-
1 necessitas
necessitās, ātis f. [ necesse ]1) необходимость, неизбежность (n. fatalis C); принуждение ( necessitatem alicui imponere или affere C)ex necessitate, non ex voluntate Dig — по необходимости, а не по доброй волеnecessitate coactus C (permotus Cs) — вынужденный необходимостью (под давлением необходимости)n. gaudendi PJ — притворное весельеn. temporis Cs или necessitates majores L — чрезвычайные обстоятельства, крайняя необходимостьultĭma (suprēma, extrēma) n. T, Sl, Sen, QC — последняя неизбежность, т. е. смерть2) обязательная сила, нерушимость, незыблемость, неприкосновенность (n. ac religio L)4) pl. потребности, нужды (suarum necessitatum causā Cs; indicare populo publicas necessitates L)5) нужда, бедность, скудость ( fames et ceterae necessitates Su) -
2 cesso
āvī, ātum, āre [frequ. к cedo I ]1) медлить, мешкать (in suo studio atque opere C; in vota precesque V); затягиватьcessans morbus H — затяжная, длительная болезнь2) быть бездеятельным, бездействовать, отдыхать, быть свободнымpueri, etiam quum cessant, exercitatione aliquā ludicrā delectantur C — дети забавляют себя тем или иным занятием даже тогда, когда ничего не делаютnullus dies cessat ab aliquā re L — ни один день не проходит без чего-л.cessans honor Su — освободившийся (незанятый, вакантный) пост3) переставать, прекращать ( aliquā re или ab aliquā re)c. a proelio L — прекратить бойc. officio VM и in officio L — уйти от исполнения своих обязанностейcessatum (supin.) ducere curam H — унять тревогу4) упускать, терятьcessata tempora corrigere O — наверстать потерянное время6) отсутствовать, не хвататьaddendum est, quod cessat Q — необходимо добавить то, чего не хватает7) быть лишённым, не иметь8) ошибаться, погрешать ( orator ex nullā parte cessans Q)9) юр. не являться на судc. aliquā necessitate Su — не явиться по какой-л. уважительной причине10) с.-х. находиться под паром ( arva cessata O)11) юр. утрачивать силу, быть недействительным (cessat obligatio Dig) -
3 cogo
cōgo, coēgī, coāctum, ere [ cum + ago ]1) сгонять, загонять ( oves stabulis V); вводить, приводить ( navem in portum C)2) собирать, сосредоточивать ( exercitum in unum locum C)3) собирать, созывать (senatum in curiam L; concilium Cs, V, L)4) вызывать ( aliquem in senatum C)5) связывать, сочетать ( verba in alternes pedes O)comas nodo c. SenT — завязывать волосы узлом6) с.-х. производить сбор (уборку), собирать (oleam Cato; mella pressis favis V — ср. 10.; vindemiam Dig)7) взимать, взыскивать (debita Dig; aliquid in и ad fiscum Dig, T)8) вымогать, выжимать ( pecuniam C)9) копить, накапливать (aurum H; arma domi suae Dig)10) сгущать, уплотнять ( mella frigore V — ср. 6.; in nubes cogitur aēr C)c. lac in duritiem PM — створаживать молокоlac coactum Vr, O — простоквашаcoacta alvus мед. CC — запорvestis coacta PM — одежда из плотной ( или валяной) тканиcuneis coactis V (A. 12, 457) — сомкнутыми клиньями (отрядами), но тж. V (А. 7, 509) посредством забиваемых (внутрь дерева) клиньев11) смыкать, стягиватьin artas coactus fauces L — стиснутый в узком ущельеc. potestatem alicujus intra anni spatium L — ограничить чьи-л. полномочия годичным срокомaliquid ad salutarem modum c. Sen — ввести что-л. в разумные рамкиaliquem in mores hominemque c. St — внушить кому-л. чувства человечности13) замыкатьc. agmen L — замыкать походную колонну, т. е. быть в арьергарде, перен. C, Sen быть последнимnec duces esse, nec agmen c. погов. C — не быть ни полководцами, ни последними солдатами14) принуждать, заставлятьc. aliquem facere (или ut faciat) aliquid C etc. — заставить кого-л. что-л. сделатьc. aliquem aliquid и ad aliquid C etc. — вынуждать кого-л. к чему-л.c. aliquem in deditionem (ad defectionem) L — принудить кого-л. к сдаче (отложиться)Helvetii existimabant sese coacturos Allobroges, ut per suos fines eos ire paterentur Cs — гельветы рассчитывали, что они силой заставят аллоброгов пропустить их через свою территориюfame coactus C, Ph — движимый чувством голода15) филос. делать вывод, выводить заключение, заключать ( aliquid ita esse C)hinc (или ex quibus) cogitur C — из этого следует -
4 excuso
ex-cūso, āvī, ātum, āre [ causa ]1) извинять, оправдыватьe. aliquem (se) apud aliquem или alicui C — оправдывать кого-л. (оправдываться) перед кем-л.se e. de aliquā re Cs — извиняться за что-л.2) извиняться (чём-л.), приводить в оправдание (morbum C; inopiam Cs)3) возместить, искупить ( crimen lacrĭmis St)4) вменять себе в вину, упрекать себяquod solum excusat, solum miraris in illo O — то, в чём он единственно винит себя, единственно и вызывает в тебе восхищение5) юр. освобождать, увольнять (от каких-л. обязанностей) (se e. a tutela Dig; aliqua necessitate excusari Dig)6) защищать, оберегать ( se a calore solis Pall)e., ne poma vermiculosa nascantur Pall — предохранять от появления червивых плодов -
5 voluntarie
по собственной воле, добровольно (v. et non ex necessitate Hier) -
6 adstringere
1) обязывать (1. 77 § 3 D. 31. 1. 55 § 2 D. 36, 1.I. 44 pr. D. 40, 12);adstr. fidem suam, ручаться (1. 67 D. 3, 3. 1. 6 C. 4, 35. 1. 1 C. 8, 41);
necessitate adstr. aliquem, принуждать, приневоливать (pr. I. 3, 13. 1. 3 pr. D. 22, 1. 1. 23 C. 4, 19);
adstringi periculo, подвергаться ответственности, отвечать за что (1. 40 D. 26, 7. 1. 77 § 18 D. 31), muneribus personalibus (1. 18 § 10 D. 50, 4);
2) obligationem adstr., укрепить, обеспечить напр. обязательство (1. 99 pr. D. 45, 1). 3) - affirmare (1. 13 C. Th. 13, 5).se adstr., брать, взять на себя, подвергать, actionibus hereditariis (l. 53 D. 36, 1), muneribus (1. 2 pr. D. 50, 6).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > adstringere
-
7 afficere
aliquem aliqua re, 1) доставлять, причинять кому что-нибудь, affici, терпеть, испытывать, poena (1. 10 § 2. D. 48, 19), jactura (1. 28 § 12 eod.), damno (1. 4 D. 36, 1), injuria (1. 22. § 2. D. 46, 8), necessitate (1. 14. D. 50, 12). 2) lucro aff. aliquem (1. 14 pr. D. 37, 5).Латинско-русский словарь к источникам римского права > afficere
-
8 cogere
1) собирать: si cui dolo m. coactis hominibus damni quid factum esse dicetur (1. 2 pr. § 4. 7. 12 D. 47, 8);cog. turbam (1. 4 § 6. eod.);
si tutores non coibunt, aut coacti non decernent (1. 3 § 7 D. 26, 7);
arma cog. domi suae (1. 1 D. 48, 6);
merces cog. in nave (1. 2 § 2 D. 14, 2);
aqua cogitur, вода собирается (1. 1 § 4 D. 43, 14);
cog. fructus, о плодах (1. 36 § 5 D. 5, 3. 1. 50 D. 7, 1. 1. 3 § 1 D. 8, 3), videmiam (1. 13 D. 7, 4. 1. 7 § 1 D. 24, 3);
2) соединять, обнимать, coacta ratione (1. 23 D. 35, 2);cogi a fisco, in s. ad fiscum, поступить в пользу казны (I. 24 D. 48, 10. 1. 31. 45 § 2 D. 49, 14).
3) прогонять: cog. boves (1. 39 pr. 53 D. 9, 2). 4) принуждать: nulla necessitate cogente;quo in eundem semissem coacti (l. 142. D. 50, 16).
affectione coactus (1. 3 § 9. 10. 1. 34 D. 3, 5);
nullo jure cogente (1. 29 pr. D. 39, 5);
metu coactus (21 § 5. 6. D. 4, 2);
cogi a Praetore (1. 9 pr. D. 2, 13).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > cogere
-
9 descendere
1) сходить, спускаться, in puteum ((1. 3 § 1 D. 11, 3), in certamina (1. 2 § 5 D. 3, 2). 2) приступать, прибегать, ad actionem (l. 7 § 1 D. 4, 1. 1. 1 pr. D. 19, 5), ad iudicium Salvianum (1. 2 D. 43, 33), ad Sctum (1. 11 D. 7, 5), ad clausulam (1. 26 § 9 D. 4, 6), ad definitionem (1. 69 § 1 D. 32). 3) переходить, legitimae tutelae descendunt ad liberos virilis sexus (1. 16 § 1 D. 26,1); (1. 9 § 4 D. 50, 8). 4) происходить, a.) в тесном смысле;nepotes, pronepotes, caeterique, qui ex his descendunt (1. 120 pr. § 3 D. 50, 16);
nepotes, et deinceps descendentes (1. 3 § 6 D. 38, 4); (1. 1 § 2 D. 37, 10);
postumi per virilem sexum descendentes (1. 3 pr. D. 28, 3); (1. 68 D. 23, 2);
proles descendentium (1. 9 C. 6, 26);
b) в пер. см.: проистекать, вытекать: cognatio, quae per feminam descendit (1. 4 § 2 D. 38, 10);
actio, quae ex lege XII tab. descendit (1. 23 § 6 D 6, 1);
condictio, quae ex lege desc. (1. 28 D. 48, 5), crimen, quod ex lege Julia desc. (1. 29 § 6 eod.);
exceptio, quae ex Scto Vellei. desc. (1. 8 0. 4, 29): coercitio, quae desc. sententia (1. 33 D. 48, 19);
iudicium, quod ex bona fide desc. (1. 57 § 3 D. 18, 1); (1. 1. § 1. 1. 8 § 3 D. 43, 26);
dolus ex contractu descendens (1. 7 § 1 D. 16, 3);
causa ex necessitate desc. (1. 1 § 2 eod.), (1. 16 D. 40. 2); (1. 7. 8 D. 17, 2).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > descendere
-
10 ex
(praep.) 1) из, на вопрос - откуда? из чего? напр. ex bonis esse (см. bona s. 5): ex bonis defuncti esse (1. 29 pr. D. 20, 1); (1. 3 § 3 D. 22, 1); (1. 50 § 3 D. 15, 1);ex re alicuius acquirere (см. res. s. 2); (1. 71 § 7 D. 29, 2);
partem ex fundo vindicape (1, 13 § 4 D. 23. 5);
ex pluribus unus (1. 42 D. 26, 7);
alius ex amicis (1. 6 D. 34, 5);
ex duobus reis promittendi s. stipulandi alius, alter (1. 7. 12. 16. 18 D. 45, 2);
ex ea familia (1. 195 § 1 D 50, 16);
ex latere, ex transverso (см.); е contrario, ex diverso (см.); на вопрос: при каком обстоятельстве: rapere ex incendio, ruina, naufragio (1. 1 pr. § 2 D. 47, 9);
2) сообразно, по = secundum: напр. verbum: ex legibus sic accipiendum est: tam ex legum sententia, quam ex verbis (1. 6 § 1 D. 50,16);emere ex auctione (1. 2 § 8 D. 41, 4).
ex lege capere pignus (1. 29 § 7 D. 9, 2);
e lege locationis (1. 1 § 3 D. 43, 9. cf. 1. 51 pr. 1. 60 § 3 D. 19, 2);
ex personis causisque constituere (1. 38 D. 6, 1. cf. 1. 3 § 4 D. 43, 30); (1. 3 § 12 D. 43, 29);
ex animi propositione (1. 3 D. 48, 5. 1. 225 D. 50, 16);
3) при означ. причины, происхождеция, источника, вследствие, из, в: ius civile, quod ex legibus etc. venit;ex voluntate alicuius (1. 8 pr. D. 3, 3. 1. 46 D. 4, 4).
ex iure gentium introdducta bella etc. (1. 5. 7 pr. D. 1, 1);
ex eo appellari quod etc. (1. 4 § 2 D. 1, 5); (1. 1 pr. D. 44, 7);
teneri ex delicto (1. 38 D. 50, 17);
ex dolo alterius (1. 21 § 2 D. 15, 1);
lucrari ex dolo defuncti (1. 1 § 6 D. 2, 10);
ex culра conveniri (1. 41 D. 26, 7);
usuras ex mora exigere (1. 10 § 1 D. 39, 4);
ex emto teneri, agere etc. (см. emere); (1. 3 § 10 D. 26, 10);
causae, ex quibus in integr. restitui potest (1. 51 pr. D. 3, 3);
er iusta causa abesse (1. 31 § 2 D. 3, 5);
ex causa ratio edenda est (1. 1 § 9. 10 D. 2, 13);
ex necessitate fieri (1. 17 D. 23, 1);
ex officio suo facere (1. 4 D. 48, 11); (1. 27 D. 20, 1);
ex vulnere mortuus servus (1. 46 D. 9, 2);
ex corporis vitio accidere (1. 4 § l D. 21, 1);
4) no поводу, по отношению: ex re familiari - de re publica, operis novi nunciatio facta (1. 7 § 14 D. 2, 14); (1. 32 D. 48, 19);ex facto, postfacto (см.).
audire ex interdictis (1. 1 § 6 D. 1, 12);
5) от, при означ. автора, виновника: damnum datum ex coactis ab alio (1. 2 § 12 D. 47, 8);ex asse, ex parte heredem scribere (1. 19 D. 28, 2. 1. 72 D. 28, 5. 1. 142 D. 50, 16); (1. 19 pr. D. 29, 1).
6) от (кем), ex hostibus capere, redimere (1. 20 D. 24, 3. 1. 3 § 21 D. 41, 2);coactus ex fideicommissario (1. 38 § 3 D. 28, 6).
desiderari ex persona aliqua (1. 7 § 2 D. 2, 8);
fideicomm. relinquere ex aliquo (1. 2 D. 32);
7) с, для определения времени, с которого что-нб. ведет свое начало, ex die (см. dies s. 2 а);appellare ex sententia (1. 19 D. 49, 1).
ex eo tempore (1. 39. 42 D. 29, 1);
ex quo;
ex eo, ex quo;
exinde, ex quо (1. 4 § 6 D. 1, 16. 1. 19 § 6 D. 21, 1. 1. 20. 28. § 1. 1. 37 § 2 D. 26, 7);
ex testamenti facti tempore, an ex mortis numerari (1. 41 § 15 D. 40, 5);
heres scriptus ex tempore, противоп. in tempus (1. 19 § 1 D. 29, 1);
ex conditione vel in conditionem heredem facere (1. 15 § 4 eod.);
ex continenti (см. continens s. 2);
e vestigio (см. vestigium s. 4);
ex tempore (см. tempus s, d);
8) для обозначения должности, которую кто-нб. занимал: ex Quaestore sacri palatii (бывший quaestor), ex Praefecto praetorio;ex integro (см. integer s. 4).
ex Consule (C. summa reip. § 2);
ex Magistro officiorum dignitas (1. 1 C. 12, 16).
-
11 e
(praep.) 1) из, на вопрос - откуда? из чего? напр. ex bonis esse (см. bona s. 5): ex bonis defuncti esse (1. 29 pr. D. 20, 1); (1. 3 § 3 D. 22, 1); (1. 50 § 3 D. 15, 1);ex re alicuius acquirere (см. res. s. 2); (1. 71 § 7 D. 29, 2);
partem ex fundo vindicape (1, 13 § 4 D. 23. 5);
ex pluribus unus (1. 42 D. 26, 7);
alius ex amicis (1. 6 D. 34, 5);
ex duobus reis promittendi s. stipulandi alius, alter (1. 7. 12. 16. 18 D. 45, 2);
ex ea familia (1. 195 § 1 D 50, 16);
ex latere, ex transverso (см.); е contrario, ex diverso (см.); на вопрос: при каком обстоятельстве: rapere ex incendio, ruina, naufragio (1. 1 pr. § 2 D. 47, 9);
2) сообразно, по = secundum: напр. verbum: ex legibus sic accipiendum est: tam ex legum sententia, quam ex verbis (1. 6 § 1 D. 50,16);emere ex auctione (1. 2 § 8 D. 41, 4).
ex lege capere pignus (1. 29 § 7 D. 9, 2);
e lege locationis (1. 1 § 3 D. 43, 9. cf. 1. 51 pr. 1. 60 § 3 D. 19, 2);
ex personis causisque constituere (1. 38 D. 6, 1. cf. 1. 3 § 4 D. 43, 30); (1. 3 § 12 D. 43, 29);
ex animi propositione (1. 3 D. 48, 5. 1. 225 D. 50, 16);
3) при означ. причины, происхождеция, источника, вследствие, из, в: ius civile, quod ex legibus etc. venit;ex voluntate alicuius (1. 8 pr. D. 3, 3. 1. 46 D. 4, 4).
ex iure gentium introdducta bella etc. (1. 5. 7 pr. D. 1, 1);
ex eo appellari quod etc. (1. 4 § 2 D. 1, 5); (1. 1 pr. D. 44, 7);
teneri ex delicto (1. 38 D. 50, 17);
ex dolo alterius (1. 21 § 2 D. 15, 1);
lucrari ex dolo defuncti (1. 1 § 6 D. 2, 10);
ex culра conveniri (1. 41 D. 26, 7);
usuras ex mora exigere (1. 10 § 1 D. 39, 4);
ex emto teneri, agere etc. (см. emere); (1. 3 § 10 D. 26, 10);
causae, ex quibus in integr. restitui potest (1. 51 pr. D. 3, 3);
er iusta causa abesse (1. 31 § 2 D. 3, 5);
ex causa ratio edenda est (1. 1 § 9. 10 D. 2, 13);
ex necessitate fieri (1. 17 D. 23, 1);
ex officio suo facere (1. 4 D. 48, 11); (1. 27 D. 20, 1);
ex vulnere mortuus servus (1. 46 D. 9, 2);
ex corporis vitio accidere (1. 4 § l D. 21, 1);
4) no поводу, по отношению: ex re familiari - de re publica, operis novi nunciatio facta (1. 7 § 14 D. 2, 14); (1. 32 D. 48, 19);ex facto, postfacto (см.).
audire ex interdictis (1. 1 § 6 D. 1, 12);
5) от, при означ. автора, виновника: damnum datum ex coactis ab alio (1. 2 § 12 D. 47, 8);ex asse, ex parte heredem scribere (1. 19 D. 28, 2. 1. 72 D. 28, 5. 1. 142 D. 50, 16); (1. 19 pr. D. 29, 1).
6) от (кем), ex hostibus capere, redimere (1. 20 D. 24, 3. 1. 3 § 21 D. 41, 2);coactus ex fideicommissario (1. 38 § 3 D. 28, 6).
desiderari ex persona aliqua (1. 7 § 2 D. 2, 8);
fideicomm. relinquere ex aliquo (1. 2 D. 32);
7) с, для определения времени, с которого что-нб. ведет свое начало, ex die (см. dies s. 2 а);appellare ex sententia (1. 19 D. 49, 1).
ex eo tempore (1. 39. 42 D. 29, 1);
ex quo;
ex eo, ex quo;
exinde, ex quо (1. 4 § 6 D. 1, 16. 1. 19 § 6 D. 21, 1. 1. 20. 28. § 1. 1. 37 § 2 D. 26, 7);
ex testamenti facti tempore, an ex mortis numerari (1. 41 § 15 D. 40, 5);
heres scriptus ex tempore, противоп. in tempus (1. 19 § 1 D. 29, 1);
ex conditione vel in conditionem heredem facere (1. 15 § 4 eod.);
ex continenti (см. continens s. 2);
e vestigio (см. vestigium s. 4);
ex tempore (см. tempus s, d);
8) для обозначения должности, которую кто-нб. занимал: ex Quaestore sacri palatii (бывший quaestor), ex Praefecto praetorio;ex integro (см. integer s. 4).
ex Consule (C. summa reip. § 2);
ex Magistro officiorum dignitas (1. 1 C. 12, 16).
-
12 excusare
1) извинять, оправдывать: а) сложить с кого вину, освободить от наказания: excusatum esse прот. teneri (1. 27 § 29 D. 9, 2. 1. 14 pr. D. 48, 10);tenebitur, nec ignorantia eius erit excusata (1. 19 § 1 D. 19, 2); (1. 12 D. 48, 8);
doli non capaces etc. excusati sunt (1. 3 § 1 D. 47, 12), excusata ignorantia, inopia (1. 8 § 8 D. 17, 1); (1. 2 § l D. 18, 6); (1. 22 D. 34, 9): (1. 15 § 3 D. 48, 10);
incestum excusari solet sexu vel aetate (1. 38 § 7 D. 48, 5);
excusari maiore poena (1. 68 D. 23, 2);
excusatio, извинение, mulieres in adulterio commisso nullam habere possunt excusationem (1. 38 § 4. D. 48, 5), aetas excusationem meretur (1. 1 § 32 D. 29, 5); (1. 37 § 1 D. 4, 4);
vani timoris excusatio non est (1. 184 D. 50, 17);
excusabilis, извинительный;
excusabili necessitate impediri (1. 6 C. 10, 63);
b) извинять кого по поводу должности;
se excusare, отказаться от чего;
excusatio, отказ, увольнение;
excusatio munerum (tit. D. 50, 5);
munera talia, ut neque aetas ea excuset, neque numerus liberorum (l. 6 § 4 eod.);
excusari a civilibus muneribus (1. 17 pr. D. 50, 1), a dicendo testimonio (1. 1 § 1 D. 22, 5), a compromisso (1. 16 § 1 D. 4, 8);
excusatio, se excusare - относительно отказа от должности опекуна (tit. J. 1, 25. D. 27, 1. C. 5, 62 - 68); (1. 11 § 2 D. 4, 4. 1. 16 D. 27, 1), a tutela (1. 11. 21. 25. 27. 46 eod.), ex tutela (1. 45 § 1 eod.);
habere ius excusationis (1. 26 eod);
tutelam excusationis iure suscipere nolle (1. 28 pr. D. 26, 2); (1. 20 pr. D. 49, 1);
2) приводить что-нибудь в извинение: iustam causam litteris excus. (1. 6§ 9 D. 28, 3). 3) защищать: innocentiam excusantem audiri aequum est (1. 33 § 2 D. 3, 3);partis bonorum se excus., отказаться от управления известною частью имущества малолетнего (1. 111 D. 30).
4) исключать (1. l § 3 D. 3, 1. 1. 11 D. 50, 2).exc. sententiam magistri (I. 19 § 2 D. 4, 8).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > excusare
-
13 exonerare
разгружать, navem (1. 1 pr. D. 43, 14); избавлять от чего, освобождать (1. 21 D. 40, 12);exonerari actionibus hereditariis (l. 71 D. 36, 1), munere (1. 1 § 1 D. 50, 9);
exon. petitorem pubandi necessitate (1. 30 pr. D. 12, 2);
debito se exon. (1. 1. D. 43, 6. 1. 3 C. 4, 24. cf. 1. 11 C. 4, 32);
exon. aes alienum, освободиться от долгов (1. 5 § 10 D. 23, 3). Exoneratio, увольнение, освобождение, mercedis exon. (1. 15 § 7 D. 19, 2).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > exonerare
-
14 impedire
мешать, препятствовать (1. 1 § 15 D. 43, 12. 1. 1 § 2 D. 43, 15);impediri morbo, valetudine (1. 2 § 3 D. 2, 11. 1. 40 pr. D. 3, 3. 1. 75 D. 5, 1);
necessitate rerum (1. 16 D. 4, 6); особ. о законных препятствиях, запрещениях, quidam lege impediuntur, ne iudices sint (1. 12 § 2 D. 5, 1. 1. 5 § 18 D. 24, 1);
impedita alienatio (1. 6 pr. D. 27, 9. 1. 83 pr. D. 28, 5. 1. 76 § 4 D. 31. 1. 3 § 32 D. 29, 5. 1. 2 D. 6, 28. Gai. II. 123. 190).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > impedire
-
15 liberalitas
1) щедрость, liberalitate, non necessitate debiti, concedere (1. 2 pr. D. 50, 10);2) снисхождение (1. 10 § 1 D. 49, 16. 1. 3 C. 1, 4).remittere (1. 1 D. 2, 15. 1. 15 D. 42, 4. 1. 3 pr. C. 5, 9. 1. 19 pr. C. 1, 5. 1. 1 § 1 D. 43, 26. 1. 35 pr D. 32. 1. 16 pr. D. 22, 1. 1. 33 D. 23, 3. 1. 28 D. 50, 17).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > liberalitas
-
16 merus
чистый а) = без примеси, без прибавления, m. conditio, quae in datione exsistit, m. conditio, quae in facto est, прот. cond., quae ex mixtura quadam consistit (1. 82 D. 35, 1. 1. 98 § 6 D. 46, 3);m. donatio прот. officium mercede remuneratum (1. 27 D. 39, 5);
m. imperium, прот. mixtum (см. imperium s. 2. c.);
merum (sc. vinum), без воды (1. 12 pr. C. Th. 16, 10);
b) исключительный, сам, только, mera (= nuda) voluntate (прот. necessitate) donare (1. 18 D. 34, 4);
in m. voluntatem heredis collatum (legatum), прот. quasi viro bono ei commissum (1. 75 pr. D. 30. 1. 1 § 4 D. 2, 3. 1. 62 D. 23, 3. 1. 5 pr. D. 45, 1. 1. 31 pr. D. 16, 3);
c) в смысле strictus, напр. quantum ad m. rationem, non consistere (1. 22 § 3 D. 17, 1. 1. 3 § 1 D. 34, 4);
m. iure (= ipso i.) munitum esse (1. 16 pr. § 2 D. 4, 4. 1. 3 C. 6, 6);
d) в смысле целый, merum atque immutilatum servari (1. 12 C. 6, 58).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > merus
-
17 necessitas
1) необходимость, неизбежность, обязанность (1. 17 § 3 D. 13, 6. 1. 1 § 2 D. 16, 3. 1. 18 D. 34, 4. 1. 33 D. 23, 3. 1. 50 D. 23, 2. 1. 13 § 1 D. 38, 1. 1. 15 § 1 D. 6, 1. 1. 9 pr. D. 20, 5. 1. 3 § 10 D. 3, 5. 1. 46 § 4 D. 26, 7);teneri administrationis necessitate (1. 9 eod.);
necess. officii (1 5 § 13. 1. 22 D. 34, 9. 1. 15 § 5 D. 48, 16. 1. 26 § 9 D. 4, 6. 1. 2 § 8 D. 2, 11. 1. 4 pr. D. 12, 1. 1. 17 D. 23, 1. 1. 1 pr. D. 14, 1. 1. 52 § 7 D. 44, 7);
necess. iuris (1. 40 pr. D. 5, 1. 1. 11 D. 12, 3. 1. 2 D. 20, 5. Gai. II. 154. III. 87); (1. 11 D. 49, 1. 1. 3 § 1 D. 4, 8. 1. 1 § 1 D. 25, 1);
necess. servilis potestatis (1. 19 § 2 D. 3, 5. 1. 15 § 3 D. 48, 10);
2) нужда, потребность, крайность (1. 5 § 2 D. 25, 3);parendi necessitatem habere (1. 10 § 2 D. 34, 9. 1. 162 D. 50, 17).
nec. rei familiaris (1. 36 § 1 D. 17, 1);
penuriae (1. 2 § 1 D. 50, 6. 1. 1 pr. D. 18, 1);
necessitates humanae (§ 2 I. 1, 2. § 13 I. 2, 10);
Illyricianae (1. 1 C. 10, 48);
publicae, privatae (1. 1 C. 12, 22);
3) услуга, обязанность, publica nec. (1. 1 C. 11, 3. 1. 8 C. 7, 65. 1. 10 C. 10, 16);primipili necessitas neglecta (1. 4 C. 1, 3).
necessit. civiles (1. 19 C. 10, 31);
4) necessit. publicae, общественные дела, интерес публичный (1. 21 C. 9, 22).municipales (1. 21 C. 9, 22. 1. 4 C. 1, 3).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > necessitas
-
18 seiungere
освобождать, a necessitate seiungi (l. 1 C. 10, 17).Латинско-русский словарь к источникам римского права > seiungere
-
19 solvere
1) развязывать, разрушать, solv. tignum aedibus iunctum (1. 1 pr. D. 47, 3);ne solvito (L. XII. VI. 7. 1. 21 § 8 D. 47, 2);
unionem (1. 6 pr. D. 34, 2. 1. 25 § 11 eod.);
pons solutus (1. 2 § 7 D. 2, 11); прекращать, погaшать (1. 80 D. 46, 3. 1. 95 § 12 eod. 1. 39 § 5 D. 26, 7. 1. 1 § 1 D. 20, 6. 1. 5 pr. eod. 1. 27 § 6 D. 2, 14. 1. 2 D. 45, 2. 1. 52 § 1 D. 24, 1. 1. 6 D. 46, 4. 1. 21 eod. 1. 1 § 2. 1 5. 11 D. 43, 26);
emtio soluta (1. 4 pr. D. 18, 6. 1. 26 pr. 27 § 3 D. 17, 1. 1. 30 D. 4, 8. 1. 11. 58 D. 5, 1. 1. 30 D. 25, 2. 1. 11 D. 26, 10. 1. 15 § 3 D. 48, 16);
2) истекать: tempus solutum (1. 33 D. 48, 19). 3) снимать оковы с кого, освобождать (1. 48 D. 50, 16. 1. 7 § 7 D. 4, 3. 1. 10 D. 48, 3);solvi (расторгать) matrimonium (1. 7 D. 24, 2. 1. 12 C. 5, 3).
4) освобождать от обязательства, solv. se necessitate legis (1. 45 § 5 D. 23, 2. 1. 31 D. 1, 3. 1. 23 D. 32. cf. 1. 3 C. 6, 23);animalia soluta прот. alligata (1. 41 D. 21, 1).
solv. (militem) laboribus militiae, sacramento, оставлять военную службу (1. 2 § 2. 3 D. 3. 2. 1, 14 D. 34, 9. 1. 3 C. 12, 37);
a muneribus (1. 20 § 6 D. 10, 2. 1, 123 D. 50, 16);
actione (1. 21 pr. D. 4, 6);
5) исполнять обязательство (1. 4 § 7 D. 42, 1. 1. 176 D. 50, 16);noxa (см. s. 1); (1. 91 D. 46, 3).
solv. votum (1. 15 D. 1, 18); в тесн. см. уплатить, напр. прот. satisfacere (см.); (1. 49 D 46, 3);
solv. debitum (1. 1 eod.);
aes alienum (1. 5 § 10 D. 27, 9. 1. 50 § 2. 1. 52 § 1 D. 5, 1. 1. 24 D. 27, 1);
operas (1. 26 § 12 D. 12, 6);
solv. indebitum (см. s. 1);
solutum repetere (см. s. 1); (1. 186 D. 50, 17);
mora solventium (1. 17 § 3 D. 22, 1);
solvendo esse, a) о должнике: быть состоятельным (1. 1 § 12. 13 D. 27, 8. 1. 95 D. 50, 17);
b) об имуществе: доставать, хватать на удовлетворение требований верителей (1. 9 pr. D. 4, 3. 1. 3 pr. D. 35, 2, 1. 4. 9 § 2 D. 36, 1. 1. 5 pr. 18 pr. D. 40, 9. 1. 53 § 9 D. 47, 2. I. 1 § 1 D. 49, 14);
in solutum dare, accipere, предоставлять верителю иной, чем первоначально должный предмет для удовлетворения, получать такой предмет вместо денежной суммы (1. 40 § 1 D. 4, 4, 1. 19 § 1 D. 12, 1);
in sol. cedere (1. 16 eod.); тк. pro soluto dare (1. 24 pr. D. 13, 7);
pro solut. usucapere (1. 46 D. 41, 3).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > solvere
-
20 sponte
1) добровольно, прот. compulsus, iudice imminente, iussu nostro, necessitate iuris (1. 3 § 1 D. 26, 4. 1. 84 § 13 D. 30); тк. sponte propria (1. 2 C. 11, 54). 2) сам от себя (1. 1 pr. D. 26, 1).Латинско-русский словарь к источникам римского права > sponte
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Necessitate — Ne*ces si*tate, v. t. [imp. & p. p. {Necessitated}; p. pr. & vb. n. {Necessitating}.] [Cf. L. necessitatus, p. p. of necessitare, and F. n[ e]cessiter. See {Necessity}.] 1. To make necessary or indispensable; to render unavoidable. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
necessitate — I verb call for, clamor for, coerce, cogere, compel, concuss, create a need, decree, demand, dictate, enjoin, exact, force, impel, impose, insist upon, leave no choice, leave no option, make indispensable, make inevitable, make necessary, make… … Law dictionary
necessitate — (v.) 1620s, from M.L. necessitatus, pp. of necessitare to render necessary, from L. necessitas (see NECESSITY (Cf. necessity)). Earlier verb in English was necessen (late 14c.). Related: Necessitated; necessitates; necessitating … Etymology dictionary
necessitate — [v] call for, make necessary ask, behoove, cause, coerce, command, compel, constrain, crave, demand, drive, entail, force, impel, make, oblige, postulate, require, take; concepts 53,242,646 … New thesaurus
necessitate — ► VERB 1) make necessary as a result. 2) force or compel to do something … English terms dictionary
necessitate — [nə ses′ə tāt΄] vt. necessitated, necessitating [< ML necessitatus, pp. of necessitare < L necessitas, necessity] 1. to make (something) necessary or unavoidable; involve or imply as a necessary condition, outcome, etc. 2. Now Rare to… … English World dictionary
necessitate — v. 1) (G) working for that firm would necessitate living abroad 2) (K) going to school would necessitate his moving to the city * * * [nɪ sesɪteɪt] (G) working for that firm would necessitate living abroad (K) going to school would necessitate… … Combinatory dictionary
necessitate — UK [nəˈsesɪteɪt] / US [nəˈsesɪˌteɪt] verb [transitive] Word forms necessitate : present tense I/you/we/they necessitate he/she/it necessitates present participle necessitating past tense necessitated past participle necessitated formal to make… … English dictionary
necessitate — ne|ces|si|tate [nıˈsesıteıt] v [T] formal to make it necessary for you to do something ▪ Lack of money necessitated a change of plan. necessitate doing sth ▪ This would necessitate interviewing all members of staff … Dictionary of contemporary English
necessitate — verb (T) formal to make it necessary for you to do something: Lack of money necessitated a change of plan. | necessitate doing sth: This change would necessitate starting all over again … Longman dictionary of contemporary English
necessitate — necessitation, n. necessitative, adj. /neuh ses i tayt /, v.t., necessitated, necessitating. 1. to make necessary or unavoidable: The breakdown of the car necessitated a change in our plans. 2. to compel, oblige, or force: The new wage demand… … Universalium