without+either+(of+them)

una bocanada de aire fresco — a breath of fresh air

parece que me falta el aire — I feel as if I can't breathe

ir a la montaña a respirar aire puro — to go to the hills where the air is pure

la fruta se deja secar al aire — the fruit is left to dry uncovered

un vestido con la espalda al aire — a backless dress

todo está en el aire hasta que se conozcan los resultados — it's all up in the air until the results are known

la polémica estaba en el aire — controversy hung in the air

dejar una pregunta/problema en el aire — to leave a question/an issue up in the air

le gusta la vida al aire libre — she loves the outdoor life

actividades al aire libre — outdoor activities

todas las esperanzas de paz han volado por los aires — all hopes of peace have been dashed

a mi/tu/su aire —

aprendieron a su aire — they learned in their own way

le gusta hacer las cosas a su aire — he likes to do things his own way

eso le permitió trabajar a su aire — that enabled her to work the way she wanted

darle un aire a algn —

le dio un aire y perdió el habla — he had a stroke and lost the power of speech

aire acondicionado — air conditioning

un vehículo con aire acondicionado — an air-conditioned vehicle

aire comprimido — compressed air

una escopeta de aire comprimido — an air rifle

aire detonante — firedamp

aire líquido — liquid air

no corre nada de aire — there isn't a breath of wind

entra mucho aire por la puerta — there's a strong draught coming in through the door

hoy hace mucho aire — it's very windy today

entraba un aire muy agradable de la calle — there was a lovely breeze coming in from the street

la prensa no da aire al éxito del gobierno — the press is giving no coverage to the government's success

darse aire — to fan o.s.

los techos altos le daban un aire señorial a la casa — high ceilings gave a stately air to the house

le respondió con aire cansado — he replied wearily

su cara tiene un aire familiar — there's something familiar about his face

tienen aire de no haber roto un plato en su vida — they look as if butter wouldn't melt in their mouths

no te des esos aires de suficiencia conmigo — don't get on your high horse with me

¿no le notas un aire con Carlos? — don't you think he looks a bit like Carlos?

aire de familia — family resemblance, family likeness

las lentejas me provocan mucho aire — lentils give me a lot of wind

dio unos pases de muleta con buen aire — he did a few stylish passes with the cape

música con aires populares — music with popular airs

sintió que le faltaba el aire — she felt as if she was going to suffocate

para que entre un poco de aire — to let some (fresh) air in

salir a tomar el aire — to go outside for a breath of fresh air

ponerles aire a las ruedas — to put some air in the tires

se elevó por los aires — it rose up into the air

al aire libre — outdoors, in the open air

un vestido con la espalda al aire — a backless dress

deja la herida al aire — leave the wound uncovered

disparar un tiro al aire — to fire a shot into the air

no corre nada de aire — there's not a breath of wind

estar en el aire — to be on the air

en el aire — on air

tiene un aire aristocrático — she has an aristocratic air

un rostro con un aire infantil — a face with a childish look to it

sus composiciones tienen un aire melancólico — her compositions have a melancholy feel to them

esto tiene todo el aire de tratarse de una broma — this looks for all the world like a joke

la protesta tomó aires de revuelta — the protest began to look like a revolt

le encuentro un aire a Alberto — I think he looks (a little) like Alberto

tienen un aire — they look a bit alike

sintió que le faltaba el aire — she felt as if she was going to suffocate

para que entre un poco de aire — to let some (fresh) air in

salir a tomar el aire — to go outside for a breath of fresh air

ponerles aire a las ruedas — to put some air in the tires

se elevó por los aires — it rose up into the air

al aire libre — outdoors, in the open air

un vestido con la espalda al aire — a backless dress

deja la herida al aire — leave the wound uncovered

disparar un tiro al aire — to fire a shot into the air

no corre nada de aire — there's not a breath of wind

estar en el aire — to be on the air

en el aire — on air

tiene un aire aristocrático — she has an aristocratic air

un rostro con un aire infantil — a face with a childish look to it

sus composiciones tienen un aire melancólico — her compositions have a melancholy feel to them

esto tiene todo el aire de tratarse de una broma — this looks for all the world like a joke

la protesta tomó aires de revuelta — the protest began to look like a revolt

le encuentro un aire a Alberto — I think he looks (a little) like Alberto

tienen un aire — they look a bit alike

ни он, ни она не будет там — neither he nor she will be there

они не видели ни его, ни её — they saw neither him nor her

ни за ни против — neither for nor against

ни тот ни другой — neither (the one nor the other):

ни та ни другая сторона (+ не) — neither side

ни рыба ни мясо — neither fish nor fowl

это ни к селу ни к городу — that is neither here nor there

не упало ни (одной, единой) капли — not a (single) drop fell

ни шагу дальше! — not a step further!

ни души на улице — not a soul in the street

ни разу не видел его — never saw him

ни слова больше! — not another word!

ни один из них (+ не) — none of them

ни один из ста, из тысячи (+ не) — not one in a hundred, in a thousand

ни один человек не может сделать это — nobody can do that

не мог найти ни одного примера — could not find a single instance

не пропустил ни одной лекции — did not miss a single lecture

ни в какой книге он не мог найти этого — he could find that in no book, he could not find that in any book (whatever)

не приводится ни в какой другой книге — is given in no other book

не зависит ни от каких обстоятельств — does not depend on any circumstances (whatever)

он ни с кем не советовался — he consulted nobody, he did not consult anybody

он ни на кого не полагается — he relies on nobody

ни в чём не сомневался — doubted nothing, did not doubt anything

ни на что не годится — is good for nothing

он это ни на что не променяет — he will not exchange it for anything

он получил это ни за что — he got it for nothing

он ни за что не догадается — he will never guess

ни на чём не основанный — groundless

ни за какие деньги! — not for anything!

ни за что на свете! — not for the world!

ни за что на свете не стал бы делать этого — would not do it for the world

and in the form ni: DVM NI MINVS VIGINTI ADSIENT,

DVM NE AMPLIOREM MODVM PRATORVM HABEANT QVAM, etc.,

ne sues quidem id velint, non modo ipse,

ne in oppidis quidem... ne in fanis quidem,

Philippus non item: itaque ne nos quidem,

nulla ne minima quidem aura fluctus commovente,

non potest dici satis, ne cogitari quidem, quantum, etc.,

vita beata, quam ne in deo quidem esse censes, nisi, etc.,

ut in foro et in judicio... ne non timere quidem sine aliquo timore possimus,

ne tondere quidem Vellera possunt,

so after a negative, repeating it with emphasis: non enim praetereundum est ne id quidem,

nulla species ne excogitari quidem potest ornatior,

non praetermittam ne illud quidem,

Caesar negat se ne Graeca quidem meliora legisse,

numquam illum ne minima quidem re offendi,

sine quā ne intellegi quidem ulla virtus potest,

neque enim ipsius quidem regis abhorrebat animus,

VECTIGAL INVITEI DARE NEI DEBENTO,

art. ni, II.: abi, ne jura: satis credo,

ah, ne saevi tantopere,

impius ne audeto placare donis iram deorum,

ne, pueri, ne tanta animis assuescite bella,

ne me moveatis,

si certum est facere, facias: verum ne post conferas Culpam in me,

si denique veritas extorquebit, ne repugnetis,

ne pudori Sit tibi Musa lyrae sollers,

ne istuc Juppiter Opt. Max. sirit, etc.,

illud utinam ne vere scriberem!

ne vivam, si scio,

sed ne vivam, si tibi concedo,

ne sim salvus, si aliter scribo ac sentio,

ego enim, etc.,

pugnes omnino, sed cum adversario facili. Ne sit sane: videri certe potest,

ne sit sane summum malum dolor: malum certe est,

ne sint in senectute vires: ne postulantur quidem vires a senectute,

ne sit igitur sol, ne luna, ne stellae, quoniam nihil esse potest, nisi quod attigimus aut vidimus,

nec porro malum, quo aut oppressus jaceas, aut, ne opprimare, mente vix constes?

sint sane liberales ex sociorum fortunis, sint misericordes in furibus aerarii, ne illi sanguinem nostrum largiantur, etc.,

vix incedo inanis, ne ire posse cum onere existumes,

haec mihi nunc cura est maxima, ut ne cui meae Longinquitas aetatis obstet,

ego, pol, te ulciscar, ut ne impune nos illuseris,

excitandam esse animadversionem et diligentiam, ut ne quid inconsiderate negligenterque agamus,

equidem soleo dare operam, ut de suā quisque re me ipse doceat, et, ut ne quis alius assit, quo, etc.,

quam plurimis de rebus ad me velim scribas, ut prorsus ne quid ignorem,

ut causae communi salutique ne deessent,

lata lex est, ne auspicia valerent, ut omnibus fastis diebus legem ferri liceret: ut lex Aelia, lex Fufia ne valeret,

vos orant atque obsecrant, judices, ut in actore causae suae deligendo vestrum judicium ab suo judicio ne discrepet,

ego id agam, mihi qui ne detur,

moxque ad aram, quo ne hostis dolum persentisceret, aversusque a duce assistit,

omitto innumerabiles viros, quorum singuli saluti huic civitati fuerunt... ne quis se aut suorum aliquem praetermissum queratur,

Caesarem complexus obsecrare coepit, ne quid gravius in fratrem statueret,

vide sis, ne quid imprudens ruas,

considera, ne in alienissimum tempus cadat adventus tuus,

Cocceius, vide, ne frustretur,

metuo et timeo, ne hoc tandem propalam flat,

timeo ne malefacta mea sint inventa omnia,

vereor ne quid Andria apportet mali,

metuebat ne indicarent,

mater cruciatur et sollicita est, ne filium spoliatum omni dignitate conspiciat,

hic ne quid mihi prorogetur, horreo,

id paves, ne ducas tu illam, tu autem ut ducas,

esse metus coepit, ne, etc.,

terruit gentīs, grave ne rediret Saeculum Pyrrhae,

non periclumst, nequid recte monstres,

pavor ceperat milites, ne mortiferum esset vulnus,

vereor ne exercitum firmum habere non possit,

unum vereor ne senatus Pompeium nolit dimittere,

timeo ne non impetrem,

non vereor, ne quid temere facias,

timere non debeo, ne non iste illā cruce dignus judicetur,

qui cavet, ne decipiatur, etc.,

cavete, judices, ne nova proscriptio instaurata esse videatur,

v. caveo: casus quidam ne facerem impedivit,

unus ne caperetur urbs causa fuit,

which is always, in classic Latin, the first word of the clause (ante- class. after other words: sine dote uxoremne?

meministine me in senatu dicere? etc.,

potestne rerum major esse dissensio?

tune id veritus es?

jamne vides, belua, jamne sentis? etc.,

quid, si etiam falsum illud omnino est? tamenne ista tam absurda defendes?

quiane auxilio juvat ante levatos?

tun' te audes Sosiam esse dicere?

valuistin?

satin habes, si feminarum nulla'st: quam aeque diligam?

pergin autem?

vin commutemus?

so quin for quine,

utine adveniens vomitum excutias mulieri?

sin, saluti quod tibi esse censeo, id. consuadeo,

ut videamus, satisne ista sit justa defectio,

Publilius iturusne sit in Africam et quando, ex Aledio scire poteris,

videto vasa, multane sient,

quem imitari possimusne, ipse liber erit indicio,

quone malo mentem concussa? Timore deorum,

uterne Ad casus dubios fidet sibi certius?

illa rogare: Quantane?

misine ego ad te epistulam?

rectene interpretor sententiam tuam,

potestne virtus servire?

potesne dicere?

est etiam illa distinctio, utrum illudne non videatur aegre ferendum... an, etc.,

sed utrum strictimne attonsurum dicam esse an per pectinem, nescio,

Smyrna quid et Colophon? Majora minorane fama?

ut in incerto fuerit, vicissent victine essent,

cum interrogaretur, utrum pluris patrem matremne faceret,

ne ego homo infelix fui, Qui non alas intervelli,

ne ego haud paulo hunc animum malim quam, etc.,

ne ego, inquam, si ita est, velim tibi eum placere quam maxime,

ne iste,

ne tu hercle,

edepol ne ego,

edepol ne tu,

ne ista edepol,

ne istuc mecastor,

ne ille, medius fidius,

medius fidius ne tu,

edepol ne meam operam, etc.,

and in the form ni: DVM NI MINVS VIGINTI ADSIENT,

DVM NE AMPLIOREM MODVM PRATORVM HABEANT QVAM, etc.,

ne sues quidem id velint, non modo ipse,

ne in oppidis quidem... ne in fanis quidem,

Philippus non item: itaque ne nos quidem,

nulla ne minima quidem aura fluctus commovente,

non potest dici satis, ne cogitari quidem, quantum, etc.,

vita beata, quam ne in deo quidem esse censes, nisi, etc.,

ut in foro et in judicio... ne non timere quidem sine aliquo timore possimus,

ne tondere quidem Vellera possunt,

so after a negative, repeating it with emphasis: non enim praetereundum est ne id quidem,

nulla species ne excogitari quidem potest ornatior,

non praetermittam ne illud quidem,

Caesar negat se ne Graeca quidem meliora legisse,

numquam illum ne minima quidem re offendi,

sine quā ne intellegi quidem ulla virtus potest,

neque enim ipsius quidem regis abhorrebat animus,

VECTIGAL INVITEI DARE NEI DEBENTO,

art. ni, II.: abi, ne jura: satis credo,

ah, ne saevi tantopere,

impius ne audeto placare donis iram deorum,

ne, pueri, ne tanta animis assuescite bella,

ne me moveatis,

si certum est facere, facias: verum ne post conferas Culpam in me,

si denique veritas extorquebit, ne repugnetis,

ne pudori Sit tibi Musa lyrae sollers,

ne istuc Juppiter Opt. Max. sirit, etc.,

illud utinam ne vere scriberem!

ne vivam, si scio,

sed ne vivam, si tibi concedo,

ne sim salvus, si aliter scribo ac sentio,

ego enim, etc.,

pugnes omnino, sed cum adversario facili. Ne sit sane: videri certe potest,

ne sit sane summum malum dolor: malum certe est,

ne sint in senectute vires: ne postulantur quidem vires a senectute,

ne sit igitur sol, ne luna, ne stellae, quoniam nihil esse potest, nisi quod attigimus aut vidimus,

nec porro malum, quo aut oppressus jaceas, aut, ne opprimare, mente vix constes?

sint sane liberales ex sociorum fortunis, sint misericordes in furibus aerarii, ne illi sanguinem nostrum largiantur, etc.,

vix incedo inanis, ne ire posse cum onere existumes,

haec mihi nunc cura est maxima, ut ne cui meae Longinquitas aetatis obstet,

ego, pol, te ulciscar, ut ne impune nos illuseris,

excitandam esse animadversionem et diligentiam, ut ne quid inconsiderate negligenterque agamus,

equidem soleo dare operam, ut de suā quisque re me ipse doceat, et, ut ne quis alius assit, quo, etc.,

quam plurimis de rebus ad me velim scribas, ut prorsus ne quid ignorem,

ut causae communi salutique ne deessent,

lata lex est, ne auspicia valerent, ut omnibus fastis diebus legem ferri liceret: ut lex Aelia, lex Fufia ne valeret,

vos orant atque obsecrant, judices, ut in actore causae suae deligendo vestrum judicium ab suo judicio ne discrepet,

ego id agam, mihi qui ne detur,

moxque ad aram, quo ne hostis dolum persentisceret, aversusque a duce assistit,

omitto innumerabiles viros, quorum singuli saluti huic civitati fuerunt... ne quis se aut suorum aliquem praetermissum queratur,

Caesarem complexus obsecrare coepit, ne quid gravius in fratrem statueret,

vide sis, ne quid imprudens ruas,

considera, ne in alienissimum tempus cadat adventus tuus,

Cocceius, vide, ne frustretur,

metuo et timeo, ne hoc tandem propalam flat,

timeo ne malefacta mea sint inventa omnia,

vereor ne quid Andria apportet mali,

metuebat ne indicarent,

mater cruciatur et sollicita est, ne filium spoliatum omni dignitate conspiciat,

hic ne quid mihi prorogetur, horreo,

id paves, ne ducas tu illam, tu autem ut ducas,

esse metus coepit, ne, etc.,

terruit gentīs, grave ne rediret Saeculum Pyrrhae,

non periclumst, nequid recte monstres,

pavor ceperat milites, ne mortiferum esset vulnus,

vereor ne exercitum firmum habere non possit,

unum vereor ne senatus Pompeium nolit dimittere,

timeo ne non impetrem,

non vereor, ne quid temere facias,

timere non debeo, ne non iste illā cruce dignus judicetur,

qui cavet, ne decipiatur, etc.,

cavete, judices, ne nova proscriptio instaurata esse videatur,

v. caveo: casus quidam ne facerem impedivit,

unus ne caperetur urbs causa fuit,

which is always, in classic Latin, the first word of the clause (ante- class. after other words: sine dote uxoremne?

meministine me in senatu dicere? etc.,

potestne rerum major esse dissensio?

tune id veritus es?

jamne vides, belua, jamne sentis? etc.,

quid, si etiam falsum illud omnino est? tamenne ista tam absurda defendes?

quiane auxilio juvat ante levatos?

tun' te audes Sosiam esse dicere?

valuistin?

satin habes, si feminarum nulla'st: quam aeque diligam?

pergin autem?

vin commutemus?

so quin for quine,

utine adveniens vomitum excutias mulieri?

sin, saluti quod tibi esse censeo, id. consuadeo,

ut videamus, satisne ista sit justa defectio,

Publilius iturusne sit in Africam et quando, ex Aledio scire poteris,

videto vasa, multane sient,

quem imitari possimusne, ipse liber erit indicio,

quone malo mentem concussa? Timore deorum,

uterne Ad casus dubios fidet sibi certius?

illa rogare: Quantane?

misine ego ad te epistulam?

rectene interpretor sententiam tuam,

potestne virtus servire?

potesne dicere?

est etiam illa distinctio, utrum illudne non videatur aegre ferendum... an, etc.,

sed utrum strictimne attonsurum dicam esse an per pectinem, nescio,

Smyrna quid et Colophon? Majora minorane fama?

ut in incerto fuerit, vicissent victine essent,

cum interrogaretur, utrum pluris patrem matremne faceret,

ne ego homo infelix fui, Qui non alas intervelli,

ne ego haud paulo hunc animum malim quam, etc.,

ne ego, inquam, si ita est, velim tibi eum placere quam maxime,

ne iste,

ne tu hercle,

edepol ne ego,

edepol ne tu,

ne ista edepol,

ne istuc mecastor,

ne ille, medius fidius,

medius fidius ne tu,

edepol ne meam operam, etc.,

and in the form ni: DVM NI MINVS VIGINTI ADSIENT,

DVM NE AMPLIOREM MODVM PRATORVM HABEANT QVAM, etc.,

ne sues quidem id velint, non modo ipse,

ne in oppidis quidem... ne in fanis quidem,

Philippus non item: itaque ne nos quidem,

nulla ne minima quidem aura fluctus commovente,

non potest dici satis, ne cogitari quidem, quantum, etc.,

vita beata, quam ne in deo quidem esse censes, nisi, etc.,

ut in foro et in judicio... ne non timere quidem sine aliquo timore possimus,

ne tondere quidem Vellera possunt,

so after a negative, repeating it with emphasis: non enim praetereundum est ne id quidem,

nulla species ne excogitari quidem potest ornatior,

non praetermittam ne illud quidem,

Caesar negat se ne Graeca quidem meliora legisse,

numquam illum ne minima quidem re offendi,

sine quā ne intellegi quidem ulla virtus potest,

neque enim ipsius quidem regis abhorrebat animus,

VECTIGAL INVITEI DARE NEI DEBENTO,

art. ni, II.: abi, ne jura: satis credo,

ah, ne saevi tantopere,

impius ne audeto placare donis iram deorum,

ne, pueri, ne tanta animis assuescite bella,

ne me moveatis,

si certum est facere, facias: verum ne post conferas Culpam in me,

si denique veritas extorquebit, ne repugnetis,

ne pudori Sit tibi Musa lyrae sollers,

ne istuc Juppiter Opt. Max. sirit, etc.,

illud utinam ne vere scriberem!

ne vivam, si scio,

sed ne vivam, si tibi concedo,

ne sim salvus, si aliter scribo ac sentio,

ego enim, etc.,

pugnes omnino, sed cum adversario facili. Ne sit sane: videri certe potest,

ne sit sane summum malum dolor: malum certe est,

ne sint in senectute vires: ne postulantur quidem vires a senectute,

ne sit igitur sol, ne luna, ne stellae, quoniam nihil esse potest, nisi quod attigimus aut vidimus,

nec porro malum, quo aut oppressus jaceas, aut, ne opprimare, mente vix constes?

sint sane liberales ex sociorum fortunis, sint misericordes in furibus aerarii, ne illi sanguinem nostrum largiantur, etc.,

vix incedo inanis, ne ire posse cum onere existumes,

haec mihi nunc cura est maxima, ut ne cui meae Longinquitas aetatis obstet,

ego, pol, te ulciscar, ut ne impune nos illuseris,

excitandam esse animadversionem et diligentiam, ut ne quid inconsiderate negligenterque agamus,

equidem soleo dare operam, ut de suā quisque re me ipse doceat, et, ut ne quis alius assit, quo, etc.,

quam plurimis de rebus ad me velim scribas, ut prorsus ne quid ignorem,

ut causae communi salutique ne deessent,

lata lex est, ne auspicia valerent, ut omnibus fastis diebus legem ferri liceret: ut lex Aelia, lex Fufia ne valeret,

vos orant atque obsecrant, judices, ut in actore causae suae deligendo vestrum judicium ab suo judicio ne discrepet,

ego id agam, mihi qui ne detur,

moxque ad aram, quo ne hostis dolum persentisceret, aversusque a duce assistit,

omitto innumerabiles viros, quorum singuli saluti huic civitati fuerunt... ne quis se aut suorum aliquem praetermissum queratur,

Caesarem complexus obsecrare coepit, ne quid gravius in fratrem statueret,

vide sis, ne quid imprudens ruas,

considera, ne in alienissimum tempus cadat adventus tuus,

Cocceius, vide, ne frustretur,

metuo et timeo, ne hoc tandem propalam flat,

timeo ne malefacta mea sint inventa omnia,

vereor ne quid Andria apportet mali,

metuebat ne indicarent,

mater cruciatur et sollicita est, ne filium spoliatum omni dignitate conspiciat,

hic ne quid mihi prorogetur, horreo,

id paves, ne ducas tu illam, tu autem ut ducas,

esse metus coepit, ne, etc.,

terruit gentīs, grave ne rediret Saeculum Pyrrhae,

non periclumst, nequid recte monstres,

pavor ceperat milites, ne mortiferum esset vulnus,

vereor ne exercitum firmum habere non possit,

unum vereor ne senatus Pompeium nolit dimittere,

timeo ne non impetrem,

non vereor, ne quid temere facias,

timere non debeo, ne non iste illā cruce dignus judicetur,

qui cavet, ne decipiatur, etc.,

cavete, judices, ne nova proscriptio instaurata esse videatur,

v. caveo: casus quidam ne facerem impedivit,

unus ne caperetur urbs causa fuit,

which is always, in classic Latin, the first word of the clause (ante- class. after other words: sine dote uxoremne?

meministine me in senatu dicere? etc.,

potestne rerum major esse dissensio?

tune id veritus es?

jamne vides, belua, jamne sentis? etc.,

quid, si etiam falsum illud omnino est? tamenne ista tam absurda defendes?

quiane auxilio juvat ante levatos?

tun' te audes Sosiam esse dicere?

valuistin?

satin habes, si feminarum nulla'st: quam aeque diligam?

pergin autem?

vin commutemus?

so quin for quine,

utine adveniens vomitum excutias mulieri?

sin, saluti quod tibi esse censeo, id. consuadeo,

ut videamus, satisne ista sit justa defectio,

Publilius iturusne sit in Africam et quando, ex Aledio scire poteris,

videto vasa, multane sient,

quem imitari possimusne, ipse liber erit indicio,

quone malo mentem concussa? Timore deorum,

uterne Ad casus dubios fidet sibi certius?

illa rogare: Quantane?

misine ego ad te epistulam?

rectene interpretor sententiam tuam,

potestne virtus servire?

potesne dicere?

est etiam illa distinctio, utrum illudne non videatur aegre ferendum... an, etc.,

sed utrum strictimne attonsurum dicam esse an per pectinem, nescio,

Smyrna quid et Colophon? Majora minorane fama?

ut in incerto fuerit, vicissent victine essent,

cum interrogaretur, utrum pluris patrem matremne faceret,

ne ego homo infelix fui, Qui non alas intervelli,

ne ego haud paulo hunc animum malim quam, etc.,

ne ego, inquam, si ita est, velim tibi eum placere quam maxime,

ne iste,

ne tu hercle,

edepol ne ego,

edepol ne tu,

ne ista edepol,

ne istuc mecastor,

ne ille, medius fidius,

medius fidius ne tu,

edepol ne meam operam, etc.,

is dictu'st ollis popularibus olim Qui tum vivebant homines,

quod tum erat res in pecore et locorum possessionibus, i. e. Romuli temporibus,

cum illi male dicerent, quod tum fieri licebat, i. e. Periclis temporibus,

erat omnino tum mos ut faciles essent in suum cuique tribuendo,

vastae tum in his locis solitudines erant,

44, 9, 4: ut tum erant tempora,

39, 6, 7 and 9.—With illis temporibus: nam jam tum illis temporibus fortius... loquebantur quam pugnabant,

insigneita fere tum milia militum octo Duxit,

ardere censui aedis: ita tum confulgebant,

jam duo restabant fata tum,

5, 942: atque huic anno proximus Sulla consule et Pompejo fuit. Tum P. Sulpicii in tribunatu, cottidie contionantis, totum genus dicendi cognovimus,

scribit Eudemum Pheras venisse, quae erat urbs in Thessalia tum admodum nobilis,

hi tum in Asia rhetorum principes,

hoc tum veritus Caesar Pharum prehendit,

eodem anno a Campanis Cumae, quam Graeci tum urbem tenebant, capiuntur,

2, 37, 7: praetores tum duos Latium habebat,

Aemilius, cujus tum fasces erant, dictatorem dixit,

1, 7, 12: tum Athenis perpetui archontes esse desierunt,

tum Cimbri et Teutoni transcendere Rhenum,

non timido, non ignavo cessare tum licuit,

Archiae, qui tum maximum magistratum Thebis obtinebat,

quae nox omnium temporum conjurationis acerrima fuit. Tum Catilinae dies exeundi, tum ceteris manendi condicio, tum descriptio... constituta est, tum tuus pater, etc.,

quaesivit ex lege illa Cornelia quae tum erat,

cum sententias Oppianicus, quae tum erat potestas, palam ferri velle dixisset,

Caere, opulento tum oppido,

praetores aerarii (nam tum a praetoribus tractabatur aerarium), etc.,

nunc is factu's qui tum non eras,

tu nunc tibi Id laudi ducis quod tum fecisti inopia?

quae tabula, tum imperio tuo revulsa, nunc a me tamen reportata est,

tum imperator populi Romani deos patrios reportabat, nunc praetor ejusdem populi eosdem illos deos... auferebat,

itaque tum eos exire jussit. Post autem e provincia litteras ad conlegium misit, se, etc.,

itaque ut tum carere rege, sic pulso Tarquinio nomen regis audire non poterat,

sicut legatorum antea, ita tum novorum colonorum caede imbutis armis,

21, 17, 1: et tum sicca, prius celeberrima fontibus, Ide,

ut tum accidit,

foedera alia aliis legibus, ceterum eodem modo omnia fiunt. Tum ita factum accepimus,

quis tum non ingemuit?

ne tum quidem hominum venustatem et facetias perspicere potuisti? i. e. cum coronam auream imponebant,

nunc agendum est subtilius,

itaque tum Stajenus condemnatus est,

M. Porcius Cato qui, asper ingenio, tum lenem mitemque senatorem egit,

sed tum supplicia dis... decernuntur,

Graecia tum potuit Priamo quoque flenda videri,

With the occasion referred to specified in the same clause: Manlius... ex petulanti scurra in discordiis civitatis ad eam columnam tum suffragiis populi pervenerat,

emisti tum in naufragio hujus urbis... tum, inquam, emisti ut, etc.,

so repeated seven times,

atque hoc tum judicio facto... tamen Avitus Oppianicum reum statim non facit,

itaque tum ille inopia et necessitate coactus ad Caepasios confugit,

quando autem se, si tum non sint, pares hostibus fore?

(dixit Sempronius)... nec tum agrum plebi, sed sibi invidiam quaeri,

moenia eos tum transcendere non Italiae modo, sed etiam urbis Romanae,

tum denique tauros in gregem redigo (after Lyra rises),

qui (porci) a partu decimo die habentur puri, ab eo appellantur sacres, quod tum ad sacrificium idonei habentur primum,

deinde cibum sequitur somnus... quia plurima tum se corpora conturbant (i. e. cum cibum ceperunt),

4, 1030: quam regionem cum superavit animus... finem altius se efferendi facit. Tum enim sui similem et levitatem et calorem adeptus... nullam in partem movetur,

fuisset tum illos mi aegre aliquot dies,

ego C. Caesaris laudibus desim, quas, etc.? Tum hercule me confitear non judicium aliquod habuisse,

tum illos existimabo non desperatione formidavisse genus hoc,

tum ego te primus hortarer, etc.,

ut sit satius perdere Quam aut nunc manere tam diu, aut tum persequi,

jam nunc mente prospicio quae tum studia hominum, qui concursus futuri sint,

tum meae... Vocis accedet bona pars,

quom videbis, tum scies,

Tum igitur aquae erit tibi cupido, etc.,

confer sudantes, ructantes, refertos epulis... tum intelleges, etc.,

agedum, dictatorem creemus... Pulset tum mihi lictorem qui sciet, etc.,

otherwise deinde, postea, etc., are used): tum cum corde suo divum pater atque hominum rex Effatur, etc.,

dico ei quo pactod eam viderim erilem nostram filiam sustollere. Extimuit tum illa,

tum renascentes eis sexto anno impleri,

dixerat hoc ille, cum puer nuntiavit venire ad eum Laelium... Tum Scipio e cubiculo est egressus, etc.,

hostes suos ab oppugnatione reduxerunt. Tum suo more conclamaverunt ut, etc.,

5, 48: adsurgentem ibi regem cuspide ad terram adfixit. Tum spolia caputque abscisum spiculo gerens... hostes fudit,

3, 8, 11, etc.: tum Caesar cum exercitu Thessaliam petit,

tum, prope jam perculsis aliis tribunis, A. Verginius Caesoni capitis diem dicit,

tum omni spe perdita, Meherdates dolo ejus vincitur, traditurque victori,

tum, ferro extracto, confestim exanimatus est,

at pater omnipotens ira tum percitus acri... Phaethonta... Deturbavit in terram,

madefactum iri Graeciam sanguine... tum neque te ipsum non esse commotum, Marcumque Varronem et M. Catonem... vehementer esse perterritos,

7, 59: quippe quibus nec domi spes prolis, nec cum finitimis conubia essent. Tum ex consilio patrum Romulus legatos circa vicinas gentes misit,

ducem Hannibali unum e concilio datum (a Jove), tum ei ducem illum praecepisse ne respiceret, illum autem respexisse, tum visam beluam vastam, etc.,

primo... deinde... tum... tum,

primum... deinde... tum... postremo,

postremum, etc.,

primi consules sub jugum missi, tum ut quisque gradu proximus erat, tum deinceps singulae legiones,

primo... deinde... tum... tum,

23, 23, 6: deinde... deinde... Tum... post quas, etc.,

not deinde or postea), to denote the succession of speakers in dialogue: immo duas dabo, inquit adulescens... Tum senex ille: Si vis, inquit, quattuor sane dato,

tum Piso... inquit, etc. Tum Quintus... inquit, etc. Hic ego... inquam, etc. Tum ille... inquit, etc. Tum Piso... inquit, etc. Et ille ridens... inquit, etc. Tum Piso exorsus est, etc.,

tum Atticus... inquit, etc. Tum ille... inquit, etc. Tum Brutus, etc. Tum ille, etc. Tum Atticus, etc. Tum Pomponius... inquit, etc.,

qui mi in cursu obstiterit, faxo vitae is obstiterit suae. Prius edico ne quis, etc. Tum pistores scrofipasci qui, etc. Tum piscatores.... Tum lanii autem qui, etc.,

rare in Livy and post-Aug. prose): argenti aurique advexit multum, lanam purpuramque multam... tum Babylonica peristromata, etc.,

magnum ingenium L. Luculli, magnumque optimarum artium studium, tum omnis ab eo percepta doctrina... caruit omnino rebus urbanis,

altera ex parte Bellovaci instabant, alteram Camulogenus tenebat: tum legiones a praesidio interclusas maximum flumen distinebat,

duae ab Heraclea triremes... tum quinque Rhodiae quadriremes,

quot me censes homines jam deverberasse, hospites tum civis?

faciendum est igitur nobis ut... veteranorum, tum legionis Martiae quartaeque consensus... confirmetur,

tum meretrices mulieres Nusquam perhibentur blandiores gentium,

tum huc, tum illuc inretitos impedit piscis,

tum hoc mihi probabilius, tum illud videtur,

mihi... tum hoc tum illud probabilius videtur,

(alvus) tum restringitur, tum relaxatur,

dictator tum appellare tum adhortari milites,

plerique propter voluptatem tum in morbos graves, tum in damna, tum in dedecora incurrunt,

so three times,

four times,

five times,

six times,

seven times,

nine times,

Atheniensium (rem publicam constituerunt) tum Theseus, tum Draco, tum Solo, tum Clisthenes, tum multi alii,

ex quo intellegitur qualis ille sit quem tum moderatum, alias modestum, tum temperantem, alias constantem continentemque dicimus,

tum... tum... aliquando,

tum... tum... aut... aut,

modo... tum autem,

nunc... nunc... tum... tum,

Milo Compsam oppugnans, ictusque lapide tum Clodio, tum patriae, quam armis petebat, poenas dedit,

Muciam et Fulviam, tum a patre, tum a viro utramque inclitam,

Caesar Pompejo tum proprias, tum etiam filiae lacrimas reddidit,

and with etiam,

quom antehac te amavi, et mihi amicam esse crevi... tum id mihi hodie aperuisti,

quom id mihi placebat, tum uno ore omnes omnia Bona dicere,

quae cum res tota ficta sit pueriliter, tum ne efficit quidem quod vult,

cum omnium rerum simulatio est vitiosa, tum amicitiae repugnat maxime,

haec cum merito ejus fieri intellegebat, tum magni interesse arbitrabatur, etc.,

nam mihi, cum multa eximie divineque videntur Athenae tuae peperisse, tum nihil melius illis mysteriis quibus, etc.,

visa est Arcesilae cum vera sententia, tum honesta et digna sapiente,

movit patres conscriptos cum causa tum auctor,

quom virum tum uxorem, di vos perdant,

luxuria cum omni aetati turpis tum senectuti foedissima est,

concitatos animos flecti quam frangi putabat cum tutius tum facilius esse,

quem pater moriens cum tutoribus et propinquis, tum legibus, tum aequitati magistratuum, tum judiciis vestris commendatum putavit,

cum haec sunt videnda, tum vero illud est hominis magni, etc.,

cum omnibus in rebus temeritas in adsentando turpis est, tum in eo loco maxime in quo ju dicandum est quantum, etc.,

cum infamia atque indignitas rei impediebat, tum maxime quod, etc.,

cum omnium sociorum provinciarumque rationem diligenter habere debetis, tum praecipue Siciliae,

fortuna quae plurimum potest cum in reliquis rebus, tum praecipue in bello,

cum multa non probo, tum illud inprimis quod, etc.,

at cum de plurimis eadem dicit, tum certe de maximis,

cum plurimas... commoditates amicitia contineat, tum illa nimirum praestat omnibus quod, etc.,

cum omnes omnibus ex terris homines improbos audacesque collegerat, tum etiam multos fortes viros et bonos... tenebat,

quos tu cum memoriter, tum etiam erga nos amice et benevole collegisti,

cum sua virtute, tum etiam alienis vitiis,

cum potestas major, tum vir quoque potestati par hostes trans Anienem submovere,

cujus mortem cum luctus civitatis, tum et dictaturae undecim insignem fecere,

dicimus C. Verrem cum multa libidinose fecerit, tum praeterea quadringentiens sestertium ex Sicilia abstulisse,

jam tum cum primum jussit me ad se arcessier, Roget quis, Quid tibi cum illa?

qui (Hercules) tum dolore frangebatur cum immortalitatem ipsa morte quaerebat,

bene apud majores nostros senatus tum cum florebat imperium decrevit ut, etc.,

tum mittendos legatos fuisse cum Perseus Graecas urbes obsideret,

tum cum Vipereos sparsi... dentes,

nam tum cum in Asia res magnas permulti amiserant scimus Romae solutione impedita fidem concidisse,

cum Davo egomet vidi jurgantem ancillam... quom ibi me adesse neuter tum praesenserat,

cum minime videbamur, tum maxime philosophabamur,

cum pavida mulier nullam opem videret, tum Tarquinius fateri amorem, orare, etc.,

id cum Sulla fecisset, tum ante oppidum Nolam Samnitium castra cepit,

cum jam humanae opes egestae a Veis essent, amoliri tum deum dona,

quem esse negas, eundem esse dicis. Cum enim miserum esse dicis, tum eum qui non sit, dicis esse,

etiam tum vivit quom esse credas mortuam,

nec sibi enim quisquam tum se vitamque requirit Cum pariter mens et corpus sopita quiescunt,

4, 1166: omnis praedictio mali tum probatur cum ad praedictionem cautio adjungitur,

eam (partem animi) tum maxime vigere cum plurimum absit a corpore,

quom amamus, tum perimus,

ulmus, cum folia cadunt, tum iterum tempestiva est,

cum ea quae quasi involuta fuerunt, aperti sunt, tum inventa dicuntur,

nam quom pugnabant maxume, ego tum fugiebam maxume,

quamobrem omnes, cum secundae res sunt maxume, tum maxume Meditari secum oportet, etc.,

ad legionem quom itum, adminiculum eis danunt tum jam aliquem cognatum suum,

eo cum accessit ratio argumentique conclusio... tum et perceptio eorum omnium apparet,

quom mi haec dicentur dicta, tum tu, furcifer, quasi mus in medio pariete vorsabere,

non committam ut tum haec res judicetur cum haec frequentia Roma discesserit,

quom videbis, tum scies,

de quo cum perpauca dixero, tum ad jus civile veniam,

vitem novellam resecare tum erit tempus ubi valebit,

tum tu igitur demum id adulescenti aurum dabis, ubi erit locata virgo in matrimonium?

ubi eorum dolorem majorem quam ceterorum cognovi, tum meum animum in illos, tum mei consilii causam proposui, tum eos hortatus sum, etc.,

ubi illuxit, et Romanis Punica et Gallica arma cognita, tum dubitationem exemere,

post ubi tempust promissa jam perfici, Tum coacti necessario se aperiunt,

ubi jam morbi se flexit causa... Tum quasi vaccillans primum consurgit,

otium ubi erit, tum tibi operam ludo et deliciae dabo,

ubi tu voles, Ubi tempus erit, sat habet si tum recipitur,

ut ubi id interrogando argumentis firmavero, tum testes ad crimen accommodem,

ubi haerere jam aciem videris, tum terrorem equestrem infer,

Flaminius qui ne quieto quidem hoste ipse quieturus erat, tum vero postquam res sociorum ante oculos prope suos ferri vidit, suum id dedecus ratus, etc.,

posteaquam e portu piratae exierunt, tum coeperunt quaerere homines, etc.,

postquam satis virium collectum videbat, tum ex suis unum sciscitatum Romam ad patrem misit,

tum vero ingentem gemitum dat Ut spolia, ut currus, utque ipsum corpus amici... conspexit,

nam ut dudum adcurrimus ad Alcesimarchum... tum mi, puto, prae timore hic excidisse Cistellam,

sed ut intellectum est quantam vim haberet accurata... oratio, tum etiam magistri dicendi multi subito exstiterunt,

neque ut quaeque res delata ad nos erit, tum denique scrutari locos debemus,

traditum esse ut quando aqua Albana abundasset, tum, si eam Romanus rite emisisset, victoriam de Vejentibus dari (= si quando),

auctoritatem senatus exstare sentio, tum, quando Alexandro mortuo, legatos Tyrum misimus,

at scire tum memento quando id quod voles habebis,

utinam tum essem natus quando Romani dona accipere coepissent,

quando esurio tum crepant (intestina),

quando mulier dotem marito dabat, tum quae ex suis bonis retinebat reciperare dicebatur,

at tu, quando habebis, tum dato,

quando ab eadem parte sol eodemque tempore iterum defecerit, tum signis omnibus ad principium revocatis, expletum annum habeto,

quando mihi usus venerit, tum quaeram ex te atque discam,

an simul ac nubes successere, ipse in eas tum Descendit (Juppiter), prope ut hinc teli determinet ictus?

sanctius visum est nomen Augusti, ut scilicet jam tum dum colit terras, ipso numine ac titulo consecretur,

dum habeat, tum amet,

dum se glomerant... tum pondere turris Procubuit,

qui cum tibi amicus non modo tum fuerit quamdiu tecum in provincia fuerit, verum etiam nunc sit cum, etc.,

quando ergo erga te benignus fui... tum te mihi benigne itidem addecet... referre gratiam,

cum magnus numerus deesset, tum iste homo nefarius in eorum locum... substituere coepit cives Romanos,

tum pol ego interii, homo si ille abiit,

si tenuis causa est, tum etiam argumentandi tenue filum,

tum vero ego nequiquam Capitolium servaverim si civem in servitutem duci videam,

si triduum hoc hic erimus, tum arbores in te cadent,

quod si, ut spero, cepero, tum vero litteras publice mittam,

si dimicandum erit, tum tu in novissimos te recipito,

Esp., denoting the consequences of perjury in ancient formulas of oaths: si ego injuste illos homines dedier mihi exposco, tum patriae compotem me numquam siris esse,

tum esset ostentum, si anguem vectis circumplicavisset,

tum id audirem si tibi soli viveres,

si quidem me amaret, tum istuc prodesset,

quodsi omnia nobis quae ad victum pertinent. suppeditarentur, tum optimo quisque ingenio, totum se in cognitione et scientia collocaret,

ut morte ejus nuntiata tum denique bellum confectum arbitraretur,

sed confecto proelio tum vero cerneres quanta vis animi fuisset in exercitu Catilinae,

ita rebus divinis peractis tum de bello deque republica dictator rettulit,

hisce omnibus rebus consideratis, tum denique id quod primum est dicendum, postremum soleo cogitare, quo utar exordio,

ita prope XL. diebus interpositis tum denique se responsuros esse arbitrantur,

tacentibus cunctis, tum ipse (dixit), etc.,

jam tum erat suspitio Dolo malo haec fieri,

quippe etenim jam tum divom mortalia saecla Egregias animo facies vigilante videbant,

ut mihi jam tum divinasse ille (Romulus) videatur hanc urbem sedem aliquando summo esse imperio praebituram,

jam tum in Palatio monte Lupercal hoc fuisse ludicrum ferunt,

24, 49, 1: ut jam tum qualis futurus esset ostenderet,

adversisque in rebus noscere qui sit. Nam verae voces tum demum pectore ab imo Eiciuntur,

tum demum Liscus, oratione Caesaris adductus, quod antea tacuerat proponit,

nec ante in campum degressi sunt quam, etc. Tum demum castra Etruscorum pro moenibus Fidenarum posita,

imo etiam ubi expolivero, magis hoc tum demum dices,

tum demum mihi procax Academia videbitur si aut consenserint omnes, aut, etc.,

cum is Casilini eo die mansurum dixisset, tum demum cognitus est error,

tum denique tauros in gregem redigo,

injecta glaeba tumulus is (locus) ubi humatus est vocatur, ac tum denique multa religiosa jura complectitur,

tum denique homines nostra intellegimus bona quom quae in potestate habuimus ea amisimus,

quo cum venerimus, tum denique vivemus,

tum denique si,

indicandum primum fuisse, dein petendum praesidium, postremo ni impetraretur, tum denique querendum,

tum genus humanum primum mollescere coepit,

ludorum gratia quos tum primum anniversarios in circo facere constituisset,

ponte sublicio tum primum in Tiberi facto,

primum ea quae sumus acturi cogitare debemus, deinde tum dicere ac facere,

nonne optime patronus occurrat prius conviciis luxuriae, etc., tum deinde narret de bonis Pallae? etc.,

emam, aedificabo, credam, exigam, honores geram: tum deinde lassam senectutem in otium referam,

quas cum solus pertulisset, tum deinde comitia collegae subrogando habuit,

tum deinde eodem ipso quod omiserat quasi proposito ad confirmandum aliud utitur,

hic tum repente Pacilius quidam accedit, ait, etc.,

hic ego tum ad respondendum surrexi,

hic tum injectus est hominibus scrupulus,

tum postea complorantibus nostris, dies quidem tandem inluxit,

unum, alterum, tertium annum Sassia quiescebat... Tum interim, Q. Hortensio, Q. Metello coss.... despondet ei filiam suam,

discedit a Melino Cluentia. Tum vero illa egregia mater palam exsultare... coepit,

semper equidem magno cum metu incipio dicere... tum vero ita sum perturbatus ut, etc.,

tum vero dubitandum non existimavit quin ad eos proficisceretur,

Aruns Tarquinius et Tullia minor... junguntur nuptiis. Tum vero in dies infestior Tulli senectus... coepit esse,

deinde... post autem... tum vero ipsam veterem Karthaginem vendunt,

quod ubi Romam est nuntiatum, senatui metum injecit ne tum vero sustineri nec in urbe seditio, nec in castris posset,

tum vero... si,

quae postquam frustra temptata rogumque parari... vidit, Tum vero gemitus... Edidit,

actum quidem,

et tum quidem ab Dio Perseus in interiora regni recepit se... post dies paucos, etc.,

7, 17, 3.—Often in resuming the narrative after a digression: ac tum quidem regem... filium appellat,

Duillio Cornelioque coss. etiam mari congredi ausus est. Tum quidem ipsa velocitas classis comparatae victoriae auspicium fuit,

num quis horum miser hodie? Ne tum quidem, post spiritum extremum,

ubi ne tum quidem eos prodire intellexit,

ille vere ne tum quidem miser cum ab Oroete in crucem actus est,

quae quidem vis tum maxime cognita est cum... M. Cato, legem suadens, in Galbam multa dixit,

regi, tum maxime captivos ex Illyrico vendenti,

per totam aciem vulgatum est, castra amissa esse, et tum cummaxime ardere,

tum cummaxime,

corpus enim suum a caupone trucidatum tum maxime plaustro ad portam ferri,

et quod tum maxime Abydum oppugnaret cum rex ab Attalo et Rhodiis ultro se bello lacessitum diceret,

C. Caesar... tum potissimum acie commissa impeditos religione hostes vicit,

etiam tum vivit cum esse credas mortuam,

totum se Servilio etiam tum tradidit,

etiam tum cum verisimile erit,

And with a negation, = nondum: ipsa ego non longos etiam tum scissa capillos,

atque equidem filium Tum etiam si nolit, cogam,

qui tum etiam cum... circumfusi erant caligine,

tum etiam illud cogitatote, sic vivere Cornelium ut, etc.,

nam tum quoque lumen Exsilit,

tum quoque homini plus tribui quam nescio cui necessitati,

tum quoque multis milibus Latinorum in civitatem acceptis,

et tamen tum quoque se absentes triumphare credunt,

quod si Romani tum quoque aequa aspernarentur,

9, 13, 9: tum quoque, amputata dextra, navem sinistra comprehendit,

nunc ipsum): tota igitur ratio talium largitionum vitiosa est, temporibus necessaria, et tum ipsum... moderanda est,

quem quidem cum sua voluntate ex patria Karthaginem revertisset, tum ipsum cum vigiliis et fame cruciaretur, clamat virtus beatiorem fuisse quam Thorium,

tum ipsum cum immolare velis extorum fieri mutatio potest,

ita (oratores), non injuria, quotienscunque dicerent, id quod aliquando posset accidere, ne tum ipsum accideret, timere,

tum autem sunt alii qui te volturium vocant,

oves scabrae sunt... Tum autem Surorum nemo exstat qui ibi sex menses vixerit,

tum autem qui non ipso honesto movemur... callidi sumus, non boni,

visne igitur inter hos populos inambulantes, tum autem residentes quaeramus eisdem de rebus?

tum illic autem Lemnius... uxorem duxit, etc.,

tum autem ex omnibus montibus nives proluit,

uxori emunda ancilla'st: tum autem pluscula Supellectile opus est,

nam tui similis est probe. Tum praeterea talem, nisi tu, nulla pareret filium,

tum porro venti magnam quoque tollere partem Umoris possunt,

quid tum postea?

at mulctantur bonis exsules. Quid tum? Parumne multa de toleranda paupertate dicuntur?

tunc temporis): postera die civitas principem suum, ac tum temporis consulem in foro expectabat,