-
1 δόμος
δόμος, ὁ (δέμω), Gebäude, Haus, Wohnung; Sanskrit damas, Latein. domus, Kirchenslav. domŭ, Curtius Grundz. d. Griech. Etymol. 1, 200, Griech. Nebenform δῶμα. Bei Homer erscheint δόμος oft im sing. und im plural., im dual. nicht; den plural. gebraucht Homer auch statt des sing. Er bezeichnet durch δόμος das ganze Haus und die einzelnen Zimmer, z. B. Odyss. 22, 204 den Männersaal, οἱ μὲν ἐπ' οὐδοῦ τέσσαρες, οἱ δ' ἔντοσϑε δόμων πολέες τε καὶ ἐσϑλοί, plural. δόμων statt des sing. An manchen Stellen ist es zweifelhaft, ob mit δόμοι die einzelnen Zimmer oder das ganze Haus gemeint sei, plural. statt des sing., z. B. Odyss. 8, 57 βάν ῥ' ἴμεν Ἀλκινόοιο δαΐφρονος ἐς μέγα δῶμα. πλῆντο δ' ἄρ' αἴϑουσαί τε καὶ ἕρκεα καὶ δόμοι ἀνδρῶν. Iliad. 24, 673 heißt das Zelt des Achill δόμος, οἱ μὲν ἄρ' ἐν προδόμῳ δόμου αὐτόϑι κοιμήσαντο, was Aristarch für eine Katachrese ansah, Scholl. Aristonic. Iliad. 24, 572 καταχρηστικῶς τὴν κλισίαν δῶμα, οἶκον, δόμον εἶπεν. Iliad. 2, 701 ist δόμος die Familie, das Hauswesen, τοῠ δὲ καϊ ἀμφιδρυφὴς ἄλοχος φυλάκῃ ἐλέλειπτο καὶ δόμος ἡμιτελής. Iliad. 12, 301 bezeichnet πυκινὸς δόμος den Stall ( ἔπαυλις) von μήλοις, s. Scholl. Aristonic.; Iliad. 12, 169 heißt die Wohnung von Wespen oder Bienen κοῖλος δόμος. Von den Tempeln der Götter wird δόμος ebenfalls gebraucht, Iliad. 6, 89 ϑύρας ἱεροῖο δόμοιο, Tempel der Athene in Troja, Odyss. 7, 81 ἀπέβη Ἀϑήνη, ἵκετο δ' ἐς Μαραϑῶνα καὶ εὐρυάγυιαν Ἀϑήνην, δῠνε δ' Ἐρεχϑῆος πυκινὸν δόμον. Auch von den eigentlichen Wohnungen der Götter, vom Hause des Zeus auf dem Olymp Iliad. 8, 375 Διὸς δόμον, vom Hause des Hephästos Odyss. 8, 268 ἐν Ἡφαίστοιο δόμοισιν. So Iliad. 3, 322 δόμον Ἄιδος, Odyss. 10, 175 εἰς Ἀίδαο δόμους u. Aehnl. = die Unterwelt, das Todtenreich. – Folgende: δόμος Δίκας Aesch. Eum. 516; Ἀρτέμιδος Ar. Ran. 1283; Σταγιος Soph. O. C. 1560; δόμος Φερσεφόνας Pind. Ol. 14, 20; – Zimmer, Theocr. 17, 17 χρύσεος δόμος ἐν Διὸς οἴκῳ δέδμηται. – Vom Schlupfwinkel der Schlange Ael. H. A. 2, 9; von einer Kleiderkiste Eur. Alc. 161. – Familie, Hauswesen, gew. im plur.; Tragg. oft, ὦ Παλλάς, ὦ σώσασα τοὺς ἐμοὺς δόμους Aesch. Eum. 750; τὸν σὸν ἄϑλιον δόμον Soph. O. C. 371; νοσοῦντας δόμους Eur. I. T. 930. Auch = die Heimath, Aesch. Prom. 660; vgl. Soph. Phil. 496. – Alles Aufgebaute, Zusammengefügte, wie δόμοι πλίνϑου, Reihen od. Lagen von Ziegeln, Her. 1, 179; vgl. 2, 127; D. Sic. 1, 64; Pol. 10, 22, 7. Nur in dieser Bdtg in Prosa üblich.
-
2 δόμος
A domus):1 house, Il.2.513, Sapph.1.7, etc.; also, part of a house, room, chamber, Od.8.57, 22.204: freq. in pl. for a house, Hes.Op.96, etc.; freq. in Trag., A.Supp. 433, etc.: chiefly poet., οἶκος or οἰκία being used in Prose.2 house of a god, temple,Διὸς δόμος Il.8.375
;δ. Ἀρτέμιδος Ar.Ra. 1273
; Ἐρεχθῆος πυκινὸν δόμον the building of Erechtheus, i.e. the temple of Athena, Od.7.81; Ἄϊδος δ., of the nether world, Il.3.322, etc.;δ. δίκας A. Eu. 516
(lyr.); μυστοδόκος δ., of the temple at Eleusis, Ar.Nu. 303: so in pl.,εἰν Ἀΐδαο δόμοισι Il.22.52
;δόμων τῶν Λοξίου A.Eu.35
, cf. E. Ion 249; chamber in a temple,χρύσεος δ. ἐν Διὸς οἴκῳ Theoc.17.17
.3 abode of animals, e.g. sheepfold, Il.12.301; κοῖλος δ. wasps' or bees' nest, ib. 169; serpent's hole, Ael.NA2.9.4ξύλινος δ.
pyre,B.
3.49.5 κέδρινοι δόμοι closet or chest of cedar, E.Alc. 160.II in Trag., household, family, A.Ch. 263, S.OC 370, E.Or. 70, Med. 114 (anap.); one's father's house, , etc.III course of stone or bricks in a building,ὑποδείμας τὸν πρῶτον δ. λίθου Αἰθιοπικοῦ Hdt.2.127
; διὰ τριήκοντα δόμων πλίνθου at every thirtieth layer of bricks, Id.1.179, cf. LXX 1 Es.6.24, D.S.1.64;καθ' ἕνα δόμον Plb.10.22.7
. -
3 δόμος
δόμος ( δέμω): house, home, denoting a dwelling as a whole; usually sing. of temples, and when applied to the abodes of animals, but often pl. of dwellings of men; ( Ἀθηναίης) ἱεροῖο δόμοιο, Il. 6.89, Il. 7.81; Ἄιδος δόμος, also Ἀίδᾶο δόμοι, ( μήλων) πυκινὸν δόμον, Il. 12.301; οὐδ' ἀπολείπουσιν κοῖλον δόμον ( σφῆκες), Il. 12.169.A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > δόμος
-
4 δόμος
δόμος, ὁ ( δέμω), Gebäude, Haus, Wohnung; Sanskrit damas, Latein. domus, Kirchenslav. domŭ; das ganze Haus und die einzelnen Zimmer; den Männersaal; die Familie, das Hauswesen; die Wohnung von Wespen oder Bienen κοῖλος δόμος. Von den Tempeln der Götter; ϑύρας ἱεροῖο δόμοιο, Tempel der Athene in Troja. Auch von den eigentlichen Wohnungen der Götter, vom Hause des Zeus auf dem Olymp, Διὸς δόμον; vom Hause des Hephästos, ἐν Ἡφαίστοιο δόμοισιν; εἰς Ἀίδαο δόμους, die Unterwelt, das Totenreich. Vom Schlupfwinkel der Schlange; Kleiderkiste. Heimat. Alles Aufgebaute, Zusammengefügte, wie δόμοι πλίνϑου, Reihen od. Lagen von Ziegeln -
5 δόμος
Grammatical information: m.Meaning: `house, living, room' (Il.), also `layer' (Hdt.; s. below).Derivatives: δομόομαι `be supplied with a house' (pap. VIp).Etymology: Identical with Skt. dáma- m. `house', and with Lat. domus, if it is an o-stem. (Beside the o-stem an old u-stem, in Skt. dámū-nas- m. `housemate' (diff. Pisani KZ 72, 213ff.) and Arm. tanu-tēr `house-lord' (Lat. domus as u-stem perh. innovation, Ernout Philologica 103); s. also δμώς. Old is also the root noun in δεσπότης, δάπεδον (uncertain δάμαρ (s. v.). Unclear Δ(α)μία, Μνία s. Δημήτηρ. - In origin δόμος is not a verbal abstract of δέμω. Another re-formation is δῶμα, s. v.Page in Frisk: 1,408-409Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > δόμος
-
6 δομος
ὅ1) тж. pl. дом, здание, жилище(οἴκαδε - δόμον εἴσω Hom.; καθῆσθαι ἐν δόμοισιν Arph.)
2) комната, зал, покой(δ. ἐν Διὸς οἴκῳ Theocr.)
3) тж. pl. (тж. ἱερὸς δ. Hom.) храм, святилище(Ἀπόλλωνος δόμοι Eur.)
4) дворец, чертоги или владения, царство(Διὸς δ. Hom.; Ἅιδου δόμοι Soph.)
5) стойло6) кладка, слой, ряд(δόμοι πλίνθων Her.)
τοὺς τοίχους ἐπὴ πεντεκαίδεκα δόμους κατασκευάσαι ἐκ μέλανος λίθου Diod. — сложить стены из 50 слоев черного камня7) pl. дом, отчизна, родина(ἔξω δόμων καὴ πάτρας ὠθεῖν τινα Aesch.)
8) тж. pl. дом, семья(ἄθλιος δ., sc. Οἰδίπου Soph.)
9) ящик, сундук, ларец(κέδρινοι δόμοι Eur.)
-
7 δόμος
δόμοςdomus: masc nom sg -
8 δόμος
1 house, homea of deities. of the temple of Apollo: ἀστῶν, Ἄπολλον, οἳ τεὸν δόμον Πυθῶνι δίᾳ θαητὸν ἔτευξαν (Wil.: τεόν τε δόμον codd.: πρόδομον Schr.: γε δόμον Mosch.) P. 7.11 θεοῦπαρ' εὐτειχέα δόμον N. 7.46
of Hades:μελαντειχέα νῦν δόμον Φερσεφόνας ἔλθ, Ἀχοῖ O. 14.20
εἰς Ἀίδα δόμον P. 3.11
of Olympos: “ οὐρανοῦ ἐν χρυσέοις δόμοισιν” N. 10.88b of mortals.Πύρρα Δευκαλίων τε δόμον ἔθεντο πρῶτον O. 9.44
Βαττιδᾶν ἀφίκετο δόμους i. e. Cyrene P. 5.29ἑκόντος εἴ τις ἐκ δόμων φέροι P. 8.14
ἐπεὶ ἀμφ' Ἑλένᾳ πυρωθέντων Τρώων ἔλυσε δόμους ἁβρότατος P. 11.34
ἐν τεμένεσσι δόμον ἔχει τεοῖς N. 7.94
τριπόδεσσιν ἐκόσμησαν δόμον I. 1.19
]ποι ζυγέντες ἐρατᾷ δόμον[ Δ. 1.. ἀσκὸς δ' οὔτε τις ἀμφορεὺς ἐλίνυεν δόμοις *fr. 104b. 4. pl. pro sing. σὲ δ, ὦ Δεινομένειε παῖ, Ζεφυρία πρὸ δόμων Λοκρὶς παρθένος ἀπύει. P. 2.18 “ λευκίππων δὲ δόμους πατέρων φράσσατέ μοι” P. 4.117θαμὰ δ' ἀλλοδαπῶν οὐκ ἀπείρατοι δόμοι ἐντί N. 1.23
Φιλύρας ἐν δόμοις in Cheiron's cave N. 3.43καὶ γὰρ οὐκ ἀγνῶτες ὑμῖν ἐντὶ δόμοι οὔτε κώμων, ὦ Θρασύβουλ, ἐρατῶν, οὔτε μελικόμπων ἀοιδᾶν I. 2.30
καί τοί ποτ' Ἀνταίου δόμους ἦλθ ἀνήρ I. 4.52
εἷλε Μήδειαν ἐν Κόλχων δόμοις dwellings, city fr. 172. 7.2 met., house, familyΘέρσανδρος Ἀδραστιδᾶν θάλος ἀρωγὸν δόμοις O. 2.45
[ σεμνὸν αἰνήσειν δόμον (v. 1. νόμον) N. 1.72] -
9 δόμος
ο1) ряд камней, кирпичей (в кладке); 2) свод; 3) католическая церковь (в Греции) -
10 δόμος
-ου ὁ N 2 0-0-0-2-2=4 Ezr 6,4(bis); 1 Ezr 6,24(bis)course, layer (of stones or bricks in a building) -
11 πρό-δομος
πρό-δομος, ὁ, Vorhaus, Vorsaal, das Zimmer des Hauses, in welches man, von dem Hofe kommend, zuerst eintritt; ἐνὶ προδόμῳ πρόσϑεν ϑαλάμοιο ϑυράων, Il. 9, 473, ἐν προδόμῳ δόμου αὐτόϑι κοιμήσαντο, 24, 673, u. so oft als Ort zum Schlafen, wie die Halle benutzt; διὰ προδόμων, Eur. Or. 1495; auch in späterer Prosa, Luc. asin. 22; vgl. VLL.
-
12 πρό-δομος [2]
-
13 προσθό-δομος
προσθό-δομος, der vorher das Haus bewohnte, od. der das Haus schirmt, Hort des Hauses, Aesch. Ch. 319.
-
14 πυργο-δόμος
πυργο-δόμος, Thürme erbauend, Nonn. D. 5, 67.
-
15 πηλο-δόμος
πηλο-δόμος, aus Lehm bauend; – πηλόδομος, aus Lehm gebau't, τοῖχοι Agath. 52 (IX, 662).
-
16 τειχο-δόμος
τειχο-δόμος, eine Mauer od. Burg erbauend, Maneth. 4, 291.
-
17 φρουρο-δόμος
φρουρο-δόμος, das Haus bewachend, Hauswächter, κύνες Antiphan. 9 (IX, 245).
-
18 φιλ-οικό-δομος
φιλ-οικό-δομος, baulustig, gern bauend; Xen. Oec. 20, 29; Plut. Crass. 2.
-
19 ψευδ-ισό-δομος
ψευδ-ισό-δομος, aus unregelmäßigen Steinen, aus Steinen von ungleicher Größe aufgeführt, Sp.
-
20 εὔ-δομος
εὔ-δομος, wohl gebau't, Schol. Eur. Phoen. 1186.
См. также в других словарях:
δόμος — domus masc nom sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δόμος — και ντόμος, ο (AM δόμος) οριζόντια σειρά λίθων ή πλίνθων σε οικοδομή νεοελλ. 1. θόλος τών καθολικών εκκλησιών 2. ναός καθολικών 3. δερμάτινα λουριά που τοποθετούνται κάτω από το υπόδημα για να διευκολύνουν το βάδισμα στα δύσβατα μέρη αρχ. μσν. 1 … Dictionary of Greek
δομός — το το τμήμα τού αγρού που ορίζεται κάθε φορά για καλλιέργεια … Dictionary of Greek
δόμος ή θόλος — Τεκτονική γεωλογική μορφή, με σχήμα περίπου ημισφαιρικό. Οφείλει τη γένεσή της σε ορισμένους σχηματισμούς πετρωμάτων, που παρουσιάζουν αρκετά υψηλή πλαστικότητα και χαμηλή πυκνότητα, όπως, για παράδειγμα, το αλάτι και τα αλατοφόρα στρώματα. Οι… … Dictionary of Greek
δόμω — δόμος domus masc nom/voc/acc dual δόμος domus masc gen sg (doric aeolic) δομόω provide with lodging pres imperat act 2nd sg (doric aeolic) δομόω provide with lodging imperf ind act 3rd sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δόμε — δόμος domus masc voc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δόμοι — δόμος domus masc nom/voc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δόμοιο — δόμος domus masc gen sg (epic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δόμοις — δόμος domus masc dat pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δόμοισι — δόμος domus masc dat pl (epic ionic aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
δόμοισιν — δόμος domus masc dat pl (epic ionic aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
