Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

in+census+etc

  • 41 expono

    ex-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum, 3 (ante-class. perf. exposivit, Plaut. Cas. 4, 4, 27;

    sync. expostus,

    Verg. A. 10, 694; Stat. Th. 7, 197), v. a., to put or set out, to set forth, expose (class.; most freq. in the trop. signif.; cf.: expedio, explano, explico).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    stravit pelliculis haedinis lectulos et exposuit vasa Samia,

    set out, Cic. Mur. 36, 75:

    vasa,

    id. Verr. 2, 4, 16, § 35:

    apparatum in porticibus,

    Suet. Caes. 10; cf.:

    aliquid in publico,

    Plin. 35, 7, 33, § 52; cf. id. 15, 5, 6, § 21:

    herbam in sole,

    Col. 12, 28, 1:

    aliquem ictu,

    to put out, turn out, Plaut. Truc. 3, 1, 14:

    cubito,

    id. Cas. 4, 4, 27.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of children, to expose:

    puellam ad necem,

    Plaut. Cist. 1, 3, 18; id. Cas. prol. 41; Ter. Heaut. 4, 1, 37; Cic. Rep. 2, 2; Liv. 1, 4, 5; cf. id. 1, 6, 3:

    ad januam matris,

    Suet. Claud. 27 al. —
    2.
    Naut. t. t.
    a.
    To set on shore, to land, disembark:

    milites ex navibus,

    Caes. B. G. 4, 37, 1;

    for which: socios de puppibus,

    Verg. A. 10, 288:

    milites in terram,

    Caes. B. C. 3, 23, 2:

    expositis omnibus copiis,

    id. ib. 3, 29, 2; 1, 31 fin.; Liv. 24, 40, 9:

    ibi in terram,

    id. 34, 8, 7; Front. Strat. 2, 5, 44; cf.:

    in litora,

    Liv. 37, 28, 8:

    aegra mancipia in insulam,

    Suet. Claud. 25; but also with abl.:

    in Africa,

    Liv. 28, 44, 10 Drak. N. cr.:

    in terra,

    Vell. 2, 79, 4:

    in litore,

    Suet. Caes. 4; Just. 22, 5; Liv. 2, 22, 3; 26, 17, 2; Sen. Ep. 53, 2:

    in portu,

    Just. 18, 1, 3:

    ibi Themistoclem,

    Nep. Them. 8, 7:

    ad eum locum milites,

    Caes. B. C. 3, 6, 3:

    quibus regionibus exercitum exposuisset,

    id. ib. 3, 29 fin.:

    expositum peregrinis arenis os,

    Ov. M. 11, 56:

    quartā vix demum exponimur horā,

    Hor. S. 1, 5, 23: advexi frumentum;

    exposui, vendo meum, etc.,

    have unloaded, unpacked, opened, Cic. Off. 3, 12, 51:

    merces,

    Dig. 14, 2, 10.—
    b.
    To throw on the ground, throw down:

    paene exposivit cubito,

    Plaut. Cas. 4, 4, 34.—
    c.
    To throw overboard:

    si propter necessitatem adversae tempestatis expositum onus fuerit,

    Dig. 39, 4, 16, § 8.—
    3.
    Mercant. t. t.: pecuniam, to offer a sum to one, place at one's disposal, to be ready to pay:

    de Oppio bene curasti, quod ei DCCC. exposuisti,

    Cic. Att. 5, 4, 3 (for which, aperuisti, id. ib. 5, 1, 2).—
    4.
    Pregn., to leave exposed or unprotected, to expose, lay open (not ante-Aug.):

    ad ictus,

    Liv. 9, 35, 6; Curt. 8, 14, 31:

    ille ad omnes ictus expositus,

    id. 9, 5, 9:

    ne inermes provinciae barbaris nationibus exponerentur,

    Tac. H. 3, 5:

    exercitum hosti,

    Flor. 3, 11; Plin. 11, 19, 21, § 67:

    ceteris animalibus imbecillitatem hominum,

    Lact. 3, 23, 10; id. Epit. 9, 1; Val. Max. 7, 1, ext. 2:

    piscibus beluisque,

    Petr. 115:

    exposito solibus loco,

    Plin. 15, 5, 6, § 21.— Pass. absol.: (iracundi) simplices videntur, quia expositi sunt, Sen. de Ira, 2, 16, 3.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    totam causam, judices, explicemus atque ante oculos expositam consideremus,

    Cic. Rosc. Am. 12, 34; cf.:

    vitam alterius in oculis conspectuque omnium exponere,

    id. Div. in Caecil. 8, 27:

    disciplina puerilis publice exposita,

    id. Rep. 4, 3:

    orationem,

    to publish, id. de Or. 1, 53, 227; cf.:

    capita exposita nec explicata,

    id. Brut. 44, 164:

    erant huic studio maxima exposita praemia,

    id. de Or. 1, 4, 15:

    praemium,

    to set forth, propose, id. Quint. 23, 74: vitam suam exponere ad imitandum juventuti, id. Fragm. ap. Non. 104, 3:

    factum expositum ad imitandum,

    id. Phil. 2, 44, 114:

    exposita ad exemplum nostra re publica,

    id. Rep. 1, 46:

    opprobrio ad omnium convicia exposito,

    Suet. Caes. 49:

    expositum ad invidiam nomen,

    Tac. H. 2, 53:

    nomen Dei,

    to prostitute, dishonor, Lact. 1, 7.—
    B.
    In partic., of speech, to set forth, exhibit, relate, explain, expound; constr. with acc. and inf., or a rel. clause as object, or with de:

    coepit rationem hujus operis scientissime Gallus exponere,

    Cic. Rep. 1, 14:

    talis coetus, qualem exposui,

    id. ib. 1, 26:

    quae adhuc exposui,

    id. ib. 2, 23:

    obscura dilucide,

    id. Fin. 4, 1, 1:

    rem pluribus verbis,

    id. ib. 3, 4, 15:

    rem breviter,

    id. Cat. 3, 1, 3:

    mandata in senatu,

    id. de Or. 2, 12, 49:

    narrationem,

    id. Or. 62, 210:

    sententias ejus disputationis hoc libro,

    id. Lael. 1, 3:

    artes rhetoricas,

    id. de Or. 3, 20, 75:

    disputationem alicui,

    id. Rep. 1, 8:

    sermonem de amicitia alicui,

    id. Lael. 1, 3:

    eadem multitudini,

    Caes. B. G. 7, 38, 4:

    expone igitur primum animos remanere post mortem, tum docebis, etc.,

    explain, Cic. Tusc. 1, 12, 26:

    apud eosdem (censores), qui magistratu abierint, edant et exponant, quid in magistratu gesserint,

    id. Leg. 3, 20, 47:

    ex memoria alicui quid senatus censuerit,

    id. Cat. 3, 6, 13:

    ab initio, res quemadmodum gesta sit,

    id. Rosc. Am. 5, 14; id. Rep. 1, 26; cf.:

    hoc de quo modo exposuit Antonius,

    id. de Or. 1, 22, 102; id. Fam. 1, 9, 10:

    expone nunc de reprehendendo,

    id. Part. Or. 12, 44.—In abl. neutr. absol.:

    Caesar contione advocata... exposito, quid iniquitas loci posset, etc.,

    Caes. B. G. 7, 52, 2 Oud.; so,

    exposito quod nuntiatum erat,

    Curt. 4, 13:

    quasi gesta bello expositurus,

    Tac. A. 15, 72: summum bonum exposuit vacuitatem doloris, i. q. definivit, be defined, Cic. Fin. 5, 5, 14 Madv.; cf. ib. 5, 8, 22; and, expositio, ib. § 21.—Hence, expŏsĭtus, a, um, P. a., qs. publicly set out; hence, open, free, accessible.
    A.
    Lit.:

    limen,

    Stat. S. 1, 2, 24:

    census,

    open to all, id. ib. 2, 2, 152:

    numen (with nulli negatum),

    Luc. 5, 103; cf.:

    (homo) obvius et expositus,

    Plin. Ep. 1, 10, 2.—As subst.: ex-pŏsĭta, ōrum, n., the open parts, those exposed to view:

    frontem ejus tantum novi et exposita, quae ostendit etiam transeuntibus,

    Sen. Ep. 55, 6.—
    B.
    Trop.
    1.
    Accessible, affable:

    mores,

    Stat. S. 5, 3, 246.—
    2.
    Of authors, intelligible, lucid:

    optimos quidem, sed tamen eorum candidissimum quemque et maxime expositum velim,

    Quint. 2, 5, 19.—
    3.
    In a bad sense, common, vulgar:

    qui nihil expositum soleat deducere, etc.,

    Juv. 7, 54.— Adv.: expŏ-sĭte, plainly, clearly:

    non exposite et aperte ostendere, sed reconditā significatione,

    Gell. 3, 2, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > expono

  • 42 exposita

    ex-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum, 3 (ante-class. perf. exposivit, Plaut. Cas. 4, 4, 27;

    sync. expostus,

    Verg. A. 10, 694; Stat. Th. 7, 197), v. a., to put or set out, to set forth, expose (class.; most freq. in the trop. signif.; cf.: expedio, explano, explico).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    stravit pelliculis haedinis lectulos et exposuit vasa Samia,

    set out, Cic. Mur. 36, 75:

    vasa,

    id. Verr. 2, 4, 16, § 35:

    apparatum in porticibus,

    Suet. Caes. 10; cf.:

    aliquid in publico,

    Plin. 35, 7, 33, § 52; cf. id. 15, 5, 6, § 21:

    herbam in sole,

    Col. 12, 28, 1:

    aliquem ictu,

    to put out, turn out, Plaut. Truc. 3, 1, 14:

    cubito,

    id. Cas. 4, 4, 27.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of children, to expose:

    puellam ad necem,

    Plaut. Cist. 1, 3, 18; id. Cas. prol. 41; Ter. Heaut. 4, 1, 37; Cic. Rep. 2, 2; Liv. 1, 4, 5; cf. id. 1, 6, 3:

    ad januam matris,

    Suet. Claud. 27 al. —
    2.
    Naut. t. t.
    a.
    To set on shore, to land, disembark:

    milites ex navibus,

    Caes. B. G. 4, 37, 1;

    for which: socios de puppibus,

    Verg. A. 10, 288:

    milites in terram,

    Caes. B. C. 3, 23, 2:

    expositis omnibus copiis,

    id. ib. 3, 29, 2; 1, 31 fin.; Liv. 24, 40, 9:

    ibi in terram,

    id. 34, 8, 7; Front. Strat. 2, 5, 44; cf.:

    in litora,

    Liv. 37, 28, 8:

    aegra mancipia in insulam,

    Suet. Claud. 25; but also with abl.:

    in Africa,

    Liv. 28, 44, 10 Drak. N. cr.:

    in terra,

    Vell. 2, 79, 4:

    in litore,

    Suet. Caes. 4; Just. 22, 5; Liv. 2, 22, 3; 26, 17, 2; Sen. Ep. 53, 2:

    in portu,

    Just. 18, 1, 3:

    ibi Themistoclem,

    Nep. Them. 8, 7:

    ad eum locum milites,

    Caes. B. C. 3, 6, 3:

    quibus regionibus exercitum exposuisset,

    id. ib. 3, 29 fin.:

    expositum peregrinis arenis os,

    Ov. M. 11, 56:

    quartā vix demum exponimur horā,

    Hor. S. 1, 5, 23: advexi frumentum;

    exposui, vendo meum, etc.,

    have unloaded, unpacked, opened, Cic. Off. 3, 12, 51:

    merces,

    Dig. 14, 2, 10.—
    b.
    To throw on the ground, throw down:

    paene exposivit cubito,

    Plaut. Cas. 4, 4, 34.—
    c.
    To throw overboard:

    si propter necessitatem adversae tempestatis expositum onus fuerit,

    Dig. 39, 4, 16, § 8.—
    3.
    Mercant. t. t.: pecuniam, to offer a sum to one, place at one's disposal, to be ready to pay:

    de Oppio bene curasti, quod ei DCCC. exposuisti,

    Cic. Att. 5, 4, 3 (for which, aperuisti, id. ib. 5, 1, 2).—
    4.
    Pregn., to leave exposed or unprotected, to expose, lay open (not ante-Aug.):

    ad ictus,

    Liv. 9, 35, 6; Curt. 8, 14, 31:

    ille ad omnes ictus expositus,

    id. 9, 5, 9:

    ne inermes provinciae barbaris nationibus exponerentur,

    Tac. H. 3, 5:

    exercitum hosti,

    Flor. 3, 11; Plin. 11, 19, 21, § 67:

    ceteris animalibus imbecillitatem hominum,

    Lact. 3, 23, 10; id. Epit. 9, 1; Val. Max. 7, 1, ext. 2:

    piscibus beluisque,

    Petr. 115:

    exposito solibus loco,

    Plin. 15, 5, 6, § 21.— Pass. absol.: (iracundi) simplices videntur, quia expositi sunt, Sen. de Ira, 2, 16, 3.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    totam causam, judices, explicemus atque ante oculos expositam consideremus,

    Cic. Rosc. Am. 12, 34; cf.:

    vitam alterius in oculis conspectuque omnium exponere,

    id. Div. in Caecil. 8, 27:

    disciplina puerilis publice exposita,

    id. Rep. 4, 3:

    orationem,

    to publish, id. de Or. 1, 53, 227; cf.:

    capita exposita nec explicata,

    id. Brut. 44, 164:

    erant huic studio maxima exposita praemia,

    id. de Or. 1, 4, 15:

    praemium,

    to set forth, propose, id. Quint. 23, 74: vitam suam exponere ad imitandum juventuti, id. Fragm. ap. Non. 104, 3:

    factum expositum ad imitandum,

    id. Phil. 2, 44, 114:

    exposita ad exemplum nostra re publica,

    id. Rep. 1, 46:

    opprobrio ad omnium convicia exposito,

    Suet. Caes. 49:

    expositum ad invidiam nomen,

    Tac. H. 2, 53:

    nomen Dei,

    to prostitute, dishonor, Lact. 1, 7.—
    B.
    In partic., of speech, to set forth, exhibit, relate, explain, expound; constr. with acc. and inf., or a rel. clause as object, or with de:

    coepit rationem hujus operis scientissime Gallus exponere,

    Cic. Rep. 1, 14:

    talis coetus, qualem exposui,

    id. ib. 1, 26:

    quae adhuc exposui,

    id. ib. 2, 23:

    obscura dilucide,

    id. Fin. 4, 1, 1:

    rem pluribus verbis,

    id. ib. 3, 4, 15:

    rem breviter,

    id. Cat. 3, 1, 3:

    mandata in senatu,

    id. de Or. 2, 12, 49:

    narrationem,

    id. Or. 62, 210:

    sententias ejus disputationis hoc libro,

    id. Lael. 1, 3:

    artes rhetoricas,

    id. de Or. 3, 20, 75:

    disputationem alicui,

    id. Rep. 1, 8:

    sermonem de amicitia alicui,

    id. Lael. 1, 3:

    eadem multitudini,

    Caes. B. G. 7, 38, 4:

    expone igitur primum animos remanere post mortem, tum docebis, etc.,

    explain, Cic. Tusc. 1, 12, 26:

    apud eosdem (censores), qui magistratu abierint, edant et exponant, quid in magistratu gesserint,

    id. Leg. 3, 20, 47:

    ex memoria alicui quid senatus censuerit,

    id. Cat. 3, 6, 13:

    ab initio, res quemadmodum gesta sit,

    id. Rosc. Am. 5, 14; id. Rep. 1, 26; cf.:

    hoc de quo modo exposuit Antonius,

    id. de Or. 1, 22, 102; id. Fam. 1, 9, 10:

    expone nunc de reprehendendo,

    id. Part. Or. 12, 44.—In abl. neutr. absol.:

    Caesar contione advocata... exposito, quid iniquitas loci posset, etc.,

    Caes. B. G. 7, 52, 2 Oud.; so,

    exposito quod nuntiatum erat,

    Curt. 4, 13:

    quasi gesta bello expositurus,

    Tac. A. 15, 72: summum bonum exposuit vacuitatem doloris, i. q. definivit, be defined, Cic. Fin. 5, 5, 14 Madv.; cf. ib. 5, 8, 22; and, expositio, ib. § 21.—Hence, expŏsĭtus, a, um, P. a., qs. publicly set out; hence, open, free, accessible.
    A.
    Lit.:

    limen,

    Stat. S. 1, 2, 24:

    census,

    open to all, id. ib. 2, 2, 152:

    numen (with nulli negatum),

    Luc. 5, 103; cf.:

    (homo) obvius et expositus,

    Plin. Ep. 1, 10, 2.—As subst.: ex-pŏsĭta, ōrum, n., the open parts, those exposed to view:

    frontem ejus tantum novi et exposita, quae ostendit etiam transeuntibus,

    Sen. Ep. 55, 6.—
    B.
    Trop.
    1.
    Accessible, affable:

    mores,

    Stat. S. 5, 3, 246.—
    2.
    Of authors, intelligible, lucid:

    optimos quidem, sed tamen eorum candidissimum quemque et maxime expositum velim,

    Quint. 2, 5, 19.—
    3.
    In a bad sense, common, vulgar:

    qui nihil expositum soleat deducere, etc.,

    Juv. 7, 54.— Adv.: expŏ-sĭte, plainly, clearly:

    non exposite et aperte ostendere, sed reconditā significatione,

    Gell. 3, 2, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > exposita

  • 43 ἀπογραφή

    A register, list, of lands or property, Pl.Lg. 745d, 850d, etc.; of the πεντηκοστολόγοι, D.34.7;

    ἀ. τῆς οὐσίας IG2.476.14

    ; ἐφήβων CIG(add.)1997c (Maced.); list of moneys claimed by the state from private persons, Lys.17.4, D.20.32.
    2 register of persons liable to taxation, Ev.Luc. 2.2, J.AJ18.1.1;

    ἡ κατ' οἰκίαν ἀ. PLond.2.260.79

    (i A.D.), etc.; of the Roman census-lists, Plu.Cat.Ma.16 (pl.); muster-roll of soldiers, Plb.2.23.9.
    3 generally, ἐξ ἀπογραφῆς λέγειν from a written list, Sotad.Com.1.35.
    II as [dialect] Att. law-term, copy of a declaration made before a magistrate, deposition or information laid, Lys.9.3, 29.1, Lexap.D.35.51; ποιεῖσθαι ἀ., = ἀπογράφειν, D.53.1;

    τινὸς κατά τινος And.1.23

    , cf. Harp.s.v.
    2 any written declaration before a magistrate,

    ἀ. ποιείσθωσαν δηλοῦντες κτλ. POxy. 237 vii33

    (i A.D.), etc.; esp. declaration of property or persons liable to taxation, BGU1147.26 (i B.C.), etc.

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀπογραφή

  • 44 ἵππος

    Grammatical information: m. f.
    Meaning: `horse, mare' (Il.), collective f. `cavalry' (IA)
    Dialectal forms: Myk. iqo, iqija `chariot'
    Compounds: Very often in compp.: bahuvrihi ( λεύκ-ιππος), governing compp. ( ἱππό-δαμ-ος, ἱππ-ηλά-της), determin. compp. ( ἱππο-τοξότης); with transformed 2. member ( ἱππο-πόταμος, ἵππ-αγρος for ἵππος ποτάμιος, ἄγριος, Risch IF 59, 287; ἱππο-κορυστής, s. κόρυς); with metr. conditioned ἱππιο- for ἱππο- in ἱππιο-χαίτης, - χάρμης (ep.). As 1. member also augmentative, esp in plant-names ( ἱππο-λάπαθον a. o., Strömberg Pflanzennamen 30).
    Derivatives: A. Substantives: diminut. ἱππάριον (X.), ἱππίσκος `(small) statue of a horse' (Samos IVa) etc., ἱππίδιον as fishname (Epich.; Strömberg Fischnamen 100). - ἱππότης m. `horse-, chariot-driver' (Il.; in Homer always ἱππότᾰ with voc. = nom.; see Risch Sprachgesch. und Wortbed. 389ff), f. ἱππότις (Nonn.); ἱππεύς `horse-driver, chariot-fighter' (Il.), `cavalrist' (Sapph., A., Hdt.), `knight' as social class (Hdt., Ar., Arist.); from there ἱππεύω, s. C.; also as name of a comet like ἱππίας (Plin., Apul.; Scherer Gestirnnamen 107); ἱππών `stable' (Att. inscr., X.); ἱππάκη `cheese of mare-milk' (Hp.), also plant-name (Strömberg Pflanzennamen 136; formation like ἐριθάκη, ἁλωνάκη a. o.); ἵππερος "horse-fever" (Ar., like ἴκτερος, ὕδερος); ἱπποσύνη `art of driving, cavalry' (Il.; Urs Wyss Die Wörter auf - σύνη 23 u. 49). - B. Adjectives: ἱππάς f. `belonging to a horse, status and census of the knights in Athens' (Hp., Arist.); ἵππειος `belonging to a horse' (Il.); ἵππιος `id.' (Alc., Pi., trag.), often as epithet of gods (Poseidon, Athena etc.); from there Ίππιών as month-name (Eretria); ἱππικός `id.' (IA; Chantraine Et. sur le vocab. gr. 141); ἱππώδης `horse-like' (X.). - C. Verbs: 1. ἱππάζομαι, also with ἀφ-, ἐφ-, καθ- a. o., `drive horses, serve as riding-horse' (Il.) with ἱππασία, ἱππάσιμος, ἱππαστήρ, - άστρια, ἱππαστής, - αστικός, ἵππασμα, ἱππασμός. 2. ἱππεύω `id.' (IA), prop. from ἱππεύς, but also referring to ἵππος (Schwyzer 732), also with prefix, e. g. ἀφ-, καθ-, παρ-, συν-; from there ἱππευτήρ, - τής, ἱππεία, ἵππευσις, ἵππευμα; details in Boßhardt Die Nom. auf - ευς 34f. - Further endless proper-names, both full- and short-names ( Ίππόλυτος, Ίππίας, Ι῝ππη etc.etc.). See E. Delebecque Le cheval dans l'Iliade. Paris 1951.
    Origin: IE [Indo-European] [301] *h₁eḱuos `horse'
    Etymology: Inherited word for `horse', e. g. Skt. áśva-, Lat. equus, Venet. acc. ekvon, Celt., e. g. OIr. ech, Germ., e. g. OE eoh, OLith. ešva `mare', Toch. B yakwe, perh. also Thrac. PN Βετεσπιος, give IE *h₁eḱu̯os; further HLuw. aśuwa, Lyc. esbe. From this form we expect Gr. *ἔππος or *ἔκκος (s. Schwyzer 301). A form with geminate is indeed found in ἴκκος (EM 474, 12), Ἴκκος PN (Tarent., Epid.); s. Lejeune, Phonétique 72. (With ἴκκος: ἵππος cf. Pannonian PN Ecco, Eppo.) A problem is the ἰ-; one suggestion was that it is Mycenaean; Cf. W.-Hofmann s. equus, Schwyzer 351. The aspiration is also difficult. - There is no further explanation for the word (connection e.g. with ὠκύς cannot be demonstrated).
    Page in Frisk: 1,734-735

    Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ἵππος

  • 45 colloco

    col-loco, āvī, ātum, āre (con u. loco), einem Ggstde. seinen Platz geben, seinen Platz anweisen, I) im allg., wo Platz nehmen lassen, wo ausstellen, niederstellen, niedersetzen, niederlegen, wo hinstellen, hinsetzen, hinlegen, im Zshg. auch bl. stellen, jetzen, legen, 1) eig.: a) übh.: α) lebl. Objj.: saxa atque materiam disponere collocareque, Quint. 7. praef. § 1: armamenta, an den Mastbaum hängen, Liv. 33, 48, 8: sidera (am Himmel), Cic. Tim. 30: lecticas, Cic. Phil. 5, 18. – m. dopp. Acc., eam materiam conversam ad hostem collocabat, Caes. b. G. 3, 29, 1. – m. Advv. wie? columnas neque recte neque e regione, Cic. ad Q. fr. 3, 1, 1. § 2: tabulas et signa propalam, Cic. de or. 1, 160: sellam curulem perverse, Suet. Galb. 18, 3. – m. Advv. wo? ubi tigna collocentur, Caes. b. c. 2, 10, 3. – m. in u. Akk.: in tabernam vasa et servos, Plaut. Men. 986. – m. in u. Abl., suo quidque in loco, Cic. de or. 1, 162: magni ponderis saxa et praeacutas trabes in muro, Caes. b. G. 2, 29, 3: trabes directas in solo, ibid. 7, 23, 1: tabulas bene pictas in bono lumine, Cic. Brut. 261: u. (im Bilde) benefacta in luce, nicht unter den Scheffel stellen, Cic. Tusc. 2, 64: alqd in conspectu quodam modo, Quint. 7, 1, 4. – m. a. Praepp., alqd ad ignem, Vitr. 1, 6, 2: onerarias naves ordine duplice ad ancoras, Suet. Cal. 19, 1: simulacrum Victoriae ante ipsam Minervam, Caes. b. c. 3, 105, 2: fasces stramentorum ac virgultorum ante aciem, Hirt. b. G. 8, 15, 5: epistulam inter tuniculam ac strofium, Turpil. com. 197: lecticam pro tribunali, Suet. Aug. 33, 1: alqd iuxta sedentem hominem, Cels. 6, 9: super genua sua coxas alcis, Cels. 7, 26. no. 2: totas tunicas extra scrotum, Cels. 7, 21. no. 2: testiculum super ventrem cum duabus suis tunicis, Cels. 7, 19. – m. bl. Abl., oculos pennis, auf das Gefieder fetzen, Ov. met. 1, 723: similes notas quinto quoque loco, Cornif. rhet. 3, 31. – β) leb. Objj., sowohl aufstellen, eos (sie = ihre Statuen) in illo loco atque in rostris, Cic. Sest. 83. – als setzen, stellen, legen, sich setzen (legen, lagern) lassen, sitzen (liegen) lassen, puellulam, Catull. 61, 188: iubeo hominem tolli et conlocari et confoveri, Afran. com. 143 sq. – m. dopp. Acc., alqm aut pronum aut supinum, Cels. 8, 20. § 20. – m. in u. Akk. od. Abl., se in arborem, Plaut. aul. 706: alqm in ventrem, in latus, Cels. 7, 27; 8, 20: se in locum celsum, Acc. tr. 437: se in sedes regias, Liv. Andr. tr. 10: alqm in lectum, Ter. eun. 593 (gegen cod. B mit den übrigen Hdschrn.): alqm in lecto, Cels. 5, 26. no. 25: alqm in lecto suo, Cic. de rep. 1, 17: alqm in medio lecto, in imo lecto, Sen. de const. sap. 10, 2: alqm in conclavi, Cels. 7, 29: alqm in cubili, Cic. Tusc. 2, 39: hominem od. corpus in sedili, Cels. 8, 12 u. 15: alqm in loco tepido, Cels. 8, 4: alqm suis manibus in curru, Cic. Rosc. Am. 98: cuius et parentis sui manibus in navi tuta ac fideli collocatus (gebracht), Cic. Planc. 97: corpus (Augusti) in vestibulo domus, niedersetzen (ausstellen), Suet. Aug. 100, 2: u. so reliquias eius in hortis Domitiae, Capit. Anton. Pius 5, 1. – m. a. Praepp., alqm super se, Suet. Aug. 43, 4: alqm super pulpitum, Suet. Cal. 54, 2: alqm infra se, Suet. Cal. 24, 1: alqm iuxta se latere dextro, Suet. Ner. 13, 2: alqm iuxta se in sella, Eutr. 4, 7: alqos circa se, Suet. Tit. 9, 2: u. (zugl. m. dopp. Acc.) alqm resupinum super subsellium aut lectum, Cels. 7, 26: alqm super id scamnum aut pronum aut supinum aut in latus, Cels. 8, 20. – m. bl. Abl. wo? hominem loco calido, Cels. 5, 27. no. 3: homo collocatur alto sedili, medicus autem humiliore adversus, Cels. 8, 10, 2. – m. Abl. wie? corpus alio quo modo collocatum est, Cels. 7, 18: tum is super duorum genua eodem modo collocatur, Cels. 7, 26. no. 2: collocari quoque membrum quod ictum est ratione certā debet, Cels. 5, 26. no. 28. – b) als milit. t. t., aufstellen, α) lebl. Objj.: impedimenta, Liv. 44, 37, 1: currus ita, ut etc., Caes. b. G. 4, 33, 2: impedimenta in tumulo quodam, Caes. b. G. 6, 8, 3: post eas (legiones) totius exercitus impedimenta, Caes. b. G. 2, 19, 3: naves Rhodias in dextro cornu, Auct. b. Alex. 14, 1: tormenta quibusdam locis contra facillimos descensus, aufpflanzen, Hirt. b. G. 8, 40, 4: u. so ballistas scorpionesque ante frontem castrorum contra oppidum, Auct. b. Afr. 56, 2. – β) leb. Objj.: certa subsidia, Caes. b. G. 2, 22, 1: praesidia, Sall. Cat. 45, 2: aciem triplicem, Auct. b. Afr. 81, 1. – m. in u. Abl., praesidia in litore, Nep. Hann. 11, 4, od. in angustiis, Caes. b. c. 1, 65, 4: duas legiones et omnia auxilia in summo iugo, Caes. b. G. 1, 24, 2: equitem in utroque cornu, Frontin. 2, 3, 20: milites in muro custodiae causā, Caes. b. c. 1, 28, 3: insidias bipertito in silvis, Caes. b. G. 5, 32, 1: pedestres copias in convalle in insidiis, Caes. b. G. 3, 20, 4: in cella Concordiae armatos, latrones, sicarios, Cic. Phil. 5, 18. – m. a. Praepp., equitatum omnem ab lateribus extra fossam, Auct. b. Alex. 38, 3: alci insidias ante fundum suum, Cic. Mil. 27: in prima acie ante signa elephantos, Liv. 27, 48, 5: certos apud latera, Sall. hist. fr. inc. 53 (19): legionem in occulto citra flumen, Frontin. 1, 6, 2: copias in statione pro castris, Caes. b. G. 5, 15, 3: pro vallo legiones instructas, Hirt. b. G. 8, 15, 3: post terga peditum equitatum, Frontin. 2, 5, 37: legiones propius Armeniam, Tac. ann. 13, 7. – m. bl. Abl., eos eodem loco in acie (in Schl.), Caes. b. c. 2, 33, 4: armatos in praesidiis (auf milit. Posten) multis locis (an v. O.), Cic. Phil. 1, 25: certis locis cum ferro homines, Cic. Caecin. 41: quod quo loco collocati fuerant, non potuissent videre, Cic. Cael. 65. – m. Ang. gegen wen? cohortes legionarias quattuor advorsum pedites hostium, Sall. Iug. 51, 3. – m. Ang. wozu? alqm ad hanc rem, Cic. Cael. 64: alqm ad Cn. Pompeium interimendum, Cic. Pis. 28; vgl. Cic. Mil. 18.

    2) übtr.: a) übh. wohin stellen, setzen, legen, multa in pectore suo conlocare oportet, er muß viele Dinge im Kopfe haben, Plaut. Pers. 8: vide, causam illorum superiore collocarit ne loco, Lucil. sat. 16, 97: res eae, quae agentur aut dicentur, suo loco collocandae, Cic. de off. 1, 142: in animis ego vestris omnes triumphos meos, omnia ornamenta honoris condi et collocari volo, wünsche ich treu bewahrt zu wissen, Cic. Cat. 3, 26: omnium longitudinum et brevitatum in sonis sicut acutarum graviumque vocum iudicium ipsa natura in auribus nostris collocavit, Cic. or. 173. – b) in einen Zustand, Verhältnis, in eine Lage bringen, versetzen, se in opus, Plaut. Vid. fr. 2, 20 St.: in otium, Plaut. merc. 553: alqm in soporem (in den Todesschlaf), Plaut. Amph. 304: rem alcis in tuto, sicher stellen, Ter. heaut. 689 u. 695: famam in tuto, Quint. 12, 11, 7: alqm in tuto, Cic. har. resp. 53. – c) etw. in etw. od. jmd. setzen, auf etw. od. jmd. bauen, beruhen lassen, non modo in causa, verum in aliquo honesto praesidio aut in alicuius eloquentia aut gratia spem aliquam, Cic. I. Verr. 9: in alqo magnam spem dignitatis suae, Cic. de or. 1, 25: spem salutis in fuga, Auct. b. Alex. 29, 5: omnes bene vivendi rationes in virtute, Cornif. rhet. 4, 24: omnia sunt collocata in usu cotidiano, in congressione hominum atque in foro, alles beruht auf usw., Cic. de or. 1, 192. – d) eine Zeit od. eine Tätigkeit auf etwas verwenden, gerichtet sein lassen, adulescentiam suam in amore atque in voluptatibus, Cic. Cael. 39: omne suum studium in doctrina et sapientia, Cic. ad Q. fr. 1, 1, 10. § 29. – refl. se coll. in alqa re, sich auf etw. legen, einer Sache sich hingeben, totum se coll. in alqa re, sich in etw. vertiefen, palam sese in meretricia vita, Cic. Cael. 49: totum se in cognitione et scientia, Cic. de off. 1, 158: totum se in optimo vitae statu exquirendo, Cic. Tusc. 5, 2. – e) schriftl. anbringen, beibringen, de cuius moderatione atque sapientia in prioribus libris satis collocavi, Tac. ann. 6, 27.

    II) insbes.: 1) eig.: a) lebl. Objj.: α) in einer gewissen Ordnung aufstellen, aufrichten, errichten, anlegen, aufschlagen, statuam, Quint. 7. pr. § 2: signum (lovis), Cic. Cat. 3, 21: tu (Libertam deam) domi meae conlocasti, Cic. de domo 102: aedificia, Hermog. dig. 1, 1, 5: moenia, Vitr. 1, 5, 1: sedes ac domicilium, Cic. Verr. 2, 6. – m. Adv. (wo?), illa pars litoris, ubi iste castra luxuriae collocarat, Cic. Verr. 5, 96. – m. in u. Abl., tabernaculum sibi in campo Martio, Cic. Pis. 61: in ipso aditu atque ore portus tabernacula carbaseis velis intenta, Cic. Verr. 5, 30 u. (im Bilde) in una philosophia quasi tabernaculum vitae suae, Cic. de or. 3, 77. – m. a. Praepp., oppidum ad eius regionem et partem castrorum collocatum (gelegen), Auct. b. Afr. 68, 1: tribunal suum iuxta C. Trebonii, praetoris urbani, sellam, Caes. b. c. 3, 20, 1. – m. bl. Abl., castella locis idoneis, Auct. b. Alex. 61, 5. – β) eine Kleidung zurechtlegen, ordnen, chlamydem, ut pendeat apte, Ov. met. 2, 734. – γ) ein Glied einrichten, coxam parum apte, Plin. ep. 2, 1, 5: maxillam in sedem suam, Cels. 8, 7. – b) leb. Wesen: α) eine Pers. irgendwo einsetzen, einlegen, unterbringen, einquartieren, ihren Sitz (Wohnsitz) nehmen lassen od. anweisen, ansiedeln, wohin verlegen, versetzen, stationieren, comites eius apud ceteros hospites, Cic. II. Verr. 1, 63: se Athenis, sich niederlassen, Cic. de fin. 5, 2, 4: regem Ptolemaide aut aliquo propinquo loco, Cic. ep. 1, 7, 4: in eius tetrarchia unum ex Graecis comitibus suis, Cic. Phil. 2, 94: Herculem in concilio caelestium, Cic. de off. 3, 5, 25: alqm inter astra, Schol. Bern. ad Verg. georg. 1, 33. p. 848: inter sidera, Hyg. astr. 2, 4 u. 2, 13. Serv. Verg. Aen. 1, 28: inter astra caprae figurā memoriae causā, Hyg. astr. 2, 13: scherzh., strumae ab ore improbo demigrarunt et aliis iam se locis collocarunt (haben sich einlogiert, festgesetzt), Cic. Vat. 39. – Boios ibi, Caes. b. G. 7, 9, 6: Boios in finibus suis, Caes. b. G. 1, 28, 5: gentem Allobrogum in vestigiis huius urbis atque in cinere deflagrati imperii, Cic. Cat. 4, 12: Suebos in proximis Rheno agris, Suet. Aug. 21: colonias idoneis in locis, Cic. agr. 2, 73: multitudinem in agris, Nep. Milt. 2, 1: Ubios super ipsam Rheni ripam, Tac. Germ. 28 extr.: quo bello XL captivorum milia ex Germania transtulit et supra Rhenum in Gallia collocavit, Eutr. 7, 9: veteranos municipalibus agris, Suet. Aug. 13, 3: im Bilde, Socrates philosophiam devocavit e caelo et in urbibus collocavit, Cic. Tusc. 5, 10. – als milit. t. t., wo stationieren, hinlegen, einquartieren, Quartier nehmen lassen, ibi praesidium, Caes. b. G. 1, 38, 7: ibi legiones XIV et VI, Hirt. b. G. 8, 4, 3: exercitum in provinciam, quae proxima est Numidiae hiemandi causā, Sall. Iug. 61, 2: quattuor legiones in Belgio, Hirt. b. G. 8, 46, 4: exercitum in hibernis, Caes. b. G. 5, 24, 1: exercitum in (bei) Aulercis Lexoviisque in hibernis, Caes. b. G. 3, 29, 3: legionem non longe a finibus Aeduorum in finibus Biturigum, Hirt. b. G. 8, 2, 1: Gaium Fabium legatum et L. Minucium Basilum cum legionibus duabus in Remis, Caes. b. G. 7, 70, 5: singulas cohortes Puteolis et Ostiae, Suet. Claud. 25, 2: classem Miseni, Suet. Aug. 49, 1. – β) jmd. in ein Besitztum einsetzen, einweisen, alqm in aedibus suis, Cic. de dom. 100: alqm in patrimonio suo, Cic. Phil. 13, 12: familiam suam in possessione praediorum eius, seine F. von ihren Gütern Besitz ergreifen lassen, Cic. Flacc. 72: alqm in maiorum suorum regno, Cic. de or. 3, 126. – 2) übtr.: a) in irgend eine Stellung einsetzen, setzen, unter eine Klasse u. dgl. versetzen, alqm in amplissimo statu, Cornif. rhet. 4, 23: alqm hoc in gradu (dignitatis), Cic. Acad. 2, 16: alqm in amplissimo consilio et in altissimo gradu dignitatis, Cic. post red. in sen. 2: alqm in sede ac domo atque in re publica, jmdm. Haus u. Hof u. eine Stellung im Staate geben, Cic. parad. 3, 25: in quibus tuas virtutes consecratas et in deorum numero collocatas vides, in denen du deine Verdienste ganz vergöttert siehst, Cic. ad Q. fr. 1, 1, 10. § 31: m. dopp. Acc., quos centuriones pugnaces et lacer tosos (als streitsüchtige u. handfeste Z.) inter militorum et mimarum greges collocavit, Cic. Phil. 8, 26. – b) ein Mädchen als Frau, in den Ehestand einsetzen, anbringen, verheiraten, alqam in matrimonium, Cic. de div. 1, 104. Marc. dig. 23, 2, 19: alqam alci in matrimonium, Gaius inst. 2. § 235 u. 238: alqam in matrimonio, Scaevol. dig. 26, 1, 77 (79). § 1: alqam in matrimonio stabili et certo, Cic. Phil. 2, 44: virgines in amplissimarum familiarum matrimoniis, Cic. de rep. 1, 12: alqam nuptui, Hyg. fab. 257: alqam in dignam se condicionem, Plaut. trin. 159: alqam sine dote nuptum, Plaut. trin. 735: alqam nuptum intra legitimum tempus, Ulp. dig. 3, 2, 11. § 1: alqam alci nuptum, Paul. dig. 23, 2, 59: sororem ex matre et propinquas suas nuptum in alias civitates, Caes. b. G. 1, 18, 7: filiam minorem nuptum (al. nuptui) in dimidia parte reliqui agri, Col. 4, 3, 6: u. bl. coll. alcis filio filiam suam, Cic. Brut. 98: alci virginem filiam, Nep. Att. 19, 4: alci filiam, Tac. Agr. 9: alci uxorem suam, Suet. Caes. 21: matrem in Biturigibus homini nobilissimo, Caes. b. G. 1, 18, 6: u. bl. coll. filiam, Tac. ann. 4, 39. Iustin. 9, 6, 2; u. im Passiv, cum virgo amici nubilis propter paupertatem collocari non posset, Nep. Epam. 3, 5: ut filiae eius de communi aerario dotibus datis collocarentur, Nep. Arist. 3, 3. – c) lebl. Objj.: α) ( als t. t., der Geschäftsspr.) Geld usw. auf etw. (bes. auf Ländereien) anlegen, anbringen, unterbringen, in etw. stecken, dotem in eo fundo, Cic. Caecin. 11: duas patrimonii partes in solo, Suet. Tib. 48, 1: duas fenoris partes in agris per Italiam, Tac. ann. 6, 17: pecuniam in praediis c., Cic. Caecin. 16: pecunias levioribus usuris mutuatum graviore fenore c., Suet. Aug. 39: pecunias suas in emptiones praediorum, Gaius dig. 17, 1, 2. § 6: pecuniam idoneis nominibus, Marc. dig. 35, 2, 89: pecunias magnas collocatas habere in ea provincia (in dieser Pr.), Cic. de imp. Pomp. 18: nusquam posse eam (pecuniam) melius collocari, Cic. Caecin. 5, 15: u. bl. coll. pecuniam, Cic. de off. 2, 87: pecunias, Cic. de off. 2, 12, 42: pecunias publicas, Trai. in Plin. ep. 10, 55 (63). – dah. im weitern Sinne übh. auf etw. anlegen, verwenden, für etw. verbrauchen, miliens sestertium in munificentia (zu freigebigen Zwecken), Tac. ann. 6, 45: patrimonium in rei publicae salute, Cic. Phil. 3, 2, 3: bene apud alqm tam multa pretia ac munera, Cic. Verr. 5, 56: melius apud bonos quam apud fortunatos beneficium collocari puto, Cic. de off. 2, 70: male c. bonas horas, Mart. 1, 113, 3: in me recipio, te ea, quae fecisti Mescinii causā quaeque feceris, ita bene collocaturum, ut ipse iudices etc., Cic. ep. 13, 28, 3: aedilitas recte collocata, an den rechten Mann gebracht, Cic. Verr. 5, 37. – β) in die gehörige Stellung, Verbindung bringen, so u. so stellen, zusammenstellen, verbinden, anordnen, αα) als rhet. t. t. Worte, verba apte, Quint. 8. prooem. § 26: verba opportune proprieque aut secus, Quint. 10, 2, 13: fortius vero quî incompositum potest esse quam vinctum et bene collocatum? Quint. 9, 4, 6: male collocatum κακοσύνθετον vocant, Quint. 8, 3, 59: propria verba et ordine collocata, Quint. 9, 1, 7: verba diligenter collocata, Cic. or. 227: non modo ut sint ordine collocati (census), sed ut inter se iuncti etc., Quint. 7, 10, 16: est et in nominibus ex diverso collocatis sua gratia, Quint. 9, 3, 86: verba et eligendi et collocandi ratio, Quint. 10, 1, 4: ratio collocandi, Cic. part. or. 11: varii sunt ordines collocandi, Cic. part. or. 12: C. F. Quid sequitur igitur? CP. Cum inveneris, collocare, Cic. part. or. 9: verba collocata, die Worte in ihrer Verbindung zu Sätzen (Ggstz. verba singula), Cic. or. 81 u. 134. – ββ) bürgerl. u. polit. Zustände einrich ten, anordnen, Anordnungen treffen für usw., nuptias, Poëta com. bei Cic. de or. 3, 319: res, Caes. b. G. 3, 4, 1. Auct. b. Alex. 33, 6: rem militarem, Cic. ep. 2, 13, 3: civitatis statum, Cic. ep. ad Brut. 1, 15, 12.

    lateinisch-deutsches > colloco

  • 46 Zählung

    f payment; einer Schuld: auch settlement; gegen / mangels Zahlung on payment / for nonpayment; eine Zahlung leisten make a payment; in Zahlung geben / nehmen offer / take in part exchange; (Auto etc.) auch trade in
    * * *
    die Zahlung
    payment; settlement
    * * *
    Zah|lung ['tsaːlʊŋ]
    f -, -en
    payment

    eine einmalige Záhlung leisten — to make a lump-sum payment

    in Záhlung nehmen — to take in part exchange, to take as a trade-in

    in Záhlung geben — to trade in, to give in part exchange

    gegen eine Záhlung von 500 Dollar erhalten Sie... — on payment of 500 dollars you will receive...

    * * *
    (money etc paid: The TV can be paid for in ten weekly payments.) payment
    * * *
    Zah·lung
    <-, -en>
    f
    2. (das Bezahlen) payment
    \Zahlung erfolgte in bar (geh) payment was made in cash
    anteilige/avisierte/geleistete \Zahlung pro rata payment/amount advised/payment made
    \Zahlung bei Eingang der Waren HANDEL payment on receipt of goods
    jdn zur \Zahlung auffordern to call on sb to pay, to demand payment of sb
    die \Zahlungen einstellen (euph) to go bankrupt
    [jdm] etw [für etw akk] in \Zahlung geben to give [sb] sth in part-exchange [for sth]
    eine \Zahlung/ \Zahlungen [an jdn] leisten (geh) to make a payment [to sb]
    etw [von jdm] [für etw akk] in \Zahlung nehmen to take sth [from sb] in part-exchange [for sth]; (als Zahlungsmittel akzeptieren) to accept sth [from sb] as payment [for sth]
    die \Zahlung stunden FIN to grant a respite for the payment of a/the debt
    * * *
    die; Zahlung, Zahlungen payment

    etwas in Zahlung nehmen/geben — (Kaufmannsspr.) take/give something in part exchange; take something as a trade-in/trade something in

    * * *
    Zählung f count; des Volkes etc: census
    * * *
    die; Zahlung, Zahlungen payment

    etwas in Zahlung nehmen/geben — (Kaufmannsspr.) take/give something in part exchange; take something as a trade-in/trade something in

    * * *
    -en f.
    count n.
    reckoning n.

    Deutsch-Englisch Wörterbuch > Zählung

  • 47 colloco

    col-loco, āvī, ātum, āre (con u. loco), einem Ggstde. seinen Platz geben, seinen Platz anweisen, I) im allg., wo Platz nehmen lassen, wo ausstellen, niederstellen, niedersetzen, niederlegen, wo hinstellen, hinsetzen, hinlegen, im Zshg. auch bl. stellen, jetzen, legen, 1) eig.: a) übh.: α) lebl. Objj.: saxa atque materiam disponere collocareque, Quint. 7. praef. § 1: armamenta, an den Mastbaum hängen, Liv. 33, 48, 8: sidera (am Himmel), Cic. Tim. 30: lecticas, Cic. Phil. 5, 18. – m. dopp. Acc., eam materiam conversam ad hostem collocabat, Caes. b. G. 3, 29, 1. – m. Advv. wie? columnas neque recte neque e regione, Cic. ad Q. fr. 3, 1, 1. § 2: tabulas et signa propalam, Cic. de or. 1, 160: sellam curulem perverse, Suet. Galb. 18, 3. – m. Advv. wo? ubi tigna collocentur, Caes. b. c. 2, 10, 3. – m. in u. Akk.: in tabernam vasa et servos, Plaut. Men. 986. – m. in u. Abl., suo quidque in loco, Cic. de or. 1, 162: magni ponderis saxa et praeacutas trabes in muro, Caes. b. G. 2, 29, 3: trabes directas in solo, ibid. 7, 23, 1: tabulas bene pictas in bono lumine, Cic. Brut. 261: u. (im Bilde) benefacta in luce, nicht unter den Scheffel stellen, Cic. Tusc. 2, 64: alqd in conspectu quodam modo, Quint. 7, 1, 4. – m. a. Praepp., alqd ad ignem, Vitr. 1, 6, 2: onerarias naves ordine duplice ad ancoras, Suet. Cal. 19, 1: simulacrum Victoriae ante ipsam Minervam, Caes.
    ————
    b. c. 3, 105, 2: fasces stramentorum ac virgultorum ante aciem, Hirt. b. G. 8, 15, 5: epistulam inter tuniculam ac strofium, Turpil. com. 197: lecticam pro tribunali, Suet. Aug. 33, 1: alqd iuxta sedentem hominem, Cels. 6, 9: super genua sua coxas alcis, Cels. 7, 26. no. 2: totas tunicas extra scrotum, Cels. 7, 21. no. 2: testiculum super ventrem cum duabus suis tunicis, Cels. 7, 19. – m. bl. Abl., oculos pennis, auf das Gefieder fetzen, Ov. met. 1, 723: similes notas quinto quoque loco, Cornif. rhet. 3, 31. – β) leb. Objj., sowohl aufstellen, eos (sie = ihre Statuen) in illo loco atque in rostris, Cic. Sest. 83. – als setzen, stellen, legen, sich setzen (legen, lagern) lassen, sitzen (liegen) lassen, puellulam, Catull. 61, 188: iubeo hominem tolli et conlocari et confoveri, Afran. com. 143 sq. – m. dopp. Acc., alqm aut pronum aut supinum, Cels. 8, 20. § 20. – m. in u. Akk. od. Abl., se in arborem, Plaut. aul. 706: alqm in ventrem, in latus, Cels. 7, 27; 8, 20: se in locum celsum, Acc. tr. 437: se in sedes regias, Liv. Andr. tr. 10: alqm in lectum, Ter. eun. 593 (gegen cod. B mit den übrigen Hdschrn.): alqm in lecto, Cels. 5, 26. no. 25: alqm in lecto suo, Cic. de rep. 1, 17: alqm in medio lecto, in imo lecto, Sen. de const. sap. 10, 2: alqm in conclavi, Cels. 7, 29: alqm in cubili, Cic. Tusc. 2, 39: hominem od. corpus in sedili, Cels. 8, 12 u. 15: alqm in loco tepido, Cels. 8, 4: alqm suis manibus in curru, Cic. Rosc.
    ————
    Am. 98: cuius et parentis sui manibus in navi tuta ac fideli collocatus (gebracht), Cic. Planc. 97: corpus (Augusti) in vestibulo domus, niedersetzen (ausstellen), Suet. Aug. 100, 2: u. so reliquias eius in hortis Domitiae, Capit. Anton. Pius 5, 1. – m. a. Praepp., alqm super se, Suet. Aug. 43, 4: alqm super pulpitum, Suet. Cal. 54, 2: alqm infra se, Suet. Cal. 24, 1: alqm iuxta se latere dextro, Suet. Ner. 13, 2: alqm iuxta se in sella, Eutr. 4, 7: alqos circa se, Suet. Tit. 9, 2: u. (zugl. m. dopp. Acc.) alqm resupinum super subsellium aut lectum, Cels. 7, 26: alqm super id scamnum aut pronum aut supinum aut in latus, Cels. 8, 20. – m. bl. Abl. wo? hominem loco calido, Cels. 5, 27. no. 3: homo collocatur alto sedili, medicus autem humiliore adversus, Cels. 8, 10, 2. – m. Abl. wie? corpus alio quo modo collocatum est, Cels. 7, 18: tum is super duorum genua eodem modo collocatur, Cels. 7, 26. no. 2: collocari quoque membrum quod ictum est ratione certā debet, Cels. 5, 26. no. 28. – b) als milit. t. t., aufstellen, α) lebl. Objj.: impedimenta, Liv. 44, 37, 1: currus ita, ut etc., Caes. b. G. 4, 33, 2: impedimenta in tumulo quodam, Caes. b. G. 6, 8, 3: post eas (legiones) totius exercitus impedimenta, Caes. b. G. 2, 19, 3: naves Rhodias in dextro cornu, Auct. b. Alex. 14, 1: tormenta quibusdam locis contra facillimos descensus, aufpflanzen, Hirt. b. G. 8, 40, 4: u. so ballistas scorpionesque ante frontem
    ————
    castrorum contra oppidum, Auct. b. Afr. 56, 2. – β) leb. Objj.: certa subsidia, Caes. b. G. 2, 22, 1: praesidia, Sall. Cat. 45, 2: aciem triplicem, Auct. b. Afr. 81, 1. – m. in u. Abl., praesidia in litore, Nep. Hann. 11, 4, od. in angustiis, Caes. b. c. 1, 65, 4: duas legiones et omnia auxilia in summo iugo, Caes. b. G. 1, 24, 2: equitem in utroque cornu, Frontin. 2, 3, 20: milites in muro custodiae causā, Caes. b. c. 1, 28, 3: insidias bipertito in silvis, Caes. b. G. 5, 32, 1: pedestres copias in convalle in insidiis, Caes. b. G. 3, 20, 4: in cella Concordiae armatos, latrones, sicarios, Cic. Phil. 5, 18. – m. a. Praepp., equitatum omnem ab lateribus extra fossam, Auct. b. Alex. 38, 3: alci insidias ante fundum suum, Cic. Mil. 27: in prima acie ante signa elephantos, Liv. 27, 48, 5: certos apud latera, Sall. hist. fr. inc. 53 (19): legionem in occulto citra flumen, Frontin. 1, 6, 2: copias in statione pro castris, Caes. b. G. 5, 15, 3: pro vallo legiones instructas, Hirt. b. G. 8, 15, 3: post terga peditum equitatum, Frontin. 2, 5, 37: legiones propius Armeniam, Tac. ann. 13, 7. – m. bl. Abl., eos eodem loco in acie (in Schl.), Caes. b. c. 2, 33, 4: armatos in praesidiis (auf milit. Posten) multis locis (an v. O.), Cic. Phil. 1, 25: certis locis cum ferro homines, Cic. Caecin. 41: quod quo loco collocati fuerant, non potuissent videre, Cic. Cael. 65. – m. Ang. gegen wen? cohortes legionarias quattuor advorsum pedites hostium, Sall.
    ————
    Iug. 51, 3. – m. Ang. wozu? alqm ad hanc rem, Cic. Cael. 64: alqm ad Cn. Pompeium interimendum, Cic. Pis. 28; vgl. Cic. Mil. 18.
    2) übtr.: a) übh. wohin stellen, setzen, legen, multa in pectore suo conlocare oportet, er muß viele Dinge im Kopfe haben, Plaut. Pers. 8: vide, causam illorum superiore collocarit ne loco, Lucil. sat. 16, 97: res eae, quae agentur aut dicentur, suo loco collocandae, Cic. de off. 1, 142: in animis ego vestris omnes triumphos meos, omnia ornamenta honoris condi et collocari volo, wünsche ich treu bewahrt zu wissen, Cic. Cat. 3, 26: omnium longitudinum et brevitatum in sonis sicut acutarum graviumque vocum iudicium ipsa natura in auribus nostris collocavit, Cic. or. 173. – b) in einen Zustand, Verhältnis, in eine Lage bringen, versetzen, se in opus, Plaut. Vid. fr. 2, 20 St.: in otium, Plaut. merc. 553: alqm in soporem (in den Todesschlaf), Plaut. Amph. 304: rem alcis in tuto, sicher stellen, Ter. heaut. 689 u. 695: famam in tuto, Quint. 12, 11, 7: alqm in tuto, Cic. har. resp. 53. – c) etw. in etw. od. jmd. setzen, auf etw. od. jmd. bauen, beruhen lassen, non modo in causa, verum in aliquo honesto praesidio aut in alicuius eloquentia aut gratia spem aliquam, Cic. I. Verr. 9: in alqo magnam spem dignitatis suae, Cic. de or. 1, 25: spem salutis in fuga, Auct. b. Alex. 29, 5: omnes bene vivendi rationes in virtute, Cornif. rhet. 4, 24: omnia sunt colloca-
    ————
    ta in usu cotidiano, in congressione hominum atque in foro, alles beruht auf usw., Cic. de or. 1, 192. – d) eine Zeit od. eine Tätigkeit auf etwas verwenden, gerichtet sein lassen, adulescentiam suam in amore atque in voluptatibus, Cic. Cael. 39: omne suum studium in doctrina et sapientia, Cic. ad Q. fr. 1, 1, 10. § 29. – refl. se coll. in alqa re, sich auf etw. legen, einer Sache sich hingeben, totum se coll. in alqa re, sich in etw. vertiefen, palam sese in meretricia vita, Cic. Cael. 49: totum se in cognitione et scientia, Cic. de off. 1, 158: totum se in optimo vitae statu exquirendo, Cic. Tusc. 5, 2. – e) schriftl. anbringen, beibringen, de cuius moderatione atque sapientia in prioribus libris satis collocavi, Tac. ann. 6, 27.
    II) insbes.: 1) eig.: a) lebl. Objj.: α) in einer gewissen Ordnung aufstellen, aufrichten, errichten, anlegen, aufschlagen, statuam, Quint. 7. pr. § 2: signum (lovis), Cic. Cat. 3, 21: tu (Libertam deam) domi meae conlocasti, Cic. de domo 102: aedificia, Hermog. dig. 1, 1, 5: moenia, Vitr. 1, 5, 1: sedes ac domicilium, Cic. Verr. 2, 6. – m. Adv. (wo?), illa pars litoris, ubi iste castra luxuriae collocarat, Cic. Verr. 5, 96. – m. in u. Abl., tabernaculum sibi in campo Martio, Cic. Pis. 61: in ipso aditu atque ore portus tabernacula carbaseis velis intenta, Cic. Verr. 5, 30 u. (im Bilde) in una philosophia quasi tabernaculum vitae suae, Cic. de or. 3, 77. – m. a. Praepp.,
    ————
    oppidum ad eius regionem et partem castrorum collocatum (gelegen), Auct. b. Afr. 68, 1: tribunal suum iuxta C. Trebonii, praetoris urbani, sellam, Caes. b. c. 3, 20, 1. – m. bl. Abl., castella locis idoneis, Auct. b. Alex. 61, 5. – β) eine Kleidung zurechtlegen, ordnen, chlamydem, ut pendeat apte, Ov. met. 2, 734. – γ) ein Glied einrichten, coxam parum apte, Plin. ep. 2, 1, 5: maxillam in sedem suam, Cels. 8, 7. – b) leb. Wesen: α) eine Pers. irgendwo einsetzen, einlegen, unterbringen, einquartieren, ihren Sitz (Wohnsitz) nehmen lassen od. anweisen, ansiedeln, wohin verlegen, versetzen, stationieren, comites eius apud ceteros hospites, Cic. II. Verr. 1, 63: se Athenis, sich niederlassen, Cic. de fin. 5, 2, 4: regem Ptolemaide aut aliquo propinquo loco, Cic. ep. 1, 7, 4: in eius tetrarchia unum ex Graecis comitibus suis, Cic. Phil. 2, 94: Herculem in concilio caelestium, Cic. de off. 3, 5, 25: alqm inter astra, Schol. Bern. ad Verg. georg. 1, 33. p. 848: inter sidera, Hyg. astr. 2, 4 u. 2, 13. Serv. Verg. Aen. 1, 28: inter astra caprae figurā memoriae causā, Hyg. astr. 2, 13: scherzh., strumae ab ore improbo demigrarunt et aliis iam se locis collocarunt (haben sich einlogiert, festgesetzt), Cic. Vat. 39. – Boios ibi, Caes. b. G. 7, 9, 6: Boios in finibus suis, Caes. b. G. 1, 28, 5: gentem Allobrogum in vestigiis huius urbis atque in cinere deflagrati imperii, Cic. Cat. 4, 12: Suebos in proximis Rheno agris, Suet.
    ————
    Aug. 21: colonias idoneis in locis, Cic. agr. 2, 73: multitudinem in agris, Nep. Milt. 2, 1: Ubios super ipsam Rheni ripam, Tac. Germ. 28 extr.: quo bello XL captivorum milia ex Germania transtulit et supra Rhenum in Gallia collocavit, Eutr. 7, 9: veteranos municipalibus agris, Suet. Aug. 13, 3: im Bilde, Socrates philosophiam devocavit e caelo et in urbibus collocavit, Cic. Tusc. 5, 10. – als milit. t. t., wo stationieren, hinlegen, einquartieren, Quartier nehmen lassen, ibi praesidium, Caes. b. G. 1, 38, 7: ibi legiones XIV et VI, Hirt. b. G. 8, 4, 3: exercitum in provinciam, quae proxima est Numidiae hiemandi causā, Sall. Iug. 61, 2: quattuor legiones in Belgio, Hirt. b. G. 8, 46, 4: exercitum in hibernis, Caes. b. G. 5, 24, 1: exercitum in (bei) Aulercis Lexoviisque in hibernis, Caes. b. G. 3, 29, 3: legionem non longe a finibus Aeduorum in finibus Biturigum, Hirt. b. G. 8, 2, 1: Gaium Fabium legatum et L. Minucium Basilum cum legionibus duabus in Remis, Caes. b. G. 7, 70, 5: singulas cohortes Puteolis et Ostiae, Suet. Claud. 25, 2: classem Miseni, Suet. Aug. 49, 1. – β) jmd. in ein Besitztum einsetzen, einweisen, alqm in aedibus suis, Cic. de dom. 100: alqm in patrimonio suo, Cic. Phil. 13, 12: familiam suam in possessione praediorum eius, seine F. von ihren Gütern Besitz ergreifen lassen, Cic. Flacc. 72: alqm in maiorum suorum regno, Cic. de or. 3, 126. – 2) übtr.: a) in irgend eine
    ————
    Stellung einsetzen, setzen, unter eine Klasse u. dgl. versetzen, alqm in amplissimo statu, Cornif. rhet. 4, 23: alqm hoc in gradu (dignitatis), Cic. Acad. 2, 16: alqm in amplissimo consilio et in altissimo gradu dignitatis, Cic. post red. in sen. 2: alqm in sede ac domo atque in re publica, jmdm. Haus u. Hof u. eine Stellung im Staate geben, Cic. parad. 3, 25: in quibus tuas virtutes consecratas et in deorum numero collocatas vides, in denen du deine Verdienste ganz vergöttert siehst, Cic. ad Q. fr. 1, 1, 10. § 31: m. dopp. Acc., quos centuriones pugnaces et lacer tosos (als streitsüchtige u. handfeste Z.) inter militorum et mimarum greges collocavit, Cic. Phil. 8, 26. – b) ein Mädchen als Frau, in den Ehestand einsetzen, anbringen, verheiraten, alqam in matrimonium, Cic. de div. 1, 104. Marc. dig. 23, 2, 19: alqam alci in matrimonium, Gaius inst. 2. § 235 u. 238: alqam in matrimonio, Scaevol. dig. 26, 1, 77 (79). § 1: alqam in matrimonio stabili et certo, Cic. Phil. 2, 44: virgines in amplissimarum familiarum matrimoniis, Cic. de rep. 1, 12: alqam nuptui, Hyg. fab. 257: alqam in dignam se condicionem, Plaut. trin. 159: alqam sine dote nuptum, Plaut. trin. 735: alqam nuptum intra legitimum tempus, Ulp. dig. 3, 2, 11. § 1: alqam alci nuptum, Paul. dig. 23, 2, 59: sororem ex matre et propinquas suas nuptum in alias civitates, Caes. b. G. 1, 18, 7: filiam minorem nuptum (al. nuptui) in dimidia parte re-
    ————
    liqui agri, Col. 4, 3, 6: u. bl. coll. alcis filio filiam suam, Cic. Brut. 98: alci virginem filiam, Nep. Att. 19, 4: alci filiam, Tac. Agr. 9: alci uxorem suam, Suet. Caes. 21: matrem in Biturigibus homini nobilissimo, Caes. b. G. 1, 18, 6: u. bl. coll. filiam, Tac. ann. 4, 39. Iustin. 9, 6, 2; u. im Passiv, cum virgo amici nubilis propter paupertatem collocari non posset, Nep. Epam. 3, 5: ut filiae eius de communi aerario dotibus datis collocarentur, Nep. Arist. 3, 3. – c) lebl. Objj.: α) ( als t. t., der Geschäftsspr.) Geld usw. auf etw. (bes. auf Ländereien) anlegen, anbringen, unterbringen, in etw. stecken, dotem in eo fundo, Cic. Caecin. 11: duas patrimonii partes in solo, Suet. Tib. 48, 1: duas fenoris partes in agris per Italiam, Tac. ann. 6, 17: pecuniam in praediis c., Cic. Caecin. 16: pecunias levioribus usuris mutuatum graviore fenore c., Suet. Aug. 39: pecunias suas in emptiones praediorum, Gaius dig. 17, 1, 2. § 6: pecuniam idoneis nominibus, Marc. dig. 35, 2, 89: pecunias magnas collocatas habere in ea provincia (in dieser Pr.), Cic. de imp. Pomp. 18: nusquam posse eam (pecuniam) melius collocari, Cic. Caecin. 5, 15: u. bl. coll. pecuniam, Cic. de off. 2, 87: pecunias, Cic. de off. 2, 12, 42: pecunias publicas, Trai. in Plin. ep. 10, 55 (63). – dah. im weitern Sinne übh. auf etw. anlegen, verwenden, für etw. verbrauchen, miliens sestertium in munificentia (zu freigebigen Zwecken), Tac. ann. 6,
    ————
    45: patrimonium in rei publicae salute, Cic. Phil. 3, 2, 3: bene apud alqm tam multa pretia ac munera, Cic. Verr. 5, 56: melius apud bonos quam apud fortunatos beneficium collocari puto, Cic. de off. 2, 70: male c. bonas horas, Mart. 1, 113, 3: in me recipio, te ea, quae fecisti Mescinii causā quaeque feceris, ita bene collocaturum, ut ipse iudices etc., Cic. ep. 13, 28, 3: aedilitas recte collocata, an den rechten Mann gebracht, Cic. Verr. 5, 37. – β) in die gehörige Stellung, Verbindung bringen, so u. so stellen, zusammenstellen, verbinden, anordnen, αα) als rhet. t. t. Worte, verba apte, Quint. 8. prooem. § 26: verba opportune proprieque aut secus, Quint. 10, 2, 13: fortius vero quî incompositum potest esse quam vinctum et bene collocatum? Quint. 9, 4, 6: male collocatum κακοσύνθετον vocant, Quint. 8, 3, 59: propria verba et ordine collocata, Quint. 9, 1, 7: verba diligenter collocata, Cic. or. 227: non modo ut sint ordine collocati (census), sed ut inter se iuncti etc., Quint. 7, 10, 16: est et in nominibus ex diverso collocatis sua gratia, Quint. 9, 3, 86: verba et eligendi et collocandi ratio, Quint. 10, 1, 4: ratio collocandi, Cic. part. or. 11: varii sunt ordines collocandi, Cic. part. or. 12: C. F. Quid sequitur igitur? CP. Cum inveneris, collocare, Cic. part. or. 9: verba collocata, die Worte in ihrer Verbindung zu Sätzen (Ggstz. verba singula), Cic. or. 81 u. 134. – ββ) bürgerl. u. polit. Zustände einrich-
    ————
    ten, anordnen, Anordnungen treffen für usw., nuptias, Poëta com. bei Cic. de or. 3, 319: res, Caes. b. G. 3, 4, 1. Auct. b. Alex. 33, 6: rem militarem, Cic. ep. 2, 13, 3: civitatis statum, Cic. ep. ad Brut. 1, 15, 12.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > colloco

  • 48 national

    1. adjective
    national; National[flagge, -denkmal, -held, -theater, -tanz, -gericht, -charakter]; Landes[durchschnitt, -sprache]; Staats[sicherheit, -symbol]; überregional [Rundfunkstation, Zeitung]; landesweit [Streik]
    2. noun
    1) (citizen) Staatsbürger, der/-bürgerin, die

    foreign national — Ausländer, der/Ausländerin, die

    2) usu. in pl. (newspaper) überregionale Zeitung
    •• Cultural note:
    National Assembly for Wales (Welsh Assembly)
    Das walisische Parlament, dessen Mitglieder in der Hauptstadt Cardiff zusammentreten. Es wurde 1999 nach den walisischen Wahlen eröffnet und verleiht Wales eine größere Autonomie gegenüber dem britischen Parlament in London
    National Health Service (NHS)
    Das staatliche Gesundheitssystem in Großbritannien, das die ärztliche Versorgung gewährleistet. Es wird größtenteils aus öffentlichen Geldern finanziert. Ein Großteil der medizinischen Versorgung ist kostenlos. Kostenpflichtig sind jedoch Zahnarztbehandlungen und verschriebene Medikamente. Von der Zahlung ausgenommen sind Kinder, Jugendliche unter 18 Jahren und Rentner
    National Insurance (NI)
    Obligatorische Sozialabgaben von Arbeitgebern und Arbeitnehmern in Großbritannien werden National Insurance contributions genannt. Jeder Erwachsene muss eine National Insurance number haben. Mithilfe dieses Systems werden verschiedene staatliche Zuwendungen finanziert, wie z.B. die jobseeker's allowance, die Altersrenten sowie der National Health Service
    Eine Lotterie in Großbritannien, die ihre Einnahmen einer Vielzahl von Projekten in der Kunst, dem Sport, nationalen historischen Stätten und wohltätigen Zwecken zuführt. Die National Lottery wurde 1994 von der Regierung eingeführt
    * * *
    ['næʃənəl]
    adjective (of or belonging to a particular nation: national government; national pride.) National-..., Staats-...
    * * *
    na·tion·al
    [ˈnæʃənəl]
    I. adj inv
    1. (of a nation) matter, organization national; flag, team, dish, hero National-
    \national assembly/bank Nationalversammlung/-bank f
    \national census Volkszählung f
    \national champion Landesmeister(in) m(f)
    \national defence Landesverteidigung f
    \national government Landesregierung f
    [in the] \national interest [im] Staatsinteresse nt
    \national security nationale Sicherheit
    \national unity nationale Einheit
    2. (particular to a nation) Landes-, Volks-
    \national costume [or dress] Landestracht f
    \national language Landessprache f
    \national pastime ( iron) Volkssport m
    3. (nationwide) national
    the \national dailies die überregionalen Tageszeitungen
    a \national disaster eine nationale Katastrophe
    a \national emergency ein landesweiter Notfall
    \national mourning Staatstrauer f
    \national organization überregionale Organisation
    \national strike Generalstreik m
    \national television Landesfernsehen nt, Nationalfernsehen nt SCHWEIZ
    II. n Staatsbürger(in) m(f), Staatsangehörige(r) f(m)
    foreign \national Ausländer(in) m(f)
    * * *
    ['nSənəl]
    1. adj
    national; problem, affairs also das (ganze) Land betreffend, des Landes, des Staates; election national, landesweit; strike, scandal landesweit; (= not local) agreement, radio station, press etc überregional

    or colors (US)Landesfarben pl

    national monument — nationales Denkmal, Nationaldenkmal nt

    2. n
    1) (= person) Staatsbürger(in) m(f)

    Commonwealth nationalsAngehörige pl des Commonwealth

    2) (inf: newspaper) überregionale Zeitung
    3)
    See:
    = Grand National
    * * *
    national [ˈnæʃənl]
    A adj (adv nationally)
    1. national, National…, Landes…, Volks…:
    national champion SPORT Landesmeister(in);
    national championship SPORT Landesmeisterschaft f;
    national colo(u)rs Landesfarben;
    national costume National-, Landestracht f;
    national currency WIRTSCH Landeswährung f;
    national dish GASTR Nationalgericht n;
    national emblem Hoheitszeichen n;
    national epic Nationalepos n;
    national government Allparteienregierung f;
    national health Volksgesundheit f;
    national hero Volksheld m;
    national language Landessprache f;
    national pride Nationalstolz m;
    national record SPORT Landesrekord m;
    national team SPORT Nationalmannschaft f; academic.ru/48289/mourning">mourning A 1 a
    2. staatlich, öffentlich, Staats…:
    national debt Staatsverschuldung f; wealth 3
    3. a) landesweit (Streik etc), überregional (Zeitung, Sender etc):
    national curriculum SCHULE landesweit gültiger Lehrplan;
    there is a national shortage of … landesweit fehlt oder fehlen …
    b) Bundes… (bei Bundesstaaten)
    c) inländisch:
    national call TEL Inlandsgespräch n;
    national news pl (als sg konstruiert) Nachrichten pl aus dem Inland
    4. POL (ein)heimisch
    5. vaterländisch, patriotisch
    B s
    1. Staatsangehörige(r) m/f(m)
    2. überregionale Zeitung
    nat. abk
    * * *
    1. adjective
    national; National[flagge, -denkmal, -held, -theater, -tanz, -gericht, -charakter]; Landes[durchschnitt, -sprache]; Staats[sicherheit, -symbol]; überregional [Rundfunkstation, Zeitung]; landesweit [Streik]
    2. noun
    1) (citizen) Staatsbürger, der/-bürgerin, die

    foreign national — Ausländer, der/Ausländerin, die

    2) usu. in pl. (newspaper) überregionale Zeitung
    •• Cultural note:
    Das walisische Parlament, dessen Mitglieder in der Hauptstadt Cardiff zusammentreten. Es wurde 1999 nach den walisischen Wahlen eröffnet und verleiht Wales eine größere Autonomie gegenüber dem britischen Parlament in London
    Das staatliche Gesundheitssystem in Großbritannien, das die ärztliche Versorgung gewährleistet. Es wird größtenteils aus öffentlichen Geldern finanziert. Ein Großteil der medizinischen Versorgung ist kostenlos. Kostenpflichtig sind jedoch Zahnarztbehandlungen und verschriebene Medikamente. Von der Zahlung ausgenommen sind Kinder, Jugendliche unter 18 Jahren und Rentner
    Obligatorische Sozialabgaben von Arbeitgebern und Arbeitnehmern in Großbritannien werden National Insurance contributions genannt. Jeder Erwachsene muss eine National Insurance number haben. Mithilfe dieses Systems werden verschiedene staatliche Zuwendungen finanziert, wie z.B. die jobseeker's allowance, die Altersrenten sowie der National Health Service
    Eine Lotterie in Großbritannien, die ihre Einnahmen einer Vielzahl von Projekten in der Kunst, dem Sport, nationalen historischen Stätten und wohltätigen Zwecken zuführt. Die National Lottery wurde 1994 von der Regierung eingeführt
    * * *
    adj.
    Inland- präfix.
    national adj.

    English-german dictionary > national

  • 49 Libertas

    lībertas (old form, loebertas; v. 1. liber init.), ātis, f. [1. liber], the state or condition of a freeman, a being free, freedom, liberty, freedom from restraint or obligation, [p. 1059] free will, etc.
    I.
    In gen.:

    quid est enim libertas? potestas vivendi, ut velis,

    Cic. Par. 5, 1, 34:

    ne majorem largiar ei, qui contra dicturus est, libertatem et licentiam,

    id. Ac. 2, 10, 30:

    praecidere sibi libertatem vivendi,

    id. Verr. 2, 3, 1, § 3:

    tabella dat populo eam libertatem, ut, quod velint, faciant,

    id. Planc. 6, 16:

    libertas in ridendo, in plorando,

    id. ib. 14, 33:

    omnium rerum impunitam libertatem tenere,

    id. de Or. 1, 52, 226:

    libertas est naturalis facultas ejus quod cuique facere libet, nisi si quid vi aut jure prohibetur,

    Just. Inst. 1, 3, 1.—With gen.:

    feminae omnium rerum libertatem desiderant,

    Liv. 34, 2 fin:

    testamentorum,

    Quint. 3, 6, 84:

    verborum (with licentia figurarum),

    id. 10, 1, 28:

    dialogorum,

    id. 10, 5, 15:

    caeli,

    the open air, id. 10, 3, 22.— Poet. with inf sit modo libertas, quae velit ira, loqui, Prop. 1, 1, 28:

    nec mihi libertas imis freta tollere arenis,

    Val. Fl. 1, 601.—
    II.
    In partic.
    A.
    Civil freedom, liberty, opp. to slavery:

    Scaevae, servo Q. Crotonis, libertas data est,

    Cic. Rab. Perd. 11, 31: alicujus libertati parcere, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 206 Vahl.):

    omnes homines naturā libertati studere et condicionem servitutis odisse,

    Caes. B. G. 3, 10 fin.:

    patriam et libertatem perdidi,

    Plaut. Capt. 2, 2, 50:

    libertas paenulast tergo tuo,

    id. Most. 4, 2, 74:

    haruspex his promisit libertatem,

    id. Poen. 5, 4, 54:

    aliquem in libertatem asserere,

    Suet. Vit. 10:

    petitur puer in libertatem,

    id. Rhet. 1:

    libertatis condicio,

    Ulp. Fragm. 2, 3:

    favor libertatis,

    Gai. Inst. 1, 21; Paul. Sent. 2, 23, 2:

    libertatem dare,

    Gai. Inst. 2, 200:

    amittere,

    id. ib. 1, 160 sq.—
    (β).
    In plur. (anteand post-class.):

    tribus non conduci possim libertatibus, Quin, etc.,

    Plaut. Cas. 2, 8, 70:

    pecunias et libertates servis et ante dono datas,

    Tac. A. 15, 55:

    in libertatibus dandis,

    Gai. Inst. 2, § 228:

    libertatium conservandarum causa,

    Dig. 38, 1, 13, § 1:

    lex (Fufia Caninia) cavet ut libertates servis testamento nominatim dentur,

    Ulp. Fragm. 1, 25.—
    2.
    Trop.:

    se in libertatem vindicare,

    Cic. de Or. 2, 33, 145; cf.:

    in libertatem vindicati,

    id. N. D. 1, 20, 56.—
    B.
    Political freedom, liberty, or independence of a people not under monarchical rule, or not subject to another people (opp. servitus and dominatus):

    aut exigendi reges non fuerunt: aut plebi re, non verbo danda libertas,

    Cic. Leg. 3, 10 fin.:

    aliae nationes servitutem pati possunt: populi Romani est propria libertas,

    id. Phil. 6, 7 fin.; cf. id. ib. 3, 11 fin.:

    in optimatium dominatu vix particeps libertatis potest esse multitudo,

    id. Rep. 1, 27, 43:

    et a regum et a patrum dominatione solere in libertatem rem populi vindicari, etc.,

    id. ib. 1, 32, 48:

    alicui eripere libertatem,

    id. ib. 1, 17, 28:

    in libertate permanere,

    Caes. B. G. 3, 8:

    libertatem accipere, recuperare,

    id. ib. 7, 1 fin.:

    plus communi libertati tribuere,

    id. ib. 7, 37:

    per dolum ac proditionem prope libertas amissa est,

    Liv. 2, 3, 1:

    conditor Romanae libertatis,

    id. 8, 34.—
    C.
    The spirit of liberty, consciousness of freedom:

    dolor animi, innata libertas, prompta excellensque virtus,

    Cic. Sest. 41, 88:

    timefacta libertas,

    id. Off. 2, 7, 24.—
    D.
    Freedom of speech or thought, frankness, boldness, candor (mostly post-Aug.):

    hoc mihi libertas, hoc pia lingua dedit,

    Ov. H. 15, 68:

    vera de exitu ejus magna cum libertate ominatus est,

    Vell. 2, 71, 2:

    quae in aliis libertas est, in aliis licentia vocatur,

    Quint. 3, 8, 48:

    affectatores libertatis,

    id. 6, 2, 16; 10, 1, 94:

    antiqua comoedia facundissimae libertatis,

    id. 10, 1, 65:

    vox honestissimae libertatis,

    id. 11, 1, 37:

    libertas ingenii,

    Sall. J. 30, 3.—
    E.
    Freedom from taxation, exemption:

    aedium,

    Dig. 8, 6, 18.—
    F.
    Personified: Līber-tas, tatis, f., the goddess of Liberty, whose temple on the Aventine Hill was founded by the father of Tiberius Gracchus in the second Punic war; in the atrium of this temple the census-tables were preserved, Ov. F. 4, 624; Liv. 24, 17; 25, 7; 34, 44; 45, 15; Cic. Mil. 22, 59; id. Att. 4, 16, 14; id. N. D. 2, 23, 61. A statue of Libertas was erected by Clodius on the site of Cicero's house after it was pulled down, Cic. Att. 4, 2, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > Libertas

  • 50 libertas

    lībertas (old form, loebertas; v. 1. liber init.), ātis, f. [1. liber], the state or condition of a freeman, a being free, freedom, liberty, freedom from restraint or obligation, [p. 1059] free will, etc.
    I.
    In gen.:

    quid est enim libertas? potestas vivendi, ut velis,

    Cic. Par. 5, 1, 34:

    ne majorem largiar ei, qui contra dicturus est, libertatem et licentiam,

    id. Ac. 2, 10, 30:

    praecidere sibi libertatem vivendi,

    id. Verr. 2, 3, 1, § 3:

    tabella dat populo eam libertatem, ut, quod velint, faciant,

    id. Planc. 6, 16:

    libertas in ridendo, in plorando,

    id. ib. 14, 33:

    omnium rerum impunitam libertatem tenere,

    id. de Or. 1, 52, 226:

    libertas est naturalis facultas ejus quod cuique facere libet, nisi si quid vi aut jure prohibetur,

    Just. Inst. 1, 3, 1.—With gen.:

    feminae omnium rerum libertatem desiderant,

    Liv. 34, 2 fin:

    testamentorum,

    Quint. 3, 6, 84:

    verborum (with licentia figurarum),

    id. 10, 1, 28:

    dialogorum,

    id. 10, 5, 15:

    caeli,

    the open air, id. 10, 3, 22.— Poet. with inf sit modo libertas, quae velit ira, loqui, Prop. 1, 1, 28:

    nec mihi libertas imis freta tollere arenis,

    Val. Fl. 1, 601.—
    II.
    In partic.
    A.
    Civil freedom, liberty, opp. to slavery:

    Scaevae, servo Q. Crotonis, libertas data est,

    Cic. Rab. Perd. 11, 31: alicujus libertati parcere, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 206 Vahl.):

    omnes homines naturā libertati studere et condicionem servitutis odisse,

    Caes. B. G. 3, 10 fin.:

    patriam et libertatem perdidi,

    Plaut. Capt. 2, 2, 50:

    libertas paenulast tergo tuo,

    id. Most. 4, 2, 74:

    haruspex his promisit libertatem,

    id. Poen. 5, 4, 54:

    aliquem in libertatem asserere,

    Suet. Vit. 10:

    petitur puer in libertatem,

    id. Rhet. 1:

    libertatis condicio,

    Ulp. Fragm. 2, 3:

    favor libertatis,

    Gai. Inst. 1, 21; Paul. Sent. 2, 23, 2:

    libertatem dare,

    Gai. Inst. 2, 200:

    amittere,

    id. ib. 1, 160 sq.—
    (β).
    In plur. (anteand post-class.):

    tribus non conduci possim libertatibus, Quin, etc.,

    Plaut. Cas. 2, 8, 70:

    pecunias et libertates servis et ante dono datas,

    Tac. A. 15, 55:

    in libertatibus dandis,

    Gai. Inst. 2, § 228:

    libertatium conservandarum causa,

    Dig. 38, 1, 13, § 1:

    lex (Fufia Caninia) cavet ut libertates servis testamento nominatim dentur,

    Ulp. Fragm. 1, 25.—
    2.
    Trop.:

    se in libertatem vindicare,

    Cic. de Or. 2, 33, 145; cf.:

    in libertatem vindicati,

    id. N. D. 1, 20, 56.—
    B.
    Political freedom, liberty, or independence of a people not under monarchical rule, or not subject to another people (opp. servitus and dominatus):

    aut exigendi reges non fuerunt: aut plebi re, non verbo danda libertas,

    Cic. Leg. 3, 10 fin.:

    aliae nationes servitutem pati possunt: populi Romani est propria libertas,

    id. Phil. 6, 7 fin.; cf. id. ib. 3, 11 fin.:

    in optimatium dominatu vix particeps libertatis potest esse multitudo,

    id. Rep. 1, 27, 43:

    et a regum et a patrum dominatione solere in libertatem rem populi vindicari, etc.,

    id. ib. 1, 32, 48:

    alicui eripere libertatem,

    id. ib. 1, 17, 28:

    in libertate permanere,

    Caes. B. G. 3, 8:

    libertatem accipere, recuperare,

    id. ib. 7, 1 fin.:

    plus communi libertati tribuere,

    id. ib. 7, 37:

    per dolum ac proditionem prope libertas amissa est,

    Liv. 2, 3, 1:

    conditor Romanae libertatis,

    id. 8, 34.—
    C.
    The spirit of liberty, consciousness of freedom:

    dolor animi, innata libertas, prompta excellensque virtus,

    Cic. Sest. 41, 88:

    timefacta libertas,

    id. Off. 2, 7, 24.—
    D.
    Freedom of speech or thought, frankness, boldness, candor (mostly post-Aug.):

    hoc mihi libertas, hoc pia lingua dedit,

    Ov. H. 15, 68:

    vera de exitu ejus magna cum libertate ominatus est,

    Vell. 2, 71, 2:

    quae in aliis libertas est, in aliis licentia vocatur,

    Quint. 3, 8, 48:

    affectatores libertatis,

    id. 6, 2, 16; 10, 1, 94:

    antiqua comoedia facundissimae libertatis,

    id. 10, 1, 65:

    vox honestissimae libertatis,

    id. 11, 1, 37:

    libertas ingenii,

    Sall. J. 30, 3.—
    E.
    Freedom from taxation, exemption:

    aedium,

    Dig. 8, 6, 18.—
    F.
    Personified: Līber-tas, tatis, f., the goddess of Liberty, whose temple on the Aventine Hill was founded by the father of Tiberius Gracchus in the second Punic war; in the atrium of this temple the census-tables were preserved, Ov. F. 4, 624; Liv. 24, 17; 25, 7; 34, 44; 45, 15; Cic. Mil. 22, 59; id. Att. 4, 16, 14; id. N. D. 2, 23, 61. A statue of Libertas was erected by Clodius on the site of Cicero's house after it was pulled down, Cic. Att. 4, 2, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > libertas

  • 51 Vermögen [2]

    Vermögen, das, I) Fähigkeit, Kraft: facultas (die Fähigkeit, die Kraft, etwas zu tun). – potestas (die Macht als physisches Vermögen zu handeln). – vires (Kräfte übh.). – nach V., pro facultate; pro viribus: nach meinem V., pro meis viribus; quantum in me od, In mea potestate positum est; ut potui od. ut potero: das V. haben zu etwas od. etwas zu tun, facultatem alqd faciendihabere; alqd facere od. efficere posse: über das Vermögen gehen, vires excedere. – II) Besitz: facultates (hinreichende Geldmittel zum Verwenden). – opes (die Mittel an Geld, Macht etc., um etwas auszurichten). – divitiae (Reichtümer). – pecunia od. Plur. pecuniae (Besitz an Gelb). – bona, ōrum,n. pl. (Hab und Gut). – res familiaris, im Zshg. auch bl. res (Privateigentum, z.B. res communis). – fortuna od. Plur. fortunae (Glücksgüter). – patrimonium (vom Vater ererbtes Vermögen). – peculium (das Sondergut des Sohnes od. Haussklaven). – census (das Vermögen und die Einkünfte eines einzelnen römischen Bürgers, soweit er sie beim Zensor angeben mußte, z.B. exiguus od. tenuis: u. equester: u. census senatorius od. senatoris). – vom gemeinschaftlichen V., de communi. – V. haben, rem od. opes habere; bona possidere: viel V. haben, besitzen, magnas facultates habere; copiis rei familiaris abundare: viel eigenes V. haben, in suis nummis multis esse: kein V. haben, facultatibus carere: zu V. kommen, rem habere coepisse: sich V. erwerben, bona sibi parare od. sibi colligere.

    deutsch-lateinisches > Vermögen [2]

  • 52 sector

    m.
    1 section.
    el sector automovilístico the motor industry
    sector cuaternario leisure industries o sector
    sector primario/secundario primary/secondary sector
    sector privado/público private/public sector
    sector servicios o terciario service industries o sector
    2 sector, area (zona).
    * * *
    1 (gen) sector
    3 figurado (parte) section
    \
    sector primario / sector secundario / sector terciario primary industry / secondary industry / tertiary industry
    sector privado / sector público private sector / public sector
    * * *
    noun m.
    * * *
    SM
    1) (Econ, Geom) sector

    sector terciario — tertiary sector, service industries pl, service sector

    2) (=sección) [de opinión] section; [de ciudad] area, sector

    sector industrial Col industrial estate (Brit), industrial park (EEUU)

    * * *
    a) ( grupo) sector, group
    b) (Mat) sector
    c) ( de ciudad) area
    d) (Com, Econ) sector
    * * *
    = end, section, sector, segment, sphere.
    Ex. Scanning must start to the left of the bar codes and must continue past the right end.
    Ex. Plainly such representative sections may not be present in many documents, but sometimes an extract from the results, conclusions or recommendations of a document may serve to identify the key issues covered by the entire document.
    Ex. DC is certainly not regarded as the perfect classification scheme even in sectors where there is no serious alternative.
    Ex. No such constraints exist where online display is anticipated, since only one segment at a time is displayed.
    Ex. I am not convinced that people become connoisseurs -- experts: educated and discriminating people in any sphere -- from limited knowledge and experience, no matter how rich in quality.
    ----
    * dirigido a un sector de la población específico = sector-orientated.
    * disco de sectores blandos = soft sectored disc.
    * en algunos sectores = in some quarters.
    * en algunos sectores de la población = in some quarters.
    * en muchos sectores = in many quarters.
    * en muchos sectores de la población = in many quarters.
    * establecer sectores = sectoring.
    * industria del sector turístico = tourism industry.
    * sector académico, el = academic sector, the.
    * sector agrícola = agricultural sector.
    * sector bancario, el = banking sector, the.
    * sector bibliotecario = library sector.
    * sector blando = soft sector.
    * sector comercial, el = profit-oriented sector, the, profit sector, the, commercial sector, the, for-profit sector, the.
    * sector de la cría de cerdos, el = pig sector, the.
    * sector de la edición, el = publishing sector, the.
    * sector de la industria farmacéutica, el = pharmaceutical sector, the.
    * sector de la información, el = information sector, the, infosphere, the.
    * sector de las agencias de viajes, el = travel industry, the, travel sector, the.
    * sector del censo = census tract.
    * sector duro = hard sector.
    * sector editorial, el = publishing sector, the.
    * sector empresarial, el = business sector, the, commercial sector, the.
    * sectores = quarters.
    * sector financiero, el = finance sector, the.
    * sector industrial, el = industrial sector, the.
    * sector lácteo, el = dairy sector, the.
    * sector lechero, el = dairy sector, the.
    * sector marginado = deprived sector.
    * sector más avanzado = high end.
    * sector no comercial, el = not-for-profit sector, the, non-profit sector, the.
    * sector privado = private enterprise.
    * sector privado, el = private sector, the, profit sector, the.
    * sector público, el = public sector, the.
    * sector superior = high end.
    * sector terciario = third sector.
    * * *
    a) ( grupo) sector, group
    b) (Mat) sector
    c) ( de ciudad) area
    d) (Com, Econ) sector
    * * *
    = end, section, sector, segment, sphere.

    Ex: Scanning must start to the left of the bar codes and must continue past the right end.

    Ex: Plainly such representative sections may not be present in many documents, but sometimes an extract from the results, conclusions or recommendations of a document may serve to identify the key issues covered by the entire document.
    Ex: DC is certainly not regarded as the perfect classification scheme even in sectors where there is no serious alternative.
    Ex: No such constraints exist where online display is anticipated, since only one segment at a time is displayed.
    Ex: I am not convinced that people become connoisseurs -- experts: educated and discriminating people in any sphere -- from limited knowledge and experience, no matter how rich in quality.
    * dirigido a un sector de la población específico = sector-orientated.
    * disco de sectores blandos = soft sectored disc.
    * en algunos sectores = in some quarters.
    * en algunos sectores de la población = in some quarters.
    * en muchos sectores = in many quarters.
    * en muchos sectores de la población = in many quarters.
    * establecer sectores = sectoring.
    * industria del sector turístico = tourism industry.
    * sector académico, el = academic sector, the.
    * sector agrícola = agricultural sector.
    * sector bancario, el = banking sector, the.
    * sector bibliotecario = library sector.
    * sector blando = soft sector.
    * sector comercial, el = profit-oriented sector, the, profit sector, the, commercial sector, the, for-profit sector, the.
    * sector de la cría de cerdos, el = pig sector, the.
    * sector de la edición, el = publishing sector, the.
    * sector de la industria farmacéutica, el = pharmaceutical sector, the.
    * sector de la información, el = information sector, the, infosphere, the.
    * sector de las agencias de viajes, el = travel industry, the, travel sector, the.
    * sector del censo = census tract.
    * sector duro = hard sector.
    * sector editorial, el = publishing sector, the.
    * sector empresarial, el = business sector, the, commercial sector, the.
    * sectores = quarters.
    * sector financiero, el = finance sector, the.
    * sector industrial, el = industrial sector, the.
    * sector lácteo, el = dairy sector, the.
    * sector lechero, el = dairy sector, the.
    * sector marginado = deprived sector.
    * sector más avanzado = high end.
    * sector no comercial, el = not-for-profit sector, the, non-profit sector, the.
    * sector privado = private enterprise.
    * sector privado, el = private sector, the, profit sector, the.
    * sector público, el = public sector, the.
    * sector superior = high end.
    * sector terciario = third sector.

    * * *
    1 (grupo) sector, group
    ningún sector social se puede beneficiar de estas medidas no sector of society o no social group can benefit from these measures
    2 ( Mat) sector
    el sector norte de la ciudad the northern area o part of the city
    4 ( Com, Econ) sector
    este sector de la economía this sector o area of the economy
    la empresa líder en su sector the leading company in its field
    el sector agrario the agricultural sector o industry, agriculture
    Compuestos:
    agricultural sector o industry
    used o second-hand car market
    aviation industry
    construction industry
    auto industry ( AmE), motor industry ( BrE), car industry ( BrE)
    air transportation sector ( AmE), air transport sector ( BrE)
    service o tertiary sector
    business o corporate sector
    ( Col) (actividad) industrial sector; (zona) industrial area o zone, industrial estate ( BrE)
    primary sector
    private sector
    public sector
    secondary o manufacturing sector
    tertiary o service sector
    * * *

     

    sector sustantivo masculino

    b) (Mat) sector


    d) (Com, Econ) sector

    sector sustantivo masculino
    1 (de una ciudad, edificio, etc) area
    2 (de un grupo) sector
    3 Geom Econ sector
    sector primario/ secundario, primary/secondary sector
    sector público/privado, public/private sector
    ' sector' also found in these entries:
    Spanish:
    marginar
    - sabática
    - sabático
    - siderúrgica
    - siderúrgico
    - agrario
    - banca
    - bancario
    - cabeza
    - empresa
    - este
    - informal
    - oeste
    - segmento
    - sudeste
    - sudoeste
    - sur
    English:
    banking
    - bracket
    - down-market
    - industrial unrest
    - put
    - section
    - sector
    - service industry
    - service sector
    - downmarket
    - enterprise
    - manufacturing
    - muscle
    - private
    - public
    - segment
    - service
    * * *
    sector nm
    1. [división] section;
    todos los sectores de la sociedad the whole of society
    2. Econ sector, industry;
    el líder del sector the industry leader
    sector cuaternario leisure industries o sector;
    sector exterior foreign sector;
    sector primario primary sector;
    sector privado private sector;
    sector público public sector;
    sector secundario secondary sector;
    sector servicios service industries o sector;
    sector terciario service industries o sector
    3. [zona] sector, area;
    en el sector norte de la ciudad in the northern area o part of the city
    4. Geom sector
    * * *
    m sector
    * * *
    sector nm
    : sector
    * * *
    3. (de industria) sector / industry [pl. industries]
    el sector privado / público the private / public sector

    Spanish-English dictionary > sector

  • 53 إحصاء (رسمي للسكان)

    إِحْصَاء (رَسْمِيّ للسُّكّان)‏ \ census: an official counting of the people of a country, or of animals, flow of vehicles, etc.: Census figures show that 5000 cars use this bridge daily. count: the act of counting: I made a quick count of the boys. statistics: (with pl. verb) facts that are shown by numbers; (with sg. verb) the science of showing facts by numbers: National statistics of births and deaths are collected regularly. Statistics is a modern science.

    Arabic-English dictionary > إحصاء (رسمي للسكان)

  • 54 تعداد

    تَعْدَاد \ census: an official counting of the people of a country, or of animals, flow of vehicles, etc.: Census figures show that 5000 cars use this bridge daily.

    Arabic-English dictionary > تعداد

  • 55 count

    إِحْصَاء (رَسْمِيّ للسُّكّان)‏ \ census: an official counting of the people of a country, or of animals, flow of vehicles, etc.: Census figures show that 5000 cars use this bridge daily. count: the act of counting: I made a quick count of the boys. statistics: (with pl. verb) facts that are shown by numbers; (with sg. verb) the science of showing facts by numbers: National statistics of births and deaths are collected regularly. Statistics is a modern science.

    Arabic-English glossary > count

  • 56 statistics

    إِحْصَاء (رَسْمِيّ للسُّكّان)‏ \ census: an official counting of the people of a country, or of animals, flow of vehicles, etc.: Census figures show that 5000 cars use this bridge daily. count: the act of counting: I made a quick count of the boys. statistics: (with pl. verb) facts that are shown by numbers; (with sg. verb) the science of showing facts by numbers: National statistics of births and deaths are collected regularly. Statistics is a modern science.

    Arabic-English glossary > statistics

  • 57 Angabe

    Angabe, indicium (Anzeige, sowohl übh. als insbes. vor Gericht). – delatio (Anzeige = Denunziation). – libellus de alqo datus (die Denunziation als Schrift). – professio (das öffentliche Sich-Bekennen zu etw., z. B. einer Ware beim Zollamt: bes. mit u. ohne den Zus. bonorum, Angabe des Vermögens, od. nominis, A. des Namens, bes. vor dem Prätor). – auctoritas (Angabe eines Schriftstellers als Willensmeinung, Ausspruch). – dicta,n. pl. (das Ausgesagte, die Aussagen, z. B. transfugarum). – sententia (der einzelne Gedanke, Satz). – nach A. des Livius, ut Livius commemorat, dicit, ait, ostendit, narrat (narravit), scribit (scripsit): si Livium auctorem sequamur (wenn wir dem L. als Gewährsmann folgen). – mit genauer A. der Zahl, exsequendo subtiliter numerum. – zu geringe A. des Vermögens, census extenuatus. – eine A. über etwas machen, alqd edere (z. B. consilia hostium); dicere, narrare, exponere de alqa re (eine kurze, sehr kurze, breviter, brevissime). – Ost muß für »Angabe« im Latein. »der Angebende« stehen, z. B. die Verschiedenheit der Angaben, diversitas auctorum od. tradentium: den Angaben der meisten folgen, auctores plurimos sequi: nach jmds. A., alqo auctore. – »diese Angabe, welche Angabe«. im Zshg. oft bl. id oder quod (z. B. und diese A. wurde um so mehr verworfen, weil etc., eoque magis id eiectum est, quod etc., s. Cic. ad Att. 2, 24, 2: diese ganze A. wurde lächerlich gefunden, quod totum irrisum est, ibid: bei dieser A., in quo (s. Cic. Brut. 73).

    deutsch-lateinisches > Angabe

  • 58 return

    I 1. [rɪ'tɜːn]
    1) (getting back, going back) ritorno m. (anche fig.)
    2) (recurrence) ritorno m.
    3) (restitution, bringing back) (of law, practice) ritorno m.; (of object) restituzione f., resa f.
    4) (sending back of letter, goods) rinvio m.
    5) (reward) ricompensa f.
    6)
    7) econ. (yield on investment) rendimento m., profitto m. (on di); (on capital) rendita f.
    8) (travel ticket) (biglietto di) andata e ritorno m.
    9) teatr. (ticket) = biglietto acquistato in prevendita e poi rivenduto al botteghino
    10) (book) giacenza f.
    11) sport (of ball) rinvio m.
    2.
    nome plurale returns pol. risultati m.
    ••
    II 1. [rɪ'tɜːn]
    1) (give back) ridare, rendere, restituire [object, money]
    2) (bring back, take back) restituire [ purchase]
    3) (put back) rimettere a posto [file, book]
    4) (send back) rinviare [parcel, sample]

    "return to sender" — "rispedire al mittente"

    5) (give, issue in return) ricambiare [greeting, compliment]
    6) (reciprocate) ricambiare [ love]
    7) mil. rispondere a [ fire]
    8) sport rinviare, rilanciare [ ball]
    9) (reply, rejoin) replicare
    10) comm.
    11) dir. emettere [ verdict]
    12) pol. (elect) eleggere [ candidate]
    13) tel.

    to return sb.'s call — richiamare qcn

    2.
    1) (come back, go back) ritornare; (get back home) tornare a casa, rientrare

    to return to — riprendere [ activity]

    3) (recur) [symptom, doubt, days, times] (ri)tornare
    * * *
    [rə'tə:n] 1. verb
    1) (to come or go back: He returns home tomorrow; He returned to London from Paris yesterday; The pain has returned.) ritornare
    2) (to give, send, put etc (something) back where it came from: He returned the book to its shelf; Don't forget to return the books you borrowed.) restituire
    3) (I'll return to this topic in a minute.) ritornare, tornare
    4) (to do (something) which has been done to oneself: She hit him and he returned the blow; He said how nice it was to see her again, and she returned the compliment.) restituire
    5) ((of voters) to elect (someone) to Parliament.) eleggere
    6) ((of a jury) to give (a verdict): The jury returned a verdict of not guilty.) emettere
    7) ((in tennis etc) to hit (a ball) back to one's opponent: She returned his serve.) ribattere
    2. noun
    1) (the act of returning: On our return, we found the house had been burgled; ( also adjective) a return journey.) ritorno; di ritorno
    2) (especially in United Kingdom, a round-trip ticket, a return ticket: Do you want a single or a return?) (biglietto di andata e ritorno)
    - return match
    - return ticket
    - by return of post
    - by return
    - in return for
    - in return
    - many happy returns of the day
    - many happy returns
    * * *
    return /rɪˈtɜ:n/
    A n.
    1 ritorno: on my return, al mio ritorno; He started college soon after his return from the States, ha iniziato l'università poco dopo il suo ritorno dagli Stati Uniti; Her family will celebrate her return home, la sua famiglia festeggerà il suo ritorno a casa; a return to power, un ritorno al potere; the return of summer, il ritorno dell'estate
    2 [uc] restituzione: We cannot accept returns of items that have been opened or used, non possiamo accettare la restituzione di articoli che sono stati aperti o utilizzati; to ask for the return of a book, chiedere la restituzione di un libro; That was a poor return for our kindness, è stata una magra ricompensa per la nostra gentilezza
    3 (fin., rag.) [uc] rendimento; profitto: He got a good return on his investment, ha ottenuto un buon profitto sul suo investimento; (teatr.) box-office returns, incassi di botteghino; the return on capital, (econ.) il rendimento del capitale ( investito); (fin., rag.) la redditività del capitale ( investito); (econ.) the law of diminishing returns, la legge dei rendimenti decrescenti; returns to scale, rendimenti di scala ( di un'azienda)
    4 (pl.) (polit., stat.) risultato: the census [the election] returns, i risultati del censimento [delle elezioni]
    5 (polit.) rielezione: He secured his return for Colchester, si è assicurato la rielezione per il collegio di Colchester
    6 (= return ticket) biglietto d'andata e ritorno: DIALOGO → - At the station 1- A return to Brighton please, un biglietto di andata e ritorno per Brighton; The price is £2 return, costa due sterline andata e ritorno
    9 (comput.) invio
    10 ( anche sport) ritorno (in auge): a winning return, un ritorno vittorioso
    11 (comm.) merce restituita (o respinta)
    13 ( sport) ritorno ( di una partita, ecc.); ritorno in campo ( di un giocatore)
    14 ( boxe, lotta) risposta, replica ( a un attacco)
    15 ( calcio, ecc.) restituzione, rinvio ( della palla)
    16 ( tennis, ecc.) rinvio, ribattuta: a weak return, un rinvio debole; return of service, ribattuta; rinvio
    B a.
    1 di ritorno: return journey, viaggio di ritorno
    2 di andata e ritorno: return trip, viaggio d'andata e ritorno
    3 ( sport) di ritorno: ( calcio, ecc.) return game (o return match) partita di ritorno; (ingl.: calcio, ecc.) return leg, partita di ritorno; ( boxe, lotta) return match, incontro di ritorno
    4 ( sport) di rimando; di rinvio: ( cricket) return crease, linea di rimando; ( calcio) return kick, calcio di rinvio; rilancio
    5 (elettr., mecc.) di ritorno: return idler, puleggia folle di ritorno; return wire, filo di ritorno
    return address, indirizzo del mittente □ (archit.) return angle, angolo di ritorno □ ( calcio, ecc.) return attack, contrattacco; contropiede □ (tecn.) return bend, curva a 180 gradi ( per tubature) □ (comput.) return code, codice di ritorno □ return half, tagliando per il ritorno □ return key, ( di macchina da scrivere) tasto di ritorno; (comput.) tasto (di) invio □ (mecc.) return of a piston, (corsa di) ritorno d'un pistone □ (ass.) return of premium, restituzione del premio □ return on equity (abbr. ROE), (fin.) ritorno sul capitale; (rag.) (indice di) redditività del capitale netto □ return on investment (abbr. ROI), (fin.) ritorno sull'investimento; (rag.) (indice di) redditività del capitale investito □ ( calcio) return pass, passaggio restituito; sponda □ (archit.) return side, parte rientrante □ (mecc.) return spring, molla di richiamo □ (ferr.) return ticket, biglietto di andata e ritorno □ return visit, visita restituita; nuova visita □ return voyage, viaggio di ritorno ( per mare) □ (edil.) return wall, muro di risvolto (o d'accompagnamento) □ by return of post, a (stretto) giro di posta □ in return for, in cambio di: He was offered a lighter sentence in return for testifying, gli hanno offerto una riduzione della pena in cambio della sua testimonianza □ (ferr.) day return, biglietto di andata e ritorno, valido per un giorno □ ( di contenitore) no return, a perdere □ (comm.: di merce) on sale or return, da vendere o restituire; in conto deposito □ DIALOGO → - Birthday- Many happy returns! (o DIALOGO → - Birthday- Many happy returns of the day!), cento di questi giorni!
    ♦ (to) return /rɪˈtɜ:n/
    A v. i.
    1 ritornare; tornare: to return home, tornare a casa; They have just returned from their honeymoon, sono appena tornati dal viaggio di nozze; He goes on holiday tomorrow and won't return until next week, va in vacanza domani e non torna fino alla settimana prossima; If the headache returns, you should take another pill, se il mal di testa ritorna, dovrebbe riprendere una pastiglia; Panic returned after yesterday's terrorist attack, è tornato il panico dopo l'attentato terroristico di ieri; The estate has returned to the original owner, la proprietà è ritornata nelle mani del primo proprietario NOTA D'USO: - to return o to come back?-
    B v. t.
    1 rendere; restituire: You can return any item purchased within 30 days, si può restituire qualsiasi acquisto entro 30 giorni; Please complete and return the form attached, compilare e restituire il modulo allegato; ( anche boxe) to return a blow, rendere (o restituire) un colpo; to return a borrowed book [a visit], restituire un libro preso a prestito [una visita]; to return a greeting [a smile], ricambiare un saluto [un sorriso]; In case of non-delivery, please return to the sender, in caso di mancata consegna, si prega di respingere al mittente; (form.) to return an answer, dare una risposta; to return sb. 's call, richiamare q. ( che ha telefonato) NOTA D'USO: - to return o to send back?-
    2 rimettere; collocare di nuovo: Books must be returned to the shelves after use, i libri devono essere rimessi sugli scaffali dopo l'uso
    3 ( di investimento) rendere; fruttare: Their investment returned a modest profit, il loro investimento ha fruttato poco
    4 (polit.) eleggere; mandare: Each constituency returns a member to Parliament, ogni collegio elettorale manda un deputato in Parlamento
    5 replicare; ribattere: «I won't come», he returned, «io non vengo», replicò
    6 (comput.) restituire: to return a value, restituire un valore
    7 ( sport) rimandare, restituire ( la palla); ( tennis) ribattere; ( pallavolo) rilanciare; to return the ball to a teammate, restituire la palla a un compagno; to return a serve, ribattere la palla del servizio
    8 ( a carte) rispondere a: to return hearts, rispondere a cuori
    to return the favour, restituire il favore □ (mil.) to return sb. 's fire, rispondere al fuoco di q. to return land to forest, rimboschire un terreno □ to return like for like, rendere la pariglia; rendere pan per focaccia □ to return thanks, ringraziare ( in un brindisi, ecc.); (spec.) rendere grazie a Dio ( nella preghiera prima del pasto) □ ( banca) to return to the black, tornare in attivo □ (leg.) to return a verdict, emettere un verdetto □ returned soldier, reduce □ ( Bibbia) Unto dust shalt thou return, polvere sei e polvere ritornerai.
    * * *
    I 1. [rɪ'tɜːn]
    1) (getting back, going back) ritorno m. (anche fig.)
    2) (recurrence) ritorno m.
    3) (restitution, bringing back) (of law, practice) ritorno m.; (of object) restituzione f., resa f.
    4) (sending back of letter, goods) rinvio m.
    5) (reward) ricompensa f.
    6)
    7) econ. (yield on investment) rendimento m., profitto m. (on di); (on capital) rendita f.
    8) (travel ticket) (biglietto di) andata e ritorno m.
    9) teatr. (ticket) = biglietto acquistato in prevendita e poi rivenduto al botteghino
    10) (book) giacenza f.
    11) sport (of ball) rinvio m.
    2.
    nome plurale returns pol. risultati m.
    ••
    II 1. [rɪ'tɜːn]
    1) (give back) ridare, rendere, restituire [object, money]
    2) (bring back, take back) restituire [ purchase]
    3) (put back) rimettere a posto [file, book]
    4) (send back) rinviare [parcel, sample]

    "return to sender" — "rispedire al mittente"

    5) (give, issue in return) ricambiare [greeting, compliment]
    6) (reciprocate) ricambiare [ love]
    7) mil. rispondere a [ fire]
    8) sport rinviare, rilanciare [ ball]
    9) (reply, rejoin) replicare
    10) comm.
    11) dir. emettere [ verdict]
    12) pol. (elect) eleggere [ candidate]
    13) tel.

    to return sb.'s call — richiamare qcn

    2.
    1) (come back, go back) ritornare; (get back home) tornare a casa, rientrare

    to return to — riprendere [ activity]

    3) (recur) [symptom, doubt, days, times] (ri)tornare

    English-Italian dictionary > return

  • 59 return ***** re·turn

    [rɪ'tɜːn]
    1. n
    1) (going, coming back) ritorno, (sending back) rinvio, (reappearance: of illness etc) ricomparsa
    2) (of thing borrowed, lost, stolen) restituzione f, (of money) rimborso, (Comm: of merchandise) reso
    3) (Fin: profit) profitto, guadagno

    to bring in a good return or good returns — fruttare or dare un buon guadagno

    4)

    (exchange) in return (for) — in cambio (di)

    ... and I help her in return —...e io in cambio aiuto lei

    5)

    (declaration) tax return — dichiarazione f dei redditi

    census/election returns — risultati mpl del censimento/delle elezioni

    6) (Brit: return ticket) (biglietto di) andata e ritorno

    a return to Bangor, please — un biglietto di andata e ritorno per Bangor, per favore

    7) Sport risposta
    8) (key) (tasto di) invio
    2. vt
    1) (give back) restituire, rendere, (bring back) riportare, (put back) rimettere, (send back) rinviare, mandare indietro, (by post) rispedire, (Mil: gunfire) rispondere a, (favour, love, sb's visit) ricambiare

    "return to sender" — "rispedire al mittente"

    2) Law

    to return a verdict of guilty/not guilty — pronunciare un verdetto di colpevolezza/di innocenza

    3) (Pol: elect) eleggere
    3. vi
    (go, come back) (ri)tornare, (illness, symptoms etc) ricomparire

    to return to(room, office) (ri)tornare in, (school, work) (ri)tornare a, (subject, argument) (ri)tornare su

    4. adj
    (Brit: ticket, fare) di andata e ritorno, (journey, flight) di ritorno

    English-Italian dictionary > return ***** re·turn

  • 60 breve

    brĕvis, e, adj. (abl. breve, Varr. R. R. 2, 3, 2; comp. abl. breviore, Ov. Am. 2, 17, 22) [cf. brachus, Fest. p. 26], short, little, of small extent, in space and time (opp. longus; in space, in good class. prose, diff. from parvus, which designates that which fills a small space in length, breadth, and thickness; while brevis is used only of length in its different directions of breadth, height, or depth; and even of a circle, as merely a line, and without reference to the space enclosed, v. infra. In poets and postAug. prose brevis sometimes = parvus).
    I.
    Lit., in space.
    A.
    In distance, extent, short, little, small, narrow (opp. latus), Cic. Ac. 2, 29, 92:

    brevior via,

    Nep. Eum. 8, 5; Tib. 1, 10, 4:

    via brevis,

    Verg. E. 9, 23; Ov. M. 5, 253; Juv. 14, 223:

    cursus brevissimus,

    Verg. A. 3, 507:

    brevius iter,

    Ov. P. 1, 4, 32:

    cursu brevissimus Almo,

    id. M. 14, 329:

    quid mihi, quod lato non separor aequore, prodest? Num minus haec nobis tam brevis obstat aqua?

    so narrow a stream, id. H. 18, 174; cf.

    also brevis unda, opp. latum mare,

    id. ib. 19, 141 and 142:

    non Asiam brevioris aquae disterminat usquam fluctus ab Europā,

    Luc. 9, 957 (strictioris, Schol.); cf. id. 9, 317:

    brevissima terra,

    Plin. Ep. 10, 69, 2:

    in Euboico scopulus brevis emicat altō Gurgite,

    a small, narrow rock, Ov. M. 9, 226:

    brevibus Gyaris,

    Juv. 1, 73:

    scis In breve te cogi (sc. libellum),

    that you are closely rolled together, Hor. Ep. 1, 20, 8:

    quo brevius valent,

    the nearer, the more powerful are they in conflict, Tac. A. 6, 35.—
    2.
    Trop. of the journey of life:

    quid est, quod in hoc tam exiguo vitae curriculo et tam brevi tantis nos in laboribus exerceamus?

    Cic. Arch. 11, 28; cf.:

    vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,

    id. Sest. 21, 47:

    tum brevior dirae mortis aperta via est,

    Tib. 1, 10, 4.—And poet. of the thread of life:

    fila vitae breviora,

    Ov. Tr. 5, 10, 46. —
    B.
    In height, short, small, low (opp. altus and sometimes longus);

    of the human figure: sed sedebat judex L. Aurifex, brevior ipse quam testis,

    Cic. de Or. 2, 60, 245:

    ut statura breves in digitos eriguntur,

    Quint. 2, 3, 8:

    forma,

    Ov. M. 5, 457:

    (puella) longa brevisque,

    id. Am. 2, 4, 36:

    brevis corpore,

    Suet. Galb. 3;

    id. Vit. Hor.—Of a maiden changed to a boy: et incomptis brevior mensura capillis,

    Ov. M. 9, 789.—

    Of other things: ut pleraque Alpium ab Italiā sicut breviora, ita arrectiora sunt,

    lower, Liv. 21, 35, 11:

    brevior ilex,

    Sen. Herc. Oet. 1641:

    mus,

    little, Ov. F. 2, 574. —
    C.
    In depth, small, little, shallow (opp. profundus):

    puteus,

    Juv. 3, 226:

    vada,

    Verg. A. 5, 221; Sen. Agam. 570.—Hence, subst.: brĕvia, ium, n., as in Gr. ta brachea, shallow places, shallows, shoals:

    tris Eurus ab alto In brevia et syrtis urget,

    Verg. A. 1, 111 (brevia vadosa dicit, per quae vadi pedibus potest, Serv.); Luc. 9, 338: neque discerni poterant incerta ab solidis, brevia a profundis, Tac. A. 1, 70:

    brevia litorum,

    id. ib. 6, 33 fin. —Perh. also in sing.:

    breve,

    Tac. A. 14, 29 Draeg. ad loc. (Ritter, brevia; al. breve litus).—
    2.
    Trop.:

    brevia, in quibus volutatur, incerta, ancipitia,

    difficulties, Sen. Ep. 22, 7.—
    D.
    Of the line of a circle:

    ubi circulus (i.e. arcticus) axem Ultimus extremum spatioque brevissimus ambit,

    makes the shortest path, Ov. M. 2, 517; cf.

    of similar orbits, of stars: absides breviores,

    Plin. 2. 15, 13, §

    63.—Of the circular course of a horse on the track: discit gyro breviore flecti,

    Sen. Hippol. 314. —
    II.
    Transf., of time.
    A.
    Lit. (the usu. signif. of the word), short, brief, small, little.
    1.
    In gen.:

    quanto, nox, fuisti longior hac proxumā, Tanto brevior dies ut fiat faciam,

    Plaut. Am. 1, 3, 51:

    breve spatium'st perferundi quae minitas mihi,

    id. Capt. 3, 5, 85:

    brevis hora,

    Lucr. 4, 179; so Ov. M. 4, 696: Pa. Brevin' an longinquo sermone? Mi. Tribus verbis, Plaut. Mil. 4, 2, 30:

    occasio,

    Ter. Eun. 3, 5, 57; Phaedr. 5, 8, 5:

    brevis hic est fructus homulleis,

    short is this enjoyment for little men, Lucr. 3, 927; cf.:

    MORS. PERFECIT. TVA. VT. TIBE. ESSENT. OMNIA. BREVIA. HONOS. FAMA. VIRTVSQVE. GLORIA. ATQVE. INGENIVM.,

    Inscr. Orell. 558:

    omnia brevia tolerabilia esse debent,

    Cic. Lael. 27, 104; id. Fin. 1, 12, 40; 2, 29, 94; id. Tusc. 1, 39, 94; Sen. Ira, 3, 43, 5:

    quoniam vita brevis est, memoriam nostri quam maxime longam efficere,

    Sall. C. 1, 3; so,

    vitae summa brevis spem nos vetat incohare longam,

    Hor. C. 1, 4, 15; cf. id. ib. 1, 11, 6:

    aut omnia breviora aliquanto fuere, aut Saguntum principio anni captum,

    occupied a shorter time, Liv. 21, 15, 5:

    brevissimum tempus,

    id. 5, 6, 7:

    detrimentum,

    Quint. 11, 1, 10:

    arbitrium mortis,

    Tac. A. 15, 60:

    breves populi Romani amores,

    id. ib. 2, 41:

    tempus,

    Suet. Ner. 20 al.:

    nobis quom semel occidit brevis lux, nox est perpetua una dormienda,

    Cat. 5, 5:

    fructus,

    Lucr. 3, 914:

    aevum,

    Hor. C. 2, 16, 17; id. S. 2, 6, 97; id. Ep. 2, 1, 144; Plin. Pan. 78, 2:

    anni,

    Hor. C. 4, 13, 22:

    ver,

    Ov. M. 1, 118; 10, 85:

    flores rosae,

    quickly withering, short-lived, Hor. C. 2, 3, 13:

    lilium,

    id. ib. 1, 36, 16:

    cena,

    frugal, id. Ep. 1, 14, 35:

    mensa,

    id. A. P. 198:

    dominus,

    living but a short time, id. C. 2, 14, 24:

    stultitia,

    id. ib. 4, 12, 27:

    ira furor brevis est,

    id. Ep. 1, 2, 62:

    actio brevis atque concisa,

    Quint. 6, 4, 2:

    somnus,

    Sen. Troad. 441:

    nec gratius quicquam decore nec brevius,

    nothing is more acceptable, but nothing more perishable, fading, than beauty, Suet. Dom. 18:

    domus,

    Sen. Hippol. 762:

    fortuna,

    Sil. 4, 734.—
    2.
    Esp.
    a.
    Comp. brevius, with subj. clause, shorter, i.e. easier, more convenient:

    brevius visum urbana crimina incipi, quorum obvii testes erant,

    Tac. A. 13, 43: modo ne existimes brevius esse ab urbe mitti, Trag. ap. Plin. Ep. 10, 40 (49), 3.—
    b.
    In brevi spatio, brevi spatio, in brevi tempore, brevi tempore, and absol. brevi or in brevi, in a short time, shortly (before or after) (brevi tempore and brevi are class.; the latter, as in Gr. en brachei, to be considered as neuter, without supplying tempore):

    inque brevi spatio mutantur saecla animantum,

    Lucr. 2, 77; so Ter. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Claud. 12; id. Ner. 30; cf.:

    in multo breviore temporis spatio,

    id. Aug. 22:

    multa brevi spatio simulacra geruntur,

    Lucr. 4, 160; Sall. J. 87, 3:

    spatio brevi,

    Hor. C. 1, 11, 6:

    res publica per vos brevi tempore jus suum recuperabit,

    Cic. Fam. 12, 2, 3; 5, 21, 2; id. Tusc. 2, 2, 5; Caes. B. G. 1, 40, 11; Nep. Milt. 2, 1; id. Them. 1, 4; Suet. Caes. 3:

    sic ille affectus, brevi postea est mortuus,

    soon after, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (Zumpt;

    acc. to MSS. perbrevi).—So brevi post = paulo post: brevi post Marcellus Romam venit,

    Liv. 33, 37, 9; 24, 3, 14:

    brevi deinde,

    id. 24, 4, 9: (Britanni) tantum usu cotidiano et exercitatione efficiunt, uti in declivi ac praecipiti loco incitatos equos sustinere et brevi ( in a short time, i.e. with great rapidity) moderari ac flectere consuerint, Caes. B. G. 4, 33 fin. Herz. and Held.:

    fama tanti facinoris per omnem Africam brevi divolgatur,

    Sall. J. 13, 1; Nep. Them. 4, 4:

    mirantur tam brevi rem Romanam crevisse,

    Liv. 1, 9, 9:

    brevi omnia subegit,

    Suet. Caes. 34; so id. Aug. 17; 65; id. Vesp. 5; id. Gram. 3; Gell. 1, 15, 18: scire in brevi, Afran. ap. Charis. p. 186 P.; Flor. 1, 1, 15.—
    c.
    Brevi, a short time, a little while: [p. 251] cunctatusque brevi, contortam viribus hastam in Persea misit, Ov. M. 5, 32; cf.:

    illa brevi spatio silet,

    id. ib. 7, 307; so,

    * breve,

    Cat. 61, 187.—
    d.
    Ad breve, for a short time, Suet. Tib. 68; cf.:

    ad breve quoddam tempus,

    Cic. Cat. 1, 13, 31.—
    B.
    Transf. to things done or taking place in a short time; so most freq.
    1.
    Of discourse, short, brief, concise (most freq. in Cic. and Quint.):

    narratio,

    Cic. Inv. 1, 20, 28; id. de Or. 3, 50, 196: laudatio;

    comprehensio et ambitus ille verborum erat apud illum contractus et brevis,

    id. Brut. 44, 162; cf. id. de Or. 2, 80, 326:

    nunc venio ad illa tua brevia: et primum illud, quo nihil potest esse brevius: bonum omne laudabile, etc.,

    id. Fin. 4, 18, 48:

    quam falsa re! quam brevia responsu!

    id. Clu. 59, 164: urbanitas est virtus quaedam in breve dictum coacta, Dom. Mars. ap. Quint. 6, 3, 104:

    Homerus brevem eloquentiam Menelao dedit,

    Quint. 12, 10, 64 (brevis = ou polumuthos, Hom. Il. 3, 214):

    breviores commentarii,

    Quint. 3, 8, 58:

    annotatio,

    id. 10, 7, 31:

    brevia illa atque concisa,

    id. 10, 7, 10; so,

    sententiae,

    id. 10, 1, 60:

    causae,

    id. 6, 1, 8:

    docendi compendia,

    id. 1, 1, 24:

    comprehensiones,

    id. 12, 2, 19:

    quod ut brevissimo pateat exemplo,

    id. 3, 6, 10: commendatio, requiring few words, i.e. moderate, Plin. 11, 42, 97, § 240.— Meton. of a speaker or orator, brief:

    multos imitatio brevitatis decipit, ut cum se breves putent esse, longissimi sint,

    Cic. Inv. 1, 20, 38:

    brevior in scribendo,

    id. Att. 5, 6, 2:

    brevis esse laboro, Obscurus fio,

    Hor. A. P. 25:

    in eloquendo brevis,

    Quint. 10, 1, 63:

    densus et brevis et semper instans sibi Thucydides,

    id. 10, 1, 73.—Hence, brĕvī, adv., briefly, in few words (freq. and class.):

    brevi pro breviter M. Tullius de Orat. ad Quintum fratrem (1, 8, 34): ac ne plura quidem quae sunt innumerabilia consecter, comprehendam brevi,

    Charis. p. 176 P.:

    id percurram brevi,

    Cic. Caecin. 32, 94:

    aliquid explicare,

    id. Planc. 40, 95 Wund.:

    circumscribere et definire,

    id. Sest. 45, 97; so id. ib. 5, 12 Orell. N. cr.; id. Fin. 1, 17, 55:

    complecti,

    id. de Or. 1, 42, 190:

    exponere,

    id. ib. 1, 46, 203:

    reprehendere,

    id. Inv. 1, 9, 12:

    reddere,

    id. Leg. 2, 14, 34:

    respondere,

    id. Fam. 3, 8, 1:

    perscribere,

    id. ib. 4, 5, 1; so Auct. Her. 4, 26, 35; 35, 47 al.; cf.:

    in brevi,

    Quint. 9, 4, 32.—So once in epistolary style: breve facere, to be short or brief:

    quid scribam? breve faciam,

    Cic. Att. 11, 7, 6; cf.:

    longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,

    id. Sest. 5, 12.—Once, in breve cogere (diff. from I. A.), to comprise in few words, bring into a small compass:

    in breve coactae causae,

    Liv. 39, 47, 5; cf.:

    in breve coactio causae,

    Gai. Inst. 4, 15.— In late Lat. subst.: brĕvis, is, m. (sc. liber—acc. to another reading, brĕve, is, n.), a short catalogue, summary, = breviarium:

    brevis nominum,

    Vop. Aur. 36; so id. Bonos. 15; Lampr. Alex. Sev. 21; Hier. Ep. 5, n. 2 al.—
    2.
    Of a short syllable;

    rarely as adj.: Syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus,

    Hor. A. P. 251:

    a brevis, gre brevis, faciet tamen longam priorem,

    Quint. 9, 4, 86 et saep.—More freq. subst.: brĕvis, is, f. (sc. syllaba):

    dactylus, qui est e longā et duabus brevibus,

    Cic. Or. 64, 217 sq.:

    in fine pro longā accipi brevem,

    Quint. 9, 4, 93; 9, 4, 86:

    plurimum habent celeritatis breves,

    id. 9, 4, 91.—

    Hence also once of a syllable long by position, but pronounced short: indoctus dicimus brevi primā litterā, insanus productā: inhumanus brevi, infelix longā,

    Cic. Or. 48, 159 Meyer N. cr.; cf. Gell. 2, 17 sqq., and Schütz Lex. Cic. s. v. brevis.—
    C.
    For parvus, exiguus, little, small:

    exigua pars brevisque,

    Lucr. 5, 591:

    Canidia brevibus implicata viperis,

    Hor. Epod. 5, 15:

    Alecto brevibus torquata colubris,

    Ov. H. 2, 119:

    brevi latere ac pede longo est,

    Hor. S. 1, 2, 93; cf.

    just before: breve quod caput, ardua cervix, v. 89, and brevis alvus,

    Verg. G. 3, 80 (on the other hand, Nemes. 244:

    parvae alvi): mus,

    Ov. F. 2, 574:

    forma (sc. pueri in stellionem mutati),

    id. M. 5, 457.—

    So, lapathi herba,

    Hor. S. 2, 4, 29 (brevis = parva, non excrescens in altum, Schol. Cruqu.):

    folia breviora,

    id. Ep. 1, 19, 26 (minor corona, Schol. Cruqu.):

    census,

    id. C. 2, 15, 13:

    pondus,

    id. S. 2, 2, 37:

    impensa,

    Ov. H. 7, 188 Ruhnk.:

    sigillum,

    id. M. 6, 86:

    insulae,

    Pall. 1, 28, 1; cf. Juv. 1, 73: vasculum, Pall. Apr. 8, 4:

    offulae,

    id. 1, 29, 4:

    pantheris in candido breves macularum oculi,

    Plin. 8, 17, 23, § 62.—With nom. abstr.:

    breve in exiguo marmore nomen ero,

    Prop. 2, 1, 72; Sen. Oedip. 935.—So, pondus, Hor. S. 2, 2, 37 al.—Hence, brĕ-vĭter, adv., shortly, briefly, etc.
    1.
    Of space (acc. to I.) (rare): seu libeat, curvo brevius convertere gyro, shorter, i. e. in a smaller circle, Tib. 4, 1, 94:

    parvo brevius quam totus,

    a little less than the whole, Plin. 2, 67, 67, § 168:

    Sarmatae, omisso arcu, quo brevius valent, contis gladiisque ruerent,

    Tac. A. 6, 35.—Far more freq. in prose and poetry,
    2.
    (Acc. to II. A. b. and c.) Of time, in a short time.
    a.
    In gen.:

    iratum breviter vites, inimicum diu, Publ. Syr. v. 249 Rib.: sapiens, cum breviter et strictim colore atque vultu motus est,

    Gell. 19, 1, 20.—
    b.
    Esp.
    (α).
    In expression, briefly, in brief, in few words, concisely, summarily:

    sed breviter paucis praestat comprendere multa,

    Lucr. 6, 1082: multa breviter et commode dicta (sc. apophthegmata; cf. Cic. Off. 1, 29, 104) memoriae mandabam, Cic. Lael. 1, 1:

    rem totam breviter cognoscite,

    id. Verr. 2, 2, 69, § 169; 2, 3, 27, § 67; so id. de Or. 2, 83, 340:

    summatim breviterque describere,

    id. Or. 15, 50:

    breviter tangere,

    id. Off. 3, 2, 8 Beier N. cr.:

    breviter et modice disserere,

    Sall. J. 111, 1:

    adicere aliquid,

    Quint. 9, 3, 100; cf. also Verg. A. 2, 11; 4, 632; 6, 321; Ov. M. 2, 783:

    omnia soli Forsan Pacuvio breviter dabit (i.e. paucis testamenti verbis, quibus heres ex asse scribetur),

    Juv. 12, 125 Web. (cf. id. 1, 68: beatum exiguis tabulis).— Comp., Cic. Fin. 4, 10, 26; Quint. 8, prooem. § 1; 8, 6, 61; 9, 2, 16; 10, 1, 49; 11, 1, 5 al.— Sup., Cic. N. D. 2, 1, 3; id. Div. 1, 32, 70; Quint. 1, 10, 1; 4, 2, 113 al.—
    (β).
    Of syllables:

    quibus in verbis eae primae litterae sunt quae in sapiente atque felice, producte dicitur, in ceteris omnibus breviter,

    Cic. Or. 48, 159.

    Lewis & Short latin dictionary > breve

См. также в других словарях:

  • Census — taker visits a family living in a caravan, Netherlands 1925 A census is the procedure of systematically acquiring and recording information about the members of a given population. It is a regularly occurring and official count of a particular… …   Wikipedia

  • CENSUS Populi Romani primus instituts a Servio Tullio — sexto Rege. Florus, l. 1. c. 6. Ab hoc populus Romanus relatus in censum, digestus in classes, curils atque collegiis distributus: summâque Regis sollertiâ ita est ordinata Res publ. ut omnia patrunonii, dignitatis, aetatis, artium, officiorumque …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CENSUS Ecclesiae Romanae in provinciis — quibus colligendis quotarmis mittebantur a Pontifice Diaconi, aut Subdiaconi vel Legati, ut ex Epiitolis Gregorii M. Nicolai I. Ep. 55. Innocentii III. l. 15. Ep. 166. 167. aliis, colligitur; conflabantur ex liberalitatibus Principum, qui centis… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Census — Cen sus, n. [L. census, fr. censere. See {Censor}.] 1. (Bot. Antiq.) A numbering of the people, and valuation of their estate, for the purpose of imposing taxes, etc.; usually made once in five years. [1913 Webster] 2. An official registration of …   The Collaborative International Dictionary of English

  • census — [sen′səs] n. [L, orig., pp. of censere, to assess: see CENSOR] 1. in ancient Rome, the act of counting the people and evaluating their property for taxation 2. an official, usually periodic, count of population and recording of economic status,… …   English World dictionary

  • census — censual /sen shooh euhl/, adj. /sen seuhs/, n., pl. censuses, v. n. 1. an official enumeration of the population, with details as to age, sex, occupation, etc. 2. (in ancient Rome) the registration of citizens and their property, for purposes of… …   Universalium

  • Census of Ireland, 1911 — The Census of Ireland, 1911, was a census covering the whole of the island of Ireland, and was conducted on Sunday 2 April, 1911 as part of a broader Census of the United Kingdom. A census of Ireland had taken place every ten years beginning in… …   Wikipedia

  • Census Enumerators' Books — During the decennial England and Wales Censuses of 1841 to 1901, the individual schedules returned from each household were transcribed and collated by the census enumerators into Census Enumerators’ Books (CEBs).It is these CEBs that are used by …   Wikipedia

  • Census (Great Britain) Act 1900 — The Census (Great Britain) Act 1900 (63 64 Vict. c.4), long title An Act for taking the Census for Great Britain in the year one thousand nine hundred and one, was an Act of Parliament of the Parliament of the United Kingdom, given the Royal… …   Wikipedia

  • census — An enumeration of a population, originally for taxation and military purposes, now with many other purposes; basic facts about all persons age, sex, occupation, nature of residence, etc. are recorded in the c., which often also includes some… …   Medical dictionary

  • census — cen•sus [[t]ˈsɛn səs[/t]] n. pl. sus•es 1) gov an official enumeration of the population, with details as to age, sex, occupation, etc 2) anq (in ancient Rome) the registration of citizens and their property, for purposes of taxation • Etymology …   From formal English to slang

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»