to+be+affected

pūtĭdus, a, um, adj. [puteo], rotten, decaying, stinking, fetid (syn. foetidus).

Lit.:

caro,

Cic. Pis. 9, 19:

aper,

Mart. 3, 50, 8:

fungus,

Plaut. Bacch. 4, 7, 23: frons, Cato ap. Plin. 17, 9, 6, § 55: uvae, Varr. ap. Non. 152, 23:

vinum,

Plaut. Trin. 2, 4, 125: putidae naves et sentinosae, Cato ap. Non. 152, 25:

navis,

Caecil. ib. 152, 26:

paries pictus,

Afran. ib. 152, 28.—

Transf.

In contemptuous lang., of old, half-rotten, withered persons:

homo putide,

Plaut. Bacch. 5, 2, 44:

moecha,

Cat. 43, 11; so,

femina,

Hor. Epod. 8, 1.— Comp.:

putidius cerebrum,

more withered, rotten, addled, Hor. S. 2, 3, 75.—

Of style, unnatural, disagreeable, affected, disgusting:

cum etiam Demosthenes exagitetur ut putidus,

Cic. Or. 8, 27:

molesta et putida videri,

id. de Or. 3, 13, 51:

litterae neque expressae neque oppressae, ne aut obscurum esset aut putidum,

id. Off. 1, 37, 133:

vereor, ne putidum sit scribere ad te, quam sim occupatus,

id. Att. 1, 14, 1.— Sup.:

jactatio putidissima,

Petr. 73.—Hence, adv.: pūtĭdē, disgustingly, disagreeably, affectedly:

dicere,

Cic. Brut. 82, 284:

loqui,

Sen. Ep. 75, 1.— Comp.:

nolo exprimi litteras putidius, nolo obscurari neglegentius,

too precisely, Cic. de Or. 3, 11, 41.

quaero (old orthogr. QVAIRO, Epitaphs of the Scipios, 6; for the original form and etym. quaeso, ĕre, v. quaeso), sīvi or sĭi, sītum, 3, v. a., to seek.

Lit.

In gen.: aliquem, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 43 Vahl.); Plaut. Mil. 2, 3, 3:

te ipsum quaerebam,

Ter. Heaut. 4, 8, 3:

escam in sterquilinio,

Phaedr. 3, 12 init. —

In partic.

To seek to get or procure, to seek or search for a thing, Ter. Heaut. 3, 1, 38:

rem mercaturis faciendis,

Cic. Par. 6, 2, 46.— Absol.:

contrivi in quaerendo vitam atque aetatem meam,

Ter. Ad. 5, 4, 15; 5, 3, 27; Hor. Ep. 1, 7, 57; id. A. P. 170.—

Transf., to get, procure, obtain, acquire a thing:

uxores liberorum quaerendorum causā ducere,

Suet. Caes. 52:

liberorum quaerundorum causā ei uxor data est,

Plaut. Capt. 4, 2, 109; cf.:

quaerunt litterae hae sibi liberos,

id. Ps. 1, 1, 21.—

To seek for something missing, to miss:

Siciliam in uberrimā Siciliae parte,

Cic. Verr. 2, 3, 18, § 47:

optatos Tyndaridas,

Prop. 1, 17, 18:

Phoebi comam,

Tib. 2, 3, 20:

amnes,

Stat. Th. 4, 703.—

To ask, desire, with ut and subj.:

quaeris ut suscipiam cogitationem quidnam istis agendum putem,

Cic. Att. 14, 20, 4.—

Trop.

In gen., to seek, i. e. to think over, meditate, aim at, plan a thing:

dum id quaero, tibi qui filium restituerem,

Ter. Heaut. 3, 1, 83:

quonam modo maxime ulti sanguinem nostrum pereamus,

Sall. C. 33,5:

fugam,

Cic. Att. 7, 17, 1; id. Mur. 37, 80:

sibi remedium ad rem aliquam,

id. Clu. 9, 27:

de gratiā quid significares, mecum ipse quaerebam,

id. Att. 9, 11, A, 1.—With inf.:

tristitiae causam si quis cognoscere quaerit,

seeks, strives, endeavors, Ov. Tr. 5, 4, 7; id. Am. 1, 8, 51; Hor. C. 3, 4, 39; id. Ep. 1, 1, 2 al.—

In partic.

To look for, seek to gain any thing; to get, acquire, obtain, procure:

laudem sibi,

Ter. Heaut. 2, 3, 74:

salutem alicui malo,

id. Ad. 3, 2, 2:

negabant ullā aliā in re nisi in naturā quaerendum esse illud summum bonum,

Cic. Ac. 1, 5, 19:

pudentem exitum suae impudentiae,

id. Verr. 2, 1, 1, § 2:

invidiam in aliquem,

id. Rab. Post. 17, 46. —

Of inanim. and abstr. subjects, to demand, need, require, = requirere:

quod cujusquam oratoris eloquentiam quaereret,

Cic. Verr. 2, 1, 10, § 29:

lites ex limitibus judicem quaerant,

Varr. R. R. 1, 15, 1:

bellum dictatoriam majestatem quaesivisset,

Liv. 8, 30:

quaerit Boeotia Dircen,

Ov. M. 2, 239. —

To seek to learn from any one; to ask, inquire, interrogate (cf.: interrogo, percontor).

With ab:

cum ab iis saepius quaereret,

made inquiries, Caes. B. G. 1, 32:

quaero abs te nunc, Hortensi, cum, etc.,

Cic. Verr. 2, 3, 83, § 191:

quaesivit a medicis, quemadmodum se haberet,

Nep. Dion, 2, 4:

a quo cum quaesisset, quo se deduci vellet,

id. Epam. 4, 5; cf. Cic. N. D. 1, 22, 60. —

With de:

quaerebat paulo ante de me, quid, etc.,

Cic. Pis. 9, 18:

de te ipso quaero, Vatini, utrum, etc.,

id. Vatin. 4, 10:

quaero de te, arbitrerisne, etc.,

Liv. 4, 40:

cura tibi de quo quaerere nulla fuit,

Ov. P. 4, 3, 18.—

With ex:

quaesivi ex Phaniā, quam in partem provinciae putaret, etc.,

Cic. Fam. 3, 6, 1:

quaerit ex solo ea, quae, etc.,

Caes. B. G. 1, 18.—

With a rel.-clause:

ille baro te putabat quaesiturum, unum caelum esset an innumerabilia,

Cic. Fam. 9, 26, 3:

natura fieret laudabile carmen, an arte, Quaesitum est,

Hor. A. P. 409:

quaeritur inter medicos, cujus generis aquae sint utilissimae,

Plin. 31, 3, 21, § 31.—

To desire,

With inf. (post-Aug.):

e monte aliquo in alium transilire quaerens,

Plin. 8, 53, 79, § 214:

qui mutare sedes quaerebant,

Tac. G. 2.—

Transf., of animals, plants, etc., to desire, prefer, seek:

salictum et harundinetum... umidum locum quaerunt,

Varr. R. R. 1, 23, 5:

glires aridum locum quaerunt,

id. ib. 3, 15, 2; Col. 1, praef. §

26: lupinum quaerit maxime sabulosa,

Plin. 18, 14, 36, § 134;

so of the soil: ager aquosus plus stercoris quaerit,

demands, Pall. 1, 6, 15.—

To examine or inquire into judicially, to investigate, institute an investigation; with [p. 1502] acc. (rare):

hunc abduce, vinci, rem quaere,

Ter. Ad. 3 (4), 36:

non dubitabat Minucius, quin iste (Verres) illo die rem illam quaesiturus non esset,

Cic. Verr. 2, 2, 29, § 72. —With de and abl. (class.; cf.

Krebs, Autibarb. p. 962 sq.): de pecuniis repetundis,

Cic. Verr. 1, 9, 27:

de morte alicujus,

id. Rosc. Am. 41, 119:

de servo in dominum,

to question by torture, put to the rack, id. Mil. 22, 59:

aliquid per tormenta,

Suet. Tib. 58:

legibus,

to investigate according to the laws, impartially, Plin. Ep. 5, 21, 3. —

Transf.: si quaeris, si quaerimus (prop., if we, or you, look well into the matter; if we, or you, would know the truth), to say the truth, in fact, to speak honestly:

omnino, si quaeris, ludi apparatissimi,

Cic. Fam. 7, 1, 2:

at sunt morosi, et anxii, et difficiles senes: si quaerimus, etiam avari,

id. Sen. 18, 65:

si quaeritis,

id. de Or. 2, 62, 254; so,

too, si verum quaeris,

id. Fam. 12, 8, 1:

si verum quaeritis,

id. de Or. 2, 34, 146:

si verum quaerimus,

id. Tusc. 2, 23, 55: noli quaerere or quid quaeris? in short, in one word:

noli quaerere: ita mihi pulcher hic dies visus est,

id. Fam. 4, 4, 3:

quid quaeris? biduo factus est mihi familiaris,

id. ib. 3, 1, 2.— Hence, quaesītus, a, um, P. a., sought out.

In a good sense, select, special, extraordinary (mostly post-Aug.): epulae quaesitissumae, Sall. ap. Macr. S. 2, 9, 9 (Sall. H. 2, 23, 4 Dietsch); comp.:

leges quaesitiores (opp. simplices),

Tac. A. 3, 26:

quaesitior adulatio,

id. ib. 3, 57.— Sup.:

quaesitissimi honores,

Tac. A. 2, 53.—

In a bad sense (opp. to what is natural), far-fetched, studied, affected, assumed (class.):

vitabit etiam quaesita nec ex tempore ficta, sed domo allata, quae plerumque sunt frigida,

Cic. Or. 26, 89:

ut numerus non quaesitus, sed ipse secutus esse videatur,

id. ib. 65, 219:

comitas,

Tac. A. 6, 50:

asperitas,

id. ib. 5, 3.—

Subst.: quaesītum, i, n.

A question ( poet.):

accipe quaesiti causam,

Ov. M. 4, 793; id. F. 1, 278; Hor. S. 2, 6, 82.—

A question as a rhetorical figure, = pusma, Mart. Cap. 5, § 524.

rēs, rei (rēi with e long; gen., Lucr. 2, 112; 548; 6, 918; dat., id. 1, 688; 2, 236; rei, gen., monosyl. at the end of the verse, Lucr. 3, 918;

and in the middle of the verse,

id. 4, 885, and Poët. ap. Lact. 6, 6), f. [ etym. dub.; perh. root ra- of reor, ratus; cf. Germ. Ding; Engl. thing, from denken, to think; prop., that which is thought of; cf. also logos, Lid. and Scott, 9], a thing, object, being; a matter, affair, event, fact, circumstance, occurrence, deed, condition, case, etc.; and sometimes merely = something (cf.: causa, ratio, negotium).

In gen.:

unde initum primum capiat res quaeque movendi,

Lucr. 1, 383; cf. id. 1, 536:

in partes res quaeque minutas Distrahitur,

id. 2, 826: summe Sol, qui omnes res inspicis, Enn. ap. Prob. Verg. E. 6, 31 (Trag. v. 321 Vahl.):

versus, quos ego de Rerum Naturā pangere conor,

Lucr. 1, 25; cf. id. 1, 126; 5, 54:

rerum natura creatrix,

id. 2, 1117:

divinarum humanarumque rerum, tum initiorum causarumque cujusque rei cognitio,

Cic. Tusc. 5, 3, 7 (v. divinus):

haeret haec res,

Plaut. Am. 2, 2, 182:

profecto, ut loquor, ita res est,

id. ib. 2, 1, 19:

haud mentior, resque uti facta dico,

id. ib. 2, 1, 23:

de Alcumenā ut rem teneatis rectius,

id. ib. prol. 110:

in tantis rebus (sc. in re publicā defendendā),

Cic. Rep. 1, 3, 4 et saep.:

quo Averna vocantur nomine, id ab re Impositum est, quia sunt avibus contraria cunctis,

from the nature of the thing, Lucr. 6, 740; cf. id. 6, 424; Liv. 1, 17:

si res postulabit,

the condition of the case, Cic. Lael. 13, 44: scaena rei totius haec, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 11, 3:

fugam in se nemo convertitur Nec recedit loco, quin statim rem gerat,

does his duty, stands his ground, Plaut. Am. 1, 1, 84; so, res gerere, v. gero; hence, too, rerum scriptor, for a historian, v. scriptor, and cf. II. H. infra.—

With adj. of quality, to express condition, etc.:

illic homo a me sibi malam rem arcessit,

is bringing a bad business on himself, Plaut. Am. 1, 1, 171; so,

res mala,

a wretched condition, Sall. C. 20, 13; and more freq. in plur.:

bonis tuis rebus meas res irrides malas,

circumstances, condition, Plaut. Trin. 2, 4, 45; id. Rud. 3, 3, 12:

res secundae,

good fortune, Hor. Ep. 1, 10, 30; cf. Liv. 3, 9:

res prosperae,

Nep. Dion, 6, 1; id. Eum. 5, 1:

in secundissimis rebus,

Cic. Off. 1, 26, 91:

adversae res,

id. ib. 1, 26, 90; Hor. S. 2, 2, 136; 2, 8, 73:

res belli adversae,

Liv. 10, 6:

res dubiae,

Sall. C. 10, 2; 39, 3; Liv. 2, 50; 7, 30;

v. bonus, florens, salvus, adversus, dubius, novus, arduus, etc.— Freq. in curses, etc.: in malam rem,

go to the bad, Ter. Phorm. 5, 7, 37; id. And. 2, 1, 17:

malam rem hinc ibis?

id. Eun. 3, 3, 30.—

With an adj. in a periphrasis:

abhorrens ab re uxoriā,

matrimony, Ter. And. 5, 1, 10:

in arbitrio rei uxoriae,

dowry, Cic. Off. 1, 15, 61:

rem divinam nisi compitalibus... ne faciat,

a religious act, act of worship, a sacrifice, Cato, R. R. 5, 4:

bellicam rem administrari majores nostri nisi auspicato noluerunt,

Cic. Div. 2, 36, 76; Hor. C. 4, 3, 6:

erat ei pecuaria res ampla et rustica,

Cic. Quint. 3, 12: res rustica, agriculture:

rei rusticae libro primo,

Col. 11, 1, 2; id. 1, praef. §

19: liber, quem de rebus rusticis scripsi,

Cic. Sen. 15, 54:

navalis rei certamina,

naval battles, Amm. 26, 3, 5:

res militaris,

Cic. Rab. Post. 1, 2:

rei militaris gloria,

id. Mur. 9, 22; Nep. Milt. 8, 4:

res frumentaria,

forage, Caes. B. C. 3, 16; id. B. G. 1, 23; 4, 7:

armatae rei scientissimus,

Amm. 25, 4, 7:

peritus aquariae rei,

id. 28, 2, 2:

res judicaria,

Cic. Verr. 2, 2, 12, § 31:

res ludicra,

play, Hor. Ep. 2, 1, 180:

uti rebus veneriis,

Cic. Sen. 14, 47; Nep. Alc. 11, 4:

res Veneris,

Lucr. 2, 173; Ov. R. Am. 431; v. also familiaris, judiciaria, militaris, navalis, etc., and cf. II. G. infra. —

With pronouns or adjectives, as an emphatic periphrase for the neutr.:

ibi me inclamat Alcumena: jam ea res me horrore afficit,

this now, Plaut. Am. 5, 1, 16; cf.: De. Estne hoc, ut dico? Li. Rectam instas viam:

Ea res est,

it is even so, id. As. 1, 1, 40:

de fratre confido ita esse ut semper volui. Multa signa sunt ejus rei,

of it, Cic. Att. 1, 10, 5: quos (melittônas) alii melittotropheia appellant, eandem rem quidam mellaria. Varr. R. R. 3, 16, 12:

sunt ex te quae scitari volo, Quarum rerum, etc.,

Plaut. Capt. 2, 2, 13; cf. Caes. B. G. 3, 4:

quibus de rebus quoniam nobis contigit ut aliquid essemus consecuti,

Cic. Rep. 1, 8, 13:

quā super re interfectum esse Hippotem dixisti? Pac. ap. Fest. s. v. superescit, p. 244: resciscet Amphitruo rem omnem,

every thing, all, Plaut. Am. 1, 2, 30:

nulla res tam delirantes homines concinat cito,

nothing, id. Am. 2, 2, 96; cf.:

neque est ulla res, in quā, etc.,

Cic. Rep. 1, 7, 12; 1, 5, 9; cf.

also: sumptu ne parcas ullā in re, quod ad valetudinem opus sit,

id. Fam. 16, 4, 2:

magna res principio statim bello,

a great thing, a great advantage, Liv. 31, 23 fin.:

nil admirari prope res est una Solaque, quae, etc.,

the only thing, only means, Hor. Ep. 1, 6, 1 et saep. — Emphatically with sup.:

scilicet rerum facta est pulcherrima Roma,

the most beautiful thing in the world, Verg. G. 2, 534; Quint. 1, 12, 16 Spald. p. 81. —

Of persons, etc.: est genus hominum, qui esse primos se omnium rerum volunt,

Ter. Eun. 2, 2, 17:

maxime rerum,

Ov. H. 9, 107; cf.:

maxima rerum Roma,

Verg. A. 7, 602; Ov. M. 13, 508:

fortissima rerum animalia,

id. ib. 12, 502:

pulcherrime rerum,

id. H. 4, 125; id. A. A. 1, 213; id. M. 8, 49:

dulcissime rerum,

Hor. S. 1, 9, 4.—

In adverb. phrases:

e re natā melius fieri haud potuit,

after what has happened, Ter. Ad. 3, 1, 8:

pro re natā,

according to circumstances, Cic. Att. 7, 8, 2; 14, 6, 1:

pro tempore et pro re,

Caes. B. G. 5, 8:

factis benignus pro re,

according to circumstances, Liv. 7, 33, 3; Sall. J. 50, 2:

pro re pauca loquar,

Verg. A. 4, 337; Lucr. 6, 1280:

ex re et ex tempore,

Cic. Fam. 12, 19, 3:

e re respondi,

Cat. 10, 8.

In partic.

Pregn., an actual thing, the thing itself, reality, truth, fact; opposed to appearance, mere talk, the mere name of a thing:

ecastor, re experior, quanti facias uxorem tuam,

Plaut. Am. 1, 3, 10:

desiste dictis nunc jam miseram me consolari: Nisi quid re praesidium apparas, etc.,

id. Rud. 3, 3, 21: rem ipsam loqui. Ter. And. 1, 2, 31:

rem fabulari,

Plaut. Trin 2, 4, 87:

nihil est aliud in re,

in fact, Liv. 10, 8, 11 Weissenb. ad loc.:

se ipsa res aperit,

Nep. Paus. 3, 7:

ex re decerpere fructus,

Hor. S. 1, 2, 79;

opp. verbum, vox, opinio, spes, nomen, etc.: rem opinor spectari oportere, non verba,

Cic. Tusc. 5, 11, 32; cf.: te rogo, ut rem potiorem oratione ducas, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 5:

non modo res omnes, sed etiam rumores cognoscamus,

Cic. Att. 5, 5, 1:

qui hos deos non re, sed opinione esse dicunt,

id. N. D. 3, 21, 53:

Peripateticos et Academicos nominibus differentes, re congruentes,

id. Ac. 2, 5, 15:

quod nos honestum, illi vanum... verbis quam re probabilius vocant,

Quint. 3, 8, 22; Sen. Ep. 120, 9:

eum, tametsi verbo non audeat, tamen re ipsā de maleficio suo confiteri,

id. Rosc. Am. 42, 123; cf. Ter. Ad. 4, 7, 15:

vides quantum distet argumentatio tua ab re ipsā atque a veritate,

Cic. Rosc. Am. 15, 44. — Hence, abl. sing., often strengthened by verā (sometimes as one word, reverā), in fact, really, in truth, indeed, in reality:

haec ille, si verbis non audet, re quidem verā palam loquitur,

Cic. Quint. 17, 56; so,

re quidem verā,

id. Clu. 19, 54; id. Sest. 7, 15:

re autem verā,

id. Fam. 1, 4, 2;

and simply re verā,

id. Quint. 2, 7; id. Div. 2, 54, 110; id. Balb. 3, 7:

re verāque,

Lucr. 2, 48; cf.:

et re verā,

indeed, in fact, Cic. Fam. 3, 5, 1; Liv. 33, 11, 3; 35, 31, 12; 36, 6, 1; Nep. Ages. 2, 3; id. Phoc. 3, 3; Curt. 3, 13, 5; 4, 16, 19; Val. Max. 9, 13, ext. 1; Just. 5, 1, 8; 12, 13, 10; Plin. Ep. 6, 33, 1.—

Effects, substance, property, possessions:

mihi Chrysalus Perdidit filium, me atque rem omnem Meam,

Plaut. Bacch. 5, 1, 26; cf.: Ph. Habuitne rem? Ly. Habuit. Ph. Qui eam perdidit... Mercaturamne an venales habuit, ubi rem perdidit? id. Trin. 2, 2, 49 sq.:

quibus et re salvā et perditā profueram,

Ter. Eun. 2, 2, 27:

rem talentum decem,

id. Phorm. 2, 3, 46; Juv. 3, 16:

avidior ad rem,

Ter. Eun. 1, 2, 51:

rem facere,

to make money, Cic. Att. 2, 2, 12:

res eos jampridem, fides deficere nuper coepit,

id. Cat. 2, 5, [p. 1576] 10:

qui duo patrimonia accepisset remque praeterea bonis et honestis rationibus auxisset,

id. Rab. Post. 14, 38:

libertino natum patre et in tenui re,

in narrow circumstances, Hor. Ep. 1, 20, 20 et saep.; v. also familiaris.— In plur.: quantis opibus, quibus de rebus, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 396 Vahl.):

privatae res,

Cic. Att. 9, 7, 5.—

Hence, law t. t., whatever may be the subject of a right, whether corporeal or incorporeal (v. Sandars, Introd. to Just. Inst. p. 42 sqq.):

res corporales,

Just. Inst. 2, 2, 1 sq.; Gai. Inst. 2, 12; Dig. 1, 8, 1:

res in patrimonio, res extra patrimonium,

Just. Inst. 2, 1 pr.; Gai. Inst. 2, 1:

res sanctae,

Just. Inst. 2, 1, 10; v. also mancipium, privatus, etc.—

Benefit, profit, advantage, interest, weal:

res magis quaeritur, quam, etc.,

Plaut. Men. 4, 2, 6:

melius illi consulas quam rei tuae,

id. Cist. 1, 1, 98:

haec tuā re feceris,

to your advantage, id. Capt. 2, 2, 46.— Most freq. with the prepositions in, ex, ob, ab, etc.:

quasi istic minor mea res agatur quam tua,

is interested, affected, Ter. Heaut. 2, 3, 113 (v. ago):

si in rem tuam esse videatur,

Plaut. Trin. 3, 2, 2:

vide si hoc in rem deputas,

id. ib. 3, 3, 19:

quod in rem recte conducat tuam,

id. Capt. 2, 3, 26:

si in remst utrique,

Ter. And. 3, 3, 14:

quid mihi melius est, quid magis in rem est, quam? etc.,

useful, Plaut. Rud. 1, 4, 1:

tamen in rem fore credens universos adpellare,

Sall. C. 20, 1:

omnia quae in rem videbantur esse,

Curt. 6, 2, 21:

ad conparanda ea quae in rem erant,

Liv. 30, 4, 6:

imperat quae in rem sunt,

id. 26, 44, 7; 22, 3, 2:

ex tuā re non est, ut ego emoriar,

for your advantage, Plaut. Ps. 1, 3, 102: An. Non pudet Vanitatis? Do. Minime, dum ob rem, to the purpose, with advantage, Ter. Phorm. 3, 2, 41: ob rem facere, usefully, with advantage or profit, Sall. J. 31, 5: subdole blanditur, ab re Consulit blandiloquentulus, contrary to his interest, i. e. to his injury, Plaut. Trin. 2, 1, 12 Brix ad loc.:

haud id est ab re aucupis,

id. As. 1, 3, 71:

haec haud ab re duxi referre,

Liv. 8, 11, 1:

non ab re esse Quinctio visum est interesse, etc.,

id. 35, 32, 6; Plin. 27, 8, 35, § 57; Suet. Aug. 94; Gell. 18, 4, 6; 1, 26, 4; Macr. S. 1, 4, 19.—

Cause, reason, ground, account; only in the connection eā (hac) re, and eam ob rem, adverb., therefore, on that account:

eā re tot res sunt, ubi bene deicias,

Cato, R. R. 158, 2:

hac re nequeunt ex omnibus omnia gigni, Quod, etc.,

Lucr. 1, 172; cf.:

illud eā re a se esse concessum, quod, etc.,

Cic. Ac. 2, 34, 111:

patrem exoravi, tibi ne noceat, neu quid ob eam rem succenseat,

Plaut. Bacch. 4, 4, 39; cf.:

quoi rei?

for what purpose? id. As. 3, 2, 43; id. Poen. 2, 3, 3.—Hence (by uniting into one word) the causal adverbs quare and quamobrem, v. h. vv.—

An affair, matter of business, business:

cum et de societate inter se multa communicarent et de totā illā ratione atque re Gallicanā,

Cic. Quint. 4, 15:

rem cum aliquo transigere,

id. Clu. 13, 39. —

Hence, transf., in gen.: res alicui est cum aliquo,

to have to do with any one, Cic. Rosc. Am. 30, 84; id. Sest. 16, 37; id. Fam. 9, 20, 2; Caes. B. G. 7, 77; cf.:

famigeratori res sit cum damno et malo,

Plaut. Trin. 1, 2, 182 Brix ad loc.— Also without a dat.:

quoniam cum senatore res est,

Cic. Fam. 13, 26, 3;

esp., in mal. part.: rem habere cum aliquo or aliquā,

to have to do with any one, Plaut. Bacch. 3, 6, 35; id. Merc. 3, 1, 37; Ter. Eun. 1, 2, 39; 58. —Ellipt.:

jam biennium est, quom mecum rem coepit,

Plaut. Merc. 3, 1, 15. —

A case in law, a lawsuit, cause, suit (more gen. than causa):

ubi res prolatae sunt,

Plaut. Capt. 1, 1, 10:

res agi,

id. Men. 4, 2, 19; id. Aul. 3, 4, 13:

quibus res erat in controversiā, ea vocabatur lis,

Varr. L. L. 7, § 93; cf.

(prob. in allusion to this legal form): tot homines... statuere non potuisse, utrum diem tertium an perendinum... rem an litem dici oporteret,

Cic. Mur. 12, 27; cf.

also: quarum rerum litium causarum condixit pater patratus, etc., an ancient formula,

Liv. 1, 32:

de rebus ab aliquo cognitis judicatisque dicere,

Cic. Verr. 2, 2, 48, § 118:

pecunias capere ob rem judicandam,

id. Fin. 2, 16, 54:

si res certabitur olim,

Hor. S. 2, 5, 27; 1, 10, 15; 1, 9, 41; id. Ep. 1, 16, 43:

tractu temporis futurum, ut res pereat,

Dig. 3, 3, 12:

rem differre,

ib. 43, 30, 3: res judicata dicitur, quae finem controversiarum pronuntiatione judicis accipit, ib. 42, 1, 1 et saep.—

An affair, esp. a battle, campaign, military operations; in phrase rem (or res) gerere:

res gesta virtute,

Cic. Fin. 5, 23, 66:

ut res gesta est ordine narrare,

Ter. Ad. 3, 5, 3:

his rebus gestis,

Caes. B. G. 5, 8:

res gerere,

Hor. Ep. 1, 17, 33:

rem bene gerere,

id. ib. 1, 8, 1; Ter. Ad. 5, 1, 13:

comminus rem gerunt,

Caes. B. G. 5, 44:

res gestae,

Hor. Ep. 1, 3, 7; 2, 1, 251:

adversus duos simul rem gerere,

Liv. 21, 60:

rem male gerere,

Nep. Them. 3, 3; Hor. S. 2, 3, 74:

in relatione rerum ab Scythis gestarum,

Just. 2, 1, 1; cf.:

rem agere,

Hor. S. 1, 9, 4; id. A. P. 82:

ante rem,

before the battle, Liv. 4, 40:

cum Thebanis sibi rem esse existimant,

Nep. Pel. 1, 3; Cic. Sest. 16, 37.—

Acts, events, as the subject of narration, a story, history:

res in unam sententiam scripta,

Auct. Her. 1, 12, 20:

cui lecta potenter erit res,

Hor. A. P. 40; id. S. 1, 10, 57; id. Ep. 1, 19, 29:

in medias res auditorem rapere,

id. A. P. 148; 310:

agitur res in scaenis,

id. ib. 179; cf.:

numeros animosque secutus, non res,

id. Ep. 1, 19, 25; Phaedr. 5, 1, 12:

sicut in rebus ejus (Neronis) exposuimus,

Plin. 2, 83, 85, § 199:

litterae, quibus non modo res omnis, sed etiam rumores cognoscamus,

Cic. Att. 5, 5, 1:

res populi Romani perscribere, Liv. praef. § 1: res Persicae,

history, Nep. Con. 5, 4; id. Cat. 3, 2.—

Res publica, also as one word, respublica, the common weal, a commonwealth, state, republic (cf. civitas); also, civil affairs, administration, or power, etc.: qui pro republicā, non pro suā obsonat, Cato ap. Ruf. 18, p. 210; cf.:

erat tuae virtutis, in minimis tuas res ponere, de re publicā vehementius laborare,

Cic. Fam. 4, 9, 3:

dummodo ista privata sit calamitas et a rei publicae periculis sejungatur,

id. Cat. 1, 9; cf.:

si re publicā non possis frui, stultum est nolle privatā,

id. Fam. 4, 9, 4:

egestates tot egentissimorum hominum nec privatas posse res nec rem publicam sustinere,

id. Att. 9, 7, 5 (v. publicus); Cato ap. Gell. 10, 14, 3: auguratum est, rem Romanam publicam summam fore, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 45:

quo utiliores rebus suis publicis essent,

Cic. Off. 1, 44, 155:

commutata ratio est rei totius publicae,

id. Att. 1, 8, 4: pro republicā niti, Cato ap. Charis. p. 196 fin.:

merere de republicā,

Plaut. Am. prol. 40:

de re publicā disputatio... dubitationem ad rem publicam adeundi tollere, etc.,

Cic. Rep. 1, 7, 12:

oppugnare rem publicam,

id. Cael. 1, 1; id. Har. Resp. 8, 15; id. Sest. 23, 52:

paene victā re publicā,

id. Fam. 12, 13, 1:

delere rem publicam,

id. Sest. 15, 33; Lact. 6, 18, 28.—Esp. in the phrase e re publicā, for the good of the State, for the public benefit:

senatūs consultis bene et e re publicā factis,

Cic. Phil. 3, 12, 30:

ea si dicam non esse e re publicā dividi,

id. Fam. 13, 8, 2; id. Mil. 5, 14; Liv. 8, 4, 12; 25, 7, 4; 34, 34, 9; Suet. Rhet. 1 init. —Post-class. and rare, also ex republicā, Gell. 6, 3, 47; 11, 9, 1;

but exque is used for euphony (class.): id eum recte atque ordine exque re publicā fecisse,

Cic. Phil. 3, 15, 38; 5, 13, 36; 10, 11, 26.— In plur.:

eae nationes respublicas suas amiserunt, C. Gracch. ap. Fest. s. h. v. p. 286 Müll.: hoc loquor de tribus his generibus rerum publicarum,

Cic. Rep. 1, 28, 44:

circuitus in rebus publicis commutationum,

id. ib. 1, 29, 45 et saep.—

Sometimes simply res, the State (in the poets, and since the Aug. per. in prose): unus homo nobis cunctando restituit rem, Enn. ap. Cic. Off. 1, 24, 84 (Ann. v. 313 Vahl.):

hic (Marcellus) rem Romanam sistet,

Verg. A. 6, 858; cf.:

nec rem Romanam tam desidem umquam fuisse,

Liv. 21, 16; 1, 28:

parva ista non contemnendo majores nostri maximam hanc rem fecerunt,

id. 6, 41 fin.:

Romana,

Hor. C. S. 66; id. Ep. 1, 12, 25; Ov. M. 14, 809; Sall. C. 6, 3; cf.:

ut paulo ante animum inter Fidenatem Romanamque rem ancipitem gessisti,

Liv. 1, 28 fin.:

Albana,

id. 1, 6.— In plur.:

res Asiae evertere,

Verg. A. 3, 1:

custode rerum Caesare,

Hor. C. 4, 15, 17; cf.:

res sine discordiā translatae,

Tac. H. 1, 29; so (also in Cic.), rerum potiri, v. potior. —

Res novae, political changes, a revolution, etc.; v. novus.

suf-fundo ( subf-), fūdi, fūsum, 3, v. a., to pour below or underneath; to pour into or among; to pour over or upon; to overspread, suffuse (mostly ante-class. and postAug.).

Lit.

In gen.:

animum esse cordi suffusum sanguinem,

Cic. Tusc. 1, 9, 19:

aqua suffunditur,

flows underneath, diffuses itself, Sen. Q. N. 3, 26, 1 (al. adfunditur):

intumuit suffusā venter ab undā,

i. e. from dropsy, Ov. F. 1, 215:

mane suffundam aquolam,

Plaut. Curc. 1, 3, 3:

mare (i. e. aquam marinam) vinis,

id. Rud. 2, 7, 30:

jus,

Col. 12, 9, 2:

acetum,

Vitr. 7, 12:

merum in os mulae,

Col. 6, 38, 4.—

Esp.

Of tears, etc., to suffuse, fill, etc.:

lacrimis oculos suffusa nitentes,

Verg. A. 1, 228:

tepido suffundit lumina rore (i. e. lacrimis),

Ov. M. 10, 360; cf.:

lupus suffusus lumina flammā,

id. ib. 11, 368: oculi, qui ad alienam lippitudinem et ipsi suffunduntur, become suffused (with tears), Sen. Clem. 2, 6 med.; cf.:

ad quas ille voces lacrimis et multo pudore suffunditur,

Plin. Pan. 2, 8.—

Of other fluids, etc., to tinge, imbue, to stain, color:

agricola et minio suffusus rubenti,

stained, Tib. 2, 1, 55:

si cruore suffunduntur oculi,

become bloodshot, Plin. 23, 1, 24, § 49; so,

suffusi cruore oculi,

id. 29, 6, 38, § 126;

and in a reverse construction: sanguis oculis suffusus,

id. 20, 13, 51, § 142:

prodest felle suffusis,

for those affected with jaundice, id. 22, 21, 30, § 65:

ulcera alte suffusa medullis,

Claud. in Eutr. 2, 13; cf.:

suffusa bilis,

jaundice, Plin. 22, 21, 26, § 54: lingua est suffusa veneno, Ov. M. 2, 777:

sales suffusi felle,

id. Tr. 2, 565:

(nebulae) suffundunt suā caelum caligine,

Lucr. 6, 479:

calore suffusus aether,

suffused, intermingled, Cic. N. D. 2, 21, 54:

Hyperionis orbem Suffundi maculis,

Stat. Th. 11, 121.—

Of blushes, etc., to redden, suffuse, color, blush, etc.; cf.:

littera suffusas quod habet maculosa lituras,

blurred, Ov. Tr. 3, 1, 15.—

Of a blush: (Luna) si virgineum suffuderit ore ruborem,

Verg. G. 1, 430:

suffunditur ora rubore,

Ov. M. 1, 484:

roseo suffusa rubore,

id. Am. 3, 3, 5:

Masinissae rubore suffusus,

Liv. 30, 15, 1:

vultum rubore suffundere,

Pacat. Pan. Theod. 4, 4.— Absol.:

sancti viri est suffundi, si virginem viderit,

Tert. Virg. Vel. 2; Hier. adv. Jovin. 1, 48. —

Prov.: aquam frigidam suffundere, to throw cold water upon, i.e. to calumniate, inveigh against, Plaut. Cist. 1, 1, 36. —

Trop.:

(metus) omnia suffundens mortis nigrore,

covering, overspreading, Lucr. 3, 39:

cibo vires ad feturam,

to supply, Varr. R. R. 2, 8, 4:

animus in aliquem malevolentiā suffusus,

overspread, filled, Cic. Fam. 1, 9, 22. — Hence, * suffūsus, a, um, P. a., blushing, bashful, modest:

suffusior sexus,

Tert. Anim. 38 med.

suf-fundo ( subf-), fūdi, fūsum, 3, v. a., to pour below or underneath; to pour into or among; to pour over or upon; to overspread, suffuse (mostly ante-class. and postAug.).

Lit.

In gen.:

animum esse cordi suffusum sanguinem,

Cic. Tusc. 1, 9, 19:

aqua suffunditur,

flows underneath, diffuses itself, Sen. Q. N. 3, 26, 1 (al. adfunditur):

intumuit suffusā venter ab undā,

i. e. from dropsy, Ov. F. 1, 215:

mane suffundam aquolam,

Plaut. Curc. 1, 3, 3:

mare (i. e. aquam marinam) vinis,

id. Rud. 2, 7, 30:

jus,

Col. 12, 9, 2:

acetum,

Vitr. 7, 12:

merum in os mulae,

Col. 6, 38, 4.—

Esp.

Of tears, etc., to suffuse, fill, etc.:

lacrimis oculos suffusa nitentes,

Verg. A. 1, 228:

tepido suffundit lumina rore (i. e. lacrimis),

Ov. M. 10, 360; cf.:

lupus suffusus lumina flammā,

id. ib. 11, 368: oculi, qui ad alienam lippitudinem et ipsi suffunduntur, become suffused (with tears), Sen. Clem. 2, 6 med.; cf.:

ad quas ille voces lacrimis et multo pudore suffunditur,

Plin. Pan. 2, 8.—

Of other fluids, etc., to tinge, imbue, to stain, color:

agricola et minio suffusus rubenti,

stained, Tib. 2, 1, 55:

si cruore suffunduntur oculi,

become bloodshot, Plin. 23, 1, 24, § 49; so,

suffusi cruore oculi,

id. 29, 6, 38, § 126;

and in a reverse construction: sanguis oculis suffusus,

id. 20, 13, 51, § 142:

prodest felle suffusis,

for those affected with jaundice, id. 22, 21, 30, § 65:

ulcera alte suffusa medullis,

Claud. in Eutr. 2, 13; cf.:

suffusa bilis,

jaundice, Plin. 22, 21, 26, § 54: lingua est suffusa veneno, Ov. M. 2, 777:

sales suffusi felle,

id. Tr. 2, 565:

(nebulae) suffundunt suā caelum caligine,

Lucr. 6, 479:

calore suffusus aether,

suffused, intermingled, Cic. N. D. 2, 21, 54:

Hyperionis orbem Suffundi maculis,

Stat. Th. 11, 121.—

Of blushes, etc., to redden, suffuse, color, blush, etc.; cf.:

littera suffusas quod habet maculosa lituras,

blurred, Ov. Tr. 3, 1, 15.—

Of a blush: (Luna) si virgineum suffuderit ore ruborem,

Verg. G. 1, 430:

suffunditur ora rubore,

Ov. M. 1, 484:

roseo suffusa rubore,

id. Am. 3, 3, 5:

Masinissae rubore suffusus,

Liv. 30, 15, 1:

vultum rubore suffundere,

Pacat. Pan. Theod. 4, 4.— Absol.:

sancti viri est suffundi, si virginem viderit,

Tert. Virg. Vel. 2; Hier. adv. Jovin. 1, 48. —

Prov.: aquam frigidam suffundere, to throw cold water upon, i.e. to calumniate, inveigh against, Plaut. Cist. 1, 1, 36. —

Trop.:

(metus) omnia suffundens mortis nigrore,

covering, overspreading, Lucr. 3, 39:

cibo vires ad feturam,

to supply, Varr. R. R. 2, 8, 4:

animus in aliquem malevolentiā suffusus,

overspread, filled, Cic. Fam. 1, 9, 22. — Hence, * suffūsus, a, um, P. a., blushing, bashful, modest:

suffusior sexus,

Tert. Anim. 38 med.

sŭi ( gen.), dat. sibī̆, acc. and abl. se or sese, sing. and plur. (old dat. sibei, C. I. L. 1, 38; 1, 1056;

1, 1180 et saep.: sibe,

ib. 1, 1267; 5, 300; cf. Quint. 1, 7, 24; and v. Neue, Formenl. 2, p. 180 sq.; on the quantity of the final i, v. Ritschl, Opusc. 2, p. 632 sqq.; old acc. sed, C. I. L. 1, 196, 13 sq.; 1, 197, 21; strengthened acc. sepse = se ipse, Cic. Rep. 3, 8, 12; cf. Sen. Ep. 108, 32:

semet,

Hor. S. 1, 6, 78; Liv. 2, 12, 7; 2, 44, 8 al.), pron. of 3d pers. in recipr. and reflex. sense [Sanscr. sva-, svajam-, self; Gr. he, We, sphe (hou, hoi, he); cf. suus, old Lat. sovos; v. Curt. Gr. Etym. p. 396; Corss. Ausspr. 2, p. 54], of himself, of herself, of itself, of themselves; one another, each other, etc.; him, her, it, them; and, as subj. of inf., he, she, it, they (on the use of se or sese in acc., cf.: ut se dicamus, cum aliquem quid in alium fecisse ostendimus, ut puta: ille dicit se hoc illi fecisse;

cum autem in se ipsum, tunc dicamus sese, velut: dixit sese hoc sibi fecisse,

Charis. 1, 15, p. 86 P.; but the distinction is not commonly observed; the two forms being used indifferently, except that sese is preferred where there is emphasis, especially at the beginning or end of a clause, or in reference to a preceding ipse; v. infra; and cf. Neue, Formenl. 2, p. 182 sqq.).

Prop., as pron. reflex., of an object considered as receiving or affected by its own act, himself, herself, itself, themselves.

In all clauses, referring to the grammatical subject of the clause.

As direct obj. of verb:

dedistine gladium, qui se occideret?

Plaut. Trin. 1, 2, 92:

artis eloquar quem ad modum se expediant,

id. ib. 2, 1, 10:

se in plagas conicere,

id. ib. 2, 1, 12:

numquam erit alienis gravis qui suis se concinnat levem,

id. ib. 3, 2, 58: se aperiunt, Ter. And. 4, 1, 8:

adplicat ad Chrysidis patrem se,

id. ib. 5, 4, 22:

si is posset ab ea sese avellere,

id. Hec. 4, 1, 39:

hi se ad nos adplicant,

id. Heaut. 2, 4, 13:

per eos, ne causam diceret, se eripuit,

Caes. B. G. 1, 4:

cum ferrum se inflexisset,

id. ib. 1, 25:

praecipites fugae sese mandabant,

id. ib. 2, 24:

si se telo defenderet fur,

Cic. Mil. 3, 9:

Catoni licuit Tusculi se in otio delectare,

id. Rep. 1, 1, 1:

solum igitur quod se ipsum movet, numquam ne moveri quidem desinit,

id. ib. 6, 25, 27:

statim homo se erexit,

id. Rosc. Am. 22, 60:

majores acceperamus se a Gallis auro redemisse,

Liv. 22, 59, 7:

in montem sese recipere,

Caes. B. G. 1, 25; 1, 26; Cic. Fin. 3, 19, 63:

ad inpedimenta se conferre,

Caes. B. G. 1, 26:

sese alicui ad pedes proicere,

id. ib. 1, 31:

se gerere,

to behave, Cic. Agr. 2, 19, 53:

sic se res habet, ut, etc.,

id. de Or. 2, 67, 271; id. Fin. 1, 7, 25; 5, 10, 27 sq.:

quod uxor sua ex fico se suspendisset,

Quint. 6, 3, 88. — Strengthened by ipse, nom.:

hic se ipsus fallit,

Ter. And. 3, 2, 15:

ut se ipse diliget,

Cic. Fin. 2, 11, 33:

ipse enim se quisque diligit,

id. Lael. 21, 80:

ita non modo superiores, sed etiam se ipse correxerat,

id. Or. 52, 176:

omne animal se ipsum diligit,

id. Fin. 5, 9, 24:

neque prius vim adhibendam putaverunt, quam se ipse indicasset,

Nep. Paus. 4, 3:

miles se ipse interfecit,

Tac. H. 3, 51; 4, 11:

ne, ignorando regem, semet ipse aperiret quis esset,

Liv. 2, 12, 7:

nec sese ipsi gravant,

Quint. 1, 12, 10.—Sometimes acc.:

inperator qui se ipsum non continet,

Cic. Imp. Pomp. 13, 38:

quid est enim se ipsum colligere, nisi, etc.,

id. Tusc. 4, 36, 78; 1, 23, 53:

ut quidam imperatores se ipsos dis inmortalibus devoverent,

id. N. D. 2, 3, 10:

quod si se ipsos illi nostri liberatores e conspectu nostro abstulerunt,

id. Phil. 2, 44, 114:

admovisse semet ipsos lateri suo,

Curt. 7, 1, 14:

gladio se ipsam transfixit,

Vell. 2, 26, 3.—In gerund. construction:

ne sui in perpetuum liberandi occasionem dimittant,

Caes. B. G. 5, 38; 3, 6; 4, 34:

principes sui conservandi causa profugerunt,

Cic. Cat. 1, 3, 7:

maximam causam ad se inundandam terra praestabit,

Sen. Q. N. 3, 29, 4.—

As indirect obj.:

animo servit, non sibi,

Plaut. Trin. 2, 2, 27:

sapiens ipsus fingit fortunam sibi,

id. ib. 2, 2, 84:

ne ibi diffregisset crura aut cervices sibi,

id. Mil. 3, 1, 126:

nil aliud nisi quod sibi soli placet consulit,

id. Trin. 2, 3, 4:

quaerunt sibi liberos,

id. Ps. 1, 1, 21:

aurum habeat sibi,

id. Mil. 4, 2, 108:

illum multae sibi expetessunt,

id. ib. 4, 6, 16:

tum me convivam solum abducebat sibi,

Ter. Eun. 3, 1, 17:

non sibi soli postulat, etc.,

id. ib. 3, 2, 27:

nunc sibi uxorem expetit,

id. And. 3, 2, 40:

is sibi legationem ad civitates suscepit,

Caes. B. G. 1, 3:

neque sibi homines feros temperaturos existimabat, quin exirent, etc.,

id. ib. 1, 33:

hoc sibi nomen adrogare,

Cic. Rep. 1, 33, 50; 1, 5, 9:

alia sunt tamquam sibi nata,

id. Fin. 3, 19, 63:

proposita sibi morte,

id. Sest. 21, 48; id. Fin. 5, 11, 31:

ne, illo cunctante, Numidae sibi consulant,

Sall. J. 62, 1:

ut populum Romanum sibi desumerent hostem,

Liv. 7, 20, 5:

Turnus, praelatum sibi advenam aegre patiens,

id. 1, 2:

petebant ut regis sui filiam matrimonio sibi jungeret,

Curt. 8, 1, 9:

nemo sibi tantummodo errat,

Sen. Vit. Beat. 1, 4:

locum sibi ad formam sui exsculpsit,

id. Q. N. 4, 3, 4.—With ipse:

ipse tantos sibi spiritus sumpserat,

Caes. B. G. 1, 33 fin.:

nec ipsi sibi exemplo sunt,

Cic. Lael. 21, 80:

iste, quasi praeda sibi advecta, ducit,

id. Verr. 2, 5, 25, § 64:

Junius necem sibi ipse conscivit,

id. N. D. 2, 3, 7:

voluntarium non sibimet ipse solum, sed etiam funeri suo exilium indixit,

Liv. 39, 52, 9:

proinde consulant sibi ipsi,

Just. 16, 4, 15:

avaritia, quae quicquid omnibus abstulit, sibi ipsi neget,

Sen. Q. N. 1, prol. 6; cf. Cic. Marc. 5, 13. —

After substt., adjj., etc.:

omnino est amans sui virtus,

Cic. Lael. 26, 98:

ut sit sui similis,

Plaut. Trin. 2, 2, 7:

omnem naturam esse servatricem sui,

Cic. Fin. 5, 9, 26:

cum videret, si non paruisset, dissimilem se futurum sui,

id. Phil. 9, 3, 6; id. Tusc. 1, 19, 43: nihil malo quam et me mei similem esse et illos sui, Caes. ap. Cic. Att. 9, 16, A, 2:

habetis ducem memorem vestri, oblitum sui,

Cic. Cat. 4, 9, 19:

potens sui,

Hor. C. 3, 29, 41:

nihil est tam incontinens sui,

Sen. Q. N. 3, 30, 6:

quod sibi obsit, quia sit sibi inimicus,

Cic. Fin. 5, 10, 28: inimicus ipse [p. 1795] sibi putandus est, id. ib.:

cum ipsi homines sibi sint per se cari,

id. ib. 5, 13, 38:

Medus infestus sibi,

Hor. C. 3, 8, 19:

crescit indulgens sibi hydrops,

id. ib. 2, 2, 13; cf.:

nec enim utilius quicquam est quam sibi utilem fieri,

Sen. Ben. 1, 11, 5:

Campanus se digna probra in insontem jacere,

Liv. 25, 18, 8:

(mundus) se ipse consumptione alebat sui,

Cic. Univ. 6:

cum multa adsoleat veritas praebere vestigia sui,

Liv. 40, 54, 8:

caecus amor sui,

Hor. C. 1, 18, 14:

sui contemptor,

Quint. 12, 1, 20:

in spem sui bonam adducitur,

Sen. Ira, 2, 21, 3:

(aer) ima sui parte maxime varius est,

id. Q. N. 2, 11, 1:

ipsa (virtus) pretium sui,

id. Vit. Beat. 9, 4:

neque est quod existimes illum vilem sibi fuisse: pretium se sui fecit,

id. Ben. 1, 9, 1:

saepe taedio laboris ad vilitatem sui compelluntur ignavi,

Curt. 5, 9, 7:

nemo non benignus est sui judex,

Sen. Ben. 2, 26, 1:

Romanus in ipso fine vitae vindex sui exstitit,

Val. Max. 3, 2, 11:

equestris ordinis juventus omnibus annis bis urbem spectaculo sui celebrabat,

id. 2, 2, 9; cf. with ipse:

utpote ipsa sui appellatione virorum majestati debitum a feminis reddens honorem,

id. 2, 1, 7. —

With prepp.:

qui admisit in se culpam,

Plaut. Trin. 1, 2, 6:

culpam ut ab se segregent,

id. ib. 1, 2, 42:

segregat ab se omnis,

id. Mil. 4, 6, 17; 4, 6, 62:

me ad se deduxit,

id. ib. 2, 1, 121; 3, 1, 118; id. Ps. 3, 2, 6:

quae me non excludit ab se, sed apud se occludet domi,

id. Men. 4, 2, 108:

habet aliud (negotium) magis ex se et majus,

Ter. And. 5, 4, 51:

et fingunt quandam inter se nunc fallaciam,

id. ib. 1, 3, 15:

duxit secum virginem,

id. Eun. 2, 1, 23; Cic. Att. 5, 17, 3; Liv. 35, 30; 43, 18:

ex se generare,

Quint. 1, 1, 36: — pro se quisque = unusquisque, every one, each one singly, etc., freq. in Livy (cf. suus, II. D. 2.):

Pro se quisque id quod quisque potest... Edit,

Plaut. Am. 1, 1, 76:

pro se quisque alius agnum inmolabat, alius pullum,

Sen. Q. N. 4, 6, 2:

pro se quisque sedulo Faciebant,

Ter. Heaut. 1, 1, 74:

cum pro se quisque tenderet ad portas,

Liv. 6, 3; 6, 8; 1, 9; 1, 59;

2, 6: — Boiosque receptos ad se socios sibi adsciscunt,

Caes. B. G. 1, 5 fin.:

exercitum ante se mittit,

id. ib. 1, 21:

supra se collocare,

id. ib. 1, 24:

ex materia in se omnia recipiente mundum factum esse,

Cic. Ac. 2, 37, 118:

litteras ad se ab amico missas protulit,

id. Phil. 2, 4, 7:

praedam prae se agentes,

Liv. 5, 45; 38, 21:

quam (rem publicam) exercitus, quantum in se fuit, prodebat,

id. 2, 43; 9, 40; Nep. Iphic. 3, 4; cf. id. Hann. 12, 2 (v. infra, II. B. 2.):

quibus poterat sauciis ductis secum,

Liv. 4, 39.—Rarely referring to subj. inf.:

nam dicere apud eum de facinore... cum per se ipsum consideres, grave est,

Cic. Deiot. 2, 4:

non quia per se beatum est malo caruisse,

Sen. Q. N. 1, prol. 6. —

With inf. pass. in obj.-clause:

ne quis se aut suorum aliquem praetermissum queratur,

Cic. Rep. 1, 1, 1:

quibus (nominibus) illae res publicae sese appellari velint,

id. ib. 1, 33, 50:

qui se minus timidos existimari volebant,

Caes. B. G. 1, 39, 6.—

As predicate ( = suus, II. B. 2. d; very rare):

quisquis est deus, si modo est alius... totus est sensuus, totus visuus, totus audituus, totus animae, totus animi, totus sui,

in his own power, independent, Plin. 2, 7, 5, § 14. —

Referring to a logical subject, other than the grammatical subj. of the clause.

To a definite subj.:

neque praeter se umquam ei servos fuit,

Plaut. Capt. 3, 4, 48:

hunc aiebant indignum civitate ac sese vivere,

id. Trin. 1, 2, 176: exercitum consumptum videtis;

quem turpiter se ex fuga recipientem ne qua civitas recipiat, etc.,

Caes. B. G. 7, 20 fin.:

reliquos sese convertere cogunt,

id. B. C. 1, 46:

multis illi in urbibus reficiendi se et curandi potestas fuit,

Cic. Phil. 9, 3, 6:

cur his persequendi juris sui adimis potestatem,

id. Div. in Caecil. 6, 21:

cum nihil sit periculosius quam spatium confirmandi sese Antonio dari,

id. Fam. 10, 33, 5:

tantam ingenuit animantibus conservandi sui natura custodiam,

id. N. D. 2, 48, 124:

neque sui colligendi hostibus facultatem relinquunt,

Caes. B. G. 3, 6:

ut quam minimum spatii ad se colligendos Romanis daretur,

id. ib. 3, 19; 3, 4; 4, 34; Hirt. B. G. 8, 16:

Gallica acies nullum spatium respirandi recipiendique se dedit,

Liv. 10, 28, 11:

nec raptis aut spes de se melior aut indignatio est minor,

id. 1, 9, 14: Faustulo spes fuerat regiam stirpem apud se educari, id. 1, 5, 5:

proelium cum fiducia sui commissum est,

id. 7, 33, 5; 10, 14, 17:

detecta fraus cautiores Thyreensis fecit: dato responso, nullam se novam societatem accepturos, etc.,

id. 36, 12, 8:

patres censuerunt, qui honorem, quem sibi capere per leges liceret, peteret, etc.,

id. 32, 7, 11:

jusso magistro equitum abdicare se magistratu,

id. 4, 35; 22, 33, 12:

haec cum apud timentes sibimet ipsos increpuissent,

id. 6, 37, 1:

ab ipso, quaerenti sibi commendationem ad gentem monitus,

id. 36, 8, 4 Weissenb. ad loc.:

signa peditum, prae se habentium scuta,

id. 38, 21, 3:

invenere oppidanos vim hostium ab se arcentes,

id. 6, 9, 7:

exire enim sua secum efferentibus jussis primum arma ademit,

id. 43, 18, 11; cf.

§ 10: quos in numerum pecorum redegit ignoratio sui,

Sen. Vit. Beat. 5, 2:

quia nullum illis sui regimen est,

id. Ep. 94, 67:

inter se nihil inlicitum,

Tac. H. 5, 5; 1, 64:

quasi objurgatio sui est,

Quint. 11, 3, 49.—

To indefinite subj.:

deforme est de se ipsum praedicare,

Cic. Off. 1, 38, 137:

posse enim liberalitate uti non spoliantem se patrimonio nimirum est pecuniae fructus maximus,

id. ib. 2, 18, 64:

non arbitrari sese scire quod nesciat,

id. Ac. 1, 4, 16:

cui proposita sit conservatio sui,

id. Fin. 5, 13, 37:

sic amicitiae... effectrices sunt voluptatum tam amicis quam sibi,

id. ib. 1, 20, 67:

amare... etiam si ad se ex iis nihil redeat,

id. ib. 2, 24, 78:

(judicatio) quae aut sui laudem aut adversarii vituperationem contineat,

id. Inv. 1, 51, 97; id. Or. 36, 124; id. Off. 1, 39, 139:

ut, quanti quisque se faciat, tanti fiat ab amicis,

id. Lael. 16, 59; id. Off. 1, 28, 99; id. Rosc. Com. 17, 52 fin.:

si nullus ex se metus aut spes,

Tac. A. 2, 38:

ceterum et interrogandi se ipsum et respondendi sibi solent esse non ingratae vices,

Quint. 9, 2, 14:

sibi servire gravissima est servitus,

Sen. Q. N. 3, praef. 17:

quam multa sunt vota, quae etiam sibi fateri pudet,

id. Ben. 6, 38, 5:

nec haec vilitas sui est,

id. Clem. 1, 3, 4:

culpa est, immiscere se rei ad se non pertinenti,

Dig. 50, 17, 36:

profecto est supplicio se liberare tam facile quam supplicium perpeti,

Val. Max. 3, 2, 6.

Hence, in dependent clauses, transf., as pers. pron. 3d pers., with reflex. reference, him, her, it, them; he, she, they, etc.

In gen., of an obj. indentified with,

The gram. subj. of the principal clause:

qui omnis se amare credit, quemque aspexerit,

Plaut. Mil. 4, 9, 14:

illa mulier lapidem silicem subigere ut se amet, potest,

id. Poen. 1, 2, 77; id. Cas. prol. 46:

orare jussit, si se ames, jam ut ad sese venias,

Ter. And. 4, 2, 4:

ait, si... non id metuat, ne, ubi acceperim, Sese relinquam,

id. Eun. 1, 2, 61:

timet animum amicae se erga ut sit suae,

id. Heaut. 1, 2, 15:

utrumque jussit interfici, alterum, quia viam demonstravisset interimendi sui,

Cic. Tusc. 5, 20, 60:

qui precabantur, ut sibi sui liberi superstites essent,

id. N. D. 2, 28, 72; id. Prov. Cons. 17, 42:

ne ipse quidem sua tanta eloquentia mihi persuasisset, ut se dimitterem,

id. Or. 28, 100:

impetrat a senatu, ut dies sibi prorogaretur,

id. Verr. 2, 1, 38, § 98:

hunc sibi ex animo scrupulum, qui se dies noctisque stimulat, ut evellatis, postulat,

id. Rosc. Am. 2, 6:

Iccius nuntios ad eum mittit, nisi subsidium sibi submittatur,

Caes. B. G. 2, 6 fin.:

quos cum apud se conspexisset... quid ad se venirent,

id. ib. 1, 47:

mittit, qui petant atque orent, ut sibi subveniat,

id. B. C. 1, 17:

Scipionem Hannibal eo ipso, quod adversus se dux lectus esset, praestantem virum credebat,

Liv. 21, 39, 8:

Pausanias orare coepit, ne se prodiret,

Nep. Paus. 8, 6:

cum ejus principes animadvertisset timere, ne propter se bellum eis Lacedaemonii indicerent,

id. Them. 8, 3:

Ubii legatos mittunt, qui doceant... neque ab se fidem laesam,

Caes. B. G. 6, 9:

tum Volero, ubi indignantium pro se acerrimus erat clamor, etc.,

Liv. 2, 55, 6:

transfugit, patris in se saevitiam conquerens,

id. 1, 53, 5:

praesidia imposuit in urbibus, quae ad se defecerant,

Sall. J. 61, 1:

navigia sarcina depressa parum ostendunt non aquam sibi resistere?

Sen. Q. N. 2, 9, 3.—So in phrases incorporated with a principal clause:

Nicias vehementer tua sui memoria delectatur,

Cic. Att. 13, 1, 3:

nihil est appetentius similium sui,

id. Lael. 14, 50: Pompeius facultatem sui insequendi ademerat, Caes. B. C. 1, 29:

praefectum in se ruentem trans fixit,

Curt. 4, 16, 23:

rediere cum legatis ad redimendos sese missis,

Liv. 22, 59, 18:

potestatem omnibus adeundi sui fecit,

Suet. Tib. 40:

Germanicus legiones universas sibi summam reipublicae deferentes compescuit,

id. Calig. 1:

quam si di inmortales potestatem visendi sui faciant,

Sen. Clem. 1, 19, 9:

(terra) non potest tam multa tantoque se ipsa majora nutrire, nisi, etc.,

id. Q. N. 6, 16, 3.—

Of an obj. indentified with a logical subj., other than the gram. subj. of the leading clause:

a Caesare valde liberaliter invitor, sibi ut sim legatus,

Cic. Att. 2, 18, 3:

horum unum quidque... a se potius quam ab adversariis stare demonstrabitur,

id. Inv. 1, 43, 81; id. Mil. 16, 44:

nam mihi scito jam a regibus adlatas esse litteras, quibus mihi gratias agant, quod se mea sententia reges appellaverim,

id. Fam. 9, 15, 4:

testem rei publicae relinquere, meae perpetuae erga se voluntatis,

id. ib. 1, 4, 10:

quos non tam ulcisci studeo quam sanare sibi ipsos,

id. Cat. 2, 8, 17:

quo ex oppido cum legati ad eum venissent oratum, ut sibi ignosceret,

Caes. B. G. 7, 12; Liv. 6, 42; 1, 5:

cum ei in suspitionem venisset, aliquid in epistula de se esse scriptum,

Nep. Paus. 4, 1:

cohortem octavam decimam Lugduni, solitis sibi hibernis, relinqui placuit,

Tac. H. 1, 64. —

In partic., in reported words or thoughts (orat. obliqua) referring to the person to whom they are ascribed.

As subj. or obj., direct or indirect, with inf.:

quos Hannibal misit astrictos jure jurando se redituros esse, nisi, etc.,

Cic. Off. 1, 13, 40:

Postumius mihi nuntiavit... se a Marcello ad me missum esse,

id. Fam. 4, 12, 2:

qui dixisse fertur a se visum esse Romulum... eum sibi mandasse ut populum rogaret ut sibi eo in colle delubrum fieret: se deum esse,

id. Rep. 2, 10, 20; id. Mil. 35, 95 sqq.:

nuntium mittit... sese diutius sustinere non posse,

Caes. B. G. 2, 6 fin.:

Divitiacus Caesarem obsecrare coepit... scire se illa esse vera, nec quemquam ex eo plus quam se doloris capere... sese tamen amore fraterno commoveri,

id. ib. 1, 20:

unum se esse, qui, etc.... ob eam rem se ex civitate profugisse,

id. ib. 1, 31:

haec sibi esse curae,

id. ib. 1, 40:

non sese Gallis, sed Gallos sibi bellum intulisse,

id. ib. 1, 44:

ipsos se inter multitudinem militum occultasse,

id. ib. 7, 38:

sensit Themistocles, si eo pervenisset, sibi esse pereundum,

Nep. Them. 8, 6:

dato responso (sc. a Thyreensibus), nullam se novam societatem accepturos,

Liv. 36, 12, 8.—

In subordinate clauses, questions, exhortations, etc., with subj.

In gen.:

qui abs te taciti requirunt, cur sibi hoc oneris imposueris, cur se potissimum delegeris,

Cic. Planc. 18, 46; 2, 6; id. Marc. 10, 30:

conclamavit, quid ad se venirent?

Caes. B. G. 1, 47:

unum petere ac deprecari... ne se armis despoliaret,

id. ib. 2, 31:

ad quos cum Caesar nuntios misisset, qui postularent, eos qui sibi bellum intulissent, sibi dederent,

id. ib. 4, 16:

cur sui quicquam esse imperii trans Rhenum postularet?

id. ib.:

Cicero respondit, si ab armis discedere velint, se adjutore utantur,

id. ib. 5, 41:

Veneti legationem ad Crassum mittunt, si velit suos recipere, obsides sibi remittat,

id. ib. 7, 4:

rex ignarus quae legati ejus (Hannibalis) ad se adlaturi fuissent,

Liv. 23, 39:

hac necessitate coactus, domino navis, qui sit, aperit, multa pollicens, si se conservasset,

Nep. Them. 8, 6:

legatos in Bithyniam miserunt, qui ab rege peterent, ne inimicissimum suum secum haberent sibique dederet (for secum, v. I. A. 4. supra),

id. Hann. 12, 2.—

Esp., in subordinate clauses (sub-oblique), with subj. expressing the assertion or view of the person reported as speaking:

magnam Caesarem injuriam facere, qui vectigalia sibi deteriora faceret,

Caes. B. G. 1, 36:

quod sibi Caesar denuntiaret,

id. ib.:

sed eo deceptum, quod neque commissum a se intellegeret, quare timeret,

id. ib. 1, 14:

quod nec paratus... obsecutus esset, credidissetque, cum se vidissent Aetoli, omnia, etc.,

Liv. 35, 44, 3:

Ambiorix locutus est,... sua esse ejusmodi imperia, ut non minus haberet juris in se multitudo, quam ipse in multitudinem,

Caes. B. G. 5, 27:

Divitiacus ait,... nec quemquam ex eo plus quam se doloris capere, propterea quod per se crevisset,

id. ib. 1, 20: eos incusavit, quod sibi [p. 1796] quaerendum aut cogitandum putarent, etc., id. ib. 1, 40:

decima legio Caesari gratias egit, quod de se optimum judicium fecisset,

id. ib. 1, 41:

doluisse se, quod populi Romani beneficium sibi extorqueretur,

id. B. C. 1, 9:

tum ei dormienti eundem visum esse rogare ut, quoniam sibi vivo non subvenisset, etc.,

Cic. Div. 1, 27, 57:

Scipionem Hannibal eo ipso, quod adversus se dux potissimum lectus esset, praestantem virum credebat,

Liv. 21, 39, 8:

Pausanias orare coepit... quod si eam veniam sibi dedisset, magno ei praemio futurum,

Nep. Paus. 4, 6:

neque prius vim adhibendam putaverunt, quam se ipse indicasset,

id. ib. 4, 3:

Caesar legatos cum his mandatis mittit, Quoniam... hanc sibi populoque Romano gratiam referret,

Caes. B. G. 1, 35:

nos esse iniquos, quod in suo jure se interpellaremus,

id. ib. 1, 44:

neque ipsos in his contentionibus, quas Aedui secum habuissent, usos esse, etc.,

id. ib.:

maximae sibi laetitiae esse praedicavit, quod aliquos patria sua se meliores viros haberet,

Val. Max. 6, 4, ext. 5.—Rarely with indic. when the author asserts the action as a fact: Volero, ubi indignantium pro se acerrimus erat clamor, etc. ( = eo; cf.

infra, C.),

Liv. 2, 55, 6.—

Without reflex. reference, = an oblique case of is or ipse (in the best prose rare, and mostly where the conception of the orat. obliq. is suggested by the context; cf.

B. 2. b. supra): i, seis, jube transire huc quantum possit, se ut videant domi Familiares ( = eam),

Plaut. Mil. 2, 2, 26; 1, 1, 6:

me misit miles ad Eam... ut hinc in Elatiam hodie eat secum semul,

id. Bacch. 4, 2, 9:

ut eum, qui se hic vidit, verbis vincat, ne is se viderit,

id. Mil. 2, 2, 31; cf. v. 35;

3, 2, 54: ut eam in se dignam condicicnem conlocem,

id. Trin. 1, 2, 122:

ipsi hi mihi dant viam, quo pacto ab se argentum auferam,

id. Ep. 2, 2, 9; id. Poen. 5, 2, 123:

dicit capram, quam dederam servandam sibi, etc.,

id. Merc. 2, 1, 15:

unum hoc scio, esse meritam, ut memor esses sui,

Ter. And. 1, 5, 46:

cum Epaminondas accusatur, quod ei, qui sibi ex lege praetor successerat, exercitum non tradiderit,

Cic. Inv. 1, 33, 55:

et se ipsum nobis, et eos, qui ante se fuerunt, in medio posuit,

id. ib. 2, 2, 7 (but B. and K. bracket se):

Dexo hic, quem videtis, non quae privatim sibi eripuisti, sed unicum abs te filium flagitat,

id. Verr. 2, 5, 49, § 128:

postea quam exposuit quae sibi videbantur,

id. Div. 1, 54, 122 (dub.;

B. and K. ipsi): et cum ad illum scribas, nihil te recordari de se,

id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23 (B. and K. bracket de se):

quem Caesar, ut erat de se meritus, donatum pronuntiavit,

Caes. B. C. 3, 53:

Caesar Rhenum transire constituit... quod auxilia contra se Treveris miserant,

id. B. G. 6, 9 init.:

Metellus... in eis urbibus, quae ad se defecerant... praesidia inponit,

Sall. J. 61, 1; 66, 1:

Bocchus flectitur, reputando quae sibi duobus proeliis venerant,

id. ib. 103, 2:

statuit urbis, quae... adversum se opportunissimae erant, circumvenire,

id. ib. 88, 4:

ipse... ex perfugis cognitis... qui cum eo (Scipione) bellum contra se gerebant,

Hirt. B. Afr. 8 fin.:

vel quia nil rectum, nisi quod placuit sibi, ducunt,

Hor. Ep. 2, 1, 83; id. S. 2, 8, 82:

centum boves militibus dono dedit, qui secum fuerant,

Liv. 7, 37, 3; 8, 35:

Hannibalem angebat, quod Capua pertinacius oppugnata ab Romanis quam defensa ab se... animos averterat,

id. 26, 38, 1:

alter victus fratrum ante se strage,

id. 1, 25, 11 Weissenb. ad loc.;

7, 6, 12: Caesar... omnibus qui contra se arma tulerant, ignovit,

Vell. 2, 56, 1:

quamquam obsidione Massiliae, quae sibi in itinere portas clauserat, retardante... tamen omnia subegit,

Suet. Caes. 34:

cujus rector circa se dimicans occubuerat,

id. Tib. 4:

quod eos coegit superare Lacedaemonios, quos ante se nemo ausus fuit aspicere,

Nep. Epam. 8, 3 (cf.:

ante illum,

id. Iphic. 1, 3):

quae nox sibi proxima venit, insomnis,

Luc. 5, 805.

Pron. recipr., each other, one another:

nam cum esset Praenestinis nuntiatum... patres ac plebem in semet ipsos versos,

Liv. 6, 28, 1; so very rare, except in phrase: inter se, one another, each other, mutually, reciprocally, = allêlous (prop. between or among them, among themselves, hence no ellips. of another se is to be assumed; cf. Krebs, Antibarb. p. 609; Hand, Turs. 3, p. 397 sqq.): nil cessarunt ilico Osculari atque amplexari inter se, Plaut. Mil. 5, 39; 2, 1, 61; 3, 1, 120:

video eos inter se amare,

Ter. Ad. 5, 3, 42:

neque solum colent inter se ac diligent (cf. ante: alter ab altero postulabit),

Cic. Lael. 22, 82:

Cicerones pueri amant inter se,

id. Att. 6, 1, 12; id. Q. Fr. 3, 3, 1; id. Cat. 3, 5, 13; id. N. D. 1, 44, 122:

inter se adspicere,

id. Cat. 3, 5, 13:

inter se congruere,

id. Rosc. Am. 22, 62:

complecti inter se milites coepisse,

Liv. 7, 42, 6:

ut neque inter se contingant trabes,

Caes. B. G. 7, 23; id. B. C. 1, 21:

inter se nondum satis noti,

Liv. 21, 39, 7:

populus et senatus Romanus placide modesteque inter se rempublicam tractabant,

Sall. J. 41, 2:

bellum summa inter se contentione gerere,

Cic. Rep. 1, 16, 25:

cum inter se timerent,

Nep. Dion, 4, 1; id. Eum. 4, 2: haec inter se quam repugnent, contradict one another, Cic. Tusc. 3, 29, 72; id. N. D. 1, 12, 30 (cf.: sibi repugnare, to be inconsistent with itself;

v. Krebs, Antibarb. p. 1018): inter se differre,

Caes. B. G. 1, 1:

cur legendi sint, nisi ipsi inter se, qui idem sentiunt, non intellego,

by one another, Cic. Tusc. 2, 3, 8:

quosdam inter se similis,

id. Ac. 2, 17, 55:

res inter se similes,

Quint. 9, 2, 51; 9, 4, 17. — With subst.:

adhaesitationes atomorum inter se,

Cic. Fin. 1, 6, 19:

quae res eos in bello inter se habuit,

Sall. J. 79, 3; cf.:

auxerant inter se opinionem,

their mutual regard, Liv. 21, 39, 9.—Pleon.:

vitam inter se utriusque conferte,

Cic. Rosc. Com. 7, 20:

compositis inter se rebus,

Sall. J. 66, 2:

vitatur duriorum inter se congressus,

Quint. 11, 3, 35.—Of local relation:

duas insulas propinquas inter se,

Sall. H. 1, 61 Dietsch; id. J. 98, 3:

postquam haud procul inter se erant,

id. ib. 53, 7:

haud longe inter se castra facere,

id. ib. 55, 6 (inter se, without recipr. reference, v. supra, I. A. 4.).

Idiomatic uses.

Se, with prepp., one ' s house, home; mostly ad se, apud se, to or at one ' s house, home, at home:

quae me non excludet ab se, sed apud se occludet domi,

Plaut. Men. 4, 2, 108:

postquam in aedis me ad se deduxit domum,

id. Mil. 2, 1, 43:

me ad se ad prandium, ad cenam vocant,

id. ib. 3, 1, 118: intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se, Lucil. ap. Charis. p. 86 P.:

L. Caesar, ut veniam ad se, rogat,

Cic. Att. 15, 4, 5:

qui a me petierit ut secum et apud se essem cottidie,

id. ib. 5, 6, 1.—

Trop.:

num tibi videtur esse apud sese?

in his senses, Ter. Hec. 4, 4, 85. —

Sibi pleonast. as dat. of the interested person:

ipse autem Ariovistus tantus sibi spiritus sumpserat,

Caes. B. G. 1, 33 fin.:

tum sibi M. Pisonis domum ubi habitaret elegerat,

Cic. Phil. 2, 25, 61; cf. I. A. 2. supra. So esp. freq. in expressions of surprise or abrupt questions (commonly, but loosely called a dat. ethic.):

quid sibi vult pater? cur simulat?

Ter. And. 2, 3, 1:

quid sibi hic vestitus quaerit?

id. Eun. 3, 5, 10:

hostes admiratio cepit, quidnam sibi repentinus clamor vellet,

Liv. 44, 12, 1:

quid ergo sibi vult pars altera orationis?

id. 40, 12, 14:

mirantes, quid sibi vellet,

id. 3, 35, 5; 3, 50, 15; 4, 13, 12;

32, 25, 10: pro deum fidem quid vobis vultis?

id. 3, 67, 7. —

Sibi with suus, emphasizing the idea of possession, his own, etc. (ante- and post-class.):

cocleae... Suo sibi suco vivont,

Plaut. Capt. 1, 1, 13:

sed is quo pacto serviat suo sibi patri,

id. ib. prol. 5;

46: si ille huc salvos revenit, reddam suom sibi,

id. Trin. 1, 2, 119 Brix. ad loc.:

suam sibi rem salvam sistam,

id. Poen. 5, 2, 123:

locus argumento'st suom sibi proscaenium,

id. ib. prol. 57;

97: omnem rem inveni, ut sua sibi pecunia hodie illam faciat leno libertam suam,

id. Pers. 1, 3, 1:

suo sibi gnato,

id. As. 4, 2, 16:

hunc telo suo sibi a foribus pellere,

id. Am. 1, 1, 113:

sua sibi ingenua indoles,

id. Mil. 3, 1, 38:

suo sibi gladio hunc jugulo,

Ter. Ad. 5, 8, 35:

uvas suo sibi pampino tegito,

Col. Arb. 11:

suo sibi jure ablui,

id. R. R. 12, 7; 12, 41:

suo sibi argumento refutatus,

Gell. 5, 10, 16:

suo sibi lacte aleret,

id. 12, 1, 6:

a suis sibi parentibus,

App. M. 1, p. 104, 35:

in suis sibi domibus,

id. ib. 1, p. 106, 31; 4, p. 157, 7;

6, p. 186, 24: qui Deo... sua sibi opera praetulerunt,

Lact. 2, 5, 6; 3, 28, 20:

in suo sibi pervoluta sanguine,

App. M. 8, p. 207, 22; Vitr. 8, 7:

cum sua sibi natione captivus,

Min. Fel. 10, 4:

IN SVO SIBI POSITVS,

Inscr. Orell. 4495:

AEDEM CVM SVO SIBI HYPOGAEO,

Inscr. Rein. p. 646, 109.—In many passages in class. prose sibi occurs with suus, but retains its pronom. force:

factus consul est bis, primum ante tempus, iterum sibi suo tempore, rei publicae paene sero,

in good time for himself, Cic. Lael. 3, 11:

satis superque esse sibi suarum cuique rerum,

id. ib. 13, 45:

priusquam tu suum sibi venderes, ipse possedit,

id. Phil. 2, 37, 96:

vult ille inbecillitatis sibi suae conscius timere pituitam?

Sen. Q. N. 6, 2, 4 (v. suus II. D. 3. a).

vulnĕro ( voln-), āvi, ātum, 1, v. a. [vulnus], to wound, to hurt, or injure by a wound (syn.: saucio, ferio).

Lit.:

neu quis quem prius vulneret, quam illum interfectum viderit,

Caes. B. G. 5, 58:

L. Cotta legatus in adversum os fundā vulneratur,

id. ib. 5, 35 fin.:

plerosque jacula tormentis aut manu emissa vulnerabant,

Sall. J. 57, 6:

acie ipsā et ferri viribus vulnerari,

Cic. Sest. 10, 24:

corpus vulneratum ferro,

id. Red. in Sen. 3, 7:

(aper) vulnerat armentum,

Ov. M. 11, 372.—With acc. of part affected:

ipse volneratus umerum, femur,

Plin. 7, 28, 29, § 103.—

Transf., of things: Romanorum duae naves fractae sunt, vulneratae aliquot, Liv. 37, 30, 9:

multis ictibus vulnerata navis erat,

id. 37, 24, 8:

Scythicorum (smaragdorum) tanta duritia est, ut non queant vulnerari,

cannot be injured, defaced, Plin. 37, 5, 16, § 64.—

Trop., to wound, hurt, injure, pain, etc.:

aliquem voce,

Cic. Cat. 1, 4, 9:

virorum hoc animos vulnerare posset,

Liv. 34, 7, 7:

laesus ac vulneratus reus,

Quint. 7, 2, 30:

gravior ne nuntius aures Vulneret,

Verg. A. 8, 583; cf.:

vulnerant aures eorum praecepta continentiae,

Lact. 7, 1, 14:

(amor) mea vulnerat arcu Pectora,

Ov. A. A. 1, 21:

fortunae vulneror ictu,

id. P. 2, 7, 41:

crimine vulnerari,

id. H. 18 (19), 105.