, которые получат наибольшее количество голосов;
        ταύταν φέρομαι βιοτάν Eur. — я избрал себе такую жизнь

        18) вести, быть обращенным, направляться
        

    ὁδὸς ἐς τὸ πρὸς ἠῶ φέρουσα Her. — дорога, идущая в восточном направлении;

        ἀπὸ Ἴστρου τὰ ἐς τέν μεσόγαιαν φέροντα Her. — области, простирающиеся от Истра в глубь территории;
        εἰς τέν πόλιν φέρουσαι πύλαι Xen. — ворота, ведущие в город

        19) приводить, способствовать
        

    ἐς αἰσχύνην φ. Her. — приводить к позору, позорить;

        τὰ πρὸς τὸ ὑγιαίνειν φέροντα Xen. — полезное для здоровья;
        φ. τι εἴς τι Xen. — до некоторой степени способствовать чему-л.;
        ἐς τί ὑμῖν ταῦτα φαίνεται φέρειν ; Her. — к чему это, по-вашему, клонится?;
        ταῦτα ἐπὴ σμικρόν τι ἐφέροντο τοῦ πολέμου Her. — это лишь в небольшой степени содействовало боевым успехам;
        ἐπὴ τὸ αὐτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον Thuc. — мнения сошлись;
        τῶν ἥ γνώμη ἔφερε συμβάλλειν Her. — (те), по мнению которых следовало вступить в сражение

        20) иметь, обладать
        ἀγὼν ὅ τὸ πᾶν φέρων Her. — решающее состязание;
        τὸ πᾶν τοῦ πολέμου φέρουσι αἱ νῆες Her. — вся судьба войны во флоте

        21) pass. быть, обстоять
        

    (καλῶς Thuc.; κακῶς Xen.)

        φέρεσθαι ἐν προτιμήσει παρά τινι Diod. — пользоваться чьей-л. благосклонностью

        22) разносить повсюду, т.е. разглашать, утверждать, рассказывать
        

    μέγα τοι φέρεται πὰρ σέθεν Pind. — большие о тебе ходят слухи;

        ἐν ταῖς διαβολαῖς φ. τινά Aeschin. — повсюду или непрерывно клеветать на кого-л.;
        εὖ φέρεσθαι παρά τινι Xen. — пользоваться уважением у кого-л.;
        πονηρῶς ἐν τῇ στρατιᾷ φέρεσθαι Xen. — быть на дурном счету в армии;
        ἐν τούτοισι τοιόνδε φέρεται πρῆγμα γίνεσθαι Her. — у них, говорят, бывает следующее;
        ὥσπερ τὸ δίκαιον ἔφερε Her. — как требовала справедливость

        23) imper. φέρε в обращениях скажи, позволь, давай, ну-ка
        

    φέρ΄ εἰπὲ δή μοι Soph. — скажи-ка мне, пожалуйста;

        φέρε ἀκούσω Her. — дай-ка послушаю, т.е. скажи мне;
        φέρε δέ σκεψώμεθα Plat. — давай же рассмотрим;
        φέρε τίς γὰρ οὗτος ἀνήρ ; Arph. — но скажи, кто этот человек?;
        φέρε γὰρ πρὸς Διός, ἂν ταῦτα λέγωσι, τί φήσομεν ; Dem. — но, ради Зевса, если они это скажут, что мы ответим?;
        φέρε λέγειν τινὰ ἡμῶν Plut. — допустим, кто-нибудь из нас скажет

    Древнегреческо-русский словарь > φερω

  • 71 ἀπαντάω

    + V 3-13-3-7-23=49 Gn 28,11; 33,8; 49,1; JgsA 8,21; 15,12
    A: to meet, to encounter [τινι] Gn 33,8; id. [ἔν τινι] (semit., rendering Hebr.-ב פגע) JgsA 15,12; to present oneself [abs.] 1 Ezr 9,4; to arrive at, to come to [τινι] Gn 28,11; to meet at [εἴς τι] 1 Mc 10,56; to fall upon sb [εἴς τινα] 1 Sm 22,17; to deal with [τινι] 2 Mc 7,39; to enter into, to reply [τινι] Prv 26,18; to come upon sb, to befall, to meet or to happen to sb [τινι] (of things) 1 Sm 28,10
    M: to meet, to encounter [τινι] Hos 13,8; to plead with, to entreat [τινι] Ru 1,16
    Cf. HARL 1986a, 223(Gn 28,11); HELBING 1928, 227-229; SHIPP 1979, 85; →NIDNTT

    Lust (λαγνεία) > ἀπαντάω

  • 72 συναντάω

    + V 15-8-6-22-10=61 Gn 32,2.18; 46,28; Ex 4,24.27
    A: in pos. sense: to meet together Ps 84(85),11; to meet [τινι] Gn 32,2; id. [ἐνώπιόν τινος] 2 Sm 18,9; to rally to [πρός τινα] Jdt 1,6; to come upon [τινι] Dt 22,6
    in hostile sense: to fall upon, to run upon [ἔν τινι] JgsB 15,12; to befall, to happen to [τινι] Ex 5,3; id.
    [ἐπί τινα] JgsB 20,41; to come against sb [τινι] (of projectiles) Jb 41,18 M: in pos. sense: to meet with [τινι] Prv 12,23
    in hostile sense: to come upon, to befall, to happen to [τινι] Dt 31,29; to come against [τινι] Is 8,14
    συναντᾶν εἰς πόλεμον πρὸς Ισραηλ to wage war against Israel Jos 11,20 *Gn 46,28 συναντῆσαι to present (himself to him), to meet-להראות? (Sam. Pent.) for MT להורת to instruct?
    Cf. HARL 1986a, 297(Gn 46,28); HELBING 1928, 229-230; LE BOULLUEC 1989 35.107; LEE, J. 1983, 84;
    WEVERS 1993, 529; →MM

    Lust (λαγνεία) > συναντάω

  • 73 συμμείγνυμι

    συμμείγνῡμι (freq. written [suff] σύμμεθ-μιγ- in codd.), Ar.Av. 701 ([voice] Pass.), E. Supp. 224, etc.; more rarely [suff] συμμεθ-ύω, X.Mem.3.14.5, [tense] impf. Id.Cyr.7.1.26, etc.; imper.
    A

    συμμείγνυ Pl.Phlb. 25d

    ; [dialect] Ep. and [dialect] Ion. [tense] pres. [full] συμμίσγω, as always in Hom., Thgn., Hdt., sts. in [dialect] Att. (Th.7.6, Pl.Lg. 678c, Phlb. 23d) and later Prose, SIG1025.8 (Cos, iv/iii B.C. ) (

    συμμείσγω PTeb.716.3

     (ii B.C.), 12.7 (ii B.C.)): [tense] fut. -μ<ε> ίξω X.Cyr.2.1.11, etc. (v. μείγνυμι): [tense] aor. συνέμειξα until iii B.C., PCair.Zen.545.13, 596.4 (other passages s.v. μείγνυμι), and sts. later, OGI751.3 (Attalus II, ii B.C.), 763.3 (Eumenes II, ii B.C.), BGU1784.2 (i B.C.), etc.; - μιξ- first in late iii B.C. (v. μείγνυμι) and freq. f.l. in codd., as of h.Ven.50, 251, Pi.O.3.9, etc.: [tense] pf.

    - μέμῐχα Plb.16.10.1

    , 38.13.5, Apollon.Perg.Con.Praef.:—[voice] Med., [tense] fut. -μ<ε> ίξομαι, in pass. sense, Thgn.1245, Bacis ap. Hdt.8.77:—mix together, commingle; the [voice] Act. first in h.Merc.81, h.Ven.50, 250, though the [voice] Pass. occurs in Il. (v. infr.); of two things, both in acc., συμμίσγων μυρίκας καὶ μυρσινοειδέας ὄζους h.Merc. l.c.; βοὰν αὐλῶν ἐπέων τε θέσιν συμμ<ε> ῖξαι Pi.O.3.9, etc.: c. acc. et dat. rei,

    τοῦτο.. γάλακτι συμμίσγοντες Hdt.4.23

    ; πῶς κεδνὰ τοῖς κακοῖσι συμμ<ε> ίξω; A.Ag. 648, cf. Pl.R. 415a, etc.; or c. acc. only, ὀργὴν συμμίσγων mixing in, adding, Thgn.214; συμμ<ε>ίξαντες τὰ στρατόπεδα having combined them, Hdt.4.114;

    ἐς τὠυτὸ ῥέεθρον τὸ ὕδωρ συμμίσγοντες Id.7.127

    :—rarely in [voice] Med., χρώματα συμμ<ε> ίξασθαι Poll.7.128:—[voice] Pass., with [tense] fut. [voice] Med. (v. supr.), to be commingled,

    ὅ γε Πηνειῷ συμμίσγεται Il.2.753

    ;

    συμμίσγεται τῷ Ἴστρῳ Hdt.4.48

    ;

    οὔποθ' ὕδωρ καὶ πῦρ συμμείξεται Thgn.1245

    ;

    σ. θαλίαισι νέκταρ Sapph.5

    ;

    οὐρανὸς σ. τῇ γῇ E.Cyc. 578

    ;

    ἀπὸ πλείστων Hp.

    Aër. 8; τινι or πρὸς ἄλληλα, Pl.Ti. 83c, 57d; join forces, of two armies, Th.2.31; to be formed by combination, opp. διακρίνομαι, Anaxag. 17; ἐξ ἀμφοῖν συμμ<ε> ιχθείς Pl.Phlb. 22a, cf. 23d: metaph., εἶναι οὐδένα τῷ κακὸν οὐ συνεμ<ε> ίχθη there is none who has not misery as an ingredient in his fate, Hdt.7.203; cf.

    συγκεράννυμι; συμμεμ<ε>ιγμένος Ἑλληνικὸς καὶ βαρβαρικὸς παιών Lys.2.38

    ; συμμιγέντων τούτων πάντων when all these things happened together, Hdt.8.38.
    2 unite sexually, couple,

    θεοὺς γυναιξί h.Ven.50

    , cf. 250; λέχος τινὶ ς. Ar.Th. 891, cf. E.Supp. 222, 224:—[voice] Pass.,

    συμμ<ε>ιχθῆναι γυναικί Hdt.4.114

    ;

    πάλιν ξυμμι<ς>γέσθω Hp.Superf.26

    ;

    συμμιγῆναι ἀλλήλοις Pl.Smp. 207b

    ;

    ὅταν.. συμμ<ς>ιχθῆτον εἰς ταὐτὸν δύο E.Fr.898.11

    ; Ἔρως ξυνέμ<ε> ιξεν

    ξυμμ<ε>ιγνυμένων δ' ἑτέρων ἑτέροις γένετ' οὐρανός Ar.Av. 700

    .
    3 [voice] Med. and [voice] Pass., associate with persons, Hdt.6.138; ἀνοσίοισι συμμιγεὶς.. ἀνδράσιν mixed up, connected with ungodly men, A.Th. 611.
    4 metaph., τινὰ εὐθαλεῖ τύχᾳ introduce him to, make him acquainted with high fortune, Pi.P.9.72; χρῆμα δὲ συμμ<ε>ίξῃς μηδενί communicate it not to any one, Thgn.64; κοινόν τι πρῆγμα συμμ<ε>ῖξαί τινι communicate to one a subject of common interest, Hdt.8.58; σ. συμβόλαια form mutual contracts, Pl.Lg. 958c.
    II intr. in [voice] Act., in sense like the [voice] Pass., have dealings or intercourse with, associate or communicate with, κακοῖσι, ἀγαθοῖς, Thgn.36, 1165, cf. Hdt.4.151, etc.;

    πονηροῖς ἀνθρώποις D.32.11

    ;

    Διονυσίῳ Phld.Acad.Ind. p.7

     M.; σ. πρός τινα join him, X.HG1.3.7: generally, meet for conversation or traffic, Hdt.2.63, 6.23, etc.; σ. τινί talk or converse with, Id.1.123, E.Hel. 324, Ar.Ec. 516 (anap.), X.Cyr.8.1.46;

    διὰ λόγων σ. τινί Pl.Plt. 258a

    ;

    πρός τινα X.Cyr.7.4.11

    ; Ἱέραξ ὁ παρὰ σοῦ συμμείξας BGUl.c.; of ambassadors interviewing kings, OGI ll. cc.
    2 of sexual intercourse, Pl.Lg. 930d.
    3 in hostile sense, meet in close fight, come to blows, engage, τινι with one, Hdt.1.127, 6.14, Th.7.6, etc.: abs., Id.1.49, 8.104, X. An.4.6.24; also

    σ. τῇ ναυμαχίῃ Hdt.1.166

    ;

    σ. τινὶ ἐς μάχην Id.4.127

    , etc.;

    σ. ὁμόσε τισί X.Cyr.7.1.26

    ; σ. εἰς χεῖράς τινι ib.2.1.11; of ships, Th.2.84: c. acc., νείκεα συνμείσχιν ([etym.] συμμείξειν)

    πόλεμόν θ' ἅμα IG12.920

    .
    4 generally, meet,

    τοῖς ἄλλοις εἰς λιμένα X.An. 6.3.24

    , cf. PEleph.29.11 (iii B.C.), etc.; θάλατται πρὸς ἀλλήλας ς. Arist.Mete. 354a1;

    ποταμοὶ σ. ἀλλήλοις D.S.2.37

    .

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > συμμείγνυμι

  • 74 ἐπιφέρω

    ἐπιφέρω, [tense] fut. ἐποίσω: [tense] aor. 1 ἐπήνεγκα: [tense] aor.2 ἐπήνεγκον: Arc. [tense] aor. 1 subj. [ per.] 3sg.
    A

    ἐποίση Schwyzer654.21

    :—[voice] Pass., [tense] fut. ἐποισθήσεται· ἐπενεχθήσεται, Hsch.:—bring, put or lay upon, σοὶ..βαρείας χεῖρας ἐποίσει will lay heavy hands upon thee, Il.1.89 ;

    χεῖρας ἐποίσει Od.16.438

     ;

    ἐπ' ἀλλήλοισι φέρον πολύδακρυν Ἄρηα Il.3.132

    , cf. 8.516 ;

    ἐπ' ἰχθύσι κῆρα φέρουσα 24.82

     ; so

    ἐ. δόρυ A.Eu. 766

    , cf. E.Supp. 1192, Ar.Av. 344(lyr.); and in Prose, ἐ. τινὶ πόλεμον make war upon him, Hdt.5.81, cf. Th.1.141 ;

    ὅπλα Id.4.16

    , 7.18, D.37.36 ; ἐ. τὸ διάφορόν τισι to bring discord upon them, Th.7.55 ; ἐ. δίκην, τιμωρίαν τινί, Pl.Lg. 943d ;

    ἀμοιβήν τινι Plb.1.84.10

     : abs., εἰ γὰρ ὧδ' ἐποίσεις if you shall pursue your attack thus, Ar.Eq. 837.
    b inflict, πληγήν, πληγάς τινι, J.AJ2.14.2, PTeb.331.10 (ii A.D.) ; vent,

    ὀργήν Ep.Rom.3.5

    .
    2 place upon, esp. of placing offerings on the grave,

    ἐ. ἀπαρχάς Th.3.58

    , cf.2.34 ;

    τῷ νεκρῷ στέφανον Plu.Per.36

     ;

    ταφὴν εἴς τινα App.BC1.73

     ; τὰ ἐπιφερόμενα the offerings, Isoc.9.1 ; lay on, apply,

    φάρμακον Pl.Ep. 354b

     ;

    ἐ. τὰ στοιχεῖα ἐπὶ τὰ πράγματα Id.Cra. 424e

    .
    3 bring as a charge against,

    ἐ. τινὶ αἰτίην Hdt.1.68

    , cf. 26, Antipho 5.38, Pl.Phd. 98a ;

    ἔγκλημα E.Or. 766

    (troch.) ;

    μέμψιν Ar.Ra. 1253

     (lyr.) ;

    ψόγον Th.1.70

     ; ἐ. μωρίην, μανίην τινί, impute it to him, Hdt.1.131, 6.112 ;

    ἀδικίας-ομένης Th.3.42

     ; τὴν Κλεοπάτραν αὐτῷ cast Cl.in his teeth, D.C.50.1 ;

    τι ἐπί τινα Arist.EN 1143a27

    .
    4 bring, i.e. confer, impose, upon, in good or bad sense,

    ἐ. τιμὰν θνατοῖς Pi.O.1.31

     ;

    ἐλευθερίαν Th.4.85

     ;

    δουλείαν Id.3.56

    .
    5 add to, increase, ἐ. τὴν ὑπερβολήν ib.82 ; ὀργὰς ἐπιφέρειν τινί minister to his passions, gratify him, Cratin.230, Th.8.83 (cf. Sch.) ; for ἐπὶ ἦρα φέρειν, v. ἦρα.
    6 give a name to,

    ὄνομα ἐ. τινί Pl.Plt. 307b

    , R. 596a, al., Arist.Rh. 1408a7, al.; assign an attribute to a substantive,

    τῷ ἀνθρώπῳ χρώματα καὶ σχήματα καὶ κακίας καὶ ἀρετάς Pl.Sph. 251a

    .
    7 ἐ. ψῆφον to give a vote, D.H.2.14.
    8 subjoin, add, A.D.Synt.60. 26,al., Demetr.Eloc.34,al., Alex.Aphr.in Sens.5.9.
    9 adduce, cite,

    Εὐριπίδεια D.H.Comp.4

     ;

    παροιμίαν Demetr.Eloc. 122

     (prob.) ; produce proofs, documents, etc.,

    ἀποδείξεις POxy.257.19

     (i A.D.);

    κυρία ἡ συγγραφή, ὅπου ἂν -φέρηται PEleph.2.16

     (iii B.C.).
    10 in Logic, assert as a conclusion or inference, τὸ λῆγον, τὸ λοιπόν, Chrysipp.Stoic.2.80 ;

    τὸ μὴ ἀκολουθοῦν Str.2.1.21

     ; ὅτι.. ib.27 ;

    ὅσα ἐπιφέρουσιν ἄτοπα οἱ Ζήνωνος λόγοι Procl.in Prm.p.535S.

    :—[voice] Pass., τὸ τοῖς ἐξ ὑποθέσεως ληφθεῖσιν ἐπιφερόμενον the conclusion which follows from the premises, Chrysipp.Stoic.2.89, cf.Arr.Epict.1.7.16.
    II ἐπιφέρων, ὁ, a throw at dice, Eub.57.6.
    II [voice] Med., bring with or upon oneself, bring as a dowry, τι Lys.19.14, D.40.19 ; of soldiers,

    σιτία Plu.Sert.13

     ;

    ὕδωρ Str.3.1.4

    .
    2 consume (eat) in addition,

    οἱ μὲν πίνουσι μόνον, οἱ δὲ σιτίον -ονται Hp.Prorrh.2.3

    :—[voice] Pass.,

    - ομένη τροφή Sor.1.52

    .
    3 wear or carry on one's person, Hld.8.11.
    III [voice] Pass., rush upon or after, attack, assault,

    ὅς τις.. ἐπὶ νηυσὶ φέροιτο Il.15.743

     ; τισι Th.3.23 : abs., X.Cyr.2.4.19, etc.; of a ship, bear down upon another, Hdt.8.90 ; θάλαττα μεγάλη ἐπιφέρεται a great sea strikes the ship, X.An.5.8.20 ; inveigh against, Hdt.8.61 : c. inf., to be eager to do, Plb.29.24.5.
    b of humours etc. in the body, τὸ -όμενον the accumulation of milk, Sor.1.77 ; διαφορεῖν τὸ ἐπενεχθέν disperse the abscess, Gal.1.137 ; cf.

    ἐπιφορά 1.5a

    .
    2 to be borne onwards, of a raft, Hdt.2.96 ; ἐ. ἐπί τι to be led to an opinion, Arist. Sens. 443a22(s.v.l.).
    3 impend, threaten,

    ἐ. κίνδυνος Plb.2.23.7

    ; mostly in part.,

    προδεικνύειν τὰ ἐπιφερόμενα

     coming events,

    Hdt.1.209

    , cf. 3.16 ;

    ἐ. κακά Antipho 2.1.7

     ;

    ὑπεκστῆναι τὸν λόγον ἐπιφερόμενον Pl.Phlb. 43a

     ; τὰ ἐ. the following (in speaking or writing), Plb.3.6.8.
    5 Gramm., follow, of letters in a word, D.T.633.2, Heph.1.4, al., etc.

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπιφέρω

  • 75 χράω

    χράω, (1) eigtl. die Oberfläche streifen, ritzen, leicht verwunden, daher überh. verletzen, plagen, angreifen; τίπτε σὸς υἱὸς ἐμὸν ῥόον ἔχραε κήδειν sagt der Flußgott in Bezug auf den Hephästus, der seine Fluten angreift, um ihn zu beschädigen; τόδε δῶμα ἐχράετ' ἐσϑιέμεν καὶ πινέμεν, ihr fielet über das Haus her, um zu essen; mit dem dat. der Person: auf einen losstürzen, ihm Unglück bringen, Schaden zufügen; (2) das Nötige, Erforderliche darreichen, geben, als Geschenk erteilen; von den Göttern und ihren Orakeln: eine Antwort geben, einen Ausspruch tun, einen Götterspruch erteilen oder verkündigen; ἱρέα χρῆσεν, die Priesterin verkündete das Orakel; τινί, einem ein Orakel erteilen; χρήσω βουλὴν Διὸς ἀνϑρώποισιν, ich will Zeus' Ratschluß den Menschen verkünden; (a) pass., ἐχρήσϑην, vom Orakel ausgesprochen, verkündet werden; τὸ χρησϑέν, der erteilte Orakelspruch; τινός, über eine Sache; ἐχρήσϑησαν αἱ νέες, die Schiffe waren vom Orakel angedeutet, gemeint; (b) med., sich von einem Gotte oder einem Orakel eine Antwort erteilen lassen, dah. einen Gott od. ein Orakel befragen, sich einen göttlichen Bescheid einholen; χρᾶσϑαι περί τινος, sich über etwas ein Orakel einholen; mit dem dat. des Gottes od. Orakels, bei dem man anfragt, sich von einem Gotte od. Orakel Rat od. Bescheid holen; (3) med., sich geben, darreichen lassen, dah. haben, gew. gebrauchen, sich bedienen, benutzen, genießen, c. dat. der Sache, deren man sich bedient, die man braucht; übertr., φρεσὶ γὰρ κέχρητ' ἀγαϑῇσιν, besaß guten od. klugen Sinn und machte davon bei seinem Handeln Gebrauch; ἐμοί γε χρώμενος διδασκάλῳ, mich zum Lehrer habend; ὀργῇ χρωμένη, im Zorn, von Zorn aufgeregt; ἀληϑεῖ λόγῳ, ἀληϑείᾳ χρῆσϑαι, sich wahrhafter Rede, der Wahrheit bedienen, die Wahrheit reden; λόγοις βραχυτέροις καὶ φωνῇ ἡσυχαιτέρᾳ χρ., mit kürzeren Worten und ruhigerer Stimme reden; βοῇ καὶ κραυγῇ χρ., ein Geschrei erheben, schreien; συμφορᾷ, συντυχίᾳ, εὐτυχίᾳ χρῆσϑαι, sich in einer Glückslage befinden, Glück haben, glücklich sein; μόρῳ, sterben; ὁμολογίᾳ, übereinstimmen; ὠνῇ καὶ πράσει χρῆσϑαι, kaufen und verkaufen; νιφετῷ χρῆσϑαι, mit Schnee zu tun haben, vom Schnee leiden; ϑείῃ πομπῇ χρησάμενος, unter göttlichem Geleit; χειμῶνι χρ., Stürme ausstehen; ναυαγίῳ χρῆσϑαι, Schiffbruch leiden. Bes. auch von einer Kunst, einer Wissenschaft, oder einem Handwerke Anwendung machen, im Ggstz der Theorie; ὁ τὴν ἰατρικὴν κεκτημένος der sich im Besitze der theoretischen Heilkunde befindet; ὁ τῇ ἰατρικῇ χρώμενος der die Heilkunde praktisch ausübt, oder der Kranke, der seine Zuflucht zu ihr nimmt; τέχνῃ, das Handwerk treiben; ἐὰν ὁ ῥήτωρ τῇ ῥητορικῇ ἀδίκως χρῆται, wenn er eine ungerechte Anwendung macht; ϑαλάσσῃ χρ., = beschiffen; ταῖς τέχναις ταύταις παραπετάσμασιν ἐχρήσαντο, sie brauchten die Künste zum Vorwande; bes. von Personen: mit einem Umgang oder Verkehr haben; einem gut oder übel begegnen, ihn so oder so behandeln; χρῆσϑαί τινι ὡς ἀνδρὶ ψεύστῃ, mit einem wie mit einem Lügner umgehen, ihn wie einen Lügner behandeln; χρῆσϑαί τινι ὡς φίλῳ, auch φιλικῶς χρῆσϑαί τινι, einen als seinen Freund behandeln, u. χρῆσϑαί τινι ὡς πολεμίῳ, einem als einem Feinde begegnen, ; χρῆσϑαί τινι πολεμίῳ, = einen als einen Feind kennen lernen, zum Feinde haben. Dah. παρέχειν ἑαυτὸν χρῆσϑαι ὅ τί τις βούλεται, einen mit sich machen lassen, was er will, = sich ihm unbedingt, auf Gnade und Ungnade ergeben; χρῆσϑαί τινι allein, im schlimmen Sinne, einem übel mitspielen; χρῆσϑαι τοῖς ϑεοῖς, = die Götter zu Freunden haben. Von fleischlicher Gemeinschaft, χρῆσϑαι γυναικί, ein Weib gebrauchen, bei einem Weibe schlafen. Χρῆσϑαί τινι πρός τι, sich einer Sache wozu bedienen; περί τι, bei etwas; τί χρήσομαι αὐτῷ; was soll ich mit ihm machen, anfangen?; οὐκ ἔχω ὅ τι χρήσομαι τῷ ἀργυρίῳ, ich weiß nicht, was ich mit dem Gelde anfangen soll; οἷς οὐδὲν ἂν ἔχοι χρήσασϑαι Λακωνικὸς ἀνήρ, mit denen ein Lacedämonier nichts anzufangen wüßte; absol., ἠπόρει, ὅ τι χρήσαιτο, er wußte nicht, was er machen solle; perf. κέχρημαι, = brauchen, bedürfen, nötig haben, dah. entbehren, sich wonach sehnen; ohne Casus: arm, dürftig

    Wörterbuch altgriechisch-deutsch > χράω

  • 76 εἰμί

    εἰμί (Hom.+) impv. ἴσθι, ἔσο IPol 4:1, ἔστω—also colloq. ἤτω (BGU 276, 24; 419, 13; POxy 533, 9; Ps 103:31; 1 Macc 10:31) 1 Cor 16:22; Js 5:12; 1 Cl 48:5; Hv 3, 3, 4;—3 pers. pl. ἔστωσαν (ins since 200 B.C. Meisterhans3-Schw. 191; PPetr III, 2, 22 [237 B.C.]) Lk 12:35; 1 Ti 3:12; GJs 7:2. Inf. εἶναι. Impf. 1 pers. only mid. ἤμην (Jos., Bell. 1, 389; 631; s. further below); ἦν only Ac 20:18 D, 2 pers. ἦσθα (Jos., Ant. 6, 104) Mt 26:69; Mk 14:67 and ἦς (Lobeck, Phryn. 149 ‘say ἦσθα’; Jos., Ant. 17, 110 al.; Sb 6262, 16 [III A.D.]) Mt 25:21, 23 al., 3 sg. ἦν, 1 pl. ἦμεν. Beside this the mid. form ἤμην (pap since III B.C.; Job 29:16; Tob 12:13 BA), s. above, gives the pl. ἤμεθα (pap since III B.C.; Bar 1:19) Mt 23:30; Ac 27:37; Eph 2:3. Both forms in succession Gal. 4:3. Fut. ἔσομαι, ptc. ἐσόμενος. The mss. vary in choice of act. or mid., but like the edd. lean toward the mid. (W-S. §14, 1; Mlt-H. 201–3; Rob. index; B-D-F §98; Rdm.2 99; 101f; Helbing 108f; Reinhold 86f). Also s. ἔνι.
    ① be, exist, be on hand a pred. use (for other pred. use s. 3a, 4, 5, 6, 7): of God (Epicurus in Diog. L. 10, 123 θεοί εἰσιν; Zaleucus in Diod S 12, 20, 2 θεοὺς εἶναι; Wsd 12:13; Just., D. 128, 4 angels) ἔστιν ὁ θεός God exists Hb 11:6; cp. 1 Cor 8:5. ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν the one who is and who was (cp. SibOr 3, 16; as amulet PMich 155, 3 [II A.D.] ὁ ὢν θεὸς ὁ Ἰάω κύριος παντοκράτωρ=the god … who exists.) Rv 11:17; 16:5. ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος, in this and the two preceding passages ἦν is treated as a ptc. (for the unusual use of ἦν cp. Simonides 74 D.: ἦν ἑκατὸν φιάλαι) 1:4; 4:8 (cp. Ex 3:14; Wsd 13:1; Paus. 10, 12, 10 Ζεὺς ἦν, Ζ. ἔστι, Ζ. ἔσσεται; cp. Theosophien 18. S. OWeinreich, ARW 19, 1919, 178f). οὐδʼ εἶναι θεὸν παντοκράτορα AcPlCor 1:11. ἐγώ εἰμι (ins in the Athena-Isis temple of Saïs in Plut., Is. et Os. 9, 354c: ἐγώ εἰμι πᾶν τὸ γεγονὸς κ. ὸ̓ν κ. ἐσόμενον. On the role of Isis in Gk. rel. s. IBergman, Ich bin Isis ’68; RMerkelbach, Isis Regina—Zeus Sarapis ’95; for further lit. s. MGustafson in: Prayer fr. Alexander to Constantine, ed. MKiley et al. ’97, 158.) Rv 1:8 (s. ἐγώ beg.). ὁ ὤν, … θεός Ro 9:5 is classed here and taken to mean Christ by JWordsworth ad loc. and HWarner, JTS 48, ’47, 203f. Of the λόγος: ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λ. J 1:1 (for ἦν cp. Herm. Wr. 1, 4; 3, 1b ἦν σκότος, Fgm. IX 1 p. 422, 23 Sc. γέγονεν ἡ ὕλη καὶ ἦν).—Of Christ πρὶν Ἀβραὰμ γενέσθαι, ἐγὼ εἰμί before Abraham was born, I am 8:58 (on the pres. εἰμί cp. Parmenides 8, 5: of the Eternal we cannot say ἦν οὐδʼ ἔσται, only ἔστιν; Ammonius Hermiae [Comm. in Aristotl. IV 5 ed. ABusse 1897] 6 p. 172: in Timaeus we read that we must not say of the gods τὸ ἦν ἢ τὸ ἔσται μεταβολῆς τινος ὄντα σημαντικά, μόνον δὲ τὸ ἔστι=‘was’ or ‘will be’, suggesting change, but only ‘is’; Ps 89:2; DBall, ‘I Am’ in John’s Gospel [JSNT Suppl. 124] ’96).—Of the world πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι before the world existed 17:5. Satirically, of the beast, who parodies the Lamb, ἦν καὶ οὐκ ἔστιν Rv 17:8. Of God’s temple: ἔστιν B 16:6f it exists. τὸ μὴ ὄν that which does not exist, the unreal (Sallust. 17 p. 32, 7 and 9; Philo, Aet. M. 5; 82) Hm 1:1. τὰ ὄντα that which exists contrasted w. τὰ μὴ ὄντα Ro 4:17; cp. 1 Cor 1:28; 2 Cl 1:8. Of God κτίσας ἐκ τοῦ μὴ ὄντος τὰ ὄντα what is out of what is not Hv 1, 1, 6 (on the contrast τὰ ὄντα and τὰ μὴ ὄντα cp. Ps.-Arist. on Xenophanes: Fgm. 21, 28; Artem. 1, 51 p. 49, 19 τὰ μὴ ὄντα ὡς ὄντα; Ocellus Luc. 12; Sallust. 17, 5 p. 30, 28–32, 12; Philo, Op. M. 81; PGM 4, 3077f ποιήσαντα τὰ πάντα ἐξ ὧν οὐκ ὄντων εἰς τὸ εἶναι; 13, 272f τὸν ἐκ μὴ ὄντων εἶναι ποιήσαντα καὶ ἐξ ὄντων μὴ εἶναι; Theoph. Ant. 1, 4 [p. 64, 21] τὰ πάντα ὁ θεὸς ἐποίησεν ἐξ οὐκ ὄντων εἰς τὸ εἶναι).—Of existing in the sense be present, available, provided πολλοῦ ὄχλου ὄντος since a large crowd was present Mk 8:1. ὄντων τῶν προσφερόντων those are provided who offer Hb 8:4. οὔπω ἦν πνεῦμα the Spirit had not yet come J 7:39. ἀκούσας ὄντα σιτία when he heard that grain was available Ac 7:12.—Freq. used to introduce parables and stories (once) there was: ἄνθρωπός τις ἦν πλούσιος there was (once) a rich man Lk 16:1, 19. ἦν ἄνθρωπος ἐκ τ. Φαρισαίων there was a man among the Pharisees J 3:1.—There is, there are ὥσπερ εἰσὶν θεοὶ πολλοί as there are many gods 1 Cor 8:5. διαιρέσεις χαρισμάτων εἰσίν there are various kinds of spiritual gifts 12:4ff; 1J 5:16 al. Neg. οὐκ ἔστι there is (are) not, no (Ps 52:2; Simplicius in Epict. p. 95, 42 as a quot. from ‘tragedy’ οὐκ εἰσὶν θεοί) δίκαιος there is no righteous man Ro 3:10 (Eccl 7:20). ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἔστιν there is no resurr. of the dead 1 Cor 15:12; οὐδʼ εἶναι ἀνάστασιν AcPlCor 1:12; 2:24; cp. Mt 22:23; Ac 23:8 (cp. 2 Macc 7:14). εἰσὶν οἵ, or οἵτινες there are people who (Hom. et al.; LXX; Just., D. 47, 2 εἰ μήτι εἰσὶν οἱ λέγοντες ὅτι etc.—W. sing. and pl. combined: Arrian, Ind. 24, 9 ἔστι δὲ οἳ διέφυγον=but there are some who escaped) Mt 16:28; 19:12; Mk 9:1; Lk 9:27; J 6:64; Ac 11:20. Neg. οὐδείς ἐστιν ὅς there is no one who Mk 9:39; 10:29; Lk 1:61; 18:29. As a question τίς ἐστιν ὅς; who is there that? Mt 12:11—In an unusual (perh. bureaucratic terminology) participial construction Ac 13:1 ἡ οὖσα ἐκκλησία the congregation there (cp. Ps.-Pla., Eryx. 6, 394c οἱ ὄντες ἄνθρωποι=the people with whom he has to deal; PLond III 1168, 5 p. 136 [18 A.D.] ἐπὶ ταῖς οὔσαις γειτνίαις=on the adjoining areas there; PGen 49; PSI 229, 11 τοῦ ὄντος μηνός of the current month); cp. 14:13.—αἱ οὖσαι (sc. ἐξουσίαι) those that exist Ro 13:1 (cp. UPZ 180a I, 4 [113 B.C.] ἐφʼ ἱερέων καὶ ἱερειῶν τῶν ὄντων καὶ οὐσῶν).
    ② to be in close connection (with), is, freq. in statements of identity or equation, as a copula, the equative function, uniting subject and predicate. On absence of the copula, Mlt-Turner 294–310.
    ⓐ gener. πραΰς εἰμι I am gentle Mt 11:29. ἐγώ εἰμι Γαβριήλ Lk 1:19. σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ Mk 3:11; J 1:49 and very oft. ἵνα … ὁ πονηρὸς … ἐλεγχθῇ [το? s. app. in Bodm.] μὴ ὢν θεός AcPlCor 2:15 (Just., D. 3, 3 φιλολόγος οὖν τις εἶ σύ).—The pred. can be supplied fr. the context: καὶ ἐσμέν and we are (really God’s children) 1J 3:1 (Eur., Ion 309 τ. θεοῦ καλοῦμαι δοῦλος εἰμί τε. Dio Chrys. 14 [31], 58 θεοφιλεῖς οἱ χρηστοὶ λέγονται καὶ εἰσίν; Epict. 2, 16, 44 Ἡρακλῆς ἐπιστεύθη Διὸς υἱὸς εἶναι καὶ ἦν.—The ptc. ὤν, οὖσα, ὄν used w. a noun or adj.and serving as an if-, since-, or although-clause sim. functions as a copula πονηροὶ ὄντες Mt 7:11; 12:34.—Lk 20:36; J 3:4; 4:9; Ac 16:21; Ro 5:10; 1 Cor 8:7; Gal 2:3 al.).—W. adv. of quality: οὕτως εἶναι be so preceded by ὥσπερ, καθώς or followed by ὡς, ὥσπερ Mt 13:40; 24:27, 37, 39; Mk 4:26; Lk 17:26. W. dat. of pers. οὕτως ἔσται ὁ υἱὸς τ. ἀ. τῇ γενεᾷ ταύτῃ so the Human One (Son of Man) will be for this generation 11:30. εἰμὶ ὡσ/ὥσπερ I am like Mt 6:5; Lk 18:11. W. dat. ἔστω σοι ὥσπερ τελώνης he shall be to you as a tax-collector Mt 18:17. εἰμὶ ὥς τις I am like someone of outward and inward similarity 28:3; Lk 6:40; 11:44; 22:27 al. καθώς εἰμι as I am Ac 22:3; 1J 3:2, 7; 4:17.—W. demonstr. pron. (Just., A I, 16, 1 ἃ ἔφη, ταῦτά ἐστι: foll. by a quotation; sim. 48, 5 ἔστι δὲ ταῦτα; and oft.) τὰ ὀνόματά ἐστιν ταῦτα Mt 10:2. αὕτη ἐστὶν ἡ μαρτυρία J 1:19. W. inf. foll. θρησκεία αὕτη ἐστίν, ἐπισκέπτεσθαι Js 1:27. W. ὅτι foll. αὕτη ἐστὶν ἡ κρίσις, ὅτι τὸ φῶς ἐλήλυθεν J 3:19; cp. 21:24; 1J 1:5; 3:11; 5:11. W. ἵνα foll. τοῦτό ἐστιν τὸ ἔργον, ἵνα πιστεύητε J 6:29; cp. vs. 39f; 15:12; 17:3; 1J 3:11, 23; 5:3. W. τηλικοῦτος: τὰ πλοῖα, τηλικαῦτα ὄντα though they are so large Js 3:4. W. τοσοῦτος: τοσοῦτων ὄντων although there were so many J 21:11. W. τοιοῦτος: τοιοῦτος ὤν Phlm 9 (cp. Just., A I, 18, 4 ὅσα ἄλλα τοιαῦτά ἐστι).—W. interrog. pron. ὑμεῖς τίνα με λέγετε εἶναι; who do you say I am? Mt 16:15; cp. 21:10; Mk 1:24; 4:41; 8:27, 29; Lk 4:34 al.; σὺ τίς εἶ; J 1:19; 8:25; 21:12 al. (cp. JosAs 14:6 τίς εἶ συ tell me ‘who you are’). σὺ τίς εἶ ὁ κρίνων; (Pla., Gorg. 452b; Strabo 6, 2, 4 σὺ τίς εἶ ὁ τὸν Ὅμηρον ψέγων ὡς μυθογράφον;) Ro 14:4; ἐγὼ τίς ἤμην; (cp. Ex 3:11) Ac 11:17; τίς εἰμι ἐγὼ ὅτι who am I, that GJs 12:2 (Ex 3:11). W. πόσος: πόσος χρόνος ἐστίν; how long a time? Mk 9:21. W. ποταπός of what sort Lk 1:29.—W. relative pron. οἷος 2 Cor 10:11; ὁποῖος Ac 26:29; 1 Cor 3:13; Gal 2:6; ὅς Rv 1:19; ὅστις Gal 5:10, 19.—W. numerals ἦσαν οἱ φαγόντες πεντακισχίλιοι ἄνδρες 6:44 (cp. Polyaenus 7, 25 ἦσαν οἱ πεσόντες ἀνδρῶν μυριάδες δέκα); cp. Ac 19:7; 23:13. Λάζαρος εἷς ἦν ἐκ τῶν ἀνακειμένων L. was one of those at the table J 12:2; cp. Gal 3:20; Js 2:19. τῶν πιστευσάντων ἦν καρδία καὶ ψυχὴ μία Ac 4:32. εἷς εἶναι be one and the same Gal 3:28. ἓν εἶναι be one J 10:30; 17:11, 21ff; 1 Cor 3:8.—οὐδʼ εἶναι τὴν πλάσιν τὴν τῶν ἀνθρώπων τοῦ θεοῦ (that) the creation of humankind is not God’s doing AcPlCor 1:13.—To establish identity the formula ἐγώ εἰμι is oft. used in the gospels (corresp. to Hebr. אֲנִי הוּא Dt 32:39; Is 43:10), in such a way that the predicate must be understood fr. the context: Mt 14:27; Mk 6:50; 13:6; 14:62; Lk 22:70; J 4:26; 6:20; 8:24, 28; 13:19; 18:5f and oft.; s. on ἐγώ.—In a question μήτι ἐγώ εἰμι; surely it is not I? Mt 26:22, 25.
    ⓑ to describe a special connection betw. the subject and a predicate noun ἡμεῖς ναὸς θεοῦ ἐσμεν ζῶντος we are a temple of the living God 2 Cor 6:16. ἡ ἐπιστολὴ ὑμεῖς ἐστε you are our letter (of recommendation) 3:2. σφραγίς μου τῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε you are the seal of my apostleship 1 Cor 9:2 and oft.
    ⓒ in explanations:
    α. to show how someth. is to be understood is a representation of, is the equivalent of; εἰμί here, too, serves as copula; we usually translate mean, so in the formula τοῦτʼ ἔστιν this or that means, that is to say (Epict., Ench. 33, 10; Arrian, Tact. 29, 3; SIG 880, 50; PFlor 157, 4; PSI 298, 9; PMert 91, 9; Jos., C. Ap. 2, 16; ApcMos 19; Just., D. 56, 23; 78, 3 al.) Mk 7:2; Ac 19:4; Ro 7:18; 9:8; 10:6, 8; Phlm 12; Hb 7:5 al.; in the sense that is (when translated) (Polyaenus 8, 14, 1 Μάξιμος ἀνηγορεύθη• τοῦτο δʼ ἄν εἴη Μέγιστον) Mt 27:46; Ac 1:19. So also w. relative pron.: ὅ ἐστιν Mk 3:17; 7:11, 34; Hb 7:2. After verbs of asking, recognizing, knowing and not knowing (Antiphanes Com. 231, 1f τὸ ζῆν τί ἐστι;) μάθετε τί ἐστιν learn what (this) means Mt 9:13. εἰ ἐγνώκειτε τί ἐστιν 12:7; cp. Mk 1:27; 9:10; Lk 20:17; J 16:17f; Eph 4:9. W. an indir. question (Stephan. Byz. s.v. Ἀγύλλα: τὶς ἠρώτα τί ἂν εἴη τὸ ὄνομα) τί ἂν εἴη ταῦτα Lk 15:26; τί εἴη τοῦτο 18:36. τίνα θέλει ταῦτα εἶναι what this means Ac 17:20; cp. 2:12, where the question is not about the mng. of terms but the significance of what is happening.—Esp. in interpr. of the parables (Artem. 1, 51 p. 48, 26 ἄρουρα οὐδὲν ἄλλο ἐστὶν ἢ γυνή=field means nothing else than woman) ὁ ἀγρός ἐστιν ὁ κόσμος the field means the world Mt 13:38; cp. vss. 19f, 22f; Mk 4:15f, 18, 20; Lk 8:11ff (cp. Gen 41:26f; Ezk 37:11; Ath. 22, 4 [Stoic interpr. of myths]). On τοῦτό ἐστιν τὸ σῶμά μου Mt 26:26; Mk 14:22; Lk 22:19 and its various interpretations, see lit. s.v. εὐχαριστία. Cp. Hipponax (VI B.C.) 45 Diehl αὕτη γάρ ἐστι συμφορή=this means misfortune.
    β. to be of relative significance, be of moment or importance, amount to someth. w. indef. pron. εἰδωλόθυτόν τί ἐστιν meat offered to idols means anything 1 Cor 10:19. Esp. εἰμί τι I mean someth. of pers. 1 Cor 3:7; Gal 2:6; 6:3; and of things vs. 15. εἰμί τις Ac 5:36.—Of no account ἐμοὶ εἰς ἐλάχιστόν ἐστιν (telescoped fr. ἐλάχ. ἐστιν and εἰς ἐλάχ. γίνεται, of which there are many exx. in Schmid, I 398; II 161, 237; III 281; IV 455) it is of little or no importance to me 1 Cor 4:3.
    ③ be in reference to location, persons, condition, or time, be
    ⓐ of various relations or positions involving a place or thing: w. ἀπό: εἶναι ἀπό τινος be or come from a certain place (X., An. 2, 4, 13) J 1:44.—W. ἐν: ἐν τοῖς τ. πατρός μου in my father’s house Lk 2:49 (cp. Jos., Ant. 16, 302 καταγωγὴ ἐν τοῖς Ἀντιπάτρου). ἐν τῇ ὁδῷ on the way Mk 10:32. ἐν τῇ ἐρήμῳ Mt 24:26. ἐν ἀγρῷ Lk 15:25. ἐν δεξιᾷ τ. θεοῦ at God’s right hand Ro 8:34; in heaven Eph 6:9.—W. εἰς: τὴν κοίτην Lk 11:7; τὸν κόλπον J1:18.—W. ἐπὶ w. gen. be on someth. of place, roof Lk 17:31; head J 20:7 (cp. 1 Macc 1:59); also fig., of one who is over someone (1 Macc 10:69; Jdth 14:13 ὁ ὢν ἐπὶ πάντων τῶν αὐτοῦ) Ro 9:5 (of the angel of death Mel., P. 20, 142 ἐπὶ τῶν πρωτοτόκων); also ἐπάνω τινός J 3:31.—W. dat. be at someth. the door Mt 24:33; Mk 13:29.—W. acc. be on someone: grace Lk 2:40; Ac 4:33; spirit (Is 61:1) Lk 2:25; εἶναι ἐπὶ τὸ αὐτό be in the same place, together (Gen 29:2 v.l.) Ac 1:15; 2:1, 44; 1 Cor 7:5.—W. κατά w. acc. εἶναι κατὰ τὴν Ἰουδαίαν be in Judea Ac 11:1; εἶναι ἐν Ἀντιοχείᾳ κατὰ τὴν οὖσαν ἐκκλησίαν were at Antioch in the congregation there 13:1.—W. ὑπό w. acc. τι or τινα of place be under someth. J 1:48; 1 Cor 10:1.—W. παρά w. acc. παρὰ τὴν θάλασσαν by the sea- (i.e. lake-) shore Mk 5:21; Ac 10:6.—W. πρός τι be close to, facing someth. Mk 4:1.—W. adv. of place ἐγγύς τινι near someth. Ac 9:38; 27:8. μακρὰν (ἀπό) Mk 12:34; J 21:8; Eph 2:13; also πόρρω Lk 14:32. χωρίς τινος without someth. Hb 12:8. ἐνθάδε Ac 16:28. ἔσω J 20:26. ἀπέναντί τινος Ro 3:18 (Ps 35:2). ἐκτός τινος 1 Cor 6:18; ἀντίπερά τινος Lk 8:26; ὁμοῦ J 21:2; οὗ Mt 2:9; ὅπου Mk 2:4; 5:40. ὧδε Mt 17:4; Mk 9:5; Lk 9:33. Also w. fut. mng. (ESchwartz, GGN 1908, 161 n.; on the fut. use of the pres. cp. POxy 531, 22 [II A.D.] ἔστι δὲ τοῦ Τῦβι μηνὸς σοὶ ὸ̔ θέλεις) ὅπου εἰμί J 7:34, 36; 12:26; 14:3; 17:24. As pred., to denote a relatively long stay at a place, stay, reside ἴσθι ἐκεῖ stay there Mt 2:13, cp. vs. 15; ἐπʼ ἐρήμοις τόποις in lonely places Mk 1:45; ἦν παρὰ τὴν θάλασσαν he stayed by the lakeside 5:21.
    ⓑ involving humans or transcendent beings: w. adv. ἔμπροσθέν τινος Lk 14:2. ἔναντί τινος Ac 8:21; ἐνώπιόν τινος Lk 14:10; Ac 4:19; 1 Pt 3:4; Rv 7:15; ἐντός τινος Lk 17:21; ἐγγύς τινος J 11:18; 19:20; Ro 10:8 (Dt 30:14).—W. prep. ἐν τινί equiv. to ἔκ τινος εἶναι be among Mt 27:56; cp. Mk 15:40; Ro 1:6. Of God, who is among his people 1 Cor 14:25 (Is 45:14; Jer 14:9); of the Spirit J 14:17. Of persons under Christ’s direction: ἐν θεῷ 1J 2:5; 5:20 (s. Norden, Agn. Th. 23, 1). ἔν τινι rest upon, arise from someth. (Aristot., Pol. 7, 1, 3 [1323b, 1] ἐν ἀρετῇ; Sir 9:16) Ac 4:12; 1 Cor 2:5; Eph 5:18.—εἴς τινα be directed, inclined toward Ac 23:30; 2 Cor 7:15; 1 Pt 1:21.—κατά w. gen. be against someone (Sir 6:12) Mt 12:30; Mk 9:40 and Lk 9:50 (both opp. ὑπέρ); Gal 5:23.—σύν τινι be with someone (Jos., Ant. 7, 181) Lk 22:56; 24:44; Ac 13:7; accompany, associate w. someone Lk 8:38; Ac 4:13; 22:9; take sides with someone (X., Cyr. 5, 4, 37; 7, 5, 77; Jos., Ant. 11, 259 [of God]) Ac 14:4.—πρός τινα be with someone Mt 13:56; Mk 6:3; J 1:1f. I am to be compared w. IMg 12.—μετά and gen. be with someone (Judg 14:11) Mt 17:17; Mk 3:14; 5:18; J 3:26; 12:17; ἔστω μεθʼ ὑμῶν εἰρήνη AcPlCor 2:40; of God, who is with someone (Gen 21:20; Judg 6:13 al.; Philo, Det. Pot. Ins. 4; Jos., Ant. 6, 181; 15, 138) Lk 1:66; J 3:2; 8:29; Ac 10:38 al.; also be with in the sense be favorable to, in league with (Ex 23:2) Mt 12:30; Lk 11:23; of punishment attending a pers. τὸ πῦρ ἐστι μετʼ αὐτοῦ AcPlCor 2:37.—παρά and gen. come from someone (X., An. 2, 4, 15; Just., D. 8, 4 ἔλεος παρὰ θεοῦ) fr. God J 6:46; 7:29; w. dat. be with, among persons Mt 22:25; Ac 10:6. W. neg. be strange to someone, there is no … in someone Ro 2:11; 9:14; Eph 6:9.—ὑπέρ w. gen. be on one’s side Mk 9:4 and Lk 9:50 (both opp. κατά); w. acc. be superior to (Sir 25:10; 30:16) Lk 6:40.
    ⓒ of condition or circumstance: κατά w. acc. live in accordance with (Sir 28:10; 43:8; 2 Macc 9:20) κατὰ σάκρα, πνεῦμα Ro 8:5. οὐκ ἔστιν κατὰ ἄνθρωπον not human (in origin) Gal 1:11.—Fig. ὑπό w. acc. be under (the power of) someth. Ro 3:9; 6:14f; Gal 3:10, 25.—W. ἐν of existing ἐν τῷ θεῷ εἶναι of humankind: have its basis of existence in God Ac 17:28. Of states of being: ἐν δόξῃ 2 Cor 3:8; ἐν εἰρήνῃ Lk 11:21; ἐν ἔχθρᾳ at enmity 23:12; ἐν κρίματι under condemnation vs. 40. ἐν ῥύσει αἵματος suffer from hemorrhages Mk 5:25; Lk 8:43 (cp. Soph., Aj. 271 ἦν ἐν τῇ νόσῳ; cp. TestJob 35:1 ἐν πληγαῖς πολλαῖς). Periphrastically for an adj. ἐν ἐξουσίᾳ authoritative Lk 4:32. ἐν βάρει important 1 Th 2:7. ἐν τῇ πίστει true believers, believing 2 Cor 13:5. Be involved in someth. ἐν ἑορτῇ be at the festival=take part in it J 2:23. ἐν τούτοις ἴσθι devote yourself to these things 1 Ti 4:15 (cp. X., Hell. 4, 8, 7 ἐν τοιούτοις ὄντες=occupied w. such things; Jos., Ant. 2, 346 ἐν ὕμνοις ἦσαν=they occupied themselves w. the singing of hymns).—Fig., live in the light 1J 2:9; cp. vs. 11; 1 Th 5:4; in the flesh Ro 7:5; 8:8; AcPlCor 1:6. ἐν οἷς εἰμι in the situation in which I find myself Phil 4:11 (X., Hell. 4, 2, 1; Diod S 12, 63, 5; 12, 66, 4; Appian, Hann. 55 §228 ἐν τούτοις ἦν=he was in this situation; Jos., Ant. 7, 232 ἐν τούτοις ἦσαν=found themselves in this sit.; TestJob 35:6 ἐν τίνι ἐστίν; s. ZPE VIII 170). ἐν πολλοῖς ὢν ἀστοχήμασι AcPlCor 2:1. Of characteristics, emotions, etc. ἔν τινί ἐστιν, e.g. ἀδικία J 7:18; ἄγνοια Eph 4:18; ἀλήθεια J 8:44; 2 Cor 11:10 (cp. 1 Macc 7:18); ἁμαρτία 1J 3:5.
    ⓓ of time ἐγγύς of καιρός be near Mt 26:18; Mk 13:28. πρὸς ἑσπέραν ἐστίν it is toward evening Lk 24:29 (Just., D. 137, 4 πρὸς δυσμὰς … ὁ ἥλιός ἐστι).
    ④ to be alive in a period of time, live, denoting temporal existence (Hom., Trag., Thu. et al.; Sir 42:21; En 102:5 Philo, De Jos. 17; Jos., Ant. 7, 254) εἰ ἤμεθα ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέρων ἡμῶν if we had lived in the days of our fathers Mt 23:30. ὅτι οὐκ εἰσὶν because they were no more 2:18 (Jer 38:15). ἦσαν ἐπὶ χρόνον ἱκανόν (those who were healed and raised by Christ) remained alive for quite some time Qua.
    ⑤ to be the time at which someth. takes place w. indications of specific moments or occasions, be (X., Hell. 4, 5, 1, An. 4, 3, 8; Sus 13 Theod.; 1 Macc 6:49; 2 Macc 8:26; Jos., Ant. 6, 235 νουμηνία δʼ ἦν; 11, 251): ἦν ὥρα ἕκτη it was the sixth hour (=noon acc. to Jewish reckoning) Lk 23:44; J 4:6; 19:14.—Mk 15:25; J 1:39. ἦν ἑσπέρα ἤδη it was already evening Ac 4:3. πρωί̈ J 18:28. ἦν παρασκευή Mk 15:42. ἦν ἑορτὴ τῶν Ἰουδαίων J 5:1. σάββατόν ἐστιν vs. 10 et al. Short clauses (as Polyaenus 4, 9, 2 νὺξ ἦν; 7, 44, 2 πόλεμος ἦν; exc. 36, 8 ἦν ἀρίστου ὥρα; Jos., Ant. 19, 248 ἔτι δὲ νὺξ ἦν) χειμὼν ἦν J 10:22; ἦν δὲ νύξ (sim. Jos., Bell. 4, 64) 13:30; ψύχος it was cold 18:18; καύσων ἔσται it will be hot Lk 12:55.
    ⑥ to take place as a phenomenon or event, take place, occur, become, be, be in (Hom., Thu. et al.; LXX; En 104:5; 106:6.—Cp. Just., D. 82, 2 of Christ’s predictions ὅπερ καὶ ἔστι ‘which is in fact the case’.) ἔσται θόρυβος τοῦ λαοῦ a popular uprising Mk 14:2. γογγυσμὸς ἦν there was (much) muttering J 7:12. σχίσμα there was a division 9:16; 1 Cor 1:10; 12:25. ἔριδες … εἰσίν quarrels are going on 1:11. δεῖ αἱρέσεις εἶναι 11:19. θάνατος, πένθος, κραυγή, πόνος ἔσται Rv 21:4. ἔσονται λιμοὶ κ. σεισμοί Mt 24:7. Hence τὸ ἐσόμενον what was going to happen (Sir 48:25) Lk 22:49. πότε ταῦτα ἔσται; when will this happen? Mt 24:3. πῶς ἔσται τοῦτο; how can this be? Lk 1:34. Hebraistically (הָיָה; s. KBeyer, Semitische Syntax im NT, ’62, 63–65) καὶ ἔσται w. fut. of another verb foll. and it will come about that Ac 2:17 (Jo 3:1); 3:23 (w. δέ); Ro 9:26 (Hos 2:1).—W. dat. ἐστί τινι happen, be granted, come, to someone (X., An. 2, 1, 10; Jos., Ant. 11, 255; Just., D. 8, 4 σοὶ … ἔλεος ἔσται παρὰ θεοῦ) Mt 16:22; Mk 11:24; Lk 2:10; GJs 1:1; 4:3; 8:3; τί ἐστίν σοι τοῦτο, ὅτι what is the matter with you, that GJs 17:2.—Of becoming or turning into someth. become someth. εἰς χολὴν πικρίας εἶναι become bitter gall Ac 8:23. εἰς σάρκα μίαν Mt 19:5; Mk 10:8; 1 Cor 6:16; Eph 5:31 (all Gen 2:24. Cp. Syntipas p. 42, 24 οὐκ ἔτι ἔσομαι μετὰ σοῦ εἰς γυναῖκα); τὰ σκολιὰ εἰς εὐθείας Lk 3:5 (Is 40:4); εἰς πατέρα 2 Cor 6:18; Hb 1:5 (2 Km 7:14; 1 Ch 22:10; 28:6); εἰς τὸ ἕν 1J 5:8.— Serve as someth. (IPriene 50, 39 [c. II B.C.] εἶναι εἰς φυλακὴν τ. πόλεως; Aesop., Fab. 28 H.=18 P.; 26 Ch.; 18 H-H. εἰς ὠφέλειαν; Gen 9:13; s. also εἰς 4d) 1 Cor 14:22; Col 2:22; Js 5:3.—Of something being ἀνεκτότερον ἔσται it will be more tolerable τινί for someone Lk 10:12, 14.
    ⑦ to exist as possibility ἔστιν w. inf. foll. it is possible, one can (Περὶ ὕψους 6; Diog. L. 1, 110 ἔστιν εὑρεῖν=one can find; Just., A I, 59, 10 ἔστι ταῦτα ἀκοῦσαι καὶ μαθεῖν; D. 42, 3 ἰδεῖν al.; Mel., P. 19, 127); neg. οὐκ ἔστιν νῦν λέγειν it is not possible to speak at this time Hb 9:5. οὐκ ἔστιν φαγεῖν it is impossible to eat 1 Cor 11:20 (so Hom. et al.; UPZ 70, 23 [152/151 B.C.] οὐκ ἔστι ἀνακύψαι με πώποτε … ὑπὸ τῆς αἰσχύνης; 4 Macc 13:5; Wsd 5:10; Sir 14:16; 18:6; EpJer 49 al.; EpArist 163; Jos., Ant. 2, 335; Ath. 22, 3 ἔστιν εἰπεῖν).
    ⑧ to have a point of derivation or origin, be,/come from somewhere ἐκ τῆς ἐξουσίας Ἡρῴδου from Herod’s jurisdiction Lk 23:7; ἐκ Ναζαρέτ (as an insignificant place) J 1:46; ἐκ τῆς γῆς 3:31; ἐκ γυναικός 1 Cor 11:8 al. ἐξ οὐρανοῦ, ἐξ ἀνθρώπων be of heavenly (divine), human descent Mt 21:25; Mk 11:30; Lk 20:4. Be generated by (cp. Sb 8141, 21f [ins I B.C.] οὐδʼ ἐκ βροτοῦ ἤεν ἄνακτος, ἀλλὰ θεοῦ μεγάλου ἔκγονος; En 106:6) Mt 1:20. Esp. in Johannine usage ἐκ τοῦ διαβόλου εἶναι originate from the devil J 8:44; 1J 3:8. ἐκ τοῦ πονηροῦ 3:12; ἐκ τοῦ κόσμου J 15:19; 17:14, 16; 1J 4:5. ἐκ τῆς ἀληθείας εἶναι 2:21; J 18:37 etc. Cp. 9 end.
    ⑨ to belong to someone or someth. through association or genetic affiliation, be, belong w. simple gen. (X., Hell. 2, 4, 36; Iambl., Vi. Pyth. 33, 230 τῶν Πυθαγορείων) οἱ τῆς ὁδοῦ ὄντες those who belong to the Way Ac 9:2. εἰμὶ Παύλου I belong to Paul 1 Cor 1:12; 3:4; cp. Ro 8:9; 2 Cor 10:7; 1 Ti 1:20; Ac 23:6. ἡμέρας εἶναι belong to the day 1 Th 5:8, cp. vs. 5. W. ἔκ τινος 1 Cor 12:15f; Mt 26:73; Mk 14:69f; Lk 22:58 al. (cp. X., Mem. 3, 6, 17; oft LXX). ἐκ τοῦ ἀριθμοῦ τῶν δώδεκα belong to the twelve 22:3. ὅς ἐστιν ἐξ ὑμῶν who is a fellow-countryman of yours Col 4:9.—To belong through origin 2 Cor 4:7. Of Mary: ἦν τῆς φυλῆς τοῦ Δαυίδ was of David’s line GJs 10:1. Cp. 8 above.
    ⑩ to have someth. to do with someth. or someone, be. To denote a close relationship ἐξ ἔργων νόμου εἶναι rely on legal performance Gal 3:10. ὁ νόμος οὐκ ἔστιν ἐκ πίστεως the law has nothing to do with faith vs. 12.—To denote a possessor Mt 5:3, 10; l9:14; Mk 12:7; Lk 18:16; 1 Cor 6:19. Esp. of God who owns the Christian Ac 27:23; 1 Cor 3:23; 2 Ti 2:19 (Num 16:5). οὐδʼ εἶναι τὸν κόσμον θεοῦ, ἀλλὰ ἀγγέλων AcPlCor 1:15 (cp. Just., A II, 13, 4 ὅσα … καλῶς εἴρηται, ἡμῶν τῶν χριστιανῶν ἐστι).—W. possess. pron. ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία Lk 6:20. οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι Mk 10:40 (cp. Just., A I, 4, 2 ὑμέτερον ἀγωνιᾶσαί ἐστι ‘it is a matter for your concern’).—To denote function (X., An. 2, 1, 4) οὐχ ὑμῶν ἐστιν it is no concern of yours Ac 1:7—Of quality παιδεία οὐ δοκεῖ χαρᾶς εἶναι discipline does not seem to be (partake of) joy Hb 12:11.—10:39.
    ⑪ as an auxiliary: very commonly the simple tense forms are replaced by the periphrasis εἶναι and the ptc. (B-D-F §352–55; Mlt. 225–27, 249; Mlt-H. 451f; Rdm.2 102, 105, 205; Kühner-G. I 38ff; Rob. 374–76, 1119f; CTurner, Marcan Usage: JTS 28, 1927 349–51; GKilpatrick, BT 7, ’56, 7f; very oft. LXX).
    ⓐ (as in Hom et al.) w. the pf. ptc. to express the pf., plpf. and fut. pf. act. and pass. (s. Mayser 329; 377) ἦσαν ἐληλυθότες they had come Lk 5:17. ἦν αὐτῶν ἡ καρδία πεπωρωμένη their hearts were hardened Mk 6:52. ἠλπικότες ἐσμέν we have set our hope 1 Cor 15:19. ὁ καιρὸς συνεσταλμένος ἐστίν the time has become short 7:29. ἦν ἑστώς (En 12:3) he was standing (more exactly he took his stand) Lk 5:1.
    ⓑ w. pres. ptc. (B-D-F §353).
    α. to express the pres. ἐστὶν προσαναπληροῦσα τὰ ὑστερήματα supplies the wants 2 Cor 9:12 (Just., A I, 26, 5 Μαρκίων … καὶ νῦν ἔτι ἐστὶ διδάσκων; Mel., P. 61, 441 ἐστὶν … κηρυσσόμενον).
    β. impf. or aor. ἦν καθεύδων he was sleeping Mk 4:38. ἦσαν ἀναβαίνοντες … ἦν προάγων 10:32; cp. Lk 1:22; 5:17; 11:14 al. (JosAs 1:3 ἦν συνάγων τὸν σίτον; Mel., P. 80, 580 ἦσθα εὐφραινόμενος). ἦν τὸ φῶς τὸ ἀλήθινόν … ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον the true light entered the world J 1:9, w. ἦν introducing a statement in dramatic contrast to the initial phrase of vs. 8.—To denote age (Demetr.: 722 Fgm. 1, 2 al. Jac.; POxy 275, 9 [66 A.D.] οὐδέπω ὄντα τῶν ἐτῶν; Tob 14:11) Mk 5:42; Lk 3:23; Ac 4:22; GJs 12:3.—Mussies 304–6.
    γ. fut. ἔσῃ σιωπῶν you will be silent Lk 1:20; cp. 5:10; Mt 24:9; Mk 13:13; Lk 21:17, 24 al.; 2 Cl 17:7 Bihlm. (the child) shall serve him (God).
    ⓒ w. aor. ptc. as plpf. (Aelian, NA 7, 11; Hippiatr. 34, 14, vol. I p. 185, 3 ἦν σκευάσας; ISyriaW 2070b ἦν κτίσας; AcThom 16; 27 [Aa II/2 p. 123, 2f; p. 142, 10]; B-D-F §355 m.—JVogeser, Z. Sprache d. griech. Heiligenlegenden, diss. Munich 1907, 14; JWittmann, Sprachl. Untersuchungen zu Cosmas Indicopleustes, diss. Munich 1913, 20; SPsaltes, Gramm. d. byzant. Chroniken 1913, 230; Björck [διδάσκω end] 75; B-D-F §355). ἦν βληθείς had been thrown Lk 23:19; J 18:30 v.l.—GPt 6:23; 12:51. (Cp. Just., A II, 10, 2 διʼ εὑρέσεως … ἐστὶ πονηθέντα αὐτοῖς ‘they achieved through investigation’).
    ⓓ Notice esp. the impersonals δέον ἐστίν it is necessary (Pla. et al.; POxy 727, 19; Sir praef. ln. 3; 1 Macc 12:11 δέον ἐστὶν καὶ πρέπον) Ac 19:36; εἰ δέον ἐστίν if it must be 1 Pt 1:6 (s. δεῖ 2a); 1 Cl 34:2; πρέπον ἐστίν it is appropriate (Pla. et al.; POxy 120, 24; 3 Macc 7:13) Mt 3:15; 1 Cor 11:13.
    ⓔ In many cases the usage w. the ptc. serves to emphasize the duration of an action or condition (BGU 183, 25 ἐφʼ ὸ̔ν χρόνον ζῶσα ᾖ Σαταβούς); JosAs 2:1 ἦν … ἐξουθενοῦσα καὶ καταπτύουσα πάντα ἄνδρα). ἦν διδάσκων he customarily taught Mk 1:22; Lk 4:31; 19:47. ἦν θέλων he cherished the wish 23:8. ἦσαν νηστεύοντες they were keeping the fast Mk 2:18. ἦσαν συλλαλοῦντες they were conversing for a while 9:4. ἦν προσδεχόμενος he was waiting for (the kgdm.) 15:43. ἦν συγκύπτουσα she was bent over Lk 13:11.
    ⓕ to emphasize the adjectival idea inherent in the ptc. rather than the concept of action expressed by the finite verb ζῶν εἰμι I am alive Rv 1:18. ἦν ὑποτασσόμενος he was obedient Lk 2:51. ἦν ἔχων κτήματα πολλά he was very rich Mt 19:22; Mk 10:22. ἴσθι ἐξουσίαν ἔχων you shall have authority Lk 19:17 (Lucian, Tim. 35 ἴσθι εὐδαιμονῶν). ἦν καταλλάσσων (God) was reconciling 2 Cor 5:19 (cp. Mel., P. 83, 622 οὗτος ἦν ὁ ἐκλεξάμενός σε; Ath. 15, 2 οὗτός ἐστιν ὁ … καρπούμενος).—LMcGaughy, Toward a Descriptive Analysis of ΕΙΝΑΙ as a Linking Verb in the Gk. NT, diss. Vanderbilt, ’70 (s. esp. critique of treatment of εἰμί in previous edd. of this lexicon pp. 12–15).—Mlt. 228. B. 635. DELG. M-M. EDNT. TW. Sv.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > εἰμί

  • 77 ποιέω

    ποιέω (Hom.+) impf. ἐποίουν; fut. ποιήσω; 1 aor. ἐποίησα; pf. πεποίηκα; plpf. πεποιήκειν Mk 15:7 (as IMagnMai 93b, 24; on the omission of the augment s. B-D-F §66, 1; Mlt-H. 190). Mid.: impf. ἐποιούμην; 1 aor. ἐποιησάμην; pf. πεποίημαι 1 Cl 1:1. Pass. (has disappeared almost entirely; B-D-F §315): 1 fut. ποιηθήσομαι; 1 aor. 3 pl. ἐποιήθησαν (En 22:9); pf. 3 sg. πεποίηται (Ec 8:14; Tat. 11, 2), ptc. πεποιημένος (Ec 1:14 al.) Hb 12:27. A multivalent term, often without pointed semantic significance, used in ref. to a broad range of activity involving such matters as bringing someth. into being, bringing someth. to pass, or simply interacting in some way with a variety of entities.
    ① to produce someth. material, make, manufacture, produce τὶ someth. (Gen 6:14ff; 33:17 al.; JosAs 16:8; GrBar 3:5 ‘build’; ApcMos 20; Mel., P. 38, 261).
    ⓐ of human activity: σκεῦος 2 Cl 8:2. χιτῶνας, ἱμάτια Ac 9:39. εἰκόνα Rv 13:14b. θεούς make gods Ac 7:40 (Ex 32:1). ναοὺς ἀργυροῦς 19:24. ἀνθρακιάν J 18:18. τέσσαρα μέρη 19:23 (s. μέρος 1a). πηλόν 9:11, 14. σκηνὰς pitch tents, build huts (1 Ch 15:1; 2 Esdr 18: 16f; Jdth 8:5; Jos., Ant. 3, 79; Just., D. 127, 3 σκηνήν) Mt 17:4; Mk 9:5; Lk 9:33. ἁγίασμα GJs 6:1; καταπέτασμα τῷ ναῷ 10:1; τὴν πορφύραν καὶ τὸ κόκκινον 12:1.—Used w. prepositional expressions ποιῆσαι αὐτὴν (i.e. τὴν σκηνὴν τοῦ μαρτυρίου) κατὰ τὸν τύπον to make it (the tent of testimony) according to the model (Ex 25:40) Ac 7:44; cp. Hb 8:5. ποιεῖν τι ἔκ τινος make someth. from or out of someth. (i.e. fr. a certain material; Hdt. 2, 96; cp. X., An. 4, 5, 14; Theophr., HP 4, 2, 5; Ex 20:24f; 28:15; 29:2) J 2:15; 9:6; Ro 9:21.
    ⓑ of divine activity, specifically of God’s creative activity create (Hes., Op. 109; Heraclitus, Fgm. 30 κόσμον οὔτε τις θεῶν οὔτε ἀνθρώπων ἐποίησεν, ἀλλʼ ἦν ἀεὶ καὶ ἔστιν καὶ ἔσται; Pla., Tim. 76c ὁ ποιῶν ‘the Creator’; Epict. 1, 6, 5; 1, 14, 10; 2, 8, 19 σε ὁ Ζεὺς πεποίηκε; 4, 1, 102; 107; 4, 7, 6 ὁ θεὸς πάντα πεποίηκεν; Ael. Aristid. 43, 7 K.=1 p. 2 D.: Ζεὺς τὰ πάντα ἐποίησεν; Herm. Wr. 4, 1. In LXX oft. for בָּרָא also Wsd 1:13; 9:9; Sir 7:30; 32:13; Tob 8:6; Jdth 8:14; Bar 3:35; 4:7; 2 Macc 7:28; Aristobulus in Eus., PE13, 12, 12 [pp. 182 and 184 Holladay]; JosAs 9:5; Philo, Sacr. Abel. 65 and oft.; SibOr 3, 28 and Fgm. 3, 3; 16; Just., A II, 5, 2 al.) w. acc. ἡ χείρ μου ἐποίησεν ταῦτα πάντα Ac 7:50 (Is 66:2). τοὺς αἰῶνας Hb 1:2 (s. αἰών 3). τὸν κόσμον (Epict. 4, 7, 6 ὁ θεὸς πάντα πεποίηκεν τὰ ἐν τῷ κόσμῳ καὶ αὐτὸν τὸν κόσμον ὅλον; Sallust. 5 p. 10, 29; Wsd 9:9; TestAbr A 10 p. 88, 21 [Stone p. 24]) Ac 17:24. τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν (cp. Ael. Aristid. above; Gen 1:1; Ex 20:11; Ps 120:2; 145:6; Is 37:16; Jer 39:17 et al.; TestJob 2:4; Jos., C. Ap. 2, 121; Aristobulus above) Ac 4:24; 14:15b; cp. Rv 14:7. τὰ πάντα PtK 2 p. 13, 26 (JosAs 12, 2; Just., D. 55, 2; also s. Ael. Aristid. above). Lk 11:40 is classed here by many. Of the relation of Jesus to God Ἰησοῦν, πιστὸν ὄντα τῷ ποιήσαντι αὐτόν= appointed him Hb 3:2 (cp. Is 17:7).—W. a second acc., that of the predicate (PSI 435, 19 [258 B.C.] ὅπως ἂν ὁ Σάραπις πολλῷ σὲ μείζω ποιήσῃ) ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς (God) created them male and female Mt 19:4b; Mk 10:6 (both Gen 1:27c).—Pass. Hb 12:27.—ὁ ποιήσας the Creator Mt 19:4a v.l.
    ② to undertake or do someth. that brings about an event, state, or condition, do, cause, bring about, accomplish, prepare, etc.
    ⓐ ἔργα π. do deeds, also in sg. (as JosAs 29:3 μὴ ποιήσῃς τὸ ἔργον τοῦτο) τὰ ἔργα τοῦ Ἀβραὰμ π. do as Abraham did J 8:39. τὰ ἔργα τοῦ πατρὸς ὑμῶν vs. 41; cp. 10:37. τὰ πρῶτα ἔργα Rv 2:5. ἔργον commit a deed 1 Cor 5:2 v.l. ἔργον ποίησον εὐαγγελιστοῦ 2 Ti 4:5 (s. ἔργον 2).—ἔργον or ἔργα somet. refer to wondrous deeds: ἓν ἔργον ἐποίησα I have done just one (wondrous) deed J 7:21. Pl. 14:12a; cp. vs. 12bc. This illustrates the transition to
    ⓑ do, perform miracles δυνάμεις Mt 7:22; 13:58; Ac 19:11 (Just., A I, 26, 2 al.); sg. Mk 6:5; 9:39. θαυμάσια Mt 21:15 (cp. Sir 31:9). μεγάλα καὶ θαυμάσια AcPl Ha 8, 33=BMM verso 5f (Just., A I, 62, 4). σημεῖα (Ex 4:17) J 2:23; 3:2; 7:31; 9:16; 11:47b; 20:30; Rv 13:13a; 16:14; 19:20. Sing. J 6:30; 10:41. τέρατα καὶ σημεῖα Ac 6:8; 7:36. ὅσα Mk 3:8; 6:30; Lk 9:10.—Ac 10:39; 14:11.
    ⓒ of conditions bring about, etc.: εἰρήνην make, establish peace Eph 2:15; Js 3:18 (cp. 2 Macc 1:4). τὴν ἔκβασιν provide a way out 1 Cor 10:13 (on the foll. gen. of the inf. w. the art. s. B-D-F §400, 2; Rob. 1067). ἐπίστασιν ὄχλου cause a disturbance among the people Ac 24:12. τὰ σκάνδαλα create difficulties Ro 16:17. On Mk 6:20 v.l. KRomaniuk, ETL 69, ’93, 140f.—W. dat. of advantage ἐποίουν χαρὰν τοῖς ἀδελφοῖς they brought joy to the members Ac 15:3 (s. ἀδελφός 2a).
    ⓓ used w. a noun as a periphrasis for a simple verb of doing (s. 7a below; B-D-F §310, 1.—ποιέω in such combinations as early as IPriene 8, 63 [c. 328 B.C.], also Plut., Crass. 551 [13, 6]; s. ἑορτή, end). ἐποίησεν ᾆσμα GJs 6:3. διαθήκην π. Hb 8:9 (Jer 38:32 cod. Q; cp. Is 28:15; TestAbr A 8 p. 86, 6 [Stone p. 20] διάταξιν). π. τὴν ἐκδίκησιν Lk 18:7f; cp. Ac 7:24 (s. ἐκδίκησις 1). ἐνέδραν 25:3. κοπετόν 8:2. κρίσιν (s. κρίσις 1aα and β) J 5:27; Jd 15. θρῆνον GJs 3:1. κυνηγίαν AcPl Ha 1, 33. λύτρωσιν Lk 1:68. ὁδὸν ποιεῖν (v.l. ὁδοποιεῖν) Mk 2:23 (ὁδός 2). π. (τὸν) πόλεμον (μετά τινος) wage war (on someone) Rv 11:7; 12:17; 13:7 (Da 7:8 LXX; 7:21 Theod.; Gen 14:2). πρόθεσιν Eph 3:11; συμβούλιον π. Mk 3:6 v.l.; 15:1; συστροφήν Ac 23:12; cp. vs. 13. φόνον Mk 15:7 (cp. Dt 22:8; Callinicus, Vi. Hyp. 98, 21 Bonn; TestAbr B 10 p. 115, 4 [Stone p. 78, 4]).—τὸ ἱκανὸν ποιεῖν τινι vs. 15 s. ἱκανός 1.
    ⓔ what is done is indicated by the neut. of an adj. or pron.: τὸ ἀγαθὸν π. do what is good Ro 13:3; τὰ ἀγαθὰ π. J 5:29; ἀγαθὸν π. do good Mk 3:4; 1 Pt 3:11 (Ps 33:15). τὸ καλὸν Ro 7:21; 2 Cor 13:7b; Gal 6:9. τὰ καλὰ (καὶ εὐάρεστα ἐνώπιον αὐτοῦ) 1 Cl 21:1. καλόν Js 4:17. τὸ κακόν Ro 13:4. τὰ κακά 3:8. κακόν 2 Cor 13:7a (κακὸν μηδέν; cp. SIG 1175, 20 κακόν τι ποιῆσαι). κακά 1 Pt 3:12 (Ps 33:17). τὰ ἀρεστὰ αὐτῷ (=τῷ θεῷ) J 8:29; cp. Hb 13:21b; 1J 3:22 (TestAbr A 15 p. 96, 12 [Stone p. 40] πάντα τὰ ἀρεστὰ ἐνώπιον σου ἐποίησεν). πάντα 1 Cor 9:23; 10:31b; IEph 15:3.—ὅ Mt 26:13; Mk 14:9; J 13:7, 27a. τοῦτο Mt 13:28; Mk 5:32; Lk 5:6; J 14:13, 14 v.l.; AcPl Ha 9, 27; Ro 7:15f, 20 (cp. Epict. 2, 26, 4 ὸ̔ θέλει οὐ ποιεῖ καὶ ὸ̔ μὴ θέλει ποιεῖ); 1 Cor 11:24f (the specific sense ‘sacrifice’ in this passage is opposed by TAbbott [JBL 9, 1890, 137–52], but favored by FMozley [ET 7, 1896, 370–86], AAndersen [D. Abendmahl in d. ersten zwei Jahrh. 1904], and K Goetz [D. Abendmahlsfrage2 1907]). αὐτὸ τοῦτο Gal 2:10. ταῦτα Mt 21:23; 23:23; Gal 5:17; 2 Pt 1:10b. αὐτά J 13:17; Ro 1:32; 2:3. τὸ αὐτό Mt 5:46, 47b.—τί ποιήσω; Mk 10:17; cp. J 18:35 (TestAbr A 4 p. 81, 19 [Stone p. 10]; ParJer 6:14 τί ποιήσωμεν; ApcEsdr 7:4 p. 32, 14 Tdf.). τί ἀγαθὸν ποιήσω; Mt 19:16. τί κακὸν ἐποίησεν; Mt 27:23; Lk 23:22; Mk 15:14. τί περισσὸν ποιεῖτε; Mt 5:47a. τί ποιεῖτε τοῦτο; what is this that you are doing? or why are you doing this? Mk 11:3 (GrBar 2:2 τί ἐποίησας τοῦτο; s. B-D-F §299, 1; Rob. 736; 738; Rdm.2 25f). τί ταῦτα ποιεῖτε; Ac 14:15a (as Demosth. 55, 5). τί σὺ ὧδε ποιεῖς; Hv 1, 1, 5. W. ptc. foll. (B-D-F §414, 5; Rob. 1121) τί ποιεῖτε λύοντες; what are you doing, untying? Mk 11:5. τί ποιεῖτε κλαίοντες; what are you doing, weeping? or what do you mean by weeping? Ac 21:13. τί ποιήσουσιν οἱ βαπτιζόμενοι; what are they to do, who have themselves baptized? 1 Cor 15:29.—A statement of what is to be done follows in an indirect question ὸ̔ ποιεῖς ποίησον do what you must do J 13:27 (as Epict. 3, 21, 24 ποίει ἃ ποιεῖς; 3, 23, 1; 4, 9, 18; TestJob 7:13).
    ⓕ of meals or banquets, and of festivities of which a banquet is the principal part give ἄριστον Lk 14:12. δεῖπνον (q.v. bα) Mk 6:21; Lk 14:12, 16; J 12:2; Hs 5, 2, 9. δοχήν (s. δοχή) Lk 5:29; 14:13; GJs 6:2. γάμους (s. γάμος 1a) Mt 22:2 (JosAs 20:6).—Keep, celebrate (PFay 117, 12) the Passover (feast) Mt 26:18; Hb 11:28 (s. πάσχα 3). Also in connection w. τὴν ἑορτὴν ποιῆσαι Ac 18:21 D the Passover is surely meant. But π. is also used of festivals in general (cp. X., Hell. 4, 5, 2 ποιεῖν Ἴσθμια; 7, 4, 28 τὰ Ὀλύμπια).
    ⓖ of the natural processes of growth; in plant life send out, produce, bear, yield καρπόν, καρπούς (Aristot., Plant. 1, 4, 819b, 31; 2, 10, 829a, 41; LXX [καρπός 1aα]) Mt 3:10; 7:17ab, 18, 19; 13:26; Lk 3:9; 6:43ab; 8:8; 13:9; Rv 22:2; also in imagery Mt 3:8; 21:43; Lk 3:8. κλάδους Mk 4:32. ἐλαίας Js 3:12a (cp. Jos., Ant. 11, 50 ἄμπελοι, αἳ ποιοῦσιν τὸν οἶνον). π. ὕδωρ produce water vs. 12b (but s. ἁλυκός).—Of capital yielding a return ἡ μνᾶ ἐποίησεν πέντε μνᾶς the mina has made five minas Lk 19:18. Also of a person who operates w. capital make money (Ps.-Demosth. 10, 76; Polyb. 2, 62, 12) ἐποίησεν ἄλλα πέντε τάλαντα Mt 25:16 v.l.
    ⓗ with focus on causality
    α. The result of the action is indicated by the acc. and inf.; make (to), cause (someone) to, bring it about that (Hom. et al.; also ins [SIG IV p. 510a index], pap, LXX; TestJob 3:7; 42:6; ParJer 9:16f; ApcMos 16; Just., A I, 26, 5, D. 69, 6; 114, 1; Ath. 13, 2) ποιεῖ αὐτὴν μοιχευθῆναι Mt 5:32. ποιήσω ὑμᾶς γενέσθαι ἁλεεῖς ἀνθρώπων Mk 1:17. Cp. 7:37b; Lk 5:34 ( force someone to fast); J 6:10; Ac 17:26; Rv 13:13b.—ἵνα takes the place of the inf.: ποιήσω αὐτοὺς ἵνα ἥξουσιν Rv 3:9; cp. 13:12b, 16. ἵνα without acc. (TestAbr B 6 p. 110, 20 [Stone p. 68] ποίησον ἵνα φαγῶμεν) J 11:37; Col 4:16; Rv 13:15.—ἡμῖν ὡς πεποιηκόσιν τοῦ περιπατεῖν αὐτόν us, as though we had caused him to walk Ac 3:12 (s. B-D-F §400, 7).
    β. w. a double accusative, of the obj. and the pred. (Hom. et al.; LXX; ApcEsdr 4:27 p. 38, 32 Tdf. λίθους ἄρτους ποιήσας; Mel., P. 68, 494 ποιήσας ἡμᾶς ἱεράτευμα καινόν), make someone or someth. (into) someth. W. noun as predicate acc.: ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων Mt 4:19. ὑμεῖς αὐτὸν (i.e. τὸν οἶκον τοῦ θεοῦ) ποιεῖτε σπήλαιον λῃστῶν 21:13; Mk 11:17; Lk 19:46. Cp. Mt 23:15b; J 2:16; 4:46, 54; cp. 2:11; Ac 2:36; 2 Cor 5:21; Hb 1:7 (Ps 103:4); Rv 1:6; 3:12 al. ποίησόν με ὡς ἕνα τ. μισθίων σου Lk 15:19, 21 v.l. (cp. Gen 45:8; 48:20 and s. B-D-F §453, 4; Rob. 481). If the obj. acc. is missing, it may be supplied fr. the context as self-evident ἁρπάζειν αὐτὸν ἵνα ποιήσωσιν βασιλέα take him by force, in order to make (him) king J 6:15.—1 Cor 6:15. Claim that someone is someth., pretend that someone is someth. J 8:53; 10:33; 19:7, 12; 1J 1:10; 5:10. Cp. 5b.—W. adj. as predicate acc.: εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους (Is 40:3) make the paths straight Mt 3:3; Mk 1:3; Lk 3:4. τρίχα λευκὴν π. Mt 5:36. Cp. 12:16; 20:12b; 26:73; 28:14; Mk 3:12; J 5:11, 15; 7:23; 16:2; Ac 7:19; Eph 2:14 ὁ ποιήσας τὰ ἀμφότερα ἕν; Rv 12:15; 21:5. ἴσον ἑαυτὸν ποιῶν τῷ θεῷ (thereby) declaring that he was equal to God or making himself equal to God J 5:18.—Cp. use of the mid. 7b below.
    γ. w. adv. of place send outside ἔξω ποιεῖν τινα put someone out (=send outside; cp. X., Cyr. 4, 1, 3 ἔξω βελῶν ποιεῖν=‘put outside bowshot’) Ac 5:34.
    ③ to carry out an obligation of a moral or social nature, do, keep, carry out, practice, commit
    ⓐ do, keep the will or law obediently τὸ θέλημα τοῦ θεοῦ etc. (JosAs 12:3; s. θέλημα 1cγ) Mt 7:21; 12:50; Mk 3:35; J 4:34; 6:38; 7:17; 9:31; Eph 6:6; Hb 10:7, 9 (both Ps 39:9), 36; 13:21; 1J 2:17; Pol 2:2; τὰ θελήματα Mk 3:35 v.l.; Ac 13:22; GEb 121, 34. π. τὰ θελήματα τῆς σαρκός Eph 2:3. Cp. Mt 21:31.—π. τὸν νόμον J 7:19; Gal 5:3; cp. Mt 5:19; Ro 2:14; Gal 3:10 (Dt 27:26); vs. 12 (cp. Lev 18:5).—Mt 7:24, 26; Lk 6:46; J 2:5; 8:44. ἐκεῖνο τὸ προσταχθὲν ἡμῖν ποιήσωμεν let us do what has been commanded us GMary 463, 27f (ParJer 6:9).—ὸ̔ ἐὰν φανηρώσῃ … ὁ θεός, τοῦτο ποιήσομεν GJs 8:2.—ἐξουσίαν ποιεῖν exercise authority Rv 13:12a.
    ⓑ do, practice virtues (cp. SIG 304, 41f τὰ δίκαια): π. τὴν ἀλήθειαν (ἀλήθεια 2b) live the truth J 3:21 (cp. 1QS 1:5 al.); 1J 1:6. (τὴν) δικαιοσύνην (δικαιοσύνη 3a) 1J 2:29; 3:7, 10; Rv 22:11; 2 Cl 4:2; 11:7. τὰ ἐντολά Ro 22:14 v.l. (SGoranson, NTS 43, ’97, 154–57). Differently Mt 6:1 (δικαιοσύνη 3b), which belongs with ποιεῖν ἐλεημοσύνην vs. 2a and 3a (s. ἐλεημοσύνη 1); cp. Ac 9:36; 10:2; 24:17. π. ἐγκράτειαν 2 Cl 15:1. π. χρηστότητα Ro 3:12 (Ps 13:1, 3; 52:4 v.l.). π. ἔλεος show mercy Js 2:13; μετά τινος to someone Lk 1:72; 10:37a (JosAs 23:4; s. ἔλεος a and μετά A2γג).
    ⓒ do, commit, be guilty of sins and vices (τὴν) ἁμαρτίαν (ἁμαρτία 1a) J 8:34; 2 Cor 11:7; 1 Pt 2:22; 1J 3:4a, 8, 9; pl. Js 5:15 (TestAbr B 10 p. 115, 10 [Stone p. 78, 10]). ἁμάρτημα (TestJob 11:3; ParJer 2:2; s. ἁμάρτημα) 1 Cor 6:18. (τὴν) ἀνομίαν (ἀνομία 2) Mt 13:41; 1J 3:4b; 1 Cl 16:10 (Is 53:9). βδέλυγμα καὶ ψεῦδος Rv 21:27. τὸ πονηρὸν τοῦτο GJs 13:1; cp. 13:2; 15:3f; ταῦτα 15:2. τὰ μὴ καθήκοντα Ro 1:28. ὸ̔ οὐκ ἔξεστιν Mk 2:24; cp. Mt 12:2.
    ⓓ The manner of action is more definitely indicated by means of an adv. (Jos., C. Ap. 2, 51). καλῶς ποιεῖν do good or well Mt 12:12; 1 Cor 7:37, 38a (ApcMos 17). κρεῖσσον π. 7:38b; Js 2:8 (s. 5d below), 19; φρονίμως π. act wisely Lk 16:8; π. οὕτως do so (Chariton 8, 6, 4 ποιήσομεν οὕτως=this is the way we will proceed; JosAs 10:20; ApcMos 40; Mel., P. 13, 82) Mt 24:46; Lk 9:15; 12:43; J 14:31 (καθὼς … οὕτως π.); Ac 12:8; 1 Cor 16:1; Js 2:12; B 12:7; GJs 7:2. π. ὡσαύτως proceed in the same way Mt 20:5; ὁμοίως π. Lk 3:11; 10:37b. ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ ποιοῦσιν as the dissemblers do Mt 6:2b. καθὼς ποιεῖτε 1 Th 5:11.—ποιεῖν foll. by a clause beginning w. ὡς: ἐποίησεν ὡς προσέταξεν he did as (the angel) had ordered Mt 1:24; cp. 26:19. Or the clause begins w. καθώς Mt 21:6; J 13:15b (TestJob 7:9). For GJs 17:1 s. 5e.
    ⓔ The manner of the action is more definitely indicated by a prepositional expr. ποιεῖν κατά τι do or act in accordance w. someth. (SIG 915, 13 π. κατὰ τὰς συνθήκας; 1016, 6; PLille 4, 6; 22 [III B.C.]; BGU 998 II, 12 [II B.C.] π. κατὰ τὰ προγεγραμμένα) κατὰ τὰ ἔργα αὐτῶν as they do Mt 23:3b.—Lk 2:27. Also π. πρός τι: πρὸς τὸ θέλημα 12:47.
    ④ to do someth. to others or someth., do someth. to/with, of behavior involving others, π. τι w. some indication of the pers. (or thing) with whom someth. is done; the action may result to the advantage or disadvantage of this person:
    ⓐ neutral π. τί τινα do someth. with someone (double acc. as Demosth. 23, 194 τὶ ποιεῖν ἀγαθὸν τὴν πόλιν) τί ποιήσω Ἰησοῦν; what shall I do with Jesus? Mt 27:22. τί οὖν αὐτὴν ποιήσωμεν; what, then, shall I do about (Mary)? GJs 8:2; cp. 14:1; 17:1. τί ποιήσεις τὸν ἀγρόν; what will you do with the land? Hs 1:4 (ParJer 3:9 τί θέλει ποιήσω τὰ ἅγια σκεύη). Cp. Mk 15:12.—B-D-F §157, 1; Rob. 484.—Neutral is also the expr. π. τί τινι do someth. to someone J 9:26; 12:16; 13:12; Ac 4:16. Likew. the passive form of the familiar saying of Jesus ὡς ποιεῖτε, οὕτω ποιηθήσεται ὑμῖν as you do (whether it be good or ill), it will be done to you 1 Cl 13:2.
    ⓑ to someone’s advantage: π. τί τινι (Diod S 18, 51, 3; TestAbr B 12 p. 116, 19 [Stone p. 80]; ParJer 3:12; ApcMos 3): ὅσα ἐὰν θέλητε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι Mt 7:12a. τί θέλετε ποιήσω ὑμῖν; what do you want me to do for you? Mt 20:32.—25:40; cp. vs. 45; Mk 5:19f; 7:12; 10:35f, 51; Lk 1:49; 8:39ab; J 13:15a.—π. τι εἴς τινα 1 Th 4:10. π. τι μετά τινος (B-D-F §227, 3, add. reff. B-D-R) Ac 14:27; 15:4 (TestJob 1:4; on the constr. w. μετά s. 3b above and cp. BGU 798, 7; 948, 8).
    ⓒ to someone’s disadvantage: π. τί τινι (Gen 20:9; JosAs 28:10 μὴ ποιήσητε αὐτοῖς κακόν; ApcMos 42) τί ποιήσει τοῖς γεωργοῖς; what will he do to the vine-dressers? Mt 21:40.—Mk 9:13; Lk 6:11; 20:15; Ac 9:13; Hb 13:6 (Ps 117:6); GJs 9:2.—π. τι εἴς τινα (PSI 64, 20; 22 [I B.C.] μηδὲ ποιήσειν εἰς σὲ φάρμακα) J 15:21. π. τι ἔν τινι Mt 17:12; Lk 23:31.
    ⓓ w. dat. and adv. ἐποίησαν αὐτοῖς ὡσαύτως they treated them in the same way Mt 21:36. οὕτως μοι πεποίηκεν κύριος the Lord has dealt thus with me Lk 1:25; cp. 2:48; Mt 18:35. εὖ ποιεῖν τινι Mk 14:7. καλῶς π. τινι Mt 5:44 v.l.; Lk 6:27. ὁμοίως π. τινι 6:31b.—In a condensed colloquialism (ποιεῖν) καθὼς ἐποίει αὐτοῖς (to do) as he was accustomed to do for them Mk 15:8 (s. εὐποιί̈α 1).
    ⓔ w. dat. and prep. κατὰ τὰ αὐτὰ ἐποίουν τοῖς προφήταις οἱ πατέρες αὐτῶν Lk 6:23; cp. vs. 26.
    ⑤ do, make, with variations in specialized expressions
    ⓐ get or gain someth. for oneself, provide oneself with someth. ποιήσατε ἑαυτοῖς βαλλάντια Lk 12:33; φίλους 16:9 (cp. X., An. 5, 5, 12 φίλον ποιεῖσθαί τινα).—Without a dat. Ἰησοῦς μαθητὰς ποιεῖ Jesus was gaining disciples J 4:1.
    ⓑ of mental construction assume, suppose, take as an example (Hdt. et al.) w. double acc. (Pla., Theaet. 197d) ποιήσατε τὸ δένδρον καλόν suppose the tree is good Mt 12:33a; cp. vs. 33b.
    ⓒ w. an acc. of time spend, stay (Anth. 11, 330; PSI 362, 15 [251/250 B.C.]; UPZ 70, 21; PFlor 137, 7 [III A.D.] ἡμέραν, ἥν ποιεῖ ἐκεῖ; PGen 54, 18 τρεῖς ἡμέρας; Pr 13:23; Ec 6:12; Tob. 10:7 BA; TestJob 20:5; 31:4; ParJer 6:16; ApcMos 37 ὥρας τρεῖς; Jos. Ant. 6, 18 μῆνας τέσσαρας; cp. our colloquial ‘do time’. Demosth. 19, 163 and Pla., Phileb. 50d are wrongly cited in this connection, as shown by WSchulze, Graeca Latina 1901, 23f) χρόνον (Dionys. Hal. 4, 66; ParJer 7:33; ApcMos 31) Ac 15:33; 18:23. μῆνας τρεῖς 20:3. τρεῖς μῆνας GJs 12:3. νυχθήμερον 2 Cor 11:25. ἐνιαυτόν Js 4:13 (TestJob 21:1 ἔτη).
    ⓓ καλῶς ποιεῖν w. ptc. foll. do well if, do well to, as a formula somet.= please (s. καλῶς 4a and cp. SIG 561, 6f καλῶς ποιήσειν τοὺς πολίτας προσδεξαμένους; UPZ 110, 11 [164 B.C.]; POxy 300, 5 [I A.D.]; 525, 7; Hdt. 5, 24 εὖ ἐποίησας ἀφικόμενος; SIG 598e, 8f) Ac 10:33; Phil 4:14; 2 Pt 1:19; 3J 6; GEg 252, 53.—Sim. καλῶς ποιεῖν, εἰ … Js 2:8 (cp. PPetr II, 11 [1], 1 καλῶς ποιεῖς εἰ ἔρρωσαι).
    ⓔ αὕτη ἡ ἡμέρα κυρίου ποιήσει ὡς βούλεται this day of the Lord will turn out as (the Lord) wills GJs 17:1 (deStrycker cites Mt 6:34 for the construction); if the accentuation αὐτή is adopted, render: the day of the Lord shall itself bring things about as (the Lord) wills.
    ⑥ to be active in some way, work, be active, abs. (X., An. 1, 5, 8; Ruth 2:19) w. acc. of time (Socrat., Ep. 14, 8 ποιήσας ἡμέρας τριάκοντα) μίαν ὥραν ἐποίησαν they have worked for only one hour Mt 20:12a. ποιῆσαι μῆνας be active for months Rv 13:5.—Somet. it is not a general action or activity that is meant, but the doing of someth. quite definite. The acc. belonging to it is easily supplied fr. the context: λέγουσιν καὶ οὐ ποιοῦσιν they say (it), but do not do or keep (it) Mt 23:3c (the contrast is not betw. speaking [λαλεῖν] and acting in general).—2 Cor 8:10f (s. Betz, 2 Cor p. 64); 1 Th 5:24.
    ⑦ make/do someth. for oneself or of oneself mid.
    ⓐ mostly as a periphrasis of the simple verbal idea (s. 2d) ἀναβολὴν ποιεῖσθαι Ac 25:17 (s. ἀναβολή). ἐκβολὴν ποιεῖσθαι 27:18 (s. ἐκβολή); αὔξησιν π. Eph 4:16; δέησιν or δεήσεις π. Lk 5:33; Phil 1:4; 1 Ti 2:1 (s. δέησις). διαλογισμοὺς π. 1 Cl 21:3; τὰς διδασκαλίας Papias (2:15); τὴν ἕνωσιν π. IPol 5:2; ἐπιστροφὴν π. 1 Cl 1:1 (ἐπιστροφή 1); καθαρισμὸν π. Hb 1:3 (καθαρισμός 2). κοινωνίαν Ro 15:26. κοπετόν Ac 8:2 v.l.; λόγον (Isocr., Ep. 2, 2; Just., D. 1, 3 al.) 1:1; 11:2 D; 20:24 v.l. (on these three passages s. λόγος: 1b; 1aγ and 1aα, end). μνείαν Ro 1:9; Eph 1:16; 1 Th 1:2; Phlm 4 (μνεία 2). μνήμην 2 Pt 1:15 (s. μνήμη 1). μονήν J 14:23 (μονή 1). νουθέτησιν 1 Cl 56:2 (Just., A I, 67, 4). ὁμιλίαν IPol 5:1 (ὁμιλία 2). ποιεῖσθαι τὴν παραβολήν AcPlCor 2:28. πορείαν π. (=πορεύεσθαι; cp. X., An. 5, 6, 11, Cyr. 5, 2, 31; Plut., Mor. 571e; Jos., Vi. 57; 2 Macc 3:8; 12:10; Ar. 4, 2) Lk 13:22. πρόνοιαν π. make provision, care (Isocr. 4, 2 and 136; Demosth., Prooem. 16; Ps.-Demosth. 47, 80; Polyb. 4, 6, 11; Dion. Hal. 5, 46; Aelian, VH 12, 56. Oft. in ins and pap [esp. of civic-minded people]; Da 6:19 προν. ποιούμενος αὐτοῦ; Jos., Bell. 4, 317, C. Ap. 1, 9; Ar. 13, 2) Ro 13:14; Papias (2:15). προσκλίσεις π. 1 Cl 47:3; σπουδὴν π. be eager (Hdt. 1, 4; 5, 30 πᾶσαν σπουδὴν ποιούμενος; 9, 8; Pla., Euthyd. 304e, Leg. 1, 628e; Isocr. 5, 45 πᾶσαν τὴν σπ.̀ περὶ τούτου ποιεῖσθαι; Polyb. 1, 46, 2 al.; Diod S 1, 75, 1; Plut., Mor. 4e; SIG 539A, 15f; 545, 14 τὴν πᾶσαν σπ.̀ ποιούμενος; PHib 71, 9 [III B.C.] τ. πᾶσαν σπ. ποίησαι; 44, 8) Jd 3. συνελεύσεις ποιεῖσθαι come together, meet 1 Cl 20:10 (Just., A I, 67, 7). συνωμοσίαν ποιεῖσθαι form a conspiracy (Polyb. 1, 70, 6; Herodian 7, 4, 3; SIG 526, 16) Ac 23:13.—Cp. use of the act. 2d.
    ⓑ w. double acc., of the obj. and pred. (Lucian, Prom. Es in Verb. 6 σεμνοτάτας ἐποιεῖτο τὰς συνουσίας; GDI 4629, II, 22; 25 [Laconia]; Jos., Ant. 2, 263; s. 2hβ) βεβαίαν τὴν κλῆσιν ποιεῖσθαι make the calling certain 2 Pt 1:10. οὐδενὸς λόγου ποιοῦμαι τὴν ψυχὴν τιμίαν ἐμαυτῷ I don’t consider my life as something of value for myself Ac 20:24. Cp. use of the act. 2hβ.—B. 538. Cp. πράσσω. Schmidt, Syn. I 397–423. DELG. M-M. EDNT. TW. Sv.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > ποιέω

  • 78 ἐπιτίθημι

    ἐπιτίθημι 3 pl. ἐπιτιθέασιν Mt 23:4, impv. ἐπιτίθει 1 Ti 5:22; impf. 3 pl. ἐπετίθεσαν Ac 8:17 (ἐπετίθουν v.l.); fut. ἐπιθήσω; 1 aor. ἐπέθηκα; 2 aor. ἐπέθην, impv. ἐπίθες, ptc. ἐπιθείς. Mid. fut. ἐπιθήσομαι; 2 aor. ἐπεθέμην (s. τίθημι; Hom.+).
    ① to place someth. on or transfer to (a place or object)
    ⓐ lay/put upon
    α. lit.: act., of placing of a physical thing τὶ (which somet. is to be supplied fr. the context; cp. Esth 5:2) ἐπί τι or τινα (X., Cyr. 7, 3, 14; SIG 1173, 9; cp. 1169, 4; PSI 442, 13 [III B.C.]; Gen 22:9; 42:26 al.; JosAs 29:5 αὐτὸν ἐπὶ τὸν ἵππον; ParJer 2:1 χοῦν ἐπὶ τὴν κεφαλήν) someth. upon someth. or someone Mt 23:4; Lk 15:5; J 9:6 v.l. (most mss. read ἐπέχρισεν), 15; Ac 15:10; 28:3; B 7:8. χεῖρα (χεῖρας) ἐπί τινα or τι lay hand(s) on someone or someth. (SIG 1173, 4; Ex 29:10; Lev 1:4; 4:4 al.—KSudhoff, Handanlegg. des Heilgottes: Archiv f. Gesch. d. Med. 18, 1926, 235–50) Mt 9:18; Mk 8:25 (v.l. ἔθηκεν); 16:18; Ac 8:17; 9:17 (cp. 1QapGen and s. SKotlek, ANRW II Principat 37/3, 2859). Also τινὶ τὰς χεῖρας (Jos., Ant. 9, 268; 16, 365) Mt 19:13, 15; Mk 5:23; 6:5; 8:23; Lk 4:40; 13:13 (v.l. ἐπʼ αὐτῇ); Ac 6:6; 8:19; 9:12; 13:3; 19:6; 28:8 (s. χείρ end [Coppens]); of authorization as an elder 1 Ti 5:22 (Goodsp., Probs. 181f; cp. 1QapGen 20, 29); cp. τὴν χεῖρα Mk 7:32; AcPl Ha 3, 31; 4, 34. ἐπὶ τὴν κεφαλήν B 13:5 (Gen 48:18). S. on ἐπίθεσις.—In other combinations ἐ. τί τινι (X., Oec. 17, 9; Esth 2:17; 1 Esdr 4:30; TestJob 7:1; JosAs 10:5; Jos., Ant. 9, 149 ἐπέθεσαν αὐτῷ τ. στέφανον) αὐτῷ τὸν σταυρόν Lk 23:26; στέφανον … αὐτοῦ τῇ κεφαλῇ J 19:2. ἐπειθήσι (=ἐπιθήσει) σοι ἐλευθέριον στέφανον AcPl Ha 2, 31. τοὺς λίθους ἐπετίθουν ἀλλήλαις they placed the stones on one another’s shoulders Hs 9, 3, 5.—τὶ ἐπί τινος (Hdt. 1, 121, 4 al.; 1 Km 6:18; Sus 34; ParJer 5:7; Just., D. 132, 2) Mt 21:7; Lk 8:16 v.l. ἐπέθηκαν ἐπὶ τ. κεφαλῆς αὐτοῦ they placed (the crown of thorns) on his head Mt 27:29. ἐπάνω τ. κεφαλῆς put above (his) head vs. 37.—τῷ μνημείῳ λίθον a stone at the grave Lk 23:53 v.l. (λίθοι) ἐπιτιθέμενοι εἰς τ. οἰκοδομήν stones put into the building Hv 3, 5, 2.
    β. fig.: act. (except Ac 15:28, below) ἐ. πληγάς τινι inflict blows upon someone (BGU 759, 13 [II A.D.] πληγὰς πλείστας ἐπέθηκάν μοι) Ac 16:23; cp. Lk 10:30. Differently ἐπιθήσει ὁ θεὸς ἐπʼ αὐτὸν τ. πληγάς God will bring upon him the plagues Rv 22:18b (cp. δίκην τινί Hdt., Pla. et al., also UPZ 1, 13 [IV B.C.] ὁ θεὸ αὐτῷ τὴν δίκην ἐ. Dt 26:6; τειμωρίαν τινί IAndrosIsis, Kyme 20; 35); s. BOlsson, D. Epilog der Offb. Joh.: ZNW 31, ’32, 84–86.—Pass. Ac 15:28.—ἐ. τινὶ ὄνομα give a surname to someone (cp. Hdt. 5, 68 al.; BGU 1139, 7 [I B.C.]; 2 Esdr 19:7) Mk 3:16f (on the giving of new names to disciples cp. Diog. L. 5, 38: Theophrastus’ name was Τύρταμος; his teacher, Aristotle, μετωνόμασεν and gave him the name Theophrastus because of his god-like eloquence). B 12:8f ἐ. τὸ ἔλεος ἐπί τινα bestow mercy upon someone 15:2.
    ⓑ give τινί τι someth. to someone, mid. (BGU 1208 1, 4 [27 B.C.]; PRyl 81, 9 τὴν ὅλου τ. πράγματος ἐξουσίαν τοῖς κατασπορεῦσι ἐπεθέμην) ἀναγομένοις τὰ πρὸς τὰς χρείας when we sailed they gave us what we needed Ac 28:10; unless the verb is to rendered here put on board the needed supplies (so NRSV, REB).
    ⓒ add ἐπί τι, act. ( Hom., et al.) ἐπʼ αὐτά Rv 22:18a.
    ② to set upon, attack, lay a hand on, mid. (Jos., Ant. 1, 328) τινί (Hdt., Aristoph. et al.; Appian, Liby. 102 §482; PTebt 15, 11 [114 B.C.]; PFlor 332, 7; LXX; Philo, Leg. ad Gai. 371; Jos., Ant. 4, 96) foll. by subst. inf. of purpose in gen. (Gen 43:18) οὐδεὶς ἐπιθήσεταί σοι τοῦ κακῶσαί σε in order to harm you Ac 18:10.—M-M. TW.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > ἐπιτίθημι

  • 79 συμ-βάλλω

    συμ-βάλλω (s. βάλλω), 1) zusammenwerfen, zusammenbringen, z. B. von Flüssen, die sich in einander ergießen, ᾗχι ῥοὰς Σιμόεις συμβάλλετον ἠδὲ.Σκάμανδρος, Il. 5, 774, wie ποταμοὶ ἐς μισγάγκειαν συμβάλλετον ὄβριμον ὕδωρ, 4, 453; Her. im med., ὕδωρ συμβάλλεσϑαι, 4, 50; τὸ μὴ βεβαίως βλέφαρα συμβαλεῖν ὕπνῳ, die Augen schließen, Aesch. Ag. 15, vgl. 1267; δεξιὰς συμβαλεῖν ἀλλήλοις, Eur. L A. 58; auch συμβαλεῖν ἔπη κακά, Soph. Ai. 1304, vom Zank; vgl. ὅταν φίλοι φίλοισι συμβάλωσ' ἔριν, Eur. Med. 521; μάχην τινί, Bacch. 835 (s. unter 2); γυναιξὶ συμβάλλειν λόγους, I. A. 830; ῥινούς, Ar. Pax 1240; πρὸς ἀλλήλας ἱμάτια, Eccl. 446; σχοινία, Stricke zusammenflechten, -drehen, Pax 37; aufschütten, κριϑαὶ ἵπποις συμβεβλημέναι, Xen. An. 3, 4, 31. – Med. von dem Seinigen zusammenbringen, beisteuern, hergeben, τέμενος συμβάλλομαι, Pind. I. 1, 59; ὁλκάδα τινί, Einem sein Lastschiff mitgeben, Her. 3, 135; εἴς τι, πρός τι, wozu beisteuern, beitragen, 4, 50; ἡ τύχη οὐδὲν ἔλασσον συμβάλλεται ἐς τὸ ἐπαίρειν, Thuc. 3, 45; ὥςτε καὶ χρήματα συνεβάλλοντο αὐτῷ εἰς τὴν τροφὴν τῶν στρατιωτῶν, Xen. An. 1, 1, 9; dah. helfen wozu, Cyr. 2, 4, 21; μέγα εἴς τι, 1, 2, 8, vgl. 6, 1, 28; Plat. Rep. I, 331 b; daher wie bei uns dazu beitragen, die Ursache sein, τὸ μὴ ἀγανακτεῖν ἄλλα τέ μοι πολλὰ ξυμβάλλεται, Apol. 36 a; τινὶ εἴς τι, Pol. 2, 13, 1 u. oft; – auch zuweilen im act., οἱ συμβάλλοντες; sc. χρήματα, die Geld vorstrecken, die Gläubiger, D. Hal. 4, 9. 5, 62; übh. von Geldgeschäften, συμβόλαια συμβάλλειν, Plat. Rep. IV, 425 c Legg. XI, 922 a; οὐδ' ἑτέρῳ συμβέβληκε, Is. 5, 36; beisteuern, συμβάλλειν παιδὶ ἢ γυναικὶ πέρα μεδίμνου, 10, 10; übh. hinzufügen, συμβάλλεσϑαι γνώμας, seine Stimme zu denen der Uebrigen hinzufügen, Her. 8, 61; ξενίαν συνεβάλοντο, sie schlossen Gastfreundschaft, Xen. An. 6, 4, 35; λόγους περί τινος, Cyr. 2, 2, 21. – 2) im feindlichen Sinne, Menschen an einander, in Streit bringen, zum Kampf aufreizen, ἀμφοτέρους ϑεοὶ σύμβαλον, Il. 20, 55, u. vollständiger, ἐμὲ καὶ Μενέλαον συμβάλετε μάχεσϑαι, 3, 70; τινά τινι, Einen mit dem Andern kämpfen lassen, committere, Her. 3, 32. 5, 1; auch intr., an einander gerathen, handgemein werden, kämpfen, αὐτοὶ σύμβαλον μάχεσϑαι, sie geriethen an einander, um zu kämpfen, Il. 16, 565; u. so auch im med., σὺν δ' ἐβάλοντο μάχεσϑαι, 12, 377. – Uebh. im med. = zusammentreffen mit Einem, ihm begegnen, bes. im sync. aor., absolut, Il. 24, 709, ὁ δὲ ξύμβλητο γεραιὸς Νέστωρ 14, 39, u. gew. mit dem dat., Νέστορι δὲ ξύμβληντο, ib. 27, ἔνϑ' Ὕπνῳ ξύμβλητο, ib. 231; ὅτε κεν συμβλήσεαι αὐτῷ, 20, 335, vgl. Od. 6, 54. 10, 105; ξυμβλήμενος ἄλλος ὁδίτης, 11, 127. 15, 441; u. so im aor. act., τὼ ξυμβλήτην ἀλλήλοιϊν, 21, 15; so auch Aesch. Ἄρης Ἄρει συμβάλοι, Ch. 484; ἀγνὼς πρὸς ἀγνῶτ' εἶπε συμβαλὼν ἀνήρ, 666; ἔνϑα δίστομοι μάλιστα συμβάλλουσιν ἐμπόρων ὁδοί, die Wege treffen zusammen, Soph. O. C. 905; Einem ein Treffen liefern, Her. 1, 77. 80. 82. 103 u. oft; συνέβαλον Λακεδαιμονίοις μαχόμενοι, Plat. Menex. 242 a; πρὸς μάχην τοῖς ὑπεναντίοις, Pol. 10, 37, 4; εἰς μάχην, 3, 56, 6; τοῖς πολεμίοις, 1, 9, 7 u. oft. – 3) zusammenhalten, zusammenstellen, vergleichen, τί τινι, Her. 2, 10. 3, 160. 4, 53. 99; auch πρός τι, 3, 95. 4, 50; u. pass., συμβληϑῆναί τινι, 3, 125; auch med., τὸ Βαβυλώνιον πρὸς τὸ Εὐβοεικὸν τάλαντον συμβαλλεόμενον, 3, 95; πρὸς ἄλληλα, Plat. Theaet. 186 b; τί τινι, Hipp. mai. 289 b. Daher durch Vergleichung der Umstände auszumitteln suchen, einen Schluß daraus machen, vermuthen, folgern, errathen. συμβαλεῖν εὐμαρὲς ἦν τὸ αἷμα, es war leicht abzunehmen, zu errathen, Pind. N. 11, 33; τῷ δὲ τοῠτο συμβαλὼν ἔχεις, Soph. O. C. 1472. Gewöhnlich im med., entweder absol., Her. 4, 15. 45. 87. 7, 24. 184. 8, 30, vgl. Schäf. zu D. Hal. de C. V. p. 199, oder mit acc. c. inf., Her. 1, 68. 2, 33, 113. 5, 1. 6, 108. oder mit ὅτι, 3, 68, u. mit dem bloßen acc., errathen, durch Vermuthung herausbringen 4, 111. 6, 107; συμβαλοῠ γνώμην, überlege bei dir, Soph. O. C. 1153; οὐκοῠν ἐναργὲς, οῠτο συμβαλεῖν, ὅτι οἰχήσεται, Ar. Vesp. 50; ἣν οὐδ' ἂν εἷς γνοίη ποτ' οὐδ' ἂν ξυμβάλοι, 72; ῥᾴδιον συμβαλεῖν, Plat. Crat. 412 c; u. med., Rep. III, 398 c. Auch wie συντίϑεσϑαι, unter sich verabreden, συνεβάλοντο δὲ καὶ λόφον εἰς ὃν δέοι πάντας ἁλίζεσϑαι, Xen. An. 6, 1, 3. – 4) zusammenrechnen, zusammenzählen, Her. 6, 63. 65, u. pass., ἡ ὁδὸς ἀνὰ διηκόσια συμβέβληταί μοι, der Weg wird von mir auf zweihundert Stadien berechnet, 4, 101.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > συμ-βάλλω

  • 80 ἐπι-φέρω

    ἐπι-φέρω (s. φέρω), beibringen, herbeiführen; – a) im feindlichen Sinne, σοὶ – βαρείας χεῖρας ἐποίσει Il. 1, 89, wird Hand an dich legen, dich mißhandeln; Od. 16, 438, anfallen; δόρυ δεῠρο Aesch. Eum. 736; χϑόνα ἐς τήνδ' ἐποίσειν πολέμιον παντευχίαν Eur. Suppl. 1191, wie ἐπίφερε πολέμιον ὁρμάν Ar. Av. 344, was in Prosa πόλεμον ἐπιφέρειν heißt, τινί, Jem. mit Krieg überziehen, bekriegen, Her. 5, 81; Thuc. 1, 140; Xen. u. A.; auch ὅπλα, Thuc. 2, 18; Xen. Hell. 6, 3, 6; ἐπί τινα, D. Cass.; – δίκην τινί, Plat. Legg. XII, 943 d. – So auch πᾶσι δουλείαν ἐπέφερεν ὁ βάρβαρος Thuc. 3, 56; αἰτίαν, vorwerfen, d. i. Schuld geben, aufbürden, Her. 1, 26; Thuc. 3, 46; Plat. Legg. IX, 856 e; Dem. 23, 216; mit bestimmter Angabe des Vorwurfs, μωρίην τινί, Thorheit Schuld geben, Her. 1, 131; μανίην 6, 112; ἐπενείκασά οἱ μαχλοσύνην 4, 154; ἔγκλημα Eur. Or. 767; τὸ κοινῇ τοῖς φιλοσόφοις ἐπιτιμώμενον ἐπιφέρων αὐτῷ καὶ διαβάλλων Xen. Mem. 1, 2, 31; D. Cass. 50, 1 sagt sogar ἐπέφερεν αὐτῷ τὴν Κλεοπάτραν καὶ τοὺς παῖδας, warf ihm die Kleopatra vor. – Pass., τὴν ἐπενεχϑεῖσάν οἱ αἰτίην Her. 7, 231; ἀδικίας ἐπιφερομένης Thuc. 3, 42; – ψόγον, tadeln, ib. 1, 70; vgl. τίν' ἄρα μέμψιν ἐποίσει ἀνδρί Ar. Ran. 1253; δίκην Plat. Legg. XII, 943 d. – b) im guten Sinne, von guten Dingen, τιμήν Pind. Ol. 1, 31; bes. von Weihgeschenken, Opfern u. Spenden, die man den Göttern oder den Todten darbringt, Long. 2, 2; ἐπιφέρει τῷ αὑτοῦ ἕκαστος (νεκρῷ), ἤν τι βούληται Thuc. 2, 34; πάντων ἀπαρχάς 3, 59; τιμᾶν τὸν τάφον τοῦ πατρὸς τῷ πλήϑει καὶ τῷ κάλλει τῶν ἐπιφερομένων Isocr. 9, 1; τάφους μὴ τυγχάνοντας τῶν νομιζομένων σπάνει τῶν ἐποισόντων 14, 61; τῷ νεκρῷ στέφανον Plut. Pericl. 36; vgl. Schol. Ar. Plut. 678; – ταφὴν ἔς τινα, bestatten, App. B. C. 1, 73; – ὀργάς τινι, seine Neigung darbringen, ihm zu Gefallen sein, Thuc. 8, 83, wo der Schol. auch eine Stelle aus Cratin. beibringt. Ueberh. beibringen, zubringen, τὸ ἐναντίον αὐτῷ Plat. Phaed. 104 e; ὄνομά τινι, beilegen, Polit. 307 b u. öfter; χρώματά τινι Soph. 251 a; φάρμακον Ep. VIII, 354 b; ὑπερβολήν τινος, steigern, Thuc. 3, 82; λέξις ἐπιφέρεται πράγμασι, der Ausdruck wird bei den Dingen angewendet, Plut. de audit. 5. Auch = als Beiwort brauchen, Arist. rhet. 3, 6; eines Andern Worte beibringen, anführen, übh. vortragen, Sp.; – ψῆφον, abstimmen, Dion. Hal. 2, 14. – Ar. Equ. 837 ζηλῶ σε τῆς εὐγλωττίας· εἰ γὰρ ὧδ' ἐπιφέρεις, μέγιστος Ἑλλήνων ἔσει, absolut, entweder wenn du die Zungenfertigkeit so als Waffe führst, oder von einem Fechterausdrucke, ἐπιφέρειν πληγάς, wenn du so losschlägst. – Med. oder pass., – a) darauf zustürzen, andringen, ἐπιφερομένη ναῦς Her. 8, 90, vgl. 2, 96; von Soldaten, Thuc. 4, 67; τινί, 3, 23; absolut, Plat. Legg. IV, 706 c. Vom Meere, ὅταν χειμὼν ᾖ καὶ ϑάλαττα μεγάλη ἐπιφέρηται, wenn das Meer hoch geht u. an das Schiff schlägt, Xen. An. 5, 8, 20; vom Adler, ἐπιφερόμενος ἔπαισε τὸν λαγώ Cyr. 2, 4, 19; mit Worten anfahren, Her. 8, 61; πολλῶν ἐπιφερομένων πάλιν βοηϑεῖν, mit Heftigkeit verlangen, daß, Pol. 29, 9, 5. – b) darauf-, hinterherkommen, folgen, τὰ ἐπιφερόμενα προδεικνύουσι Her. 1, 209, das Zukünftige, vgl. 3, 16, wo, wie in φόβος τῶν ἐπιφερομένων κακῶν Antiph. 2 α 7, zugleich das drohend Herankommende darin liegt; ἡ ἐπιφερομένη ϑερεία Pol. 1, 25, 7, der folgende Sommer; χρεῖαι 3, 88, 2. – c) mit sich bringen, Plut. Thes. 17 u. A.; bes. von der Frau, dem Manne als Mitgift zubringen, οὐδὲν ἐπιφερομένη Lys. 19, 14; τάλαντον ἐπενεγκαμένη προῖκα Dem. 40, 19, öfter.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἐπι-φέρω

Страницы

См. также в других словарях:

  • τινί — τινι , τις any one dat sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τίνι — τίς dat sg τινι , τις any one dat sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τινι — τις any one dat sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • γίνομαι — (AM γίγνομαι και γίνομαι) 1. δημιουργούμαι, αποκτώ ζωή, υπόσταση 2. (για γεωργικά προϊόντα) παράγομαι 3. συμβαίνω, πραγματοποιούμαι 4. καθίσταμαι, αποβαίνω 5. είμαι, υπάρχω 6. (για αριθμητικά ποσά) προκύπτω, εξάγομαι από πράξεις ή υπολογισμό 7.… …   Dictionary of Greek

  • επιφέρω — (AM ἐπιφέρω) νεοελλ. 1. επενεργώ, επιδρώ για δεύτερη φορά («θα επιφέρουμε τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο») 2. αναφέρω συμπληρωματικά, επιλέγω, προσθέτω («επιφέρει παραδείγματα που ενισχύουν τους ισχυρισμούς του») 3. (για επιστολή) μεταφέρω… …   Dictionary of Greek

  • συνάπτω — ΝΜΑ, και αττ. τ. ξυνάπτω Α [ἅπτω] συνδέω, συνενώνω, συναρμόζω νεοελλ. 1. (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) συνημμένος, η, ο προσαρτημένος, ενωμένος με άλλον («συνημμένο έγγραφο») 2. φρ. α) «συνάπτω σχέσεις» i) δημιουργώ φιλικές σχέσεις, πιάνω φιλία… …   Dictionary of Greek

  • τίθημι — ΝΜΑ (μέσ. παθ.) τίθεμαι τοποθετούμαι νεοελλ. (κυρίως σε φρ.) α) «τίθεμαι επικεφαλής» i) μπαίνω πρώτος στη σειρά ii) μτφ. γίνομαι αρχηγός, προΐσταμαι β) «τίθεμαι επί ποδός» δραστηριοποιούμαι, κινητοποιούμαι γ) «τίθεμαι επί το έργον» καταπιάνομαι… …   Dictionary of Greek

  • χάρη — Η με διάταγμα του Προέδρου της Δημοκρατίας μη εκτέλεση ή ελάττωση ποινής που επιβλήθηκε με αμετάκλητη καταδικαστική απόφαση. Θεωρείται ιδιότυπος θεσμός και είναι προνόμιο του αρχηγού του κράτους, ο οποίος επεμβαίνει με αυτό τον τρόπο στον τομέα… …   Dictionary of Greek

  • παρέχω — ΝΜΑ 1. δίνω κάτι σε κάποιον, εγχειρίζω («δῶρα μέν, αἰ κ ἐθέλησθα, παρασχέμεν», Ομ. Ιλ.) 2. προμηθεύω, χορηγώ 3. προξενώ, προκαλώ (α. «η παρουσία σου μάς παρέχει ευχαρίστηση» β. «ἀλλήλησι γέλω τε καὶ εύφροσύνην παρέχουσι», Ομ. Οδ.) 4. προσφέρω (α …   Dictionary of Greek

  • φέρω — ΝΜΑ, και φέρνω Ν, και δωρ. τ. φάρω Α 1. κρατώ ή σηκώνω κάτι πάνω μου, βαστάζω (α. «φέρει έναν βαρύ σάκο στους ώμους του» β. «φέρων άξονας» γ. «χερσὶν εὐθὺς διψίαν φέρει κόνιν», Σοφ. δ. «μέγα ἔργον, ὅ οὐ δύο γ ἄνδρε φέροιεν», Ομ. Ιλ.) 2. έχω (α.… …   Dictionary of Greek

  • όνησις — ὄνησις, εως και δωρ. τ. ὄνασις, ιος, ἡ (Α) 1. χρησιμότητα, ωφέλεια, κέρδος 2. απόλαυση, ευτυχία 3. φρ. α) «ὄνασίς ἐστί τινι» ωφέλεια ή χαρά για κάποιον β) «ἔπ ὄνασίν τινι» και «εἰς ὄνασίν τίνος» για τη χαρά και την ευτυχία κάποιου γ) «ὄνησιν ἔχω» …   Dictionary of Greek

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»