-
41 güestia
Güestia ou apagüestia, así se denomina a las apariciones tanto imaginarias como reales, que en los tiempos pasados llevaban a cabo las animas condenadas, según parecía los muertos volvían a la vida y se paseaban en procesiones con ruidos de cadenas y cencerros que aterrorizaban a las gentes, y todo esto al parecer lo hacían, con el fin de pedirles a sus familiares o deudos más queridos, que intercedieran por ellas de la forma de dar a los santos y a las iglesias dádivas importantes de sus bienes, con el fin de que estos los liberasen de sus continuos sufrimientos. Recuerdo que me conté mi amo Xallustianu este caso que sucedió en su aldea cuando él era niño. —Moraba na sou aldina un cura que yera 'l paicer de toes les xentes un xantu, manqui espós escubrióxe que namai que yera 'l mesmu diañu, que con sou intellixencia muciayes a les xentes del chugar tous lus cuartus qu'encaldaben, pos tous lus veicinus ente 'l diñeiru qu'apurriánye per les mixes, ya les xeneruxes llimosnes qu’ufrendiaben a la Xanta ya xantiquinus del chugare, proporcioñaben al cura tou cuntu 'l condeñáu ñecexitaba pa vivir lu memu qu'un prinxipe cheldáu nes sous intellixentes tarrascas y’añuedadures de cibiétchu, ya gocius e fellicidáes qu'encalducaba con la sou xovencina ya guapetona ama, que tous lus veicinus conxideraben comu la sou hermena, per el falar del cura cundu la traxu pal chugare. Peru foi l'ama cundu 'l cura murru la qu'escubrióu lu qu'cura ca die almañecíu cheldaba, que nun yera oitra couxa qu'el embruxayus a tous lu mesmu qu'echa lu taba, fayenduyes creyer que toes aqueches formes ya mañeires qu'él teñía qundu yes falaba, dientru de sous xulfurantes y'allucináus mesterius, yeren el frutu de la gracia que l'apurrien lus xantus, güestias y' apagüestias ya tou 'l fatáu de divinidaes que poblan lus infinitus chugares dou s'axeita 'l grandie poder del Faidor. —Per aquechus tempus chegóu a l'aldina un indianu fíu d'echa que despós d'un mamplenu d'anus nes amériques, chegaba con la sou corexa bétcha de cuartus, que fixérunye 'l cura catar muréu con priexa p'esbítchale per echus. Anxina fói qu'acomencipiu xermoniayu, falandoi de les couxas divines per les que sous fañecíus pás a él le falaben, ya que nun dexarien de xufriendu faer tal couxa, metantu daquin non punxera manegáes de mixes ya goxetáus de llimones a la Xanta ya xantinus del chugare. Peru l'indianu qu'al paicer teñía mái apegu a lus sous cuartus que a toes les divinidáes que falaba 'l cura, nun taba nel xétchu de dexái nes sous fuinesques manes lus sous cuartus, per istu tomóulu per cuintu, ya fasta se reyia per lu baxu de sous veicinus ya fates creyencies ya dol sou cura predicaor, que xegún el sou paicer, yera mái llistu ya intellixente, de tóus cuntus él ureára, y'agüétchara nes amériques, que tamén teñíen la costume d'atemorizandu a les xentes arrapiegáis lus sous cuartus. —Axindi taben les couxes cundu 'l cura cumencipiu arrandionar toes les nuetches la teixá del indianu, apaxiétchau comu les mesmes güesties nel parexu que diba ruxendu cadexeirus ya chocaretus, ya de cundu 'n cudu le falaba couxes qu'el indianu teñía que faer xinun queríe qu'el diañu ya les mesmes güesties de lus sous pás que nel cheldar le pedigüeñaben, l'enlloquecieren de mieu, per nun creyeren couxes xagráes ya xantes. —El indianu que manqui se faía 'l llistu nel sou penxementu ta la fuercia de sous creyencies d'ancestru lu domeñaben, y'aconsexáu per lus sous veicinus que de continu le falaben que la güestia que l’arrandianaba yera l'anima de lus sous páes, ya per oitre lláu, de que paquéi queria les sous riqueces xinun diba gociayes con fellicida ya xoxiegu, anxina fói, que lus veicinus ledixerun que lu que teñía que faer yera dar lu que l'apagüestia l'urdenaba. —Creyendu ou nun creyendu 'l casu fói qu'el indianu comencipióu apurriyes bétchas llimones a la xanta ya lus xantus del chugare, fasta qu' una nuétche urearun a la güestia con munchu xufrimientu queixase, conunus glamiares ya glayius tan ameruxáus de dollores, que toes les xentes de l'embruxadora aldina reciaben nel xillenciu de sous teixáes, perqu'el xantiquin del Faedor remidiare 'l xufrimientu d'aquel alma en pena. —Cundu chegóu 'l albiar el die lus veicinus de l'embruxadora aldina agüétcharun que la güestia xinun yera tal güestia, xinun que yera 'l mesmu cura apaxiétchau de fantasme que taba fechu cadermu per la cauxa de qu'al blicar el ciarru de la lloxa del indianu llancara un xofitu nel banduyu que le fexu morrer con lus estantinus na manu, glamiandu acaniláu por el dollor la gavita que naide l'apurrióu per mor de cuntar tóus que yera la güestia quien se queixaba. —Disdi aquel díe ya enxemás naide creyu n'aldina en mái güesties nin ánimes condenáes, que nun faíen oitra couxa namái, qu'afuinayes lus sous intexes pa fartar al cura, ya tou 'l enriestráu de xentes con sotana. TRADUCCIÓN.—Vivía en aquella aldeina un cura que era al parecer un santín del cielo, aunque más tarde se descubrió que nada más que era el mismo demonio, que con su inteligencia les ordeñaba a las gentes de aquella encantadora aldea, todos cuantos dineros agenciaran, entre todos los vecinos entre el dinero que le deban por las misas y las generosas limosnas que los ofrecían a los santos y santina del lugar, proporcionaban al cura todo cuanto el condenado necesitaba para vivir lo mismo que un príncipe, que con su inteligencia había logrado el practicar su vicio de borrachín y disfrutar placenterosamente del amor, con su joven y hermosa ama, que todos los vecinos consideraban como su hermana, por lo que había dicho el cura cuando la trajo a la aldea. Pero fue precisamente el ama cuando el cura se murió la que descubrió lo que cada día amanecido el cura hacía, que no era otra cosa, que el embrujarlos a todos lo mismo que ella embrujada estaba, haciéndoles creer que todas aquellas formas y maneras que él tenía cuando les predicaba, dentro de sus sulfurantes y alucinantes misterios, eran el fruto de la divina gracia que le daban los santos, las güestias y apagüestias, y todo el sinfín de divinidades que poblaban los santos lugares donde se asienta el Reino del Hacedor. —Por aquellos tiempos llega la aldea un indiano hijo de ella, que después de vivir muchos años en las américas, regresaba con su cartera llena de dineros, que lo hicieron al cura con grande prisa buscar la forma de esquilarle parte de ellos. Así fue que comenzó sermoneándole, hablándole de las cosas y misterios divinos, por las que sus fenecidos padres con él se ponían en contacto, no dejaran de sufriendo hacer tales cosas, mientras que alguien no les ofreciera montones de misas y cantidades de limosnas a la santa y santinos de la aldea. Pero el indiano que según parecía le tenía mucho más apego a sus dineros que a todas las divinidades que hablaba por cura, no estaba predispuesto a entregarle aquel ladronzuelo sus dineros, por esto tomó por cuento todo cuanto decía el cura, y hasta se reía por lo bajo de sus vecinos y tontas creencias, lo mismo que de aquel cura predicador, que según su parecer era mucho más listo e inteligente de todos cuantos él había escuchado y visto en las américas, que también tenían la costumbre siempre atemorizando a las gentes con cosas divinas, de robarles el dinero lo mismo que el cura de su aldea pretendía. —Así estaban las cosas cuando el cura comenzó a rondar todas las noches la casa del indiano, vestido como los fantasmas, en el parejo que hacía sonar cadenas y cencerros, y de vez en cuando decía con voz de ultratumba cosas que el indiano tenía que hacer, sino quería que al diablo y las güestias de sus padres que pidiéndole estaban, le enloqueciesen de miedo por no creer en las cosas santas y sagradas del Hacedor. —El indiano que aunque se hacía el listo, en su pensamiento las fuerzas y creencias de su ancestro lo dominaban, y aconsejado por sus vecinos que de continuo le hablaban, que las ánimas que rondaban su casa no eran otras que las de sus padres y por otro lado también le decían, que para que quería su riqueza sino podía gozarlas con felicidad y sosiego, así pues, todos le suplicaban que hiciera lo que la apagüestia le ordenaba. —Creyendo o no creyendo el caso fue que el indiano comenzó a dar ricas limosnas a los santos y la santina de la aldea hasta que una noche sintieron a la güestia con grande sufrimiento quejarse, pronunciando unos alaridos tan llenos de dolor que todas las gentes de la embrujadora aldeina rezaban en el silencio atemorizante de sus casas, porque el santo del Hacedor remediara el grande sufrimiento de aquella alma en pena. —Cuando llegó el amanecer del día, los vecinos de la embrujadora aldeina, vieron que la güestia en la que ellos creían no era tal ánima, sino que era el propio cura vestido de fantasma, que se encontraba muerto, por la causa de que al saltar la cerca del huerto del indiano, se habla clavado una aguzante estaca en la barriga, que le hizo morir con las tripas en la mano, pidiendo acolmillado por el dolor la ayuda que nadie le dio, por mor de pensar todos que era la güestia quien se quejaba. —Desde aquél día ya jamás nadie creyó en la aldea ni en güestias ni en ánimas condenadas que no hacían otra cosa nada más, que atemorizarles con un temor divinizante para robarles sus menguados intereses, con los que se hartaban los curas y todo el rosario de gentes con sotana.Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana > güestia
-
42 one
1. noun1) (the number or figure 1: One and one is two (1 + 1 = 2).) uno2) (the age of 1: Babies start to talk at one.) un año
2. pronoun1) (a single person or thing: She's the one I like the best; I'll buy the red one.)2) (anyone; any person: One can see the city from here.)
3. adjective1) (1 in number: one person; He took one book.) un2) (aged 1: The baby will be one tomorrow.) de un año3) (of the same opinion etc: We are one in our love of freedom.) unidos•- one-- oneself
- one-night stand
- one-off
- one-parent family
- one-sided
- one-way
- one-year-old
4. adjective((of a person, animal or thing) that is one year old.) de un año- all one- be one up on a person
- be one up on
- not be oneself
- one and all
- one another
- one by one
- one or two
one1 adj1. unwhy don't we go out together one day soon? ¿por qué no salimos juntos un día de estos?2. único3. mismoone2 num unoone, two, three uno, dos, tresone3 pron1. uno2.which one? ¿cuál?this one / that one éste / ése3. el quetr[wʌn]1 (stating number) un, una2 (unspecified, a certain) un, una, algún,-una3 (only, single) único,-a4 (same) mismo,-a5 (with names) un,-a tal1 (thing) uno,-a■ a red one uno,-a rojo,-a■ this one éste,-a■ that one ése,-a, aquél,-la■ which one? ¿cuál?■ the small one el pequeño, la pequeña■ the other one el otro, la otra2 (drink) una copa3 (person) el, la4 (any person, you) uno, una1 (number) uno\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLall in one de una (sola) piezaa one un caso■ you are a one! ¡eres un caso!a right one un,-a idiotaas one / as one man como un solo hombre, todos a la vezat one with en armonía conin one (combined, together) a la vez, todo en uno 2 (in only one attempt) de una vez, de un golpe 3 (in one mouthful) de un tragoneither one thing nor the other ni carne ni pescadoone after another / one after the other uno,-a detrás de otro,-aone and all todos,-as, todo el mundoone another el uno al otroone at a time de uno en unoone by one de uno,-a en uno,-a, uno,-a tras otro,-ato be one to... ser dado,-a a..., ser de los/las que...■ I'm not one to gossip no me gusta chismorrear, no soy de las que chismorreanone ['wʌn] adjhe only wants one apple: sólo quiere una manzanahe arrived early one morning: llegó temprano una mañanathey're all members of one team: todos son miembros del mismo equipoone and the same thing: la misma cosa4) some: alguno, alguna; un, unaI'll see you again one day: algún día te veré otra vezat one time or another: en una u otra ocasiónone n1) : uno m (número)from day one: desde el primer momentothe one (girl) on the right: la de la derechahe has the one but needs the other: tiene uno pero necesita el otroone pron1) : uno, unaone of his friends: una de sus amigasone never knows: uno nunca sabe, nunca se sabeto cut one's finger: cortarse el dedo2)one and all : todos, todo el mundo3)one another : el uno al otro, sethey loved one another: se amaban4)that one : aquél, aquella5)which one? : ¿cuál?adj.• igual adj.• solo, -a adj.• un tal adj.• uno, -a adj.• único, -a adj.art.• un art.• una art.n.• uno s.m.pron.• alguno pron.• la una (hora) pron.• uno pron.
I wʌn1)a) ( number) uno mhas anybody got five ones? — ¿alguien tiene cinco billetes de un dólar (or un peso etc)?
to be at one with somebody/something — estar* en paz or en armonía con alguien/algo; see also four I
b) ( elliptical use)it was interesting in more ways than one — fue interesante en más de un sentido/en muchos sentidos
I only want the one — sólo quiero uno/una
did you see many cows? - one or two — ¿viste muchas vacas? - alguna que otra
2) (in phrases)as one: they rose as one se pusieron de pie todos a la vez or como un solo hombre; for one por lo pronto; who's going? - well, I am for one ¿quién va? - yo, por lo pronto; in one: it's a TV and a video in one es televisión y vídeo a la vez or todo en uno; one by one — uno a uno, uno por uno
II
1)a) ( stating number) un, unaone button/pear — un botón/una pera
one thousand, three hundred — mil trescientos
b) (certain, particular)one boy was tall, the other short — uno de los niños era alto, el otro era bajo
2)a) ( single)the one and only Frank Sinatra — el incomparable or inimitable Frank Sinatra
my one and only coat is at the cleaners — el único abrigo que tengo or mi único abrigo está en la tintorería
b) ( same) mismo, mismawe drank out of the one glass cup — bebimos del mismo vaso/de la misma taza
3) ( unspecified) un, una4) ( with names)in the name of one John Smith/Sarah Brown — a nombre de un tal John Smith/una tal Sarah Brown
III
1) ( thing)this one — éste/ésta
that one — ése/ésa
which one? — ¿cuál?
the one on the right/left — el/la de la derecha/izquierda
the ones on the table — los/las que están en la mesa
the blue ones — los/las azules
I want the big one — quiero el/la grande
it's my last one — es el último/la última que me queda
he's had one too many — ha bebido de más, ha bebido más de la cuenta
have you heard the one about... ? — ¿has oído el chiste de... ?
he ate all the apples one after another o the other — se comió todas las manzanas, una detrás de otra
2) ( person)the one on the right's my cousin — el/la de la derecha es mi primo/prima
he's a sly one, that Jack Tibbs — es un zorro ese Jack Tibbs
I'm not one to gossip, but... — no me gustan los chismes pero...
one after another o the other — uno tras otro or detrás de otro
IV
pronoun uno, unaone simply never knows — realmente nunca se sabe or uno nunca sabe
[wʌn]one another — each other, each II 2)
1. ADJ1) (=number) un/una; (before sing noun) un•
the last but one — el penúltimo/la penúltima•
one or two people — algunas personas•
that's one way of doing it — esa es una forma or una de las maneras de hacerlo2) (indefinite) un/una, ciertoone day — un día, cierto día
3) (=sole) único•
no one man could do it — ningún hombre podría hacerlo por sí solo•
the one and only difficulty — la única dificultad4) (=same) mismo•
it's all one — es lo mismoit's all one to me — me da igual, me da lo mismo
5) (=united)•
they all shouted as one — todos gritaron a una•
to become one — casarse•
to be one with sth — formar un conjunto con algo2.N (=figure) uno m•
to be at one (with sb) — estar completamente de acuerdo (con algn)to be at one with o.s. — estar en paz consigo mismo
•
to go one better than sb — tomar la ventaja or la delantera a algn•
she's cook and housekeeper in one — es a la vez cocinera y ama de llavesyou've got it in one! * — ¡y que lo digas! *
•
to be one up — (Sport etc) llevar un punto/gol etc de ventajafast I, 1., 1), quick 1., 3), road 1., 2)that puts us one up — (Sport etc) eso nos da un punto/gol etc de ventaja
3. PRON1) (indefinite) uno/unahave you got one? — ¿tienes uno?
his message is one of pessimism — su mensaje es pesimista, el suyo es un mensaje pesimista
•
one after the other — uno tras otro•
one and all — todos sin excepción, todo el mundo•
one by one — uno tras otro, uno a uno•
I for one am not going — yo, por mi parte, no voy•
not one — ni uno•
one of them — uno de elloshe's one of the group — es del grupo, forma parte del grupo
•
the one..., the other... — uno..., el otro...price of one — precio m de la unidad
2) (specific)this one — este/esta
that one — ese/esa, aquel/aquella
which one do you want? — ¿cuál quieres?
who wants these red ones? — ¿quién quiere estos colorados?
In the past the standard spelling for [este/esta], [ese/esa] and [aquel/aquella] as pronouns was with an accent ([éste/ésta],[ése/ésa] and [aquél/aquélla]). Nowadays the [Real Academia Española] advises that the accented forms are only required where there might otherwise be confusion with the adjectives ([este/esta], [ese/esa] and [aquel/aquella]).what about this little one? — ¿y este pequeñito or (esp LAm) chiquito?
3) (relative)the one who, the one that — el/la que
the ones who, the ones that — los/las que
4) (=person)•
you are a one! — ¡qué cosas dices/haces!•
our dear ones — nuestros seres queridos•
the Evil One — el demonio•
you're a fine one! * — ¡menuda pieza estás tú hecho! *•
he's one for the ladies — tiene éxito con las mujeres•
the little ones — los pequeños, los chiquillos•
never a one — ni uno siquiera•
he is not one to protest — no es de los que protestan5)• one another, they kissed one another — se besaron (el uno al otro)
do you see one another much? — ¿se ven mucho?
6) (impers) uno/una* * *
I [wʌn]1)a) ( number) uno mhas anybody got five ones? — ¿alguien tiene cinco billetes de un dólar (or un peso etc)?
to be at one with somebody/something — estar* en paz or en armonía con alguien/algo; see also four I
b) ( elliptical use)it was interesting in more ways than one — fue interesante en más de un sentido/en muchos sentidos
I only want the one — sólo quiero uno/una
did you see many cows? - one or two — ¿viste muchas vacas? - alguna que otra
2) (in phrases)as one: they rose as one se pusieron de pie todos a la vez or como un solo hombre; for one por lo pronto; who's going? - well, I am for one ¿quién va? - yo, por lo pronto; in one: it's a TV and a video in one es televisión y vídeo a la vez or todo en uno; one by one — uno a uno, uno por uno
II
1)a) ( stating number) un, unaone button/pear — un botón/una pera
one thousand, three hundred — mil trescientos
b) (certain, particular)one boy was tall, the other short — uno de los niños era alto, el otro era bajo
2)a) ( single)the one and only Frank Sinatra — el incomparable or inimitable Frank Sinatra
my one and only coat is at the cleaners — el único abrigo que tengo or mi único abrigo está en la tintorería
b) ( same) mismo, mismawe drank out of the one glass cup — bebimos del mismo vaso/de la misma taza
3) ( unspecified) un, una4) ( with names)in the name of one John Smith/Sarah Brown — a nombre de un tal John Smith/una tal Sarah Brown
III
1) ( thing)this one — éste/ésta
that one — ése/ésa
which one? — ¿cuál?
the one on the right/left — el/la de la derecha/izquierda
the ones on the table — los/las que están en la mesa
the blue ones — los/las azules
I want the big one — quiero el/la grande
it's my last one — es el último/la última que me queda
he's had one too many — ha bebido de más, ha bebido más de la cuenta
have you heard the one about... ? — ¿has oído el chiste de... ?
he ate all the apples one after another o the other — se comió todas las manzanas, una detrás de otra
2) ( person)the one on the right's my cousin — el/la de la derecha es mi primo/prima
he's a sly one, that Jack Tibbs — es un zorro ese Jack Tibbs
I'm not one to gossip, but... — no me gustan los chismes pero...
one after another o the other — uno tras otro or detrás de otro
IV
pronoun uno, unaone simply never knows — realmente nunca se sabe or uno nunca sabe
one another — each other, each II 2)
-
43 BE
'bi: ɡi:( abbreviation) (Bachelor of Engineering; first degree in Engineering.) licenciatura en Ingenieríabe vb1. serwhat time is it? It's 3 o'clock ¿qué hora es? Son las treswho is it? It's me ¿quién es? Soy yo2. estarhow are you? I'm fine ¿cómo estás? estoy bienwhere is Pauline? ¿dónde está Pauline?how far is it? ¿a qué distancia está?what day is it today? ¿qué día es hoy? / ¿a qué día estamos?3. tenerhow old are you? I'm 16 ¿cuántos años tienes? tengo 16 años4. costar / valer / serhow much is it? ¿cuánto cuesta? / ¿cuánto vale? / ¿cuánto es?the tickets are £15 each las entradas valen 15 libras cada una5. hacer6. haberhow many children are there? ¿cuántos niños hay?Se usa también para construir el tiempo verbal llamado present continuous que indica una acción que está pasando en estos momentoswhat are you doing? ¿qué estás haciendo? / ¿qué haces?look, it's snowing mira, está nevando
be sustantivo femenino: name of the letter b, often called be largaor grande to distinguish it from v 'be' also found in these entries: Spanish: A - abasto - abate - abismo - abotargarse - abreviar - abrirse - absoluta - absoluto - abultar - abundar - aburrir - aburrirse - acabose - acariciar - acaso - acertar - achantarse - acometer - acostada - acostado - acostumbrar - acostumbrada - acostumbrado - acreditar - activa - activo - adelantar - adelantarse - adentro - adivinarse - admirarse - adolecer - aferrarse - afianzarse - aficionada - aficionado - afligirse - agonizar - agotarse - agradecer - agua - ahogarse - ahora - aire - ajo - ala - alarmarse - alcanzar - alegrarse English: aback - abate - about - absent - accordance - account for - accountable - accustom - acquaint - action - addicted - address - adequate - adjust - admit - affiliated - afford - afraid - agenda - agree - agreement - ahead - air - airsick - alert - alive - alone - along - aloof - alphabetically - always - am - ambition - amenable - amusing - anathema - annoyance - anomaly - anxious - apologetic - appal - appall - are - arm - around - arrears - as - ashamed - aspire - assertbetr[biː]intransitive verb (pres 1ª pers am, 2ª pers sing y todas del pl are, 3ª pers sing is; pt 1ª y 3ª pers sing was, 2ª pers sing y todas del pl; pp been)2 (essential quality) ser3 (nationality) ser4 (occupation) ser5 (origin) ser6 (ownership) ser7 (authorship) ser8 (composition) ser9 (use) ser10 (location) estar11 (temporary state) estar■ how are you? ¿cómo estás?12 (age) tener13 (price) costar, valer■ a single ticket is £9.50 un billete de ida cuesta £9.5014 tener■ he's hot/cold tiene calor/frío■ we're hungry/thirsty tenemos hambre/sed1 (passive) ser■ she was arrested at the border fue detenida en la frontera, la detuvieron en la frontera■ he's hated by everybody es odiado por todos, todos lo odian■ he was discharged fue dado de alta, lo dieron de alta■ the house has been sold la casa ha sido vendida, la casa se ha vendido, han vendido la casa■ thirty children were injured treinta niños fueron heridos, treinta niños resultaron heridos■ the two areas of the town are divided by a wall las dos zonas de la ciudad están divididas por un muro1 (obligation) deber, tener que1 (future)phrase there is / there are1 hay■ is there much traffic ¿hay mucho tráfico?1 había■ were there many people? ¿había mucha gente?1 habrá1 habría■ if Mike came, there would be ten of us si viniera Mike, seríamos diez\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLto be about to «+ inf» estar para + inf, estar a punto de + infto be or not to be ser o no serbe ['bi:] v, was ['wəz, 'wɑz] ; were ['wər] ; been ['bɪn] ; being ; am ['æm] ; is ['ɪz] ; are ['ɑr] viJosé is a doctor: José es doctorI'm Ana's sister: soy la hermana de Anathe tree is tall: el árbol es altoyou're silly!: ¡eres tonto!she's from Managua: es de Managuait's mine: es míomy mother is at home: mi madre está en casathe cups are on the table: las tazas están en la mesato be or not to be: ser, o no serI think, therefore I am: pienso, luego existohow are you?: ¿cómo estás?I'm cold: tengo fríoshe's 10 years old: tiene 10 añosthey're both sick: están enfermos los dosbe v impersit's eight o'clock: son las ochoit's Friday: hoy es viernesit's sunny: hace solit's very dark outside: está bien oscuro afuerabe v auxwhat are you doing? -I'm working: ¿qué haces? -estoy trabajandoit was finished yesterday: fue acabado ayer, se acabó ayerit was cooked in the oven: se cocinó en el hornocan she be trusted?: ¿se puede confiar en ella?you are to stay here: debes quedarte aquíhe was to come yesterday: se esperaba que viniese ayerbev.(§ p.,p.p.: was, were, been) = estar v.(§pres: estoy, estás...) pret: estuv-•)• ser v.(§pres: soy, eres, es, somos, sois, son) subj: se-imp: er-fu-•)biːˌ weak form bi
1.
2)a) (followed by an adjective)she's French/intelligent — es francesa/inteligente
he's worried/furious — está preocupado/furioso
he's blind — es or (Esp tb) está ciego
have you never had gazpacho? it's delicious! — ¿nunca has comido gazpacho? es delicioso!
the gazpacho is delicious, did you make it yourself? — el gazpacho está delicioso ¿lo hiciste tú?
she was very rude to me — estuvo or fue muy grosera conmigo
Tony is married/divorced/single — Tony está or (esp AmL) es casado/divorciado/soltero
to be married to somebody — estar* casado con alguien
3)a) (followed by a noun) ser*who was Prime Minister at the time? — ¿quién era Primer Ministro en ese momento?
it's me/Daniel — soy yo/es Daniel
if I were you, I'd stay — yo que tú or yo en tu lugar me quedaría
b) ( play the role of) hacer* de4)how are you? — ¿cómo estás?
I'm much better — estoy or me encuentro mucho mejor
she's pregnant/tired — está embarazada/cansada
I'm cold/hot/hungry/thirsty/sleepy — tengo frío/calor/hambre/sed/sueño
b) ( talking about age) tener*how old are you? — ¿cuántos años tienes?
he's a lot older/younger — es mucho mayor/menor
c) (giving cost, measurement, weight)how much is that? - that'll be $15, please — ¿cuánto es? - (son) 15 dólares, por favor
they are $15 each — cuestan or valen 15 dólares cada una
how tall/heavy is he? — ¿cuánto mide/pesa?
5)a) (exist, live)I think, therefore I am — pienso, luego existo
to let something/somebody be — dejar tranquilo or en paz algo/a alguien
b) ( in expressions of time)don't be too long — no tardes mucho, no (te) demores mucho (esp AmL)
I'm drying my hair, I won't be long — me estoy secando el pelo, enseguida estoy
how long will dinner be? — ¿cuánto falta para la cena?
c) ( take place) ser*6) (be situated, present) estar*where is the library? — ¿dónde está or queda la biblioteca?
where are you? — ¿dónde estás?
what's in that box? — ¿qué hay en esa caja?
who's in the movie? — ¿quién actúa or trabaja en la película?
how long are you in Chicago (for)? — (colloq) ¿cuánto (tiempo) te vas a quedar en Chicago ?
7) (only in perfect tenses) ( visit) estar*have you been to the exhibition yet? — ¿ya has estado en or has ido a la exposición?
2.
v impers1)a) (talking about physical conditions, circumstances)it's sunny/cold/hot — hace sol/frío/calor
it's so noisy/quiet in here! — qué ruido/silencio hay aquí!
I have enough problems as it is, without you... — yo ya tengo suficientes problemas sin que tú encima...
b) ( in expressions of time) ser*hi, Joe, it's been a long time — qué tal, Joe, tanto tiempo (sin verte)
c) ( talking about distance) estar*it's 500 miles from here to Detroit — Detroit queda or está a 500 millas de aquí
2)a) (introducing person, object) ser*it was me who told them — fui yo quien se lo dije or dijo, fui yo el que se lo dije or dijo
b) (in conditional use) ser*if it hadn't been o had it not been for Juan, we would have been killed — si no hubiera sido por Juan or de no ser por Juan, nos habríamos matado
3.
v aux1) to be -inga) ( used to describe action in progress) estar* + gerwhat was I saying? — ¿qué estaba diciendo?
she was leaving when... — se iba cuando...
how long have you been waiting? — ¿cuánto (tiempo) hace que esperas?, ¿cuánto (tiempo) llevas esperando?
b) ( with future reference)he is o will be arriving tomorrow — llega mañana
when are you seeing her? — ¿cuándo la vas a ver or la verás?
2) (in the passive voice) ser* [The passive voice, however, is less common in Spanish than it is in English]it was built in 1903 — fue construido en 1903, se construyó en 1903, lo construyeron en 1903
she was told that... — le dijeron or se le dijo que...
it is known that... — se sabe que...
3) to be to + infa) ( with future reference)if a solution is to be found... — si se quiere encontrar or si se ha de encontrar una solución...
b) ( expressing possibility)what are we to do? — ¿qué podemos hacer?
c) ( expressing obligation) deber* + inf, tener* que + inf, haber* de + inftell her she's to stay here — dile que debe quedarse or tiene que quedarse aquí, dile que se quede aquí
am I to understand that... ? — ¿debo entender que... ?
4) ( in hypotheses)what would happen if she were o was to die? — ¿qué pasaría si ella muriera?
5)she's right, isn't she? — tiene razón, ¿no? or ¿verdad? or ¿no es cierto?
so that's what you think, is it? — de manera que eso es lo que piensas
are you disappointed? - yes, I am/no, I'm not — ¿estás desilusionado? - sí (, lo estoy)/no (, no lo estoy)
she was told the news, and so was he/but I wasn't — a ella le dieron la noticia, y también a él/pero a mí no
I'm surprised, are/aren't you? — estoy sorprendido, ¿y tú?/¿tú no?
N ABBR(Econ) = bill of exchange L/C* * *[biːˌ] weak form [bi]
1.
2)a) (followed by an adjective)she's French/intelligent — es francesa/inteligente
he's worried/furious — está preocupado/furioso
he's blind — es or (Esp tb) está ciego
have you never had gazpacho? it's delicious! — ¿nunca has comido gazpacho? es delicioso!
the gazpacho is delicious, did you make it yourself? — el gazpacho está delicioso ¿lo hiciste tú?
she was very rude to me — estuvo or fue muy grosera conmigo
Tony is married/divorced/single — Tony está or (esp AmL) es casado/divorciado/soltero
to be married to somebody — estar* casado con alguien
3)a) (followed by a noun) ser*who was Prime Minister at the time? — ¿quién era Primer Ministro en ese momento?
it's me/Daniel — soy yo/es Daniel
if I were you, I'd stay — yo que tú or yo en tu lugar me quedaría
b) ( play the role of) hacer* de4)how are you? — ¿cómo estás?
I'm much better — estoy or me encuentro mucho mejor
she's pregnant/tired — está embarazada/cansada
I'm cold/hot/hungry/thirsty/sleepy — tengo frío/calor/hambre/sed/sueño
b) ( talking about age) tener*how old are you? — ¿cuántos años tienes?
he's a lot older/younger — es mucho mayor/menor
c) (giving cost, measurement, weight)how much is that? - that'll be $15, please — ¿cuánto es? - (son) 15 dólares, por favor
they are $15 each — cuestan or valen 15 dólares cada una
how tall/heavy is he? — ¿cuánto mide/pesa?
5)a) (exist, live)I think, therefore I am — pienso, luego existo
to let something/somebody be — dejar tranquilo or en paz algo/a alguien
b) ( in expressions of time)don't be too long — no tardes mucho, no (te) demores mucho (esp AmL)
I'm drying my hair, I won't be long — me estoy secando el pelo, enseguida estoy
how long will dinner be? — ¿cuánto falta para la cena?
c) ( take place) ser*6) (be situated, present) estar*where is the library? — ¿dónde está or queda la biblioteca?
where are you? — ¿dónde estás?
what's in that box? — ¿qué hay en esa caja?
who's in the movie? — ¿quién actúa or trabaja en la película?
how long are you in Chicago (for)? — (colloq) ¿cuánto (tiempo) te vas a quedar en Chicago ?
7) (only in perfect tenses) ( visit) estar*have you been to the exhibition yet? — ¿ya has estado en or has ido a la exposición?
2.
v impers1)a) (talking about physical conditions, circumstances)it's sunny/cold/hot — hace sol/frío/calor
it's so noisy/quiet in here! — qué ruido/silencio hay aquí!
I have enough problems as it is, without you... — yo ya tengo suficientes problemas sin que tú encima...
b) ( in expressions of time) ser*hi, Joe, it's been a long time — qué tal, Joe, tanto tiempo (sin verte)
c) ( talking about distance) estar*it's 500 miles from here to Detroit — Detroit queda or está a 500 millas de aquí
2)a) (introducing person, object) ser*it was me who told them — fui yo quien se lo dije or dijo, fui yo el que se lo dije or dijo
b) (in conditional use) ser*if it hadn't been o had it not been for Juan, we would have been killed — si no hubiera sido por Juan or de no ser por Juan, nos habríamos matado
3.
v aux1) to be -inga) ( used to describe action in progress) estar* + gerwhat was I saying? — ¿qué estaba diciendo?
she was leaving when... — se iba cuando...
how long have you been waiting? — ¿cuánto (tiempo) hace que esperas?, ¿cuánto (tiempo) llevas esperando?
b) ( with future reference)he is o will be arriving tomorrow — llega mañana
when are you seeing her? — ¿cuándo la vas a ver or la verás?
2) (in the passive voice) ser* [The passive voice, however, is less common in Spanish than it is in English]it was built in 1903 — fue construido en 1903, se construyó en 1903, lo construyeron en 1903
she was told that... — le dijeron or se le dijo que...
it is known that... — se sabe que...
3) to be to + infa) ( with future reference)if a solution is to be found... — si se quiere encontrar or si se ha de encontrar una solución...
b) ( expressing possibility)what are we to do? — ¿qué podemos hacer?
c) ( expressing obligation) deber* + inf, tener* que + inf, haber* de + inftell her she's to stay here — dile que debe quedarse or tiene que quedarse aquí, dile que se quede aquí
am I to understand that... ? — ¿debo entender que... ?
4) ( in hypotheses)what would happen if she were o was to die? — ¿qué pasaría si ella muriera?
5)she's right, isn't she? — tiene razón, ¿no? or ¿verdad? or ¿no es cierto?
so that's what you think, is it? — de manera que eso es lo que piensas
are you disappointed? - yes, I am/no, I'm not — ¿estás desilusionado? - sí (, lo estoy)/no (, no lo estoy)
she was told the news, and so was he/but I wasn't — a ella le dieron la noticia, y también a él/pero a mí no
I'm surprised, are/aren't you? — estoy sorprendido, ¿y tú?/¿tú no?
-
44 that
1. ðæt plural - those; adjective(used to indicate a person, thing etc spoken of before, not close to the speaker, already known to the speaker and listener etc: Don't take this book - take that one; At that time, I was living in Italy; When are you going to return those books?) ese, esa, esos, esas; aquel, aquella, aquellos, aquellas
2. pronoun(used to indicate a thing etc, or (in plural or with the verb be) person or people, spoken of before, not close to the speaker, already known to the speaker and listener etc: What is that you've got in your hand?; Who is that?; That is the Prime Minister; Those present at the concert included the composer and his wife.) ese, esa, esos, esas; aquel, aquella, aquellos, aquellas
3. ðət, ðæt relative pronoun(used to refer to a person, thing etc mentioned in a preceding clause in order to distinguish it from others: Where is the parcel that arrived this morning?; Who is the man (that) you were talking to?)
4. ðət, ðæt conjunction1) ((often omitted) used to report what has been said etc or to introduce other clauses giving facts, reasons, results etc: I know (that) you didn't do it; I was surprised (that) he had gone.) que2) (used to introduce expressions of sorrow, wishes etc: That I should be accused of murder!; Oh, that I were with her now!) y pensar que; ojalá
5.
adverb(so; to such an extent: I didn't realize she was that ill.) tan- that's that
that1 adj ese / aquelwho lives in that house? ¿quién vive en esa casa?did you bring that book? ¿has traído aquel libro?what are those boys doing? ¿qué están haciendo aquellos chicos?that2 adv tanthat3 conj quethat4 pron1. ése / aquél2. esotr[ðæt ʊnstressed ðət]1 ese, esa (remote) aquel, aquella■ how much is that dress? ¿cuánto vale ese vestido?■ what was that noise? ¿qué ha sido ese ruido?■ have you got that record I lent you? ¿tienes aquel disco que te dejé?■ who's that? ¿quién es ése/ésa?■ this is mine, that is yours éste es mío, aquél es tuyo2 (indefinite) eso; (remote) aquello■ what's that? ¿qué es eso?■ where did you get that? ¿dónde has comprado eso?3 (relative) que4 (with preposition) que, el/la que, el/la cual1 que2 ¡ojalá!1 familiar tan, tanto,-a, tantos,-as\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLand all that y todo esolike that así, de aquella manerathat is to say es decirthat's life así es la vidathat's more like it ¡ahora!, ¡así me gusta!that's right así esthat's that ya está, se acabówho's that? (on 'phone) ¿quién es?, ¿quién eres?it's not that expensive: no es tan caronot that much: no tantodo you see those children?: ¿ves a aquellos niños?that conj & pron: quehe said that he was afraid: dijo que tenía miedothe book that he wrote: el libro que escribió1) : ése, ésa, esothat's my father: ése es mi padrethose are the ones he likes: ésos son los que le gustanwhat's that?: ¿qué es eso?those are maples and these are elms: aquéllos son arces y éstos son olmosthat came to an end: aquello se acabóadj.• esa adj.• ese adj.adj.dem.• aquel adj.dem.adv.• como adv.• tan adv.conj.• ese conj.• para que conj.• que conj.pron.• aquello pron.• aquél pron.• el cual pron.• ese pron.• eso pron.• que pron.• quien pron.• tanto pron.pron.dem.neut.• aquello pron.dem.neut.
I ðæt1) (pl those) ( demonstrative) ése, ésa; (neuter) esothose — ésos, ésas; (to refer to something more distant, to the remote past) aquél, aquélla; (neuter) aquello
those — aquéllos, aquéllas [According to the Real Academia Española the accent can be omitted when there is no ambiguity]
what's that? — ¿qué es eso?
who's that over there? — quién es ése/ésa?
those are $20 and those over there $21.50 — ésos cuestan 20 dólares y aquéllos de allá 21,50
who's that, please? — ( on telephone) ¿con quién hablo, por favor?
that's impossible/wonderful! — es imposible/maravilloso!
is that so? — no me digas!, ¿ah, sí?
don't talk like that! — no hables así!, no digas eso!
eat it up now, that's a good girl! — vamos, cómetelo todo así me gusta!
come on, it's not as bad as all that — vamos, que no es para tanto
2) (in phrases)at that they all burst out laughing — al oír (or ver etc) eso, todos se echaron a reír
he has enormous power and wealth, but is still unhappy for all that — tiene mucho poder y muchas riquezas, pero aún así es infeliz
that is: we're all going, all the adults, that is vamos todos, es decir, todos los adultos; you're welcome to come along, that is, if you'd like to encantados de que vengas, siempre que quieras venir, claro; that's it!: that's it for today eso es todo por hoy; is that it? - no, there's another bag to come ¿ya está? - no, todavía falta otra bolsa; now lift your left arm: that's it! ahora levanta el brazo izquierdo eso es! or ahí está!; that's it: I've had enough! se acabó! ya no aguanto más!; that's that: you're not going and that's that! — no vas y no hay más que hablar or y se acabó
3) ðət, strong form ðæt ( relative) queit wasn't Helen (that) you saw — no fue a Helen a quien viste, no fue a Helen que viste (AmL)
II ðætthose — esos, esas; (to refer to something more distant, to the remote past) aquel, aquella
those — aquellos, aquellas
do you know that boy/girl? — ¿conoces a ese chico/esa chica?
I prefer that one — prefiero ése/ésa
III ðət, strong form ðætconjunction queshe said (that)... — dijo que...
it's not that I mind what he does but... — no es que me importe lo que hace, pero...
they died that others might live — (liter) murieron para que otros pudieran vivir
IV ðætadverb tanten thirty? that late already? — ¿las diez y media? ¿ya es tan tarde?
(strong form) [ðæt] (weak form) [ˌdǝt] (pl those) Those is treated as a separate entry.I'm not that interested, really — la verdad es que no me interesa tanto
1. DEMONSTRATIVE ADJECTIVE1) [+ objects/people]You can generally use ese etc when pointing to something near the person you are speaking to. Use aquel etc for something which is distant from both of you: (nearer) ese m, esa f ; (more remote) aquel m, aquella fthat car is much better value than that sports model at the end — ese coche está mejor de precio que aquel modelo deportivo que hay al final
that wretched dog! — ¡ese maldito perro!
In the past the standard spelling for [ese/esa] and [aquel/aquella] used as pronouns (as when they are used to translate [that one]) was with an accent ([ése/ésa] and [aquél/aquélla]). Nowadays the [Real Academia Española] advises that the accented forms are only required where there might otherwise be confusion with the adjectives [este/esta] and [aquel/aquella].what about that cheque? — ¿y el cheque ese?
there's little to choose between this model and that one — no hay mucho que elegir entre este modelo y aquel
2) [+ event, year, month]
Aquel is used to refer to a time in the distant past. Use if you mention a concrete date, month, year {etc">ese:do you remember that holiday we had in Holland? — ¿te acuerdas de aquellas vacaciones que pasamos en Holanda?
1992? I can't remember where we holidayed that year — ¿1992? no recuerdo dónde pasamos las vacaciones ese año
May? we can't come that month because we'll be moving house — ¿en mayo? no podemos venir ese mes porque nos estaremos mudando de casa
2.DEMONSTRATIVE PRONOUNThe pronoun that ( one) is translated by ese and aquel (masc), esa and aquella (fem) and eso and aquello (neuter). You can generally use ese etc when pointing to something near the person you are speaking to. Use aquel etc for something which is distant from both of you. Note that in the past the standard spelling for the masculine and feminine pronouns was with an accent (ése/ésa and aquél/aquélla). Nowadays the Real Academia Española advises that the accented forms are only required where there might otherwise be confusion with the adjectives ese/esa and aquel/aquella. Neuter pronouns never carry an accent. (nearer) ese m, esa f, ése m, ésa f, eso (neuter) ; (more remote) aquel(la) m / f, aquél(la) m / f, aquello (neuter)who's that? — ¿quién es ese?
what is that? — ¿qué es eso?, ¿eso qué es?
is that you, Paul? — ¿eres tú, Paul?
£5? it must have cost more than that — ¿5 libras? debe haber costado más (que eso)
that's true — eso es verdad, es cierto (esp LAm)
that's odd! — ¡qué raro!, ¡qué cosa más rara!
1988? that was the year you graduated, wasn't it? — ¿1988? ese fue el año en que acabaste la carrera, ¿no es así?
"will he come?" - "that he will!" — † -¿vendrá? -¡ya lo creo!
•
after that — después de eso•
bees and wasps and all that — abejas, avispas y cosas asíis that all? — ¿eso es todo?, ¿nada más?
•
and it was broken at that — y además estaba rotoI realized he meant to speak to me and at that I panicked — me di cuenta de que quería hablar conmigo y entonces me entró el pánico
•
what do you mean by that? — ¿qué quieres decir con eso?•
if it comes to that — en tal caso, si llegamos a eso•
it will cost 20 dollars, if that — costará 20 dólares, si es que llega•
that is — (=ie) es decir...•
that's it, we've finished — ya está, hemos terminadothat's it! she can find her own gardener! — ¡se acabó! ¡que se busque un jardinero por su cuenta!
•
that of — el/la de•
that is to say — es decir...•
why worry about that which may never happen? — frm ¿por qué preocuparse por aquello que or por lo que puede que nunca vaya a pasar?•
with that — con eso3. RELATIVE PRONOUNUnlike that, the Spanish relative cannot be omitted.1) quethe girl that he met on holiday and later married — la chica que conoció durante las vacaciones y con la que después se casó
If the that clause ends in a preposition, you can either translate that as que (usually preceded by the definite article) or as article + cual/cuales. Use the second option particularly in formal language or after long prepositions or prepositional phrases:fool that I am! — ¡tonto que soy!
the box that I put it in — la caja donde lo puse, la caja en la que or en la cual lo puse
4. ADVERB1) (=so) tanit's about that big — (with gesture) es más o menos así de grande
•
cheer up! it isn't that bad — ¡ánimo! ¡no es para tanto!•
that many frogs — tantas ranas•
that much money — tanto dinero2) * (=so very) tanit was that cold! — ¡hacía tanto frío!
5. CONJUNCTIONUnlike that, que cannot be omitted.1) after verb quehe said that... — dijo que...
he said that he was going to London and would be back in the evening — dijo que se iba a Londres y (que) volvería por la tarde
2) after nounTranslate as de que in phrases like the idea/belief/hope that:
•
any hope that they might have survived was fading — toda esperanza de que hubiesen sobrevivido se estaba desvaneciendo•
the idea that we can profit from their labour — la idea de que podemos aprovecharnos de su trabajo•
..., not that I want to, of course —..., no es que yo quiera, por supuestoIf the that clause is the subject of another verb it is usual to translate that as el que rather than que especially if it starts the sentence:•
oh that we could! — ¡ojalá pudiéramos!, ¡ojalá!In these cases the verb which follows will be in the subjunctive:that he did not know surprised me — (el) que no lo supiera me extrañó, me extrañó (el) que no lo supiera
wouldthat he should behave like this is incredible — (el) que se comporte así es increíble, es increíble que se comporte así
4) (=in order that) para que + subjunthose who fought and died that we might live — los que lucharon y murieron para que nosotros pudiésemos vivir
5)• in that — en el sentido de que
it's an attractive investment in that it is tax-free — es una inversión atractiva en el sentido de que está exenta de impuestos
* * *
I [ðæt]1) (pl those) ( demonstrative) ése, ésa; (neuter) esothose — ésos, ésas; (to refer to something more distant, to the remote past) aquél, aquélla; (neuter) aquello
those — aquéllos, aquéllas [According to the Real Academia Española the accent can be omitted when there is no ambiguity]
what's that? — ¿qué es eso?
who's that over there? — quién es ése/ésa?
those are $20 and those over there $21.50 — ésos cuestan 20 dólares y aquéllos de allá 21,50
who's that, please? — ( on telephone) ¿con quién hablo, por favor?
that's impossible/wonderful! — es imposible/maravilloso!
is that so? — no me digas!, ¿ah, sí?
don't talk like that! — no hables así!, no digas eso!
eat it up now, that's a good girl! — vamos, cómetelo todo así me gusta!
come on, it's not as bad as all that — vamos, que no es para tanto
2) (in phrases)at that they all burst out laughing — al oír (or ver etc) eso, todos se echaron a reír
he has enormous power and wealth, but is still unhappy for all that — tiene mucho poder y muchas riquezas, pero aún así es infeliz
that is: we're all going, all the adults, that is vamos todos, es decir, todos los adultos; you're welcome to come along, that is, if you'd like to encantados de que vengas, siempre que quieras venir, claro; that's it!: that's it for today eso es todo por hoy; is that it? - no, there's another bag to come ¿ya está? - no, todavía falta otra bolsa; now lift your left arm: that's it! ahora levanta el brazo izquierdo eso es! or ahí está!; that's it: I've had enough! se acabó! ya no aguanto más!; that's that: you're not going and that's that! — no vas y no hay más que hablar or y se acabó
3) [ðət], strong form [ðæt] ( relative) queit wasn't Helen (that) you saw — no fue a Helen a quien viste, no fue a Helen que viste (AmL)
II [ðæt]those — esos, esas; (to refer to something more distant, to the remote past) aquel, aquella
those — aquellos, aquellas
do you know that boy/girl? — ¿conoces a ese chico/esa chica?
I prefer that one — prefiero ése/ésa
III [ðət], strong form [ðæt]conjunction queshe said (that)... — dijo que...
it's not that I mind what he does but... — no es que me importe lo que hace, pero...
they died that others might live — (liter) murieron para que otros pudieran vivir
IV [ðæt]adverb tanten thirty? that late already? — ¿las diez y media? ¿ya es tan tarde?
I'm not that interested, really — la verdad es que no me interesa tanto
-
45 ARRALLAR ou ARRÁTCHAR
Arrátchar es limpiar el estiércol de los establos. Ejemplo: —Tenu qu' arrátchar la corte, pos ya finquen les vaques col chumbu nel treme del payar. (Tengo que limpiar la cuadra, porque ya tocan las vacas con el lomo en el piso del pajar). En casi todas las cuadras de aldea, y en todas las de las brañas de los prados, morteiras y puertos, el pajar está situado mismamente encima de la cuadra. Una corte sen payar, ye lu mesmu que una teixá sen llar. (Una cuadra sin pajar, es lo mismo que una casa sin lar). Una vez sucedió este caso en una aldea donde yo estuve trabajando y por ser curioso y creo que hasta simpático, se lo voy a contar a ustedes tal como ha sucedido. —Subían los vaqueirus todas las tardes como siempre solían hacerlo, en el tiempo de la xeronda (otoño) que fue cuando aconteció esta historia, digo que xubíen faer la braña a la cotchá d'Aciera. (Hacer el ordeño y todas las faenas que conciernen al ganado a la Collada de la aldea de Aciera). En esta aldea vivía una mozacona (mozona) solterona, roxa comu las panoyas, con bones ñalgues ya prefechu entamu, abondu dada nel faer favores a lus homes s'ístus chávanie la gavita nus sous trabayus, que yeren tous lus que se llelden na llabrancia, ya per istas gavitas que le faian echa añuedaba 'l cibiétchu conechus fatáus d'endeveces. (Rubia como las panojas, con buenas nalgas y soberanas tetas, muy dada en el hacer favores a los hombres, si éstos le ayudaban en sus trabajos, que eran todos los que se hacen en la labranza, y por estas ayudas que le hacían, ella efectuaba el amor con ellos cuantas veces fuera necesario. Aquella tarde de mucha borrina (niebla) subia Agapita camino de la Collá por el esborióuxu caleyón (resbaladizo camino) acompañada de Lluis el Meruéganu (pequeña fresa silvestre), que hablaban de la siguiente manera: —Güéi tenu abondu trabayu que faer na corte, pos disde que comencipióu la braña ista xeronda na Cochá, nun fexe namái que meter goxáes de fuéa debaxu les vaques sen arrátchar el cuchu d'anguna vez, axina ye, que tenu qu'entrar agabuxá na corte, perque fiéndexeme la mochera nus tremes del payar. ¡Nun t'apreucupes mútcher, pos se medexas añuedar el cibiétchu namái qu' acheguemus al cabanu, arrátchute you 'l cuchu nun rellámpagu! (Hoy tengo mucho trabajo que hacer en la cuadra, decía Agapita, pues desde que ha comenzado la braña este otoño en la Collada, no hice nada más que meter cestas de hoja debajo de las patas de las vacas, sin limpiar el estiércol ni una sola vez, así es que tengo que entrar agachada en la cuadra, por que ya tropieza mi cabeza en el piso del pajar). (¡No te preocupes mujer, le respondió Luis, pues si me dejas hacer el amor contigo nada más que lleguemos a la cabaña, yo limpio todo el estiércol de la cuadra rápidamente!). La Gapitona llancóu lus sous güérchus nuna miradiétcha melgueira d'enría de Chuis, ya díxole con fala moxetona: —Tenu d'estingarrame nel payar d'embaxu lus tous atabarius peru cundu m’arrátches les vaques, perque veute güéi'nfondigoná arganéu, ya se comencipiamus añuedar el cibiétchu endenantes diarrátchar la corte, atapecerá 'l díe ya entavía taremus engarapelláus ún d'enría 'l oitre. (La Agapita puso sus ojos con una dulce mirada encima del deseoso Luis y le dijo con mimosa voz: —Tengo de acostarme en el pajar debajo de tu bragueta, pero después que me limpies el estiércol de las vacas, porque te veo hoy muy deseoso, y si comenzamos hacer el amor antes de que me limpies la cuadra, oscurecerá el día y todavía estaremos abrazados uno encima del otro). Llegaron al fin a la cabaña de la Agapita, se quitó Luis con rapidez la chaqueta, se arremangó su camisa por encima de los codos, asió con decisión la pala de dientes, y dio comienzo su faena con la imaginación puesta en el placer que recibiría una vez que terminase el arduo trabajo que con tanto ahínco había comenzado. Pronto el sudor envolvió el vigoroso cuerpo de Luis que desaforadamente trabajaba sin tomarse el menor descanso, pero el abono que había dentro de la cuadra era tanto, que le costó casi dos horas de enconado esfuerzo en poder del todo sacarlo, y cuando al final tras la contentosa sonrisa de Agapita que en todo momento mirándole ladinamente le estuvo observando, el escuaxaringáu (deshecho) Luis terminó su faena, se encontraba tan sumamente cansado, que a la par que se limpiaba el abundante río de sudor que manaba de su frente, le dijo a la Agapita a la sazón que se sentaba en el pesebre al lado de ella: ¡Ahí mióu nena, tou esgoncionáu d'afechu, tenu 'l cumal tan endolloríu comu se m'apurrieren d'enría d'él un mamplenáu de galgazus, paime a mín, que nun arrátchaste ‘l cuchu d'ista corte, disde 'l díe que la fexu 'l defuntu tou pá! ¡Home Chuisín tantu non, qu’el anu paxáu arrátchoula Xuan el Chocaretu, ya según el miou paicer, nun quedóu tan escuaxaringotáu comu tou lu tás n’agora. Claru que nun tenía tantu ganáu comu niste anu! ¡Fae 'l favore Gapitina, nun hay namái qu'allancar lus güeyus nisi cucheráu que tá empericotáu metanes na corralá, pa ún dase cuenta que saquéi d'ista enllordiá corte, más d'una ucena de rincheirus querrus de cuchu. Asina ye que quedéi escosáu de llixas p'añuedar el cibiétchu, ya xúrute miou nena, que más que me lu diés la muyer más guapa del mundiu, ya se punxés ainda dellantre de mín clica p'arria toa éstingarraona fayendu espera paque you m'arreblagara d'enría d'echa, xúrete que nagua güéi le faeria! —Conistu queru falate, que vamus dexar pa mañan el añuedar el cibiétchu you ya tigu, perque n'agora nun se me xube la minga, pos tou escosáu de braven, que xebróuxeme del miou curpu, 'l arrátchate la tou entrochicá corte. ¡Atindeme bien Chuisin, el anu paxáu comu te dixe, arrátchome la corte 'l Chocaretu, que ye abundu más viétchu que lu yes tóu, ya cobróu pel mesmu preciu qu'axustéi coutigu, asina ye... que senún se te xube la minga you te la xubiréi se tóu quiés, perque se güéi nun añueés el cibiétchu coumigu, mañán nun te dexaréi faélu, a nun ser… que me llabres la tierrina del Alloral pa semala de pan, pos niste cortinal se nun se xemen lluéu les ergues, nun allumbren bona cebeira, per isu isti anu se l' Faidor me desa, tenu xemar abundu cedu, ya senún yes tóu 'l que s'acuétcha 'l rabeiru 'l llabiegu, farálu oitre home que tena lus coyones bétchaus, ya nun comu lus qu'al miou paicer pinguente a ti, que según collumbru tan más enxugáus que lus del miou pótchin, que namái ñacer esventronóilus el capaor paque nun ventiare trés les burres! (¡Ay mi niña, mi moza, mi amante, estoy molido por entero, tengo el espinazo tan sumamente dolorido, que tal parece que me hubiesen dado una paliza de estacazos, me parece a mi, que no has limpiado el estiércol de esta cuadra, desde el día que la ha hecho el difunto de tu padre!). ¡Hombre Luisín tanto tiempo no hace, que el año pasado me la limpió Juan el Cencerro, y según mi parecer no ha quedado tan desarticulado como tu lo estás ahora. Claro que no tenia tanto ganado como tengo este año! ¡Haz el favor Agapitina, no hace falta nada más que poner los ojos encima de esa pila de abono que está en medio de la corralada, para uno darse cuenta, de que he sacado de esta sucia cuadra, más de una docena de carros de el país llenos de estiércol. Así es, que he quedado falto de fuerzas para hacerte el amor, y te juro querida, que aunque el amor me diese la mujer más hermosa del mundo, y se pusiera ahí delante de mi, con las sayas levantadas y acostada, rogándome y haciendo espera para que yo me ajinetase encima de ella, júrote de nuevo, que hoy nada podría yo hacerle. Con esto te quiero decir, que vamos a dejar para mañana el hacernos el amor, porque ahora no se me alza la minga, porque me encuentro falto de fuerzas y bravura, que todas ellas se han marchado de mi cuerpo, por la culpa de limpiar el estiércol de tu sucia cuadra! ¡Escúchame bien Luisin, el año pasado como ya te he dicho, me ha limpiado la cuadra Juan el Cencerro, que es un hombre mucho más viejo que lo eres tu, y ha cobrado por el mismo precio que he ajustado contigo. Así que... si no se te levanta la minga, yo te la subiré si tu quieres, porque si hoy no haces el amor conmigo, mañana no te dejaré hacerlo, a no ser... que me ares la tierra del Laurel para sembrarla de trigo, pues en esta vega, sino se siembra temprano la simiente, no me dará buena cosecha. Pero este año si el Hacedor quiere tengo de sembrarla con bastante tiempo. Y si no eres tu el que se coja al mango del arado, seguro que lo ha de hacer otro hombre, que tenga los cojones más llenos, y no como los que a mi parecer te cuelgan a ti, que según parece, están más secos que los de mi pollino, que nada más nacer se los cortó el capador, para que no ventosase detrás de las burras!). Quedóse Luis durante unos momentos enmudecido mirando para la Agapita, sin encontrar palabras para revatirle el descomunal insulto que le había lanzado, pero tras este tiempo corto de mudez, volvióle de nuevo la palabra agolpada por la rabia, que su boca tatexante (tartamudeante), con encaloramiento enloquecido pronunciaba, a la par que se levantaba del asiento que ocupaba en el pesebre, y poseído de un arduo e instantáneo vigor, encorajinadamente le dijo: ¡Lu que vou llabrate n’agora mesmu ye ‘l tou alma, sou bruxona paraximesqueira de lus enfernus, el díe que tou má te pariú, la probetaya xeguru quei quedú l'entrana 'n fondigoná esbaniétchada, perque chevar endubiétcha una choba comu tou tantus mexes dientru del ventrón rucandoi 'l fégadu ya xorbietandoi la xangre, cuntu you, qu'ameruxaríala con más dollor, que si pariera un par d'ucenes de fíus, ya tous ñacieren con lu detrás pallantre! ¡Peru xúrate pe la má que me fexu, que de mín nun te vas reyir, perque n'agora mesmu vou llantate 'l cuchu oitra vez dientru la corte, pa que vaigues catar al Chocaretu ya te l'arrátche denuéu la corte, ya t'allante la mínga per tal trabayu, sou xabarceirona de lus magosteirus enfernus! (Lo que te voy arar ahora mismo a ti es tu alma, bruja y mala mujer de los infiernos, el día que tu madre te ha parido, Ia pobrecita seguro que le ha quedado su entraña en hondonada bien desbencijada, porque llevar enredada una loba como tu tantos meses dentro de su vientre, mordiéndole los hígados y bebiéndole la sangre, pienso yo, que se cubriría de más dolor, que si hubiese parido media docena de hijos, y todos naciesen con lo detrás para delante. Pero te juro por la madre que me ha parido, que de mí no te vas a reír porque ahora mismo voy a volver a meterte el estiércol dentro de la cuadra, para que luego vayas en busca del Cencerro y te limpie de nuevo la cuadra, y por hacer tal trabajo te haga el amor, maldita tratanta de los ardientes infiernos). Y sin mediar más palabras, armado Luis de nuevo con una fuerza y ardor superior al que empleara cuando comenzó a limpiar la cuadra, dispúsose a introducir todo el estiércol que habla sacado otra vez dentro de la cuadra, y fue entonces cuando la Agapita posesionada de una envenenadora rabia se puso delante de él, y arremangando las sayas hasta por encima del ombligo, enseñándole sus piernas y todo cuanto el Hacedor de mujer le había dado, escupiéndole a la cara le dijo: —Tóu nun yes home, nin yes prexona, nin yes nagua, perque you to' ufreciéndute tóu lu qu'axustante coumigu, axina ye, qu'aquinde te lu dóu, paque cobres per echu 'l trabayu que me fixiste, cuétchelu fasta que te fartes, ya deixame 'l cuchu nel chugar que tá, se quiés que tenamus la festa na paz. (Tu no eres hombre, ni persona, ni nada, porque yo te estoy ofreciendo todo cuanto has ajustado conmigo, así es, que aquí te lo doy, para que cobres por ello el trabajo que me has hecho, recoge cuanto quieras hasta que te hartes, y deja el estiércol en el lugar que está, si quieres que tengamos la fiesta en paz). Luis miró a la Agapita con asco, con desprecio, dentro de la endemoniada ira que no admitía más razón, que la que el propio ser de antemano ya se había industriado, por esto, asiendo con la pala una gran palada de estiércol, la lanzó con todas sus fuerzas entre las blancas y desnudas piernas de la Agapita, que le hizo perder el equilibrio y caerse cuan larga era en mitad de la cuadra, y aunque se incorporó con la rapidez de una felina fiera, no fue lo suficientemente ágil, para librarse de otras dos paletadas que desaforadamente le lanzaba el enardecido Luis, dentro del afán desmedido de concluir con prontitud lo que se había propuesto. Entafarnada (llena) de estiércol la Agapita, y acolmenadu su cerebro con tan macabras intenciones que de contentura le hacían sonreir al diablo, asió con celeridad un rátchun (rastrillo de madera) y dio tan grande mazazo encima de la cabeza del furuxu (furioso) Luis, que éste no pudo ver nada más que una procesión de estrellas que adormecían atropelladamente su cerebro. Al caerse en grotesca postura el desventurado Luis y manar de su cabeza un escandaloso reguero de sangre, detuviéronse los encendidos y asesinos ánimos de la Agapita, y en su lugar, alumbrose la humana condolencia, conducida por una pena que hasta el miedo la arrastraba, y navegante ya en el tenebroso suplicio de saberse dueña del delito que había cometido, sus ojos dieron comienzo a un caudaloso río de lágrimas, y de su garganta entrecortadas por los suspiros, brotaron estas lamentosas y condolientes palabras: ¡Ay má d’el miou alma, que fó lu que fixe, qu’achuquinéi ‘sti home. ¿Quéi cuntu a les xentes cundu tóes xunies sen faeme deximes queran confundime? (¡Ay madre del alma, que fue lo que hice, he matado a este hombre! ¿Qué les digo yo ahora a las gentes cuando todas unidas sin darme disculpas pretendan confundirme?). Y así por el estilo, con otros rosarios de afligidas penas y sonados suspiros, se condolía la Agapita, sin saber por el camino que había de ensenderarse, para que le proporcionara un alivio a sus desesperantes tristezas. Pero Luis no estaba muerto, ni tan siquiera gravemente herido, pues simplemente se había desmayado, y al tornar de nuevo la razón a sus sentidos, lo hacía quejándose lastimosamente, y fueron sus lamentos como calmantes milagrosos que llenaban de alegría a la desconsolada Agapita, que corriendo hacia él con loca contentura, se arrodilló a su lado para ayudarle, y plagados los dos de estiércol, lágrimas y sangre, la Agapita besaba una y otra vez la ensangrentada y estercolosa cara de Luis, a la par que le juraba que seria su amante cuantas veces él lo deseara, sin que jamás tuviese necesidad para conseguir sus amorosos favores, ni d'arrátchai les vaques, xegaretái la yerbe, llabrái lus erus, nin fatáus d'oitres couxes que le faíen lus homes, per el fogueiru melgueru qu'allumbraba la sou roxiquina clica.Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana > ARRALLAR ou ARRÁTCHAR
-
46 plenty
'plenti
1. pronoun1) (a sufficient amount; enough: I don't need any more books - I've got plenty; We've got plenty of time to get there.) bastante, suficiente2) (a large amount: He's got plenty of money.) en abundancia, un montón de, montones de
2. adjectiveThat's plenty, thank you!) suficiente- plentiful
plenty pron bastante / de sobradon't run, there's plenty of time no corras, hay tiempo de sobratr['plentɪ]1 abundancia1 mucho,-a, muchos,-as1 SMALLAMERICAN ENGLISH/SMALL familiar muy\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLin plenty en abundanciaplenty ['plɛnti] n: abundancia fplenty of time: tiempo de sobraplenty of visitors: muchos visitantesadj.• suficiente adj.adv.• bastante adv.• muy adv.n.• abundancia s.f.• cantidad suficiente s.f.• caudal s.m.• lleno s.m.• torrente s.m.
I 'plentimass noun abundancia f
II
1)a) (large, sufficient number) muchos, -chasb)plenty of — muchos, -chas
2)a) (large, sufficient quantity) mucho, -chathere was plenty to eat — había comida en abundancia, había mucha comida
$50 is plenty — 50 dólares es más que suficiente
b)plenty of — mucho, -cha
you'll need money and plenty of it — vas a necesitar dinero, y mucho
III
adverb (AmE colloq & dial) <worried/hungry/ugly> muy['plentɪ]1.N abundancia f2. PRON1) (=lots)that's plenty, thanks — ¡así basta, gracias!
she's got plenty to do — tiene muchas cosas que hacer, tiene un montón que hacer *
there are plenty like me — hay mucha gente or hay muchos como yo
2)plenty of — (=much, a good deal of) mucho(-a); (=many) muchos(-as)
we see plenty of Mum and Dad — vemos a mis padres con frecuencia, vemos mucho a mis padres
3.ADV(esp US) ** * *
I ['plenti]mass noun abundancia f
II
1)a) (large, sufficient number) muchos, -chasb)plenty of — muchos, -chas
2)a) (large, sufficient quantity) mucho, -chathere was plenty to eat — había comida en abundancia, había mucha comida
$50 is plenty — 50 dólares es más que suficiente
b)plenty of — mucho, -cha
you'll need money and plenty of it — vas a necesitar dinero, y mucho
III
adverb (AmE colloq & dial) <worried/hungry/ugly> muy -
47 wide
1. adjective1) (great in extent, especially from side to side: wide streets; Her eyes were wide with surprise.) ancho, grande2) (being a certain distance from one side to the other: This material is three metres wide; How wide is it?) de largo3) (great or large: He won by a wide margin.) amplio, extenso4) (covering a large and varied range of subjects etc: a wide experience of teaching.) variado, diverso
2. adverb(with a great distance from top to bottom or side to side: He opened his eyes wide.) completamente- widely- widen
- wideness
- width
- wide-ranging
- widespread
- give a wide berth to
- give a wide berth
- wide apart
- wide awake
- wide open
wide1 adj1. ancho2. ampliowide2 adv completamente / totalmentetr[waɪd]1 (broad) ancho,-a; (space, hole, gap) grande2 (having specified width) de ancho■ how wide is it? ¿cuánto hace de ancho?3 (large - area) amplio,-a, extenso,-a; (- knowledge, experience, repercussions) amplio,-a; (- coverage, range, support) extenso,-a4 (eyes, smile) abierto,-a5 (off target) desviado,-a1 (fully - gen) completamente■ wide awake completamente despierto,-a■ wide apart muy separados,-as■ open wide! said the dentist ¡abre bien la boca! dijo el dentista2 (off target) desviado\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLfrom far and wide de todas partesto be/fall wide of the mark no dar en el blanco, no acertarto give somebody/something a wide berth evitar a alguien/algoto go into something with one's eyes wide open saber muy bien dónde se está metiendo unowide open (to something) (exposed) completamente expuesto,-a (a algo)1) widely: por todas partesto travel far and wide: viajar por todas partes2) completely: completamente, totalmentewide open: abierto de par en par3)wide apart : muy separados1) vast: vasto, extensivoa wide area: una área extensiva2) : anchothree meters wide: tres metros de ancho3) broad: ancho, amplio5)wide of the mark : desviado, lejos del blancoadj.• ancho, -a adj.• anchuroso, -a adj.• campanudo, -a adj.• de ancho adj.• desenfadado, -a adj.• desparramado, -a adj.• extenso, -a adj.• muy abierto adj.adv.• lejos adv.
I waɪdadjective wider, widest1) ( in dimension) <river/feetousers> ancho; < gap> grande; <desert/ocean> vastoit's two meters wide — tiene or mide dos metros de ancho
2) (in extent, range) <experience/powers> amplio; < area> amplio, extenso3) ( off target) <ball/shot> desviadowide OF something — lejos de algo; mark I 4)
II
adverb wider, widest1) (completely, fully)her mouth gaped wide — se quedó boquiabierta or con la boca abierta
wide apart: with your feet wide apart con los pies bien or muy separados; wide awake: to be wide awake estar* completamente espabilado or despierto; open wide! abra bien la boca, abre grande (fam); wide open: you left the door wide open dejaste la puerta abierta de par en par; I'm going into this with my eyes wide open sé muy bien en qué me estoy metiendo; he's laid himself wide open to criticism él mismo se ha expuesto a que lo critiquen; the game is wide open — el partido no está definido
2) ( off target)[waɪd]1. ADJ(compar wider) (superl widest)1) [street, river, trousers] ancho; [area] extenso; [ocean, desert] vasto; [space, circle, valley] amplioit's ten centimetres wide — tiene diez centímetros de ancho or de anchura
a three-mile-wide crater — un cráter de tres millas de ancho or de anchura
how wide is it? — ¿cuánto tiene de ancho?, ¿qué anchura tiene?
- give sb a wide berth2) (=extensive) [support, variety] gran; [range, selection] amplioa wide choice of bulbs is available — hay una gran variedad de bulbos donde escoger, hay una gran variedad de bulbos disponible
3) (=large) [gap, differences] grande4) (=off target)his first shot was wide — (Ftbl) su primer tiro or chute pasó de largo; (Shooting) su primer disparo no dio en el blanco
- be wide of the marktheir accusations may not be so wide of the mark — puede que sus acusaciones no se encuentren tan lejos de la realidad
2. ADV1) (=fully)•
to be wide awake — (lit) estar completamente despiertowe'll have to be wide awake for this meeting — tendremos que estar con los ojos bien abiertos en esta reunión, tendremos que estar muy al tanto en esta reunión
with his eyes (open) wide or wide open — con los ojos muy abiertos
2) (=off target)the shot went wide — (Ftbl) el tiro or chute pasó de largo; (Shooting) el disparo no dio en el blanco
far 1., 1)Fleming shot wide — (Ftbl) Fleming realizó un disparo que pasó de largo a la portería
3.N (Cricket) pelota que el bateador no puede golpear porque la han lanzado muy lejos y que cuenta como una carrera para el equipo del bateador4.CPDwide area network N — red f de área amplia
* * *
I [waɪd]adjective wider, widest1) ( in dimension) <river/feet/trousers> ancho; < gap> grande; <desert/ocean> vastoit's two meters wide — tiene or mide dos metros de ancho
2) (in extent, range) <experience/powers> amplio; < area> amplio, extenso3) ( off target) <ball/shot> desviadowide OF something — lejos de algo; mark I 4)
II
adverb wider, widest1) (completely, fully)her mouth gaped wide — se quedó boquiabierta or con la boca abierta
wide apart: with your feet wide apart con los pies bien or muy separados; wide awake: to be wide awake estar* completamente espabilado or despierto; open wide! abra bien la boca, abre grande (fam); wide open: you left the door wide open dejaste la puerta abierta de par en par; I'm going into this with my eyes wide open sé muy bien en qué me estoy metiendo; he's laid himself wide open to criticism él mismo se ha expuesto a que lo critiquen; the game is wide open — el partido no está definido
2) ( off target) -
48 maereiru
Maereiru, maderero, persona que trabaja en la madera. Lo mismo fui maderero o serrador que viene a ser parecido. Empecé a trabajar cuando tenía doce o trece años, me recuerdo que me pagaban nueve pesetas diarias, disdi 'l albiar el díe fasta la sou tapecíe (desde que amanecía hasta que la noche llegaba), puedo asegurar que he tenido el mejor maestro xerrador d'Asturies, el más duro, el más repugnante, un hombre que durante el trabajo no hablaba nada más que de cuando se relacionara con él, no olvidare jamás que tanto a mí como a un hijo de él llamado Mual que componíamos el trío en el trabajo, nos trataba Nelín que era su padre, lo mismo que si fuésemos dos esclavos, muchas veces el condenado nus untaba 'l focicu conún faticáu d'ostiazus, ya nun yera desmediu cundu nus falagaba les mexiétches, pos apurríanus a entrambus cuaxi xempre lus mesmus ostiazus. (Nos azotaba el rostro con algunas tortas o castañazos, y no desacompasaba nunca cuando nos halagaba a ostiazos nuestras mejillas, pus nos daba casi siempre a los dos por igual los mismos tortazos). Mi vida durante varios años, hasta que me marché temporalmente de mi aldina deslizó trabajando siempre con este condenado paisano y con otros maderaros de la comarca, menos el mes de la yerbe, pues en este mes yo ganaba mucho más de yerbeiru en cualquier caseríu, que trabajando dos meses a la madera. Les voy a contar ahora un caso que nos sucedió a Muel y a mi, cuando ya éramos mozacones que ya cortexábamus. Sucedió un domingo que estábamos serrando madera en un castañéu de la nuexa aldina, seria como a las cinco de la tarde, y nosotros queríamos marchar para ir a cortejar a un pueblo de Quiros donde Muel y yo teníamos mozuca el caso fue que él nos dijo que nos dejaría marchar cuando entalleráramos una rolla que tenía un metro de batalla (grueso) en el serradero. Conformes nosotros entre los tres trabajamos en duro con palancas y tirones de arreventamiento, hasta que al fin conseguimos poner aquella enorme rolla de castaño de más de mil kilos de peso encima del aserradero lista para serrarla. Entonces él nos dijo que para cortejar no se necesitaba mucho tiempo si se sabía aprovechar, y que como todavía era céu, que íbamos a serrar un poco por la rolla, que era un trabajo que teníamos adelantado para mañana. Así pues que sin urniar pallabra (decir palabra) dimos comienzo a serrar por aquella rolla, él encima de ella y nosotros abajo y mientras que él desde arriba nos dominaba avasalladoramente y quizás riéndose para sus adentros, nosotros desde abajo muy silenciosamente a la par que trabajábamos en el durísimo trabajo de tirar por la sierra estábamos madurando la forma de deshacernos de él para poder marcharnos, porque por el sol, ya que reloj no teníamos, nos parecía que ya era. bastante tarde. Así pues, los tres estabamos unidos a la sierra, Muel y yo cogidos a la manilla de abajo y Nelín encima de la rolla asido a la manilla de arriba, cuando de golpe nosotros llancamus (plantamos) la sierra a enxecu (clavamos y ferramos de repente) a la par que tirábamos por ella con gran rapidez hacia detrás, con este movimiento rápido e inesperado, cogimos desprevenido a Nelín, que no le dio tiempo a esquivar el golpe que le venía encima, y la manilla de arriba a la cual él estaba asido no con mucha fuerza, le vino con duro golpe a machacar su frente y medio aturdido se desplomo desde lo alto de la rolla hasta el suelo del aserradero, y bien por casualidad o porque su gran agilidad lo buscara, cayo encima de su hijo Muel, al que asiendo con una mano con fuerza, con la otra de apoderó del moqueteiru (instrumento de madera para asegurar la cuña de la manilla inferior de la sierra, de casi un kilo de peso y unos treinta centímetros de largo) y con grande saña y fuerza comenzó a darle palos, y yo que sabía que pronto iba a recibir los mismos, xebreme fuyendu en aburiéxa galamiada del lleu d'echus (me marche huyendo a las carreras del lado de ellos), pero no llevaría andados unos metros cuando sentí en una pierna un golpetazo fuerte que no me privo de seguir corriendo pero cojeando lleno de dolor y con menos fuerza, ya que vi a Muel traspasarme como alma que lleva el diablo y sangrando por la cabeza. El caso fuera, que Nelín al ver como yo se le escapaba me lanzo el condenado moqueteiru con tal acierto y fuerza que me dejó algo cojo durante alguno días. Pero a pesar de estar los dos matauriáus (heridos), no dejamos de ir a cortejar, aunque teníamos que caminar más de diez kilómetros, y otros tantos de avenida, para después levantarnos antes de amanecen para serrar todo el día como esclavos de amo endemoniado.Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana > maereiru
-
49 matter
'mætə
1. noun1) (solids, liquids and/or gases in any form, from which everything physical is made: The entire universe is made up of different kinds of matter.) materia, sustancia2) (a subject or topic (of discussion etc): a private matter; money matters.) asunto, cuestión3) (pus: The wound was infected and full of matter.) pus
2. verb(to be important: That car matters a great deal to him; It doesn't matter.) importar- be the matter
- a matter of course
- a matter of opinion
- no matter
- no matter who
- what
- where
matter1 n1. problemawhat's the matter? ¿qué pasa? / ¿qué problema hay?2. asunto / cuestión3. materia / sustanciano matter... no importa...no matter what it costs no importa lo que cueste / cueste lo que cuestematter2 vb importartr['mætəSMALLr/SMALL]1 (affair, subject) asunto, cuestión nombre femenino2 (trouble, problem) problema nombre masculino■ what's the matter? ¿qué pasa?■ what's the matter with Susan? ¿qué le pasa a Susan?■ is anything the matter? ¿pasa algo?3 SMALLPHYSICS/SMALL (physical substance) materia, sustancia4 (type of substance, things of particular kind) materia1 (be important) importar (to, a)■ it doesn't matter no importa, es igual, da igual■ does it matter if you're late? ¿pasa algo si llegas tarde?■ it doesn't matter what you wear da igual lo que lleves, no importa lo que lleves■ his attitude doesn't exactly help matters su actitud no facilita las cosas, precisamente\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALL(as) a matter of course por normaas a matter of fact en realidad, de hechoas matters stand tal y como están las cosasfor that matter en realidadno matter no importa■ no matter who it is sea quién sea, quienquiera que seato be a matter of life or death ser cuestión de vida o muerteto be a matter of opinion ser discutibleto be no laughing matter no ser cosa de risa, no ser motivo de risa, no ser para reírseto be another matter ser otra cosato let the matter drop/rest dejarlo correrto make matters worse para colmo (de desgracias)to take matters into one's own hands tomarse la justicia por su manomatters arising asuntos nombre masculino plural variosthe matter in hand el asunto de que se tratamatter ['mæt̬ər] vi: importarit doesn't matter: no importamatter n1) question: asunto m, cuestión fa matter of taste: una cuestión de gusto2) substance: materia f, sustancia f3) matters nplcircumstances: situación f, cosas fplto make matters worse: para colmo de males4)to be the matter : pasarwhat's the matter?: ¿qué pasa?5)as a matter of fact : en efecto, en realidad6)for that matter : de hecho7)no matter how much : por mucho quen.• asunto s.m.• capítulo s.m.• cosa s.f.• cuestión s.f.• especie s.f.• hecho s.m.• materia s.f.• material s.m.• motivo s.m.• tema s.m.v.• importar v.
I 'mætər, 'mætə(r)1) ua) ( substance) (Phil, Phys) materia f, sustancia fc) ( subject matter) temática f, tema md) (written, printed material)printed matter — impresos mpl
reading matter — material m de lectura
2)a) (question, affair) asunto m, cuestión fthat's another o a different matter — eso es otra cosa, eso es diferente
as a matter of interest, what does he do for a living? — por pura curiosidad ¿en qué trabaja?
it's no laughing matter — no es motivo de risa, no es (como) para reírse
b) matters plmatters arising — asuntos mpl varios
c) ( approximate amount)a matter OF something — cuestión f or cosa f de algo
it was all over in a matter of seconds — todo acabó en cuestión or cosa de segundos
d) (in phrases)as a matter of fact: as a matter of fact, I've never been to Spain la verdad es que or en realidad nunca he estado en España; for that matter en realidad; no matter (as interj) no importa; (as conj): no matter how hard I try por mucho que me esfuerce; I want you back by 9 o'clock, no matter what — quiero que estés de vuelta a las nueve, pase lo que pase
3) (problem, trouble)what's the matter? — ¿qué pasa?
what's the matter with Jane/the typewriter? — ¿qué le pasa a Jane/a la máquina de escribir?
is anything the matter with Alice? — ¿le pasa algo a Alice?
II
intransitive verb importarit doesn't matter — no importa, da igual
['mætǝ(r)]to matter TO somebody: money is the only thing that matters to her/them — el dinero es lo único que le/les importa
1. N1) (=substance) materia f, sustancia f2) (Typ, Publishing) material madvertising matter — material m publicitario
3) (Med) (=pus) pus m, materia f4) (Literat) (=content) contenido m5) (=question, affair) asunto m, cuestión f•
that's quite another matter, that's another matter altogether — esa es otra cuestión, eso es totalmente distinto•
that's a very different matter — esa es otra cuestión, eso es totalmente distinto•
it's an easy matter to phone him — es cosa fácil llamarle•
as a matter of fact..., as a matter of fact I know her very well — de hecho or en realidad la conozco muy bienI don't like it, as a matter of fact I'm totally against it — no me gusta, de hecho estoy totalmente en contra
"don't tell me you like it?" - "as a matter of fact I do" — -no me digas que te gusta -pues sí, la verdad es que sí
•
for that matter — en realidad•
it is no great matter — es poca cosa, no importa•
in the matter of — en cuanto a, en lo que se refierelaughing 1., mince 2., 2)•
it's a serious matter — es cosa seria6) (=importance)no matter!, it makes no matter — frm ¡no importa!, ¡no le hace! (LAm)
•
no matter how you do it — no importa cómo lo hagasget one, no matter how — procura uno, del modo que sea
•
no matter what he says — diga lo que digawhat matter? — frm ¿qué importa?
•
no matter who goes — quienquiera que vaya7) (=difficulty, problem etc)what's the matter? — ¿qué pasa?, ¿qué hay?
what's the matter with you? — ¿qué te pasa?, ¿qué tienes?
what's the matter with Tony? — ¿qué le pasa a Tony?
something's the matter with the lights — algo les pasa a las luces, algo pasa con las luces
what's the matter with my hat? — ¿qué pasa con mi sombrero?
what's the matter with singing? — ¿por qué no se puede cantar?, ¿es que está prohibido cantar?
as if nothing were the matter — como si no hubiese pasado nada, como si tal cosa
8) matters (=things) situación fsing2.VI importardoes it matter to you if I go? — ¿te importa que yo vaya?
why should it matter to me? — ¿a mí qué me importa or qué más me da?
it doesn't matter — (unimportant) no importa; (no preference) (me) da igual or lo mismo
what does it matter? — ¿qué más da?, ¿y qué?
* * *
I ['mætər, 'mætə(r)]1) ua) ( substance) (Phil, Phys) materia f, sustancia fc) ( subject matter) temática f, tema md) (written, printed material)printed matter — impresos mpl
reading matter — material m de lectura
2)a) (question, affair) asunto m, cuestión fthat's another o a different matter — eso es otra cosa, eso es diferente
as a matter of interest, what does he do for a living? — por pura curiosidad ¿en qué trabaja?
it's no laughing matter — no es motivo de risa, no es (como) para reírse
b) matters plmatters arising — asuntos mpl varios
c) ( approximate amount)a matter OF something — cuestión f or cosa f de algo
it was all over in a matter of seconds — todo acabó en cuestión or cosa de segundos
d) (in phrases)as a matter of fact: as a matter of fact, I've never been to Spain la verdad es que or en realidad nunca he estado en España; for that matter en realidad; no matter (as interj) no importa; (as conj): no matter how hard I try por mucho que me esfuerce; I want you back by 9 o'clock, no matter what — quiero que estés de vuelta a las nueve, pase lo que pase
3) (problem, trouble)what's the matter? — ¿qué pasa?
what's the matter with Jane/the typewriter? — ¿qué le pasa a Jane/a la máquina de escribir?
is anything the matter with Alice? — ¿le pasa algo a Alice?
II
intransitive verb importarit doesn't matter — no importa, da igual
to matter TO somebody: money is the only thing that matters to her/them — el dinero es lo único que le/les importa
-
50 esfoyaza
Esfoyaza, así se llama cuando se quitan las hojas a las panojas del maíz. —L'esfuétcha comu tamén se noma, yera nus tempus d'endenantes lu mesmu d'emportante comu achuquinar el gochu, faer l'esbítcha de les castañes, coyer el pan, ou meter la yerbe, etc. Lus anus que s'encaldaben bones esfoyaces, taba la fame auxá cuaxi d'afechu de la teixá, perqu'el maíz nes mious embruxaores ya melgueirines aldines, yera entavía mái ventaxóusu qu'el mesmu pan de xucu. Con la roxiquina farina del maíz, se lleldaben les papes pela mañán ya pela nuetche, qu’enzuláes con lleiche callentri cabantes d'afoxinare, dexaben a les xentes fartuquines, rutiantes nél encaldar de fellicidá ya contentura. Con les rayaures de les papes que quedaben nus cacíus, faíanse bones llabaces pa lus gochus ou lus braquinus. Ya la borona ben fecha, pamindi entavía yera munchu mexor qu'el mesmu pan de la maxera. Yera xempre xegún el miou paicer el maíz nes mious aldines, tóu 'n faedorín qu'auxaba l´enfernal fame de lus xantiquinus y'ancestrales chares. —Güéi nel díe, ya nun se faen esfoyaces comu nus tempus d'endenantes, entoncienes les esfoyaces encaldábanse peles nuetches, una nuétche na teixá d'un veicín, noitra nuétche na del oitre, ya yeren aqueches veladiétches de trabayu d'esfueya, pequenines ya melgueires festiquines, ameruxáes de folixes allegróuxes, dou nel lleldar que s'esfoyaben les roxiquines ya bendites panoyines, les xentes de mious aldines hermenáes ya fellices, xonriyentes ya escosáes de tous lus prexuicius, perque yeren ñaturales ya ñobles, xenciétches ya lleldáes nus mesmus ancestrus ya raigonales costumes de la Nuexa Embruxaora Asturies, falules you nagora, qu'aqueches mious xentes amemplenáes d'allegría cuntábenxe cuintus ya faticáus de gavitus ya hestories, anxín comu llanzábense dangunes veices pucheigades que nun fórales m'enoxóuses. Ya tou ístu lu faíen ente 'l ruxir de les fués de les panoyes, metantu con bon entaine les esfoyaben. —Tóus en andecha de gavita faíamus acorralu 'l balagarín de panoyes, que díbamus esmexandu per él, coyendu les panoyes d'afechu, les que yeren bones p'enrriestrare dexabamos les fuechiquines ben roxuntáes, metantu que lus maizus rellucientes ya emporriques tal paicía que taben allumbrandu les fartures que diben faer rutiar. Ya les oitres panoyes que yeren más refugayes de fueyas ou de graniquinus, arrabucábanseles d'afechu toes les fuées, ya corvertíamus aqueches panoyes nes nomáes de rabucu. Lus panoyus verdis ya 'l metá 'l granare chabamuslus nun coiquín, pós yeren allimentariu pienxu pa les bétchaes, ou fasta lus mesmus gochus per échus allampiaben. Les fuées col tarucu tamén valíen p'enllestrar el ganáu, non pa lus bracus, pos ístus nuixes xentaba ben que lus mútcheren con les fuées de les panoyes xin ístes nun taben ben grebines ya enxútches, per mor que lus bonus gochus tenen el pelleyu mu finu ya llustróuxu, pos nun se pué ñegar, qu'abondus gochus son munchu mái ellegantis ya finus que mamplenáus de xentes. —Les sanes ya bones fueyes xin dalgún tarueyu chábense dientru les goxes, p’espós xubilas al xomeráu ya esparceyes paqu'enxugaren pos valíen pa faer lus xergones dou les xentes xurniaben mu callentines ya fellices toes les nuétches. Tou lu que dá 'l maíz ye de ben probechu, pos fasta les prietes barbes de les panoyes alcuérdume que ben fervíes allumbraben un caldu que yera millagróuxa melecina p'achuquinar les ameruxáes pioyeres que nus apaxiétchaben. —Nun morreran les costumes ancestrales de miou Melgueirina Tierrina, nin las mistificaran isti fatáu de llimiagus comu son lus dirixentes del conceyu bable, ya entavía falu pior de lus amigus del bable, pos istus plaxistas de pirrucus clicleirus, con la gavita que disdi xempre cuntarun de periodistes tan xilipoyas comu lu son échus, enxamás podrán enguedeyar a les intellixentes xentes de miou Asturies, manque fasta güéi nun demostraren lu contrariu. Peru aquindi tou you pa falar na defenxa de les ñaturales couxes de miou Tierrina, que nun son oitras qu'el nuexu "Ancestru". Ya you séi, que dalgún díe espiertaran xóvenes vallores eñamoráus de les "costumes tradicionales d'Asturies", que xabran lleldar toes les couxes per sou xeitu. TRADUCCIÓN.—El deshojar las hojas de las panojas era en los tiempos pasados tan importante en mis aldeas, como hacer la matanza del cerdo, esbítchar las castañas, recoger el trigo, meter la hierba en los pajares, etc. Los años que se hacían buenas esfoyazas, quiero decir que había grande cosecha de maíz, estaba el hambre espantada casi del todo de las casas. Porque el maíz en mis dulces encantadoras aldeinas, era todavía más importarte que el mismo pan de escanda. Con la rubia y fina harina de maíz, se hacían las papillas por la mañana y a la noche, que se comían con leche caliente que en el momento había sido ordeñada, y dejaban a las gentes hartas, eruptando de satisfechas, en el acaecer que sus vidas se deslizaban felices y contentas. —Con las fregaduras y restos que de las papillas que quedaban en los platos y demás recipientes, se hacían también buenas y nutritivas comidas para los cerdos. Y el pan de maíz bien hecho, era según mí parecer mucho mejor que el mismo pan de la artesa. También afirmo, y siempre según mi humilde parecer, que el maíz era en mis queridas aldeinas todo un pequeño dios, que no permitía que el hambre visitare sus muy Queridos y ancestrales hogares. —Hoy en día ya no se hacen las esfoyazas como en los tiempos pasados, entonces las esfoyazas se realizaban por las noches, una noche en la casa de un vecino, otra noche en la casa de otro, y eran aquellas encantadoras veladas del trabajo de la esfuétcha, pequeñas y dulces fiestiquinas, llenas de encantadoras alegrías, dónde en el hacer que se deshojaban las rubias y benditas panojinas, las gentes de mis aldeas hermanadas y felices, sonrientes y sin ningún perjuicio, porque eran naturales y nobles sencillas, y formadas en las mismas raíces y ancestros de Nuestra Embrujadora Asturias. Dígoles yo ahora que aquellas mis gentes llenas de una sana alegría, se contaban cuentos, historias y otras muchas cosas, así como de vez en cuando se lanzaban algunas sátiras que no les fueran muy enojosas, y todo esto lo hacían al son del ruido de las hojas de las mazorcas, mientras que con rapidez las deshojaban. —Todos en cuadrilla desinteresada hacíamos corro al montón de mazorcas, del que íbamos cogiendo sin escoger las panojas, las que eran buenas para enrestrarlas, les dejábamos las hojas bien juntas, mientras que los relucientes granos quedándose desnudos, tal parecía que nos estaban alumbrando las venideras harturas que nos iban hacer eruptar de satisfechos. —Y las otras mazorcas que eran más ruinas de hojas o de granos, les arrancábamos del todo todas sus hojas, y las convertíamos en las llamadas panojas de rabuco. Las pequeñas mazorcas verdes y a medio granar, las echábamos en un rincón o cesto, y servían como nutritivo pienso para las vacas paridas, y hasta los mismos cerdos por ellas se alegraban. Las hojas con su leño también se aprovechaban para mullir a los ganados, menos a los cerdos, pues estos no les sentaba bien que se les mullera con las hojas de las panojas si éstas no estaban bien secas, por causa de que los buenos cerdos, tienen el pellejo muy fino y lustroso, y no se puede negar que existen muchos cerdos, que son más elegantes y más finos, que muchas personas de las que yo conozco. —Las sanas y buenas hojas de las panojas que no tuviesen ningún pequeño leño se echaban dentro de unos grandes cestos, para después subirlas al desván, y esparcirlas para que se secasen bien, pues luego servían para hacer los jergones donde las gentes dormían y descansaban muy calentinas y felices. —Todo cuanto alumbra el maíz es de buen provecho, pues hasta las negras o rubias barbas de las panojas, me recuerdo que bien hervidas daban un caldo, que era milagrosa medicina para exterminar los infinitos piojos que nos arropaban. —No morirán las Ancestrales Costumbres de mi Querida Tierrina, ni podrán mistificarlas este conjunto de asquerosos babosos, como son los dirigentes del Conceyu Bable y todavía hablo peor de los Amigos del Bable, pues estos plagistas de perros falderos, tanto los unos como los otros, con la ayuda que desde sus comienzos les han prestado algunos periodistas y demás medios de comunicación, que apartando a unos pocos que si saben donde se encuentra la verdad, pero que nunca la han defendido, digo que toda esta camarilla de gilipollas, no podrán jamás equivocar ni menos enredar a las inteligentes gentes asturianas aunque hasta hoy no han demostrado lo contrario, yo sé que a no mucho tardar sabrán poner en el estercolero que les corresponde a todo este estiércol de payasos de noche oscura. —Y si esto no sucediese, aquí estoy yo para hablar en defensa de las naturales y ancestrales cosas de mi Tierrina, que no son otros hechos que nuestro más puro "Ancestro". Yo presiento que algún día, despertaran jóvenes valores, enamorados de las Hidalgas Costumbres y Tradiciones de Asturias, que sabrán hacer y poner todas las cosas de Nuestro Ancestro en el lugar que les corresponde.Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana > esfoyaza
-
51 so
səu
1. adverb1) ((used in several types of sentence to express degree) to this extent, or to such an extent: `The snake was about so long,' he said, holding his hands about a metre apart; Don't get so worried!; She was so pleased with his progress in school that she bought him a new bicycle; They couldn't all get into the room, there were so many of them; He departed without so much as (= without even) a goodbye; You've been so (= very) kind to me!; Thank you so much!) tan, tanto2) ((used to express manner) in this/that way: As you hope to be treated by others, so you must treat them; He likes everything to be (arranged) just so (= in one particular and precise way); It so happens that I have to go to an important meeting tonight.) así3) ((used in place of a word, phrase etc previously used, or something previously stated) as already indicated: `Are you really leaving your job?' `Yes, I've already told you / said so'; `Is she arriving tomorrow?' `Yes, I hope so'; If you haven't read the notice, please do so now; `Is that so (= true)?' `Yes, it's really so'; `Was your father angry?' `Yes, even more so than I was expecting - in fact, so much so that he refused to speak to me all day!) eso4) (in the same way; also: `I hope we'll meet again.' `So do I.'; She has a lot of money and so has her husband.) también5) ((used to express agreement or confirmation) indeed: `You said you were going shopping today.' `So I did, but I've changed my mind.'; `You'll need this book tomorrow, won't you?' `So I will.') así es, en efecto
2. conjunction((and) therefore: John had a bad cold, so I took him to the doctor; `So you think you'd like this job, then?' `Yes.'; And so they got married and lived happily ever after.) así que, por lo tanto, de manera que- so-so
- and so on/forth
- or so
- so as to
- so far
- so good
- so that
- so to say/speak
so1 adv1. tan2. asíLook, that's Bill So it is mira, allí está Bill Así es3. que sí / que no4. tambiénI went, and so did Pete yo fui, y Pete tambiénso long! ¡hasta luego!so2 conj así queyou broke it, so you have to pay for it lo has roto tú, así que tendrás que pagarloso we're not going on holiday? ¿así que no nos vamos de vacaciones?so what? ¿y qué?
Multiple Entries: SO so
so 1 m fam pey ¡so burro!, you great oaf!
so 2 prep (bajo) under
so pena de, under penalty of
so pretexto/color de, under the guise of 'so' also found in these entries: Spanish: abalanzarse - abarcar - abotargada - abotargado - abur - acalorarse - agujetas - ahí - ahora - alma - amabilidad - amable - aquello - así - atonía - aun - avisar - bala - balbucear - bondad - cabezota - casualidad - celebrar - cerrarse - comecome - como - compensar - con - conque - cortante - creer - decir - decoración - deformación - dejarse - delito - denominada - denominado - desairar - disponer - dosificar - embalarse - embrutecerse - emoción - empañar - encoger - escacharrar - escrupulosa - escrupuloso - esperar English: afraid - allowance - aloud - and - anything - as - ask back - attain - awkward - be - believe - better - blunder - bored - bull - bumpy - busy - calculating - careless - change over - cheap - cheese off - clingy - come round - conceited - condescending - congenial - courteous - critical - damn - do - domineering - dreary - enunciate - even - far - fix - flag - forecast - forgetful - forth - forward - glaringly - gratifying - grieve - grouchy - grunt - gullible - gulp - happensotr[səʊ]1 (therefore) así que, por lo tanto, de manera que■ she was tired, so she went to bed estaba cansada, así que se fue a la cama2 (to express purpose) para, para que1 (introductory) así que, pues, bueno■ so I made a mistake! what about it? ¡pues me he equivocado! ¿y qué?■ so, what now? bueno, ¿ahora qué?2 (very - before adj or adv) tan; (- before noun or with verb) tanto,-a■ don't drive so fast no vayas tan rápido, no corras tanto3 (unspecified number or amount, limit) tanto,-a■ it'll take a month or so tardará un mes más o menos, tardará un mes o así■ why don't you say that you earn so much? ¿por qué no dices que ganas tanto?■ so much noise/food tanto ruido/tanta comida■ so many boys/girls tantos niños/tantas niñas4 (thus, in this way) así, de esta manera, de este modo■ cut the fish, like so corta el pescado así■ of all the stupid people I know, no-one is more so than you de todas las personas estúpidas que conozco, no hay ninguna como tú5 (to avoid repetition) que sí■ I think/hope so creo/espero que sí■ if so en este caso, de ser así6 (to express agreement, also) también■ so am I/so do I/so can I/so have I yo también1 (factual, true) así\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLand so on (and so forth) y así sucesivamente, etcéterajust so / exactly so perfecto, en ordenso be it así seaso long! ¡hasta luego!, ¡hasta pronto!■ so much for new technology! ¡vaya nueva tecnología!■ so much for your advice! ¡vaya consejo que me diste!so there! ¡ea!, ¡para que sepas!so what? ¿y qué?so ['so:] advdo you think so?: ¿tú crees?so it would seem: eso pareceI told her so: se lo dijehe's ready, or so he says: según dice, está listoit so happened that...: resultó que...do it like so: hazlo asíso be it: así sea2) also: tambiénso do I: yo también3) thus: así, de esta manera4) : tanhe'd never been so happy: nunca había estado tan contento5) consequently: por lo tantoso conj1) therefore: así que3)so what? : ¿y qué?soadv.• así adv.• por consiguiente adv.• por tanto adv.• tal adv.• también adv.• tan adv.• tanto adv.conj.• así que conj.interj.• îverdad... interj.
I səʊ1)a) ( very) (before adj and adv) tan; (with verb) tantob) ( as much as that) (before adj and adv) tan; (with verb) tantowhy are you so stubborn? — ¿por qué eres tan terco?
not so... as: we've never been so busy as we are now nunca hemos estado tan ocupados como ahora; it's not so much a hobby as an obsession — no es tanto un hobby como una obsesión
2)a) (up to a certain point, limit)we can admit just so many and no more — sólo podemos dejar entrar a equis cantidad de gente y no más
b) ( unspecified amount)c) ( the amount indicated)d)so... (that) — tan... que
he was so rude (that) she slapped him — fue tan grosero, que le dio una bofetada
he so hated the job, he left — odiaba tanto el trabajo, que lo dejó
so... as to + inf: I'm not so stupid as to believe him no soy tan tonta como para creerle; would you be so kind as to explain this to me? — (frml) ¿tendría la gentileza de explicarme esto?
4)a) (thus, in this way)the street was so named because... — se le puso ese nombre a la calle porque...
if you feel so inclined — si tienes ganas, si te apetece (esp Esp)
hold the bat like so — agarra el bate así or de esta manera
b) ( as stated) asíthat is so — (frml) así es
not so — no es cierto, no es así
if so, they're lying — si es así or de ser así, están mintiendo
c) ( as desired)d)and so on o and so forth — etcétera
5)a) (replacing clause, phrase, word)he thinks she's gifted and I think so too — él cree que tiene talento y yo también or y yo opino lo mismo
is he coming tomorrow? - it seems so — ¿viene mañana? - así or eso parece
will he be pleased? - I expect so — ¿estará contento? - me imagino que sí
I got a bit dirty - so I see — me ensucié un poco - sí, ya veo
I told you so — ¿no te lo dije?
is she interested? - very much so — ¿le interesa? - sí, y mucho
b) ( contradicting) (used esp by children)6) (with v aux)a) (also, equally)b) ( indeed)you promised - so I did! — lo prometiste - es verdad! or tienes razón!
7)a) ( indicating pause or transition) buenoso here we are again — bueno, aquí estamos otra vez
b) ( introducing new topic)so what's new with you? — y ¿qué hay or qué cuentas de nuevo?
c) (querying, eliciting information)so now what do we do? — ¿y ahora qué hacemos?
d) (summarizing, concluding) así quee) ( expressing surprised reaction) así que, conqueso that's what he's after! — así que or conque eso es lo que quiere!
f) ( challenging)but she's not a Catholic - so? — pero no es católica - ¿y qué (hay)?
so what? — ¿y qué?
II
a)so (that): she said it slowly, so (that) we'd all understand lo dijo despacio, para que or de manera que todos entendiéramos; she said it slowly, so (that) we all understood lo dijo despacio, así que or de manera que todos entendimos; not so (as) you'd notice (colloq): has he cleaned in here? - not so as you'd notice — ¿ha limpiado aquí? - pues si ha limpiado, no lo parece
b)so as to + inf — para + inf
2) (therefore, consequently) así que, de manera quehe wasn't at home, so I called again — no estaba en casa, así que or de manera que volví a llamar más tarde
III
I [sǝʊ]1. ADV1) (=to such an extent)a) (with adj/adv) tanit is so big that... — es tan grande que...
I wish you weren't so clumsy — ¡ojalá no fueras tan patoso!
it was so heavy! — ¡pesaba tanto!
"how's your father?" - "not so good" — -¿cómo está tu padre? -no muy bien
•
it's about so high/long — es más o menos así de alto/largo•
she's not so clever as him — no es tan lista como élhe's not so silly as to do that — no es bastante tonto para hacer eso, no es tan tonto como para hacer eso
•
so many — tantos/as•
so much — tanto/athank you so much — muchísimas gracias, muy agradecido
kind, sure etc•
it's not so very difficult — no es tan difícilb) (with vb) tantohe who so loved Spain — liter él que amó tanto a España
2) (=thus, in this way, likewise) así, de esta manera, de este modoso it was that... — así fue que..., de esta manera or de este modo fue como...
we so arranged things that... — lo arreglamos de modo que...
so it is!, so it does! — ¡es verdad!, ¡es cierto!, ¡correcto!
is that so? — ¿de veras?
isn't that so? — ¿no es así?
•
so be it — así sea•
and he did so — y lo hizo•
do so then! — ¡hazlo, pues!•
I expect so — supongo que sí, a lo mejor•
and so forth — y así sucesivamente, etcétera•
it so happens that... — resulta que..., el caso es que...•
I hope so — eso espero yo, espero que sí•
how so? — ¿cómo es eso?•
if so — en este caso, en cuyo caso•
just so! — ¡eso!, ¡eso es!•
you do it like so * — se hace así, se hace de esta manera•
only more so — pero en mayor grado•
so much so that... — hasta tal punto or grado que..., tanto es así que...•
not so! — ¡nada de eso!•
and so on — y así sucesivamente, etcétera•
so saying he walked away — dicho eso, se marchó•
I think so — creo que síI thought so — me lo figuraba or suponía
•
I told you so — ya te lo dije•
why so? — ¿por qué?, ¿cómo?3) (=also)•
he's wrong and so are you — se equivocan tanto usted como él•
so do I — (y) yo también"I work a lot" - "so do I" — -trabajo mucho -(y) yo también
"I love horses" - "so do I" — -me encantan los caballos -a mí también
•
"I've been waiting for ages!" - "so have we" — -¡llevo esperando un siglo! -(y) nosotros también•
so would I — yo también4) (phrases)•
so long! * — ¡adiós!, ¡hasta luego!•
so much the better/worse — tanto mejor/peorshe didn't so much as send me a birthday card — no me mandó ni una tarjeta siquiera para mi cumpleaños
she gave me back the book without so much as an apology — me devolvió el libro sin pedirme siquiera una disculpa
so much for her promises! — ¡eso valen sus promesas!
•
ten or so — unos diez, diez más o menosten or so people — unas diez personas, diez personas o así or más o menos
at five o'clock or so — a las cinco o así or o por ahí or más o menos
2. CONJ1) (expressing purpose) parahe took her upstairs so they wouldn't be overheard — la subió al piso de arriba para que nadie los oyera
•
so as to do sth — para hacer algo, a fin de hacer algowe hurried so as not to be late — nos dimos prisa para no llegar tarde or a fin de no llegar tarde
I bought it so that you should see it — lo compré para que or a fin de que lo vieras
2) (expressing result) así que, de manera quehe hadn't studied, so he found the exam difficult — no había estudiado, así que or de manera que el examen le resultó difícil
•
it rained and so we could not go out — llovió, así que no pudimos salir, llovió y no pudimos salir•
so that — de modo que, de manera quehe stood so that he faced west — se puso de tal modo que or de manera que miraba al oeste, se puso mirando al oeste
3) (=therefore) así quethe shop was closed, so I went home — la tienda estaba cerrada, así que me fui a casa
so you see... — por lo cual, entenderás...
4) (in questions, exclamations) entonces, así queso you're Spanish? — entonces or así que ¿eres español?
so? * — ¿y?, ¿y qué?
•
so that's the reason! — ¡por eso es!•
so there you are! — ¡ahí estás!
II
[sǝʊ]N (Mus) = soh* * *
I [səʊ]1)a) ( very) (before adj and adv) tan; (with verb) tantob) ( as much as that) (before adj and adv) tan; (with verb) tantowhy are you so stubborn? — ¿por qué eres tan terco?
not so... as: we've never been so busy as we are now nunca hemos estado tan ocupados como ahora; it's not so much a hobby as an obsession — no es tanto un hobby como una obsesión
2)a) (up to a certain point, limit)we can admit just so many and no more — sólo podemos dejar entrar a equis cantidad de gente y no más
b) ( unspecified amount)c) ( the amount indicated)d)so... (that) — tan... que
he was so rude (that) she slapped him — fue tan grosero, que le dio una bofetada
he so hated the job, he left — odiaba tanto el trabajo, que lo dejó
so... as to + inf: I'm not so stupid as to believe him no soy tan tonta como para creerle; would you be so kind as to explain this to me? — (frml) ¿tendría la gentileza de explicarme esto?
4)a) (thus, in this way)the street was so named because... — se le puso ese nombre a la calle porque...
if you feel so inclined — si tienes ganas, si te apetece (esp Esp)
hold the bat like so — agarra el bate así or de esta manera
b) ( as stated) asíthat is so — (frml) así es
not so — no es cierto, no es así
if so, they're lying — si es así or de ser así, están mintiendo
c) ( as desired)d)and so on o and so forth — etcétera
5)a) (replacing clause, phrase, word)he thinks she's gifted and I think so too — él cree que tiene talento y yo también or y yo opino lo mismo
is he coming tomorrow? - it seems so — ¿viene mañana? - así or eso parece
will he be pleased? - I expect so — ¿estará contento? - me imagino que sí
I got a bit dirty - so I see — me ensucié un poco - sí, ya veo
I told you so — ¿no te lo dije?
is she interested? - very much so — ¿le interesa? - sí, y mucho
b) ( contradicting) (used esp by children)6) (with v aux)a) (also, equally)b) ( indeed)you promised - so I did! — lo prometiste - es verdad! or tienes razón!
7)a) ( indicating pause or transition) buenoso here we are again — bueno, aquí estamos otra vez
b) ( introducing new topic)so what's new with you? — y ¿qué hay or qué cuentas de nuevo?
c) (querying, eliciting information)so now what do we do? — ¿y ahora qué hacemos?
d) (summarizing, concluding) así quee) ( expressing surprised reaction) así que, conqueso that's what he's after! — así que or conque eso es lo que quiere!
f) ( challenging)but she's not a Catholic - so? — pero no es católica - ¿y qué (hay)?
so what? — ¿y qué?
II
a)so (that): she said it slowly, so (that) we'd all understand lo dijo despacio, para que or de manera que todos entendiéramos; she said it slowly, so (that) we all understood lo dijo despacio, así que or de manera que todos entendimos; not so (as) you'd notice (colloq): has he cleaned in here? - not so as you'd notice — ¿ha limpiado aquí? - pues si ha limpiado, no lo parece
b)so as to + inf — para + inf
2) (therefore, consequently) así que, de manera quehe wasn't at home, so I called again — no estaba en casa, así que or de manera que volví a llamar más tarde
III
-
52 grow
ɡrəupast tense - grew; verb1) ((of plants) to develop: Carrots grow well in this soil.) crecer2) (to become bigger, longer etc: My hair has grown too long; Our friendship grew as time went on.) crecer3) (to cause or allow to grow: He has grown a beard.) dejarse4) ((with into) to change into, in becoming mature: Your daughter has grown into a beautiful woman.) hacerse, convertirse en5) (to become: It's growing dark.) hacerse•- grower- grown
- growth
- grown-up
- grown-up
- grow on
- grow up
grow vb1. crecer2. cultivar3. dejar crecertr[grəʊ]1 (gen) crecer■ hasn't your hair grown! ¡cómo te ha crecido el pelo!2 (increase, expand - quantity, population) aumentar; (city, company, money) crecer3 (become) hacerse, volverse■ it grew dark oscureció, anocheció, se hizo de noche4 (begin gradually) llegar a1 (crop, plant, flower) cultivar2 (beard etc) dejarse (crecer); (hair, nails) dejarse crecer\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLmoney doesn't grow on trees el dinero no cae del cielo1) : crecerpalm trees grow on the islands: las palmas crecen en las islasmy hair grows very fast: mi pelo crece muy rápido2) develop, mature: desarrollarse, madurar3) increase: crecer, aumentar4) become: hacerse, volverse, ponerseshe was growing angry: se estaba poniendo furiosato grow dark: oscurecerse5)to grow up : hacerse mayorgrow up!: ¡no seas niño!grow vt1) cultivate, raise: cultivar2) : dejar crecerto grow one's hair: dejarse crecer el pelov.(§ p.,p.p.: grew, grown) = acrecentar v.• brotar v.• crecer v.• criar v.• cultivar v.• desarrollarse v.• medrar v.• producir v.(§pres: produzco, produces...) pret: produj-•)grəʊ
1.
1) ( get bigger) \<\<plant/person\>\> crecer*; ( develop emotionally) madurar; (expand, increase) \<\<city/company\>\> crecer*; \<\<quantity/population/membership\>\> aumentar; \<\<suspicion/influence\>\> crecer*, aumentarhow you've grown! — qué grande estás!, cómo has crecido!
the economy is growing again — la economía vuelve a experimentar un período de crecimiento or expansión
to grow in popularity — crecer* or aumentar en popularidad
2)a) ( become)to grow careless — volverse* descuidado
to grow dark — oscurecerse*; ( at dusk) oscurecer*, anochecer*
to grow old — envejecer*, volverse* viejo
b) ( get)to grow to + INF: she grew to love him llegó a quererlo, se fue enamorando de él; she'd grown to expect that of him — se había acostumbrado a esperar eso de él
2.
vta) ( cultivate) \<\<flowers/plants/crops\>\> cultivarb)to grow a beard/mustache — dejarse (crecer) la barba/el bigote
Phrasal Verbs:- grow on- grow out- grow up[ɡrǝʊ] (pt grew) (pp grown)1. VI1) [plant, hair, person, animal] crecerhow you've grown! — ¡cómo has crecido!
she's letting her hair grow — se está dejando crecer el pelo, se está dejando el pelo largo
that plant does not grow in England — esa planta no crece or no se da en Inglaterra
will it grow here? — ¿se puede cultivar aquí?
to grow to or into manhood — llegar a la edad adulta
2) (=increase) (in number, amount) aumentarthe number of unemployed has grown by more than 10,000 — el número de parados ha aumentado en más de 10.000
opposition grew and the government agreed to negotiate — la oposición cobró más fuerza y el gobierno decidió entrar en negociaciones
the winds grew to gale force — la intensidad del viento aumentó hasta alcanzar velocidades de temporal
3) (=develop) [friendship, love] desarrollarse; [person] madurarI feel I have grown immensely as a result of the experience — siento que he madurado muchísimo como consecuencia de la experiencia
•
our eyes gradually grew accustomed to the light — los ojos se nos fueron acostumbrando a la luz•
to grow cold, the coffee had grown cold — el café se había enfriadowe grew colder as the night wore on — a medida que pasaba la noche nos fue entrando cada vez más frío
it's grown a lot colder, hasn't it? — ha enfriado mucho ¿verdad?
•
she has grown quite knowledgeable on the subject — ha aprendido mucho sobre el tema•
he grew tired of waiting — se cansó de esperar•
to grow used to sth — acostumbrarse a algo•
she grew weaker with each passing day — se fue debilitando día tras día•
to grow worse, the housing shortage is growing worse — la escasez de viviendas es cada vez mayorshe grew worse that day and died during the night — ese día se puso peor or su condición empeoró y murió durante la noche
5)to grow to like sb — llegar a querer a algn, encariñarse con algn
2. VT1) [+ plant, crop] cultivarI grow my own vegetables — tengo mi propio huerto, cultivo mis verduras
2) [+ hair, beard, moustache, nails] dejarse crecershe has grown her hair long — se ha dejado el pelo largo, se ha dejado crecer el pelo
- grow in- grow on- grow out- grow up* * *[grəʊ]
1.
1) ( get bigger) \<\<plant/person\>\> crecer*; ( develop emotionally) madurar; (expand, increase) \<\<city/company\>\> crecer*; \<\<quantity/population/membership\>\> aumentar; \<\<suspicion/influence\>\> crecer*, aumentarhow you've grown! — qué grande estás!, cómo has crecido!
the economy is growing again — la economía vuelve a experimentar un período de crecimiento or expansión
to grow in popularity — crecer* or aumentar en popularidad
2)a) ( become)to grow careless — volverse* descuidado
to grow dark — oscurecerse*; ( at dusk) oscurecer*, anochecer*
to grow old — envejecer*, volverse* viejo
b) ( get)to grow to + INF: she grew to love him llegó a quererlo, se fue enamorando de él; she'd grown to expect that of him — se había acostumbrado a esperar eso de él
2.
vta) ( cultivate) \<\<flowers/plants/crops\>\> cultivarb)to grow a beard/mustache — dejarse (crecer) la barba/el bigote
Phrasal Verbs:- grow on- grow out- grow up -
53 small
smo:l1) (little in size, degree, importance etc; not large or great: She was accompanied by a small boy of about six; There's only a small amount of sugar left; She cut the meat up small for the baby.) pequeño2) (not doing something on a large scale: He's a small businessman.) pequeño3) (little; not much: You have small reason to be satisfied with yourself.) poco4) ((of the letters of the alphabet) not capital: The teacher showed the children how to write a capital G and a small g.) minúsculo•- small arms
- small change
- small hours
- smallpox
- small screen
- small-time
- feel/look small
small adj pequeñotr[smɔːl]1 (not large) pequeño,-a, chico,-a2 (in height) bajo,-a, pequeño,-a3 (young) joven, pequeño,-a4 (reduced - sum, number) reducido,-a, módico,-a; (slight, scant) escaso,-a, poco,-a5 (small-scale) pequeño,-a6 (unimportant, trivial) sin importancia, de poca importancia, insignificante7 (not capital) minúscula8 (mean, petty) mezquino,-a1 pequeño\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALL(it's) small wonder that... no me extraña (nada) que...in a small voice con la boca pequeñain the small hours a altas horas de la madrugadait's a small world el mundo es un pañueloto have a small appetite no ser de mucho comerto feel small sentirse humillado,-ato make somebody look small dejar a alguien en ridículo, humillar a alguiena small fortune un dineral nombre masculinosmall arms armas nombre masculino plural portátilessmall change cambio, monedas nombre femenino plural sueltassmall fry gente nombre femenino de poca montasmall of the back región nombre femenino lumbarsmall print letra menuda, letra pequeñasmall screen pequeña pantallasmall talk charla, charloteosmall ['smɔl] adj1) : pequeño, chicoa small house: una casa pequeñasmall change: monedas de poco valor2) trivial: pequeño, insignificanteadj.• chico, -a adj.• chiquito, -a adj.• corto, -a adj.• insignificante adj.• menudo, -a adj.• mezquino, -a adj.• meñique adj.• minúsculo, -a adj.• parvo, -a adj.• pequeño, -a adj.• párvulo, -a adj.• reducido, -a adj.adv.• en miniatura adv.n.• cochitril s.m.
I smɔːladjective -er, -est1)a) ( in size) pequeño, chico (esp AmL)small letters — letras fpl minúsculas
he's a conservative with a small `c' — es de ideas conservadoras en el sentido amplio de la palabra
the small screen — la pequeña pantalla, la pantalla chica (AmL)
to be small beer o (AmE also) small potatoes: for him $2,000 is small beer — para él 2.000 dólares no son nada or son poca cosa
b) (in number, amount, value) < family> pequeño, chico (esp AmL); <sum/price> módico, reducidoc) ( not much)small wonder! — no es de extrañar, no me extraña
2)a) (unimportant, trivial) <mistake/problem> pequeño, de poca importanciab) (humble, modest)to start in a small way — empezar* de forma muy modesta
to feel small — sentirse* insignificante or (fam) poca cosa
I'm sorry, he said in a small voice — -lo siento -dijo en un hilo de voz
II
1)the small of the back — región baja de la espalda, que corresponde al segmento dorsal de la columna vertebral
2) smalls pl (BrE colloq & dated) ropa f interior, paños mpl menores (hum)[smɔːl]1. ADJ(compar smaller) (superl smallest)1) (=not big) [object, building, room, animal, group] pequeño, chico (LAm); (in height) bajo, pequeño, chaparro (LAm); [family, population] pequeño, poco numeroso; [audience] reducido, poco numeroso; [stock, supply] reducido, escaso; [waist] estrecho; [clothes] de talla pequeña; [meal] ligero; [coal] menudowith a small "e" — con "e" minúscula
•
to have a small appetite — no ser de mucho comer, comer poco•
to become or get or grow smaller — [income, difficulties, supply, population, amount] disminuir, reducirse; [object] hacerse más pequeño•
to break/ cut sth up small — romper algo en trozos pequeños/cortar algo en trocitos•
to be small in size — [country] ser pequeño; [animal, object] ser de pequeño tamaño; [room] ser de dimensiones reducidas•
this house makes the other one look small — esta casa hace que la otra se quede pequeña•
to make o.s. small — achicarseto make sth smaller — [+ income, difficulties, supply, population, amount] reducir algo; [+ object, garment] reducir algo de tamaño, hacer algo más pequeño
•
the smallest room — euph hum el excusado- be small beer or small potatoesworld 1., 1), wee Iit was small beer compared to the money he was getting before — no era nada or era poca cosa comparado con lo que ganaba antes
2) (=minor) [problem, mistake, job, task] pequeño, de poca importancia; [contribution] pequeño; [difference, change, increase, improvement] pequeño, ligero3) (=inconsequential)•
to feel small — sentirse insignificante•
to make sb look small — rebajar a algn4) (=young) [child, baby] pequeño, chico (esp LAm)when we were small — cuando éramos pequeños or chicos
5) frm (=slight, scant) poco•
to be of small concern (to sb) — importar poco (a algn)measure 1., 6), wonder 1., 2)•
to have small hope of success — tener pocas esperanzas de éxito2. N1)• the small of the back — la región lumbar
3.ADV•
don't think too small — piensa más a lo grande•
try not to write so small — intenta no escribir con una letra tan pequeña4.CPDsmall ad N — (Brit) anuncio m por palabras
small arms NPL — armas fpl ligeras de bajo calibre
small capitals NPL — (Typ) (also: small caps) versalitas fpl
small change N — suelto m, cambio m, calderilla f, sencillo m (LAm), feria f (Mex) *
small claims court N — tribunal m de instancia (que se ocupa de asuntos menores)
small end N — (Aut) pie m de biela
small fry * N —
small intestine N — intestino m delgado
small print N — letra f menuda
small screen N — pequeña pantalla f, pantalla f chica (LAm)
small talk N — charla f, charloteo * m
•
to make small talk — charlar, charlotear *SMALLsmall town N — (US) ciudad f pequeña
Position of "pequeño"
► Peq ueño usually follows the noun when making implicit or explicit comparison with something bigger:
He picked out a small melon Escogió un melón pequeño
At that time, Madrid was a small city En aquella época Madrid era una ciudad pequeña ► When used more subjectively with no attempt at comparison, peq ueño u sually precedes the noun:
But there's one small problem... Pero existe un pequeño problema...
She lives in the little village of La Granada Vive en el pequeño pueblo de La Granada For further uses and examples, see main entry* * *
I [smɔːl]adjective -er, -est1)a) ( in size) pequeño, chico (esp AmL)small letters — letras fpl minúsculas
he's a conservative with a small `c' — es de ideas conservadoras en el sentido amplio de la palabra
the small screen — la pequeña pantalla, la pantalla chica (AmL)
to be small beer o (AmE also) small potatoes: for him $2,000 is small beer — para él 2.000 dólares no son nada or son poca cosa
b) (in number, amount, value) < family> pequeño, chico (esp AmL); <sum/price> módico, reducidoc) ( not much)small wonder! — no es de extrañar, no me extraña
2)a) (unimportant, trivial) <mistake/problem> pequeño, de poca importanciab) (humble, modest)to start in a small way — empezar* de forma muy modesta
to feel small — sentirse* insignificante or (fam) poca cosa
I'm sorry, he said in a small voice — -lo siento -dijo en un hilo de voz
II
1)the small of the back — región baja de la espalda, que corresponde al segmento dorsal de la columna vertebral
2) smalls pl (BrE colloq & dated) ropa f interior, paños mpl menores (hum) -
54 queda
Del verbo quedar: ( conjugate quedar) \ \
queda es: \ \3ª persona singular (él/ella/usted) presente indicativo2ª persona singular (tú) imperativoMultiple Entries: queda quedar
quedar ( conjugate quedar) verbo intransitivo 1 (en un estado, una situación):◊ queda viudo/huérfano to be widowed/orphaned;quedó paralítico he was left paralyzed; el coche quedó como nuevo the car is as good as new (now); y que esto quede bien claro and I want to make this quite clear; ¿quién quedó en primer lugar? who was o came first? 2 ( en la opinión de los demás):◊ si no voy quedaé mal con ellos it won't go down very well o it'll look bad if I don't turn up;lo hice para queda bien con el jefe I did it to get in the boss's good books; quedé muy bien con el regalo I made a very good impression with my present; me hiciste queda muy mal diciendo eso you really showed me up saying that; nos hizo queda mal a todos he embarrassed us all; quedó en ridículo ( por culpa propia) he made a fool of himself; ( por culpa ajena) he was made to look a fool 3 ( permanecer):◊ ¿queda alguien adentro? is there anyone left inside?;le quedó la cicatriz she was left with a scar; esto no puede queda así we can't leave things like this; nuestros planes quedaon en nada our plans came to nothing; queda atrás [ persona] to fall behind; [rencillas/problemas] to be in the past 4 (+ me/te/le etc)a) [tamaño/talla]:la talla 12 le queda bien the size 12 fits (you/him) fineb) ( sentar):◊ el azul le queda bien/mal blue suits her/doesn't suit hera) (acordar, convenir):◊ ¿en qué quedaon? what did you decide?;¿entonces en qué quedamos? so, what's happening, then?; quedaon en or (AmL) de no decirle nada they agreed o decided not to tell him anything; quedó en or (AmL) de venir a las nueve she said she would come at nineb) ( citarse):◊ ¿a qué hora quedamos? what time shall we meet?;quedé con unos amigos para cenar I arranged to meet some friends for dinner ( estar situado) to be; me queda muy lejos it's very far from where I live (o work etc) (en 3a pers) 1◊ ¿te queda algo de dinero? do you have any money left?;¿queda café? is there any coffee left?; solo quedan las ruinas only the ruins remain; no nos queda más remedio que ir we have no choice but to go 2 ( faltar): ¿cuántos kilómetros quedan? how many kilometers are there to go?; todavía le quedan dos años he still has two years to go o do; queda mucho por ver there is still a lot to see; aún me queda todo esto por hacer I still have all this to do; no me/le queda otra (fam) I have/he has no choice quedarse verbo pronominal 1b) (en un estado, una situación) (+ compl):quedase dormido to fall asleep; quedase sin trabajo to lose one's job 2 (+ me/te/le etc)a) ( permanecer):no me gusta quedame sola en casa I don't like being alone in the house; no te quedes ahí parado don't just stand there!; nos quedamos charlando hasta tarde we went on chatting until late in the evening; se me quedó mirando he sat/stood there staring at me; de repente el motor se quedó (AmL) the engine suddenly died on meb) (Andes) ( olvidarse):c) (Esp) ( llegar a ser):‹cambio/lápiz› to keep; me quedo con este I'll take this one
quedo,-a
I adjetivo quiet, soft
II adverbio quietly, softly
quedar verbo intransitivo
1 (en un estado) quedar bien, (una persona) to make a good impression (un objeto) to look nice
quedar en ridículo, to make a fool of oneself
2 (en un lugar) to be: mi casa no queda lejos, my house is not far from here
3 (sobrar) to be left: ¿queda más té?, is there any tea left?
4 (faltar) (tiempo) to go: quedan dos días para las vacaciones, there are two days to go till the holidays
5 (convenir) to agree: quedamos en ir al cine, we agreed to go to the cinema
6 (citarse) to meet: quedaré con mi hermana, I'll arrange to meet my sister
7 (una ropa, un peinado, etc) to suit: te queda grande, it's too big for you ' queda' also found in these entries: Spanish: algo - ancha - ancho - cojera - compartir - desenganchar - desmano - entonces - grupo - levantamiento - media - medio - mucha - mucho - ninguna - ninguno - pancha - pancho - plaza - quedar - remedio - resquicio - suelo - toque - trasmano - un - una - ajustado - apretado - automático - bien - camino - casi - ceñido - cintura - cuánto - derecho - dicho - discreción - grande - hacer - hacia - largo - lejos - libertad - mal - mano - otro - pequeño - pero English: air - any - arrest - barrel - curfew - down - fit - go - homemaker - it - last - leave - monopolize - none - on - option - over - phrase - pinch - rest - still - there - up - way - away - be - boggle - do - feel - further - gone - good - little - no - past - remain - some - street - supply - whole -
55 thought
Ɵo:tpast tense, past participle; = thinkthought1 n pensamientoafter a lot of thought,... tras pensarlo mucho,...thought2 vbtr[ɵɔːt]past & past participle1→ link=think think{1 pensamiento2 (consideration) consideración nombre femenino3 (idea, opinion) idea, opinión nombre femenino4 (intention) intención nombre femenino\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLto have second thoughts cambiar de opiniónthought ['ɵɔt] n1) thinking: pensamiento m, ideas fplWestern thought: el pensamiento occidental2) cogitation: pensamiento m, reflexión f, raciocinio m3) idea: idea f, ocurrencia fit was just a thought: fue sólo una idean.• consideración s.f.• mientes s.m.pl.• pensamiento s.m.pret., p.p.(Preterito definido y participio pasivo de "to think")
I θɔːt
II
1)a) u ( intellectual activity) pensamiento mb) u ( deliberation)after much thought — tras mucho pensarlo or tras reflexionar mucho sobre el asunto
a lot of thought went into this decision — se pensó or se reflexionó mucho antes de tomar esta decisión
to be deep in thought — estar* absorto en sus (or mis etc) pensamientos
to be lost in thought — estar* ido
2) ca) ( reflection) pensamiento mwhat are your thoughts on the matter? — ¿tú qué opinas al respecto?
not to give something a second o another thought: at the time I didn't give it another thought en ese momento no le di mayor importancia; I mailed it and never gave it a second thought la eché al correo y no volví a pensar en ello; to have second thoughts (about something): I'm having second thoughts about accepting their offer me están entrando dudas sobre si aceptar o no su oferta; on second thought(s) — pensándolo bien
b) ( idea) idea fthe thought never even entered my head o crossed my mind — ni se me pasó por la cabeza
thought OF something: the mere thought of food made her feel sick le daban náuseas de sólo pensar en comida; he couldn't bear the thought of leaving them la idea de abandonarlos se le hacía intolerable; the thought THAT — la idea de que
c) (concern, consideration) (no pl)[θɔːt]thought (FOR somebody/something): my first thought was for the baby en lo primero que pensé fue en el bebé; with no thought o without a thought for her own safety sin pensar para nada en su propia seguridad; it's the thought that counts — (set phrase) lo que importa es la atención or el detalle
1.PTPP of think2. N2) (=philosophy) pensamiento mschool I, 1., 5)3) (=cogitation) pensamiento myou need to free your mind of negative thoughts — tienes que despejar los malos pensamientos de tu mente
•
to collect one's thoughts — ordenar sus pensamientos or ideas•
to be deep in thought — estar ensimismado, estar absorto en sus pensamientos•
to gather one's thoughts — ordenar sus pensamientos or ideas•
he was always in her thoughts — lo tenía or llevaba siempre en el pensamiento•
to be lost in thought — estar ensimismado, estar absorto en sus pensamientospenny, read 1., 3)•
he pushed the thought from his mind — se obligó a dejar de pensar en ello, borró la idea de su mente4) (=consideration)after much thought — después de mucho pensarlo or pensarlo mucho
•
I'll give it some thought over the next few days — lo pensaré durante los próximos díasdon't give it another thought — no te preocupes, no lo pienses más
food, pause, second I, 1., 1)•
spare a thought for the homeless at Christmas — acuérdese de la gente sin hogar en Navidad5) (=concern)•
his first thought was always for other people — siempre pensaba primero en los demás•
with no thought for o.s. — sin pensar en sí mismo6) (=intention) intención f7) (=idea) idea fwhat a frightening thought! — ¡qué idea más aterradora!
what a lovely thought! — ¡qué detalle!
•
the thought crossed my mind that... — se me ocurrió que...•
to have a thought, I've just had a thought — se me acaba de ocurrir una idea•
never mind, it was just a thought — no importa, no era más que una idea•
that's a thought! — ¡no es mala idea!, ¡qué buena idea!"she might still be there" - "that's a thought" — -puede que todavía esté allí -es una posibilidad
8) thoughts (=opinion)do you have any thoughts on that? — ¿tiene alguna opinión al respecto?
9) (=little)that was a thought unwise, wasn't it? — eso fue un tanto imprudente, ¿no?
3.CPDthought police N — policía f política
thought process N — proceso m mental
thought reader N — adivino(-a) m / f
I'm not a thought reader — no soy adivino, no leo el pensamiento
thought reading N — adivinación f de pensamientos
thought transference N — transmisión f de pensamientos
* * *
I [θɔːt]
II
1)a) u ( intellectual activity) pensamiento mb) u ( deliberation)after much thought — tras mucho pensarlo or tras reflexionar mucho sobre el asunto
a lot of thought went into this decision — se pensó or se reflexionó mucho antes de tomar esta decisión
to be deep in thought — estar* absorto en sus (or mis etc) pensamientos
to be lost in thought — estar* ido
2) ca) ( reflection) pensamiento mwhat are your thoughts on the matter? — ¿tú qué opinas al respecto?
not to give something a second o another thought: at the time I didn't give it another thought en ese momento no le di mayor importancia; I mailed it and never gave it a second thought la eché al correo y no volví a pensar en ello; to have second thoughts (about something): I'm having second thoughts about accepting their offer me están entrando dudas sobre si aceptar o no su oferta; on second thought(s) — pensándolo bien
b) ( idea) idea fthe thought never even entered my head o crossed my mind — ni se me pasó por la cabeza
thought OF something: the mere thought of food made her feel sick le daban náuseas de sólo pensar en comida; he couldn't bear the thought of leaving them la idea de abandonarlos se le hacía intolerable; the thought THAT — la idea de que
c) (concern, consideration) (no pl)thought (FOR somebody/something): my first thought was for the baby en lo primero que pensé fue en el bebé; with no thought o without a thought for her own safety sin pensar para nada en su propia seguridad; it's the thought that counts — (set phrase) lo que importa es la atención or el detalle
-
56 mind
1.
(the power by which one thinks etc; the intelligence or understanding: The child already has the mind of an adult.) mente, cabeza, cerebro
2. verb1) (to look after or supervise (eg a child): mind the baby.) cuidar2) (to be upset by; to object to: You must try not to mind when he criticizes your work.) importar, molestar3) (to be careful of: Mind (= be careful not to trip over) the step!) tener cuidado4) (to pay attention to or obey: You should mind your parents' words/advice.) hacer caso de
3. interjection(be careful!: Mind! There's a car coming!) ¡cuidado!- - minded- mindful
- mindless
- mindlessly
- mindlessness
- mindreader
- at/in the back of one's mind
- change one's mind
- be out of one's mind
- do you mind!
- have a good mind to
- have half a mind to
- have a mind to
- in one's mind's eye
- in one's right mind
- keep one's mind on
- know one's own mind
- make up one's mind
- mind one's own business
- never mind
- on one's mind
- put someone in mind of
- put in mind of
- speak one's mind
- take/keep one's mind off
- to my mind
mind1 n menteto my mind... a mi parecer / en mi opiniónmind2 vb1. importardo you mind if I sit here? ¿te importa que me siente aquí?2. cuidarwho is minding the baby? ¿quién está cuidando al niño?3. tener cuidadomind out! ¡cuidado!mind your own business! ¡ocúpate de tus asuntos!never mind! ¡no importa! / ¡da igual!tr[maɪnd]1 (intellect) mente nombre femenino2 (mentality) mentalidad nombre femenino■ you've got a dirty mind! ¡qué guarro eres!3 (brain, thoughts) cabeza, cerebro4 (person) cerebro1 (heed, pay attention to) hacer caso de; (care about) importar, preocupar■ don't mind me! ¡no me hagas caso!2 (be careful with) tener cuidado con■ mind the step! ¡cuidado con el escalón!■ mind your head! ¡ojo con la cabeza!3 (look after - child) cuidar, cuidar de; (- house) vigilar; (- shop) atender; (- seat, place) guardar■ could you mind the baby for a minute? ¿me puedes cuidar el bebé un momento?4 (object to, be troubled by) tener inconveniente en, importar, molestar■ I don't mind staying no tengo inconveniente en quedarme, no me importa quedarme■ are you sure you don't mind going? ¿seguro que no te importa ir?■ do you mind the noise? ¿te molesta el ruido?■ would you mind waiting? ¿le importaría esperar?5 (fancy, quite like) venir bien1 (be careful) tener cuidado■ mind (out)! ¡cuidado!, ¡ojo!2 (object to) importar, molestar, tener inconveniente■ do you mind if I open the window? ¿le importa que abra la ventana?■ would you mind if I used your phone? ¿podría utilizar su teléfono?■ do you want a biscuit? --I don't mind if I do! ¿quieres una galleta? --¡pues sí!\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLmind you... ten en cuenta que..., la verdad es que...mind your own business no te metas en lo que no te importanever mind (it doesn't matter) no importa, da igual 2 (don't worry) no te preocupes 3 (let alone) ni hablar denever you mind! ¿a ti qué te importa?to be all in the mind no ser más que imaginacionesto be in one's right mind estar en su sano juicioto be in two minds about something estar indeciso,-a respecto a algoto be of one mind / be of the same mind ser del mismo parecer, tener la misma opiniónto be of sound mind estar en pleno uso de sus facultades (mentales)to be on one's mind preocupar a unoto be out of one's mind estar loco,-ato bear something in mind tener algo en cuenta, tener algo presenteto blow somebody's mind alucinar a alguiento bring something to mind / call something to mind recordar algo, traer algo a la memoriato change one's mind cambiar de opinión, cambiar de parecerto come to mind ocurrírsele a uno, venir a la menteto cross somebody's mind ocurrírsele a alguien, pasar por la cabeza de alguiento get something/somebody out of one's mind quitarse algo/a alguien de la cabezato give one's mind to something aplicarse en algoto give somebody a piece of one's mind decir cuatro verdades a alguiento go out of one's mind volverse loco,-ato have a mind of one's own saber decidirse por sí mismo,-ato have a good mind to do something estar por hacer algo, estar casi decidido,-a a hacer algoto have half a mind to do something estar por hacer algo, estar casi decidido,-a a hacer algoto have it in mind to do something pensar hacer algoto have somebody/something in mind estar pensando en alguien/algoto have something on one's mind estar preocupado,-a por algoto keep an open mind tener una mente abiertato keep one's mind on something estar atento,-a a algo, prestar atención a algo, concentrarse en algoto lose one's mind perder el juicioto make up one's mind decidirseto put somebody in mind of something recordarle a alguien algoto put something out of one's mind no pensar más en algoto put/set somebody's mind at ease/rest tranquilizar a alguiento put/set/turn one's mind to something proponerse algoto slip somebody's mind olvidársele a unoto somebody's mind en la opinión de alguien■ to my mind en mi opinión, a mi parecerto speak one's mind hablar sin rodeos, decir lo que uno piensato take a load/weight off somebody's mind quitarle a alguien un peso de encimato take somebody's mind off something distraer a alguiento turn something over in one's mind darle vueltas a algomind ['maɪnd] vt1) tend: cuidar, atendermind the children: cuida a los niños2) obey: obedecer3) : preocuparse por, sentirse molestado porI don't mind his jokes: sus bromas no me molestan4) : tener cuidado conmind the ladder!: ¡cuidado con la escalera!mind vi1) obey: obedecer2) care: importarle a unoI don't mind: no me importa, me es igualmind n1) memory: memoria f, recuerdo mkeep it in mind: téngalo en cuenta2) : mente fthe mind and the body: la mente y el cuerpo3) intention: intención f, propósito mto have a mind to do something: tener intención de hacer algo4) : razón fhe's out of his mind: está loco5) opinion: opinión fto change one's mind: cambiar de opinión6) intellect: capacidad f intelectualadv.• mente adv.n.• cabeza s.f.• entendimiento s.m.• inteligencia s.f.• juicio s.m.• memoria s.f.• mente s.f.• mientes s.m.pl.• ánimo s.m.v.• acordarse de v.• atender v.• escuchar v.• fijarse en v.• tener en cuenta v.maɪnd
I
1)a) ( Psych) mente fwith an open/a closed mind — sin/con ideas preconcebidas
to keep an open mind on something — mantener* una mentalidad abierta or no cerrarse* frente a algo
I'm convinced in my own mind that... — yo estoy plenamente convencido de que...
to bear o keep something/somebody in mind — tener* algo/a alguien en cuenta, tener* presente algo/a alguien
to bring o call something to mind: this case brings to mind another incident este caso (nos) recuerda otro incidente; to come to mind: nothing in particular comes to mind no se me ocurre nada en particular; to have something/somebody in mind tener* algo/a alguien en mente; with that in mind pensando en eso; to have something on one's mind: what's on your mind? ¿qué es lo que te preocupa?; to prey o weigh on somebody's mind: it's been preying o weighing on my mind me ha estado preocupando; that put my mind at rest con eso me tranquilizé or me quedé tranquilo; put it out of your mind! no pienses más en eso!; I can see her now in my mind's eye es como si la estuviera viendo; you're not ill: it's all in the mind no estás enfermo, es pura sugestión; I can't get him/the thought out of my mind no puedo quitármelo de la cabeza, no hago más que pensar en él/en eso; it never crossed my mind that... ni se me ocurrió pensar que..., nunca me habría imaginado que..., ni se me pasó por la cabeza que...; to take a load o weight off somebody's mind quitarle a alguien un peso de encima; great minds think alike — (hum) los genios pensamos igual
b) ( mentality) mentalidad fc) ( Phil) (no art) espíritu m2) ( attention)to put one's mind to something: he can be quite charming if he puts his mind to it cuando quiere or cuando se lo propone, es un verdadero encanto; you could finish it today if you put your mind to it si te lo propones puedes terminarlo hoy; he needs something to take his mind off it necesita algo que lo distraiga; it slipped my mind — se me olvidó
3)a) ( opinion)to change one's mind — cambiar de opinión or de parecer or de idea
my mind's made up — lo he decidido, estoy decidido
he spoke his mind — dijo lo que pensaba, habló sin tapujos
to my mind — a mi parecer, en mi opinión
to be in o of two minds about something — estar* indeciso respecto a algo
b) (will, intention)he has a mind of his own — ( he is obstinate) es muy empecinado or porfiado or testarudo; ( he knows his own mind) sabe muy bien lo que quiere
to have a mind to + inf: when he has a mind to cuando quiere, cuando se lo propone; I've a good mind to complain to the manager tengo ganas de ir a quejarme al gerente; I've half a mind to tell her myself casi estoy por decírselo or casi se lo diría yo mismo; she certainly knows her own mind — ciertamente sabe lo que quiere
4) ( mental faculties) juicio m, razón fto be of sound mind — (frml) estar* en pleno uso de sus (or mis etc) facultades (mentales) (frml)
to be/go out of one's mind — estar*/volverse* loco
no one in her/his right mind... — nadie en su sano juicio or en sus cabales...
to blow somebody's mind — (colloq) alucinar a alguien (fam)
5) ( person) mente f, cabeza f, cerebro m
II
1.
1) ( look after) \<\<children\>\> cuidar, cuidar de; \<\<seat/place\>\> guardar, cuidar; \<\<shop/office\>\> atender*a) ( be careful about)mind your head! — ojo or cuidado con la cabeza!
mind how you go! — (colloq) cuídate, vete con cuidado
b) ( concern oneself about) preocuparse pordon't mind me — no se preocupen por mí, hagan como si yo no estuviera
c)never mind — ( let alone)
we didn't break even, never mind make a profit — ni siquiera cubrimos los gastos, ni hablar pues de ganancias
3) ( object to) (usu neg or interrog)I don't mind the noise/cold — no me molesta or no me importa el ruido/frío
I don't mind him, but I can't stand her — él no me disgusta, pero a ella no la soporto
I wouldn't mind a drink — (colloq) no me vendría mal un trago
I don't mind what you do — me da igual or me da lo mismo lo que hagas
to mind -ING: would you mind waiting? ¿le importaría esperar?, espere, por favor; if you don't mind me saying so — si me permites
2.
via) ( take care)mind! — ojo!, cuidado!
b) ( concern oneself)never mind — no importa, no te preocupes (or no se preocupen etc)
2) ( object) (usu neg or interrog)I don't mind — me da igual or lo mismo
have another one - I don't mind if I do! — (BrE hum) tómate otro - hombre, no te diría que no; ( expressing indignation)
do you mind if I smoke? - yes, I do mind! — ¿te importa si fumo? - sí que me importa!
do you mind! — ( expressing indignation) hágame el favor!
3) ( take note) (only in imperative)I'm not promising, mind! — mira que no te lo prometo ¿eh?
he's very generous; mind you, he can afford to be! — es muy generoso; pero claro, puede permitírselo
•Phrasal Verbs:- mind out[maɪnd]1. NOUN1) (=brain, head) mente fa logical/creative mind — una mente racional/creativa
•
it's all in the mind — es pura sugestión•
at the back of my mind I had the feeling that... — tenía la remota sensación de que...•
to bring one's mind to bear on sth — concentrarse en algo•
it came to my mind that... — se me ocurrió que...•
I'm not clear in my mind about it — todavía no lo tengo claro or no lo llego a entender•
it crossed my mind (that) — se me ocurrió (que)yes, it had crossed my mind — sí, eso se me había ocurrido
does it ever cross your mind that...? — ¿piensas alguna vez que...?
•
it never entered my mind — jamás se me pasó por la cabeza•
to go over sth in one's mind — repasar algo mentalmente•
to have one's mind on sth — estar pensando en algowhat's on your mind? — ¿qué es lo que te preocupa?
•
you can put that right out of your mind — conviene no pensar más en eso•
knowing that he had arrived safely set my mind at ease or rest — el saber que había llegado sano y salvo me tranquilizó•
the thought that springs to mind is... — lo que primero se le ocurre a uno es...•
that will take your mind off it — eso te distraerá•
to be uneasy in one's mind — quedarse con dudasblank 1., 2), read 1., 3), presencethat's a load or weight off my mind! — ¡eso me quita un peso de encima!
2) (=memory)•
to bear sth/sb in mind — tener en cuenta algo/a algnwe must bear (it) in mind that... — debemos tener en cuenta que..., tenemos que recordar que...
to keep sth/sb in mind — tener presente or en cuenta algo/a algn
•
to pass out of mind — caer en el olvidotime out of mind — tiempo m inmemorial
it went right or clean out of my mind — se me fue por completo de la cabeza
slip 3., 3), stick II, 2., 5)•
to bring or call sth to mind — recordar algo, traer algo a la memoria3) (=intention)•
you can do it if you have a mind to — puedes lograrlo si de verdad estás empeñado en elloI have half a mind to do it — estoy tentado or me dan ganas de hacerlo
•
nothing was further from my mind — nada más lejos de mi intención•
to have sth in mind — tener pensado algowho do you have in mind for the job? — ¿a quién piensas darle el puesto or tienes en mente para el puesto?
4) (=opinion) opinión f, parecer m•
to change one's mind — cambiar de opinión or idea or parecer•
to have a closed mind — tener una mente cerrada•
to know one's own mind — saber lo que uno quiere•
to make up one's mind — decidirsehe has made up his mind to leave home — ha decidido irse de casa, está decidido a irse de casa
•
to my mind — a mi juicio•
to be of one mind — estar de acuerdo•
with an open mind — con espíritu abierto or mentalidad abierta•
to have a mind of one's own — [person] (=think for o.s.) pensar por sí mismo; hum [machine etc] tener voluntad propia, hacer lo que quiere•
to be of the same mind — ser de la misma opinión, estar de acuerdoI was of the same mind as my brother — yo estaba de acuerdo con mi hermano, yo era de la misma opinión que mi hermano
- be in or of two mindspiece 1., 1), speak 2., 2)5) (=mental balance) juicio m•
to lose one's mind — perder el juicio•
nobody in his right mind would do it — nadie que esté en su sano juicio lo haría•
of sound mind — en pleno uso de sus facultades mentales•
of unsound mind — mentalmente incapacitado- be out of one's mindyou must be out of your mind! — ¡tú debes estar loco!
to go out of one's mind — perder el juicio, volverse loco
to go out of one's mind with worry/jealousy — volverse loco de preocupación/celos
6) (=person) mente f, cerebro m2. TRANSITIVE VERB1) (=be careful of) tener cuidado conmind you don't fall — ten cuidado, no te vayas a caer
mind you don't get wet! — ten cuidado, no te vayas a mojar
•
mind your head! — ¡cuidado con la cabeza!•
mind your language! — ¡qué manera de hablar es esa!•
mind your manners! — ¡qué modales son esos!•
mind the step! — ¡cuidado con el escalón!•
mind what you're doing! — ¡cuidado con lo que haces!•
mind where you're going! — ¡mira por dónde vas!•
mind yourself! — ¡cuidado, no te vayas a hacer daño!2) (=make sure)mind you do it! — ¡hazlo sin falta!, ¡no dejes de hacerlo!
3) (=pay attention to) hacer caso demind what I say! — ¡hazme caso!, ¡escucha lo que te digo!
•
mind your own business! — ¡no te metas donde no te llaman!•
don't mind me — por mí no se preocupedon't mind me! — iro ¡y a mí que me parta un rayo! *
•
never mind that now — olvídate de eso ahora•
mind you, it was raining at the time — claro que or te advierto que en ese momento llovíait was a big one, mind you — era grande, eso sí
4) (=look after) cuidarcould you mind the baby this afternoon? — ¿podrías cuidar al niño esta tarde?
could you mind my bags for a few minutes? — ¿me cuidas or guardas las bolsas un momento?
5) (=dislike, object to)•
I don't mind the cold — a mí no me molesta el fríoI don't mind four, but six is too many — cuatro no me importa, pero seis son muchos
if you don't mind my or me saying so, I think you're wrong — perdona que te diga pero estás equivocado, permíteme que te diga que te equivocas
I don't mind telling you, I was shocked — estaba horrorizado, lo confieso
•
I wouldn't mind a cup of tea — no me vendría mal un té•
do you mind telling me where you've been? — ¿te importa decirme dónde has estado?•
would you mind opening the door? — ¿me hace el favor de abrir la puerta?, ¿le importa(ría) abrir la puerta?7) dialect (=remember) acordarse de, recordarI mind the time when... — me acuerdo de cuando...
3. INTRANSITIVE VERB1) (=be careful) tener cuidadomind! — ¡cuidado!, ¡ojo!, ¡abusado! (Mex)
2) (=object)do you mind? — ¿te importa?
do you mind! — iro ¡por favor!
do you mind if I open the window? — ¿te molesta que abra or si abro la ventana?
do you mind if I come? — ¿te importa que yo venga?
"do you mind if I take this book?" - "I don't mind at all" — -¿te importa si me llevo or que me lleve este libro? -en absoluto
if you don't mind, I won't come — si no te importa, yo no iré
please, if you don't mind — si no le importa, si es tan amable
close the door, if you don't mind — hazme el favor de cerrar la puerta
"cigarette?" - "I don't mind if I do" — -¿un cigarrillo? -pues muchas gracias or bueno or no digo que no
•
never mind — (=don't worry) no te preocupes; (=it makes no odds) es igual, da lo mismo; (=it's not important) no importaI can't walk, never mind run — no puedo andar, ni mucho menos correr
he didn't do it, mind — pero en realidad no lo hizo, la verdad es que no lo hizo
4.COMPOUNDS- mind out* * *[maɪnd]
I
1)a) ( Psych) mente fwith an open/a closed mind — sin/con ideas preconcebidas
to keep an open mind on something — mantener* una mentalidad abierta or no cerrarse* frente a algo
I'm convinced in my own mind that... — yo estoy plenamente convencido de que...
to bear o keep something/somebody in mind — tener* algo/a alguien en cuenta, tener* presente algo/a alguien
to bring o call something to mind: this case brings to mind another incident este caso (nos) recuerda otro incidente; to come to mind: nothing in particular comes to mind no se me ocurre nada en particular; to have something/somebody in mind tener* algo/a alguien en mente; with that in mind pensando en eso; to have something on one's mind: what's on your mind? ¿qué es lo que te preocupa?; to prey o weigh on somebody's mind: it's been preying o weighing on my mind me ha estado preocupando; that put my mind at rest con eso me tranquilizé or me quedé tranquilo; put it out of your mind! no pienses más en eso!; I can see her now in my mind's eye es como si la estuviera viendo; you're not ill: it's all in the mind no estás enfermo, es pura sugestión; I can't get him/the thought out of my mind no puedo quitármelo de la cabeza, no hago más que pensar en él/en eso; it never crossed my mind that... ni se me ocurrió pensar que..., nunca me habría imaginado que..., ni se me pasó por la cabeza que...; to take a load o weight off somebody's mind quitarle a alguien un peso de encima; great minds think alike — (hum) los genios pensamos igual
b) ( mentality) mentalidad fc) ( Phil) (no art) espíritu m2) ( attention)to put one's mind to something: he can be quite charming if he puts his mind to it cuando quiere or cuando se lo propone, es un verdadero encanto; you could finish it today if you put your mind to it si te lo propones puedes terminarlo hoy; he needs something to take his mind off it necesita algo que lo distraiga; it slipped my mind — se me olvidó
3)a) ( opinion)to change one's mind — cambiar de opinión or de parecer or de idea
my mind's made up — lo he decidido, estoy decidido
he spoke his mind — dijo lo que pensaba, habló sin tapujos
to my mind — a mi parecer, en mi opinión
to be in o of two minds about something — estar* indeciso respecto a algo
b) (will, intention)he has a mind of his own — ( he is obstinate) es muy empecinado or porfiado or testarudo; ( he knows his own mind) sabe muy bien lo que quiere
to have a mind to + inf: when he has a mind to cuando quiere, cuando se lo propone; I've a good mind to complain to the manager tengo ganas de ir a quejarme al gerente; I've half a mind to tell her myself casi estoy por decírselo or casi se lo diría yo mismo; she certainly knows her own mind — ciertamente sabe lo que quiere
4) ( mental faculties) juicio m, razón fto be of sound mind — (frml) estar* en pleno uso de sus (or mis etc) facultades (mentales) (frml)
to be/go out of one's mind — estar*/volverse* loco
no one in her/his right mind... — nadie en su sano juicio or en sus cabales...
to blow somebody's mind — (colloq) alucinar a alguien (fam)
5) ( person) mente f, cabeza f, cerebro m
II
1.
1) ( look after) \<\<children\>\> cuidar, cuidar de; \<\<seat/place\>\> guardar, cuidar; \<\<shop/office\>\> atender*a) ( be careful about)mind your head! — ojo or cuidado con la cabeza!
mind how you go! — (colloq) cuídate, vete con cuidado
b) ( concern oneself about) preocuparse pordon't mind me — no se preocupen por mí, hagan como si yo no estuviera
c)never mind — ( let alone)
we didn't break even, never mind make a profit — ni siquiera cubrimos los gastos, ni hablar pues de ganancias
3) ( object to) (usu neg or interrog)I don't mind the noise/cold — no me molesta or no me importa el ruido/frío
I don't mind him, but I can't stand her — él no me disgusta, pero a ella no la soporto
I wouldn't mind a drink — (colloq) no me vendría mal un trago
I don't mind what you do — me da igual or me da lo mismo lo que hagas
to mind -ING: would you mind waiting? ¿le importaría esperar?, espere, por favor; if you don't mind me saying so — si me permites
2.
via) ( take care)mind! — ojo!, cuidado!
b) ( concern oneself)never mind — no importa, no te preocupes (or no se preocupen etc)
2) ( object) (usu neg or interrog)I don't mind — me da igual or lo mismo
have another one - I don't mind if I do! — (BrE hum) tómate otro - hombre, no te diría que no; ( expressing indignation)
do you mind if I smoke? - yes, I do mind! — ¿te importa si fumo? - sí que me importa!
do you mind! — ( expressing indignation) hágame el favor!
3) ( take note) (only in imperative)I'm not promising, mind! — mira que no te lo prometo ¿eh?
he's very generous; mind you, he can afford to be! — es muy generoso; pero claro, puede permitírselo
•Phrasal Verbs:- mind out -
57 romedius
Romedius, remedios. La Xantina de la miou aldina se noma la Virxen de lus Romedius, nus tempus d'endenantes yera mu vixitá per xentes de tous lus lláus d'Asturies ya del Mundiu enteiru, güéi nel díe lus difierentis cures qu'acaidonarun sou illexina, fixerun que la miou Xantina nun tena tous lus anus la grandie festa qu'endenantes se le faía, peru la Melgueira Xantina de lus Romedius ta xigue fayendu millagrus ente les xentes que tous lus díes endenantes de fondiaxe nel xuenu que mura 'l escanxu del curpu ya de la mesma 'lma, toes istes xentes que conecha toes les nuétchas le falen con beneraxón ya creyencia, son protexíes pe la Xantina lus Romedius, A ista Melgueira ya Embruxaora Xantina, que llindióu tous mious espatuxus ya trabayus, a ista miou Xantiquina que m'agüétchou crecier al llái xigu enxemáu de ñatural iñocencia, ya dientru de bétcha probeza, peru xempri xuañador, fellíz ya contentu, a ista mantina Xantina que mexor que you xabe cuntu la queru, agora mesmu vou faele 'l mexor cantigu que naide le fexu. TRADUCCIÓN.—La Santina de mi aldea se le llama la Virgen de los Remedios, en tiempos pasados era muy visitada y venerada por gentes de todas las partes de Asturias, y también del Mundo entero. Hoy día, por la causa de los diferentes sacerdotes que han dirigido su capilla, que con sus formas nada cristianas de robarle a la Xantina sus intereses, dieron lugar a que esta romería antes tan renombrada, no tenga ya las grandes fiestas que antaño. Pero la Dulce Santina de los Remedios, a pesar de todo, aun sigue haciendo milagrosos bienes, a todas las gentes que cada día, antes de sumergirse en el sueño que busca el descanso del cuerpo y del alma, digo que todas estas gentes que todas las noches con Ella hablan, con veneración y firme creencia, son protegidas en alguna medida por la Virgen de los Remedios. Y a esta Dulce Santina, que nido todos mis correres y trabajos, a esta mi Embrujadora Santina, que me vio crecer al lado de Ella lleno de natural inocencia, y dentro de grande pobreza, pero siempre soñador, feliz y contento, a esta querida y amada Santina que mejor que yo sabe lo mucho que la quiero, ahora mismo le voy hacer el mejor cante que nadie le ha hecho. "LA VIRXEN DE LUS REMEDIUS" —Grandies millagrus fixera endenantes la Xantina, perque disdi abondu llonxe, xentes de toa l'urbe, el díe de la sou Festina al lláu d'echa s'acorrar, tóus catandu 'n romediu pal sou curpu ou la sou alma, ou pagandu la promexa que d'acuandu le cheldar. —La Virxen de lus Remedius ye tan Melgueira ya Galana, ya tan dá nel romediar, que cundu véi la disgracia ya nul ya puéi encantexar, paez que lus sous güeyinus, que son luceirus del Cielu, ou perlines de la mar, orbáyanxe de tristieces con chárimes de verdá. —Chera bétcha la Xantina enus tempus d'endemantes, perque ganaba llimosnes qu'en sous cepus nun coyer per munchu que lus trincar, pos sous millagrus faíus, yeren pagáus con llargueza, per lus fervientes creyentes que fellices ya contentus, fasta 'l sou cháu achegar. —Yera la Xanta Melgueira dioxa e xana de l'aldina, que mora nuna illexina ena metá del chugar, arrodiá peles figales dunde 'l malvís xilboteiru, ya 'l xilgueiru cantarín, nes primaveires froríes ya nus branus magosteirus, comu anxelinus cantar. —Toes les xentes del llugar, disdi 'l guaxiquín d'entamu, fasta 'l guaxetu piquenu, ya disdi 'l mesmu trubiétchu dundu fellíz s'añicar, oyía tous lus díes comu la sou má falaba, couxiquines de la Xanta en coples feches rumanza, ou cheldáes en cantar. —Ya 'l viétchu escuaxaringáu, per lus llabores que fexu, ya lus anus qu'aviétchar, poucu a poucu xin pouxar, fasta la postrier cameira de la caxa xepulcral, rezabai tou lus díes a la Melgueira Xantina, paquéi acotara 'n xeitu en sou Xardín Cellestral. —Xantina de lus Romedius, falaba ‘n xoven ou viétchu, cundu ‘l ganáu enes brañes nun lu podía 'topar, per tar xebráu enu llonxe, ou per cauxa de la borrina, que de les cumes argutes escurona s'abaxar, ya col sou paxiétchu nigru tous lus erus atapar. —Santina de lus Romedius, fái qu'el llobu nun me zampe 'l ganáu qu'al entestate, nista nuétche me quedar, ya se tal couxa me fás, tenu date 'l mexor xatu que mious vaques allumbrar, ou 'l cordeiru mái llucíu, ou entrambes couxes se tar dientru del miou cullumbrar. —Xantina de lus Romedius, xi m'allindies ista nuétche, les cabres ya les uvées que xoliquines n'oxa van adurmir xin curiar, tenu date na tou festa un ramu d'escanda albiar. —Ya les máes de lus rapazus qu'al xervír al rée colar, ufrendiábanye a la Xanta xi con xalú returnar, la mexor xata la corte, una uncena de cordeirus, ou d'escanda un faniegal. —Tou istu qu'apurría 'l pueblu, ya mamplenáu d'ende mái que toes les xentes creyentis l'apurríen a la Xanta per millagrus qu'allumbrar, nun l'agolitaba 'l cura per munchu qu'espatuxar, galamiar ya esfocicar, per querer faer ya esfaer nu quéi la Xanta atróupar. —Pos Fernandu 'l Pertegueiru home xusta ya cabal, yera 'l que mayordunaba anti lus güeyus de tóus, les riqueces que la Xanta de toes les xentes ganar. —Tous lus anus na sou festa, que ye 'l quinxe de xetembe, sacaben de l'illexina a la melgueira Xantina, ya poxentá d'enría un tronu d'andes dunde la chevar, cuatru mozus de l'aldina, paxeándula pel chugar, per toes les caleyinas que l'aldeina encaldar. —El paxietchu que chevaba la Xantina 'l Romedial, yera de seda d'Uriente, bordáu con filus de goru, per mucheres del chugar, qu'al falar de toes les xentes oitre mexor nun güañar. —Isti paxiétchu tan bonu que a la Xanta apaxiétchar, foi prexenti quei fixera un indianu de l'aldina comu promexa ou regalu, per ser la sou xuerti bona, la que la melgueira Xanta n'Arxentina l'atreinar. —Un cadexín de corales que tóus yeren ñatural, que truxu disdi Fillipinas oitre indianu que fixera de cuartus un cuarexal, adurnaba la garganta de la Xantina 'l chugar. —Ya sou corona de xoyes que mái qu'el sol rellumbrar, foi regalu de l'aldina, que d'aquecha munches xentes per l'América murar, disdi la hermena Arxentina fasta 'l ñoble Cañada, xempre lleldandu cuarexa nel trabayu qu'entainar. —Mái d'una ucena de ramus, qu'ente rosques ya roscones cuaxi mil quilus pesar, diben trés de la Xantina adornáus per fines cintes, que les mocines allegres con muncha fe les chevar. —Déz gaiteirus nel acorde tous la gaita le gaitar, al son de lus tamboreirus ya de les xentes cantar, daben a la festiguina la Xantina lus Romedius, un orquiestáu cellestral. —Comenciar la procexón ya bufar lus volaores tou yera un prinxipiar, abaxu gaita e pandeirus, allegríes ya benerares, nel Cielu lus voleores, qu'esplotaben per lus aires, fayendu mantes de fumus, ya ruxíus de folixades. —Pirrus que de miéu lladraben xebránduse de l'aldina con el ráu ente les pates, guaxes qu'allegres galamian con lus güeyus en el cielu vixilandu les bardiasques que lus cuetes dexaben esnaluxandu nel aire, ya nuexoitres a la tema galamiandu per coyer les bardiasques esñidiades, dou quiera que s'apoixaren. —Miles de xentes reciaben ya oitres tantes que cantaben, apaxiétchaes de festa, diben en pos de la Xanta, la sou dioxa cellestral, unus choraben de penes que la Xantina enxugar, oitres reyíen fellices, con chárimes contentóuxes que l'allegría allumbrar. —Ya despós cantar la mixa meta l'ucena de cures que tous échus ben cobrar, per la cuarexa la Xanta qu'el mayurdomu llindiar, xabastábense les rosques que de lus ramus cuelgar, fechus con bona farina que la roxa escanda dar, ya enxamás nun algamír, pa fatáus d'aqueches xentes que per aquel pan benditu con atuñescus puxar. —Ya endespós de fechu ístu, lus gaiteirus apuxar pel punteiru les sous gaites, yal compás del tamboreiru allegres xotes tocare, que con gozóuxa folixa toss les xentes les danciare, cantandu les tradiciones quiá la Tierrina enxalzar —Cundu a la tardi avantiada, despós d'enzular el chucu les xentes de la miou aldina nel festexu familiar, ya romeirus pellegrinus quiá la romería quedar, fartase con sous meriendes a la xoma les figales, lus ñocéus ou mazanales, ou lus préus quiá la miou aldina per tous sous lláus l'acorrar, cundu tóus tar fartucus grande festa s'amañar, dou tocaben dous urquiestes de les mexores qu'uviés ena mesma capital, que xuntu cun lus gaiteirus qu’al lláu lus chigres gaitar, per tous lus cháus se cheldar, dancies de xubir al cielu, bailes de nel cielu tar. —D’Uviéu venien retrateirus con chalines de percal, ya máquines de tres pates que nel xuelu las llancar, ya en menus de déz menutus, bonus xemeyus faíen a les xentes que quixeren fer xemeyu de sou tar. —Ablaneires, frixuéleires, que de l'aldina baxar, con ablanines turráes nus fornus dou cuéz el pan, vendiendu lus tarreñinus disdi perrona 'l pociétchu fasta rial la tarreñá. —Xabarceires de la riera, con puestus de xuguetinus, restallones ya petardus, qu'al llanzalus sou lus cuetus, bramaben con tanta fuercia que les xentes s'axustar. —Cundu ya n'atapecer ya munches xentes de fora pa lus sous llares colar, ya quedar mozus ya moces de les aldines veicines danciandu fasta 'l albiar, endeveices s'atreinaben engarradióuxes folixes, per mor d'anguna mocina que mái d'un mozu l'amar, ou per fatáus d'oitres couxes que de noxáus reverdiar, ya nun yeren bones festes aqueches que nun cheldar, moquetazus, cayadáes, ya fatáus de nabayas. —Anxín se faía la festa de la Virxen lus Romedius ena aldina de Caranga, cundu miou má yera xoven ya con miou pá cortexar. —Ya despós de pagar tóu lu quéi na festa gastar, ta quedaben na cuarexa qu'el mayurdumu llindiar, abondus cuartus de xobra p’un fatáu de festas mái. —Anxín yeren lus Romedius, festa grandíe ya renomá, xegún falar de miou má, enus tempus cundu 'l cura la Xanta n’amiñistrar. —Vou cuntayes gora you, qu'al lláu d'echa l'agüétchar, comu ista romería d'afechu tar escosá. —Fae anus xendu you guaxe, chegarun a la miou aldina unus fíus de xatanás, dixus vallentres que había, que nus pueblus requixar, lus ganáus ya les coxétches qu'el llabrador trabayar. D'ixes xentes qu'achuquinen, a las prexones na paz, perque yeren tan baldrayus, que pal frenti nun vallíen perque de miéu se foriar. —Istus rapiegus fulanus roxus d'aquechus cheldares, despós de dexar l'aldina escosá de pan ya paz, chegarun a l'illexina dunde la Xanta morar, charun el portón abaxu, entrandu nel Xantu Teixu, comu lu fan lus braquinus, ou llabascus d'engordar, arrapiegarun les xoyes dadives d'un Pueblu Ñoble, tan xagráes comu 'l clicu de la honrá má qu'allumbrar, baxárunla del sou Altar, ya xuntu col sou Fíu Cristu, Xan Antoniu ya oitre xantu, en metá de l'aldina, dándoxeles de vallentres qu'al Faidor dexafiar, fuéu a tóus les llantar, despós queimarun l'illexa, ya la campana afoinar. —Peru la Dioxa Xantina dientru d'aquel magostón, quedóu la Probe 'n porriques peru queimar nun queimóu. —Una muyer de l'aldina, que yera roxa d'alma, nun comu aquechus bandíus que namái qu'aparenciar, en sou teixu la guardiar, ya cundu la paz chegóu, al cura se l'entregóu, esñudina e chamuscá. —Yera aquel cura un paixanu que munchu la Xanta amar, yera fíu de les montañes, yera d'Asturies l'Asturias del reciar ya 'l galamiar, xempre 'n pos de la xusticia, xinete de llibertá, de lus que güéi ñacen poucus, ya d'angunus ta malbiar. —Xapié 'l bon cura d'antigu, que nes couxes de la Xanta non podié fer mái brexu, qu'encaldar mixa ou roxariu, ou d'angún oitre cheldar que nun fora amiñistrar. —Fexu Xuntura l'aldina nuna xunta parroquial, ya un mayurdumu a la Xanta nomóu xustu ya cabal. —Cumenzú fexe la festa qu'en tempus d'engarradiétcha nun se pudier encaldar, ya en xamás de lus xamaxes tanta xente vióxe xunta, en dalguna romeríe de cuntes you agüétchar. —Les mexeries que la guerra d'enría 'l Pueblu dexar, chegaben catar romedius a la Xanta 'l Romedial. —Xentes que venien xangrandu escalzus per sous promexes, a la pata regañá, chegaben disdi mu llonxe, per ufriendes que cheldaren ou qu'encalduncándules tar. —Coxus, mancus, cegaretus, con amoláus nel sou curpu, ou nus requeixus del alma, xentes d'esquerda ya drétcha, probes, ricus ya terxáus, chegaben chenus de fe de rodiétches al sou llar, rogándaye un romedín, qu'el sou curpu ou sou alma con priexa ñecexitar. —Ya tóus topaben dalgún na Xantina 'l Romedial, que munchu ben les faía, perque la fe ye un curar. —Anus que forun colandu fayendu 'l tempu esñalar, ya la Xanta 'l Romedial en cá veiz xubía mái, fasta qu'un envernu fríu, al probe cura ya viétchu amoláu del polmonar, el Faidor al sou Reinu una nuétche lu chevar. —Vienu oitre cura 'l escape, xoven ya llisfu de mái, qu’ocupóu sou retoral, cundu vióu que la Xantina cuartus asgaya ganar, quixu, fexu e conxiguióu col sou poder naquel tempu, meter les xentes nel puñu, domenás e amiedrantás, ya faer lu qu'en sou xeitu mexor a él l'encaldar, que nun yera oitre cheldar, qu'allindiar les llimosnines, que la Xantina ganar. —Vienu con xotana viétcha, mal pelaxe ya bon afan, con la cuarexa escosá, per zapetus unus zuecus perque d'Urenxe chegar. —Chuéu aquel cura esfamiáu, se l'inflarun sous mexiétches, oitra xotana mercar, tiróu lus zuecus al trasti, bonus zapetus mangar, ya despós de fer la festa, cuartus xirar pa sou tierra quía la Xanta la l'arramblar. —Nel tenor qu'él xubía con lus cuartus qu'afoinar, la Festa de lus Romedius mái piquena se cheldar, anxina empezu esfaese, de cura en cura fasta güéi, que ta la Festa troná. —Pos isti anu cudu dir, el díe de lus Romedius a la Xanta a vixitar, el cura que l'allindiar, xacupáu toes sous llimosnes, dientru d’una fardeluca que pa tal faer chevar, ya montandu nel sou coche, xebróuxe de la miou aldina, xin dexai a la Xantina, n'ún duru paqu’un gaiteiru una Xota le gaitiar. —Según mi parecer, las tradiciones ancestrales de los pueblos, son los más principales sostenes que el ser Humano necesita para no perderse en el tiempo deshumanizado. Los Pueblos que sabiamente sepan conservar sus ancestros, serán más poderosos, más felices y ricos tanto espiritual como materialmente, que aquellos otros pueblos que hayan perdido sus raíces.Primer Diccionario Enciclopédicu de la Llingua Asturiana > romedius
-
58 too
tu:1) (to a greater extent, or more, than is required, desirable or suitable: He's too fat for his clothes; I'm not feeling too well.) demasiado2) (in addition; also; as well: My husband likes cycling, and I do, too.) tambiéntoo adv1. tambiéncan I come too? ¿puedo ir yo también?2. demasiadotr[tʊː]1 (excessively) demasiado2 (also) también■ can I come too? ¿puedo ir también?3 (besides) además4 (very) muy\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLtoo many demasiados,-astoo much demasiado,-aall too / only too demasiado,-aI should think so too! ¡era lo menos que podía hacer!about time too ya era horato be too much for somebody ser demasiado para alguientoo ['tu:] adv1) also: también2) excessively: demasiadoit's too hot in here: aquí hace demasiado caloradv.• demasiado adv.• muy adv.• sobradamente adv.• sobrado adv.• también adv.tuː1)a) ( excessively) demasiadothere were too many people/cars — había demasiada gente/demasiados coches
four mistakes? that's four too many — ¿cuatro faltas? son cuatro faltas de más
these shoes are too big/small for me — estos zapatos me quedan grandes/pequeños
b) (in phrases)I know that all o only too well — eso bien que lo sé
all o only too often — muy a menudo, con mucha frecuencia
2)a) ( as well) tambiénb) ( emphatic)3) ( very) muy[tuː]ADV1) (=excessively) demasiadoit's too sweet — está demasiado or muy dulce
•
too bad! — ¡mala suerte!, ¡qué le vamos a hacer!, ¡ni modo! (Mex)•
it's too early for that — es (muy) temprano para eso•
it's too good to be true — no puede ser•
I'm not too keen on the idea — la idea no me hace gracia que digamosit was all too much for her — [emotion] era demasiado para ella, era más de lo que pudo soportar; [work] estaba agobiada por tanto trabajo
it's too much! * — (=fantastic) ¡qué demasiado! *, ¡esto es demasiado!; (=excessive) esto pasa de la raya, esto pasa de castaño oscuro
•
too often — con demasiada frecuencia, muy a menudo•
too right! * —•
too true! — ¡muy bien dicho!, ¡y cómo!2) (=also) también; (=moreover) ademásnot only that, he's blind too! — no solo eso, ¡además es ciego!
she is, too! — ¡y tanto que lo es!
* * *[tuː]1)a) ( excessively) demasiadothere were too many people/cars — había demasiada gente/demasiados coches
four mistakes? that's four too many — ¿cuatro faltas? son cuatro faltas de más
these shoes are too big/small for me — estos zapatos me quedan grandes/pequeños
b) (in phrases)I know that all o only too well — eso bien que lo sé
all o only too often — muy a menudo, con mucha frecuencia
2)a) ( as well) tambiénb) ( emphatic)3) ( very) muy -
59 fat
fæt
1. noun1) (an oily substance made by the bodies of animals and by some plants: This meat has got a lot of fat on it.) grasa2) (a kind of such substance, used especially for cooking: There are several good cooking fats on the market.) manteca, grasa
2. adjective1) (having a lot of fat on one's body; large, heavy and round in shape: He was a very fat child.) gordo2) (large or abundant: Her business made a fat profit; A fat lot of good that is! (= That is no good at all)) sustancioso•- fatness- fatten
- fatty
- fattiness
- fat-head
fat1 adj gordofat2 n grasatr[fæt]1 (person) gordo,-a2 (thick) grueso,-a, gordo,-a3 (meat) que tiene mucha grasa4 (profit, cheque, etc) sustancioso,-a5 (rich, fertile) fértil■ fat chance you stand of passing your test! ¡muchas posibilidades tienes tú de sacarte el carnet!■ fat lot of good it'll do her! ¡no le servirá de nada!2 (for cooking) manteca; (lard) lardo\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLthe fat is in the fire se va a armar la de Dios, se va a armar una buenato get fat engordar, engordarseto live off the fat of the land vivir como un reyto run to fat echar carnesfat cat pez nombre masculino gordo1) obese: gordo, obeso2) thick: gruesofat n: grasa fadj.• abierto, -a adj.• atocinado, -a adj.• cachigordo, -a adj.• craso, -a adj.• gordo, -a adj.• grueso, -a adj.• pingüe adj.n.• carnaza s.f.• gordo s.m.• gordura s.f.• grasa s.f.• grosura s.f.• jamona s.f.• sebo s.m.v.• engordar v.
I fæt1)a) ( obese) gordoto get/grow fat — engordar
to grow fat on something — enriquecerse* con algo
b) (BrE) <pork/lamb> que tiene mucha grasac) ( thick) <book/cigar> grueso, gordo2)3) ( very little) (colloq & iro)will he pass? - fat chance — ¿aprobará? - ni soñarlo
II
mass & count noun grasa f[fæt]to run to fat — echar carnes (fam)
1. ADJ(compar fatter) (superl fattest)1) (=plump) [person] gordo; [face, cheeks, limbs] relleno, gordohe grew fat on the proceeds or profits — (fig) se enriqueció con los beneficios
2) (=fatty) [meat, pork] graso3) (=thick) [book] grueso4) (=substantial) [profit] grande, pingüe; [salary] muy elevado, muy alto5) * (=minimal)fat chance! — ¡ni soñarlo!
a fat lot he knows about it! — ¡qué sabrá él!
a fat lot of good that is! — ¡eso no sirve de nada!, y eso ¿de qué sirve?
2.a short, middle-aged man, tending to fat — un hombre bajito, de mediana edad, más bien gordo
animal/vegetable fats — grasas fpl animales/vegetales
beef/chicken fat — grasa f de vaca or (Sp) ternera/de pollo
- live off the fat of the landbody 2.3.CPDfat-catfat content N — contenido m de materia grasa
fat farm * N — (US) clínica f de adelgazamiento
* * *
I [fæt]1)a) ( obese) gordoto get/grow fat — engordar
to grow fat on something — enriquecerse* con algo
b) (BrE) <pork/lamb> que tiene mucha grasac) ( thick) <book/cigar> grueso, gordo2)3) ( very little) (colloq & iro)will he pass? - fat chance — ¿aprobará? - ni soñarlo
II
mass & count noun grasa fto run to fat — echar carnes (fam)
-
60 just
I
adjective1) (right and fair: not favouring one more than another: a fair and just decision.) justo2) (reasonable; based on one's rights: He certainly has a just claim to the money.) justo3) (deserved: He got his just reward when he crashed the stolen car and broke his leg.) merecido•- justly- justness
II
adverb1) ((often with as) exactly or precisely: This penknife is just what I needed; He was behaving just as if nothing had happened; The house was just as I'd remembered it.) exactamente2) ((with as) quite: This dress is just as nice as that one.) exactamente3) (very lately or recently: He has just gone out of the house.) acabar de, ahora mismo, hace un momento4) (on the point of; in the process of: She is just coming through the door.) en este momento5) (at the particular moment: The telephone rang just as I was leaving.) justo, en el mismo instante/momento en que6) ((often with only) barely: We have only just enough milk to last till Friday; I just managed to escape; You came just in time.) a penas7) (only; merely: They waited for six hours just to get a glimpse of the Queen; `Where are you going?' `Just to the post office'; Could you wait just a minute?) sólamente8) (used for emphasis, eg with commands: Just look at that mess!; That just isn't true!; I just don't know what to do.) ¡pero!; de verdad9) (absolutely: The weather is just marvellous.) absolutamente•- just now
- just then
just1 adj justojust2 adv1. justo / exactamente2. justo3. por poco4. sólotr[ʤʌst]1 (fair) justo,-a2 (justifiable) fundado,-a, justificado,-a3 (deserved) merecido,-a\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLto get one's just desserts llevar su merecido————————tr[ʤʌst]1 (exactly) exactamente, precisamente, justo2 (only) solamente, sólo■ just a moment, please un momento, por favor■ no sugar for me, please, just milk no quiero azúcar, gracias, sólo leche■ don't worry, it's just a scratch! ¡no te preocupes, no es más que un rasguño!3 (barely) apenas, por poco4 (right now) en este momento5 (simply) sencillamente■ we could just stay here and wait for her pues, sencillamente podríamos quedarnos aquí y esperarla■ just shut up, will you? ¡cállese, por favor!1 acabar de + infin\SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALLjust about prácticamentejust as well menos maljust in case por si acasojust like that! ¡sin más!just then en ese momentojust the thing justo lo que hacía faltajust ['ʤʌst] adv1) exactly: justo, precisamente, exactamente2) possibly: posiblementeit just might work: tal vez resulte3) barely: justo, apenasjust in time: justo a tiempo4) only: sólo, solamente, nada másjust us: sólo nosotros5) quite: muy, simplementeit's just horrible!: ¡qué horrible!6)to have just (done something) : acabar de (hacer algo)he just called: acaba de llamarjust adj: justo♦ justly advadj.• debido, -a adj.• derecho, -a adj.• entero, -a adj.• equitativo, -a adj.• justiciero, -a adj.• justo, -a adj.• lícito, -a adj.• recto, -a adj.• sólo, -a adj.adv.• apenas adv.• casi no adv.• justamente adv.• justo adv.• no más que adv.• recién adv.• sólo adv.
I dʒʌstadjective <decision/person> justo
II
1)a) ( in recent past)she's just left — se acaba de ir, recién se fue (AmL)
she'd only just finished — acababa de terminar, recién había terminado (AmL)
just recently I've begun to notice that... — últimamente he empezado a darme cuenta de que...
b) (now, at the moment)2)a) ( barely) justoI just missed him — no lo vi por poco or por apenas unos minutos
b) ( a little)just above the knee — justo or apenas encima de la rodilla
3)a) ( only) sóloI'll be with you in just a moment — enseguida or en un segundo estoy con usted
there's just one left — queda sólo uno, queda uno nomás (AmL)
just a moment, you're confusing two issues there — un momento: estás confundiendo dos problemas distintos
she was just three when her father died — tenía apenas or sólo tres años cuando murió su padre
would you like some more? - just a little, please — ¿quieres más? - bueno, un poquito
b) ( simply)that's just gossip — no son más que chismes, son puros chismes (fam)
they're just friends — no son más que amigos, sólo son amigos
just because he's famous doesn't mean he can be rude — (colloq) el hecho de que sea famoso no le da derecho a ser grosero
just follow the instructions on the packet — simplemente siga las instrucciones impresas en el paquete
4)a) (exactly, precisely)it's just what I wanted — es justo or precisamente or exactamente lo que quería
b) ( equally)the desserts were just as good as the rest of the meal — los postres estuvieron tan buenos como el resto de la comida
5) ( emphatic use)just leave it here — déjelo aquí, déjelo aquí nomás (AmL)
regret it? don't I just! — ¿que si me arrepiento? si me arrepentiré...!
just you wait, you little rascal! — ya vas a ver, bandido!
just go away, will you? — mira, vete, hazme el favor
6)a) ( giving explanation)it's just that... — lo que pasa es que...
b) ( indicating possibility)7)just about: I've just about finished now casi he terminado, prácticamente he terminado; did you get enough to eat? - just about — ¿te dieron bastante de comer? - más o menos
I [dʒʌst]1. ADJ1) (=fair) [person, system] justoas is only just — como es justo, como es de razón
2) (=deserved) [praise, reward] merecido; [punishment] apropiado, justo4) (=accurate) [account] correcto; [assessment] correcto, exacto2.NPL
II
[dʒʌst]ADVERBa) (=at this moment) ahora mismoI'm just coming! — ¡ya voy!
"have some tea!" - "actually, I was just going" — -tómate un té -en realidad ya me iba
b) (=at that moment) justoc) (=recently, a moment ago)we were just talking about that — precisamente or ahora mismo estábamos hablando de eso
•
it's just gone 10 o'clock — acaban de dar las diez•
to have just done sth — acabar de hacer algo•
it's just past 10 o'clock — acaban de dar las diezd) (in expressions specifying "when")•
just after I arrived — poco después de mi llegada•
just as I arrived — justo cuando yo llegabajust as it started to rain — justo cuando empezó a llover, en el momento en que empezó a llover
•
just before I arrived — poco antes de mi llegada•
just when it was going well... — precisamente or justamente cuando iba bien...now 1., 6), recently, then 1., 1)•
"are you leaving?" - "not just yet" — -¿te vas? -aún or todavía no2) (=barely) por pocoI (only) just caught it — lo alcancé por un pelo, por poco lo pierdo
•
we had just enough money — teníamos el dinero justo•
he missed the train, but only just — perdió el tren, pero por pocohe passed, but only just — aprobó pero por los pelos
•
we arrived just in time — por poco no llegamos, llegamos justo a tiempo3) (=slightly)•
just over/ under two kilos — un poco más de/menos de dos kilosit's just over/under two kilos — pasa de/no llega a los dos kilos
•
just to the left/right — un poco más a la izquierda/derecha4) (=exactly) justo, exactamenteit's just my size — es justo or exactamente mi talla
it's just the same — es justo or exactamente igual
just here/there — aquí/ahí mismo
just behind/in front of/next to etc — justo detrás/delante de/al lado de etc
it cost just (on) £20 — me costó veinte libras justas
•
that's just it! — ¡ahí está! *, ¡esa es la cuestión!that's just like him, always late — es típico (de él), siempre llega tarde
they have their problems just like the rest of us — tienen sus problemas, exactamente igual que el resto de nosotros
I can't find £1,000 just like that — no puedo conseguir mil libras así sin más
•
that's just the point! — ¡ahí está! *, ¡esa es la cuestión!•
he likes everything just so * — le gusta que todo esté perfecto•
it's just what I wanted — es justo or precisamente lo que queríathat's just what I thought — eso es justo or precisamente lo que pensé
just what did he say? — ¿qué dijo exactamente?
luck, right 1., 2)just what are you implying? — ¿qué es exactamente lo que estás insinuando?
5) (=only) solo, sólo, nomás (LAm)In the past the standard spelling for solo as an adverb was with an accent (sólo). Nowadays the Real Academia Española advises that the accented form is only required where there might otherwise be confusion with the adjective solo.
they were just 15 when they got married — tenían solo or nada más 15 años cuando se casaron
he's just a lad — no es más que un chaval, es solo un chaval
don't take any notice of her, she's just jealous — no le hagas ni caso, lo que está es celosa or lo que pasa es que está celosa
•
it's just around the corner — está a la vuelta de la esquina•
I just asked! — hum ¡preguntaba nada más!•
just a few — solo unos pocos, unos pocos nada más•
just a little — solo un poco, un poco nada más•
just once — una vez nada más, solamente or solo una vez•
it's just over there — está ahí mismo•
he's just teasing — solo está bromeando, está bromeando, nada más•
just this once — solo esta vez•
we went just to see the museum — fuimos solo para ver el museo•
just the two of us — los dos solos, solo nosotros dosfriend, note 1., 3)•
I just wanted to say that... — solo quería decir que...6) (=simply) sencillamenteI'm just phoning to remind you that... — solo llamo para recordarte que...
•
it's just that I don't like it — lo que pasa es que no me gustabecause 1., imagine 2), wonder 2.•
I just thought that you would like it — yo pensé que te gustaría7) (=specially) solo, sólo•
I did it just for you — lo hice solo por ti8) (=conceivably)it's an old trick, but it could just work — es un viejo truco, pero puede que funcione
•
just as — tan10) (in imperatives)•
just let me get my hands on him! * — ¡cómo lo coja!, ¡con que lo agarre! (LAm)•
just listen to that rain! — ¡escucha or fíjate cómo llueve!just listen a minute, will you? — ¡escúchame un momento!, ¿quieres?
•
just look at this mess! — ¡fíjate qué desorden!•
just wait a minute! — ¡espera un momento!just you wait, he'll come sure enough — (reassuringly) espera hombre, ya verás cómo viene
just (you) wait until I tell your father — (threateningly) ya verás cuando se lo cuente a tu padre, espera (nomás (LAm)) a que se lo cuente a tu padre
•
just you do! * —•
just you try it! * —•
just you dare! * — ¡inténtalo si te atreves!11) (emphatic)"that dress is awful" - "isn't it just?" * — -ese vestido es francamente horrible -¡y tanto!
plain 1., 3)•
it's just perfect! — ¡es absolutamente perfecto!•
I can just hear the roars of laughter — me puedo imaginar muy bien or perfectamente las carcajadas•
I can just imagine her reaction — me imagino muy bien or perfectamente su reacción•
I can just see her face if I told her — me puedo imaginar muy bien or perfectamente la cara que pondría si se lo dijese•
just about, I've just about finished this work — estoy a punto de terminar este trabajoI think that it was just about here that I saw him — creo que yo estaba más o menos aquí cuando lo vi
I've just about had enough of this noise! * — ¡estoy ya más que harto de este ruido!
•
come just as you are — ven tal como estásjust as I thought! — ¡ya me lo figuraba or imaginaba!, ¡lo que yo me figuraba or imaginaba!
just in case it rains — por si acaso llueve, por si llueve
I've prepared some extra food, just in case — he preparado comida de más, por si las moscas * or por si acaso
•
just a minute!, just one moment! — (=coming) ¡un momento, por favor!, ¡voy!just a minute, I don't know if I agree with that... — un momento, no sé si estoy de acuerdo con eso...
•
just the same, I'd rather... — de todas formas, prefiero...•
that's just too bad! — iro ¡qué lástima!, ¡qué mala pata! *happen, soonI wasn't expecting much, which was just as well — no esperaba mucho, y menos mal
* * *
I [dʒʌst]adjective <decision/person> justo
II
1)a) ( in recent past)she's just left — se acaba de ir, recién se fue (AmL)
she'd only just finished — acababa de terminar, recién había terminado (AmL)
just recently I've begun to notice that... — últimamente he empezado a darme cuenta de que...
b) (now, at the moment)2)a) ( barely) justoI just missed him — no lo vi por poco or por apenas unos minutos
b) ( a little)just above the knee — justo or apenas encima de la rodilla
3)a) ( only) sóloI'll be with you in just a moment — enseguida or en un segundo estoy con usted
there's just one left — queda sólo uno, queda uno nomás (AmL)
just a moment, you're confusing two issues there — un momento: estás confundiendo dos problemas distintos
she was just three when her father died — tenía apenas or sólo tres años cuando murió su padre
would you like some more? - just a little, please — ¿quieres más? - bueno, un poquito
b) ( simply)that's just gossip — no son más que chismes, son puros chismes (fam)
they're just friends — no son más que amigos, sólo son amigos
just because he's famous doesn't mean he can be rude — (colloq) el hecho de que sea famoso no le da derecho a ser grosero
just follow the instructions on the packet — simplemente siga las instrucciones impresas en el paquete
4)a) (exactly, precisely)it's just what I wanted — es justo or precisamente or exactamente lo que quería
b) ( equally)the desserts were just as good as the rest of the meal — los postres estuvieron tan buenos como el resto de la comida
5) ( emphatic use)just leave it here — déjelo aquí, déjelo aquí nomás (AmL)
regret it? don't I just! — ¿que si me arrepiento? si me arrepentiré...!
just you wait, you little rascal! — ya vas a ver, bandido!
just go away, will you? — mira, vete, hazme el favor
6)a) ( giving explanation)it's just that... — lo que pasa es que...
b) ( indicating possibility)7)just about: I've just about finished now casi he terminado, prácticamente he terminado; did you get enough to eat? - just about — ¿te dieron bastante de comer? - más o menos
См. также в других словарях:
mucho — (Del lat. multus.) ► adjetivo indefinido 1 Que es abundante o sobrepasa la medida de lo normal o lo ordinario: ■ tiene mucho dinero; hace mucho calor. SINÓNIMO abundante ANTÓNIMO poco ► adverbio 2 En abundancia, en gran medida o cantidad: ■ te… … Enciclopedia Universal
grande — 1. ‘De tamaño, importancia, intensidad, dotes, etc., superiores a lo común o regular’: Vive en una casa grande; Torear siempre fue su gran sueño; Sintió un malestar grande; Es un gran poeta. Referido a persona significa también, sobre todo en… … Diccionario panhispánico de dudas
Más que amigos (Chile) — Más que amigos Cuando la amistad se pone a prueba País originario Chile Canal Canal 13 Transmisión 3 de agosto de 2002 … Wikipedia Español
grande — o gran adjetivo 1. (ser / estar, antepuesto / pospuesto) Que ocupa mucho espacio o que sobresale por su tamaño o dimensiones: Es una ciudad demasiado grande para mí. Tu niño está muy grande para su edad. dedo* grande. grandes almacenes*. Antónimo … Diccionario Salamanca de la Lengua Española
grande — (Del lat. grandis, grandioso.) ► adjetivo 1 Que ocupa mucho espacio o mucha superficie: ■ los pisos antiguos suelen ser grandes. SINÓNIMO amplio vasto ANTÓNIMO pequeño 2 Que tiene más tamaño del necesario o normal: ■ esta camisa te queda grande … Enciclopedia Universal
Grande — (Del lat. grandis, grandioso.) ► adjetivo 1 Que ocupa mucho espacio o mucha superficie: ■ los pisos antiguos suelen ser grandes. SINÓNIMO amplio vasto ANTÓNIMO pequeño 2 Que tiene más tamaño del necesario o normal: ■ esta camisa te queda grande … Enciclopedia Universal
con — (Del lat. cum.) ► preposición 1 Indica el modo, manera cómo se realiza una acción o el instrumento con que se ejecuta: ■ viaja con prisa; escribe con faltas de ortografía; dibuja con carboncillo. 2 Indica concurrencia, compañía o relación entre… … Enciclopedia Universal
mas — Conjunción adversativa equivalente a pero: «No podía dejar de temblar, mas no era de miedo» (Jodorowsky Danza [Chile 2001]). Su uso es hoy literario y arcaizante. En la lengua antigua equivalía también a sino: «No es tiempo de aguardar, mas de… … Diccionario panhispánico de dudas
Grande Armée — Napoleón entregando la Legión de Honor en 1804. La Grande Armée (en español, «el Gran Ejército») es el término militar que se adoptó en Francia para designar su fuerza principal en las campañas militares. En la práctica, el nombre se aplica en… … Wikipedia Español
Train à Grande Vitesse — Para los diferentes modelos de trenes TGV, véase Anexo:Trenes TGV. TGV … Wikipedia Español
Casados con hijos (Argentina) — Este artículo o sección necesita referencias que aparezcan en una publicación acreditada, como revistas especializadas, monografías, prensa diaria o páginas de Internet fidedignas. Puedes añadirlas así o avisar … Wikipedia Español