Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

pecudum+v

  • 81 arva

    arvus, a, um, adj. [for aruus from aro].
    I.
    That has been ploughed, but not yet sown, ploughed, arable:

    ager, arvus et arationes ab arando,

    Varr. L. L. 5, § 39 Müll.:

    arvum, quod aratum nec dum satum est,

    id. R. R. 1, 29; Paul. ex Fest. p. 25 Müll.:

    aut arvus est ager aut consitus aut pascuus aut florens,

    Isid. Orig. 15, 13:

    Non arvus hic, sed pascuus est ager,

    Plaut. Truc. 1, 2, 47:

    agri arvi et arbusti et pascui lati atque uberes,

    Cic. Rep. 5, 2, 3.—Hence,
    II.
    Subst.
    A.
    arva, ae, f. (sc. terra), an arable field, cornfield; only twice, ante - class., Naev. ap. Non. p. 192, 30; Pac. ib.—
    B.
    arvum, i, n. (sc. solum), an arable field, cultivated land, a field, ploughed land, glebe (cf. Doed. Syn. III. p. 8;

    class.): nec scibat ferro molirier arva,

    Lucr. 5, 934; 1, 314:

    sol lumine conserit arva,

    id. 2, 211; cf. id. 2, 1162; Ov. M. 1, 598; 11, 33; Verg. G. 2, 263 et saep.:

    ex arvo aeque magno,

    Varr. R. R. 1, 7, 2:

    prata et arva et pecudum greges diliguntur isto modo, quod fructus ex eis capiuntur,

    Cic. N. D. 1, 44, 122:

    arva non afferent cibum,

    Vulg. Hab. 3, 17:

    Numidae pabulo pecoris magis quam arvo student,

    Sall. J. 90, 1:

    ne perconteris, fundus meus, optime Quincti, Arvo pascat erum,

    Hor. Ep. 1, 16, 2 (i. e. frugibus:

    arvum autem ab arando dictum est, Crucq.): arva per annos mutant, et superest ager,

    Tac. G. 26; Suet. Ner. 31; id. Dom. 7.—
    2.
    Meton.
    a.
    A region, country:

    Aspicis en praesens, quali jaceamus in arvo,

    Ov. P. 4, 7, 3.—
    b.
    Poet., in gen., fields, plains, regions: arva putria, Liv. And. ap. Fest. p. 181 Müll.:

    genus humanum multo fuit in arvis durius,

    Lucr. 5, 925; 2, 1154:

    nec pisces (queunt) vivere in arvis,

    id. 3, 785:

    Circaea arva,

    Ov. M. 14, 348:

    Peneïa,

    id. ib. 12, 209; so id. ib. 15, 52; 15, 276; 11, 62; 11, 196; Verg. A. 5, 703 et saep.:

    pomosa,

    Prop. 5, 7, 81:

    quā tumidus rigat arva Nilus,

    Hor. C. 3, 3, 48; id. Epod. 16, 54; so,

    arva deserti,

    Vulg. Jer. 23, 10:

    arva pacis,

    ib. ib. 25, 37.—Hence also,
    (α).
    For pascuum, pasture-ground:

    Arvaque mugitu sancite bovaria longo: Nobile erit Romae pascua vestra forum,

    i. e. the Forum Boarium at Rome, Prop. 5, 9, 19.—
    (β).
    Arva Neptunia, for the sea, Verg. A. 8, 695 (cf. id. ib. 6, 724: campi liquentes). —
    (γ).
    Land, a shore, coast:

    jamque arva tenebant (angues),

    Verg. A. 2, 209.

    Lewis & Short latin dictionary > arva

  • 82 arvus

    arvus, a, um, adj. [for aruus from aro].
    I.
    That has been ploughed, but not yet sown, ploughed, arable:

    ager, arvus et arationes ab arando,

    Varr. L. L. 5, § 39 Müll.:

    arvum, quod aratum nec dum satum est,

    id. R. R. 1, 29; Paul. ex Fest. p. 25 Müll.:

    aut arvus est ager aut consitus aut pascuus aut florens,

    Isid. Orig. 15, 13:

    Non arvus hic, sed pascuus est ager,

    Plaut. Truc. 1, 2, 47:

    agri arvi et arbusti et pascui lati atque uberes,

    Cic. Rep. 5, 2, 3.—Hence,
    II.
    Subst.
    A.
    arva, ae, f. (sc. terra), an arable field, cornfield; only twice, ante - class., Naev. ap. Non. p. 192, 30; Pac. ib.—
    B.
    arvum, i, n. (sc. solum), an arable field, cultivated land, a field, ploughed land, glebe (cf. Doed. Syn. III. p. 8;

    class.): nec scibat ferro molirier arva,

    Lucr. 5, 934; 1, 314:

    sol lumine conserit arva,

    id. 2, 211; cf. id. 2, 1162; Ov. M. 1, 598; 11, 33; Verg. G. 2, 263 et saep.:

    ex arvo aeque magno,

    Varr. R. R. 1, 7, 2:

    prata et arva et pecudum greges diliguntur isto modo, quod fructus ex eis capiuntur,

    Cic. N. D. 1, 44, 122:

    arva non afferent cibum,

    Vulg. Hab. 3, 17:

    Numidae pabulo pecoris magis quam arvo student,

    Sall. J. 90, 1:

    ne perconteris, fundus meus, optime Quincti, Arvo pascat erum,

    Hor. Ep. 1, 16, 2 (i. e. frugibus:

    arvum autem ab arando dictum est, Crucq.): arva per annos mutant, et superest ager,

    Tac. G. 26; Suet. Ner. 31; id. Dom. 7.—
    2.
    Meton.
    a.
    A region, country:

    Aspicis en praesens, quali jaceamus in arvo,

    Ov. P. 4, 7, 3.—
    b.
    Poet., in gen., fields, plains, regions: arva putria, Liv. And. ap. Fest. p. 181 Müll.:

    genus humanum multo fuit in arvis durius,

    Lucr. 5, 925; 2, 1154:

    nec pisces (queunt) vivere in arvis,

    id. 3, 785:

    Circaea arva,

    Ov. M. 14, 348:

    Peneïa,

    id. ib. 12, 209; so id. ib. 15, 52; 15, 276; 11, 62; 11, 196; Verg. A. 5, 703 et saep.:

    pomosa,

    Prop. 5, 7, 81:

    quā tumidus rigat arva Nilus,

    Hor. C. 3, 3, 48; id. Epod. 16, 54; so,

    arva deserti,

    Vulg. Jer. 23, 10:

    arva pacis,

    ib. ib. 25, 37.—Hence also,
    (α).
    For pascuum, pasture-ground:

    Arvaque mugitu sancite bovaria longo: Nobile erit Romae pascua vestra forum,

    i. e. the Forum Boarium at Rome, Prop. 5, 9, 19.—
    (β).
    Arva Neptunia, for the sea, Verg. A. 8, 695 (cf. id. ib. 6, 724: campi liquentes). —
    (γ).
    Land, a shore, coast:

    jamque arva tenebant (angues),

    Verg. A. 2, 209.

    Lewis & Short latin dictionary > arvus

  • 83 caterva

    căterva, ae, f., a crowd, troop, a band of men; in the sing. and plur. (class. in prose and poet.; syn.: turba, manus, agmen).
    I.
    In gen.:

    comitum,

    Lucr. 2, 628; cf. id. 2, 611; Verg. A. 1, 497; 11, 533; Ov. M. 12, 216:

    Postumius obviam cum bene magnā catervā suā venit,

    Cic. Mur. 33, 69; so id. de Or. 1, 40, 184; cf. Sall. C. 14, 1:

    catervae testium,

    Cic. Verr. 2, 5, 43, § 113:

    contra dicentium,

    id. Tusc. 1, 31, 77:

    pugilum,

    Suet. Calig. 18:

    infernae,

    Tib. 1, 2, 47 al. — Poet., of animals:

    pecudum,

    Lucr. 6, 1092:

    avium,

    flocks, Verg. A. 11, 456:

    canum,

    App. M. 4, p. 151, 26:

    anguinea,

    Tib. 3, 4, 87.—
    B.
    Trop.: verborum. a farrago of words, Gell. 15, 2, 3.—
    II.
    Esp.
    A.
    In milit. lang. freq., a body of soldiers, a troop, company, band; esp. of the loose order of barbarian nations (opp. to the Roman legions); cf. Veg. Mil. 2, 2; Isid. Orig. 9, 3, 46; so Nep. Chabr. 1, 2; Tac. A. 1, 56; 2, 17; 2, 45; 12, 33; Tib. 1, 2, 67; Verg. A. 8, 593; 12, 264; Hor. C. 1, 8, 16 al.—Of foot-soldiers (opp. equites), Verg. A. 7, 804; 11, 433; Hor. Ep. 2, 1, 190.—Rare of Roman troops, Petr. poët. 124, 281;

    or of cavalry,

    Sen. Agam. 598.—
    B.
    In dramatic lang., the whole company or troop of actors (usu. called grex). Plaut. Capt. fin.; and perh. also id. Cas. fin.; cf. Cic. de. Or 3, 50, 196; id. Sest. 55. 118.

    Lewis & Short latin dictionary > caterva

  • 84 communis

    com-mūnis ( comoinis, S. C. de Bacch.), e, adj. [con and root mu-, to bind; Sanscr. mav-; cf.: immunis, munus, moenia], that is common to several or to all, common, general, universal, public (opp. proprius, that belongs to one:

    quod commune cum alio est, desinet esse proprium,

    Quint. 7, 3, 24; cf. id. 2, 4, 40; 7, 1, 28; 8, 5, 6; 10, 1, 16; 12, 10, 42; 12, 3, 7; v. also the foll.; freq. in all periods and every species of composition); constr. with cum, dat., inter se, or absol.
    I.
    Prop.:

    vetus verbum hoc quidem est: Communia esse amicorum inter se omnia,

    Ter. Ad. 5, 3, 18:

    vinea vulpibus et hominibus,

    Varr. R. R. 1, 8, 5:

    sepulcrum Asiae Europaeque Troja,

    Cat. 68, 89:

    is fit ei cum Roscio communis,

    Cic. Rosc. Com. 10, 27; cf.:

    alterum nobis cum dis, alterum cum beluis commune est,

    Sall. C. 1, 2; Nep. Timol. 1, 4.—Esp. freq. in the formula aliquid cum aliquo commune habere:

    vetustas habet aliquid commune cum multis, amor non habet,

    Cic. Fam. 11, 27, 2:

    cum rerum naturā... quid habere potest commune... gallinaceum fel,

    id. Div. 2, 12, 29:

    controversia. quae communes minime cum aliis quaestiones habet,

    Quint. 5, 10, 110:

    illum... nihil vobiscum commune habentem,

    Sen. Const. 15, 2:

    sciat, se nihil mecum habere commune,

    id. Ben. 7, 12, 2:

    omnia cum amico communia habebit, qui multa cum homine,

    id. Ep. 48, 3; 74, 17; id. Q. N. 2, 37, 2: nec habet (pecudum natura) quidquam commune cum caelo, Lact. de Ira Dei, 7, 4; 8, 3; App. de Deo Socr. 13; Varr. R. R. 3, 2, 9; Sen. Contr. 1, 1, 25, B:

    vitium commune omnium est,

    Ter. Ad. 5, 8, 30; cf. Cic. Sen. 11, 35; Lucr. 5, 260; 3, 326; 5, 555:

    communis imperii (i. e. Romani) fines,

    Cic. Balb. 5, 13; cf.

    libertas,

    id. Sest. 1, 1:

    salus,

    id. ib. 6, 15:

    utilitas,

    Nep. Alcib. 4, 6:

    mors,

    natural, Eutr. 7, 8:

    verba,

    i. e. prose, Claud. Epig. 81, 3:

    jus gentium,

    Nep. Them. 7, 4 et saep.: vitae ignarus, ignorant of life, i. e. of the customs of society, Cic. Phil. 2, 4, 7; cf.:

    sensu caret,

    of a sense of propriety, Hor. S. 1, 3, 66 Heind.; cf.:

    sit in beneficio sensus communis,

    Sen. Ben. 1, 12, 3; id. Ep. 5, 4; 105, 3; Quint. 1, 2, 20; cf.

    also: communium litterarum et politioris humanitatis expers,

    Cic. de Or. 2, 17, 72:

    communis locus, euphem.,

    the lower world, Plaut. Cas. prol. 19; and for a brothel, Sen. Contr. 1, 2, p. 83 Bip.—In plur.:

    loca,

    public places, Cic. Verr. 2, 2, 46, § 112; id. Fam. 13, 11, 1;

    but loci, in philos. lang.,

    a commonplace, common topic, id. de Or. 3, 27, 106; id. Or. 36, 126; Quint. 2, 1, 9; 2, 1, 11; 5, 1, 3; 5, 12, 15; v. locus.—
    B.
    Subst.: commūne, is, n., that which is common.
    1.
    In gen., plur.:

    ut communibus pro communibus utatur, privatis ut suis,

    Cic. Off. 1, 7, 20:

    paucis ostendi gemis et communia laudas,

    publicity, Hor. Ep. 1, 20, 4; Ov. M. 13, 271.—In sing.:

    de communi aliquid consequi,

    Dig. 17, 2, 52; so Paul. Sent. 1, 18, § 3:

    jus communi dividundo,

    Cic. Fam. 7, 12, 2; cf. Gai Inst. 4, 42; Dig. 2, 1, 11, § 2 al.—
    2.
    Esp. = to koinon, a community, state: commune Latium, Cinc. ap. Fest. p. 241, 18 Müll.:

    Commune Milyadum,

    Cic. Verr. 2, 1, 38, § 95:

    Siciliae,

    id. ib. 2, 2, 46, § 114; 2, 2, 59, § 145;

    2, 2, 63, § 154: gentis Pelasgae,

    Ov. M. 12, 7; cf.:

    communis Graecia,

    id. ib. 13, 199; and: res communis = respublica, Sisenn. ap. Non. p. 522, 17.—
    b.
    In commune.
    (α).
    For common use, for all, for a common object, end, advantage, etc.:

    metuere,

    Plaut. As. 2, 2, 20:

    consulere,

    Ter. And. 3, 3, 16; Tac. A. 12, 5:

    conferre,

    Cic. Quint. 3, 12; id. Inv. 2, 3, 8:

    vocare honores,

    i. e. to bestow equally upon patricians and plebeians, Liv. 6, 40, 18:

    profutura,

    Quint. 6, 1, 7:

    laborare (apes),

    id. 5, 11, 24.—Rarely in communi:

    ponere libertatem,

    Tac. A. 13, 27.—
    (β).
    In general, generally (in post-Aug. prose):

    de jure omni disputandum,

    Quint. 7, 1, 49; Plin. 17, 1, 1, § 9; Tac. G. 27; 38; 40 al.—
    (γ).
    Halves! Sen. Ep. 119, 1; Phaedr. 5, 7, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    That represents the common sentiment, democratic:

    qui in bello... suo et certorum hominum consilio uteretur, eum magis communem censemus in victoriā futurum fuisse, etc.,

    Cic. Fam. 4, 9, 2.—
    B.
    Of manners, accessible, familiar, courteous, condescending, affable (kindr. in sense with comis; hence in MSS. very freq. interchanged with it;

    v. comis): simplicem et communem et consentientem eligi (amicum) par est,

    Cic. Lael. 18, 65; so id. Fam. 4, 9, 2:

    communis infimis, par principibus,

    Nep. Att. 3, 1; so Eutr. 8, 5; cf. communitas.— Comp., Suet. Claud. 21 dub. (al. comior).— Sup., Suet. Vesp. 22 dub. (al. comissimus).—
    C.
    T. t.
    1.
    In rhet.:

    commune exordium, quod nihilo minus in hanc quam in contrariam partem causae potest convenire,

    equally appropriate to either side of a cause, Cic. Inv. 1, 18, 26; cf. Quint. 4, 1, 71; Auct. Her. 1, 7, 11; Cic. de Or. 2, 78, 319.—
    2.
    In gram.: verbum, a common verb, i. e. one that has both an active and passive signification, Gell. 15, 13, 1; Prisc. p. 787 P.: syllaba = anceps, i. e. either long or short, Don. p. 1389 P.; Charis. p. 3 ib.; Diom. p. 423 ib.:

    genus,

    of both masculine and feminine gender, Charis. p. 126 ib. et saep.— Hence, Advv.
    1.
    Class. form commū-nĭter, together, in common, jointly, generally (very freq.), Varr. R. R. 2, 10; Cic. Off. 3, 20, 80; id. Rosc. Am. 37, 108; id. N. D. 2, 48, 123; Nep. Pelop. 2, 2; Hor. Ep. 1, 2, 13; Ov. M. 6, 262.—Opp. proprie, Quint. 9, 1, 23;

    opp. separatim,

    Cic. Fam. 13, 12, 1; cf. id. Arch. 12, 32.—
    * Comp., Diom. p. 480 P.—
    2.
    commūnĭtus: deos colere, Varr. ap. Non. p. 510, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > communis

  • 85 comoinis

    com-mūnis ( comoinis, S. C. de Bacch.), e, adj. [con and root mu-, to bind; Sanscr. mav-; cf.: immunis, munus, moenia], that is common to several or to all, common, general, universal, public (opp. proprius, that belongs to one:

    quod commune cum alio est, desinet esse proprium,

    Quint. 7, 3, 24; cf. id. 2, 4, 40; 7, 1, 28; 8, 5, 6; 10, 1, 16; 12, 10, 42; 12, 3, 7; v. also the foll.; freq. in all periods and every species of composition); constr. with cum, dat., inter se, or absol.
    I.
    Prop.:

    vetus verbum hoc quidem est: Communia esse amicorum inter se omnia,

    Ter. Ad. 5, 3, 18:

    vinea vulpibus et hominibus,

    Varr. R. R. 1, 8, 5:

    sepulcrum Asiae Europaeque Troja,

    Cat. 68, 89:

    is fit ei cum Roscio communis,

    Cic. Rosc. Com. 10, 27; cf.:

    alterum nobis cum dis, alterum cum beluis commune est,

    Sall. C. 1, 2; Nep. Timol. 1, 4.—Esp. freq. in the formula aliquid cum aliquo commune habere:

    vetustas habet aliquid commune cum multis, amor non habet,

    Cic. Fam. 11, 27, 2:

    cum rerum naturā... quid habere potest commune... gallinaceum fel,

    id. Div. 2, 12, 29:

    controversia. quae communes minime cum aliis quaestiones habet,

    Quint. 5, 10, 110:

    illum... nihil vobiscum commune habentem,

    Sen. Const. 15, 2:

    sciat, se nihil mecum habere commune,

    id. Ben. 7, 12, 2:

    omnia cum amico communia habebit, qui multa cum homine,

    id. Ep. 48, 3; 74, 17; id. Q. N. 2, 37, 2: nec habet (pecudum natura) quidquam commune cum caelo, Lact. de Ira Dei, 7, 4; 8, 3; App. de Deo Socr. 13; Varr. R. R. 3, 2, 9; Sen. Contr. 1, 1, 25, B:

    vitium commune omnium est,

    Ter. Ad. 5, 8, 30; cf. Cic. Sen. 11, 35; Lucr. 5, 260; 3, 326; 5, 555:

    communis imperii (i. e. Romani) fines,

    Cic. Balb. 5, 13; cf.

    libertas,

    id. Sest. 1, 1:

    salus,

    id. ib. 6, 15:

    utilitas,

    Nep. Alcib. 4, 6:

    mors,

    natural, Eutr. 7, 8:

    verba,

    i. e. prose, Claud. Epig. 81, 3:

    jus gentium,

    Nep. Them. 7, 4 et saep.: vitae ignarus, ignorant of life, i. e. of the customs of society, Cic. Phil. 2, 4, 7; cf.:

    sensu caret,

    of a sense of propriety, Hor. S. 1, 3, 66 Heind.; cf.:

    sit in beneficio sensus communis,

    Sen. Ben. 1, 12, 3; id. Ep. 5, 4; 105, 3; Quint. 1, 2, 20; cf.

    also: communium litterarum et politioris humanitatis expers,

    Cic. de Or. 2, 17, 72:

    communis locus, euphem.,

    the lower world, Plaut. Cas. prol. 19; and for a brothel, Sen. Contr. 1, 2, p. 83 Bip.—In plur.:

    loca,

    public places, Cic. Verr. 2, 2, 46, § 112; id. Fam. 13, 11, 1;

    but loci, in philos. lang.,

    a commonplace, common topic, id. de Or. 3, 27, 106; id. Or. 36, 126; Quint. 2, 1, 9; 2, 1, 11; 5, 1, 3; 5, 12, 15; v. locus.—
    B.
    Subst.: commūne, is, n., that which is common.
    1.
    In gen., plur.:

    ut communibus pro communibus utatur, privatis ut suis,

    Cic. Off. 1, 7, 20:

    paucis ostendi gemis et communia laudas,

    publicity, Hor. Ep. 1, 20, 4; Ov. M. 13, 271.—In sing.:

    de communi aliquid consequi,

    Dig. 17, 2, 52; so Paul. Sent. 1, 18, § 3:

    jus communi dividundo,

    Cic. Fam. 7, 12, 2; cf. Gai Inst. 4, 42; Dig. 2, 1, 11, § 2 al.—
    2.
    Esp. = to koinon, a community, state: commune Latium, Cinc. ap. Fest. p. 241, 18 Müll.:

    Commune Milyadum,

    Cic. Verr. 2, 1, 38, § 95:

    Siciliae,

    id. ib. 2, 2, 46, § 114; 2, 2, 59, § 145;

    2, 2, 63, § 154: gentis Pelasgae,

    Ov. M. 12, 7; cf.:

    communis Graecia,

    id. ib. 13, 199; and: res communis = respublica, Sisenn. ap. Non. p. 522, 17.—
    b.
    In commune.
    (α).
    For common use, for all, for a common object, end, advantage, etc.:

    metuere,

    Plaut. As. 2, 2, 20:

    consulere,

    Ter. And. 3, 3, 16; Tac. A. 12, 5:

    conferre,

    Cic. Quint. 3, 12; id. Inv. 2, 3, 8:

    vocare honores,

    i. e. to bestow equally upon patricians and plebeians, Liv. 6, 40, 18:

    profutura,

    Quint. 6, 1, 7:

    laborare (apes),

    id. 5, 11, 24.—Rarely in communi:

    ponere libertatem,

    Tac. A. 13, 27.—
    (β).
    In general, generally (in post-Aug. prose):

    de jure omni disputandum,

    Quint. 7, 1, 49; Plin. 17, 1, 1, § 9; Tac. G. 27; 38; 40 al.—
    (γ).
    Halves! Sen. Ep. 119, 1; Phaedr. 5, 7, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    That represents the common sentiment, democratic:

    qui in bello... suo et certorum hominum consilio uteretur, eum magis communem censemus in victoriā futurum fuisse, etc.,

    Cic. Fam. 4, 9, 2.—
    B.
    Of manners, accessible, familiar, courteous, condescending, affable (kindr. in sense with comis; hence in MSS. very freq. interchanged with it;

    v. comis): simplicem et communem et consentientem eligi (amicum) par est,

    Cic. Lael. 18, 65; so id. Fam. 4, 9, 2:

    communis infimis, par principibus,

    Nep. Att. 3, 1; so Eutr. 8, 5; cf. communitas.— Comp., Suet. Claud. 21 dub. (al. comior).— Sup., Suet. Vesp. 22 dub. (al. comissimus).—
    C.
    T. t.
    1.
    In rhet.:

    commune exordium, quod nihilo minus in hanc quam in contrariam partem causae potest convenire,

    equally appropriate to either side of a cause, Cic. Inv. 1, 18, 26; cf. Quint. 4, 1, 71; Auct. Her. 1, 7, 11; Cic. de Or. 2, 78, 319.—
    2.
    In gram.: verbum, a common verb, i. e. one that has both an active and passive signification, Gell. 15, 13, 1; Prisc. p. 787 P.: syllaba = anceps, i. e. either long or short, Don. p. 1389 P.; Charis. p. 3 ib.; Diom. p. 423 ib.:

    genus,

    of both masculine and feminine gender, Charis. p. 126 ib. et saep.— Hence, Advv.
    1.
    Class. form commū-nĭter, together, in common, jointly, generally (very freq.), Varr. R. R. 2, 10; Cic. Off. 3, 20, 80; id. Rosc. Am. 37, 108; id. N. D. 2, 48, 123; Nep. Pelop. 2, 2; Hor. Ep. 1, 2, 13; Ov. M. 6, 262.—Opp. proprie, Quint. 9, 1, 23;

    opp. separatim,

    Cic. Fam. 13, 12, 1; cf. id. Arch. 12, 32.—
    * Comp., Diom. p. 480 P.—
    2.
    commūnĭtus: deos colere, Varr. ap. Non. p. 510, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > comoinis

  • 86 defrico

    dē-frĭco, cui, cātum and ctum (the former Catull. 37, 20; Col. 11, 2, 70; Plin. 28, 12, 50, § 188; the latter in Col. 6, 13, 1; 7, 5, 8; Sen. Ep. 87, 10), 1, v. a., to rub off, rub down; to rub hard, to rub (rare; mostly technical; not in Cic. and Caes.).
    I.
    Prop.: dentem, Catull. 37, 20; Ov. A. A. 3, 216:

    radicem,

    Col. 12, 56, 1:

    dolia,

    id. 11, 2, 70:

    lichenes pumice,

    Plin. 26, 4, 10, § 21:

    papulam saliva,

    Cels. 5, 28, 18; cf.

    vulnera,

    Col. 6, 7, 4:

    corpora pecudum quotidie,

    id. 6, 30, 1:

    fauces ceteraque membra,

    Suet. Dom. 20 et saep.:

    vas aeneum defricabitur,

    shall be scoured, Vulg. Lev. 6, 28: defricari, mid., to rub one's self, as in a bath, Auct. Her. 4, 10, 14.—
    II.
    Trop.: urbem sale multo, to lash well, Hor. S. 1, 10, 4.—Hence, * dēfrĭcātē, adv. (acc. to no. II.), with biting sarcasm: facete et defricate, Naev. ap. Charis. p. 178 P.

    Lewis & Short latin dictionary > defrico

  • 87 examen

    ex-āmen, ĭnis, n. [for ex-agmen, from ex and ago; cf. contamino and contagies, flamen and flagrare].
    I.
    A multitude issuing forth or flying out, a swarm. Primarily and class. of a swarm of bees:

    res rusticae laetae sunt tum pecudum pastu, apium examinibus, florum omnium varietate,

    Cic. de Sen. 15 fin.; so,

    apium,

    id. Off. 1, 44, 157; id. Div. 1, 33 fin.; Liv. 4, 33 et saep.; cf. Varr. R. R. 3, 16, 29; Col. 9, 3 fin.; 9, 4 fin. et saep.; Plin. 11, 10, 10, § 23; Verg. G. 2, 452; 4, 21; 103 et saep.—
    B.
    Transf., a multitude, crowd, shoal, swarm (freq. only after the Aug. per.):

    locustarum,

    Liv. 42, 10:

    piscium,

    Plin. 31, 1, 1, § 2:

    pullorum (arboris),

    Lucr. 5, 1364:

    juvenum,

    Hor. C. 1, 35, 31:

    infantium,

    Plin. Pan. 26, 1; cf. Just. 25, 2 fin.:

    vernarum,

    Hor. Epod. 2, 65; cf.

    servorum,

    Cic. Harusp. Resp. 12, 25:

    Graium vatum,

    Stat. S. 5, 3, 284:

    stuprorum (i. e. feminarum stupratarum),

    Prop. 2, 32, 41 (3, 30, 41 M.) et saep.—In late Lat. even of abstract things:

    malorum,

    Arn. 2, p. 46: maerorum, id. fin.:

    aetatum,

    Amm. 21, 5:

    dilationum,

    id. 30, 4 et saep.—
    II.
    A means of examining; hence, the tongue of a balance (very rare): examen est ligula vel lignum, quod mediam hastam ad pondera adaequanda tenet, Schol. Pers. 1, 6; cf. Paul. ex Fest. p. 80, 14: Juppiter ipse duas aequato examine lances Sustinet, Verg. A. 12, 725; Cod. Theod. 12, 7, 1.—
    B.
    Trop., a weighing, consideration, examination:

    examenve improbum in illa Castiges trutina,

    Pers. 1, 6:

    legum,

    Ov. M. 9, 552; cf.

    vitae,

    Stat. S. 3, 3, 203.

    Lewis & Short latin dictionary > examen

  • 88 genialia

    gĕnĭālis, e, adj. [Genius].
    I.
    Of or belonging to generation or birth, nuptial, genial (cf.: genitalis, genetivus).
    A.
    Adj.: lectum illum genialem, quem biennio ante filiae suae nubenti straverat, the bridal-bed (placed in the atrium, and dedicated to the genii of the married couple), Cic. Clu. 5, 14; cf.:

    geniales proprie sunt lecti, qui sternuntur puellis nubentibus: dicti a generandis liberis,

    Serv. Verg. A. 6, 603: genialis lectus qui nuptiis sternitur in honorem genii, unde et appellatus, Paul. ex Fest. p. 94 Müll.:

    lectus,

    Hor. Ep. 1, 1, 87:

    torus,

    Verg. A. 6, 603; Liv. 30, 12, 21; Plin. Pan. 8, 1:

    pulvinar divae,

    Cat. 64, 47.— Hence poet. transf.:

    ducuntur raptae, genialis praeda, puellae,

    Ov. A. A. 1, 125:

    bella,

    at a wedding, Stat. Ach. 1, 113:

    sors genialis atque fecunda,

    productive, Plin. 18, 24, 54, § 197; cf.:

    in tantum abundante geniali copia pecudum,

    id. 17, 9, 6, § 53.—
    B.
    Subst.: gĕnĭālĭa, ium, n., the marriagebed, marriage:

    genialibus alienis insultare,

    Arn. 4, 144.—
    II.
    Of or belonging to enjoyment, jovial, pleasant, delightful, joyousfestive, genial: scis enim, geniales homines ab antiquis appellatos, qui ad invitandum et largius apparandum cibum promptiores essent, Santra ap. Non. 117, 18:

    festum,

    Ov. F. 3, 523:

    dies,

    Juv. 4, 66:

    hiems,

    Verg. G. 1, 302:

    uva,

    Ov. M. 4, 14:

    serta,

    id. ib. 13, 929:

    rus,

    id. H. 19, 9; cf.:

    arva Canopi,

    id. Am. 2, 13, 7:

    litus,

    Stat. S. 4, 4, 51:

    platanus,

    i. e. under which festivals were celebrated, Ov. M. 10, 95:

    Musa,

    id. Am. 3, 15, 19:

    divi,

    i. e. Ceres and Bacchus, Stat. Th. 12, 618; cf. Paul. ex Fest. p. 95 Müll.:

    vultus,

    friendly, App. M. 11, p. 263.—Hence, adv.: gĕnĭālĭter (acc. to II.), jovially, merrily, genially:

    festum genialiter egit,

    Ov. M. 11, 95; App. M. 10, p. 246; Inscr. Grut. 823, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > genialia

  • 89 genialis

    gĕnĭālis, e, adj. [Genius].
    I.
    Of or belonging to generation or birth, nuptial, genial (cf.: genitalis, genetivus).
    A.
    Adj.: lectum illum genialem, quem biennio ante filiae suae nubenti straverat, the bridal-bed (placed in the atrium, and dedicated to the genii of the married couple), Cic. Clu. 5, 14; cf.:

    geniales proprie sunt lecti, qui sternuntur puellis nubentibus: dicti a generandis liberis,

    Serv. Verg. A. 6, 603: genialis lectus qui nuptiis sternitur in honorem genii, unde et appellatus, Paul. ex Fest. p. 94 Müll.:

    lectus,

    Hor. Ep. 1, 1, 87:

    torus,

    Verg. A. 6, 603; Liv. 30, 12, 21; Plin. Pan. 8, 1:

    pulvinar divae,

    Cat. 64, 47.— Hence poet. transf.:

    ducuntur raptae, genialis praeda, puellae,

    Ov. A. A. 1, 125:

    bella,

    at a wedding, Stat. Ach. 1, 113:

    sors genialis atque fecunda,

    productive, Plin. 18, 24, 54, § 197; cf.:

    in tantum abundante geniali copia pecudum,

    id. 17, 9, 6, § 53.—
    B.
    Subst.: gĕnĭālĭa, ium, n., the marriagebed, marriage:

    genialibus alienis insultare,

    Arn. 4, 144.—
    II.
    Of or belonging to enjoyment, jovial, pleasant, delightful, joyousfestive, genial: scis enim, geniales homines ab antiquis appellatos, qui ad invitandum et largius apparandum cibum promptiores essent, Santra ap. Non. 117, 18:

    festum,

    Ov. F. 3, 523:

    dies,

    Juv. 4, 66:

    hiems,

    Verg. G. 1, 302:

    uva,

    Ov. M. 4, 14:

    serta,

    id. ib. 13, 929:

    rus,

    id. H. 19, 9; cf.:

    arva Canopi,

    id. Am. 2, 13, 7:

    litus,

    Stat. S. 4, 4, 51:

    platanus,

    i. e. under which festivals were celebrated, Ov. M. 10, 95:

    Musa,

    id. Am. 3, 15, 19:

    divi,

    i. e. Ceres and Bacchus, Stat. Th. 12, 618; cf. Paul. ex Fest. p. 95 Müll.:

    vultus,

    friendly, App. M. 11, p. 263.—Hence, adv.: gĕnĭālĭter (acc. to II.), jovially, merrily, genially:

    festum genialiter egit,

    Ov. M. 11, 95; App. M. 10, p. 246; Inscr. Grut. 823, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > genialis

  • 90 igitur

    ĭgĭtur, conj. [pronom. stem i- of is; suffix -ha (-dha); Gr. -tha; Sanscr. -iha, here; -tur, = -tus (Sanscr. -tas), as in penitus, antiquitus, etc., from thence], introduces an inference or deduction, then, therefore, thereupon, accordingly, in these circumstances (in class. prose usu. placed after the first word of the clause; cf. below, III.; syn.: itaque, ergo; cf.: eo, ideo, idcirco, propterea; quamobrem, quare, etc.).
    I.
    In gen. (rare):

    SI. IN. IVS. VOCAT. NI. IT. ANTESTATOR. IGITVR EM. CAPITO, Fragm. XII. Tab.: mox magis, cum otium mihi et tibi erit, igitur tecum loquar,

    Plaut. Cas. 2, 2, 39:

    quando habebo, igitur rationem mearum fabricarum dabo,

    id. Mil. 3, 1, 177; id. Bacch. 3, 4, 17:

    cetera consimili mentis ratione peragrans, Invenies igitur multarum semina rerum Corpore celare, etc.,

    Lucr. 2, 677.—
    II.
    In partic.
    A.
    Pleon., with tum, deinde, or demum, then at length, then certainly, then first:

    ubi emeritum'st stipendium, igitur tum Specimen cernitur, quo eveniat aedificatio,

    Plaut. Most. 1, 2, 51:

    tum igitur tibi aquae erit cupido,

    id. Trin. 3, 2, 50:

    igitur tum accedam hunc, quando quid agam invenero,

    id. Most. 3, 1, 159:

    post id igitur deinde faciam palam,

    id. Stich. 1, 2, 29:

    miserumst opus, igitur demum fodere puteum, ubi sitis fauces tenet,

    id. Most. 2, 1, 32:

    igitur demum omnes scient quae facta,

    id. Am. 1, 2, 11; 1, 1, 145:

    post igitur demum faciam ut res flat palam,

    id. ib. 3, 1, 16:

    demum igitur, quom seis jam senex, tum in otium te conloces, etc.,

    id. Merc. 3, 2, 9.—
    B.
    In drawing a logical conclusion (but not with et, atque, que; v. Krebs, Antibarb. p. 540), therefore, accordingly, consequently: St. Ligna hic apud nos nulla sunt. Co. Sunt asseres. St. Sunt pol. Co. Sunt igitur ligna, Plaut. Aul. 2, 6, 8:

    si enim est aliquid in rerum natura, quod hominis mens, quod ratio, quod vis, quod potestas humana efficere non possit, est certe id, quod illud efficit, homine melius. Atqui res caelestes omnesque eae, quarum est ordo sempiternus, ab homine confici non possunt. Est igitur id, quo illa conficiuntur, homine melius,

    Cic. N. D. 2, 6, 16: quid ergo haec ab illa conclusione differt, Si mentiris, mentiris;

    mentiris autem, mentiris igitur?

    id. Ac. 2, 30, 96; id. Tusc. 4, 17, 40: quodsi melius geruntur, quae consilio, quam quae sine consilio administrantur;

    nihil autem omnium rerum melius quam omnis mundus administratur: consilio igitur mundus administratur, Quint 5, 14, 9: quod cum ita sit, certe nec secerni nec dividi nec discerpi nec distrahi potest, ne interire quidem igitur,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71; cf. id. ib. 1, 34, 82; 1, 36, 88: sequitur, ut nihil paeniteat, nihil desit, nihil obstet: ergo omnia profluenter, absolute, prospere;

    igitur beate,

    id. ib. 5, 18, 53; so,

    corresp. with ergo,

    id. Lael. 14 fin., and 15 init.:

    atqui falsum quod est, id percipi non potest, ut vobismet ipsis placet. Si igitur memoria perceptarum comprehensarumque rerum est: omnia, etc.,

    id. Fin. 2, 33, 106.—
    C.
    In consecutive interrogations, then:

    dolor igitur, id est summum malum, metuetur semper, etiam si non aderit: jam enim adesse poterit. Qui potest igitur habitare in beata vita summi mali metus?

    Cic. Fin. 2, 28, 92; cf.:

    utrum igitur hactenus satis est?

    id. Top. 4, 25:

    in quo igitur loco est? credo equidem in capite,

    id. Tusc. 1, 29, 70:

    ubi igitur locus fuit errori deorum?

    id. N. D. 3, 31, 76:

    possumusne igitur in Antonii latrocinio aeque esse tuti?

    id. Phil. 12, 12, 27; cf.:

    totiesne igitur sententiam mutas?

    id. Att. 8, 14, 2:

    cur has igitur sibi tam graves leges imposuerit, cum? etc.,

    id. Ac. 2, 8, 23.—In ironical or sarcastic interrog. clauses:

    igitur hocine est amare? arare mavelim quam sic amare,

    Plaut. Merc. 2, 3, 20:

    dicet aliquis: Haec igitur est tua disciplina? sic tu instituis adulescentes?

    Cic. Cael. 17, 39; id. Fam. 9, 10, 2:

    id indigne ferens ille: Hunc igitur, regem agnoscimus, inquit?

    Curt. 6, 11, 23:

    quin igitur ulciscimur Graeciam et urbi faces subdimus?

    id. 5, 7, 4; cf. id. 10, 6, 23.—
    D.
    In resuming an interrupted thought:

    cum Q. Metellus L. F. causam de pecuniis repetundis diceret, ille, ille vir, cui patriae salus dulcior quam conspectus fuit, qui de civitate decedere quam de sententia maluit: hoc igitur causam dicente, cum, etc.,

    Cic. Balb. 5, 11; id. Off. 1, 2, 6; id. Tusc. 1, 13, 30; id. Brut. 48, 177 al.—Esp. after a parenthesis: recta effectio (katorthôsin enim ita appello, quoniam rectum factum katorthôma) recta igitur effectio crescendi accessionem nullam habet, Cic. Fin. 3, 14, 45; 2, 22, 74:

    scripsi etiam (nam etiam ab orationibus dijungo me fere, etc.) scripsi igitur Aristotelio more, etc.,

    id. Fam. 1, 9, 23:

    tu enim sapienter (nunc demum enim rescribo iis litteris, quas mihi misisti convento Antonio Tiburi) sapienter igitur, quod manus dedisti, etc.,

    id. Att. 16, 3, 1:

    rerum autem cognitiones (quas vel comprehensiones vel perceptiones appellemus licet) has igitur ipsas propter se asciscendas arbitramur,

    id. Fin. 3, 5, 18; 2, 33, 107; 4, 14, 38; Sall. C. 54 init.; Curt. 3, 2, 2; Nep. Thras. 4, 3.—
    E.
    In emphatically repeating a word or thought:

    quae mihi omnia grata sunt, de L. Mescinio gratissimum... id igitur—puto enim etiam atque etiam mihi dicendum esse—velim existimes mihi te fecisse gratissimum,

    Cic. Fam. 13, 28 a, 1:

    ea vis, ea igitur ipsa, quae, etc.,

    id. Mil. 31, 84.—
    F.
    In returning to or summing up a preceding train of thought, I say then, so then, as I was saying, in short: ut cum videmus speciem primum candoremque caeli;

    deinde conversionis celeritatem tantam, quantam, etc.... tum vicissitudines dierum ac noctium... tum globum terrae eminentem e mari... tum multitudinem pecudum... hominemque ipsum... atque hominis utilitati agros omnes ac maria parentia: haec igitur et alia innumerabilia cum cernimus, etc.,

    Cic. Tusc. 1, 28, 70; id. Cat. 4, 11, 23; id. Fam. 13, 1, 3; id. de Or. 2, 25, 105 al.—
    G.
    To introduce a special amplification of a thought previously introduced in general terms, then:

    de hominibus dici non necesse est. Tribus igitur modis video, etc.,

    Cic. Fin. 1, 20, 66; id. Brut. 32, 122:

    quoniam pluribus modis accipi solet, non equidem in omnes eam particulas secabo, sed maxime necessarias attingam. Est igitur unum genus, etc.,

    Quint. 8, 3, 63:

    ut igitur ante meridiem discesserunt, etc.,

    Cic. de Or. 3, 5, 17:

    sit igitur (ut supra significavi) divisio rerum plurium in singulas, partitio singularum in partes discretus ordo,

    Quint. 7, 1. 1:

    prima est igitur amplificandi vel minuendi species,

    id. 8, 4, 1 (v. also III. A. below).—
    III.
    Position.
    A.
    Sometimes igitur begins a sentence (in Cic. only in sense last described, II. E. above; freq. in Sall., Tac., Curt., and Liv.;

    v. Zumpt, Gram. § 357): nunc juris principia videamus. Igitur doctissimis viris proficisci placuit a lege, etc.,

    Cic. Leg. 1, 6, 18:

    igitur his genus, aetas, eloquentia prope aequalia fuere,

    Sall. C. 54, 1; 46, 3; Quint. 1, 1, 1: de quo, quia nunc primum oblatus est, pauca repetam:

    nam et ipse pars Romanarum cladium erit. Igitur matre libertina ortus, etc.,

    Tac. A. 15, 72; 1, 31.—
    B.
    Igitur is sometimes placed after several words:

    referamus nos igitur ad eum quem volumus incohandum,

    Cic. Or. 9, 33:

    eamne rationem igitur sequare?

    id. Fin. 2, 23, 76:

    quid dicis igitur?

    id. Tusc. 1, 6, 12; cf.:

    quid me igitur mones?

    id. Div. 2, 64, 132:

    paria sunt igitur,

    id. Fin. 4, 27, 75; cf.:

    videndum est igitur,

    id. Off. 1, 14, 43:

    hujus quoque igitur criminis, te accusante, mentio nulla fiet,

    id. Div. in Caecil. 10, 32:

    huic homini parcetis igitur?

    id. Verr. 2, 1, 32, § 81:

    in hominem dicendum est igitur,

    id. Fl. 10, 23:

    hi autem non sunt: ne Nymphae quidem deae igitur?

    id. N. D. 3, 17, 43; cf.:

    ne in animo quidem igitur sensus remanet,

    id. Tusc. 1, 34, 82:

    ille mihi videtur igitur vere augurari,

    id. Div. 1, 15, 27:

    quae est melior igitur in hominum genere natura?

    id. Tusc. 1, 14, 32:

    quid tibi negoti est meae domi igitur?

    Plaut. Ep. 3, 4, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > igitur

  • 91 indiscretus

    in-discrētus, a, um, adj., unseparated, undivided, closely connected (syn. indivisus; mostly post-Aug.).
    I.
    Lit.:

    agricultura,

    Varr. R. R. 3, 1, 7:

    quibusdam indiscretum caput, ut cancris,

    Plin. 11, 37, 46, § 129; 16, 29, 43, § 84:

    suum cuique sanguinem indiscretum, sed maxime principibus,

    i. e. to every one those of his own blood are most inseparably united, closely connected, Tac. H. 4, 52; cf.:

    juncta ista atque indiscreta sunt,

    Quint. 1, 2, 3; and:

    ita inter se conexa et indiscreta,

    id. 10, 1, 2. —
    II.
    Trop.
    A.
    Undistinguished, without distinction:

    quidam indiscretis his nominibus utuntur,

    Cels. 4, 3:

    multos occidere indiscretos,

    Sen. Clem. 1, 26.—
    B.
    Undistinguishable:

    imagines similitudinis indiscretae,

    Plin. 35, 10, 36, § 88:

    indiscreta veri (canis) similitudo,

    id. 34, 7, 17, § 38:

    proles suis,

    Verg. A. 10, 392:

    vita feris,

    Claud. Rapt. Pros. 3, 44:

    concolor exustis atque indiscretus harenis Ammodytes,

    Luc. 9, 715:

    sicut in gregibus pecudum, confusa et indiscreta omnia,

    Lact. Epit. 38, 3: dignitas, alike, equal, Cod. Th. 6, 7, 1.—
    C.
    Act., not distinguishing, random, indiscreet:

    familiaritas,

    Sid. Ep. 7, 9. — Advv.: indiscrētē and indiscrē-tim, without distinction, alike, indiscriminately.
    1.
    Form indiscrete (post-Aug.):

    ut avium et animalium vocis edatur imitatio,

    Plin. 11, 37, 65, § 174: repleta subsellia Circi, [p. 936] Spart. Nigr. 3.—
    * 2.
    Form indiscretim: ad saeculares indices debere deduci, Cod. Th. 16, 2, 47; Sol. 30.

    Lewis & Short latin dictionary > indiscretus

  • 92 indoles

    ind-ŏles, is, f. [indu = in-olesco; indoles, incrementum, industria, Paul. ex Fest. p. 106 Müll.], an inborn or native quality, natural quality, nature (class.; cf. ingenium).
    I.
    In gen.:

    quae indoles in savio est!

    Plaut. Rud. 2, 4, 10:

    frugum pecudum, Liv 38, 17, 10: arborum,

    Gell. 12, 1, 16.—
    II.
    In partic., native quality, natural abilities of men, talents, genius, disposition:

    adulescentes bonā indole praediti,

    Cic. de Sen. 8, 26:

    virtutis,

    id. Off. 3, 4, 16; cf.:

    virtutum atque vitiorum,

    Liv. 21, 4 fin.:

    major ad virtutem,

    Cic. Or. 13, 41:

    segnis,

    Tac. A. 12, 26:

    praeclara,

    id. H. 1, 15:

    adulescens laetae indolis,

    Gell. 19, 9, 1:

    gener ob altam indolem adscitus,

    Liv. 21, 2, 4.—In plur.:

    bonae animi indoles,

    Gell. 19, 12, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > indoles

  • 93 mansuesco

    mansŭesco, sŭēvi, sŭētum, 3, v. inch. a. and n. [manus-suesco; lit., to accustom to the hand; hence],
    I.
    Act., to tame, to make tame (in the verb. finit. ante- and post-class.; but cf. infra, mansuetus).
    A.
    Lit.:

    silvestria animalia,

    Varr. R. R. 2, 1, 4:

    tigres, Coripp. Johann. 6, 253: fructus feros,

    Lucr. 5, 1368; v. Lachm. ad h. l.—
    * B.
    Trop., to render mild, gentle, or peaceable: gentes, Coripp. Johann. 6, 484.—
    II.
    Neutr. ( = mansuetum fieri), to become or grow tame (in the verb. finit. only poet. and in post-Aug. prose).
    A.
    Lit.:

    buculi triduo fere mansuescunt,

    Col. 6, 2, 4:

    ferae,

    Luc. 4, 237.—
    B.
    Trop., to grow tame, gentle, mild, soft:

    nesciaque humanis precibus mansuescere corda,

    Verg. G. 4, 470:

    umor,

    Lucr. 2, 475:

    tellus,

    Verg. G. 2, 239:

    radii,

    Petr. 122:

    fera mansuescere jussa,

    Juv. 11, 104.—Hence, mansŭētus (MASVETA, Inscr. Grut. 688, 2), a, um, P. a., tamed, tame.
    A.
    Lit.:

    juvenci diebus paucis erunt mansueti,

    Varr. R. R. 1, 20, 2:

    sus,

    Liv. 35, 49:

    cum (apes) sint neque mansueti generis, neque feri,

    Plin. 11, 5, 4, § 12:

    stabula, i. e. mansuetarum pecudum,

    Grat. Cyn. 164.—
    B.
    Trop., mild, soft, gentle, quiet, etc. (syn. mitis;

    opp. ferus): illud quaero, cur tam subito mansuetus in senatu fuerit, cum in edictis tam fuisset ferus,

    Cic. Phil. 3, 9, 23:

    amor,

    Prop. 1, 9, 12:

    manus,

    id. 3, 14, 10:

    malum,

    Liv. 3, 16:

    litora,

    tranquil, not stormy, Prop. 1, 17, 28.— Comp.: ut mitior mansuetiorque fiat, Asellio ap. Prisc. p. 668 P.:

    nam me jam ab orationibus dijungo fere, referoque ad mansuetiores Musas,

    Cic. Fam. 1, 9, 23:

    ira,

    Ov. Tr. 3, 6, 23.— Sup.:

    ut mansuetissimus viderer,

    Cic. de Or. 2, 49, 201:

    ingenium,

    Val. Max. 2, 7, 11.—Hence, adv.: mansŭētē (acc. to B.), gently, mildly, calmly, quietly, etc.:

    clementer, mansuete factum,

    Cic. Marcell. 3, 9:

    adeo tum imperio meliori animus mansuete obediens erat,

    Liv. 3, 29, 3:

    ferre fortunam,

    Auct. Her. 4, 52, 65.— Comp.:

    mansuetius versari,

    App. M. 9, p. 236, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > mansuesco

  • 94 modo

    mŏdŏ (scanned mŏdō, Plaut. Ps. 2, 3, 23; Lucr. 2, 11, 35; Cic. poët. N. D. 2, 42, 107; v. Corss. Ausspr. 2, p. 480; Lachm. ad Lucr. 2, p. 140), adv. [orig. abl. of modus, q. v.].
    I.
    Qs., by measure, expressing, like tantum, a restriction of the idea, only, merely, but.
    A.
    In gen.
    1.
    Affirmatively: ter sub armis malim vitam cernere, Quam semel modo parere, even once, Enn. ap. Varr. L. L. 6, § 81 Müll. (Trag. v. 298 Vahl.):

    semel modo,

    only once, Plaut. Poen. 1, 3, 30:

    uni modo gessi morem,

    id. Most. 1, 3, 43:

    hoc autem si ita sit, ut unum modo sensibus falsum videatur, etc.,

    Cic. Ac. 2, 32, 101; cf.:

    quorum genera plura sunt: hi unum modo quale sit suspicantur,

    id. Or. 9, 28:

    nec audiendi quidam, qui tres modo primas esse partes volunt,

    Quint. 3, 3, 4:

    paulum modo,

    Cic. Fam. 1, 5, b, 2; Varr. ap. Gell. 13, 15:

    perpauxillum modo,

    Plaut. Capt. 1, 2, 74; cf.:

    manus erat nulla, quae parvam modo causam timoris afferret,

    Caes. B. G. 6, 35, 3:

    quae pacisci modo scis, sed quod pacta es, non scis solvere,

    Plaut. Ps. 1, 2, 88:

    ad ornandam modo, non augendam orationem assumuntur,

    Quint. 8, 6, 39; cf. Cic. Inv. 2, 23, 69:

    solere modo non etiam oportere,

    id. Off. 3, 4, 18:

    doctrina ac litterae secundis rebus delectationem modo habere videbantur, nunc vero etiam salutem,

    id. Fam. 6, 12, 5:

    circi modo spectaculum fuerat,

    Liv. 7, 2: modo facito ut illam serves, only see that, etc., Ter. Ad. 5, 3, 59:

    modo fac, ne quid aliud cures, etc.,

    Cic. Fam. 16, 11, 1:

    aetatem velim servire, Libanum ut conveniam modo,

    if I can only, Plaut. As. 2, 2, 8:

    modo ut tacere possis,

    Ter. Phorm. 1, 2, 9; cf.:

    concede, ut impune emerit, modo ut bonā ratione emerit,

    if but. provided that, Cic. Verr. 2, 4, 5, § 10:

    modo ut haec nobis loca tenere liceat,

    id. Fam. 14, 14, 1.— For the expressions dummodo, solummodo, and tantummodo, v. dum, solum, and tantum.—
    2.
    Negatively: non modo... sed (verum) etiam (et, or simply sed), not only... but also:

    ut non modo secunda sperare debeas, sed etiam adversa fortissimo animo ferre,

    Cic. Fam. 6, 13, 5:

    non modo agendo, verum etiam cogitando,

    id. Cael. 19, 45:

    illum non modo favisse, sed et, etc.,

    id. Att. 11, 9, 2:

    non modo falsum id esse, sed hoc verissimum,

    id. Rep. 2, 44, 71.— As to these expressions, and also respecting the omission of a second non in the latter clause, v. under sed and non.—
    B.
    In partic., in restrictive clauses, for ullo or aliquo modo, in any way or degree, at all, only, even:

    servus est nemo, qui modo tolerabili conditione sit servitutis, qui, etc.,

    who is in any tolerable condition, Cic. Cat. 4, 8, 16; cf.:

    quamquam quis ignorat, qui modo umquam mediocriter res istas scire curavit, quin, etc.,

    id. Fl. 27, 64; and:

    quis est omnium, qui modo cum Musis habeat aliquod commercium, qui? etc.,

    id. Tusc. 5, 23, 66:

    nemo aliter philosophus sensit, in quo modo esset auctoritas,

    id. Div. 1, 39, 86; cf.: servitus, honorifica modo, Brut. ap. Cic. ad Brut. 1, 17, 4:

    tum quam plurimis modo dignis, se utilem praebent,

    be they but worthy, Cic. Off. 1, 26, 92:

    bonis viris... faciendum est, modo pro facultatibus,

    id. ib. 2, 17, 58:

    decerne, modo recte,

    id. Rosc. Am. 48, 138:

    itaque veniam, quo vocas, modo adjutore te,

    id. Att. 16, 13, a, 1:

    atque utinam posset aliquā ratione hoc crimen quamvis falsa, modo humana atque usitata defendere,

    if only, id. Verr. 2, 3, 97, § 224.—
    b.
    Si modo, if only (freq.):

    tu si modo es Romae: vix enim puto, sin es, hoc vehementer animadvertas velim,

    Cic. Att. 5, 8, 2:

    tute scis (si modo meministi) me tibi tum dixisse, etc.,

    id. ib. 12, 18, 2:

    fortasse vici, si modo permansero,

    id. ib. 12, 44, 3.— Poet. with subj.:

    si modo sola queant saxa tenere fidem,

    Prop. 1, 18, 4.—
    c.
    Poet. and in jurid. Latin, modo si, for dummodo, if only, provided that:

    persequar inferius, modo si licet ordine ferri,

    Ov. Tr. 2, 263:

    modo si ejus nomine opus fiat,

    Dig. 39, 1, 18; 26, 2, 28; 19, 2, 19, § 10.—
    d.
    As a conjunction with subj., for dummodo, if only, provided that (freq. and class.):

    quos valetudo modo bona sit, tenuitas ipsa delectat,

    Cic. Brut. 16, 64; id. Or. 9, 28:

    manent ingenia senibus, modo permaneat studium et industria,

    id. Sen. 7, 22; Quint. 10, 1, 131:

    modo Juppiter adsit, Tertia lux classem Cretaeis sistet in oris,

    Verg. A. 3, 116.—So, modo ne for dummodo ne, if only not, provided that not:

    quae de Sicinio audīsti, ea mihi probantur: modo ne illa exceptio in aliquem incurrat bene de nobis meritum,

    Cic. Att. 5, 4, 3:

    si quis est paulo ad voluptates propensior, modo ne sit ex pecudum genere, etc.,

    id. Off. 1, 30, 105; id. Ac. 2, 43, 132.—
    2.
    Modo non, like the Gr. monon ouchi, all but, almost, nearly, = propemodum (ante- and post-class.):

    modo non montes auri pollicens,

    Ter. Phorm. 1, 2, 17 Don.:

    favet Fabi gloriae, quae modo non suā contumeliā splendeat,

    Liv. 10, 24, 11:

    pictor equum venientem, modo non vivum, comprehenderat,

    Val. Max. 8, 11, ext. 7:

    modo non reclamante publico vigore,

    Amm. 14, 7, 1; 16, 12, 16; 21, 14, 1; 22, 6, 2 al.—
    3.
    In colloq. lang. with imperatives, just, now, only:

    sequere hac modo,

    Plaut. Men. 4, 1, 4:

    sedete hic modo,

    id. Rud. 3, 3, 29:

    propera modo,

    id. Men. 1, 4, 32:

    vide modo,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    ignem scrutare modo, inquam,

    Hor. S. 2, 3, 276.—Indignantly:

    quin tu i modo,

    begone now, Plaut. Trin. 2, 4, 182; so,

    i modo,

    id. Stich. 3, 2, 23:

    tace modo,

    be still now, id. As. 5, 2, 19.—With tu or vos ( poet. and post-class.):

    tu modo, dum licet, hunc fructum ne desere vitae,

    Prop. 2, 15, 49; Verg. G. 3, 73:

    tu modo posce deos veniam,

    id. A. 4, 50:

    vos modo, inquit, parcite,

    Phaedr. 2, 8, 8; Curt. 9, 6, 24; 9, 2, 25.
    II.
    With specifications of time, like Gr. arti (reaching to the full measure of the time, fully).
    A.
    In gen.
    1.
    Of the pressent time, just now, just (ante-class. and poet.):

    quid? ego modo huic frater factus, dum intro eo atque exeo?

    just now? Plaut. Ep. 5, 1, 43:

    modo dolores, meatu, occipiunt,

    Ter. Ad. 3, 1, 2 (evidenter hic modo temporis praesentis adverbium est, Don.):

    advenis modo,

    id. Hec. 3, 5, 8 Don.:

    devoravi nomen imprudens modo,

    Plaut. Trin. 4, 2, 63:

    jam modo nunc possum contentus vivere parvo,

    Tib. 1, 1, 25; cf.:

    peccare fuisset Ante satis, penitus modo nunc genus omne perosos Femineum,

    Verg. A. 9, 141.—
    2.
    Of time just passed, just now, but this moment, a little while ago, lately (class.):

    nuper homines nobiles hujusmodi, judices, et quid dico nuper? immo vero modo ac plane paulo ante vidimus, qui, etc.,

    Cic. Verr. 2, 4, 3, § 7: Al. Ita uti dudum dixeras? Am. Dudum? quam dudum istuc factum est? Al. Temptas:

    jam dudum, pridem, modo,

    Plaut. Am. 2, 2, 60: Ph. Quando? Do. Hodie. Ph. Quamdudum? Do. Modo, Ter. Eun. 4, 4, 30:

    sum illi villae amicior modo factus,

    Cic. Leg. 2, 2, 4:

    quaeras putemne talem esse deorum naturam, qualis modo a te sit exposita,

    id. N. D. 1, 21, 57:

    declaravit id modo temeritas C. Caesaris,

    id. Off. 1, 8, 26:

    modo hoc malum in rem publicam invasit,

    id. ib. 2, 21, 75:

    si hodie bella sint, quale Gallicum modo (i. e. twenty-two years earlier),

    Liv. 6, 40, 17; cf. id. 22, 14, 13; Cic. Div. 1, 44, 99.—Opp. to nunc: qui nunc primum te advenisse dicas, [p. 1156] modo qui hinc abieris, Plaut. Am. 2, 2, 63:

    in quā urbe modo gratiā, auctoritate, gloriā floruimus, in eā nunc iis quidem omnibus caremus,

    Cic. Fam. 4, 13, 2; id. Mur. 40, 86; 41, 88; Prop. 1, 18, 7.—With tunc, Tac. A. 2, 75.—
    3.
    Of time just to come, immediately, directly, in a moment (rare, and perh. not in Cic.):

    domum modo ibo,

    Ter. And. 3, 4, 15; Liv. 26, 15:

    Artabanus tardari metu, modo cupidine vindictae inardescere,

    Tac. A. 6, 32; 4, 50.—
    B.
    In partic.
    1.
    Modo... modo, now... now, at one moment... at another, sometimes... sometimes (class.):

    modo ait, modo negat,

    sometimes he says Yes, and sometimes No, Ter. Eun. 4, 4, 46:

    Cotta meus modo hoc, modo illud,

    Cic. N. D. 1, 18, 47; id. Div. 2, 44, 93:

    modo his, modo illis ex partibus,

    id. N. D. 2, 19, 49:

    o Academiam volaticam et sui similem, modo huc, modo illuc!

    id. Att. 13, 25, 3:

    citus modo, modo tardus incessus,

    Sall. C. 15, 5:

    laetos modo, modo pavidos animadverteres,

    id. J. 60, 4:

    nebulonem modo, modo nugatorem appellat,

    Liv. 38, 56.—Instead of modo... modo, we sometimes find:

    nunc... modo: nunc quereretur eundem accusatorem ac judicem esse, modo vitam sibi eripi, etc.,

    Liv. 8, 32, 9.—Again, instead of the second modo (esp. in poets and in post-Aug. prose writers), we find:

    nunc aliquando, interdum, nonnumquam, saepe, rursus.—So, modo... nunc,

    Ov. M. 13, 922; id. F. 4, 643; id. Tr. 1, 2, 27:

    modo ut reciperet imperium, nunc ut legatione fungeretur,

    Tac. H. 2, 51:

    modo... aliquando,

    id. A. 1, 81; 6, 35; 11, 34; 16, 10; id. H. 2, 74:

    modo... interdum,

    Sall. J. 42, 1; 55, 9; 62, 9 Kritz.; 74, 1; Hor. S. 1, 9, 9 et saep.:

    modo... nonnumquam,

    Suet. Tib. 66; id. Claud. 15; id. Calig. 52:

    modo... saepe,

    Hor. S. 1, 10, 11:

    modo... modo... saepe,

    Sall. J. 45, 2; Tac. H. 4, 84:

    modo... rursus,

    Prop. 1, 3, 41.—
    2.
    Modo... tum (deinde, postea, etc.), at first... then, at one time... at another:

    sol modo accedens, tum autem recedens,

    Cic. N. D. 2, 40, 102:

    (Xenophon) facit Socratem disputantem... et modo unum, tum autem plures deos,

    id. ib. 1, 12, 31:

    et modo mundum, tum mentem divinam esse putat,

    id. ib. 1, 13, 34; cf.:

    modo (Theophrastus) menti divinum tribuit principatum, modo caelo, tum autem signis sideribusque caelestibus,

    id. ib. 1, 13, 35:

    et forte in eo loco grandis ilex coaluerat inter saxa paulum modo prona, deinde flexa, etc.,

    Sall. J. 93, 4:

    modo... paulo post,

    Val. Max. 7, 4, 5:

    modo... modo... postremum,

    Tac. H. 4, 46:

    quid agerent, modo timentes, vicissim contemnentes religiones,

    Cic. Leg. 2, 17, 43.

    Lewis & Short latin dictionary > modo

  • 95 monitus

    1.
    mŏnĭtus, a, um, Part., from moneo.
    2.
    mŏnĭtus, ūs, m. [moneo], a reminding, warning, admonition.
    I.
    In gen. (only poet.):

    monitu nutricis,

    Ov. H. 18, 115:

    finierat monitus,

    id. M. 2, 103:

    laevo monitu pueros producit avaros,

    Juv. 14, 228:

    monitus acres tradere,

    Val. Fl. 1, 475. —
    II.
    In partic., admonition by the gods through omens, an omen, prognostic, prophecy, the will of the gods, a warning by oracles, lightning, etc. (class.): fortunae monitu, * Cic. Div. 2, 41, 86:

    revererique numinum monitus,

    Plin. Pan. 76:

    fulgarum,

    Plin. 2, 7, 5, § 24: pecudum, sacrificial signs or prognostics, Val. Fl. 1, 29: sub obtentu monituum deorum quaedam enuntiare, Mos. et Rom. Leg. Coll. 15, 2, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > monitus

  • 96 mos

    mos, mōris, m. [etym. dub.; perh. root ma-, measure; cf.: maturus, matutinus; prop., a measuring or guiding rule of life; hence], manner, custom, way, usage, practice, fashion, wont, as determined not by the laws, but by men's will and pleasure, humor, self-will, caprice (class.; cf.: consuetudo, usus).
    I.
    Lit.:

    opsequens oboediensque'st mori atque imperiis patris,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 54:

    huncine erat aequum ex illius more, an illum ex hujus vivere?

    Ter. Heaut. 1, 2, 24: alieno more vivendum est mihi, according to the will or humor of another, id. And. 1, 1, 125:

    nonne fuit levius dominae pervincere mores,

    Prop. 1, 17, 15: morem alicui gerere, to do the will of a person, to humor, gratify, obey him:

    sic decet morem geras,

    Plaut. Most. 3, 2, 35; Cic. Tusc. 1, 9, 17:

    animo morem gessero,

    Ter. And. 4, 1, 17:

    adulescenti morem gestum oportuit,

    id. Ad. 2, 2, 6; v. gero.—
    II.
    The will as a rule for action, custom, usage, practice, wont, habit:

    leges mori serviunt,

    usage, custom, Plaut. Trin. 4, 3, 36:

    legi morique parendum est,

    Cic. Univ. 11:

    ibam forte Viā Sacrā, sicut meus est mos,

    custom, wont, Hor. S. 1, 9, 1:

    contra morem consuetudinemque civilem,

    Cic. Off. 1, 41, 148:

    quae vero more agentur institutisque civilibus,

    according to usage, according to custom, id. ib.:

    mos est hominum, ut nolint eundem pluribus rebus excellere,

    id. Brut. 21, 84:

    ut mos est,

    Juv. 6, 392;

    moris erat quondam servare, etc.,

    id. 11, 83:

    more sinistro,

    by a perverted custom, id. 2, 87.— So with ut:

    morem traditum a patribus, ut, etc.,

    Liv. 27, 11, 10:

    hunc morem servare, ut, etc.,

    id. 32, 34, 5:

    virginibus Tyriis mos est gestare pharetram,

    it is the custom, they are accustomed, Verg. A. 1, 336:

    qui istic mos est?

    Ter. Heaut. 3, 3, 1:

    mos ita rogandi,

    Cic. Fam. 12, 17, 1:

    ut mos fuit Bithyniae regibus,

    id. Verr. 2, 5, 11, § 27: moris est, it is the custom:

    negavit, moris esse Graecorum, ut, etc.,

    id. ib. 2, 1, 26, § 66; Vell. 2, 37, 5:

    quae moris Graecorum non sint,

    Liv. 36, 28, 4; cf.:

    (aliquid) satis ex more Graecorum factum,

    id. 36, 28, 5:

    ut Domitiano moris erat,

    Tac. Agr. 39.— Plur.:

    id quoque morum Tiberii erat,

    Tac. A. 1, 80:

    praeter civium morem,

    contrary to custom, to usage, Ter. And. 5, 3, 9: sine more, unwonted, unparalleled:

    facinus sine more,

    Stat. Th. 1, 238; so,

    nullo more,

    id. ib. 7, 135:

    supra morem: terra supra morem densa,

    unusually, Verg. G. 2, 227 (cf.:

    supra modum): perducere aliquid in morem,

    to make into a custom, make customary, Cic. Inv. 2, 54, 162:

    quod jam in morem venerat, ut, etc.,

    had become customary, Liv. 42, 21, 7.—
    B.
    In partic., in a moral point of view, conduct, behavior; in plur., manners, morals, character; in a good or bad sense:

    est ita temperatis moderatisque moribus, ut summa severitas summā cum humanitate jungatur,

    manners, Cic. Fam. 12, 27, 1:

    suavissimi mores,

    id. Att. 16, 16, A, 6: boni, id. Fragm. ap. Non. 254, 8.—Prov.:

    corrumpunt mores bonos colloquia mala,

    Vulg. 1 Cor. 15, 33:

    justi,

    Cic. de Or. 2, 43, 184:

    severi et pudici,

    Plin. 28, 8, 27, § 106:

    sanctissimi,

    Plin. Ep. 10, 20, 3: feri immanisque natura, Cic. Rosc. [p. 1168] Am. 13, 38:

    totam vitam, naturam moresque alicujus cognoscere,

    character, id. ib. 38, 109:

    eos esse M'. Curii mores, eamque probitatem, ut, etc.,

    id. Fam. 13, 17, 3; id. de Or. 2, 43, 182:

    mores disciplinamque alicujus imitari,

    id. Deiot. 10, 28:

    perditi,

    id. Fam. 2, 5, 2:

    praefectura morum,

    the supervision of the public morals, Suet. Caes. 76:

    moribus et caelum patuit,

    to good morals, virtue, Prop. 4 (5), 11, 101:

    amator meretricis mores sibi emit auro et purpurā,

    polite behavior, complaisance, Plaut. Most. 1, 3, 128:

    propitiis, si per mores nostros liceret, diis,

    i. e. our evil way of life, Tac. H. 3, 72:

    morum quoque filius,

    like his father in character, Juv. 14, 52:

    ne te ignarum fuisse dicas meorum morum, leno ego sum,

    i. e. my trade, Ter. Ad. 2, 1, 6:

    in publicis moribus,

    Suet. Tib. 33; 42.—
    III.
    Transf.
    A.
    Quality, nature, manner; mode, fashion:

    haec meretrix fecit, ut mos est meretricius,

    Plaut. Men. 5, 4, 8:

    mores siderum,

    qualities, properties, Plin. 18, 24, 56, § 206:

    caeli,

    Verg. G. 1, 51:

    Carneadeo more et modo disputare,

    manner, Cic. Univ. 1:

    si humano modo, si usitato more peccāsset,

    in the usual manner, id. Verr. 2, 2, 3, § 9:

    Graeco more bibere,

    id. ib. 1, 26, 66:

    apis Matinae More modoque,

    after the manner of, like, Hor. C. 4, 2, 27:

    Dardanius torrentis aquae vel turbinis atri More furens,

    Verg. A. 10, 604:

    more novalium,

    Col. 3, 13, 4:

    caeli et anni mores,

    Col. 1, Praef. 23:

    omnium more,

    Cic. Fam. 12, 17, 3; so,

    ad morem actionum,

    Quint. 4, 1, 43:

    elabitur anguis in morem fluminis,

    like, Verg. G. 1, 245:

    in hunc operis morem,

    Hor. S. 2, 1, 63:

    pecudum in morem,

    Flor. 3, 8, 6:

    morem vestis tenere,

    mode, fashion, Just. 1, 2, 3.—
    B.
    A precept, law, rule ( poet. and postAug.):

    moresque viris et moenia ponet,

    precepts, laws, Verg. A. 1, 264; cf.:

    pacis inponere morem,

    id. ib. 6, 852:

    quod moribus eorum interdici non poterat,

    Nep. Ham. 3:

    quid ferri duritiā pugnacius? sed cedit, et patitur mores,

    submits to laws, obeys, is tamed, Plin. 36, 16, 25, § 127:

    ut leo mores Accepit,

    Stat. Ach. 2, 183:

    in morem tonsa coma, = ex more ludi,

    Verg. A. 5, 556.

    Lewis & Short latin dictionary > mos

  • 97 panus

    pānus, i, m., = pênos, Dor. panos, the thread wound upon the bobbin in a shuttle.
    I.
    Lit.: intus modo stet rectus subteminis panus, Lucil. ap. Prisc. 3 fin., and ap. Non. 149, 24; cf.: panus tramae involucrum, quem diminutive panuclam vocamus, Non. l. l.—
    II.
    Transf.
    A.
    A swelling, tumor:

    tumor quoque inguinum ex formae similitudine sic (sc. panus) vocatur,

    Non. 149, 24; Novat. ap. Non. 149, 28; Afran. ib. 25:

    panos aperit sevum pecudum,

    Plin. 30, 8, 22, § 75; 24, 11, 58, § 97; 35, 17, 57, § 195:

    viscum panos mitigat,

    id. 24, 4, 6, § 11.—
    B.
    An ear of millet, Plin. 18, 7, 10, § 54.

    Lewis & Short latin dictionary > panus

  • 98 pecus

    1.
    pĕcus, pecŏris, n. [Zend, pacu, cattle; cf. Goth. faihu; Angl.-Sax. feó, cattle; Germ. Vieh; Engl. fee. Fick refers the word to root pag- of pango, etc.], cattle, as a collective, a herd (opp.: pecus, pecudis, a single head of cattle).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    bubulum pecus,

    horned cattle, Varr. R. R. 2, 1, 13; Col. 6, 13, 2:

    ovile,

    sheep, id. 1 prooem.:

    caprile,

    id. ib.:

    pecus majus et minus... de pecore majore, in quo sunt ad tres species naturā discreti, boves, asini, equi,

    Varr. R. R. 2, 1, 12:

    equinum,

    a stud, Verg. G. 3, 72: setigerum pecus, the bristly herd, i. e. the herd of swine, Ov. M. 14, 288:

    flammatum pecus,

    the thirsty steeds, Stat. Th. 4, 733:

    volatile pecus,

    fowls, hens, Col. 8, 4:

    ignavum fucos pecus a praesepibus arcent,

    i. e. the drones, Verg. G. 4, 168.—So of bees, Col. 9, 8, 6.—Of seals:

    omne cum Proteus pecus egit altos Visere montes,

    Hor. C. 1, 2, 7; cf.

    of fish: aquatile,

    Col. 8, 17, 7.—
    B.
    In partic, of sheep, small cattle, a flock:

    pecori et bubus diligenter substernatur. Scabiem pecori et jumentis caveto (shortly after: frondem substernito ovibus bubusque),

    Cato, R. R. 5, 7: boni pastoris est pecus tondere non deglubere, Tiber. ap. Suet. Tib. 32:

    balatus pecorum,

    Verg. G. 3, 554; Plin. 8, 47, 72, § 187.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of a single animal:

    inque pecus magnae subito vertare parentis = pecudem,

    the young lion, Ov. Ib. 459; Mos. et Rom. Leg. Coll. 6, 7, 9.—In late and eccl. lat. the distinction [p. 1323] between pecus, f., and pecus, n., nearly disappears, and the latter is found in all senses of the words; cf. Vulg. Lev. 20, 15; id. 2 Par. 14, 15; id. Isa. 66, 3.—
    B.
    Contemptuously, or as a term of abuse, of persons, cattle:

    mutum et turpe pecus,

    Hor. S. 1, 3, 100:

    o imitatores, servum pecus,

    id. Ep. 1, 19, 19:

    simul ite, Dindymenae dominae vaga pecora,

    Cat. 63, 13:

    sed venale pecus Corythae posteritas,

    Juv. 8, 62.
    2.
    pĕcus, ŭdis ( masc.: pecudi marito, Enn. ap. Prisc. p. 659 P. or Trag. v. 336 Vahl.— Nom. sing., Caesar ap. Prisc. p. 719; cf. Charis. p. 72.— Plur. collat. form, neutr., pecuda, Att., Sisenn., and Cic. ap. Non. 159, 11; v. infra), f. [same root with pecu and pecus, ŏris], a single head of cattle, a beast, brute, animal, one of a herd (opp.: pecus, pecŏris, cattle collectively; different from animal, which includes man).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    Neptuni pecudes terrestres pecudes,

    Plaut. Ps. 3, 2, 45:

    squammigerum pecudes,

    the fishes, Lucr. 2, 343:

    genus aequoreum, pecudes pictaeque volucres,

    land animals, Verg. G. 3, 243:

    genera pecudum ferarum,

    Varr. R. R. 2, 1: anates buxeis rostris pecudes, Varr. ap. Non. 460, 9:

    quā pecude (sc. sue) nihil genuit natura fecundius,

    Cic. N. D. 2, 64, 160:

    quantum natura hominis pecudibus reliquisque bestiis antecedat,

    domestic animals, id. Off. 1, 30, 105:

    ista non modo homines, sed ne pecudes quidem mihi passurae esse videntur,

    id. Cat. 2, 9, 20; id. Att. 1, 16, 6.— Plur. neutr. pecuda: vagant, pavore pecuda in tumulis deserunt, Att. ap. Non. 159, 11; Sisenn. ap. Non. 159, 17: cum adhibent in pecuda pastores, Cic. Fragm. ap. Non. 159, 13.—
    B.
    In partic.
    1.
    A head of small cattle, one of a flock:

    at variae crescunt pecudes armenta feraeque,

    Lucr. 5, 228.—
    2.
    A sheep:

    haedi cornigeras norunt matres, agnique petulci balantum pecudes,

    Lucr. 2, 369; Ov. F. 4, 903:

    pecudem spondere sacello Balantem,

    Juv. 13, 232:

    pecus et caprae,

    Plin. 24, 11, 53, § 90.—
    3.
    Collectively, = 1. pecus, id genus pecudis, horses, Col. 6, 27, 13.—
    II.
    Transf., as a term of reproach for an ignorant, stupid, or filthy person, a beast, brute:

    istius, pecudis ac putidae carnis consilium,

    Cic. Pis. 9, 19:

    istius impurissimae atque intemperantissimae pecudis sordes,

    id. ib. 29, 72; id. Phil. 8, 3, 9; cf.:

    Gaius Caesar pecudem auream eum appellare solitus est,

    Tac. A. 13, 1.
    3.
    pĕcus, ūs, m., i. q. 1. pecus, Lucil. ap. Gell. 20, 8, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > pecus

  • 99 Pedani

    1.
    pĕdum, i, n. [id.], a shepherd's crook, a sheep-hook, Verg. E. 5, 88:

    pedum est baculum incurvum, quo pastores utuntur ad comprehendendas oves, aut capras a pedibus: cujus meminit etiam Vergilius in Bucolicis,

    Fest. p. 249 Müll.; cf. id. ib. p. 210 Müll.; cf. also: pedum virga incurvata, unde retinentur pecudum pedes, Serv Verg. l. l.
    2.
    Pĕdum, i, n., a town of remote antiquity in Latium, near Rome, prob. the mod. Gallicano, Liv. 2, 39; 8, 12; 13.— Hence,
    II.
    Pĕdānus, a, um, adj., of Pedum, Pedan:

    regio,

    Hor. Ep. 1, 4, 2.— Subst.: Pĕdānum, i, n. (sc. praedium), an estate near Pedum, Cic. Att. 9, 18, 3.— Pĕdāni, ōrum, m., the inhabitants of Pedum, the Pedans, Liv. 8, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > Pedani

  • 100 Pedanum

    1.
    pĕdum, i, n. [id.], a shepherd's crook, a sheep-hook, Verg. E. 5, 88:

    pedum est baculum incurvum, quo pastores utuntur ad comprehendendas oves, aut capras a pedibus: cujus meminit etiam Vergilius in Bucolicis,

    Fest. p. 249 Müll.; cf. id. ib. p. 210 Müll.; cf. also: pedum virga incurvata, unde retinentur pecudum pedes, Serv Verg. l. l.
    2.
    Pĕdum, i, n., a town of remote antiquity in Latium, near Rome, prob. the mod. Gallicano, Liv. 2, 39; 8, 12; 13.— Hence,
    II.
    Pĕdānus, a, um, adj., of Pedum, Pedan:

    regio,

    Hor. Ep. 1, 4, 2.— Subst.: Pĕdānum, i, n. (sc. praedium), an estate near Pedum, Cic. Att. 9, 18, 3.— Pĕdāni, ōrum, m., the inhabitants of Pedum, the Pedans, Liv. 8, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > Pedanum

См. также в других словарях:

  • pecudum — See fructus pecudum …   Ballentine's law dictionary

  • fructus pecudum — /fraktas pekyadam/ The produce or increase of flocks or herds …   Black's law dictionary

  • fructus pecudum — /fraktas pekyadam/ The produce or increase of flocks or herds …   Black's law dictionary

  • fructus pecudum — The produce of the flocks; such as the wool and milk of sheep and goats …   Ballentine's law dictionary

  • PECORIS usus quadruplex — iuxta Tullium Tusculan. l. 1. Videmus, ait, multitudinem pecudam, partim ad vescendum, partim ad cultus agrorum, partim ad vehendum, partim ad corpora vestienda. Ad vestendum utiles olim erant mundae omnes, ex Lege, i. e. quotquot ruminant… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • nourriture — Nourriture, f. penac. Signifie proprement ce qu estant pris par la bouche nourrit l homme, ou la beste, Nutrimentum alimonia. Selon ce on dit, Cette viande est de bonne nourriture, Laudabilis nutrimenti cibus est hic, Boni succi. Il se prend… …   Thresor de la langue françoyse

  • Коммандитное товарищество — иначе товарищество на вере состоит из двоякого рода участников: одного или нескольких полных товарищей, ведущих предприятие и отвечающих за его успех или неуспех лично и всем своим имуществом (см. Полное товарищество), и лиц, участвующих лишь… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • Carlos de Lannoy — Saltar a navegación, búsqueda Carlos de Lannoy, señor de Sanzeilles, Erquelines y Maingoval (h. 1487 Gaeta; 23 de septiembre de 1527), noble borgoñón nombrado virrey de Nápoles de 1522 a 1527. Biografía Carlos de Lannoy fue el hijo más pequeño de …   Wikipedia Español

  • ABANTES — I. ABANTES fluvius in finibus Apolloniatum. Sabel. l. 8. Enn. 6. II. ABANTES populi (inquit Pausan. in Eliacis) ex Euboeâ octo navibus ad Ceraunia delati, Thronium, in regions quam Abantidem appellârunt, construxêrunt, quam tandem amiserunt, et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ABOMINATIO — Aegyptiorum, Exodi c. 8. v. 26, Non convenit ita facere, quia abominationem Aegyptiorum sacrificaremus Domina Deo nosiro etc. Et si sacrisicaremus abominationem Aegaptiorum antc eorum oculos, nonne lapidarent nos? Denotat capras, boves et oves,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • AEGYPTUS Turcis Elcuibet — Asiae regio (licet a Ptolemaeo in Africa discribatur) teste Mela l. 1. c. 9. in 2. partes dividitur. Una inferior, quae et Delta, ad occidentem Bechria, et ad ortum Errif, teste Io: Leone, dicitur. Altera Superior, vulgo Sahid, et olim Thebais… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»