Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

membrum

  • 61 quadriangulus

    quā̆drĭangŭlus, a, um, adj. [quattuor-angulus], four-cornered, quadrangular (post-Aug.);

    figura,

    Plin. 13, 22, 38, § 118:

    herba quadriangulo caule,

    id. 25, 6, 27, § 63:

    membrum,

    Aus. Epigr. 128. — As subst.: quădrĭangŭlum, i, n., a quadrilateral figure, quadrangle, Prisc. Fig. Num. p. 417; cf. quadrangulum.

    Lewis & Short latin dictionary > quadriangulus

  • 62 radius

    rădĭus, ii, m. [cf.: radix, ramus], a staff, rod.
    I.
    In gen.:

    acuti radii immissi,

    stakes, Liv. 33, 5, 11:

    ferreus,

    Plin. 10, 42, 58, § 117.—
    B.
    In partic.
    1.
    A spoke of a wheel, Plin. 16, 40, 76, § 206; Verg. G. 2, 444; id. A. 6, 616; Ov. M. 2, 108; 2, 317; Val. Fl. 6, 414:

    inter radios rotarum,

    Curt. 4, 9, 5; Plin. 16, 40, 76, § 206.—
    2.
    In mathematics,
    a.
    A staff, rod, for measuring, etc., Cic. Tusc. 5, 23, 64; Verg. E. 3, 41; id. A. 6, 850; Macr. S. 7, 2; Tert. Idol. 9. —
    b.
    A semidiameter, radius of a circle, Cic. Univ. 6. —
    3.
    In weaving, a shuttle, Ov. M. 6, 56; 132; Lucr. 5, 1352; Verg. A. 9, 476.—
    4.
    In zoology,
    a.
    The spur of many kinds of birds, Plin. 11, 47, 107, § 257;

    esp. of the cock,

    id. 30, 11, 29, § 97. —
    b.
    The sting above the tail of the fish pastinaca, Plin. 9, 48, 72, § 155; 32, 2, 12, § 25. —
    5.
    In botany, a kind of long olive, Verg. G. 2, 86; Col. 5, 8, 4; id. Arb. 17, 3; Plin. 15, 3, 4, § 13. A sub-species of the same, called radius major, Cato, R. R. 6, 1; Varr. R. R. 1, 24.—
    6.
    In anatomy, the radius, the exterior bone of the forearm, Gr. kerkis, Cels. 8, 1. —
    7.
    Radius virilis = membrum virile, Cael. Aur. Acut. 3, 14, 115.—
    II.
    A beam or ray of any shining object;

    of the sun,

    Plaut. Mil. 1, 1, 2; Lucr. 1, 48; 2, 117; Cic. Fin. 5, 24, 71; Verg. A. 4, 119; 7, 25; Tert. Res. Carn. 47;

    of lightning,

    Verg. A. 8, 429; Val. Fl. 6, 55;

    of the eyes,

    Gell. 5, 16, 2;

    of the halo around the heads of divine or deified personages: aurati,

    Verg. A. 12, 163; cf. radio, II.

    Lewis & Short latin dictionary > radius

  • 63 radix

    rādix, īcis ( gen. plur. radicium, Cassiod. H. E. 1, 1; Jul. Val. Itin. Alex. 32 (75)), f. [Gr. rhiza, a root; rhadix, a shoot or twig; cf. ramus], a root of a plant (cf. stirps).
    I.
    Lit.
    1.
    In gen. (mostly in plur.):

    radices agere,

    to strike root, Varr. R. R. 1, 37 fin.; Ov. R. Am. 106; id. M. 4, 254; Col. 5, 6, 8; Plin. 16, 31, 56, § 127; cf.

    infra, II.: capere radices,

    to take root, Cato, R. R. 133, 3; Plin. 17, 17, 27, § 123:

    penitus immittere radices,

    Quint. 1, 3, 5:

    emittere radices e capite, ex se,

    Col. 3, 18, 6; 5, 10, 13:

    descendunt radices,

    Plin. 16, 31, 56, § 129:

    arbores ab radicibus subruere,

    Caes. B. G. 6, 27, 4:

    herbas radice revellit,

    Ov. M. 7, 226:

    radicibus eruta pinus,

    Verg. A. 5, 449:

    segetem ab radicibus imis eruere,

    id. G. 1, 319.— Sing.:

    (arbos) quae, quantum vertice ad auras, tantum radice in Tartara tendit,

    Verg. G. 2, 292; Plin. 16, 31, 56, § 128; Hor. Ep. 2, 2, 150; Ov. H. 5, 147. —
    2.
    In partic., an edible root, Caes. B. C. 3, 48; esp. a radish:

    Syriaca,

    Col. 11, 3, 16; 59:

    also simply radix,

    Pall. 1, 35, 5; Hor. S. 2, 8, 8; Ov. M. 8, 666 al.:

    dulcis,

    licorice, Scrib. Comp. 170. —
    B.
    Transf.
    1.
    The root, i. e. the lower part of an object, the foot of a hill, mountain, etc.— In plur.:

    in radicibus Caucasi natus,

    Cic. Tusc. 2, 22, 52:

    in radicibus Amani,

    id. Fam. 15, 4, 9:

    sub ipsis radicibus montis,

    Caes. B. G. 7, 36; 7, 51 fin.; 69; id. B. C. 1, 41; 3, 85, 1 et saep. — In sing.:

    a Palatii radice,

    Cic. Div. 1, 45, 101; Plin. 37, 10, 66, § 180.—
    2.
    That upon which any thing is fixed or rests (e. g. the tongue, a feather, a rock); a root, foundation ( poet.; used alike in sing. and plur.):

    linguae,

    Ov. M. 6, 557:

    plumae,

    id. ib. 2, 583:

    saxi,

    Lucr. 2, 102; Ov. M. 14, 713.—
    3.
    Radix virilis = membrum virile, Cael. Aur. Tard. 2, 1, 13.—
    II.
    Trop., a root, ground, basis, foundation, origin, source (almost entirely in the plur.):

    vera gloria radices agit atque etiam propagatur,

    Cic. Off. 2, 12, 43:

    virtus altissimis defixa radicibus,

    id. Phil. 4, 5, 13:

    audeamus non solum ramos amputare miseriarum, sed omnes radicum fibras evellere,

    id. Tusc. 3, 6, 13:

    facilitatis et patientiae,

    id. Cael. 6, 14:

    Pompeius eo robore vir, iis radicibus,

    i. e. so deeply rooted, firmly established in the State, id. Att. 6, 6, 4:

    illic radices, illic fundamenta sunt,

    Quint. 10, 3, 3:

    a radicibus evertere domum,

    from its foundation, utterly, Phaedr. 3, 10, 49:

    ex iisdem, quibus nos, radicibus natum (C. Marium),

    i. e. a native of the same city, Cic. Sest. 22, 50; Varr. R. R. 2, 8, 1; cf. in sing.:

    Apollinis se radice ortum,

    Plin. 35, 10, 36, § 72:

    ego sum radix David,

    Vulg. Apoc. 22, 16 et saep.—

    Of words,

    origin, derivation, Varr. L. L. 6, 5, 61; 7, 3, 88 al.

    Lewis & Short latin dictionary > radix

  • 64 ramus

    rāmus, i, m. [for rad-mus; Sanscr. root vardh, crescere; cf.: radix, radius], a branch, bough, twig (cf.: surculus, termes).
    I.
    Lit.:

    in quibus (arboribus) non truncus, non rami, non folia sunt denique, nisi, etc.,

    Cic. de Or. 3, 46, 179; Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 69 (Trag. v. 194 Vahl.):

    qui praetereuntes ramum defringerent arboris,

    Cic. Caecin. 21, 60:

    sub ramis arboris,

    Lucr. 2, 30; 5, 1393:

    decidere falcibus ramos,

    id. 5, 936 et saep.:

    tempora cingite ramis,

    Verg. A. 5, 71; 8, 286; Val. Fl. 6, 296; Hor. C. 2, 15, 9; id. S. 1, 5, 81:

    ingens ramorum umbra,

    Verg. G. 2, 489; id. A. 6, 808.— Poet., for a tree, Verg. A. 3, 650; for the fruit of trees, id. ib. 8, 318; in partic., for frankincense twigs, Claud. III. Cons. Hon. 211. —
    B.
    Transf., of things having a branching form.
    1.
    A branch of a stag ' s antlers, Caes. B. G. 6, 26, 2.—
    2.
    A spur of a mountain chain, Plin. 6, 27, 31, § 134. —
    3.
    A club, Prop. 1, 1, 13; 4 (5), 9, 15.—
    4.
    = membrum virile, Nov. ap. Non. 116, 26.—
    5.
    An arm or mouth of a river:

    multos ignobiles ramos porrigit (Nilus),

    Sen. Q. N. 4, 2, 11.—
    6.
    A branch or arm of the Greek letter g, used by Pythagoras as a symbol of the two paths of life, leading to virtue and vice, Aus. Idyll. 12, 9;

    hence called Samii rami,

    Pers. 3, 56.—
    II.
    Trop., a branch:

    ramos amputare miseriarum,

    Cic. Tusc. 3, 6, 13:

    fortitudo, cujus patientia et perpessio et tolerantia rami sunt,

    Sen. Ep. 67, 10.—Of a branch of consanguinity, Pers. 3, 28.

    Lewis & Short latin dictionary > ramus

  • 65 rutabulum

    rŭtābŭlum, i, n. [ruo], an instrument for raking or stirring up.
    I.
    Lit.
    A.
    For fire, a fire-shovel, oven-rake, Cato, R. R. 10, 3; 11, 5; Novat. ap. Fest. p. 262 Müll. (Com. Rel. p. 226 Rib.); Suet. Aug. 75.—
    B.
    For cookery, a wooden shovel or spattle for stirring and mixing liquids, Col. 12, 20, 4; 12, 23, 2.—
    * II.
    Transf., = membrum virile, Naev. ap. Fest. p. 262 Müll. (Com. Rel. p. 24 Rib.).

    Lewis & Short latin dictionary > rutabulum

  • 66 scaeptrum

    scēptrum, i (less correctly scaep-trum), n., = skêptron, a royal staff, a sceptre.
    I.
    Lit.:

    (rex Ptolemaeus) sedens cum purpurā et sceptro et illis insignibus regiis,

    Cic. Sest. 26, 57; Quint. 9, 3, 57; 11, 3, 158; Suet. Aug. 94:

    Augusti,

    id. Galb. 1; Verg. A. 7, 247:

    dextrā sceptrum gerebat,

    id. ib. 12, 206; Ov. M. 7, 103; 1, 178; 2, 847;

    5, 422. Also borne by a king's daughter,

    Verg. A. 1, 653 Heyne:

    exitiale,

    Stat. Th. 1, 34;

    of a triumphant general,

    Liv. 5, 41; Juv. 10, 43.— Poet., in the plur., by way of amplification, of a single sceptre, Cic. poët. Div. 1, 12, 21; cf.:

    celsā sedet Aeolus arce Sceptra tenens,

    Verg. A. 1, 57;

    and of Juno,

    Ov. M. 3, 265; 1, 596; 11, 560; Verg. A. 7, 173; 7, 252 al.—
    B.
    Transf.
    * 1.
    A teacher ' s rod (humorously):

    ferulae tristes, sceptra paedagogorum,

    Mart. 10, 62, 10.—
    * 2.
    A name of the plant aspalathus, Plin. 12, 24, 52, § 110.—
    3.
    = membrum virile, Auct. Priap. 25.—
    II.
    Trop., as a symbol of authority, also used by the poets, in the plur., for kingdom, rule, dominion, authority: en impero Argis, sceptra mihi liquit Pelops, Poët. ap. Quint. 9, 4, 140:

    tu mihi quodcumque hoc regni, tu sceptra Jovemque Concilias,

    Verg. A. 1, 78:

    sic nos in sceptra reponis?

    id. ib. 1, 253; 7, 422;

    9, 9: pulsus solio sceptrisque paternis,

    id. ib. 10, 852:

    sceptra Asiae tenere,

    Ov. H. 16, 175:

    potiri perenni sceptro,

    id. M. 15, 585; id. F. 4, 198; id. M. 6, 677:

    Heliconiadum comites, quorum unus Homerus Sceptra potitus, etc.,

    Lucr. 3, 1038.

    Lewis & Short latin dictionary > scaeptrum

  • 67 scapus

    scapus, i, m. [root skap-; Gr. skêptô, to prop, skêptron; Doric, skapos; cf.: scipio, scamnum, scopus; Engl. shaft], a shaft, stem, stalk, trunk, etc.
    I.
    In gen., Varr. R. R. 1, 31, 5; Col. 9, 4, 4; Plin. 18, 10, 21, § 95; Sen. Ep. 86, 17.—
    II.
    In partic.
    A. B.
    A sheet of paper: aliquid papyri illinere scapo, Varr. ap. Non. 168, 14.—
    C.
    A weaver's yarn-beam, Lucr. 5, 1353.—
    D.
    The shaft of a column, Vitr. 3, 2 sq.—
    E.
    The shank of a candlestick, Plin. 34, 3, 6, § 11.—
    F.
    The post or newel of a circular staircase, Vitr. 9, 2 fin.
    G.
    The main stile of a door on which it hinged, Vitr. 4, 6.—
    H.
    The beam of a balance, Vitr. 10, 8; Fest. s. v. agina, p. 10 Müll.; and s. v. librile, p. 116 ib.—
    K.
    = membrum virile, Aug. Civ. Dei, 7, 24 fin.; Veg. 5, 14, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > scapus

  • 68 sceptrum

    scēptrum, i (less correctly scaep-trum), n., = skêptron, a royal staff, a sceptre.
    I.
    Lit.:

    (rex Ptolemaeus) sedens cum purpurā et sceptro et illis insignibus regiis,

    Cic. Sest. 26, 57; Quint. 9, 3, 57; 11, 3, 158; Suet. Aug. 94:

    Augusti,

    id. Galb. 1; Verg. A. 7, 247:

    dextrā sceptrum gerebat,

    id. ib. 12, 206; Ov. M. 7, 103; 1, 178; 2, 847;

    5, 422. Also borne by a king's daughter,

    Verg. A. 1, 653 Heyne:

    exitiale,

    Stat. Th. 1, 34;

    of a triumphant general,

    Liv. 5, 41; Juv. 10, 43.— Poet., in the plur., by way of amplification, of a single sceptre, Cic. poët. Div. 1, 12, 21; cf.:

    celsā sedet Aeolus arce Sceptra tenens,

    Verg. A. 1, 57;

    and of Juno,

    Ov. M. 3, 265; 1, 596; 11, 560; Verg. A. 7, 173; 7, 252 al.—
    B.
    Transf.
    * 1.
    A teacher ' s rod (humorously):

    ferulae tristes, sceptra paedagogorum,

    Mart. 10, 62, 10.—
    * 2.
    A name of the plant aspalathus, Plin. 12, 24, 52, § 110.—
    3.
    = membrum virile, Auct. Priap. 25.—
    II.
    Trop., as a symbol of authority, also used by the poets, in the plur., for kingdom, rule, dominion, authority: en impero Argis, sceptra mihi liquit Pelops, Poët. ap. Quint. 9, 4, 140:

    tu mihi quodcumque hoc regni, tu sceptra Jovemque Concilias,

    Verg. A. 1, 78:

    sic nos in sceptra reponis?

    id. ib. 1, 253; 7, 422;

    9, 9: pulsus solio sceptrisque paternis,

    id. ib. 10, 852:

    sceptra Asiae tenere,

    Ov. H. 16, 175:

    potiri perenni sceptro,

    id. M. 15, 585; id. F. 4, 198; id. M. 6, 677:

    Heliconiadum comites, quorum unus Homerus Sceptra potitus, etc.,

    Lucr. 3, 1038.

    Lewis & Short latin dictionary > sceptrum

  • 69 seminalia

    sēmĭnālis, e, adj [semen], of or belonging to seed, good for seed, seminal (late Lat.):

    vicia,

    Col. 11, 2, 76:

    membrum,

    Auct. Priap. 26, 2; cf.

    venae, Lact. Opif. Dei, 12: viae,

    Cael. Aur. Acut. 3, 18, 180:

    vascula,

    Theod. Prisc. 4, 2:

    vita,

    vegetable, Claud. Mam. Stat. Anim. 1, 21.— Plur. subst.: sē-mĭnālia, n., standing crops, Tert. adv. Marc. 13 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > seminalia

  • 70 seminalis

    sēmĭnālis, e, adj [semen], of or belonging to seed, good for seed, seminal (late Lat.):

    vicia,

    Col. 11, 2, 76:

    membrum,

    Auct. Priap. 26, 2; cf.

    venae, Lact. Opif. Dei, 12: viae,

    Cael. Aur. Acut. 3, 18, 180:

    vascula,

    Theod. Prisc. 4, 2:

    vita,

    vegetable, Claud. Mam. Stat. Anim. 1, 21.— Plur. subst.: sē-mĭnālia, n., standing crops, Tert. adv. Marc. 13 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > seminalis

  • 71 sicula

    sīcŭla, ae, f. dim. [sica], a little dagger; transf., = membrum virile, Cat. 67, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > sicula

  • 72 talio

    tālĭo, ōnis, f. ( masc., Tert. adv. Marc. 4, 16) [talis]; in jurid. lang., a punishment similar and equal to the injury sustained, like for like, retaliation in kind:

    talionis mentionem fieri in XII. ait Verrius hoc modo: si membrum rupit, ni cum eo pacit, talio esto, neque id, quid significet, indicat, puto, quia notum est. Permittit enim lex parem vindictam,

    Fest. p. 363 Müll.; Cato ap. Prisc. p. 710 P.; Gell. 20, 1, 33 sq.; 20, 1, 38; Cic. ap. Aug. Civ. Dei, 21, 11; Plin. 7, 54, 55, § 187; Tert. adv. Marc. 4, 16:

    corrumpit sine talione caelebs,

    i. e. with impunity, Mart. 12, 63, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > talio

  • 73 telum

    tēlum, i, n. [for texlum; root tek-, of tiktô, to beget; tuk-, tuch-, of tunchanô, to hit, chance upon; v. texo; cf. toxon, a bow], a weapon used for fighting at a distance; a missile weapon, missile, as a dart, spear, javelin, etc. (while arma signifies arms for defence or close fight; v. arma; cf.: jaculum, tormentum).
    I.
    Lit.: tela proprie dici videntur ea, quae missilia sunt: ex Graeco videlicet translato eorum nomine, quoniam illi têlothen missa dicunt, quae nos eminus;

    sicut arma ea, quae ab umeris dependentia retinentur manibus,

    Fest. p. 364 Müll.; cf. id. p. 3; and Serv. Verg. A. 8, 249; 9, 509: telum vulgo quidem id appellatur, quod ab arcu mittitur, sed nunc omne significatur, quod mittitur manu. Itaque sequitur, ut et lapis et lignum et ferrum hoc nomine contineatur, dictum ab eo, quod in longinquum mittitur, Graecā voce figuratum apo tou têlou, Dig. 50, 16, 233: arma rigent, horrescunt tela, Enn. ap. Macr. S. 6, 4 (Trag. v. 177 Vahl.); so,

    opp. arma,

    Sall. C. 42, 2; 51, 38; id. J. 43, 3; Ov. M. 9, 201: tela manu jacere, Enn. ap. Macr. S. 6, 3 (Ann. v. 438 Vahl.); cf.:

    si quis jaciat volatile telum,

    Lucr. 1, 970:

    tela depellere...telum jacere,

    Cic. Quint. 2, 8:

    conicere,

    Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; 1, 47; 2, 27; Cic. Quint. 16, 52 al.; cf.:

    nubes levium telorum conjecta obruit aciem Gallorum,

    Liv. 38, 26, 7;

    and with this cf.: it toto turbida caelo Tempestas telorum ac ferreus ingruit imber,

    Verg. A. 12, 284:

    telum ex loco superiore mittere,

    Caes. B. G. 3, 4:

    Romani omni genere missilium telorum ac saxis maxime vulnerabantur,

    Liv. 44, 35, 21; cf. Sisenn. ap. Non. 449, 3:

    priusquam ad conjectum teli veniretur,

    Liv. 2, 31, 6:

    tela vitare,

    Caes. B. G. 2, 25:

    telis repulsi,

    id. ib. 1, 8; Cic. Rep. 1, 3, 5:

    non primus Teucer tela Cydonio Direxit arcu,

    Hor. C. 4, 9, 17:

    in medios telum torsisti primus Achivos,

    Verg. A. 5, 497:

    tela spargere,

    Luc. 3, 326; Quint. 4, 5, 14:

    aërias telum contendit in auras,

    Verg. A. 5, 520:

    telum volatile sensit,

    Ov. A. A. 1, 169:

    volucre,

    Val. Fl. 2, 524:

    hic confixum ferrea texit Telorum seges,

    Verg. A. 3, 46:

    nubes telorum,

    Liv. 38, 26, 7:

    nimbus,

    Luc. 4, 776. —
    B.
    Transf.
    1.
    In gen., an offensive weapon of any kind, as a sword, dagger, poniard, axe, etc. (class.): Ajax gladio incubuit;

    Ulixes intervenit... e corpore cruentum telum educit,

    Auct. Her. 1, 11, 18:

    ex quibus (telis) ille maximum sicarum numerum et gladiorum extulit,

    Cic. Cat. 3, 3, 8:

    elatam securim in caput dejecit: relictoque in vulnere telo ambo se foras eiciunt,

    Liv. 1, 40, 7:

    non tuba terruerit, non strictis agmina telis,

    Ov. M. 3, 535:

    tela aliis hastae, aliis secures erant,

    Curt. 9, 1, 15:

    clavae tela erant,

    id. 9, 4, 3:

    stare in comitio cum telo,

    Cic. Cat. 1, 6, 15;

    so esp. freq.: esse cum telo,

    to be armed, id. Att. 2, 24, 3; id. Vatin. 10, 24; id. Verr. 2, 5, 3, § 7; Sall. C. 27, 2 al.; cf.:

    esse cum telo hominis occidendi causā (lex) vetat,

    Cic. Mil. 4, 11:

    qui caedem telo quocumque commiserint,

    Quint. 10, 1, 12:

    ut pereat positum rubigine telum,

    my sheathed sword, Hor. S. 2, 1, 43 et saep.:

    pars caret altera telo Frontis,

    i. e. a horn, Ov. M. 8, 883;

    so of the caestus,

    Verg. A. 5, 438; Stat. Th. 6, 772.—
    2.
    Poet., like the Gr. belos (v. Lidd. and Scott, sub voce),
    a.
    A sunbeam:

    non radii solis neque lucida tela diei,

    Lucr. 1, 147; 2, 60; 3, 92; 6, 40.—
    b.
    Lightning:

    arbitrium est in sua tela Jovi,

    Ov. F. 3, 316:

    excutere irato tela trisulca Jovi,

    id. Am. 2, 5, 52.—
    3.
    A stitch in the side, Ser. Samm. 22, 402; cf. Isid. Orig. 4, 6.—
    4.
    = membrum virile, Mart. 11, 78, 6; Auct. Priap. 9; Just. 38, 1. —
    II.
    Trop., a weapon, shaft, dart (class.), Plaut. Am. 1, 1, 113: usque quāque sapere oportet: id erit telum acerrimum, Poët. ap. Cic. Fam. 7, 16, 1; cf.: nec mediocre telum ad res gerendas existimare oportet benevolen, tiam civium, Cic. Lael. 17, 61:

    nec gelidis torpet telis perfixa pavoris,

    Lucr. 3, 305:

    Veneris telis accipere ictus,

    id. 4, 1052:

    necessitas, quae ultimum ac maximum telum est,

    Liv. 4, 28, 5; 5, 29, 9:

    quā lege tribunitiis rogationibus telum acerrimum datum est,

    id. 3, 55, 3:

    de corpore rei publicae tuorum scelerum tela revellere,

    Cic. Pis. 11, 25:

    tela fortunae,

    id. Fam. 5, 16, 2:

    lucubrationis telum,

    Suet. Calig. 53:

    vis tribunicia, telum a majoribus libertati paratum,

    Sall. Or. Macri Licinii ad Pleb. 6; Liv. 6, 35, 8:

    sentire et linguae tela subire tuae,

    Ov. P. 4, 6, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > telum

  • 74 tendo

    tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].
    I.
    Act., to stretch, stretch out, distend, extend, etc. (class.; cf.: extendo, explico).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    suntne igitur insidiae, tendere plagas?

    Cic. Off. 3, 17, 68:

    plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,

    Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:

    retia (alicui),

    Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:

    casses alicui,

    Tib. 1, 6, 5:

    intumescit collum, nervi tenduntur,

    Col. 6, 14, 4:

    chordam,

    Plaut. Most. 3, 2, 55:

    arcum,

    to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:

    sagittas Arcu,

    to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:

    spicula cornu,

    Verg. A. 9, 606:

    pariterque oculos telumque,

    id. ib. 5, 508:

    barbiton,

    to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:

    tympana tenta tonant palmis,

    Lucr. 2, 618:

    validā lora manu,

    Ov. Am. 3, 2, 72:

    vela (Noti),

    to swell, Verg. A. 3, 268:

    praecipiti carbasa tenta Noto,

    Ov. H. 10, 30:

    praetorium,

    to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:

    conopia,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:

    cubilia,

    Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:

    bracchia ad caelum,

    Ov. M. 6, 279; 9, 293;

    for which: bracchia caelo,

    id. ib. 2, 580;

    9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,

    Caes. B. C. 2, 12; so,

    manus ad aliquem,

    id. B. G. 2, 13:

    ad sidera palmas,

    Verg. A. 1, 93:

    super aequora palmas,

    Ov. M. 8, 849:

    ad aliquem orantia bracchia,

    id. P. 2, 9, 65:

    manus supplices dis immortalibus,

    Cic. Font. 17, 48; cf.:

    vobis supplex manus tendit patria communis,

    id. Cat. 4, 9, 18; so,

    manus alicui,

    Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:

    manus supinas,

    Liv. 3, 50, 5:

    manus ripae ulterioris amore,

    Verg. A. 6, 314; cf.

    also: Graecia tendit dexteram Italiae,

    stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:

    (conjux) parvum patri tendebat Iulum,

    reaches out, Verg. A. 2, 674:

    tu munera supplex Tende, petens pacem,

    id. G. 4, 535:

    quo tendant ferrum,

    aim, direct, id. A. 5, 489:

    qua nunc se ponti plaga caerula tendit,

    stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —
    2.
    In partic.:

    nervum tendere, in mal. part.,

    Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—
    B.
    Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:

    insidias alicui,

    Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:

    omnes insidias animis,

    Cic. Leg. 1, 17, 47:

    animum vigilem,

    to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:

    sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,

    i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:

    aestivam sermone benigno noctem,

    to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:

    (lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,

    to direct, Lucr. 5, 631:

    cursum ex acie in Capitolia,

    Sil. 9, 216:

    cursum ad agmina suorum,

    id. 10, 73:

    iter ad naves,

    Verg. A. 1, 656:

    iter pennis,

    id. ib. 6, 240:

    ad dominum iter,

    Ov. M. 2, 547:

    cursum unde et quo,

    Liv. 23, 34, 5:

    iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,

    tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—
    II.
    Neutr.
    A.
    To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).
    1.
    Lit.:

    dubito an Venusiam tendam,

    Cic. Att. 16, 5, 3:

    Beneventum,

    Hor. S. 1, 5, 71:

    cursuque amens ad limina tendit,

    Verg. A. 2, 321:

    ad castra,

    Liv. 9, 37:

    in castra,

    id. 10, 36:

    ad aedes,

    Hor. Ep. 1, 7, 89:

    ad domum Bruti et Cassii,

    Suet. Caes. 85:

    ad portus,

    Ov. M. 15, 690:

    Ciconum ad oras,

    id. ib. 10, 3:

    ad metam,

    id. ib. 15, 453; cf.:

    cum alter ad alterum tenderemus,

    Plin. Ep. 1, 5, 9:

    unde venis? et Quo tendis?

    Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:

    quo tendere pergunt,

    Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:

    tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,

    Ov. M. 10, 34 et saep. —
    b.
    Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:

    in quem locum quaeque (imago) tendat,

    Lucr. 4, 179:

    levibus in sublime tendentibus,

    Plin. 2, 5, 4, § 11:

    sursum tendit palmes,

    Col. 5, 6, 28:

    simulacra viis derectis omnia tendunt,

    Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:

    tunc aethera tendit,

    Luc. 7, 477:

    dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,

    Verg. A. 6, 541:

    gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,

    reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:

    Taurus mons ad occasum tendens,

    id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:

    Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,

    id. 6, 13, 15, § 40:

    seu mollis quā tendit Ionia,

    Prop. 1, 6, 31.—
    2.
    Trop.
    a.
    In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:

    ad reliqua alacri tendebamus animo,

    Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:

    ad altiora et non concessa tendere,

    Liv. 4, 13, 4:

    ad majora,

    Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:

    ad eloquium,

    Ov. Tr. 4, 10, 17:

    ad suum,

    Liv. 4, 9, 5; cf.:

    ad Carthaginienses,

    id. 24, 5, 8:

    cum alii alio tenderent,

    id. 24, 28, 1:

    in diversum sententiae tendebant,

    id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —
    (β).
    To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:

    (Laocoon) manibus tendit divellere nodos,

    Verg. A. 2, 220:

    pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,

    Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:

    quod efficere tendimus,

    Quint. 9, 1, 21:

    fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,

    Hor. C. 3, 4, 51:

    tendit disertus haberi,

    id. Ep. 1, 19, 16:

    aqua tendit rumpere plumbum,

    id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:

    miles tendere, inde ad jurgium,

    insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —
    b.
    In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):

    nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,

    Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;

    vasto certamine tendunt,

    id. ib. 12, 553:

    Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,

    Sall. C. 60, 5; cf.:

    summā vi,

    Liv. 32, 32, 7 Drak.:

    adversus, etc.,

    id. 34, 34, 1:

    contra,

    id. 35, 51, 6:

    ultra,

    id. 24, 31, 4:

    acrius,

    Tac. A. 2, 74; cf.:

    acrius contra, ut, etc.,

    Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:

    quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,

    what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:

    nihil illi tendere contra,

    Verg. A. 9, 377. —
    B.
    For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:

    qui sub vallo tenderent mercatores,

    Caes. B. G. 6, 37; cf.:

    omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,

    Luc. 7, 328:

    hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,

    Verg. A. 2, 29:

    legio latis tendebat in arvis,

    id. ib. 8, 605:

    isdem castris,

    Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:

    isdem hibernis tendentes,

    Tac. H. 1, 55:

    Lugduni tendentes,

    id. ib. 1, 59:

    cum multitudo laxius tenderet,

    Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:

    tendere in campis,

    id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):

    rectissima linea tensa,

    Quint. 3, 6, 83:

    collum,

    id. 11, 3, 82; cf.:

    remissis magis quam tensis (digitis),

    id. 11, 3, 99:

    vox tensior (opp. remissior),

    id. 11, 3, 42:

    lacerti,

    Luc. 7, 469:

    rudentes,

    id. 2, 683:

    frons,

    Lucr. 6, 1195:

    tormento citharāque tensior,

    Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > tendo

  • 75 tenno

    tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].
    I.
    Act., to stretch, stretch out, distend, extend, etc. (class.; cf.: extendo, explico).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    suntne igitur insidiae, tendere plagas?

    Cic. Off. 3, 17, 68:

    plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,

    Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:

    retia (alicui),

    Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:

    casses alicui,

    Tib. 1, 6, 5:

    intumescit collum, nervi tenduntur,

    Col. 6, 14, 4:

    chordam,

    Plaut. Most. 3, 2, 55:

    arcum,

    to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:

    sagittas Arcu,

    to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:

    spicula cornu,

    Verg. A. 9, 606:

    pariterque oculos telumque,

    id. ib. 5, 508:

    barbiton,

    to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:

    tympana tenta tonant palmis,

    Lucr. 2, 618:

    validā lora manu,

    Ov. Am. 3, 2, 72:

    vela (Noti),

    to swell, Verg. A. 3, 268:

    praecipiti carbasa tenta Noto,

    Ov. H. 10, 30:

    praetorium,

    to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:

    conopia,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:

    cubilia,

    Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:

    bracchia ad caelum,

    Ov. M. 6, 279; 9, 293;

    for which: bracchia caelo,

    id. ib. 2, 580;

    9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,

    Caes. B. C. 2, 12; so,

    manus ad aliquem,

    id. B. G. 2, 13:

    ad sidera palmas,

    Verg. A. 1, 93:

    super aequora palmas,

    Ov. M. 8, 849:

    ad aliquem orantia bracchia,

    id. P. 2, 9, 65:

    manus supplices dis immortalibus,

    Cic. Font. 17, 48; cf.:

    vobis supplex manus tendit patria communis,

    id. Cat. 4, 9, 18; so,

    manus alicui,

    Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:

    manus supinas,

    Liv. 3, 50, 5:

    manus ripae ulterioris amore,

    Verg. A. 6, 314; cf.

    also: Graecia tendit dexteram Italiae,

    stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:

    (conjux) parvum patri tendebat Iulum,

    reaches out, Verg. A. 2, 674:

    tu munera supplex Tende, petens pacem,

    id. G. 4, 535:

    quo tendant ferrum,

    aim, direct, id. A. 5, 489:

    qua nunc se ponti plaga caerula tendit,

    stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —
    2.
    In partic.:

    nervum tendere, in mal. part.,

    Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—
    B.
    Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:

    insidias alicui,

    Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:

    omnes insidias animis,

    Cic. Leg. 1, 17, 47:

    animum vigilem,

    to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:

    sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,

    i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:

    aestivam sermone benigno noctem,

    to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:

    (lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,

    to direct, Lucr. 5, 631:

    cursum ex acie in Capitolia,

    Sil. 9, 216:

    cursum ad agmina suorum,

    id. 10, 73:

    iter ad naves,

    Verg. A. 1, 656:

    iter pennis,

    id. ib. 6, 240:

    ad dominum iter,

    Ov. M. 2, 547:

    cursum unde et quo,

    Liv. 23, 34, 5:

    iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,

    tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—
    II.
    Neutr.
    A.
    To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).
    1.
    Lit.:

    dubito an Venusiam tendam,

    Cic. Att. 16, 5, 3:

    Beneventum,

    Hor. S. 1, 5, 71:

    cursuque amens ad limina tendit,

    Verg. A. 2, 321:

    ad castra,

    Liv. 9, 37:

    in castra,

    id. 10, 36:

    ad aedes,

    Hor. Ep. 1, 7, 89:

    ad domum Bruti et Cassii,

    Suet. Caes. 85:

    ad portus,

    Ov. M. 15, 690:

    Ciconum ad oras,

    id. ib. 10, 3:

    ad metam,

    id. ib. 15, 453; cf.:

    cum alter ad alterum tenderemus,

    Plin. Ep. 1, 5, 9:

    unde venis? et Quo tendis?

    Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:

    quo tendere pergunt,

    Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:

    tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,

    Ov. M. 10, 34 et saep. —
    b.
    Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:

    in quem locum quaeque (imago) tendat,

    Lucr. 4, 179:

    levibus in sublime tendentibus,

    Plin. 2, 5, 4, § 11:

    sursum tendit palmes,

    Col. 5, 6, 28:

    simulacra viis derectis omnia tendunt,

    Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:

    tunc aethera tendit,

    Luc. 7, 477:

    dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,

    Verg. A. 6, 541:

    gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,

    reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:

    Taurus mons ad occasum tendens,

    id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:

    Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,

    id. 6, 13, 15, § 40:

    seu mollis quā tendit Ionia,

    Prop. 1, 6, 31.—
    2.
    Trop.
    a.
    In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:

    ad reliqua alacri tendebamus animo,

    Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:

    ad altiora et non concessa tendere,

    Liv. 4, 13, 4:

    ad majora,

    Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:

    ad eloquium,

    Ov. Tr. 4, 10, 17:

    ad suum,

    Liv. 4, 9, 5; cf.:

    ad Carthaginienses,

    id. 24, 5, 8:

    cum alii alio tenderent,

    id. 24, 28, 1:

    in diversum sententiae tendebant,

    id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —
    (β).
    To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:

    (Laocoon) manibus tendit divellere nodos,

    Verg. A. 2, 220:

    pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,

    Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:

    quod efficere tendimus,

    Quint. 9, 1, 21:

    fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,

    Hor. C. 3, 4, 51:

    tendit disertus haberi,

    id. Ep. 1, 19, 16:

    aqua tendit rumpere plumbum,

    id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:

    miles tendere, inde ad jurgium,

    insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —
    b.
    In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):

    nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,

    Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;

    vasto certamine tendunt,

    id. ib. 12, 553:

    Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,

    Sall. C. 60, 5; cf.:

    summā vi,

    Liv. 32, 32, 7 Drak.:

    adversus, etc.,

    id. 34, 34, 1:

    contra,

    id. 35, 51, 6:

    ultra,

    id. 24, 31, 4:

    acrius,

    Tac. A. 2, 74; cf.:

    acrius contra, ut, etc.,

    Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:

    quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,

    what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:

    nihil illi tendere contra,

    Verg. A. 9, 377. —
    B.
    For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:

    qui sub vallo tenderent mercatores,

    Caes. B. G. 6, 37; cf.:

    omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,

    Luc. 7, 328:

    hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,

    Verg. A. 2, 29:

    legio latis tendebat in arvis,

    id. ib. 8, 605:

    isdem castris,

    Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:

    isdem hibernis tendentes,

    Tac. H. 1, 55:

    Lugduni tendentes,

    id. ib. 1, 59:

    cum multitudo laxius tenderet,

    Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:

    tendere in campis,

    id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):

    rectissima linea tensa,

    Quint. 3, 6, 83:

    collum,

    id. 11, 3, 82; cf.:

    remissis magis quam tensis (digitis),

    id. 11, 3, 99:

    vox tensior (opp. remissior),

    id. 11, 3, 42:

    lacerti,

    Luc. 7, 469:

    rudentes,

    id. 2, 683:

    frons,

    Lucr. 6, 1195:

    tormento citharāque tensior,

    Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > tenno

  • 76 tenta

    tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].
    I.
    Act., to stretch, stretch out, distend, extend, etc. (class.; cf.: extendo, explico).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    suntne igitur insidiae, tendere plagas?

    Cic. Off. 3, 17, 68:

    plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,

    Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:

    retia (alicui),

    Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:

    casses alicui,

    Tib. 1, 6, 5:

    intumescit collum, nervi tenduntur,

    Col. 6, 14, 4:

    chordam,

    Plaut. Most. 3, 2, 55:

    arcum,

    to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:

    sagittas Arcu,

    to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:

    spicula cornu,

    Verg. A. 9, 606:

    pariterque oculos telumque,

    id. ib. 5, 508:

    barbiton,

    to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:

    tympana tenta tonant palmis,

    Lucr. 2, 618:

    validā lora manu,

    Ov. Am. 3, 2, 72:

    vela (Noti),

    to swell, Verg. A. 3, 268:

    praecipiti carbasa tenta Noto,

    Ov. H. 10, 30:

    praetorium,

    to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:

    conopia,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:

    cubilia,

    Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:

    bracchia ad caelum,

    Ov. M. 6, 279; 9, 293;

    for which: bracchia caelo,

    id. ib. 2, 580;

    9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,

    Caes. B. C. 2, 12; so,

    manus ad aliquem,

    id. B. G. 2, 13:

    ad sidera palmas,

    Verg. A. 1, 93:

    super aequora palmas,

    Ov. M. 8, 849:

    ad aliquem orantia bracchia,

    id. P. 2, 9, 65:

    manus supplices dis immortalibus,

    Cic. Font. 17, 48; cf.:

    vobis supplex manus tendit patria communis,

    id. Cat. 4, 9, 18; so,

    manus alicui,

    Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:

    manus supinas,

    Liv. 3, 50, 5:

    manus ripae ulterioris amore,

    Verg. A. 6, 314; cf.

    also: Graecia tendit dexteram Italiae,

    stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:

    (conjux) parvum patri tendebat Iulum,

    reaches out, Verg. A. 2, 674:

    tu munera supplex Tende, petens pacem,

    id. G. 4, 535:

    quo tendant ferrum,

    aim, direct, id. A. 5, 489:

    qua nunc se ponti plaga caerula tendit,

    stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —
    2.
    In partic.:

    nervum tendere, in mal. part.,

    Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—
    B.
    Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:

    insidias alicui,

    Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:

    omnes insidias animis,

    Cic. Leg. 1, 17, 47:

    animum vigilem,

    to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:

    sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,

    i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:

    aestivam sermone benigno noctem,

    to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:

    (lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,

    to direct, Lucr. 5, 631:

    cursum ex acie in Capitolia,

    Sil. 9, 216:

    cursum ad agmina suorum,

    id. 10, 73:

    iter ad naves,

    Verg. A. 1, 656:

    iter pennis,

    id. ib. 6, 240:

    ad dominum iter,

    Ov. M. 2, 547:

    cursum unde et quo,

    Liv. 23, 34, 5:

    iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,

    tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—
    II.
    Neutr.
    A.
    To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).
    1.
    Lit.:

    dubito an Venusiam tendam,

    Cic. Att. 16, 5, 3:

    Beneventum,

    Hor. S. 1, 5, 71:

    cursuque amens ad limina tendit,

    Verg. A. 2, 321:

    ad castra,

    Liv. 9, 37:

    in castra,

    id. 10, 36:

    ad aedes,

    Hor. Ep. 1, 7, 89:

    ad domum Bruti et Cassii,

    Suet. Caes. 85:

    ad portus,

    Ov. M. 15, 690:

    Ciconum ad oras,

    id. ib. 10, 3:

    ad metam,

    id. ib. 15, 453; cf.:

    cum alter ad alterum tenderemus,

    Plin. Ep. 1, 5, 9:

    unde venis? et Quo tendis?

    Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:

    quo tendere pergunt,

    Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:

    tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,

    Ov. M. 10, 34 et saep. —
    b.
    Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:

    in quem locum quaeque (imago) tendat,

    Lucr. 4, 179:

    levibus in sublime tendentibus,

    Plin. 2, 5, 4, § 11:

    sursum tendit palmes,

    Col. 5, 6, 28:

    simulacra viis derectis omnia tendunt,

    Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:

    tunc aethera tendit,

    Luc. 7, 477:

    dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,

    Verg. A. 6, 541:

    gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,

    reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:

    Taurus mons ad occasum tendens,

    id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:

    Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,

    id. 6, 13, 15, § 40:

    seu mollis quā tendit Ionia,

    Prop. 1, 6, 31.—
    2.
    Trop.
    a.
    In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:

    ad reliqua alacri tendebamus animo,

    Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:

    ad altiora et non concessa tendere,

    Liv. 4, 13, 4:

    ad majora,

    Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:

    ad eloquium,

    Ov. Tr. 4, 10, 17:

    ad suum,

    Liv. 4, 9, 5; cf.:

    ad Carthaginienses,

    id. 24, 5, 8:

    cum alii alio tenderent,

    id. 24, 28, 1:

    in diversum sententiae tendebant,

    id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —
    (β).
    To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:

    (Laocoon) manibus tendit divellere nodos,

    Verg. A. 2, 220:

    pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,

    Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:

    quod efficere tendimus,

    Quint. 9, 1, 21:

    fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,

    Hor. C. 3, 4, 51:

    tendit disertus haberi,

    id. Ep. 1, 19, 16:

    aqua tendit rumpere plumbum,

    id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:

    miles tendere, inde ad jurgium,

    insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —
    b.
    In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):

    nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,

    Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;

    vasto certamine tendunt,

    id. ib. 12, 553:

    Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,

    Sall. C. 60, 5; cf.:

    summā vi,

    Liv. 32, 32, 7 Drak.:

    adversus, etc.,

    id. 34, 34, 1:

    contra,

    id. 35, 51, 6:

    ultra,

    id. 24, 31, 4:

    acrius,

    Tac. A. 2, 74; cf.:

    acrius contra, ut, etc.,

    Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:

    quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,

    what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:

    nihil illi tendere contra,

    Verg. A. 9, 377. —
    B.
    For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:

    qui sub vallo tenderent mercatores,

    Caes. B. G. 6, 37; cf.:

    omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,

    Luc. 7, 328:

    hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,

    Verg. A. 2, 29:

    legio latis tendebat in arvis,

    id. ib. 8, 605:

    isdem castris,

    Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:

    isdem hibernis tendentes,

    Tac. H. 1, 55:

    Lugduni tendentes,

    id. ib. 1, 59:

    cum multitudo laxius tenderet,

    Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:

    tendere in campis,

    id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):

    rectissima linea tensa,

    Quint. 3, 6, 83:

    collum,

    id. 11, 3, 82; cf.:

    remissis magis quam tensis (digitis),

    id. 11, 3, 99:

    vox tensior (opp. remissior),

    id. 11, 3, 42:

    lacerti,

    Luc. 7, 469:

    rudentes,

    id. 2, 683:

    frons,

    Lucr. 6, 1195:

    tormento citharāque tensior,

    Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > tenta

  • 77 Terminus

    termĭnus, i, m. (collat. form termo, ōnis, Enn. ap. Fest. p. 363 Müll., or Ann. v. 470 and 471 Vahl.; and termen, ĭnis, n., acc. to Varr. L. L. 5, § 21 Müll.; so,

    (BTERMINA DVO STANT,

    Inscr. Orell. 3121) [Sanscr. root tar-, overcome; tīrain, shore, edge; Gr. terma, goal; termôn, border; cf. trans, in-trare], a boundary-line, boundary, bound, limit (syn.: finis, limes, meta).
    I.
    Lit., of local boundaries:

    contentio de terminis,

    Cic. Ac. 2, 43, 132:

    agrorum,

    Plin. 18, 2, 2, § 8; Hor. C. 2, 18, 24:

    templi,

    Liv. 45, 5, 7:

    urbis,

    Tac. A. 12, 23; 12, 24 fin.:

    possessionum,

    Cic. Mil. 27, 74:

    vicinitatis,

    id. Rab. Perd. 3, 8:

    Alexandria, in terminis Africae et Aegypti condita,

    Just. 21, 6, 3.—Comically, = membrum virile, Pompon. ap. Non. 146, 24 (Com. Fragm. v. 126 Rib.).— Hence,
    B.
    Personified: Termĭnus, the deity presiding over boundaries, Ov. F. 2, 639 sq.; Varr. L. L. 5, 10, 22; Liv. 1, 55, 3; 5, 54, 7; Hor. C. S. 27; Lact. 1, 20, 38; Fest. p. 368; Serv. ad Verg. A. 9, 448. —
    II.
    Transf., in gen., a bound, limit, end, term:

    constituendi sunt, qui sint in amicitiā fines, ut quasi termini diligendi,

    Cic. Lael. 16, 56; cf.:

    certos mihi fines terminosque constituam,

    id. Quint. 10, 35:

    oratoris facultatem non illius artis terminis, sed ingeni sui finibus describere,

    id. de Or. 1, 49, 214:

    contentionum,

    id. Fam. 6, 22, 2:

    nullis terminis circumscribere aut definire jus suum,

    id. de Or. 1, 16, 70:

    Pompeius, cujus res gestae atque virtutes isdem quibus solis cursus regionibus ac terminis continentur,

    id. Cat. 4, 10, 21:

    omnium aetatum certus est terminus, senectutis autem nullus est certus terminus,

    id. Sen. 20, 72:

    vitae,

    id. Rab. Perd. 10, 29:

    pangere terminos,

    id. Leg. 1, 21, 56:

    termini egestatis,

    Plaut. As. 1, 2, 13:

    hos terminos dignitati statuo,

    Plin. Ep. 6, 29, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > Terminus

  • 78 terminus

    termĭnus, i, m. (collat. form termo, ōnis, Enn. ap. Fest. p. 363 Müll., or Ann. v. 470 and 471 Vahl.; and termen, ĭnis, n., acc. to Varr. L. L. 5, § 21 Müll.; so,

    (BTERMINA DVO STANT,

    Inscr. Orell. 3121) [Sanscr. root tar-, overcome; tīrain, shore, edge; Gr. terma, goal; termôn, border; cf. trans, in-trare], a boundary-line, boundary, bound, limit (syn.: finis, limes, meta).
    I.
    Lit., of local boundaries:

    contentio de terminis,

    Cic. Ac. 2, 43, 132:

    agrorum,

    Plin. 18, 2, 2, § 8; Hor. C. 2, 18, 24:

    templi,

    Liv. 45, 5, 7:

    urbis,

    Tac. A. 12, 23; 12, 24 fin.:

    possessionum,

    Cic. Mil. 27, 74:

    vicinitatis,

    id. Rab. Perd. 3, 8:

    Alexandria, in terminis Africae et Aegypti condita,

    Just. 21, 6, 3.—Comically, = membrum virile, Pompon. ap. Non. 146, 24 (Com. Fragm. v. 126 Rib.).— Hence,
    B.
    Personified: Termĭnus, the deity presiding over boundaries, Ov. F. 2, 639 sq.; Varr. L. L. 5, 10, 22; Liv. 1, 55, 3; 5, 54, 7; Hor. C. S. 27; Lact. 1, 20, 38; Fest. p. 368; Serv. ad Verg. A. 9, 448. —
    II.
    Transf., in gen., a bound, limit, end, term:

    constituendi sunt, qui sint in amicitiā fines, ut quasi termini diligendi,

    Cic. Lael. 16, 56; cf.:

    certos mihi fines terminosque constituam,

    id. Quint. 10, 35:

    oratoris facultatem non illius artis terminis, sed ingeni sui finibus describere,

    id. de Or. 1, 49, 214:

    contentionum,

    id. Fam. 6, 22, 2:

    nullis terminis circumscribere aut definire jus suum,

    id. de Or. 1, 16, 70:

    Pompeius, cujus res gestae atque virtutes isdem quibus solis cursus regionibus ac terminis continentur,

    id. Cat. 4, 10, 21:

    omnium aetatum certus est terminus, senectutis autem nullus est certus terminus,

    id. Sen. 20, 72:

    vitae,

    id. Rab. Perd. 10, 29:

    pangere terminos,

    id. Leg. 1, 21, 56:

    termini egestatis,

    Plaut. As. 1, 2, 13:

    hos terminos dignitati statuo,

    Plin. Ep. 6, 29, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > terminus

  • 79 trimembris

    trĭmembris, e, adj. [ter-membrum], having three sets of limbs, triple-membered:

    Geryon,

    Hyg. Fab. 30.

    Lewis & Short latin dictionary > trimembris

  • 80 tumidus

    tŭmĭdus, a, um, adj. [tumeo], swollen, swelling, rising high, protuberant, tumid (class.).
    I.
    Lit.:

    membrum tumidum ac turgidum,

    Cic. Tusc. 3, 9, 19:

    serpens inflato collo, tumidis cervicibus,

    id. Vatin. 2, 4:

    Python,

    Ov. M. 1, 460:

    Echidnae,

    id. ib. 10, 313:

    venter,

    id. Am. 2, 14, 15:

    papillae,

    id. R. Am. 338:

    virginitas,

    i. e. with swelling breasts, Stat. Th. 2, 204:

    mare,

    Verg. A. 8, 671:

    aequor,

    id. ib. 3, 157; Ov. M. 14, 544:

    fluctus,

    id. ib. 11, 480:

    Nilus,

    Hor. C. 3, 3, 48:

    vela,

    id. Ep. 2, 2, 201:

    montes,

    Ov. Am. 2, 16, 51:

    terrae Germaniae,

    Tac. A. 2, 23 Ritter; cf.

    Nipperd. ad loc. (Halm, umidis): crudi tumidique lavemur,

    i. e. swollen, stuffed with food, Hor. Ep. 1, 6, 61.— Comp.:

    oculi,

    Cels. 2, 6:

    humus,

    Col. 4, 1, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    Swollen or swelling with passionate excitement; excited, incensed, enraged, exasperated; puffed up, elated, haughty, arrogant; restless, violent, ready to break out (mostly poet.; not in Cic.);

    with anger: tumida ex irā tum corda residunt,

    Verg. A. 6, 407:

    ōs,

    Hor. A. P. 94:

    es tumidus genitoris imagine falsi,

    Ov. M. 1, 754.—With pride, Ov. M. 8, 396; 8, 495; Hor. S. 1, 7, 7:

    sermo,

    id. ib. 2, 5, 98:

    minae,

    id. C. 4, 3, 8:

    cum tumidum est cor,

    i. e. swells with ambition, Hor. S. 2, 3, 213:

    tumidi minantur,

    swelling with rage, Stat. Achill. 1, 155:

    ingenia genti tumida,

    Just. 41, 3, 7:

    tumidae gentium inflataeque cervices,

    Flor. 4, 12, 2:

    quem tumidum ac sui jactantem et ambitiosum institorem eloquentiae videat,

    Quint. 11, 1, 50.— Sup.:

    (Alexander) tumidissimum animal,

    most arrogant, Sen. Ben. 2, 16, 2:

    Eridani tumidissimus accola Celtae,

    most seditious, Sil. 11, 25.—
    B.
    Of style, etc.
    1.
    Of the orator himself, bombastic, pompous:

    fiunt pro grandibus tumidi,

    Quint. 10, 2, 16:

    quem (Ciceronem) et suorum homines temporum incessere audebant ut tumidiorem, ut Asianum et redundantem,

    id. 12, 10, 12.—
    2.
    Of speech, inflated, turgid, tumid, bombastic:

    non negaverim et totam Asiae regionem inaniora parere ingenia et nostrorum tumidiorem sermonem esse,

    Liv. 45, 23, 16:

    quod alibi magnificum, tumidum alibi,

    Quint. 8, 3, 18:

    visus es mihi in scriptis meis annotasse quaedam ut tumida, quae ego sublimia arbitrabar,

    Plin. Ep. 9, 26, 5; 7, 12, 4; Quint. 8, 3, 13; 8, 3, 56; 2, 5, 10:

    sufflati atque tumidi,

    Gell. 7, 14, 5.— Comp.:

    tumidior sermo,

    Liv. 45, 23, 16:

    ut tibi tumidius videretur, quod est sonantius et elatius,

    Plin. Ep. 7, 12, 4:

    fuisset tumidius, si, etc.,

    Quint. 11, 1, 28.—
    III.
    Act., puffing up, causing to swell:

    tumidoque inflatur carbasus Austro,

    Verg. A. 3, 357 Forbig. ad loc.:

    nec tumidos causabitur Euros,

    Ov. Am. 1, 9, 13.— Trop.:

    Qui nunc in tumidum jactando venit honorem,

    Prop. 2, 24, 31 (3, 16, 15) Paley ad loc.—Hence, adv.: tŭmĭdē (acc. to II. A.), haughtily, pompously:

    tumidissime dixit Murrhedius,

    Sen. Contr. 4, 25 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > tumidus

См. также в других словарях:

  • Membrum — (lat.), Glied; M. genitale, M. virile, Männliches Glied, s.u. Genitalien A). Daher Membratim, gliederweise; Membratur, der Gliederbau …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Membrum — (lat.), Glied, Mitglied; M. genitale, Zeugungsglied; M. virile, männliches Glied; M. honorarium, Ehrenmitglied …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Membrum — Membrum, lat., Glied; membratim, gliederweise; Membratur, Gliederbau …   Herders Conversations-Lexikon

  • membrum — index clause, ingredient Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • MEMBRUM — Africae propriae urbs. Antonin. inter Carthaginem et Hipponem Zarethum …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Membrum — Mem|brum das; s, ...bra <aus gleichbed. lat. membrum> [Körper]glied, Extremität (Med.); Membrum virile [ v...]: svw. ↑Penis …   Das große Fremdwörterbuch

  • Membrum — Mẹm|brum auch: Mẹmb|rum 〈n.; s, Mẹm|bra; Med.〉 Körperglied [lat.] * * * Mẹm|brum, das; s, ...bra [lat. membrum] (Med.): [Körper]glied; Extremität: M. virile (Penis) …   Universal-Lexikon

  • Membrum — Mẹm|brum [aus gleichbed. lat. membrum, Gen.: membri] s; s, ...bra: Glied, Körperglied, Extremität (Anat.). Mẹm|brum infe̱rius: untere Extremität. Mẹm|brum supe̱rius: obere Extremität. Mẹm|brum viri̱le: = Penis …   Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke

  • Membrum virile — Membrum virile,   in der medizinischen Fachsprache die lateinische Bezeichnung für das männliche Glied …   Universal-Lexikon

  • membrum virile —    the penis    Literally, in Latin, the male member:     And not a bad label for his membrum virile either. (Sanders, 1980) …   How not to say what you mean: A dictionary of euphemisms

  • Membrum thoracicum — sparnas statusas T sritis topografinė išorės anatomija atitikmenys: lot. Ala; Membrum thoracicum ryšiai: platesnis terminas – topografinė išorės anatomija siauresnis terminas – alkūnė siauresnis terminas – dilbis siauresnis terminas – pažastis… …   Paukščių anatomijos terminai

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»