-
81 proruptio
prōruptio, ōnis f. [ prorumpo ]вылазка, набег, нападение ( hostium AV) -
82 prospicio
prōspicio, spēxī, spectum, ere [ pro + specio ]1) глядеть вдаль, смотреть вперёд (respicere et p. Vr)p. longe (multum) C — далеко видеть, иметь перед собой далёкую перспективу2)а) издали завидеть, увидеть вдали (aliquem procul V; hostium classem L)mortem p. Sen — считать смерть чем-то далёким, ноp. senectutem Sen — чувствовать, что надвигается старостьб) обозревать издали (p. incendium Su)3) стоять на страже, сторожить (p. a janua Nep)4) заботиться, иметь попечение (alicui C; patriae C); предусматривать, предвидеть (illa, quae futura sunt Ter; casūs futuros C; animo aliquid p. C, L)p. malo C — предупреждать бедуplāgae crescunt, nisi prospĭcis Ter — бед будет всё больше, если заранее не принять мер5) заранее готовить, заготовлять ( commeatūs in hiĕmem L); подготовлять, готовить ( habitationem sibi Pt); подыскивать ( maritum filiae PJ)6) внимательно или с удивлением смотреть (p. aliquem propter aliquid Nep) -
83 prostrator
prōstrātor, ōris m. [ prosterno ] -
84 protero
prō-tero, trīvī, trītum, ere1) давить, раздавливать ( aliquem pedibus Pt); топтать (arva florentia O)2) сокрушать, смять, опрокидывать (aciem hostium T; agmina curru V)3) попирать, жестоко обращаться, угнетать (aliquem C, H; urbem O) -
85 proxime
proximē adv. и praep. cum acc., реже cum dat. [superl. к prope ]1) весьма близко (p. ab illa urbe L; p. hostium castris Cs)p.hostem C — возле самого неприятеля2) совсем недавно, только что (quem p. nominavi C)3) непосредственно за, тотчас же после (p. deos C; p. ab aliquo C; p. solis occasum Pall)4) весьма сходно, очень похоже (p. morem Romanum L)p. atque ille C — почти так же, как и онquam p. transferre aliquid in Latinum Q — как можно точнее перевести что-л. на латинский язык5) прежде всего, во-первых (p..... mox..., tertio loco PM) -
86 puto
I āvī, ātum, āre [одного корня с putus I ]1) чистить, очищать ( vellus Vr)2) подрезывать, подстригать, подчищать (vites V; arbores Cato)II puto, avī, ātum, āre [ putus I ]1) размышлять, обдумывать, взвешивать (aliquid C etc.)2) сводить счёты, производить расчёты, подсчитывать, рассчитываться (p. rationes cum aliquo Cato, C etc.)4) считать, рассматривать, ставить (aliquid magni, nihili или pro nihilo C etc.; aliquem hostium numero p. C)5) предполагать, полагать, думатьputes, putasses или putares Pt — можно было бы подуматьstare putes, adeo procedunt tempora tarde O — время тянется так медленно, что кажется, будто оно остановилосьputa Pt (=finge) — вообрази, представь себе, допустимnec est quod putes illum quicquam emere Pt — и не думай, будто ему приходится что-л. покупать -
87 renuntio
re-nūntio, āvī, ātum, āre1) приносить известие, возвещать, доносить, сообщать, уведомлять (alicui aliquid или de aliquā re C etc.); докладывать (aliquid ad senatum C; in concilium L)r. legationem C — дать отчёт о выполнении поручения2) объявлять, провозглашать ( aliquem consulem C); указывать, называть ( hostium numerum C)3) расторгать, прекращать (condicionem C; r. alicui amicitiam L; societatem и societati Dig); отказываться, отрекаться, отклонять ( alicui rei)r. rebus humanis или mundo Eccl — уйти от мирских дел4) отказываться от приглашения (r. ad aliquem Pl, ad cenam Sen) -
88 signum
sīgnum, ī n.1)а) знак, отметка, клеймо (s. imprimĕre pecori V); признак (dolōris C; timōris Cs)s. pedis O — след ногиs. dare (mittĕre) alicui rei C, Cs etc. — обнаруживать признак чего-лб) симптом или предвестник ( morborum V)2) воен. сигнал, приказ, команда (s. proelii committendi dare Cs); pl. сигнальные трубы, рожки (signa canunt или concĭnunt Cs, L etc.)s. dare receptui C, L или recipiendi Cs — дать сигнал к отступлениюsigna movēre L (tollĕre bAl, convellere L, ferre Cs) — двинуться, отправиться, выступить в походsigna inferre alicui или in (adversus, contra) aliquem Cs, L etc. — совершать нападение на (атаковать) кого-л.signa conferre — вступить в бой (cum aliquo C, L) или собраться, присоединиться ( ad aliquem L)signa relinquere Sl или a signis discedere Cs — бежать с поля сражения, дезертироватьsigna (con)vertere Cs, L — сделать поворот, повернуться кругомsub signis C, L, T — в строю5) воен. пароль, лозунг (s. «Felicitatis» bAfr)6) доказательство, довод ( clarissimis signis crimina refellere C)s. rerum Q — вещественное доказательство7) изображение, изваяние, фигура, статуя (s. aēneum C; s. Jovis C; Veneris s. marmoreum Pt)duodecim signa Pt или signorum partes Sen 12 — знаков зодиака -
89 simulatio
simulātio, ōnis f. [ simulo ]видимость, притворство, лицемерие, симулирование (s. virtutis, amicitiae C)s. timoris Cs — притворный страхper simulationem или simulatione alicujus rei Cs etc. — под видом (под предлогом) чего-л.simulatione rei publicae Brutus ap. C — якобы в интересах государства -
90 sperno
sprēvī, sprētum, ere1) отделять, отстранять, удалять (se a mălis s. Enn)2) отвергать ( vetĕres amicitias C); презирать, пренебрегать (aliquem Ter, C; minas pelagi Lcn)nil spernat auris, nec tamen credat statim Ph — слушать нужно всё, но не спешить с довериемjussa s. T — не исполнить приказанийspernendus alicujus rei T — достойный презрения в отношении чего-л.haud spernendus L etc. — неплохой, заслуживающий внимания3) презрительно отзываться, насмехаться (s. hostium paucitatem QC) -
91 strages
strāgēs, is f. [ sterno ]2) опустошение, разорение ( stragem facere L или dare alicui rei V)3) умерщвление, убийство ( princĭpum Just); поражение (наголову), разгром ( exercituum VM); резня, кровопролитие, истребление ( Gallos strage fundere L)stragem hostium edere C, Just (dare L, facere C, efficere C, ciere V) — разбить врагов4) смерть, гибель (hominum T; canum volucrumque O)5) беспорядочная куча, груда ( armorum L); груда тел (hominum, elephantorum L) -
92 subter
I adv.внизу, снизу (omnia, quae supra sunt et s. C)II subter praep. cum acc. и abl.вниз, под (aliquid s. lectum mittere Pt)s. fastigia tecti aliquem ducere V — вести кого-л. под крышу (своего дома)s. murum hostium advĕhi L — подъехать под (самые) стены неприятеляomnia s. se habere C — иметь всё под собой, т. е. быть выше всегоs. densā testudine V — под толстым панцирем « черепахи» (т. е. военного строя ; см. testudo 4. и 5.) -
93 succedo
succēdo, cessī, cessam, ere [ sub + cedo ]1) входить под (что-л.) или внутрь (чего-л.), проникать ( aliquid и alicui rei)s. tecto et umbrae V — спрятаться в закрытое место и в теньnubes soli succedunt Lcr — облака заходят под (т. е. застилают) солнцеs. aquae O — погрузиться в водуs. tumulo terrae V — быть похороненным2) возноситься ( alto caelo V); возвышаться, достигать ( ad summum honorem Lcr); всходить, подниматься ( in montem Lcr)fons, quo (= in quem) mare succedit Cs — источник, которого достигает морской прилив3) подходить, подступать (muris и muros, ad moenia и moenibus L); идти на приступ ( ad castra hostium L)succedentes L — наступающие, нападающие4) идти вслед, следовать ( aetas succedit aetati C)5) наследовать ( regno PM и patri in regno Just); вступать ( in paternas opes L); замещать, сменятьin jura affinitatis s. Just — стать в силу брака союзником (чьим-л.)defatigatis s. Cs — сменять уставшихin stationem s. Cs — сменять на стражеalicui successum est C — у кого-л. есть наследник (преемник)in locum alicujus s. Cs — занимать чьё-л. место6) следовать (во времени), наступать ( tristibus laeta succedunt Hier)s. orationi alicujus C — выступать после чьей-л. речи7) примыкать ( ad alteram partem Cs); относиться, принадлежать ( comparative generi Q)s. oneri V — брать на себя ношу9) давать (получать) исход, складываться ( hoc bene successit Ter)alicui melius succedit Pt — кому-л. больше везёт10) удаваться, иметь успех ( haec successerunt C)si successisset coeptis L — если бы удалось то, что предпринято11) попадать, подвергаться (jugo servitutis CJ; dominationi Just)sub acumen stili s. C — попадать под остриё стиля, т. е. подвергаться литературной обработке -
94 successus
I a, um part. pf. к succedo II successus, ūs m. [ succedo ]1) подход, приближение, продвижение (s. et incursus hostium Cs)2) ход, движение, бег ( equorum V); последовательность, течение ( temporis Just)3) исход, результат ( prosperus L)4) хороший исход, успех, удача ( plenus successibus annus O)5) потомок, отпрыск, дитя ( suā manu suos exstinguere successus CA — о Медее) -
95 superfixus
super-fixus, a, umвоткнутый (сверху), наколотый ( capita hostium L) -
96 supersum
super-sum, fuī, esse1) оставаться в живых, уцелеть ( ex pugnā bH)ex eo proelio circiter milia hominum octoginta superfuerunt Cs — после этого сражения уцелело около 80 000 человек2) пережить, жить послеs. patri L — пережить отца3) быть ещё в живых, сохранитьсяsupersint aliqui nuntii et hostium cladis et nostrae virtutis L — пусть сохранятся некоторые вестники и поражения врагов, и нашей доблести ( слова консула Ливия)4) оставаться, быть в остатке ( supersunt labes et luctus VF)non multum aestatis supererat C — лета оставалось немного, т. е. лето близилось к концу5) быть в избытке, изобиловать ( verba alicui supersunt C)cui tanta erat res et supererat? Ter — (Демифон,) у которого было столько денег, да ещё в избытке?6) быть лишним, ненужнымut neque absit quicquam, neque supersit C — чтобы ничего не отсутствовало и ничего не было бы лишнего7) быть сильнее, совладатьs. dolori O — перенести страданиеs. temporibus Nep — пережить тяжёлое время8) превосходить, быть выше ( aliquā re VF)9) не хватать, недоставать (quid superest ad honoris mei tribunal et columen? Ap)10) оказывать поддержку, помогать Su11) находиться во главе, управлять (alicui и alicui rei Su etc.) -
97 sustento
āvī, ātum, āre [intens. к sustineo ]1) поддерживать, подпирать (machĭnam mundi Lcr; aliquem ruentem dextrā V)2)а) подкреплять, оказывать поддержку (aliquem omnibus copiis C)б) поддерживать, оберегать ( rem publicam C)3) сохранять ( valetudinem C)4) содержать, питать (familiam Ter; exercitum C)5) выдерживать, выносить, переносить (belli difficultates C; maerorem C; vitia alicujus Sl); держаться, сопротивлятьсяs. famem pecore adacto Cs — справиться с голодом благодаря пригнанному скоту6) выдерживать, отражать, отбивать (vim hostium Sl; impetum legionum T)7) управлятьs. munus CTh — состоять на (государственной) службе8) откладывать, отсрочивать ( aliquid ad adventum alicujus C) -
98 tempestuosus
tempestuōsus, a, um [ tempestas 3. ]бурный, стремительный (hostium incursus Sid) -
99 tergum
ī n.1) спина, хребет (hominis, bovis C)in tergo alicujus haerēre L — преследовать кого-л. по пятамin t. V — назадt. suis O — свиной окорок2) воен. тылterga vertere Cs (fugae praebēre L или praestare T) — обратить тыл, т. е. обратиться в бегствоterga dare hosti L, Q, C — бежать от неприятеляpost t. Cs — в тылуqui post terga relīquit sexaginta annos J — проживший 60 лет3) тыльная часть ( arboris V); обратный скат ( terga collis L); задняя сторона ( castrorum L): внутренность, внутренняя часть ( terga petra claudebat QC): верхняя часть, поверхность ( amnis O)4) шкура, кожа (leonis O; taurīnum V); кожаная обшивка ( clipei O); кожаный мех ( venti tergo inclusi O); кожаный щит ( tergo hastas decutĕre V)taurea terga O — бубныduro intendere brachia tergo V — надевать цест (см. caestus)5) слой, лист (ferri, aeris V)6) тело, туша ( centum terga suum V)7) pl. бегство ( terga Parthorum O) -
100 transcendo
trānscendo, scendī, scēnsum, ere [ trans + scando ]1) переходить, перебираться (in hostium naves Cs; in Campaniam L); перелезать (через) ( Caucăsum C); переправляться, переплывать (flumen L, T, Ap); совершать переход, переходить ( ad majora VP)2) переступать, перешагивать ( fossam Cs); выходить за пределы, нарушать (fines juris Lcr; prohibĭta T)3) опережать, превосходить ( facta alicujus Sil)aetāte t. aliquem SenT — быть долговечнее кого-л.t. aetatem primae juventae Col — выйти из возраста ранней юности
См. также в других словарях:
Hostium munera non munera. — См. Недруг дарит, зло мыслит … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
CALCANDI hostium vel corpora vel cadavera ritus — in signum plenae de illis victoriae reportatae, usitatus olim. Spartian. in Severo, c. 11. Equum praeterae, ipse residens super Albini cadaver egit, expavescentemque admonuit, ut effrenatum audacter proteret. Quo alludens Propert. l. 1. El. 1. v … Hofmann J. Lexicon universale
DEOVENDI se ritus — apud vett. Romanos, talis erat: Cum periculum aliquod imminere videbatur, et Auspices nuntabant, Deos placatos non esse, tum unus aliquis ex Romanis sese pro exercitu suo ex simul exercitum hostium devovebat. Licebat autem, Consuli Dictatoriqueve … Hofmann J. Lexicon universale
OPPUGNATIO Urbium — vel primô impetu peragitur: quemadmodum Gomphos Iulius Caesar, usus singulari militum studiô, eôdem quô venerat die expugnavit, l. 3. de bello Civ. c. 80. vel longiorem moram requirit. Quod si itaque propter fossarum latitudinem, murorumque… … Hofmann J. Lexicon universale
VELITES — Festo fuêre, milites expediti, sic dicti, quasi volantes: de quorum institutione ita Val. Max. l. 2. c. 3. ex ult. Velitum, inquit, usus eô bellô primum repertus est, quô Capuam Fulvius Flaccus Imperator obsedit. Nam cum Equitatui Campanorum… … Hofmann J. Lexicon universale
CADAVER — a cadendo, Latinis Graecisque, quibus πτῶμα dicitur. Quod videre propinquis aliisque olim nefas, attrectare, piaculum habitum. Vide infra ubi de Funebribus ac Morticinio. Hinc Cadavera hostium sepulturâ arcendi aut canibus laceranda obiciendi,… … Hofmann J. Lexicon universale
LUA — Dea quaedam apud vett, a luendo, expiandoque nomen sortita, quae praeerat lustrationibus, et lustris. Vide Turneb. Adver s. l. 16. c. 20. et l. 23. c. 23. et l. 19. c. 11. Eius meminit A. Gell. l. 13. c. 22. cum ait in libris Sacerdotum Pop. Rom … Hofmann J. Lexicon universale
SAMPSON — I. SAMPSON Iudex et Liberator Iudaeorum, ex tribu Dan, fil. Manoae: cui per Angelum filii nativitas praedicta fuit; additô, ut illum velut Nazaraeum educaret. Hic mirô corporis robore est a Deo donatus; sed eâ lege, ut tamdiu robur, firmitatemque … Hofmann J. Lexicon universale
VEXILLUM — I. VEXILLUM Feudale, cuius traditione illustria feuda, Fanelhen proin dicta, ab Imperatore conferuntur, et quidem solo: neque enim vacante imperiô, Electori Palatino, dum Provisoris partes agit, aliaque disponit beneficia, haec conferre… … Hofmann J. Lexicon universale
ennemi — Ennemi, Hostis, Inimicus, Iniquus, Saeuus. Ancien ennemi, Hostis veteranus. L ennemi commun de tous, Communis hostis. Un dur ennemi et violent, Aduersarius acerrimus. Ennemis espandus, Hostes superfusi. Ennemis espars et mis en fuite, Fusi… … Thresor de la langue françoyse
Pons Sublicius — 41.88441938739512.476638555527 Koordinaten: 41° 53′ 3,9″ N, 12° 28′ 35,9″ O f1 … Deutsch Wikipedia