-
1 back
2. shpinë (e dorës, karriges, shtëpisë, librit); mbështetëse3. fund; at the very back në fund fare (të oborrit); at the back of beyond në fund të botës4. sport. mbrojtës● at the back of sb, at sb's back në mbështetje të dikujt● do/say sth behind sb's back them diçka pas shpine● get off sb's back i hiqem qafe dikujt● glad to see the back of sb i kënaqur që më hiqet sysh dikush● with one's back to the wall me shpatulla pas murit● be on one's back jam i sëmurë, kam zënë shtratin● put one's back into sth i futem një pune me gjithë shpirt● turn one's back on sb i kthej shpinën/krahët dikujt● you scratch my back and I'll scratch yours me bëj, të të bëj-adj 1. i prapëm, i pasëm; back yard oborr i prapmë2. i prapambetur; i papaguar; back debts borxhe të prapambetura3. i kaluar; the back numbers of a newspaper numrat e kaluar të një gazete-adv 1. prapa; pas; back and forth poshtë e lart2. prap; be back kthehem; call him back thirre prap3. mbrapsht; answer back kthej fjalë4. më parë; some years back disa vjet më parë● go back (up) on/from one's word e ha fjalën● have/get one's own back (on sb) i marr hakun (dikujt)-v 1. zmbrapsem2. zmbraps; back the car into the garage fus makinën mbrapsht në garazh3. mbështes, përkrah; ndihmoj; back a loser a) fig. mbroj një çështje të humbur; b) treg. i vë paratë me humbje4. vë bast për5. nënshkruaj; back a bill /note nënshkruaj një dëftesë, e vërtetoj me firmë6. forcoj, përforcoj (një mur); i ngjis/i forcoj kapakun (librit)7. fin. financoj; garantoj8. kthen në drejtim të kundërt (era)9. vesh, mvesh; backed with sheet iron i veshur me llamarinë● back and fill [bæk ænd, ënd fill] a) ecën parambrapa (makina); b) gj.fol. ngurroj; ndryshoj mendje● back water [bæk 'wotë:] a) i jap mbrapsht (varkës); b) ndërroj drejtim; ndërroj mendim; tërhiqem● back away [bæk ë'wei] zmbrapsem; tërhiqem● back off [bækof] nuk ngul këmbë;tërhiqem● back up [bæk ap] a) ecën mbrapsht (makina); b) prapset, tërhiqet (ujët); c) mbështes, përkrah; d) i jap mbrapsht (makinës); e) kmp. krijoj një kopje rezervë● back issue [bæk 'ishu:] n. numër i kaluar/i vjetër (reviste etj)● back number [bæk 'nambë:] n. numër i kaluar/i vjetër (reviste)● back passage [bæk 'pæsixh] n. Br. zorrë e trashë● back pay [bæk pei] n. pagë e prapambetur-adj 1. i dorës së dytë; a back street cafe bar i kategorisë së fundit. 2. i fshehtë, klandestin* * *mbrapa -
2 way
[wei] n., adv. -n 1. rrugë; udhë; shteg; which is the way to the university? nga shkohet për ne universitet it rained all the way ra shi gjatë gjithë rrugës; on the way to the station rrugës për te stacioni; on the way back në të kthyer; be looking for a way out përpiqem të gjej një shteg për të dalë; 'no way through' ' rrugë pa krye'; be in the way a) zë rrugën; pengon; b) fig. shqetësoj, bezdis; get out of the/my way! hapu!, hap rrugën! keep out of her way today! mos i dil përpara sot! 2. distancë, largësi, rrugë; a long way off/ away goxha larg; have a long way to go kam ende shumë rrugë për të bërë; go all the way with sb fig. i bëj të gjitha me dikë, fle me dikë. 3. drejtim; this/that way këndej; andej; which way did they go? nga shkuan? are you going my way? e ke rrugën me mua bashkë? 4. mënyrë; the American way of life mënyra amerikane e jetesës; find a way of doing it ia gjej anën, e gjej mënyrën për ta bërë; in this way në këtë mënyrë; in the ordinary way of things normalisht. 5. zakon; foreign ways zakone të huaja; have one's little ways kam ca zakone të miat; it's not my way unë nuk veproj kështu/nuk e bëj kështu; have a way with people di t'ua gjej anën njerëzve. 6. gjendje; be in a bad way katandis keq; be in the family way pret fëmijë, është shtatzanë. 7. gj.fol. lagje, mëhallë; she lives out our way ai nuk banon në lagjen ton.. 8. pl. kantier detar.● by the way me që ra fjala; by way of a) me anë të; nëpërmjet; b) si, në vend të: by way of a warning si paralajmërim; c) njëfarësoj, si punë; she's by way of being a writer është njëfarë/si punë shkrimtareje; come one's way më ndodh, më bën vaki; give way a) tërhiqem; lëshoj pe; b) shembet, rrëzohet; c) lëshohem, e lëshoj veten; go out of one's way bëj një përpjekje të pazakonshme, dal jashtë natyrës sime; have a way with sb ia gjej anën dikujt, e bind; in a way në njëfarë shkalle, deri diku; in the way para këmbëve, duke u bërë pengesë; in the way of a) në pozitë të favorshme; b) për sa i përket; lose one's way s'di nga t'ia mbaj, e humbas pusullën; make one's way a) kaloj; b) çaj, eci përpara; make way a) hap vend; hap rrugë; b) bëj përpara; once in a way herë pas here, me raste; out of the way a) nga rruga (heq); b) larg; në një cep të humbur; c) i pazakontë; i çuditshëm; d) i përfunduar, i zgjidhur (problem); e) jashtë rreziku; f) i gabuar; pa vend; g) i fshehur; i humbur; put out of the way vras, heq qafe (dikë); see one's way jam i gatshëm; jam në gjendje; take one's way iki; underway në vazhtiim; në zbatim./-adv. gj.fol. shumë larg; way up in the sky lart në qiell; way out to sea tutje në det të hapur; be way out in one's estimate jap një vlerësim krejt te gabuar.● waybill ['weibil] n. treg. faturë shoqëruese malli● wayfarer ['weifærë:] n. udhëtar● ways and means ['weiz ënd 'mi:ns] n.pl. mjete, metoda● wayside ['weisaid] n., adj. -n. buzë rruge; along the wayside përgjatë rrugës; fall by the wayside a) fig. dal nga rruga e drejtë; b) lë përgjysmë, braktis (garën); c) dështon (projekti)./-adj. buzë rrugës● way station ['wei 'steishën] n 1. amer. hek. stacion i ndërmjetëm, stacion i vogël. 2. ndalesë gjatë rrugës● way train ['wei trein] n. hek. tren që ndalon në të gjitha stacionet● wayward ['weiwë:d] adj 1. kokëfortë, i pabindur, që s'dëgjon njeri. 2. i çrregullt. 3. i sertë, i pashtruar, tekanjoz (kalë)● waywardness ['weiweidnis] n. kokëfortësi; sertësi* * *rruge; mënyre -
3 wind
wind I [wind] n.,v. -n 1. erë; high wind erë efortë; where/which way is the wind? nga fryn era? see how the wind blows/lies a) det. gjej drejtimin e erës; b) fig. shoh nga fryn era. 2. tufan. 3. frymë; frymëmarrje; knock the wind out of sb i marr frymën dikujt; get one's wind back më vjen fryma, marr frymë sërish. 4. fjalë boshe; it's all wind janë fjalë boshe. 5. fig. fryrje, vetëkënaqësi. 6. erë; nuhatje. 7. mjek. gazra; bring up wind kam gromësima. 8. muz. vegla fryme.● before the wind në drejtimin e erës; between wind and water a) det. afër vijës së lundrimit të anijes; b) fig. në një vend të rrezikshëm; down the wind në drejtimin për ku fryn era; get wind of a) marr vesh, bie në erë; b) nuhat; in the eye/teeth of the wind përballë erës; in the wind po ndodh; pritet të ndodhë; po përgatitet /po gatuhet; into the wind në drejtimin prej ku fryn era; off the wind me erën në shpinë; on the wind sa më afër drejtimit nga fryn era; sail close to the wind fig. a) tregohem shumë i kujdesshëm/i matur; b) gati sa nuk bëj diçka të paligjshme; c) për pak sa nuk kaloj në banalitete; take the wind out of sb's sails i heq përkrahjen dikujt; ia ha arrat dikujt; to the wind drejt erës, kundër erës; up the wind përballë erës.-vt 1. lë pa frymë (dikë). 2. i zë/i merr frymën (e përpjeta). 3. çlodh, lë të marrë frymë (kalin). 4. bie në erë, nuhas. 5. nxjerr në ajër, ajris.wind II [waind] v.,n. -v. ( wound) 1. gjarpëroj, dredhoj. 2. mbështjell, mbledh (fillin etj); wind one's arms round sb përqafoj dikë. 3. kurdis (orën). 4. mbështillet, kacavirret (hardhia). 5. ngre me çikrik. 6. muz. akordoj (instrumentin) /-n 1. kthesë, bërryl (i lumit); dredhë. 2. kurdisje.● wind down ['wind daun] a) gjarpëron, zbret me dredha; b) çlodhem, qetësohem; c) fig. shkon drejt fundit; d) fig. bie (vrulli); e) zbres, ul (me çikrik); f) ul (xhamin e makinës); g) fig. ul, pakësoj● wind off ['wind of] shpështjell● wind on ['wind on] mbështjell● wind up ['wind ap] a) gjarpëron, ngjitet me dredha (rruga); b) mbaron, përfundon (me); c) bëj përmbledhjen, e mbyll (diskutimin) me; d) ngre (me litar, çikrik); e) mbyll, likuidoj (biznesin, llogarinë); f) ngre, mbyll (xhamin e makinës); g) kurdis (orën); h) fig. tensionoj● wind-up ['waindap] n. mbyllje, përfundim, konkluzionwind III [waind, wind] v. fryj, i bie (bririt)● windage ['windixh] n 1. av. fuqi e erës; shmangie nga kursi (e raketës nga era). 2. av. korrigjim trajektoreje për shkak të erës. 3. det. pjesë mbi ujë e anijes. 4. lejesë, ulje në diameter (të plumbit kundrejt tytës)● windbag ['windbæg] n. zhrg. llafazan, mulli i prishur● wind-bells ['windbellz] n. sahat me muzikë● wind-borne ['windbo:n] adj. që e merr era● windbreak ['windbreik] n 1. ledh erëpritës. 2. strehë kundër erës● windbreaker ['windbreikë:] n. knd. xhakaventë● windbroken ['windbrouken] adj. astmatik, shpirraq (kalë)● windcharger ['windça:xhë:] n. knd. 1. turbinë me erë. 2. gjenerator turbine me erë● wind chill factor ['wind çil 'fæktë(r)] n. meteo. ulje e temperatures per llogari të erës● wind deflector ['wind di'flektë:(r) ] n. aut. xham anësor● windfall ['windfo:l] n 1. frut i rrëzuar nga era. 2. fig. dhuratë nga qielli, fat i papritur. 3. pemë e rrëzuar nga era● windflower ['windflauë:] n. bot. luletaçe, anemonë● windgauge ['windgeixh] n. erëmatës● winding ['wainding] n., adj. -n 1. mbështjellje. 2. bërryl, dredhë (e lumit etj). 3. lëmsh. 4. el. pështjellim; bobinë /-adj. gjarpërues, dredha-dredha● winding sheet ['wainding shi:t] n. qefin● wind instrument [wind 'instrëmënt] n. muz. vegël fryme● windjammer ['windxhæmë:(r)] n. gj.fol. 1. anije me vela. 2. detar anijesh me vela● windlass [windlës] n. tek. çikrik, argano● tilt at/fight windmills luftoj me mullinjtë e erës● windmill service ['windmil 'së:vis] n. sport. shërbim me hark● windpipe ['windpaip] n. laring, gabzherr, kanal i frymëmarrjes, trake● windrow ['windrou] n. sërë bari/degësh të lëna në diell● windscreen washer ['windskri:n 'woshë:(r)] n. aut. larës i xhamave (të makinës)● windshield ['winshi:ld] n 1. aut. xham i përparmë (i makinës). 2. xham mbrojtës (motoskafi, motoçiklete)● windshield wiper ['winshi:ld 'waipë:(r)] n. aut. fshirëse xhamash (makine)● windstorm ['windsto:m] n. tufan● windsurfing ['windsë:fing] n. rrëshqitje në ajër (me krahë pëlhure)● windward ['windwë:d] adj., adv.,n. -adj., adv, nga fryn era, nga ana e erës /-n. drejtimi nga fryn era, anë e erës● windy ['windi] adj 1. që e rreh era (vend). 2. me erë (mot). 3. Br.fig. i trembur; be/get windy më kap paniku. 4. amer. fjalëshumë; me ujë (raport)* * *erë; nuhat; dredhoj; kurdis -
4 were
[weë:] pt e be● were [weë:] ishim, ishit, ishinbe [bi:, bi] v. ( was, were; been) 1. jam, ekzistoj, gjendem; the days of the cowboys are no more Koha e kaubojve nuk ekziston më, ka marrë fund. 2. ndodh, ngjan, zhvillohet; the competition was last month gara u zhvillua muajin e kaluar. 3. vazhdoj të rri, qëndroj; he will be here all year ai do të qëndrojë gjithë vitin. 4. (cilësi, gjendje) jam; I am sad jam i trishtuar; he is wrong ai e ka gabim. 5. (si folje ndihmëse) a) po, jam duke; she was asking ajo po pyeste; she was asked atë e pyetën, ajo u pyet. 6. (për të shprehurtë ardhmen) do të; he is to arrive here tomorrow ai pritet të/ do të vijë nesër; for two dollars the book is yours për dy dollarë libri (dotë) bëhet yti. 7. shkoj; have you ever been to Paris? ke shkuar/qenë ndonjëherë në Paris? 8. there is, there are ka, është, janë; there is a God ka/është një Zot. 9. (me paskajore) a) duhet, jam për të; you are to be congratulated ti je për të/duhesh përgëzuar; I am to inform you duhet t'ju njoftoj; b) (qëllim) they are to be married next year ata e kanë lënë për t'u martuar vitin tjetër; c) (mundësi) the car was not to be found makina s'qe e mundur të gjendej; d) (supozim) were I to tell you sikur të të thoja; if it were to rain sikur të binte shi; e) duhet; everybody was to pay his own expenses secili duhej të paguante shpenzimet e veta; he was never to see his wife again ai nuk do ta shihte më të shoqen; at what time am I to be there? në ç'orë duhet të jem atje? f) (qëllim) ka për qëllim; the telegram was to say that he had been delayed telegrami kishte për qëllim të shpjegonte se ai qe vonuar. 10. to-be i ardhshëm; the bride to-be nusja e ardhshme; a would-be poet i vetëquajturi poet; for the time being hë për hë, njëherë për njëherë.● as it were thua se; si të thuash; be able mundem, jam në gjendje; be about to përgatitem (jam gati) të; be afraid druaj se; be back kthehem; be going to dotë; be off shkoj, nisem per; be sorry më vjen keq; më fal; be sure jam i sigurt; so be it ashtu qoftë! what's up? ç'kemi? si është puna? ç'ka ngjarë?* * *ishin
См. также в других словарях:
To see the back of — Back Back (b[a^]k), n. [AS. b[ae]c, bac; akin to Icel., Sw., & LG. bak, Dan. bag; cf. OHG. bahho ham, Skr. bhaj to turn, OSlav. b[=e]g[u^] flight. Cf. {Bacon}.] 1. In human beings, the hinder part of the body, extending from the neck to the end… … The Collaborative International Dictionary of English
To turn the back — Back Back (b[a^]k), n. [AS. b[ae]c, bac; akin to Icel., Sw., & LG. bak, Dan. bag; cf. OHG. bahho ham, Skr. bhaj to turn, OSlav. b[=e]g[u^] flight. Cf. {Bacon}.] 1. In human beings, the hinder part of the body, extending from the neck to the end… … The Collaborative International Dictionary of English
To turn the back on one — Back Back (b[a^]k), n. [AS. b[ae]c, bac; akin to Icel., Sw., & LG. bak, Dan. bag; cf. OHG. bahho ham, Skr. bhaj to turn, OSlav. b[=e]g[u^] flight. Cf. {Bacon}.] 1. In human beings, the hinder part of the body, extending from the neck to the end… … The Collaborative International Dictionary of English
on the back — See: PAT ON THE BACK … Dictionary of American idioms
on the back — See: PAT ON THE BACK … Dictionary of American idioms
in the back — See: STAB IN THE BACK … Dictionary of American idioms
in the back — See: STAB IN THE BACK … Dictionary of American idioms
To take the back track — Back Back, a. 1. Being at the back or in the rear; distant; remote; as, the back door; back settlements. [1913 Webster] 2. Being in arrear; overdue; as, back rent. [1913 Webster] 3. Moving or operating backward; as, back action. [1913 Webster]… … The Collaborative International Dictionary of English
Stab-in-the-back legend — An illustration from an 1919 Austrian postcard showing a caricatured Jew stabbing the German Army in the back with a dagger. The capitulation was blamed upon the unpatriotic populace, the Socialists, Bolsheviks, the Weimar Republic, and… … Wikipedia
To turn the back — Turn Turn (t[^u]rn), v. t. [imp. & p. p. {Turned}; p. pr. & vb. n. {Turning}.] [OE. turnen, tournen, OF. tourner, torner, turner, F. tourner, LL. tornare, fr. L. tornare to turn in a lathe, to rounds off, fr. tornus a lathe, Gr. ? a turner s… … The Collaborative International Dictionary of English
To turn the back on — Turn Turn (t[^u]rn), v. t. [imp. & p. p. {Turned}; p. pr. & vb. n. {Turning}.] [OE. turnen, tournen, OF. tourner, torner, turner, F. tourner, LL. tornare, fr. L. tornare to turn in a lathe, to rounds off, fr. tornus a lathe, Gr. ? a turner s… … The Collaborative International Dictionary of English