Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

vae

  • 21 muricidus

    mūrĭcīdus ( murric-), i, m. [perh. mus-caedo, mouse-killer], a coward, poltroon, as a term of abuse:

    vae tibi muricide homo,

    Plaut. Ep. 3, 1, 12; cf. Paul. ex Fest. p. 125 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > muricidus

  • 22 nugator

    nūgātor, ōris, m. [nugor], a jester, joker, babbler, trifler, silly person; hence, too, a braggart, a swaggerer: illic nugator nili, non nauci'st homo, Enn. ap. Paul. ex Fest. s. v. naucus, p. 166 Müll. (Com. v. 10 Vahl.); Lucil. ap. Non. 35, 24; Plaut. Trin. 4, 2, 91; 5, 2, 14:

    nimius,

    id. Capt. 2, 2, 25:

    vae tibi nugator!

    id. Mil. 4, 2, 86:

    non vero tam isti (lacerti), quam tu ipse nugator,

    Cic. Sen. 9, 27:

    neque in istum nugatorem, tamquam in aliquem testem, invehar,

    id. Fl. 16, 38; Liv. 38, 56:

    homo nihili et nugator,

    Gell. 15, 2, 2:

    iste nugator libellus,

    Aus. Idyll. 11 praef.:

    cessas nugator?

    Pers. 5, 127.—
    II.
    Perh., a debauchee, Prud. Cath. 2, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > nugator

  • 23 sanguis

    sanguis, ĭnis (acc. SANGVEM, Inscr. Fratr. Arval. tab. 41, 22; Inscr. Orell. 2270 and 5054; cf. ex-sanguis, acc. -em.— Neutr. collat. form sanguen, ante-class., Enn. ap. Non. 224; id.ap.Cic.Rep. 1, 41, 64; id.ap.Cic. Fin. 5, 11, 31; Cic. de Or. 3, 58, 218; id. ap. Prisc. p. 708 P.; Cato ap. Gell. 3, 7, 19; Att. and Varr. ap. Non. l. l.; Lucr. 1, 837; 1, 860; Petr. 59, 1; Arn. 1, 36), m. [etym. dub.; prob. root sak-, sag-, to drop, flow; cf. Angl.-Sax. sūc-an; Germ. saugen], blood (class. only in the sing.; cf. cruor).
    I.
    Lit.:

    guttam haut habeo sanguinis,

    Plaut. Most. 2, 2, 76: quod sanguen defluxerat, Cato ap. Gell. 3, 7, 19:

    sine sanguine hoc fieri non posse,

    bloodshed, Ter. Eun. 4, 7, 9:

    sanguen creari,

    Lucr. 1, 837:

    nobis venas et sanguen...esse,

    id. 1, 860:

    in quem (ventriculum cordis) sanguis a jecore per venam illam cavam influit: eoque modo ex his partibus sanguis per venas in omne corpus diffunditur,

    Cic. N. D. 2, 55, 138:

    fluvius Atratus sanguine,

    id. Div. 1, 43, 98:

    flumine sanguinis meum reditum interclu, dendum putaverunt,

    id. Red. ad Quir. 5, 14; id. Red. in Sen. 3, 6:

    nuntiatum est, in foro Subertano sanguinis rivos per totum diem fluxisse,

    Liv. 26, 23, 5:

    cum rivi sanguis flammam orientem restinguere,

    id. 28, 23, 2: pugnatum ingenti caede utrimque, [p. 1627] plurimo sanguine, Liv. 2, 64: haurire sanguinem, to shed (another's) blood:

    ad meum sanguinem hauriendum advolaverunt,

    Cic. Sest. 24, 54:

    tanti sanguinis nostri hauriendi est sitis,

    Liv. 26, 13, 14:

    nisi hauriendum sanguinem laniendaque viscera nostra praebuerimus,

    id. 9, 1, 9:

    relicum sanguinem jubentes haurire,

    id. 22, 51, 7:

    multum sanguinem invicem hausimus,

    Curt. 4, 14, 17:

    multorum sanguinem hauserunt,

    Sen. Ben. 6, 30, 5; Lact. 5, 1, 8: sanguinem dare, to shed (one's own) blood, give (one's) life:

    in beluas strinximus ferrum, hauriendus aut dandus est sanguis,

    Liv. 7, 24, 4:

    dandus invidiae est sanguis,

    id. 3, 54, 4:

    quid super sanguinis, qui dari pro re publicā posset, rogitantes,

    id. 4, 58, 13; Sen. Ira, 1, 2, 2; 3, 18, 2:

    sanguinem mittere,

    to bleed, let blood, Cic. Att. 6, 1, 2; so Cels. 2, 10; 4, 13;

    for which: emittere sanguinem de aure,

    Col. 6, 14, 3:

    sub caudā,

    id. 7, 5, 19; 6, 6, 4; 6, 9, 1:

    demere (e capite),

    Varr. R. R. 2, 1, 23:

    detrahere (ex auriculā),

    Col. 6, 14, 3; Cels. 2, 10, 4; 6, 6, 26:

    ex adversā parte de auriculā sanguinem mittere,

    Col. 7, 10, 2:

    supprimere sanguinem,

    to stanch, stop, Cels. 2, 10;

    for which: cohibere,

    id. 8, 4; Plin. 22, 25, 71, § 147:

    sistere,

    id. 20, 7, 25, § 59; 28, 18, 73, § 239.—
    2.
    Plur. (late Lat.):

    vir sanguinum,

    i. e. bloody, violent, cruel, Vulg. 2 Reg. 16, 7, 8; id. Psa. 5, 6; 25, 9; 54, 23; cf.:

    libera me de sanguinibus,

    i. e. the guilt of shedding blood, id. ib. 50, 15:

    vae civitati sanguinum,

    id. Ezech. 24, 9.—
    B.
    Transf. (class.; esp. freq. in the poets).
    1.
    Blood, i. e. consanguinity, descent, race, stock, family.
    a.
    Abstr.:

    sanguine conjuncti,

    blood-relations, relatives by blood, Cic. Inv. 2, 53, 161; Sall. J. 10, 3:

    alicui materno a sanguine jungi,

    Ov. M. 2, 368:

    alicui sanguine cohaerere,

    Quint. 8, 3, 75:

    progeniem Trojano a sanguine duci,

    Verg. A. 1, 19; cf.:

    genus alto a sanguine Teucri,

    id. ib. 4, 230:

    Semiramio Polydaemona sanguine cretum,

    Ov. M. 5, 85:

    sanguine cretus Sisyphio,

    id. ib. 13, 31:

    nostri quoque sanguinis auctor Juppiter est,

    id. ib. 13, 142:

    nec iis tantum quos sanguine attingit amandus,

    Plin. Ep. 7, 24, 2:

    sanguinem sociare,

    Liv. 4, 4, 6:

    Tiridates sanguinis ejusdem,

    Tac. A. 6, 32.—
    b.
    Concr., a descendant, offspring: o pater, o genitor, o sanguen dis oriundum! Enn. ap. Cic. Rep. 1, 41, 64; and id. ap. Prisc. p. 708 P. (Ann. v. 117 Vahl.); cf.:

    non magis in alienis, quam in proximis ac sanguine ipso suo exerceret,

    Liv. 7, 4, 3:

    in suum sanguinem saevire,

    id. 40, 5, 1:

    Alexandri sanguis et stirps,

    Curt. 10, 6, 10:

    suum sanguinem perditum ire,

    Tac. A. 4, 66; 3, 4:

    ne secus quam suum sanguinem (eum) foveret ac tolleret,

    id. ib. 4, 8; Vell. 1, 10, 5; Val. Max. 5, 9, 4:

    seu deos regesve canit, deorum Sanguinem, etc.,

    Hor. C. 4, 2, 14: clarus Anchisae Venerisque sanguis (i. e. Æneas), id. C. S. 50: regius sanguis (i. e. Europa), id. C. 3, 27, 65: vos, o Pompilius sanguis (i. e. the Pisos), id. A. P. 292:

    non ego, pauperum Sanguis parentum,

    id. C. 2, 20, 6:

    pro sanguine tuo,

    Ov. M. 5, 515:

    sanguis meus,

    Verg. A. 6, 836:

    tuus,

    Tib. 1, 6, 66; Stat. Th. 3, 559.—
    2.
    Of other fluids (rare):

    et viridis nemori sanguis decedit et herbis,

    Manil. 5, 212:

    Baccheus,

    i. e. wine, Stat. Th. 1, 329; cf. Plin. 14, 5, 7, § 58:

    Pallas amat turgentes sanguine baccas,

    Nemes. Ecl. 2, 50.—
    II.
    Trop., vigor, strength, force, spirit, life (class.), Plaut. Bacch. 1, 2, 45:

    amisimus, mi Pomponi, omnem non modo sucum ac sanguinem, sed etiam colorem et speciem pristinam civitatis,

    Cic. Att. 4, 18, 2 (4, 16, 10); cf.

    Sall. Fragm. Or. Lepidi, § 25: vos o, quibus integer aevi Sanguis, ait, solidaeque suo stant robore vires,

    Verg. A. 2, 639: quae cum de sanguine detraxisset aerarii, had bled the treasury (the figure taken from blood-letting), Cic. Verr. 2, 3, 36, § 83; cf.: cum ex aphaireseôs provinciam curarit, sanguinem miserit, etc., id. Att. 6, 1, 2:

    missus est sanguis invidiae sine dolore,

    id. ib. 1, 16, 11:

    qui ab illo pestifero ac perdito civi jam pridem rei publicae sanguine saginantur,

    id. Sest. 36, 78; cf.:

    illa in agendis causis jam detrita: Jugulum petere et Sanguinem mittere...nec offendunt tamen,

    Quint. 8, 6, 51.—Of vigor, force of style:

    sucus ille et sanguis incorruptus usque ad hanc aetatem oratorum fuit, in quā naturalis inesset, non fucatus nitor,

    Cic. Brut. 9, 36: orationis subtilitas etsi non plurimi sanguinis est, etc., id. Or. 23, 76:

    sanguine et viribus niteat,

    Quint. 8, 3, 6; so (with vires) id. 10, 2, 12:

    Calvus metuens, ne vitiosum colligeret, etiam verum sanguinem deperdebat,

    Cic. Brut. 82, 283:

    dicta plena sanguinis,

    Quint. 11, 1, 34:

    sanguinem ipsum ac medullam verborum ejus eruere atque introspicere penitus,

    Gell. 18, 4, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > sanguis

  • 24 scelestus

    scĕlestus, a, um, adj. [scelus; like funestus, from funus], wicked, villanous, infamous, accursed, abominable; knavish, roguish; and subst., a wicked person, a knave, rogue, scoundrel, miscreant (freq. ante-class. in Plaut. and Ter.; after the class. per. sceleratus is more freq.; by Cic. not used of persons).
    I.
    Lit., of persons:

    ego sum malus, Ego sum sacer, scelestus,

    Plaut. Bacch. 4, 6, 14:

    eheu, scelestus galeam in navi perdidi,

    id. Rud. 3, 5, 22:

    perjuravisti, sceleste,

    id. Ps. 1, 3, 120 sq.:

    o scelestum atque audacem hominem!

    Ter. Eun. 4, 4, 41; Plaut. Most. 3, 1, 36; id. Merc. 1, 90; id. Ps. 3, 2, 103 et saep.; Ter. Heaut. 5, 2, 17; id. Ad. 2, 1, 5; id. Eun. 1, 1, 26 al.; Sall. C. 51, 32; 52, 15; Quint. 2, 16, 2; Hor. C. 2, 4, 17; 3, 2, 31; 3, 11, 39; id. Epod. 7, 1.— Comp., Plaut. Aul. 3, 2, 5; id. Cist. 4, 1, 8; id. Bacch. 2, 3, 22 al.— Sup., Plaut. Am. 2, 1, 2.—As a term of reproach or abuse: sceleste, scelesta, etc., you knave! you wretch! sceleste. Plaut. Ps. 1, 3, 120; 1, 3. 126; Ter. And. 4, 4, 51; id Eun. 4, 4, 1; id. Heaut. 2, 3, 71:

    scelesta,

    Plaut. As. 1, 2, 23; id. Most. 1, 3, 26; Ter. Eun. 5, 1, 1; 5, 1, 16:

    scelesti,

    Plaut. Men. 5, 7, 28; cf. sup.:

    scelestissime, audes mihi praedicare id?

    you arrant rogue! id. Am. 2, 1, 11.—Of things:

    scelestum ac nefarium facinus,

    Cic. Rosc. Am. 13, 37:

    res scelesta, atrox, nefaria,

    id. ib. 22, 62:

    numquam quidquam facinus feci pejus neque scelestius,

    Plaut. Men. 3, 1, 2:

    scelesto facinori scelestiorem sermonem addidit,

    Liv. 5, 27:

    scelestae hae sunt aedes, impia est habitatio,

    Plaut. Most. 2, 2, 73:

    scelestior cena,

    id. Rud. 2, 6, 24:

    lingua,

    id. Am. 2, 1, 7:

    facta,

    id. Mil. 3, 1, 139:

    ser-vitus,

    id. Curc. 1, 1, 40:

    vacuam domum scelestis nuptiis fecisse,

    Sall. C. 15, 2:

    servitium,

    id. H. Fragm. 3, 61, 9 Dietsch:

    malitia,

    Phaedr. 2, 4, 5.—
    II.
    Transf., in Plaut. for sceleratus (B. 2.), baleful, calamitous, unlucky, unfortunate:

    scelestiorem ego annum argento faenori Numquam ullum vidi,

    Plaut. Most. 3, 1, 1:

    me (vidisti) adeo scelestum, qui, etc.,

    id. Rud. 4, 4, 123; id. Cas. 3, 5, 34:

    ne ego sum miser, Scelestus,

    id. Most. 3, 1, 36; id. Capt. 3, 5, 104; id. As. 5, 2, 6; id. Rud. 3, 5, 22; id. Men. 3, 1, 2; id. Cist. 4, 2, 17; cf.

    scelesta, vae te!

    Cat. 8, 15 Ellis ad loc.— Adv.: scĕlestē (acc. to. I.), wickedly, viciously, impiously, abominably, detestably:

    sceleste atque impie facere,

    Liv. 24, 25:

    parta bona,

    Plaut. Rud. 2, 6, 22:

    insimulare,

    Vell. 2, 60, 3:

    exercere arma,

    Val. Max. 5, 1, 3.— Comp.:

    interit pudor,

    Aug. Ep. 202.—Humorously: tu sceleste suspi-caris, ego aphelôs scripsi, roguishly, Cic. Att. 6, 1, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > scelestus

  • 25 tergum

    tergum, i ( poet. and in post-Aug. prose also tergus, ŏris), n. ( masc.:

    familiarem tergum,

    Plaut. As. 2, 2, 53; cf. Non. 227, 23) [cf. Gr. trachêlos, neck; perh. root trechô, to run], the back of men or beasts (syn. dor sum).
    I.
    Lit.
    (α).
    Form tergum:

    dabitur pol supplicium mihi de tergo vestre,

    Plaut. As. 2, 4, 75:

    vae illis virgis miseris quae hodie in tergo morientur meo,

    id. Capt 3, 4, 117: manibus ad tergum rejectis, Asin ap. Cic. Fam. 10, 32, 3:

    boum terga,

    id. N D. 2, 63, 159; cf. tergo poenae pendere Ter. Heaut. 4, 4, 6:

    tergo ac capite puniri, Liv 3, 55, 14.—Of cranes eaeque in tergo praevolantium Colla reponunt,

    Cic. N. D. 2 49, 125. —

    Of the dolphin, Ov F 2, 113.— Of the crocodile: ejus terga cataphracta,

    Amm. 22, 15, 16.—
    (β).
    Form tergus aurea quam molli tergore vexit ovis, Prop. 2, 26 (3, 21), 6:

    ut equa facilem sui tergoris ascensum praebeat,

    Col. 6, 37, 10.—
    II.
    Transf.
    A. 1.
    Esp. in the phrases terga vertere or dare, to turn the back, pregn., for to take to flight, to flee: omnes hostes terga verterunt;

    neque prius fugere destiterunt, quam, etc.,

    Caes. B. G. 1, 53; so,

    terga vertere,

    id. ib. 3, 19; 3, 21; id. B. C. 3, 63;

    and even of a single person: terga vertit,

    Sen. Ep. 22, 7:

    qui plures simul terga dederant, etc., Liv 22, 29, 5: terga dare,

    id. 36, 38, 4:

    inter duas acies Etrusci, cum in vicem his atque illis terga darent,

    id. 2, 51, 9; Ov. M. 13, 224:

    terga fugae praebere,

    id. ib. 10, 706:

    terga praestare (fugae),

    Tac. Agr 37; Juv. 15, 75. — Trop. jam felicior aetas Terga dedit, tremuloque gradu venit aegra senectus, Ov M. 14, 143.—
    2.
    In gen.:

    inflexo mox dare terga genu,

    i. e. yield to the burden, Prop. 3, 9 (4, 8), 6: praebere Phoebo [p. 1859] terga, to sun itself, Ov. M. 4, 715:

    concurrit ex insidiis versisque in Lucretium Etruscis terga caedit,

    the rear, Liv. 2, 11, 9; Flor. 4, 12, 7:

    terga Parthorum dicam,

    the flight, Ov. A. A. 1, 209:

    terga collis,

    Liv. 25, 15, 12; cf.:

    terga vincentium,

    Tac. Agr. 37:

    summi plena jam margine libri Scriptus et in tergo necdum finitus Orestes,

    written on the back, Juv. 1, 6:

    retro atque a tergo,

    behind one, Cic. Div. 1, 24, 49; cf.:

    a tergo, a fronte, a lateribus tenebitur,

    id. Phil. 3, 13, 32:

    ut a tergo Milonem adorirentur,

    behind, id. Mil. 10, 29; 21, 56; id. Verr 2, 5, 38, § 98:

    tumultum hostilem a tergo accepit,

    Sall. J. 58, 4; Caes. B. G 7, 87; Curt. 3, 1, 19; 3, 8, 27; 8, 5, 1:

    post tergum hostium legionem ostenderunt,

    Caes. B. G. 7, 62:

    ne nostros post tergum adorirentur,

    id. B. C. 3, 44:

    Germani post tergum clamore audito,

    id. B. G. 4, 15:

    post tergum hostem relinquere,

    id. ib. 4, 22:

    qui jam post terga reliquit Sexaginta annos,

    has left behind him, has passed, Juv. 13, 16:

    omnia jam diutino bello exhausta post tergum sunt,

    Curt. 4, 14, 11:

    omnia, quae post tergum erant, strata,

    id. 3, 10, 7:

    tot amnibus montibusque post tergum objectis,

    id. 4, 13, 7.—
    B.
    The back of any thing spread out horizontally, as land or water, i. e. the surface ( poet.):

    proscisso quae suscitat aequore terga,

    Verg. G. 1, 97:

    crassa,

    id. ib. 2, 236:

    amnis,

    Ov. P. 1, 2, 82; Claud. B. G. 338; Luc. 5, 564; 9, 341.—
    C.
    (Pars pro toto.) The body of an animal ( poet.).
    (α).
    Form tergum:

    (serpens) Squamea convolvens sublato pectore terga,

    Verg. G. 3, 426;

    so of a serpent,

    id. A. 2, 208; Petr 89;

    of Cerberus,

    Verg. A. 6, 422:

    horrentia centum Terga suum,

    i. e. a hundred head of swine, id. ib. 1, 635:

    nigrantis terga juvencos,

    id. ib. 6, 243:

    perpetui tergo bovis,

    id. ib. 8, 183.—
    (β).
    Form tergus:

    resecat de tergore (suis) partem,

    of a chine of bacon, Ov. M. 8, 649:

    diviso tergore (juvenci),

    Phaedr. 2, 1, 11:

    squalenti tergore serpens,

    Sil. 3, 209.—
    D.
    The covering of the back, the skin, hide, leather, etc. (in this signif. tergus freq. occurs; syn.: pellis, corium).
    (α).
    Form tergum:

    taurino quantum possent circumdare tergo,

    ox-hide, Verg. A. 1, 368:

    ferre novae nares taurorum terga recusant,

    Ov. A. A. 2, 655.—
    (β).
    Form tergus:

    tergora deripiunt costis et viscera nudant,

    Verg. A. 1, 211; so Cels. 7, 25, 1; 8, 1 med.:

    durissimum dorso tergus,

    Plin. 8, 10, 10, § 30; cf. id. 9, 35, 53, § 105; Col. 7, 4 fin.
    2.
    Transf., a thing made of hide or leather.
    (α).
    Form tergum: venti bovis inclusi tergo, i. e. in a bag made of a bull ' s hide, Ov. M. 14, 225; 15, 305:

    et feriunt molles taurea terga manus,

    i. e. tymbals, id. F. 4, 342; so id. ib. 4, 212:

    Idae terga,

    Stat. Th. 8, 221:

    pulsant terga,

    id. Achill. 2, 154: rupit Terga novena boum, i. e. the nine thicknesses of bull ' s hide, Ov. M. 12, 97:

    tergum Sulmonis,

    Verg. A. 9, 412; 10, 482; 10, 718;

    hence even: per linea terga (scuti),

    id. ib. 10, 784 (v. the passage in connection):

    duroque intendere bracchia tergo, i. e. cestus,

    id. ib. 5, 403; so id. ib. 5, 419.—
    (β).
    Form tergus:

    gestasset laevā taurorum tergora septem,

    a shield covered with seven layers of hide, Ov. M. 13, 347:

    Martis tergus Geticum,

    Mart. 7, 2, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > tergum

  • 26 torreo

    torreo, torrui, tostum ( part. gen. plur. torrentum, Stat. Th. 2, 6; Claud. III. Cons. Hon. 46; abl. torrenti, Sen. Brev. Vit. 9, 2), 2, v. a. [Sanscr. tarsh, to thirst; Gr. tersomai, to become dry; Germ. Durst.; Engl. thirst], to dry a thing by heat, to parch, roast, bake, scorch, burn, etc. (syn. frigo):

    fruges receptas Et torrere parant flammis et frangere saxo,

    Verg. A. 1, 179; Ov. M. 14; 273:

    aristas sole novo,

    Verg. A. 7, 720:

    pisces sole,

    Plin. 7, 2, 2, § 30:

    apes mortuas sole verno,

    id. 11, 20, 22, § 69:

    uvam in tegulis,

    id. 14, 9, 11, § 84 et saep.; Plaut. Cas. 2, 5, 2:

    etiamsi in Phalaridis tauro inclusus succensis ignibus torrebatur,

    Cic. Pis. 18, 42: e quibus (terrae cingulis) medium illum et maximum solis ardore torreri, id. Rep. 6, 20, 21:

    cum undique flamma torrerentur,

    Caes. B. G. 5, 43:

    montes quos torret Atabulus,

    Hor. S. 1, 5, 78; cf.:

    torrentia agros sidera,

    id. C. 3, 1, 31: tosti alti stant parietes, i. e. consumed, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 116 Vahl.):

    carmina flammā,

    Tib. 1, 9, 50:

    tostos en aspice crines,

    Ov. M. 2, 283:

    in veribus exta,

    to roast, Verg. G. 2, 396:

    aliquid in igne,

    Ov. F. 2, 578:

    artus subjecto igni,

    id. M. 1, 229:

    carnem,

    id. ib. 12, 155 et saep.—Of fever heat, to dry up:

    at mihi (vae miserae) torrentur febribus artus,

    Ov. H. 21, 169:

    febris viscera ipsa torrens,

    Sen. Ep. 14, 6; Juv. 9, 17.—Of thirst:

    et Canis arenti torreat arva siti,

    Tib. 1, 4, 42.—Of the heat of love:

    si torrere jecur quaeris idoneum (Venus),

    Hor. C. 4, 1, 12; cf.:

    correptus saevo Veneris torrebar aëno,

    Prop. 3 (4). 24, 13:

    torret amor Cyri Lycorida,

    Hor. C. 1, 33, 6:

    me torret face mutuā Calais,

    id. ib. 3, 9, 13:

    me amor Glycerae,

    id. ib. 3, 19, 28:

    femineus pectora torret amor,

    Ov. Am. 3, 2, 40.—
    * II.
    Transf., of cold, to nip, pinch (cf. uro and aduro): frigore torret, Varr. ap. Non. 452, 11. — Hence, torrens, entis, P. a., in a neutr. sense, burning, hot, inflamed.
    A.
    Lit. (rare):

    terra torrens aestu,

    Col. 4, 19, 3:

    miles torrens meridiano sole,

    Liv. 44, 38, 9:

    Sirius,

    Verg. G. 4, 425:

    flammae,

    id. A. 6, 550.— Comp.: Sirius torrentior, Claud. Nupt. Hon. et Mar. 20.— Sup.:

    torrentissimus axis,

    Stat. S. 3, 1, 52.—
    B.
    Transf., of streams, rushing, roaring, boiling, impetuous, rapid, etc. (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    fluvii,

    Varr. R. R. 1, 12, 3:

    flumina,

    Verg. E. 7, 52:

    Nilus toto gurgite,

    Val. Fl. 4, 409; cf.:

    fluvius Novanus solstitiis torrens,

    Plin. 2, 103, 106, § 229; 3, 4, 5, § 33:

    aqua,

    Verg. A. 10, 603:

    unda,

    id. G. 2, 451:

    torrentes rapidique cursus amnium,

    Just. 44, 1, 7; 4, 1, 9:

    impetus (aquae),

    Sen. Ep. 23, 8:

    sanguis,

    Luc. 2, 220; cf.

    fatum,

    id. 7, 505.— Comp.:

    Padus torrentior,

    Plin. 3, 16, 20, § 117.— Sup.:

    Asopos torrentissimus,

    Stat. Th. 7, 316.—Hence,
    b.
    Subst.: torrens, entis, m., a torrent:

    cum fertur quasi torrens oratio,

    Cic. Fin. 2, 1, 3; Liv. 33, 18, 12; 35, 28, 8:

    rapidus montano flumine torrens Sternit agros,

    Verg. A. 2, 305:

    fragosus,

    id. ib. 7, 567; Ov. R. Am. 651:

    tumidus,

    id. Am. 1, 7, 43; Sen. Theb. 71; Juv. 6, 319; Luc. 7, 637.—Prov.:

    numquam direxit bracchia contra torrentem,

    Juv. 4, 90. —
    2.
    Transf.:

    armorum et virorum,

    Sil. 12, 189:

    umbrarum,

    id. 13, 760; cf.

    fortunae,

    Flor. 2, 7, 1.—
    3.
    Trop., of speech:

    torrens dicentis oratio,

    Quint. 3, 8, 60; so,

    oratio,

    Plin. 26, 3, 7, § 12:

    copia dicendi,

    Juv. 10, 9; Val. Fl. 4, 261.— Comp.:

    sermo Promptus et Isaeo torrentior,

    Juv. 3, 74.—Of an orator:

    quem (Demosthenem) mirabantur Athenae Torrentem,

    Juv. 10, 128.—
    b.
    Subst.:

    se inani verborum torrenti dare,

    a stream of words, Quint. 10, 7, 23; cf.:

    quo torrente, quo impetu,

    Tac. Or. 24.—
    * Adv.: torrenter (acc. to B.), violently, impetuously:

    torrentius amne Hiberno,

    Claud. Rapt. Pros. 2, 198.

    Lewis & Short latin dictionary > torreo

  • 27 vaesanus

    vē-sānus ( vae-sān-), a, um, adj., not of sound mind, mad, insane (mostly poet.).
    I.
    Lit.:

    remex,

    Cic. Div. 2, 55, 114:

    homo,

    id. Dom. 2, 3:

    tribunus plebis,

    id. ib. 21, 55:

    poëta,

    Hor. A. P. 455:

    stella vesani Leonis,

    fierce, raging, id. C. 3, 29, 19.—
    B.
    Impetuous:

    urbem cuidam Alexander donabat vesanus,

    Sen. Ben. 2, 16, 1:

    Caesaris agmen,

    Luc. 7, 496.—
    II.
    Transf., of inanim. and abstract things, fierce, wild, savage, furious, raging:

    vultus,

    Liv. 7, 33, 17:

    impetus,

    id. 9, 13, 3:

    manus,

    Prop. 2, 9, 10:

    vires,

    Ov. Am. 1, 7, 25:

    vesani murmura ponti,

    Prop. 1, 8, 5:

    flamma,

    Cat. 100, 7:

    fames,

    Verg. A. 9, 340:

    pontus,

    Manil. 5, 343:

    mero Regia,

    Luc. 8, 401.

    Lewis & Short latin dictionary > vaesanus

  • 28 ve

    1.
    [perh. from same root with vel, volo; but cf. Sanscr. va, or], or; leaving the choice free between two things or among several (always enclitic):

    quid tu es tristis? quidve es alacris?

    Ter. Eun. 2, 3, 13:

    telum tormentumve,

    Caes. B. C. 3, 51; 3, 56:

    lubidines iracundiaeve,

    Cic. Rep. 1, 38, 60:

    albus aterve fueris, ignorans,

    id. Phil. 2, 16, 41:

    si id facis facturave es,

    Ter. Hec. 5, 1, 13:

    ne quid plus minusve faxit,

    id. Phorm. 3, 3, 21:

    ne quid plus minusve, quam sit necesse, dicat,

    Cic. Fl. 5, 12:

    duabus tribusve horis,

    id. Phil. 14, 6, 16:

    Appius ad me ex itinere bis terve litteras miserat,

    id. Att. 6, 1, 2:

    amici regis duo tresve perdivites sunt,

    id. ib. 6, 1, 3:

    cum eam (quercum) tempestas vetustasve consumpserit,

    id. Leg. 1, 1, 2:

    alter ambove, etc.,

    id. ib. 5, 19, 53;

    v. alter: aliquis unus pluresve,

    id. Rep. 1, 32, 48:

    ne cui meae Longinquitas aetatis obstet mortemve exspectet meam,

    Ter. Hec. 4, 2, 20:

    eho, Mysis, puer hic unde est? quisve huc attulit?

    id. And. 4, 4, 9:

    si quando aut regi justo vim populus attulit regnove eum spoliavit, aut, etc.,

    Cic. Rep. 1, 42, 65:

    decretumque, ut consules sortirentur conpararentve inter se, uter, etc.,

    Liv. 24, 10, 2: quae civitates habent legibus sanctum, si quis quid de re publica a finitimis rumore ac famā acceperit, uti ad magistratum deferat, neve cum quo alio communicet, or (sc. it is ordered by law) that he shall not, etc., Caes. B. G. 6, 20.—
    2.
    Esp. in neg. sentences, or questions implying a negat., = -que: nullum (membrum rei publicae) reperies perfecti, quod non fractum debilitatumve sit, Cic Fam. 5, 13, 3;

    num leges nostras moresve novit?

    id. Phil. 5, 5, 13.—
    B.
    Repeated or with correl. part.
    1.
    Ve... ve, either... or ( poet.):

    corpora vertuntur: nec quod fuimusve sumusve, Cras erimus,

    Ov. M. 15, 215:

    nullaque laudetur plusve minusve mihi,

    id. F. 5, 110; id. M. 11, 493:

    illa tamen se Non habitu mutatve loco, peccatve superne,

    Hor. S. 2, 7, 64.—
    2.
    Ve... aut, either... or (very rare):

    regnave prima Remi aut animos Carthaginis altae,

    Prop. 2, 1, 23.
    2.
    vē- (sometimes vae-) [perh. = Sanscr. vi-in-, vi-dha-va; Lat. vidua; but cf. Curt. Gr. Etym. p. 3809, 135]; an inseparable particle denoting origin, out, which serves either to negative the positive idea lying in the simple word, or to strengthen a simple notion: vegrandis, small; vecors, senseless; vepallidus, very pale; ve-stigo, to search out; Vejovis, an anti-Jove; cf. Gell. 5, 12, 9 sqq.

    Lewis & Short latin dictionary > ve

  • 29 ve-

    1.
    [perh. from same root with vel, volo; but cf. Sanscr. va, or], or; leaving the choice free between two things or among several (always enclitic):

    quid tu es tristis? quidve es alacris?

    Ter. Eun. 2, 3, 13:

    telum tormentumve,

    Caes. B. C. 3, 51; 3, 56:

    lubidines iracundiaeve,

    Cic. Rep. 1, 38, 60:

    albus aterve fueris, ignorans,

    id. Phil. 2, 16, 41:

    si id facis facturave es,

    Ter. Hec. 5, 1, 13:

    ne quid plus minusve faxit,

    id. Phorm. 3, 3, 21:

    ne quid plus minusve, quam sit necesse, dicat,

    Cic. Fl. 5, 12:

    duabus tribusve horis,

    id. Phil. 14, 6, 16:

    Appius ad me ex itinere bis terve litteras miserat,

    id. Att. 6, 1, 2:

    amici regis duo tresve perdivites sunt,

    id. ib. 6, 1, 3:

    cum eam (quercum) tempestas vetustasve consumpserit,

    id. Leg. 1, 1, 2:

    alter ambove, etc.,

    id. ib. 5, 19, 53;

    v. alter: aliquis unus pluresve,

    id. Rep. 1, 32, 48:

    ne cui meae Longinquitas aetatis obstet mortemve exspectet meam,

    Ter. Hec. 4, 2, 20:

    eho, Mysis, puer hic unde est? quisve huc attulit?

    id. And. 4, 4, 9:

    si quando aut regi justo vim populus attulit regnove eum spoliavit, aut, etc.,

    Cic. Rep. 1, 42, 65:

    decretumque, ut consules sortirentur conpararentve inter se, uter, etc.,

    Liv. 24, 10, 2: quae civitates habent legibus sanctum, si quis quid de re publica a finitimis rumore ac famā acceperit, uti ad magistratum deferat, neve cum quo alio communicet, or (sc. it is ordered by law) that he shall not, etc., Caes. B. G. 6, 20.—
    2.
    Esp. in neg. sentences, or questions implying a negat., = -que: nullum (membrum rei publicae) reperies perfecti, quod non fractum debilitatumve sit, Cic Fam. 5, 13, 3;

    num leges nostras moresve novit?

    id. Phil. 5, 5, 13.—
    B.
    Repeated or with correl. part.
    1.
    Ve... ve, either... or ( poet.):

    corpora vertuntur: nec quod fuimusve sumusve, Cras erimus,

    Ov. M. 15, 215:

    nullaque laudetur plusve minusve mihi,

    id. F. 5, 110; id. M. 11, 493:

    illa tamen se Non habitu mutatve loco, peccatve superne,

    Hor. S. 2, 7, 64.—
    2.
    Ve... aut, either... or (very rare):

    regnave prima Remi aut animos Carthaginis altae,

    Prop. 2, 1, 23.
    2.
    vē- (sometimes vae-) [perh. = Sanscr. vi-in-, vi-dha-va; Lat. vidua; but cf. Curt. Gr. Etym. p. 3809, 135]; an inseparable particle denoting origin, out, which serves either to negative the positive idea lying in the simple word, or to strengthen a simple notion: vegrandis, small; vecors, senseless; vepallidus, very pale; ve-stigo, to search out; Vejovis, an anti-Jove; cf. Gell. 5, 12, 9 sqq.

    Lewis & Short latin dictionary > ve-

  • 30 vesanus

    vē-sānus ( vae-sān-), a, um, adj., not of sound mind, mad, insane (mostly poet.).
    I.
    Lit.:

    remex,

    Cic. Div. 2, 55, 114:

    homo,

    id. Dom. 2, 3:

    tribunus plebis,

    id. ib. 21, 55:

    poëta,

    Hor. A. P. 455:

    stella vesani Leonis,

    fierce, raging, id. C. 3, 29, 19.—
    B.
    Impetuous:

    urbem cuidam Alexander donabat vesanus,

    Sen. Ben. 2, 16, 1:

    Caesaris agmen,

    Luc. 7, 496.—
    II.
    Transf., of inanim. and abstract things, fierce, wild, savage, furious, raging:

    vultus,

    Liv. 7, 33, 17:

    impetus,

    id. 9, 13, 3:

    manus,

    Prop. 2, 9, 10:

    vires,

    Ov. Am. 1, 7, 25:

    vesani murmura ponti,

    Prop. 1, 8, 5:

    flamma,

    Cat. 100, 7:

    fames,

    Verg. A. 9, 340:

    pontus,

    Manil. 5, 343:

    mero Regia,

    Luc. 8, 401.

    Lewis & Short latin dictionary > vesanus

См. также в других словарях:

  • Vae — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. {{{image}}}   Sigles d une seule lettre   Sigles de deux lettres > Sigles de trois lettres …   Wikipédia en Français

  • vae — (izg. vȇ, ob. vȃi) DEFINICIJA jao, teško SINTAGMA vae misero (izg. vae mȉzero) jao bijednome; vae soli (izg. vae sȏli) teško jednome; jao samcu; teško onome koji je sam; vae victis (izg. vae vȉktis) teško pobijeđenima ETIMOLOGIJA lat …   Hrvatski jezični portal

  • Vae — (lat.), wehe! Vae mihi, wehe mir! Vae victis, wehe dem Besiegten …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Vae — Vae, lat., wehe! vae mihi, wehe mir! vae victis! wehe den Besiegten! …   Herders Conversations-Lexikon

  • Vae — Vae, n. See {Voe}. [Scot.] [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • vae — /vā/ same as ↑voe …   Useful english dictionary

  • VAE — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom.   Sigles d’une seule lettre   Sigles de deux lettres > Sigles de trois lettres   Sigles de quatre lettres …   Wikipédia en Français

  • VAE — Die Abkürzung VAE steht für: Vereinigte Arabische Emirate, Staat in Asien Verkehrsrechtliche Abhandlungen und Entscheidungen, eine juristische Fachzeitschrift aus dem Bereich des Verkehrsrechts Kernkraftwerk Visaginas in Litauen VOEST Alpine… …   Deutsch Wikipedia

  • vae — lar·vae·vo·rid; lar·vae·vor·i·dae; …   English syllables

  • VAE — Vereinigte Arabische Emirate * * * VAE,   Abkürzung für Vereinigte Arabische Emirate …   Universal-Lexikon

  • Vae victis — (IPA /wai wiktiːs/) is Latin for Woe to the vanquished or also Woe to the conquered . (This is the plural form the singular is Vae victo if the conquered is masculine, Vae victae if the conquered is feminine).In 387 BC, an army of Gauls led by… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»