Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

occidendi

  • 1 occīdō

        occīdō cīdī, cīsus, ere    [ob+caedo], to strike down, knock down: me pugnis, T.—To cut down, cut off, kill, slay: si aliam (noxiam) admisero, occidito, T.: fortissime pugnans occiditur, Cs.: exercitūs occidione occisi, annihilated, L.: ad unum omnes, to the last man, L.: hominem, murder: modus hominis occidendi, form of murder: homines impune occidebantur, murders were committed: se occidere, commit suicide, Cu.—Fig., to plague to death, torture, torment, pester: occidis saepe rogando, H.: legendo, H.—To ruin, undo: me tuis fallaciis, T.
    * * *
    I
    occidere, occidi, occasus V
    fall, fall down; perish, die, be slain; be ruined/done for, decline, end
    II
    occidere, occidi, occisus V
    kill, murder, slaughter, slay; cut/knock down; weary, be the death/ruin of

    Latin-English dictionary > occīdō

  • 2 immania

    immānis ( inm-), e, adj. [i. e. in- and old Lat. mānus=bonus; kindr. with Sanscr. ma=metior, to measure; Lat. mānes, good spirits], monstrous in size, enormous, immense, huge, vast (class.).
    I.
    Lit. (usually of inanim. and abstr. things):

    corporum magnitudo,

    Caes. B. G. 4, 1, 9; cf.:

    simulacra immani magnitudine,

    id. ib. 6, 16, 4:

    immani corpore serpens,

    Lucr. 5, 33; 3, 987:

    ingens immanisque praeda,

    Cic. Verr. 2, 3, 46, § 110:

    pecunia,

    id. Rosc. Com. 8, 23:

    pocula,

    id. Phil. 2, 25, 63:

    immania ponti Aequora,

    Lucr. 4, 410:

    templa caeli,

    id. 5, 521:

    antrum,

    Verg. A. 6, 11; cf.:

    spelunca vasto hiatu,

    id. ib. 6, 237:

    barathrum,

    id. ib. 8, 245:

    tegumen leonis,

    id. ib. 7, 666:

    telum,

    id. ib. 11, 552 al.:

    magna atque immanis,

    Lucr. 4, 1163:

    cete,

    Verg. A. 5, 822:

    numerus annorum,

    Varr. R. R. 3, 1, 3; cf.:

    exercitus,

    Vell. 2, 51, 1:

    frequentia amicorum,

    id. 2, 59 fin.:

    geminos immani pondere caestus,

    Verg. A. 5, 401:

    vox,

    Quint. 11, 3, 32:

    ambitus redit immanis: numquam fuit par,

    Cic. Q. Fr. 2, 15, b, 4:

    dissensio civitatis,

    Vell. 2, 2, 1:

    studium loquendi,

    Ov. M. 5, 678:

    avaritia,

    Sall. J. 31, 12:

    vitium,

    Hor. S. 2, 4, 76:

    soloecismus,

    Gell. 15, 9, 3:

    impulsae praeceps inmane ruinae,

    the vast crash, Juv. 10, 107.— Neutr. absol.: Immane quantum animi exarsere, Sall. H. Fragm. ap. Non. 127, 27 (2, 79 Dietsch); so,

    vino et lucernis Medus acinaces Immane quantum discrepat,

    how exceedingly, wonderfully, Hor. C. 1, 27, 6:

    civilis lapsu equi prostratus immane quantum suis pavoris et hostibus alacritatis indidit,

    Tac. H. 4, 34: quod matrimonium Aemiliano huic immane quanto fuit, App. Mag.;

    and in full: immane dictu est, quanti et quam multi ad Pompeium discesserint,

    Sall. Orat. ad Caes. 1.—
    II.
    Trop., monstrous in character, frightful, inhuman, fierce, savage, wild (class.; syn.: ferus, immitis, barbarus, durus, saevus;

    opp. mansuetus, mitis): hostis in ceteris rebus nimis ferus et immanis,

    Cic. Verr. 2, 2, 21, § 51; cf.:

    nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc.,

    id. Tusc. 1, 13, 30:

    ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,

    id. Inv. 1, 2, 2:

    ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros,

    id. Rep. 2, 14:

    belua (with fera),

    id. Ac. 2, 34, 108; id. N. D. 2, 64, 161;

    (with taetra),

    id. Tusc. 4, 20, 45; cf.:

    immanis et vasta belua,

    id. Rep. 2, 40:

    nihil ista immanius belua est,

    id. ib. 3, 33:

    janitor aulae, Cerberus,

    Hor. C. 3, 11, 15:

    ex hoc populo indomito, vel potius immani, etc.,

    Cic. Rep. 1, 44:

    istius immanis atque importuna natura,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 8:

    immanis, intolerandus, vesanus,

    Plaut. Trin. 4, 1, 7:

    immanis ac barbara consuetudo hominum immolandorum,

    Cic. Font. 10, 21:

    tantum facinus, tam immane (patris occidendi),

    id. Rosc. Am. 24, 68:

    coeptis effera Dido,

    Verg. A. 4, 642:

    orae,

    id. ib. 1, 616:

    Raeti,

    Hor. C. 4, 14, 15:

    Agathyrsi,

    Juv. 15, 125:

    Pyrrhus,

    id. 14, 162.— Subst.: immānĭa, ium, n., frightful deeds or sayings:

    quamvis fabulosa et immania credebantur,

    stories however fabulous and frightful, Tac. A. 4, 11:

    dira atque inmania pati,

    Juv. 15, 104.— Comp.:

    scelere ante alios immanior omnes,

    Verg. A. 1, 347.— Sup.:

    voluptatem immanissimus quisque acerrime sequitur,

    Cic. Part. Or. 25, 90.—Hence, adv. in two forms, im-māne and immānĭter (not ante-Aug.).
    1.
    (Acc. to I.) Monstrously, immoderately, excessively:

    immaniter clamare,

    Gell. 1, 26, 8.—More freq.,
    2.
    (Acc. to II.) Frightfully, dreadfully, fiercely, savagely, wildly.
    (α).
    Form immane:

    leo hians immane,

    Verg. A. 10, 726:

    sonat fluctus per saxa,

    id. G. 3, 239; cf.:

    fremant torrentes,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 237:

    spirans rapta securi,

    Verg. A. 7, 510.—
    (β).
    Form immaniter: leones per ea loca saevientes immaniter, Amm. 18, 7:

    perdite et immaniter vivere,

    Aug. Conf. 10, 37.—
    b.
    Comp.:

    immanius efferascunt,

    Amm. 18, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > immania

  • 3 immanis

    immānis ( inm-), e, adj. [i. e. in- and old Lat. mānus=bonus; kindr. with Sanscr. ma=metior, to measure; Lat. mānes, good spirits], monstrous in size, enormous, immense, huge, vast (class.).
    I.
    Lit. (usually of inanim. and abstr. things):

    corporum magnitudo,

    Caes. B. G. 4, 1, 9; cf.:

    simulacra immani magnitudine,

    id. ib. 6, 16, 4:

    immani corpore serpens,

    Lucr. 5, 33; 3, 987:

    ingens immanisque praeda,

    Cic. Verr. 2, 3, 46, § 110:

    pecunia,

    id. Rosc. Com. 8, 23:

    pocula,

    id. Phil. 2, 25, 63:

    immania ponti Aequora,

    Lucr. 4, 410:

    templa caeli,

    id. 5, 521:

    antrum,

    Verg. A. 6, 11; cf.:

    spelunca vasto hiatu,

    id. ib. 6, 237:

    barathrum,

    id. ib. 8, 245:

    tegumen leonis,

    id. ib. 7, 666:

    telum,

    id. ib. 11, 552 al.:

    magna atque immanis,

    Lucr. 4, 1163:

    cete,

    Verg. A. 5, 822:

    numerus annorum,

    Varr. R. R. 3, 1, 3; cf.:

    exercitus,

    Vell. 2, 51, 1:

    frequentia amicorum,

    id. 2, 59 fin.:

    geminos immani pondere caestus,

    Verg. A. 5, 401:

    vox,

    Quint. 11, 3, 32:

    ambitus redit immanis: numquam fuit par,

    Cic. Q. Fr. 2, 15, b, 4:

    dissensio civitatis,

    Vell. 2, 2, 1:

    studium loquendi,

    Ov. M. 5, 678:

    avaritia,

    Sall. J. 31, 12:

    vitium,

    Hor. S. 2, 4, 76:

    soloecismus,

    Gell. 15, 9, 3:

    impulsae praeceps inmane ruinae,

    the vast crash, Juv. 10, 107.— Neutr. absol.: Immane quantum animi exarsere, Sall. H. Fragm. ap. Non. 127, 27 (2, 79 Dietsch); so,

    vino et lucernis Medus acinaces Immane quantum discrepat,

    how exceedingly, wonderfully, Hor. C. 1, 27, 6:

    civilis lapsu equi prostratus immane quantum suis pavoris et hostibus alacritatis indidit,

    Tac. H. 4, 34: quod matrimonium Aemiliano huic immane quanto fuit, App. Mag.;

    and in full: immane dictu est, quanti et quam multi ad Pompeium discesserint,

    Sall. Orat. ad Caes. 1.—
    II.
    Trop., monstrous in character, frightful, inhuman, fierce, savage, wild (class.; syn.: ferus, immitis, barbarus, durus, saevus;

    opp. mansuetus, mitis): hostis in ceteris rebus nimis ferus et immanis,

    Cic. Verr. 2, 2, 21, § 51; cf.:

    nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc.,

    id. Tusc. 1, 13, 30:

    ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,

    id. Inv. 1, 2, 2:

    ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros,

    id. Rep. 2, 14:

    belua (with fera),

    id. Ac. 2, 34, 108; id. N. D. 2, 64, 161;

    (with taetra),

    id. Tusc. 4, 20, 45; cf.:

    immanis et vasta belua,

    id. Rep. 2, 40:

    nihil ista immanius belua est,

    id. ib. 3, 33:

    janitor aulae, Cerberus,

    Hor. C. 3, 11, 15:

    ex hoc populo indomito, vel potius immani, etc.,

    Cic. Rep. 1, 44:

    istius immanis atque importuna natura,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 8:

    immanis, intolerandus, vesanus,

    Plaut. Trin. 4, 1, 7:

    immanis ac barbara consuetudo hominum immolandorum,

    Cic. Font. 10, 21:

    tantum facinus, tam immane (patris occidendi),

    id. Rosc. Am. 24, 68:

    coeptis effera Dido,

    Verg. A. 4, 642:

    orae,

    id. ib. 1, 616:

    Raeti,

    Hor. C. 4, 14, 15:

    Agathyrsi,

    Juv. 15, 125:

    Pyrrhus,

    id. 14, 162.— Subst.: immānĭa, ium, n., frightful deeds or sayings:

    quamvis fabulosa et immania credebantur,

    stories however fabulous and frightful, Tac. A. 4, 11:

    dira atque inmania pati,

    Juv. 15, 104.— Comp.:

    scelere ante alios immanior omnes,

    Verg. A. 1, 347.— Sup.:

    voluptatem immanissimus quisque acerrime sequitur,

    Cic. Part. Or. 25, 90.—Hence, adv. in two forms, im-māne and immānĭter (not ante-Aug.).
    1.
    (Acc. to I.) Monstrously, immoderately, excessively:

    immaniter clamare,

    Gell. 1, 26, 8.—More freq.,
    2.
    (Acc. to II.) Frightfully, dreadfully, fiercely, savagely, wildly.
    (α).
    Form immane:

    leo hians immane,

    Verg. A. 10, 726:

    sonat fluctus per saxa,

    id. G. 3, 239; cf.:

    fremant torrentes,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 237:

    spirans rapta securi,

    Verg. A. 7, 510.—
    (β).
    Form immaniter: leones per ea loca saevientes immaniter, Amm. 18, 7:

    perdite et immaniter vivere,

    Aug. Conf. 10, 37.—
    b.
    Comp.:

    immanius efferascunt,

    Amm. 18, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > immanis

  • 4 impetus

    impĕtus ( inp-), ūs (dat. impetu, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 3; no gen. plur.; abl. impetibus, Lucr. 1, 293; v. also impes), m. [impeto], an attack, assault, onset (freq. and class.; in sing. and plur. equally common).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    incursio atque impetus armatorum,

    Cic. Caecin. 15, 44:

    gladiis destrictis in eos impetum fecerunt,

    Caes. B. G. 1, 25, 2:

    impetum facere in aliquem,

    id. ib. 1, 46 fin.; Hirt. B. G. 8, 18, 4:

    in agros,

    Liv. 1, 5, 4:

    ad regem,

    id. 1, 5, 7; cf.:

    in hostes,

    Caes. B. G. 1, 22, 3:

    dare impetum in aliquem,

    Liv. 4, 28, 1; 2, 19, 7:

    capere impetum in aliquem,

    Plin. 9, 30, 48, § 91:

    hostes impetu facto celeriter nostros perturbaverunt,

    Caes. B. G. 4, 12, 1:

    oppidum magno impetu oppugnare,

    id. ib. 2, 6:

    primo hostium impetu pulsi,

    id. ib. 2, 24, 1:

    impetus gladiorum excipere,

    id. ib. 1, 52, 4:

    impetum sustinere,

    id. ib. 3, 2, 4:

    ferre impetum,

    id. ib. 3, 19, 3:

    fracto impetu levissimi hominis,

    Cic. Fam. 1, 5, b, 2:

    impetum propulsare,

    id. Mur. 1, 2:

    nec primum quidem impetum, nec secundum, nec tertium, sustinere potuerunt,

    Flor. 3, 3, 4; Liv. 33, 36, 11:

    uno impetu,

    Curt. 8, 14, 18; Lact. 3, 26, 10; 5, 4, 1:

    coërcere,

    Plin. 17, 22, 35, § 180:

    aquarum domare,

    id. 31, 6, 31, § 58:

    nec tantum (cupiditates) in alios caeco impetu incurrunt, etc.,

    Cic. Fin. 1, 13, 44.— Poet.: biformato impetu Centaurus, with double - shaped attack, Cic. poët. Tusc. 2, 8 fin.; v. biformatus.—
    B.
    In partic.
    1.
    In medic. lang., an attack of a disease, a fit, paroxysm:

    febris,

    Cels. 2, 15:

    pituitae,

    Plin. 28, 12, 50, § 183:

    coeliacorum,

    id. 20, 14, 53, § 148: oculorum, i. e. inflammation, id. 20, 3, 8, § 16:

    thymum e vino tumores et impetus tollit,

    id. 21, 21, 89, § 157; so absol., id. 22, 25, 58, § 122. —
    2.
    In mechanics, the pressure of a load, Vitr. 6, 3.—
    II.
    Transf., in gen. (without reference to an object), violent impulse, violent or rapid motion, impetus, impetuosity, violence, fury, vehemence, vigor, force.
    A.
    Physical: labitur uncta carina, volat super impetus undas, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 379 Vahl.):

    in magno impetu maris atque aperto,

    Caes. B. G. 3, 8, 1:

    Hebri,

    Phaedr. 3, prol. 59:

    impetus caeli,

    i. e. rapid motion, Cic. N. D. 2, 38, 97; Lucr. 5, 200. — Hence also poet.: quieti corpus nocturno impetu Dedi, in the nocturnal revolution, i. e. in the night, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44:

    impetus ipse animaï Et fera vis venti,

    Lucr. 6, 591; cf.:

    tantos impetus ventorum sustinere,

    Caes. B. G. 3, 13, 6.—
    B.
    Mental, impulse, vehemence, ardor, passion, etc.
    (α).
    Sing.:

    repentino quodam impetu animi incitatus,

    internal pressure, impulse, Cic. Off. 1, 15, 49; cf.:

    ut tota mente omnique animi impetu in rem publicam incumbas,

    id. Fam. 10, 5, 2; id. Att. 11, 5, 1:

    impetu magis quam consilio,

    Liv. 42, 29, 11:

    aliter in oratione nec impetus ullus nec vis esse potest,

    Cic. Or. 68, 229; cf.:

    ad omnem impetum dicendi,

    id. Deiot. 2, 5:

    actiones quae recitantur impetum omnem caloremque perdunt,

    Plin. Ep. 2, 19, 2:

    resumere impetum fractum omissumque,

    id. ib. 7, 9, 6:

    adulescens impetus ad bella maximi,

    Vell. 2, 55, 2:

    est prudentis, sustinere ut currum sic impetum benevolentiae,

    Cic. Lael. 17, 63:

    divinus impetus,

    id. Div. 1, 49, 111:

    si ex hoc impetu rerum nihil prolatando remittitur,

    Liv. 37, 19, 5:

    donec impetus famae et favor exercitus languesceret,

    Tac. Agr. 39 fin.:

    est mihi per saevas impetus ire feras,

    I feel an impulse, Ov. H. 4, 38:

    Bessus occidendi protinus regis impetum ceperat,

    had formed a sudden purpose, Curt. 5, 12, 1:

    statim moriendi impetum cepit,

    Suet. Oth. 9.—

    Prov.: Da spatium tenuemque moram, male cuncta ministrat impetus,

    haste makes waste, Stat. Th. 10, 704 sq. —
    (β).
    Plur.:

    animalia, quae habent suos impetus et rerum appetitus,

    impulses, instincts, Cic. Off. 2, 3, 11:

    an fortitudo, nisi insanire coeperit, impetus suos non habebit?

    id. Tusc. 4, 22, 50:

    temperantia est rationis in libidinem atque in alios non rectos impetus animi firma et moderata dominatio,

    id. Inv. 2, 54, 164:

    insanos atque indomitos impetus vulgi cohibere,

    id. Rep. 1, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > impetus

  • 5 inmanis

    immānis ( inm-), e, adj. [i. e. in- and old Lat. mānus=bonus; kindr. with Sanscr. ma=metior, to measure; Lat. mānes, good spirits], monstrous in size, enormous, immense, huge, vast (class.).
    I.
    Lit. (usually of inanim. and abstr. things):

    corporum magnitudo,

    Caes. B. G. 4, 1, 9; cf.:

    simulacra immani magnitudine,

    id. ib. 6, 16, 4:

    immani corpore serpens,

    Lucr. 5, 33; 3, 987:

    ingens immanisque praeda,

    Cic. Verr. 2, 3, 46, § 110:

    pecunia,

    id. Rosc. Com. 8, 23:

    pocula,

    id. Phil. 2, 25, 63:

    immania ponti Aequora,

    Lucr. 4, 410:

    templa caeli,

    id. 5, 521:

    antrum,

    Verg. A. 6, 11; cf.:

    spelunca vasto hiatu,

    id. ib. 6, 237:

    barathrum,

    id. ib. 8, 245:

    tegumen leonis,

    id. ib. 7, 666:

    telum,

    id. ib. 11, 552 al.:

    magna atque immanis,

    Lucr. 4, 1163:

    cete,

    Verg. A. 5, 822:

    numerus annorum,

    Varr. R. R. 3, 1, 3; cf.:

    exercitus,

    Vell. 2, 51, 1:

    frequentia amicorum,

    id. 2, 59 fin.:

    geminos immani pondere caestus,

    Verg. A. 5, 401:

    vox,

    Quint. 11, 3, 32:

    ambitus redit immanis: numquam fuit par,

    Cic. Q. Fr. 2, 15, b, 4:

    dissensio civitatis,

    Vell. 2, 2, 1:

    studium loquendi,

    Ov. M. 5, 678:

    avaritia,

    Sall. J. 31, 12:

    vitium,

    Hor. S. 2, 4, 76:

    soloecismus,

    Gell. 15, 9, 3:

    impulsae praeceps inmane ruinae,

    the vast crash, Juv. 10, 107.— Neutr. absol.: Immane quantum animi exarsere, Sall. H. Fragm. ap. Non. 127, 27 (2, 79 Dietsch); so,

    vino et lucernis Medus acinaces Immane quantum discrepat,

    how exceedingly, wonderfully, Hor. C. 1, 27, 6:

    civilis lapsu equi prostratus immane quantum suis pavoris et hostibus alacritatis indidit,

    Tac. H. 4, 34: quod matrimonium Aemiliano huic immane quanto fuit, App. Mag.;

    and in full: immane dictu est, quanti et quam multi ad Pompeium discesserint,

    Sall. Orat. ad Caes. 1.—
    II.
    Trop., monstrous in character, frightful, inhuman, fierce, savage, wild (class.; syn.: ferus, immitis, barbarus, durus, saevus;

    opp. mansuetus, mitis): hostis in ceteris rebus nimis ferus et immanis,

    Cic. Verr. 2, 2, 21, § 51; cf.:

    nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc.,

    id. Tusc. 1, 13, 30:

    ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,

    id. Inv. 1, 2, 2:

    ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros,

    id. Rep. 2, 14:

    belua (with fera),

    id. Ac. 2, 34, 108; id. N. D. 2, 64, 161;

    (with taetra),

    id. Tusc. 4, 20, 45; cf.:

    immanis et vasta belua,

    id. Rep. 2, 40:

    nihil ista immanius belua est,

    id. ib. 3, 33:

    janitor aulae, Cerberus,

    Hor. C. 3, 11, 15:

    ex hoc populo indomito, vel potius immani, etc.,

    Cic. Rep. 1, 44:

    istius immanis atque importuna natura,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 8:

    immanis, intolerandus, vesanus,

    Plaut. Trin. 4, 1, 7:

    immanis ac barbara consuetudo hominum immolandorum,

    Cic. Font. 10, 21:

    tantum facinus, tam immane (patris occidendi),

    id. Rosc. Am. 24, 68:

    coeptis effera Dido,

    Verg. A. 4, 642:

    orae,

    id. ib. 1, 616:

    Raeti,

    Hor. C. 4, 14, 15:

    Agathyrsi,

    Juv. 15, 125:

    Pyrrhus,

    id. 14, 162.— Subst.: immānĭa, ium, n., frightful deeds or sayings:

    quamvis fabulosa et immania credebantur,

    stories however fabulous and frightful, Tac. A. 4, 11:

    dira atque inmania pati,

    Juv. 15, 104.— Comp.:

    scelere ante alios immanior omnes,

    Verg. A. 1, 347.— Sup.:

    voluptatem immanissimus quisque acerrime sequitur,

    Cic. Part. Or. 25, 90.—Hence, adv. in two forms, im-māne and immānĭter (not ante-Aug.).
    1.
    (Acc. to I.) Monstrously, immoderately, excessively:

    immaniter clamare,

    Gell. 1, 26, 8.—More freq.,
    2.
    (Acc. to II.) Frightfully, dreadfully, fiercely, savagely, wildly.
    (α).
    Form immane:

    leo hians immane,

    Verg. A. 10, 726:

    sonat fluctus per saxa,

    id. G. 3, 239; cf.:

    fremant torrentes,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 237:

    spirans rapta securi,

    Verg. A. 7, 510.—
    (β).
    Form immaniter: leones per ea loca saevientes immaniter, Amm. 18, 7:

    perdite et immaniter vivere,

    Aug. Conf. 10, 37.—
    b.
    Comp.:

    immanius efferascunt,

    Amm. 18, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > inmanis

  • 6 inpetus

    impĕtus ( inp-), ūs (dat. impetu, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 3; no gen. plur.; abl. impetibus, Lucr. 1, 293; v. also impes), m. [impeto], an attack, assault, onset (freq. and class.; in sing. and plur. equally common).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    incursio atque impetus armatorum,

    Cic. Caecin. 15, 44:

    gladiis destrictis in eos impetum fecerunt,

    Caes. B. G. 1, 25, 2:

    impetum facere in aliquem,

    id. ib. 1, 46 fin.; Hirt. B. G. 8, 18, 4:

    in agros,

    Liv. 1, 5, 4:

    ad regem,

    id. 1, 5, 7; cf.:

    in hostes,

    Caes. B. G. 1, 22, 3:

    dare impetum in aliquem,

    Liv. 4, 28, 1; 2, 19, 7:

    capere impetum in aliquem,

    Plin. 9, 30, 48, § 91:

    hostes impetu facto celeriter nostros perturbaverunt,

    Caes. B. G. 4, 12, 1:

    oppidum magno impetu oppugnare,

    id. ib. 2, 6:

    primo hostium impetu pulsi,

    id. ib. 2, 24, 1:

    impetus gladiorum excipere,

    id. ib. 1, 52, 4:

    impetum sustinere,

    id. ib. 3, 2, 4:

    ferre impetum,

    id. ib. 3, 19, 3:

    fracto impetu levissimi hominis,

    Cic. Fam. 1, 5, b, 2:

    impetum propulsare,

    id. Mur. 1, 2:

    nec primum quidem impetum, nec secundum, nec tertium, sustinere potuerunt,

    Flor. 3, 3, 4; Liv. 33, 36, 11:

    uno impetu,

    Curt. 8, 14, 18; Lact. 3, 26, 10; 5, 4, 1:

    coërcere,

    Plin. 17, 22, 35, § 180:

    aquarum domare,

    id. 31, 6, 31, § 58:

    nec tantum (cupiditates) in alios caeco impetu incurrunt, etc.,

    Cic. Fin. 1, 13, 44.— Poet.: biformato impetu Centaurus, with double - shaped attack, Cic. poët. Tusc. 2, 8 fin.; v. biformatus.—
    B.
    In partic.
    1.
    In medic. lang., an attack of a disease, a fit, paroxysm:

    febris,

    Cels. 2, 15:

    pituitae,

    Plin. 28, 12, 50, § 183:

    coeliacorum,

    id. 20, 14, 53, § 148: oculorum, i. e. inflammation, id. 20, 3, 8, § 16:

    thymum e vino tumores et impetus tollit,

    id. 21, 21, 89, § 157; so absol., id. 22, 25, 58, § 122. —
    2.
    In mechanics, the pressure of a load, Vitr. 6, 3.—
    II.
    Transf., in gen. (without reference to an object), violent impulse, violent or rapid motion, impetus, impetuosity, violence, fury, vehemence, vigor, force.
    A.
    Physical: labitur uncta carina, volat super impetus undas, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 379 Vahl.):

    in magno impetu maris atque aperto,

    Caes. B. G. 3, 8, 1:

    Hebri,

    Phaedr. 3, prol. 59:

    impetus caeli,

    i. e. rapid motion, Cic. N. D. 2, 38, 97; Lucr. 5, 200. — Hence also poet.: quieti corpus nocturno impetu Dedi, in the nocturnal revolution, i. e. in the night, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44:

    impetus ipse animaï Et fera vis venti,

    Lucr. 6, 591; cf.:

    tantos impetus ventorum sustinere,

    Caes. B. G. 3, 13, 6.—
    B.
    Mental, impulse, vehemence, ardor, passion, etc.
    (α).
    Sing.:

    repentino quodam impetu animi incitatus,

    internal pressure, impulse, Cic. Off. 1, 15, 49; cf.:

    ut tota mente omnique animi impetu in rem publicam incumbas,

    id. Fam. 10, 5, 2; id. Att. 11, 5, 1:

    impetu magis quam consilio,

    Liv. 42, 29, 11:

    aliter in oratione nec impetus ullus nec vis esse potest,

    Cic. Or. 68, 229; cf.:

    ad omnem impetum dicendi,

    id. Deiot. 2, 5:

    actiones quae recitantur impetum omnem caloremque perdunt,

    Plin. Ep. 2, 19, 2:

    resumere impetum fractum omissumque,

    id. ib. 7, 9, 6:

    adulescens impetus ad bella maximi,

    Vell. 2, 55, 2:

    est prudentis, sustinere ut currum sic impetum benevolentiae,

    Cic. Lael. 17, 63:

    divinus impetus,

    id. Div. 1, 49, 111:

    si ex hoc impetu rerum nihil prolatando remittitur,

    Liv. 37, 19, 5:

    donec impetus famae et favor exercitus languesceret,

    Tac. Agr. 39 fin.:

    est mihi per saevas impetus ire feras,

    I feel an impulse, Ov. H. 4, 38:

    Bessus occidendi protinus regis impetum ceperat,

    had formed a sudden purpose, Curt. 5, 12, 1:

    statim moriendi impetum cepit,

    Suet. Oth. 9.—

    Prov.: Da spatium tenuemque moram, male cuncta ministrat impetus,

    haste makes waste, Stat. Th. 10, 704 sq. —
    (β).
    Plur.:

    animalia, quae habent suos impetus et rerum appetitus,

    impulses, instincts, Cic. Off. 2, 3, 11:

    an fortitudo, nisi insanire coeperit, impetus suos non habebit?

    id. Tusc. 4, 22, 50:

    temperantia est rationis in libidinem atque in alios non rectos impetus animi firma et moderata dominatio,

    id. Inv. 2, 54, 164:

    insanos atque indomitos impetus vulgi cohibere,

    id. Rep. 1, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > inpetus

  • 7 instringo

    in-stringo, nxi, ictum, 3, v. a.
    I.
    To bind, girdle, fasten, chain (rare;

    not anteAug.): aliquem vinculis,

    Quint. Decl. 5, 16:

    adhuc feralibus amiculis instrictus,

    App. M. 10, p. 244, 14.— Absol., Isid. 19, 10, 1.—
    II.
    Of a weapon, to draw, brandish, employ in attack: nam si gladium instrinxit, quid dubium est quin occidendi animo percusserit? Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 6, 3.—
    III.
    Trop., to stimulate, incite:

    divino spiritu instrictus,

    Liv. 5, 15, 10 Drak. N. cr.; so, uxor dolore, App. M. 8, p. 211; 9, p. 225, 9 (Hild., instinctus):

    haec admonitio Tauri non modo non repressit, sed instrinxit etiam nos ad elegantiam Graecae orationis affectandam,

    Gell. 17, 20, 7 Hertz.

    Lewis & Short latin dictionary > instringo

  • 8 Mens

    mens, mentis ( nom. sing. mentis: terra corpus est, at mentis ignis est, Enn. ap. Prisc. p. 764 P.; so too, istic est de sole sumptus; isque totus mentis est, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 59 Müll.; cf. Enn. p. 168, v. 6 and 7 Vahl.), f. [from the root men, whence memini, q. v., and comminiscor], the mind, disposition; the heart, soul (class.).
    I.
    In gen.: fusi sine mente ac sine sensu ullo jaceant, Enn. ap. Non. 312, 26 (Ann. v. 134 Vahl.):

    nubilam mentem Animi habeo,

    Plaut. Cist. 2, 1, 6:

    mens animi,

    Cat. 65, 4:

    mens animi vigilat,

    Lucr. 4, 758:

    mala mens, malus animus,

    bad disposition, bad heart, Ter. And. 1, 1, 137:

    hominum erga se mentes,

    feelings, sentiments, Suet. Calig. 60:

    mens mollis ad calamitates perferendas,

    Caes. B. G. 3, 19:

    humanae mentis vitium... saeva cupido,

    Juv. 14, 175.—
    II.
    In partic.
    A.
    The conscience:

    cum vero jurato sententia dicenda est, meminerit, deum se adhibere testem, id est ut ego arbitror, mentem suam,

    Cic. Off. 3, 10, 44:

    auditor, cui frigida mens est crimi nibus,

    Juv. 1, 166:

    quos diri conscia fact, Mens habet attonitos et surdo verbere caedit,

    id. 13, 194.—
    B.
    The intellectual faculties, the mind, understanding, intellect, reason, judgment, discernment, consideration, reflection, etc.: mens, cui regnum totius animi ( soul) a naturā tributum est, Cic. Tusc. 3, 5, 11:

    animus ita est constitutus, ut habeat praestantiam mentis,

    id. Fin. 5, 12, 34:

    deorum mente atque ratione omnem mundum administrari et regi,

    id. N. D. 1, 2, 4:

    mente complecti aliquid,

    to comprehend, understand, id. Tusc. 1, 16, 37:

    sanum mentis esse,

    to be of sound mind, Plaut. Trin. 2, 4, 53:

    mens sana in corpore sano, Juv 10, 356: mentis suae esse,

    to be in one's right mind, in one's senses, Cic. Pis. 21, 50; so,

    mentis compotem esse,

    id. ib. 20, 48: captus mente, out of his senses, beside himself, mad (cf. menceps), id. Ac. 2, 17, 53; Paul. Sent. 3, 4, a, 11:

    mentem amittere,

    to lose one's mind, Cic. Har. Resp. 15. 31:

    mentis inops,

    Ov. H. 15, 139:

    huic ex tempore dicenti effluit mens,

    his recollection vanished, Cic. Brut. 61, 218:

    quis est tam vecors, qui ea, quae tanta mente fiunt, casu putet posse fieri?

    id. Har. Resp. 9, 19:

    vobis dent mentem oportet (di), ut prohibeatis, sicut mihi dederunt, ut, etc.,

    Liv. 6, 18:

    quid tibi istuc in mentem venit?

    what comes into your mind? what are you thinking of? Plaut. Am. 2, 2, 34:

    modo hercle in mentem venit,

    id. As. 3, 2, 42:

    venit hoc mihi in mentem, te, etc.,

    id. Aul. 2, 2, 49:

    venit in mentem, ut, etc.,

    id. Curc. 4, 4, 2.—With inf., Plaut. Bacch. 4, 7, 31.—With nom.:

    miserae ubi venit in mentem mortis metus,

    Plaut. Rud. 3, 3, 23:

    servi venere in mentem calliditates,

    Ter. Heaut. 5, 1, 13:

    quotiescumque patria in mentem veniret,

    Liv. 5, 54, 3; 8, 5, 10; Quint. 12, 9, 13; cf.:

    numquam ea res tibi tam belle in mentem venire potuisset,

    Cic. Att. 12, 37, 2; id. Har. Resp. 26, 55.—With gen. (so mostly in Cic.):

    non minus saepe ei venit in mentem potestatis, quam aequitatis tuae,

    he bethought himself of, Cic. Quint. 2, 6:

    tibi tuarum virtutum veniat in mentem,

    id. de Or 2, 61, 249:

    venit mihi Platonis in mentem,

    id. Fin. 5, 1, 2:

    solet mihi in mentem venire illius temporis,

    id. Fam. 7, 3, 1.—
    C.
    Mind, thought, plan, purpose, intention, design. quā facere id possis, nostram nunc accipe mentem, Verg. A. 1, 676: ut nemini dubium esse debeat, quin reliquo tempore eādem mente sim futurus, [p. 1133] Nep. Hann. 2, 5:

    Dolabella classem eā mente comparavit, ut,

    Cic. Fam. 12, 14, 1:

    mentes deorum scrutari in fibris,

    Ov. M. 15, 136:

    ferro percussit, sed non occidendi mente, Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 6, 3: poenae modus ex mente facientis statui potest,

    ib. 13, 3, 2:

    in mente est mihi dormire,

    I have a mind to, Petr. 21.—
    D.
    Spirit, boldness, courage: addere mentem, to give courage to, Hor Ep. 2, 2, 36:

    demittunt mentes,

    lose courage, Verg. A. 12, 609 (cf. animus).—
    E.
    Personified: Mens, the goddess of thought, whose festival was held on the eighth of June, Cic. Leg. 2, 8, 19:

    Menti aedem T. Octacilius praetor vovit,

    Liv. 22, 10; cf. Ov. F. 6, 241.

    Lewis & Short latin dictionary > Mens

  • 9 mens

    mens, mentis ( nom. sing. mentis: terra corpus est, at mentis ignis est, Enn. ap. Prisc. p. 764 P.; so too, istic est de sole sumptus; isque totus mentis est, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 59 Müll.; cf. Enn. p. 168, v. 6 and 7 Vahl.), f. [from the root men, whence memini, q. v., and comminiscor], the mind, disposition; the heart, soul (class.).
    I.
    In gen.: fusi sine mente ac sine sensu ullo jaceant, Enn. ap. Non. 312, 26 (Ann. v. 134 Vahl.):

    nubilam mentem Animi habeo,

    Plaut. Cist. 2, 1, 6:

    mens animi,

    Cat. 65, 4:

    mens animi vigilat,

    Lucr. 4, 758:

    mala mens, malus animus,

    bad disposition, bad heart, Ter. And. 1, 1, 137:

    hominum erga se mentes,

    feelings, sentiments, Suet. Calig. 60:

    mens mollis ad calamitates perferendas,

    Caes. B. G. 3, 19:

    humanae mentis vitium... saeva cupido,

    Juv. 14, 175.—
    II.
    In partic.
    A.
    The conscience:

    cum vero jurato sententia dicenda est, meminerit, deum se adhibere testem, id est ut ego arbitror, mentem suam,

    Cic. Off. 3, 10, 44:

    auditor, cui frigida mens est crimi nibus,

    Juv. 1, 166:

    quos diri conscia fact, Mens habet attonitos et surdo verbere caedit,

    id. 13, 194.—
    B.
    The intellectual faculties, the mind, understanding, intellect, reason, judgment, discernment, consideration, reflection, etc.: mens, cui regnum totius animi ( soul) a naturā tributum est, Cic. Tusc. 3, 5, 11:

    animus ita est constitutus, ut habeat praestantiam mentis,

    id. Fin. 5, 12, 34:

    deorum mente atque ratione omnem mundum administrari et regi,

    id. N. D. 1, 2, 4:

    mente complecti aliquid,

    to comprehend, understand, id. Tusc. 1, 16, 37:

    sanum mentis esse,

    to be of sound mind, Plaut. Trin. 2, 4, 53:

    mens sana in corpore sano, Juv 10, 356: mentis suae esse,

    to be in one's right mind, in one's senses, Cic. Pis. 21, 50; so,

    mentis compotem esse,

    id. ib. 20, 48: captus mente, out of his senses, beside himself, mad (cf. menceps), id. Ac. 2, 17, 53; Paul. Sent. 3, 4, a, 11:

    mentem amittere,

    to lose one's mind, Cic. Har. Resp. 15. 31:

    mentis inops,

    Ov. H. 15, 139:

    huic ex tempore dicenti effluit mens,

    his recollection vanished, Cic. Brut. 61, 218:

    quis est tam vecors, qui ea, quae tanta mente fiunt, casu putet posse fieri?

    id. Har. Resp. 9, 19:

    vobis dent mentem oportet (di), ut prohibeatis, sicut mihi dederunt, ut, etc.,

    Liv. 6, 18:

    quid tibi istuc in mentem venit?

    what comes into your mind? what are you thinking of? Plaut. Am. 2, 2, 34:

    modo hercle in mentem venit,

    id. As. 3, 2, 42:

    venit hoc mihi in mentem, te, etc.,

    id. Aul. 2, 2, 49:

    venit in mentem, ut, etc.,

    id. Curc. 4, 4, 2.—With inf., Plaut. Bacch. 4, 7, 31.—With nom.:

    miserae ubi venit in mentem mortis metus,

    Plaut. Rud. 3, 3, 23:

    servi venere in mentem calliditates,

    Ter. Heaut. 5, 1, 13:

    quotiescumque patria in mentem veniret,

    Liv. 5, 54, 3; 8, 5, 10; Quint. 12, 9, 13; cf.:

    numquam ea res tibi tam belle in mentem venire potuisset,

    Cic. Att. 12, 37, 2; id. Har. Resp. 26, 55.—With gen. (so mostly in Cic.):

    non minus saepe ei venit in mentem potestatis, quam aequitatis tuae,

    he bethought himself of, Cic. Quint. 2, 6:

    tibi tuarum virtutum veniat in mentem,

    id. de Or 2, 61, 249:

    venit mihi Platonis in mentem,

    id. Fin. 5, 1, 2:

    solet mihi in mentem venire illius temporis,

    id. Fam. 7, 3, 1.—
    C.
    Mind, thought, plan, purpose, intention, design. quā facere id possis, nostram nunc accipe mentem, Verg. A. 1, 676: ut nemini dubium esse debeat, quin reliquo tempore eādem mente sim futurus, [p. 1133] Nep. Hann. 2, 5:

    Dolabella classem eā mente comparavit, ut,

    Cic. Fam. 12, 14, 1:

    mentes deorum scrutari in fibris,

    Ov. M. 15, 136:

    ferro percussit, sed non occidendi mente, Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 6, 3: poenae modus ex mente facientis statui potest,

    ib. 13, 3, 2:

    in mente est mihi dormire,

    I have a mind to, Petr. 21.—
    D.
    Spirit, boldness, courage: addere mentem, to give courage to, Hor Ep. 2, 2, 36:

    demittunt mentes,

    lose courage, Verg. A. 12, 609 (cf. animus).—
    E.
    Personified: Mens, the goddess of thought, whose festival was held on the eighth of June, Cic. Leg. 2, 8, 19:

    Menti aedem T. Octacilius praetor vovit,

    Liv. 22, 10; cf. Ov. F. 6, 241.

    Lewis & Short latin dictionary > mens

  • 10 modus

    mŏdus, i, m. [root med-, measure, weigh; Gr. medomai, medontes, mêstôr, medimnos; cf.: modius, modestus, moderor], a measure with which, or according to which, any thing is measured, its size, length, circumference, quantity (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    modi, quibus metirentur rura,

    Varr. R. R. 1, 10, 1:

    is modus acnua Latine appellatur,

    id. ib. 1, 10, 2:

    filio agri reliquit ei non magnum modum,

    Plaut. Aul. prol. 13:

    hoc erat in votis, modus agri non ita magnus,

    Hor. S. 2, 6, 1:

    de modo agri scripsit,

    Cic. Att. 13, 33, 2:

    de modo agri (actio), cum a venditore emptor deceptus est,

    Paul. Sent. 1, 19, 1:

    modus hic agri nostro non sufficit horto,

    Juv. 14, 172:

    modus altitudinis et latitudinis (sulcorum),

    Col. 11, 3, 4:

    collis modum jugeri continens,

    Col. Arbor. 1, 6:

    ut omnium par modus sit,

    Cels. 3, 27; cf. Col. 12, 23:

    falsus,

    false measure, Dig. 11, 6: magnus legionum, Vell. 2, 73, 2: hic mihi conteritur vitae modus, measure or term of life, Prop. 1, 7, 9.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., a proper measure, due measure:

    in modo fundi non animadverso lapsi sunt multi,

    Varr. R. R. 1, 11:

    suus cuique (rei) modus est,

    Cic. Or. 22, 73:

    ordine et modo,

    id. Off. 1, 5, 14:

    modum alicujus rei habere,

    to observe measure in a thing, not exceed the bounds of moderation, id. Verr. 2, 2, 59, § 144:

    vox quasi extra modum absona,

    beyond measure, immoderately, id. de Or. 3, 11, 41:

    cum lacus praeter modum crevisset,

    id. Div. 1, 44, 100:

    ii sine dubio fidem et modum transeunt,

    id. Off. 1, 29, 102:

    supra modum in servos suos saevire,

    Gai. Inst. 1, 53:

    sine modo modestiāque,

    without measure, without moderation, Sall. J. 41, 9:

    sine modo ac modestia agi,

    Liv. 26, 48, 11.—
    2.
    The measure of tones, measure, rhythm, melody, harmony, time; in poetry, measure, metre, mode:

    vocum,

    Cic. Div. 2, 3, 9:

    musici,

    Quint. 1, 10, 14:

    lyrici,

    Ov. H. 15, 6:

    fidibus Latinis Thebanos aptare modos,

    Hor. Ep. 1, 3, 12: Bacchico exsultas (i. e. exsultans) modo, Enn. ap. Charis. p. 214 P. (Trag. v. 152 Vahl.):

    flebilibus modis concinere,

    Cic. Tusc. 1, 44, 106: saltare ad tibicinis modos, to the music or sound of the flute, Liv. 7, 2:

    nectere canoris Eloquium vocale modis,

    Juv. 7, 19.—Fig.:

    verae numerosque modosque ediscere vitae,

    moral harmonies, Hor. Ep. 2, 2, 144.—
    II.
    Transf.
    A.
    A measure which is not to be exceeded, a bound, limit, end, restriction, etc.:

    modus muliebris nullust, neque umquam lavando et fricando modum scimus facere,

    Plaut. Poen. 1, 2, 21:

    quis modus tibi tandem exilio eveniet,

    id. Merc. 3, 4, 67:

    modum aliquem et finem orationi facere,

    to set bounds to, Cic. Verr. 2, 2, 48, § 118:

    ludendi est quidem modus retinendus,

    id. Off. 1, 29, 104:

    imponere alicui,

    Liv. 4, 24, 4:

    cum modum irae nullum faceret,

    id. 4, 50, 4:

    modum transire,

    Cic. Tusc. 4, 17, 4:

    cupidinibus statuat natura modum quem,

    Hor. S. 1, 2, 111:

    inimicitiarum modum facere,

    Cic. Sull. 17, 48:

    modum statuarum haberi nullum placet,

    id. Verr. 2, 2, 59, § 144:

    qui rebus infinitis modum constituant,

    id. Fin. 1, 1, 2:

    constituere,

    id. Verr. 2, 2, 59, § 145: modus vitae, tou biou telos, Prop. 1, 7, 9. —With gen. gerund.:

    modum lugendi aliquando facere,

    to make an end of mourning, Cic. Fam. 5, 16, 6.— Poet. with inf.:

    nam quis erit saevire modus?

    Stat. Th. 12, 573; cf. the foll.—
    B.
    A way, manner, mode, method:

    modus est, in quo quem ad modum, et quo animo factum sit, quaeritur, Ejus partes sunt prudentia, et imprudentia,

    Cic. Inv. 1, 27, 41:

    nullum modum esse hominis occidendi quo ille non aliquot occiderit,

    id. Rosc. Am. 35, 100:

    nec enim semper (hae partes) tractantur uno modo,

    id. Or. 35, 122:

    vitae,

    way of life, id. Tusc. 5, 23, 66:

    caelestium ordinem... imitari vitae modo,

    id. Sen. 21, 77: quibus modis, by what method of acting, i. e. what means, Sall. C. 5, 6:

    cultores has Alpis modo tuto transmittere,

    Liv. 21, 30, 8.— Poet. with inf.:

    nec modus inserere atque oculos imponere simplex,

    Verg. G. 2, 73.—
    2.
    Esp. freq.: modo, in modum, or ad modum, with a gen. or adj., in the manner of, like:

    servorum modo,

    in the manner of, like slaves, Liv. 39, 26:

    pecorum modo trahi,

    Tac. A. 4, 25:

    in modum ramorum,

    Col. Arbor. 22:

    in nostrum modum,

    in our manner, Tac. H. 3, 25:

    servilem in modum cruciari,

    like slaves, Cic. Verr. 1, 5, 13; Caes. B. G. 6, 19, 3; Suet. Calig. 56:

    mirum in modum,

    in a wonderful manner, wonderfully, Caes. B. G. 1, 41:

    ad hunc modum distributis legionibus,

    in this manner, id. ib. 5, 24:

    naves ad hunc modum factae,

    id. ib. 3, 13:

    nos nostras more nostro et modo instruximus legiones,

    Plaut. Am. 1, 1, 66:

    non tuo hoc fiet modo,

    id. Men. 2, 1, 25:

    si humano modo, si usitato more peccāsset,

    after the manner of men, Cic. Verr. 2, 2, 3, § 8; cf.:

    Carneadeo more et modo disputata,

    id. Univ. 1; for which with gen.:

    apis Matinae More modoque,

    Hor. C. 4, 2, 28; and:

    agendi more ac modo,

    Quint. 11, 1, 29:

    tali modo,

    in such a manner, in such wise, Nep. Att. 21, 1:

    nullo modo,

    in no wise, by no means, Cic. Verr. 2, 2, 76, § 186:

    omni modo egi cum rege et ago cotidie,

    in every way, earnestly, urgently, id. Att. 6, 2, 7: omnibus modis tibi esse rem salvam [p. 1157] ut scias, Plaut. Ps. 4, 6, 13:

    omnibus modis miser sum,

    every way, wholly, completely, Ter. Hec. 4, 4, 79:

    miris modis,

    Cic. Verr. 2, 2, 3, § 9; Liv. 1, 57, 6; Hor. C. 2, 17, 21:

    mille modis amor ignorandust,

    Plaut. Trin. 2, 1, 30:

    hoc multis modis reprehendi potest,

    Cic. Fin. 2, 26, 82 (v. Madv. ad h. l.); so,

    filium multis modis jam exspecto, ut redeat domum,

    very much, Ter. Hec. 2, 3, 7; cf.

    multimodis: mira miris modis,

    Plaut. Cas. 3, 5, 5; cf.

    mirimodis: eum tibi commendo in majorem modum,

    very much, greatly, Cic. Q. Fr. 2, 12 (14), 3:

    nullo modo,

    id. Fin. 2, 31, 102; Col. 9, 8; Suet. Tit. 2:

    bono modo,

    moderately, Cato, R. R. 5:

    bono modo desiderare aliquid,

    Cic. Q. Fr. 2, 6, 3: ejus modi, of that kind, of such a kind or sort (freq.):

    ejusmodi sunt tempestates consecutae, ut,

    Caes. B. G. 3, 29, 2:

    in ejusmodi casu,

    id. ib. 5, 33, 4;

    6, 34, 7: erant ejusmodi fere situs oppidorum, ut,

    id. ib. 3, 12, 1:

    petitionis nostrae hujusmodi ratio est,

    Cic. Att. 1, 1, 1; so,

    cujusquemodi, cujusdammodi, cujusmodicumque, cuimodi, cuicuimodi, v. Zumpt, § 678: cujusmodi,

    of what sort, Cic. Fam. 15, 20, 3:

    cujuscemodi,

    of what sort soever, id. Inv. 2, 45, 134: hujusmodi, hujuscemodi, of this kind, such:

    hujusmodi casus,

    Caes. B. C. 2, 22:

    hujuscemodi verba,

    Sall. J. 9 fin.:

    illiusmodi,

    of that kind, Cic. Div. in Caecil. 21, 68; so,

    istiusmodi amicos,

    Plaut. Rud. 2, 2, 15.—
    3.
    In gram., a form of a verb, a voice or mood:

    in verbo fiunt soloecismi per genera, tempora, personas, modos, etc.,

    Quint. 1, 5, 41: patiendi modus ( the passive voice)... faciendi modus ( the active voice), id. 9, 3, 7; cf. 1, 6, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > modus

  • 11 porto

    porto, āvi, ātum, v. freq. a. [root porfor for-to, kindr. with fer-o; Sanscr. vhri, ferre], to bear or carry along; to convey any thing heavy (class.; syn.: fero, gero, veho).
    I.
    Lit.:

    ferri proprie dicimus, quae quis suo corpore bajulat, portari ea, quae quis in jumento secum ducit, agi ea, quae animalia sunt,

    Dig. 50, 16, 235 (the foll. pass. prove that this distinction is not valid):

    ut id, quod agri efferant sui, quascumque velint in terras portare possint,

    Cic. Rep. 2, 4, 9:

    hominem ad Baias octophoro,

    id. Q. Fr. 2, 10, 2:

    Massili portabant juvenes ad litora tanas, Enn. ap. Don. p. 1777 P. (Ann. v. 605 Vahl.): frumentum,

    Cic. Att. 14, 3, 1:

    viaticum ad hostem,

    id. Fam. 12, 3, 2; cf. id. Font. 5, 9:

    Massilium in triumpho,

    to conduct, id. Off. 2, 8, 28:

    frumentum secum,

    Caes. B. G. 1, 5:

    corpora insueta ad onera portanda,

    id. B. C. 1, 78:

    panem umeris,

    Hor. S. 1, 5, 90:

    sub alā Fasciculum librorum,

    id. Ep. 1, 13, 13:

    aliquid in suo sinu,

    Ov. M. 6, 338:

    ad modum aliquid portantium,

    Quint. 11, 3, 120:

    venter qui te portavit,

    Vulg. Luc. 11, 27:

    telum, hominis occidendi causā portare, Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 13, 1.—Esp. of ships, etc.: navis portat milites,

    Caes. B. G. 5, 23, 3:

    naves onerariae commeatum ab Ostiā in Hispaniam ad exercitum portantes,

    Liv. 22, 11, 6:

    commeatum exercitui,

    id. 32, 18, 3; 37, 23, 2 al.—
    II.
    Trop.
    A.
    To bear, carry, bring (mostly poet.;

    not in Cic.): onustum pectus porto laetitiā,

    Plaut. Stich. 2, 1, 3:

    alicui tantum boni,

    id. Capt. 4, 2, 89; cf.:

    di boni, boni quid porto!

    Ter. And. 2, 2, 1:

    porto hoc jurgium Ad uxorem,

    id. Hec. 3, 5, 63:

    alicui aliquam fallaciam,

    id. And. 2, 6, 2:

    timores insolitos alicui,

    Prop. 1, 3, 29:

    preces alicujus alicui,

    Val. Fl. 2, 326.—With abstract subjects:

    nescio quid peccati portet haec purgatio,

    bears with it, imports, betokens, Ter. Heaut. 4, 1, 12:

    portantia verba salutem,

    bringing, Ov. P. 3, 4, 1:

    tristitiam Tradam protervis in mare Portare ventis,

    Hor. C. 1, 26, 3:

    salutem,

    Sil. 9, 428.—In prose:

    sociis atque amicis auxilia portabant,

    Sall. C. 6, 5:

    divitias, decus, gloriam, libertatem atque patriam in dexteris portare,

    id. ib. 58, 7:

    has spes cogitationesque secum portantes,

    Liv. 1, 34, 10:

    ad conjuges liberosque laetum nuntium portabant,

    id. 45, 1 fin.:

    hic vobis bellum et pacem portamus,

    id. 21, 18.—
    B.
    To endure, bear, suffer (late Lat.):

    dolores nostros ipse portavit,

    Vulg. Isa. 53, 4; id. Act. 15, 10:

    judicium,

    id. Gal. 5, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > porto

  • 12 telum

    tēlum, i, n. [for texlum; root tek-, of tiktô, to beget; tuk-, tuch-, of tunchanô, to hit, chance upon; v. texo; cf. toxon, a bow], a weapon used for fighting at a distance; a missile weapon, missile, as a dart, spear, javelin, etc. (while arma signifies arms for defence or close fight; v. arma; cf.: jaculum, tormentum).
    I.
    Lit.: tela proprie dici videntur ea, quae missilia sunt: ex Graeco videlicet translato eorum nomine, quoniam illi têlothen missa dicunt, quae nos eminus;

    sicut arma ea, quae ab umeris dependentia retinentur manibus,

    Fest. p. 364 Müll.; cf. id. p. 3; and Serv. Verg. A. 8, 249; 9, 509: telum vulgo quidem id appellatur, quod ab arcu mittitur, sed nunc omne significatur, quod mittitur manu. Itaque sequitur, ut et lapis et lignum et ferrum hoc nomine contineatur, dictum ab eo, quod in longinquum mittitur, Graecā voce figuratum apo tou têlou, Dig. 50, 16, 233: arma rigent, horrescunt tela, Enn. ap. Macr. S. 6, 4 (Trag. v. 177 Vahl.); so,

    opp. arma,

    Sall. C. 42, 2; 51, 38; id. J. 43, 3; Ov. M. 9, 201: tela manu jacere, Enn. ap. Macr. S. 6, 3 (Ann. v. 438 Vahl.); cf.:

    si quis jaciat volatile telum,

    Lucr. 1, 970:

    tela depellere...telum jacere,

    Cic. Quint. 2, 8:

    conicere,

    Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; 1, 47; 2, 27; Cic. Quint. 16, 52 al.; cf.:

    nubes levium telorum conjecta obruit aciem Gallorum,

    Liv. 38, 26, 7;

    and with this cf.: it toto turbida caelo Tempestas telorum ac ferreus ingruit imber,

    Verg. A. 12, 284:

    telum ex loco superiore mittere,

    Caes. B. G. 3, 4:

    Romani omni genere missilium telorum ac saxis maxime vulnerabantur,

    Liv. 44, 35, 21; cf. Sisenn. ap. Non. 449, 3:

    priusquam ad conjectum teli veniretur,

    Liv. 2, 31, 6:

    tela vitare,

    Caes. B. G. 2, 25:

    telis repulsi,

    id. ib. 1, 8; Cic. Rep. 1, 3, 5:

    non primus Teucer tela Cydonio Direxit arcu,

    Hor. C. 4, 9, 17:

    in medios telum torsisti primus Achivos,

    Verg. A. 5, 497:

    tela spargere,

    Luc. 3, 326; Quint. 4, 5, 14:

    aërias telum contendit in auras,

    Verg. A. 5, 520:

    telum volatile sensit,

    Ov. A. A. 1, 169:

    volucre,

    Val. Fl. 2, 524:

    hic confixum ferrea texit Telorum seges,

    Verg. A. 3, 46:

    nubes telorum,

    Liv. 38, 26, 7:

    nimbus,

    Luc. 4, 776. —
    B.
    Transf.
    1.
    In gen., an offensive weapon of any kind, as a sword, dagger, poniard, axe, etc. (class.): Ajax gladio incubuit;

    Ulixes intervenit... e corpore cruentum telum educit,

    Auct. Her. 1, 11, 18:

    ex quibus (telis) ille maximum sicarum numerum et gladiorum extulit,

    Cic. Cat. 3, 3, 8:

    elatam securim in caput dejecit: relictoque in vulnere telo ambo se foras eiciunt,

    Liv. 1, 40, 7:

    non tuba terruerit, non strictis agmina telis,

    Ov. M. 3, 535:

    tela aliis hastae, aliis secures erant,

    Curt. 9, 1, 15:

    clavae tela erant,

    id. 9, 4, 3:

    stare in comitio cum telo,

    Cic. Cat. 1, 6, 15;

    so esp. freq.: esse cum telo,

    to be armed, id. Att. 2, 24, 3; id. Vatin. 10, 24; id. Verr. 2, 5, 3, § 7; Sall. C. 27, 2 al.; cf.:

    esse cum telo hominis occidendi causā (lex) vetat,

    Cic. Mil. 4, 11:

    qui caedem telo quocumque commiserint,

    Quint. 10, 1, 12:

    ut pereat positum rubigine telum,

    my sheathed sword, Hor. S. 2, 1, 43 et saep.:

    pars caret altera telo Frontis,

    i. e. a horn, Ov. M. 8, 883;

    so of the caestus,

    Verg. A. 5, 438; Stat. Th. 6, 772.—
    2.
    Poet., like the Gr. belos (v. Lidd. and Scott, sub voce),
    a.
    A sunbeam:

    non radii solis neque lucida tela diei,

    Lucr. 1, 147; 2, 60; 3, 92; 6, 40.—
    b.
    Lightning:

    arbitrium est in sua tela Jovi,

    Ov. F. 3, 316:

    excutere irato tela trisulca Jovi,

    id. Am. 2, 5, 52.—
    3.
    A stitch in the side, Ser. Samm. 22, 402; cf. Isid. Orig. 4, 6.—
    4.
    = membrum virile, Mart. 11, 78, 6; Auct. Priap. 9; Just. 38, 1. —
    II.
    Trop., a weapon, shaft, dart (class.), Plaut. Am. 1, 1, 113: usque quāque sapere oportet: id erit telum acerrimum, Poët. ap. Cic. Fam. 7, 16, 1; cf.: nec mediocre telum ad res gerendas existimare oportet benevolen, tiam civium, Cic. Lael. 17, 61:

    nec gelidis torpet telis perfixa pavoris,

    Lucr. 3, 305:

    Veneris telis accipere ictus,

    id. 4, 1052:

    necessitas, quae ultimum ac maximum telum est,

    Liv. 4, 28, 5; 5, 29, 9:

    quā lege tribunitiis rogationibus telum acerrimum datum est,

    id. 3, 55, 3:

    de corpore rei publicae tuorum scelerum tela revellere,

    Cic. Pis. 11, 25:

    tela fortunae,

    id. Fam. 5, 16, 2:

    lucubrationis telum,

    Suet. Calig. 53:

    vis tribunicia, telum a majoribus libertati paratum,

    Sall. Or. Macri Licinii ad Pleb. 6; Liv. 6, 35, 8:

    sentire et linguae tela subire tuae,

    Ov. P. 4, 6, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > telum

См. также в других словарях:

  • CANES occidendi mos — in ortu Caniculae, quod hoc sidus eos in rabiem agat, apud Romanos viguit, uti docet ex Graeco auctore Salmas. Ο῎τι ρῇ ορὶ Βιββὠν Αζ῾γιζςτὠβ ἀνήρουν ἀκωλύτως εν Π῾ώμῃ τοὺς κύνας εἰς τιμην` τῶ χηνῶν, ὅτι τὸ καπετώλιον οἱ μὲν κύνες προέδωκαν… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • IMPUNE occidendi quosdam sceleratos — extra Iudicium, apud Hebraeos aliosque ius; vide infra Zelotae …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Pierre le Chantre — (Petrus Cantor, ✝ 22 septembre 1197) est un lettré et théologien scolastique chrétien du XIIe siècle. Promu grand chantre (d où son nom) en 1184 de l église de Paris, il est notamment l auteur de gloses sur la Bible et d un traité… …   Wikipédia en Français

  • Анимус — (лат. Animus, дух, душа, энергия, воля) в юридическом смысле употребляется для выражения определенного противозаконного намерения или стремления; напр. А. injuriandi намерение обидеть, A. nocendi намерение повредить, A. occidendi намерение убить …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • Gerhard Noodt — (auch: Gerard Noodt; * 4. September 1647 in Nimwegen; † 15. August 1725 in Leiden) war Jurist der eleganten Schule in den Niederlanden, Rektor der Universität Leiden und Frühaufklärer …   Deutsch Wikipedia

  • Mord [1] — Mord, die mit Vorbedacht verübte rechtswidrige Tödtung eines Menschen. Der Thatbestand des Mordes setzt sich daher aus der mit Überlegung gefaßten Absicht zu tödten (Animus occidendi) u. dem äußern Erfolg der in dieser Absicht begangenen Handlung …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Anĭmus — (lat.), Seele, Gemüt, Neigung, Wille, Absicht, Vorsatz; in der Rechtswissenschaft häufig gebraucht, z. B. A. injuriandi, Absicht, zu beleidigen; A. lucri faciendi oder rem sibi habendi, die Absicht, eine Sache sich zuzueignen; A. occidendi,… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Georg Tobias Schwendendörffer — (* 13. November 1597 in Nürnberg; † 16. April 1681 in Leipzig) war ein deutscher Rechtswissenschaftler. Inhal …   Deutsch Wikipedia

  • Josias Ludwig Ernst Püttmann — (* 12. Juli 1730 in Ostrau (Saalekreis); † 28. April 1796 in Leipzig) war ein deutscher Rechtswissenschaftler. Leben Der Sohn des Amtsschössers Ernst Ludwig Püttmann hatte seine Kindheitsjahre in seinem Geburtsort zugebracht. 1744 ging er an die… …   Deutsch Wikipedia

  • ADULTERA — priusquam convincitur, suspecta est: dequae Lex sic sonar Numer. c. 5. v. 12. Si viri cuiuscumque uxor declinaverit, et immunda Facita fuerit adduct vir ille uxorme suam ad Sacerdotem, adducatque cum ea sacrisicium pro ea adducet itaque illam… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BANAJA — i. e. filius intelligentiae, aut aedificatio Domini, nomen viri. 2. Sam. c. 23. v. 20. Item princeps. 1. Paral. c. 4. v. 36. Pater Phelthiae, Ezech. c. 11. v. 1. Filius Iehoiada. Unus ex fortibus Davidis, cui Salomonem inaugurandi et Ioabum… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»