ab-dūcō

haud or haut (in the form hau, before consonants, several times in Plautus acc. to the Cod. Ambros., and in Inscr. Orell. 4848: HEIC. EST. SEPVLCRVM. HAV. PVLCRVM. PVLCRAI. FEMINAE; also Tac. A. 2, 36; 6, 43 (49), Nipperdey, Ritter; hence, also hauscio = haud scio; cf. Ritschl, prol. ad Plaut. Trin. p. 99 sq. and p. 325), adv. [perh. orig. hau = ou, v. Ritschl l. l. But cf. Hand, Turs. III. 15.—Acc. to Corss. Ausspr. 1, 205, haud = pronom. stem ho + au (Sanscr. ava, away) + de, as in unde, etc.], a subjective and intensive negative particle, not at all, by no means; in class. prose most freq. with adverbs; rarely with adjectives, pronouns, or verbs (the last construction in Cic. only in the formulae: haud scio an, and haud dubito; in Caes. it occurs but once; v. also Krebs, Antibarb. p. 516).

With advv.:

hau longe,

Plaut. Bacch. 4, 2, 13:

hau longe abesse oportet,

id. Am. 1, 1, 166:

haut sane diu est,

it is but a very little while ago, id. Merc. 3, 1, 44:

haud sane commodum,

Ter. Ad. 5, 2, 8:

haud sane intellego, quidnam sit, quod laudandum putat,

Cic. Off. 2, 2, 5; cf.

also: rem haud sane difficilem admirari videmini,

id. de Sen. 2, 4:

haud sane facile,

id. ib. 23, 83:

facio quod manifesto moechi haud ferme solent,

Plaut. Poen. 4, 2, 40: haud ferme Ter. And. 3, 1, 2:

haud ita jussi,

id. ib. 5, 4, 52:

haud ita est,

id. Phorm. 2, 1, 35; cf.:

eia, haud sic decet,

id. Eun. 5, 9, 35; id. Ad. 3, 4, 7:

haut aliter esse duco,

Plaut. Bacch. 3, 1, 2:

aliter hau dicetis,

id. Most. 1, 2, 15:

haud aliter censeo,

Ter. Ad. 5, 8, 5; cf.

also: ac veluti lupus... Haud aliter Rutulo, muros et castra tuenti, Ignescunt irae,

Verg. A. 9, 65; v. aliter;

and cf. also secus: nam ego hau diu apud hunc servitutem servio,

Plaut. Mil. 2, 1, 17 Ritschl, N. cr.:

haud diu est,

Ter. Eun. 2, 3, 67; cf.:

scies hau multo post,

Plaut. Bacch. 4, 8, 12; Ter. Phorm. 5, 6, 39:

haud paulo plus,

Cic. Fam. 7, 1, 3:

haud minus aegre patior,

Ter. Heaut. 5, 2, 5:

haud minus,

Liv. 2, 60, 3:

Getae praetorii praefecto haud satis fidebant,

Tac. A. 11, 33:

sed haud facile dixerim, cur, etc.,

Cic. Rep. 1, 3 fin.; so,

haud facile,

Sall. J. 17, 2; id. C. 13, 5; cf.:

eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

id. ib. 14, 5:

haud cito,

Ter. Ad. 3, 3, 89: haud temere est, quod tu tristi cum corde gubernas, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 9, 329 (Ann. v. 473 Vahl.):

haud temere est visum,

Verg. A. 9, 375:

familiaris accipiere faxo hau familiariter,

Plaut. Am. 1, 1, 199:

haud stulte sapis,

Ter. Heaut. 2, 3, 82:

haud commode,

id. Hec. 1, 2, 20:

consul haud dubie jam victor,

Sall. J. 102, 1:

Vergilius haud dubie proximus,

Quint. 10, 1, 85:

dubie: mihi hau saepe eveniunt tales hereditates,

Plaut. Curc. 1, 2, 33:

morbus haud saepe quemquam superat,

Sall. J. 17, 6:

haud cunctanter,

Suet. Tit. 6. For the connection with dum and quamquam, v. infra fin. —

With adjj.:

id esse hau perlonginquom,

Plaut. Bacch. 5, 2, 76:

in aetate hau bonum'st,

id. Trin. 2, 4, 61: haut doctis dictis certantes, sed male dictis, Enn. ap. Gell. 20, 10 (Ann. v. 274 Vahl.): ille vir haut magna cum re, id. ap. Cic. de Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 ib.):

hau mala'st mulier,

Plaut. Bacch. 5, 2, 42:

conveni hodie hominem haud impurum,

Ter. Eun. 2, 2, 4:

anus haud impura,

id. Heaut. 4, 1, 16:

servum haud illiberalem praebes te,

id. Ad. 5, 5, 5:

haud mediocris vir,

Cic. Rep. 2, 31:

haut consimili ingenio,

Plaut. Bacch. 3, 3, 50:

compendium haut aetati optabile,

id. ib. 1, 2, 51:

hau permultum attulit,

id. ib. 2, 3, 86:

haud mirabile est,

Ter. Heaut. 2, 4, 8:

bene dicere haut absurdum est,

Sall. C. 3, 1; cf.:

ingenium ejus haut absurdum,

id. ib. 25, 5:

haud ignotae belli artes,

Liv. 21, 1, 2:

annus haud dubiis consulibus,

id. 4, 8;

v. dubius and dubium: certe extrema linea Amare haud nihil est,

Ter. Eun. 4, 2, 13.—

With pronn.:

haut quisquam quaeret, qui siem,

no one certainly, Plaut. Am. prol. 130:

eum salutat magis haut quiquam quam canem,

id. ib. 2, 2, 48; id. Bacch. 1, 1, 25; cf.:

faxo haut quicquam sit morae,

id. Am. 3, 3, 17; Ter. And. 2, 1, 36:

hic se ipsus fallit, haud ego,

id. ib. 3, 2, 15; cf.:

haud pol me quidem,

id. Hec. 2, 3, 5.—

With verbs: Ni. Etiam dimidium censes (eum attulisse)? Ch. Non edepol scio:

Verum haut opinor,

Plaut. Bacch. 2, 3, 88:

hauscio, quid eo opus sit,

id. ib. 5, 2, 15:

hau nosco tuum,

id. Trin. 2, 4, 44:

ne ego cum illo pignus haut ausim dare,

id. Bacch. 4, 9, 133:

quod dixi semel, hau mutabo,

id. ib. 5, 2, 85; cf.: haud muto factum, Ter. And. 1, 1, 13:

hau moror,

Plaut. Bacch. 5, 1, 30: philosophari est mihi necesse; nam omnino haut placet, Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 1, 1 (cf. id. de Or. 2, 38, 156; id. Rep. 1, 18; Gell. 5, 15 fin.;

Trag. v. 417 Vahl.): pol me hau paenitet,

Plaut. Am. 5, 1, 72:

facit ille, quod vulgo hau solent,

id. ib. 1, 1, 30:

ego faxo hau dicet nactam, quem deluserit,

id. Bacch. 3, 4, 7; 4, 8, 23:

nae ille haud scit, quam, etc.,

Ter. Heaut. 2, 1, 10; cf. id. ib. 4, 4, 25:

tum ille haud dubitavit, etc.,

Cic. Rep. 1, 15:

quod somno supererit, haud deerit,

Quint. 10, 3, 26:

haud erit, ut merito immortalis possit haberi,

it cannot be, Lucr. 3, 715;

v. sum: quem (Drusum) haud fratris interitu trucem quam remoto aemulo aequiorem sibi sperabat,

not so much... as, Tac. A. 3, 8.—For the phrase haud scio an (in Plautus hauscio an), see an; cf. also, haud scio, -ne: idque adeo haud scio, mirandumne sit, etc., * Caes. B. G. 5, 54, 5: Am. Exspectatusne advenio? So. Hau vidi magis exspectatum, I never saw any one welcomer, ironically, Plaut. Am. 2, 2, 47; so,

hau vidi magis,

id. Capt. 3, 4, 29; id. Poen. 1, 1, 13.—Pleonastic with another negative:

neque ego haut committam, ut, si peccatum siet, etc.,

Plaut. Bacch. 4, 9, 114:

neque ille haud obiciet mihi, Pedibus sese provocatum,

id. Ep. 5, 1, 57:

post si quis vellet te, haut nevelles dividi?

id. Aul. 2, 4, 7.—Ellipt.: Al. Quid istuc est, mi vir, negoti, quod tu tam subito domo Abeas? Ju. Edepol haut quod tui me neque domi distaedeat, Plaut. Am. 1, 3, 5.—Hence,

Esp., joined with dum and quaquam.

haud dum, or, as one word, haud-dum, an intensive nondum, not at all as yet, not yet (very rare):

concilione... Pro Superi! Ausonius miles sedet? armaque tantum Hauddum sumpta viro?

Sil. 2, 332; Liv. 2, 52; 10, 6; 25; 22, 12; 28, 2; 33, 11 al.—

haud quāquam, or, as one word, haudquāquam, by no means whatever, not at all (class.): haudquaquam quemquam semper Fortuna secuta est, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 299 Vahl.):

haudquaquam etiam cessant,

Ter. Heaut. 1, 2, 1:

haudquaquam id est difficile Crasso,

Cic. de Or. 2, 33, 143:

haudquaquam hercle mirandum est esse, etc.,

id. ib. 3, 22, 82:

haudquaquam boni est, ratione vinctum velle dissolvere,

id. Univ. 11:

homo prudens et gravis, haudquaquam eloquens,

id. de Or. 1, 9, 38:

accedat huc suavitas quaedam oportet sermonum atque morum haudquaquam mediocre condimentum amicitiae,

id. Lael. 18, 66:

haudquaquam par gloria,

Sall. C. 3, 2:

haudquaquam certamine ambiguo,

Liv. 7, 26, 8:

tibi has, miserabilis Orpheus Haudquaquam ob meritum, poenas, ni Fata resistant, Suscitat,

Verg. G. 4, 455:

haudquaquam dictis violentia Turni flectitur,

id. A. 12, 45 al.

haud or haut (in the form hau, before consonants, several times in Plautus acc. to the Cod. Ambros., and in Inscr. Orell. 4848: HEIC. EST. SEPVLCRVM. HAV. PVLCRVM. PVLCRAI. FEMINAE; also Tac. A. 2, 36; 6, 43 (49), Nipperdey, Ritter; hence, also hauscio = haud scio; cf. Ritschl, prol. ad Plaut. Trin. p. 99 sq. and p. 325), adv. [perh. orig. hau = ou, v. Ritschl l. l. But cf. Hand, Turs. III. 15.—Acc. to Corss. Ausspr. 1, 205, haud = pronom. stem ho + au (Sanscr. ava, away) + de, as in unde, etc.], a subjective and intensive negative particle, not at all, by no means; in class. prose most freq. with adverbs; rarely with adjectives, pronouns, or verbs (the last construction in Cic. only in the formulae: haud scio an, and haud dubito; in Caes. it occurs but once; v. also Krebs, Antibarb. p. 516).

With advv.:

hau longe,

Plaut. Bacch. 4, 2, 13:

hau longe abesse oportet,

id. Am. 1, 1, 166:

haut sane diu est,

it is but a very little while ago, id. Merc. 3, 1, 44:

haud sane commodum,

Ter. Ad. 5, 2, 8:

haud sane intellego, quidnam sit, quod laudandum putat,

Cic. Off. 2, 2, 5; cf.

also: rem haud sane difficilem admirari videmini,

id. de Sen. 2, 4:

haud sane facile,

id. ib. 23, 83:

facio quod manifesto moechi haud ferme solent,

Plaut. Poen. 4, 2, 40: haud ferme Ter. And. 3, 1, 2:

haud ita jussi,

id. ib. 5, 4, 52:

haud ita est,

id. Phorm. 2, 1, 35; cf.:

eia, haud sic decet,

id. Eun. 5, 9, 35; id. Ad. 3, 4, 7:

haut aliter esse duco,

Plaut. Bacch. 3, 1, 2:

aliter hau dicetis,

id. Most. 1, 2, 15:

haud aliter censeo,

Ter. Ad. 5, 8, 5; cf.

also: ac veluti lupus... Haud aliter Rutulo, muros et castra tuenti, Ignescunt irae,

Verg. A. 9, 65; v. aliter;

and cf. also secus: nam ego hau diu apud hunc servitutem servio,

Plaut. Mil. 2, 1, 17 Ritschl, N. cr.:

haud diu est,

Ter. Eun. 2, 3, 67; cf.:

scies hau multo post,

Plaut. Bacch. 4, 8, 12; Ter. Phorm. 5, 6, 39:

haud paulo plus,

Cic. Fam. 7, 1, 3:

haud minus aegre patior,

Ter. Heaut. 5, 2, 5:

haud minus,

Liv. 2, 60, 3:

Getae praetorii praefecto haud satis fidebant,

Tac. A. 11, 33:

sed haud facile dixerim, cur, etc.,

Cic. Rep. 1, 3 fin.; so,

haud facile,

Sall. J. 17, 2; id. C. 13, 5; cf.:

eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

id. ib. 14, 5:

haud cito,

Ter. Ad. 3, 3, 89: haud temere est, quod tu tristi cum corde gubernas, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 9, 329 (Ann. v. 473 Vahl.):

haud temere est visum,

Verg. A. 9, 375:

familiaris accipiere faxo hau familiariter,

Plaut. Am. 1, 1, 199:

haud stulte sapis,

Ter. Heaut. 2, 3, 82:

haud commode,

id. Hec. 1, 2, 20:

consul haud dubie jam victor,

Sall. J. 102, 1:

Vergilius haud dubie proximus,

Quint. 10, 1, 85:

dubie: mihi hau saepe eveniunt tales hereditates,

Plaut. Curc. 1, 2, 33:

morbus haud saepe quemquam superat,

Sall. J. 17, 6:

haud cunctanter,

Suet. Tit. 6. For the connection with dum and quamquam, v. infra fin. —

With adjj.:

id esse hau perlonginquom,

Plaut. Bacch. 5, 2, 76:

in aetate hau bonum'st,

id. Trin. 2, 4, 61: haut doctis dictis certantes, sed male dictis, Enn. ap. Gell. 20, 10 (Ann. v. 274 Vahl.): ille vir haut magna cum re, id. ap. Cic. de Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 ib.):

hau mala'st mulier,

Plaut. Bacch. 5, 2, 42:

conveni hodie hominem haud impurum,

Ter. Eun. 2, 2, 4:

anus haud impura,

id. Heaut. 4, 1, 16:

servum haud illiberalem praebes te,

id. Ad. 5, 5, 5:

haud mediocris vir,

Cic. Rep. 2, 31:

haut consimili ingenio,

Plaut. Bacch. 3, 3, 50:

compendium haut aetati optabile,

id. ib. 1, 2, 51:

hau permultum attulit,

id. ib. 2, 3, 86:

haud mirabile est,

Ter. Heaut. 2, 4, 8:

bene dicere haut absurdum est,

Sall. C. 3, 1; cf.:

ingenium ejus haut absurdum,

id. ib. 25, 5:

haud ignotae belli artes,

Liv. 21, 1, 2:

annus haud dubiis consulibus,

id. 4, 8;

v. dubius and dubium: certe extrema linea Amare haud nihil est,

Ter. Eun. 4, 2, 13.—

With pronn.:

haut quisquam quaeret, qui siem,

no one certainly, Plaut. Am. prol. 130:

eum salutat magis haut quiquam quam canem,

id. ib. 2, 2, 48; id. Bacch. 1, 1, 25; cf.:

faxo haut quicquam sit morae,

id. Am. 3, 3, 17; Ter. And. 2, 1, 36:

hic se ipsus fallit, haud ego,

id. ib. 3, 2, 15; cf.:

haud pol me quidem,

id. Hec. 2, 3, 5.—

With verbs: Ni. Etiam dimidium censes (eum attulisse)? Ch. Non edepol scio:

Verum haut opinor,

Plaut. Bacch. 2, 3, 88:

hauscio, quid eo opus sit,

id. ib. 5, 2, 15:

hau nosco tuum,

id. Trin. 2, 4, 44:

ne ego cum illo pignus haut ausim dare,

id. Bacch. 4, 9, 133:

quod dixi semel, hau mutabo,

id. ib. 5, 2, 85; cf.: haud muto factum, Ter. And. 1, 1, 13:

hau moror,

Plaut. Bacch. 5, 1, 30: philosophari est mihi necesse; nam omnino haut placet, Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 1, 1 (cf. id. de Or. 2, 38, 156; id. Rep. 1, 18; Gell. 5, 15 fin.;

Trag. v. 417 Vahl.): pol me hau paenitet,

Plaut. Am. 5, 1, 72:

facit ille, quod vulgo hau solent,

id. ib. 1, 1, 30:

ego faxo hau dicet nactam, quem deluserit,

id. Bacch. 3, 4, 7; 4, 8, 23:

nae ille haud scit, quam, etc.,

Ter. Heaut. 2, 1, 10; cf. id. ib. 4, 4, 25:

tum ille haud dubitavit, etc.,

Cic. Rep. 1, 15:

quod somno supererit, haud deerit,

Quint. 10, 3, 26:

haud erit, ut merito immortalis possit haberi,

it cannot be, Lucr. 3, 715;

v. sum: quem (Drusum) haud fratris interitu trucem quam remoto aemulo aequiorem sibi sperabat,

not so much... as, Tac. A. 3, 8.—For the phrase haud scio an (in Plautus hauscio an), see an; cf. also, haud scio, -ne: idque adeo haud scio, mirandumne sit, etc., * Caes. B. G. 5, 54, 5: Am. Exspectatusne advenio? So. Hau vidi magis exspectatum, I never saw any one welcomer, ironically, Plaut. Am. 2, 2, 47; so,

hau vidi magis,

id. Capt. 3, 4, 29; id. Poen. 1, 1, 13.—Pleonastic with another negative:

neque ego haut committam, ut, si peccatum siet, etc.,

Plaut. Bacch. 4, 9, 114:

neque ille haud obiciet mihi, Pedibus sese provocatum,

id. Ep. 5, 1, 57:

post si quis vellet te, haut nevelles dividi?

id. Aul. 2, 4, 7.—Ellipt.: Al. Quid istuc est, mi vir, negoti, quod tu tam subito domo Abeas? Ju. Edepol haut quod tui me neque domi distaedeat, Plaut. Am. 1, 3, 5.—Hence,

Esp., joined with dum and quaquam.

haud dum, or, as one word, haud-dum, an intensive nondum, not at all as yet, not yet (very rare):

concilione... Pro Superi! Ausonius miles sedet? armaque tantum Hauddum sumpta viro?

Sil. 2, 332; Liv. 2, 52; 10, 6; 25; 22, 12; 28, 2; 33, 11 al.—

haud quāquam, or, as one word, haudquāquam, by no means whatever, not at all (class.): haudquaquam quemquam semper Fortuna secuta est, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 299 Vahl.):

haudquaquam etiam cessant,

Ter. Heaut. 1, 2, 1:

haudquaquam id est difficile Crasso,

Cic. de Or. 2, 33, 143:

haudquaquam hercle mirandum est esse, etc.,

id. ib. 3, 22, 82:

haudquaquam boni est, ratione vinctum velle dissolvere,

id. Univ. 11:

homo prudens et gravis, haudquaquam eloquens,

id. de Or. 1, 9, 38:

accedat huc suavitas quaedam oportet sermonum atque morum haudquaquam mediocre condimentum amicitiae,

id. Lael. 18, 66:

haudquaquam par gloria,

Sall. C. 3, 2:

haudquaquam certamine ambiguo,

Liv. 7, 26, 8:

tibi has, miserabilis Orpheus Haudquaquam ob meritum, poenas, ni Fata resistant, Suscitat,

Verg. G. 4, 455:

haudquaquam dictis violentia Turni flectitur,

id. A. 12, 45 al.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

hīc, haec, hoc ( gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huic, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Mull.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Mull.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce ] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.

With subst.:

hic homo sanus non est,

Plaut. Am. 1, 1, 246:

rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potest... apud hunc fluvium, etc.,

id. Bacch. 1, 1, 53:

quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc.,

Cic. Rep. 1, 17:

genus hoc,

id. ib. 1, 25:

hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus,

id. ib. 1, 19; cf.:

quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria,

id. ib. 1, 1:

his libris,

id. ib. 1, 7:

hae feriae,

id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.:

hoc otio,

id. ib. 9 fin.:

haec caelestia vel studiosissime solet quaerere,

id. ib. 1, 10:

ad haec cituma,

id. ib. 1, 21:

hic vir,

Liv. 7, 39, 12.—

Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520):

hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent,

Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13:

feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus,

id. ib. 1, 21 fin.:

hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 87:

docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere,

Cic. Rep. 1, 15:

dixerat hoc ille, cum, etc.,

id. ib. 1, 12:

haec Scipio cum dixisset,

id. ib. 1, 11:

haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc.,

id. ib. 1, 7.—

More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce);

and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante - class.): hoce haud dubium est quin, etc.,

Ter. And. 2, 3, 17:

eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce,

Plaut. Capt. prol. 10; so,

hujusce,

id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.:

atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum,

Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

hisce homines ubi habitent,

Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so,

hisce,

id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38:

haec aedes,

Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so,

haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates,

id. Aul. 3, 5, 58:

haec (puellae),

Ter. Eun. 3, 5, 34:

haec sententiae,

Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24:

aliut posticum harunce aedium,

Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.:

harunc aedium,

id. Most. 2, 1, 57:

sine opera tua nihil di horunc facere possunt,

id. Cist. 1, 1, 53:

horunc,

id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33:

cedo signum, si harunc Baccharum es,

Plaut. Mil. 4, 2, 25:

harunc aedium,

id. Merc. 5, 1, 3:

hisce ego Placidum ted hodie reddam,

id. Curc. 5, 3, 48; cf.:

quid dicam hisce, incertus sum,

Ter. Hec. 3, 4, 36:

tu ab hisce rebus animum avoca,

Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so,

hisce,

Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so,

hosce,

id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4:

apud hasce aedes,

Plaut. Am. 1, 1, 194; so,

hasce,

id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.—

With the interrog. particle: hicin' Achilles est?

Plaut. Mil. 1, 1, 61; so,

hicinest?

id. Pers. 5, 2, 49; cf.:

hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur?

Cic. Mil. 38, 104 et saep.:

haecine,

Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24:

huncine hominem,

Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.:

huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam!

Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62:

hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister?

Plaut. Bacch. 3, 3, 43:

o Juppiter, hoscine mores!

Ter. Ad. 4, 7, 40:

hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri,

Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3;

so in the shorter form, hicne,

Cic. Rosc. Am. 48, 141:

ex hocne equo,

id. Fat. 3, 5:

cum hocne,

id. Att. 9, 7, 3:

ex hacne natura,

id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.—So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54;

in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI,

Inscr. Orell. 5; cf.:

HVIVSQ. LOCI,

id. ib. 1580; 2300;

and HOIVSQVE AEDIS ERGO,

id. ib. 2488.—

With other pronouns:

hos eosdem motus perturbationes dixerimus,

Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.:

cum idem hoc visum diceretur,

id. Rep. 1, 14:

hoc idem fit in reliquis civitatibus,

Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17:

haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant,

Caes. B. G. 7, 17 fin.:

haec eadem genera,

Quint. 6, 3, 54:

hoc ipsum civile jus,

Cic. Rep. 1, 2:

sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione,

Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45:

ad hunc eum ipsum,

Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.:

idem hoc ipsum,

id. Tusc. 5, 9, 26:

huic illi legato,

id. Fl. 22, 52:

hunc illum fatis Portendi generum,

Verg. A. 7, 255; cf.:

hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc.,

Cic. Tusc. 3, 15, 31:

hic est ille status quantitatis,

Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae deinôsis vocatur, id. 6, 2, 24:

hujus istius facti stultitia,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ista haec epigrammata,

Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:

callidum quendam hunc,

Cic. de Or. 1, 50, 218.—

Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.):

ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse,

Cic. Inv. 2, 16, 50:

in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere,

id. Rep. 1, 1:

si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est,

Quint. 7, 2, 30:

cum hic testamento, ille proximitate nitatur,

id. 3, 6, 95:

in his judicem sibi, in illis alii credere,

id. 5, 7, 33:

haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis,

id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17:

cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda,

Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1:

iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur,

id. Ac. 2, 33, 105:

si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset,

id. Inv. 2, 41, 121:

has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt,

id. Ac. 2, 42, 130:

Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est,

this... that, id. Fam. 9, 16, 4:

ego hoc dico. adversarius hoc,

Quint. 4, 4, 8:

vendidit hic auro patriam... Hic thalamum invasit natae,

Verg. A. 6, 621 sq.:

hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere,

Tac. A. 14, 8:

quid responsuri sint adversarii his et his... cum sciret haec et haec,

Quint. 6, 1, 3 sq.:

interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium?

id. 7, 3, 9:

alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit,

Cic. Rosc. Am. 6, 17:

occupat hic collem, cymba sedet alter adunca,

Ov. M. 1, 293.—

Referring to that which in the speaker's mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7:

hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem,

id. Fin. 4, 4, 10:

hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio,

Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1:

melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est,

the former... the latter, Liv. 30, 30, 19:

quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aer: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax,

Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.—

In the neutr. sing. subst., with gen.:

quid hoc hominist?

Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8:

quid hoc morbi est?

id. ib. 2, 1, 19:

quid hoc est negoti?

id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6:

hoc fructi pro labore ab his fero,

id. Ad. 5, 4, 16:

edormiscam hoc villi,

id. ib. 5, 2, 11:

hoc commodi est, quod, etc.,

Cic. Rosc. Am. 32, 91:

hoc copiarum in Hispanias portatum est,

Liv. 42, 18, 7:

hoc servitutis injunxisse, ut, etc.,

id. 5, 2, 8:

hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit,

id. 3, 25, 4:

hoc consilii,

id. 5, 39, 6:

hoc solacii,

id. 30, 13, 13:

hoc noctis,

Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.—

Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.):

eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam,

there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, [p. 853] Ter. Heaut. 3, 1, 1:

lucet hoc,

Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.—

Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this... here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. hode, for ego:

hic homost omnium hominum praecipuos,

Plaut. Trin. 5, 1, 1:

hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera,

Ter. Heaut. 2, 3, 115; so,

huic homini, i. q. mihi,

Plaut. Ep. 1, 2, 38:

hic homo, i. q. ego,

id. Curc. 2, 1, 33:

hunc hominem, i. q. me,

Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.:

vin' tu huic seni auscultare?

Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7:

haec res,

my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106:

hunc in collum,

my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.—In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.—

With reference to time, of this time, now present, actual, this:

cena hac annona est sine sacris hereditas,

in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83:

sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat,

Liv. 3, 20:

his temporibus,

Cic. Fam. 13, 77, 1:

M. Cato, hujus nostri Catonis pater,

id. Off. 3, 16, 66; cf.:

si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem,

Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.:

etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur,

the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138:

ne horum quidem magnificentia operum,

Liv. 1, 55 fin.;

very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta,

Plin. 14, 22, 28, § 143:

ante hos sex menses,

Phaedr. 1, 1, 10:

ante hoc triduum,

Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.

Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).

With relat. clause:

Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur,

Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.:

eos, qui, etc.... his, qui, etc.... longe duco esse anteponendos,

Cic. Rep. 1, 2:

neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo,

id. ib. 1, 22:

non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt,

id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis?

Plaut. Am. 1, 1, 136:

unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc.,

Cic. Rep. 1, 2; 1, 17:

haec quae sunt in hoc genere,

id. ib. 1, 11:

mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt,

id. ib. 1, 13:

hoc autem sphaerae genus, in quo, etc.,

id. ib. 1, 14;

1, 16: in his libris, quos legistis,

id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5:

quam quisque norit artem, in hac se exerceat,

id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.:

lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias,

Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113:

servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles,

Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19:

de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius,

id. Att. 13, 36 fin.; cf.:

is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur,

Quint. 1, 2, 30:

hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc.,

Cic. Rep. 1, 10; 1, 24:

mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset,

Quint. 9, 2, 41.—

With acc. and inf.:

erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16:

sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc.,

id. ib. 2, 3:

hoc tantum admiror, Flavum, etc.,

Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22:

unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc.,

Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum..., Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf.

with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc.,

Plaut. Am. 1, 1, 48:

ut hoc: Non debes alienam uxorem optare,

Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.—

With quod or quia:

maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc.,

Cic. Rep. 1, 6:

quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret,

id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1:

propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent,

id. 12, 9, 6:

nostri primo integris viribus fortiter repugnare... sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc.,

in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30:

hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia,

id. 9, 2, 53:

hoc ipso, quod,

id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.:

id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur,

Caes. B. G. 1, 2, 3:

hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc.,

id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22:

hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius,

id. 6, 2, 36:

hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei,

Plaut. Rud. 2, 3, 57:

quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc.,

Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.:

hoc sunt exempla potentiora, quia, etc.,

Quint. 10, 1, 15.—

With ut or ne:

nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc.,

Plaut. Am. prol. 64; cf.:

hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc.,

id. ib. 81:

atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim,

id. Ps. 2, 3, 19:

nec enim hoc suscepi, ut, etc.... neque hoc polliceor me facturum, ut, etc.,

Cic. Rep. 1, 24:

neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, ut... sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4;

for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc.,

id. ib. 6, 15:

quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc.,

id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12:

plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc.,

Quint. 8 praef. § 6; cf.:

habenda fides est vel in hoc, ut, etc.,

id. 11, 2, 51; so,

in hoc, ut,

id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so,

in hoc scilicet, ne suspectus his foret,

Vell. 2, 41 fin. —

Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely:

in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt,

Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit,

id. Caecin. 7, 19; 34, 100:

cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui,

id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8:

primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit,

id. Quint. 24, 76 et saep.—Sarcastically:

ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum,

Cic. Mil. 9, 24:

at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus,

id. Phil. 2, 28, 70.—

Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.:

hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibus... cernam?

Verg. A. 2, 664; Petr. 93.—Hence,

hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151:

nunc hac An illac eam, incerta sum consili,

id. Rud. 1, 3, 30:

plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo,

Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.:

hac illac circumcursa,

id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28:

sequere hac, reducam te ubi fuisti,

this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.:

sequere hac me intus ad Glycerium nunc,

Ter. And. 5, 6, 14:

sequere me ergo hac intro,

id. Ad. 4, 3, 18:

i hac mecum intro,

Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.:

quin igitur ad illa spatia nostra pergimus?... Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram,

Cic. Leg. 1, 4, 14:

ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus,

Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.—Hac-hac, for hac-illac ( poet.):

namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges,

Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne:

utrum hacin feriam an ab laeva latus?

Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22). —

hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.

In space.

Lit.:

hos quos videtis stare hic captivos duos, etc.... Senex qui hic habitat, etc.,

Plaut. Capt. prol. 1 sq.:

ego jam dudum hic adsum,

Ter. Eun. 4, 6, 5:

quem praestolare hic ante ostium?

id. ib. 5, 6, 5:

hic propter hunc adsiste,

id. Ad. 2, 1, 15:

hic tui omnes valent,

Cic. Fam. 6, 20, 3:

non modo hic, ubi, etc... sed, ubicumque, etc.,

id. Verr. 2, 5, 55, § 143:

mons ibi arduus Nomine Parnasus... hic ubi Deucalion... parva rate vectus adhaesit,

Ov. M. 1, 319:

hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit,

Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17:

hicine,

id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc.... Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76:

facile hic plus mali est, quam illic boni,

Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20:

hic segetes, illic veniunt felicius uvae,

Verg. G. 1, 54:

hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes,

Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).—With gen.:

hic proxume viciniae,

in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2:

modo vidi virginem hic viciniae miseram,

Ter. Phorm. 1, 2, 45.—With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).—

Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here:

hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit,

Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49:

hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas,

id. Arch. 4, 8; cf.:

hic vos dubitabitis, judices,

id. Verr. 2, 2, 44, § 109:

hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc.,

id. de Imp. Pomp. 13, 39:

hic jam plura non dicam,

id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra):

hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

Ter. And. 4, 1, 14:

ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus,

Cic. Fam. 3, 10, 3.—Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.):

alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia,

Vell. 2, 49, 3.—

Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture:

hic reddes omnia,

Ter. And. 2, 3, 15:

hic ego quid praedicem?

Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26:

hic cum uterque me intueretur,

id. Fin. 2, 1, 1; so,

hic cum,

id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3:

hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit,

Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 §

66 al.: hic regina gravem poposcit pateram,

Verg. A. 1, 728.—So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus;

hic Scipio, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.—

huc (access. form hoc), v. huc.

in (old forms endŏ and indŭ, freq. in ante-class. poets; cf. Enn. ap. Gell. 12, 4; id. ap. Macr. S. 6, 2; Lucil. ap. Lact. 5, 9, 20; Lucr. 2, 1096; 5, 102; 6, 890 et saep.), prep. with abl. and acc. [kindr. with Sanscr. an; Greek en, en-tha, en-then, eis, i. e. en-s, ana; Goth. ana; Germ. in], denotes either rest or motion within or into a place or thing; opp. to ex; in, within, on, upon, among, at; into, to, towards.

With abl.

In space.

Lit., in (with abl. of the place or thing in which):

aliorum fructus in terra est, aliorum et extra,

Plin. 19, 4, 22, § 61:

alii in corde, alii in cerebro dixerunt animi esse sedem et locum,

Cic. Tusc. 1, 9, 19:

eo in rostris sedente suasit Serviliam legem Crassus,

id. Brut. 43, 161:

qui sunt cives in eadem re publica,

id. Rep. 1, 32 fin.:

facillimam in ea re publica esse concordiam, in qua idem conducat omnibus,

id. ib.:

T. Labienus ex loco superiore, quae res in nostris castris gererentur, conspicatus,

Caes. B. G. 2, 26, 4:

quod si in scaena, id est in contione verum valet, etc.,

Cic. Lael. 26, 97:

in foro palam Syracusis,

id. Verr. 2, 2, 33, § 81:

plures in eo loco sine vulnere quam in proelio aut fuga intereunt,

Caes. B. C. 2, 35:

tulit de caede, quae in Appia via facta esset,

Cic. Mil. 6, 15:

in via fornicata,

Liv. 22, 36:

vigebat in illa domo mos patrius et disciplina,

Cic. de Sen. 11, 37:

in domo furtum factum ab eo qui domi fuit,

Quint. 5, 10, 16:

nupta in domo,

Liv. 6, 34, 9:

copias in castris continent,

in, within, Caes. B. C. 1, 66:

cum in angusto quodam pulpito stans diceret,

Quint. 11, 3, 130:

se ac suos in vehiculo conspici,

Liv. 5, 40, 10:

malo in illa tua sedecula sedere, quam in istorum sella curuli,

Cic. Att. 4, 10:

sedere in solio,

id. Fin. 2, 21, 66:

Albae constiterant, in urbe opportuna,

id. Phil. 4, 2, 6. —

Sometimes, also, with names of places: omnes se ultro sectari in Epheso memorat mulieres,

Plaut. Mil. 3, 1, 182:

heri aliquot adolescentuli coiimus in Piraeo,

Ter. Eun. 3, 4, 1:

navis et in Cajeta est parata nobis et Brundisii,

Cic. Att. 8, 3, 6:

complures (naves) in Hispali faciendas curavit,

Caes. B. C. 2, 18:

caesos in Marathone ac Salamine,

Quint. 12, 10, 24:

in Berenice urbe Troglodytarum,

Plin. 2, 73, 75, § 183.—

In indicating a multitude or number, of, in, or among which a person or thing is, in, among (= gen. part.):

in his poeta hic nomen profitetur suum,

Ter. Eun. prol. 3:

Thales, qui sapientissimus in septem fuit,

Cic. Leg. 2, 11, 26:

peto ut eum complectare, diligas, in tuis habeas,

id. Fam. 13, 78, 2; cf.:

in perditis et desperatis,

id. ib. 13, 56, 1:

omnia quae secundum naturam fiunt, sunt habenda in bonis,

id. de Sen. 19, 71:

dolor in maximis malis ducitur,

id. Leg. 1, 11, 31:

justissimus unus in Teucris,

Verg. A. 2, 426:

cecidere in pugna ad duo milia... in his quatuor Romani centuriones,

Liv. 27, 12, 16:

in diis et feminae sunt,

Lact. 1, 16, 17.—

Of analogous relations of place or position:

sedere in equo,

on horseback, id. Verr. 2, 5, 10:

quid legati in equis,

id. Pis. 25, 60:

sedere in leone,

Plin. 35, 10, 36, § 109:

in eo flumine pons erat,

on, over, Caes. B. G. 2, 5:

in herboso Apidano,

on the banks of, Prop. 1, 3, 6:

in digitis,

on tiptoe, Val. Fl. 4, 267:

castra in limite locat,

on the rampart, Tac. A. 1, 50:

ipse coronam habebat unam in capite, alteram in collo,

on, Cic. Verr. 2, 5, 11, § 27:

oleae in arbore,

Cels. 2, 24:

Caesaris in barbaris erat nomen obscurius,

among, Caes. B. C. 1, 61:

in ceteris nationibus, Cels. praef. 1: qui in Brutiis praeerat,

Liv. 25, 16, 7:

in juvenibus,

Quint. 11, 1, 32:

nutus in mutis pro sermone est,

id. 11, 3, 66.—Of dress, like cum, q. v.:

in veste candida,

Liv. 45, 20, 5; 34, 7, 3:

in calceis,

id. 24, 38, 2:

in insignibus,

id. 5, 41, 2:

in tunicis albis,

Plin. Ep. 7, 27, 13:

in Persico et vulgari habitu,

Curt. 3, 3, 4:

in lugubri veste,

id. 10, 5, 17:

in Tyriis,

Ov. A. A. 2, 297:

in Cois,

id. ib. v. 298; cf.:

homines in catenis Romam mittere,

Liv. 29, 21, 12; 32, 1, 8: quis multa te in rosa urget, etc., Hor C. 1, 5, 1; so, in viola aut in rosa, Cic. Tusc. [p. 912] 5, 26, 73.—So of arms:

duas legiones in armis,

Caes. B. G. 7, 11, 6; cf. Verg. A. 3, 395:

in armis hostis,

under arms, Ov. M. 12,65:

quae in ore atque in oculis provinciae gesta sunt (= coram),

Cic. Verr. 2, 2, 33, § 81; so,

in oculis provinciae,

id. Q. Fr. 1, 1, 2:

in oculis omnium,

id. ib. 1, 3, 7:

divitiae, decus, gloria in oculis sita sunt,

Sall. C. 20, 14; Curt. 4, 13, 1; Liv. 22, 12, 6:

Julianus in ore ejus (Vitellii) jugulatur,

Tac. H. 3, 77; Sen. Ben. 7, 19, 7.—Of a passage in any writing (but when the author is named, by meton., for his works, apud is used, Krebs, Antibarb. p. 561):

in populorum institutis aut legibus,

Cic. Leg. 1, 15, 42:

in illis libris qui sunt de natura deorum,

id. Fat. 1, 1:

in Timaeo dicit,

id. N. D. 1, 12, 30:

epistula, in qua omnia perscripta erant,

Nep. Pelop. 3, 2:

perscribit in litteris, hostes ab se discessisse,

Caes. B. G. 5, 49; but in is also used with an author's name when, not a place in his book, but a feature of his style, etc., is referred to:

in Thucydide orbem modo orationis desidero,

Cic. Or. 71, 234:

in Herodoto omnia leniter fluunt,

Quint. 9, 4, 18.—Of books:

libri oratorii diu in manibus fuerunt,

Cic. Att. 4, 13, 2; id. Lael. 25, 96; but more freq. trop.: in manibus habere, tenere, etc., to be engaged, occupied with, to have under control or within reach:

philosophi quamcunque rem habent in manibus,

id. Tusc. 5, 7, 18:

quam spem nunc habeat in manibus, exponam,

id. Verr. 1, 6, 16:

rem habere in manibus,

id. Att. 6, 3, 1; cf.:

neque mihi in manu fuit Jugurtha qualis foret,

in my power, Sall. J. 14, 4:

postquam nihil esse in manu sua respondebatur,

Liv. 32, 24, 2:

quod ipsorum in manu sit,... bellum an pacem malint,

Tac. A. 2, 46; but, cum tantum belli in manibus esset, was in hand, busied (cf.:

inter manus),

Liv. 4, 57, 1; so,

quorum epistulas in manu teneo,

Cic. Phil. 12, 4, 9; cf. id. Att. 2, 2, 2:

in manu poculum tenens,

id. Tusc. 1, 29, 71:

coronati et lauream in manu tenentes,

Liv. 40, 37, 3; Suet. Claud. 15 fin. —Of that which is thought of as existing in the mind, memory, character, etc.:

in animo esse,

Cic. Fam. 14, 11:

in animo habere,

id. Rosc. Am. 18, 52:

lex est ratio insita in natura,

id. Leg. 1, 6, 18:

in memoria sedere,

id. de Or. 2, 28, 122; cf.:

tacito mutos volvunt in pectore questus,

Luc. 1, 247:

quanta auctoritas fuit in C. Metello!

Cic. de Sen. 17, 61. —So freq. of a person's qualities of mind or character:

erat in eo summa eloquentia, summa fides,

Cic. Mur. 28, 58; cf.:

in omni animante est summum aliquid atque optimum, ut in equis,

id. Fin. 4, 41, 37:

si quid artis in medicis est,

Curt. 3, 5, 13; cf.:

nibil esse in morte timendum,

Lucr. 3, 866.— Esp., in eo loco, in that state or condition:

in eo enim loco res sunt nostrae, ut, etc.,

Liv. 7, 35, 7: si vos in eo loco essetis, quid aliud fecissetis? Cat. ap. Quint. 9, 2, 21; so,

quo in loco, etc.: cum ex equitum et calonum fuga, quo in loco res essent, cognovissent,

Caes. B. G. 2, 26:

videtis, quo in loco res haec siet, Ter Phorm. 2, 4, 6: quod ipse, si in eodem loco esset, facturus fuerit,

Liv. 37, 14, 5.—Hence, without loco, in eo esse ut, etc., to be in such a condition, etc.:

non in eo esse Carthaginiensium res, ut Galliam armis obtineant,

Liv. 30, 19, 3:

cum res non in eo esset, ut Cyprum tentaret,

id. 33, 41, 9; 8, 27, 3; 2, 17, 5; Nep. Mil. 7, 3; id. Paus. 5, 1 (cf. I. C. 1. infra).—

In time, indicating its duration, in, during, in the course of:

feci ego istaec itidem in adulescentia,

in my youth, when I was young, Plaut. Bacch. 3, 3, 6:

in tempore hoc,

Ter. And. 4, 5, 24:

in hoc tempore,

Tac. A. 13, 47:

in tali tempore,

Sall. C. 48, 5; Liv. 22, 35; 24, 28 al.:

in diebus paucis,

Ter. And. 1, 1, 77:

in brevi spatio,

id. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Vesp. 4:

in qua aetate,

Cic. Brut. 43 fin.:

in ea aetate,

Liv. 1, 57:

in omni aetate,

Cic. de Sen. 3, 9:

in aetate, qua jam Alexander orbem terrarum subegisset,

Suet. Caes. 7:

qua (sc. Iphigenia) nihil erat in eo quidem anno natum pulchrius,

in the course of, during the year, Cic. Off. 3, 25, 95 (al. eo quidem anno):

nihil in vita se simile fecisse,

id. Verr. 2, 3, 91: nihil in vita vidit calamitatis A. Cluentius. id. Clu. 6, 18:

in tota vita inconstans,

id. Tusc. 4, 13, 29.—

In tempore, at the right or proper time, in time (Cic. uses only tempore; v. tempus): eccum ipsum video in tempore huc se recipere, Ter. Phorm. 2, 4, 24:

ni pedites equitesque in tempore subvenissent,

Liv. 33, 5:

spreta in tempore gloria interdum cumulatior redit,

id. 2, 47:

rebellaturi,

Tac. A. 12, 50:

atque adeo in ipso tempore eccum ipsum obviam,

Ter. And. 3, 2, 52: in tempore, opportune. Nos sine praepositione dicimus tempore et tempori, Don. ad Ter. And. 4, 4, 19.—

In praesentia and in praesenti, at present, now, at this moment, under these circumstances:

sic enim mihi in praesentia occurrit,

Cic. Tusc. 1, 8, 14:

vestrae quidem cenae non solum in praesentia, sed etiam postero die jucundae sunt,

id. ib. 5, 35, 100:

id quod unum maxime in praesentia desiderabatur,

Liv. 21, 37:

haec ad te in praesenti scripsi, ut, etc.,

for the present, Cic. Fam. 2, 10, 4.—

With gerunds and fut. pass. participles, to indicate duration of time, in:

fit, ut distrahatur in deliberando animus,

Cic. Off. 1, 3, 9; id. Fam. 2, 6, 2:

vitiosum esse in dividendo partem in genere numerare,

id. Fin. 2, 9, 26:

quod in litteris dandis praeter consuetudinem proxima nocte vigilarat,

id. Cat. 3, 3, 6:

ne in quaerendis suis pugnandi tempus dimitteret,

Caes. B. G. 2, 21:

in agris vastandis incendiisque faciendis hostibus,

in laying waste, id. ib. 5, 19:

in excidenda Numantia,

Cic. Off. 1, 22, 76:

cum in immolanda Iphigenia tristis Calchas esset,

id. Or. 21, 74.—

In other relations, where a person or thing is thought of as in a certain condition, situation, or relation, in:

qui magno in aere alieno majores etiam possessiones habent,

Cic. Cat. 2, 8, 18:

se in insperatis repentinisque pecuniis jactare,

id. Cat. 2, 9, 20:

Larinum in summo timore omnium cum armatis advolavit,

id. Clu. 8, 25.—

So freq., of qualities or states of mind: summa in sollicitudine ac timore Parthici belli,

Caes. B. C. 3, 31:

torpescentne dextrae in amentia illa?

Liv. 23, 9, 7:

hunc diem perpetuum in laetitia degere,

Ter. Ad. 4, 1, 5; Cic. Cat. 4, 1, 2:

in metu,

Tac. A. 14, 43:

in voluptate,

Cic. Fin. 1, 19, 62:

alicui in amore esse,

beloved, id. Verr. 2, 4, 1, § 3:

alicui in amoribus esse,

id. Att. 6, 1, 12:

res in invidia erat,

Sall. J. 25, 5; Liv. 29, 37, 17: sum in expectatione omnium rerum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 10:

num... Diogenem Stoicum coegit in suis studiis obmutescere senectus?

in his studies, Cic. de Sen. 7, 21:

mirificam cepi voluptatem ex tua diligentia: quod in summis tuis occupationibus mihi tamen rei publicae statum per te notum esse voluisti,

even in, notwithstanding your great occupations, id. Fam. 3, 11, 4.—

So freq., of business, employment, occupations, etc.: in aliqua re versari,

Cic. Verr. 2, 4, 47, § 105:

similia iis, quae in consilio dixerat,

Curt. 5, 5, 23:

in certamine armorum atque in omni palaestra quid satis recte cavetur,

Quint. 9, 4, 8:

agi in judiciis,

id. 11, 1, 78:

tum vos mihi essetis in consilio,

Cic. Rep. 3, 18, 28:

in actione... dicere,

Quint. 8, 2, 2.—Of an office, magistracy:

in quo tum magistratu forte Brutus erat,

Liv. 1, 59, 7; 4, 17, 1:

in eo magistratu pari diligentia se praebuit,

Nep. Han. 7, 5 (cf. B. 1. supra):

in ea ipsa causa fuit eloquentissimus,

Cic. Brut, 43, 160:

qui non defendit nec obsistit, si potest, injuriae, tam est in vitio, quam, etc.,

is in the wrong, acts wrongly, id. Off. 1, 7, 23:

etsi hoc quidem est in vitio, dissolutionem naturae tam valde perhorrescere,

is wrong, id. Fin. 5, 11, 31:

non sunt in eo genere tantae commoditates corporis,

id. ib. 4, 12, 29; cf.:

an omnino nulla sit in eo genere distinctio,

id. Or. 61, 205:

Drusus erat de praevaricatione absolutus in summa quatuor sententiis,

on the whole, Cic. Q. Fr. 2, 16; cf.:

et in omni summa, ut mones, valde me ad otium pacemque converto,

id. ib. 3, 5, 5;

but, in summa, sic maxime judex credit, etc.,

in a word, in fine, Quint. 9, 2, 72; Auct. B. Alex. 71; Just. 37, 1, 8:

horum (juvenum) inductio in parte simulacrum decurrentis exercitus erat: ex parte elegantioris exercitii quam militaris artis,

in part, Liv. 44, 9, 5; cf.:

quod mihi in parte verum videtur,

Quint. 2, 8, 6:

patronorum in parte expeditior, in parte difficilior interrogatio est,

id. 5, 7, 22:

hoc facere in eo homine consueverunt,

in the case of, Caes. B. G. 7, 21:

in furibus aerarii,

Sall. C. 52, 12:

Achilles talis in hoste fuit,

Verg. A. 2, 540:

in hoc homine saepe a me quaeris, etc.,

in the case of, Cic. Verr. 2, 3, 3, § 6: in nominibus impiis, Sall. C. 51, 15:

suspectus et in morte matris fuit,

Suet. Vit. 14:

qui praesentes metuunt, in absentia hostes erunt, = absentes,

Curt. 6, 3, 8 (cf. I. B. c. supra).—Of the meaning of words, etc.:

non solum in eodem sensu, sed etiam in diverso, eadem verba contra,

Quint. 9, 3, 36:

aliter voces aut eaedem in diversa significatione ponuntur,

id. 9, 3, 69:

Sallustius in significatione ista non superesse sed superare dicit,

Gell. 1, 22, 15:

stips non dicitur in significatione trunci,

Charis. 1, 18, 39:

semper in significatione ea hortus,

Plin. 19, 4, 19, § 50. —

In with abl. of adjj. is used with the verbs esse and habere to express quality:

cum exitus haud in facili essent, i. e. haud faciles,

Liv. 3, 8, 9:

adeo moderatio tuendae libertatis in difficili est,

id. 3, 8, 11; 3, 65, 11; but mostly with adjj. of the first and second declension:

in obscuro esse, Liv. praef. § 3: in dubio esse,

id. 2, 3, 1; 3, 19, 8; Ov. H. 19, 174:

dum in dubiost animus,

Ter. And. 1, 5, 31; 2, 2, 10:

in integro esse,

Cic. Fam. 15, 16, 3; id. Att. 11, 15, 4:

in incerto esse,

Liv. 5, 28, 5:

in obvio esse,

id. 37, 23, 1:

in tuto esse,

id. 38, 4, 10; cf.:

videre te in tuto,

Cat. 30, 6:

in aequo esse,

Liv. 39, 37, 14; Tac. A. 2, 44:

in expedito esse,

Curt. 4, 2, 22:

in proximo esse,

Quint. 1, 3, 4:

in aperto esse,

Sall. C. 5, 3:

in promisco esse,

Liv. 7, 17, 7:

in augusto esse,

Cels. 5, 27, 2:

in incerto haberi,

Sall. J. 46, 8; Tac. A. 15, 17:

in levi habitum,

id. H. 2, 21; cf.:

in incerto relinquere,

Liv. 5, 28, 5; Tac. H. 2, 83.

With acc.

In space, with verbs of motion, into or to a place or thing (rarely with names of towns and small islands;

v. Zumpt, Gram. § 398): influxit non tenuis quidam e Graecia rivulus in hanc urbem,

Cic. Rep. 2, 19:

in Ephesum advenit,

Plaut. Mil. 2, 1, 35:

in Epirum venire,

Cic. Att. 13, 25, 3:

ibo in Piraeeum, visamque, ecquae advenerit in portum ex Epheso navis mercatoria,

Plaut. Bacch. 2, 3, 2: venio ad Piraeea, in quo magis reprehendendus sum, quod... Piraeea scripserim, non Piraeeum, quam in quod addiderim;

non enim hoc ut oppido praeposui, sed ut loco,

Cic. Att. 7, 3, 10:

se contulisse Tarquinios, in urbem Etruriae florentissimam,

id. Rep. 2, 19:

remigrare in domum veterem e nova,

id. Ac. 1, 4, 13:

cum in sua rura venerunt,

id. Tusc. 5, 35, 102:

a te ipso missi in ultimas gentes,

id. Fam. 15, 9:

in Ubios legatos mittere,

Caes. B. G. 4, 11:

dein Thalam pervenit, in oppidum magnum et opulentum,

Sall. J. 75, 1:

Regillum antiquam in patriam se contulerat,

Liv. 3, 58, 1:

abire in exercitum,

Plaut. Am. prol. 102.— With nuntio:

cum id Zmyrnam in contionem nuntiatum est,

Tac. A. 4, 56:

nuntiatur in castra,

Lact. Most. Pers. 46; cf.:

allatis in castra nuntiis,

Tac. H. 4, 32: in manus sumere, tradere, etc., into one's hands:

iste unumquodque vas in manus sumere,

Cic. Verr. 2, 4, 27, § 63:

Falerios se in manus Romanis tradidisse,

Liv. 5, 27, 3.—Rarely with the verbs ponere, collocare, etc. (pregn., i. e. to bring into... and place there):

in crimen populo ponere,

Plaut. Trin. 3, 3, 10:

ut liberos, uxores suaque omnia in silvas deponerent,

Caes. B. G. 4, 19:

duplam pecuniam in thesauros reponi,

Liv. 29, 19, 7:

prius me collocavi in arborem,

Plaut. Aul. 4, 8, 6:

sororem et propinquas suas nuptum in alias civitates collocasse,

Caes. B. G. 1, 18.— Motion in any direction, up to, to, into, down to:

in caelum ascendere,

Cic. Lael. 23 fin.:

filium ipse paene in umeros suos extulisset,

id. de Or. 1, 53, 228:

tamquam in aram confugitis ad deum,

up to the altar, id. Tusc. 3, 10, 25:

Saturno tenebrosa in Tartara misso,

Ov. M. 1, 113:

in flumen deicere,

Cic. Rosc. Am. 25, 70; Nep. Chab. 4, 3.—

Denoting mere direction towards a place or thing, and hence sometimes joined with versus, towards:

quid nunc supina sursum in caelum conspicis,

Plaut. Cist. 2, 3, 78:

si in latus aut dextrum aut sinistrum, ut ipsi in usu est, cubat,

Cels. 2, 3:

Belgae spectant in septentriones et orientem solem,

Caes. B. G. 1, 1:

in orientem Germaniae, in occidentem Hispaniae obtenditur, Gallis in meridiem etiam inspicitur,

Tac. Agr. 10:

in laevum prona nixus sedet Inachus urna,

Stat. Th. 2, 218.—With versus:

castra ex Biturigibus movet in Arvernos versus,

towards, Caes. B. G. 7, 8 fin.:

in Galliam versus movere,

Sall. C. 56, 4: in [p. 913] ltaliam versus, Front. Strat. 1, 4, 11:

si in urbem versus venturi erant,

Plin. Ep. 10, 82. —

So of that which is thought of as entering into the mind, memory, etc. (cf. I. A. 2. fin.):

in memoriam reducere,

Cic. Inv 1, 52, 98:

in animum inducere,

Liv. 27, 9:

in mentem venire,

Cic. Fam. 7, 3:

frequens imitatio transit in mores,

Quint. 1, 11, 3. —

Or into a writing or speech: in illam Metellinam orationem addidi quaedam,

Cic. Att. 1, 13, 5.—

In time, into, till, for:

dormiet in lucem,

into the daylight, till broad day, Hor. Ep. 1, 18, 34:

statim e somno, quem plerumque in diem extrahunt, lavantur,

Tac. G. 22: sermonem in multam noctem produximus, deep into the night, Cic. Rep. Fragm. ap. Arus. Mess. p. 239 Lindem.:

in multam noctem luxit,

Suet. Tib. 74:

si febris in noctem augetur,

Cels. 7, 27:

dixit in noctem atque etiam nocte illatis lucernis,

Plin. Ep. 4, 9, 14:

indutias in triginta annos impetraverunt,

for thirty years, Liv. 9, 37, 12; 7, 20, 8:

nisi id verbum in omne tempus perdidissem,

forever, Cic. Fam. 5, 15, 1:

ad cenam hominem in hortos invitavit in posterum diem,

for the following day, id. Off. 3, 14, 58:

audistis auctionem constitutam in mensem Januarium,

id. Agr. 1, 2, 4:

subito reliquit annum suum seque in annum proximum transtulit,

id. Mil. 9, 24:

solis defectiones itemque lunae praedicuntur in multos annos,

for many years, id. Div. 2, 6, 17:

postero die Romani ab sole orto in multum diei stetere in acie,

Liv. 27, 2:

qui ab matutino tempore duraverunt in occasum,

Plin. 2, 31, 31, § 99:

seritur (semen lini) a Kalendis Octobribus in ortum aquilae,

Col. 2, 10, 17.—With usque:

neque illi didicerunt haec usque in senectutem,

Quint. 12, 11, 20:

in illum usque diem servati,

id. 8, 3, 68:

in serum usque patente cubiculo,

Suet. Oth. 11:

regnum trahat usque in tempora fati,

Sil. 11, 392: in posterum (posteritatem) or in futurum, in future, for the future: in praesens, for the present: in perpetuum or in aeternum, forever:

sancit in posterum, ne quis, etc.,

Cic. Cat. 4, 5, 10:

res dilata est in posterum,

id. Fam. 10, 12, 3:

video quanta tempestas invidiae nobis, si minus in praesens, at in posteritatem impendeat,

id. Cat. 1, 9, 22:

id aegre et in praesentia hi passi et in futurum etiam metum ceperunt,

Liv. 34, 27, 10; cf.:

ingenti omnium et in praesens laetitia et in futurum spe,

id. 30, 17, 1:

effugis in futurum,

Tac. H. 1, 71:

quod eum tibi quaestoris in loco constitueras, idcirco tibi amicum in perpetuum fore putasti?

Cic. Verr. 2, 1, 30; cf.:

oppidum omni periculo in perpetuum liberavit,

id. Fam. 13, 4, 2:

quae (leges) non in tempus aliquod, sed perpetuae utilitatis causa in aeternum latae sunt,

Liv. 34, 6, 4: in tempus, for a while, for a short time, for the occasion (postAug.):

sensit miles in tempus conficta,

Tac. A. 1, 37:

ne urbs sine imperio esset, in tempus deligebatur, qui jus redderet,

id. ib. 6, 11:

scaena in tempus structa,

id. ib. 14, 20. —So in diem, for the day, to meet the day's want:

nihil ex raptis in diem commeatibus superabat,

Liv. 22, 40, 8:

rapto in diem frumento,

id. 4, 10, 1;

but, cum illa fundum emisset in diem,

i. e. a fixed day of payment, Nep. Att. 9, 5: in singulos dies, or simply in dies, with comparatives and verbs denoting increase, from day to day, daily:

vitium in dies crescit,

Vell. 2, 5, 2:

in dies singulos breviores litteras ad te mitto,

Cic. Att. 5, 7:

qui senescat in dies,

Liv. 22, 39, 15: in diem, daily:

nos in diem vivimus,

Cic. Tusc. 5, 11, 33:

in diem et horam,

Hor. S. 2, 6, 47;

and in horas,

hourly, id. C. 2, 13, 14; id. S. 2, 7, 10.—

In other relations, in which an aiming at, an inclining or striving towards a thing, is conceivable, on, about, respecting; towards, against; for, as; in, to; into:

id, quod apud Platonem est in philosophos dictum,

about the philosophers, Cic. Off. 1, 9, 28:

Callimachi epigramma in Ambraciotam Cleombrotum est,

id. Tusc. 1, 34, 84; cf.:

cum cenaret Simonides apud Scopam cecinissetque id car men, quod in eum scripsisset, etc.,

id. de Or. 2, 86, 352:

quo amore tandem inflammati esse debemus in ejus modi patriam,

towards, id. ib. 1, 44, 196:

in liberos nostros indulgentia,

id. ib. 2, 40, 168:

de suis meritis in rem publicam aggressus est dicere,

id. Or. 38, 133: ita ad impietatem in deos, in homines adjunxit injuriam, against, id. N. D. 3, 34 fin.:

in dominum quaeri,

to be examined as a witness against, id. Mil. 22, 60:

in eos impetum facere,

id. Att. 2, 22, 1:

invehi in Thebanos,

Nep. Epam. 6, 1; id. Tim. 5, 3:

quaecumque est hominis definitio, una in omnes valet,

id. Leg. 1, 10, 29:

num etiam in deos immortales inauspicatam legem valuisse?

Liv. 7, 6, 11:

vereor coram in os te laudare amplius,

to your face, Ter. Ad. 2, 4, 5:

si in me exerciturus (pugnos), quaeso, in parietem ut primum domes,

Plaut. Am. 1, 1, 168:

in puppim rediere rates,

Luc. 3, 545 Burm. (cf.:

sic equi dicuntur in frena redire, pulsi in terga recedere, Sulp. ad loc.): Cumis eam vidi: venerat enim in funus: cui funeri ego quoque operam dedi,

to the funeral, to take charge of the funeral, Cic. Att. 15, 1, B:

se quisque eum optabat, quem fortuna in id certamen legeret,

Liv. 21, 42, 2:

quodsi in nullius mercedem negotia eant, pauciora fore,

Tac. A. 11, 6:

haec civitas mulieri redimiculum praebeat, haec in collum, haec in crines,

Cic. Verr. 2, 3, 33:

Rhegium quondam in praesidium missa legio,

Liv. 28, 28; so,

datae in praesidium cohortes,

Tac. H. 4, 35: hoc idem significat Graecus ille in eam sententiam versus, to this effect or purport, Cic. Div. 2, 10, 25; cf. id. Fam. 9, 15, 4:

haec et in eam sententiam cum multa dixisset,

id. Att. 2, 22:

qui omnia sic exaequaverunt, ut in utramque partem ita paria redderent, uti nulla selectione uterentur,

id. Fin. 3, 4, 12:

in utramque partem disputat,

on both sides, for and against, id. Off. 3, 23, 89: te rogo, me tibi in omnes partes defendendum putes, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10 fin.:

facillime et in optimam partem cognoscuntur adulescentes, qui se ad claros et sapientes viros contulerunt,

id. Off. 2, 13, 46:

cives Romani servilem in modum cruciati et necati,

in the manner of slaves, Cic. Verr. 1, 5, 13; cf.:

miserandum in modum milites populi Romani capti, necati sunt,

id. Prov. Cons. 3, 5:

senior quidam Veiens vaticinantis in modum cecinit,

Liv. 5, 15, 4;

also: domus et villae in urbium modum aedificatae,

Sall. C. 12, 3:

perinde ac si in hanc formulam omnia judicia legitima sint,

Cic. Rosc. Com. 5, 15:

judicium quin acciperet in ea ipsa verba quae Naevius edebat, non recusasse,

id. Quint. 20, 63; cf.:

senatusconsultum in haec verba factum,

Liv. 30, 43, 9:

pax data Philippo in has leges est,

id. 33, 30:

Gallia omnis divisa est in partes tres,

Caes. B. G. 1, 1; cf.:

quae quidem in confirmationem et reprehensionem dividuntur,

Cic. Part. Or. 9, 33: describebat censores binos in singulas civitates, i. e. for or over each state, id. Verr. 2, 2, 53; cf. id. ib. 2, 4, 26:

itaque Titurium Tolosae quaternos denarios in singulas vini amphoras portorii nomine exegisse,

id. Font. 5, 9:

extulit eum plebs sextantibus collatis in capita,

a head, for each person, Liv. 2, 33 fin.:

Macedonibus treceni nummi in capita statutum est pretium,

id. 32, 17, 2; cf.:

Thracia in Rhoemetalcen filium... inque liberos Cotyis dividitur (i. e. inter),

Tac. A. 2, 67.—

Of the object or end in view, regarded also as the motive of action or effect:

non te in me illiberalem, sed me in se neglegentem putabit,

Cic. Fam. 13, 1, 16:

neglegentior in patrem,

Just. 32, 3, 1:

in quem omnes intenderat curas,

Curt. 3, 1, 21:

quos ardere in proelia vidi,

Verg. A. 2, 347:

in bellum ardentes,

Manil. 4, 220:

nutante in fugam exercitu,

Flor. 3, 10, 4:

in hanc tam opimam mercedem agite ( = ut eam vobis paretis, Weissenb. ad loc.),

Liv. 21, 43, 7:

certa praemia, in quorum spem pugnarent,

id. 21, 45, 4:

in id sors dejecta,

id. 21, 42, 2:

in id fide accepta,

id. 28, 17, 9:

in spem pacis solutis animis,

id. 6, 11, 5 et saep.:

ingrata misero vita ducenda est in hoc, ut, etc.,

Hor. Epod. 17, 63:

nec in hoc adhibetur, ut, etc.,

Sen. Ep. 16, 3:

alius non in hoc, ut offenderet, facit, id. de Ira, 2, 26, 3: in quod tum missi?

Just. 38, 3, 4.—So, like ad, with words expressing affections or inclination of the mind:

in obsequium plus aequo pronus,

Hor. Ep. 1, 18, 10:

paratus in res novas,

Tac. H. 4, 32:

in utrumque paratus,

Verg. A. 2, 61.—

Of the result of an act or effort:

denique in familiae luctum atque in privignorum funus nupsit,

Cic. Clu. 66, 188:

paratusque miles, ut ordo agminis in aciem adsisteret,

Tac. A. 2, 16: excisum Euboicae latus ingens rupis in antrum, Verg. A. 6, 42:

portus ab Euroo fluctu curvatus in arcum,

id. ib. 3, 533:

populum in obsequia principum formavit,

Just. 3, 2, 9:

omnium partium decus in mercedem conruptum erat,

Sall. H. 1, 13 Dietsch:

commutari ex veris in falsa,

Cic. Fat. 9, 17; 9, 18:

in sollicitudinem versa fiducia est,

Curt. 3, 8, 20.—

Esp. in the phrase: in gratiam or in honorem, alicujus, in kindness, to show favor, out of good feeling, to show honor, etc., to any one (first in Liv.; cf. Weissenb. ad Liv. 28, 21, 4;

Krebs, Antibarb. p. 562): in gratiam levium sociorum injuriam facere,

Liv. 39, 26, 12:

pugnaturi in gratiam ducis,

id. 28, 21, 4:

quorum in gratiam Saguntum deleverat Hannibal,

id. 28, 39, 13; cf. id. 35, 2, 6; 26, 6, 16:

oratio habita in sexus honorem,

Quint. 1, 1, 6:

convivium in honorem victoriae,

id. 11, 2, 12:

in honorem Quadratillae,

Plin. Ep. 7, 24, 7:

in honorem tuum,

Sen. Ep. 20, 7; 79, 2; 92, 1; Vell. 2, 41 al.—

In the phrase, in rem esse, to be useful, to avail (cf.: e re esse;

opp.: contra rem esse): ut aequom est, quod in rem esse utrique arbitremur,

Plaut. Aul. 2, 1, 10:

si in rem est Bacchidis,

Ter. Hec. 1, 2, 27; 2, 2, 7:

hortatur, imperat, quae in rem sunt,

Liv. 26, 44, 7:

cetera, quae cognosse in rem erat,

id. 22, 3, 2; 44, 19, 3:

in rem fore credens universos adpellare,

Sall. C. 20, 1; cf.:

in duas res magnas id usui fore,

Liv. 37, 15, 7:

in hos usus,

Verg. A. 4, 647.—

To form adverbial expressions:

non nominatim, qui Capuae, sed in universum qui usquam coissent, etc.,

in general, Liv. 9, 26, 8; cf.:

terra etsi aliquanto specie differt, in universum tamen aut silvis horrida aut paludibus foeda,

Tac. G. 5:

in universum aestimanti, etc.,

id. ib. 6:

aestate in totum, si fieri potest, abstinendum est (Venere),

wholly, entirely, Cels. 1, 3 fin.; cf. Col. 2, 1, 2:

in plenum dici potest, etc.,

fully, Plin. 16, 40, 79, § 217:

Marii virtutem in majus celebrare,

beyond due bounds, Sall. J. 73, 5:

aliter se corpus habere atque consuevit, neque in pejus tantum, sed etiam in melius,

for the worse, for the better, Cels. 2, 2:

in deterius,

Tac. A. 14, 43:

in mollius,

id. ib. 14, 39:

quid enim est iracundia in supervacuum tumultuante frigidius? Sen. de Ira, 2, 11: civitas saepta muris neque in barbarum corrupta (v. barbarus),

Tac. A. 6, 42; cf.:

aucto in barbarum cognomento,

id. H. 5, 2:

priusquam id sors cerneret, in incertum, ne quid gratia momenti faceret, in utramque provinciam decerni,

while the matter was uncertain, Liv. 43, 12, 2:

nec puer Iliaca quisquam de gente Latinos In tantum spe tollet avos,

so much, Verg. A. 6, 876:

in tantum suam felicitatem virtutemque enituisse,

Liv. 22, 27, 4; cf.:

quaedam (aquae) fervent in tantum, ut non possint esse usui,

Sen. Q. N. 3, 24:

viri in tantum boni, in quantum humana simplicitas intellegi potest,

Vell. 2, 43, 4:

quippe pedum digitos, in quantum quaeque secuta est, Traxit,

Ov. M. 11, 71:

meliore in omnia ingenio animoque quam fortuna usus,

in all respects, Vell. 2, 13:

ut simul in omnia paremur,

Quint. 11, 3, 25:

in antecessum dare,

beforehand, Sen. Ep. 118.—

Sometimes with esse, habere, etc., in is followed by the acc. (constr. pregn.), to indicate a direction, aim, purpose, etc. (but v. Madvig. Gram. § 230, obs. 2, note, who regards these accusatives as originating in errors of pronunciation); so, esse in potestatem alicujus, to come into and remain in one ' s power: esse in mentem alicui, to come into and be in one ' s mind: esse in conspectum, to appear to and be in sight: esse in usum, to come into use, be used, etc.:

quod, qui illam partem urbis tenerent, in eorum potestatem portum futurum intellegebant,

Cic. Verr. 2, 5, 38:

ut portus in potestatem Locrensium esset,

Liv. 24, 1, 13; 2, 14, 4:

eam optimam rem publicam esse duco, quae sit in potestatem optimorum,

Cic. Leg. 3, 17:

neque enim sunt motus in nostram potestatem,

Quint. 6, 2, 29:

numero mihi in mentem fuit,

Plaut. Am. 1, 1, 25; cf.:

ecquid in mentem est tibi?

id. Bacch. 1, 2, 53:

nec prius surrexisse ac militibus in conspectum fuisse, quam, etc.,

Suet. Aug. 16:

quod satis in usum fuit, sublato, ceterum omne incensum est,

Liv. 22, 20, 6: ab hospitibus clientibusque suis, ab exteris nationibus, quae in amicitiam populi Romani dicionemque essent, injurias propulsare, Cic. Div. ap. Caecil. 20, 66: adesse in senatum [p. 914] jussit a. d. XIII. Kal. Octobr., id. Phil. 5, 7, 19.—Less freq. with habere: facito in memoriam habeas tuam majorem filiam mihi te despondisse, call or bring to mind, Plaut. Poen. 5, 4, 108:

M. Minucium magistrum equitum, ne quid rei bellicae gereret, prope in custodiam habitum,

put in prison, kept in prison, Liv. 22, 25, 6:

reliquos in custodiam habitos,

Tac. H. 1, 87.—So rarely with other verbs:

pollicetur se provinciam Galliam retenturum in senatus populique Romani potestatem,

Cic. Phil. 3, 4, 8. —

In composition, n regularly becomes assimilated to a foll. l, m, or r, and is changed before the labials into m: illabor, immitto, irrumpo, imbibo, impello.—As to its meaning, according as it is connected with a verb of rest or motion, it conveys the idea of existence in a place or thing, or of motion, direction, or inclination into or to a place or thing: inesse; inhibere, inferre, impellere, etc. See Hand, Turs. III. pp. 243- 356.

in (before b and p, im; before l, m, and r, the n assimilates itself to these consonants), an inseparable particle [kindred with Sanscr. a-, an-; Gr. a-, an; Goth. and Germ. un-], which negatives the meaning of the noun or participle with which it is connected; Engl. un-, in-, not: impar, unequal: intolerabilis, unbearable, intolerable: immitis, not mild, rude, etc.

in-dignus, a, um, adj., unworthy, undeserving (class.).

Of persons.

In gen., unworthy.

Absol.:

divitias quivis quamvis indignus, habere potest,

Cic. Tusc. 5, 16, 46:

indignissimi candidati,

Liv. 4, 57, 11 al. —

With abl.: te omni honore indignissimum judicat. Cic. Vatin. 16, 39; so id. Pis. 23, 54; Nep. Dat. 5, 5; Quint. 10, 1, 90; Curt. 4, 1, 10; Stat. Th. 11, 304 al.—

With gen.:

magnorum haud umquam indignus avorum,

Verg. A. 12, 649.—

With qui:

iine indigni erant qui impetrarent?

Cic. Rosc. Am. 41; so Plin. Ep. 7, 27, 15; Curt. 6, 4, 8:

indignus quem mors tam saeva maneret,

Juv. 4, 95 al. —

With ut:

cum indigni, ut a vobis redimeremur, visi simus,

Liv. 22, 59, 17.—

With inf.:

indigni ( = quos non decet) fraternum rumpere foedus,

Hor. Ep. 1, 3, 35; Sil. 2, 111.—

Esp., not deserving any thing, undeserving:

Indignis si male dicitur, male dictum id esse duco,

Plaut. Curc. 4, 2, 27:

ad calamitates hominum indignorum (sc. istis calamitatibus) sublevandas,

undeservedly suffering, Cic. Tusc. 4, 20, 46:

Pompeius morte,

Quint. 3, 8, 57:

cur eget indignus quisquam te divite,

Hor. S. 2, 2, 103:

indignus injuriā hac,

Ter. Ad. 2, 1, 12.—

Of inanim. and abstr. things.

Unworthy, unbecoming, shameful, intolerable, severe, cruel, harsh:

ne istuc nequiquam dixeris tam indignum dictum in me,

Plaut. As. 3, 3, 108:

nulla vox est audita populi R. majestate indigna,

Caes. B. G. 7, 17:

nihil, quod ipsis esset indignum, committebant,

id. ib. 5, 35:

lictoribus indignum in modum mulcatis,

Liv. 29, 9, 6:

indignis modis acceptus,

Ter. Ad. 2, 1, 12:

facinus,

id. And. 1, 1, 118:

exempla,

id. Eun. 5, 5, 4:

mors,

Verg. A. 6, 163:

aliquid pro indignissimo habere,

Liv. 1, 40, 2:

hoc uno sol quicquam non vidit indignius,

Cic. Off. 2, 8, 28:

studiis indignum ferre laborem,

Juv. 7, 17:

hiemes,

severe, Verg. G. 2, 373:

fortuna,

id. A. 11, 108. — With the sup. in u:

digna atque indigna relatu Vociferans,

Verg. A. 9, 595; Liv. 34, 58, 4.—With inf.:

fabula non indigna referri,

Ov. A. A. 1, 681; id. M. 1, 508:

indignum est a pari vinci, aut superiore: indignius ab inferiore,

Cic. Quint. 31, 95:

non indignum videtur, egregium facinus memorare,

improper, Sall. J. 79, 1:

nonne hoc indignissimum est?

Cic. Rosc. Am. 3, 8; id. Div. in Caecil. 12, 38.— Absol.:

indignum, as an exclamation,

shame, Ov. M. 5, 37; Amm. 1, 6, 1; Hor. Ep. 1, 6, 22 al.—

Undeserved:

indigna pati,

Liv. 31, 30, 3:

indignamque necem pretium patietur amoris?

Ov. M. 10, 627.— Advv.: indignē and indignĭter.

Indigne.

Unworthily, undeservedly, dishonorably, shamefully:

indigne dotem quaerere,

Plaut. Cist. 2, 3, 21:

meretricem deperit,

id. Bacch. 3, 3, 66:

aliquem injuria afficere,

Ter. Phorm. 5, 1, 3:

cervices in carcere frangebantur indignissime civium R.,

Cic. Verr. 2, 5, 57, § 147:

interierunt,

Caes. B. G. 7, 38, 8.—

Indignantly:

Macedones, eum sibi anteponi, indigne ferebant,

took it ill, Nep. Eum. 1, 3:

pati,

Cic. Verr. 2, 5, 12, § 31.—

Indigniter: vixit bis decem annis nata, Epigr. in Anthol. Lat. T. 2, p. 176 Burm.

intrō-dūco, duxi, ductum, 3, v. a., to lead or bring into a place, to conduct into or within (syn.: induco, immitto).

Lit.

With acc.:

gregem venalium,

Plaut. Aul. 3, 3, 4:

noctu milites,

Sall. J. 12, 4:

Volturcium cum legatis,

id. C. 46, 6:

praesidium,

Caes. B. C. 1, 13, 2; cf.

se,

Curt. 3, 12, 10:

aliquem tecum,

id. 8, 8, 19:

quod oppidum cohortibus introductis tenebat,

Caes. B. C. 1, 12, 3.—

With in and acc.:

si suas copias Aedui in fines Bellovacorum introduxerint,

Caes. B. G. 2, 5, 3:

legationes in senatum,

Liv. 10, 45, 4:

in senatum aliquem ad agendas gratias,

Suet. Oth. 2:

praesidium in urbem Chium,

Curt. 4, 1, 17.—

With ad and acc.:

ad regem,

Curt. 6, 7, 17. —

With eo:

nacti portum, eo naves introduxerunt,

Caes. B. C. 3, 26, 4.—

Trop.

To bring in, introduce:

philosophiam in domos,

Cic. Tusc. 5, 4:

aliquem in possessionem,

Dig. 25, 5, 2:

ambitionem in senatum,

to introduce, Cic. Phil. 11, 8, 19; Dig. 9, 4, 26:

senatusconsulta,

ib. 29, 5, 1. —

Esp., in speaking or writing, to introduce a person or subject:

Catonem senem disputantem,

Cic. Lael. 1, 3:

sermones,

Quint. 9, 2, 30:

fictam narrationem,

id. 4, 2, 19; cf.:

pictores animas sensibus auctas,

represented, Lucr. 3, 630.—

To bring forward, maintain:

non modo natum mundum introduxit, sed etiam paene manu factum,

Cic. N. D. 1, 8, 20:

introducebat, summum bonum esse, frui,

id. Ac. 2, 42, 131:

deliberationem,

id. Off. 3, 3, 10:

narrationem,

Quint. 4, 2, 19 al. —

To institute, originate:

ex hujus modi principio consuetudo aestimationis introducta est,

Cic. Verr. 2, 3, 82, § 189:

hac introducta consuetudine,

id. Fam. 16, 21, 3:

ejusmodi deliberationem,

id. Off. 3, 3, 12:

consuetudinem,

Val. Max. 2, 6, 5:

novum in republica exemplum,

to set an example, Caes. B. C. 1, 7, 2:

exemplum a patricio homine introductum,

Liv. 4, 16, 4:

leges perniciosissimas reipublicae,

Val. Max. 9, 5, 1:

ritus novos,

Lact. 1, 22, 19:

novas superstitiones,

Quint. 4, 4, 5.

mĕdĭtor, ātus, 1, v. dep. a. and n. [Sanscr. madh-a, wisdom; Gr. mathos, manthanô, mêdomai; cf.: medeor, re-med-ium, etc.]; act., to think or reflect upon, to muse over, consider, meditate upon; neutr., to think, reflect, muse, consider, meditate; to design, purpose, intend, etc.; constr. with acc., with ad, de, with dat., with inf., with a rel.-clause, or absol. (class.).

Lit.

With acc.:

semulque cursuram meditabor ad ludos Olympios,

Plaut. Stich. 2, 1, 34:

ea para, meditare, cogita, quae, etc.,

Cic. Fam. 2, 5, 2:

nihil aliud cogitare, meditari, curare nisi, etc.,

id. Rep. 1, 22, 35:

forum, subsellia, rostra curiamque,

id. de Or. 1, 8, 32:

fugam ad legiones,

Suet. Tib. 65:

cor tuum meditabitur timorem,

i. e. promote by meditation, Vulg. Isa. 33, 18.—

With ad; ne ad eam rem meditere, Cic. Fam. 2, 3, 1:

ad hujus vitae studium meditati illi sunt qui feruntur labores tui,

id. Cat. 1, 10, 26.—

With de:

ut de tua ratione meditere,

Cic. Fam. 1, 8, 4.—

With dat. (ante-class.):

nugis,

Plaut. Ps. 4, 7, 107. —

With inf.:

jam designatus alio incessu esse meditabatur,

Cic. Agr. 2, 5, 13:

multos annos regnare meditatus magno labore,

id. Phil. 2, 45, 116:

cum animo meditaretur proficisci in Persas,

Nep. Ages. 4.—

With a rel.-clause:

ea nunc meditabor quo modo illi dicam,

Plaut. Am. 1, 1, 42:

meditabor, quo modo cum illo loquar,

Cic. Att. 9, 17, 1:

quid contra dicerem, mecum ipse meditabor,

id. N. D. 3, 1, 1:

meditare, quibus verbis incensam illius cupiditatem comprimas,

id. Pis. 25, 59.—

Absol.:

multis modis meditatus egomet mecum sum,

Plaut. Bacch. 3, 2, 1:

egressus ad meditandum in agro,

Vulg. Gen. 24, 63. —

Transf., to meditate, study, exercise one's self in, practise a thing:

nugas est meditatus male,

Plaut. Ps. 4, 7, 107:

Demosthenes perfecit meditando, ut nemo planius esse locutus putaretur,

Cic. de Or. 1, 61, 260; cf.:

Demosthenes in litore meditans,

Quint. 10, 3, 30:

quid Crassus ageret meditandi aut discendi causā,

Cic. de Or. 1, 30, 136:

aut in foro dicere aut meditari extra forum,

id. Brut. 88, 302:

musam,

Verg. E. 1, 2:

arma,

Veg. Mil. 1, 20:

proelia,

Juv. 4, 112.— Transf., of animals:

cervi editos partus exercent cursu, et fugam meditari docent,

to practise flight, Plin. 8, 32, 50, § 113.—Of things: semper cauda scorpionis in ictu est: nulloque momento meditari cessat, to move as in readiness to strike, i. e. to threaten, Plin. 11, 25, 30, § 87:

semina meditantur aristas,

Prud. Cath. 10, 132; also, to murmur, utter a sad cry:

clamabo, meditabor ut columba,

Vulg. Isa. 38, 14; 59, 11.—

In pass. signif. (in verb. fin. post-class. and very rare):

adulteria meditantur,

Min. Fel. Oct. 25, 1.—But freq. in part. perf.: mĕdĭtā-tus, a, um.

Exercised, practised, instructed (only Plautin.):

cumque huc ad adulescentem meditatum probe mittam,

Plaut. Trin. 3, 3, 88:

probe meditatam utramque duco,

id. Mil. 3, 3, 29:

murmura,

Juv. 6, 539.—

Thought upon, meditated, weighed, considered, studied:

meditati sunt doli docte,

Plaut. Ps. 4, 1, 30:

ea, quae meditata et praeparata inferuntur,

Cic. Off. 1, 8, 27:

meditatum et cogitatum scelus,

id. Phil. 2, 34, 85:

meditatum cogitatumque verbum,

id. ib. 10, 2, 6:

accuratae et meditatae commentationes,

id. de Or. 1, 60, 257:

oratio,

Plin. 26, 3, 7, § 12:

doli,

Plaut. Ps. 4, 1, 31: meditata et composita oratio (opp. extemporized), Suet. Aug. 84. — Subst.: mĕdĭtāta, ōrum, n., a carefully prepared speech:

sive meditata sive subita proferret,

Plin. Ep. 1, 16, 2.—Hence, adv.: mĕdĭtātē, thoughtfully, designedly, intentionally (ante-class. and post-Aug.):

ne tu illorum mores perquam meditate tenes,

knowest thoroughly, Plaut. Bacch. 3, 6, 16:

hau male meditate male dicax es,

id. Curc. 4, 2, 26:

effundere probra,

Sen. Const. Sap. 11, 3.

mĕdĭtor, ātus, 1, v. dep. a. and n. [Sanscr. madh-a, wisdom; Gr. mathos, manthanô, mêdomai; cf.: medeor, re-med-ium, etc.]; act., to think or reflect upon, to muse over, consider, meditate upon; neutr., to think, reflect, muse, consider, meditate; to design, purpose, intend, etc.; constr. with acc., with ad, de, with dat., with inf., with a rel.-clause, or absol. (class.).

Lit.

With acc.:

semulque cursuram meditabor ad ludos Olympios,

Plaut. Stich. 2, 1, 34:

ea para, meditare, cogita, quae, etc.,

Cic. Fam. 2, 5, 2:

nihil aliud cogitare, meditari, curare nisi, etc.,

id. Rep. 1, 22, 35:

forum, subsellia, rostra curiamque,

id. de Or. 1, 8, 32:

fugam ad legiones,

Suet. Tib. 65:

cor tuum meditabitur timorem,

i. e. promote by meditation, Vulg. Isa. 33, 18.—

With ad; ne ad eam rem meditere, Cic. Fam. 2, 3, 1:

ad hujus vitae studium meditati illi sunt qui feruntur labores tui,

id. Cat. 1, 10, 26.—

With de:

ut de tua ratione meditere,

Cic. Fam. 1, 8, 4.—

With dat. (ante-class.):

nugis,

Plaut. Ps. 4, 7, 107. —

With inf.:

jam designatus alio incessu esse meditabatur,

Cic. Agr. 2, 5, 13:

multos annos regnare meditatus magno labore,

id. Phil. 2, 45, 116:

cum animo meditaretur proficisci in Persas,

Nep. Ages. 4.—

With a rel.-clause:

ea nunc meditabor quo modo illi dicam,

Plaut. Am. 1, 1, 42:

meditabor, quo modo cum illo loquar,

Cic. Att. 9, 17, 1:

quid contra dicerem, mecum ipse meditabor,

id. N. D. 3, 1, 1:

meditare, quibus verbis incensam illius cupiditatem comprimas,

id. Pis. 25, 59.—

Absol.:

multis modis meditatus egomet mecum sum,

Plaut. Bacch. 3, 2, 1:

egressus ad meditandum in agro,

Vulg. Gen. 24, 63. —

Transf., to meditate, study, exercise one's self in, practise a thing:

nugas est meditatus male,

Plaut. Ps. 4, 7, 107:

Demosthenes perfecit meditando, ut nemo planius esse locutus putaretur,

Cic. de Or. 1, 61, 260; cf.:

Demosthenes in litore meditans,

Quint. 10, 3, 30:

quid Crassus ageret meditandi aut discendi causā,

Cic. de Or. 1, 30, 136:

aut in foro dicere aut meditari extra forum,

id. Brut. 88, 302:

musam,

Verg. E. 1, 2:

arma,

Veg. Mil. 1, 20:

proelia,

Juv. 4, 112.— Transf., of animals:

cervi editos partus exercent cursu, et fugam meditari docent,

to practise flight, Plin. 8, 32, 50, § 113.—Of things: semper cauda scorpionis in ictu est: nulloque momento meditari cessat, to move as in readiness to strike, i. e. to threaten, Plin. 11, 25, 30, § 87:

semina meditantur aristas,

Prud. Cath. 10, 132; also, to murmur, utter a sad cry:

clamabo, meditabor ut columba,

Vulg. Isa. 38, 14; 59, 11.—

In pass. signif. (in verb. fin. post-class. and very rare):

adulteria meditantur,

Min. Fel. Oct. 25, 1.—But freq. in part. perf.: mĕdĭtā-tus, a, um.

Exercised, practised, instructed (only Plautin.):

cumque huc ad adulescentem meditatum probe mittam,

Plaut. Trin. 3, 3, 88:

probe meditatam utramque duco,

id. Mil. 3, 3, 29:

murmura,

Juv. 6, 539.—

Thought upon, meditated, weighed, considered, studied:

meditati sunt doli docte,

Plaut. Ps. 4, 1, 30:

ea, quae meditata et praeparata inferuntur,

Cic. Off. 1, 8, 27:

meditatum et cogitatum scelus,

id. Phil. 2, 34, 85:

meditatum cogitatumque verbum,

id. ib. 10, 2, 6:

accuratae et meditatae commentationes,

id. de Or. 1, 60, 257:

oratio,

Plin. 26, 3, 7, § 12:

doli,

Plaut. Ps. 4, 1, 31: meditata et composita oratio (opp. extemporized), Suet. Aug. 84. — Subst.: mĕdĭtāta, ōrum, n., a carefully prepared speech:

sive meditata sive subita proferret,

Plin. Ep. 1, 16, 2.—Hence, adv.: mĕdĭtātē, thoughtfully, designedly, intentionally (ante-class. and post-Aug.):

ne tu illorum mores perquam meditate tenes,

knowest thoroughly, Plaut. Bacch. 3, 6, 16:

hau male meditate male dicax es,

id. Curc. 4, 2, 26:

effundere probra,

Sen. Const. Sap. 11, 3.

nam, conj. [ acc. sing. fem. of pronom. stem na-; cf.: egô-nê, tu-nê; Lat. ne, nae; masc. num; cf.: tum, tam; quom, quam].

To introduce a confirmation or explanation, for (always in prose beginning the sentence; cf.: enim, etenim, and v. infra C.).

Introducing an explanation or fuller statement of something already said.

In gen.:

is pagus appellabatur Tigurinus. Nam omnis civitas Helvetia in quattuor pagos divisa est,

Caes. B. G. 1, 12, 4:

quibus rebus auditis... suas quoque copias in tres partes distribuerunt. Nam praesidio e regione castrorum relicto... reliquas copias, etc.,

id. ib. 7, 61, 5: neque solum colent inter se ac diligent, sed etiam verebuntur. Nam maximum ornamentum amicitiae tollit, qui ex eā tollit verecundiam, Cic. [p. 1185] Lael. 22, 82; id. Part. Or. 11, 38; id. Or. 43, 147; cf.:

pandite atque aperite propere januam hanc Orci, opsecro. Nam equidem haut aliter esse duco,

Plaut. Bacch. 3, 1, 2. —

Esp.

To introduce an explanatory parenthetical clause:

omni ratione colenda justitia est, tum ipsa per sese (nam aliter justitia non esset), tum, etc.,

Cic. Off. 2, 12, 42:

et in insulā quae est in Fibreno —nam hoc, opinor, illi alteri flumini nomen est—sermoni reliquo demus operam sedentes,

id. Leg. 2, 1, 1:

tamen is ad id locorum talis vir (nam postea ambitione praeceps datus est), consulatum adpetere non audebat,

Sall. J. 63, 6; Sen. Ep. 40, 9.—

To resume the course of thought after a parenthetical interruption:

hic vero simul... atque me mare transisse cognovit (audi, audi, atque attende...), nam simul ac me Dyrrachium attigisse audivit, etc.,

Cic. Planc. 41, 98:

duplex inde Hannibali gaudium fuit (neque enim quidquam eorum, quae apud hostes agerentur, eum fallebat): nam et liberam Minucii temeritatem se suo modo capturum, et sollertiae Fabii dimidium virium decessisse,

Liv. 22, 28, 1.—

To introduce an example, or several examples, illustrating a general statement, for example, for instance:

sed vivo Catone minores natu multi uno tempore oratores floruerunt. Nam et A. Albinus... et litteratus et disertus fuit. Nam Q. Metellus... in primis est habitus eloquens,

Cic. Brut. 21, 81:

quin etiam easdem causas ut quisque egerit utile erit scire. Nam de domo Ciceronis dixit Calidius, et pro Milone orationem Brutus exercitationis gratiā scripsit,

Quint. 10, 1, 23; 8, 6, 38; Prop. 3 (4), 1, 23.—

Introducing a ground or reason for a fact, command, or principle.

In gen.:

quamobrem, Quirites, celebratote illos dies cum conjugibus ac liberis vestris: nam multi saepe honores dīs immortalibus justi habiti sunt, sed profecto justiores numquam,

Cic. Cat. 3, 10, 23: vires vitaque corpus meum nunc deserit omne: nam me visus homo pulcher, etc., Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40:

qui... dilectum habere noluerit. Nam sociorum auxilia aut ita imbecilla sunt, ut non multum nos juvare possint, etc.,

Cic. Fam. 15, 1, 11.—

Esp., introducing the speaker's reason for a particular form of statement, etc.:

Phoenices alias urbes in orā maritumā condidere... nam de Carthagine silere melius puto quam parum dicere,

Sall. J. 19, 1; cf.

Mercuri (nam te docilis magistro Movit Amphion lapides canendo), etc.,

Hor. C. 3, 11, 1;

so in a question: una domus erat, idem victus isque communis... nam quid ego de studiis dicam cognoscendi semper aliquid, etc.,

Cic. Lael. 27, 104:

nam quid ego de cotidiano sermone querimoniāque populi Romani loquar?

id. Verr. 2, 1, 49, § 129.—

Loosely, introducing the speaker's reason for saying what precedes: nam ego ad Menaechmum nunc eo ( I have said this), for, etc., Plaut. Men. 1, 1, 20; id. Trin. 1, 1, 3 Brix ad loc.—So esp. after a general remark, introducing its illustration in the case in hand, Plaut. Truc. 1, 1, 58 Spengel ad loc.; id. Most. 5, 1, 3; id. Mil. 2, 1, 17.—

In a still looser connection, introducing a particular fact or argument in support of what precedes, but, now, certainly:

L. Sisennae omnis facultas ex historiā ipsius perspici potest, quae cum facile vincat superiores, tum indicat quantum absit a summo... Nam Q. Hortensii admodum adulescentis ingenium simul aspectum et probatum est,

Cic. Brut. 64, 228; 43, 161; id. Div. 2, 31, 66; 2, 32, 68:

at prooemium aliquando et narrationem dicit malus homo et argumenta sic, ut nihil sit in his requirendum. Nam et latro pugnabit acriter, virtus tamen erit fortitudo,

Quint. 2, 20, 10.—

Ellipt., in reply to a question or remark, where the answer is implied, and nam introduces the reason for it; for assuredly, certainly:

nos hunc Heracliensem, multis civitatibus expetitum... de nostrā civitate eiciemus? Nam si quis minorem gloriae fructum putat ex Graecis versibus percipi quam ex Latinis, vehementer errat,

Cic. Arch. 10, 22 sq.:

numquid ergo hic Lysimachus, felicitate quādam dentibus leonis elapsus, ob hoc cum ipse regnaret mitior fuit? Nam Telesphorum Rhodium amicum suum... in caveā velut novum animal aliquod... pavit,

Sen. de Ira. 3, 17, 3; cf.: de eis rebus, inquit Crassus, quibus sciam poteroque. Tum ille:

nam quod tu non poteris aut nescies, quis nostrum tam impudens est, qui se scire aut posse postulet?

Cic. de Or. 1, 22, 101.—So with particles of asseveration: mehercule, hercule, edepol, etc.: tamen tibi a me nulla orta est injuria. Aes. Nam hercle etiam hoc restat, i. e. not yet; for that is to come hereafter, Ter. Ad. 2, 1, 36: sume, posce, prome quidvis: te facio cellarium. Er. Nam nisi hercle manticinatus probe ero, fusti pectito, Plaut. Capt. 4, 2, 115:

dicunt ei fere nullam esse columnam, quae ad perpendiculum esse possit. Nam mehercule, inquit, sic agamus: columnae ad perpendiculum exigantur,

Cic. Verr. 2, 1, 51, § 133.—

The conjunction nam sometimes follows a word of the clause ( poet. and perh. not ante-Aug.; v. Lachm. ad Lucr. p. 246):

prohibent nam cetera Parcae Scire,

Verg. A. 3, 379:

solam nam perfidus ille Te colere,

id. ib. 4, 421; 10, 585;

1, 444: olim nam quaerere amabam,

Hor. S. 2, 3, 20; 41:

ego nam videor mihi sanus,

id. ib. 2, 3, 302:

his nam plebecula plaudit,

id. Ep. 2, 1, 186.

In transitions.

Introducing a new subject as of secondary importance; but now, on the other hand:

nam quod rumores distulerunt malivoli, Multas contamināsse Graecas, dum facit Paucas Latinas: factum hic esse id non negat, Neque se pigere,

Ter. Heaut. prol. 19:

nam quod purgas eos, quos ego mihi scripsi invidisse, etc.,

Cic. Att. 3, 15, 2:

nam quod negas te dubitare quin magnā in offensā sim apud Pompeium hoc tempore, non video causam cur ita sit,

id. ib. 9, 2, a, 2; id. Off. 2, 13, 47:

nam auguralis libros ad commune utriusque nostrum otium serva,

id. Fam. 3, 11, 4:

nam Vestae nomen a Graecis est, i. e. though that of Janus, before named, is Latin,

id. N. D. 2, 27, 67; id. Div. 2, 31, 66; 2, 32, 68; Quint. 1, 11, 7; 10, 1, 9.—

Esp., in referring to a consideration too obvious to require discussion, for obviously, for it is certain, etc.:

postremo hoc in pectus tuum demitte, numquam populum Romanum beneficiis victum esse: nam bello quid valeat, tute scis,

Sall. J. 102, 11; Liv. 39, 26, 3; Cic. Tusc. 4, 23, 52; Tac. H. 4, 76.

In interrogations, emphatically, expressing wonder or emotion in the questioner; cf. Gr. gar.

With an interrogative.

Beginning a sentence (anteclass. and poet.): perdidisti omnem operam? Ep. Nam quī perdidi? but how? but why? Plaut. Ep. 1, 2, 29:

nam quem ego adspicio?

id. Poen. 5, 3, 3: quid ego ago? Tr. Nam quid tu, malum, me rogitas quid agas? id. Most. 2, 1, 21:

nam quae haec anus est exanimata a fratre quae egressa'st meo?

Ter. Phorm. 5, 1, 5:

nam quid ita?

id. Eun. 5, 2, 58:

nam quem? alium habui neminem,

id. ib. 4, 4, 13:

nam quam ob rem? (= quamnam),

Plaut. Am. 2, 1, 2:

nam quā me causā extrusisti ex aedibus?

id. Aul. 1, 1, 5 et saep.:

nam quis te, juvenum confidentissime, nostras Jussit adire domos?

Verg. G. 4, 445 (but cf. Forbig. ad loc. and Kritz ad Sall. J. 19, 2):

nam quae tam sera moratur Segnities?

id. A. 2, 373:

bellua multorum es capitum. Nam quid sequar aut quem?

Hor. Ep. 1, 1, 76.—

Joined as enclitic to an interrogative word:

quinam homo hic ante aedīs nostras conqueritur?

Plaut. Aul. 4, 9, 17:

quidnam id est?

id. Trin. 5, 2, 45:

quisnam igitur tuebitur P. Scipionis memoriam mortui?

Cic. Verr. 2, 4, 36, § 80:

O di immortales, ubinam gentium sumus?

id. Cat. 1, 4, 9; id. N. D. 1, 10, 24:

sed Allobroges diu in incerto habuere quidnam consilii caperent,

Sall. C. 41, 1.—For quianam, v. quia fin. —

Separated from the interrogative word:

quid tibi ex filio nam, obsecro, aegre est?

Plaut. Bacch. 5, 1, 27:

quis ea'st nam optuma?

id. Aul. 2, 1, 17; 3, 2, 3:

quid cerussa opus nam?

id. Most. 1, 3, 101:

quis est nam ludus in undis?

Verg. E. 9, 39.—

With num:

num tibi nam, amabo, janua est mordax mea?

Plaut. Truc. 2, 4, 1:

num quid nam tibi molestum est, gnate mi, si, etc.,

id. As. 5, 1, 3; cf.:

comicum est et Terentianum numquidnam, cum exemptis num et nam sufficere ad interrogationem potuisset quid,

Donat. ad Ter. And. 1, 4, 8:

num nam haec audivit,

Ter. Heaut. 3, 2, 6:

num quid nam de oratore ipso restat,

Cic. Part. Or. 7, 26.—

Without an interrogative word (very rare): scis nam tibi quae praecepi? Plaut. Pers. 3, 1, 51. (For fuller details, v. Hand, Turs. 4, pp. 1-22.)

ob-dūco, xi, ctum ( inf. perf. sync. obduxe, Arg. ad Plaut. Merc. 7), 3, v. a., to lead or draw before, lead or conduct against or towards, to draw or bring forward or around, draw over (class. and very freq.; syn.: obtendo, obtego).

Lit.:

ad oppidum exercitum,

Plaut. Ps. 2, 1, 13: vim Gallicam obduc contra in acie, Att. ap. Non. 224, 13:

Curium,

Cic. Att. 1, 1, 2: ab utroque latere collis transversam fossam obduxit, drew forward, drew, made, or extended a trench, Caes. B. G. 2, 8:

vela,

Plin. Ep. 2, 17, 21: vestem, to draw on or over, Tac. A. 4, 70; Curt. 6, 5, 27:

seram,

to draw, close, fasten, Prop. 5, 5, 48:

callum,

to draw over, Cic. Fam. 9, 2, 3.—

Transf.

To cover by drawing over; to cover over, overspread, surround, envelop:

trunci obducuntur libro, aut cortice,

Cic. N. D. 2, 47, 120:

operimento,

id. Leg. 2, 22, 56; Verg. E. 1, 49:

vultus, of the sun,

Ov. M. 2, 330:

caput,

Luc. 9, 109:

semina cortice,

Plin. 19, 7, 36, § 119:

obducta cicatrix,

a closed, healed scar, Cic. Agr. 3, 2, 4; Curt. 8, 10, 31:

obductā nocte,

overcast, cloudy, dark, Nep. Hann. 5, 2; Curt. 8, 13, 25.—

To close, shut up ( poet.):

obducta penetralia Phoebi,

Luc. 5, 67:

fores,

Sen. Herc. Oet. 1548. mors oculos coepit obducere, Petr. S. 19.—

To draw in, drink down, swallow:

venenum,

Cic. Tusc. 1, 40, 96:

potionem,

Sen. Prov. 3, 12: pultarium mulsi, to drink up, Petr. 42.—