Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

crŭor

  • 41 improbus

    imprŏbus ( inpr-), a, um, adj. [2. inprobus], not according to the standard.
    I.
    Lit.
    A.
    Below the standard, i. e. of bad quality, bad, poor, inferior (rare;

    mostly post-Aug.): merces,

    Plaut. Rud. 2, 3, 43:

    opera araneorum et textura inproba,

    id. Stich. 2, 2, 24:

    panis,

    Mart. 10, 5, 5:

    improbiores postes,

    Plaut. Most. 3, 2, 139:

    tua sum opera et propter te inprobior,

    id. Bacch. 5, 2, 84.—
    B.
    Above or beyond the standard, i. e. enormous, monstrous, excessive:

    genua,

    Col. 6, 1, 3:

    arva,

    Val. Fl. 1, 510; 2, 631 (cf. Forbig. ad Verg. G. 1, 119; Orell. ad Hor. C. 3, 9, 22):

    Chilones a labris improbioribus,

    Charis. p. 78 P.:

    mons,

    Verg. A. 12, 687:

    tegmina plantae,

    Val. Fl. 6, 702:

    improbo somno, quem nec tertia saepe rumpit hora,

    Mart. 12, 18, 13:

    villus barbarum in capris,

    Plin. 12, 17, 37, § 73:

    reptatus (vitium),

    id. 14, 1, 3, § 13; Stat. Th. 6, 838:

    imber improbior,

    Sen. Q. N. 4, 4 fin. (in Sall. ap. Non. 366, 13; Hist. Fragm. 4, 40 Dietsch, the true read. is in prora).—
    II.
    Transf., of mind and character.
    A.
    Restless, indomitable, persistent (cf.:

    pervicax, perstans, vehemens, acer): labor omnia vincit improbus,

    Verg. G. 1, 146:

    tum cornix plena pluviam vocat improba voce,

    id. ib. 1, 388:

    quatit improbus hastam,

    id. A. 11, 767; cf. Hor. C. 3, 9, 23; Mart. 1, 105, 2; Ov. Tr. 1, 11, 41.—
    B.
    Morally bad; wicked, reprobate, abandoned, vile, base, impious, ungodly, unjust, dishonest; bold, shameless, impudent; violent, fierce, outrageous (syn.: malus, malignus, pravus, depravatus, nequam).
    1.
    Of living beings: NI TESTIMONIVM FARIATVR IMPROBVS INTESTABILISQVE ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 15, 13 fin.:

    qui improbi essent et scelesti,

    Plaut. Mil. 3, 1, 137:

    nequam et improbus,

    Cic. Deiot. 7, 21:

    illud vero improbi esse hominis et perfidiosi,

    id. de Or. 2, 73, 297: Cresphontes, Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38 (Trag. v. 156 Vahl.):

    populum aut inflammare in improbos aut incitatum in bonos mitigare,

    Cic. de Or. 1, 46, 202:

    longe post natos homines improbisssimus,

    id. Brut. 62, 224:

    cum in me tam improbus fuit,

    id. Att. 9, 15, 5:

    ab ingenio est improbus,

    Plaut. Truc. 4, 3, 59:

    ut alias res est impense improbus,

    id. Ep. 4, 1, 39:

    negat improbus et te Neglegit, aut horret,

    Hor. Ep. 1, 7, 63:

    anus,

    id. S. 2, 5, 84:

    cum eum, qui sit improbus, latronem dicimus,

    Quint. 8, 4, 1; 1, 8, 21:

    (anguis) piscibus atram inprobus ingluviem explet,

    voracious, Verg. G. 3, 431:

    lupus,

    id. A. 9, 62:

    Jovis ales,

    id. ib. 12, 250:

    annis,

    by his youth, Juv. 3, 282:

    Fortuna arridens infantibus,

    mischievous, id. 6, 605. — Comp.:

    inprobior satiram scribente cinaedo,

    Juv. 4, 106. —
    * (β).
    With gen.: conubii, Stat. Th. [p. 909] 7, 300. —
    2.
    Of inanim. and abstr. things:

    improbo Iracundior Hadria,

    Hor. C. 3, 9, 22:

    lavit improba taeter Ora (leonis) cruor,

    Verg. A. 10, 727:

    perfricare faciem et quasi improbam facere,

    shameless, impudent, Quint. 11, 3, 160; cf.:

    oris improbi homo,

    Suet. Gramm. 15:

    divitiae,

    Hor. C. 3, 24, 62:

    improba non fuerit si mea charta, dato,

    Mart. 8, 24, 2:

    satureia,

    exciting lust, id. 3, 75, 4:

    ingenio improbo,

    Plaut. Ps. 1, 2, 16:

    facta,

    id. Truc. 2, 7, 4:

    dicta,

    licentious, Ov. F. 5, 686:

    verba,

    id. A. A. 3, 796; cf.

    carmina,

    id. Tr. 2, 441:

    legis improbissimae poena,

    Cic. Fam. 14, 4, 2:

    testamentum,

    illegal, id. Verr. 2, 1, 42, § 107:

    mala et improba defensio,

    id. ib. 2, 2, 41, §

    101: amor,

    Verg. A. 4, 412; Hor. S. 1, 3, 24 (cf.:

    improbus, turpis, Schol. Cruq. ad loc.): spes,

    Quint. 12, 1, 13:

    improba ventris rabies,

    Verg. A. 2, 356:

    quo apertior adulatio, quo improbior, hoc citius expugnat,

    Sen. Q. N. 4 praef. med.:

    improba quamvis gratia fallaci praetoris vicerit urna,

    Juv. 13, 3.— Adv., in two forms, imprŏbē (class.) and improbĭter (perh. only once in Petr. 66).
    1.
    Beyond measure, immoderately, enormously (very rare):

    ad eos, quibus intestinum improbe prominet,

    Marc. Emp. 31 med.:

    de quodam procerae staturae improbiusque nato,

    i. e. uncommonly well furnished, Suet. Vesp. 23:

    Chilones improbius labrati,

    Charis. p. 78 P. —
    2.
    (Acc. to II.) Badly, wrongly, improperly:

    multa scelerate, multa audacter, multa improbe fecisti,

    Cic. Rosc. Am. 36, 104:

    facere aliquid,

    Quint. 1, 3, 13:

    quibus improbe datum est,

    Cic. Off. 2, 22, 79:

    quid ego miror, si quid ab improbis de me improbe dicitur?

    id. Sull. 10, 30:

    praeda improbe parta,

    id. Fin. 1, 16, 51:

    aliquid petere,

    Quint. 6, 3, 95:

    non improbe litigabunt,

    id. 12, 7, 5:

    ignorantia et inscitia improbe dicentium, quae non intellegunt,

    incorrectly, Gell. 15, 5, 1;

    so with indocte,

    id. 15, 9, 4.— Comp.:

    estne aliquid, quod improbius fieri possit?

    Cic. Verr. 2, 3, 60, § 140:

    decerpere oscula,

    Cat. 68, 126. — Sup.:

    quas (res) improbissime fecit,

    Cic. Caecin. 9, 23:

    respondere,

    id. Pis. 6, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > improbus

  • 42 incoquo

    in-cŏquo, xi, ctum, 3, v. a., to boil in or with any thing, to boil down, to boil, seethe (not in Cic. or Cæs.).
    I.
    Lit., constr. aliquid rei alicui or re aliquā:

    radices Baccho,

    in wine, Verg. G. 4, 279:

    cotonea melle,

    Plin. 15, 17, 18. §

    60: glaesum adipe suis lactentis incoctum,

    id. 37, 3, 11, § 46:

    allium fabae fractae incoctum,

    id. 20, 6, 23, § 56:

    num viperinus his cruor incoctus herbis me fefellit,

    Hor. Epod. 3, 7:

    sucum incoqui sole,

    Plin. 12, 17, 37, § 78:

    sucum cum melle,

    Cels. 3, 22:

    inter se mixta et incocta,

    id. ib. fin.
    B.
    Transf., to dip in, to dye:

    incocti corpora Mauri,

    colored by the sun, sunburnt, Sil. 17, 637: vellera Tyrios incocta rubores (acc. Graec.), Verg. G. 3, 307:

    stannum aereis operibus,

    i. e. to tin over, Plin. 39, 17, 48, § 162.—
    II.
    Trop. ( poet.):

    incoctum generoso pectus honesto (for imbutum),

    imbued, filled with nobleness, Pers. 2, 74:

    quos autem plena justitia et maturitas virtutis incoxerit,

    Lact. 7, 21, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > incoquo

  • 43 inprobus

    imprŏbus ( inpr-), a, um, adj. [2. inprobus], not according to the standard.
    I.
    Lit.
    A.
    Below the standard, i. e. of bad quality, bad, poor, inferior (rare;

    mostly post-Aug.): merces,

    Plaut. Rud. 2, 3, 43:

    opera araneorum et textura inproba,

    id. Stich. 2, 2, 24:

    panis,

    Mart. 10, 5, 5:

    improbiores postes,

    Plaut. Most. 3, 2, 139:

    tua sum opera et propter te inprobior,

    id. Bacch. 5, 2, 84.—
    B.
    Above or beyond the standard, i. e. enormous, monstrous, excessive:

    genua,

    Col. 6, 1, 3:

    arva,

    Val. Fl. 1, 510; 2, 631 (cf. Forbig. ad Verg. G. 1, 119; Orell. ad Hor. C. 3, 9, 22):

    Chilones a labris improbioribus,

    Charis. p. 78 P.:

    mons,

    Verg. A. 12, 687:

    tegmina plantae,

    Val. Fl. 6, 702:

    improbo somno, quem nec tertia saepe rumpit hora,

    Mart. 12, 18, 13:

    villus barbarum in capris,

    Plin. 12, 17, 37, § 73:

    reptatus (vitium),

    id. 14, 1, 3, § 13; Stat. Th. 6, 838:

    imber improbior,

    Sen. Q. N. 4, 4 fin. (in Sall. ap. Non. 366, 13; Hist. Fragm. 4, 40 Dietsch, the true read. is in prora).—
    II.
    Transf., of mind and character.
    A.
    Restless, indomitable, persistent (cf.:

    pervicax, perstans, vehemens, acer): labor omnia vincit improbus,

    Verg. G. 1, 146:

    tum cornix plena pluviam vocat improba voce,

    id. ib. 1, 388:

    quatit improbus hastam,

    id. A. 11, 767; cf. Hor. C. 3, 9, 23; Mart. 1, 105, 2; Ov. Tr. 1, 11, 41.—
    B.
    Morally bad; wicked, reprobate, abandoned, vile, base, impious, ungodly, unjust, dishonest; bold, shameless, impudent; violent, fierce, outrageous (syn.: malus, malignus, pravus, depravatus, nequam).
    1.
    Of living beings: NI TESTIMONIVM FARIATVR IMPROBVS INTESTABILISQVE ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 15, 13 fin.:

    qui improbi essent et scelesti,

    Plaut. Mil. 3, 1, 137:

    nequam et improbus,

    Cic. Deiot. 7, 21:

    illud vero improbi esse hominis et perfidiosi,

    id. de Or. 2, 73, 297: Cresphontes, Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38 (Trag. v. 156 Vahl.):

    populum aut inflammare in improbos aut incitatum in bonos mitigare,

    Cic. de Or. 1, 46, 202:

    longe post natos homines improbisssimus,

    id. Brut. 62, 224:

    cum in me tam improbus fuit,

    id. Att. 9, 15, 5:

    ab ingenio est improbus,

    Plaut. Truc. 4, 3, 59:

    ut alias res est impense improbus,

    id. Ep. 4, 1, 39:

    negat improbus et te Neglegit, aut horret,

    Hor. Ep. 1, 7, 63:

    anus,

    id. S. 2, 5, 84:

    cum eum, qui sit improbus, latronem dicimus,

    Quint. 8, 4, 1; 1, 8, 21:

    (anguis) piscibus atram inprobus ingluviem explet,

    voracious, Verg. G. 3, 431:

    lupus,

    id. A. 9, 62:

    Jovis ales,

    id. ib. 12, 250:

    annis,

    by his youth, Juv. 3, 282:

    Fortuna arridens infantibus,

    mischievous, id. 6, 605. — Comp.:

    inprobior satiram scribente cinaedo,

    Juv. 4, 106. —
    * (β).
    With gen.: conubii, Stat. Th. [p. 909] 7, 300. —
    2.
    Of inanim. and abstr. things:

    improbo Iracundior Hadria,

    Hor. C. 3, 9, 22:

    lavit improba taeter Ora (leonis) cruor,

    Verg. A. 10, 727:

    perfricare faciem et quasi improbam facere,

    shameless, impudent, Quint. 11, 3, 160; cf.:

    oris improbi homo,

    Suet. Gramm. 15:

    divitiae,

    Hor. C. 3, 24, 62:

    improba non fuerit si mea charta, dato,

    Mart. 8, 24, 2:

    satureia,

    exciting lust, id. 3, 75, 4:

    ingenio improbo,

    Plaut. Ps. 1, 2, 16:

    facta,

    id. Truc. 2, 7, 4:

    dicta,

    licentious, Ov. F. 5, 686:

    verba,

    id. A. A. 3, 796; cf.

    carmina,

    id. Tr. 2, 441:

    legis improbissimae poena,

    Cic. Fam. 14, 4, 2:

    testamentum,

    illegal, id. Verr. 2, 1, 42, § 107:

    mala et improba defensio,

    id. ib. 2, 2, 41, §

    101: amor,

    Verg. A. 4, 412; Hor. S. 1, 3, 24 (cf.:

    improbus, turpis, Schol. Cruq. ad loc.): spes,

    Quint. 12, 1, 13:

    improba ventris rabies,

    Verg. A. 2, 356:

    quo apertior adulatio, quo improbior, hoc citius expugnat,

    Sen. Q. N. 4 praef. med.:

    improba quamvis gratia fallaci praetoris vicerit urna,

    Juv. 13, 3.— Adv., in two forms, imprŏbē (class.) and improbĭter (perh. only once in Petr. 66).
    1.
    Beyond measure, immoderately, enormously (very rare):

    ad eos, quibus intestinum improbe prominet,

    Marc. Emp. 31 med.:

    de quodam procerae staturae improbiusque nato,

    i. e. uncommonly well furnished, Suet. Vesp. 23:

    Chilones improbius labrati,

    Charis. p. 78 P. —
    2.
    (Acc. to II.) Badly, wrongly, improperly:

    multa scelerate, multa audacter, multa improbe fecisti,

    Cic. Rosc. Am. 36, 104:

    facere aliquid,

    Quint. 1, 3, 13:

    quibus improbe datum est,

    Cic. Off. 2, 22, 79:

    quid ego miror, si quid ab improbis de me improbe dicitur?

    id. Sull. 10, 30:

    praeda improbe parta,

    id. Fin. 1, 16, 51:

    aliquid petere,

    Quint. 6, 3, 95:

    non improbe litigabunt,

    id. 12, 7, 5:

    ignorantia et inscitia improbe dicentium, quae non intellegunt,

    incorrectly, Gell. 15, 5, 1;

    so with indocte,

    id. 15, 9, 4.— Comp.:

    estne aliquid, quod improbius fieri possit?

    Cic. Verr. 2, 3, 60, § 140:

    decerpere oscula,

    Cat. 68, 126. — Sup.:

    quas (res) improbissime fecit,

    Cic. Caecin. 9, 23:

    respondere,

    id. Pis. 6, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > inprobus

  • 44 inrigo

    irrĭgo ( inr-), āvi, ātum, 1, v. a. [1. inrigo], to lead or conduct water or other liquids to a place.
    I.
    Lit.:

    amurcam ad arbores,

    Cato, R. R. 36:

    aquam in areas,

    id. ib. 151:

    imbres (plantis),

    Verg. G. 4, 115.—
    II.
    Transf.
    A.
    To water, irrigate:

    Aegyptum Nilus irrigat,

    Cic. N. D. 2, 52, 130; cf.

    fig.: Democritus, cujus fontibus Epicurus hortulos suos inrigavit,

    id. ib. 1, 43, 120:

    jugera L. prati,

    id. Q. Fr. 3, 1, 2, § 3:

    hortos,

    Just. 11, 10, 9.—
    B.
    To overflow, inundate:

    Circus Tiberi superfuso irrigatus,

    Liv. 7, 3:

    Pactolus irrigat culta auro,

    Verg. A. 10, 142.—
    C.
    To wet, moisten, bedew:

    terram sanguine,

    Plin. 2, 63, 63, § 159:

    irrigat terram cruor,

    Sen. Thyest. 44:

    fletu genas,

    id. Phoen. 441. —
    D.
    To supply with fluid: venas quae sub cute sunt. Cels. 7, 7, 15; cf. Flor. 1, 23, 2.—
    III.
    Trop.
    A.
    To cheer, refresh, nourish, strengthen, flood, diffuse:

    vino aetatem,

    Plaut. Poen. 3, 3, 86: per aures pectus, Lucil. ap. Non. 497, 31:

    sol irrigat assidue caelum candore recenti,

    Lucr. 5, 282: per membra quietem, to diffuse, id. 4, 908; cf.:

    alicui placidam per membra quietem,

    Verg. A. 1, 692:

    fessos sopor irrigat artus,

    id. ib. 3, 511:

    ut studiosi juvenes lectione severa irrigarentur,

    Petr. 4.—
    B.
    To flood, overwhelm (com.):

    irrigatus plagis,

    i.e. beaten soundly, Plaut. Epid. 1, 2, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > inrigo

  • 45 insiccatus

    in-siccātus, a, um, adj., undried, not dried up (only in Statius):

    vulnera cruore,

    Stat. Th. 3, 364:

    cruor,

    id. ib. 8, 246.

    Lewis & Short latin dictionary > insiccatus

  • 46 insincerus

    in-sincērus, a, um, adj., not genuine, not pure, adulterated, spoiled; not honest or candid, insincere ( poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.:

    cruor,

    Verg. G. 4, 285:

    acies,

    imperfect, Prud. Ham. 4.—
    II.
    Trop.:

    philosophus,

    Gell. 5, 3, 7: oblatio, Ambros. de Cain et Abel, 2, 6, § 18; id. in Psa. 118, Serm. 11, § 20.

    Lewis & Short latin dictionary > insincerus

  • 47 inultus

    ĭn-ultus, a, um, adj.
    I. A.
    Of persons:

    Marius ne inultus esset,

    Cic. Sest. 22, 50:

    ne inultos imperatores suos jacere sinerent,

    Liv. 25, 37, 10:

    moriemur inultae?

    Verg. A. 4, 659:

    non me inulto Victor laetabere,

    id. ib. 10, 739; Hor. S. 1, 8, 44; 2, 3, 297:

    quam inulti perierint,

    Sall. J. 31, 2; id. Hist. Fragm. 3, 74 Dietsch; Ov. F. 2, 233.—
    B.
    Of things:

    mortem suam ne inultam pateretur,

    Cic. Div. 1, 27, 57:

    injuriae,

    id. Div. in Caecil. 16, 53:

    cruor,

    Val. Max. 9, 2, 3 fin.:

    nil poterit Juno, nisi inultos flere dolores?

    Ov. M. 4, 426:

    nec Ptolemaeo inulta scelera fuerunt,

    Just. 24, 3, 10:

    Alexandro caedes,

    id. 29, 5, 1.—
    II. A.
    Of persons:

    numquam me inultus istic ludificabit,

    Plaut. Am. 4, 3, 13:

    cur Asellium esse inultum tam diu sinis,

    Cic. Clu. 62, 172:

    hostīs inultos abire sinere,

    Sall. J. 58, 5; 70, 4:

    hostis Medeae nullus inultus,

    Ov. H. 12, 182. —
    B.
    Transf.
    1.
    Of things, for which no punishment is inflicted, unpunished:

    neque scelus inultum relinquendum,

    Sall. J. 106, 6; Val. Max. 9, 7, 2:

    quicquid multis peccatur, inultum est,

    Luc. 5, 260.—
    2.
    Unharmed, unhurt, safe, with impunity:

    inulto Dicere quod sentit permitto,

    Hor. S. 2, 3, 189:

    neu sinas Medos equitare inultos,

    id. C. 1, 2, 51; cf.:

    at ne illud haud inultum, si vivo, ferent ( = inulti),

    Ter. Heaut. 5, 1, 45:

    sed inultum numquam id auferet,

    id. And. 3, 5, 4:

    et catulos ferae Celent inultae,

    Hor. C. 3, 3, 42.—
    C.
    Trop., unsated, unappeased, insatiable:

    odium,

    Hor. Ep. 1, 2, 61; cf.

    preces,

    unavailing, id. C. 1, 28, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > inultus

  • 48 irrigo

    irrĭgo ( inr-), āvi, ātum, 1, v. a. [1. inrigo], to lead or conduct water or other liquids to a place.
    I.
    Lit.:

    amurcam ad arbores,

    Cato, R. R. 36:

    aquam in areas,

    id. ib. 151:

    imbres (plantis),

    Verg. G. 4, 115.—
    II.
    Transf.
    A.
    To water, irrigate:

    Aegyptum Nilus irrigat,

    Cic. N. D. 2, 52, 130; cf.

    fig.: Democritus, cujus fontibus Epicurus hortulos suos inrigavit,

    id. ib. 1, 43, 120:

    jugera L. prati,

    id. Q. Fr. 3, 1, 2, § 3:

    hortos,

    Just. 11, 10, 9.—
    B.
    To overflow, inundate:

    Circus Tiberi superfuso irrigatus,

    Liv. 7, 3:

    Pactolus irrigat culta auro,

    Verg. A. 10, 142.—
    C.
    To wet, moisten, bedew:

    terram sanguine,

    Plin. 2, 63, 63, § 159:

    irrigat terram cruor,

    Sen. Thyest. 44:

    fletu genas,

    id. Phoen. 441. —
    D.
    To supply with fluid: venas quae sub cute sunt. Cels. 7, 7, 15; cf. Flor. 1, 23, 2.—
    III.
    Trop.
    A.
    To cheer, refresh, nourish, strengthen, flood, diffuse:

    vino aetatem,

    Plaut. Poen. 3, 3, 86: per aures pectus, Lucil. ap. Non. 497, 31:

    sol irrigat assidue caelum candore recenti,

    Lucr. 5, 282: per membra quietem, to diffuse, id. 4, 908; cf.:

    alicui placidam per membra quietem,

    Verg. A. 1, 692:

    fessos sopor irrigat artus,

    id. ib. 3, 511:

    ut studiosi juvenes lectione severa irrigarentur,

    Petr. 4.—
    B.
    To flood, overwhelm (com.):

    irrigatus plagis,

    i.e. beaten soundly, Plaut. Epid. 1, 2, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > irrigo

  • 49 lavo

    lăvo, lāvi, lautum, lăvātum and lōtum (in class. prose, perf. lāvi; sup. always lavātum; perf. part. lautus; the other forms of the first conj. Also, pres. lavĕre; second pers. lavis, ante-class. and poet.; cf. Diom. 1, p. 377; v. Neue, Formenl. second ed. 2, p. 420), 1 and 3, v. a. and n. [Gr. lu- in luthron; strengthened in louô, loutron; cf. loWetron; Lat. luo (pol-luo, etc.), diluvium, lutus], to wash, bathe, lave.
    I.
    Lit.:

    si inquinata erit lavito,

    Cato, R. R. 65: puerum, Enn. ap. Non. 504, 17; Plaut. Truc. 5, 10:

    manus lavite,

    Titin. ib. 22:

    manus lava,

    Cic. de Or. 2, 60, 246: cum jam manus pransores lavarent, Veran. ap. Macrob. S. 3, 6, 14.—Mid.: cum soceris generi non lavantur, do not bathe themselves or bathe, id. Off. 1, 35, 129:

    lavantur in fluminibus,

    Caes. B. G. 4, 1:

    cur te lautum voluit occidere?

    Cic. Deiot. 7, 20:

    lautis manibus,

    Hor. S. 2, 3, 282:

    lotis pedibus,

    Plin. 24, 11, 62, § 103:

    vestimenta lota,

    Petr. 30 fin.:

    qui it lavatum in balineas,

    Plaut. Rud. 2, 3, 51; so,

    eo lavatum,

    id. Aul. 3, 6, 43; id. Stich. 4, 1, 62; Ter. Eun. 3, 5, 44; 52; id. Heaut. 4, 1, 42:

    (venias) vasa lautum, non ad cenam dico,

    Plaut. Stich. 4, 2, 15.—
    (β).
    Neutr.:

    pisces ego credo, qui usque dum vivunt, lavant, Minus diu lavere, quam haec lavat Phronesium,

    Plaut. Truc. 2, 3, 1 sqq.:

    illa si jam laverit, mihi nuncia,

    Ter. Heaut. 4, 1, 5:

    lavanti regi dicitur nuntiatum, hostes adesse,

    Liv. 44, 6.—
    B.
    Transf., to wet, moisten, bedew:

    eas (tabellas) lacrimis lavis,

    Plaut. Ps. 1, 1, 8:

    si... neque quicquam captumst piscium, salsi lautique pure domum redimus clanculum,

    soaked, id. Rud. 2, 1, 12; Lucr. 5, 950:

    lacrimis vultum lavere profusis,

    Ov. M. 9, 680; Luc. 6, 709;

    esp. of bloodshed: lavit ater corpora sanguis,

    Verg. G. 3, 221:

    lavit improba teter Ora cruor,

    id. A. 10, 727:

    sanguine largo Colla,

    id. ib. 12, 722:

    arma cerebro,

    Val. Fl. 4, 153:

    his (rivis) nunc illa viridia, nunc haec, interdum simul omnia lavantur,

    Plin. Ep. 5, 6, 40; cf.

    of rivers: flavus quam Tiberis lavat,

    Hor. C. 2, 3, 18; id. Epod. 16, 28;

    of the ocean: quas Oceani refluum mare lavit arenas,

    Ov. M. 7, 267.—
    II.
    Trop., to wash away:

    venias nunc precibus lautum peccatum tuum,

    Ter. Phorm. 5, 7, 80:

    dulci Mala vino lavere,

    Hor. C. 3, 12, 2.—Hence, lautus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., washed, bathed, laved (very rare): nam itast ingenium muliebre;

    bene quom lauta tersa ornata fictast, infectast tamen,

    Plaut. Stich. 5, 5, 4: in double meaning with C., v. infra: lautam vis an nondum lauta quae sit? Pa. Siccam, at sucidam, Plaut. Mil. 3, 1, 192 Lorenz ad loc.—
    B.
    Hence, transf., neat, elegant, splendid, sumptuous, luxurious: tute tibi puer es;

    lautus luces cereum,

    i. e. in a fine dress, Plaut. Curc. 1, 1, 9:

    nihil apud hunc lautum, nihil elegans, nihil exquisitum,

    Cic. Pis. 27, 67:

    lauta supellex,

    id. de Or. 1, 36, 165: lautum victum et elegantem colere, id. Fragm. ap. Non. 337, 27:

    magnificum et lautum,

    id. Fam. 9, 16, 8:

    lautiora opera,

    Plin. 16, 15, 26, § 67:

    lauto cenare paratu,

    Juv. 14, 13:

    epulae lautiores,

    Stat. S. 1, 6, 32:

    lautissima vina,

    Plin. 14, 13, 15, § 92:

    lautissima cena,

    Plin. Ep. 9, 17:

    praetor,

    Juv. 14, 257:

    lautum et copiosum patrimonium,

    rich, splendid, noble, Cic. Rab. Post. 14, 38:

    in civitate Halaesina tam lauta, tamque nobili,

    wealthy, id. Fam. 13, 32, 1:

    valde jam lautus es, qui gravere litteras ad me dare,

    you are now very grand, id. ib. 7, 14, 1:

    homines lauti et urbani,

    noble, distinguished, id. Verr. 2, 1, 6, § 17:

    libertis minus lautis servisque nihil defuit: nam lautiores eleganter accepti,

    id. Att. 13, 52, 2:

    certumque fit... cocos tum panem lautioribus coquere solitos,

    for the rich, Plin. 18, 11, 28, § 108: orborum lautissimus. Juv. 3, 221.—
    (β).
    With inf.:

    rhombos libertis ponere lautus,

    splendid, Pers. 6, 23.—
    C.
    Trop., noble, glorious, etc.: beneficentiae et liberalitatis est ratio duplex: nam aut opera benigne fit indigentibus, aut pecunia: facilior est haec posterior, locupleti praesertim: sed illa lautior ac splendidior, nobler, [p. 1045] more glorious, Cic. Off. 2, 15, 52:

    lautum negotium,

    honorable, id. Att. 6, 1, 13:

    omnium hortensiorum lautissima cura asparagis,

    the most diligent, the nicest, Plin. 19, 8, 42, § 145:

    lautus habetur,

    a gentleman, Juv. 11, 1; 1, 67.—Hence, adv.: lautē, neatly, elegantly, splendidly, sumptuously.
    1.
    Lit.:

    laute exornatus,

    Plaut. Cas. 4, 1, 10:

    facete, lepide, laute,

    Ter. Eun. 3, 1, 37:

    vivere,

    Nep. Chabr. 3:

    res domesticas lautius tueri,

    Cic. Tusc. 1, 1, 2:

    lautius accipi,

    Suet. Calig. 55.—
    2.
    Trop., excellently, beautifully, finely:

    loquitur laute,

    Plaut. Mil. 4, 4, 25:

    militem laute ludificari,

    id. ib. 4, 4, 25:

    munus administrasti tuum,

    Ter. Ad. 5, 1, 2.— Comp.:

    si quis existat, qui putet nos lautius fecisse, quam orationis severitas exigat,

    that I have made more use of ornament, Plin. Ep. 2, 5.— Sup.: hodie me ante omnes comicos stultos senes Versaris atque emunxeris lautissime, Poët. ap. Cic. Lael. 26, 99.

    Lewis & Short latin dictionary > lavo

  • 50 mano

    māno, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [prob. for mad-no; Sanscr. madas, drunkenness; Gr. madaros, flowing; cf.: madeo, madidus; also Gr. manos], to flow, run, trickle, drop, distil, etc.
    I.
    Lit.
    (α).
    Neutr.: manat omni corpore sudor, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 399); cf.:

    manat item nobis e toto corpore sudor,

    Lucr. 6, 944:

    gelidus toto manabat corpore sudor,

    Verg. A. 3, 175:

    tepidae manant ex arbore guttae,

    Ov. M. 10, 500:

    fons manat,

    id. ib. 9, 664:

    cruor,

    id. ib. 13, 887:

    lacrima,

    Hor. Ep. 1, 17, 59:

    sanies,

    id. C. 3, 11, 19:

    Herculis simulacrum multo sudore manavit,

    dripped with much sweat, Cic. Div. 1, 34, 74:

    signa Lanuvii cruore manavere,

    dripped with gore, Liv. 23, 31, 15:

    cultrum ex volnere extractum manante cruore prae se tenens,

    Liv. 1, 59, 1:

    alvei manantes per latera et fluctu superurgente,

    leaking through the joints of the side, Tac. A. 2, 23:

    longā manantia labra salivā,

    Juv. 6, 623.—
    (β).
    Act., to give out, shed, pour forth:

    Indica gemma in attritu sudorem purpureum manat,

    gives out, Plin. 37, 10, 61, § 170:

    lacrimas marmora manant,

    Ov. M. 6, 312.— Poet.: fidis enim manare poëtica mella Te solum, to distil poetic honey, i. e. to be a poet, Hor. Ep. 1, 19, 44.—
    B.
    Transf., of things not fluid, to flow, diffuse or extend itself, to spread:

    aër, qui per maria manat,

    Cic. N. D. 1, 15, 40:

    sonitus per aures,

    Lucr. 6, 927:

    multa a luna manant, et fluunt,

    Cic. N. D. 2, 19, 50:

    manat dies ab oriente,

    Varr. L. L. 6, § 4 Müll.: manare solem antiqui dicebant, cum solis orientis radii splendorem jacere coepissent, Paul. ex Fest. p. 158 Müll.—
    II.
    Trop., to diffuse or extend itself, to spread, get abroad:

    cum malum manaret in dies latius,

    daily spreads farther, Cic. Phil. 1, 2, 5; cf.:

    malum manavit per Italiam,

    id. Cat. 4, 3, 6:

    manat tota urbe rumor,

    Liv. 2, 49:

    manat et funditur disserendi ratio per omnes partis sapientiae,

    Cic. Tusc. 5, 25, 72:

    cum tristis a Mutina fama manaret,

    id. Phil. 4, 6, 15:

    nomen usque ad Pythagorae manavit aetatem,

    id. ib. 5, 3, 8:

    fidei bonae nomen manat latissime,

    id. Off. 3, 17, 70:

    manavit ea benignitas ex urbe etiam in castra,

    Liv. 24, 18.—
    B.
    Esp., to flow, spring, arise, proceed, emanate, have its origin, originate from any thing:

    peccata ex vitiis manant,

    Cic. Par. 3, 1, 22:

    omnis honestas manat a partibus quattuor,

    id. Off. 1, 43, 152:

    ab Aristippo Cyrenaica philosophia manavit,

    id. de Or. 3, 17, 62:

    unde omnia manant, videre,

    id. ib. 3, 2, 27.—
    C.
    To escape, be forgotten:

    omne supervacuum pleno de pectore manat,

    Hor. A. P. 337.

    Lewis & Short latin dictionary > mano

  • 51 mico

    mĭco, ŭi ( pf. subj. micaverit, Sol. 53), 1, v. n. [Sanscr. mish-, to wink], to move quickly to and fro, to have a vibrating or tremulous motion, to quiver, shake, tremble, e. g. of the pulse; to beat, palpitate; to spring forth, of fountains; of the tremulous rays of the stars, to twinkle, sparkle, glitter, gleam, flash (class.).
    I.
    In gen.:

    venae et arteriae micare non desinunt,

    Cic. N. D. 2, 9, 24:

    linguis micat ore trisulcis,

    Verg. G. 3, 439:

    gladii,

    Liv. 6, 12, 9:

    corque timore micat,

    beats, palpitates, Ov. F. 3, 36:

    nec audissem corde micante tubam,

    for the beating, Prop. 1, 10, 12:

    metu micuere sinus,

    Ov. H. 1, 45:

    et modo cervicem, modo crura micantia captat,

    id. M. 9, 37:

    noctuarum genus, quibus pluma aurium modo micat,

    Plin. 29, 6, 38, § 117: semianimesque micant (culi (of a head cut off), twitch, Enn. ap. Serv. Verg. A. 10, 396 (Ann. v. 463 Vahl.):

    digiti (of a hand cut off),

    Verg. A. 10, 396:

    auribus (of a horse),

    id. G. 3, 84:

    micuere fontes,

    spring forth, Luc. 4, 300:

    citatus vulnere angusto micat (cruor),

    Sen. Oedip. 345:

    fulmina etiam sic undique micabant, ut peti viderentur corpora,

    flashed in every direction, Liv. 40, 58, 5:

    inter horrendos fragores micare ignes,

    id. 21, 58, 5:

    tum micent gladii,

    id. 6, 12, 9:

    eo ferocior inlatus hostis urgere scutis, micare gladiis,

    id. 4, 37, 10.—
    II.
    In partic.
    A.
    To raise suddenly some of the fingers and let another instantly guess their number, which was practised both as a game of chance (called in Italy mora) and as a mode of deciding doubtful matters:

    micare est sortiri digitis,

    Non. 347, 27: micandum erit cum Graeco, utrum... an, Varr. ap. Non. 347, 30:

    quid enim sors est? item propemodum, quod micare, quod talos jacere,

    Cic. Div. 2, 41, 85:

    quasi sorte, aut micando,

    id. Off. 3, 23, 90:

    patrem et filium pro vita rogantes sortiri vel micare jussisse,

    Suet. Aug. 13.—Prov.:

    dignus est, quicum in tenebris mices, said of a thoroughly honest man, since it would be easy to cheat in the dark,

    Cic. Off. 3, 19, 77:

    cum quo audacter posses in tenebris micare,

    Petr. 44.—Also in contracts: RATIO DOCVIT, CONSVETVDINE MICANDI SVMMOTA, SVB EXAGIO POTIVS PECORA VENDERE, QVAM DIGITIS CONCLVDENTIBVS TRADERE, Edict. in Inscr. Orell. 3166.—
    B.
    Poet. of the brilliancy of the stars, of the eyes, etc., to flash, gleam, beam, shine, be bright:

    micat inter omnes Julium sidus,

    Hor. C. 1, 12, 46:

    micat ignibus aether,

    Verg. A. 1, 90. oculis micat ignis, fire flashes from his eyes, id. ib. 12, 102:

    ex oculis micat acrius ardor,

    Lucr. 3, 289:

    micant ardorem orbes luminis,

    Verg. Cul. 220:

    genitor circum caput omne micantes Deposuit radios,

    Ov. M. 2, 40:

    celeri micuerunt nubila flamma,

    id. Tr. 1, 2, 45.—Hence, mĭcans, antis, P. a., twinkling, sparkling, glittering, gleaming, flashing, glowing:

    stella micans radiis Arcturus, Cic. Div. Poët. 2, 42, 110: micantes stellae,

    Ov. M. 7, 100; Vulg. Job, 38, 31:

    oculos circumtulit igne micantes,

    Ov. M. 15, 674:

    vultus,

    Liv. 6, 13.— Comp.:

    radius sole micantior,

    Prud. Cath. 5, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > mico

  • 52 obscaenus

    obscēnus ( obscaen-, and less properly obscoen-), a, um, adj. [perh. ob and caenum, filth], of adverse, unfavorable, evil omen; ill-boding, inauspicious, ominous, portentous (cf.: sinister, funestus): apud antiquos omnes fere obscena dicta sunt, quae mali ominis habebantur, Paul. ex Fest. p. 201 Müll.: obsceni interpres funestique ominis auctor, Matius ap. Varr. L. L. 7, § 96 Müll.; Att. ap. Non. 357, 16:

    deūm rixa vertat verba obscena,

    Lucil. ib. 357, 17; Enn. ap. Serv. Verg. A. 8, 361 (Ann. v. 182 Vahl.): montem istum (Aventinum) excluserunt, quasi avibus obscenis ominosum (viz., by reason of the birds, which gave unfavorable omens to Remus), Mess. ap. Gell. 13, 14, 6; so, volucres, birds of illomen, i. e. owls, Verg. A. 12, 876:

    canes,

    id. G. 1, 470:

    obscenum ostentum,

    Suet. Galb. 4:

    omen,

    Cic. Dom. 55, 140: puppis, the fatal ship, that bore Helen when she eloped with Paris to Troy, Ov. H. 5, 119; cf.:

    Troja,

    Cat. 68, 99:

    anus,

    old witches, hags, Hor. Epod. 5, 98.— Sup.: Alliesis dies dicebatur apud Romanos obscenissimi ominis, Paul. ex Fest. s. v. Alliesis, p. 7 Müll.—
    II.
    Transf., repulsive, offensive, abominable, hateful, disgusting, filthy.
    A.
    In gen. ( poet. and in post-Aug. prose;

    syn.: immundus, turpis): (Allecto) frontem obscenam rugis arat,

    Verg. A. 7, 417:

    volucres pelagi,

    i. e. the harpies, id. ib. 3, 241;

    262: upupa, obscena alias pastu avis,

    Plin. 10, 29, 44, § 86; cf. fames, Verg. A. 3, 367:

    haustus,

    of filthy water, Luc. 4, 312:

    cruor,

    Verg. A. 4, 455.— As subst.: obscēna, ōrum, n., the excrements, Sen. Ep. 8, 1, 20; also, the urine:

    qui clam latuit reddente obscena puellā,

    Ov. R. Am. 437; cf. Mel. 1, 9.—
    B.
    In partic., offensive to modesty, i. e. immodest, impure, indecent, lewd, obscene (class.;

    syn.: spurcus, impurus): delicatae et obscenae voluptates,

    Cic. N. D. 1, 40, 111:

    adulterium,

    Ov. Tr. 2, 212:

    obscenas tabellas pingere,

    Prop. 2, 5, 19 (6, 27):

    carmina,

    id. 1, 16, 10:

    gestus motusque,

    Tac. A. 15, 37:

    obscenum in modum formata commotaque manus,

    i. e. so as to suggest impure thoughts, Suet. Calig. 56:

    jocandi genus flagitiosum, obscenum,

    Cic. Off. 1, 29, 104:

    si obscena nudis nominibus enuntientur,

    Quint. 8, 3, 38:

    quodque facere turpe non est, modo occulte, id dicere obscenum est,

    Cic. Off. 1, 35, 127; cf. id. ib. § 128; Quint. 11, 3, 125. — Comp.:

    illud Antipatri paulo obscenius,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    abjectior et obscenior vita,

    Val. Max. 3, 5 fin.—Sup.:

    obscenissimi versus,

    Cic. Q. Fr. 2, 3, 2; Vell. 2, 83, 2.—
    2.
    Subst.
    (α).
    obscēnus, i, m., a lewd person:

    quis enim non vicus abundat Tristibus obscenis,

    Juv. 2, 9.—
    (β).
    obscēna, ōrum, less freq. in the sing., obscēnum, i. n., the private parts, ta aidoia.— Plur.:

    Nymphe fugiens obscena Priapi,

    Ov. M. 9, 347; cf.:

    pars nudi agunt, pars tantum obscena velati,

    Mel. 3, 7:

    obscena,

    Suet. Calig. 58; id. Dom. 10:

    obscena corporis,

    Just. 1, 6.— Sing.:

    virile,

    Ov. F. 6, 631; Lact. 1, 21, 28; id. Epit. 23, 8; Jul. Obsequ. 84.—Hence, also, adv.: obscēnē (acc. to II. B), impurely, indecently, lewdly, obscenely (class.):

    latrocinari, fraudare, adulterare, re turpe est, sed dicitur non obscene,

    Cic. Off. 1, 35, 128.— Comp.:

    cujus (Mercurii) obscenius excitata natura traditur,

    Cic. N. D. 3, 22, 56:

    obscenius concurrerent litterae,

    id. de Or. 45, 154.— Sup.:

    impudicissime et obscenissime vixit,

    Eutr. 8, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > obscaenus

  • 53 obscena

    obscēnus ( obscaen-, and less properly obscoen-), a, um, adj. [perh. ob and caenum, filth], of adverse, unfavorable, evil omen; ill-boding, inauspicious, ominous, portentous (cf.: sinister, funestus): apud antiquos omnes fere obscena dicta sunt, quae mali ominis habebantur, Paul. ex Fest. p. 201 Müll.: obsceni interpres funestique ominis auctor, Matius ap. Varr. L. L. 7, § 96 Müll.; Att. ap. Non. 357, 16:

    deūm rixa vertat verba obscena,

    Lucil. ib. 357, 17; Enn. ap. Serv. Verg. A. 8, 361 (Ann. v. 182 Vahl.): montem istum (Aventinum) excluserunt, quasi avibus obscenis ominosum (viz., by reason of the birds, which gave unfavorable omens to Remus), Mess. ap. Gell. 13, 14, 6; so, volucres, birds of illomen, i. e. owls, Verg. A. 12, 876:

    canes,

    id. G. 1, 470:

    obscenum ostentum,

    Suet. Galb. 4:

    omen,

    Cic. Dom. 55, 140: puppis, the fatal ship, that bore Helen when she eloped with Paris to Troy, Ov. H. 5, 119; cf.:

    Troja,

    Cat. 68, 99:

    anus,

    old witches, hags, Hor. Epod. 5, 98.— Sup.: Alliesis dies dicebatur apud Romanos obscenissimi ominis, Paul. ex Fest. s. v. Alliesis, p. 7 Müll.—
    II.
    Transf., repulsive, offensive, abominable, hateful, disgusting, filthy.
    A.
    In gen. ( poet. and in post-Aug. prose;

    syn.: immundus, turpis): (Allecto) frontem obscenam rugis arat,

    Verg. A. 7, 417:

    volucres pelagi,

    i. e. the harpies, id. ib. 3, 241;

    262: upupa, obscena alias pastu avis,

    Plin. 10, 29, 44, § 86; cf. fames, Verg. A. 3, 367:

    haustus,

    of filthy water, Luc. 4, 312:

    cruor,

    Verg. A. 4, 455.— As subst.: obscēna, ōrum, n., the excrements, Sen. Ep. 8, 1, 20; also, the urine:

    qui clam latuit reddente obscena puellā,

    Ov. R. Am. 437; cf. Mel. 1, 9.—
    B.
    In partic., offensive to modesty, i. e. immodest, impure, indecent, lewd, obscene (class.;

    syn.: spurcus, impurus): delicatae et obscenae voluptates,

    Cic. N. D. 1, 40, 111:

    adulterium,

    Ov. Tr. 2, 212:

    obscenas tabellas pingere,

    Prop. 2, 5, 19 (6, 27):

    carmina,

    id. 1, 16, 10:

    gestus motusque,

    Tac. A. 15, 37:

    obscenum in modum formata commotaque manus,

    i. e. so as to suggest impure thoughts, Suet. Calig. 56:

    jocandi genus flagitiosum, obscenum,

    Cic. Off. 1, 29, 104:

    si obscena nudis nominibus enuntientur,

    Quint. 8, 3, 38:

    quodque facere turpe non est, modo occulte, id dicere obscenum est,

    Cic. Off. 1, 35, 127; cf. id. ib. § 128; Quint. 11, 3, 125. — Comp.:

    illud Antipatri paulo obscenius,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    abjectior et obscenior vita,

    Val. Max. 3, 5 fin.—Sup.:

    obscenissimi versus,

    Cic. Q. Fr. 2, 3, 2; Vell. 2, 83, 2.—
    2.
    Subst.
    (α).
    obscēnus, i, m., a lewd person:

    quis enim non vicus abundat Tristibus obscenis,

    Juv. 2, 9.—
    (β).
    obscēna, ōrum, less freq. in the sing., obscēnum, i. n., the private parts, ta aidoia.— Plur.:

    Nymphe fugiens obscena Priapi,

    Ov. M. 9, 347; cf.:

    pars nudi agunt, pars tantum obscena velati,

    Mel. 3, 7:

    obscena,

    Suet. Calig. 58; id. Dom. 10:

    obscena corporis,

    Just. 1, 6.— Sing.:

    virile,

    Ov. F. 6, 631; Lact. 1, 21, 28; id. Epit. 23, 8; Jul. Obsequ. 84.—Hence, also, adv.: obscēnē (acc. to II. B), impurely, indecently, lewdly, obscenely (class.):

    latrocinari, fraudare, adulterare, re turpe est, sed dicitur non obscene,

    Cic. Off. 1, 35, 128.— Comp.:

    cujus (Mercurii) obscenius excitata natura traditur,

    Cic. N. D. 3, 22, 56:

    obscenius concurrerent litterae,

    id. de Or. 45, 154.— Sup.:

    impudicissime et obscenissime vixit,

    Eutr. 8, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > obscena

  • 54 obscenum

    obscēnus ( obscaen-, and less properly obscoen-), a, um, adj. [perh. ob and caenum, filth], of adverse, unfavorable, evil omen; ill-boding, inauspicious, ominous, portentous (cf.: sinister, funestus): apud antiquos omnes fere obscena dicta sunt, quae mali ominis habebantur, Paul. ex Fest. p. 201 Müll.: obsceni interpres funestique ominis auctor, Matius ap. Varr. L. L. 7, § 96 Müll.; Att. ap. Non. 357, 16:

    deūm rixa vertat verba obscena,

    Lucil. ib. 357, 17; Enn. ap. Serv. Verg. A. 8, 361 (Ann. v. 182 Vahl.): montem istum (Aventinum) excluserunt, quasi avibus obscenis ominosum (viz., by reason of the birds, which gave unfavorable omens to Remus), Mess. ap. Gell. 13, 14, 6; so, volucres, birds of illomen, i. e. owls, Verg. A. 12, 876:

    canes,

    id. G. 1, 470:

    obscenum ostentum,

    Suet. Galb. 4:

    omen,

    Cic. Dom. 55, 140: puppis, the fatal ship, that bore Helen when she eloped with Paris to Troy, Ov. H. 5, 119; cf.:

    Troja,

    Cat. 68, 99:

    anus,

    old witches, hags, Hor. Epod. 5, 98.— Sup.: Alliesis dies dicebatur apud Romanos obscenissimi ominis, Paul. ex Fest. s. v. Alliesis, p. 7 Müll.—
    II.
    Transf., repulsive, offensive, abominable, hateful, disgusting, filthy.
    A.
    In gen. ( poet. and in post-Aug. prose;

    syn.: immundus, turpis): (Allecto) frontem obscenam rugis arat,

    Verg. A. 7, 417:

    volucres pelagi,

    i. e. the harpies, id. ib. 3, 241;

    262: upupa, obscena alias pastu avis,

    Plin. 10, 29, 44, § 86; cf. fames, Verg. A. 3, 367:

    haustus,

    of filthy water, Luc. 4, 312:

    cruor,

    Verg. A. 4, 455.— As subst.: obscēna, ōrum, n., the excrements, Sen. Ep. 8, 1, 20; also, the urine:

    qui clam latuit reddente obscena puellā,

    Ov. R. Am. 437; cf. Mel. 1, 9.—
    B.
    In partic., offensive to modesty, i. e. immodest, impure, indecent, lewd, obscene (class.;

    syn.: spurcus, impurus): delicatae et obscenae voluptates,

    Cic. N. D. 1, 40, 111:

    adulterium,

    Ov. Tr. 2, 212:

    obscenas tabellas pingere,

    Prop. 2, 5, 19 (6, 27):

    carmina,

    id. 1, 16, 10:

    gestus motusque,

    Tac. A. 15, 37:

    obscenum in modum formata commotaque manus,

    i. e. so as to suggest impure thoughts, Suet. Calig. 56:

    jocandi genus flagitiosum, obscenum,

    Cic. Off. 1, 29, 104:

    si obscena nudis nominibus enuntientur,

    Quint. 8, 3, 38:

    quodque facere turpe non est, modo occulte, id dicere obscenum est,

    Cic. Off. 1, 35, 127; cf. id. ib. § 128; Quint. 11, 3, 125. — Comp.:

    illud Antipatri paulo obscenius,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    abjectior et obscenior vita,

    Val. Max. 3, 5 fin.—Sup.:

    obscenissimi versus,

    Cic. Q. Fr. 2, 3, 2; Vell. 2, 83, 2.—
    2.
    Subst.
    (α).
    obscēnus, i, m., a lewd person:

    quis enim non vicus abundat Tristibus obscenis,

    Juv. 2, 9.—
    (β).
    obscēna, ōrum, less freq. in the sing., obscēnum, i. n., the private parts, ta aidoia.— Plur.:

    Nymphe fugiens obscena Priapi,

    Ov. M. 9, 347; cf.:

    pars nudi agunt, pars tantum obscena velati,

    Mel. 3, 7:

    obscena,

    Suet. Calig. 58; id. Dom. 10:

    obscena corporis,

    Just. 1, 6.— Sing.:

    virile,

    Ov. F. 6, 631; Lact. 1, 21, 28; id. Epit. 23, 8; Jul. Obsequ. 84.—Hence, also, adv.: obscēnē (acc. to II. B), impurely, indecently, lewdly, obscenely (class.):

    latrocinari, fraudare, adulterare, re turpe est, sed dicitur non obscene,

    Cic. Off. 1, 35, 128.— Comp.:

    cujus (Mercurii) obscenius excitata natura traditur,

    Cic. N. D. 3, 22, 56:

    obscenius concurrerent litterae,

    id. de Or. 45, 154.— Sup.:

    impudicissime et obscenissime vixit,

    Eutr. 8, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > obscenum

  • 55 obscenus

    obscēnus ( obscaen-, and less properly obscoen-), a, um, adj. [perh. ob and caenum, filth], of adverse, unfavorable, evil omen; ill-boding, inauspicious, ominous, portentous (cf.: sinister, funestus): apud antiquos omnes fere obscena dicta sunt, quae mali ominis habebantur, Paul. ex Fest. p. 201 Müll.: obsceni interpres funestique ominis auctor, Matius ap. Varr. L. L. 7, § 96 Müll.; Att. ap. Non. 357, 16:

    deūm rixa vertat verba obscena,

    Lucil. ib. 357, 17; Enn. ap. Serv. Verg. A. 8, 361 (Ann. v. 182 Vahl.): montem istum (Aventinum) excluserunt, quasi avibus obscenis ominosum (viz., by reason of the birds, which gave unfavorable omens to Remus), Mess. ap. Gell. 13, 14, 6; so, volucres, birds of illomen, i. e. owls, Verg. A. 12, 876:

    canes,

    id. G. 1, 470:

    obscenum ostentum,

    Suet. Galb. 4:

    omen,

    Cic. Dom. 55, 140: puppis, the fatal ship, that bore Helen when she eloped with Paris to Troy, Ov. H. 5, 119; cf.:

    Troja,

    Cat. 68, 99:

    anus,

    old witches, hags, Hor. Epod. 5, 98.— Sup.: Alliesis dies dicebatur apud Romanos obscenissimi ominis, Paul. ex Fest. s. v. Alliesis, p. 7 Müll.—
    II.
    Transf., repulsive, offensive, abominable, hateful, disgusting, filthy.
    A.
    In gen. ( poet. and in post-Aug. prose;

    syn.: immundus, turpis): (Allecto) frontem obscenam rugis arat,

    Verg. A. 7, 417:

    volucres pelagi,

    i. e. the harpies, id. ib. 3, 241;

    262: upupa, obscena alias pastu avis,

    Plin. 10, 29, 44, § 86; cf. fames, Verg. A. 3, 367:

    haustus,

    of filthy water, Luc. 4, 312:

    cruor,

    Verg. A. 4, 455.— As subst.: obscēna, ōrum, n., the excrements, Sen. Ep. 8, 1, 20; also, the urine:

    qui clam latuit reddente obscena puellā,

    Ov. R. Am. 437; cf. Mel. 1, 9.—
    B.
    In partic., offensive to modesty, i. e. immodest, impure, indecent, lewd, obscene (class.;

    syn.: spurcus, impurus): delicatae et obscenae voluptates,

    Cic. N. D. 1, 40, 111:

    adulterium,

    Ov. Tr. 2, 212:

    obscenas tabellas pingere,

    Prop. 2, 5, 19 (6, 27):

    carmina,

    id. 1, 16, 10:

    gestus motusque,

    Tac. A. 15, 37:

    obscenum in modum formata commotaque manus,

    i. e. so as to suggest impure thoughts, Suet. Calig. 56:

    jocandi genus flagitiosum, obscenum,

    Cic. Off. 1, 29, 104:

    si obscena nudis nominibus enuntientur,

    Quint. 8, 3, 38:

    quodque facere turpe non est, modo occulte, id dicere obscenum est,

    Cic. Off. 1, 35, 127; cf. id. ib. § 128; Quint. 11, 3, 125. — Comp.:

    illud Antipatri paulo obscenius,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    abjectior et obscenior vita,

    Val. Max. 3, 5 fin.—Sup.:

    obscenissimi versus,

    Cic. Q. Fr. 2, 3, 2; Vell. 2, 83, 2.—
    2.
    Subst.
    (α).
    obscēnus, i, m., a lewd person:

    quis enim non vicus abundat Tristibus obscenis,

    Juv. 2, 9.—
    (β).
    obscēna, ōrum, less freq. in the sing., obscēnum, i. n., the private parts, ta aidoia.— Plur.:

    Nymphe fugiens obscena Priapi,

    Ov. M. 9, 347; cf.:

    pars nudi agunt, pars tantum obscena velati,

    Mel. 3, 7:

    obscena,

    Suet. Calig. 58; id. Dom. 10:

    obscena corporis,

    Just. 1, 6.— Sing.:

    virile,

    Ov. F. 6, 631; Lact. 1, 21, 28; id. Epit. 23, 8; Jul. Obsequ. 84.—Hence, also, adv.: obscēnē (acc. to II. B), impurely, indecently, lewdly, obscenely (class.):

    latrocinari, fraudare, adulterare, re turpe est, sed dicitur non obscene,

    Cic. Off. 1, 35, 128.— Comp.:

    cujus (Mercurii) obscenius excitata natura traditur,

    Cic. N. D. 3, 22, 56:

    obscenius concurrerent litterae,

    id. de Or. 45, 154.— Sup.:

    impudicissime et obscenissime vixit,

    Eutr. 8, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > obscenus

  • 56 obscoenus

    obscēnus ( obscaen-, and less properly obscoen-), a, um, adj. [perh. ob and caenum, filth], of adverse, unfavorable, evil omen; ill-boding, inauspicious, ominous, portentous (cf.: sinister, funestus): apud antiquos omnes fere obscena dicta sunt, quae mali ominis habebantur, Paul. ex Fest. p. 201 Müll.: obsceni interpres funestique ominis auctor, Matius ap. Varr. L. L. 7, § 96 Müll.; Att. ap. Non. 357, 16:

    deūm rixa vertat verba obscena,

    Lucil. ib. 357, 17; Enn. ap. Serv. Verg. A. 8, 361 (Ann. v. 182 Vahl.): montem istum (Aventinum) excluserunt, quasi avibus obscenis ominosum (viz., by reason of the birds, which gave unfavorable omens to Remus), Mess. ap. Gell. 13, 14, 6; so, volucres, birds of illomen, i. e. owls, Verg. A. 12, 876:

    canes,

    id. G. 1, 470:

    obscenum ostentum,

    Suet. Galb. 4:

    omen,

    Cic. Dom. 55, 140: puppis, the fatal ship, that bore Helen when she eloped with Paris to Troy, Ov. H. 5, 119; cf.:

    Troja,

    Cat. 68, 99:

    anus,

    old witches, hags, Hor. Epod. 5, 98.— Sup.: Alliesis dies dicebatur apud Romanos obscenissimi ominis, Paul. ex Fest. s. v. Alliesis, p. 7 Müll.—
    II.
    Transf., repulsive, offensive, abominable, hateful, disgusting, filthy.
    A.
    In gen. ( poet. and in post-Aug. prose;

    syn.: immundus, turpis): (Allecto) frontem obscenam rugis arat,

    Verg. A. 7, 417:

    volucres pelagi,

    i. e. the harpies, id. ib. 3, 241;

    262: upupa, obscena alias pastu avis,

    Plin. 10, 29, 44, § 86; cf. fames, Verg. A. 3, 367:

    haustus,

    of filthy water, Luc. 4, 312:

    cruor,

    Verg. A. 4, 455.— As subst.: obscēna, ōrum, n., the excrements, Sen. Ep. 8, 1, 20; also, the urine:

    qui clam latuit reddente obscena puellā,

    Ov. R. Am. 437; cf. Mel. 1, 9.—
    B.
    In partic., offensive to modesty, i. e. immodest, impure, indecent, lewd, obscene (class.;

    syn.: spurcus, impurus): delicatae et obscenae voluptates,

    Cic. N. D. 1, 40, 111:

    adulterium,

    Ov. Tr. 2, 212:

    obscenas tabellas pingere,

    Prop. 2, 5, 19 (6, 27):

    carmina,

    id. 1, 16, 10:

    gestus motusque,

    Tac. A. 15, 37:

    obscenum in modum formata commotaque manus,

    i. e. so as to suggest impure thoughts, Suet. Calig. 56:

    jocandi genus flagitiosum, obscenum,

    Cic. Off. 1, 29, 104:

    si obscena nudis nominibus enuntientur,

    Quint. 8, 3, 38:

    quodque facere turpe non est, modo occulte, id dicere obscenum est,

    Cic. Off. 1, 35, 127; cf. id. ib. § 128; Quint. 11, 3, 125. — Comp.:

    illud Antipatri paulo obscenius,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    abjectior et obscenior vita,

    Val. Max. 3, 5 fin.—Sup.:

    obscenissimi versus,

    Cic. Q. Fr. 2, 3, 2; Vell. 2, 83, 2.—
    2.
    Subst.
    (α).
    obscēnus, i, m., a lewd person:

    quis enim non vicus abundat Tristibus obscenis,

    Juv. 2, 9.—
    (β).
    obscēna, ōrum, less freq. in the sing., obscēnum, i. n., the private parts, ta aidoia.— Plur.:

    Nymphe fugiens obscena Priapi,

    Ov. M. 9, 347; cf.:

    pars nudi agunt, pars tantum obscena velati,

    Mel. 3, 7:

    obscena,

    Suet. Calig. 58; id. Dom. 10:

    obscena corporis,

    Just. 1, 6.— Sing.:

    virile,

    Ov. F. 6, 631; Lact. 1, 21, 28; id. Epit. 23, 8; Jul. Obsequ. 84.—Hence, also, adv.: obscēnē (acc. to II. B), impurely, indecently, lewdly, obscenely (class.):

    latrocinari, fraudare, adulterare, re turpe est, sed dicitur non obscene,

    Cic. Off. 1, 35, 128.— Comp.:

    cujus (Mercurii) obscenius excitata natura traditur,

    Cic. N. D. 3, 22, 56:

    obscenius concurrerent litterae,

    id. de Or. 45, 154.— Sup.:

    impudicissime et obscenissime vixit,

    Eutr. 8, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > obscoenus

  • 57 proluo

    prō-lŭo, lŭi, lūtum, 3, v. a., to wash forth or out, to cast out (mostly poet. and in postAug. prose; not found in Cic.; once in Cæs.; v. infra).
    I.
    Lit.:

    genus omne natantum Litore in extremo... fluctus Proluit,

    Verg. G. 3, 543;

    ventrem,

    i. e. to cause diarrhœa, Col. 7, 3, 25.—
    II.
    Transf.
    A.
    To wash off or away:

    tempestas ex omnibus montibus nives proluit,

    Caes. B. C. 1, 48:

    impetus aquarum proluit terram,

    Col. 2, 18, 5; cf.:

    silvas Eridanus,

    Verg. G. 1, 481; id. A. 12, 686.—Hence, *
    2.
    Trop., to make away with property:

    pecuniam prandiorum gurgitibus,

    to squander, dissipate, Gell. 2, 24, 11.—
    B.
    To moisten, wet, wash:

    in vivo prolue rore manus,

    Ov. F. 4, 778:

    ensem,

    i. e. with blood, Sil. 15, 304:

    cruor proluit pectora,

    Stat. Th. 8, 711.— Poet., of drinking:

    leni praecordia mulso Prolueris melius,

    Hor. S. 2, 4, 26:

    se pleno auro,

    Verg. A. 1, 739;

    multā prolutus vappā,

    Hor. S. 1, 5, 16:

    nec fonte labra prolui caballino,

    Pers. prol. 1.—In comic lang.: cloacam (i. e. ventrem), to wash out the stomach, i. e. to drink one's fill, Plaut. Curc. 1, 2, 29.—
    C.
    To overflow, inundate (postclass.): prolutas esse regiones imbribus, App. de Mundo, p. 73, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > proluo

  • 58 Prometheus

    Prŏmētheus (trisyl.), ĕi and ĕos, m., =Promêtheus (the Forethinker), a son of Iapetus and Clymene, brother of Epimetheus, and father of Deucalion. He formed men of clay, and animated them by means of fire brought from heaven;

    for which he was fastened to Caucasus, where a vulture, or, as some say, an eagle, fed upon his entrails, until, at last, it was slain by Hercules,

    Cic. Tusc. 3, 31, 76; Auct. Her. 4, 6, 9; Hor. C. 1, 16, 13; Ov. M. 1, 82; Hyg. Fab. 54; 144; Verg. E. 6, 42; Prop. 3, 3, 29 (4, 4, 7); Mart. 11, 85, 9; Stat. Th. 11, 478; Lact. 2, 10, 5.— Poet., transf., of a skilful potter, Juv. 4, 133.—Hence,
    A.
    Prŏmēthēus, a, um, adj., of or belonging to Prometheus, Promethean:

    juga,

    i. e. the Caucasus, Prop. 1, 12, 10;

    also called rupes,

    Mart. 9, 46, 3:

    fibra,

    of Prometheus, Val. Fl. 7, 356:

    creta, Col. poët. 10, 59: lutum,

    Mart. 10, 39, 4:

    cruor,

    Ov. Am. 2, 16, 40:

    manus,

    Stat. Th. 8, 305.—
    B.
    Prŏmēthĭădes, ae, m. patron., the son of Prometheus, Deucalion, Ov. M. 1, 390.

    Lewis & Short latin dictionary > Prometheus

  • 59 Promethiades

    Prŏmētheus (trisyl.), ĕi and ĕos, m., =Promêtheus (the Forethinker), a son of Iapetus and Clymene, brother of Epimetheus, and father of Deucalion. He formed men of clay, and animated them by means of fire brought from heaven;

    for which he was fastened to Caucasus, where a vulture, or, as some say, an eagle, fed upon his entrails, until, at last, it was slain by Hercules,

    Cic. Tusc. 3, 31, 76; Auct. Her. 4, 6, 9; Hor. C. 1, 16, 13; Ov. M. 1, 82; Hyg. Fab. 54; 144; Verg. E. 6, 42; Prop. 3, 3, 29 (4, 4, 7); Mart. 11, 85, 9; Stat. Th. 11, 478; Lact. 2, 10, 5.— Poet., transf., of a skilful potter, Juv. 4, 133.—Hence,
    A.
    Prŏmēthēus, a, um, adj., of or belonging to Prometheus, Promethean:

    juga,

    i. e. the Caucasus, Prop. 1, 12, 10;

    also called rupes,

    Mart. 9, 46, 3:

    fibra,

    of Prometheus, Val. Fl. 7, 356:

    creta, Col. poët. 10, 59: lutum,

    Mart. 10, 39, 4:

    cruor,

    Ov. Am. 2, 16, 40:

    manus,

    Stat. Th. 8, 305.—
    B.
    Prŏmēthĭădes, ae, m. patron., the son of Prometheus, Deucalion, Ov. M. 1, 390.

    Lewis & Short latin dictionary > Promethiades

  • 60 Puniceus

    pūnĭcĕus, a, um, adj. [Punicus].
    I.
    Reddish, red, purple - colored:

    puniceum supparum,

    Naev. B. P. 2, 21:

    taeniae,

    Verg. A. 5, 269:

    roseta,

    id. E. 5, 17:

    rosa,

    Hor. C. 4, 10, 4:

    crocus,

    Ov. F. 5, 318:

    rotae (currūs Aurorae),

    Verg. A. 12, 77:

    cruor,

    Ov. M. 2, 607; also,

    anima,

    Verg. A. 9, 349:

    corium,

    i. e. skin beaten red, Plaut. Rud. 4, 3, 61:

    undae,

    Val. Fl. 3, 411.—
    II.
    Pūnĭcĕus, a, um, Punic, Carthaginian:

    Puniceus dux,

    Ov. Ib. 284.

    Lewis & Short latin dictionary > Puniceus

См. также в других словарях:

  • cruor — cruor …   Dictionnaire des rimes

  • cruor — ● cruor nom masculin (latin cruor, sang) Vieux. Partie solide du sang, par opposition au sérum. cruor n. m. MED Partie du sang qui se coagule (par oppos. à sérum). ⇒CRUOR, subst. masc. MÉD. ,,1. Partie solide du sang constituée par les… …   Encyclopédie Universelle

  • crúor — (Del lat. cruor, ōris). 1. m. En la medicina antigua, principio colorante de la sangre, que hoy se llama hemoglobina, y glóbulos sanguíneos, que hoy tienen distintos nombres. 2. Coágulo sanguíneo. 3. poét. sangre (ǁ líquido que circula por las… …   Diccionario de la lengua española

  • Cruor — Cru or (kr? ?r), n. [L., blood. See {Crude}.] The coloring matter of the blood; the clotted portion of coagulated blood, containing the coloring matter; gore. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Cruor — (lat.), 1) das aus den Adern gelassene Blut; 2) (C. sanguĭnis), blutroth, der färbende Stoff des Blutes, der bes. in den Zellenwänden der Blutkörperchen seinen Sitz hat; 3) Blutkuchen, s.d …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Cruor — (lat.), das geronnene Blut. Andre bezeichnen damit den vom Plasma durch Sedimentierung oder Zentrifugieren getrennten Blutkörperchenbrei …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Cruor — Cruor, lat., das vergossene Blut; c. sanguinis Blutroth, der färbende Stoff des Bluts …   Herders Conversations-Lexikon

  • cruor — |ô| s. m. 1. Sangue que escorre da ferida. 2. Grumo de sangue coagulado. 3. Cruorina …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • cruor — [kro͞o′ôr΄] n. [L, blood (which flows from a wound): see CRUDE] coagulated blood; gore …   English World dictionary

  • crúor — (Del lat. cruor, sangre.) ► sustantivo masculino 1 ANATOMÍA Componente sanguíneo que se coagula, en oposición al suero, en especial, la parte roja del coágulo. 2 culto, literario Líquido sanguíneo. * * * crúor (del lat. «cruor, ōris») 1 (lit.) m …   Enciclopedia Universal

  • Cruor — Der Cruor (das Leichengerinnsel) ist elastisch, glatt und homogen rot. Es besteht aus allen möglichen Teilen des menschlichen Blutes, vor allem aus Erythrozyten, die mit Fibrin vermischt sind. Es ist lediglich in der Leiche bei einer Autopsie zu… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»