Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

dialectics

  • 1 dialecticus

    dĭălectĭcus, a, um, adj., = dialektikos, belonging to disputation, dialectical.
    I.
    Adj.:

    captiones,

    Cic. Fin. 2, 6, 17:

    disputationes,

    Quint. 5, 14, 27:

    pars,

    id. 12, 2, 13 et saep.:

    sapientiae professor,

    Plin. 7, 53, 54, § 180.— Adv., dialecticē, dialectically:

    disputare,

    Cic. Fin. 2, 6, 17:

    dicta multa,

    id. Ac. 1, 2, 8:

    probare,

    Quint. 1, 10, 37.—
    II.
    Subst.
    A.
    dĭălectĭcus, i, m., a dialectician, logician, Cic. Or. 32, 113; id. Fin. 2, 6, 15; Quint. 2, 4, 41; 7, 3, 41 al.—
    B.
    dĭă-lectĭca, ae, f. (sc. ars), dialectics, logic, Cic. Ac. 2, 28, 91; id. Fin. 2, 6, 15; Quint. 1, 10, 37; 3, 4, 10 al.—Also in the Gr. form dĭălectĭce, ēs, f., Quint. 2, 20, 7; 2, 17, 14; 2, 21, 13 al.—
    C.
    dĭălectĭca, ōrum, n., logical questions, dialectics, Cic. Fin. 3, 12, 41; id. Off. 1, 6, 19; id. Brut. 31, 119 al.

    Lewis & Short latin dictionary > dialecticus

  • 2 acervus

        acervus ī, m    a mass of similar objects, pile, heap: acervus ex sui generis granis: scutorum, V.: aeris et auri, H.: morientum, O.: magnum alterius frustra spectabis acervum, your neighbor's abundant crop, V.—Fig., a multitude, mass, great number, quantity: cerno insepultos acervos civium: facinorum, scelerum. — Poet.: caedis acervi, V. — Absol: ingentīs spectare acervos, enormous wealth, H.: quid habet pulchri constructus acervus, accumulated hoard, H.: quae pars quadret acervum, completes the fortune, H. — Esp., in dialectics, t. t., a seeming argument by gradual approximation: elusus ratione ruentis acervi, defeated by the argument of the vanishing heap, i. e. a sorites, H.
    * * *
    mass/heap/pile/stack; treasure, stock; large quantity; cluster; funeral pile

    Latin-English dictionary > acervus

  • 3 dialectica

        dialectica ae, f    [sc. ars], dialectics, logic.
    * * *
    art of reasoning; logic

    Latin-English dictionary > dialectica

  • 4 dialectica

        dialectica ōrum, n    [dialecticus], logical discussion, dialectics.
    * * *
    art of reasoning; logic

    Latin-English dictionary > dialectica

  • 5 acervus

    ăcervus, i, m. [v. 2. acer], a multitude of objects of the same kind, rising in a heap.
    I.
    Prop.
    A.
    A heap considered as a body:

    frumenti,

    Plaut. Ps. 1, 2, 55; cf. id. Cas. 1, 1, 38; Att. ap. Non. 192, 3:

    altus,

    Lucr. 3, 198; 1, 775:

    ut acervus ex sui generis granis, sic beata vita ex sui similibus partibus effici debeat,

    Cic. Tusc. 5, 15:

    acervi corporum,

    id. Cat. 3, 10:

    pecuniae,

    id. Agr. 2, 22:

    tritici,

    id. Ac. 2, 29:

    farris,

    Verg. G. 1, 185; thus Ovid calls Chaos: caecus acervus, M. 1, 24.—
    B.
    A heap considered as a multitude (cf. Germ. Haufen and Eng. colloq. heap):

    aeris et auri,

    Hor. Ep. 1, 2, 47.—
    II.
    Fig.
    A.
    In gen., a multitude:

    facinorum,

    Cic. Sull. 27:

    officiorum negotiorumque,

    Plin. 36, 5, 4, § 27: praeceptorum, Ov. Rem. Am. 424 al.—
    B.
    Esp., in dialectics, t. t., a sophism formed by accumulation, Gr. sôreitês, Cic. Ac. 2, 16, 49; Hor. Ep. 2, 1, 47; cf. acervalis.

    Lewis & Short latin dictionary > acervus

  • 6 ars

    ars, artis, f. [v. arma], skill in joining something, combining, working it, etc., with the advancement of Roman culture, carried entirely beyond the sphere of the common pursuits of life, into that of artistic and scientific action, just as, on the other hand, in mental cultivation, skill is applied to morals, designating character, manner of thinking, so far as it is made known by external actions (syn.: doctrina, sollertia, calliditas, prudentia, virtus, industria, ratio, via, dolus).
    I. A.
    Lit.:

    Zeno censet artis proprium esse creare et gignere,

    Cic. N. D. 2, 22, 57:

    quarum (artium) omne opus est in faciendo atque agendo,

    id. Ac. 2, 7, 22; id. Off. 2, 3, 12 sq.—
    B.
    Transf.
    1.
    With the idea extended, any physical or mental activity, so far as it is practically exhibited; a profession, art ( music, poetry, medicine, etc.); acc. to Roman notions, the arts were either liberales or ingenuae artes, arts of freemen, the liberal arts; or artes illiberales or sordidae, the arts, employments, of slaves or the lower classes.
    a.
    In gen.:

    Eleus Hippias gloriatus est nihil esse ullā in arte rerum omnium, quod ipse nesciret: nec solum has artes, quibus liberales doctrinae atque ingenuae continerentur, geometriam, musicam, litterarum cognitionem et poëtarum, atque illa, quae de naturis rerum, quae de hominum moribus, quae de rebus publicis dicerentur, sed anulum, quem haberet, pallium, quo amictus, soccos, quibus indutus esset, se suā manu confecisse,

    Cic. de Or. 3, 32, 127:

    Jam de artificiis et quaestibus, qui liberales habendi, qui sordidi sint, haec fere accepimus. Primum improbantur ii quaestus, qui in odia hominum incurrunt, ut portitorum, ut feneratorum. Illiberales autem et sordidi quaestus mercenariorum omniumque, quorum operae, non artes emuntur: est enim in illis ipsa merces auctoramentum servitutis... Opificesque omnes in sordidā arte versantur... Quibus autem artibus aut prudentia major inest aut non mediocris utilitas quaeritur, ut medicina, ut architectura, ut doctrina rerum honestarum, hae sunt iis, quorum ordini conveniunt, honestae,

    Cic. Off. 1, 42, 150 sq.; cf. id. Fam. 4, 3:

    artes elegantes,

    id. Fin. 3, 2, 4:

    laudatae,

    id. de Or. 1, 3, 9:

    bonae,

    Ov. Tr. 3, 7, 32:

    optimae,

    Cic. Fin. 2, 34, 111:

    magnae,

    id. Or. 1, 4:

    maximae,

    id. de Or. 1, 2, 6:

    gravissimae,

    id. Fin. 2, 34, 112:

    leviores artes,

    id. Brut. 1, 3:

    mediocres,

    id. de Or. 1, 2, 6:

    omnis artifex omnis artis,

    Vulg. Apoc. 18, 22:

    artifices omnium artium,

    ib. 1 Par. 22, 15.—
    b.
    Esp., of a single art, and,
    (α).
    With an adj. designating it:

    ars gymnastica,

    gymnastics, Plaut. Most. 1, 2, 73:

    ars duellica,

    the art of war, id. Ep. 3, 4, 14:

    ars imperatoria,

    generalship, Quint. 2, 17, 34:

    (artes) militares et imperatoriae,

    Liv. 25, 9, 12:

    artes civiles,

    politics, Tac. Agr. 29:

    artes urbanae,

    i. e. jurisprudence and eloquence, Liv. 9, 42:

    ars grammatica,

    grammar, Plin. 7, 39, 40, § 128:

    rhetorica,

    Quint. 2, 17, 4:

    musica,

    poetry, Ter. Hec. prol. 23:

    musica,

    music, Plin. 2, 25, 23, § 93:

    medicae artes,

    the healing art, medicine, Ov. H. 5, 145; so,

    ars Apollinea,

    id. Tr. 3, 3, 10:

    magica,

    Verg. A. 4, 493, and Vulg. Sap. 17, 7; so,

    maleficis artibus inserviebat,

    he used witchcraft, ib. 2 Par. 33, 6 al.—
    (β).
    With a gen. designating it:

    ars disserendi,

    dialectics, Cic. de Or. 2, 38, 157:

    ars dicendi,

    the art of speaking, id. ib. 1, 23, 107, and Quint. 2, 17, 17; so,

    ars eloquentiae,

    id. 2, 11, 4:

    ars medendi,

    Ov. A. A. 2, 735:

    ars medentium,

    Stat. S. 5, 1, 158:

    medicorum ars,

    Vulg. 1 Par. 16, 12:

    pigmentariorum ars,

    the art of unguents, ib. 2 Par. 16, 4:

    ars armorum,

    the art of war, Quint. 2, 17, 33:

    ars pugnae,

    Vulg. Judith, 5, 27; so in plur.:

    belli artes,

    Liv. 25, 40, 5:

    ars gubernandi,

    navigation, Cic. Div. 1, 14, 24; Quint. 2, 17, 33; so,

    ars gubernatoris,

    Cic. Fin. 1, 13, 42.—Sometimes the kind of art may be distinguished by the connection, so that ars is used absol. of a particular art:

    instruere Atriden num potes arte meā? i. e. arte sagittandi,

    Ov. H. 16, 364:

    tunc ego sim Inachio notior arte Lino, i. e. arte canendi,

    Prop. 3, 4, 8:

    fert ingens a puppe Notus: nunc arte (sc. navigandi) relictā Ingemit,

    Stat. Th. 3, 29; so Luc. 7, 126; Sil. 4, 715:

    imus ad insignes Urbis ab arte (sc. rhetoricā) viros,

    Ov. Tr. 4, 10, 16:

    ejusdem erat artis, i. e. artis scaenofactoriae,

    Vulg. Act. 18, 3.—
    2.
    Science, knowledge:

    quis ignorat, ii, qui mathematici vocantur, quantā in obscuritate rerum et quam reconditā in arte et multiplici subtilique versentur,

    Cic. de Or. 1, 3, 10:

    nam si ars ita definitur, ex rebus penitus perspectis planeque cognitis atque ab opinionis arbitrio sejunctis, scientiāque comprehensis, non mihi videtur ars oratoris esse ulla,

    id. ib. 1, 23, 108: nihil est quod ad artem redigi possit, nisi ille prius, qui illa tenet. quorum artem instituere vult, habeat illam scientiam (sc. dialecticam), ut ex iis rebus, quarum ars nondum sit, artem efficere possit, id. ib. 1, 41, 186:

    ars juris civilis,

    id. ib. 1, 42, 190:

    (Antiochus) negabat ullam esse artem, quae ipsa a se proficisceretur. Etenim semper illud extra est, quod arte comprehenditur... Est enim perspicuum nullam artem ipsam in se versari, sed esse aliud artem ipsam, aliud, quod propositum sit arti,

    id. Fin. 5, 6, 16; id. ad Q. Fr. 1, 1, 9; id. Cael. 30, 72; id. Or. 1, 4:

    vir bonus optimisque artibus eruditus,

    Nep. Att. 12, 4: ingenium docile, come, ap-tum ad artes optimas, id. Dion, 1, 2 al.—
    C. 1.
    The theory of any art or science: ars est praeceptio, quae dat certam viam rationemque faciendi aliquid, Auct. ad Her. 1, 1;

    Asper, p. 1725 P.: non omnia, quaecumque loquimur, mihi videntur ad artem et ad praecepta esse revocanda,

    not every thing is to be traced back to theory and rules, Cic. de Or. 2, 11, 44: res mihi videtur esse facultate ( in practice) praeclara, arte ( in theory) mediocris;

    ars enim earum rerum est, quae sciuntur: oratoris autem omnis actio opinionibus, non scientiā continetur,

    id. ib. 2, 7, 30; id. Ac. 2, 7, 22.—In later Lat. ars is used,
    a.
    Absol. for grammatical analysis, grammar:

    curru non, ut quidam putant, pro currui posuit, nec est apocope: sed ratio artis antiquae, etc.,

    Serv. ad Verg. A. 1, 156; 1, 95: et hoc est artis, ut (vulgus) masculino utamur, quia omnia Latina nomina in us exeuntia, si neutra fuerint, tertiae sunt declinationis, etc., id. ad eund. ib. 1, 149: secundum artem dicamus honor, arbor, lepor: plerumque poëtae r in s mutant, id. ad eund. ib. 1, 153 al.—Hence also,
    b.
    As a title of books in which such theories are discussed, for rhetorical and, at a later period, for grammatical treatises.
    (α).
    Rhetorical:

    quam multa non solum praecepta in artibus, sed etiam exempla in orationibus bene dicendi reliquerunt!

    Cic. Fin. 4, 3, 5:

    ipsae rhetorum artes, quae sunt totae forenses atque populares,

    id. ib. 3, 1, 4: neque eo dico, quod ejus (Hermagorae) ars mihi mendosissime scripta videatur; nam satis in eā videtur ex antiquis artibus ( from the ancient works on rhetoric) ingeniose et diligenter electas res collocāsse, id. Inv. 1, 6 fin.:

    illi verbis et artibus aluerunt naturae principia, hi autem institutis et legibus,

    id. Rep. 3, 4, 7:

    artem scindens Theodori,

    Juv. 7, 177.—
    (β).
    Grammar:

    in artibus legimus superlativum gradum non nisi genitivo plurali jungi,

    Serv. ad Verg. A. 1, 96: ut in artibus lectum est, id. ad eund. ib. 1, 535.—So Ars, as the title of the later Lat. grammars: Donati Ars Grammatica, Cledonii Ars, Marii Victorini Ars, etc.; v. the grammarians in Gothofred., Putsch., Lindem., Keil.—
    2.
    The knowledge, art, skill, workmanship, employed in effecting or working upon an object (Fr. adresse):

    majore quādam opus est vel arte vel diligentiā,

    Cic. Ac. 2, 14 fin.:

    et tripodas septem pondere et arte pares,

    Ov. H. 3, 32: qui canit arte, canat;

    qui bibit arte, bibat,

    id. A. A. 2, 506:

    arte laboratae vestes,

    Verg. A. 1, 639:

    plausus tunc arte carebat,

    was void of art, was natural, unaffected, Ov. A. A. 1, 113.—
    3.
    (Concr.) The object artistically formed, a work of art:

    clipeum efferri jussit Didymaonis artis,

    Verg. A. 5, 359:

    divite me scilicet artium, Quas aut Parrhasius protulit aut Scopas,

    Hor. C. 4, 8, 5; id. Ep. 1, 6, 17.—
    4.
    Artes (personified), the Muses:

    artium chorus,

    Phaedr. 3, prol. 19.—
    II.
    Transf. from mind to morals, the moral character of a man, so far as it is made known by actions, conduct, manner of acting, habit, practice, whether good or bad:

    si in te aegrotant artes antiquae tuae,

    your former manner of life, conduct, Plaut. Trin. 1, 2, 35; cf. Hor. C. 4, 15, 12; Plaut. Trin. 2, 1, 6 Lind.:

    nempe tuā arte viginti minae Pro psaltriā periere,

    Ter. Ad. 4, 7, 24:

    quid est, Quod tibi mea ars efficere hoc possit amplius?

    my assiduity, id. And. 1, 1, 4:

    Hac arte (i. e. constantiā, perseverantiā) Pollux et vagus Hercules Enisus arces attigit igneas,

    Hor. C. 3, 3, 9:

    multae sunt artes (i. e. virtutes) eximiae, hujus administrae comitesque virtutis (sc. imperatoris),

    Cic. Imp. Pomp. 13; id. Fin. 2, 34, 115; id. Verr. 2, 4, 37 Zumpt:

    nam imperium facile his artibus retinetur, quibus initio partum est,

    Sall. C. 2, 4 Kritz; so id. ib. 5, 7:

    cultusque artesque virorum,

    Ov. M. 7, 58:

    mores quoque confer et artes,

    id. R. Am. 713: praeclari facinoris aut artis [p. 167] bonae famam quaerere, Sall. C. 2, 9; so id. ib. 10, 4:

    animus insolens malarum artium,

    id. ib. 3, 4; so Tac. A. 14, 57.—Hence also, absol. in mal. part. as in Gr. technê for cunning, artifice, fraud, stratagem:

    haec arte tractabat virum,

    Ter. Heaut. 2, 3, 125 (cf. Ov. H. 17, 142):

    capti eādem arte sunt, quā ceperant Fabios,

    Liv. 2, 51; 3, 35:

    at Cytherea novas artes, nova pectore versat Consilia,

    Verg. A. 1, 657; so id. ib. 7, 477:

    ille dolis instructus et arte Pelasgā,

    id. ib. 2, 152:

    talibus insidiis perjurique arte Sinonis Credita res, etc.,

    id. ib. 2, 195:

    fraudes innectere ponto Antiquā parat arte,

    Luc. 4, 449:

    tantum illi vel ingenii vel artis vel fortunae superfuit,

    Suet. Tit. 1:

    fugam arte simulantes,

    Vulg. Jud. 20, 32: regem summis artibus pellexit, pasêi mêchanêi, Suet. Vit. 2.

    Lewis & Short latin dictionary > ars

  • 7 captio

    captĭo, ōnis, f. [capio].
    I.
    Lit., a catching: pignoris, Gai Inst. 4, 12; 4, 29; cf. Gell. 7, 10, 3: odoris, Lact. Opif. Dei, 10.—
    B.
    A seizing, apprehension:

    domini,

    Ambros. Ob. Valent. 35.—
    II.
    Trop., a deceiving, deception, fraud, deceit, Plaut. Ep. 2, 2, 112; 5, 2, 36; id. Most. 5, 2, 23; id. Truc. 2, 7, 65:

    si in parvulā re captionis aliquid vererere,

    Cic. Quint. 16, 53:

    incidere in captionem,

    Dig. 4, 1, 1:

    consilium multis captionibus suppositum,

    ib. 4, 4, 1; Paul. Sent. 5, 33, 2.—
    B.
    Esp. freq. in dialectics, a fallacious argument, a sophism:

    omnes istius generis captiones eodem modo refelluntur,

    Cic. Fat. 13, 30:

    praestigiis quibusdam et captionibus depelli,

    id. Ac. 2, 14, 45:

    dialecticae,

    id. Fin. 2, 6, 17:

    captiones discutere,

    id. Ac. 2, 15, 46:

    metuere,

    Plaut. As. 4, 1, 45:

    induere se in captiones,

    Cic. Div. 2, 17, 41:

    in captione haerere,

    Gell. 16, 2, 5:

    explicare,

    Cic. Div. 2, 17, 41; id. Brut. 53, 198; cf. id. ib. § 197; id. Att. 10, 15, 2.—
    C.
    Meton. (causa pro effectu; cf.: fraudi esse), an injury, a disadvantage:

    ne quid captioni mihi sit,

    Plaut. Most. 3, 3, 19 Lorenz ad loc.:

    mea captio est, si quidem ejus inopiā minus multa ad me scribis,

    Cic. Att. 5, 4, 4; Dig. 29, 3, 7; 50, 17, 200.

    Lewis & Short latin dictionary > captio

  • 8 dijuncte

    dis-jungo or dījungo, xi, ctum, 3, v. a., to disjoin, disunite, separate, opp. to [p. 591] conjungo (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    Esp., to unyoke draught cattle:

    asinum, bovem ab opere,

    Varr. R. R. 2, 6, 4; Col. 2, 3, 1; Plin. 18, 27, 67, § 251:

    bovem opere,

    Col. 6, 15, 2;

    and simply bovem,

    id. 6, 14 fin.; Cic. Div. 2, 36 fin.; Hor. Ep. 1, 14, 28; Ov. M. 14, 648 al.—
    B.
    To wean sucklings:

    agnos a mamma,

    Varr. R. R. 2, 1, 20; 2, 7, 12 al.—
    C.
    In gen., to divide, separate, part, remove.
    (α).
    With acc. only, Plaut. Mil. 4, 8, 18:

    intervallo locorum et temporum dijuncti sumus,

    Cic. Fam. 1, 7:

    quod (flumen) Jugurthae Bocchique regnum disjungebat,

    Sall. J. 92, 5 et saep.—
    (β).
    With ab:

    nisi (fons) munitione ac mole lapidum disjunctus esset a mari,

    Cic. Verr. 2, 4, 53:

    qua in parte Cappadocia ab Armenia disjungitur,

    Sall. H. Fragm. IV. 20 ed. Gerl. (ap. Non. 535, 17); Liv. 42, 59.—
    (γ).
    With simple abl.: Italis longe disjungimur oris, * Verg. A. 1, 252.—
    * (δ).
    With inter se, Lucr. 3, 803.—
    II.
    Trop., to separate, part, divide (esp. freq. in Cic.).
    (α).
    With acc. only (very rarely):

    sin eos (oratorem et philosophum) disjungent, hoc erunt inferiores, etc.,

    Cic. de Or. 3, 35 fin.; id. Rep. 2, 37.—
    (β).
    With ab:

    ea res disiunxit illum ab illa,

    Ter. Hec. 1, 2, 86; cf.:

    eos a colonis,

    Cic. Sull. 21:

    populum a senatu,

    id. Lael. 12, 41:

    Pompeium a Caesaris amicitia,

    id. Phil. 2, 9 fin.:

    me ab orationibus,

    id. Fam. 1, 9, 23 Orell. N. cr.:

    nos a corporibus (shortly before, sevocare, avocare, and secernere animum a corpore),

    id. Tusc. 1, 31:

    pastionem a cultura,

    Varr. R. R. 1, 2, 22; cf. ib. 1, 3:

    honesta a commodis (opp. commiscere),

    Cic. N. D. 1, 7, 16:

    artem a scientia,

    Quint. 2, 15, 2:

    veterem amicitiam sibi ab Romanis,

    Liv. 42, 46, 6 et saep.—Hence, disjunctus, a, um, P. a., separate, distinct; distant, remote.—With ab or absol.
    A.
    Lit.:

    Aetolia procul a barbaris disjuncta gentibus,

    Cic. Pis. 37, 91; cf.:

    in locis disjunctissimis maximeque diversis,

    id. de Imp. Pomp. 4.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., apart, different, remote.
    (α).
    With ab:

    vita maxime disjuncta a cupiditate et cum officio conjuncta,

    Cic. Rosc. Am. 14, 39:

    homines Graecos, longe a nostrorum hominum gravitate disjunctos,

    id. Sest. 67, 141:

    mores Caelii longissime a tanti sceleris atrocitate disjuncti,

    id. Cael. 22; cf. id. de Or. 1, 3 fin.; id. Pis. 1, 3; cf. in comp.:

    nihil est ab ea cogitatione dijunctius,

    id. Ac. 2, 20 fin. et saep.—
    (β).
    Absol.:

    neque disjuncti doctores, sed iidem erant vivendi praeceptores atque dicendi,

    id. de Or. 3, 15, 57:

    ratio, quae similitudines transferat et disjuncta conjungat,

    id. Fin. 2, 14, 45.—
    2.
    Esp., of discourse, disconnected, abrupt, disjointed:

    conjunctio, quae neque asperos habet concursus, neque disjunctos atque hiantes,

    Cic. Part. Or. 6, 21; cf.

    of the orator himself: Brutum (oratorem) otiosum atque dijunctum,

    Tac. Or. 18.—
    3.
    In dialectics, opposed:

    disjuncta conjungere,

    Cic. Fin. 2, 14, 45: omne, quod ita disjunctum sit, quasi aut etiam, aut non, etc., i. e. logically opposed, disjunctive (i. q. disjunctio, II. A.), id. Ac. 2, 30, 97.—As subst.: disjunc-tum, i, n., that which is logically opposed: quod Graeci diezeugmenon axiôma, nos disjunctum dicimus, Gell. 16, 8, 12.— Adv.
    a.
    disjunctē ( dij-), separately, distinctly, disjunctively (opp. conjuncte), Fest. s. v. SACRAM VIAM, p. 292, 5 Müll.— Comp.:

    non satis quae disjunctius dicuntur, intellegis,

    Cic. Phil. 2, 13, 32.— Sup., Amm. 20, 3, 11. —
    b.
    disjunctim ( dij-), opp. conjunctim, Gai. 2, 199; 205; Dig. 28, 7, 5; 35, 1, 49 al.

    Lewis & Short latin dictionary > dijuncte

  • 9 disjunctum

    dis-jungo or dījungo, xi, ctum, 3, v. a., to disjoin, disunite, separate, opp. to [p. 591] conjungo (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    Esp., to unyoke draught cattle:

    asinum, bovem ab opere,

    Varr. R. R. 2, 6, 4; Col. 2, 3, 1; Plin. 18, 27, 67, § 251:

    bovem opere,

    Col. 6, 15, 2;

    and simply bovem,

    id. 6, 14 fin.; Cic. Div. 2, 36 fin.; Hor. Ep. 1, 14, 28; Ov. M. 14, 648 al.—
    B.
    To wean sucklings:

    agnos a mamma,

    Varr. R. R. 2, 1, 20; 2, 7, 12 al.—
    C.
    In gen., to divide, separate, part, remove.
    (α).
    With acc. only, Plaut. Mil. 4, 8, 18:

    intervallo locorum et temporum dijuncti sumus,

    Cic. Fam. 1, 7:

    quod (flumen) Jugurthae Bocchique regnum disjungebat,

    Sall. J. 92, 5 et saep.—
    (β).
    With ab:

    nisi (fons) munitione ac mole lapidum disjunctus esset a mari,

    Cic. Verr. 2, 4, 53:

    qua in parte Cappadocia ab Armenia disjungitur,

    Sall. H. Fragm. IV. 20 ed. Gerl. (ap. Non. 535, 17); Liv. 42, 59.—
    (γ).
    With simple abl.: Italis longe disjungimur oris, * Verg. A. 1, 252.—
    * (δ).
    With inter se, Lucr. 3, 803.—
    II.
    Trop., to separate, part, divide (esp. freq. in Cic.).
    (α).
    With acc. only (very rarely):

    sin eos (oratorem et philosophum) disjungent, hoc erunt inferiores, etc.,

    Cic. de Or. 3, 35 fin.; id. Rep. 2, 37.—
    (β).
    With ab:

    ea res disiunxit illum ab illa,

    Ter. Hec. 1, 2, 86; cf.:

    eos a colonis,

    Cic. Sull. 21:

    populum a senatu,

    id. Lael. 12, 41:

    Pompeium a Caesaris amicitia,

    id. Phil. 2, 9 fin.:

    me ab orationibus,

    id. Fam. 1, 9, 23 Orell. N. cr.:

    nos a corporibus (shortly before, sevocare, avocare, and secernere animum a corpore),

    id. Tusc. 1, 31:

    pastionem a cultura,

    Varr. R. R. 1, 2, 22; cf. ib. 1, 3:

    honesta a commodis (opp. commiscere),

    Cic. N. D. 1, 7, 16:

    artem a scientia,

    Quint. 2, 15, 2:

    veterem amicitiam sibi ab Romanis,

    Liv. 42, 46, 6 et saep.—Hence, disjunctus, a, um, P. a., separate, distinct; distant, remote.—With ab or absol.
    A.
    Lit.:

    Aetolia procul a barbaris disjuncta gentibus,

    Cic. Pis. 37, 91; cf.:

    in locis disjunctissimis maximeque diversis,

    id. de Imp. Pomp. 4.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., apart, different, remote.
    (α).
    With ab:

    vita maxime disjuncta a cupiditate et cum officio conjuncta,

    Cic. Rosc. Am. 14, 39:

    homines Graecos, longe a nostrorum hominum gravitate disjunctos,

    id. Sest. 67, 141:

    mores Caelii longissime a tanti sceleris atrocitate disjuncti,

    id. Cael. 22; cf. id. de Or. 1, 3 fin.; id. Pis. 1, 3; cf. in comp.:

    nihil est ab ea cogitatione dijunctius,

    id. Ac. 2, 20 fin. et saep.—
    (β).
    Absol.:

    neque disjuncti doctores, sed iidem erant vivendi praeceptores atque dicendi,

    id. de Or. 3, 15, 57:

    ratio, quae similitudines transferat et disjuncta conjungat,

    id. Fin. 2, 14, 45.—
    2.
    Esp., of discourse, disconnected, abrupt, disjointed:

    conjunctio, quae neque asperos habet concursus, neque disjunctos atque hiantes,

    Cic. Part. Or. 6, 21; cf.

    of the orator himself: Brutum (oratorem) otiosum atque dijunctum,

    Tac. Or. 18.—
    3.
    In dialectics, opposed:

    disjuncta conjungere,

    Cic. Fin. 2, 14, 45: omne, quod ita disjunctum sit, quasi aut etiam, aut non, etc., i. e. logically opposed, disjunctive (i. q. disjunctio, II. A.), id. Ac. 2, 30, 97.—As subst.: disjunc-tum, i, n., that which is logically opposed: quod Graeci diezeugmenon axiôma, nos disjunctum dicimus, Gell. 16, 8, 12.— Adv.
    a.
    disjunctē ( dij-), separately, distinctly, disjunctively (opp. conjuncte), Fest. s. v. SACRAM VIAM, p. 292, 5 Müll.— Comp.:

    non satis quae disjunctius dicuntur, intellegis,

    Cic. Phil. 2, 13, 32.— Sup., Amm. 20, 3, 11. —
    b.
    disjunctim ( dij-), opp. conjunctim, Gai. 2, 199; 205; Dig. 28, 7, 5; 35, 1, 49 al.

    Lewis & Short latin dictionary > disjunctum

  • 10 disjungo

    dis-jungo or dījungo, xi, ctum, 3, v. a., to disjoin, disunite, separate, opp. to [p. 591] conjungo (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    Esp., to unyoke draught cattle:

    asinum, bovem ab opere,

    Varr. R. R. 2, 6, 4; Col. 2, 3, 1; Plin. 18, 27, 67, § 251:

    bovem opere,

    Col. 6, 15, 2;

    and simply bovem,

    id. 6, 14 fin.; Cic. Div. 2, 36 fin.; Hor. Ep. 1, 14, 28; Ov. M. 14, 648 al.—
    B.
    To wean sucklings:

    agnos a mamma,

    Varr. R. R. 2, 1, 20; 2, 7, 12 al.—
    C.
    In gen., to divide, separate, part, remove.
    (α).
    With acc. only, Plaut. Mil. 4, 8, 18:

    intervallo locorum et temporum dijuncti sumus,

    Cic. Fam. 1, 7:

    quod (flumen) Jugurthae Bocchique regnum disjungebat,

    Sall. J. 92, 5 et saep.—
    (β).
    With ab:

    nisi (fons) munitione ac mole lapidum disjunctus esset a mari,

    Cic. Verr. 2, 4, 53:

    qua in parte Cappadocia ab Armenia disjungitur,

    Sall. H. Fragm. IV. 20 ed. Gerl. (ap. Non. 535, 17); Liv. 42, 59.—
    (γ).
    With simple abl.: Italis longe disjungimur oris, * Verg. A. 1, 252.—
    * (δ).
    With inter se, Lucr. 3, 803.—
    II.
    Trop., to separate, part, divide (esp. freq. in Cic.).
    (α).
    With acc. only (very rarely):

    sin eos (oratorem et philosophum) disjungent, hoc erunt inferiores, etc.,

    Cic. de Or. 3, 35 fin.; id. Rep. 2, 37.—
    (β).
    With ab:

    ea res disiunxit illum ab illa,

    Ter. Hec. 1, 2, 86; cf.:

    eos a colonis,

    Cic. Sull. 21:

    populum a senatu,

    id. Lael. 12, 41:

    Pompeium a Caesaris amicitia,

    id. Phil. 2, 9 fin.:

    me ab orationibus,

    id. Fam. 1, 9, 23 Orell. N. cr.:

    nos a corporibus (shortly before, sevocare, avocare, and secernere animum a corpore),

    id. Tusc. 1, 31:

    pastionem a cultura,

    Varr. R. R. 1, 2, 22; cf. ib. 1, 3:

    honesta a commodis (opp. commiscere),

    Cic. N. D. 1, 7, 16:

    artem a scientia,

    Quint. 2, 15, 2:

    veterem amicitiam sibi ab Romanis,

    Liv. 42, 46, 6 et saep.—Hence, disjunctus, a, um, P. a., separate, distinct; distant, remote.—With ab or absol.
    A.
    Lit.:

    Aetolia procul a barbaris disjuncta gentibus,

    Cic. Pis. 37, 91; cf.:

    in locis disjunctissimis maximeque diversis,

    id. de Imp. Pomp. 4.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., apart, different, remote.
    (α).
    With ab:

    vita maxime disjuncta a cupiditate et cum officio conjuncta,

    Cic. Rosc. Am. 14, 39:

    homines Graecos, longe a nostrorum hominum gravitate disjunctos,

    id. Sest. 67, 141:

    mores Caelii longissime a tanti sceleris atrocitate disjuncti,

    id. Cael. 22; cf. id. de Or. 1, 3 fin.; id. Pis. 1, 3; cf. in comp.:

    nihil est ab ea cogitatione dijunctius,

    id. Ac. 2, 20 fin. et saep.—
    (β).
    Absol.:

    neque disjuncti doctores, sed iidem erant vivendi praeceptores atque dicendi,

    id. de Or. 3, 15, 57:

    ratio, quae similitudines transferat et disjuncta conjungat,

    id. Fin. 2, 14, 45.—
    2.
    Esp., of discourse, disconnected, abrupt, disjointed:

    conjunctio, quae neque asperos habet concursus, neque disjunctos atque hiantes,

    Cic. Part. Or. 6, 21; cf.

    of the orator himself: Brutum (oratorem) otiosum atque dijunctum,

    Tac. Or. 18.—
    3.
    In dialectics, opposed:

    disjuncta conjungere,

    Cic. Fin. 2, 14, 45: omne, quod ita disjunctum sit, quasi aut etiam, aut non, etc., i. e. logically opposed, disjunctive (i. q. disjunctio, II. A.), id. Ac. 2, 30, 97.—As subst.: disjunc-tum, i, n., that which is logically opposed: quod Graeci diezeugmenon axiôma, nos disjunctum dicimus, Gell. 16, 8, 12.— Adv.
    a.
    disjunctē ( dij-), separately, distinctly, disjunctively (opp. conjuncte), Fest. s. v. SACRAM VIAM, p. 292, 5 Müll.— Comp.:

    non satis quae disjunctius dicuntur, intellegis,

    Cic. Phil. 2, 13, 32.— Sup., Amm. 20, 3, 11. —
    b.
    disjunctim ( dij-), opp. conjunctim, Gai. 2, 199; 205; Dig. 28, 7, 5; 35, 1, 49 al.

    Lewis & Short latin dictionary > disjungo

  • 11 effor

    ef-for, ātus, 1, v. dep. a. ( defect. In use only: effor, Cav. ap. Diom. p. 375 P.:

    effaris,

    App. M. 7, 25, p. 199, 6:

    effatur,

    Verg. A. 10, 523 al.:

    effamini,

    Arn. 7, 41:

    effantur, App. Mund. prooem. p. 56, 22: effabor,

    Lucr. 5, 104:

    effabere,

    Luc. 8, 346:

    effabimur,

    Cic. Ac. 2, 30, 97:

    effantes,

    App. Mund. p. 65, 5; imp.:

    effare,

    Verg. A. 6, 560; inf.:

    effari,

    id. ib. 4, 76; as pass., poët. ap. Cic. Tusc. 2, 17, 39; part.:

    effatus,

    Verg. A. 3, 463 al.; as pass. v. infra:

    effando,

    Liv. 5, 15, 10: effatu, Pl. 3, 21, 25, § 139 al.), to speak or say out, to utter.
    I.
    In gen. (an old relig. and poet. word; cf. Cic. de Or. 3, 38, 153; esp. freq. in Verg.): sed tamen effabor, * Lucr. 5, 104: haec effatu' pater, repente recessit, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 48 ed. Vahlen); cf. Verg. G. 4, 450; id. A. 3, 463; 4, 30; 76; 456 et saep.; Hor. Epod. 17, 37; Luc. 8, 347 et saep.:

    et tacendo forsitan, quae dii immortales vulgari velint, haud minus, quam celanda effando, nefas contrahi,

    Liv. 5, 15 fin.; Suet. Ner. 49:

    effatu digna nomina,

    Plin. 3, 21, 25, § 139 et saep.— Absol., Vulg. Psa. 93, 2; id. Prov. 18, 23.—
    * II.
    In partic.
    1.
    As t. t. in the language of augurs, to fix, define, determine a place for a religious purpose:

    templum,

    Cic. Att. 13, 42, 3; cf. pass.:

    templa effari ab auguribus,

    Varr. L. L. 6, 7, § 53.—
    2.
    In dialectics, to state a proposition:

    quod ita effabimur,

    Aut vivet cras Hermarchus, aut non vivet, Cic. Ac. 2, 30, 97; cf. in the foll.: effatum.
    effātus, a, um, in passive signif., pronounced, established, determined, designated: effata dicuntur, quod augures finem auspiciorum caelestum extra urbem agris sunt effati ubi esset;

    hinc effari templa dicuntur ab auguribus,

    Varr. L. L. 6, § 53 Müll.; cf. Libri Augur. ap. Gell. 13, 14; Serv. Verg. A. 6, 197; Fest. S. V. MINORA TEMPLA, p. 157, 28 Müll.; Cic. Leg. 2, 8 fin.; Liv. 10, 37 fin.:

    FATIDICORVM ET VATVM EFFATA INCOGNITA,

    announcements, predictions, Cic. Leg. 2, 8, 20; cf. Liv. 1, 24.—
    B.
    In partic.: effātum, i, n., a dialectical proposition, an axiom, Cic. Ac. 2, 29 fin. (a transl. of the Gr. axiôma), Sen. Ep. 117.

    Lewis & Short latin dictionary > effor

  • 12 ratiuncula

    rătĭuncula, ae, f. dim. [ratio].
    I.
    A small reckoning, a little account:

    subduxi ratiunculam, Quantum aeris mihi sit, quantumque alieni siet,

    Plaut. Curc. 3, 1; id. Capt. 1, 2, 89; Ter. Phorm. 1, 1, 2.—
    II.
    A slight ground or reason:

    leves,

    Cic. Tusc. 4, 19, 43:

    huic incredibili sententiae ratiunculas suggerit,

    id. N. D. 3, 29, 73.—
    2.
    In dialectics, a petty syllogism:

    concludunt ratiunculas Stoici,

    Cic. Tusc. 2, 12, 29: humanis ratiunculis falsis contravenire conantur, Aug. Civ. Dei, 20, 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > ratiuncula

См. также в других словарях:

  • Dialectics — Di a*lec tics, n. [L. dialectica (sc. ars), Gr. ? (sc. ?): cf. F. dialectique.] That branch of logic which teaches the rules and modes of reasoning; the application of logical principles to discursive reasoning; the science or art of… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • dialectics — index ratiocination Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Dialectics —    Marxists are divided on the issue of dialectics and the question of the extent to which Karl Marx embraced the theory of dialectics. Dialectics (or the dialectic, or dialectical philosophy) is a philosophical approach the roots of which can be …   Historical dictionary of Marxism

  • dialectics — dialectic UK [ˌdaɪəˈlektɪk] / US or dialectics UK [ˌdaɪəˈlektɪks] / US noun [uncountable] 1) formal the way in which two different forces or ideas exist together or affect each other 2) a method used in philosophy to try to discover truth by… …   English dictionary

  • Dialectics of Nature —    One of the areas of debate among Marxists relating to dialectics, philosophy and science concerns the dialectics of nature. Friedrich Engels wrote about the dialectics of nature claiming that dialectics, and his three laws of dialectics in… …   Historical dictionary of Marxism

  • Dialectics of Nature — Part of a series on Marxism …   Wikipedia

  • Dialectics of Liberation — The congress on the Dialectics of Liberation was an international congress organised in London between 15 and 30 July 1967. It was organised by the American educationalist Joe Berke. The scope of the conference was to demystify human violence in… …   Wikipedia

  • Dialectics of progress — The dialectics of progress is the problem that when a society dedicates itself to certain standards and those standards change, it is harder to adapt. A society that hasn t committed itself yet will not have this problem. Thus, a society that at… …   Wikipedia

  • dialectics — noun A systematic method of argument that attempts to resolve the contradictions in opposing views or ideas …   Wiktionary

  • dialectics — Synonyms and related words: Aristotelian logic, Boolean algebra, Ramistic logic, algebra of classes, algebra of relations, dialectic, doctrine of inference, doctrine of terms, epistemological logic, experimental logic, formal logic, logic, logics …   Moby Thesaurus

  • dialectics — n. logic; way of reasoning di·a·lec·tic || ‚daɪə lektɪk n. act of arriving at a conclusion by means of logical reasoning; logical discussion; art or science of discursive reasoning; logical contradiction used as a force to continue… …   English contemporary dictionary


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»