Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

ars+musica

  • 1 ars

    ars, artis, f. [v. arma], skill in joining something, combining, working it, etc., with the advancement of Roman culture, carried entirely beyond the sphere of the common pursuits of life, into that of artistic and scientific action, just as, on the other hand, in mental cultivation, skill is applied to morals, designating character, manner of thinking, so far as it is made known by external actions (syn.: doctrina, sollertia, calliditas, prudentia, virtus, industria, ratio, via, dolus).
    I. A.
    Lit.:

    Zeno censet artis proprium esse creare et gignere,

    Cic. N. D. 2, 22, 57:

    quarum (artium) omne opus est in faciendo atque agendo,

    id. Ac. 2, 7, 22; id. Off. 2, 3, 12 sq.—
    B.
    Transf.
    1.
    With the idea extended, any physical or mental activity, so far as it is practically exhibited; a profession, art ( music, poetry, medicine, etc.); acc. to Roman notions, the arts were either liberales or ingenuae artes, arts of freemen, the liberal arts; or artes illiberales or sordidae, the arts, employments, of slaves or the lower classes.
    a.
    In gen.:

    Eleus Hippias gloriatus est nihil esse ullā in arte rerum omnium, quod ipse nesciret: nec solum has artes, quibus liberales doctrinae atque ingenuae continerentur, geometriam, musicam, litterarum cognitionem et poëtarum, atque illa, quae de naturis rerum, quae de hominum moribus, quae de rebus publicis dicerentur, sed anulum, quem haberet, pallium, quo amictus, soccos, quibus indutus esset, se suā manu confecisse,

    Cic. de Or. 3, 32, 127:

    Jam de artificiis et quaestibus, qui liberales habendi, qui sordidi sint, haec fere accepimus. Primum improbantur ii quaestus, qui in odia hominum incurrunt, ut portitorum, ut feneratorum. Illiberales autem et sordidi quaestus mercenariorum omniumque, quorum operae, non artes emuntur: est enim in illis ipsa merces auctoramentum servitutis... Opificesque omnes in sordidā arte versantur... Quibus autem artibus aut prudentia major inest aut non mediocris utilitas quaeritur, ut medicina, ut architectura, ut doctrina rerum honestarum, hae sunt iis, quorum ordini conveniunt, honestae,

    Cic. Off. 1, 42, 150 sq.; cf. id. Fam. 4, 3:

    artes elegantes,

    id. Fin. 3, 2, 4:

    laudatae,

    id. de Or. 1, 3, 9:

    bonae,

    Ov. Tr. 3, 7, 32:

    optimae,

    Cic. Fin. 2, 34, 111:

    magnae,

    id. Or. 1, 4:

    maximae,

    id. de Or. 1, 2, 6:

    gravissimae,

    id. Fin. 2, 34, 112:

    leviores artes,

    id. Brut. 1, 3:

    mediocres,

    id. de Or. 1, 2, 6:

    omnis artifex omnis artis,

    Vulg. Apoc. 18, 22:

    artifices omnium artium,

    ib. 1 Par. 22, 15.—
    b.
    Esp., of a single art, and,
    (α).
    With an adj. designating it:

    ars gymnastica,

    gymnastics, Plaut. Most. 1, 2, 73:

    ars duellica,

    the art of war, id. Ep. 3, 4, 14:

    ars imperatoria,

    generalship, Quint. 2, 17, 34:

    (artes) militares et imperatoriae,

    Liv. 25, 9, 12:

    artes civiles,

    politics, Tac. Agr. 29:

    artes urbanae,

    i. e. jurisprudence and eloquence, Liv. 9, 42:

    ars grammatica,

    grammar, Plin. 7, 39, 40, § 128:

    rhetorica,

    Quint. 2, 17, 4:

    musica,

    poetry, Ter. Hec. prol. 23:

    musica,

    music, Plin. 2, 25, 23, § 93:

    medicae artes,

    the healing art, medicine, Ov. H. 5, 145; so,

    ars Apollinea,

    id. Tr. 3, 3, 10:

    magica,

    Verg. A. 4, 493, and Vulg. Sap. 17, 7; so,

    maleficis artibus inserviebat,

    he used witchcraft, ib. 2 Par. 33, 6 al.—
    (β).
    With a gen. designating it:

    ars disserendi,

    dialectics, Cic. de Or. 2, 38, 157:

    ars dicendi,

    the art of speaking, id. ib. 1, 23, 107, and Quint. 2, 17, 17; so,

    ars eloquentiae,

    id. 2, 11, 4:

    ars medendi,

    Ov. A. A. 2, 735:

    ars medentium,

    Stat. S. 5, 1, 158:

    medicorum ars,

    Vulg. 1 Par. 16, 12:

    pigmentariorum ars,

    the art of unguents, ib. 2 Par. 16, 4:

    ars armorum,

    the art of war, Quint. 2, 17, 33:

    ars pugnae,

    Vulg. Judith, 5, 27; so in plur.:

    belli artes,

    Liv. 25, 40, 5:

    ars gubernandi,

    navigation, Cic. Div. 1, 14, 24; Quint. 2, 17, 33; so,

    ars gubernatoris,

    Cic. Fin. 1, 13, 42.—Sometimes the kind of art may be distinguished by the connection, so that ars is used absol. of a particular art:

    instruere Atriden num potes arte meā? i. e. arte sagittandi,

    Ov. H. 16, 364:

    tunc ego sim Inachio notior arte Lino, i. e. arte canendi,

    Prop. 3, 4, 8:

    fert ingens a puppe Notus: nunc arte (sc. navigandi) relictā Ingemit,

    Stat. Th. 3, 29; so Luc. 7, 126; Sil. 4, 715:

    imus ad insignes Urbis ab arte (sc. rhetoricā) viros,

    Ov. Tr. 4, 10, 16:

    ejusdem erat artis, i. e. artis scaenofactoriae,

    Vulg. Act. 18, 3.—
    2.
    Science, knowledge:

    quis ignorat, ii, qui mathematici vocantur, quantā in obscuritate rerum et quam reconditā in arte et multiplici subtilique versentur,

    Cic. de Or. 1, 3, 10:

    nam si ars ita definitur, ex rebus penitus perspectis planeque cognitis atque ab opinionis arbitrio sejunctis, scientiāque comprehensis, non mihi videtur ars oratoris esse ulla,

    id. ib. 1, 23, 108: nihil est quod ad artem redigi possit, nisi ille prius, qui illa tenet. quorum artem instituere vult, habeat illam scientiam (sc. dialecticam), ut ex iis rebus, quarum ars nondum sit, artem efficere possit, id. ib. 1, 41, 186:

    ars juris civilis,

    id. ib. 1, 42, 190:

    (Antiochus) negabat ullam esse artem, quae ipsa a se proficisceretur. Etenim semper illud extra est, quod arte comprehenditur... Est enim perspicuum nullam artem ipsam in se versari, sed esse aliud artem ipsam, aliud, quod propositum sit arti,

    id. Fin. 5, 6, 16; id. ad Q. Fr. 1, 1, 9; id. Cael. 30, 72; id. Or. 1, 4:

    vir bonus optimisque artibus eruditus,

    Nep. Att. 12, 4: ingenium docile, come, ap-tum ad artes optimas, id. Dion, 1, 2 al.—
    C. 1.
    The theory of any art or science: ars est praeceptio, quae dat certam viam rationemque faciendi aliquid, Auct. ad Her. 1, 1;

    Asper, p. 1725 P.: non omnia, quaecumque loquimur, mihi videntur ad artem et ad praecepta esse revocanda,

    not every thing is to be traced back to theory and rules, Cic. de Or. 2, 11, 44: res mihi videtur esse facultate ( in practice) praeclara, arte ( in theory) mediocris;

    ars enim earum rerum est, quae sciuntur: oratoris autem omnis actio opinionibus, non scientiā continetur,

    id. ib. 2, 7, 30; id. Ac. 2, 7, 22.—In later Lat. ars is used,
    a.
    Absol. for grammatical analysis, grammar:

    curru non, ut quidam putant, pro currui posuit, nec est apocope: sed ratio artis antiquae, etc.,

    Serv. ad Verg. A. 1, 156; 1, 95: et hoc est artis, ut (vulgus) masculino utamur, quia omnia Latina nomina in us exeuntia, si neutra fuerint, tertiae sunt declinationis, etc., id. ad eund. ib. 1, 149: secundum artem dicamus honor, arbor, lepor: plerumque poëtae r in s mutant, id. ad eund. ib. 1, 153 al.—Hence also,
    b.
    As a title of books in which such theories are discussed, for rhetorical and, at a later period, for grammatical treatises.
    (α).
    Rhetorical:

    quam multa non solum praecepta in artibus, sed etiam exempla in orationibus bene dicendi reliquerunt!

    Cic. Fin. 4, 3, 5:

    ipsae rhetorum artes, quae sunt totae forenses atque populares,

    id. ib. 3, 1, 4: neque eo dico, quod ejus (Hermagorae) ars mihi mendosissime scripta videatur; nam satis in eā videtur ex antiquis artibus ( from the ancient works on rhetoric) ingeniose et diligenter electas res collocāsse, id. Inv. 1, 6 fin.:

    illi verbis et artibus aluerunt naturae principia, hi autem institutis et legibus,

    id. Rep. 3, 4, 7:

    artem scindens Theodori,

    Juv. 7, 177.—
    (β).
    Grammar:

    in artibus legimus superlativum gradum non nisi genitivo plurali jungi,

    Serv. ad Verg. A. 1, 96: ut in artibus lectum est, id. ad eund. ib. 1, 535.—So Ars, as the title of the later Lat. grammars: Donati Ars Grammatica, Cledonii Ars, Marii Victorini Ars, etc.; v. the grammarians in Gothofred., Putsch., Lindem., Keil.—
    2.
    The knowledge, art, skill, workmanship, employed in effecting or working upon an object (Fr. adresse):

    majore quādam opus est vel arte vel diligentiā,

    Cic. Ac. 2, 14 fin.:

    et tripodas septem pondere et arte pares,

    Ov. H. 3, 32: qui canit arte, canat;

    qui bibit arte, bibat,

    id. A. A. 2, 506:

    arte laboratae vestes,

    Verg. A. 1, 639:

    plausus tunc arte carebat,

    was void of art, was natural, unaffected, Ov. A. A. 1, 113.—
    3.
    (Concr.) The object artistically formed, a work of art:

    clipeum efferri jussit Didymaonis artis,

    Verg. A. 5, 359:

    divite me scilicet artium, Quas aut Parrhasius protulit aut Scopas,

    Hor. C. 4, 8, 5; id. Ep. 1, 6, 17.—
    4.
    Artes (personified), the Muses:

    artium chorus,

    Phaedr. 3, prol. 19.—
    II.
    Transf. from mind to morals, the moral character of a man, so far as it is made known by actions, conduct, manner of acting, habit, practice, whether good or bad:

    si in te aegrotant artes antiquae tuae,

    your former manner of life, conduct, Plaut. Trin. 1, 2, 35; cf. Hor. C. 4, 15, 12; Plaut. Trin. 2, 1, 6 Lind.:

    nempe tuā arte viginti minae Pro psaltriā periere,

    Ter. Ad. 4, 7, 24:

    quid est, Quod tibi mea ars efficere hoc possit amplius?

    my assiduity, id. And. 1, 1, 4:

    Hac arte (i. e. constantiā, perseverantiā) Pollux et vagus Hercules Enisus arces attigit igneas,

    Hor. C. 3, 3, 9:

    multae sunt artes (i. e. virtutes) eximiae, hujus administrae comitesque virtutis (sc. imperatoris),

    Cic. Imp. Pomp. 13; id. Fin. 2, 34, 115; id. Verr. 2, 4, 37 Zumpt:

    nam imperium facile his artibus retinetur, quibus initio partum est,

    Sall. C. 2, 4 Kritz; so id. ib. 5, 7:

    cultusque artesque virorum,

    Ov. M. 7, 58:

    mores quoque confer et artes,

    id. R. Am. 713: praeclari facinoris aut artis [p. 167] bonae famam quaerere, Sall. C. 2, 9; so id. ib. 10, 4:

    animus insolens malarum artium,

    id. ib. 3, 4; so Tac. A. 14, 57.—Hence also, absol. in mal. part. as in Gr. technê for cunning, artifice, fraud, stratagem:

    haec arte tractabat virum,

    Ter. Heaut. 2, 3, 125 (cf. Ov. H. 17, 142):

    capti eādem arte sunt, quā ceperant Fabios,

    Liv. 2, 51; 3, 35:

    at Cytherea novas artes, nova pectore versat Consilia,

    Verg. A. 1, 657; so id. ib. 7, 477:

    ille dolis instructus et arte Pelasgā,

    id. ib. 2, 152:

    talibus insidiis perjurique arte Sinonis Credita res, etc.,

    id. ib. 2, 195:

    fraudes innectere ponto Antiquā parat arte,

    Luc. 4, 449:

    tantum illi vel ingenii vel artis vel fortunae superfuit,

    Suet. Tit. 1:

    fugam arte simulantes,

    Vulg. Jud. 20, 32: regem summis artibus pellexit, pasêi mêchanêi, Suet. Vit. 2.

    Lewis & Short latin dictionary > ars

  • 2 ars

        ars artis, f    [1 AR-], practical skill: manus et ars: arte laboratae vestes, V. — Esp., skill in a special pursuit, a profession, business, art: musica, poetry, T.: magica, V.: (artes) militares et imperatoriae, L.: civiles, politics, Ta.: dicendi, oratory: belli, L.: arte canere, O. — Poet.: artes Infra se positas, i. e. inferior ability, H.—Science, learning, knowledge: Graecae: optimae, N.: inventor artium (Mercurius), Cs. — Theory, general principles: alqd ad artem et ad praecepta revocare.— A work of art: exquisitae: clipeus, Didymaonis artes, V.: Quas (artīs) Parrhasius protulit, H. — Conduct, practice, character: veteres revocavit artīs, ancient virtues, H.: artis bonae fama, S.: artes eximiae: Nihil istac opus est arte, sed eis... Fide et taciturnitate, the service I want is not cookery, but, etc., T.: artium Gratarum facies, charming manners, H. — Cunning, artifice, stratagem, trick, fraud, deceit: arte tractare virum, T.: capti arte, L.: novas artīs versare, V.: nocendi, means, V.: dolosae, O.: arte ducis elusi, Ta.—An elementary treatise, instruction-book: praecepta in artibus relinquere: artem scindes Theodori, Iu.
    * * *
    skill/craft/art; trick, wile; science, knowledge; method, way; character (pl.)

    Latin-English dictionary > ars

  • 3 mūsicus

        mūsicus adj., μουσικόσ, of music, musical: leges, rules of music: sonus citharae, Ph.—As subst m., a musician: musicorum aures.— Plur n. as subst, music: in musicis numeri.—Of poetry, poetical: studium, the art of poetry, T.: ars, T.
    * * *
    musica, musicum ADJ
    of/belonging to poetry or music, musical

    Latin-English dictionary > mūsicus

  • 4 grammaticus

    1.
    grammătĭcus, a, um, adj., = grammatikos, of or belonging to grammar, grammatical:

    ars,

    Auct. Her. 4, 12, 17; Quint. 1, 5, 54:

    possis illud grammaticum, hoc rhetoricum magis dicere,

    id. 9, 3, 2:

    grammaticas ambire tribus et pulpita,

    the tribes of the grammarians, Hor. Ep. 1, 19, 40:

    cum eundem (Tuditanum) de rebus grammaticis scripsisse constet,

    Varr. L. L. 6, § 36 Müll.—
    II.
    Subst.
    A.
    grammătĭcus, i, m., a grammarian in the more extended sense of the word, a philologist: appellatio grammaticorum Graeca consuetudine invaluit: sed initio litterati vocabantur. Cornelius quoque Nepos litteratos vulgo appellari ait eos, qui aliquid diligenter et acute scienterque possint aut dicere aut scribere: ceterum proprie sic appellandos poëtarum interpretes, qui a Graecis grammatikoi nominentur... Veteres grammatici et rhetoricam docebant, etc., Suet. Gramm. 4:

    ut si grammaticum se professus quispiam barbare loquatur,

    Cic. Tusc. 2, 4, 12; cf.:

    grammatici custodes Latini sermonis,

    Sen. Ep. 95 med.:

    grammatici poëtarum explanatores sunt,

    Cic. Div. 1, 51, 116; id. Att. 7, 3, 10: hanc hupallagên rhetores, metônumian grammatici vocant, id. Or. 27, 93; Quint. 10, 1, 53; 1, 8, 21; cf. in the foll. the passage Quint. 2, 1, 4, and Cic. de Or. 1, 42, 187:

    (Ateius) inter grammaticos rhetor, inter rhetores grammaticus,

    Suet. Gramm. 10.—Prov.:

    grammatici certant,

    doctors disagree, Hor. A. P. 78.—
    B.
    grammătĭca, ae, and gram-mătĭce, ēs (the first form in Cicero and Suet., the latter in Quint.), f., = grammatikê, grammar in the wider sense of the term, philology:

    quamquam ea verba, quibus instituto veterum utimur pro Latinis, ut ipsa philosophia, ut rhetorica, dialectica, grammatica, geometria, musica, quamquam Latine ea dici poterant, tamen, quoniam usu percepta sunt, nostra ducamus,

    Cic. Fin. 3, 2, 5; id. de Or. 1, 42, 187; cf.:

    et grammatice (quam in Latinum transferentes litteraturam vocaverunt) fines suos norit, praesertim tantum ab hac appellationis suae paupertate, intra quam primi illi constitere, provecta: nam tenuis a fonte, assumptis poëtarum historicorumque viribus, pleno jam satis alveo fluit, cum praeter rationem recte loquendi non parum alioqui copiosam prope omnium maximarum artium scientiam amplexa sit,

    Quint. 2, 1, 4; cf. id. 2, 14, 3:

    grammatica,

    Suet. Gramm. 1; 2; 3; 6; 8;

    24 et saep.: grammatice,

    Quint. 1, 4, 2 sq.; 1, 5, 1; 1, 8, 12; 1, 10, 17 et saep.—
    C.
    grammătĭca, ōrum, n., grammar, philology:

    in grammaticis poëtarum pertractatio, historiarum cognitio, verborum interpretatio, pronuntiandi quidam sonus,

    Cic. de Or. 1, 42, 187.— Adv.: grammă-tĭce, according to the rules of grammar, grammatically:

    mihi non invenuste dici videtur, aliud esse Latine, aliud grammatice loqui,

    Quint. 1, 6, 27.
    2.
    grammătĭcus, i, v. 1. grammaticus, II. A.

    Lewis & Short latin dictionary > grammaticus

См. также в других словарях:

  • Ars musica — ist ein Begriff, der im Mittelalter die Disziplin der Musik innerhalb des Quadriviums der Artes liberales bezeichnete und für die mittelalterliche Musikanschauung und ihre Entwicklung von großer Bedeutung war. Inhaltsverzeichnis 1 Begriff 2… …   Deutsch Wikipedia

  • Ars musica — est un festival international de musique contemporaine qui se tient à Bruxelles chaque année depuis 1989, durant un mois, en général au mois de mars. Sommaire 1 Les grandes figures 2 Festival de créations 3 Festival pour les …   Wikipédia en Français

  • Ars Musica — est un festival international de musique contemporaine qui se tient à Bruxelles chaque année depuis 1989, durant un mois, en général au mois de mars. Sommaire 1 Les grandes figures 2 Festival de créations 3 Festival pour les jeune …   Wikipédia en Français

  • Ars musica — Ạrs musica   [lateinisch »Musiklehre«] die, , im Mittelalter Bezeichnung für die Musik und Musiklehre im Rahmen der sieben freien Künste (Artes liberales). * * * Ạrs mu|si|ca, die; [zu lat. musicus = die Musik betreffend]: im MA. Bezeichnung… …   Universal-Lexikon

  • Musica — Mu|si|ca 〈lat. Form von〉 Musik ● Musica antiqua alte Musik; Musica sacra Kirchenmusik; Musica viva moderne Musik [lat., Fem. zu antiquus „alt“; lat., Fem. zu sacer „heilig“; lat., Fem. zu vivus „lebend“] * * * Mu|si|ca, die; [lat. (ars) musica… …   Universal-Lexikon

  • Musica — Mu|si|ca [...ka] die; <aus lat. (ars) musica zu gleichbed. gr. mousike̅ (téchnē), eigtl. »Musenkunst«> Musik, Tonkunst als eine der ↑Artes liberales; Musica antiqua: alte Musik; Musica mensurata: Mensuralmusik; Musica mundana od. cel′estis… …   Das große Fremdwörterbuch

  • Música en la Edad Media — Saltar a navegación, búsqueda La música medieval está formada por dos periodos principales: el Románico y el Gótico. Esta época se extiende desde el siglo V hasta el siglo XV. Dentro de la música medieval se pueden distinguir diferentes fenómenos …   Wikipedia Español

  • Música española en la Edad Media — Saltar a navegación, búsqueda Contenido 1 El canto mozárabe o hispánico 2 La música andalusí 3 La música sefardita …   Wikipedia Español

  • Ars Musicae de Barcelona — Saltar a navegación, búsqueda Ars Musicae de Barcelona Información personal Origen España …   Wikipedia Español

  • Ars sonora — Saltar a navegación, búsqueda Ars Sonora es un programa de radio que se transmite a través de Radio Clásica de Radio Nacional de España. Su director y presentador actual es Miguel Álvarez Fernández. Contenido 1 Contenido 2 Historia 3 …   Wikipedia Español

  • Ars nova — Saltar a navegación, búsqueda Expresión debida al teórico Philippe de Vitry que designa la producción musical, tanto francesa como italiana, después de las últimas obras del Ars antiqua hasta el predominio de la escuela de Borgoña, que ocupará el …   Wikipedia Español

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»