Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

legationis+n+f

  • 21 fas

    fas, indecl. n. [root fa-, cf. for; Gr. phêmi, pha-nai]
    I.
    Orig. belonging to the relig. lang., the dictates of religion, divine law; opp. to jus, or human law (rare; cf.

    also: aequitas, justitia): jus ac fas omne delere,

    Cic. Att. 1, 16, 6; cf.:

    festis quaedam exercere diebus Fas et jura sinunt,

    Verg. G. 1, 269:

    contra fas, contra auspicia, contra omnes divinas atque humanas religiones,

    Cic. Verr. 2, 5, 13, § 34.—Personified:

    audi Juppiter, audite Fines, audiat Fas,

    Liv. 1, 32, 6:

    prima deum Fas quae Themis est Graiis,

    Aus. Technop. Idyll. 12:

    Fas omne mundi,

    i. e. the gods, Sen. Here. Fur. 658.—
    II.
    Transf.
    A.
    A court-day, i. q. fastus (ante-class.):

    dies qui vocatur sic: QVANDO REX COMITIAVIT, FAS,

    Varr. L. L. 6, §§ 31, 32.—
    B.
    In gen. ( justice, equity, but usu. to be translated as an adjective), right, proper, allowable, lawful, fit, permitted; hence, possible (the predominant meaning of the word in prose and poetry;

    esp. freq. in the phrase fas est, with a subjectclause): fas, justum, pium, aequum subjici possunt honestati,

    Quint. 3, 8, 26:

    cum fas atque nefas exiguo fine libidinum Discernunt avidi,

    Hor. C. 1, 18, 10; Ov. M. 6, 585; cf.:

    quippe ubi fas versum atque nefas,

    Verg. G. 1, 505; Hor. Epod. 5, 87:

    jusque fasque est,

    Plaut. Cist. 1, 1, 22:

    si jus, si fas est,

    Ter. Hec. 3, 3, 27:

    sicut fas jusque est,

    Liv. 7, 31, 3:

    ut eum nihil delectaret, quod aut per naturam fas esset aut per leges liceret,

    Cic. Mil. 16, 43; cf.:

    quoad fas esset, quoad liceret,

    id. Agr. 2, 7, 19; and:

    huic legi nec obrogari fas est, neque derogari ex hac aliquid licet,

    id. Rep. 3, 22:

    si me fas est orare etiam abs te, pater, etc.,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 102:

    quid non adeptus est, quod homini fas esset optare?

    Cic. Lael. 3, 11:

    si eos hoc nomine appellari fas est,

    id. Mur. 37, 80:

    non esse fas, Germanos superare, si, etc.,

    Caes. B. G. 1, 50 fin.:

    neque fas esse existimant, ea litteris mandare,

    id. ib. 6, 14, 3:

    ad quos (libellos) interim respicere fas sit,

    Quint. 10, 7, 31:

    velut si aliter facere fas non sit,

    id. 2, 13, 1; 8, 3, 36; 10, 2, 9;

    12, 7, 1: nec scire fas est omnia,

    Hor. C. 4, 4, 22:

    fas omne est, Cytherea, meis te fidere regnis,

    there is every reason, Verg. A. 5, 800:

    si hoc fas est dictu,

    Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    neque id me facere fas existimo,

    Plaut. As. 3, 1, 11:

    fas habere,

    id. Trin. 2, 2, 11; Quint. 3, 8, 13; Tac. A. 14, 30; id. G. 9:

    leporem et gallinam et anserem gustare fas non putant,

    Caes. B. G. 5, 12, 6; 6, 23 fin.:

    fas prohibet, etc.,

    Ov. Tr. 2, 205:

    contra quam fas erat,

    Cic. Clu. 5, 12:

    ridetque (deus), si mortalis ultra Fas trepidat,

    Hor. C. 3, 29, 32:

    fas omne abrumpit,

    every right, obligation, Verg. A. 3, 55:

    exuere,

    Tac. H. 3, 5:

    et foedera respicere,

    id. ib. 4, 67; cf.:

    hostium quoque jus et sacra legationis et fas gentium rupistis,

    the law of nations, id. A. 1, 42;

    so in Tac. freq. = jus: patriae,

    the right, claim of one's native land, id. ib. 2, 10:

    armorum,

    id. H. 4, 58:

    disciplinae,

    id. A. 1, 19 al.

    Lewis & Short latin dictionary > fas

  • 22 haveo

    1.
    ăvĕo, ēre, v. a. [from Sanscr. av, to love, to wish; to satisfy one's self, to be content, to do or fare well], to wish, desire earnestly, to long for, crave (syn.: volo, cupio): avere nihil aliud est quam cupere, Paul. ex Fest. p. 14 Müll.: ab ludis animus atque aures avent Avide exspectantes nuntium, Enn. ap. Varr. L. L. 6, § 70 (Trag. v. 70 Vahl.).—Constr. with inf., acc., and absol.
    (α).
    With inf.:

    te imitari aveo,

    Lucr. 3, 6:

    Illud in his quoque te rebus cognoscere avemus,

    id. 2, 216:

    res exponere,

    id. 4, 778:

    rationem reddere,

    id. 3, 259:

    discedere aventes,

    id. 4, 1203:

    Non est mihi tempus aventi Ponere signa novis praeceptis,

    Hor. S. 2, 4, 1; 2, 6, 99:

    propiusque accedere aventi figere pectora,

    Ov. M. 2, 503:

    valde aveo scire quid agas,

    Cic. Att. 1, 15; 2, 18; id. Fin. 2, 14, 46; id. Off. 1, 4, 13; id. Div. 1, 6, 11:

    Jam mens praetrepidans avet vagari,

    Cat. 46, 7:

    avet (ara) spargier agno,

    Hor. C. 4, 11, 7:

    ipsum L. Paulum omnium oculi conspicere urbem curru ingredientem avent,

    Liv. 45, 39, 8; 33, 32, 8; Col. 3, 21, 6:

    avebat animus antire statimque memorare exitus,

    Tac. A. 4, 71; 12, 36.—
    (β).
    With acc.:

    quia semper aves quod abest, praesentia temnis,

    Lucr. 3, 957; so id. 3, 1082; 3, 1083:

    parto, quod avebas,

    Hor. S. 1, 1, 94:

    aveo genus legationis ut, etc.,

    Cic. Att. 15, 11 fin. (acc. to conj. of Gronov.; so B. and K.; v. Orell. ad h. l.); Sil. 9, 371.—
    (γ).
    Absol.:

    Et mora, quae fluvios passim refrenat aventes,

    which restrains the eager river, Lucr. 6, 531, where Lachm. and Munro read euntīs:

    Talem dira sibi scelerisque dolique ministram Quaerit avens,

    Val. Fl. 2, 123; Aur. Vict. Caes. 3.—
    II.
    Avens = libens, Laev. ap. Gell. 19, 7.— ăventer, adv., eagerly, earnestly (post - class.), Sid. Ep. 2, 2; v. Amm. 18, 5 and 19.
    2.
    ăvĕo (or, acc. to Quint. 1, 6, 21, hă-vĕo; cf. Spald. ad l. l. and Schneid. Gr. 1, p. 185), ēre, v. n. [v. 1. aveo init. ], to be or fare well; except once in Mamert., used only in the imper. ave, aveto, avete, and inf. avere, as a form of salutation, both at meeting and separating, like salve and chaire (hence, Fest. p. 13 explains it by gaudeo).
    I.
    In gen., Hail! God bless thee, farewell! adieu (prob. not used by Cic.): Caesar simulatque, Have, mihi dixit, statim exposuit, [p. 214] i. e. had saluted me, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 16, 4:

    numquam dicis Ave, sed reddis etc.,

    Mart. 3, 95, 1:

    Ave! gratiā plena, Dominus tecum!

    Vulg. Luc. 1, 28:

    Jesus occurrit illis dicens Avete!

    ib. Matt. 28, 9.—

    In mock homage (eccl. Lat.): dixit Ave! Rabbi,

    Vulg. Matt. 26, 49; 27, 29; ib. Marc. 15, 18; ib. Joan. 19, 3.—Haveto at the end of a letter, Cato ap. Sall. C. 35, 6; and Ave at the beginning, August. ap. Gell. 15, 7, 3:

    Marcus avere jubet,

    Mart. 3, 5, 10 al. —
    II.
    Esp.
    A.
    As a morning greeting (diff. from vale, a greeting at separating in the evening; cf. Suet. Galb. 4:

    ut liberti servique mane salvere, vesperi valere sibi singuli dicerent): et matutinum portat ineptus ave,

    Mart. 1, 56, 6; 1, 56, 109 fin.; 4, 79, 4; 7, 39, 2.—
    B.
    As a farewell to the dead, = vale: Atque in perpetuom, frater, ave atque vale, *Cat. 101, 10;

    and so frequently in inscriptions,

    Inscr. Orell. 2663; 4732; 4734; 4735;

    4742. But in Martial avere is distinguished, as a greeting to the living, from valere, a greeting to the dead: Jam satis est, Afer: non vis avere: vale!

    Mart. 9, 7, 4. And thus the ambiguity of avere in the anecdote in Suet. Claud. 21 is to be explained: Emissurus (Claudius) Fucinum lacum naumachiam ante commisit. Sed cum proclamantibus naumachiariis, Ave ( farewell), Imperator, morituri te salutant: respondisset, Avete vos (i. e. as dying), neque post hanc vocem, quasi venia data (since they interpreted the exclamation as live!), quisquam dimicare vellet, etc.—
    C.
    As a mere expression of goodwill (eccl. Lat.):

    nec Ave ei dixeritis,

    nor bid him God-speed, Vulg. 2 Joan. 10, 11.
    As finite verb: aveo plane Imperator et avebo.
    .. cum is avere jubeat, qui jam fecit, ut averem, Mamert. Grat. Act. ad Julian.

    Lewis & Short latin dictionary > haveo

  • 23 imminuo

    immĭnŭo ( inm-), ŭi, ūtum, 3, v. a. [inminuo], to lessen, diminish a thing (class.; esp. freq. in the trop. signif.; cf. diminuo, comminuo).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    si istas exiguas copias quam minime imminueris,

    Cic. Fam. 3, 3, 2:

    pondus,

    Plin. 33, 3, 13, § 47.—
    B.
    Pregn., to weaken, impair, enfeeble:

    corpus otio, animum libidinibus imminuebant,

    Tac. H. 2, 93; cf.:

    Gauda, morbis confectus, et ob eam caussam mente paululum inminuta,

    Sall. J. 65, 1:

    vires (Venus),

    Lucr. 5, 1017; cf. ib. 626.—In mal. part.:

    virginem,

    App. Flor. p. 350; Lact. 1, 10 fin.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to lessen, diminish, abate:

    aestivorum tempus comitiorum mora imminuerat,

    Sall. J. 44, 3:

    quod populi semper proprium fuit, quod nemo imminuit, nemo mutavit,

    Cic. Agr. 2, 7, 19:

    imminuitur aliquid de voluptate,

    id. de Or. 1, 61, 259:

    nihil ex consuetudine luxus atque desidiae,

    Suet. Ner. 42:

    postquam se dolor imminuit,

    Ov. H. 15, 113:

    verbum imminutum,

    contracted, Cic. Or. 47, 157.—
    B.
    In partic., pregn., to encroach upon, to violate, injure, subvert, ruin, destroy:

    nullum jus tam sanctum atque integrum, quod non ejus scelus atque perfidia violarit et imminuerit,

    Cic. Rosc. Am. 38, 109:

    cupiditas imminuta ac debilitata,

    id. Phil. 12, 3, 7:

    bellum attenuatum atque imminutum,

    id. de Imp. Pomp. 11, 30:

    pudicitiam,

    Plaut. Cist. 1, 1, 90:

    auctoritatem,

    Cic. Att. 1, 18, 5; cf. id. Verr. 2, 4, 27, § 60:

    jus legationis,

    id. ib. 2, 1, 33, §

    84: laudem alicujus,

    id. Att. 14, 17, A, 2:

    libertatem,

    id. Caecin. 12, 35:

    Bocchi pacem,

    Sall. J. 81, 4:

    mentes hominum (ebrietas),

    Gell. 15, 2, 4:

    Agrippa discidio domum imminuerat,

    Tac. A. 2, 86.—With acc. pers. only in Tac.:

    quamquam Augusta se violari et imminui quereretur,

    Tac. A. 2, 34:

    perculso Seneca, promptum fuit Rufum Fenium imminuere,

    id. ib. 14, 57.—Hence, immĭnūtus, a, um, P. a., diminished, smaller, weak:

    mens,

    Tac. A. 6, 46:

    modus intercalandi interdum cumulatior, interdum imminutior,

    Sol. 1, § 44 [p. 893]

    Lewis & Short latin dictionary > imminuo

  • 24 inminuo

    immĭnŭo ( inm-), ŭi, ūtum, 3, v. a. [inminuo], to lessen, diminish a thing (class.; esp. freq. in the trop. signif.; cf. diminuo, comminuo).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    si istas exiguas copias quam minime imminueris,

    Cic. Fam. 3, 3, 2:

    pondus,

    Plin. 33, 3, 13, § 47.—
    B.
    Pregn., to weaken, impair, enfeeble:

    corpus otio, animum libidinibus imminuebant,

    Tac. H. 2, 93; cf.:

    Gauda, morbis confectus, et ob eam caussam mente paululum inminuta,

    Sall. J. 65, 1:

    vires (Venus),

    Lucr. 5, 1017; cf. ib. 626.—In mal. part.:

    virginem,

    App. Flor. p. 350; Lact. 1, 10 fin.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to lessen, diminish, abate:

    aestivorum tempus comitiorum mora imminuerat,

    Sall. J. 44, 3:

    quod populi semper proprium fuit, quod nemo imminuit, nemo mutavit,

    Cic. Agr. 2, 7, 19:

    imminuitur aliquid de voluptate,

    id. de Or. 1, 61, 259:

    nihil ex consuetudine luxus atque desidiae,

    Suet. Ner. 42:

    postquam se dolor imminuit,

    Ov. H. 15, 113:

    verbum imminutum,

    contracted, Cic. Or. 47, 157.—
    B.
    In partic., pregn., to encroach upon, to violate, injure, subvert, ruin, destroy:

    nullum jus tam sanctum atque integrum, quod non ejus scelus atque perfidia violarit et imminuerit,

    Cic. Rosc. Am. 38, 109:

    cupiditas imminuta ac debilitata,

    id. Phil. 12, 3, 7:

    bellum attenuatum atque imminutum,

    id. de Imp. Pomp. 11, 30:

    pudicitiam,

    Plaut. Cist. 1, 1, 90:

    auctoritatem,

    Cic. Att. 1, 18, 5; cf. id. Verr. 2, 4, 27, § 60:

    jus legationis,

    id. ib. 2, 1, 33, §

    84: laudem alicujus,

    id. Att. 14, 17, A, 2:

    libertatem,

    id. Caecin. 12, 35:

    Bocchi pacem,

    Sall. J. 81, 4:

    mentes hominum (ebrietas),

    Gell. 15, 2, 4:

    Agrippa discidio domum imminuerat,

    Tac. A. 2, 86.—With acc. pers. only in Tac.:

    quamquam Augusta se violari et imminui quereretur,

    Tac. A. 2, 34:

    perculso Seneca, promptum fuit Rufum Fenium imminuere,

    id. ib. 14, 57.—Hence, immĭnūtus, a, um, P. a., diminished, smaller, weak:

    mens,

    Tac. A. 6, 46:

    modus intercalandi interdum cumulatior, interdum imminutior,

    Sol. 1, § 44 [p. 893]

    Lewis & Short latin dictionary > inminuo

  • 25 inritus

    1.
    irrĭtus ( inr-), a, um, adj. [2. inratus], invalid.
    I.
    Lit.
    A.
    Undecided, unfixed, void, of no effect:

    quod modo erat ratum, irritum est,

    Ter. Phorm, 4, 7, 58:

    testamentum irritum facere,

    Cic. Phil. 2, 42, 109:

    testamentum pro irrito habere,

    Suet. Tib. 51; Gai. Inst. 2, 146 sq.; Paul. Sent. 3, 5, 14:

    injurias rescindere et irritas facere,

    Cic. Verr. 2, 2, 26, § 63:

    quaeque augur injusta, nefasta, vitiosa, dira, defixerit, inrita infectaque sunto,

    id. Leg. 2, 8, 21:

    omnia ab iis acta,

    Vell. 2, 43, 1:

    pacta,

    Sil. 6, 696:

    Tiberii voluntas,

    Suet. Calig. 14:

    somnia,

    of no significance, id. Aug. 91:

    Remus aves irritas habuit,

    Gell. 13, 14.—
    B.
    Vain, useless, without effect, ineffectual:

    ingrata atque irrita esse omnia intellego,

    Plaut. As. 1, 2, 10:

    inceptum,

    Liv. 29, 35; 24, 19:

    dona,

    Verg. G. 4, 519:

    tela,

    id. A. 2, 459:

    moenia,

    Ov. M. 12, 587:

    labor anni,

    id. ib. 1, 273; Quint. 12, 1, 13:

    verba,

    Ov. R. Am. 286:

    tua dicta factaque,

    Cat. 30, 10:

    spes,

    Liv. 22, 20; Stat. Th. 10, 45:

    oblivio,

    Liv. 28, 29:

    lingua (Cassandrae),

    Prop. 3, 13 (4, 12), 66:

    remedium,

    Tac. H. 4, 81:

    preces,

    Plin. Pan. 26:

    ova,

    fruitless, infertile, Plin. 10, 58, 79, § 160.—
    II.
    Transf., of persons, that does or undertakes a thing in vain, to no purpose, without effect.
    (α).
    With gen.:

    irritus legationis,

    Tac. H. 4, 32:

    consilii,

    Vell. 2, 63, 2:

    propositi,

    Val. Max. 4, 3, 3 [p. 1003] ext.:

    spei,

    vainly hoping, Curt. 6, 5, 31:

    incepti,

    Sil. 7, 131.—
    (β).
    Absol.:

    variis assultibus irritus urget,

    Verg. A. 5, 442:

    venit et e templis irrita turba domum,

    without a response, Tib. 2, 3, 22:

    irriti legati remittuntur,

    Tac. A. 15, 25:

    domum irritus rediit,

    Sen. Ben. 6, 11:

    discedere irritum putebat,

    Curt. 4, 4, 2: irritus qui habebatur, laudabatur, good for nothing, Cat. ap. Gell. 11, 2, 2.— Subst.: irrĭtum, i, n., nothingness, vanity, worthlessness:

    spes ad irritum redacta,

    Liv. 28, 31:

    spes ad irritum cadens,

    id. 2, 6:

    victoria ad inritum revolvebatur,

    Tac. H. 3, 26:

    cecidisse in inritum labores,

    id. ib. 3, 53 fin.:

    irrita dicere,

    useless words, Ov. M. 11, 40.— Adv.: irrĭtē, in vain, Cassiod. Var. 1, 4; 12, 2.
    2.
    irrītus, ūs, m., v. hirritus.

    Lewis & Short latin dictionary > inritus

  • 26 irritum

    1.
    irrĭtus ( inr-), a, um, adj. [2. inratus], invalid.
    I.
    Lit.
    A.
    Undecided, unfixed, void, of no effect:

    quod modo erat ratum, irritum est,

    Ter. Phorm, 4, 7, 58:

    testamentum irritum facere,

    Cic. Phil. 2, 42, 109:

    testamentum pro irrito habere,

    Suet. Tib. 51; Gai. Inst. 2, 146 sq.; Paul. Sent. 3, 5, 14:

    injurias rescindere et irritas facere,

    Cic. Verr. 2, 2, 26, § 63:

    quaeque augur injusta, nefasta, vitiosa, dira, defixerit, inrita infectaque sunto,

    id. Leg. 2, 8, 21:

    omnia ab iis acta,

    Vell. 2, 43, 1:

    pacta,

    Sil. 6, 696:

    Tiberii voluntas,

    Suet. Calig. 14:

    somnia,

    of no significance, id. Aug. 91:

    Remus aves irritas habuit,

    Gell. 13, 14.—
    B.
    Vain, useless, without effect, ineffectual:

    ingrata atque irrita esse omnia intellego,

    Plaut. As. 1, 2, 10:

    inceptum,

    Liv. 29, 35; 24, 19:

    dona,

    Verg. G. 4, 519:

    tela,

    id. A. 2, 459:

    moenia,

    Ov. M. 12, 587:

    labor anni,

    id. ib. 1, 273; Quint. 12, 1, 13:

    verba,

    Ov. R. Am. 286:

    tua dicta factaque,

    Cat. 30, 10:

    spes,

    Liv. 22, 20; Stat. Th. 10, 45:

    oblivio,

    Liv. 28, 29:

    lingua (Cassandrae),

    Prop. 3, 13 (4, 12), 66:

    remedium,

    Tac. H. 4, 81:

    preces,

    Plin. Pan. 26:

    ova,

    fruitless, infertile, Plin. 10, 58, 79, § 160.—
    II.
    Transf., of persons, that does or undertakes a thing in vain, to no purpose, without effect.
    (α).
    With gen.:

    irritus legationis,

    Tac. H. 4, 32:

    consilii,

    Vell. 2, 63, 2:

    propositi,

    Val. Max. 4, 3, 3 [p. 1003] ext.:

    spei,

    vainly hoping, Curt. 6, 5, 31:

    incepti,

    Sil. 7, 131.—
    (β).
    Absol.:

    variis assultibus irritus urget,

    Verg. A. 5, 442:

    venit et e templis irrita turba domum,

    without a response, Tib. 2, 3, 22:

    irriti legati remittuntur,

    Tac. A. 15, 25:

    domum irritus rediit,

    Sen. Ben. 6, 11:

    discedere irritum putebat,

    Curt. 4, 4, 2: irritus qui habebatur, laudabatur, good for nothing, Cat. ap. Gell. 11, 2, 2.— Subst.: irrĭtum, i, n., nothingness, vanity, worthlessness:

    spes ad irritum redacta,

    Liv. 28, 31:

    spes ad irritum cadens,

    id. 2, 6:

    victoria ad inritum revolvebatur,

    Tac. H. 3, 26:

    cecidisse in inritum labores,

    id. ib. 3, 53 fin.:

    irrita dicere,

    useless words, Ov. M. 11, 40.— Adv.: irrĭtē, in vain, Cassiod. Var. 1, 4; 12, 2.
    2.
    irrītus, ūs, m., v. hirritus.

    Lewis & Short latin dictionary > irritum

  • 27 irritus

    1.
    irrĭtus ( inr-), a, um, adj. [2. inratus], invalid.
    I.
    Lit.
    A.
    Undecided, unfixed, void, of no effect:

    quod modo erat ratum, irritum est,

    Ter. Phorm, 4, 7, 58:

    testamentum irritum facere,

    Cic. Phil. 2, 42, 109:

    testamentum pro irrito habere,

    Suet. Tib. 51; Gai. Inst. 2, 146 sq.; Paul. Sent. 3, 5, 14:

    injurias rescindere et irritas facere,

    Cic. Verr. 2, 2, 26, § 63:

    quaeque augur injusta, nefasta, vitiosa, dira, defixerit, inrita infectaque sunto,

    id. Leg. 2, 8, 21:

    omnia ab iis acta,

    Vell. 2, 43, 1:

    pacta,

    Sil. 6, 696:

    Tiberii voluntas,

    Suet. Calig. 14:

    somnia,

    of no significance, id. Aug. 91:

    Remus aves irritas habuit,

    Gell. 13, 14.—
    B.
    Vain, useless, without effect, ineffectual:

    ingrata atque irrita esse omnia intellego,

    Plaut. As. 1, 2, 10:

    inceptum,

    Liv. 29, 35; 24, 19:

    dona,

    Verg. G. 4, 519:

    tela,

    id. A. 2, 459:

    moenia,

    Ov. M. 12, 587:

    labor anni,

    id. ib. 1, 273; Quint. 12, 1, 13:

    verba,

    Ov. R. Am. 286:

    tua dicta factaque,

    Cat. 30, 10:

    spes,

    Liv. 22, 20; Stat. Th. 10, 45:

    oblivio,

    Liv. 28, 29:

    lingua (Cassandrae),

    Prop. 3, 13 (4, 12), 66:

    remedium,

    Tac. H. 4, 81:

    preces,

    Plin. Pan. 26:

    ova,

    fruitless, infertile, Plin. 10, 58, 79, § 160.—
    II.
    Transf., of persons, that does or undertakes a thing in vain, to no purpose, without effect.
    (α).
    With gen.:

    irritus legationis,

    Tac. H. 4, 32:

    consilii,

    Vell. 2, 63, 2:

    propositi,

    Val. Max. 4, 3, 3 [p. 1003] ext.:

    spei,

    vainly hoping, Curt. 6, 5, 31:

    incepti,

    Sil. 7, 131.—
    (β).
    Absol.:

    variis assultibus irritus urget,

    Verg. A. 5, 442:

    venit et e templis irrita turba domum,

    without a response, Tib. 2, 3, 22:

    irriti legati remittuntur,

    Tac. A. 15, 25:

    domum irritus rediit,

    Sen. Ben. 6, 11:

    discedere irritum putebat,

    Curt. 4, 4, 2: irritus qui habebatur, laudabatur, good for nothing, Cat. ap. Gell. 11, 2, 2.— Subst.: irrĭtum, i, n., nothingness, vanity, worthlessness:

    spes ad irritum redacta,

    Liv. 28, 31:

    spes ad irritum cadens,

    id. 2, 6:

    victoria ad inritum revolvebatur,

    Tac. H. 3, 26:

    cecidisse in inritum labores,

    id. ib. 3, 53 fin.:

    irrita dicere,

    useless words, Ov. M. 11, 40.— Adv.: irrĭtē, in vain, Cassiod. Var. 1, 4; 12, 2.
    2.
    irrītus, ūs, m., v. hirritus.

    Lewis & Short latin dictionary > irritus

  • 28 magniloquentia

    magnĭlŏquentĭa, ae, f. [magniloquus].
    I.
    Elevated language, a lofty style or strain (class.):

    hexametrorum,

    Cic. Or. 57, 191:

    Homeri,

    id. Fam. 13, 15, 2:

    Graecarum facundiarum,

    Gell. 3, 7, 1.—
    II.
    In a bad sense, pompous language, magniloquence, boasting (perh. not ante-Aug.):

    quā auditā re, principem legationis, cujus magniloquentiam vix curia paulo ante ceperat, corruisse,

    Liv. 44, 15, 2:

    vestra,

    Gell. 1, 2, 6:

    adulatorum,

    Amm. 16, 12, 69.

    Lewis & Short latin dictionary > magniloquentia

  • 29 nise

    nĭ-sĭ (archaic forms nisei and nise, Lex Rubria, v. Ritschl, Legis Rubriae pars superstes, Bonnae, 1851, and Rhein. Mus. tom. 8, p. 448 sq.), conj., if not, unless.
    I. A.
    In gen.:

    quid tu malum curas, Utrum crudum an coctum-edim? nisi tu mihi es tutor,

    Plaut. Aul. 3, 2, 15:

    quod nisi esset, certe postea non discessisset,

    Cic. Clu. 66, 189:

    non posse ejus imperia diutius sustineri, nisi quid in Caesare sit auxilii,

    Caes. B. G. 1, 31; Suet. Caes. 52.—
    B.
    With interrogatives and negatives, usually in a different clause.
    1.
    After an interrogative or negative clause, except, save only, only:

    ne quis enuntiaret, nisi quibus mandatum esset,

    Caes. B. G. 1, 30:

    hoc sentio, nisi in bonis, amicitiam esse non posse,

    Cic. Lael. 5, 18:

    etenim dicere nemo potest, nisi qui prudenter intellegit,

    id. Brut. 6, 23:

    quid est pietas, nisi voluntas grata in parentes,

    id. Planc. 33, 82; Ov. H. 2, 27:

    negant enim quem quam esse virum bonum, nisi sapientem,

    Cic. Lael. 5, 18.—
    2.
    With a foll. negative:

    sic orator, nisi multitudine audiente, eloquens esse non possit,

    Cic. de Or. 2, 83, 338:

    Labienus juravit, se, nisi victorem, in castra non reversurum,

    Caes. B. C. 3, 87.—
    3.
    Closely connected with non (mostly post-Aug.):

    legationis non nisi condemnato et ejecto eo, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 39, § 98:

    qui non nisi aput Germanias adsequi nomen imperatorium posset,

    Tac. A. 2, 26:

    ad quem non nisi per Sejanum aditus,

    id. ib. 4, 68; 14, 63; 15, 1; Suet. Caes. 56; id. Aug. 21; 41; Quint. 1, 5, 19; Plin. 10, 36, 52, § 108; Plin. Ep. 6, 6, 4.—(The passages in which nisi was supposed to stand for nisi non or non nisi have been critically amended; v. Hand, Turs. 4, 253; Kritz and Fabri ad Sall. J. 54, 5; Drakenb. and Weissenb. ad Liv. 34, 16, 1; Duker ad Flor. 1, 12, 18.)—
    C.
    Esp.
    1.
    After nihil, nihil aliud, etc., save, but, than:

    nihil am plius nisi,

    Cic. Planc. 41, 99:

    nihil est quod festines, nisi ut valeas,

    id. Fam. 16, 6, 3:

    erat historia nihil aliud nisi annalium confectio,

    id. de Or. 2, 12, 52; id. Phil. 3, 5, 13, id. Rosc. Am. 37, 108.—
    2.
    Non aliter nisi, on no other condition:

    non aliter neque classem revocaturum neque exercitum reducturum, nisi, etc.,

    Liv. 45, 11, 11.—
    3.
    Nisi si, except if, unless:

    nisi si etiam illuc pervenerint,

    Varr. R. R. 2, 9:

    noli putare me ad quemquam longiores epistulas scribere, nisi si qui ad me plura scripsit, etc.,

    Cic. Fam. 14, 2, 1:

    nisi vero si quis est qui,

    id. Cat. 2, 4, 6. —
    4.
    Nisi ut, except that, unless:

    neque convivia inire ausus est, nisi ut speculatores cum lanceis circumstarent,

    Suet. Claud. 35. —
    5.
    Nisi quod, except that which, save only that:

    nam nunc homines nihili faciunt quod licet nisi quod lubet,

    Plaut. Trin. 4, 3, 25:

    cum Patrone Epicureo mihi omnia sunt communia, nisi quod in philosophiā vehementer ab eo dissentio,

    Cic. Fam. 13, 1, 2:

    praedia me valde delectant, nisi quod me aere circum foraneo obruerunt,

    id. Att. 2, 1, 11; id. Tusc. 3, 24, 58:

    ab negotiis numquam voluptas remorata est, nisi quod de uxore potuit honestius consuli,

    Sall. J. 95, 3; Tac. A. 14, 14:

    unde causa et origo peregrino sacro parum comperi, nisi quod signum ipsum... docet advectam religionem,

    id. G. 9.—
    6.
    Nisi quia, except because, i. e. until that at nesciebam id dicere illam, nisi quia Correxit miles, quod intellexi minus, Ter. Eun. 4, 5, 10.—
    II.
    In transitions; also in the combinations nisi vero, nisi forte, nisi tamen, unless perhaps, etc., mostly ironical (cf. Gr. ei mê ara, ei mê ge, ektos ei mê):

    nisi unum hoc faciam ut in puteo cenam coquant,

    Plaut. Aul. 2, 7, 3:

    nisi forte volumus Epicureorum opinionem sequi, qui, etc.,

    Cic. Fat. 16, 37:

    nisi vero existimatis dementem Africanum fuisse, qui, etc.,

    id. Mil. 3, 8: ne requiras;

    nisi forte adulescentes pueritiam debent requirere,

    id. Sen. 10, 33:

    Hostis nullus erat, nisi forte quem vos jussissetis,

    Sall. J. 14, 10; cf. Zumpt, Gram. § 569.

    Lewis & Short latin dictionary > nise

  • 30 nisei

    nĭ-sĭ (archaic forms nisei and nise, Lex Rubria, v. Ritschl, Legis Rubriae pars superstes, Bonnae, 1851, and Rhein. Mus. tom. 8, p. 448 sq.), conj., if not, unless.
    I. A.
    In gen.:

    quid tu malum curas, Utrum crudum an coctum-edim? nisi tu mihi es tutor,

    Plaut. Aul. 3, 2, 15:

    quod nisi esset, certe postea non discessisset,

    Cic. Clu. 66, 189:

    non posse ejus imperia diutius sustineri, nisi quid in Caesare sit auxilii,

    Caes. B. G. 1, 31; Suet. Caes. 52.—
    B.
    With interrogatives and negatives, usually in a different clause.
    1.
    After an interrogative or negative clause, except, save only, only:

    ne quis enuntiaret, nisi quibus mandatum esset,

    Caes. B. G. 1, 30:

    hoc sentio, nisi in bonis, amicitiam esse non posse,

    Cic. Lael. 5, 18:

    etenim dicere nemo potest, nisi qui prudenter intellegit,

    id. Brut. 6, 23:

    quid est pietas, nisi voluntas grata in parentes,

    id. Planc. 33, 82; Ov. H. 2, 27:

    negant enim quem quam esse virum bonum, nisi sapientem,

    Cic. Lael. 5, 18.—
    2.
    With a foll. negative:

    sic orator, nisi multitudine audiente, eloquens esse non possit,

    Cic. de Or. 2, 83, 338:

    Labienus juravit, se, nisi victorem, in castra non reversurum,

    Caes. B. C. 3, 87.—
    3.
    Closely connected with non (mostly post-Aug.):

    legationis non nisi condemnato et ejecto eo, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 39, § 98:

    qui non nisi aput Germanias adsequi nomen imperatorium posset,

    Tac. A. 2, 26:

    ad quem non nisi per Sejanum aditus,

    id. ib. 4, 68; 14, 63; 15, 1; Suet. Caes. 56; id. Aug. 21; 41; Quint. 1, 5, 19; Plin. 10, 36, 52, § 108; Plin. Ep. 6, 6, 4.—(The passages in which nisi was supposed to stand for nisi non or non nisi have been critically amended; v. Hand, Turs. 4, 253; Kritz and Fabri ad Sall. J. 54, 5; Drakenb. and Weissenb. ad Liv. 34, 16, 1; Duker ad Flor. 1, 12, 18.)—
    C.
    Esp.
    1.
    After nihil, nihil aliud, etc., save, but, than:

    nihil am plius nisi,

    Cic. Planc. 41, 99:

    nihil est quod festines, nisi ut valeas,

    id. Fam. 16, 6, 3:

    erat historia nihil aliud nisi annalium confectio,

    id. de Or. 2, 12, 52; id. Phil. 3, 5, 13, id. Rosc. Am. 37, 108.—
    2.
    Non aliter nisi, on no other condition:

    non aliter neque classem revocaturum neque exercitum reducturum, nisi, etc.,

    Liv. 45, 11, 11.—
    3.
    Nisi si, except if, unless:

    nisi si etiam illuc pervenerint,

    Varr. R. R. 2, 9:

    noli putare me ad quemquam longiores epistulas scribere, nisi si qui ad me plura scripsit, etc.,

    Cic. Fam. 14, 2, 1:

    nisi vero si quis est qui,

    id. Cat. 2, 4, 6. —
    4.
    Nisi ut, except that, unless:

    neque convivia inire ausus est, nisi ut speculatores cum lanceis circumstarent,

    Suet. Claud. 35. —
    5.
    Nisi quod, except that which, save only that:

    nam nunc homines nihili faciunt quod licet nisi quod lubet,

    Plaut. Trin. 4, 3, 25:

    cum Patrone Epicureo mihi omnia sunt communia, nisi quod in philosophiā vehementer ab eo dissentio,

    Cic. Fam. 13, 1, 2:

    praedia me valde delectant, nisi quod me aere circum foraneo obruerunt,

    id. Att. 2, 1, 11; id. Tusc. 3, 24, 58:

    ab negotiis numquam voluptas remorata est, nisi quod de uxore potuit honestius consuli,

    Sall. J. 95, 3; Tac. A. 14, 14:

    unde causa et origo peregrino sacro parum comperi, nisi quod signum ipsum... docet advectam religionem,

    id. G. 9.—
    6.
    Nisi quia, except because, i. e. until that at nesciebam id dicere illam, nisi quia Correxit miles, quod intellexi minus, Ter. Eun. 4, 5, 10.—
    II.
    In transitions; also in the combinations nisi vero, nisi forte, nisi tamen, unless perhaps, etc., mostly ironical (cf. Gr. ei mê ara, ei mê ge, ektos ei mê):

    nisi unum hoc faciam ut in puteo cenam coquant,

    Plaut. Aul. 2, 7, 3:

    nisi forte volumus Epicureorum opinionem sequi, qui, etc.,

    Cic. Fat. 16, 37:

    nisi vero existimatis dementem Africanum fuisse, qui, etc.,

    id. Mil. 3, 8: ne requiras;

    nisi forte adulescentes pueritiam debent requirere,

    id. Sen. 10, 33:

    Hostis nullus erat, nisi forte quem vos jussissetis,

    Sall. J. 14, 10; cf. Zumpt, Gram. § 569.

    Lewis & Short latin dictionary > nisei

  • 31 nisi

    nĭ-sĭ (archaic forms nisei and nise, Lex Rubria, v. Ritschl, Legis Rubriae pars superstes, Bonnae, 1851, and Rhein. Mus. tom. 8, p. 448 sq.), conj., if not, unless.
    I. A.
    In gen.:

    quid tu malum curas, Utrum crudum an coctum-edim? nisi tu mihi es tutor,

    Plaut. Aul. 3, 2, 15:

    quod nisi esset, certe postea non discessisset,

    Cic. Clu. 66, 189:

    non posse ejus imperia diutius sustineri, nisi quid in Caesare sit auxilii,

    Caes. B. G. 1, 31; Suet. Caes. 52.—
    B.
    With interrogatives and negatives, usually in a different clause.
    1.
    After an interrogative or negative clause, except, save only, only:

    ne quis enuntiaret, nisi quibus mandatum esset,

    Caes. B. G. 1, 30:

    hoc sentio, nisi in bonis, amicitiam esse non posse,

    Cic. Lael. 5, 18:

    etenim dicere nemo potest, nisi qui prudenter intellegit,

    id. Brut. 6, 23:

    quid est pietas, nisi voluntas grata in parentes,

    id. Planc. 33, 82; Ov. H. 2, 27:

    negant enim quem quam esse virum bonum, nisi sapientem,

    Cic. Lael. 5, 18.—
    2.
    With a foll. negative:

    sic orator, nisi multitudine audiente, eloquens esse non possit,

    Cic. de Or. 2, 83, 338:

    Labienus juravit, se, nisi victorem, in castra non reversurum,

    Caes. B. C. 3, 87.—
    3.
    Closely connected with non (mostly post-Aug.):

    legationis non nisi condemnato et ejecto eo, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 39, § 98:

    qui non nisi aput Germanias adsequi nomen imperatorium posset,

    Tac. A. 2, 26:

    ad quem non nisi per Sejanum aditus,

    id. ib. 4, 68; 14, 63; 15, 1; Suet. Caes. 56; id. Aug. 21; 41; Quint. 1, 5, 19; Plin. 10, 36, 52, § 108; Plin. Ep. 6, 6, 4.—(The passages in which nisi was supposed to stand for nisi non or non nisi have been critically amended; v. Hand, Turs. 4, 253; Kritz and Fabri ad Sall. J. 54, 5; Drakenb. and Weissenb. ad Liv. 34, 16, 1; Duker ad Flor. 1, 12, 18.)—
    C.
    Esp.
    1.
    After nihil, nihil aliud, etc., save, but, than:

    nihil am plius nisi,

    Cic. Planc. 41, 99:

    nihil est quod festines, nisi ut valeas,

    id. Fam. 16, 6, 3:

    erat historia nihil aliud nisi annalium confectio,

    id. de Or. 2, 12, 52; id. Phil. 3, 5, 13, id. Rosc. Am. 37, 108.—
    2.
    Non aliter nisi, on no other condition:

    non aliter neque classem revocaturum neque exercitum reducturum, nisi, etc.,

    Liv. 45, 11, 11.—
    3.
    Nisi si, except if, unless:

    nisi si etiam illuc pervenerint,

    Varr. R. R. 2, 9:

    noli putare me ad quemquam longiores epistulas scribere, nisi si qui ad me plura scripsit, etc.,

    Cic. Fam. 14, 2, 1:

    nisi vero si quis est qui,

    id. Cat. 2, 4, 6. —
    4.
    Nisi ut, except that, unless:

    neque convivia inire ausus est, nisi ut speculatores cum lanceis circumstarent,

    Suet. Claud. 35. —
    5.
    Nisi quod, except that which, save only that:

    nam nunc homines nihili faciunt quod licet nisi quod lubet,

    Plaut. Trin. 4, 3, 25:

    cum Patrone Epicureo mihi omnia sunt communia, nisi quod in philosophiā vehementer ab eo dissentio,

    Cic. Fam. 13, 1, 2:

    praedia me valde delectant, nisi quod me aere circum foraneo obruerunt,

    id. Att. 2, 1, 11; id. Tusc. 3, 24, 58:

    ab negotiis numquam voluptas remorata est, nisi quod de uxore potuit honestius consuli,

    Sall. J. 95, 3; Tac. A. 14, 14:

    unde causa et origo peregrino sacro parum comperi, nisi quod signum ipsum... docet advectam religionem,

    id. G. 9.—
    6.
    Nisi quia, except because, i. e. until that at nesciebam id dicere illam, nisi quia Correxit miles, quod intellexi minus, Ter. Eun. 4, 5, 10.—
    II.
    In transitions; also in the combinations nisi vero, nisi forte, nisi tamen, unless perhaps, etc., mostly ironical (cf. Gr. ei mê ara, ei mê ge, ektos ei mê):

    nisi unum hoc faciam ut in puteo cenam coquant,

    Plaut. Aul. 2, 7, 3:

    nisi forte volumus Epicureorum opinionem sequi, qui, etc.,

    Cic. Fat. 16, 37:

    nisi vero existimatis dementem Africanum fuisse, qui, etc.,

    id. Mil. 3, 8: ne requiras;

    nisi forte adulescentes pueritiam debent requirere,

    id. Sen. 10, 33:

    Hostis nullus erat, nisi forte quem vos jussissetis,

    Sall. J. 14, 10; cf. Zumpt, Gram. § 569.

    Lewis & Short latin dictionary > nisi

  • 32 officium

    offĭcĭum, ii, n. [for opificium, opus and facio], qs. that which one does for another, a service, whether of free will or of (external or moral) necessity (class.; cf.: studium, beneficium, meritum, munus).
    I.
    A voluntary service, a kindness, favor, courtesy, rendered to one whose claim to it is recognized;

    while beneficium is a service rendered where there is no claim: officium esse filii, uxoris, earum personarum, quas necessitudo suscitat et ferre opem jubet,

    Sen. Ben. 3, 18, 1.
    A.
    In gen.:

    altera sententia est, quae definit amicitiam paribus officiis ac voluntatibus,

    Cic. Lael. 16, 58:

    odiosum sane genus hominum officia exprobrantium,

    id. ib. 20, 71:

    nihil est vicissitudine studiorum officiorumque jucundius,

    id. ib. 14, 49: filicem cum officio vicini decidere, so as to do him a service, Col. 2, 14, 6:

    summo officio praeditus homo,

    exceedingly obliging, Cic. Verr. 2, 1, 51, § 135. —
    B.
    In partic.
    1.
    A ceremonial observance, ceremony, attendance (on a festive or solemn occasion;

    mostly post-Aug.): officio togae virilis interfui,

    Plin. Ep. 1, 9, 2:

    sine solenni officio,

    Suet. Claud. 2:

    per sollenne nuptiarum celeberrimo officio deductum ad se,

    id. Ner. 28; cf. id. Claud. 26:

    ad officium venire,

    id. Calig. 25:

    relicto statim novorum consulum officio,

    id. Caes. 50:

    in officio salutationis,

    id. Aug. 27:

    vitans praeter navigantium officia,

    id. Tib. 12:

    officia prosequentium,

    id. Caes. 71:

    quod supremis in matrem officiis defuisset,

    at the payment of the last offices, at the funeral, Tac. A. 5, 2:

    officium cras Primo sole mihi peragendum in valle Quirini,

    a ceremonial visit, Juv. 2, 133 sq.; 3, 239.—
    2.
    In mal. part., compliance, favor, Prop. 3, 15, 24; Ov. Am. 1, 10, 46; 3, 7, 24; cf.

    virile,

    Theod. Prisc. 2, 11:

    puerile,

    Plaut. Cist. 4, 1, 5; Petr. 140.—
    II.
    In gen., an obligatory service, an obligation, duty, function, part, office (so most freq. in prose and poetry of all periods):

    nulla vitae pars neque publicis neque privatis neque forensibus neque domesticis in rebus, neque si tecum agas quid, neque, si cum altero contrahas, vacare oflicio potest: in eoque et colendo sita vitae est honestas omnis et in neglegendo turpitudo, etc.,

    Cic. Off. 1, 2, 4 sq.: perfectum officium rectum opinor vocemus, quod Graeci katorthôma: hoc autem commune kathêkon vocant, id. ib. 1, 3, 8;

    an id doles, quia illi suum officium non colunt, quom tu tuum facis?

    Plaut. Stich. 1, 1, 34; id. ib. 1, 1, 39; id. Pers. 4, 4, 66:

    meminisse officium suum,

    to remember one's duty, id. Trin. 3, 2, 71.—Also, subject., a sense of duty:

    si quis aegre ferat nihil in se esse virtutis, nihil officii, etc.,

    Cic. Tusc. 4, 28, 61:

    quicquid in eum judicii officiique contuleris,

    id. Fam. 10, 1 fin.:

    intellegere, utrum apud eos pudor atque officium an timor valeret,

    Caes. B. G. 1, 40, 14:

    suum facere,

    to do one's duty, Ter. Ad. 1, 1, 44:

    omnibus officiis amicitiae servatis,

    observe all the obligations of friendship, Cic. Fam. 5, 17, 3:

    exsequi,

    id. Att. 3, 15, 4:

    fungi officio,

    id. Fam. 3, 8, 3:

    satisfacere officio,

    to perform, id. Div. in Caecil. 14, 47:

    officium suum deserere,

    to disregard one's duty, not perform it, id. Off. 1, 9, 28:

    discedere ab officio,

    id. ib. 1, 10, 32:

    deesse officio suo,

    id. Fam. 7, 3, 1:

    officii duxit,

    considered it his duty, Suet. Tib. 11.—Of animals:

    canes funguntur officiis luporum,

    act the part of, Auct. Her. 4, 34, 46.—Of things:

    neque pes neque mens satis suum officium facit,

    Ter. Eun. 4, 5, 3: officium corporis, the function or property of a body, Lucr. 1, 336 and 362.—
    B.
    In partic.
    1.
    Lit., an official duty, a service, employment, business (class.):

    toti officio maritimo M. Bibulus praepositus cuncta administrabat,

    naval service, Caes. B. C. 3, 5 fin.; 3, 8:

    celeriter equitatus ad cotidianum itineris officium revertitur,

    id. ib. 1, 80:

    confecto legationis officio,

    id. ib. 3, 103:

    destringor officio,

    Plin. Ep. 7, 15, 1:

    officium (scribae),

    Nep. Eum. 1, 5.—
    2.
    Transf., an office, appointment (post-Aug.).
    a.
    Laboriosissimum et maximum, office, Plin. Pan. 91:

    nova officia excogitavit,

    Suet. Aug. 37; cf.:

    novum officium instituit a voluptatibus,

    id. Tib. 42:

    obligationes, quae non propriis viribus consistunt, neque officio judicis, neque praetoris imperio neque legis potestate confirmantur,

    Dig. 44, 7, 27:

    qui ex officio pro aliis interveniunt,

    by virtue of their office, ib. 21, 1, 31, § 14:

    ministerii,

    Vulg. Exod. 28, 35:

    sacerdotum,

    id. Num. 7, 8.—
    b.
    Transf., in concr.
    (α).
    The officials or attendants on a magistrate = officialium corpus (post-class.):

    sub praetextu adventus officiorum vel militum,

    Dig. 1, 18, 6; 21, 2, 74:

    deponere aliquid apud officium,

    ib. 2, 4. 17: officia palatina, officers at the imperial court, Treb. Poll. Gall. 17, 8.—
    (β).
    An office or court of a magistrate:

    ipse me Regulus convenit in praetoris officio,

    Plin. Ep. 1, 5, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > officium

  • 33 perfero

    per-fĕro, tŭli, lātum, ferre, v. a., to bear or carry through to a certain place or end.
    I.
    Lit. ( poet. and in post-Aug. prose):

    lapis nec pertulit ictum,

    did not bring the blow home, did not reach the mark, Verg. A. 12, 907:

    hasta perlata sub papillam,

    id. ib. 11, 803:

    per arma pertulit ictum,

    Sil. 5, 326:

    partum,

    to go the full time, Plin. 7, 13, 11, § 58.— Pass., Plin. 7, 11, 9, § 49; cf.:

    ventrem perferre,

    Col. 6, 24, 2; 6, 27, 7:

    Aeneas tulit patrem per ignes, et pertulit,

    Sen. Ben. 3, 37, 1.—
    B.
    Transf.
    1.
    To carry, bring, convey (class.;

    syn.: refero, defero): perferre mandata alicujus ad aliquem,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 5, § 18:

    cum has quam primum ad te perferri litteras vellemus,

    id. Fam. 2, 6, 1:

    alicui nuntium alicujus rei,

    id. Q. Fr. 1, 1, 1; 2, 11, 1; Verg. A. 11, 825:

    epistulam,

    Nep. Paus. 4, 1.— Pass.: perferri, to be brought, conveyed to a person or place, to reach, arrive, come: cum ad eum fama tanti exercitūs perlata esset, Liv. 28, 13:

    perfertur circa collem clamor,

    resounds round the hill, id. 7, 36, 12; Curt. 5, 12, 13; Liv. 5, 28, 12:

    ad urbem terror,

    id. 3, 3.—
    b.
    In partic., to convey news, to announce, state, etc. (class.):

    et litteris multorum et sermone omnium perfertur ad me, incredibilem tuam virtutem et fortitudinem esse,

    I am informed, Cic. Fam. 14, 1, 1; Nep. Lys. 4, 1:

    nuntius perfert incensas naves,

    Verg. A. 5, 665; Cic. Att. 4, 1; Liv. 3, 23.—
    2.
    Se, to betake one's self somewhere, to go:

    hinc te reginae ad limina perfer,

    Verg. A. 1, 389. —
    II.
    Trop.
    A.
    To bear, support, or endure to the end:

    decem annorum poenam,

    Nep. Arist. 1 fin.:

    onus,

    Hor. Ep. 1, 17, 41:

    intrepidos ad fata novissima vultus,

    kept, maintained, Ov. M. 13, 478:

    leve est miserias ferre, perferre est grave,

    Sen. Thyest. 307.—
    B.
    To bring to an end, to carry through, carry out; to complete, accomplish:

    laborem,

    Stat. Th. 12, 406:

    id quod suscepi, quoad potero, perferam,

    Cic. Rosc. Am. 4, 10:

    jussa omnia,

    Prop. 1, 18, 26:

    suum imperium,

    i. e. to do what one bids others do, Sil. 1, 250:

    est utique jus vetandi, cum lex feratur, quamdiu non perfertur, Cic. Cornel. Fragm. ap. Ascon.: legem pertulit, ut, etc.,

    carried it through, got it passed, Liv. 33, 46; cf. id. 2, 56:

    actionem,

    Dig. 48, 16, 11:

    causam,

    ib. 5, 2, 6:

    rogationem,

    Cic. Q. Fr. 2, 2; Liv. 36, 1.—
    C.
    To carry out, conduct, manage (post-Aug.):

    patronum perferendae pro se legationis eligere,

    Suet. Claud. 6.—
    D.
    In gen., to bear, suffer, put up with, brook, submit to, endure (class.; cf.:

    patior, sino, tolero): perfer, si me amas,

    Cic. Att. 5, 21, 7:

    perfero et perpetior omnes,

    id. de Or. 2, 19, 77:

    pati, perferre, non succumbere,

    id. Tusc. 2, 7, 17:

    frigore, et fame, et siti, ac vigiliis perferendis,

    id. Cat. 2, 5, 9:

    luxuriem, crudelitatem, avaritiam, superbiam,

    id. Verr. 2, 2, 3, § 8:

    pauperiem,

    Verg. A. 6, 437:

    perfer et obdura,

    Ov. Am. 3, 11, 7; Cat. 8, 11:

    omnes indignitates contumeliasque,

    Caes. B. G. 2, 14:

    laborem,

    Verg. G. 2, 343:

    monstra,

    id. A. 3, 584.—
    E.
    (Like pati.) To permit, suffer; with an object-clause:

    excindi urbes suas seque cremari pertulerunt,

    Tac. H. 4, 58:

    Achilles Cessare in Teucros pertulit arma sua,

    Prop. 2, 8, 30 (8, b, 14).—
    F.
    Transf., to bear the penalty of (eccl. Lat.):

    qui peccata nostra ipse pertulit in corpore,

    Vulg. 1 Pet. 2, 24.—Hence, perfĕrens, entis, P. a., bearing, brooking, patient; with gen., analog. to patiens:

    injuriarum,

    Cic. de Or. 2, 43, 184.

    Lewis & Short latin dictionary > perfero

  • 34 poplice

    pūblĭcus (in inscrr. also POBLICVS and POPLICVS), a, um, adj. [contr. from populicus, from populus], of or belonging to the people, State, or community; that is done for the sake or at the expense of the State; public, common.
    I.
    Lit.: multi suam rem bene gessere et publicam patriā procul, the business of the State, Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6, 1 (Trag. v. 295 Vahl.):

    publica magnificentia (opp. privata luxuria),

    Cic. Mur. 36, 76:

    sacrificia publica ac privata,

    Caes. B. G. 6, 12:

    injuriae,

    done to the State, id. ib. 1, 12:

    litterae testimonium,

    Cic. Verr. 2, 3, 31, § 74:

    memoria publica recensionis tabulis publicis impressa,

    id. Mil. 27, 73:

    pecunia,

    id. Agr. 2, 30, 82:

    publicum funus,

    at the public expense, Plin. Ep. 2, 1 init.:

    defunctum senatus publico funere honoravit,

    Suet. Vit. 3:

    causa,

    an affair of State, Liv. 2, 56;

    also,

    a criminal process, Cic. Rosc. Am. 21, 59:

    in causis judiciisque publicis,

    id. Div. in Caecil. 1, 1:

    largitiones,

    Sall. C. 37, 7: res publica, the commonwealth, the State; v. publicus ludus, Hor. C. 4, 2, 42:

    in publica commoda peccare,

    id. Ep. 2, 1, 3:

    incisa notis marmora publicis,

    id. C. 4, 8, 13.—
    B.
    Subst.
    1.
    pūblĭcūs, i, m.
    a.
    A public officer, public functionary, magistrate:

    si quis aut privatus aut publicus, etc.,

    Caes. B. G. 6, 12: metuit publicos, the police, Plaut. Truc. 2, 7, 6.—
    b.
    A public slave or servant, an attendant upon a college of augurs, etc., Inscr. Orell. 24, 68 sq.; 2470; 2853 al.—
    2.
    publĭcum, i, n.
    a.
    Possessions of the State, public territory, communal property:

    publicum Campanum,

    Cic. Agr. 2, 30, 82.—
    b.
    The public purse, the public coffers or treasury, public income, revenue, etc.: solitus non modo in publico ( in public, openly; v. under II. b.), sed etiam de publico convivari, at public cost, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 105:

    bona alicujus vendere et in publicum redigere,

    into the public treasury, for public use, Liv. 4, 15 fin.:

    in publicum emere,

    id. 39, 44; 26, 27:

    mille et ducenta talenta praedae in publicum retulit,

    Nep. Timoth. 1, 2:

    publicis male redemptis,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 11, § 33:

    conducere publica,

    to farm the public revenues, Hor. Ep. 1, 1, 77:

    habere publicum,

    to be a farmer of the public revenues, Plaut. Truc. 1, 2, 41:

    frui publico,

    Cic. Prov. Cons. 5, 12; Dig. 39, 4, 1, § 1:

    publicum quadragesimae in Asiā egit,

    Suet. Vesp. 1:

    publicum agitare,

    Sen. Ep. 119, 5:

    pessimo publico facere,

    to the injury of the State, Liv. 2, 1, 1.—
    (β).
    Transf.: qui hoc salutationum publicum exercet, who receives pay (like a porter) for admitting to an audience, Sen. Const. 14, 4. —
    c.
    The archives of the State, public records:

    ut scriptum in publico in litteris exstat,

    Varr. R. R. 2, 11, 10.—
    d.
    The commonwealth, State, community, city:

    consulere in publicum,

    to deliberate for the public weal, Plin. Ep. 9, 13, 21.—
    II.
    Transf., common, general, public (as adj. rare, and mostly poet.):

    publica lex hominum,

    Pers. 5, 98:

    juvenum Publica cura,

    Hor. C. 2, 8, 7:

    usus,

    id. Ep. 2, 1, 92:

    favor,

    the favor of all, Ov. P. 4, 14, 56:

    lux publica mundi,

    the sun, id. M. 2, 35:

    verba,

    common, usual, id. Am. 3, 7, 12; id. A. A. 1, 144; Sen. Ep. 3, 1; 59, 1:

    moneta,

    current, Vulg. Gen. 23, 16.— Hence,
    2.
    Substt. *
    a.
    publica, ae, f., a public woman, Sen. Ep. 88, 37.—
    b.
    pu-blicum, i, n., a public place, publicity (freq. and class.):

    NEVE IN POPLICOD NEVE IN PREIVATOD, S. C. de Bacchan.: IN. POPLICO, Tab. Bantin. lin. 3: in publico esse non audet, includit se domi,

    Cic. Verr. 2, 5, 35, § 92:

    summa in publico copia,

    id. Tusc. 5, 35, 102:

    epistulam in publico proponere,

    publicly, id. Att. 8, 9, 2:

    prodire in publicum,

    to go out in public, id. Verr. 2, 1, 31, § 80:

    egredi,

    Tac. H. 4, 49:

    carere publico,

    not to go out in public, to remain at home, Cic. Mil. 7, 18:

    abstinere publico,

    Tac. A. 3, 3; Suet. Claud. 36:

    lectica per publicum vehi,

    id. Ner. 9:

    oratio, quam nuper in publicum dedi,

    published, Plin. Ep. 8, 3, 2.—
    B.
    General, in a bad sense, i. e. common, ordinary, bad (very rare):

    structura carminis,

    Ov. P. 4, 13, 4:

    vatem, cui non sit publica vena,

    Juv. 7, 53:

    sermo non publici saporis,

    Petr. 3.—Hence, adv.: pu-blĭcē ( poplice).
    A.
    On account, at the cost, in behalf, or in charge of the State:

    haud scio mali quid ortum ex hoc sit publice,

    Ter. Ad. 3, 3, 89:

    AES. ARGENTVM. AVRVMVE. PVPLICE. SIGNANTO,

    to provide with the public stamp, Cic. Leg. 3, 3, 6: VT BONA EIVS POPLICE POSSIDEANTVR FACITO, for the State, in charge of the State, Tab. Bantin. lin. 9:

    sunt illustriora, quae publice fiunt,

    Cic. Rep. 3, 12, 21:

    disciplina puerilis publice exposita,

    on the part of the State, by the State, id. ib. 4, 3, 3:

    publice interfici,

    by order of the State, id. Brut. 62, 224:

    legationis princeps publice dixit,

    in the name of the State, id. Verr. 2, 3, 44, § 105:

    publice maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,

    in a national point of view, Caes. B. G. 4, 3:

    frumentum, quod Aedui essent publice polliciti,

    for the State, in the name of the State, id. ib. 1, 16:

    gratiam atque amicitiam publice privatimque petere,

    on behalf of the public, and as individuals, id. ib. 5, 55 fin.; id. B. C. 2, 16:

    ea privatim et publice rapere,

    Sall. C. 11, 6:

    potius publice quam privatim amicitiam populi Ron ani colere,

    id. J. 8, 2; id. C. 49, 3:

    Minucius eandem publice curationem agens, quam Maelius privatim agendam susceperat,

    Liv. 4, 13:

    neque publice neque privatim,

    Cic. Verr. 2, 1, 6, § 16:

    ut filiae ejus publice alerentur,

    at the public expense, Nep. Arist. 3, 3: in urbe, celeberrimo loco elatus publice, id. Dion, 10, 3; cf. Liv. 5, 55; Plin. 33, 1, 4, § 11.—
    B.
    Generally, all together, universally:

    exulatum publice ire,

    Liv. 5, 53 fin.; Dig. 39, 2, 24:

    Labeo consulentibus de jure publice responsitavit,

    all without exception, Gell. 13, 10, 1.—
    C.
    Before the people, openly, publicly, = palam (only post-class.):

    publice disserere,

    Gell. 17, 21, 1:

    virtutem Claudii publice praedicare,

    Treb. Pol. Claud. 17:

    rumor publice crebuerat,

    App. M. 10, p. 247, 16; id. Mag. p. 276, 35; id. M. 2, p. 118, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > poplice

  • 35 publica

    pūblĭcus (in inscrr. also POBLICVS and POPLICVS), a, um, adj. [contr. from populicus, from populus], of or belonging to the people, State, or community; that is done for the sake or at the expense of the State; public, common.
    I.
    Lit.: multi suam rem bene gessere et publicam patriā procul, the business of the State, Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6, 1 (Trag. v. 295 Vahl.):

    publica magnificentia (opp. privata luxuria),

    Cic. Mur. 36, 76:

    sacrificia publica ac privata,

    Caes. B. G. 6, 12:

    injuriae,

    done to the State, id. ib. 1, 12:

    litterae testimonium,

    Cic. Verr. 2, 3, 31, § 74:

    memoria publica recensionis tabulis publicis impressa,

    id. Mil. 27, 73:

    pecunia,

    id. Agr. 2, 30, 82:

    publicum funus,

    at the public expense, Plin. Ep. 2, 1 init.:

    defunctum senatus publico funere honoravit,

    Suet. Vit. 3:

    causa,

    an affair of State, Liv. 2, 56;

    also,

    a criminal process, Cic. Rosc. Am. 21, 59:

    in causis judiciisque publicis,

    id. Div. in Caecil. 1, 1:

    largitiones,

    Sall. C. 37, 7: res publica, the commonwealth, the State; v. publicus ludus, Hor. C. 4, 2, 42:

    in publica commoda peccare,

    id. Ep. 2, 1, 3:

    incisa notis marmora publicis,

    id. C. 4, 8, 13.—
    B.
    Subst.
    1.
    pūblĭcūs, i, m.
    a.
    A public officer, public functionary, magistrate:

    si quis aut privatus aut publicus, etc.,

    Caes. B. G. 6, 12: metuit publicos, the police, Plaut. Truc. 2, 7, 6.—
    b.
    A public slave or servant, an attendant upon a college of augurs, etc., Inscr. Orell. 24, 68 sq.; 2470; 2853 al.—
    2.
    publĭcum, i, n.
    a.
    Possessions of the State, public territory, communal property:

    publicum Campanum,

    Cic. Agr. 2, 30, 82.—
    b.
    The public purse, the public coffers or treasury, public income, revenue, etc.: solitus non modo in publico ( in public, openly; v. under II. b.), sed etiam de publico convivari, at public cost, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 105:

    bona alicujus vendere et in publicum redigere,

    into the public treasury, for public use, Liv. 4, 15 fin.:

    in publicum emere,

    id. 39, 44; 26, 27:

    mille et ducenta talenta praedae in publicum retulit,

    Nep. Timoth. 1, 2:

    publicis male redemptis,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 11, § 33:

    conducere publica,

    to farm the public revenues, Hor. Ep. 1, 1, 77:

    habere publicum,

    to be a farmer of the public revenues, Plaut. Truc. 1, 2, 41:

    frui publico,

    Cic. Prov. Cons. 5, 12; Dig. 39, 4, 1, § 1:

    publicum quadragesimae in Asiā egit,

    Suet. Vesp. 1:

    publicum agitare,

    Sen. Ep. 119, 5:

    pessimo publico facere,

    to the injury of the State, Liv. 2, 1, 1.—
    (β).
    Transf.: qui hoc salutationum publicum exercet, who receives pay (like a porter) for admitting to an audience, Sen. Const. 14, 4. —
    c.
    The archives of the State, public records:

    ut scriptum in publico in litteris exstat,

    Varr. R. R. 2, 11, 10.—
    d.
    The commonwealth, State, community, city:

    consulere in publicum,

    to deliberate for the public weal, Plin. Ep. 9, 13, 21.—
    II.
    Transf., common, general, public (as adj. rare, and mostly poet.):

    publica lex hominum,

    Pers. 5, 98:

    juvenum Publica cura,

    Hor. C. 2, 8, 7:

    usus,

    id. Ep. 2, 1, 92:

    favor,

    the favor of all, Ov. P. 4, 14, 56:

    lux publica mundi,

    the sun, id. M. 2, 35:

    verba,

    common, usual, id. Am. 3, 7, 12; id. A. A. 1, 144; Sen. Ep. 3, 1; 59, 1:

    moneta,

    current, Vulg. Gen. 23, 16.— Hence,
    2.
    Substt. *
    a.
    publica, ae, f., a public woman, Sen. Ep. 88, 37.—
    b.
    pu-blicum, i, n., a public place, publicity (freq. and class.):

    NEVE IN POPLICOD NEVE IN PREIVATOD, S. C. de Bacchan.: IN. POPLICO, Tab. Bantin. lin. 3: in publico esse non audet, includit se domi,

    Cic. Verr. 2, 5, 35, § 92:

    summa in publico copia,

    id. Tusc. 5, 35, 102:

    epistulam in publico proponere,

    publicly, id. Att. 8, 9, 2:

    prodire in publicum,

    to go out in public, id. Verr. 2, 1, 31, § 80:

    egredi,

    Tac. H. 4, 49:

    carere publico,

    not to go out in public, to remain at home, Cic. Mil. 7, 18:

    abstinere publico,

    Tac. A. 3, 3; Suet. Claud. 36:

    lectica per publicum vehi,

    id. Ner. 9:

    oratio, quam nuper in publicum dedi,

    published, Plin. Ep. 8, 3, 2.—
    B.
    General, in a bad sense, i. e. common, ordinary, bad (very rare):

    structura carminis,

    Ov. P. 4, 13, 4:

    vatem, cui non sit publica vena,

    Juv. 7, 53:

    sermo non publici saporis,

    Petr. 3.—Hence, adv.: pu-blĭcē ( poplice).
    A.
    On account, at the cost, in behalf, or in charge of the State:

    haud scio mali quid ortum ex hoc sit publice,

    Ter. Ad. 3, 3, 89:

    AES. ARGENTVM. AVRVMVE. PVPLICE. SIGNANTO,

    to provide with the public stamp, Cic. Leg. 3, 3, 6: VT BONA EIVS POPLICE POSSIDEANTVR FACITO, for the State, in charge of the State, Tab. Bantin. lin. 9:

    sunt illustriora, quae publice fiunt,

    Cic. Rep. 3, 12, 21:

    disciplina puerilis publice exposita,

    on the part of the State, by the State, id. ib. 4, 3, 3:

    publice interfici,

    by order of the State, id. Brut. 62, 224:

    legationis princeps publice dixit,

    in the name of the State, id. Verr. 2, 3, 44, § 105:

    publice maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,

    in a national point of view, Caes. B. G. 4, 3:

    frumentum, quod Aedui essent publice polliciti,

    for the State, in the name of the State, id. ib. 1, 16:

    gratiam atque amicitiam publice privatimque petere,

    on behalf of the public, and as individuals, id. ib. 5, 55 fin.; id. B. C. 2, 16:

    ea privatim et publice rapere,

    Sall. C. 11, 6:

    potius publice quam privatim amicitiam populi Ron ani colere,

    id. J. 8, 2; id. C. 49, 3:

    Minucius eandem publice curationem agens, quam Maelius privatim agendam susceperat,

    Liv. 4, 13:

    neque publice neque privatim,

    Cic. Verr. 2, 1, 6, § 16:

    ut filiae ejus publice alerentur,

    at the public expense, Nep. Arist. 3, 3: in urbe, celeberrimo loco elatus publice, id. Dion, 10, 3; cf. Liv. 5, 55; Plin. 33, 1, 4, § 11.—
    B.
    Generally, all together, universally:

    exulatum publice ire,

    Liv. 5, 53 fin.; Dig. 39, 2, 24:

    Labeo consulentibus de jure publice responsitavit,

    all without exception, Gell. 13, 10, 1.—
    C.
    Before the people, openly, publicly, = palam (only post-class.):

    publice disserere,

    Gell. 17, 21, 1:

    virtutem Claudii publice praedicare,

    Treb. Pol. Claud. 17:

    rumor publice crebuerat,

    App. M. 10, p. 247, 16; id. Mag. p. 276, 35; id. M. 2, p. 118, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > publica

  • 36 publicum

    pūblĭcus (in inscrr. also POBLICVS and POPLICVS), a, um, adj. [contr. from populicus, from populus], of or belonging to the people, State, or community; that is done for the sake or at the expense of the State; public, common.
    I.
    Lit.: multi suam rem bene gessere et publicam patriā procul, the business of the State, Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6, 1 (Trag. v. 295 Vahl.):

    publica magnificentia (opp. privata luxuria),

    Cic. Mur. 36, 76:

    sacrificia publica ac privata,

    Caes. B. G. 6, 12:

    injuriae,

    done to the State, id. ib. 1, 12:

    litterae testimonium,

    Cic. Verr. 2, 3, 31, § 74:

    memoria publica recensionis tabulis publicis impressa,

    id. Mil. 27, 73:

    pecunia,

    id. Agr. 2, 30, 82:

    publicum funus,

    at the public expense, Plin. Ep. 2, 1 init.:

    defunctum senatus publico funere honoravit,

    Suet. Vit. 3:

    causa,

    an affair of State, Liv. 2, 56;

    also,

    a criminal process, Cic. Rosc. Am. 21, 59:

    in causis judiciisque publicis,

    id. Div. in Caecil. 1, 1:

    largitiones,

    Sall. C. 37, 7: res publica, the commonwealth, the State; v. publicus ludus, Hor. C. 4, 2, 42:

    in publica commoda peccare,

    id. Ep. 2, 1, 3:

    incisa notis marmora publicis,

    id. C. 4, 8, 13.—
    B.
    Subst.
    1.
    pūblĭcūs, i, m.
    a.
    A public officer, public functionary, magistrate:

    si quis aut privatus aut publicus, etc.,

    Caes. B. G. 6, 12: metuit publicos, the police, Plaut. Truc. 2, 7, 6.—
    b.
    A public slave or servant, an attendant upon a college of augurs, etc., Inscr. Orell. 24, 68 sq.; 2470; 2853 al.—
    2.
    publĭcum, i, n.
    a.
    Possessions of the State, public territory, communal property:

    publicum Campanum,

    Cic. Agr. 2, 30, 82.—
    b.
    The public purse, the public coffers or treasury, public income, revenue, etc.: solitus non modo in publico ( in public, openly; v. under II. b.), sed etiam de publico convivari, at public cost, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 105:

    bona alicujus vendere et in publicum redigere,

    into the public treasury, for public use, Liv. 4, 15 fin.:

    in publicum emere,

    id. 39, 44; 26, 27:

    mille et ducenta talenta praedae in publicum retulit,

    Nep. Timoth. 1, 2:

    publicis male redemptis,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 11, § 33:

    conducere publica,

    to farm the public revenues, Hor. Ep. 1, 1, 77:

    habere publicum,

    to be a farmer of the public revenues, Plaut. Truc. 1, 2, 41:

    frui publico,

    Cic. Prov. Cons. 5, 12; Dig. 39, 4, 1, § 1:

    publicum quadragesimae in Asiā egit,

    Suet. Vesp. 1:

    publicum agitare,

    Sen. Ep. 119, 5:

    pessimo publico facere,

    to the injury of the State, Liv. 2, 1, 1.—
    (β).
    Transf.: qui hoc salutationum publicum exercet, who receives pay (like a porter) for admitting to an audience, Sen. Const. 14, 4. —
    c.
    The archives of the State, public records:

    ut scriptum in publico in litteris exstat,

    Varr. R. R. 2, 11, 10.—
    d.
    The commonwealth, State, community, city:

    consulere in publicum,

    to deliberate for the public weal, Plin. Ep. 9, 13, 21.—
    II.
    Transf., common, general, public (as adj. rare, and mostly poet.):

    publica lex hominum,

    Pers. 5, 98:

    juvenum Publica cura,

    Hor. C. 2, 8, 7:

    usus,

    id. Ep. 2, 1, 92:

    favor,

    the favor of all, Ov. P. 4, 14, 56:

    lux publica mundi,

    the sun, id. M. 2, 35:

    verba,

    common, usual, id. Am. 3, 7, 12; id. A. A. 1, 144; Sen. Ep. 3, 1; 59, 1:

    moneta,

    current, Vulg. Gen. 23, 16.— Hence,
    2.
    Substt. *
    a.
    publica, ae, f., a public woman, Sen. Ep. 88, 37.—
    b.
    pu-blicum, i, n., a public place, publicity (freq. and class.):

    NEVE IN POPLICOD NEVE IN PREIVATOD, S. C. de Bacchan.: IN. POPLICO, Tab. Bantin. lin. 3: in publico esse non audet, includit se domi,

    Cic. Verr. 2, 5, 35, § 92:

    summa in publico copia,

    id. Tusc. 5, 35, 102:

    epistulam in publico proponere,

    publicly, id. Att. 8, 9, 2:

    prodire in publicum,

    to go out in public, id. Verr. 2, 1, 31, § 80:

    egredi,

    Tac. H. 4, 49:

    carere publico,

    not to go out in public, to remain at home, Cic. Mil. 7, 18:

    abstinere publico,

    Tac. A. 3, 3; Suet. Claud. 36:

    lectica per publicum vehi,

    id. Ner. 9:

    oratio, quam nuper in publicum dedi,

    published, Plin. Ep. 8, 3, 2.—
    B.
    General, in a bad sense, i. e. common, ordinary, bad (very rare):

    structura carminis,

    Ov. P. 4, 13, 4:

    vatem, cui non sit publica vena,

    Juv. 7, 53:

    sermo non publici saporis,

    Petr. 3.—Hence, adv.: pu-blĭcē ( poplice).
    A.
    On account, at the cost, in behalf, or in charge of the State:

    haud scio mali quid ortum ex hoc sit publice,

    Ter. Ad. 3, 3, 89:

    AES. ARGENTVM. AVRVMVE. PVPLICE. SIGNANTO,

    to provide with the public stamp, Cic. Leg. 3, 3, 6: VT BONA EIVS POPLICE POSSIDEANTVR FACITO, for the State, in charge of the State, Tab. Bantin. lin. 9:

    sunt illustriora, quae publice fiunt,

    Cic. Rep. 3, 12, 21:

    disciplina puerilis publice exposita,

    on the part of the State, by the State, id. ib. 4, 3, 3:

    publice interfici,

    by order of the State, id. Brut. 62, 224:

    legationis princeps publice dixit,

    in the name of the State, id. Verr. 2, 3, 44, § 105:

    publice maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,

    in a national point of view, Caes. B. G. 4, 3:

    frumentum, quod Aedui essent publice polliciti,

    for the State, in the name of the State, id. ib. 1, 16:

    gratiam atque amicitiam publice privatimque petere,

    on behalf of the public, and as individuals, id. ib. 5, 55 fin.; id. B. C. 2, 16:

    ea privatim et publice rapere,

    Sall. C. 11, 6:

    potius publice quam privatim amicitiam populi Ron ani colere,

    id. J. 8, 2; id. C. 49, 3:

    Minucius eandem publice curationem agens, quam Maelius privatim agendam susceperat,

    Liv. 4, 13:

    neque publice neque privatim,

    Cic. Verr. 2, 1, 6, § 16:

    ut filiae ejus publice alerentur,

    at the public expense, Nep. Arist. 3, 3: in urbe, celeberrimo loco elatus publice, id. Dion, 10, 3; cf. Liv. 5, 55; Plin. 33, 1, 4, § 11.—
    B.
    Generally, all together, universally:

    exulatum publice ire,

    Liv. 5, 53 fin.; Dig. 39, 2, 24:

    Labeo consulentibus de jure publice responsitavit,

    all without exception, Gell. 13, 10, 1.—
    C.
    Before the people, openly, publicly, = palam (only post-class.):

    publice disserere,

    Gell. 17, 21, 1:

    virtutem Claudii publice praedicare,

    Treb. Pol. Claud. 17:

    rumor publice crebuerat,

    App. M. 10, p. 247, 16; id. Mag. p. 276, 35; id. M. 2, p. 118, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > publicum

  • 37 publicus

    pūblĭcus (in inscrr. also POBLICVS and POPLICVS), a, um, adj. [contr. from populicus, from populus], of or belonging to the people, State, or community; that is done for the sake or at the expense of the State; public, common.
    I.
    Lit.: multi suam rem bene gessere et publicam patriā procul, the business of the State, Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6, 1 (Trag. v. 295 Vahl.):

    publica magnificentia (opp. privata luxuria),

    Cic. Mur. 36, 76:

    sacrificia publica ac privata,

    Caes. B. G. 6, 12:

    injuriae,

    done to the State, id. ib. 1, 12:

    litterae testimonium,

    Cic. Verr. 2, 3, 31, § 74:

    memoria publica recensionis tabulis publicis impressa,

    id. Mil. 27, 73:

    pecunia,

    id. Agr. 2, 30, 82:

    publicum funus,

    at the public expense, Plin. Ep. 2, 1 init.:

    defunctum senatus publico funere honoravit,

    Suet. Vit. 3:

    causa,

    an affair of State, Liv. 2, 56;

    also,

    a criminal process, Cic. Rosc. Am. 21, 59:

    in causis judiciisque publicis,

    id. Div. in Caecil. 1, 1:

    largitiones,

    Sall. C. 37, 7: res publica, the commonwealth, the State; v. publicus ludus, Hor. C. 4, 2, 42:

    in publica commoda peccare,

    id. Ep. 2, 1, 3:

    incisa notis marmora publicis,

    id. C. 4, 8, 13.—
    B.
    Subst.
    1.
    pūblĭcūs, i, m.
    a.
    A public officer, public functionary, magistrate:

    si quis aut privatus aut publicus, etc.,

    Caes. B. G. 6, 12: metuit publicos, the police, Plaut. Truc. 2, 7, 6.—
    b.
    A public slave or servant, an attendant upon a college of augurs, etc., Inscr. Orell. 24, 68 sq.; 2470; 2853 al.—
    2.
    publĭcum, i, n.
    a.
    Possessions of the State, public territory, communal property:

    publicum Campanum,

    Cic. Agr. 2, 30, 82.—
    b.
    The public purse, the public coffers or treasury, public income, revenue, etc.: solitus non modo in publico ( in public, openly; v. under II. b.), sed etiam de publico convivari, at public cost, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 105:

    bona alicujus vendere et in publicum redigere,

    into the public treasury, for public use, Liv. 4, 15 fin.:

    in publicum emere,

    id. 39, 44; 26, 27:

    mille et ducenta talenta praedae in publicum retulit,

    Nep. Timoth. 1, 2:

    publicis male redemptis,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 11, § 33:

    conducere publica,

    to farm the public revenues, Hor. Ep. 1, 1, 77:

    habere publicum,

    to be a farmer of the public revenues, Plaut. Truc. 1, 2, 41:

    frui publico,

    Cic. Prov. Cons. 5, 12; Dig. 39, 4, 1, § 1:

    publicum quadragesimae in Asiā egit,

    Suet. Vesp. 1:

    publicum agitare,

    Sen. Ep. 119, 5:

    pessimo publico facere,

    to the injury of the State, Liv. 2, 1, 1.—
    (β).
    Transf.: qui hoc salutationum publicum exercet, who receives pay (like a porter) for admitting to an audience, Sen. Const. 14, 4. —
    c.
    The archives of the State, public records:

    ut scriptum in publico in litteris exstat,

    Varr. R. R. 2, 11, 10.—
    d.
    The commonwealth, State, community, city:

    consulere in publicum,

    to deliberate for the public weal, Plin. Ep. 9, 13, 21.—
    II.
    Transf., common, general, public (as adj. rare, and mostly poet.):

    publica lex hominum,

    Pers. 5, 98:

    juvenum Publica cura,

    Hor. C. 2, 8, 7:

    usus,

    id. Ep. 2, 1, 92:

    favor,

    the favor of all, Ov. P. 4, 14, 56:

    lux publica mundi,

    the sun, id. M. 2, 35:

    verba,

    common, usual, id. Am. 3, 7, 12; id. A. A. 1, 144; Sen. Ep. 3, 1; 59, 1:

    moneta,

    current, Vulg. Gen. 23, 16.— Hence,
    2.
    Substt. *
    a.
    publica, ae, f., a public woman, Sen. Ep. 88, 37.—
    b.
    pu-blicum, i, n., a public place, publicity (freq. and class.):

    NEVE IN POPLICOD NEVE IN PREIVATOD, S. C. de Bacchan.: IN. POPLICO, Tab. Bantin. lin. 3: in publico esse non audet, includit se domi,

    Cic. Verr. 2, 5, 35, § 92:

    summa in publico copia,

    id. Tusc. 5, 35, 102:

    epistulam in publico proponere,

    publicly, id. Att. 8, 9, 2:

    prodire in publicum,

    to go out in public, id. Verr. 2, 1, 31, § 80:

    egredi,

    Tac. H. 4, 49:

    carere publico,

    not to go out in public, to remain at home, Cic. Mil. 7, 18:

    abstinere publico,

    Tac. A. 3, 3; Suet. Claud. 36:

    lectica per publicum vehi,

    id. Ner. 9:

    oratio, quam nuper in publicum dedi,

    published, Plin. Ep. 8, 3, 2.—
    B.
    General, in a bad sense, i. e. common, ordinary, bad (very rare):

    structura carminis,

    Ov. P. 4, 13, 4:

    vatem, cui non sit publica vena,

    Juv. 7, 53:

    sermo non publici saporis,

    Petr. 3.—Hence, adv.: pu-blĭcē ( poplice).
    A.
    On account, at the cost, in behalf, or in charge of the State:

    haud scio mali quid ortum ex hoc sit publice,

    Ter. Ad. 3, 3, 89:

    AES. ARGENTVM. AVRVMVE. PVPLICE. SIGNANTO,

    to provide with the public stamp, Cic. Leg. 3, 3, 6: VT BONA EIVS POPLICE POSSIDEANTVR FACITO, for the State, in charge of the State, Tab. Bantin. lin. 9:

    sunt illustriora, quae publice fiunt,

    Cic. Rep. 3, 12, 21:

    disciplina puerilis publice exposita,

    on the part of the State, by the State, id. ib. 4, 3, 3:

    publice interfici,

    by order of the State, id. Brut. 62, 224:

    legationis princeps publice dixit,

    in the name of the State, id. Verr. 2, 3, 44, § 105:

    publice maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,

    in a national point of view, Caes. B. G. 4, 3:

    frumentum, quod Aedui essent publice polliciti,

    for the State, in the name of the State, id. ib. 1, 16:

    gratiam atque amicitiam publice privatimque petere,

    on behalf of the public, and as individuals, id. ib. 5, 55 fin.; id. B. C. 2, 16:

    ea privatim et publice rapere,

    Sall. C. 11, 6:

    potius publice quam privatim amicitiam populi Ron ani colere,

    id. J. 8, 2; id. C. 49, 3:

    Minucius eandem publice curationem agens, quam Maelius privatim agendam susceperat,

    Liv. 4, 13:

    neque publice neque privatim,

    Cic. Verr. 2, 1, 6, § 16:

    ut filiae ejus publice alerentur,

    at the public expense, Nep. Arist. 3, 3: in urbe, celeberrimo loco elatus publice, id. Dion, 10, 3; cf. Liv. 5, 55; Plin. 33, 1, 4, § 11.—
    B.
    Generally, all together, universally:

    exulatum publice ire,

    Liv. 5, 53 fin.; Dig. 39, 2, 24:

    Labeo consulentibus de jure publice responsitavit,

    all without exception, Gell. 13, 10, 1.—
    C.
    Before the people, openly, publicly, = palam (only post-class.):

    publice disserere,

    Gell. 17, 21, 1:

    virtutem Claudii publice praedicare,

    Treb. Pol. Claud. 17:

    rumor publice crebuerat,

    App. M. 10, p. 247, 16; id. Mag. p. 276, 35; id. M. 2, p. 118, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > publicus

  • 38 recordor

    rĕ-cordor, ātus, 1, v. dep. a. and n. [cor].
    I.
    To think over, bethink one ' s self of, be mindful of a thing (as the result of the reminisci, the recalling of it to memory), to call to mind, remember, recollect (freq. and class.; cf.

    recognosco): quod jam pueri ita celeriter res innumerabiles arripiant, ut eas non tum primum arripere videantur, sed reminisci et recordari. Haec sunt Platonis fere,

    Cic. Sen. 21, 78; cf. id. Tusc. 1, 24, 57:

    sed parum est me hoc meminisse: spero etiam te, qui oblivisci nihil soles, nisi injurias, reminiscentem recordari,

    id. Lig. 12, 35.— Constr.
    (α).
    With acc. (so most freq.):

    pueritiae memoriam,

    Cic. Arch. 1, 1:

    omnes gradus aetatis tuae (with considero),

    id. de Or. 3, 22, 82:

    desperationes eorum,

    id. Fam. 2, 16, 6:

    hujus meritum in me,

    id. Planc. 28, 69 Wund. N. cr.:

    tua consilia,

    id. Att. 8, 12, 5: derreis, id. ib. 4, 17, 1:

    excusationem legationis obeundae,

    id. Phil. 9, 4, 8:

    communes belli casus,

    Caes. B. C. 3, 72 fin.:

    virtutes (Manlii),

    Liv. 6, 20 fin.:

    acta pueritiae,

    Quint. 11, 2, 6:

    priorem libertatem,

    Tac. Agr. 82:

    feralem introitum,

    id. H. 1, 37:

    bene facta priora,

    Cat. 76, 1:

    vocem Anchisae magni voltumque,

    Verg. A. 8, 156:

    antiqua damna,

    Ov. M. 15, 774 et saep.:

    tuam virtutem animique magnitudinem,

    Cic. Fam. 5, 17, 1; so,

    tua in me studia et officia multum tecum,

    id. ib. 15, 21, 5; cf.:

    alicujus vitam et naturam,

    id. Clu. 25, 70; id. Tusc. 5, 5, 14:

    si rite audita recordor,

    Verg. A. 3, 107:

    cum recorder non M. Brutum... sed legiones nostras in eum locum saepe profectas,

    Cic. Sen. 20, 75.— With quod:

    recordatus quod nihil cuiquam toto die praestitisset,

    Suet. Tit. 8:

    ad ea, quae... recordanda et cogitanda,

    Cic. Sull. 9, 26.—
    (β).
    With obj.-clause: recordabantur, eadem se superiore anno in Hispaniā perpessos, Caes. B. C. 3, 47; Ov. M. 13, 705: hoc genus poenae saepe in improbos civis esse usurpatum recordatur. Cic. Cat. 4, 4, 7; id. Ep. ad Brut. 1, 5; and, acc. to the analogy of memini, with inf. pres.:

    ego recordor longe omnibus unum anteferre Demosthenem,

    id. Or. 7, 23.—
    (γ).
    With rel.-clause:

    admonitus re ipsā recordor, quantum hae quaestiones punctorum nobis detraxerint,

    Cic. Mur. 34, 72; Plaut. Most. 1, 2, 1:

    recordor unde ceciderim,

    Att. 4, 16, 10; Caes. B. C. 3, 73, 3; Quint. 11, 2, 38.—
    (δ).
    With gen. (freq. in late Lat.; in Cic. only in two foll. passages, for in Cic. Planc. 28, 69, the true read. is meritum):

    recordans superioris tuae transmissionis,

    Cic. Att. 4, 19, 1:

    flagitiorum suorum recordabitur,

    id. Pis. 6, 12:

    pacti mei,

    Vulg. Ezech. 16, 60:

    nominis Domini, id. Amos, 6, 11: verborum,

    id. Luc. 24, 6 et saep.—
    (ε).
    With de:

    tu si meliore memoriā es, velim scire, ecquid de te recordere,

    Cic. Tusc. 1, 6, 13; id. Planc. 42, 104; id. Q. Fr. 2, 1, 7, § 23; id. Sest. 1, 1; id. Lig. 12, 35.—
    (ζ).
    Absol.:

    et, ut recordor, tibi meam (epistulam) misi,

    Cic. Att. 13, 6, 3.—
    II.
    To think of, meditate, ponder something future (rare):

    nunc ego non tantum, quae sum passura, recordor,

    Ov. H. 10, 79:

    omnium captivitatem et miserrimam servitutem,

    Just. 5, 7, 10.
    a.
    Act. collat. form recordavit, Quadrig. ap. Non. 475, 27; Varr. L. L. 6, 6, 46.—
    b.
    Part. perf. in a pass. signif.:

    ad recordata poenalis vitae debita,

    preserved in the memory, Sid. Ep. 9, 3 med.

    Lewis & Short latin dictionary > recordor

  • 39 rumpo

    rumpo, rūpi, ruptum ( inf. paragog. rumpier, Afran. Com. 127), 3, v. a. [root rup], to break, burst, tear, rend, rive, rupture; to break asunder, burst in pieces, force open, etc. (very freq. and class.; a favorite word of the Aug. poets; cf. frango).
    I.
    Lit.: SI MEMBRVM RVPIT NI CVM EO PACIT TALIO ESTO, Lex XII. Tab. ap. Fest. S. V. TALIO, p. 274; and ap. Gell. 20, 1, 14; cf. Cato ap. Prisc. p. 710 P.:

    vincula,

    Lucr. 3, 83; Cic. Cat. 4, 4, 8; id. Tusc. 1, 30, 74; Prop. 4, 10, 4; Verg. A. 10, 233 al.:

    catenas,

    Prop. 3, 13, 11; Hor. S. 2, 7, 70; Ov. Am. 3, 11, 3:

    frena pudoris,

    Prop. 4, 18, 3:

    obstantia claustra,

    Hor. Ep. 1, 14, 9:

    teretes plagas (aper),

    id. C. 1, 1, 28:

    pontem,

    to break down, Liv. 7, 9; cf.:

    rupti torrentibus pontes,

    Quint. 2, 13, 16:

    montem aceto (Hannibal),

    Juv. 10, 153:

    Alpes,

    Sil. 11, 135:

    arcum,

    Phaedr. 3, 14, 10:

    plumbum (aqua),

    Hor. Ep. 1, 10, 20:

    carinam (sinus Noto remugiens),

    id. Epod. 10, 20:

    tenta cubilia tectaque,

    id. ib. 12, 12:

    vestes,

    Ov. M. 6, 131; cf.:

    tenues a pectore vestes,

    id. A. A. 3, 707:

    sinus pariterque capillos,

    id. M. 10, 722:

    linum ruptum aut turbata cera,

    Quint. 12, 8, 13:

    praecordia ferro,

    to penetrate, Ov. M. 6, 251; 5, 36; cf.:

    guttura cultro,

    to cut, id. ib. 15, 465:

    colla securi,

    id. ib. 12, 249:

    nubem (vis venti),

    to sunder, rive, Lucr. 6, 432:

    fulmen nubes rumpit,

    Sen. Q. N. 2, 58, 1:

    spiritus rumpit nubes,

    id. ib. 2, 54, 3:

    ruptae nubes et in pronum solutae,

    id. ib. 5, 12, 1:

    caelum,

    Sil. 3, 196:

    polum,

    id. 1, 135: turbo ruptus, breaking or bursting forth, Verg. A. 2, 416 et saep.:

    tuā causā rupi ramices,

    burst, ruptured, Plaut. Merc. 1, 2, 30:

    suos ramices,

    id. Poen. 3, 1, 37:

    inflatas vesiculas,

    Cic. Div. 2, 14, 33:

    pectora fremitu (leones),

    Lucr. 3, 297:

    illius immensae ruperunt horrea messes,

    filled to repletion, Verg. G. 1, 49; Col. 10, 307:

    frugibus rupta congestis horrea,

    Sid. 1, 6:

    ilia,

    Cat. 11, 20; 80, 7; Verg. E. 7, 26; cf. with a personal object:

    rupit Iarbitam Timagenis aemula lingua, Dum, etc.,

    Hor. Ep. 1, 19, 15.—Esp. reflexively, to burst or split one ' s self, to burst, split, etc.:

    me rupi causā currendo tuā,

    Plaut. Merc. 1, 2, 43; id. Capt. prol. 14; Lucil. ap. Non. 88, 11; 382, 23:

    ut me ambulando rumperet,

    Ter. Hec. 3, 4, 21:

    non, si te ruperis, Par eris,

    Hor. S. 2, 3, 319.— Mid.: ego misera risu clandestino rumpier, to burst, split, Afran. ap. Non. 382, 21 (Com. Rel. p. 154 Rib.); so,

    frigidus in pratis cantando rumpitur anguis,

    Verg. E. 8, 71:

    quā (licentiā audacium) ante rumpebar, nunc ne movear quidem,

    could have burst, Cic. Q. Fr. 3, 9, 1:

    et inflatas rumpi vesiculas,

    id. Div. 2, 14, 33; cf.:

    rumpantur iniqui, Vicimus,

    Prop. 1, 8, 27:

    miser Rumperis (sc. irā) et latras,

    Hor. S. 1, 3, 136: rumpere viam, iter, etc., to force a passage, make one ' s way by force: ferro rumpenda per hostes Est via, a passage must be burst or forced through, Verg. A. 10, 372; cf.:

    eo nisi corporibus armisque rupere cuneo viam,

    Liv. 2, 50:

    rupta via,

    Quint. 9, 4, 63:

    viam igne,

    Stat. Th. 8, 469:

    iter ferro,

    Sil. 4, 196 (with reserare viam);

    15, 782: Alpes,

    id. 11, 135:

    rupto sonuit sacer aequore Titan,

    Val. Fl. 2, 37:

    cursus,

    id. ib. 1, 3; Sil. 7, 568 et saep.:

    rumpere media agmina,

    to burst through, break through, Verg. A. 12, 683; cf.:

    proelia misso equo,

    Prop. 3, 11, 64 (4, 10, 62):

    ruptā mersum caput obruit undā,

    Ov. M. 11, 569:

    mediam aciem,

    Liv. 26, 5:

    pugnantibus acies rumpenda,

    Just. 1, 6, 11:

    ordines,

    Liv. 6, 13:

    aditus,

    Verg. A. 2, 494:

    parvos hiatus,

    Sil. 5, 616:

    fontem,

    to break open, cause to break forth, Ov. M. 5, 257:

    fontes abyssae magnae,

    Vulg. Gen. 7, 11: se rumpere, to break out, burst forth ( = erumpere):

    ubi sub lucem densa inter nubila sese Diversi rumpent radii,

    Verg. G. 1, 446:

    tantus se nubibus imber Ruperat,

    id. A. 11, 548:

    unde altus primum se erumpit Enipeus,

    id. G. 4, 368; so,

    rumpi, in mid. force: dum amnes ulli rumpuntur fontibus,

    id. ib. 3, 428:

    alicui reditum,

    to cut off, Hor. Epod. 13, 15.— Absol.: offendit, fregit, rumpit, icit poculo, wounds, Afran. ap. Non. 124, 6 (Com. Rel. p. 173 Rib.); so, si quis rumpet occidetve insciens ne fraus esto, an ancient form of rogation in Liv. 22, 10, 5; cf. Dig. 9, 2, 27, § 17. —
    II.
    Trop., to break, violate, destroy, annul, make void, interrupt, etc.:

    hunc quisquam... foedera scientem neglexisse, violasse, rupisse dicere audebit?

    Cic. Balb. 5, 13; so,

    foedera,

    Lucr. 2, 254; Auct. Her. 4, 14, 20; Liv. 9, 1; 21, 10; Hor. Ep. 1, 3, 35:

    foedus,

    Liv. 3, 25, 5; 42, 40, 3:

    imperium,

    Curt. 10, 2, 15; Tac. A. 13, 36; id. H. 3, 19:

    sacramenti religionem,

    Liv. 28, 27:

    reverentiam sacramenti,

    Tac. H. 1, 12:

    fidem induciarum, pacis, etc.,

    Liv. 9, 40 fin.; 24, 29; Verg. G. 4, 213; Flor. 4, 2, 16:

    jus gentium,

    Liv. 4, 17:

    hostium jus et sacra legationis et fas gentium,

    Tac. A. 1, 42:

    rogationes vos rogatas rumpitis,

    Plaut. Curc. 4, 2, 24:

    edicta,

    Hor. C. 4, 15, 22:

    decreta,

    Ov. M. 15, 780:

    leges,

    Luc. 4, 175:

    constat, agnascendo rumpi testamentum,

    is made void, Cic. de Or. 1, 57, 241; cf.:

    jura testamentorum ruptorum aut ratorum,

    id. ib. 1, 38, 173:

    nuptias,

    Hor. C. 1, 15, 7:

    amores,

    Verg. A. 4, 292:

    condiciones pacis,

    Vell. 2, 48, 5:

    obsequium,

    Suet. Galb. 16:

    fata aspera,

    Verg. A. 6, 882:

    fati necessitatem humanis consiliis,

    Liv. 1, 42:

    ne me e somno excitetis et rumpatis visum,

    break in upon, interrupt, Cic. Rep. 6, 12, 12; so,

    somnum,

    Verg. A. 7, 458; cf. Sen. Ep. 51, 12:

    sacra,

    Verg. A. 8, 110:

    carmina,

    Tib. 2, 3, 20:

    novissima verba,

    Ov. A. A. 1, 539:

    ut vero amplexus fessi rupere supremos,

    Val. Fl. 5, 32:

    strepitu silentia rumpi,

    Lucr. 4, 583:

    silentia (verbis),

    Verg. A. 10, 64; Ov. M. 1, 208; 11, 598; Hor. Epod. 5, 85; Val. Fl. 3, 509; Plin. Pan. 55, 4:

    diutinum silentium,

    App. M. 10, p. 239, 14:

    taciturnitatem,

    Tac. A. 1, 74:

    patientiam,

    Suet. Tib. 24:

    en age, segnes Rumpe moras,

    break off, end delay, Verg. G. 3, 43; so,

    rumpe moras,

    id. A. 4, 569; 9, 13; Ov. M. 15, 583 Bach, N. cr.; Val. Fl. 1, 306; Mart. 2, 64, 9; Plin. Ep. 5, 11, 2; cf.:

    rumpunt moras,

    Luc. 1, 264:

    otia,

    Verg. A. 6, 813.— Poet.: rumpit has imo pectore voces, breaks forth, breaks out in, gives vent to, utters, etc., Verg. A. 11, 377; so,

    vocem,

    id. ib. 2, 129; 3, 246; Sil. 8, 301; Tac. A. 6, 20:

    questus,

    Verg. A. 4, 553; Claud. Rapt. Pros. 2, 249:

    gemitum,

    Sil. 4, 458.

    Lewis & Short latin dictionary > rumpo

  • 40 sepono

    sē-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum, 3 ( part. perf. sync. sepostus, Sil. 8, 378; 17, 281; but, sepositus, Hor. S. 2, 6, 84), v. a., to lay apart or aside; to put by, separate, pick out, select, etc. (class.; not in Cæs.; syn.: sejungo, segrego, recondo).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    seponi et occultari,

    Cic. Att. 11, 24, 2; cf.:

    aliquid habere sepositum et reconditum,

    id. Verr. 2, 4, 10, § 23; so (with conditus) id. Div. 2, 54, 112; cf.:

    ornamenta seposita (for which, just before, recondita),

    id. de Or. 1, 35, 162:

    id ego ad illud fanum (sc. ornandum) sepositum putabam,

    id. Att. 15, 15, 3:

    captivam pecuniam in aedificationem templi,

    Liv. 1, 53, 3:

    primitias magno Jovi,

    Ov. F. 3, 730:

    nonnullos ex principibus legit ac seposuit ad pompam,

    Suet. Calig. 47:

    se et pecuniam et frumentum in decem annos seposuisse,

    Liv. 42, 52, 12:

    sors aliquem seponit ac servat, qui cum victore contendat,

    Plin. Ep. 8, 14, 21:

    interesse pugnae imperatorem an seponi melius foret, dubitavere,

    to place himself at a distance, withdraw, Tac. H. 2, 33:

    de mille sagittis Unam seposuit,

    picked out, selected, Ov. M. 5, 381.—
    B.
    In partic., to send into banishment, to banish, exile (post-Aug.; cf.

    relego): aliquem a domo,

    Tac. A. 3, 12:

    aliquem in provinciam specie legationis,

    id. H. 1, 13 fin.:

    aliquem in secretum Asiae,

    id. ib. 1, 10:

    in insulam,

    id. ib. 1, 46 fin.; 1, 88; 2, 63; id. A. 4, 44; Suet. Aug. 65; id. Tib. 15; id. Oth. 3; id. Tit. 9.—
    II.
    Trop., to lay or set aside mentally:

    id quod primum se obtulerit,

    Quint. 7, 1, 27.—
    B.
    To set apart, assign, appropriate, reserve, for any purpose, etc.:

    ut alius aliam sibi partem, in quā elaboraret, seponeret,

    Cic. de Or. 3, 33, 132:

    sibi ad eam rem tempus,

    to fix, id. Or. 42, 143; cf.:

    quod temporis hortorum aut villarum curae seponitur,

    Tac. A. 14, 54:

    materiam senectuti seposui,

    have set apart, reserved for my old age, id. H. 1, 1:

    seposuit Aegyptum,

    he sequestered Egypt, made it forbidden ground, id. A. 2, 59 fin.:

    sepositus servilibus poenis locus,

    id. ib. 15, 60:

    quā de re sepositus est nobis locus,

    made it a special division of the subject, Quint. 1, 10, 26.—
    C.
    To remove, take away from others, exclude, select, etc.: Jovem diffusum nectare curas Seposuisse graves, had laid aside, i. e. had discarded for a while, Ov. M. 3, 319:

    (Graecos) seposuisse a ceteris dictionibus eam partem dicendi, quae, etc.,

    to have separated, Cic. de Or. 1, 6, 22:

    ratio suadendi ab honesti quaestione seposita est,

    Quint. 12, 2, 16.— Poet. with simple abl.: si modo Scimus inurbanum lepido seponere dicto, to separate, i. e. distinguish, Hor. A. P. 273.—Hence, sē-pŏsĭtus, a, um, P. a. (only poet. and rare).
    A.
    Distant, remote, = remotus:

    fons,

    Prop. 1, 20, 24:

    gens,

    Mart. Spect. 3, 1:

    mare,

    Sen. Med. 339.—
    B.
    Distinct, special:

    mea seposita est et ab omni milite dissors Gloria,

    Ov. Am. 2, 12, 11.—
    C.
    Select, choice:

    vestis,

    sumptuous garments, Tib. 2, 5, 8:

    seposito de grege,

    Mart. 2, 43, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > sepono

См. также в других словарях:

  • LEGATION — legationis …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • Ogier Ghislain de Busbecq — Ogier Ghislain de Busbecq, Stich aus dem 17. Jahrhundert Ogier Ghislain de Busbecq (* 1522 in Comines bei Lille; † 28. Oktober 1592 auf Schloss Maillot in Saint Germain sous Cailly bei Rouen), auch bekannt unter der latinisierten Form seines… …   Deutsch Wikipedia

  • Антони де Монсеррат — В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Монсеррат. Антони де Монсеррат (кат. Antoni de Montserrat; 1536(1536), Вик, Каталония  1600, Сальсете (совр. Мумбаи), Индия)  португальский и каталонский путешественник, монах …   Википедия

  • Ogier Ghiselin de Busbecq — Ogier Ghislain de Busbecq from a 17th century engraving Ogier Ghiselin de Busbecq (1522, Comines October 28, 1592; Latin: Augerius Gislenius Busbequius; sometimes Augier Ghislain de Busbecq) was a 16th century Flemish writer, herbalist and… …   Wikipedia

  • Ogier Ghislain de Busbecq — à partir d une gravure du XVIIe siècle Ogier Ghiselin de Busbecq (né en 1522 à Comines, Flandre mort le 28 octobre 1592; en latin: Augerius Gislenius Busbequius ; de temps en temps Augier Ghislain de Busbecq) …   Wikipédia en Français

  • Ogier de Busbecq — Ogier Ghislain de Busbecq Ogier Ghislain de Busbecq à partir d une gravure du XVIIe siècle Ogier Ghiselin de Busbecq (né en 1522 à Comines, Flandre mort le 28 octobre 1592; en …   Wikipédia en Français

  • Ogier ghislain de busbecq — à partir d une gravure du XVIIe siècle Ogier Ghiselin de Busbecq (né en 1522 à Comines, Flandre mort le 28 octobre 1592; en …   Wikipédia en Français

  • APOCRISIARIATUS — apud Humbertum contra Graecδγ. calumnias, dignitas Apocrisiarii est. Erant autem Apocrisiarii Zosimo, τῶ ἔξωςεν Φερομένων ἀποκρίσεων μηνυταὶ, quos Vopiscus in Aureliano, c. 36 Notarios secretorum. Recentiores Latini, barbaros Graecos imitati.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • DIVICO Helvetius — Princeps legationis ad Caesarem missus. Caes. de Bell. Gall. l. 1. c. 13. cuius legationis Divico Princeps fuit …   Hofmann J. Lexicon universale

  • XENOCRATES — I. XENOCRATES Philosophus, Platonis auditor, praeceptor Polemonis, cum princeps quondam intentatae legationis iret ad Antipatrum, a quo omnium exspectatio erat, nihil non illô orante impetrari posse, reliquis sociis humaniter exceptis, in… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Diplomatic recognition — in international law is a unilateral political act with domestic and international legal consequences, whereby a state acknowledges an act or status of another state or government in control of a state (may be also an unrecognised state).… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»