Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

telum+v

  • 1 telum

    tēlum, i, n. [for texlum; root tek-, of tiktô, to beget; tuk-, tuch-, of tunchanô, to hit, chance upon; v. texo; cf. toxon, a bow], a weapon used for fighting at a distance; a missile weapon, missile, as a dart, spear, javelin, etc. (while arma signifies arms for defence or close fight; v. arma; cf.: jaculum, tormentum).
    I.
    Lit.: tela proprie dici videntur ea, quae missilia sunt: ex Graeco videlicet translato eorum nomine, quoniam illi têlothen missa dicunt, quae nos eminus;

    sicut arma ea, quae ab umeris dependentia retinentur manibus,

    Fest. p. 364 Müll.; cf. id. p. 3; and Serv. Verg. A. 8, 249; 9, 509: telum vulgo quidem id appellatur, quod ab arcu mittitur, sed nunc omne significatur, quod mittitur manu. Itaque sequitur, ut et lapis et lignum et ferrum hoc nomine contineatur, dictum ab eo, quod in longinquum mittitur, Graecā voce figuratum apo tou têlou, Dig. 50, 16, 233: arma rigent, horrescunt tela, Enn. ap. Macr. S. 6, 4 (Trag. v. 177 Vahl.); so,

    opp. arma,

    Sall. C. 42, 2; 51, 38; id. J. 43, 3; Ov. M. 9, 201: tela manu jacere, Enn. ap. Macr. S. 6, 3 (Ann. v. 438 Vahl.); cf.:

    si quis jaciat volatile telum,

    Lucr. 1, 970:

    tela depellere...telum jacere,

    Cic. Quint. 2, 8:

    conicere,

    Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; 1, 47; 2, 27; Cic. Quint. 16, 52 al.; cf.:

    nubes levium telorum conjecta obruit aciem Gallorum,

    Liv. 38, 26, 7;

    and with this cf.: it toto turbida caelo Tempestas telorum ac ferreus ingruit imber,

    Verg. A. 12, 284:

    telum ex loco superiore mittere,

    Caes. B. G. 3, 4:

    Romani omni genere missilium telorum ac saxis maxime vulnerabantur,

    Liv. 44, 35, 21; cf. Sisenn. ap. Non. 449, 3:

    priusquam ad conjectum teli veniretur,

    Liv. 2, 31, 6:

    tela vitare,

    Caes. B. G. 2, 25:

    telis repulsi,

    id. ib. 1, 8; Cic. Rep. 1, 3, 5:

    non primus Teucer tela Cydonio Direxit arcu,

    Hor. C. 4, 9, 17:

    in medios telum torsisti primus Achivos,

    Verg. A. 5, 497:

    tela spargere,

    Luc. 3, 326; Quint. 4, 5, 14:

    aërias telum contendit in auras,

    Verg. A. 5, 520:

    telum volatile sensit,

    Ov. A. A. 1, 169:

    volucre,

    Val. Fl. 2, 524:

    hic confixum ferrea texit Telorum seges,

    Verg. A. 3, 46:

    nubes telorum,

    Liv. 38, 26, 7:

    nimbus,

    Luc. 4, 776. —
    B.
    Transf.
    1.
    In gen., an offensive weapon of any kind, as a sword, dagger, poniard, axe, etc. (class.): Ajax gladio incubuit;

    Ulixes intervenit... e corpore cruentum telum educit,

    Auct. Her. 1, 11, 18:

    ex quibus (telis) ille maximum sicarum numerum et gladiorum extulit,

    Cic. Cat. 3, 3, 8:

    elatam securim in caput dejecit: relictoque in vulnere telo ambo se foras eiciunt,

    Liv. 1, 40, 7:

    non tuba terruerit, non strictis agmina telis,

    Ov. M. 3, 535:

    tela aliis hastae, aliis secures erant,

    Curt. 9, 1, 15:

    clavae tela erant,

    id. 9, 4, 3:

    stare in comitio cum telo,

    Cic. Cat. 1, 6, 15;

    so esp. freq.: esse cum telo,

    to be armed, id. Att. 2, 24, 3; id. Vatin. 10, 24; id. Verr. 2, 5, 3, § 7; Sall. C. 27, 2 al.; cf.:

    esse cum telo hominis occidendi causā (lex) vetat,

    Cic. Mil. 4, 11:

    qui caedem telo quocumque commiserint,

    Quint. 10, 1, 12:

    ut pereat positum rubigine telum,

    my sheathed sword, Hor. S. 2, 1, 43 et saep.:

    pars caret altera telo Frontis,

    i. e. a horn, Ov. M. 8, 883;

    so of the caestus,

    Verg. A. 5, 438; Stat. Th. 6, 772.—
    2.
    Poet., like the Gr. belos (v. Lidd. and Scott, sub voce),
    a.
    A sunbeam:

    non radii solis neque lucida tela diei,

    Lucr. 1, 147; 2, 60; 3, 92; 6, 40.—
    b.
    Lightning:

    arbitrium est in sua tela Jovi,

    Ov. F. 3, 316:

    excutere irato tela trisulca Jovi,

    id. Am. 2, 5, 52.—
    3.
    A stitch in the side, Ser. Samm. 22, 402; cf. Isid. Orig. 4, 6.—
    4.
    = membrum virile, Mart. 11, 78, 6; Auct. Priap. 9; Just. 38, 1. —
    II.
    Trop., a weapon, shaft, dart (class.), Plaut. Am. 1, 1, 113: usque quāque sapere oportet: id erit telum acerrimum, Poët. ap. Cic. Fam. 7, 16, 1; cf.: nec mediocre telum ad res gerendas existimare oportet benevolen, tiam civium, Cic. Lael. 17, 61:

    nec gelidis torpet telis perfixa pavoris,

    Lucr. 3, 305:

    Veneris telis accipere ictus,

    id. 4, 1052:

    necessitas, quae ultimum ac maximum telum est,

    Liv. 4, 28, 5; 5, 29, 9:

    quā lege tribunitiis rogationibus telum acerrimum datum est,

    id. 3, 55, 3:

    de corpore rei publicae tuorum scelerum tela revellere,

    Cic. Pis. 11, 25:

    tela fortunae,

    id. Fam. 5, 16, 2:

    lucubrationis telum,

    Suet. Calig. 53:

    vis tribunicia, telum a majoribus libertati paratum,

    Sall. Or. Macri Licinii ad Pleb. 6; Liv. 6, 35, 8:

    sentire et linguae tela subire tuae,

    Ov. P. 4, 6, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > telum

  • 2 tēlum

        tēlum ī, n    [TEC-], a missile weapon, missile, dart, spear, shaft, javelin: arma atque tela, S.: coniectio telorum: si telum manu fugit, magis quam iecit: nubes levium telorum, L.: turbida Tempestas telorum, V.: telum ex loco superiore mittere, Cs.: omni genere missilium telorum volnerari, L.: tela Direxit arcu, H.: In medios telum torsisti Achivos, V.: volatile, O.— An offensive weapon, sword, dagger, poniard, axe: ex quibus (telis) ille maximum sicarum numerum et gladiorum extulit: securim in caput deiecit; relictoque in volnere telo, etc., L.: strictis telis, O.: clavae tela erant, Cu.: cum telo esse, i. e. to be armed: positum rubigine telum, my sheathed sword, H.: Frontis, i. e. a horn, O.: corpore tela exit, i. e. avoids the blows of the caestus, V.: arbitrium est in sua tela Iovi, i. e. the thunderbolts, O.—Fig., a weapon, shaft, dart: nec mediocre telum ad res gerendas existimare benevolentiam civium: necessitas, quae maximum telum est, L.: tela fortunae: linguae tela subire tuae, O.
    * * *
    I II
    dart, spear; weapon, javelin

    Latin-English dictionary > tēlum

  • 3 telum

    javelin, spear, arrow, bolt, dart

    Latin-English dictionary of medieval > telum

  • 4 Quemadmoeum gladis nemeinum occidit, occidentis telum est

    A sword is never a killer, it's a tool in the killer's hands. (Seneca)

    Latin Quotes (Latin to English) > Quemadmoeum gladis nemeinum occidit, occidentis telum est

  • 5 con-tendō

        con-tendō dī, tus, ere,    to stretch, bend, draw tight, strain: arcum, V.: tormenta: vincla, V.: ilia risu, O.—To aim, draw, make ready: nervo equino telum, V.—To aim, shoot, hurl, dart, throw: Mago hastam (i. e. in Magum), V.: telum in auras, V.—Fig., to strain, stretch, exert: nervos aetatis meae: animum in curas, O.: ad hunc cursum (i. e. ad huius imperium), follow zealously, V.—To strive for, press, pursue, prosecute, hasten, exert oneself: id sibi contendendum existimabat, Cs.: hunc (locum) oppugnare contendit, zealously lays siege to, Cs.: summā vi transcendere in hostium navīs, Cs.: in Britanniam proficisci, Cs.: litora cursu petere, V.: voce ut populus hoc exaudiat: remis, ut eam partem insulae caperet, Cs.: ne patiamini imperatorem eripi: quantum maxime possem, contenderem: oculo quantum Lynceus, reach with the sight, H.—To march, press on, seek, journey hastily, hasten: in Italiam magnis itineribus, Cs.: huc magno cursu, Cs.: ad castra, Cs.: Lacedaemonem, N.: ad summam laudem maximis laboribus: quo contendimus, pervenire: nocte unā tantum itineris.—To measure together, compare, contrast: causas ipsas: leges: id cum defensione nostrā: ostro vellera, H.—To measure strength, strive, dispute, fight, contend, vie: proelio, Cs.: magis virtute quam dolo, Cs.: rapido cursu, V.: Moribus, H.: frustra, V.: iactu aleae de libertate, play for, Ta.: is liceri non destitit; illi contenderunt, kept bidding (at an auction): tecum de honore: cum magnis legionibus parvā manu, S.: cum victore, H.: humilitas cum dignitate: Nec cellis contende Falernis, compete with, V.: contra populum R. armis, Cs.: contra vim morbi: de potentatu inter se, Cs.: non iam de vitā Sullae contenditur, the dispute is: proelio equestri inter duas acies contendebatur, Cs.—To demand, ask, solicit, entreat, seek: a me (ut dicerem), qui, etc.: a Pythio ut venderet: a militibus ne, etc., Cs.: hic magistratus a populo summā ambitione contenditur: ne quid contra aequitatem.—To assert, affirm, insist, protest, maintain, contend: hoc contra Hortensium: hoc ex contrario: contendam, eum damnari oportere: audebo hoc contendere, numquam esse, etc.: illud nihil nos... scientes fuisse, L.: quae contendere possis Facta manu, you might swear, O.

    Latin-English dictionary > con-tendō

  • 6 coruscō

        coruscō —, —, āre    [coruscus], to move quickly, vibrate, shake, brandish, weave, tremble (poet.): duo Gaesa manu, V.: telum, V.: linguas (colubrae), O.: frontem, toss, Iu.: Cunctanti telum, brandishes at, V.—To be in quick motion, flit, flutter, shake: apes pennis coruscant, V.: (colubrae) linguā, O.: abies, trembles, Iu.—To flash, glitter, gleam, coruscate: flamma inter nubīs coruscat: (apes) fulgore, V.
    * * *
    coruscare, coruscavi, coruscatus V
    brandish/shake/quiver; flash/glitter, emit/reflect intermittent/quivering light

    Latin-English dictionary > coruscō

  • 7 ex-trahō

        ex-trahō āxī, āctus, ere,    to draw out, draw forth, pull out, drag: telum e corpore: telum de volnere, O.: puerum alvo, H.: consulem ex tectis: rure in urbem, H.: senatores vi in publicum, L.: extractos ad certamen fudit, L.: (eum) turbā Oppositis umeris, H. — Fig., to withdraw, extricate, release: urbem ex periculis maximis: (scelera) ex tenebris in lucem, L. — To extract, eradicate: ex animis religionem. — To draw out, protract, prolong: res variis calumniis: certamen usque ad noctem, L.: somnum in diem, Ta.: extrahi rem ex eo anno, i. e. into the next year, L.: dicendi morā dies, i. e. waste, Cs.: triduum disputationibus, Cs.: extrahi se putare, put off, L.

    Latin-English dictionary > ex-trahō

  • 8 contorqueo

    con-torquĕo, torsi, tortum (also -torsum, acc. to Prisc. 9, p. 871 P.), 2, v. a., to turn, twist, twirl, swing, whirl or brandish, etc. (class. in prose and poetry).
    I.
    Lit.
    A.
    Of weapons, arms, etc. (mostly poet.):

    telum contortum validis viribus,

    Lucr. 1, 971; cf.:

    hastam viribus,

    Ov. M. 5, 32:

    lenta spicula lacertis,

    Verg. A. 7, 165:

    hastile adducto lacerto,

    id. ib. 11, 561:

    cuspidem lacerto,

    Ov. M. 8, 345:

    valido sceptrum lacerto,

    id. ib. 5, 422:

    (hastile) certo contorquens dirigit ictu,

    Verg. A. 12, 490:

    sed magnum stridens contorta phalarica venit,

    id. ib. 9, 705:

    hastam In latus, etc.,

    id. ib. 2, 52; Quint. 9, 4, 8:

    telum in eum,

    Curt. 8, 14, 36.—
    B.
    Of other objects:

    gubernaclum quolibet,

    Lucr. 4, 904; cf.:

    membra quocumque volt,

    Cic. Div. 1, 53, 120:

    tantum corpus,

    Lucr. 4, 900:

    globum eā celeritate, etc.,

    Cic. N. D. 1, 10, 24; id. Arat. 61: equum magnā vi, Poët. ap. Quint. 8, 6, 9:

    amnis in alium cursum contortos et deflexos videmus,

    Cic. Div. 1, 19, 38:

    proram ad laevas undas,

    Verg. A. 3, 562:

    silvas insano vortice,

    whirling them round in its raging whirlpool, id. G. 1, 481; cf.
    * Cat.
    64, 107:

    frementes aquas subitis verticibus,

    Luc. 4, 102 Weber; cf. id. 3, 631; Sil. 3, 50:

    an omnis tempestas aeque mare illud contorqueat,

    Sen. Ep. 79, 1 al.:

    vertex est contorta in se aqua,

    Quint. 8, 2, 7:

    nubila fumo,

    Sil. 4, 309.—
    II.
    Trop. (mostly in Cic. and of rhet. matters;

    the metaphor taken from missiles which are brandished, that they may be discharged with greater force): (auditor) tamquam machinatione aliquā tum ad severitatem, tum ad remissionem animi est contorquendus,

    Cic. de Or. 2, 17, 72.—So of discourse that is thrown out violently or forcibly, hurled:

    Demosthenis non tam vibrarent fulmina illa, nisi numeris contorta ferrentur,

    Cic. Or. 70, 234; cf. Quint. 10, 7, 14:

    quam rhetorice! quam copiose! quas sententias colligit! quae verba contorquet! ( = summā vi et impetu profert),

    hurls forth, Cic. Tusc. 3, 26, 63; cf.:

    longas periodos uno spiritu,

    Plin. Ep. 5, 20, 4:

    deinde contorquent et ita concludunt, etc.,

    twist the argument, Cic. Div. 2, 51, 106.— Hence, contortus, a, um, P. a. (acc. to II.), of discourse.
    A.
    Brandished, hurled, full of motion, powerful, vehement, energetic, strong (rare;

    mostly in Cic.): contorta et acris oratio,

    Cic. Or. 20, 66:

    vis (orationis),

    Quint. 10, 7, 14:

    levibus mulcentur et contortis excitantur,

    id. 9, 4, 116.—
    B.
    Involved, intricate, obscure, perplexed, complicated:

    contortae et difficiles res,

    Cic. de Or. 1, 58, 250: contorta et aculeata quaedam sophismata, id. Ac. 2, 24, 75.— Adv.: con-tortē (acc. to II.), intricately, perplexedly:

    dicere,

    Cic. Inv. 1, 20, 29; Auct. Her. 1, 9, 15. —
    * Comp.:

    concluduntur a Stoicis,

    Cic. Tusc. 3, 10, 22.— Sup. not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > contorqueo

  • 9 extraho

    ex-trăho, xi, ctum, 3, v. a., to draw out or forth, to drag out (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    rete ex aqua,

    Plaut. Rud. 4, 4, 124:

    telum e corpore,

    Cic. Rosc. Am. 7, 19:

    gladium e vulnere,

    Quint. 4, 2, 13;

    for which: telum de vulnere,

    Ov. M. 12, 119:

    vivum puerum alvo,

    Hor. A. P. 340; cf.:

    filium exsecto ventre,

    Dig. 5, 2, 6:

    spinas, venena corpori,

    Plin. 28, 18, 76, § 245; 7, 2, 2, § 13; cf.:

    anulum sibi deficienti,

    Suet. Tit. 73:

    ut sine labore hanc (aquam) extraxi!

    Plaut. Rud. 2, 5, 4:

    vires humerorum (natae) ad aratra extrahenda,

    to draw forward, draw, Cic. N. D. 2, 63, 159.—With personal objects:

    aliquem e latebra,

    Suet. Vit. 17; cf.: extrahitur domo latitans Oppianicus [p. 710] a Manilio, Cic. Clu. 13, 39:

    rure in urbem,

    Hor. S. 1, 1, 11:

    senatores vi in publicum,

    Liv. 26, 13, 1:

    hostes invitos in aciem,

    id. 8, 29, 11:

    aliquem turba oppositis humeris,

    Hor. S. 2, 5, 94.—
    B.
    Esp., med. t. t.
    1.
    Dentis extrahere, i. e. by medicinal means, Plin. 32, 7, 26, § 79 (cf.: dentem evellere, i. e. by force).—
    2.
    Of cuppingglasses:

    sanguinem extrahere,

    Cels. 2, 11 init.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to withdraw, extricate, release; to draw out, extract, eradicate:

    urbem ex periculis maximis,

    Cic. Sest. 4, 11; cf.:

    me inde,

    Ter. Ph. 1, 4, 3:

    nescis, Parmeno, Quantum hodie profueris mihi et ex quanta aerumna extraxeris,

    id. Hec. 5, 4, 36:

    imbecilliores adjuvabit malisque opinionibus extrahet,

    Sen. Ep. 95 med.:

    se rebus humanis,

    to take one's own life, Dig. 21, 1, 23, § 3:

    (scelera) ex occultis tenebris in lucem,

    Liv. 39, 16, 11:

    secreta mentis (verberum vis),

    Sen. Hippol. 884:

    Epicurus ex animis hominum extraxit radicitus religionem,

    Cic. N. D. 1, 43, 121; id. Ac. 2, 34, 108: cf.:

    hunc errorem, quasi radicem malorum omnium, stirpitus philosophia se extracturam pollicetur,

    id. Tusc. 4, 38, 83.—
    B.
    In partic., of time, to draw out, protract, prolong:

    res variis calumniis,

    Cic. Fam. 1, 4, 1:

    se tergiversando in adventum ejus rem extracturum,

    Liv. 34, 46, 5:

    certamen usque ad noctem,

    id. 4, 41, 5:

    pugnam in posterum,

    Tac. A. 4, 73:

    bellum in tertium annum,

    Liv. 3, 2, 2:

    somnum plerumque in diem,

    Tac. G. 22:

    has materias in infinitum,

    Quint. 4, 1, 43:

    dicendi morā dies,

    Caes. B. C. 1, 32, 3:

    triduum disputationibus,

    id. ib. 1, 33, 3:

    diem de die,

    Sen. Ben. 2, 5 fin.:

    primum tempus noctis,

    Caes. B. C. 3, 28, 5:

    aestatem,

    id. B. G. 5, 22, 4; Liv. 32, 9, 10 et saep.:

    eludi atque extrahi se multitudo putare,

    Liv. 2, 23, 13; cf.:

    populumque ducesque incertis,

    Stat. Th. 3, 575:

    mentem,

    id. ib. 1, 323.

    Lewis & Short latin dictionary > extraho

  • 10 inhabilis

    I.
    Lit.:

    navis inhabilis prope magnitudinis,

    Liv. 33, 30, 5:

    telum inhabile ad remittendum imperitis,

    id. 24, 34, 5; cf.:

    telum pondere,

    Curt. 8, 9 med.:

    inhabiles vastorum corporum moles (of elephants),

    id. 9, 2:

    quod et ipsis vetustate militiae exercitatum, et hostibus inhabile,

    awkward, Tac. Agr. 36:

    iter,

    Dig. 8, 5, 4.—
    II.
    Trop., unfit, unapt, incapable, unable:

    alicui rei,

    Cic. Fragm. Oecon. 4 Orell.:

    reddere aliquem inhabilem studiis,

    Sen. Ep. 15:

    progenerandis esse fetibus inhabilem,

    Col. 2, 1, 2: boves [p. 953] labori et culturae non inhabiles, id. 6, 1, 1; cf.:

    calori non inhabile,

    fit to express, Quint. 11, 3, 146; Plin. Ep. 8, 1, 2 al.—
    (β).
    With ad:

    multitudo inhabilis ad consensum,

    Liv. 12, 16, 10.—
    (γ).
    With inf.:

    inhabiles rempublicam tueri,

    Dig. 50, 2, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > inhabilis

  • 11 intorqueo

    in-torquĕo, torsi, tortum, 2, v. a., to twist, turn round, turn to; to wrench, sprain (class.).
    I.
    Lit.:

    mentum in dicendo,

    to distort, Cic. de Or. 2, 66:

    oculos,

    Verg. G. 4, 451:

    caulem,

    Plin. 19, 6, 34, § 114: talum, to sprain, Auct. B. Hisp. 38: vereor, ne Pompeio quid oneris imponam, mê moi Gorgeiên kephalên deinoio pelôrou intorqueat, Cic. Att. 9, 7, 3.— Pass. or with se, to twist or wrap itself:

    involvulus, quae in pampini folio intorta implicat se,

    Plaut. Cist. 4, 2, 64:

    cum subito... procella nubibus intorsit sese,

    Lucr. 6, 124:

    ipsi palmites intorquentur,

    Plin. 17, 22, 35, § 183. —
    II.
    Transf.
    A.
    To brandish, hurl, or throw towards:

    hastam tergo,

    to launch at its back, Verg. A. 2, 231:

    jaculum alicui,

    to hurl against one, id. ib. 10, 322; Ov. M. 5, 90; Sil. 1, 304:

    telum,

    Verg. A. 10, 381:

    saxum,

    Sil. 7, 623:

    telum in hostem,

    Verg. A. 10, 882; Sen. Ep. 45. —
    B.
    To throw into confusion:

    orationem,

    Plaut. Cist. 4, 2, 65; cf.

    mores,

    to corrupt, pervert, Pers. 5, 38.—
    III.
    Trop., to cast upon, throw out against:

    alternis versibus intorquentur inter fratres gravissimae contumeliae,

    Cic. Tusc. 4, 36, 77:

    vocem diram,

    Sil. 11, 342.— Hence, intortus, a, um, P. a., twisted, wound; crisped, curled; trailed, prolonged; perplexed, involved; distorted, corrupted:

    spirae modo,

    Plin. 2, 25, 23, § 91:

    intorto circa bracchium pallio,

    wound about my arm, Petr. 80:

    paludamentum,

    wrapped round, Liv. 25, 16:

    angues intorti capillis Eumenidum,

    entwined, Hor. C. 2, 13, 35:

    capilli,

    curled, Mart. 8, 33; Sil. 3, 284:

    sonus concisus, intortus,

    Plin. 10, 29, 43, § 82:

    noctuae intorto carmine occinunt,

    App. Flor. 13:

    rudentes,

    twisted, made by twisting, Cat. 64, 235:

    funes,

    Ov. M. 3, 679 al. — Adv.: intortē, windingly, crookedly:

    intortius,

    Plin. 16, 16, 27, § 68.— Transf.: hoc dicere, August. de Nat. et Grat. 49.

    Lewis & Short latin dictionary > intorqueo

  • 12 intorte

    in-torquĕo, torsi, tortum, 2, v. a., to twist, turn round, turn to; to wrench, sprain (class.).
    I.
    Lit.:

    mentum in dicendo,

    to distort, Cic. de Or. 2, 66:

    oculos,

    Verg. G. 4, 451:

    caulem,

    Plin. 19, 6, 34, § 114: talum, to sprain, Auct. B. Hisp. 38: vereor, ne Pompeio quid oneris imponam, mê moi Gorgeiên kephalên deinoio pelôrou intorqueat, Cic. Att. 9, 7, 3.— Pass. or with se, to twist or wrap itself:

    involvulus, quae in pampini folio intorta implicat se,

    Plaut. Cist. 4, 2, 64:

    cum subito... procella nubibus intorsit sese,

    Lucr. 6, 124:

    ipsi palmites intorquentur,

    Plin. 17, 22, 35, § 183. —
    II.
    Transf.
    A.
    To brandish, hurl, or throw towards:

    hastam tergo,

    to launch at its back, Verg. A. 2, 231:

    jaculum alicui,

    to hurl against one, id. ib. 10, 322; Ov. M. 5, 90; Sil. 1, 304:

    telum,

    Verg. A. 10, 381:

    saxum,

    Sil. 7, 623:

    telum in hostem,

    Verg. A. 10, 882; Sen. Ep. 45. —
    B.
    To throw into confusion:

    orationem,

    Plaut. Cist. 4, 2, 65; cf.

    mores,

    to corrupt, pervert, Pers. 5, 38.—
    III.
    Trop., to cast upon, throw out against:

    alternis versibus intorquentur inter fratres gravissimae contumeliae,

    Cic. Tusc. 4, 36, 77:

    vocem diram,

    Sil. 11, 342.— Hence, intortus, a, um, P. a., twisted, wound; crisped, curled; trailed, prolonged; perplexed, involved; distorted, corrupted:

    spirae modo,

    Plin. 2, 25, 23, § 91:

    intorto circa bracchium pallio,

    wound about my arm, Petr. 80:

    paludamentum,

    wrapped round, Liv. 25, 16:

    angues intorti capillis Eumenidum,

    entwined, Hor. C. 2, 13, 35:

    capilli,

    curled, Mart. 8, 33; Sil. 3, 284:

    sonus concisus, intortus,

    Plin. 10, 29, 43, § 82:

    noctuae intorto carmine occinunt,

    App. Flor. 13:

    rudentes,

    twisted, made by twisting, Cat. 64, 235:

    funes,

    Ov. M. 3, 679 al. — Adv.: intortē, windingly, crookedly:

    intortius,

    Plin. 16, 16, 27, § 68.— Transf.: hoc dicere, August. de Nat. et Grat. 49.

    Lewis & Short latin dictionary > intorte

  • 13 roto

    rŏto, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [rota].
    I.
    Act., to turn a thing round like a wheel; to swing round, whirl about ( poet. and in post-Aug. prose; cf. torqueo).
    A.
    Lit.:

    Learchum bis terque per auras More rotat fundae,

    Ov. M. 4, 517; cf. id. ib. 9, 217; id. A. A. 2, 374:

    jactare caput et comas excutientem rotare, fanaticum est,

    Quint. 11, 3, 71:

    sanguineos orbes (i. e. oculos),

    to roll about, Val. Fl. 4, 235: ensem fulmineum, to brandish (in order to add force to the blow), Verg. A. 9, 441:

    telum,

    Liv. 42, 65, 10:

    telum in ora loquentis,

    Stat. Th. 9, 802:

    clipeum, Val Fl. 6, 551: saxa,

    Sen. Q. N. 3, 27, 6:

    flammam (venti),

    Lucr. 6, 202; cf.:

    (venti) trudunt res ante rapidique rotanti turbine portant,

    in a whirling tornado, id. 1, 295:

    flammae fumum,

    Hor. C. 4, 11, 11:

    se in vulnus (ursa),

    Luc. 6, 222:

    conreptum rotatumque sternit,

    Plin. 8, 16, 19, § 51.— Mid., to turn or go round in a circle, to roll round, revolve:

    Tyrrheni greges circumque infraque rotantur,

    Stat. Achill. 1, 56:

    circum caput igne rotato,

    Ov. M. 12, 296:

    poterisne rotatis Obvius ire polis?

    id. ib. 2, 74; cf.:

    nivibus rotatis (with glomerari),

    id. ib. 9, 221: sphaerico motu in orbem rotari, Macr Somn. Scip. 2, 14, 31.—
    * B.
    Trop.:

    aut curtum sermone rotato Torqueat enthymema,

    round, compact, concise, Juv. 6, 449:

    sic ordinem fati rerum aeterna series rotat,

    Sen. Q. N. 2, 35, 2.—
    II.
    Neutr., = rotari, to turn or roll round, to revolve (very rare):

    parte ex aliā, quā saxa rotantia late Impulerat torrens,

    Verg. A. 10, 362 Serv. (cf.:

    volventia plaustra,

    id. G. 1, 163);

    so of a peacock spreading its tail out like a wheel,

    Col. 8, 11, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > roto

  • 14 abiciō (a usu. long by position) or abiiciō

       abiciō (a usu. long by position) or abiiciō iēcī, iectus, ere    [ab + iacio], to throw from one, cast away, throw away, throw down: abiecit hastas, has given up the fight: in proelio... scutum: arma, Cs.: se ad pedes: ego me plurimis pro te supplicem abieci, to many in your behalf: vastificam beluam, dash to the earth: se abiecit exanimatus, he threw himself down as if lifeless: si te uret sarcina, abicito, throw it away, H.; of weapons, to discharge, cast, throw, fling: priusquam telum abici possit (al. adici), Cs.: tragulam intra munitionem, Cs. — Fig., to cast off, throw away, give up: (psaltria) aliquo abiciendast, must be got rid of, T.: salutem pro aliquo.—In partic., to throw off, cast aside, give up, abandon: consilium belli faciendi: petitionem, to resign one's candidacy: abicio legem, I reject the technical defence: abiectis nugis, nonsense apart, H.—To cast down, degrade, humble, lower: suas cogitationes in rem tam humilem: hic annus senatūs auctoritatem abiecit. — With se, to give up in despair: abiiciunt se atque ita adflicti et exanimati iacent.—To throw away, sell for a trifle, sell cheap: agros abiciet moecha, ut ornatum paret, Ph.

    Latin-English dictionary > abiciō (a usu. long by position) or abiiciō

  • 15 adiciō

        adiciō (pronounced adiiciō), iēcī, iectus, ere    [ad + iacio], to throw to, cast to, fling at, put, put to, set near: hordei numero ad summam tritici adiecto: Adiectoque cavae supplentur sanguine venae, O.: telum ex locis superioribus in litus, to hurl, Cs.: aggere ad munitiones adiecto, thrown up before, Cs.—Fig., of the eyes, to cast, throw: ad omnia vestra cupiditatis oculos: oculum hereditati.—Of the mind, to turn, direct, fix: ad virginem animum, T.: consilio animum, L.—Esp., to add by way of increase, superadd: ad bellicam laudem ingeni gloriam: morem ritūsque sacrorum, to institute also, V.: adici clamorem (iubet), to be raised besides, Ta.: Adiecere plus artis Athenae, contributed (to my education), H.— To add a new thought: huc natas adice septem, O.: et radios capitis aspici persuasio adicit, Ta.— To do in addition: qui ad id adeicerat, ut, etc., added the offence of, etc., L.—In auctions, t. t., to add to a bid: liciti sunt usque adeo...; super adiecit Aeschrio, made a higher bid.
    * * *
    adicere, adjeci, adjectus V TRANS
    add, increase, raise; add to (DAT/ad+ACC); suggest; hurl (weapon); throw to/at

    Latin-English dictionary > adiciō

  • 16 adigō

        adigō ēgī, āctus, ere    [ad + ago], to drive, urge, bring by force, take (to a place): pecore ex longinquioribus vicis adacto, Cs.—Of persons: te adiget horsum insomnia, T.: aliquem fulmine ad umbras, V.: Italiam vos? V.: arbitrum illum adegit, compelled to come before an arbiter.—Of things: tigna fistucis, to ram in, Cs.—Esp. of weapons, to drive home, plunge, thrust: ut telum adigi non posset, reach its mark, Cs.: viribus ensis adactus, V.— Poet.: alte volnus adactum, inflicted, V.—Fig., to drive, urge, force, compel, bring (to a condition or act): me ad insaniam, T.: vertere morsūs Exiguam in Cererem penuria adegit edendi, V.: adactis per vim gubernatoribus, pressed, Ta.—Poet.: In faciem prorae pinus adacta novae, brought into the form of a ship, Pr.—Adigere aliquem ius iurandum, or ad ius iurandum, or iure iurando, or sacramento (abl.), to put on oath, bind by oath, cause to take an oath, swear: omnibus ius iurandum adactis, Cs.: ad ius iurandum populares, S.: provinciam in sua verba ius iurandum, Cs.: populum iure iurando, L.: adiurat in quae adactus est verba, i. e. takes the oath under compulsion, L.
    * * *
    adigere, adegi, adactus V TRANS
    drive in/to (cattle), force, impel; cast, hurl; consign (curse); bind (oath)

    Latin-English dictionary > adigō

  • 17 ad-ripiō (arr-)

        ad-ripiō (arr-) ipuī, eptus, ere    [ad + rapio], to snatch, catch hurriedly, grasp, seize: telum: arcūs, O.: manum, H.—To seize, lay hold of: alqm medium, T.: quem adripuit, has buttonholed, H.: alqm comā, O.: adreptus de pecuniis repetundis, arrested for: abeuntes magistratu, L.—To take, appropriate, seize, embrace: facultatem laedendi: sibi imperium, usurp, Cs.: tempore adrepto, V.: impedimentum pro occasione, L.: (tellurem) velis, make haste to, V.: aliquid ad reprehendendum: gestūs aliunde: cognomen sibi ex imaginibus: maledictum ex trivio: tu mihi id, etc., seize (as a reproach) to me, etc. — To seize upon, learn with avidity: haec: (litterarum) studium, N.: celeriter res: litteras adripui.—To ridicule, attack, satirize: primores populi, H.: Nomentanum mecum, H.

    Latin-English dictionary > ad-ripiō (arr-)

  • 18 aura

        aura ae (āī, V.), f, αὔρα, the air (in motion), a breeze, breath of air, wind, blast: me... omnes terrent aurae, V.: ventosi murmuris aurae, V.: rapida, O.: flammas exsuscitat aura, the breath, O. —Fig., a breath of air, wind: rumoris: famae, V.: spei, L.: voluntatis defensionisque, influence: fallax, i. e. the fickle wind of favor, H.: popularis, popular favor, C., L., H.: aura favoris popularis, L.: gaudens popularibus auris, V.: aurā, non consilio ferri, the favor of the mob, L.: divinae particula aurae, i. e. the soul, H.—The air, atmosphere, vital air (poet.): auras Vitales carpis, V.: vesci aurā Aetheriā, to live, V.: captare naribus auras, to snuff the air, V.: libertatis auram captare, a hope, L.—Height, heaven, the upper air: adsurgere in auras, V.: telum contorsit in auras, upwards, V.: stat ferrea turris ad auras (poet. for ad alta), rises, V. — The upper world: Eurydice superas veniebat ad auras, V.: pondus ad auras Expulit, i. e. was delivered of, O.—Daylight, publicity: omnia ferre sub auras, to make known, V.: fugere auras, to hide, V.—An odor, exhalation: illi Dulcis compositis spiravit crinibus aura, V.: unde auri aura refulsit, splendor, V.
    * * *
    breeze, breath (of air), wind; gleam; odor, stench; vapor; air (pl.), heaven

    Latin-English dictionary > aura

  • 19 concitō

        concitō āvī, ātus, āre, freq.    [concio], to put in quick motion, rouse, excite, urge, drive, incite, spur, agitate, disturb: equum calcaribus, L.: equum in aliquem, N.: equos adversos, L.: navīs maximā celeritate, L.: telum ex insidiis, brandishes, V.: agmen, O.: eversas Eurus aquas, O.: gravīs pluvias, O.: se in fugam, to flee headlong, L.—Fig., to rouse, urge, impel, move, influence, stir, instigate, goad, stimulate: te ipsum animi quodam impetu concitatum: civīs: alqm iniuriis, S.: irā, L.: aspectu pignorum suorum concitari, Ta.: servitia, S.: multitudinem, N.: suos, Cs.: concitatus ad philosophiam studio: (Galliam) ad nostrum auxilium, Cs.: Ad arma cessantīs, H.: exercitum adversus regem, L.: vos captam dimittere Troiam, O.—To rouse, excite, cause, occasion, produce, stir up: facultas seditionis concitandae: nova concitari mala videbam: odium erga Romanos, N.: bellum pro Veiente, L.: in te invidiam: tumultum, Cs.
    * * *
    I II
    concitare, concitavi, concitatus V TRANS
    stir up, disturb; discharge/hurl (missile); flow rapidly/strong current; rush; rush; urge/rouse/agitate; enrage/inflame; spur/impel; summon/assemble; cause

    Latin-English dictionary > concitō

  • 20 condō

        condō didī, ditus, ere    [com- + do], to put together, make by joining, found, establish, build, settle: oppida, H.: urbem: urbs condita vi et armis, L.: ante Romam conditam, before the foundation of Rome: post urbem conditam: gentem, V.: optato conduntur Thybridis alveo, they settle, V.—To erect, make, construct, build, found: aram, L.: sepulcrum, H.: moenia, V.—To compose, write, celebrate, treat, describe: conditum ab Livio poëtā carmen, L.: poëma: festa numeris, O. — To establish, found, be the author of, produce, make: aurea saecula, V.: collegium novum, L.—To put away, lay by, lay up, store, treasure: pecuniam: fructūs: (pocula) condita servo, V.: quod mox depromere possim, H.: Sabinum testā lēvi, H.: mella puris amphoris, H.: messīs, O.: (piratas) in carcerem, to imprison: captivos in vincula, L.: sortes eo: litteras in aerario: se (aves) in foliis, V.: domi conditus consulatus, i. e. safe: omne bonum in visceribus medullisque.—To preserve, pickle: corna in faece, O.—To inter, bury: mortuos cerā circumlitos: animam sepulcro, V.: te humi, V.: fraternas umbras tumulo, O.: patrem, Ph.: fulgura publica, i. e. things blasted, Iu.: tempora Notis condita fastis, i. e. recorded, H.: longos Cantando soles, to bury, dispose of, V.: diem collibus in suis, H.: lūstrum, to complete, close (by offering sacrifices): idque conditum lūstrum appellavit, L.—To conceal, hide, secrete, suppress: Sibylla condita: aetas condet nitentia, H.: caelum umbrā, V.: aliquid iocoso furto, make away with, H.: voltum aequore, O.: ensīs, sheathe, H.: ferrum, Ph.: oculos, shut, O.: lumina, V.: se in viscera (terrae), O.: per omnīs se portas, retire, V.: Numidarum turmas medio in saltu, place in ambush, L.—To strike deep, plunge, bury: in gurgitis ima sceptrum, O.: digitos in lumina, O.: Pectore in adverso ensem, V.: telum iugulo, O.: stimulos caecos in pectore, O.
    * * *
    condere, condidi, conditus V TRANS
    put/insert (into); store up/put away, preserve, bottle (wine); bury/inter; sink; build/found, make; shut (eyes); conceal/hide/keep safe; put together, compose; restore; sheathe (sword); plunge/bury (weapon in enemy); put out of sight

    Latin-English dictionary > condō

См. также в других словарях:

  • TELUM — cuius mentio in XII. Tabb. Qui noctu furtum faxit. aut interdiu telis se defenderit, cum domino cum clamore testificanti occidere ius esto. Si neque noctu, neque se telô defendens prehendatur, virgis caesus, ei, cui furtum fecit, addicitor. Caio… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Telum — (lat.), 1) Waffe, bes. 2) Angriffswaffe; 3) (Med.), so v.w. Seitenstechen, Pleuritis …   Pierer's Universal-Lexikon

  • telum figure — or tellem figure Small, devotional image carved from wood or stone, probably used in private ancestor worship in primitive societies. Telum figures are known from northwestern New Guinea and in the Dogon art of Sudan. Extant examples are rare,… …   Universalium

  • Stylodipus telum —   Stylodipus telum Estado de conservación …   Wikipedia Español

  • Stylodipus telum — tripirštis peliauodegis šoklys statusas T sritis zoologija | vardynas taksono rangas rūšis atitikmenys: lot. Stylodipus telum angl. feather tailed three toed jerboa; thick tailed three toed jerboa vok. zierliche Springmaus rus. емуранчик;… …   Žinduolių pavadinimų žodynas

  • dard — I. Dard, m. Est un baston de guerre ayant la hante menuë et courte, ferré d un fer long et large à la proportion, qui est brandi et jetté d eslans, Missile, Hastile, Mot et arme communs aux Irlandois et Biscayns, l Espagnol et l Italien disent… …   Thresor de la langue françoyse

  • Thick-tailed Three-toed Jerboa — Taxobox name = Thick tailed Three toed Jerboa status = LR/lc | status system = IUCN2.3 regnum = Animalia phylum = Chordata classis = Mammalia ordo = Rodentia familia = Dipodidae genus = Stylodipus species = S. telum binomial = Stylodipus telum… …   Wikipedia

  • telera — (Del lat. telum, dardo.) ► sustantivo femenino 1 Pieza usada para reforzar la unión de otras dos, a fin de que el conjunto quede indeformable. SINÓNIMO refuerzo 2 AGRICULTURA Travesaño que sujeta el dental a la cama o al timón del arado. 3 Cada… …   Enciclopedia Universal

  • CESTROSPHENDONAE — teli genus, de quo sic Liv. l. 42. c. 65. ubi de bello Romanorum cum Perseo, ultimo Macedonum Rege: Anceps Romanos terror circumstabat Maxime cestrosphendonis vulnerabantur, hoc illô bellô novum genus teli inventum est. Bipalme spiculum hastili… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • tirer — Tirer, act. acut. Signifie ores mener à puissance de corps quelque chose, Trahere, Le cheval tire la charrete, Carrum trahit, Ores mettre hors. Il a tiré un escu de la bourse, E crumena aureum nummum scutatum eduxit, Il a tiré un fardeau de l… …   Thresor de la langue françoyse

  • Muss — 1. Das Muss ist ein schlimmes Essen. Lat.: Aut servias, ut servus, aut fugias, ut cervus. (Chaos, 973.) 2. Der Muss ist ein grosser Herr. (Niederösterreich.) 3. Der Muss ist eine harte Nuss. – Körte, 4350; Gaal, 1169. In Mecklenburg: Mutt is n… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»