vultus+h

fūror, ātus, 1, v. dep. a. ( act. inf. furasse, Fulg. Myth. 2, 6; sup. furatum, Plaut. Rud. 1, 2, 23; id. Trin. 4, 2, 22: furatus, in pass. signif., App. M. 10, p. 220) [fur], to steal, purloin, pilfer (syn.: latrocinor, clepo, rapio).

Lit. (class.):

solet haec, quae rapuit et furatus est dicere se emisse,

Cic. Verr. 2, 1, 22, § 60:

furatur aliquid aut eripit,

id. Off. 2, 11, 40; id. N. D. 2, 63, 157:

pecuniam ex templo,

Quint. 3, 6, 41; Suet. Caes. 54.— Absol.:

ad furandum venire,

Plaut. Ps. 3, 2, 61; so of pillaging, military raids:

ille robore exercitus inpar, furandi melior,

Tac. A. 3, 74 init.;

of literary theft: ut iste in furando manibus suis uteretur,

Cic. Verr. 2, 4, 15, § 33:

si ego tuum (librum) ante legissem, furatum me abs te esse diceres,

id. Att. 2, 1, 1; cf. Poët. ap. Quint. 8, 3, 29.—

Transf., in gen., to take away by stealth, remove secretly, to withdraw:

pone caput, fessosque oculos furare labori,

Verg. A. 5, 845:

membra,

Sil. 10, 74:

sese,

id. 14, 561:

vultus veste,

i. e. to hide, Sen. Agam. 914:

non enim furatus esse civitatem, non genus suum ementitus dicitur,

Cic. Balb. 2, 5:

speciem furabor Iacchi,

will represent, personate, Prop. 4 (5), 2, 31:

audiendi facultatem,

to obtain by stealth, Amm. 14, 11, 15.

fŭror, ōris, m. [furo], a raging, raving (in sickness or violent passion), rage, madness, fury.

Prop.: hanc insaniam (manian), quae juncta stultitiae patet latius, a furore disjungimus... Quem nos furorem, melancholian illi (Graeci) vocant... Qui ita sit affectus, eum dominum esse rerum suarum vetant duodecim tabulae. Itaque non est scriptum:

Si INSANVS, sed: SI FVRIOSVS ESCIT. Stultitiam enim censuerunt insaniam, constantiā, id est sanitate vacantem... furorem autem esse rati sunt mentis ad omnia caecitatem: quod cum majus esse videatur quam insania, tamen ejusmodi est, ut furor in sapientem cadere possit, non possit insania,

Cic. Tusc. 3, 5, 11; id. Ac. 2, 27, 88:

ira furor brevis est,

Hor. Ep. 1, 2, 62; cf.:

fere ira et concitatio furori sunt similia,

Quint. 7, 4, 31:

hic si mentis esset suae, nisi poenas patriae furore atque insania penderet,

Cic. Pis. 21, 50; cf.:

furore atque amentiā impulsus,

Caes. B. G. 1, 40, 4; cf. id. ib. 7, 42:

Catilinae,

Sall. C. 24, 2:

versatur mihi ante oculos aspectus Cethegi et furor in vestra caede bacchantis,

Cic. Cat. 4, 6, 11:

caeci furore,

Liv. 28, 22, 14; cf. Cat. 64, 197:

rabidus,

id. 63, 38:

caecus,

Hor. Epod. 7, 13:

nec se comitem illius furoris, sed ducem praebuit,

Cic. Lael. 11, 37; cf. id. Rep. 1, 28 fin.: si decima legio ad eundem furorem redierit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 2;

so of political excitement,

Caes. B. G. 2, 3, 5; Liv. 2, 29, 11; 25, 4, 5; 28, 25, 12; Hor. C. 4, 15, 17; of the fierce passion of love, Prop. 1, 13, 20; Verg. A. 4, 101; Ov. H. 9, 145.—In plur.:

mille puellarum, puerorum mille furores,

Hor. S. 2, 3, 325; of the inspired frenzy of prophets and poets (as translation of the Gr. mania):

ea (praesagitio) si exarsit acrius, furor appellatur, cum a corpore animus abstractus divino instinctu concitatur,

Cic. Div. 1, 31, 66:

negat sine furore Democritus quemquam poëtam magnum esse posse,

id. ib. 1, 37, 88:

ille furor (Cassandrae) patriae fuit utilis,

Prop. 3, 13 (4, 12), 65.—In plur.:

fatidicos concepit mente furores,

Ov. M. 2, 640:

ad hunc impendiorum furorem,

Suet. Ner. 31.—Prov.:

furor fit laesa saepius patientia,

Pub. Syr. 178 Rib.— Poet. also in a good sense:

vidi animos, mortesque virŭm, decorisque furorem,

vehement desire, Sil. 2, 324.—In plur.:

nec tamen incautos laudum exhorresce furores,

Sil. 3, 146.— Poet., of things:

caeli furor aequinoctialis,

the raging storms, Cat. 46, 2.—

Furor est, it is madness or folly; with inf. ( poet. and in post-Aug. prose):

quis furor est, census corpore ferre suo?

Ov. A. A. 3, 172:

furor est, mensuram ejus (mundi) animo quosdam agitasse atque prodere ausos... furor est, profecto furor, egredi ex eo, etc.,

Plin. 2, 1, 1, § 3:

magno furor (leonis) est in sanguine mergi,

raging desire, Stat. Th. 8, 596:

simplexne furor (est) sestertia centum perdere et, etc.,

is it not worse than folly, Juv. 1, 92.—

Transf., the cause of wrath ( poet.):

non ita saeva ira mea ut tibi sim merito semper furor,

Prop. 1, 18, 15.—

Fŭror, personified, Verg. A. 1, 294; cf. v. 348; as a deity, the companion of Mars, Sil. 4, 327; Stat. Th. 3, 424; 7, 52; cf. Petr. S. 124.

fūror, ātus, 1, v. dep. a. ( act. inf. furasse, Fulg. Myth. 2, 6; sup. furatum, Plaut. Rud. 1, 2, 23; id. Trin. 4, 2, 22: furatus, in pass. signif., App. M. 10, p. 220) [fur], to steal, purloin, pilfer (syn.: latrocinor, clepo, rapio).

Lit. (class.):

solet haec, quae rapuit et furatus est dicere se emisse,

Cic. Verr. 2, 1, 22, § 60:

furatur aliquid aut eripit,

id. Off. 2, 11, 40; id. N. D. 2, 63, 157:

pecuniam ex templo,

Quint. 3, 6, 41; Suet. Caes. 54.— Absol.:

ad furandum venire,

Plaut. Ps. 3, 2, 61; so of pillaging, military raids:

ille robore exercitus inpar, furandi melior,

Tac. A. 3, 74 init.;

of literary theft: ut iste in furando manibus suis uteretur,

Cic. Verr. 2, 4, 15, § 33:

si ego tuum (librum) ante legissem, furatum me abs te esse diceres,

id. Att. 2, 1, 1; cf. Poët. ap. Quint. 8, 3, 29.—

Transf., in gen., to take away by stealth, remove secretly, to withdraw:

pone caput, fessosque oculos furare labori,

Verg. A. 5, 845:

membra,

Sil. 10, 74:

sese,

id. 14, 561:

vultus veste,

i. e. to hide, Sen. Agam. 914:

non enim furatus esse civitatem, non genus suum ementitus dicitur,

Cic. Balb. 2, 5:

speciem furabor Iacchi,

will represent, personate, Prop. 4 (5), 2, 31:

audiendi facultatem,

to obtain by stealth, Amm. 14, 11, 15.

fŭror, ōris, m. [furo], a raging, raving (in sickness or violent passion), rage, madness, fury.

Prop.: hanc insaniam (manian), quae juncta stultitiae patet latius, a furore disjungimus... Quem nos furorem, melancholian illi (Graeci) vocant... Qui ita sit affectus, eum dominum esse rerum suarum vetant duodecim tabulae. Itaque non est scriptum:

Si INSANVS, sed: SI FVRIOSVS ESCIT. Stultitiam enim censuerunt insaniam, constantiā, id est sanitate vacantem... furorem autem esse rati sunt mentis ad omnia caecitatem: quod cum majus esse videatur quam insania, tamen ejusmodi est, ut furor in sapientem cadere possit, non possit insania,

Cic. Tusc. 3, 5, 11; id. Ac. 2, 27, 88:

ira furor brevis est,

Hor. Ep. 1, 2, 62; cf.:

fere ira et concitatio furori sunt similia,

Quint. 7, 4, 31:

hic si mentis esset suae, nisi poenas patriae furore atque insania penderet,

Cic. Pis. 21, 50; cf.:

furore atque amentiā impulsus,

Caes. B. G. 1, 40, 4; cf. id. ib. 7, 42:

Catilinae,

Sall. C. 24, 2:

versatur mihi ante oculos aspectus Cethegi et furor in vestra caede bacchantis,

Cic. Cat. 4, 6, 11:

caeci furore,

Liv. 28, 22, 14; cf. Cat. 64, 197:

rabidus,

id. 63, 38:

caecus,

Hor. Epod. 7, 13:

nec se comitem illius furoris, sed ducem praebuit,

Cic. Lael. 11, 37; cf. id. Rep. 1, 28 fin.: si decima legio ad eundem furorem redierit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 2;

so of political excitement,

Caes. B. G. 2, 3, 5; Liv. 2, 29, 11; 25, 4, 5; 28, 25, 12; Hor. C. 4, 15, 17; of the fierce passion of love, Prop. 1, 13, 20; Verg. A. 4, 101; Ov. H. 9, 145.—In plur.:

mille puellarum, puerorum mille furores,

Hor. S. 2, 3, 325; of the inspired frenzy of prophets and poets (as translation of the Gr. mania):

ea (praesagitio) si exarsit acrius, furor appellatur, cum a corpore animus abstractus divino instinctu concitatur,

Cic. Div. 1, 31, 66:

negat sine furore Democritus quemquam poëtam magnum esse posse,

id. ib. 1, 37, 88:

ille furor (Cassandrae) patriae fuit utilis,

Prop. 3, 13 (4, 12), 65.—In plur.:

fatidicos concepit mente furores,

Ov. M. 2, 640:

ad hunc impendiorum furorem,

Suet. Ner. 31.—Prov.:

furor fit laesa saepius patientia,

Pub. Syr. 178 Rib.— Poet. also in a good sense:

vidi animos, mortesque virŭm, decorisque furorem,

vehement desire, Sil. 2, 324.—In plur.:

nec tamen incautos laudum exhorresce furores,

Sil. 3, 146.— Poet., of things:

caeli furor aequinoctialis,

the raging storms, Cat. 46, 2.—

Furor est, it is madness or folly; with inf. ( poet. and in post-Aug. prose):

quis furor est, census corpore ferre suo?

Ov. A. A. 3, 172:

furor est, mensuram ejus (mundi) animo quosdam agitasse atque prodere ausos... furor est, profecto furor, egredi ex eo, etc.,

Plin. 2, 1, 1, § 3:

magno furor (leonis) est in sanguine mergi,

raging desire, Stat. Th. 8, 596:

simplexne furor (est) sestertia centum perdere et, etc.,

is it not worse than folly, Juv. 1, 92.—

Transf., the cause of wrath ( poet.):

non ita saeva ira mea ut tibi sim merito semper furor,

Prop. 1, 18, 15.—

Fŭror, personified, Verg. A. 1, 294; cf. v. 348; as a deity, the companion of Mars, Sil. 4, 327; Stat. Th. 3, 424; 7, 52; cf. Petr. S. 124.

gĕlĭdus, a, um (archaic gen. fem. sing. gelidaï

aquaï,

Lucr. 3, 693), adj. [gelu], icy cold, very cold, icy, frosty (a higher degree than frigidus; cf. also: algidus, rigidus, glacialis).

Lit.:

(Fibrenus) statim praecipitat in Lirem... eumque multo gelidiorem facit,

Cic. Leg. 2, 3, 6:

caelum est hieme frigidum et gelidum,

cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

aqua,

Lucr. 3, 693:

aquam gelidam bibere,

Cic. Cat. 1, 13, 31; cf.:

gelidissimae aquae,

Plin. 31, 2, 6, § 10:

fontium gelidae perennitates,

Cic. N. D. 2, 39, 98:

fluvii,

Lucr. 6, 1172:

nives,

id. 6, 107:

pruina,

id. 2, 431; 515; Verg. G. 2, 263:

loca gelida propinquitate Tauri montis,

Liv. 38, 27, 9:

nemus,

Hor. C. 1, 1, 30:

valles,

Verg. G. 2, 488:

rupes,

id. A. 8, 343:

Haemus,

Hor. C. 1, 12, 6:

Algidus,

id. ib. 1, 21, 6: Scythes, id. ib. 4, 5, 25:

saxum,

Lucr. 3, 892:

umbrae frigoris,

id. 5, 641:

nox,

Verg. G. 1, 287; Hor. Ep. 2, 2, 169:

aether,

Verg. A. 8, 28:

December,

Ov. Tr. 1, 11, 3:

foci,

i. e. never kindled, id. F. 3, 28:

tyrannus (i. e. Boreas),

id. M. 6, 711.—

Subst.: gĕlĭda, ae, f. (sc. aqua), water cold as ice (like frigida; cf.

calida or calda, warm water): foribusque repulsum Perfundit gelida,

Hor. S. 2, 7, 91: calidae gelidaeque minister; Juv. 5, 63.—

In partic., icy cold, cold, stiff with death, old age, or fright ( poet., like frigidus):

(Niobe) corporibus gelidis incumbit,

Ov. M. 6, 277:

artus,

id. ib. 4, 247;

6, 249: vultus,

id. ib. 4, 141:

gelidus tardante senecta Sanguis hebet,

Verg. A. 5, 395:

et gelidum subito frigore pectus erat,

Ov. F. 1, 98; so,

pavidus gelidusque,

id. M. 3, 688; cf. id. ib. 10, 423.—Hence also transf., of death, fright, etc.:

gelidi vestigia leti,

Lucr. 3, 530:

mors,

Hor. C. 2, 8, 11; Ov. M. 15, 153:

metus,

id. H. 11, 82; cf.

formido,

id. M. 2, 200:

horror,

id. H. 16, 67:

terror,

id. M. 3, 100:

tremor,

Verg. A. 2, 120:

pallor,

Ov. Tr. 1, 4, 11.— Adv.: gĕlĭde (like frigide, I.), coldly, faintly, indolently, psuchrôs:

quod res omnes timide gelideque ministrat,

Hor. A. P. 171.

gĕlĭdus, a, um (archaic gen. fem. sing. gelidaï

aquaï,

Lucr. 3, 693), adj. [gelu], icy cold, very cold, icy, frosty (a higher degree than frigidus; cf. also: algidus, rigidus, glacialis).

Lit.:

(Fibrenus) statim praecipitat in Lirem... eumque multo gelidiorem facit,

Cic. Leg. 2, 3, 6:

caelum est hieme frigidum et gelidum,

cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

aqua,

Lucr. 3, 693:

aquam gelidam bibere,

Cic. Cat. 1, 13, 31; cf.:

gelidissimae aquae,

Plin. 31, 2, 6, § 10:

fontium gelidae perennitates,

Cic. N. D. 2, 39, 98:

fluvii,

Lucr. 6, 1172:

nives,

id. 6, 107:

pruina,

id. 2, 431; 515; Verg. G. 2, 263:

loca gelida propinquitate Tauri montis,

Liv. 38, 27, 9:

nemus,

Hor. C. 1, 1, 30:

valles,

Verg. G. 2, 488:

rupes,

id. A. 8, 343:

Haemus,

Hor. C. 1, 12, 6:

Algidus,

id. ib. 1, 21, 6: Scythes, id. ib. 4, 5, 25:

saxum,

Lucr. 3, 892:

umbrae frigoris,

id. 5, 641:

nox,

Verg. G. 1, 287; Hor. Ep. 2, 2, 169:

aether,

Verg. A. 8, 28:

December,

Ov. Tr. 1, 11, 3:

foci,

i. e. never kindled, id. F. 3, 28:

tyrannus (i. e. Boreas),

id. M. 6, 711.—

Subst.: gĕlĭda, ae, f. (sc. aqua), water cold as ice (like frigida; cf.

calida or calda, warm water): foribusque repulsum Perfundit gelida,

Hor. S. 2, 7, 91: calidae gelidaeque minister; Juv. 5, 63.—

In partic., icy cold, cold, stiff with death, old age, or fright ( poet., like frigidus):

(Niobe) corporibus gelidis incumbit,

Ov. M. 6, 277:

artus,

id. ib. 4, 247;

6, 249: vultus,

id. ib. 4, 141:

gelidus tardante senecta Sanguis hebet,

Verg. A. 5, 395:

et gelidum subito frigore pectus erat,

Ov. F. 1, 98; so,

pavidus gelidusque,

id. M. 3, 688; cf. id. ib. 10, 423.—Hence also transf., of death, fright, etc.:

gelidi vestigia leti,

Lucr. 3, 530:

mors,

Hor. C. 2, 8, 11; Ov. M. 15, 153:

metus,

id. H. 11, 82; cf.

formido,

id. M. 2, 200:

horror,

id. H. 16, 67:

terror,

id. M. 3, 100:

tremor,

Verg. A. 2, 120:

pallor,

Ov. Tr. 1, 4, 11.— Adv.: gĕlĭde (like frigide, I.), coldly, faintly, indolently, psuchrôs:

quod res omnes timide gelideque ministrat,

Hor. A. P. 171.

gĕlo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [gelu].

Act., to cause to freeze, to congeal.—Pass., to be frozen, to freeze.

In gen.:

si gelent frigora, quarto die premendam (olivam),

Plin. 15, 6, 6, § 21:

fluvius, qui ferrum gelat,

Mart. 1, 50, 12.— Pass.:

quae (alvearia fictilia) et accenduntur aestatis vaporibus et gelantur hiemis frigoribus (shortly before: nec hieme rigent, nec candent aestate),

Col. 9, 6, 2.—Esp. freq. in the part. perf.:

amnes gelati lacusque,

Plin. 8, 28, 42, § 103:

lac, Col. poët. 10, 397: caseus,

id. 7, 8, 7:

manus Aquilone,

Mart. 5, 9, 3.—

In partic., to freeze, chill, stiffen with fright, horror, etc.; in pass., to be frozen, chilled; to be numbed or stiff (cf.:

gelu and gelidus): gelat ora pavor,

Stat. Th. 4, 497:

timent pavidoque gelantur Pectore,

Juv. 6, 95:

sic fata gelatis Vultibus,

Stat. Th. 4, 404:

gelato corde attonitus,

Luc. 7, 339:

gelati orbes (i. e. oculi emortui),

id. 6, 541.—

Neutr., to freeze:

pruinae perniciosior natura, quoniam lapsa persidet gelatque,

Plin. 17, 24, 37, § 222:

venae,

Stat. Th. 4, 727:

vultus Perseos,

i. e. to be petrified, Luc. 9, 681.— Impers.:

non ante demetuntur quam gelaverit,

Plin. 14, 3, 4, § 39; Vulg. Sir. 43, 21.

Gĕlo or Gĕlon, ōnis, m., = Gelôn, king of Syracuse, son of Hiero II., Liv. 23, 30; 24, 5; Just. 23, 4; Plin. 8, 40, 61, § 144.

gĕlo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [gelu].

Act., to cause to freeze, to congeal.—Pass., to be frozen, to freeze.

In gen.:

si gelent frigora, quarto die premendam (olivam),

Plin. 15, 6, 6, § 21:

fluvius, qui ferrum gelat,

Mart. 1, 50, 12.— Pass.:

quae (alvearia fictilia) et accenduntur aestatis vaporibus et gelantur hiemis frigoribus (shortly before: nec hieme rigent, nec candent aestate),

Col. 9, 6, 2.—Esp. freq. in the part. perf.:

amnes gelati lacusque,

Plin. 8, 28, 42, § 103:

lac, Col. poët. 10, 397: caseus,

id. 7, 8, 7:

manus Aquilone,

Mart. 5, 9, 3.—

In partic., to freeze, chill, stiffen with fright, horror, etc.; in pass., to be frozen, chilled; to be numbed or stiff (cf.:

gelu and gelidus): gelat ora pavor,

Stat. Th. 4, 497:

timent pavidoque gelantur Pectore,

Juv. 6, 95:

sic fata gelatis Vultibus,

Stat. Th. 4, 404:

gelato corde attonitus,

Luc. 7, 339:

gelati orbes (i. e. oculi emortui),

id. 6, 541.—

Neutr., to freeze:

pruinae perniciosior natura, quoniam lapsa persidet gelatque,

Plin. 17, 24, 37, § 222:

venae,

Stat. Th. 4, 727:

vultus Perseos,

i. e. to be petrified, Luc. 9, 681.— Impers.:

non ante demetuntur quam gelaverit,

Plin. 14, 3, 4, § 39; Vulg. Sir. 43, 21.

Gĕlo or Gĕlon, ōnis, m., = Gelôn, king of Syracuse, son of Hiero II., Liv. 23, 30; 24, 5; Just. 23, 4; Plin. 8, 40, 61, § 144.

gĕnĭālis, e, adj. [Genius].

Of or belonging to generation or birth, nuptial, genial (cf.: genitalis, genetivus).

Adj.: lectum illum genialem, quem biennio ante filiae suae nubenti straverat, the bridal-bed (placed in the atrium, and dedicated to the genii of the married couple), Cic. Clu. 5, 14; cf.:

geniales proprie sunt lecti, qui sternuntur puellis nubentibus: dicti a generandis liberis,

Serv. Verg. A. 6, 603: genialis lectus qui nuptiis sternitur in honorem genii, unde et appellatus, Paul. ex Fest. p. 94 Müll.:

lectus,

Hor. Ep. 1, 1, 87:

torus,

Verg. A. 6, 603; Liv. 30, 12, 21; Plin. Pan. 8, 1:

pulvinar divae,

Cat. 64, 47.— Hence poet. transf.:

ducuntur raptae, genialis praeda, puellae,

Ov. A. A. 1, 125:

bella,

at a wedding, Stat. Ach. 1, 113:

sors genialis atque fecunda,

productive, Plin. 18, 24, 54, § 197; cf.:

in tantum abundante geniali copia pecudum,

id. 17, 9, 6, § 53.—

Subst.: gĕnĭālĭa, ium, n., the marriagebed, marriage:

genialibus alienis insultare,

Arn. 4, 144.—

Of or belonging to enjoyment, jovial, pleasant, delightful, joyousfestive, genial: scis enim, geniales homines ab antiquis appellatos, qui ad invitandum et largius apparandum cibum promptiores essent, Santra ap. Non. 117, 18:

festum,

Ov. F. 3, 523:

dies,

Juv. 4, 66:

hiems,

Verg. G. 1, 302:

uva,

Ov. M. 4, 14:

serta,

id. ib. 13, 929:

rus,

id. H. 19, 9; cf.:

arva Canopi,

id. Am. 2, 13, 7:

litus,

Stat. S. 4, 4, 51:

platanus,

i. e. under which festivals were celebrated, Ov. M. 10, 95:

Musa,

id. Am. 3, 15, 19:

divi,

i. e. Ceres and Bacchus, Stat. Th. 12, 618; cf. Paul. ex Fest. p. 95 Müll.:

vultus,

friendly, App. M. 11, p. 263.—Hence, adv.: gĕnĭālĭter (acc. to II.), jovially, merrily, genially:

festum genialiter egit,

Ov. M. 11, 95; App. M. 10, p. 246; Inscr. Grut. 823, 2.

gĕnĭālis, e, adj. [Genius].

Of or belonging to generation or birth, nuptial, genial (cf.: genitalis, genetivus).

Adj.: lectum illum genialem, quem biennio ante filiae suae nubenti straverat, the bridal-bed (placed in the atrium, and dedicated to the genii of the married couple), Cic. Clu. 5, 14; cf.:

geniales proprie sunt lecti, qui sternuntur puellis nubentibus: dicti a generandis liberis,

Serv. Verg. A. 6, 603: genialis lectus qui nuptiis sternitur in honorem genii, unde et appellatus, Paul. ex Fest. p. 94 Müll.:

lectus,

Hor. Ep. 1, 1, 87:

torus,

Verg. A. 6, 603; Liv. 30, 12, 21; Plin. Pan. 8, 1:

pulvinar divae,

Cat. 64, 47.— Hence poet. transf.:

ducuntur raptae, genialis praeda, puellae,

Ov. A. A. 1, 125:

bella,

at a wedding, Stat. Ach. 1, 113:

sors genialis atque fecunda,

productive, Plin. 18, 24, 54, § 197; cf.:

in tantum abundante geniali copia pecudum,

id. 17, 9, 6, § 53.—

Subst.: gĕnĭālĭa, ium, n., the marriagebed, marriage:

genialibus alienis insultare,

Arn. 4, 144.—

Of or belonging to enjoyment, jovial, pleasant, delightful, joyousfestive, genial: scis enim, geniales homines ab antiquis appellatos, qui ad invitandum et largius apparandum cibum promptiores essent, Santra ap. Non. 117, 18:

festum,

Ov. F. 3, 523:

dies,

Juv. 4, 66:

hiems,

Verg. G. 1, 302:

uva,

Ov. M. 4, 14:

serta,

id. ib. 13, 929:

rus,

id. H. 19, 9; cf.:

arva Canopi,

id. Am. 2, 13, 7:

litus,

Stat. S. 4, 4, 51:

platanus,

i. e. under which festivals were celebrated, Ov. M. 10, 95:

Musa,

id. Am. 3, 15, 19:

divi,

i. e. Ceres and Bacchus, Stat. Th. 12, 618; cf. Paul. ex Fest. p. 95 Müll.:

vultus,

friendly, App. M. 11, p. 263.—Hence, adv.: gĕnĭālĭter (acc. to II.), jovially, merrily, genially:

festum genialiter egit,

Ov. M. 11, 95; App. M. 10, p. 246; Inscr. Grut. 823, 2.

grātĭōsus, a, um, adj. [gratia], full of favor.

Enjoying favor, in favor, popular, regarded, beloved, agreeable, etc. (class.;

a favorite expression with Cicero, and used mostly of persons): ego Plancium et ipsum gratiosum esse dico et habuisse in petitione multos cupidos sui gratiosos, etc.,

Cic. Planc. 19, 46:

homini honesto, sed non gratiosiori quam Cn. Calidius est,

id. Verr. 2, 4, 20, § 44:

cum adversario gratiosissimo contendat,

id. Quint. 1, 2:

homines potentes, gratiosi, diserti,

id. Cael. 9, 21; cf.:

splendidi homines et aliis praetoribus gratiosi,

id. Verr. 2, 3, 14, § 37:

Pythius, qui esset ut argentarius apud omnes ordines gratiosus,

id. Off. 3, 14, 58; cf. id. Planc. 18, 44; id. Att. 15, 4, 3:

ut ego doceo gratiosum esse in sua tribu Plancium,

id. Planc. 19, 47; cf.:

sunt quidam homines in suis vicinitatibus et municipiis gratiosi,

Q. Cic. Petit. Cons. 6, 24:

is cum et suo splendore et nostra commendatione gratiosissimus in provincia fuit,

Cic. Fam. 1, 3.—Of things:

vidi et cognovi, causas apud te rogantium gratiosiores esse quam vultus,

id. Lig. 11, 31:

gratiosa missio,

through favor, Liv. 43, 14, 9:

sententia,

Dig. 3, 6, 5; cf.:

Berytensis colonia Augusti beneficiis gratiosa,

favored, ib. 50, 15, 1:

cupressus odore violenta ac ne umbra quidem gratiosa, materie rara,

Plin. 16, 33, 60, § 139.—

That shows favor, obliging, complaisant (very rare):

gratiosi scribae sint in dando et cedendo loco,

Cic. Brut. 84, 290.—Hence, adv.: grātĭōse, out of favor, graciously (postclass. and very rare):

neque sordide neque gratiose,

Dig. 26, 7, 7, § 2.— Comp.:

gratiosius,

Pseudo Ascon. Cic. Verr. 2, 1, 4, § 11.

grăvĭtas, ātis, f. [gravis], weight, heaviness.

Lit., in gen.:

omnibus ejus (terrae) partibus in medium vergentibus nihil interrumpat, quo labefactari possit tanta contentio gravitatis et ponderum,

Cic. N. D. 2, 45, 116; cf.:

per inane moveri gravitate et pondere,

id. Fat. 11, 24; Lucr. 3, 1054; cf.

also: cuncta necesse est Aut gravitate sua ferri primordia rerum, Aut, etc.,

id. 2, 84:

nostros propter gravitatem armorum, quod, etc.,

Caes. B. G. 5, 16, 1:

tum etiam gravitate et tarditate navium impediebantur,

id. B. C. 1, 58, 3:

ignava nequeunt gravitate moveri,

Ov. M. 2, 821:

me mea defendit gravitas (corresp. to moles and pondus),

id. ib. 9, 39.—

Transf.

Of smell, rankness, offensiveness, fetidness:

quorundam odorum suavitati gravitas inest,

Plin. 21, 7, 18, § 37:

a quibusdam vocatur cynozolon propter gravitatem odoris (shortly before: odore gravissimo),

id. 22, 18, 21, § 47:

animae,

id. 20, 9, 35, § 91:

halitus,

id. 30, 6, 15, § 44:

oris,

id. 28, 12, 51, § 190.—

Of bodily condition, health, severity, vehemence, violence, unwholesomeness; heaviness, dulness, faintness, sickness:

corpore vix sustineo gravitatem hujus caeli,

Cic. Att. 11, 22, 2:

caeli aquarumque,

Liv. 23, 34, 11:

loci,

id. 25, 26, 13:

morbi,

Cic. N. D. 3, 31, 76:

pressus gravitate soporis,

Ov. M. 15, 21; cf. id. ib. 11, 618:

an quod corporis gravitatem et dolorem animo judicamus, animi morbum corpore non sentimus?

painful, diseased condition, Cic. Tusc. 3, 1, 2 Kühn.; cf.

membrorum,

id. Fin. 4, 12, 31; and Lucr. 3, 478:

capitis,

Plin. 27, 12, 105, § 130:

aurium,

id. 20, 11, 44, § 115; cf.

auditus,

id. 23, 4, 42, § 85:

audiendi,

id. 28, 11, 48, § 176:

oris et dentium,

id. 37, 10, 54, § 143.—

Pressure of price, dearness:

annonae,

Tac. A. 6, 13; 11, 4.—

The burden of pregnancy:

tendebat gravitas uterum mihi,

Ov. M. 9, 287 (cf. onus, id. ib. 10, 504). —

Trop.

In a bad sense, heaviness, slowness, severity:

gaudere gravitate linguae sonoque vocis agresti,

Cic. de Or. 3, 11, 42: injuria gravitate tutior est, severity, cruelty, Sall. Orat. Licin. (Hist. Fragm. 3, 22 Gerl.):

fessi diuturnitate et gravitate belli,

Liv. 31, 7, 3: crudelitatem quoque gravitati addidit, id. 24, 45, 13 Weissenb. —

In a good sense, weight, dignity, importance, seriousness, gravity (syn.: magnitudo, dignitas, auctoritas, pondus): hos cum Suevi propter amplitudinem gravitatemque civitatis finibus expellere non potuissent, importance, i. e. power, Caes. B. G. 4, 3, 4; cf. Cic. Agr. 2, 32:

omnium sententiarum gravitate, omnium verborum ponderibus est utendum,

importance, weight, id. de Or. 2, 17, 72; cf. id. Tusc. 5, 12, 34:

genus hoc sermonum positum in hominum veterum auctoritate plus videtur habere gravitatis,

id. Lael. 1, 4:

quanta illa, di immortales, fuit gravitas! quanta in oratione majestas!

id. ib. 25, 96:

tristitia et in omni re severitas habet illa quidem gravitatem,

id. ib. 18, 66; cf.:

erat in illo viro comitate condita gravitas,

id. de Sen. 4, 10:

gravitate mixtus lepos,

id. Rep. 2, 1; cf. also id. Q. Fr. 3, 9, 1:

illud me praeclare admones, cum illum videro, ne nimis indulgenter et ut cum gravitate potius loquar,

id. Att. 9, 9, 2; 9, 19, 3; id. Fam. 5, 16, 5:

de virtute et gravitate Caesaris, quam in summo dolore adhibuisset,

id. Q. Fr. 3, 8, 3:

personae gravitatem intuentes,

id. Tusc. 2, 21, 49; cf.:

ego has partes lenitatis et misericordiae semper egi libenter: illam vero gravitatis severitatisque personam non appetivi,

id. Mur. 3, 6:

haec genera dicendi in senibus gravitatem non habent,

id. Brut. 95, 326; id. Rep. 1, 10 fin.:

majestas quam vultus gravitasque oris prae se ferebat,

Liv. 5, 41, 8:

(senarius) quantum accipit celeritatis, tantum gravitatis amittit,

Quint. 9, 4, 140.

hăbĭtus, a, um, Part. and P. a., from habeo, q. v. fin.

hăbĭtus, ūs, m. [1. habitus, P. a., from habeo], the condition or state of a thing (class.).

Lit.

In gen., condition, plight, habit, deportment, appearance of the body (in sing. and plur.):

cum ille vir (Q. Metellus) integerrima aetate, optimo habitu, maximis viribus eriperetur bonis omnibus,

Cic. Cael. 24, 59:

qui habitus et quae figura non procul abesse putatur a vitae periculo,

id. Brut. 91, 313; cf.:

qui non tam habitus corporis opimos quam gracilitates consectentur,

id. ib. 16, 64:

mediocris,

id. ib. 91, 316:

oris,

id. N. D. 1, 25, 99:

oris et vultus,

id. Fin. 3, 17, 56:

habitu corporis brevis fuit (Horatius), Suet. Vit. Hor.: corporum,

Tac. G. 4; cf.:

positio caeli corporibus habitum dedit,

id. Agr. 11:

adde vultum habitumque hominis,

Hor. S. 2, 4, 92:

moderati aequabilesque,

Cic. Fin. 5, 12, 36:

signa virginali habitu atque vestitu,

deportment, appearance, id. Verr. 2, 4, 3, § 5; cf.:

Himera in muliebrem figuram habitumque formata,

id. ib. 2, 2, 35, §

87: habitum vestitumque pristinum reducere,

Suet. Aug. 40:

vestitu calciatuque et cetero habitu,

id. Calig. 52:

idem habitus cunctis, tonsi rectique capilli, etc.,

Juv. 11, 149:

nudus agas... en habitum, quo, etc.,

id. 2, 72: diversus est ascendentium habitus et descendentium: qui per pronum eunt, resupinant corpora;

qui in arduum, incumbunt,

carriage, posture, Sen. Ep. 123 fin.:

cujus motum et habitum et incessum imitaretur,

Suet. Claud. 4: morbus est habitus cujusque corporis contra naturam, Cael. Sab. ap. Gell. 4, 2, 3:

puberem esse dicunt qui habitu corporis pubes apparet,

Ulp. Fragm. 11, 28; Gai. Inst. 1, 196.—

Of things, esp. of places (so perh. not till after the Aug. per.), condition, habit, appearance, etc.: (praedisccre) patrios cultusque habitusque locorum, Verg. G. 1, 52, cf.:

longe alius Italiae quam Indiae visus illi habitus esset,

Liv. 9, 17, 17:

maris,

Val. Max. 3, 3, ext. 4:

domicilii,

Col. 9, 15, 8:

armorum,

Liv. 9, 36, 6:

pecuniarum,

id. 1, 42, 5:

temporum,

id. 10, 46, 2 et saep.:

urbs in habitum pulveris redacta,

Val. Max. 9, 3, ext. 3.—

In partic., dress, attire (not before the Aug. per.; esp. freq in Suet.; cf.:

vestis, vestitus): Punicus cultus habitusque suspectos legatos fecit Hannibalis,

Liv. 23, 34, 6:

Theopompus permutato cum uxore habitu e custodia, ut mulier, evasit,

Quint. 2, 17, 20; cf. id. 3, 7, 6:

Romano,

Hor. S. 2, 7, 54; cf.:

Graeco, Romano uti,

Suet. Aug. 98:

Gallico,

id. Caes. 58:

pastorum,

Liv. 9, 2, 2:

triumphalis,

Quint. 11, 1, 3; cf.

triumphantis,

Suet. Ner. 13:

lugentis,

id. Calig. 13:

scenico,

id. Ner. 38:

quadrigario,

id. Calig. 19:

suus,

Phaedr. 1, 3, 2:

segmenta et longos habitus et flammea sumit,

Juv. 2, 124; 3, 177; Tac. H. 1, 85 et saep.—

Trop.

In gen., quality, nature, character:

qui manet ut moneatur semper... servos is habitu hau probost,

Plaut. Stich. 1, 2, 2:

justitia est habitus animi communi utilitate conservata suam cuique tribuens dignitatem,

Cic. Inv. 2, 53, 160:

naturae ipsius habitu prope divino,

id. Arch. 7, 15:

prudentem non ex ipsius habitu, sed ex aliqua re externa judicare,

id. Leg. 1, 16, 45:

aut habitu aut natura... habitu, ut facile et cito irascatur, etc.,

id. Top. 16, 62:

ad rationis habitum perducere,

id. Fin. 4, 14, 37:

ne gloriari libeat alienis bonis Suoque potius habitu vitam degere,

Phaedr. 1, 3, 2:

si habitum etiam orationis et quasi colorem aliquem requiritis,

Cic. de Or. 3, 52, 199:

habitus quidam et quasi gestus (sermonis),

Quint. 9, 1, 13; 5, 12, 18; cf. id. 11, 3, 62.—

In partic.

A state of feeling, disposition (friendly or hostile) with regard to any one (mostly post-Aug.):

quis fuerit eo tempore civitatis habitus, qui singulorum animi, etc.,

Vell. 2, 99, 3; cf.:

quae mens exercituum, quis habitus provinciarum,

Tac. H. 1, 4:

hic quidem Romae habitus animorum fuit,

id. ib. 1, 8:

ex praesenti eos potius quam praeterito aestimat habitu,

Liv. 32, 14, 6.—

In philos. lang., an acquired perfect state or condition:

habitum appellamus animi aut corporis constantem et absolutam aliqua in re perfectionem: ut virtutis aut artis perceptionem alicujus, aut quamvis scientiam, et item corporis aliquam commoditatem, non natura datam, sed studio et industria partam,

Cic. Inv. 1, 25, 36:

habitus... in aliqua perfecta et constanti animi aut corporis absolutione consistit, etc.,

id. ib. 2, 9, 30.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hŏnesto, āvi, ātum, 1, v. a. [id.], to clothe or adorn with honor; to honor, dignify; to adorn, grace, embellish (class.; cf. honoro), with personal or inanimate objects.

With personal objects quom me tanto honore honestas, Plaut. Capt. 2, 2, 106; 2, 1, 50; cf.:

quod non dignos homines honore honestatos videbam,

Sall. C. 35, 3 Kritz.:

tantam laudem, quantā vos me vestris decretis honestatis, nemo est assecutus, Cic Cat 4, 10, 20: Saturnini imagine mortem ejus honestare,

id. Rab. Perd. 9, 24; id. Sull. 29, 81; id. Off. 1, 39, 139:

haec famigeratio Te honestet, me autem collutulet,

Plaut. Trin. 3, 2, 67:

ad eum augendum atque honestandum,

Cic. Off. 2, 6, 21:

a quibus, si interdum ad forum deducimur, si uno basilicae spatio honestamur, diligenter observari videmur et coli,

are honored by being accompanied through the basilica, id. Mur. 34, 70:

summi viri Gracchorum et Flacci sanguine non modo se non contaminarunt, sed etiam honestarunt,

id. Cat. 1, 12, 29:

quem vultus honestat, Dedecorant mores,

Claud. Laud. Stil. 1, 26; cf.:

arma auro et argento distincta corpus rarae magnitudinis honestabant,

Curt. 8, 44, 7:

ingens corpus erat (Navii), et arma honestabant,

Liv. 26, 5, 16.—

With inanimate objects:

nec domo dominus, sed domino domus honestanda est,

Cic. Off. 1, 39, 139:

L. Pauli currum rex nobilissimus Perses honestavit,

id. Cat. 4, 10, 21:

caput (avis) plumeo apice honestante (with distinguere),

Plin. 10, 2, 2, § 3; cf. Curt. 8, 13:

formam pudor honestabat,

id. 6, 2; 3, 6 fin.:

exornatio est, qua utimur rei honestandae et locupletandae causa,

adorn, Auct. Her. 2, 18, 28; Plaut. Stich. 2, 1, 7.

hŏnor or hŏnos (the latter form almost exclusively in Cic., who has honor only Phil. 9, 6 fin., and Fragm. pro Tull. 21; also in Caes., Liv., Sall., Prop., Verg., Nep., and Curt.; but honor in Sen., Vell., Ov.; and Hor. and Tac. use both forms. Honos was antiquated in Quintilian's day, v. Quint. 1, 4, 13; Neue, Formenl. 1, 168 sq.), ōris (archaic gen. honorus, like venerus, Lex Puteol. ap. Haubold, n. 7), m. [perh. Sanscr. hu-, call], honor, repute, esteem in which a person or thing is held.

Lit.

In gen.:

cum honos sit praemium virtutis judicio studioque civium delatum ad aliquem, qui eum sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus et honoratus videtur. Qui autem occasione aliqua etiam invitis suis civibus nactus est imperium, hunc nomen honoris adeptum, non honorem puto,

Cic. Brut. 81, 281; cf.:

is autem, qui vere appellari potest honos, non invitamentum ad tempus, sed perpetuae virtutis est praemium,

id. Fam. 10, 10, 1 sq.:

honos alit artes omnesque incenduntur ad studia gloria,

id. Tusc. 1, 2, 4;

so with gloria,

id. Part. 24, 87: si honos is fuit, majorem tibi habere non [p. 862] potui, id. Fam. 5, 20, 2:

quanto et honor hic illo est amplior, etc.,

id. Att. 9, 2, A, 1:

gratia, dignitate, honore auctus,

Caes. B. G. 1, 43, 8:

amplissimis honoribus et praemiis decorari... honos maximus,

Cic. de Or. 1, 54, 232:

ut eum amplissimo regis honore et nomine affeceris,

id. Deiot. 5, 14:

aliquem praecipuo honore habere,

Caes. B. G. 5, 54, 4:

suum cuique honorem et gradum reddere,

Cic. Rosc. Am. 47, 136:

apud eum sunt in honore et in pretio,

id. ib. 28, 77; Caes. B. C. 3, 61, 1; so with in:

in honore magno esse,

Cic. Brut. 8, 30:

summo in honore,

id. de Or. 1, 55, 235; id. Off. 2, 19, 65:

tanto in honore,

id. Tusc. 2, 2, 4; Caes. B. C. 1, 77, 2; 3, 47, 7; Liv. 42, 6, 12; but without in:

Jovem autem quanto honore in suo templo fuisse arbitramini,

Cic. Verr. 2, 4, 58, § 129:

(Druides) magno sunt apud eos honore,

Caes. B. G. 6, 13, 4; 5, 54, 5; Liv. 1, 40, 1; Tac. A. 14, 6; id. H. 1, 6, 4:

honorem accipere,

Cic. Att. 9, 2, A, 1:

honorem huic generi (i. e. poëtis) non fuisse declarat oratio Catonis,

id. Tusc. 1, 2, 3:

honori summo nostro Miloni fuit qui P. Clodii conatus compressit,

id. Off. 2, 17, 58; cf.:

quod (i. e. medium ex tribus sedere) apud Numidas honori ducitur,

Sall. J. 11, 3:

rite suum Baccho dicemus honorem,

honor, praise, Verg. G. 2, 393: tanto ille vobis quam mihi pejorem honorem habuit, worse honor, i. e. greater dishonor or disgrace, Q. Metell. ap. Gell. 12, 9, 4; cf.:

exsilii honor,

i. e. honorable exile, Tac. H. 1, 21.—Personified:

tute pone te latebis facile, ne inveniat te honos,

Plaut. Trin. 3, 2, 37.—Of inanim. and abstr. things, honor, esteem, value:

physicae quoque non sine causa tributus idem est honos,

Cic. Fin. 3, 22, 73; id. Fam. 7, 26, 2:

ornatus ille admirabilis, propter quem ascendit in tantum honorem eloquentia,

id. Or. 36, 125:

multa renascentur quae jam cecidere, cadentque Quae nunc sunt in honore vocabula, si volet usus,

Hor. A. P. 71:

apud antiquos piscium nobilissimus habitus acipenser nullo in honore est,

Plin. 9, 17, 27, § 60; 19, 6, 32, § 104:

vino Pramnio etiam nunc honos durat,

id. 14, 4, 6, § 54 al. —

In partic.

Public honor, official dignity, office, post, preferment (cf. munus):

ita quaestor sum factus, ut mihi honorem illum tum non solum datum, sed etiam creditum ac commissum putem,

Cic. Verr. 2, 5, 14, § 35:

ille honoris gradus,

id. Sull. 29, 82:

equites Romanos in tribunicium restituit honorem,

Caes. B. C. 1, 77 fin.:

extraordinarium honorem appetere,

id. ib. 1, 32, 2:

hic ipse honos (sc. dictatura), delatus ad me, testis est innocentiae meae,

Liv. 9, 26, 14:

curulem adferri sellam eo jussit (Flavius) ac sede honoris sui inimicos spectavit,

id. 9, 46, 9:

honore abiit,

Suet. Aug. 26; cf.:

deposito honore,

id. ib. 36:

paene honore summotus est,

id. Claud. 9:

honor municipalis est administratio rei publicae cum dignitatis gradu, sive cum sumtu, sive sine erogatione contingens,

Dig. 50, 4, 14 pr.: honorem aut magistratum gerere, Gai Inst. 1, 96:

clari velamen honoris sufficiunt tunicae summis aedilibus albae,

Juv. 3, 178:

tempus honoris,

the term of office, id. 8, 150:

honorem militiae largiri,

military honors, id. 7, 88.—In plur.:

populum Romanum hominibus novis industriis libenter honores mandare semperque mandasse,

Cic. Verr. 2, 4, 37, § 81; cf.:

qui (populus) stultus honores Saepe dat indignis,

Hor. S. 1, 6, 15:

ascendisset ad honores, nisi, etc.,

Cic. Brut. 68, 241:

honoribus amplissimis et laboribus maximis perfungi,

id. Fam. 1, 8, 3:

obrepisti ad honores errore hominum,

id. Pis. 1, 1:

Catulus maximis honoribus usus,

Sall. C. 49, 2:

magistratus atque honores capere,

Suet. Aug. 26:

largiri opes, honores,

Tac. A. 11, 12.—

Particular phrases.

Honoris causa.

Out of respect, in order to show honor (class.):

C. Curio, quem ego hominem honoris potius quam contumeliae causa nominatum volo,

Cic. Verr. 1, 7, 18:

quem honoris causa nomino,

id. Rosc. Am. 2, 6:

toties hunc et virum bonum esse dixisti et honoris causa appellasti,

id. Rosc. Com. 6, 18:

Campanis equitum honoris causa, civitas sine suffragio data,

Liv. 8, 14, 10; 32, 34, 8; 39, 22, 2.—

For the sake of (ante-class.):

ejus honoris causa, feci thensaurum ut hic reperiret Euclio,

Plaut. Aul. prol. 25: mei honoris causa mittere coquos, id. ib. 3, 4, 4:

huc honoris vostri venio gratia,

id. Am. 3, 1, 7; id. Stich. 2, 2, 14:

vestri honoris causa,

Ter. Phorm. 5, 7, 35.—

Praefari or dicere honorem, to make an excuse in saying any thing that may be distasteful = by your leave or saving your presence:

si dicimus: ille patrem strangulavit, honorem non praefamur. Sin de Aurelia aliquid aut Lollia, honos. praefandus est,

Cic. Fam. 9, 22, 4;

for which: haec sunt quae retulisse fas sit, ac pleraque ex his non nisi honore dicto,

Plin. 28, 8, 24, § 87; cf.

also: honos auribus sit,

i. e. pardon the expression, Curt. 5, 1, 22.—

Personified, Hŏnor or Hŏnos, as a deity whose temple adjoined that of Virtus, and who was worshipped with uncovered head, Cic. Verr. 2, 4, 54, § 121; id. Sest. 54, 116; id. Leg. 2, 23, 58; Val. Max. 1, 1, 8; Liv. 27, 25, 7 sqq.; Aug. Civ. Dei, 4, 21; Inscr. Orell. 543.

Transf.

Concr., any thing given as a mark of honor, an honorary gift, a reward, acknowledgment, recompense, fee; a sacrifice; funeral rites; a legacy, etc. (mostly poet. and since the Aug. period):

Itan tandem hanc majores famam tradiderunt tibi tui,... honori posterorum tuorum ut vindex fieres,

Plaut. Trin. 3, 2, 18:

Curio misi, ut medico honos haberetur et tibi daret quod opus esset,

Cic. Fam. 16, 9, 3; Vitr. 10, 22:

geminum pugnae proponit honorem,

Verg. A. 5, 365:

nil victor honoris Ex opibus posco,

Sil. 9, 199:

dicite, Pierides, quonam donetur honore Neaera,

Tib. 3, 1, 5:

nec Telamon sine honore recessit Hesioneque data potitur,

Ov. M. 11, 216:

arae sacrificiis fument, honore, donis cumulentur,

Liv. 8, 33, 21:

divūm templis indicit honorem,

Verg. A. 1, 632; Ov. F. 4, 409:

nullos aris adoleret honores,

id. M. 8, 742:

meritos aris mactavit honores,

Verg. A. 3, 118:

honore sepulturae carere,

Cic. de Sen. 20, 75; id. Inv. 1, 55, 108:

cernit ibi maestos et mortis honore carentes Leucaspim, etc.,

Verg. A. 6, 333; cf. Ov. Tr. 3, 3, 45:

mille viri, qui supremum comitentur honorem,

Verg. A. 11, 61:

solutus honos cineri,

Val. Fl. 3, 357:

honorem habere alicui,

Curt. 3, 12, 13:

omnem honorem funeri servare,

id. 4, 10, 23:

communem sepulturae honorem alicui tribuere,

Suet. Aug. 17:

nec enim quaerimus, cui acquiratur, sed cui honos habitus est,

the honorary legacy, Dig. 37, 5, 3; 32, 1, 11:

sepulturae honore spoliatus,

Val. Max. 4, 7, 1; 9, 8, 1 fin.; cf.:

supremitatis honor,

Amm. 31, 13:

supremus condicionis humanae honos,

Val. Max. 6, 3, 1.—

Objectively, a quality that brings honor or consideration, an ornament, grace, charm, beauty ( poet.):

silvis Aquilo decussit honorem,

Verg. G. 2, 404:

December silvis honorem decutit,

Hor. Epod. 11, 6; cf.:

populeus cui frondis honor,

Val. Fl. 6, 296:

notus in vultus honor,

Hor. Epod. 17, 18; Stat. Th. 10, 788.—In plur.:

laetos oculis afflārat honores,

Verg. A. 1, 591; cf. Sil. 12, 244:

hic tibi copia Manabit ad plenum benigno Ruris honorum opulenta cornu,

Hor. C. 1, 17, 16:

nullum ver usquam nullique aestatis honores,

Sil. 3, 487.—

A magistrate, office-holder:

sed cum summus honor finito computet anno, sportula quid referat,

Juv. 1, 117; cf. v. 110.

hŏnor or hŏnos (the latter form almost exclusively in Cic., who has honor only Phil. 9, 6 fin., and Fragm. pro Tull. 21; also in Caes., Liv., Sall., Prop., Verg., Nep., and Curt.; but honor in Sen., Vell., Ov.; and Hor. and Tac. use both forms. Honos was antiquated in Quintilian's day, v. Quint. 1, 4, 13; Neue, Formenl. 1, 168 sq.), ōris (archaic gen. honorus, like venerus, Lex Puteol. ap. Haubold, n. 7), m. [perh. Sanscr. hu-, call], honor, repute, esteem in which a person or thing is held.

Lit.

In gen.:

cum honos sit praemium virtutis judicio studioque civium delatum ad aliquem, qui eum sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus et honoratus videtur. Qui autem occasione aliqua etiam invitis suis civibus nactus est imperium, hunc nomen honoris adeptum, non honorem puto,

Cic. Brut. 81, 281; cf.:

is autem, qui vere appellari potest honos, non invitamentum ad tempus, sed perpetuae virtutis est praemium,

id. Fam. 10, 10, 1 sq.:

honos alit artes omnesque incenduntur ad studia gloria,

id. Tusc. 1, 2, 4;

so with gloria,

id. Part. 24, 87: si honos is fuit, majorem tibi habere non [p. 862] potui, id. Fam. 5, 20, 2:

quanto et honor hic illo est amplior, etc.,

id. Att. 9, 2, A, 1:

gratia, dignitate, honore auctus,

Caes. B. G. 1, 43, 8:

amplissimis honoribus et praemiis decorari... honos maximus,

Cic. de Or. 1, 54, 232:

ut eum amplissimo regis honore et nomine affeceris,

id. Deiot. 5, 14:

aliquem praecipuo honore habere,

Caes. B. G. 5, 54, 4:

suum cuique honorem et gradum reddere,

Cic. Rosc. Am. 47, 136:

apud eum sunt in honore et in pretio,

id. ib. 28, 77; Caes. B. C. 3, 61, 1; so with in:

in honore magno esse,

Cic. Brut. 8, 30:

summo in honore,

id. de Or. 1, 55, 235; id. Off. 2, 19, 65:

tanto in honore,

id. Tusc. 2, 2, 4; Caes. B. C. 1, 77, 2; 3, 47, 7; Liv. 42, 6, 12; but without in:

Jovem autem quanto honore in suo templo fuisse arbitramini,

Cic. Verr. 2, 4, 58, § 129:

(Druides) magno sunt apud eos honore,

Caes. B. G. 6, 13, 4; 5, 54, 5; Liv. 1, 40, 1; Tac. A. 14, 6; id. H. 1, 6, 4:

honorem accipere,

Cic. Att. 9, 2, A, 1:

honorem huic generi (i. e. poëtis) non fuisse declarat oratio Catonis,

id. Tusc. 1, 2, 3:

honori summo nostro Miloni fuit qui P. Clodii conatus compressit,

id. Off. 2, 17, 58; cf.:

quod (i. e. medium ex tribus sedere) apud Numidas honori ducitur,

Sall. J. 11, 3:

rite suum Baccho dicemus honorem,

honor, praise, Verg. G. 2, 393: tanto ille vobis quam mihi pejorem honorem habuit, worse honor, i. e. greater dishonor or disgrace, Q. Metell. ap. Gell. 12, 9, 4; cf.:

exsilii honor,

i. e. honorable exile, Tac. H. 1, 21.—Personified:

tute pone te latebis facile, ne inveniat te honos,

Plaut. Trin. 3, 2, 37.—Of inanim. and abstr. things, honor, esteem, value:

physicae quoque non sine causa tributus idem est honos,

Cic. Fin. 3, 22, 73; id. Fam. 7, 26, 2:

ornatus ille admirabilis, propter quem ascendit in tantum honorem eloquentia,

id. Or. 36, 125:

multa renascentur quae jam cecidere, cadentque Quae nunc sunt in honore vocabula, si volet usus,

Hor. A. P. 71:

apud antiquos piscium nobilissimus habitus acipenser nullo in honore est,

Plin. 9, 17, 27, § 60; 19, 6, 32, § 104:

vino Pramnio etiam nunc honos durat,

id. 14, 4, 6, § 54 al. —