-
81 transpectus
transpectus, ūs, m. [transpicio], a looking or seeing through, Lucr. 4, 272 (corresp. to the preced. and foll. transpiciuntur). -
82 tueor
tŭĕor, tuĭtus, 2 ( perf. only post-Aug., Quint. 5, 13, 35; Plin. Ep. 6, 29, 10; collat. form tūtus, in the part., rare, Sall. J. 74, 3; Front. Strat. 2, 12, 13; but constantly in the P. a.; inf. parag. tuerier, Plaut. Rud. 1, 4, 35; collat. form acc. to the 3d conj. tŭor, Cat. 20, 5; Stat. Th. 3, 151:I.tuĕris,
Plaut. Trin. 3, 2, 82:tuimur,
Lucr. 1, 300; 4, 224; 4, 449;6, 934: tuamur,
id. 4, 361:tuantur,
id. 4, 1004; imper. tuĕre, id. 5, 318), v. dep. a. [etym. dub.], orig., to see, to look or gaze upon, to watch, view; hence, pregn., to see or look to, to defend, protect, etc.: tueri duo significat; unum ab aspectu, unde est Ennii illud: tueor te senex? pro Juppiter! (Trag. v. 225 Vahl.);alterum a curando ac tutela, ut cum dicimus bellum tueor et tueri villam,
Varr. L. L. 7, § 12 Müll. sq.—Accordingly,To look at, gaze at, behold, watch, view, regard, consider, examine, etc. (only poet.; syn.: specto, adspicio, intueor): quam te post multis tueor tempestatibus, Pac. ap. Non. 407, 32; 414, 3:(β).e tenebris, quae sunt in luce, tuemur,
Lucr. 4, 312:ubi nil aliud nisi aquam caelumque tuentur,
id. 4, 434:caeli templa,
id. 6, 1228 al.:tuendo Terribiles oculos, vultum, etc.,
Verg. A. 8, 265; cf. id. ib. 1, 713:talia dicentem jam dudum aversa tuetur,
id. ib. 4, 362:transversa tuentibus hircis,
id. E. 3, 8:acerba tuens,
looking fiercely, Lucr. 5, 33; cf. Verg. A. 9, 794:torva,
id. ib. 6, 467.—With object-clause:II.quod multa in terris fieri caeloque tuentur (homines), etc.,
Lucr. 1, 152; 6, 50; 6, 1163.—Pregn., to look to, care for, keep up, uphold, maintain, support, guard, preserve, defend, protect, etc. (the predom. class. signif. of the word; cf.:► 1.curo, conservo, tutor, protego, defendo): videte, ne... vobis turpissimum sit, id, quod accepistis, tueri et conservare non posse,
Cic. Imp. Pomp. 5, 12:ut quisque eis rebus tuendis conservandisque praefuerat,
id. Verr. 2, 4, 63, 140:omnia,
id. N. D. 2, 23, 60:mores et instituta vitae resque domesticas ac familiares,
id. Tusc. 1, 1, 2:societatem conjunctionis humanae munifice et aeque,
id. Fin. 5, 23, 65:concordiam,
id. Att. 1, 17, 10: rem et gratiam et auctoritatem suam, id. Fam. 13, 49, 1:dignitatem,
id. Tusc. 2, 21, 48:L. Paulus personam principis civis facile dicendo tuebatur,
id. Brut. 20, 80:personam in re publicā,
id. Phil. 8, 10, 29; cf.: tuum munus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 1:tueri et sustinere simulacrum pristinae dignitatis,
Cic. Rab. Post. 15, 41:aedem Castoris P. Junius habuit tuendam,
to keep in good order, id. Verr. 2, 1, 50, § 130; cf. Plin. Pan. 51, 1:Bassum ut incustoditum nimis et incautum,
id. Ep. 6, 29, 10:libertatem,
Tac. A. 3, 27; 14, 60:se, vitam corpusque tueri,
to keep, preserve, Cic. Off. 1, 4, 11:antea majores copias alere poterat, nunc exiguas vix tueri potest,
id. Deiot. 8, 22:se ac suos tueri,
Liv. 5, 4, 5:sex legiones (re suā),
Cic. Par. 6, 1, 45:armentum paleis,
Col. 6, 3, 3:se ceteris armis prudentiae tueri atque defendere,
to guard, protect, Cic. de Or. 1, 38, 172; cf.:tuemini castra et defendite diligenter,
Caes. B. C. 3, 94:suos fines,
id. B. G. 4, 8:portus,
id. ib. 5, 8:oppidum unius legionis praesidio,
id. B. C. 2, 23:oram maritimam,
id. ib. 3, 34:impedimenta,
to cover, protect, Hirt. B. G. 8, 2.—With ab and abl.:fines suos ab excursionibus et latrociniis,
Cic. Deiot. 8, 22:domum a furibus,
Phaedr. 3, 7, 10: mare ab hostibus, Auct. B. Afr. 8, 2.—With contra:quos non parsimoniā tueri potuit contra illius audaciam,
Cic. Prov. Cons. 5, 11:liberūm nostrorum pueritiam contra inprobitatem magistratuum,
id. Verr. 2, 1, 58, § 153; Quint. 5, 13, 35; Plin. 20, 14, 54, § 152; Tac. A. 6, 47 (41).—With adversus:tueri se adversus Romanos,
Liv. 25, 11, 7:nostra adversus vim atque injuriam,
id. 7, 31, 3:adversus Philippum tueri Athenas,
id. 31, 9, 3; 42, 46, 9; 42, 23, 6:arcem adversus tres cohortes tueri,
Tac. H. 3, 78; Just. 17, 3, 22; 43, 3, 4.—In part. perf.:Verres fortiter et industrie tuitus contra piratas Siciliam dicitur,
Quint. 5, 13, 35 (al. tutatus):Numidas in omnibus proeliis magis pedes quam arma tuta sunt,
Sall. J. 74, 3.Act. form tŭĕo, ēre:2.censores vectigalia tuento,
Cic. Leg. 3, 3, 7:ROGO PER SVPEROS, QVI ESTIS, OSSA MEA TVEATIS,
Inscr. Orell. 4788.—tŭĕor, ēri, in pass. signif.:A.majores nostri in pace a rusticis Romanis alebantur et in bello ab his tuebantur,
Varr. R. R. 3, 1, 4; Lucr. 4, 361:consilio et operā curatoris tueri debet non solum patrimonium, sed et corpus et salus furiosi,
Dig. 27, 10, 7:voluntas testatoris ex bono et aequo tuebitur,
ib. 28, 3, 17.—Hence, tūtus, a, um, P. a. (prop. well seen to or guarded; hence), safe, secure, out of danger (cf. securus, free from fear).Lit.(α).Absol.:(β).nullius res tuta, nullius domus clausa, nullius vita saepta... contra tuam cupiditatem,
Cic. Verr. 2, 5, 15, § 39:cum victis nihil tutum arbitrarentur,
Caes. B. G. 2, 28:nec se satis tutum fore arbitratur,
Hirt. B. G. 8, 27; cf.:me biremis praesidio scaphae Tutum per Aegaeos tumultus Aura feret,
Hor. C. 3, 29, 63; Ov. M. 8, 368:tutus bos rura perambulat,
Hor. C. 4, 5, 17:quis locus tam firmum habuit praesidium, ut tutus esset?
Cic. Imp. Pomp. 11, 31:mare tutum praestare,
id. Fl. 13, 31:sic existimabat tutissimam fore Galliam,
Hirt. B. G. 8, 54:nemus,
Hor. C. 1, 17, 5:via fugae,
Cic. Caecin. 15, 44; cf.:commodior ac tutior receptus,
Caes. B. C. 1, 46:perfugium,
Cic. Rep. 1, 4, 8:tutum iter et patens,
Hor. C. 3, 16, 7:tutissima custodia,
Liv. 31, 23, 9:praesidio nostro pasci genus esseque tutum,
Lucr. 5, 874:vitam consistere tutam,
id. 6, 11:tutiorem et opulentiorem vitam hominum reddere,
Cic. Rep. 1, 2, 3: est et fideli tuta silentio Merces, secure, sure (diff. from certa, definite, certain), Hor. C. 3, 2, 25:tutior at quanto merx est in classe secundā!
id. S. 1, 2, 47:non est tua tuta voluntas,
not without danger, Ov. M. 2, 53:in audaces non est audacia tuta,
id. ib. 10, 544:externā vi non tutus modo rex, sed invictus,
Curt. 6, 7, 1:vel tutioris audentiae est,
Quint. 12, prooem. §4: cogitatio tutior,
id. 10, 7, 19:fuit brevitas illa tutissima,
id. 10, 1, 39:regnum et diadema tutum Deferens uni,
i. e. that cannot be taken away, Hor. C. 2, 2, 21: male tutae mentis Orestes, i. e. unsound, = male sanae, id. S. 2, 3, 137: quicquid habes, age, Depone tutis auribus, qs. carefully guarded, i. e. safe, faithful, id. C. 1, 27, 18 (cf. the opp.: auris rimosa, id. S. 2, 6, 46).— Poet., with gen.:(pars ratium) tuta fugae,
Luc. 9, 346.—With ab and abl.: tutus ab insidiis inimici, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 31, 2:(γ).ab insidiis,
Hor. S. 2, 6, 117:a periculo,
Caes. B. G. 7, 14:ab hoste,
Ov. H. 11, 44:ab hospite,
id. M. 1, 144:a conjuge,
id. ib. 8, 316:a ferro,
id. ib. 13, 498:a bello, id. H. (15) 16, 344: ab omni injuriā,
Phaedr. 1, 31, 9.—With ad and acc.:(δ).turrim tuendam ad omnis repentinos casus tradidit,
Caes. B. C. 3, 39:ad id, quod ne timeatur fortuna facit, minime tuti sunt homines,
Liv. 25, 38, 14:testudinem tutam ad omnes ictus video esse,
id. 36, 32, 6.—With adversus:(ε).adversus venenorum pericula tutum corpus suum reddere,
Cels. 5, 23, 3:quo tutiores essent adversus ictus sagittarum,
Curt. 7, 9, 2:loci beneficio adversus intemperiem anni tutus est,
Sen. Ira, 2, 12, 1:per quem tutior adversus casus steti,
Val. Max. 4, 7, ext. 2:quorum praesidio tutus adversus hostes esse debuerat,
Just. 10, 1, 7.—With abl.: incendio fere tuta est Alexandria, Auct. B. Alex. 1, 3.—b.Tutum est, with a subj. -clause, it is prudent or safe, it is the part of a prudent man:2.si dicere palam parum tutum est,
Quint. 9, 2, 66; 8, 3, 47; 10, 3, 33:o nullis tutum credere blanditiis,
Prop. 1, 15, 42:tutius esse arbitrabantur, obsessis viis, commeatu intercluso sine ullo vulnere victoriā potiri,
Caes. B. G. 3, 24; Quint. 7, 1, 36; 11, 2, 48:nobis tutissimum est, auctores plurimos sequi,
id. 3, 4, 11; 3, 6, 63.—As subst.: tūtum, i, n., a place of safety, a shelter, safety, security: Tr. Circumspice dum, numquis est, Sermonem nostrum qui aucupet. Th. Tutum probe est, Plaut. Most. 2, 2, 42:B.tuta et parvula laudo,
Hor. Ep. 1, 15, 42:trepidum et tuta petentem Trux aper insequitur,
Ov. M. 10, 714:in tuto ut collocetur,
Ter. Heaut. 4, 3, 11:esse in tuto,
id. ib. 4, 3, 30:ut sitis in tuto,
Cic. Fam. 12, 2, 3:in tutum eduxi manipulares meos,
Plaut. Most. 5, 1, 7:in tutum receptus est,
Liv. 2, 19, 6.—Transf., watchful, careful, cautious, prudent (rare and not ante-Aug.;a.syn.: cautus, prudens): serpit humi tutus nimium timidusque procellae,
Hor. A. P. 28:tutus et intra Spem veniae cautus,
id. ib. 266:non nisi vicinas tutus ararit aquas,
Ov. Tr. 3, 12, 36:id suā sponte, apparebat, tuta celeribus consiliis praepositurum,
Liv. 22, 38, 13:celeriora quam tutiora consilia magis placuere ducibus,
id. 9, 32, 3.—Hence, adv. in two forms, tūtē and tūtō, safely, securely, in safety, without danger.Posit.(α).Form tute (very rare):(β).crede huic tute,
Plaut. Trin. 1, 2, 102:eum tute vivere, qui honeste vivat,
Auct. Her. 3, 5, 9:tute cauteque agere,
id. ib. 3, 7, 13.—Form tuto (class. in prose and poetry):b.pervenire,
Plaut. Mil. 2, 2, 70; Lucr. 1, 179:dimicare,
Caes. B. G. 3, 24:tuto et libere decernere,
id. B. C. 1, 2:ut tuto sim,
in security, Cic. Fam. 14, 3, 3:ut tuto ab repentino hostium incursu etiam singuli commeare possent,
Caes. B. G. 7, 36. —Comp.:c.ut in vadis consisterent tutius,
Caes. B. G. 3, 13:tutius et facilius receptus daretur,
id. B. C. 2, 30:tutius ac facilius id tractatur,
Quint. 5, 5, 1:usitatis tutius utimur,
id. 1, 5, 71:ut ubivis tutius quam in meo regno essem,
Sall. J. 14, 11.—Sup.(α).Form tutissime: nam te hic tutissime puto fore, Pomp. ap. Cic. Att. 8, 11, A.—(β).Form tutissimo:quaerere, ubi tutissimo essem,
Cic. Att. 8, 1, 2; cf. Charis. p. 173 P.:tutissimo infunduntur oboli quattuor,
Plin. 20, 3, 8, § 14. -
83 tutum
tŭĕor, tuĭtus, 2 ( perf. only post-Aug., Quint. 5, 13, 35; Plin. Ep. 6, 29, 10; collat. form tūtus, in the part., rare, Sall. J. 74, 3; Front. Strat. 2, 12, 13; but constantly in the P. a.; inf. parag. tuerier, Plaut. Rud. 1, 4, 35; collat. form acc. to the 3d conj. tŭor, Cat. 20, 5; Stat. Th. 3, 151:I.tuĕris,
Plaut. Trin. 3, 2, 82:tuimur,
Lucr. 1, 300; 4, 224; 4, 449;6, 934: tuamur,
id. 4, 361:tuantur,
id. 4, 1004; imper. tuĕre, id. 5, 318), v. dep. a. [etym. dub.], orig., to see, to look or gaze upon, to watch, view; hence, pregn., to see or look to, to defend, protect, etc.: tueri duo significat; unum ab aspectu, unde est Ennii illud: tueor te senex? pro Juppiter! (Trag. v. 225 Vahl.);alterum a curando ac tutela, ut cum dicimus bellum tueor et tueri villam,
Varr. L. L. 7, § 12 Müll. sq.—Accordingly,To look at, gaze at, behold, watch, view, regard, consider, examine, etc. (only poet.; syn.: specto, adspicio, intueor): quam te post multis tueor tempestatibus, Pac. ap. Non. 407, 32; 414, 3:(β).e tenebris, quae sunt in luce, tuemur,
Lucr. 4, 312:ubi nil aliud nisi aquam caelumque tuentur,
id. 4, 434:caeli templa,
id. 6, 1228 al.:tuendo Terribiles oculos, vultum, etc.,
Verg. A. 8, 265; cf. id. ib. 1, 713:talia dicentem jam dudum aversa tuetur,
id. ib. 4, 362:transversa tuentibus hircis,
id. E. 3, 8:acerba tuens,
looking fiercely, Lucr. 5, 33; cf. Verg. A. 9, 794:torva,
id. ib. 6, 467.—With object-clause:II.quod multa in terris fieri caeloque tuentur (homines), etc.,
Lucr. 1, 152; 6, 50; 6, 1163.—Pregn., to look to, care for, keep up, uphold, maintain, support, guard, preserve, defend, protect, etc. (the predom. class. signif. of the word; cf.:► 1.curo, conservo, tutor, protego, defendo): videte, ne... vobis turpissimum sit, id, quod accepistis, tueri et conservare non posse,
Cic. Imp. Pomp. 5, 12:ut quisque eis rebus tuendis conservandisque praefuerat,
id. Verr. 2, 4, 63, 140:omnia,
id. N. D. 2, 23, 60:mores et instituta vitae resque domesticas ac familiares,
id. Tusc. 1, 1, 2:societatem conjunctionis humanae munifice et aeque,
id. Fin. 5, 23, 65:concordiam,
id. Att. 1, 17, 10: rem et gratiam et auctoritatem suam, id. Fam. 13, 49, 1:dignitatem,
id. Tusc. 2, 21, 48:L. Paulus personam principis civis facile dicendo tuebatur,
id. Brut. 20, 80:personam in re publicā,
id. Phil. 8, 10, 29; cf.: tuum munus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 1:tueri et sustinere simulacrum pristinae dignitatis,
Cic. Rab. Post. 15, 41:aedem Castoris P. Junius habuit tuendam,
to keep in good order, id. Verr. 2, 1, 50, § 130; cf. Plin. Pan. 51, 1:Bassum ut incustoditum nimis et incautum,
id. Ep. 6, 29, 10:libertatem,
Tac. A. 3, 27; 14, 60:se, vitam corpusque tueri,
to keep, preserve, Cic. Off. 1, 4, 11:antea majores copias alere poterat, nunc exiguas vix tueri potest,
id. Deiot. 8, 22:se ac suos tueri,
Liv. 5, 4, 5:sex legiones (re suā),
Cic. Par. 6, 1, 45:armentum paleis,
Col. 6, 3, 3:se ceteris armis prudentiae tueri atque defendere,
to guard, protect, Cic. de Or. 1, 38, 172; cf.:tuemini castra et defendite diligenter,
Caes. B. C. 3, 94:suos fines,
id. B. G. 4, 8:portus,
id. ib. 5, 8:oppidum unius legionis praesidio,
id. B. C. 2, 23:oram maritimam,
id. ib. 3, 34:impedimenta,
to cover, protect, Hirt. B. G. 8, 2.—With ab and abl.:fines suos ab excursionibus et latrociniis,
Cic. Deiot. 8, 22:domum a furibus,
Phaedr. 3, 7, 10: mare ab hostibus, Auct. B. Afr. 8, 2.—With contra:quos non parsimoniā tueri potuit contra illius audaciam,
Cic. Prov. Cons. 5, 11:liberūm nostrorum pueritiam contra inprobitatem magistratuum,
id. Verr. 2, 1, 58, § 153; Quint. 5, 13, 35; Plin. 20, 14, 54, § 152; Tac. A. 6, 47 (41).—With adversus:tueri se adversus Romanos,
Liv. 25, 11, 7:nostra adversus vim atque injuriam,
id. 7, 31, 3:adversus Philippum tueri Athenas,
id. 31, 9, 3; 42, 46, 9; 42, 23, 6:arcem adversus tres cohortes tueri,
Tac. H. 3, 78; Just. 17, 3, 22; 43, 3, 4.—In part. perf.:Verres fortiter et industrie tuitus contra piratas Siciliam dicitur,
Quint. 5, 13, 35 (al. tutatus):Numidas in omnibus proeliis magis pedes quam arma tuta sunt,
Sall. J. 74, 3.Act. form tŭĕo, ēre:2.censores vectigalia tuento,
Cic. Leg. 3, 3, 7:ROGO PER SVPEROS, QVI ESTIS, OSSA MEA TVEATIS,
Inscr. Orell. 4788.—tŭĕor, ēri, in pass. signif.:A.majores nostri in pace a rusticis Romanis alebantur et in bello ab his tuebantur,
Varr. R. R. 3, 1, 4; Lucr. 4, 361:consilio et operā curatoris tueri debet non solum patrimonium, sed et corpus et salus furiosi,
Dig. 27, 10, 7:voluntas testatoris ex bono et aequo tuebitur,
ib. 28, 3, 17.—Hence, tūtus, a, um, P. a. (prop. well seen to or guarded; hence), safe, secure, out of danger (cf. securus, free from fear).Lit.(α).Absol.:(β).nullius res tuta, nullius domus clausa, nullius vita saepta... contra tuam cupiditatem,
Cic. Verr. 2, 5, 15, § 39:cum victis nihil tutum arbitrarentur,
Caes. B. G. 2, 28:nec se satis tutum fore arbitratur,
Hirt. B. G. 8, 27; cf.:me biremis praesidio scaphae Tutum per Aegaeos tumultus Aura feret,
Hor. C. 3, 29, 63; Ov. M. 8, 368:tutus bos rura perambulat,
Hor. C. 4, 5, 17:quis locus tam firmum habuit praesidium, ut tutus esset?
Cic. Imp. Pomp. 11, 31:mare tutum praestare,
id. Fl. 13, 31:sic existimabat tutissimam fore Galliam,
Hirt. B. G. 8, 54:nemus,
Hor. C. 1, 17, 5:via fugae,
Cic. Caecin. 15, 44; cf.:commodior ac tutior receptus,
Caes. B. C. 1, 46:perfugium,
Cic. Rep. 1, 4, 8:tutum iter et patens,
Hor. C. 3, 16, 7:tutissima custodia,
Liv. 31, 23, 9:praesidio nostro pasci genus esseque tutum,
Lucr. 5, 874:vitam consistere tutam,
id. 6, 11:tutiorem et opulentiorem vitam hominum reddere,
Cic. Rep. 1, 2, 3: est et fideli tuta silentio Merces, secure, sure (diff. from certa, definite, certain), Hor. C. 3, 2, 25:tutior at quanto merx est in classe secundā!
id. S. 1, 2, 47:non est tua tuta voluntas,
not without danger, Ov. M. 2, 53:in audaces non est audacia tuta,
id. ib. 10, 544:externā vi non tutus modo rex, sed invictus,
Curt. 6, 7, 1:vel tutioris audentiae est,
Quint. 12, prooem. §4: cogitatio tutior,
id. 10, 7, 19:fuit brevitas illa tutissima,
id. 10, 1, 39:regnum et diadema tutum Deferens uni,
i. e. that cannot be taken away, Hor. C. 2, 2, 21: male tutae mentis Orestes, i. e. unsound, = male sanae, id. S. 2, 3, 137: quicquid habes, age, Depone tutis auribus, qs. carefully guarded, i. e. safe, faithful, id. C. 1, 27, 18 (cf. the opp.: auris rimosa, id. S. 2, 6, 46).— Poet., with gen.:(pars ratium) tuta fugae,
Luc. 9, 346.—With ab and abl.: tutus ab insidiis inimici, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 31, 2:(γ).ab insidiis,
Hor. S. 2, 6, 117:a periculo,
Caes. B. G. 7, 14:ab hoste,
Ov. H. 11, 44:ab hospite,
id. M. 1, 144:a conjuge,
id. ib. 8, 316:a ferro,
id. ib. 13, 498:a bello, id. H. (15) 16, 344: ab omni injuriā,
Phaedr. 1, 31, 9.—With ad and acc.:(δ).turrim tuendam ad omnis repentinos casus tradidit,
Caes. B. C. 3, 39:ad id, quod ne timeatur fortuna facit, minime tuti sunt homines,
Liv. 25, 38, 14:testudinem tutam ad omnes ictus video esse,
id. 36, 32, 6.—With adversus:(ε).adversus venenorum pericula tutum corpus suum reddere,
Cels. 5, 23, 3:quo tutiores essent adversus ictus sagittarum,
Curt. 7, 9, 2:loci beneficio adversus intemperiem anni tutus est,
Sen. Ira, 2, 12, 1:per quem tutior adversus casus steti,
Val. Max. 4, 7, ext. 2:quorum praesidio tutus adversus hostes esse debuerat,
Just. 10, 1, 7.—With abl.: incendio fere tuta est Alexandria, Auct. B. Alex. 1, 3.—b.Tutum est, with a subj. -clause, it is prudent or safe, it is the part of a prudent man:2.si dicere palam parum tutum est,
Quint. 9, 2, 66; 8, 3, 47; 10, 3, 33:o nullis tutum credere blanditiis,
Prop. 1, 15, 42:tutius esse arbitrabantur, obsessis viis, commeatu intercluso sine ullo vulnere victoriā potiri,
Caes. B. G. 3, 24; Quint. 7, 1, 36; 11, 2, 48:nobis tutissimum est, auctores plurimos sequi,
id. 3, 4, 11; 3, 6, 63.—As subst.: tūtum, i, n., a place of safety, a shelter, safety, security: Tr. Circumspice dum, numquis est, Sermonem nostrum qui aucupet. Th. Tutum probe est, Plaut. Most. 2, 2, 42:B.tuta et parvula laudo,
Hor. Ep. 1, 15, 42:trepidum et tuta petentem Trux aper insequitur,
Ov. M. 10, 714:in tuto ut collocetur,
Ter. Heaut. 4, 3, 11:esse in tuto,
id. ib. 4, 3, 30:ut sitis in tuto,
Cic. Fam. 12, 2, 3:in tutum eduxi manipulares meos,
Plaut. Most. 5, 1, 7:in tutum receptus est,
Liv. 2, 19, 6.—Transf., watchful, careful, cautious, prudent (rare and not ante-Aug.;a.syn.: cautus, prudens): serpit humi tutus nimium timidusque procellae,
Hor. A. P. 28:tutus et intra Spem veniae cautus,
id. ib. 266:non nisi vicinas tutus ararit aquas,
Ov. Tr. 3, 12, 36:id suā sponte, apparebat, tuta celeribus consiliis praepositurum,
Liv. 22, 38, 13:celeriora quam tutiora consilia magis placuere ducibus,
id. 9, 32, 3.—Hence, adv. in two forms, tūtē and tūtō, safely, securely, in safety, without danger.Posit.(α).Form tute (very rare):(β).crede huic tute,
Plaut. Trin. 1, 2, 102:eum tute vivere, qui honeste vivat,
Auct. Her. 3, 5, 9:tute cauteque agere,
id. ib. 3, 7, 13.—Form tuto (class. in prose and poetry):b.pervenire,
Plaut. Mil. 2, 2, 70; Lucr. 1, 179:dimicare,
Caes. B. G. 3, 24:tuto et libere decernere,
id. B. C. 1, 2:ut tuto sim,
in security, Cic. Fam. 14, 3, 3:ut tuto ab repentino hostium incursu etiam singuli commeare possent,
Caes. B. G. 7, 36. —Comp.:c.ut in vadis consisterent tutius,
Caes. B. G. 3, 13:tutius et facilius receptus daretur,
id. B. C. 2, 30:tutius ac facilius id tractatur,
Quint. 5, 5, 1:usitatis tutius utimur,
id. 1, 5, 71:ut ubivis tutius quam in meo regno essem,
Sall. J. 14, 11.—Sup.(α).Form tutissime: nam te hic tutissime puto fore, Pomp. ap. Cic. Att. 8, 11, A.—(β).Form tutissimo:quaerere, ubi tutissimo essem,
Cic. Att. 8, 1, 2; cf. Charis. p. 173 P.:tutissimo infunduntur oboli quattuor,
Plin. 20, 3, 8, § 14. -
84 verto
verto ( vorto), ti, sum, 3 ( inf. vortier, Plaut. Rud. 3, 6, 48; Lucr. 1, 710; 2, 927; 5, 1199 al.), v. a. and n. [Sanscr. root vart-, to apply one's self, turn; cf. vart-ukas, round].I. A.Lit.:B.(luna) eam partem, quaecumque est ignibus aucta, Ad speciem vertit nobis,
Lucr. 5, 724:speciem quo,
id. 4, 242:ora huc et huc,
Hor. Epod. 4, 9:terga,
Ov. Tr. 3, 5, 6:gradu discedere verso,
id. M. 4, 338:verso pede,
id. ib. 8, 869:pennas,
i. e. to fly away, Prop. 2, 24, 22 (3, 19, 6):cardinem,
Ov. M. 14, 782:fores tacito cardine,
Tib. 1, 6, 12: cadum, to turn or tip up, Hor. C. 3, 29, 2:versā pulvis inscribitur hastā,
inverted, Verg. A. 1, 478:verte hac te, puere,
Plaut. Ps. 1, 3, 29; cf.:verti me a Minturnis Arpinum versus,
Cic. Att. 16, 10, 1:cum haesisset descendenti (virgini) stola, vertit se et recollegit,
Plin. Ep. 4, 11, 9:ante tuos quotiens verti me, perfida, postes,
Prop. 1, 16, 43:Pompeiani se verterunt et loco cesserunt,
turned about, wheeled about, fled, Caes. B. C. 3, 51; cf.:vertere terga,
to turn one's back, run away, betake one's self to flight, id. B. G. 1, 53; 3, 21; id. B. C. 1, 47; 3, 63 fin.; Liv. 1, 14, 9; cf.also: hostem in fugam,
to put to flight, rout, id. 30, 33, 16;Auct. B. Afr. 17: iter retro,
Liv. 28, 3, 1:hiems (piscis) ad hoc mare,
Hor. Epod. 2, 52: fenestrae in viam versae, turned or directed towards, looking towards, Liv. 1, 41, 4; cf.:mare ad occidentem versum,
id. 36, 15, 9:Scytharum gens ab oriente ad septentrionem se vertit,
Curt. 7, 7, 3:(Maeander) nunc ad fontes, nunc in mare versus,
Ov. M. 8, 165: terram aratro, to turn up or over, to plough, etc., Hor. S. 1, 1, 28:ferro terram,
Verg. G. 1, 147:glaebas (aratra),
Ov. M. 1, 425; 5, 477:solum bidentibus,
Col. 4, 5:agros bove,
Prop. 3, 7, 43 (4, 6, 43):collem,
Col. 3, 13, 8:freta lacertis (in rowing),
Verg. A. 5, 141:ex illā pecuniā magnam partem ad se vortit,
Cic. Div. in Caecil. 17, 57.—Mid.: vertier ad lapidem, to turn or incline one's self towards, Lucr. 5, 1199:congressi... ad caedem vertuntur,
Liv. 1, 7, 2; so,versi in fugam hostes,
Tac. H. 2, 26; cf.:Philippis versa acies retro,
Hor. C. 3, 4, 26:sinit hic violentis omnia verti Turbinibus,
to whirl themselves about, Lucr. 5, 503:magnus caeli si vortitur orbis,
id. 5, 510:vertitur interea caelum,
revolves, Verg. A. 2, 250:squamarum serie a caudā ad caput versā,
reaching, Plin. 28, 8, 30, § 119.—Trop.1.In gen., to turn:2.ne ea, quae reipublicae causa egerit, in suam contumeliam vertat,
Caes. B. C. 1, 8:in suam rem litem vertendo,
Liv. 3, 72, 2:usum ejus (olei) ad luxuriam vertere Graeci,
Plin. 15, 4, 5, § 19; cf.:aliquid in rem vertere,
turn to account, make profitable, Dig. 15, 3, 1 sqq.:edocere, quo sese vertant sortes,
Enn. Trag. v. 64 Vahl.; Verg. A. 1, 671:ne sibi vitio verterent, quod abesset a patriā,
Cic. Fam. 7, 6, 1:idque omen in Macedonum metum verterunt Tyrii,
Curt. 4, 2, 13:in religionem vertentes comitia biennic habita,
making a matter of religious scruple, Liv. 5, 14, 2:aquarum insolita magnitudo in religionem versa,
id. 30, 38, 10; cf. id. 26, 11, 3:id ipsum quod iter belli esset obstructum, in prodigium et omen imminentium cladium vertebatur,
Tac. H. 1, 86 fin.:vertere in se Cotyi data,
to appropriate, id. A. 2, 64:perii! quid agam? quo me vertam?
Ter. Hec. 4, 1, 1:quo se verteret, non habebat,
Cic. Phil. 2, 29, 74; id. Div. 2, 72, 149:Philippus totus in Persea versus,
inclined towards him, Liv. 40, 5, 9:toti in impetum atque iram versi,
id. 25, 16, 19:si bellum omne eo vertat,
id. 26, 12, 13:di vortant bene, Quod agas,
cause to turn out well, prosper, Ter. Hec. 1, 2, 121; cf. infra, II. B.; so,in melius somnia,
Tib. 3, 4, 95.—In partic.a.To turn, i. e. to change, aller, transform (syn. muto):b.Juppiter In Amphitruonis vortit sese imaginem,
Plaut. Am. prol. 121:in anginam ego nunc me velim vorti,
id. Most. 1. 3, 61:omnes natura cibos in corpora viva Vertit,
Lucr. 2, 880: vertunt se fluvii frondes et pabula laeta In pecudes; vertunt pecudes [p. 1978] in corpora nostra Naturam, id. 2, 875 sq.; cf.:cum terra in aquam se vertit,
Cic. N. D. 3, 12, 31:verte omnis tete in facies,
Verg. A. 12, 891:ego, quae memet in omnia verti,
id. ib. 7, 309:tot sese vertit in ora,
id. ib. 7, 328:inque deum de bove versus erat,
Ov. F. 5, 616:Auster in Africum se vertit,
Caes. B. C. 3, 26 fin.; cf. Liv. 30, 24, 7:semina malorum in contrarias partes se vertere,
Cic. Div. 2, 14, 33:omnia versa et mutata in pejorem partem,
id. Rosc. Am. 36, 103:cur nunc tua quisquam Vertere jussa potest,
Verg. A. 10, 35:hic continentiam et moderationem in superbiam ac lasciviam vertit,
Curt. 6, 6, 1; cf.:fortuna hoc militiae probrum vertit in gloriam,
id. 9, 10, 28:versus civitatis status,
Tac. A. 1, 4:versis ad prospera fatis,
Ov. H. 16, 89: solum, to change one's country, i. e. to emigrate or go into exile, Cic. Balb. 11, 28; Amm. 15, 3, 11 et saep.; v. solum. —With abl. (rare and poet.):nullā tamen alite verti Dignatur,
Ov. M. 10, 157; cf.muto.—Prov.: in fumum et cinerem vertere,
to turn into smoke, dissipate, Hor. Ep. 1, 15, 39.—Mid.:omnia vertuntur: certe vertuntur amores,
Prop. 2, 8, 7 (9):saevus apertam In rabiem coepit verti jocus,
Hor. Ep. 2, 1, 149.—To exchange, interchange: nos divitem istum meminimus adque iste pauperes nos;c.vorterunt sese memoriae,
Plaut. Truc. 2, 1, 11; cf.:vorsis gladiis depugnarier,
id. Cas. 2, 5, 36.—Of literary productions, to turn into another language, to translate (syn.:d. e.transfero, interpretor, reddo): Philemo scripsit, Plautus vortit barbare,
Plaut. Trin. prol. 19:si sic verterem Platonem, ut verteruntnostri poëtae fabulas,
Cic. Fin. 1, 3, 7:verti etiam multa de Graecis,
id. Tusc. 2, 11, 26:annales Acilianos ex Graeco in Latinum sermonem vertit,
Liv. 25, 39, 12.—In partic., like our to turn upside down, i. e. to overturn, overthrow, subvert, destroy (= everto):f.Callicratidas cum multa fecisset egregie, vertit ad extremum omnia,
Cic. Off. 1, 24, 84:agerent, verterent cuncta,
Tac. H. 1, 2; id. A. 2, 42; 3, 36:Cycnum Vi multā,
Ov. M. 12, 139:fluxas Phrygiae res fundo,
Verg. A. 10, 88; 1, 20; 2, 652:vertere ab imo moenia Trojae,
id. ib. 5, 810:Ilion fatalis incestusque judex... vertit in pulverem,
Hor. C. 3, 3, 20:proceras fraxinos,
id. ib. 3, 25, 16:ab imo regna,
Sen. Hippol. 562:Penates,
id. Troad. 91:puppem,
Luc. 3, 650:fortunas,
Amm. 28, 3, 1.—Mid., from the idea of turning round in a place, to be engaged in, to be in a place or condition; also to turn, rest, or depend upon a thing:g.jam homo in mercaturā vortitur,
Plaut. Most. 3, 1, 109:res in periculo vortitur,
id. Merc. 1, 2, 12; Phaedr. 2, 8, 19; so,res vertitur in majore discrimine,
Liv. 6, 36, 7:ipse catervis Vertitur in mediis,
Verg. A. 11, 683:omnia in unius potestate ac moderatione vertentur,
Cic. Verr. 1, 7, 20; so,spes civitatis in dictatore,
Liv. 4, 31, 4:totum id in voluntate Philippi,
id. 37, 7, 8:causa in jure,
Cic. Brut. 39, 145:hic victoria,
Verg. A. 10, 529:cum circa hanc consultationem disceptatio omnis verteretur,
Liv. 36, 7, 1:puncto saepe temporis maximarum rerum momenta verti,
id. 3, 27, 7.— Impers.:vertebatur, utrum manerent in Achaico concilio Lacedaemonii, an, etc.,
Liv. 39, 48, 3.—To ascribe, refer:h.quae fuerunt populis magis exitio quam fames morbique, quaeque alia in deum iras velut ultima malorum vertunt,
Liv. 4, 9, 3 Weissenb. ad loc.:cum omnium secundorum adversorumque in deos verterent,
id. 28, 11, 1.—= considero; exercitum majorum more vortere, Sall. ap. Serv. ad Verg. A. 5, 408 dub. (Sall. H. inc. 51 Dietsch ad loc.).II. A.Lit.:B.depulsi aemulatione alio vertunt,
Tac. A. 1, 18:eoque audaciae provectum ut verteret, etc.,
id. ib. 4, 10:utinam mea vocula dominae vertat in auriculas!
Prop. 1, 16, 28:versuros extemplo in fugam omnes ratus,
Liv. 38, 26, 8 (but in Lucr. 5, 617 the correct read. is cancri se ut vortat).—Trop., to turn, change, etc.:b.jam verterat fortuna,
Liv. 5, 49, 5:libertatem aliorum in suam vertisse servitutem conquerebantur,
id. 2, 3, 3:totae solidam in glaciem vertere lacunae,
Verg. G. 3, 365: verterat pernicies in accusatorem, Tac. A. 11, 37:quod si esset factum, detrimentum in bonum verteret,
Caes. B. C. 3, 73 fin.:ea ludificatio veri in verum vertit,
Liv. 26, 6, 16: talia incepta, ni in consultorem vertissent, reipublicae pestem factura, against, Sall. H. inc. 89 Dietsch:neque inmerito suum ipsorum exemplum in eos versurum,
Liv. 7, 38, 6:si malus est, male res vortunt, quas agit,
turn out badly, Plaut. Pers. 4, 1, 5; so,quae res tibi vertat male,
Ter. Ad. 2, 1, 37:quod bene vertat, castra Albanos Romanis castris jungere jubet (= cum bonis omnibus),
Liv. 1, 28, 1; 3, 62, 5; 3, 35, 8:quod bene verteret,
Curt. 5, 4, 12; 7, 11, 14:hos illi (quod nec vertat bene), mittimus haedos,
Verg. E. 9, 6.—Annus, mensis vertens, the course or space of a year, of a month:(β).anno vertente sine controversiā (petisses),
Cic. Quint. 12, 40; so,anno vertente,
id. N. D. 2, 20, 53; Nep. Ages. 4, 4; cf.:apparuisse numen deorum intra finem anni vertentis,
Cic. Phil. 13, 10, 22:tu si hanc emeris, Numquam hercle hunc mensem vortentem, credo, servibit tibi,
Plaut. Pers. 4, 4, 76; Macr. S. 1, 14.—Pregn.: annus vertens, the great year or cycle of the celestial bodies (a space of 15,000 solar years), Cic. Rep. 6, 22, 24.—Hence, ver-sus ( vors-), or (much less freq.) ver-sum ( vors-), adv., turned in the direction of, towards a thing; usu. after the name of a place to which motion is directed (orig. a part., turned towards, facing, etc., and so always in Livy; cf. Liv. 1, 18, 6 Weissenb. ad loc.; 1, 41, 4; 9, 2, 15).A.Form versus (vors-).1.After ad and acc.:2.T. Labienum ad Oceanum versus... proficisci jubet,
Caes. B. G. 6, 33: ad Alpes versus, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 2:ad Cercinam insulam versus, Auct. B. Afr. 8, 3: ad Cordubam versus, Auct. B. Hisp. 11: modo ad Urbem, modo in Galliam versus,
Sall. C. 56, 4. —After in and acc.:3.in agrum versus,
Varr. R. R. 3, 5, 10:in forum versus,
Cic. Lael. 25, 96:in Arvernos versus,
Caes. B. G. 7, 8: si in urbem versus venturi erunt, Traj. ap. Plin. Ep. 10, 78 (82), 3.—After acc. alone (class. only with names of towns and small islands):4.verti me a Minturnis Arpinum versus,
Cic. Att. 16, 10, 1:Brundisium versus,
id. Fam. 11, 27, 3:Ambraciam versus,
Caes. B. C. 3, 36:Massiliam versus,
id. ib. 2, 3:Narbonem versus,
id. B. G. 7, 7.—After other advv.:B.deorsum versus,
Cato, R. R. 156, 4:sursum versus,
Cic. Or. 39, 135:dimittit quoquo versus legationes,
Caes. B. G. 7, 4:ut quaedam vocabula utroque versus dicantur,
Gell. 5, 12, 10; cf. the adverbs deorsum, sursum, etc.—Form versum (vors-).1.After ad and acc.:2.animadvertit fugam ad se versum fieri,
Sall. J. 58, 4.—After other advv.:► Versus is said by many lexicons to be also a prep.cunas rursum vorsum trahere,
Plaut. Am. 5, 1, 60 (63):lumbis deorsum versum pressis,
Varr. R. R. 2, 7, 5:vineam sursum vorsum semper ducito,
Cato, R. R. 33, 1:cum undique versum circumfluat,
Gell. 12, 13, 20:utroque vorsum rectum est ingenium meum,
Plaut. Capt. 2, 3, 8., but no ancient authority can be safely cited for this use. The true readings are:in Italiam versus,
Cic. Fam. 4, 12, 1:adversus aedem,
Liv. 8, 20, 8:in forum versus,
Plin. 10, 43, 60, § 121; and perh. in oppidum, Auct. B. Hisp. 21. -
85 visus
1.vīsus, a, um, Part. of video.2.vīsus, ūs, m. [video], a seeing, looking; a look, glance; the faculty or act of seeing, sight, vision.I.Lit.: feminas omnes visu nocere, quae duplices pupillas habent, Cic. Fragm. ap. Plin. 7, 2, 2, § 18:II.visu effascinare,
Plin. 7, 2, 2, § 16:oculorum visus,
Lucr. 5, 101;so quint. 1, 2, 11: corpus visu tactuque manifestum,
id. 1, 4, 20: visus in duas acies (divisus est), Lact. Opif. Dei, 10, 10; Ambros. in Luc. 7, 113 al.—In plur., Ov. F. 3, 406; Cael. Aur. Acut. 1, 15, 122; App. de Deo Socr. p. 43, 31.—Transf.A.The sight, the organ of sight:B.spectare inocciduis visibus,
with everwatchful eyes, Stat. Th. 6, 277.—Object., a thing seen, a sight, appearance, an apparition, a vision:C.conspectus ab utrāque acie aliquanto augustior humano visu,
Liv. 8, 9, 10:rite secundarent visus,
Verg. A. 3, 36:inopino territa visu,
Ov. M. 4, 232:nocturni visus,
Liv. 8, 6, 11.—Appearance, seeming, probability:multa esse probabilia, quae quamquam non perciperentur, tamen, quia visum haberent quendam insignem et illustrem, iis sapientis vita regeretur,
Cic. N. D. 1, 5, 12.
См. также в других словарях:
Looking — Look ing, n. 1. The act of one who looks; a glance. [1913 Webster] 2. The manner in which one looks; appearance; countenance; face. [Obs.] [1913 Webster] All dreary was his cheer and his looking. Chaucer. [1913 Webster] {Looking for},… … The Collaborative International Dictionary of English
Looking On — Album par The Move Sortie décembre 1970 Enregistrement mai – septembre 1970 Durée 43:54 Genre rock Producteur Roy Wood … Wikipédia en Français
Looking — Look ing, a. Having a certain look or appearance; often compounded with adjectives; as, good looking, grand looking, etc. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
-looking — combining form Having a specified appearance or expression, as in sad looking • • • Main Entry: ↑look … Useful english dictionary
Looking On — Infobox Album | Name = Looking On Type = Studio album Artist = The Move Released = December 1970 Recorded = May September 1970 Genre = Rock, Hard rock Length = 43:54 Label = Producer = Roy Wood and Jeff Lynne Reviews = *Allmusic Rating|3|5… … Wikipedia
looking — I noun 1. the act of directing the eyes toward something and perceiving it visually (Freq. 1) he went out to have a look his look was fixed on her eyes he gave it a good looking at his camera does his looking for him • Syn: ↑ … Useful english dictionary
Looking — Look Look (l[oo^]k), v. i. [imp. & p. p. {Looked}; p. pr. & vb. n. {Looking}.] [OE. loken, AS. l[=o]cian; akin to G. lugen, OHG. luog[=e]n.] 1. To direct the eyes for the purpose of seeing something; to direct the eyes toward an object; to… … The Collaborative International Dictionary of English
Looking Up — Infobox Album | Name = Looking Up Type = Album Artist = Autopilot Off Released = June 27, 2000 Recorded = Genre = Punk rock Length = 34:21 Label = Fueled By Ramen Producer = Chris Johnson, Chris Hughes Reviews = *StarPulse Rating|3.5|5… … Wikipedia
looking up — getting better or improving. Things are certainly looking up now that the tourists are coming back. Usage notes: often used humorously in the phrase things are looking up when a situation is not good: Well, we re out of food but at least we ve… … New idioms dictionary
looking at — noun the act of directing the eyes toward something and perceiving it visually (Freq. 3) he went out to have a look his look was fixed on her eyes he gave it a good looking at his camera does his looking for him • Syn: ↑look, ↑looking … Useful english dictionary
Looking at — liable for: You d be looking at $400 000 for a house in that area … Dictionary of Australian slang