-
1 castellum
castellum, i, n. dim. [castrum], a castle, fort, citadel, fortress, stronghold, Sisenn. ap. Non. p. 514, 7; Caes. B. G. 2, 30; id. B. C. 3, 36; Cic. Phil. 5, 4, 9; id. Caecin. 7, 20; Sall. J. 54, 6; Nep. Milt. 2, 1; id. Alcib. 7, 4; Liv. 10, 46, 11; 21, 11, 10; Verg. A. 5, 440; Hor. Ep. 2, 2, 34 al.; also of a single bulwark, bastion, Caes. B. G. 1, 8; 2, 8; 7, 69; id. B. C. 3, 44; and poet. of a dwelling in an elevated position, Verg. G. 3, 475.—B.In mechanics, a structure in which the water of an aqueduct is collected, to be distributed by pipes or channels in different directions, a reservoir, Vitr. 8, 6; Plin. 36, 15, 24, § 121; Front. Aquaed. 35; Dig. 19, 1, 17; 43, 20, 1; Inscr. Orell. 3203 al.—II.Trop., shelter, stronghold, defence, refuge (cf. arx, I. B.):templum Castoris fuit arx civium perditorum... castellum forensis latrocinii,
Cic. Pis. 5, 11:urbem philosophiae, mihi crede, proditis, dum castella defendis,
id. Div. 2, 16, 37:tribunal Appii castellum omnium scelerum,
Liv. 3, 57, 2. -
2 castellum
castellum ī, n dim. [castrum], a castle, fort, citadel, fortress, stronghold: crebra, Cs.: castellis ab ingressione propulsari: multa capere, S.: montana castella, V.: castella communit, towers (on a wall), Cs.: castella facta, posts (for guards), Cs.— Poet.: Norica Castella in tumulis, i. e. mountain homes, V.—Fig., a shelter, stronghold, defence, refuge: latrocinii: castellum omnium scelerum, L.* * *redoubt, fortress, stronghold, fortified settlement, refuge; garrison, citadel; structure in which water from aqueduct is collected for distribution, reservoir town, village; (medieval) -
3 Castellum Firmanorum
Firmum, i, n., a fortified sea-port of Picenum, now Fermo, Mel. 2, 4, 6; Vell. 1, 14, 8; Pompei. ap. Cic. Att. 8, 12, B. 1.—II.Deriv.: Firmānus, a, um, adj., of or belonging to Firmum, Firmian:cohors,
Liv. 44, 40:L. Tarutius Firmanus,
of Firmum, Cic. Div. 2, 47, 98:audivi ex Gavio hoc Firmano,
id. Att. 4, 8, b, 3:fratres,
id. ib. — Subst.: Firmāni, ōrum, m., the inhabitants of Firmum, Firmians, Cic. Phil. 7, 9, 23.— Castellum Firmānōrum, the port of Firmum, regarded as a separate place, now Porto di Fermo, Plin. 3, 13, 18, § 111. -
4 appositus (ad-p-)
appositus (ad-p-) adj. with comp. and sup, contiguous, neighboring: castellum flumini, Ta.: nemus, O.—Fig., bordering upon: audacia fidentiae.—Fit, proper, suitable, appropriate: homo ad audaciam: multo appositior ad ferenda signa: argumentatio appositissima. -
5 caput
caput itis, n [CAP-], the head: Capillus circum caput Reiectus, T.: caput obnubito, L.: capitis nives, H.: capite operto: aperire: velare, L.: abscindere cervicibus: capite demisso: attollere, O.: extollere, to become bold: breve (equi), H.: coronatum (bovis), Tb.: per caput pedesque ire, heels over head, Ct.: dux cum exercitu supra caput est, i. e. is ready to fall upon us, S.: capita conferre, to lay heads together, i. e. to confer in secret, L.: caput aut collum petere, strike at the vital parts: haec alias inter caput extulit urbes, towers, i. e. excels, V.: aliena negotia Per caput saliunt, run through the head, i. e. the mind, H.: capitis labor, mental exertion, H. — Meton., the head, top, summit, point, end, extremity: iocur sine capite (of a sacrifice), L.: in extis, O.: tignorum, Cs.: cornu duxit, donec curvata coirent capita, the ends, V. — The origin, source, spring, head (of a river), L.: caput unde erumpit Enipeus, V.: celsis caput urbibus exit, my source springs among great cities, V.—The mouth, embouchure (rare): multis capitibus in Oceanum influit, Cs.—Of plants: diducere terram ad capita, the roots, V.: papavera demisere caput, the heads, V.: capitum iugatio, branches (of the vine). — Of mountains, the summit: capita aspera montis, V. — Of persons, a head, person: ridiculum caput! T.: carum, V.: duo haec capita taeterrima: ignota, L.: di capiti ipsius reservent, for himself, V.: capiti cane talia Dardanio rebusque tuis, i. e. for Aeneas and yourself, V.: Perfidum, H.: de sacrando cum bonis capite alcuius, L.: ut caput Iovi sacraretur, L.—With numerals: capitum Helvetiorum milia CCLXIII, souls, Cs.: nullum caput Proserpina fugit, H.: in capita, to each person, L.; cf. sus Triginta capitum fetūs enixa, V.—Fig., life, physical life: Capitis periculum adire, to risk life, T.: caput obiectare periclis, V.: capitis poena, capital punishment, Cs.: certamen capitis et famae: ut capite dimices tuo, L.: caput offerre pro patriā: patrium tibi crede caput (i. e. patris vitam), O.: accusatus capitis absolvitur, of a capital crime, N.: Sthenium capite damnare.—Civil life, personality, civil rights, liberty and citizenship: capitis causae, involving citizenship: iudicium capitis: capitis deminutio, loss of civil rights, Cs.—Poet.: capitis minor, H.—Of persons, a leader, chief, guide: concitandorum Graecorum: capita nominis Latini, heads, chiefs, L.: ut se Suevorum caput credant, chief tribe, Ta.: capita coniurationis securi percussi, L.: illic est huic rei caput, author, contriver, T.: ab illo fonte et capite Socrate: corpori valido caput deerat, leader, L.: ipsum Expugnare caput, the great man himself, H. —A head, chief, capital: Thebae totius Graeciae, first city, N.: Roma, orbis terrarum, L.: castellum eius regionis, principal place, L.: Romam caput Latio esse, L.: ius nigrum, cenae caput, principal dish: fundus, vestrae pecuniae, chief source of income: caput esse artis, decere, the note, characteristic: ad consilium de re p. dandum caput est nosse rem p., first qualification: caput litterarum cum alquo, reason for corresponding: Epicuri, chief dogma: caput belli et summa, V.—In writings, a division, paragraph, chapter: legis: caput Annianum de hereditatibus, passage in the will of A.— Of money, the principal sum, capital, stock: quibus ille de capite dempsisset, reduced their debts: de capite deducite alqd, L.: Quinas hic capiti mercedes exsecet, extort sixty per centum, H.* * *head; person; life; leader; top; source/mouth (river); capital (punishment); heading; chapter, principal division -
6 castellānus
castellānus adj. [castellum], of a fort, of a castle: triumphi, for the capture of a castle.— Plur. m. as subst., the occupants of a castle, S.* * *Icastellana, castellanum ADJof/connected with/pertaining to/associated with a fort/fortress/castleIIgarrison/occupants (pl.) of a fort/fortress/castle -
7 castellātim
castellātim adv. [castellum], in fortresses, like fortresses: dissipati, i. e. in garrisons, L.* * *at intervals (in manner of strongpoints), in separate detachments; castle-wise -
8 egēnus
egēnus adj. [egeo], needy, necessitous, in want, destitute: in rebus egenis, V.: omnium corpora, L.: aquarum regio, Ta.: castellum commeatu, Ta.* * *egena, egenum ADJin want of, destitute of -
9 ē-vertō or ēvortō
ē-vertō or ēvortō tī, sus, ere, to overturn, upturn, turn upside down: navem: aequora ventis, V.: aquas, O.: eversas cervicīs tuas abstine, refrain from twisting your neck, T.—To overturn, overthrow, upset, throw down: bustum in foro: statuam: pinum, V.: tecta in dominum, O.—To turn out, drive out, expel, eject: pupillum fortunis patriis: hunc funditus bonis.—To overthrow, subvert, destroy: urbīs: castellum, H.—Fig., to overthrow, ruin, subvert, destroy, abolish: provincias: leges Caesaris: testamenta, iura: everso succurrere saeclo, V.: disciplinam, L.: spem, O.: Crassos, Pompeios, ruin, Iu. -
10 mediocris
mediocris e, adj. [medius], of middling size, medium, middling, moderate, ordinary: castellum, S.: spatium, Cs.: lacum mediocris aquae prospexit (i. e. mediocrem), O.—Fig., moderate, mean, mediocre, inferior, inconsiderable: oratores: homines: poëta, H.: amicitia: artes: ingenium: excusare... mediocris est animi, narrow, Cs.: ut mediocris Iacturae te mergat onus, Iu.: primo mediocria gerebat, S.—With neg, not insignificant, not common, superior, extraordinary: non mediocris animus, i. e. ardent, S.: haud mediocris vir: non mediocris diligentia, Cs.* * *mediocris, mediocre ADJmedium, average, middling, ordinary, moderate, tolerable; mediocre -
11 subigō
subigō ēgī, āctus, ere [sub+ago], to drive up, bring up: adverso flumine lembum Remigiis, i. e. drive up stream, V.: navīs subigi ad castellum iussit, L.— To turn up from beneath, break up, dig up, plough, cultivate, work, knead, rub down, sharpen, whet, tame, break: terram ferro: glaebas: arva. V.: digitis opus, O.: in cote securīs, V.: (belua) facilis ad subigendum, easy to be tamed.—Fig., to put down, overcome, conquer, subjugate, subject, subdue, reduce: partem orbis terrarum: urbīs atque nationes, S.: insidiis subactus, V.— To bring, incite, impel, force, compel, constrain, reduce: subigi nos ad necessitatem dedendi res, L.: hostīs ad deditionem, L.: Tarquiniensem metu subegerat frumentum exercitui praebere, L.: subegit (filium) socios ignotae linquere terrae (i. e. in terrā), V.: ambitio multos mortalīs falsos fieri subegit, S.: (eos), ut relinquant patriam, L.—Of the mind, to cultivate, train, discipline: subacto mihi ingenio opus est: subacti atque durati bellis, L.* * *subigere, subegi, subactus Vconquer, subjugate; compel -
12 adpono
ap-pōno ( adp-, Ritschl, Fleck., Lachm., Baiter, Halm; app-, Merk., Kayser, K. and H., Weissenb.), pōsŭi, pŏsĭtum, 3, v. a. ( perf. apposivi, Plaut. Mil. 3, 3, 31; App. ap. Prisc. p. 898 P.; cf. pono), to place, put, or lay at, near or by the side of a thing; to apply to, add, unite, etc. (class. in prose and poetry; syn.: addo, adicio, adjungo).I.Lit.A.In gen.:B.adpone hic mensulam,
Plaut. Most. 1, 3, 150:appositas instruxere epulis mensas,
Ov. M. 8, 570; so id. ib. 8, 831:sitellam,
Plaut. Cas. 2, 6, 11: Sy. Onus urget. Mi. At tu adpone, put it down then, id. Poen. 4, 2, 35:illam alteram apud me, quod bonist, adponito,
id. Trin. 4, 3, 60:munera eorum illis apponentur,
Vulg. Bar 6, 26:At istos rastros interea tamen adpone,
Ter. Heaut. 1, 1, 37; so id. And. 4, 3, 10 al.:aër Omnibus est rebus circumdatus adpositusque,
Lucr. 6, 1036; 3, 373:omnes columnae machinā appositā dejectae,
Cic. Verr. 2, 1, 55, § 144:notam ad malum versum,
id. Pis. 30; so id. Fam. 13, 6; cf. Suet. Claud. 16: manus ad os (eorum more, qui secreto aliquid narrant, Manut.), Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1:scalis appositis urbem defenderunt,
Liv. 37, 5:adpositā aure ad glaciem,
Plin. 8, 28, 42, § 103: adpositum in mensā lumen, Tac. A. 2, 31:paenulam ad vulnus,
Suet. Ner. 49 et saep.:dominum Adpositum flavis in Simoenta vadis,
Prop. 2, 9, 12.—So freq. of the putting on of garments, crowns, etc.:cur tamen appositā velatur janua lauro,
Ov. Tr. 3, 1, 39:gemmas toris,
id. H. 9, 60 Loers; cf.the same,
id. ib. 7, 100:meretrix Appositā populum submovet ante serā,
id. Am. 3, 14, 10 (cf.:ponere seram,
Juv. 6, 347):candelam valvis,
i. e. to set fire to, Juv. 9, 98 al. —Esp.1.Freq. as t. t. of food, dishes, to serve up, set before one (cf. Gr. paratithêmi;2.the simple verb pono is often so used, q. v.): adposita sit cena,
Plaut. Trin. 2, 4, 69:apposuit eis mensam,
Vulg. Act. 16, 34:adpositum est ampliter,
Plaut. Mil. 3, 1, 160:apposuit patellam,
Cic. Verr. 2, 4, 22:Cenabat apud eum: argentum ille ceterum purum apposuerat, etc.,
id. ib. 4, 22, 49; id. Tusc. 5, 32, 91; id. Att. 6, 1; 14, 21; Liv. 1, 7; Plin. 8, 51, 78, § 210:convivis panem et obsonia apponere,
Suet. Calig. 37; id. Caes. 43; id. Tib. 34; id. Galb. 12; Vitr. 13:Appositaque est eis ciborum magna praeparatio,
Vulg. 4 Reg. 6, 23 al.;Albanum sive Falernum Te magis appositis delectat,
Hor. S. 2, 8, 17; 2, 8, 69 al.—Aliquem alicui or alicui rei, to appoint or designate one to any service or duty, to place in any station, to join to as an aid:3.custodem Tullio me apponite,
Cic. Div. in Caecil. 16, 51; so Tac. A. 4, 60; cf.: adpositus custodiae (dat.), id. ib. 1, 6;2, 68: accusator apponitur civis Romanus,
Cic. Verr. 2, 1, 29, § 74; so id. ib. 2, 1, 5, § 41 fin.:calumniatores,
id. ib. 2, 2, 10:praevaricatorem,
id. Phil. 2, 11:non illicitatorem venditor adponet,
id. Off. 3, 15, 61; cf. id. Verr. 2, 1, 54:custodes,
Nep. Dion, 4, 5:moderator et magister consulibus appositus,
Liv. 2, 18, 6; so,rectorem,
Suet. Aug. 48:scrutatores,
id. Claud. 35 al. —To put to something by way of increase, to add to, superadd (rare; cf.II.addo, adicio): nihil his novum adposivi,
Plaut. Mil. 3, 3, 31; id. Trin. 4, 3, 18:aetas illi, quos tibi dempserit, adponet annos,
Hor. C. 2, 5, 15:exemplum,
Gell. 1, 13, 9:si quis apposuerit ad haec, apponet Deus super illum etc.,
Vulg. Apoc. 22, 18; ib. Gen. 49, 32.—Trop.A.Of the mind, to apply (eccl. Lat.):B.appone cor ad doctrinam,
Vulg. Prov. 22, 17:apposui cor meum, ut etc.,
ib. Eccl. 8, 16.—In eccl. Lat., after the Hebrew, of an act, to do further, also to do something:C.non apponet, ut complacitior sit adhuc?
Vulg. Psa. 76, 8; so ib. Act. 12, 3:apposuerunt adhuc peccare,
ib. Psa. 77, 17; 88, 23.—With a dat. of end, to set down for something, count, reckon, or consider as, to hold as (very rare):A.cum is nil promereat, postulare id gratiae adponi sibi,
Ter. And. 2, 1, 32 (addi in gratiam suam, Don.):aliquid lucro,
Hor. C. 1, 9, 15.—Hence, appŏsĭ-tus ( adp-), a, um, P. a., put or applied to, etc.Of relations of space, placed or situated at or near to, contiguous to, bordering upon; constr. with dat.:B.regio mari adposita,
Plin. 3, 18, 22, § 126:platanus itineri,
id. 12, 1, 5, § 9:castellum Lupiae flumini adpositum,
Tac. A. 2, 7.— Trop.:audacia fidentiae non contrarium, sed appositum ac propinquum,
Cic. Inv. 2, 54, 165.—Metaph.1.Fit, proper, suitable, appropriate, apposite, etc. (like aptus, q. v.; hence in MSS. freq. interchanged with it; cf. Spald. ad Quint. 3, 11, 9); constr. with ad (in this signif. very freq. in Varr. and Cic.;* 2.elsewhere very rare, perh. not found except in Quint. and Gell.): ager ad vitem adpositus,
Varr. R. R. 1, 7, 5:loca adposita ad faenum, ad vinum, ad oleum,
id. ib. 1, 23, 1:equus ad medendum adpositus,
id. ib. 2, 7, 5:(gallinae) adpositissimae ad partum,
id. ib. 3, 9, 9;2, 10, 4: menses ad agendum maxime appositi,
Cic. Verr. 2, 1, 11; 2, 5, 41 fin.; id. Att. 3, 14:multo appositior ad deferenda,
id. Verr. 2, 4, 57:argumentatio appositissima ad judicationem,
id. Inv. 1, 14. —Inclined to; constr. with dat.:3.judex juri magis an aequo sit adpositus,
Quint. 4, 3, 11 (cf.:adclinis falsis animus,
Hor. S. 2, 2, 6).—Subst.: appŏsĭtum, i, n., in rhet. and gram., an epithet, adjective:adposita, quae epitheta dicuntur, ut dulce mustum,
Quint. 8, 2, 10; 2, 14, 3; 9, 4, 24.—Hence, appŏsĭtē, adv., suitably, fitly, etc.:ad persuasionem,
Cic. Inv. 1, 5; cf. Spald ad Quint. 2, 15, 3 praeclare et apposite et facete scribere, Gell. 2, 23, 11 ( comp. and sup not used). -
13 adpositus
ap-pōno ( adp-, Ritschl, Fleck., Lachm., Baiter, Halm; app-, Merk., Kayser, K. and H., Weissenb.), pōsŭi, pŏsĭtum, 3, v. a. ( perf. apposivi, Plaut. Mil. 3, 3, 31; App. ap. Prisc. p. 898 P.; cf. pono), to place, put, or lay at, near or by the side of a thing; to apply to, add, unite, etc. (class. in prose and poetry; syn.: addo, adicio, adjungo).I.Lit.A.In gen.:B.adpone hic mensulam,
Plaut. Most. 1, 3, 150:appositas instruxere epulis mensas,
Ov. M. 8, 570; so id. ib. 8, 831:sitellam,
Plaut. Cas. 2, 6, 11: Sy. Onus urget. Mi. At tu adpone, put it down then, id. Poen. 4, 2, 35:illam alteram apud me, quod bonist, adponito,
id. Trin. 4, 3, 60:munera eorum illis apponentur,
Vulg. Bar 6, 26:At istos rastros interea tamen adpone,
Ter. Heaut. 1, 1, 37; so id. And. 4, 3, 10 al.:aër Omnibus est rebus circumdatus adpositusque,
Lucr. 6, 1036; 3, 373:omnes columnae machinā appositā dejectae,
Cic. Verr. 2, 1, 55, § 144:notam ad malum versum,
id. Pis. 30; so id. Fam. 13, 6; cf. Suet. Claud. 16: manus ad os (eorum more, qui secreto aliquid narrant, Manut.), Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1:scalis appositis urbem defenderunt,
Liv. 37, 5:adpositā aure ad glaciem,
Plin. 8, 28, 42, § 103: adpositum in mensā lumen, Tac. A. 2, 31:paenulam ad vulnus,
Suet. Ner. 49 et saep.:dominum Adpositum flavis in Simoenta vadis,
Prop. 2, 9, 12.—So freq. of the putting on of garments, crowns, etc.:cur tamen appositā velatur janua lauro,
Ov. Tr. 3, 1, 39:gemmas toris,
id. H. 9, 60 Loers; cf.the same,
id. ib. 7, 100:meretrix Appositā populum submovet ante serā,
id. Am. 3, 14, 10 (cf.:ponere seram,
Juv. 6, 347):candelam valvis,
i. e. to set fire to, Juv. 9, 98 al. —Esp.1.Freq. as t. t. of food, dishes, to serve up, set before one (cf. Gr. paratithêmi;2.the simple verb pono is often so used, q. v.): adposita sit cena,
Plaut. Trin. 2, 4, 69:apposuit eis mensam,
Vulg. Act. 16, 34:adpositum est ampliter,
Plaut. Mil. 3, 1, 160:apposuit patellam,
Cic. Verr. 2, 4, 22:Cenabat apud eum: argentum ille ceterum purum apposuerat, etc.,
id. ib. 4, 22, 49; id. Tusc. 5, 32, 91; id. Att. 6, 1; 14, 21; Liv. 1, 7; Plin. 8, 51, 78, § 210:convivis panem et obsonia apponere,
Suet. Calig. 37; id. Caes. 43; id. Tib. 34; id. Galb. 12; Vitr. 13:Appositaque est eis ciborum magna praeparatio,
Vulg. 4 Reg. 6, 23 al.;Albanum sive Falernum Te magis appositis delectat,
Hor. S. 2, 8, 17; 2, 8, 69 al.—Aliquem alicui or alicui rei, to appoint or designate one to any service or duty, to place in any station, to join to as an aid:3.custodem Tullio me apponite,
Cic. Div. in Caecil. 16, 51; so Tac. A. 4, 60; cf.: adpositus custodiae (dat.), id. ib. 1, 6;2, 68: accusator apponitur civis Romanus,
Cic. Verr. 2, 1, 29, § 74; so id. ib. 2, 1, 5, § 41 fin.:calumniatores,
id. ib. 2, 2, 10:praevaricatorem,
id. Phil. 2, 11:non illicitatorem venditor adponet,
id. Off. 3, 15, 61; cf. id. Verr. 2, 1, 54:custodes,
Nep. Dion, 4, 5:moderator et magister consulibus appositus,
Liv. 2, 18, 6; so,rectorem,
Suet. Aug. 48:scrutatores,
id. Claud. 35 al. —To put to something by way of increase, to add to, superadd (rare; cf.II.addo, adicio): nihil his novum adposivi,
Plaut. Mil. 3, 3, 31; id. Trin. 4, 3, 18:aetas illi, quos tibi dempserit, adponet annos,
Hor. C. 2, 5, 15:exemplum,
Gell. 1, 13, 9:si quis apposuerit ad haec, apponet Deus super illum etc.,
Vulg. Apoc. 22, 18; ib. Gen. 49, 32.—Trop.A.Of the mind, to apply (eccl. Lat.):B.appone cor ad doctrinam,
Vulg. Prov. 22, 17:apposui cor meum, ut etc.,
ib. Eccl. 8, 16.—In eccl. Lat., after the Hebrew, of an act, to do further, also to do something:C.non apponet, ut complacitior sit adhuc?
Vulg. Psa. 76, 8; so ib. Act. 12, 3:apposuerunt adhuc peccare,
ib. Psa. 77, 17; 88, 23.—With a dat. of end, to set down for something, count, reckon, or consider as, to hold as (very rare):A.cum is nil promereat, postulare id gratiae adponi sibi,
Ter. And. 2, 1, 32 (addi in gratiam suam, Don.):aliquid lucro,
Hor. C. 1, 9, 15.—Hence, appŏsĭ-tus ( adp-), a, um, P. a., put or applied to, etc.Of relations of space, placed or situated at or near to, contiguous to, bordering upon; constr. with dat.:B.regio mari adposita,
Plin. 3, 18, 22, § 126:platanus itineri,
id. 12, 1, 5, § 9:castellum Lupiae flumini adpositum,
Tac. A. 2, 7.— Trop.:audacia fidentiae non contrarium, sed appositum ac propinquum,
Cic. Inv. 2, 54, 165.—Metaph.1.Fit, proper, suitable, appropriate, apposite, etc. (like aptus, q. v.; hence in MSS. freq. interchanged with it; cf. Spald. ad Quint. 3, 11, 9); constr. with ad (in this signif. very freq. in Varr. and Cic.;* 2.elsewhere very rare, perh. not found except in Quint. and Gell.): ager ad vitem adpositus,
Varr. R. R. 1, 7, 5:loca adposita ad faenum, ad vinum, ad oleum,
id. ib. 1, 23, 1:equus ad medendum adpositus,
id. ib. 2, 7, 5:(gallinae) adpositissimae ad partum,
id. ib. 3, 9, 9;2, 10, 4: menses ad agendum maxime appositi,
Cic. Verr. 2, 1, 11; 2, 5, 41 fin.; id. Att. 3, 14:multo appositior ad deferenda,
id. Verr. 2, 4, 57:argumentatio appositissima ad judicationem,
id. Inv. 1, 14. —Inclined to; constr. with dat.:3.judex juri magis an aequo sit adpositus,
Quint. 4, 3, 11 (cf.:adclinis falsis animus,
Hor. S. 2, 2, 6).—Subst.: appŏsĭtum, i, n., in rhet. and gram., an epithet, adjective:adposita, quae epitheta dicuntur, ut dulce mustum,
Quint. 8, 2, 10; 2, 14, 3; 9, 4, 24.—Hence, appŏsĭtē, adv., suitably, fitly, etc.:ad persuasionem,
Cic. Inv. 1, 5; cf. Spald ad Quint. 2, 15, 3 praeclare et apposite et facete scribere, Gell. 2, 23, 11 ( comp. and sup not used). -
14 adpugno
ap-pugno ( adp-, Halm), āre, v. a., to fight against, attack, assault (only in Tac. in the three foll. exs.):castra adpugnare,
Tac. A. 4, 48:castellum,
id. ib. 15, 13:classem,
id. ib. 2, 81. -
15 adsideo
as-sĭdĕo ( ads-, Fleck., Kayser, Rib., Merk., Halm, Weissenb.; both, K. and H.), sēdi, sessum, 2, v. n. [sedeo], to sit by or near a person or thing (syn. assido).I.Lit.A.In gen.:B.qui apud carbones adsident,
Plaut. Rud. 2, 6, 48:in Tiburti forte adsedimus ego et Marcus filius,
Cic. de Or. 2, 55, 224:non adsidens et attente audiens,
id. Brut. 55, 200.—Esp.1.To sit, stand, or be at one's side, as attendant, aid, protector; absol. or with dat.:2.cum lacrimans in carcere mater noctes diesque adsideret,
Cic. Verr. 2, 5, 43:principes Macedoniae hujus (Plancii) periculo commoti huic adsident, pro hoc laborant,
id. Planc. 11 fin.:cum Pompeius P. Lentulo consuli frequens adsideret,
id. Pis. 32, 80:qui (nobilium adulescentes) ibi adsidebant,
Liv. 9, 46, 9:Ut assidens inplumibus pullis avis Serpentium adlapsus timet,
Hor. Epod. 1, 19:adsidens foribus,
Vulg. Sap. 6, 15; ib. 1 Macc. 11, 40; ib. Act. 26, 30.—Hence, in judic. lang., t. t., to aid, assist one in the office of judge, to be an assessor (cf. assessor):rarus in tribunali Caesaris Piso, et si quando adsideret, atrox ac dissentire manifestus,
Tac. A. 2, 57; Dig. 1, 22, 2; 1, 22, 3; 1, 22, 6 al.—Of the sick, to attend upon, take care of:3.adsidet aegrae,
Ov. H. 20, 137:Adsidet una soror,
Prop. 5, 3, 41: si alius casus lecto te adflixit, habes qui Adsideat, fomenta paret, medicum roget, etc., Hor. S. 1, 1, 82; Plin. Ep. 7, 19:adsidente amantissimā uxore,
Tac. Agr. 45:adsidere valetudini,
id. ib. —To be busily, assiduously engaged about a thing:II.litteris,
Plin. Ep. 3, 5, 19:gubernaculis,
to attend to, to mind, id. Pan. 81 fin. —Transf.A.Of a place, to station one's self before; and more freq. in a hostile sense, to be encamped before, sit down before, besiege, blockade; constr. with dat. or acc.; also pass.:* B.adsidere sepultae urbis ruinis,
Tac. H. 3, 35:prope moenia Romana adsidere,
Liv. 26, 22:moenibus adsidet hostis,
Verg. Cir. 267; Liv. 23, 19; 21, 25; Curt. 4, 3; Tac. H. 2, 22 al.:cum muros adsidet hostis,
Verg. A. 11, 304:adsidendo castellum,
Tac. A. 6, 43:arces,
Sil. 9, 623:adsidebat oppugnabatque oppidum,
Gell. 7, 1, 8: Amisumque adsideri audiebat, Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 830 P. (IV. 8 Gerl.):adsessos Capuae muros,
Sil. 12, 453.—Poet., to be near one in qualities, i. e. to be like, to resemble (in prose, instead of it, accedo;opp. dissideo, q. v.): parcus Adsidet insano,
Hor. Ep. 1, 5, 14 (sedet stulto proximus eique simillimus est, Crucq.; cf. in Gr. engus einai tini.—Acc. to Schmid the figure is drawn from the sitting together of similar classes in the theatre). -
16 appono
ap-pōno ( adp-, Ritschl, Fleck., Lachm., Baiter, Halm; app-, Merk., Kayser, K. and H., Weissenb.), pōsŭi, pŏsĭtum, 3, v. a. ( perf. apposivi, Plaut. Mil. 3, 3, 31; App. ap. Prisc. p. 898 P.; cf. pono), to place, put, or lay at, near or by the side of a thing; to apply to, add, unite, etc. (class. in prose and poetry; syn.: addo, adicio, adjungo).I.Lit.A.In gen.:B.adpone hic mensulam,
Plaut. Most. 1, 3, 150:appositas instruxere epulis mensas,
Ov. M. 8, 570; so id. ib. 8, 831:sitellam,
Plaut. Cas. 2, 6, 11: Sy. Onus urget. Mi. At tu adpone, put it down then, id. Poen. 4, 2, 35:illam alteram apud me, quod bonist, adponito,
id. Trin. 4, 3, 60:munera eorum illis apponentur,
Vulg. Bar 6, 26:At istos rastros interea tamen adpone,
Ter. Heaut. 1, 1, 37; so id. And. 4, 3, 10 al.:aër Omnibus est rebus circumdatus adpositusque,
Lucr. 6, 1036; 3, 373:omnes columnae machinā appositā dejectae,
Cic. Verr. 2, 1, 55, § 144:notam ad malum versum,
id. Pis. 30; so id. Fam. 13, 6; cf. Suet. Claud. 16: manus ad os (eorum more, qui secreto aliquid narrant, Manut.), Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1:scalis appositis urbem defenderunt,
Liv. 37, 5:adpositā aure ad glaciem,
Plin. 8, 28, 42, § 103: adpositum in mensā lumen, Tac. A. 2, 31:paenulam ad vulnus,
Suet. Ner. 49 et saep.:dominum Adpositum flavis in Simoenta vadis,
Prop. 2, 9, 12.—So freq. of the putting on of garments, crowns, etc.:cur tamen appositā velatur janua lauro,
Ov. Tr. 3, 1, 39:gemmas toris,
id. H. 9, 60 Loers; cf.the same,
id. ib. 7, 100:meretrix Appositā populum submovet ante serā,
id. Am. 3, 14, 10 (cf.:ponere seram,
Juv. 6, 347):candelam valvis,
i. e. to set fire to, Juv. 9, 98 al. —Esp.1.Freq. as t. t. of food, dishes, to serve up, set before one (cf. Gr. paratithêmi;2.the simple verb pono is often so used, q. v.): adposita sit cena,
Plaut. Trin. 2, 4, 69:apposuit eis mensam,
Vulg. Act. 16, 34:adpositum est ampliter,
Plaut. Mil. 3, 1, 160:apposuit patellam,
Cic. Verr. 2, 4, 22:Cenabat apud eum: argentum ille ceterum purum apposuerat, etc.,
id. ib. 4, 22, 49; id. Tusc. 5, 32, 91; id. Att. 6, 1; 14, 21; Liv. 1, 7; Plin. 8, 51, 78, § 210:convivis panem et obsonia apponere,
Suet. Calig. 37; id. Caes. 43; id. Tib. 34; id. Galb. 12; Vitr. 13:Appositaque est eis ciborum magna praeparatio,
Vulg. 4 Reg. 6, 23 al.;Albanum sive Falernum Te magis appositis delectat,
Hor. S. 2, 8, 17; 2, 8, 69 al.—Aliquem alicui or alicui rei, to appoint or designate one to any service or duty, to place in any station, to join to as an aid:3.custodem Tullio me apponite,
Cic. Div. in Caecil. 16, 51; so Tac. A. 4, 60; cf.: adpositus custodiae (dat.), id. ib. 1, 6;2, 68: accusator apponitur civis Romanus,
Cic. Verr. 2, 1, 29, § 74; so id. ib. 2, 1, 5, § 41 fin.:calumniatores,
id. ib. 2, 2, 10:praevaricatorem,
id. Phil. 2, 11:non illicitatorem venditor adponet,
id. Off. 3, 15, 61; cf. id. Verr. 2, 1, 54:custodes,
Nep. Dion, 4, 5:moderator et magister consulibus appositus,
Liv. 2, 18, 6; so,rectorem,
Suet. Aug. 48:scrutatores,
id. Claud. 35 al. —To put to something by way of increase, to add to, superadd (rare; cf.II.addo, adicio): nihil his novum adposivi,
Plaut. Mil. 3, 3, 31; id. Trin. 4, 3, 18:aetas illi, quos tibi dempserit, adponet annos,
Hor. C. 2, 5, 15:exemplum,
Gell. 1, 13, 9:si quis apposuerit ad haec, apponet Deus super illum etc.,
Vulg. Apoc. 22, 18; ib. Gen. 49, 32.—Trop.A.Of the mind, to apply (eccl. Lat.):B.appone cor ad doctrinam,
Vulg. Prov. 22, 17:apposui cor meum, ut etc.,
ib. Eccl. 8, 16.—In eccl. Lat., after the Hebrew, of an act, to do further, also to do something:C.non apponet, ut complacitior sit adhuc?
Vulg. Psa. 76, 8; so ib. Act. 12, 3:apposuerunt adhuc peccare,
ib. Psa. 77, 17; 88, 23.—With a dat. of end, to set down for something, count, reckon, or consider as, to hold as (very rare):A.cum is nil promereat, postulare id gratiae adponi sibi,
Ter. And. 2, 1, 32 (addi in gratiam suam, Don.):aliquid lucro,
Hor. C. 1, 9, 15.—Hence, appŏsĭ-tus ( adp-), a, um, P. a., put or applied to, etc.Of relations of space, placed or situated at or near to, contiguous to, bordering upon; constr. with dat.:B.regio mari adposita,
Plin. 3, 18, 22, § 126:platanus itineri,
id. 12, 1, 5, § 9:castellum Lupiae flumini adpositum,
Tac. A. 2, 7.— Trop.:audacia fidentiae non contrarium, sed appositum ac propinquum,
Cic. Inv. 2, 54, 165.—Metaph.1.Fit, proper, suitable, appropriate, apposite, etc. (like aptus, q. v.; hence in MSS. freq. interchanged with it; cf. Spald. ad Quint. 3, 11, 9); constr. with ad (in this signif. very freq. in Varr. and Cic.;* 2.elsewhere very rare, perh. not found except in Quint. and Gell.): ager ad vitem adpositus,
Varr. R. R. 1, 7, 5:loca adposita ad faenum, ad vinum, ad oleum,
id. ib. 1, 23, 1:equus ad medendum adpositus,
id. ib. 2, 7, 5:(gallinae) adpositissimae ad partum,
id. ib. 3, 9, 9;2, 10, 4: menses ad agendum maxime appositi,
Cic. Verr. 2, 1, 11; 2, 5, 41 fin.; id. Att. 3, 14:multo appositior ad deferenda,
id. Verr. 2, 4, 57:argumentatio appositissima ad judicationem,
id. Inv. 1, 14. —Inclined to; constr. with dat.:3.judex juri magis an aequo sit adpositus,
Quint. 4, 3, 11 (cf.:adclinis falsis animus,
Hor. S. 2, 2, 6).—Subst.: appŏsĭtum, i, n., in rhet. and gram., an epithet, adjective:adposita, quae epitheta dicuntur, ut dulce mustum,
Quint. 8, 2, 10; 2, 14, 3; 9, 4, 24.—Hence, appŏsĭtē, adv., suitably, fitly, etc.:ad persuasionem,
Cic. Inv. 1, 5; cf. Spald ad Quint. 2, 15, 3 praeclare et apposite et facete scribere, Gell. 2, 23, 11 ( comp. and sup not used). -
17 appugno
ap-pugno ( adp-, Halm), āre, v. a., to fight against, attack, assault (only in Tac. in the three foll. exs.):castra adpugnare,
Tac. A. 4, 48:castellum,
id. ib. 15, 13:classem,
id. ib. 2, 81. -
18 apud
ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).I.A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:B.adsum apud te, genitor,
id. ib. p. 522, 32:alteram (partem) apud me adponito,
Plaut. Trin. 4, 3, 60:nunc hic apud te servio,
id. Capt. 2, 2, 62:scriptorum non magnast copia apud me,
Cat. 68, 33 Mull.:mane apud me,
Vulg. Gen. 29, 19:Advocatum habemus apud Patrem,
ib. 1 Joan. 2, 1:cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,
Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—Esp.1.a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:b.Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,
Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:hic apud me hortum confodere jussi,
id. Aul. 2, 2, 66:si commodumst, apud me, sis, volo,
Ter. Heaut. 1, 1, 110:condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?
Plaut. Trin. 1, 2, 159:Quid sibi volunt homines isti apud te?
Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:cenabis bene apud me,
Cat. 13, 1:apud me habitavit,
Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:apud te cenavit,
id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,
Vulg. Jud. 19, 9:tenet intus apud se,
Lucil. 9, 59 Mull.:Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,
Cic. Att. 5, 6:apud se fecit manere,
Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,
Cic. Cat. 3, 10:Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,
id. Phil. 1, 8:mansit apud eum quattuor mensibus,
Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:apud quem deversatus es,
Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):habitasti apud Heium Messanae,
Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:Fuisti apud Laecam illa nocte,
id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:apud Ostorium Scapulam epulatur,
Tac. A. 14, 48:apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,
id. H. 3, 74; 1, 14:Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,
Vulg. Act. 9, 43:invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,
Cic. Dom. 83:qui apud te esset eductus,
id. Quinct. 69:apud quem erat educatus,
id. Lael. 20, 75:cum alter ejus filius apud matrem educaretur,
id. Clu. 27:disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,
Tac. A. 15, 52:se apud Q. Mucium jus civile didicisse,
id. Or. 30:apud eosdem magistratus institutus,
Suet. Calig. 24:servorum manus tamquam apud senem festinantes,
Tac. H. 1, 7:in convivio apud regem,
id. A. 2, 57: Bene vale;apud Orcum te videbo,
in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,
Tac. A. 11, 27:frater apud Othonem militans,
in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),
id. ib. 2, 27:quorum sint legati apud se,
in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,
id. ib. 1, 47:dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,
at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,
at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,
Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,
Cic. Sest. 41:domi esse apud sese archipiratas dixit duos,
id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,
Cic. Verr. 1, 50:esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,
id. ib. 4, 16:nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,
id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):2.Sumne ego apud me?
Plaut. Mil. 4, 8, 36:Non sum apud me,
Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,
Ter. Heaut. 5, 1, 48:Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,
id. And. 5, 4, 34:Num tibi videtur esse apud sese?
id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):proin tu fac, apud te ut sies,
id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.a.Of civil or military affairs, before:b.cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,
Cic. Arch. 3:apud eosdem judices reus est factus,
id. Clu. 22, 59:vis de his judicari apud me?
Vulg. Act. 25, 9:accusavit fratres suos apud patrem,
ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:hoc, quod nunc apud pontifices agis,
Cic. Dom. 51; 117:istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,
id. Lig. 12:qui hanc causam aliquotiens apud te egit,
id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:(populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,
id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:tutoresne defendent apud istius modi praetorem?
Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:omnia apud praetores gererentur,
Tac. Or. 38:causam nescio quam apud judicem defendebat,
Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,
Cic. Lig. 6:apud judicem causam dicere,
id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:apud aliquem dicere,
id. Lig. 6; id. Deiot. 4:verba apud senatum fecit,
id. Verr. 2, 2, 20:habita apud senatum oratione,
Tac. A. 12, 25; 6, 8:haec apud patres disseruit,
id. ib. 2, 43; 4, 2;4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,
Cic. Verr. 4, 18:Quae est ergo apud Caesarem querella?
id. Lig. 25:isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,
id. Caecin. 38:petita multa est apud eum praetorem,
id. Verr. 1, 155:causam contra aliquem apud centumviros dicere,
id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,
Cic. Verr. 3, 120:apud eorum quem qui manumitteretur,
Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—In extra judicial cases, before:c. (α).apud hunc confessus es et genus etc.,
Plaut. Capt. 2, 3, 52:nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,
id. ib. 3, 4, 93:apud erum qui (servos) vera loquitur,
id. Am. 2, 1, 43:apud novercam querere,
id. Ps. 1, 3, 80:ego apud parentem loquor,
Cic. Lig. 30:plura fateri apud amicos,
Tac. A. 14, 62:aliquid apud aliquem laudare,
Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:aliquem apud aliquos vituperare,
Cic. Phil. 2, 11:apud quem tu etiam nos criminari soles,
id. Vatin. 29.—With verbs:(β).apud Tenedios sanctissimus deus habetur,
Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,
id. ib. 2, 126;1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,
id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:apud judicem grave et sanctum esse ducetur,
id. Q. Rosc. 6:Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,
Vulg. Gal. 3, 11:haec apud illos barbatos ridicula videbantur,
Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,
Vulg. 2 Pet. 3, 8.—With adjj.:(γ).fuisti apud pontifices superior,
Cic. Dom. 4:qui honos est apud Syracusanos amplissimus,
id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:quam clara (expugnatio) apud omnes,
id. Verr. 1, 50; 2, 50:Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,
Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,
Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:quod aeque apud bonos miserum est,
id. ib. 1, 29:quae justa sunt apud nos,
Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:tunc eritis inculpabiles apud Dominum,
ib. Num. 32, 22:si is pretio apud istum idoneus esset,
Cic. Verr. 2, 121.—With substt.:d.est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,
Cic. Verr. 1, 46:tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,
id. ib. 5, 150:qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,
id. ib. 2, 111:Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,
Curt. 6, 72:abominatio est uterque apud Deum,
Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,
Liv. 6, 39, 11:Sic apud animum meum statuo,
Sall. de Ord. Rep. 2:sic statuere apud animum meum possum,
Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—And simply before, in the presence of:3.id apud vos proloquar,
Plaut. Capt. prol. 6:nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,
Ter. Heaut. 3, 3, 14:se jactant apud eos, quos inviti vident,
Cic. Fl. 61:licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,
id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:plus quam apud vos commemorari velitis,
Cic. Caecin. 77:non apud indoctos loquor,
id. Pis. 68:ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,
Caes. B. G. 1, 19:quid apud magnum loquerentur Achillem,
Ov. M. 12, 163:neque raro neque apud paucos talia jaciebat,
Tac. A. 4, 7:loqui de se apud aliquem,
Cic. Att. 1, 3:mentiri apud aliquem,
Plaut. Poen. 1, 1, 24:apud aliquem profiteri,
Curt. 7, 7, 24:Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,
Cic. Mur. 61:Caesar apud milites contionatur,
Caes. B. C. 1, 7:gratias agere alicui apud aliquem,
Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,
Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:Quae fundebat apud Samson lacrimas,
Vulg. Jud. 14, 16.—Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:4.quom apud te parum stet fides,
Plaut. Ps. 1, 5, 62:Et bene apud memores veteris stat gratia facti,
Verg. A. 4, 539:At fides mihi apud hunc est,
Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:ut apud me praemium esse positum pietati scias,
id. Hec. 4, 2, 8:alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,
Vulg. Matt. 6, 1:illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,
Cic. Imp. Pomp. 46:(eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,
Caes. B. G. 2, 14:si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,
Cic. Sest. 12:Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,
id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,
id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:(servi) apud eum sunt in honore et pretio,
id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,
id. Verr. 5, 181:quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,
id. ib. 1, 42:domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,
id. Clu. 154; id. Mur. 38:Dumnorigem, magna apud plebem gratia,
Caes. B. G. 1, 18:tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,
id. ib. 1, 20:certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,
Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,
Caes. B. G. 1, 40:apud quem ut multum gratia valeret,
Nep. Con. 2, 1:video apud te causas valere plus quam preces,
Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:quod apud vos plurimum debebit valere,
Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,
Cic. Verr. 2, 113:speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,
id. Sex. Rosc. 141:(eum) apud finitimas civitates largiter posse,
Caes. B. G. 1, 18:quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,
Cic. Verr. 1, 19:quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,
id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:qui apud eum plurimum poterat,
id. ib. 3, 130:qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,
id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:faciles sunt preces apud eos, qui etc.,
Cic. Har. Resp. 63:nihil me turpius apud homines fuisset,
id. Att. 2, 19:apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,
Cels. 3, 23.—Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:5.CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,
Cic. Fl. 52:Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,
Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:qui (colonus) perigrinatur apud vos,
Vulg. Exod. 12, 49:qui regnabat apud vos,
ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:si iste apud eos quaestor non fuisset,
Cic. Div. in Caecil. 4; 65:Apud eos fuisse regem Divitiacum,
Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:qui (praetores) apud illos a populo creantur,
Cic. Fl. 44:apud quos consul fuerat,
id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,
id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,
Verg. A. 6, 568;Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,
Cic. Font. 42:qui apud socios nominis Latini censi essent,
Liv. 41, 9:qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,
Cic. Verr. 4, 109:id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,
id. ib. 4, 80:si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,
id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,
Cic. Verr. 2, 131:si tu apud Persas deprehensus etc.,
id. ib. 5, 166:Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,
Caes. B. G. 1, 2:apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,
Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,
Caes. B. G. 1, 50:aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,
Tac. G. 31:Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),
Verg. A. 2, 71:apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,
Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,
in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:apud exercitum mihi fueris tot annos,
id. Mur. 45:quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,
in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,
Tac. H. 5, 10:quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,
with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:6.Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,
id. de Or. 1, 7, 28:quo in libro,
id. ib. 1, 11, 47):ut scriptum apud eundem Caelium est,
Cic. Div. 1, 26, 55:apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,
id. Sen. 22, 79:quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,
id. Off. 1, 9, 28:apud Agathoclem scriptum in historia est,
id. Div. 1, 24, 50:ut est apud poetam nescio quem,
id. Phil. 2, 65:Quod enim est apud Ennium, etc.,
id. Off. 1, 8, 26:de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,
id. ib. 1, 25, 87:Apud Varronem ita est, etc.,
Plin. 18, 35, 79, § 348:ut video scriptum apud Graecos,
Cic. Scaur. 4:invenio apud quosdam auctores,
Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:reperio apud scriptores,
id. ib. 2, 88:apud Solonem,
i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,
Tac. Or. 9. —Also of speakers:apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,
Tac. Agr. 22.—a.. Est aliquid apud aliquem = est alicui aliquid, apud aliquem being equivalent to dat. of possessor:b.quae (scientia auguralis) mihi videtur apud majores fuisse dupliciter, ut etc.,
Cic. Leg. 2, 13, 33:juris civilis magnum usum apud multos fuisse,
id. Brut. 41, 152:cum apud eum summum esset imperium populi,
Nep. Phoc. 2, 4:omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt,
Sall. C. 20, 8:par gloria apud Hannibalem hostesque Poenos erat,
Liv. 22, 30, 8:apud quos nulla loricarum galearumve tegmina (erant),
Tac. A. 12, 35:pecuniam ac dona majora apud Romanos (esse),
id. H. 4, 76:minorem esse apud victos animum,
id. ib. 3, 1;2, 75: quando quidem est apud te virtuti honos,
Liv. 2, 1, 15: Phoebo sua semper apud me Munera sunt, Phoebus has his gifts with me, i. e. I have his gifts for Phoebus, Verg. E. 3, 62; so Hor. C. 3, 29, 5:apud te est fons vitae,
Vulg. Psa. 35, 10:apud Dominum (est) misericordia,
ib. ib. 129, 7.—Est aliquid apud aliquem also simply denotes that something is in one's hands, in his power, at his disposal:c.erat ei apud me pauxillulum Nummorum,
Ter. Phorm. 1, 1, 3:negasse habere se (phaleras): apud alium quoque eas habuisse depositas,
Cic. Verr. 4, 29:multa (signa) deposita apud amicos,
id. ib. 4, 36:apud quem inventus est scyphus,
Vulg. Gen. 44, 16; ib. [p. 147] Exod. 22, 4; ib. Deut. 24, 12.—So also of persons:te pix atra agitet apud carnuficem,
in the hands of, Plaut. Capt. 3, 4, 65:qui (obsides) apud eum sint,
Caes. B. G. 1, 31; 1, 33.—Apud aliquem = alicui, the dat. of indir. obj.:II.remanet gloria apud me, Att., Trag. Rel. p. 194 Rib.: nihil apud Siculum, nihil apud civem Romanum tota in Sicilia reliquisse,
Cic. Verr. 4, 2:si (cura rei publicae) apud Othonem relinqueretur,
Tac. H. 1, 13; 1, 20:qui judicia manere apud ordinem Senatorium volunt,
Cic. Div. in Caecil. 8:neque praemia caedis apud interfectorem mansura,
Tac. H. 2, 70; id. A. 15, 7:fidens apud aliquem obligare,
Dig. 16, 1, 27.—So rarely with adjj.:Essetne apud te is servos acceptissimus?
Plaut. Capt. 3, 5, 56:non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est,
Cic. Verr. 2, 110:apud publicanos gratiosus fuisti,
id. ib. 2, 169; 4, 38; id. Fl. 76; id. Lig. 31: Apud homines hoc impossibile est;apud Deum autem omnia possibilia sunt,
Vulg. Matt. 19, 26; ib. Marc. 10, 27.Transf. In designations of place,A.At, near, about, around, before (esp. freq. in the post-Aug. histt.) = ad, prope, circum, ante: tibi servi multi apud mensam adstant, Naev. ap. Prisc. p. 893 P. (Com. Rel. p. 10 Rib.):B.verecundari neminem apud mensam decet,
Plaut. Trin. 2, 4, 77:Quid apud hasce aedis negotii est tibi?
id. Am. 1, 1, 194:Quid illisce homines quaerunt apud aedis meas?
id. Most. 4, 2, 26; id. Trin. 4, 2, 25: apud ignem adsidere, Turp. ap. Non. p. 522, 26 (Com. Rel. p. 100 Rib.); Sisenn. ap. Non. p. 86, 16:navem is fregit apud Andrum insulam,
Ter. And. 1, 3, 17:apud Tenedum pugna illa navalis,
Cic. Arch. 21:ut apud Salamina classem suam constituerent,
Nep. Them. 3, 4:apud oppidum morati,
Caes. B. G. 2, 7:agri in Hispania apud Karthaginem Novam,
Cic. Agr. 1, 5:bellatum apud Actium,
Tac. H. 1, 1; 1, 72; 3, 76:Pugnabant alii tardis apud Ilion armis,
Ov. R. Am. 163:morabatur in castris apud Galgalam,
Vulg. Jos. 10, 6:quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,
Verg. A. 11, 288:apud vetustam turrem, Att., Trag. Rel. p. 189 Rib.: apud castellum consedisse,
Tac. A. 4, 25:Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,
id. H. 3, 35:apud vexillum tendentes,
id. A. 1, 17:trepidatur apud naves,
id. H. 2, 15:hostis est non apud Anienem, sed in urbe,
Cic. Mur. 84; id. Fam. 2, 10, 5:quam detraxerat apud rapidum Simoenta sub Ilio alto,
Verg. A. 5, 261:apud abunaantem amnem et rapidas undas Inachi, Att., Trag. Rel. p. 175 Rib.: apud gelidi flumina Hebri,
Verg. A. 12, 331:octo apud Rhenum legiones,
Tac. A. 1, 3:apud ripam Rheni,
id. ib. 2, 83:probavi te apud Aquam Contradictionis,
Vulg. Psa. 80, 8:repertus apud fretum Siciliae,
Tac. A. 6, 14:propitiata Juno apud proximum mare,
id. ib. 15, 44:apud promunturium Miseni consedit in villa,
id. ib. 6, 50:Ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem, for in nive etc.,
Cat. 63, 53 Mull.:apud altaria deum pepigere,
before, Tac. A. 11, 9:decernuntur supplicationes apud omnia pulvinaria,
id. ib. 14, 12 (cf.:unum diem circa omnia pulvinaria supplicatio fuit,
Liv. 41, 9):apud Caesaris effigiem procubuit,
Tac. A. 12, 17; 13, 23:quartum apud lapidem substiterat,
id. ib. 15, 60:laudavit ipse apud rostra (for pro rostris),
Tac. A. 16, 6; so, apud forum (cf.: ad forum under ad, I. A. 3., and in Gr. Sophocl. Trach. 371, pros mesêi agorai;on the other hand,
id. ib. 423, en mesêi agorai; id. ib. 524, têlaugei par ochthôi): Quidam apud forum mihi vendidit, Pomp., Com. Rel. p. 250 Rib.: Ch. Qui scis? By. Apud forum modo e Davo audivi, Ter. And. 2, 1, 2; 1, 5, 18:Capuae multa apud forum aedificia de caelo tacta,
Liv. 41, 9 (Weissenb., in foro):quod (templum) apud forum holitorium C. Duilius struxerat,
Tac. A. 2, 49.—At, in = in with abl. or gen. or abl. of place: CONSVLES SENATVM CONSOLVERVNT N. OCTOB. APVD AEDEM DVELONAI, S. C. de Bacch. I.; so,III.ejus statuam majores apud aedem matris deum consecravisse,
Tac. A. 4, 64:apud villam est,
Ter. Ad. 4, 1, 1; so Cic. Verr. 4, 22, 48:Eum argentum sumpsisse apud Thebas ab danista fenore,
Plaut. Ep. 2, 2, 67:deponere apud Solos in delubro pecuniam,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ut rationes apud duas civitates possim relinquere,
id. Att. 6, 7, 2: qui mense Aprili apud Baias essent, id. Fragm. B. 13, 4, 1 B. and K.;13, 4, 4 iid.: seditio militum coepta apud Sucronem,
Liv. 28, 29:donum apud Antium statuitur,
Tac. A. 3, 71:bellis civilibus Maecenatem equestris ordinis cunctis apud Romam atque Italiam praeposuit,
id. ib. 6, 11:Titus in consecrando apud Memphim bove Apide diadema gestavit,
Suet. Tit. 5:quod Judaeam praeterveniens apud Hierosolymam non supplicasset,
id. Aug. 93:apud Mediolanum,
Lact. Mort. Persec. 48:eum pugionem apud Capitolium consecravit,
Tac. A. 15, 74:Equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud Circum,
id. ib. 15, 32:quae (effigies) apud theatrum Pompei locaretur,
id. ib. 3, 72:qui (rei) apud aerarium pependissent,
Suet. Dom. 9 Roth:cujus (scientiae) apiscendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit,
Tac. A. 6, 20; 4, 14; so Suet. Aug. 92; Eutr. 7, 13:ut civitati Cibyraticae apud Asiam subveniretur,
Tac. A. 4, 13; 4, 18; 16, 15:apud Pharsaliam,
Liv. Epit. 111:apud Palaestinam,
Eutr. 7, 13:qui erant apud Helladam,
Vulg. 1 Macc. 8, 9. —Of time.A.With words denoting time or occasion, in, at (rare):B.apud saeclum prius,
Ter. Eun. 2, 2, 15:aliquem apud judicium persequi,
at the trial, Cic. Verr. 4, 104.—With words designating persons, with, among, in the time of:IV.hostis apud majores nostros is dicebatur, quem nunc etc.,
Cic. Off. 1, 12, 36:fecerunt hoc multi apud majores nostros,
id. Verr. 2, 118; 5, 148:Fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,
id. Mur. 36; id. Off. 2, 24, 85; id. Lael. 2, 6:Apud antiquos fuit Petron quidam, Cels. praef. 3, 9: aliam apud Fabricios, aliam apud Scipiones pecuniam (fuisse),
Tac. A. 2, 33.—For ad with words implying motion (very rare):► Apud has some peculiarities of position, chiefly in Tac.APVT EVM PERVENIRE,
Inscr. Grut. 786, 5:atque apud hunc eo vicinum,
Plaut. Mil. 2, 5, 70:Bito apud aurificem,
Lucil. 30, 66 Mull.: apud legiones venit, Sall. Fragm. ap. Pomp. Commod. Don. p. 395 Lind.:(naves) apud insulas longius sitas ejectae,
Tac. A. 2, 24:qui apud Romanos de societate functus est legatione,
Vulg. 2 Macc. 4, 11.(cf. ad, I. fin. b.)a.It is sometimes placed after its subst.:b.quae fiunt apud fabros, fictores, item alios apud,
Varr. L. L. 6, 78, p. 104 Mull.:Is locus est Cumas aput,
Lucr. 6, 747 Lachm.:montem apud Erycum,
Tac. A. 4, 43:ripam apud Euphratis,
id. ib. 6, 31:Misenum apud et Ravennam,
id. ib. 4, 5 (in Suet. Dom. 9 the editt. vary between aerarium apud and apud aerarium; the latter seems preferable, and is adopted by Oudend., Bremi, Baumg.-Crus., and Roth).—It is sometimes placed between the subst. and adj.:c.barbaras apud gentes,
Tac. A. 2, 88, 3, 26; 15, 60:non modo Graecis in urbibus, sed Romana apud templa,
id. ib. 14, 14.—Twice in Verg. it stands before the secondary adjunct of its subst.:apud durae moenia Trojae, A. 11, 288: apud gelidi flumina Hebri,
ib. 12, 331. Apud is never found in compound words. V. more on this word in Hand, Turs. I. pp. 405-416. -
19 arx
arx, arcis, f. [arx ab arcendo, quod is locus munitissimus rubis, a quo facillime possit hostis prohiberi, Varr. L. L. 5, § 151 Müll; cf. Serv. ad Verg. A. 1, 20; Isid. Orig. 15, 2, 32; Doed. Syn. IV. p. 428; v. arceo], a stronghold, castle, citadel, fortress, akropolis; in Rome, the Capitolium.I.A.. Lit.: arce et urbe orba sum, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 114 Müll.): optumates, Corinthum quae arcem altam habetis, id. ap. ejusd. Fam. 7, 6: edicite per urbem ut omnes qui arcem astuque accolunt, cives, etc.; Att. ap. Non. p. 357, 14:B.Illa autem in arcem [hinc] abiit,
Plaut. Bacch. 4, 8, 59; so id. Ps. 4, 6, 2:In arcem transcurso opus est,
Ter. Hec. 3, 4, 17:Condere coeperunt urbīs arcemque locare,
Lucr. 5, 1107:arcis servator, candidus anser,
id. 4, 683:munire arcem,
Cic. Pis. 34 fin.:cum Tarento amisso arcem tamen Livius retinuisset,
id. de Or. 2, 67, 273: arx intra moenia in immanem altitudinem edita; Liv. 45, 28:arx Sion,
Vulg. 2 Reg. 5, 7:arx Jerusalem,
ib. 1 Macc. 13, 49:Romana,
Liv. 1, 12:Capitolina,
id. 6, 20; cf. id. 3, 18:Sabinus arcem Capitolii insedit mixto milite,
Tac. H. 3, 69; Suet. Claud. 44 et saep. As the place on which auguries were received (cf. auguraculum):ut cum in arce augurium augures acturi essent,
Cic. Off. 3, 16, 66; so Liv. 1, 18 and 24.—Hence,Trop., defence, prolection, refuge, bulwark, etc.:C.Castoris templum fuit te consule arx civium perditorum, receptaculum veterum Catilinae militum, castellum forensis latrocinii,
Cic. Pis. 5, 11:haec urbs, lux orbis terrarum atque arx omnium gentium,
id. Cat. 4, 6; cf. id. Agr. 1, 6, 18:Africa arx omnium provinciarum,
id. Lig. 7, 22:Stoicorum,
id. Div. 1, 6, 10:arx finitimorum, Campani,
Liv. 7, 29; 37, 18:tribunicium auxilium et provocationem, duas arces libertatis tuendae,
id. 3, 45:arx ad aliquid faciendum,
id. 28, 3:eam urbem pro arce habiturus Philippus adversus Graeciae civitates,
id. 33, 14; Flor. 3, 6, 5:quasi arx aeternae dominationis,
Tac. A. 14, 31.—As the abode of tyrants, a poet. designation of tyranny (cf. Ascon. ad Cic. Div. in Caecil. 5), Claud. IV. Cons. Hon. 293 Heins.:D.cupidi arcium,
Sen. Thyest. 342; cf. id. Contr. 4, 27:non dum attigit arcem, Juris et humani culmen,
Luc. 7, 593 Corte; cf. id. 8, 490, and 4, 800; Tert. Apol. 4.—Prov.:II.arcem facere e cloacā,
to make a mountain of a mole-hill, Cic. Planc. 40.—Since castles were generally on a height, meton., a height, summit, pinnacle, top, peak (usu. poet. and in Aug. and postAug. prose), lit. and trop.A.Lit.:2.summā locum sibi legit in arce,
upon the extreme height, Ov. M. 1, 27; cf. id. ib. 12, 43. —So,In partic.a.Of mountains:b.Parnasi constitit arce,
Ov. M. 1, 467:arce loci summā,
id. ib. 11, 393:Rhipaeae arces,
Verg. G. 1, 240:flērunt Rhodopeïae arces,
id. ib. 4, 461:septemque unā sibi muro circumdedit arces,
id. ib. 2, 535:primus inexpertas adiit Tirynthius arces, i. e. Alpes,
Sil. 3, 496; cf. Drak. ad id. 15, 305; Val. Fl. 3, 565:impositum arce sublimi oppidum cernimus,
Petr. 116; cf. id. 123, 205, and 209.—Of houses built on an eminence, Petr. 121, 107, and 293.—c.Of the citadel of heaven:d.quae pater ut summā vidit Saturnius arce,
Ov. M. 1, 163:summam petit arduus arcem,
id. ib. 2, 306:sideream mundi qui temperat arcem,
id. Am. 3, 10, 21.—Of the heavens themselves: aetheriae [p. 170] arces, Ov. Tr. 5, 3, 19:e.arces igneae,
Hor. C. 3, 3, 10:caeli quibus adnuis arcem,
Verg. A. 1, 250; cf. id. ib. 1, 259.—Of temples erected on an eminence:f.dexterā sacras jaculatus arces,
Hor. C. 1, 2, 3.—Of the head:B.arx corporis,
Sen. Oedip. 185; Claud. IV. Cons. Hon. 235.—Trop., height, head, summit, etc. (rare):celsā mentis ab arce,
Stat. S. 2, 2, 131:summae laudum arces,
Sil. 13, 771; Sid. Carm. 2, 173:ubi Hannibal sit, ibi caput atque arcem totius belli esse,
head and front, Liv. 28, 42:arx eloquentiae,
Tac. Or. 10. -
20 assideo
as-sĭdĕo ( ads-, Fleck., Kayser, Rib., Merk., Halm, Weissenb.; both, K. and H.), sēdi, sessum, 2, v. n. [sedeo], to sit by or near a person or thing (syn. assido).I.Lit.A.In gen.:B.qui apud carbones adsident,
Plaut. Rud. 2, 6, 48:in Tiburti forte adsedimus ego et Marcus filius,
Cic. de Or. 2, 55, 224:non adsidens et attente audiens,
id. Brut. 55, 200.—Esp.1.To sit, stand, or be at one's side, as attendant, aid, protector; absol. or with dat.:2.cum lacrimans in carcere mater noctes diesque adsideret,
Cic. Verr. 2, 5, 43:principes Macedoniae hujus (Plancii) periculo commoti huic adsident, pro hoc laborant,
id. Planc. 11 fin.:cum Pompeius P. Lentulo consuli frequens adsideret,
id. Pis. 32, 80:qui (nobilium adulescentes) ibi adsidebant,
Liv. 9, 46, 9:Ut assidens inplumibus pullis avis Serpentium adlapsus timet,
Hor. Epod. 1, 19:adsidens foribus,
Vulg. Sap. 6, 15; ib. 1 Macc. 11, 40; ib. Act. 26, 30.—Hence, in judic. lang., t. t., to aid, assist one in the office of judge, to be an assessor (cf. assessor):rarus in tribunali Caesaris Piso, et si quando adsideret, atrox ac dissentire manifestus,
Tac. A. 2, 57; Dig. 1, 22, 2; 1, 22, 3; 1, 22, 6 al.—Of the sick, to attend upon, take care of:3.adsidet aegrae,
Ov. H. 20, 137:Adsidet una soror,
Prop. 5, 3, 41: si alius casus lecto te adflixit, habes qui Adsideat, fomenta paret, medicum roget, etc., Hor. S. 1, 1, 82; Plin. Ep. 7, 19:adsidente amantissimā uxore,
Tac. Agr. 45:adsidere valetudini,
id. ib. —To be busily, assiduously engaged about a thing:II.litteris,
Plin. Ep. 3, 5, 19:gubernaculis,
to attend to, to mind, id. Pan. 81 fin. —Transf.A.Of a place, to station one's self before; and more freq. in a hostile sense, to be encamped before, sit down before, besiege, blockade; constr. with dat. or acc.; also pass.:* B.adsidere sepultae urbis ruinis,
Tac. H. 3, 35:prope moenia Romana adsidere,
Liv. 26, 22:moenibus adsidet hostis,
Verg. Cir. 267; Liv. 23, 19; 21, 25; Curt. 4, 3; Tac. H. 2, 22 al.:cum muros adsidet hostis,
Verg. A. 11, 304:adsidendo castellum,
Tac. A. 6, 43:arces,
Sil. 9, 623:adsidebat oppugnabatque oppidum,
Gell. 7, 1, 8: Amisumque adsideri audiebat, Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 830 P. (IV. 8 Gerl.):adsessos Capuae muros,
Sil. 12, 453.—Poet., to be near one in qualities, i. e. to be like, to resemble (in prose, instead of it, accedo;opp. dissideo, q. v.): parcus Adsidet insano,
Hor. Ep. 1, 5, 14 (sedet stulto proximus eique simillimus est, Crucq.; cf. in Gr. engus einai tini.—Acc. to Schmid the figure is drawn from the sitting together of similar classes in the theatre).
См. также в других словарях:
Castellum — Saltar a navegación, búsqueda Un castellum es un elemento arquitectónico romano que servía para designar dos tipos de construcciones. En latín la palabra castellum es un diminutivo de castrum (campamento militar). De la palabra castellum deriva… … Wikipedia Español
Castellum — bezeichnet: Castellum in Mauretania, Titularbistum der römisch katholischen Kirche. Castellum in Numidia, Titularbistum der römisch katholischen Kirche. Diese Seite ist eine Begriffsklärung zur Unterscheidung mehrerer mit … Deutsch Wikipedia
Castellum — (lat., kleines Castrum [s.d.]), 1) verschanztes Lager; 2) befestigter Ort; meist auf Anhöhen; daher mehrere Orte, bes. in Italien u. Deutschland, wo einst solche Römerbefestigungen waren; so: ein von Drusus erbautes, von Germanicus ausgebessertes … Pierer's Universal-Lexikon
castellum — (izg. kastèlum) m DEFINICIJA v. kaštel … Hrvatski jezični portal
Castellum — Reconstitution de la tour nord du castellum Biriciana à Weißenburg, sur le limes de Bavière … Wikipédia en Français
Castellum — A castellum is a small Roman detached fort or fortlet used as a watch tower or signal station. The Latin word castellum is a diminutive of castra ( military camp ), which in turn is the plural of castrum ( watchpost ); it is the source of the… … Wikipedia
CASTELLUM — I. CASTELLUM Locus inter Faventiam et Florentiam, Antonin. in Mauritania Caesariensi. II. CASTELLUM vide Castrum … Hofmann J. Lexicon universale
Castellum Regis — Alternativname(n): Burg Mhalia, Château du Roi … Deutsch Wikipedia
Castellum divisorium de Nîmes — Vestiges du castellum divisorium de Nîmes Présentation Géographie Pays … Wikipédia en Français
Castellum Regis — Vue des ruines du château aujourd hui Période ou style Forteresse Début construction XIIe siècle Destination actuelle Ruines Coordonnées … Wikipédia en Français
Castellum in Numidia — (ital.: Castello di Numidia) ist ein Titularbistum der römisch katholischen Kirche. Die in Nordafrika gelegene Stadt war ein alter römischer Bischofssitz, der im 7. Jahrhundert mit der islamischen Expansion unterging. Dieser lag in der römischen… … Deutsch Wikipedia
