Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

negotia+c

  • 1 negōtium

        negōtium ī, n    [nec+otium], a business, employment, occupation, affair: quid istic tibi negotist? T.: nihil habere negoti: forensia negotia: negotium municipi administrare: in negotio versari: ex negotio emergere: datum negotium est consulibus, ut, etc., L.: negotio desistere, Cs.: mirabar, quid hic negoti esset tibi, what business you have here, T.: negotiis amicorum intentus sua neglegere, interests, S.: nostrum otium negoti inopiā constitutum est, affairs of state: suum, private affairs: aes alienum negoti gerendi studio contractum, in trade: negoti gerentes, tradesmen: Bithyna negotia, H.— Difficulty, pains, trouble, labor: satis habeo negoti in sanandis volneribus: tibi negotium facessere, give trouble: refici magno negotio, Cs.: nullo negotio, i. e. easily: quid negoti est haec poëtarum... portenta convincere?— A matter, thing, affair: id quod negotium poscebat, the situation, S.: ineptum: Teucris illa lentum negotium, a slow affair.
    * * *
    pain, trouble, annoyance, distress; work, business, activity, job

    Latin-English dictionary > negōtium

  • 2 explico

    ex-plĭco, āvi and ŭi (the latter first in Verg. G. 2, 280; afterwards freq.; Hor. C. 3, 29, 16; 4, 9, 44; id. S. 2, 2, 125; Liv. 7, 23, 6 et saep.; cf. Gell. 1, 7, 20), ātum or ĭtum (Cic. uses mostly atum, Caes. atum and itum; cf.

    explicaturos,

    Caes. B. C. 1, 78, 4;

    with explicitis,

    id. ib. 3, 75, 2;

    and, explicitius,

    id. ib. 1, 78, 2; upon these forms v. Neue, Formenl. 2, pp. 479 sq., 550 sq.), 1, v. a., to unfold, uncoil, unroll, unfurl, spread out, loosen, undo (class.; esp. freq. in the trop. sense; syn.: expedio, extrico, enodo, enucleo; explano, expono, interpretor).
    I.
    Lit.:

    velum,

    Plaut. Mil. 4, 8, 7:

    non explicata veste neque proposito argento, etc.,

    spread out, Cic. de Or. 1, 35, 161:

    volumen,

    to open, id. Rosc. Am. 35, 101:

    suas pennas (ales),

    Ov. Am. 2, 6, 55:

    plenas plagas,

    Mart. 1, 56, 8:

    perturbatum et confusum agmen,

    to put in order, Hirt. B. G. 8, 14, 2:

    capillum pectine,

    Varr. L. L. 5, § 129 Müll.:

    fusos,

    to unwind, Mart. 4, 54, 10:

    frontem sollicitam,

    to free from wrinkles, to smooth, Hor. C. 3, 29, 16;

    for which: explicare seria contractae frontis,

    id. S. 2, 2, 125; cf.

    mare,

    i. e. to calm, Sen. Herc. Oet. 455:

    si ex his te laqueis exueris ac te aliqua via ac ratione explicaris,

    hast extricated, freed thyself, Cic. Verr. 2, 5, 58, § 151:

    se (ex funibus ancorarum),

    Dig. 9, 2, 29:

    inimicae et oves, difficile se (apibus) e lanis earum explicantibus,

    Plin. 11, 18, 19, § 62:

    se explicat angustum,

    Juv. 12, 55.—
    B.
    Transf., to spread out, stretch out, extend, deploy, display:

    aciem,

    Liv. 7, 23, 6; 40, 4, 4; 40, 5, 26 al.; cf.

    ordinem,

    id. 2, 46, 3:

    agmen,

    id. 10, 20, 3:

    cohortes (longa legio),

    Verg. G. 2, 280:

    se turmatim (equites),

    Caes. B. C. 3, 93, 3; cf.

    mid.: priusquam plane legiones explicari et consistere possent,

    id. ib. 2, 26, 4; and:

    ut ordo omnium navium explicari posset,

    Liv. 37, 23, 10:

    per obstantis catervas Explicuit sua victor arma,

    Hor. C. 4, 9, 44:

    atria, congestos satis explicatura clientes,

    Stat. Th. 1, 146:

    ut forum laxaremus et usque ad atrium Libertatis explicaremus,

    extend, Cic. Att. 4, 16, 14; cf.:

    unde pons in oppidum pertinens explicatur,

    Sall. H. 3, 20:

    orbes (serpens),

    Ov. M. 15, 720:

    frondes omnes (pampinus),

    Verg. G. 2, 335:

    se (montes),

    Plin. 5, 29, 31, § 118:

    arida ligna in flammas (ignis),

    Lucr. 2, 882:

    convivium,

    i. e. to set out richly, to furnish, Mart. 1, 100, 13:

    explicavi meam rem post illa lucro,

    i. e. amplified, enlarged, Plaut. Poen. 3, 5, 5.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen. (very seldom):

    explica atque excute intelligentiam tuam, ut videas quae sit, etc.,

    display, Cic. Off. 3, 20, 81: Siciliam multis undique cinctam periculis explicavit, has set at large, set free (qs. released from toils, snares), id. de Imp. Pomp. 11, 30; cf.:

    quemadmodum se explicent dicendo,

    id. Fl. 4, 10: da operam, ut te explices, huc quam primum venias, Pompei. ap. Cic. Att. 8, 12, D. 2.—
    B.
    In partic.
    1.
    To disentangle, set in order, arrange, regulate, settle, adjust any thing complicated or difficult:

    pulcre ego hanc explicatam tibi rem dabo,

    Plaut. Ps. 4, 1, 20:

    peto a te, ut ejus negotia explices et expedias,

    Cic. Fam. 13, 26, 2:

    negotia,

    id. Att. 5, 12, 3; cf. id. ib. 16, 3, 5:

    belli rationem,

    id. Prov. Cons. 14, 35; cf.:

    rationem salutis,

    id. Fam. 6, 1, 2:

    rem frumentariam,

    Hirt. B. G. 8, 4 fin.: si Faberius nobis nomen illud explicat, noli quaerere, quanti, settles, i. e. pays that item, Cic. Att. 13, 29, 2:

    Faberianum,

    id. ib. § 3; cf.:

    si qui debitores, quia non possint explicare pecuniam, differant solutionem,

    Dig. 42, 1, 31:

    consilium,

    Caes. B. C. 1, 78, 4; cf.:

    his explicitis rebus,

    id. ib. 3, 75, 2: subvenire tempestati quavis ratione sapientis est;

    eoque magis, si plus adipiscare re explicatā boni, quam addubitatā mali,

    Cic. Off. 1, 24, 83:

    ea, quae per defunctum inchoata sunt, per heredem explicari debent,

    Dig. 27, 7, 1:

    transii ad elegos: hos quoque feliciter explicui,

    Plin. Ep. 7, 4, 7 (cf. under
    ):

    iter commode explicui, excepto quod, etc.

    ,

    Plin. Ep. 8, 1, 1:

    fugam,

    Phaedr. 4, 7, 15:

    nihilo plus explicet ac si Insanire paret, etc.,

    will make no more out of it, Hor. S. 2, 3, 270.—
    2.
    Of speech, to develop, unfold, set forth, exhibit, treat, state: vitam alterius totam explicare, Civ. Div. in Caecil. 8, 27:

    perfice, ut Crassus haec, quae coartavit et peranguste refersit in oratione sua, dilatet nobis atque explicet,

    id. de Or. 1, 35, 163:

    explicando excutiendoque verbo,

    id. Part. Or. 36, 124:

    aliquid expedite,

    id. Brut. 67, 237:

    aliquid apertissime planissimeque,

    id. Verr. 2, 2, 64, § 156:

    aliquid definitione,

    id. Fin. 3, 10, 33:

    funera fando,

    Verg. A. 2, 362:

    philosophiam,

    Cic. Div. 2, 2, 6; cf.:

    philosophiam diligentissime Graecis litteris,

    id. Ac. 1, 2, 4:

    summorum oratorum Graecas orationes,

    id. de Or. 1, 34, 155:

    geometricum quiddam aut physicum aut dialecticum (corresp. to expedire),

    id. Div. 2, 59, 122:

    non de aegritudine solum, sed de omni animi perturbatione explicabo,

    id. Tusc. 3, 6, 13:

    de scorpionibus et catapultis,

    Vitr. 10, 22:

    ut explicemus, quae sint materiae, etc.,

    Quint. 10, 5, 1.— Pass. impers.:

    quae vero auxilia sunt capitis, eo loco explicitum est,

    Cels. 4, 2.—Hence,
    1.
    explĭcātus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., spread out:

    Capua planissimo in loco explicata,

    Cic. Agr. 2, 35, 96:

    vallis,

    Pall. Aug. 11, 2.—
    B.
    Trop.
    1.
    Well ordered, regular:

    in causa facili atque explicata,

    Cic. Planc. 2, 5.—
    2.
    Plain, clear:

    nisi explicata solutione non sum discessurus,

    Cic. Att. 15, 20, 4.— Comp.:

    litterae tuae, quibus nihil potest esse explicatius, nihil perfectius,

    Cic. Att. 9, 7, 2.— Sup.:

    explicatissima responsa,

    Aug. Ep. 34 fin.
    3.
    Assured, certain:

    nec habet explicatam aut exploratam rationem salutis suae,

    Cic. Fam. 6, 1, 2.—
    * Adv.: explĭ-cāte, plainly, clearly:

    qui distincte, qui explicate, qui abundanter et rebus et verbis dicunt,

    Cic. de Or. 3, 14, 53.— Comp.:

    explicatius,

    August. Civ. D. 19, 4.—
    2.
    explĭ-cĭtus, a, um, P. a. (acc. to II. B. 1.), lit., disentangled, i. e. free from obstacles, easy:

    in his erat angustiis res: sed ex propositis consiliis duobus explicitius videbatur, Ilerdam reverti,

    Caes. B. C. 1, 78, 2.
    explĭcit, in late Lat., at the end of a book, is prob. an abbreviation of explicitus (est liber), the book is ended (acc. to signif. II. B. 1.); cf.:

    explicitum nobis usque ad sua cornua librum refers,

    Mart. 11, 107, 1: solemus completis opusculis ad distinctionem rei alterius sequentis medium interponere Explicit aut Feliciter aut aliquid istius modi, Hier. Ep. 28, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > explico

  • 3 negocium

    nĕgōtĭum ( nĕgōcĭum), ii, n. [necotium; cf.: negotium, quod non sit otium, Paul. ex Fest. p. 177 Müll.; v. 1. ne], a business, employment, occupation, affair (cf. munus).
    I.
    Lit.:

    negoti nunc sum plenus,

    Plaut. Ps. 1, 3, 146:

    quamquam negotiumst, si quid vis, non sum occupatus, etc.,

    id. Merc. 2, 2, 17:

    qui deum nihil habere negotii volunt,

    Cic. Off. 3, 28, 102:

    in extremā parte muneris ac negotii tui,

    id. Q. Fr. 1, 1, 16, § 46:

    forensia negotia,

    id. de Or. 2, 6, 23:

    qui omnibus negotiis interfuit,

    id. Fam. 1, 6, 1:

    negotium municipii administrare,

    id. ib. 13, 11:

    procurare,

    id. Verr. 2, 3, 64, § 149:

    suscipere,

    id. Cat. 3, 2, 5:

    mandare alicui,

    id. Fam. 13, 26, 2:

    versari in negotio,

    id. Att. 5, 10, 3:

    emergere ex negotiis,

    id. ib. 5, 10, 3; Liv. 3, 4:

    transigere negotium,

    Cic. Phil. 2, 9, 21:

    negotio desistere,

    Caes. B. G. 1, 45:

    in magno negotio habere aliquid,

    to regard a thing as important, of great moment, Suet. Caes. 23: est mihi negotium cum aliquo, I have to do with one:

    mirabar, quid hic negotii esset tibi,

    Ter. Ad. 4, 5, 8; Cic. Fam. 8, 8, 9:

    adparatus, quem flagitabat instans negotium,

    Amm. 20, 10, 1.—Esp. with reference to affairs of state:

    nostrum otium negotii inopia, non requiescendi studio constitutum est,

    Cic. Off. 3, 1, 2; cf. Suet. Aug. 32:

    publicis adfinis fuit an maritumis negotiis?

    i. e. in farming the revenue or in private commerce, Plaut. Trin. 2, 2, 50.—Of the management of domestic concerns:

    qui suum negotium gerunt otiosi,

    Cic. Lael. 23, 86:

    praeclare suum negotium gessit Roscius,

    id. Rosc. Com. 12, 34:

    suum negotium agere,

    id. Off. 1, 9, 29; cf. id. ib. 1, 34, 125.—So of trade, traffic:

    aes alienum negotii gerendi studio contractum,

    Cic. Sull. 20, 58; id. Vat. 5, 12:

    negotii gerentes,

    tradesmen, id. Sest. 45, 97:

    Trebonius ampla et expedita negotia in tuā provinciā habet,

    id. Fam. 1, 3, 1: Hor. Ep. 1, 6, 33.—Of a lawsuit, Quint. 3, 5, 11; Suet. Calig. 40; id. Rhet. 6; cf. Plaut. Aul. 3, 4, 2.—
    II.
    Transf.
    A.
    Difficulty, pains, trouble, labor:

    ita et hinc et illinc mi exhibent negotium,

    give me trouble, Plaut. Most. 3, 1, 38:

    huic exhibui negotium,

    id. Men. 5, 9, 13; id. Poen. 1, 2, 30:

    viden egestas quid negoti dat homini misero male,

    id. Trin. 4, 2, 5:

    satis habeo negotii in sanandis vulneribus,

    Cic. Att. 5, 17, 6:

    magnum negotium est navigare atque id mense Quintili,

    id. ib. 5, 12:

    negotium facessere alicui,

    to give one trouble, id. Fam. 3, 10, 1:

    negotium exhibere alicui,

    id. Off. 3, 31, 112:

    facere innocenti,

    Quint. 5, 12, 13:

    nihil est negotii libertatem recuperare,

    Cic. Fam. 12, 2, 1:

    Cato Siciliam tenere nullo negotio potuit,

    id. Att. 10, 16, 3; id. Fam. 2, 10, 2:

    non minori negotio,

    id. Verr. 2, 5, 68, § 175:

    quid negotii est haec poëtarum, portenta convincere?

    id. Tusc. 1, 6, 11: facili negotio, with little trouble (post-class.), Aur. Vict. Caes. 39, 38; cf.:

    levi negotio,

    Amm. 20, 10, 2 al.:

    magno negotio,

    Cels. 7, 5 init.;

    Auct. B. Aiex. 8, 4: plus negotii est, si acutus quoque morbus is factus est,

    Cels. 4, 6.—
    B.
    Like the Gr. pragma, for res, a matter, thing:

    quid est negoti?

    Plaut. Most. 2, 2, 27; 3, 2, 54:

    quid negoti est, quamobrem succenses mihi?

    id. Capt. 3, 5, 11:

    ineptum negotium et Graeculum,

    Cic. Tusc. 1, 35, 86. —So of persons Teucris illa lentum negotium, a slow affair, Cic. Att. 1, 12, 1; cf. id. Q. Fr. 2, 13, 4:

    elinguem, tardum, inhumanum negotium,

    id. post Red. in Sen. 6, 14. —As transl. of to pragma, euphemism for sensual sins, Vulg. 1 Thess. 4, 6; ib. 2 Cor. 7, 11:

    a negotio perambulante in tenebris,

    some indefinable terror, ib. Psa. 90, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > negocium

  • 4 negotium

    nĕgōtĭum ( nĕgōcĭum), ii, n. [necotium; cf.: negotium, quod non sit otium, Paul. ex Fest. p. 177 Müll.; v. 1. ne], a business, employment, occupation, affair (cf. munus).
    I.
    Lit.:

    negoti nunc sum plenus,

    Plaut. Ps. 1, 3, 146:

    quamquam negotiumst, si quid vis, non sum occupatus, etc.,

    id. Merc. 2, 2, 17:

    qui deum nihil habere negotii volunt,

    Cic. Off. 3, 28, 102:

    in extremā parte muneris ac negotii tui,

    id. Q. Fr. 1, 1, 16, § 46:

    forensia negotia,

    id. de Or. 2, 6, 23:

    qui omnibus negotiis interfuit,

    id. Fam. 1, 6, 1:

    negotium municipii administrare,

    id. ib. 13, 11:

    procurare,

    id. Verr. 2, 3, 64, § 149:

    suscipere,

    id. Cat. 3, 2, 5:

    mandare alicui,

    id. Fam. 13, 26, 2:

    versari in negotio,

    id. Att. 5, 10, 3:

    emergere ex negotiis,

    id. ib. 5, 10, 3; Liv. 3, 4:

    transigere negotium,

    Cic. Phil. 2, 9, 21:

    negotio desistere,

    Caes. B. G. 1, 45:

    in magno negotio habere aliquid,

    to regard a thing as important, of great moment, Suet. Caes. 23: est mihi negotium cum aliquo, I have to do with one:

    mirabar, quid hic negotii esset tibi,

    Ter. Ad. 4, 5, 8; Cic. Fam. 8, 8, 9:

    adparatus, quem flagitabat instans negotium,

    Amm. 20, 10, 1.—Esp. with reference to affairs of state:

    nostrum otium negotii inopia, non requiescendi studio constitutum est,

    Cic. Off. 3, 1, 2; cf. Suet. Aug. 32:

    publicis adfinis fuit an maritumis negotiis?

    i. e. in farming the revenue or in private commerce, Plaut. Trin. 2, 2, 50.—Of the management of domestic concerns:

    qui suum negotium gerunt otiosi,

    Cic. Lael. 23, 86:

    praeclare suum negotium gessit Roscius,

    id. Rosc. Com. 12, 34:

    suum negotium agere,

    id. Off. 1, 9, 29; cf. id. ib. 1, 34, 125.—So of trade, traffic:

    aes alienum negotii gerendi studio contractum,

    Cic. Sull. 20, 58; id. Vat. 5, 12:

    negotii gerentes,

    tradesmen, id. Sest. 45, 97:

    Trebonius ampla et expedita negotia in tuā provinciā habet,

    id. Fam. 1, 3, 1: Hor. Ep. 1, 6, 33.—Of a lawsuit, Quint. 3, 5, 11; Suet. Calig. 40; id. Rhet. 6; cf. Plaut. Aul. 3, 4, 2.—
    II.
    Transf.
    A.
    Difficulty, pains, trouble, labor:

    ita et hinc et illinc mi exhibent negotium,

    give me trouble, Plaut. Most. 3, 1, 38:

    huic exhibui negotium,

    id. Men. 5, 9, 13; id. Poen. 1, 2, 30:

    viden egestas quid negoti dat homini misero male,

    id. Trin. 4, 2, 5:

    satis habeo negotii in sanandis vulneribus,

    Cic. Att. 5, 17, 6:

    magnum negotium est navigare atque id mense Quintili,

    id. ib. 5, 12:

    negotium facessere alicui,

    to give one trouble, id. Fam. 3, 10, 1:

    negotium exhibere alicui,

    id. Off. 3, 31, 112:

    facere innocenti,

    Quint. 5, 12, 13:

    nihil est negotii libertatem recuperare,

    Cic. Fam. 12, 2, 1:

    Cato Siciliam tenere nullo negotio potuit,

    id. Att. 10, 16, 3; id. Fam. 2, 10, 2:

    non minori negotio,

    id. Verr. 2, 5, 68, § 175:

    quid negotii est haec poëtarum, portenta convincere?

    id. Tusc. 1, 6, 11: facili negotio, with little trouble (post-class.), Aur. Vict. Caes. 39, 38; cf.:

    levi negotio,

    Amm. 20, 10, 2 al.:

    magno negotio,

    Cels. 7, 5 init.;

    Auct. B. Aiex. 8, 4: plus negotii est, si acutus quoque morbus is factus est,

    Cels. 4, 6.—
    B.
    Like the Gr. pragma, for res, a matter, thing:

    quid est negoti?

    Plaut. Most. 2, 2, 27; 3, 2, 54:

    quid negoti est, quamobrem succenses mihi?

    id. Capt. 3, 5, 11:

    ineptum negotium et Graeculum,

    Cic. Tusc. 1, 35, 86. —So of persons Teucris illa lentum negotium, a slow affair, Cic. Att. 1, 12, 1; cf. id. Q. Fr. 2, 13, 4:

    elinguem, tardum, inhumanum negotium,

    id. post Red. in Sen. 6, 14. —As transl. of to pragma, euphemism for sensual sins, Vulg. 1 Thess. 4, 6; ib. 2 Cor. 7, 11:

    a negotio perambulante in tenebris,

    some indefinable terror, ib. Psa. 90, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > negotium

  • 5 saliens

    1.
    sălĭo ( sall-), no perf., ītum, 4 (collat. form sălo or sallo, no perf., salsum, 3: salunt, Varr. ap. Diom. p. 372 P.: salerent, Sall. Fragm. ap. Prisc. p. 909: salere, Lucil. ib.: salsurus, Mummius ap. Prisc. p. 910 P.; part. salsus, v. infra P. a.), v. a. [id.].
    I.
    To salt down, to salt: pernas, Cato ap. Varr. R. R. 1, 2 fin.:

    oleas caducas,

    Cato, R. R. 23, 1: pisces, Sisenn. ap. Prisc. p. 909 P.; Cels. 2, 18: saliturus istaec mittam salem, Naev. ap. Prisc. p. 910 P.: saliti pumiliones, Corn. Sev. ib.; so in part. perf.: caro salita, Fabian. ap. Diom. p. 372:

    thynnus,

    Col. 6, 32, 2 et saep.; Vulg. Ezech. 16, 4.—
    II.
    To sprinkle before sacrifice (eccl. Lat.):

    omnis victima sale salietur,

    Vulg. Marc. 9, 48; cf.:

    igne salietur,

    id. ib. — Hence, salsus, a, um, P. a., salted, salt.
    A.
    Lit., Plaut. Cas. 2, 3, 6:

    hoc salsum'st,

    is too salt, Ter. Ad. 3, 3, 71:

    caseus,

    Col. 12, 59, 1:

    fruges (as a sacrifice),

    Verg. A. 2, 133; cf.

    farra,

    Ov. F. 3, 284 (v. mola):

    (gravidae) salsioribus cibis usae,

    Plin. 7, 6, 5, § 42:

    salsissimus sal qui siccissimus,

    id. 31, 7, 41, § 85.—A poet. epithet of the sea, of blood, of tears, etc., salt, briny: mare, Enn. ap. Macr. 6, 4 (Ann. v. 453 Vahl.); id. ap. Non. 183, 19 (Trag. v. 145 ib.); cf.

    aequor,

    Lucr. 3, 493; 5, 128; 6, 634:

    vada,

    Cat. 64, 6; Verg. A. 5, 158:

    e salso momine ponti,

    Lucr. 6, 474:

    fluctus,

    Plaut. Trin. 4, 1, 2:

    undae,

    Lucr. 6, 891; 6, 894:

    gurges,

    id. 5, 482;

    hence, comically, of shipwrecked persons,

    Plaut. Rud. 2, 1, 12; 2, 6, 33: sanguis, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Trag. v. 168 Vahl.); Att. ap. Non. 192, 2: heu! qui salsis fluctibus mandet me? id. ap. Cic. Tusc. 2, 7, 19 (Trag. v. 562 Rib.):

    lacrimae,

    Lucr. 1,125; 1, 920; cf.: guttae lacrimarum, Att. ap. Non. 503, 29:

    sputa,

    Lucr. 6, 1189:

    sudor,

    Verg. A. 2, 173:

    rubigo,

    id. G. 2, 220.—In plur. subst.: salsa, ōrum, n., salted things, salted food, Plaut. Poen. 1, 2, 32.— Sup. salsissimus;

    hence, mare salsissimum,

    the Dead Sea, Vulg. Num. 34, 3 et saep.—
    B.
    Trop. (acc. to sal, II.), sharp, acute, witty, facetious (syn.:

    facetus, dicax, lepidus, urbanus): accedunt non Attici, sed salsiores quam illi Atticorum, Romani veteres atque urbani sales,

    Cic. Fam. 9, 15, 2:

    genus est perelegans et cum gravitate salsum, etc.,

    id. de Or. 2, 67, 270 sq.; cf. id. ib. 2, 63, 255; 2, 56, 228; id. Or. 26, 90: salsum in consuetudine pro ridiculo tantum accepimus. Quint. 6, 3, 18 sq.; 6, 3, 39:

    salso multoque fluenti (sermone) regerit convicia,

    Hor. S. 1, 7, 28; 1, 9, 65.—In neutr. plur. subst.:

    inveni ridicula et salsa multa Graecorum,

    Cic. de Or. 2, 54, 217: De Êrakleideihô Varronis, negotia salsa, are humorous, merry stories, id. Att. 16, 12 fin. —Of persons:

    esse quamvis facetum atque salsum, non nimis est per se ipsum invidendum,

    Cic. de Or. 2, 56, 228; id. Phil. 2, 17, 42; Cat. 14, 16.— Adv.: salsē, wittily, acutely, facetiously (acc. to B.):

    dicere aliquid,

    Cic. de Or. 2, 68, 275; Quint. 6, 3, 13; 6, 3, 30; 6, 3, 89; 6, 3, 101. — Sup. salsissime, Cic. de Or. 2, 54, 221.
    2.
    sălĭo, ŭi (cf. Diom. p. 371 P.; Prisc. p. 906 P.; Serv. Verg. A. 3, 416:

    salii,

    Stat. S. 1, 2, 210; id. Th. 9, 132; Aug. Doctr. Chr. 2, 20, § 31:

    salivi,

    Serv. Verg. G. 2, 384), saltum, 4 ( gen. plur. part. pres. salientum, Lucr. 4, 1200), v. n. and a. [kindr. with Sanscr. sar-, sal-, to go, and Gr. hallomai; cf. salax].
    I.
    Neutr., to leap, spring, bound, jump (cf. tripudio), hop.
    A.
    Lit. (class.):

    ambulant aliquae (aves), ut cornices: saliunt aliae, ut passeres, merulae, etc.,

    Plin. 10, 38, 54, § 111:

    saliendo sese exercebant,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 25; id. Mil. 2, 3, 8:

    calamo salientes ducere pisces,

    Ov. M. 3, 587:

    vexare uterum pueris salientibus,

    Juv. 6, 599 et saep.:

    saxo salire,

    Plaut. Trin. 2, 1, 31; cf.:

    de muro (with praecipitari),

    Liv. 25, 24: praecipites in puteum, Plaut. Fragm. ap. Prisc. p. 725 P.:

    in aquas,

    Ov. Ib. 554:

    super vallum,

    Liv. 25, 39:

    super scuta,

    on the shields, Flor. 3, 10, 13:

    ultra Limites clientium Salis avarus,

    Hor. C. 2, 18, 26:

    saliet, tundet pede terram,

    id. A. P. 430:

    salias terrae gravis,

    id. Ep. 1, 14, 26:

    per praecipitia et praerupta,

    Liv. 27, 18:

    per flammas saluisse pecus, saluisse colonos,

    Ov. F. 4, 805:

    unctos saluere per utres,

    Verg. G. 2, 384:

    medio cum saluere foro,

    Prop. 4 (5), 5, 52:

    saliunt in gurgite ranae,

    Ov. M. 6, 381. —
    2.
    Transf., of things: ut habeat lacum, ubi aqua saliat, leaps or flows down, Varr. R. R. 1, 13, 3:

    ut in culleum de dolio vinum salire possit,

    Cato, R. R. 154:

    personae e quarum rostris aqua salire solet,

    Dig. 19, 1, 17 fin.; so,

    rivus,

    Verg. E. 5, 47:

    aqua,

    Plin. Ep. 2, 17, 25; Suet. Aug. 82:

    aquae salientes,

    Front. Aquaed. 9 al.:

    aqua saliens,

    spring-water, Vulg. Johan. 4, 14; v. also infra, P. a.:

    multa in tectis crepitans salit horrida grando,

    Verg. G. 1, 449; so,

    grando,

    Ov. M. 14, 543:

    farre pio placant et saliente sale,

    Tib. 3, 4, 10; cf.:

    farre pio et saliente micā,

    Hor. C. 3, 23, 20:

    farra micaeque salientis honorem,

    Ov. F. 4,409:

    cor salit,

    leaps, beats, palpitates, Plaut. Cas. 2, 6, 62; cf. id. Cist. 2, 3, 9; Pers. 3, 111; Sen. Herc. Oet. 708; Verg. G. 3, 460:

    pectora trepido motu,

    Ov. M. 8, 606:

    viscera,

    id. ib. 6, 390:

    temptatae pollice venae,

    id. ib. 10, 289; cf. id. H. 20, 139:

    supercilium,

    Plaut. Ps. 1, 1, 105:

    e terrāque exorta repente arbusta salirent,

    Lucr. 1, 187.—
    * B.
    Trop.:

    aliena negotia centum Per caput et circa saliunt latus,

    Hor. S. 2, 6, 34.—
    II.
    Act., of the copulation of animals, to leap, cover, Varr. R. R. 2, 2, 14; 2, 4, 8; 2, 7, 8 sq.; 3, 6, 3; 3, 10, 3; Ov. A. A. 2, 485; Lucr. 4, 1196.—Hence, sălĭens, entis, P. a.; only in plur. subst.: sălĭentes, ĭum, f. (sc. aquae), springs, fountains, Cic. Q. Fr. 3, 1, 2; Vitr. 8, 3, 6; Plin. 36, 15, 24, § 121; Front. Aquaed. 9; 87 fin.; 103; 104; Dig. 19, 1, 15 al.

    Lewis & Short latin dictionary > saliens

  • 6 salio

    1.
    sălĭo ( sall-), no perf., ītum, 4 (collat. form sălo or sallo, no perf., salsum, 3: salunt, Varr. ap. Diom. p. 372 P.: salerent, Sall. Fragm. ap. Prisc. p. 909: salere, Lucil. ib.: salsurus, Mummius ap. Prisc. p. 910 P.; part. salsus, v. infra P. a.), v. a. [id.].
    I.
    To salt down, to salt: pernas, Cato ap. Varr. R. R. 1, 2 fin.:

    oleas caducas,

    Cato, R. R. 23, 1: pisces, Sisenn. ap. Prisc. p. 909 P.; Cels. 2, 18: saliturus istaec mittam salem, Naev. ap. Prisc. p. 910 P.: saliti pumiliones, Corn. Sev. ib.; so in part. perf.: caro salita, Fabian. ap. Diom. p. 372:

    thynnus,

    Col. 6, 32, 2 et saep.; Vulg. Ezech. 16, 4.—
    II.
    To sprinkle before sacrifice (eccl. Lat.):

    omnis victima sale salietur,

    Vulg. Marc. 9, 48; cf.:

    igne salietur,

    id. ib. — Hence, salsus, a, um, P. a., salted, salt.
    A.
    Lit., Plaut. Cas. 2, 3, 6:

    hoc salsum'st,

    is too salt, Ter. Ad. 3, 3, 71:

    caseus,

    Col. 12, 59, 1:

    fruges (as a sacrifice),

    Verg. A. 2, 133; cf.

    farra,

    Ov. F. 3, 284 (v. mola):

    (gravidae) salsioribus cibis usae,

    Plin. 7, 6, 5, § 42:

    salsissimus sal qui siccissimus,

    id. 31, 7, 41, § 85.—A poet. epithet of the sea, of blood, of tears, etc., salt, briny: mare, Enn. ap. Macr. 6, 4 (Ann. v. 453 Vahl.); id. ap. Non. 183, 19 (Trag. v. 145 ib.); cf.

    aequor,

    Lucr. 3, 493; 5, 128; 6, 634:

    vada,

    Cat. 64, 6; Verg. A. 5, 158:

    e salso momine ponti,

    Lucr. 6, 474:

    fluctus,

    Plaut. Trin. 4, 1, 2:

    undae,

    Lucr. 6, 891; 6, 894:

    gurges,

    id. 5, 482;

    hence, comically, of shipwrecked persons,

    Plaut. Rud. 2, 1, 12; 2, 6, 33: sanguis, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Trag. v. 168 Vahl.); Att. ap. Non. 192, 2: heu! qui salsis fluctibus mandet me? id. ap. Cic. Tusc. 2, 7, 19 (Trag. v. 562 Rib.):

    lacrimae,

    Lucr. 1,125; 1, 920; cf.: guttae lacrimarum, Att. ap. Non. 503, 29:

    sputa,

    Lucr. 6, 1189:

    sudor,

    Verg. A. 2, 173:

    rubigo,

    id. G. 2, 220.—In plur. subst.: salsa, ōrum, n., salted things, salted food, Plaut. Poen. 1, 2, 32.— Sup. salsissimus;

    hence, mare salsissimum,

    the Dead Sea, Vulg. Num. 34, 3 et saep.—
    B.
    Trop. (acc. to sal, II.), sharp, acute, witty, facetious (syn.:

    facetus, dicax, lepidus, urbanus): accedunt non Attici, sed salsiores quam illi Atticorum, Romani veteres atque urbani sales,

    Cic. Fam. 9, 15, 2:

    genus est perelegans et cum gravitate salsum, etc.,

    id. de Or. 2, 67, 270 sq.; cf. id. ib. 2, 63, 255; 2, 56, 228; id. Or. 26, 90: salsum in consuetudine pro ridiculo tantum accepimus. Quint. 6, 3, 18 sq.; 6, 3, 39:

    salso multoque fluenti (sermone) regerit convicia,

    Hor. S. 1, 7, 28; 1, 9, 65.—In neutr. plur. subst.:

    inveni ridicula et salsa multa Graecorum,

    Cic. de Or. 2, 54, 217: De Êrakleideihô Varronis, negotia salsa, are humorous, merry stories, id. Att. 16, 12 fin. —Of persons:

    esse quamvis facetum atque salsum, non nimis est per se ipsum invidendum,

    Cic. de Or. 2, 56, 228; id. Phil. 2, 17, 42; Cat. 14, 16.— Adv.: salsē, wittily, acutely, facetiously (acc. to B.):

    dicere aliquid,

    Cic. de Or. 2, 68, 275; Quint. 6, 3, 13; 6, 3, 30; 6, 3, 89; 6, 3, 101. — Sup. salsissime, Cic. de Or. 2, 54, 221.
    2.
    sălĭo, ŭi (cf. Diom. p. 371 P.; Prisc. p. 906 P.; Serv. Verg. A. 3, 416:

    salii,

    Stat. S. 1, 2, 210; id. Th. 9, 132; Aug. Doctr. Chr. 2, 20, § 31:

    salivi,

    Serv. Verg. G. 2, 384), saltum, 4 ( gen. plur. part. pres. salientum, Lucr. 4, 1200), v. n. and a. [kindr. with Sanscr. sar-, sal-, to go, and Gr. hallomai; cf. salax].
    I.
    Neutr., to leap, spring, bound, jump (cf. tripudio), hop.
    A.
    Lit. (class.):

    ambulant aliquae (aves), ut cornices: saliunt aliae, ut passeres, merulae, etc.,

    Plin. 10, 38, 54, § 111:

    saliendo sese exercebant,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 25; id. Mil. 2, 3, 8:

    calamo salientes ducere pisces,

    Ov. M. 3, 587:

    vexare uterum pueris salientibus,

    Juv. 6, 599 et saep.:

    saxo salire,

    Plaut. Trin. 2, 1, 31; cf.:

    de muro (with praecipitari),

    Liv. 25, 24: praecipites in puteum, Plaut. Fragm. ap. Prisc. p. 725 P.:

    in aquas,

    Ov. Ib. 554:

    super vallum,

    Liv. 25, 39:

    super scuta,

    on the shields, Flor. 3, 10, 13:

    ultra Limites clientium Salis avarus,

    Hor. C. 2, 18, 26:

    saliet, tundet pede terram,

    id. A. P. 430:

    salias terrae gravis,

    id. Ep. 1, 14, 26:

    per praecipitia et praerupta,

    Liv. 27, 18:

    per flammas saluisse pecus, saluisse colonos,

    Ov. F. 4, 805:

    unctos saluere per utres,

    Verg. G. 2, 384:

    medio cum saluere foro,

    Prop. 4 (5), 5, 52:

    saliunt in gurgite ranae,

    Ov. M. 6, 381. —
    2.
    Transf., of things: ut habeat lacum, ubi aqua saliat, leaps or flows down, Varr. R. R. 1, 13, 3:

    ut in culleum de dolio vinum salire possit,

    Cato, R. R. 154:

    personae e quarum rostris aqua salire solet,

    Dig. 19, 1, 17 fin.; so,

    rivus,

    Verg. E. 5, 47:

    aqua,

    Plin. Ep. 2, 17, 25; Suet. Aug. 82:

    aquae salientes,

    Front. Aquaed. 9 al.:

    aqua saliens,

    spring-water, Vulg. Johan. 4, 14; v. also infra, P. a.:

    multa in tectis crepitans salit horrida grando,

    Verg. G. 1, 449; so,

    grando,

    Ov. M. 14, 543:

    farre pio placant et saliente sale,

    Tib. 3, 4, 10; cf.:

    farre pio et saliente micā,

    Hor. C. 3, 23, 20:

    farra micaeque salientis honorem,

    Ov. F. 4,409:

    cor salit,

    leaps, beats, palpitates, Plaut. Cas. 2, 6, 62; cf. id. Cist. 2, 3, 9; Pers. 3, 111; Sen. Herc. Oet. 708; Verg. G. 3, 460:

    pectora trepido motu,

    Ov. M. 8, 606:

    viscera,

    id. ib. 6, 390:

    temptatae pollice venae,

    id. ib. 10, 289; cf. id. H. 20, 139:

    supercilium,

    Plaut. Ps. 1, 1, 105:

    e terrāque exorta repente arbusta salirent,

    Lucr. 1, 187.—
    * B.
    Trop.:

    aliena negotia centum Per caput et circa saliunt latus,

    Hor. S. 2, 6, 34.—
    II.
    Act., of the copulation of animals, to leap, cover, Varr. R. R. 2, 2, 14; 2, 4, 8; 2, 7, 8 sq.; 3, 6, 3; 3, 10, 3; Ov. A. A. 2, 485; Lucr. 4, 1196.—Hence, sălĭens, entis, P. a.; only in plur. subst.: sălĭentes, ĭum, f. (sc. aquae), springs, fountains, Cic. Q. Fr. 3, 1, 2; Vitr. 8, 3, 6; Plin. 36, 15, 24, § 121; Front. Aquaed. 9; 87 fin.; 103; 104; Dig. 19, 1, 15 al.

    Lewis & Short latin dictionary > salio

  • 7 salsa

    1.
    sălĭo ( sall-), no perf., ītum, 4 (collat. form sălo or sallo, no perf., salsum, 3: salunt, Varr. ap. Diom. p. 372 P.: salerent, Sall. Fragm. ap. Prisc. p. 909: salere, Lucil. ib.: salsurus, Mummius ap. Prisc. p. 910 P.; part. salsus, v. infra P. a.), v. a. [id.].
    I.
    To salt down, to salt: pernas, Cato ap. Varr. R. R. 1, 2 fin.:

    oleas caducas,

    Cato, R. R. 23, 1: pisces, Sisenn. ap. Prisc. p. 909 P.; Cels. 2, 18: saliturus istaec mittam salem, Naev. ap. Prisc. p. 910 P.: saliti pumiliones, Corn. Sev. ib.; so in part. perf.: caro salita, Fabian. ap. Diom. p. 372:

    thynnus,

    Col. 6, 32, 2 et saep.; Vulg. Ezech. 16, 4.—
    II.
    To sprinkle before sacrifice (eccl. Lat.):

    omnis victima sale salietur,

    Vulg. Marc. 9, 48; cf.:

    igne salietur,

    id. ib. — Hence, salsus, a, um, P. a., salted, salt.
    A.
    Lit., Plaut. Cas. 2, 3, 6:

    hoc salsum'st,

    is too salt, Ter. Ad. 3, 3, 71:

    caseus,

    Col. 12, 59, 1:

    fruges (as a sacrifice),

    Verg. A. 2, 133; cf.

    farra,

    Ov. F. 3, 284 (v. mola):

    (gravidae) salsioribus cibis usae,

    Plin. 7, 6, 5, § 42:

    salsissimus sal qui siccissimus,

    id. 31, 7, 41, § 85.—A poet. epithet of the sea, of blood, of tears, etc., salt, briny: mare, Enn. ap. Macr. 6, 4 (Ann. v. 453 Vahl.); id. ap. Non. 183, 19 (Trag. v. 145 ib.); cf.

    aequor,

    Lucr. 3, 493; 5, 128; 6, 634:

    vada,

    Cat. 64, 6; Verg. A. 5, 158:

    e salso momine ponti,

    Lucr. 6, 474:

    fluctus,

    Plaut. Trin. 4, 1, 2:

    undae,

    Lucr. 6, 891; 6, 894:

    gurges,

    id. 5, 482;

    hence, comically, of shipwrecked persons,

    Plaut. Rud. 2, 1, 12; 2, 6, 33: sanguis, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Trag. v. 168 Vahl.); Att. ap. Non. 192, 2: heu! qui salsis fluctibus mandet me? id. ap. Cic. Tusc. 2, 7, 19 (Trag. v. 562 Rib.):

    lacrimae,

    Lucr. 1,125; 1, 920; cf.: guttae lacrimarum, Att. ap. Non. 503, 29:

    sputa,

    Lucr. 6, 1189:

    sudor,

    Verg. A. 2, 173:

    rubigo,

    id. G. 2, 220.—In plur. subst.: salsa, ōrum, n., salted things, salted food, Plaut. Poen. 1, 2, 32.— Sup. salsissimus;

    hence, mare salsissimum,

    the Dead Sea, Vulg. Num. 34, 3 et saep.—
    B.
    Trop. (acc. to sal, II.), sharp, acute, witty, facetious (syn.:

    facetus, dicax, lepidus, urbanus): accedunt non Attici, sed salsiores quam illi Atticorum, Romani veteres atque urbani sales,

    Cic. Fam. 9, 15, 2:

    genus est perelegans et cum gravitate salsum, etc.,

    id. de Or. 2, 67, 270 sq.; cf. id. ib. 2, 63, 255; 2, 56, 228; id. Or. 26, 90: salsum in consuetudine pro ridiculo tantum accepimus. Quint. 6, 3, 18 sq.; 6, 3, 39:

    salso multoque fluenti (sermone) regerit convicia,

    Hor. S. 1, 7, 28; 1, 9, 65.—In neutr. plur. subst.:

    inveni ridicula et salsa multa Graecorum,

    Cic. de Or. 2, 54, 217: De Êrakleideihô Varronis, negotia salsa, are humorous, merry stories, id. Att. 16, 12 fin. —Of persons:

    esse quamvis facetum atque salsum, non nimis est per se ipsum invidendum,

    Cic. de Or. 2, 56, 228; id. Phil. 2, 17, 42; Cat. 14, 16.— Adv.: salsē, wittily, acutely, facetiously (acc. to B.):

    dicere aliquid,

    Cic. de Or. 2, 68, 275; Quint. 6, 3, 13; 6, 3, 30; 6, 3, 89; 6, 3, 101. — Sup. salsissime, Cic. de Or. 2, 54, 221.
    2.
    sălĭo, ŭi (cf. Diom. p. 371 P.; Prisc. p. 906 P.; Serv. Verg. A. 3, 416:

    salii,

    Stat. S. 1, 2, 210; id. Th. 9, 132; Aug. Doctr. Chr. 2, 20, § 31:

    salivi,

    Serv. Verg. G. 2, 384), saltum, 4 ( gen. plur. part. pres. salientum, Lucr. 4, 1200), v. n. and a. [kindr. with Sanscr. sar-, sal-, to go, and Gr. hallomai; cf. salax].
    I.
    Neutr., to leap, spring, bound, jump (cf. tripudio), hop.
    A.
    Lit. (class.):

    ambulant aliquae (aves), ut cornices: saliunt aliae, ut passeres, merulae, etc.,

    Plin. 10, 38, 54, § 111:

    saliendo sese exercebant,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 25; id. Mil. 2, 3, 8:

    calamo salientes ducere pisces,

    Ov. M. 3, 587:

    vexare uterum pueris salientibus,

    Juv. 6, 599 et saep.:

    saxo salire,

    Plaut. Trin. 2, 1, 31; cf.:

    de muro (with praecipitari),

    Liv. 25, 24: praecipites in puteum, Plaut. Fragm. ap. Prisc. p. 725 P.:

    in aquas,

    Ov. Ib. 554:

    super vallum,

    Liv. 25, 39:

    super scuta,

    on the shields, Flor. 3, 10, 13:

    ultra Limites clientium Salis avarus,

    Hor. C. 2, 18, 26:

    saliet, tundet pede terram,

    id. A. P. 430:

    salias terrae gravis,

    id. Ep. 1, 14, 26:

    per praecipitia et praerupta,

    Liv. 27, 18:

    per flammas saluisse pecus, saluisse colonos,

    Ov. F. 4, 805:

    unctos saluere per utres,

    Verg. G. 2, 384:

    medio cum saluere foro,

    Prop. 4 (5), 5, 52:

    saliunt in gurgite ranae,

    Ov. M. 6, 381. —
    2.
    Transf., of things: ut habeat lacum, ubi aqua saliat, leaps or flows down, Varr. R. R. 1, 13, 3:

    ut in culleum de dolio vinum salire possit,

    Cato, R. R. 154:

    personae e quarum rostris aqua salire solet,

    Dig. 19, 1, 17 fin.; so,

    rivus,

    Verg. E. 5, 47:

    aqua,

    Plin. Ep. 2, 17, 25; Suet. Aug. 82:

    aquae salientes,

    Front. Aquaed. 9 al.:

    aqua saliens,

    spring-water, Vulg. Johan. 4, 14; v. also infra, P. a.:

    multa in tectis crepitans salit horrida grando,

    Verg. G. 1, 449; so,

    grando,

    Ov. M. 14, 543:

    farre pio placant et saliente sale,

    Tib. 3, 4, 10; cf.:

    farre pio et saliente micā,

    Hor. C. 3, 23, 20:

    farra micaeque salientis honorem,

    Ov. F. 4,409:

    cor salit,

    leaps, beats, palpitates, Plaut. Cas. 2, 6, 62; cf. id. Cist. 2, 3, 9; Pers. 3, 111; Sen. Herc. Oet. 708; Verg. G. 3, 460:

    pectora trepido motu,

    Ov. M. 8, 606:

    viscera,

    id. ib. 6, 390:

    temptatae pollice venae,

    id. ib. 10, 289; cf. id. H. 20, 139:

    supercilium,

    Plaut. Ps. 1, 1, 105:

    e terrāque exorta repente arbusta salirent,

    Lucr. 1, 187.—
    * B.
    Trop.:

    aliena negotia centum Per caput et circa saliunt latus,

    Hor. S. 2, 6, 34.—
    II.
    Act., of the copulation of animals, to leap, cover, Varr. R. R. 2, 2, 14; 2, 4, 8; 2, 7, 8 sq.; 3, 6, 3; 3, 10, 3; Ov. A. A. 2, 485; Lucr. 4, 1196.—Hence, sălĭens, entis, P. a.; only in plur. subst.: sălĭentes, ĭum, f. (sc. aquae), springs, fountains, Cic. Q. Fr. 3, 1, 2; Vitr. 8, 3, 6; Plin. 36, 15, 24, § 121; Front. Aquaed. 9; 87 fin.; 103; 104; Dig. 19, 1, 15 al.

    Lewis & Short latin dictionary > salsa

  • 8 ulter

    ulter, tra, trum, adj. ( comp. ulterior, us; sup. ultimus) [cf.: uls, ollus, olim; and the advv. ultra, ultro], prop. that is beyond or on the other side. The posit. is not found, but the comp. and sup. are very freq.
    I.
    Comp.: ultĕrĭor, ĭus, farther, on the farther side, that is beyond, ulterior:

    quis est ulterior?

    Ter. Phorm. 4, 2, 10:

    quorum alter ulteriorem Galliam decernit cum Syriā, alter citeriorem,

    i. e. transalpine, Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    Gallia,

    id. Att. 8, 3, 3; Caes. B. G. 1, 7:

    portus,

    id. ib. 4, 23:

    Hispania,

    Suet. Caes. 7; 18; 56:

    pars urbis,

    Liv. 34, 20, 5:

    ripa,

    Verg. A. 6, 314; Vell. 2, 107, 1:

    ulterius medio spatium sol altus habebat,

    Ov. M. 2, 417.—
    B.
    As subst.
    1.
    ul-tĕrĭōres, um, m. (sc. homines), the more remote, or more distant persons, those beyond:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2: recurritur ex proximis locis;

    ulteriores non inventi,

    Liv. 3, 60, 7:

    proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17.—
    2.
    ultĕrĭōra, um, n. (sc. loca or negotia).
    (α).
    Of places, the more remote parts or regions, the districts beyond:

    Mosellae pons, qui ulteriora coloniae annectit,

    Tac. H. 4, 77.—
    (β).
    In gen., of things, that which is beyond, things beyond, farther, or in addition; things future:

    ulteriora mirari, praesentia sequi,

    Tac. H. 4, 8:

    ut dum proxima dicimus, struere ulteriora possimus,

    things beyond, what is to come, Quint. 10, 7, 8; cf.:

    pudor est ulteriora loqui,

    Ov. F. 5, 532; id. A. A. 3, 769:

    semper et inventis ulteriora petit,

    id. Am. 2, 9, 10.—
    3.
    Rarely sing.: ultĕrĭus, ōris, n., something more, any thing further:

    cujus (fero, tuli) praeteritum perfectum et ulterius non invenitur,

    Quint. 1, 6, 26.—
    II.
    Sup.: ultĭmus, a, um, that is farthest beyond, i. e. the farthest, most distant, most remote, the uttermost, extreme, last; often to be rendered as a subst., the farthest or most distant part of any thing, etc. (opp. to citimus, while extremus is opp. to intimus).
    A.
    Lit., of space:

    illa minima (luna) quae ultima a caeio, citima terris luce lucebat alienā,

    Cic. Rep. 6, 16, 16:

    partes,

    id. ib. 6, 20, 20:

    in ultimam provinciam se conjecit,

    id. Att. 5, 16, 4:

    devehendum in ultimas maris terrarumque oras,

    Liv. 21, 10, 12:

    orae,

    Plaut. Most. 4, 3, 3; Hor. C. 3, 3, 45; Liv. 5, 37, 2:

    campi,

    Plaut. Rud. 4, 3, 95:

    Hesperia,

    Hor. C. 1, 36, 4:

    Africa,

    id. ib. 2, 18, 4:

    Geloni,

    id. ib. 2, 20, 18:

    in plateā ultimā,

    Plaut. Curc. 2, 2, 28; id. Mil. 3, 1, 15:

    in ultimis aedibus,

    Ter. Heaut. 5, 1, 29:

    spelunca draconis,

    Phaedr. 4, 18, 3:

    cauda,

    i. e. the end of, Plin. 9, 5, 4, § 11:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79.—
    2.
    Subst.
    (α).
    ultĭmi, ōrum, m. (sc. homines), the farthest or most remote people:

    recessum primis ultimi non dabant,

    Caes. B. G. 5, 43.—
    (β).
    ultĭma, ōrum, n. (sc. negotia), the farthest or most remote things:

    praeponens ultima primis,

    Hor. S. 1, 4, 59:

    ultima signant,

    the goal, Verg. A. 5, 317.—
    (γ).
    Rarely sing.: ultĭmum, i, n., the last, the end:

    caelum ipsum, quod extremum atque ultimum mundi est,

    Cic. Div. 2, 43, 91.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of time or order of succession, the remotest, earliest, oldest, first; the last, latest, final:

    ultimi et proximi temporis recordatio,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43:

    tam multis ab ultimā antiquitate repetitis,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    tempora,

    id. Leg. 1, 3. 8:

    initium,

    Auct. Her. 1, 9, 14:

    principium,

    Cic. Inv. 2, 2, 5:

    memoria pueritiae,

    id. Arch. 1, 1:

    memoria saeculorum,

    Just. 12, 16, 3:

    vetustas hominum,

    id. 2, 1, 20:

    sanguinis auctor,

    Verg. A. 7, 49:

    ultima quid referam?

    Ov. H. 14, 109: scilicet ultima semper Exspectanda dies homini est, last, id.M. 3, 135:

    aetas est de ferro,

    id. ib. 1, 127:

    vox,

    id. ib. 3, 499:

    dicta,

    id. ib. 9, 126:

    lapis,

    i. e. a gravestone, Prop. 1, 17, 20: cerae, i. e. a last will, testament, Mart. 4, 70, 2:

    aetas,

    Quint. 12, 4, 2:

    senectus,

    id. 11, 1, 10:

    virtute pares, necessitate, quae ultimum ac maximum telum est, superiores estis,

    Liv. 4, 28, 5:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum senatus consultum,

    Caes. B. C. 1, 5. —As subst.: ultĭma, ōrum, n.:

    perferto et ultima exspectato,

    final events, the end, Cic. Fam. 7, 17, 2:

    ultima vitae,

    Calp. Ecl. 3, 91.—Rarely sing.:

    matrem ultimo aetatis affectam,

    Aus. Vict. Or. Gent. Rom. 10.—Adverb.:

    si fidem ad ultimum fratri praestitisset,

    to the last, Liv. 45, 19, 17; 3, 64, 8; 3, 64, 11; also (more freq.) at last, lastly, finally, = ad extremum, ad postremum, postremo:

    si qualis in cives, talis ad ultimum in liberos esset,

    Liv. 1, 53, 10; 5, 10, 8; 3, 10, 3:

    ne se ad ultimum perditum irent,

    id. 26, 27, 10; so,

    ultimo,

    Suet. Ner. 32 fin.; Petr. 20, 139;

    and, ultimum,

    for the last time, Liv. 1, 29, 3; Curt. 5, 12, 8; App. M. 2, p. 126.—
    2.
    Of degree or rank, and denoting the highest as well as the lowest extreme of either.
    a.
    The utmost, extreme, the highest, first, greatest, = summus, extremus:

    summum bonum, quod ultimum appello,

    Cic. Fin. 3, 9, 30:

    ultimae perfectaeque naturae,

    id. N. D. 2, 12, 33:

    ut absit ab ultimis vitiis ipse praeceptor ac schola,

    Quint. 2, 2, 15:

    ultimae causae cur perirent, etc.,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    scelus,

    Curt. 5, 12, 17:

    rex ad ultimum periculum venit,

    id. 7, 6, 22:

    facinus,

    id. 8, 8, 2; 6, 3, 13; 6, 9, 11:

    necessitas,

    id. 9, 12, 6; Liv. 2, 43, 3; 3, 4, 9; Sen. Clem. 1, 12, 5:

    ad ultimam inopiam adducere,

    Liv. 6, 3, 4; 37, 31, 2:

    ad ultimos casus servari,

    id. 27, 10, 11:

    dedecus,

    Curt. 9, 5, 11:

    exsecrationes,

    Just. 24, 2, 8: ultimum supplicium, extreme (i. e. capital) punishment, Caes. B. C. 1, 84; so,

    poena,

    Liv. 3, 58, 10; Plin. Ep. 2, 11, 8:

    desperatio,

    Tac. H. 2, 48; 2, 44; Curt. 10, 8, 9; Liv. 42, 66, 1; Sen. Contr. 4, 29, 2:

    discrimen ultimum vitae et regni,

    Liv. 37, 53, 16; 23, 21, 2:

    ad ultimam perductus tristitiam,

    Petr. 24.—Esp., as subst.: ultĭ-ma, ōrum, n.:

    omnia ultima pati,

    every extremity, the worst, Liv. 37, 54, 2:

    ultima pati,

    Ov. M. 14, 483; id. Tr. 3, 2, 11; Curt. 3, 1, 6:

    ultima audere,

    Liv. 3, 2, 11:

    priusquam ultima experirentur,

    id. 2, 28, 9.—Rarely sing.:

    paene in ultimum gladiorum erupit impunitas,

    Vell. 2, 125, 2:

    ad ultimum inopiae adducere,

    to the last degree. Liv. 23, 19, 2; 31, 38, 1:

    ad ultimum periculi pervenire,

    Curt. 8, 1, 15.— Trop.:

    ut in pecude, nisi quae vis obstitit, videmus naturam suo quodam itinere ad ultimum pervenire,

    Cic. N. D. 2, 13, 35.—Adverb.:

    ad ultimum pro fide morituri,

    Curt. 3, 1, 7:

    consilium sceleratum, sed non ad ultimum demens,

    in the extreme, utterly, to the last degree, Liv. 28, 28, 8.—
    b.
    The lowest, meanest (very rare):

    qui se Philippum regiaeque stirpis ferebat, cum esset ultimae,

    Vell. 1, 11, 1:

    principibus placuisse viris non ultima laus est,

    Hor. Ep. 1, 17, 35: ultima sit laudes inter ut illa tuas, Auct. Cons. ad Liv. 17:

    ultima pistoris illa uxor,

    the worst, App. M. 9, p. 224, 26.— Subst.:

    ut vigiliis et labore cum ultimis militum certaret (consul),

    Liv. 34, 18, 5:

    in ultimis laudum,

    id. 30, 30, 4:

    in ultimis ponere,

    the lowest, meanest things, Plin. 17, 12, 18, § 91.

    Lewis & Short latin dictionary > ulter

  • 9 ulteriora

    ulter, tra, trum, adj. ( comp. ulterior, us; sup. ultimus) [cf.: uls, ollus, olim; and the advv. ultra, ultro], prop. that is beyond or on the other side. The posit. is not found, but the comp. and sup. are very freq.
    I.
    Comp.: ultĕrĭor, ĭus, farther, on the farther side, that is beyond, ulterior:

    quis est ulterior?

    Ter. Phorm. 4, 2, 10:

    quorum alter ulteriorem Galliam decernit cum Syriā, alter citeriorem,

    i. e. transalpine, Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    Gallia,

    id. Att. 8, 3, 3; Caes. B. G. 1, 7:

    portus,

    id. ib. 4, 23:

    Hispania,

    Suet. Caes. 7; 18; 56:

    pars urbis,

    Liv. 34, 20, 5:

    ripa,

    Verg. A. 6, 314; Vell. 2, 107, 1:

    ulterius medio spatium sol altus habebat,

    Ov. M. 2, 417.—
    B.
    As subst.
    1.
    ul-tĕrĭōres, um, m. (sc. homines), the more remote, or more distant persons, those beyond:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2: recurritur ex proximis locis;

    ulteriores non inventi,

    Liv. 3, 60, 7:

    proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17.—
    2.
    ultĕrĭōra, um, n. (sc. loca or negotia).
    (α).
    Of places, the more remote parts or regions, the districts beyond:

    Mosellae pons, qui ulteriora coloniae annectit,

    Tac. H. 4, 77.—
    (β).
    In gen., of things, that which is beyond, things beyond, farther, or in addition; things future:

    ulteriora mirari, praesentia sequi,

    Tac. H. 4, 8:

    ut dum proxima dicimus, struere ulteriora possimus,

    things beyond, what is to come, Quint. 10, 7, 8; cf.:

    pudor est ulteriora loqui,

    Ov. F. 5, 532; id. A. A. 3, 769:

    semper et inventis ulteriora petit,

    id. Am. 2, 9, 10.—
    3.
    Rarely sing.: ultĕrĭus, ōris, n., something more, any thing further:

    cujus (fero, tuli) praeteritum perfectum et ulterius non invenitur,

    Quint. 1, 6, 26.—
    II.
    Sup.: ultĭmus, a, um, that is farthest beyond, i. e. the farthest, most distant, most remote, the uttermost, extreme, last; often to be rendered as a subst., the farthest or most distant part of any thing, etc. (opp. to citimus, while extremus is opp. to intimus).
    A.
    Lit., of space:

    illa minima (luna) quae ultima a caeio, citima terris luce lucebat alienā,

    Cic. Rep. 6, 16, 16:

    partes,

    id. ib. 6, 20, 20:

    in ultimam provinciam se conjecit,

    id. Att. 5, 16, 4:

    devehendum in ultimas maris terrarumque oras,

    Liv. 21, 10, 12:

    orae,

    Plaut. Most. 4, 3, 3; Hor. C. 3, 3, 45; Liv. 5, 37, 2:

    campi,

    Plaut. Rud. 4, 3, 95:

    Hesperia,

    Hor. C. 1, 36, 4:

    Africa,

    id. ib. 2, 18, 4:

    Geloni,

    id. ib. 2, 20, 18:

    in plateā ultimā,

    Plaut. Curc. 2, 2, 28; id. Mil. 3, 1, 15:

    in ultimis aedibus,

    Ter. Heaut. 5, 1, 29:

    spelunca draconis,

    Phaedr. 4, 18, 3:

    cauda,

    i. e. the end of, Plin. 9, 5, 4, § 11:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79.—
    2.
    Subst.
    (α).
    ultĭmi, ōrum, m. (sc. homines), the farthest or most remote people:

    recessum primis ultimi non dabant,

    Caes. B. G. 5, 43.—
    (β).
    ultĭma, ōrum, n. (sc. negotia), the farthest or most remote things:

    praeponens ultima primis,

    Hor. S. 1, 4, 59:

    ultima signant,

    the goal, Verg. A. 5, 317.—
    (γ).
    Rarely sing.: ultĭmum, i, n., the last, the end:

    caelum ipsum, quod extremum atque ultimum mundi est,

    Cic. Div. 2, 43, 91.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of time or order of succession, the remotest, earliest, oldest, first; the last, latest, final:

    ultimi et proximi temporis recordatio,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43:

    tam multis ab ultimā antiquitate repetitis,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    tempora,

    id. Leg. 1, 3. 8:

    initium,

    Auct. Her. 1, 9, 14:

    principium,

    Cic. Inv. 2, 2, 5:

    memoria pueritiae,

    id. Arch. 1, 1:

    memoria saeculorum,

    Just. 12, 16, 3:

    vetustas hominum,

    id. 2, 1, 20:

    sanguinis auctor,

    Verg. A. 7, 49:

    ultima quid referam?

    Ov. H. 14, 109: scilicet ultima semper Exspectanda dies homini est, last, id.M. 3, 135:

    aetas est de ferro,

    id. ib. 1, 127:

    vox,

    id. ib. 3, 499:

    dicta,

    id. ib. 9, 126:

    lapis,

    i. e. a gravestone, Prop. 1, 17, 20: cerae, i. e. a last will, testament, Mart. 4, 70, 2:

    aetas,

    Quint. 12, 4, 2:

    senectus,

    id. 11, 1, 10:

    virtute pares, necessitate, quae ultimum ac maximum telum est, superiores estis,

    Liv. 4, 28, 5:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum senatus consultum,

    Caes. B. C. 1, 5. —As subst.: ultĭma, ōrum, n.:

    perferto et ultima exspectato,

    final events, the end, Cic. Fam. 7, 17, 2:

    ultima vitae,

    Calp. Ecl. 3, 91.—Rarely sing.:

    matrem ultimo aetatis affectam,

    Aus. Vict. Or. Gent. Rom. 10.—Adverb.:

    si fidem ad ultimum fratri praestitisset,

    to the last, Liv. 45, 19, 17; 3, 64, 8; 3, 64, 11; also (more freq.) at last, lastly, finally, = ad extremum, ad postremum, postremo:

    si qualis in cives, talis ad ultimum in liberos esset,

    Liv. 1, 53, 10; 5, 10, 8; 3, 10, 3:

    ne se ad ultimum perditum irent,

    id. 26, 27, 10; so,

    ultimo,

    Suet. Ner. 32 fin.; Petr. 20, 139;

    and, ultimum,

    for the last time, Liv. 1, 29, 3; Curt. 5, 12, 8; App. M. 2, p. 126.—
    2.
    Of degree or rank, and denoting the highest as well as the lowest extreme of either.
    a.
    The utmost, extreme, the highest, first, greatest, = summus, extremus:

    summum bonum, quod ultimum appello,

    Cic. Fin. 3, 9, 30:

    ultimae perfectaeque naturae,

    id. N. D. 2, 12, 33:

    ut absit ab ultimis vitiis ipse praeceptor ac schola,

    Quint. 2, 2, 15:

    ultimae causae cur perirent, etc.,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    scelus,

    Curt. 5, 12, 17:

    rex ad ultimum periculum venit,

    id. 7, 6, 22:

    facinus,

    id. 8, 8, 2; 6, 3, 13; 6, 9, 11:

    necessitas,

    id. 9, 12, 6; Liv. 2, 43, 3; 3, 4, 9; Sen. Clem. 1, 12, 5:

    ad ultimam inopiam adducere,

    Liv. 6, 3, 4; 37, 31, 2:

    ad ultimos casus servari,

    id. 27, 10, 11:

    dedecus,

    Curt. 9, 5, 11:

    exsecrationes,

    Just. 24, 2, 8: ultimum supplicium, extreme (i. e. capital) punishment, Caes. B. C. 1, 84; so,

    poena,

    Liv. 3, 58, 10; Plin. Ep. 2, 11, 8:

    desperatio,

    Tac. H. 2, 48; 2, 44; Curt. 10, 8, 9; Liv. 42, 66, 1; Sen. Contr. 4, 29, 2:

    discrimen ultimum vitae et regni,

    Liv. 37, 53, 16; 23, 21, 2:

    ad ultimam perductus tristitiam,

    Petr. 24.—Esp., as subst.: ultĭ-ma, ōrum, n.:

    omnia ultima pati,

    every extremity, the worst, Liv. 37, 54, 2:

    ultima pati,

    Ov. M. 14, 483; id. Tr. 3, 2, 11; Curt. 3, 1, 6:

    ultima audere,

    Liv. 3, 2, 11:

    priusquam ultima experirentur,

    id. 2, 28, 9.—Rarely sing.:

    paene in ultimum gladiorum erupit impunitas,

    Vell. 2, 125, 2:

    ad ultimum inopiae adducere,

    to the last degree. Liv. 23, 19, 2; 31, 38, 1:

    ad ultimum periculi pervenire,

    Curt. 8, 1, 15.— Trop.:

    ut in pecude, nisi quae vis obstitit, videmus naturam suo quodam itinere ad ultimum pervenire,

    Cic. N. D. 2, 13, 35.—Adverb.:

    ad ultimum pro fide morituri,

    Curt. 3, 1, 7:

    consilium sceleratum, sed non ad ultimum demens,

    in the extreme, utterly, to the last degree, Liv. 28, 28, 8.—
    b.
    The lowest, meanest (very rare):

    qui se Philippum regiaeque stirpis ferebat, cum esset ultimae,

    Vell. 1, 11, 1:

    principibus placuisse viris non ultima laus est,

    Hor. Ep. 1, 17, 35: ultima sit laudes inter ut illa tuas, Auct. Cons. ad Liv. 17:

    ultima pistoris illa uxor,

    the worst, App. M. 9, p. 224, 26.— Subst.:

    ut vigiliis et labore cum ultimis militum certaret (consul),

    Liv. 34, 18, 5:

    in ultimis laudum,

    id. 30, 30, 4:

    in ultimis ponere,

    the lowest, meanest things, Plin. 17, 12, 18, § 91.

    Lewis & Short latin dictionary > ulteriora

  • 10 ulteriores

    ulter, tra, trum, adj. ( comp. ulterior, us; sup. ultimus) [cf.: uls, ollus, olim; and the advv. ultra, ultro], prop. that is beyond or on the other side. The posit. is not found, but the comp. and sup. are very freq.
    I.
    Comp.: ultĕrĭor, ĭus, farther, on the farther side, that is beyond, ulterior:

    quis est ulterior?

    Ter. Phorm. 4, 2, 10:

    quorum alter ulteriorem Galliam decernit cum Syriā, alter citeriorem,

    i. e. transalpine, Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    Gallia,

    id. Att. 8, 3, 3; Caes. B. G. 1, 7:

    portus,

    id. ib. 4, 23:

    Hispania,

    Suet. Caes. 7; 18; 56:

    pars urbis,

    Liv. 34, 20, 5:

    ripa,

    Verg. A. 6, 314; Vell. 2, 107, 1:

    ulterius medio spatium sol altus habebat,

    Ov. M. 2, 417.—
    B.
    As subst.
    1.
    ul-tĕrĭōres, um, m. (sc. homines), the more remote, or more distant persons, those beyond:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2: recurritur ex proximis locis;

    ulteriores non inventi,

    Liv. 3, 60, 7:

    proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17.—
    2.
    ultĕrĭōra, um, n. (sc. loca or negotia).
    (α).
    Of places, the more remote parts or regions, the districts beyond:

    Mosellae pons, qui ulteriora coloniae annectit,

    Tac. H. 4, 77.—
    (β).
    In gen., of things, that which is beyond, things beyond, farther, or in addition; things future:

    ulteriora mirari, praesentia sequi,

    Tac. H. 4, 8:

    ut dum proxima dicimus, struere ulteriora possimus,

    things beyond, what is to come, Quint. 10, 7, 8; cf.:

    pudor est ulteriora loqui,

    Ov. F. 5, 532; id. A. A. 3, 769:

    semper et inventis ulteriora petit,

    id. Am. 2, 9, 10.—
    3.
    Rarely sing.: ultĕrĭus, ōris, n., something more, any thing further:

    cujus (fero, tuli) praeteritum perfectum et ulterius non invenitur,

    Quint. 1, 6, 26.—
    II.
    Sup.: ultĭmus, a, um, that is farthest beyond, i. e. the farthest, most distant, most remote, the uttermost, extreme, last; often to be rendered as a subst., the farthest or most distant part of any thing, etc. (opp. to citimus, while extremus is opp. to intimus).
    A.
    Lit., of space:

    illa minima (luna) quae ultima a caeio, citima terris luce lucebat alienā,

    Cic. Rep. 6, 16, 16:

    partes,

    id. ib. 6, 20, 20:

    in ultimam provinciam se conjecit,

    id. Att. 5, 16, 4:

    devehendum in ultimas maris terrarumque oras,

    Liv. 21, 10, 12:

    orae,

    Plaut. Most. 4, 3, 3; Hor. C. 3, 3, 45; Liv. 5, 37, 2:

    campi,

    Plaut. Rud. 4, 3, 95:

    Hesperia,

    Hor. C. 1, 36, 4:

    Africa,

    id. ib. 2, 18, 4:

    Geloni,

    id. ib. 2, 20, 18:

    in plateā ultimā,

    Plaut. Curc. 2, 2, 28; id. Mil. 3, 1, 15:

    in ultimis aedibus,

    Ter. Heaut. 5, 1, 29:

    spelunca draconis,

    Phaedr. 4, 18, 3:

    cauda,

    i. e. the end of, Plin. 9, 5, 4, § 11:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79.—
    2.
    Subst.
    (α).
    ultĭmi, ōrum, m. (sc. homines), the farthest or most remote people:

    recessum primis ultimi non dabant,

    Caes. B. G. 5, 43.—
    (β).
    ultĭma, ōrum, n. (sc. negotia), the farthest or most remote things:

    praeponens ultima primis,

    Hor. S. 1, 4, 59:

    ultima signant,

    the goal, Verg. A. 5, 317.—
    (γ).
    Rarely sing.: ultĭmum, i, n., the last, the end:

    caelum ipsum, quod extremum atque ultimum mundi est,

    Cic. Div. 2, 43, 91.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of time or order of succession, the remotest, earliest, oldest, first; the last, latest, final:

    ultimi et proximi temporis recordatio,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43:

    tam multis ab ultimā antiquitate repetitis,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    tempora,

    id. Leg. 1, 3. 8:

    initium,

    Auct. Her. 1, 9, 14:

    principium,

    Cic. Inv. 2, 2, 5:

    memoria pueritiae,

    id. Arch. 1, 1:

    memoria saeculorum,

    Just. 12, 16, 3:

    vetustas hominum,

    id. 2, 1, 20:

    sanguinis auctor,

    Verg. A. 7, 49:

    ultima quid referam?

    Ov. H. 14, 109: scilicet ultima semper Exspectanda dies homini est, last, id.M. 3, 135:

    aetas est de ferro,

    id. ib. 1, 127:

    vox,

    id. ib. 3, 499:

    dicta,

    id. ib. 9, 126:

    lapis,

    i. e. a gravestone, Prop. 1, 17, 20: cerae, i. e. a last will, testament, Mart. 4, 70, 2:

    aetas,

    Quint. 12, 4, 2:

    senectus,

    id. 11, 1, 10:

    virtute pares, necessitate, quae ultimum ac maximum telum est, superiores estis,

    Liv. 4, 28, 5:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum senatus consultum,

    Caes. B. C. 1, 5. —As subst.: ultĭma, ōrum, n.:

    perferto et ultima exspectato,

    final events, the end, Cic. Fam. 7, 17, 2:

    ultima vitae,

    Calp. Ecl. 3, 91.—Rarely sing.:

    matrem ultimo aetatis affectam,

    Aus. Vict. Or. Gent. Rom. 10.—Adverb.:

    si fidem ad ultimum fratri praestitisset,

    to the last, Liv. 45, 19, 17; 3, 64, 8; 3, 64, 11; also (more freq.) at last, lastly, finally, = ad extremum, ad postremum, postremo:

    si qualis in cives, talis ad ultimum in liberos esset,

    Liv. 1, 53, 10; 5, 10, 8; 3, 10, 3:

    ne se ad ultimum perditum irent,

    id. 26, 27, 10; so,

    ultimo,

    Suet. Ner. 32 fin.; Petr. 20, 139;

    and, ultimum,

    for the last time, Liv. 1, 29, 3; Curt. 5, 12, 8; App. M. 2, p. 126.—
    2.
    Of degree or rank, and denoting the highest as well as the lowest extreme of either.
    a.
    The utmost, extreme, the highest, first, greatest, = summus, extremus:

    summum bonum, quod ultimum appello,

    Cic. Fin. 3, 9, 30:

    ultimae perfectaeque naturae,

    id. N. D. 2, 12, 33:

    ut absit ab ultimis vitiis ipse praeceptor ac schola,

    Quint. 2, 2, 15:

    ultimae causae cur perirent, etc.,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    scelus,

    Curt. 5, 12, 17:

    rex ad ultimum periculum venit,

    id. 7, 6, 22:

    facinus,

    id. 8, 8, 2; 6, 3, 13; 6, 9, 11:

    necessitas,

    id. 9, 12, 6; Liv. 2, 43, 3; 3, 4, 9; Sen. Clem. 1, 12, 5:

    ad ultimam inopiam adducere,

    Liv. 6, 3, 4; 37, 31, 2:

    ad ultimos casus servari,

    id. 27, 10, 11:

    dedecus,

    Curt. 9, 5, 11:

    exsecrationes,

    Just. 24, 2, 8: ultimum supplicium, extreme (i. e. capital) punishment, Caes. B. C. 1, 84; so,

    poena,

    Liv. 3, 58, 10; Plin. Ep. 2, 11, 8:

    desperatio,

    Tac. H. 2, 48; 2, 44; Curt. 10, 8, 9; Liv. 42, 66, 1; Sen. Contr. 4, 29, 2:

    discrimen ultimum vitae et regni,

    Liv. 37, 53, 16; 23, 21, 2:

    ad ultimam perductus tristitiam,

    Petr. 24.—Esp., as subst.: ultĭ-ma, ōrum, n.:

    omnia ultima pati,

    every extremity, the worst, Liv. 37, 54, 2:

    ultima pati,

    Ov. M. 14, 483; id. Tr. 3, 2, 11; Curt. 3, 1, 6:

    ultima audere,

    Liv. 3, 2, 11:

    priusquam ultima experirentur,

    id. 2, 28, 9.—Rarely sing.:

    paene in ultimum gladiorum erupit impunitas,

    Vell. 2, 125, 2:

    ad ultimum inopiae adducere,

    to the last degree. Liv. 23, 19, 2; 31, 38, 1:

    ad ultimum periculi pervenire,

    Curt. 8, 1, 15.— Trop.:

    ut in pecude, nisi quae vis obstitit, videmus naturam suo quodam itinere ad ultimum pervenire,

    Cic. N. D. 2, 13, 35.—Adverb.:

    ad ultimum pro fide morituri,

    Curt. 3, 1, 7:

    consilium sceleratum, sed non ad ultimum demens,

    in the extreme, utterly, to the last degree, Liv. 28, 28, 8.—
    b.
    The lowest, meanest (very rare):

    qui se Philippum regiaeque stirpis ferebat, cum esset ultimae,

    Vell. 1, 11, 1:

    principibus placuisse viris non ultima laus est,

    Hor. Ep. 1, 17, 35: ultima sit laudes inter ut illa tuas, Auct. Cons. ad Liv. 17:

    ultima pistoris illa uxor,

    the worst, App. M. 9, p. 224, 26.— Subst.:

    ut vigiliis et labore cum ultimis militum certaret (consul),

    Liv. 34, 18, 5:

    in ultimis laudum,

    id. 30, 30, 4:

    in ultimis ponere,

    the lowest, meanest things, Plin. 17, 12, 18, § 91.

    Lewis & Short latin dictionary > ulteriores

  • 11 ultima

    ulter, tra, trum, adj. ( comp. ulterior, us; sup. ultimus) [cf.: uls, ollus, olim; and the advv. ultra, ultro], prop. that is beyond or on the other side. The posit. is not found, but the comp. and sup. are very freq.
    I.
    Comp.: ultĕrĭor, ĭus, farther, on the farther side, that is beyond, ulterior:

    quis est ulterior?

    Ter. Phorm. 4, 2, 10:

    quorum alter ulteriorem Galliam decernit cum Syriā, alter citeriorem,

    i. e. transalpine, Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    Gallia,

    id. Att. 8, 3, 3; Caes. B. G. 1, 7:

    portus,

    id. ib. 4, 23:

    Hispania,

    Suet. Caes. 7; 18; 56:

    pars urbis,

    Liv. 34, 20, 5:

    ripa,

    Verg. A. 6, 314; Vell. 2, 107, 1:

    ulterius medio spatium sol altus habebat,

    Ov. M. 2, 417.—
    B.
    As subst.
    1.
    ul-tĕrĭōres, um, m. (sc. homines), the more remote, or more distant persons, those beyond:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2: recurritur ex proximis locis;

    ulteriores non inventi,

    Liv. 3, 60, 7:

    proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17.—
    2.
    ultĕrĭōra, um, n. (sc. loca or negotia).
    (α).
    Of places, the more remote parts or regions, the districts beyond:

    Mosellae pons, qui ulteriora coloniae annectit,

    Tac. H. 4, 77.—
    (β).
    In gen., of things, that which is beyond, things beyond, farther, or in addition; things future:

    ulteriora mirari, praesentia sequi,

    Tac. H. 4, 8:

    ut dum proxima dicimus, struere ulteriora possimus,

    things beyond, what is to come, Quint. 10, 7, 8; cf.:

    pudor est ulteriora loqui,

    Ov. F. 5, 532; id. A. A. 3, 769:

    semper et inventis ulteriora petit,

    id. Am. 2, 9, 10.—
    3.
    Rarely sing.: ultĕrĭus, ōris, n., something more, any thing further:

    cujus (fero, tuli) praeteritum perfectum et ulterius non invenitur,

    Quint. 1, 6, 26.—
    II.
    Sup.: ultĭmus, a, um, that is farthest beyond, i. e. the farthest, most distant, most remote, the uttermost, extreme, last; often to be rendered as a subst., the farthest or most distant part of any thing, etc. (opp. to citimus, while extremus is opp. to intimus).
    A.
    Lit., of space:

    illa minima (luna) quae ultima a caeio, citima terris luce lucebat alienā,

    Cic. Rep. 6, 16, 16:

    partes,

    id. ib. 6, 20, 20:

    in ultimam provinciam se conjecit,

    id. Att. 5, 16, 4:

    devehendum in ultimas maris terrarumque oras,

    Liv. 21, 10, 12:

    orae,

    Plaut. Most. 4, 3, 3; Hor. C. 3, 3, 45; Liv. 5, 37, 2:

    campi,

    Plaut. Rud. 4, 3, 95:

    Hesperia,

    Hor. C. 1, 36, 4:

    Africa,

    id. ib. 2, 18, 4:

    Geloni,

    id. ib. 2, 20, 18:

    in plateā ultimā,

    Plaut. Curc. 2, 2, 28; id. Mil. 3, 1, 15:

    in ultimis aedibus,

    Ter. Heaut. 5, 1, 29:

    spelunca draconis,

    Phaedr. 4, 18, 3:

    cauda,

    i. e. the end of, Plin. 9, 5, 4, § 11:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79.—
    2.
    Subst.
    (α).
    ultĭmi, ōrum, m. (sc. homines), the farthest or most remote people:

    recessum primis ultimi non dabant,

    Caes. B. G. 5, 43.—
    (β).
    ultĭma, ōrum, n. (sc. negotia), the farthest or most remote things:

    praeponens ultima primis,

    Hor. S. 1, 4, 59:

    ultima signant,

    the goal, Verg. A. 5, 317.—
    (γ).
    Rarely sing.: ultĭmum, i, n., the last, the end:

    caelum ipsum, quod extremum atque ultimum mundi est,

    Cic. Div. 2, 43, 91.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of time or order of succession, the remotest, earliest, oldest, first; the last, latest, final:

    ultimi et proximi temporis recordatio,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43:

    tam multis ab ultimā antiquitate repetitis,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    tempora,

    id. Leg. 1, 3. 8:

    initium,

    Auct. Her. 1, 9, 14:

    principium,

    Cic. Inv. 2, 2, 5:

    memoria pueritiae,

    id. Arch. 1, 1:

    memoria saeculorum,

    Just. 12, 16, 3:

    vetustas hominum,

    id. 2, 1, 20:

    sanguinis auctor,

    Verg. A. 7, 49:

    ultima quid referam?

    Ov. H. 14, 109: scilicet ultima semper Exspectanda dies homini est, last, id.M. 3, 135:

    aetas est de ferro,

    id. ib. 1, 127:

    vox,

    id. ib. 3, 499:

    dicta,

    id. ib. 9, 126:

    lapis,

    i. e. a gravestone, Prop. 1, 17, 20: cerae, i. e. a last will, testament, Mart. 4, 70, 2:

    aetas,

    Quint. 12, 4, 2:

    senectus,

    id. 11, 1, 10:

    virtute pares, necessitate, quae ultimum ac maximum telum est, superiores estis,

    Liv. 4, 28, 5:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum senatus consultum,

    Caes. B. C. 1, 5. —As subst.: ultĭma, ōrum, n.:

    perferto et ultima exspectato,

    final events, the end, Cic. Fam. 7, 17, 2:

    ultima vitae,

    Calp. Ecl. 3, 91.—Rarely sing.:

    matrem ultimo aetatis affectam,

    Aus. Vict. Or. Gent. Rom. 10.—Adverb.:

    si fidem ad ultimum fratri praestitisset,

    to the last, Liv. 45, 19, 17; 3, 64, 8; 3, 64, 11; also (more freq.) at last, lastly, finally, = ad extremum, ad postremum, postremo:

    si qualis in cives, talis ad ultimum in liberos esset,

    Liv. 1, 53, 10; 5, 10, 8; 3, 10, 3:

    ne se ad ultimum perditum irent,

    id. 26, 27, 10; so,

    ultimo,

    Suet. Ner. 32 fin.; Petr. 20, 139;

    and, ultimum,

    for the last time, Liv. 1, 29, 3; Curt. 5, 12, 8; App. M. 2, p. 126.—
    2.
    Of degree or rank, and denoting the highest as well as the lowest extreme of either.
    a.
    The utmost, extreme, the highest, first, greatest, = summus, extremus:

    summum bonum, quod ultimum appello,

    Cic. Fin. 3, 9, 30:

    ultimae perfectaeque naturae,

    id. N. D. 2, 12, 33:

    ut absit ab ultimis vitiis ipse praeceptor ac schola,

    Quint. 2, 2, 15:

    ultimae causae cur perirent, etc.,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    scelus,

    Curt. 5, 12, 17:

    rex ad ultimum periculum venit,

    id. 7, 6, 22:

    facinus,

    id. 8, 8, 2; 6, 3, 13; 6, 9, 11:

    necessitas,

    id. 9, 12, 6; Liv. 2, 43, 3; 3, 4, 9; Sen. Clem. 1, 12, 5:

    ad ultimam inopiam adducere,

    Liv. 6, 3, 4; 37, 31, 2:

    ad ultimos casus servari,

    id. 27, 10, 11:

    dedecus,

    Curt. 9, 5, 11:

    exsecrationes,

    Just. 24, 2, 8: ultimum supplicium, extreme (i. e. capital) punishment, Caes. B. C. 1, 84; so,

    poena,

    Liv. 3, 58, 10; Plin. Ep. 2, 11, 8:

    desperatio,

    Tac. H. 2, 48; 2, 44; Curt. 10, 8, 9; Liv. 42, 66, 1; Sen. Contr. 4, 29, 2:

    discrimen ultimum vitae et regni,

    Liv. 37, 53, 16; 23, 21, 2:

    ad ultimam perductus tristitiam,

    Petr. 24.—Esp., as subst.: ultĭ-ma, ōrum, n.:

    omnia ultima pati,

    every extremity, the worst, Liv. 37, 54, 2:

    ultima pati,

    Ov. M. 14, 483; id. Tr. 3, 2, 11; Curt. 3, 1, 6:

    ultima audere,

    Liv. 3, 2, 11:

    priusquam ultima experirentur,

    id. 2, 28, 9.—Rarely sing.:

    paene in ultimum gladiorum erupit impunitas,

    Vell. 2, 125, 2:

    ad ultimum inopiae adducere,

    to the last degree. Liv. 23, 19, 2; 31, 38, 1:

    ad ultimum periculi pervenire,

    Curt. 8, 1, 15.— Trop.:

    ut in pecude, nisi quae vis obstitit, videmus naturam suo quodam itinere ad ultimum pervenire,

    Cic. N. D. 2, 13, 35.—Adverb.:

    ad ultimum pro fide morituri,

    Curt. 3, 1, 7:

    consilium sceleratum, sed non ad ultimum demens,

    in the extreme, utterly, to the last degree, Liv. 28, 28, 8.—
    b.
    The lowest, meanest (very rare):

    qui se Philippum regiaeque stirpis ferebat, cum esset ultimae,

    Vell. 1, 11, 1:

    principibus placuisse viris non ultima laus est,

    Hor. Ep. 1, 17, 35: ultima sit laudes inter ut illa tuas, Auct. Cons. ad Liv. 17:

    ultima pistoris illa uxor,

    the worst, App. M. 9, p. 224, 26.— Subst.:

    ut vigiliis et labore cum ultimis militum certaret (consul),

    Liv. 34, 18, 5:

    in ultimis laudum,

    id. 30, 30, 4:

    in ultimis ponere,

    the lowest, meanest things, Plin. 17, 12, 18, § 91.

    Lewis & Short latin dictionary > ultima

  • 12 ultimi

    ulter, tra, trum, adj. ( comp. ulterior, us; sup. ultimus) [cf.: uls, ollus, olim; and the advv. ultra, ultro], prop. that is beyond or on the other side. The posit. is not found, but the comp. and sup. are very freq.
    I.
    Comp.: ultĕrĭor, ĭus, farther, on the farther side, that is beyond, ulterior:

    quis est ulterior?

    Ter. Phorm. 4, 2, 10:

    quorum alter ulteriorem Galliam decernit cum Syriā, alter citeriorem,

    i. e. transalpine, Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    Gallia,

    id. Att. 8, 3, 3; Caes. B. G. 1, 7:

    portus,

    id. ib. 4, 23:

    Hispania,

    Suet. Caes. 7; 18; 56:

    pars urbis,

    Liv. 34, 20, 5:

    ripa,

    Verg. A. 6, 314; Vell. 2, 107, 1:

    ulterius medio spatium sol altus habebat,

    Ov. M. 2, 417.—
    B.
    As subst.
    1.
    ul-tĕrĭōres, um, m. (sc. homines), the more remote, or more distant persons, those beyond:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2: recurritur ex proximis locis;

    ulteriores non inventi,

    Liv. 3, 60, 7:

    proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17.—
    2.
    ultĕrĭōra, um, n. (sc. loca or negotia).
    (α).
    Of places, the more remote parts or regions, the districts beyond:

    Mosellae pons, qui ulteriora coloniae annectit,

    Tac. H. 4, 77.—
    (β).
    In gen., of things, that which is beyond, things beyond, farther, or in addition; things future:

    ulteriora mirari, praesentia sequi,

    Tac. H. 4, 8:

    ut dum proxima dicimus, struere ulteriora possimus,

    things beyond, what is to come, Quint. 10, 7, 8; cf.:

    pudor est ulteriora loqui,

    Ov. F. 5, 532; id. A. A. 3, 769:

    semper et inventis ulteriora petit,

    id. Am. 2, 9, 10.—
    3.
    Rarely sing.: ultĕrĭus, ōris, n., something more, any thing further:

    cujus (fero, tuli) praeteritum perfectum et ulterius non invenitur,

    Quint. 1, 6, 26.—
    II.
    Sup.: ultĭmus, a, um, that is farthest beyond, i. e. the farthest, most distant, most remote, the uttermost, extreme, last; often to be rendered as a subst., the farthest or most distant part of any thing, etc. (opp. to citimus, while extremus is opp. to intimus).
    A.
    Lit., of space:

    illa minima (luna) quae ultima a caeio, citima terris luce lucebat alienā,

    Cic. Rep. 6, 16, 16:

    partes,

    id. ib. 6, 20, 20:

    in ultimam provinciam se conjecit,

    id. Att. 5, 16, 4:

    devehendum in ultimas maris terrarumque oras,

    Liv. 21, 10, 12:

    orae,

    Plaut. Most. 4, 3, 3; Hor. C. 3, 3, 45; Liv. 5, 37, 2:

    campi,

    Plaut. Rud. 4, 3, 95:

    Hesperia,

    Hor. C. 1, 36, 4:

    Africa,

    id. ib. 2, 18, 4:

    Geloni,

    id. ib. 2, 20, 18:

    in plateā ultimā,

    Plaut. Curc. 2, 2, 28; id. Mil. 3, 1, 15:

    in ultimis aedibus,

    Ter. Heaut. 5, 1, 29:

    spelunca draconis,

    Phaedr. 4, 18, 3:

    cauda,

    i. e. the end of, Plin. 9, 5, 4, § 11:

    mors ultima linea rerum est,

    Hor. Ep. 1, 16, 79.—
    2.
    Subst.
    (α).
    ultĭmi, ōrum, m. (sc. homines), the farthest or most remote people:

    recessum primis ultimi non dabant,

    Caes. B. G. 5, 43.—
    (β).
    ultĭma, ōrum, n. (sc. negotia), the farthest or most remote things:

    praeponens ultima primis,

    Hor. S. 1, 4, 59:

    ultima signant,

    the goal, Verg. A. 5, 317.—
    (γ).
    Rarely sing.: ultĭmum, i, n., the last, the end:

    caelum ipsum, quod extremum atque ultimum mundi est,

    Cic. Div. 2, 43, 91.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of time or order of succession, the remotest, earliest, oldest, first; the last, latest, final:

    ultimi et proximi temporis recordatio,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43:

    tam multis ab ultimā antiquitate repetitis,

    id. Fin. 1, 20, 65:

    tempora,

    id. Leg. 1, 3. 8:

    initium,

    Auct. Her. 1, 9, 14:

    principium,

    Cic. Inv. 2, 2, 5:

    memoria pueritiae,

    id. Arch. 1, 1:

    memoria saeculorum,

    Just. 12, 16, 3:

    vetustas hominum,

    id. 2, 1, 20:

    sanguinis auctor,

    Verg. A. 7, 49:

    ultima quid referam?

    Ov. H. 14, 109: scilicet ultima semper Exspectanda dies homini est, last, id.M. 3, 135:

    aetas est de ferro,

    id. ib. 1, 127:

    vox,

    id. ib. 3, 499:

    dicta,

    id. ib. 9, 126:

    lapis,

    i. e. a gravestone, Prop. 1, 17, 20: cerae, i. e. a last will, testament, Mart. 4, 70, 2:

    aetas,

    Quint. 12, 4, 2:

    senectus,

    id. 11, 1, 10:

    virtute pares, necessitate, quae ultimum ac maximum telum est, superiores estis,

    Liv. 4, 28, 5:

    decurritur ad illud extremum atque ultimum senatus consultum,

    Caes. B. C. 1, 5. —As subst.: ultĭma, ōrum, n.:

    perferto et ultima exspectato,

    final events, the end, Cic. Fam. 7, 17, 2:

    ultima vitae,

    Calp. Ecl. 3, 91.—Rarely sing.:

    matrem ultimo aetatis affectam,

    Aus. Vict. Or. Gent. Rom. 10.—Adverb.:

    si fidem ad ultimum fratri praestitisset,

    to the last, Liv. 45, 19, 17; 3, 64, 8; 3, 64, 11; also (more freq.) at last, lastly, finally, = ad extremum, ad postremum, postremo:

    si qualis in cives, talis ad ultimum in liberos esset,

    Liv. 1, 53, 10; 5, 10, 8; 3, 10, 3:

    ne se ad ultimum perditum irent,

    id. 26, 27, 10; so,

    ultimo,

    Suet. Ner. 32 fin.; Petr. 20, 139;

    and, ultimum,

    for the last time, Liv. 1, 29, 3; Curt. 5, 12, 8; App. M. 2, p. 126.—
    2.
    Of degree or rank, and denoting the highest as well as the lowest extreme of either.
    a.
    The utmost, extreme, the highest, first, greatest, = summus, extremus:

    summum bonum, quod ultimum appello,

    Cic. Fin. 3, 9, 30:

    ultimae perfectaeque naturae,

    id. N. D. 2, 12, 33:

    ut absit ab ultimis vitiis ipse praeceptor ac schola,

    Quint. 2, 2, 15:

    ultimae causae cur perirent, etc.,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    scelus,

    Curt. 5, 12, 17:

    rex ad ultimum periculum venit,

    id. 7, 6, 22:

    facinus,

    id. 8, 8, 2; 6, 3, 13; 6, 9, 11:

    necessitas,

    id. 9, 12, 6; Liv. 2, 43, 3; 3, 4, 9; Sen. Clem. 1, 12, 5:

    ad ultimam inopiam adducere,

    Liv. 6, 3, 4; 37, 31, 2:

    ad ultimos casus servari,

    id. 27, 10, 11:

    dedecus,

    Curt. 9, 5, 11:

    exsecrationes,

    Just. 24, 2, 8: ultimum supplicium, extreme (i. e. capital) punishment, Caes. B. C. 1, 84; so,

    poena,

    Liv. 3, 58, 10; Plin. Ep. 2, 11, 8:

    desperatio,

    Tac. H. 2, 48; 2, 44; Curt. 10, 8, 9; Liv. 42, 66, 1; Sen. Contr. 4, 29, 2:

    discrimen ultimum vitae et regni,

    Liv. 37, 53, 16; 23, 21, 2:

    ad ultimam perductus tristitiam,

    Petr. 24.—Esp., as subst.: ultĭ-ma, ōrum, n.:

    omnia ultima pati,

    every extremity, the worst, Liv. 37, 54, 2:

    ultima pati,

    Ov. M. 14, 483; id. Tr. 3, 2, 11; Curt. 3, 1, 6:

    ultima audere,

    Liv. 3, 2, 11:

    priusquam ultima experirentur,

    id. 2, 28, 9.—Rarely sing.:

    paene in ultimum gladiorum erupit impunitas,

    Vell. 2, 125, 2:

    ad ultimum inopiae adducere,

    to the last degree. Liv. 23, 19, 2; 31, 38, 1:

    ad ultimum periculi pervenire,

    Curt. 8, 1, 15.— Trop.:

    ut in pecude, nisi quae vis obstitit, videmus naturam suo quodam itinere ad ultimum pervenire,

    Cic. N. D. 2, 13, 35.—Adverb.:

    ad ultimum pro fide morituri,

    Curt. 3, 1, 7:

    consilium sceleratum, sed non ad ultimum demens,

    in the extreme, utterly, to the last degree, Liv. 28, 28, 8.—
    b.
    The lowest, meanest (very rare):

    qui se Philippum regiaeque stirpis ferebat, cum esset ultimae,

    Vell. 1, 11, 1:

    principibus placuisse viris non ultima laus est,

    Hor. Ep. 1, 17, 35: ultima sit laudes inter ut illa tuas, Auct. Cons. ad Liv. 17:

    ultima pistoris illa uxor,

    the worst, App. M. 9, p. 224, 26.— Subst.:

    ut vigiliis et labore cum ultimis militum certaret (consul),

    Liv. 34, 18, 5:

    in ultimis laudum,

    id. 30, 30, 4:

    in ultimis ponere,

    the lowest, meanest things, Plin. 17, 12, 18, § 91.

    Lewis & Short latin dictionary > ultimi

  • 13 auctor

        auctor ōris, m, rarely f    [AVG-], a promoter, producer, father, progenitor: auctores generis: mihi Tantalus auctor, O.: auctore ab illo ducit originem, H.: sanguinis, V.—A builder, founder: Troiae, V.: auctor posuisset in oris Moenia, O.— A trustworthy writer, authority: satis certus, L.: valde bonus: iudicia proferre Herodoto auctore: carminis, H.: rerum Romanarum, an historian: auctores citare, L.: sunt qui male pugnatum ab his auctores sint, i. e. who assert, L.—An originator, performer, doer, cause: iniuriae: auctorem odimus, acta defendimus: culpam auctores ad negotia transferunt, S.: nec auctor facinori deerat, L.: volneris, O.: muneris, the giver, O.: quis elegos emiserit auctor, who was the first to produce, H. — A responsible person, authority, narrator, teacher: in philosophiā, Cratippo auctore, versaris, as your teacher: hominibus auctoribus uti, cite as authorities: criminis ficti, O.: auctorem rumorem habere: non sordidus Naturae, H.: de cuius morte Thucydidem auctorem probamus, N.—A voucher, guarantor, security: gravis magnae rei (i. e. testis), L.: non si mihi Iuppiter auctor Spondeat, V.: auctores sumus, tutam ibi maiestatem fore, etc., we vouch for it, L: nubit nullis auctoribus, with no attesting witnesses: quod a malo auctore emisset, i. e. a seller without title: auctor benefici esse, i. e. hold himself responsible for: mulier sine tutore auctore, a guardian as voucher. — An example, model: Latinitatis: dicendi Plato: tui facti, precedent: habeo auctorem, quo facias hoc, H.—A counsellor, adviser, promoter: publici consili, i. e. a statesman: mei reditūs: audendi, who advise boldness, V.: meritorum auctore relictā, deserting the prompter of your exploits, O.: auctor est, ut agere incipiat, advises: mihi ut absim, auctor est: te auctore quod fecisset, under your influence, T.: me duce et auctore, by my influence and advice: idne estis auctores mihi? Do you advise it? T.: Ille populis fuit auctor transferre, etc., O.: regem populus iussit, patres auctores facti, i. e. ratified it, L.: id sic ratum esset, si patres auctores fierent, L.
    * * *
    seller, vendor; originator; historian; authority; proposer, supporter; founder

    Latin-English dictionary > auctor

  • 14 campus

        campus ī, m    [SCAP-], a plain, field, open country, level place: campi patentes: virentes, H.: aequor campi, V.: in aequo campi, L.: campos peragrantes: redeunt iam gramina campis, H.: campi frumenti opulenti, L.: pigri, H.: planus lateque patens, O.: in campo sui facere potestatem, in the open field, N.: ut ignes in campo obstare queratur, in the open plain, H.: agros cum suis opimis campis: tantum campi, so vast a plain, V.: Aëris in campis latis, i. e. the Elysian fields, V.: campis atque Neptuno super, on land and sea, H.—Esp., a grassy plain in Rome, along the Tiber (dedicated to Mars; hence called Campus Martius), the place of assemblage for the people at the comitia centuriata, L.: quorum audaciam reieci in Campo: Descendat in Campum petitor, H.: consularibus comitiis consecratus; it was used for games, exercise, and military drills; hence, campus noster: ludere in campo, H.: uti Et ludis et post decisa negotia Campo, H.: Quantos virūm Campus aget gemitūs (at the funeral of Marcellus), V. — A level surface (of a sea, a rock, etc., poet.): campi liquentes, V.: campus aquae, O.: inmotā attollitur undā Campus (i. e. saxum), V.— Fig., a place of action, field, theatre, arena: aequitatis: magnus in re p.: campus Per quem magnus equos Auruncae flexit alumnus, i. e. the kind of composition practised by Lucilius ( satire), Iu.— The comitia held in the Campus Martius: fors domina Campi.
    * * *
    plain; level field/surface; open space for battle/games; sea; scope; campus

    Latin-English dictionary > campus

  • 15 caput

        caput itis, n    [CAP-], the head: Capillus circum caput Reiectus, T.: caput obnubito, L.: capitis nives, H.: capite operto: aperire: velare, L.: abscindere cervicibus: capite demisso: attollere, O.: extollere, to become bold: breve (equi), H.: coronatum (bovis), Tb.: per caput pedesque ire, heels over head, Ct.: dux cum exercitu supra caput est, i. e. is ready to fall upon us, S.: capita conferre, to lay heads together, i. e. to confer in secret, L.: caput aut collum petere, strike at the vital parts: haec alias inter caput extulit urbes, towers, i. e. excels, V.: aliena negotia Per caput saliunt, run through the head, i. e. the mind, H.: capitis labor, mental exertion, H. — Meton., the head, top, summit, point, end, extremity: iocur sine capite (of a sacrifice), L.: in extis, O.: tignorum, Cs.: cornu duxit, donec curvata coirent capita, the ends, V. — The origin, source, spring, head (of a river), L.: caput unde erumpit Enipeus, V.: celsis caput urbibus exit, my source springs among great cities, V.—The mouth, embouchure (rare): multis capitibus in Oceanum influit, Cs.—Of plants: diducere terram ad capita, the roots, V.: papavera demisere caput, the heads, V.: capitum iugatio, branches (of the vine). — Of mountains, the summit: capita aspera montis, V. — Of persons, a head, person: ridiculum caput! T.: carum, V.: duo haec capita taeterrima: ignota, L.: di capiti ipsius reservent, for himself, V.: capiti cane talia Dardanio rebusque tuis, i. e. for Aeneas and yourself, V.: Perfidum, H.: de sacrando cum bonis capite alcuius, L.: ut caput Iovi sacraretur, L.—With numerals: capitum Helvetiorum milia CCLXIII, souls, Cs.: nullum caput Proserpina fugit, H.: in capita, to each person, L.; cf. sus Triginta capitum fetūs enixa, V.—Fig., life, physical life: Capitis periculum adire, to risk life, T.: caput obiectare periclis, V.: capitis poena, capital punishment, Cs.: certamen capitis et famae: ut capite dimices tuo, L.: caput offerre pro patriā: patrium tibi crede caput (i. e. patris vitam), O.: accusatus capitis absolvitur, of a capital crime, N.: Sthenium capite damnare.—Civil life, personality, civil rights, liberty and citizenship: capitis causae, involving citizenship: iudicium capitis: capitis deminutio, loss of civil rights, Cs.—Poet.: capitis minor, H.—Of persons, a leader, chief, guide: concitandorum Graecorum: capita nominis Latini, heads, chiefs, L.: ut se Suevorum caput credant, chief tribe, Ta.: capita coniurationis securi percussi, L.: illic est huic rei caput, author, contriver, T.: ab illo fonte et capite Socrate: corpori valido caput deerat, leader, L.: ipsum Expugnare caput, the great man himself, H. —A head, chief, capital: Thebae totius Graeciae, first city, N.: Roma, orbis terrarum, L.: castellum eius regionis, principal place, L.: Romam caput Latio esse, L.: ius nigrum, cenae caput, principal dish: fundus, vestrae pecuniae, chief source of income: caput esse artis, decere, the note, characteristic: ad consilium de re p. dandum caput est nosse rem p., first qualification: caput litterarum cum alquo, reason for corresponding: Epicuri, chief dogma: caput belli et summa, V.—In writings, a division, paragraph, chapter: legis: caput Annianum de hereditatibus, passage in the will of A.— Of money, the principal sum, capital, stock: quibus ille de capite dempsisset, reduced their debts: de capite deducite alqd, L.: Quinas hic capiti mercedes exsecet, extort sixty per centum, H.
    * * *
    head; person; life; leader; top; source/mouth (river); capital (punishment); heading; chapter, principal division

    Latin-English dictionary > caput

  • 16 causor

        causor ātus, ārī, dep.    [causa], to allege as a reason, make a pretext of, plead, pretend: omnia Visaque, O.: locum inmeritum, H.: animi perturbationem, L.: negotia, Ta.: numquid causare quin abeas victus? have you anything to plead? causatus consulere velle, pretending, L.: Causando in longum ducis amores, you make pretexts for putting off, V.
    * * *
    causari, causatus sum V DEP
    allege an excuse/reason, object; excuse oneself; plead a cause, bring action

    Latin-English dictionary > causor

  • 17 culpa

        culpa ae, f    [SCARP-], a fault, error, blame, guilt, failure, defect: delicti: omnes culpae istius avaritiae, maiestatis, crudelitatis: quicquid huius factumst culpā, T.: In culpā est, to blame, T.: non est ista mea culpa, sed temporum: qui in eādem culpā sint, share: in quo est tua culpa nonnulla, you are not without fault: a culpā vacuus, S.: conscia culpae, O.: ne penes ipsos culpa esset cladis, L.: culpa, quae te est penes, T.: extra culpam esse: eius rei culpam in multitudinem coniecerunt, Cs.: suam culpam ad negotia transferre, S.: in culpā ponere aliquem: Si mora pro culpā est, O.: tua aetas emovit culpas, H.: fata, quae manent culpas, H.—Person.: ludus erat culpā potare magistrā (i. e. a game in which the loser must drink), H.: Culpam Poena premit comes, H.—Poet.: Huic uni succumbere culpae, temptation, V.— Unchastity: Virginum, H.: hoc praetexit nomine culpam, V.—Remissness, neglect: rem facere culpā minorem, H.—The mischievous thing, mischief: continuo culpam (sc. ovem aegram) ferro compesce, V.
    * * *
    fault/blame/responsibility (w/GEN); crime (esp. against chastity); negligence; offense; error; (sense of) guilt; fault/defect (moral/other); sickness/injury

    Latin-English dictionary > culpa

  • 18 dēcīdō

        dēcīdō cīdī, cīsus, ere    [de + caedo], to cut off, cut away: virgam arbori, Ta.: Te decisa dextera quaerit, V.—Prov.: pennas, to clip, H.—Fig., to decide, determine, settle, terminate, put an end to: sine me: pro se: rebus actis atque decisis: decisa negotia, H.: quid iis ad denarium solveretur: de rebus omnibus.— To agree, come to an agreement, adjust, compound, compromise: de totā re cum Roscio: cum accusatore: decidere iactu coepit cum ventis, by throwing overboard (the cargo), Iu.: in iugera singula ternis medimnis.
    * * *
    I
    decidere, decidi, - V INTRANS
    fall/drop/hang/flow down/off/over; sink/drop; fail, fall in ruin; end up; die
    II
    decidere, decidi, decisus V TRANS
    detach, cut off/out/down; fell; cut/notch/carve to delineate; flog thoroughly; make explicit; put an end to, bring to conclusion, settle/decide/agree (on)

    Latin-English dictionary > dēcīdō

  • 19 dīvidō

        dīvidō vīsī (dīvīsse, H.), vīsus, ere    [VID-], to divide, force asunder, part: Europam Libyamque (unda): hunc securi, H.: frontem ferro, V.: insulam, L.: Gallia est divisa in partīs trīs, Cs.: divisum senatum (esse), Cs.: Hoc iter, i. e. gave two days to, H.: ut ultima divideret mors, part (the combatants), H.: gemma, fulvum quae dividit aurum, i. e. is set in gold, V. — To divide, distribute, apportion, share: bona viritim: Vinum, V.: equitatum in omnīs partīs, Cs.: regnum inter Iugurtham et Adherbalem, S.: (pecuniam) iudicibus: agrum cuique, L.: in singulos milites trecenos aeris, L.: bona publicata inter se, N.: praemia mecum, O.: in dividendo plus offensionum erat, L.: Dividite (sc. arma), O.: sedes adhuc nullā potentiā divisae, appropriated, Ta. — To break up, scatter, destroy: concentum, H.: muros, V.: ventis fomenta, H.— To separate, divide, part, remove: agrum Helvetium a Germanis, Cs.: qui locus Aegyptum ab Africā dividit, S.: Scythes Hadriā Divisus obiecto, H.: divisa a corpore capita, L.: Dividor (i. e. ab uxore), O.: parens quem nunc Ardea Dividit, keeps away, V.—Fig., to part, divide, distribute, apportion, arrange: annum ex aequo, O.: tempora curarum remissionumque, Ta.: animum huc illuc, V.: citharā carmina, i. e. sing by turns, H.: sententiam, to divide the question: divisa sententia est: sic belli rationem esse divisam, ut, etc., regulated, Cs.: ea (negotia) divisa hoc modo dicebantur, etc., S.— To separate, distinguish: legem bonam a malā: bona diversis, H.
    * * *
    dividere, divisi, divisus V
    divide, separate, break up; share, distribute; distinguish

    Latin-English dictionary > dīvidō

  • 20 ex-plicō

        ex-plicō āvī and uī, ātus or itus, āre,    to unfold, uncoil, unroll, unfurl, unclose, spread out, loosen, undo: explicatā veste: volumen: frondes, V.: frontem sollicitam, smooth, H.: seria contractae frontis, H. — Reflex., to extricate oneself, get free: te aliquā viā: se angustum, Iu.—To spread out, stretch out, extend, deploy, display: aciem, L.: ordines, L.: cohortīs, V.: se turmatim, Cs.: per obstantīs catervas sua arma, H.: forum ad atrium Libertatis: (in serpente) orbīs, O.—Fig., to unfold, set free, release: intellegentiam tuam: Siciliam cinctam periculis. — To disentangle, set in order, arrange, regulate, settle, adjust, rescue: eius negotia: rationem salutis: de hortis: consilium his rationibus explicabat, his plan was governed by, Cs.: re explicatā: rationes, balance accounts: nomen, satisfy: pecuniam: nihilo plus explicet ac si Insanire paret, make no more out of it, H.—To explain, unfold, set forth, exhibit, treat, convey, express: vitam alterius totam: funera fando, V.: philosophiam: breviter quae mihi sit ratio: de rerum naturā.

    Latin-English dictionary > ex-plicō

См. также в других словарях:

  • negotia — index commerce Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • NEGOTIA — negotiator …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • Negotia regni — Lit. the business of ruling (the kingdom) . A phrase encountered in discussions of the relationship between king and the magnates; it is an abstract of all the problems of kingship from William I to Henry VIII …   Dictionary of Medieval Terms and Phrases

  • aliena negotia exacto officio geruntur — /abliyiyna nagowshiya egzaektow afish(iy)ow jarantar/ The business of another is to be conducted with particular attention …   Black's law dictionary

  • aliena negotia exacto officio geruntur — /abliyiyna nagowshiya egzaektow afish(iy)ow jarantar/ The business of another is to be conducted with particular attention …   Black's law dictionary

  • securius expediuntur negotia commissa pluribus, et plus vident oculi quam oculus — /sekyuriyas akspiydiyantar nagowsh(iy)a kamisa pl(y)urabas, et plas vaydant 6k(y)slay kwaem okyalas/ Matters intrusted to several are more securely dispatched, and eyes see more than eye i.e., two heads are better than one ] …   Black's law dictionary

  • Aliena negotia exacto officio geruntur — The business of another should be carried out with particular care …   Ballentine's law dictionary

  • Securius expediuntur negotia commissa pluribus, et plus vident oculi quam oculus — Matters which are committed to several persons are executed more surely, because eyes see more than an eye sees …   Ballentine's law dictionary

  • Хромые договоры — (negotia claudicantia) те двусторонние договоры (см.), в которых исполнение договора одной стороной сделалось невозможным или вследствие объективной невозможности исполнения (случайная гибель вещи), или по субъективным основаниям (один из… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • affaire — Affaire, n. p. Negotium, Commercium. J ay affaire avec un homme riche. Cum opulento rem habeo ac negotium. Plaut. Affaire hasté et avancé, Maturatum negotium. Affaire meslé et broüillé, Negotium turbulentum. Affaires nets, et point toüillez, ne… …   Thresor de la langue françoyse

  • APOCRISIARIATUS — apud Humbertum contra Graecδγ. calumnias, dignitas Apocrisiarii est. Erant autem Apocrisiarii Zosimo, τῶ ἔξωςεν Φερομένων ἀποκρίσεων μηνυταὶ, quos Vopiscus in Aureliano, c. 36 Notarios secretorum. Recentiores Latini, barbaros Graecos imitati.… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»