-
1 inquinō
inquinō āvī, ātus, āre, to befoul, stain, pollute, defile: merdis caput inquiner albis Corvorum, H.: inquinet arma situs, O.—Fig., to pollute, defile, corrupt, contaminate, debase: amicitiam nomine criminoso: splendorem honestatis: senatum, L.: famam alterius, L.: se vitiis: nuptīas et genus et domos, H.: aere tempus aureum, H.* * *inquinare, inquinavi, inquinatus Vdaub; stain, pollute; soil; "smear" -
2 inquino
inquĭno, āvi, ātum, 1, v. a. [cunire, acc. to Paul. ex Fest. p. 50 Müll.], to befoul, stain, pollute, defile (syn.: polluo, contamino, conspurco).I.Lit.:II.vestem,
Plaut. Capt. 2, 2, 17:mentior at si quid, merdis caput inquiner albis Corvorum,
Hor. S. 1, 8, 37:ruris opes niteant: inquinet arma situs,
Ov. F. 4, 928:(gurgitem) venenis,
id. M. 14, 56:segetem injecto lolio,
Dig. 9, 2, 27. —Trop., to pollute, defile, corrupt, contaminate: saepe unus puer petulans atque impurus inquinat gregem puerorum, Varr. ap. Non. 168, 7:A.amicitiam nomine criminoso,
Cic. Planc. 19, 46:agros turpissimis possessoribus, id. Phil, 2, 17, 43: omnem splendorem honestatis,
id. Fin. 5, 8, 22:urbis jura et exempla corrumpere domesticaque immanitate inquinare,
id. Deiot. 12, 23:senatum,
Liv. 9, 46, 10:famam alterius,
id. 29, 37 med.:argumenta puerorum foedis amoribus,
Quint. 10, 1, 100; cf. id. 2, 5, 24; 4, 2, 102:se parricidio,
Cic. Tusc. 5, 2, 6:se vitiis atque flagitiis,
id. ib. 1, 30, 72:nuptias et genus et domos,
Hor. C. 3, 6, 18:Juppiter inquinavit aere tempus aureum,
id. Epod. 16, 64.—Hence, inquĭnātus, a, um, P. a., befouled, polluted.Lit.:2. B. 1.aqua turbida et cadaveribus inquinata,
Cic. Tusc. 5, 34, 97.—In gen.:2.omnibus flagitiis vita inquinata,
Cic. Rosc. Am. 24, 68:nihil hoc homine inquinatius,
id. Fl. 22, 53:sordidissima ratio et inquinatissima,
id. Off. 2, 6, 21:quis in voluptate inquinatior,
id. Cael. 6, 13: comitia largitione inquinata, id. Q. Petit. Cons. fin.:dextra inquinatior,
Cat. 33, 3:sermo inquinatissimus,
Cic. Verr. 2, 3, 26, § 65.—In partic.a.Of speech, low, base:b.est vitiosum in verbis, si inquinatum, si abjectum,
Cic. Opt. Gen. Or. 3, 7:versus inquinatus, insuavissima littera,
id. Or. 49, 163. —Tinctured, slightly imbued with any thing (cf. A. 2.):litteris satis inquinatus est,
Petr. Fragm. Trag. 46 Burm.:non inquinati sumus (istis vitiis), sed infecti,
Sen. Ep. 59 med. — Adv.: inquĭnātē, filthily, impurely; loqui, Cic. Brut. 37, 140; 74, 258. -
3 co-inquinō
co-inquinō —, —, āre, to pollute, contaminate: matres coinquinari regum, Att. ap. C. -
4 inquinātus
inquinātus adj. with comp. and sup. [P. of inquino], foul, befouled, polluted: aqua cadaveribus.—Fig., defiled, contaminated, impure, filthy, base: versus: nihil hoc homine inquinatius: ratio inquinatissima: quis in voluptatibus inquinatior?: sermo inquinatissimus: dextra inquinatior, Ct. -
5 coinquinatus
cŏ-inquĭno (or contr. cōnquĭno, cf. Lachm. ad Lucr. 2, p. 135), āvi, ātum, 1, v. a., to defile all over, to pollute wholly, to contaminate.I.Prop. (rare;II.not in Cic.): stercore conquinatae,
Col. 8, 5, 19; 8, 7, 2. —Trop.* A. B.Of vices: matres coinquinari regias, Att. ap. Cic. N. D. 3, 27, 68:se crimine stupri,
Val. Max. 6, 1, 6:se maximo scelere,
id. 9, 7:cor vitiis,
Prud. Cath. 6, 53:famam alicujus,
Arn. 4, 151.— Hence, cŏinquĭnātus, a, um, P. a., polluted, contaminated:quid esse his potest coinquinatius?
Arn. 7, p. 222. -
6 coinquino
cŏ-inquĭno (or contr. cōnquĭno, cf. Lachm. ad Lucr. 2, p. 135), āvi, ātum, 1, v. a., to defile all over, to pollute wholly, to contaminate.I.Prop. (rare;II.not in Cic.): stercore conquinatae,
Col. 8, 5, 19; 8, 7, 2. —Trop.* A. B.Of vices: matres coinquinari regias, Att. ap. Cic. N. D. 3, 27, 68:se crimine stupri,
Val. Max. 6, 1, 6:se maximo scelere,
id. 9, 7:cor vitiis,
Prud. Cath. 6, 53:famam alicujus,
Arn. 4, 151.— Hence, cŏinquĭnātus, a, um, P. a., polluted, contaminated:quid esse his potest coinquinatius?
Arn. 7, p. 222. -
7 conquino
cŏ-inquĭno (or contr. cōnquĭno, cf. Lachm. ad Lucr. 2, p. 135), āvi, ātum, 1, v. a., to defile all over, to pollute wholly, to contaminate.I.Prop. (rare;II.not in Cic.): stercore conquinatae,
Col. 8, 5, 19; 8, 7, 2. —Trop.* A. B.Of vices: matres coinquinari regias, Att. ap. Cic. N. D. 3, 27, 68:se crimine stupri,
Val. Max. 6, 1, 6:se maximo scelere,
id. 9, 7:cor vitiis,
Prud. Cath. 6, 53:famam alicujus,
Arn. 4, 151.— Hence, cŏinquĭnātus, a, um, P. a., polluted, contaminated:quid esse his potest coinquinatius?
Arn. 7, p. 222. -
8 cunire
cunīre est stercus facere, Paul. ex Fest. p. 50, 16 Müll. [cf. inquino, and Sanscr. knuj, to stink]. -
9 inquinabulum
inquĭnābŭlum, i, n. [inquino], filth: inquinabulum, molumma, Gloss. Philox. -
10 inquinate
inquĭnātē, adv., v. inquino fin. -
11 inquinatio
inquĭnātio, ōnis, f. [inquino], a defiling:animarum,
Vulg. Sap. 14, 26. -
12 inquinatus
inquĭnātus, a, um, P. a., from inquino. -
13 oblino
ob-lĭno, lēvi, rarely lĭni (Varr. ap. Prisc. p. 898 P.), lĭtum, 3 (form acc. to the 4th conj. oblinio, q. v.), v. a., to daub or smear over, to bedaub, besmear (syn.: inficio, induco).I.Lit.A.In gen.:B.cerussā malas oblinere,
Plaut. Most. 1, 3, 101:se visco,
Varr. R. R. 3, 7:obliti unguentis,
Cic. Cat. 2, 5, 10:oblitus caeno,
id. Att. 1, 21:oblitus faciem suo cruore,
having besmeared his face with his own blood, Tac. A. 2, 17:caede,
Ov. M. 4, 97:sanguine,
id. ib. 11, 367.—In partic.1.To smear over, blot out, rub out any thing written (post-class.; cf.:2.deleo, interpolo, oblittero): vestrum obleverunt et vestri superscripserunt,
Gell. 20, 6, 4.— Trop.:veritatem oblinire,
to blot out, Ambros. de Spic. Savet. 3, 10, 60.—To bemire, befoul, defile (syn.: polluo, inquino, maculo): quid tu istuc curas, ubi ego oblinar atque voluter? Lucil. ap. Non. 420, 22:3.catulos,
Varr. R. R. 2, 9, 13:aliquem caeno,
Dig. 47, 11, 1, § 1; cf. also II. A.—To stop up by smearing, to plaster over (syn. obturo):C.dolia oblinito,
Cato, R. R. 36:amphoram,
id. ib. 127:oblinitur minimae si qua est suspicio rimae,
is stopped up, Mart. 11, 45, 5:gypso oblitus cadus,
Plin. 20, 9, 39, § 98.—Transf., to cover over, fill with any thing (of things;II.very rare): villa oblita tabulis pictis,
Varr. R. R. 3, 2, 5.—Trop.A.To befoui, defile (class.): se externis moribus. Cic. Brut. 13, 51:B.oblitus parricidio,
id. Phil. 11, 12, 27:sunt omnia dedecore oblita,
id. Verr. 2, 3, 4, § 8:geram morem vobis et me oblinam sciens,
id. Rep. 3, 5, 8:aliquem versibus atris,
to defame, Hor. Ep. 1, 19, 30.—To cover over, to fill with any thing; to fill to excess, to overload: facetiae oblitae Latio. Roman wit which had received a Latin tincture (through the right of citizenship granted to the Latins), Cic. Fam. 9, 15, 2:C.divitiis oblitus actor,
covered, decked, Hor. Ep. 2, 1, 204:oblita oratio,
overloaded, Auct. Her. 4, 11, 16:Sallustii scripta nimiā priscorum verborum affectatione oblita,
Suet. Gram. 10.—To cover over, blind, deceive:sicine mihi esse os oblitum,
Plaut. Curc. 4, 4, 33. -
14 polluo
pollŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a. [cf.: adluo, diluo; Gr. louô, to wash; luma, lumê, lumainô, to cleanse, ruin], to soil, defile, pollute.I.Lit. (very rare):II.ore dapes,
Verg. A. 3, 234:ora cruore,
Ov. M. 15, 98:pollui cuncta sanie, odore, contactu,
Tac. A. 4, 49:usu tegmina,
id. ib. 13, 57:vina deciduo immundiore lapsu,
Plin. 14, 19, 23, § 119:polluta mensa cruore,
Sil. 7, 183.—Trop.A.In gen., to defile morally, to pollute, contaminate, violate, dishonor, desecrate, etc. (class.;B.syn.: inquino, contamino): polluta et violata sacra,
Cic. Verr. 2, 5, 72, § 187; cf. id. Rosc. Am. 26, 71:deorum hominumque jura inexpiabili scelere,
id. Phil. 11, 12, 29:fratris filiam incesto,
Plin. Ep. 4, 11, 6:tragico pollutus concubitu,
Juv. 2, 29:famam domūs stupro turpi,
Phaedr. 3, 10, 17:nec Electrae jugulo se polluit,
Juv. 8, 218:mentem suam et aures hominum nefariā voce,
Tac. A. 3, 50: incestis se matrimoniis, Mos. et Rom. Leg. Coll. 6, 4, 3: jejunia, to violate, break, Nigid. ap. Isid. Orig. 20, 2:Jovem,
to insult, Prop. 4 (5), 9, 8: ferias, to desecrate (by labor), Gell. 2, 28, 3:avaritia invadit, polluit, vastat omnia,
Sall. J. 41, 9; Ov. M. 2, 794:polluta pax,
Verg. A. 7, 467:polluendam perdendamque rempublicam relinquere,
Tac. H. 2, 76:ferias,
Macr. S. 1, 16, 11.—Esp., in eccl. Lat., to render unclean, in a ceremonial sense, Vulg. Lev. 7, 21; pass., to be unclean, id. ib. 11, 27;15, 32: pollutum et mundum,
id. ib. 10, 10: pollutum comedit, id. Osee, 9, 3.—In partic., to violate, dishonor a woman (post-Aug.), Tac. A. 12, 46; id. Agr. 31; Vulg. Ezech. 18, 11.—Hence, pollū-tus, a, um, P. a., polluted, i. e. no longer virgin, then vicious, unchaste, Cat. 60, 46:femina,
Liv. 10, 23, 10:princeps,
Tac. H. 2, 37 fin.:scelesta pollutaque femina,
App. M. 10, 34.— Comp.:senectus,
more vicious, more sinful, Sil. 11, 47.— Sup.:dives,
App. M. 9, p. 234, 31. -
15 pollutus
pollŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a. [cf.: adluo, diluo; Gr. louô, to wash; luma, lumê, lumainô, to cleanse, ruin], to soil, defile, pollute.I.Lit. (very rare):II.ore dapes,
Verg. A. 3, 234:ora cruore,
Ov. M. 15, 98:pollui cuncta sanie, odore, contactu,
Tac. A. 4, 49:usu tegmina,
id. ib. 13, 57:vina deciduo immundiore lapsu,
Plin. 14, 19, 23, § 119:polluta mensa cruore,
Sil. 7, 183.—Trop.A.In gen., to defile morally, to pollute, contaminate, violate, dishonor, desecrate, etc. (class.;B.syn.: inquino, contamino): polluta et violata sacra,
Cic. Verr. 2, 5, 72, § 187; cf. id. Rosc. Am. 26, 71:deorum hominumque jura inexpiabili scelere,
id. Phil. 11, 12, 29:fratris filiam incesto,
Plin. Ep. 4, 11, 6:tragico pollutus concubitu,
Juv. 2, 29:famam domūs stupro turpi,
Phaedr. 3, 10, 17:nec Electrae jugulo se polluit,
Juv. 8, 218:mentem suam et aures hominum nefariā voce,
Tac. A. 3, 50: incestis se matrimoniis, Mos. et Rom. Leg. Coll. 6, 4, 3: jejunia, to violate, break, Nigid. ap. Isid. Orig. 20, 2:Jovem,
to insult, Prop. 4 (5), 9, 8: ferias, to desecrate (by labor), Gell. 2, 28, 3:avaritia invadit, polluit, vastat omnia,
Sall. J. 41, 9; Ov. M. 2, 794:polluta pax,
Verg. A. 7, 467:polluendam perdendamque rempublicam relinquere,
Tac. H. 2, 76:ferias,
Macr. S. 1, 16, 11.—Esp., in eccl. Lat., to render unclean, in a ceremonial sense, Vulg. Lev. 7, 21; pass., to be unclean, id. ib. 11, 27;15, 32: pollutum et mundum,
id. ib. 10, 10: pollutum comedit, id. Osee, 9, 3.—In partic., to violate, dishonor a woman (post-Aug.), Tac. A. 12, 46; id. Agr. 31; Vulg. Ezech. 18, 11.—Hence, pollū-tus, a, um, P. a., polluted, i. e. no longer virgin, then vicious, unchaste, Cat. 60, 46:femina,
Liv. 10, 23, 10:princeps,
Tac. H. 2, 37 fin.:scelesta pollutaque femina,
App. M. 10, 34.— Comp.:senectus,
more vicious, more sinful, Sil. 11, 47.— Sup.:dives,
App. M. 9, p. 234, 31.
См. также в других словарях:
ՊՂԾԵՄ — (եցի.) NBH 2 0654 Chronological Sequence: Early classical, 5c ն. βεβηλόω polluo, profano ἁλισγέω contamino եւն. Պիծ առնել. անպատիւ եւ անսուրբ առնել զսրբեալն աստուծոյ. աղտեղել. ... *Պահեսջիք զշաբաթս, զի սրբութիւն է այն տեարն եւ ձեզ. պղծեսցէ զնա.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
1950 — Años: 1947 1948 1949 – 1950 – 1951 1952 1953 Décadas: Años 1920 Años 1930 Años 1940 – Años 1950 – Años 1960 Años 1970 Años 1980 Siglos: Siglo XIX – … Wikipedia Español
inquinar — (Del lat. inquinare, infectar.) ► verbo transitivo/ pronominal 1 Manchar una cosa: ■ se inquinó el vestido. 2 MEDICINA Transmitir a un organismo los gérmenes de una enfermedad. SINÓNIMO contagiar * * * inquinar (del lat. «inquināre») 1 tr. y prnl … Enciclopedia Universal
ԱՂՏԵՂԱՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 1 0044 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 11c ն. Տալ աղտեղանալ. աղտեղի առնել. աղտեղել. զազրացուցանել. շաղախել. պղծել. աղտոտել, կեղտոտել, մնտռել. ... μολύνω, ῤυπαίνω polluo, inquino, sordido, maculo, conspurco … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՂՏԵՂԻ — (ղւոյ, ղեաց.) NBH 1 0045 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 7c, 9c, 10c, 12c ա. ῤυπαρός sordidus Շաղախեալ կամ ներկեալ աղտովք. անմաքուր. աղտոտ, կեղտոտ. ... *Զգեցեալ էր հանդերձս աղտեղիս: Մտանիցէ անդր եւ աղքատ ոք ʼի հանդերձս… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԱՐՇԵՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 1 0532 Chronological Sequence: Early classical, 10c, 12c ն. βδελύσσομαι Abominor եւ μιαίνω inquino, foedo Գարշելի համարել, այսինքն գարշիլ, խորշիլ իբրեւ ʼի պղծոյ. ընդ պիղծս գրել. կամ գարշելի կացուցանել. զզուելի առնել. պղծել. աղտեղել.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՇԱՂԱԽԵՄ — (եցի.) NBH 2 0460 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 7c, 8c, 9c, 12c, 13c, 14c ն. ἱλύω, εἱλύω oblimo, obduco, inficio προειλύω, ομαι , μολύνω, καταμολύνω pollyuo, inquino χραίνω coloro, illino, contamino, foedo եւ այլն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
inquinar — v. tr. e pron. 1. Deixar ou ficar manchado, sujo. = MANCHAR, SUJAR • v. tr. 2. Deixar infeccionado, poluído ou impróprio para consumo. = CONTAMINAR, POLUIR 3. Causar a corrupção de. = CORROMPER ‣ Etimologia: latim inquino, are, sujar,… … Dicionário da Língua Portuguesa