Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

glŏbus

  • 61 coeo

    cŏ-ĕo, īvi or ii (e. g. coierunt, Caes. B. G. 6, 22:

    coiere,

    Lucr. 6, 452; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. M. 4, 83 al.:

    cŏĭisse,

    Verg. A. 12, 709:

    coisse,

    Prop. 3 (4), 15, 8; Ov. F. 6, 94; Quint. 5, 9, 5; 5, 11, 35;

    pedants preferred conire to coire,

    Quint. 1, 6, 17; cf. id. 1, 5, 69, and Lachm. ad Lucr. p. 137), ĭtum, īre, v. a. and n.
    I.
    To go or come together, to meet, assemble, collect together (so mostly poet. or in post-Aug. prose); constr. absol., with ad aliquem, ad or in locum, more rar. in loco:

    matronae ad Veturiam Volumniamque frequentes coëunt,

    Liv. 2, 40, 1:

    in porticum,

    Plin. Ep. 1, 5, 9:

    ad solitum locum,

    Ov. M. 4, 83:

    ad aliquem,

    Curt. 7, 2, 21: Pharsaliam, * Cat. 64, 37:

    quo (sc. in sedilia theatri) populus coibat,

    Hor. A. P. 207:

    in regiam,

    Curt. 6, 8, 17:

    in quem (locum) coibatur,

    Tac. A. 4, 69:

    apud aram ejus dei in cujus templo coiretur,

    Suet. Aug. 35:

    cum rege in insulā,

    Vell. 2, 101, 1:

    in foro,

    Just. 5, 7, 6:

    milia crabronum coeunt,

    Ov. F. 3, 753; id. H. 7, 123 Loers.:

    coivere amicis animis,

    Curt. 8, 12, 9; 10, 3, 6:

    agmina coibant,

    id. 10, 9, 15; Tac. A. 16, 5; id. H. 1, 27; 2, 52.—
    b.
    Poet.:

    vix memini nobis verba coisse decem,

    i. e. have passed between us, Prop. 3 (4), 15, 8.—
    B.
    Specif., to go or come together in a hostile manner, to encounter:

    inter se coiisse viros et cernere ferro,

    Verg. A. 12, 709; cf. id. G. 4, 73; Ov. M. 3, 236; Luc. 2, 225; Manil. 4, 83; Val. Fl. 5, 635; Stat. Th. 16, 408.—
    II.
    Pregn., to form a whole by coming together, to be united into a whole, to unite, combine (the usu. class. signif.); constr. absol., with cum, or dat.
    A.
    Lit.
    1.
    Of living beings:

    neque se conglobandi coëundique in unum datur spatium,

    Liv. 6, 3, 6; so Verg. A. 9, 801; 10, 410:

    ut vaga illa multitudo coiret in populos,

    Quint. 2, 16, 9:

    qui una coierunt,

    Caes. B. G. 6, 22:

    reliqui (milites) coëunt inter se,

    assemble, id. B. C. 1, 75; so Liv. 7, 37, 15:

    in formam justi exercitūs,

    Vell. 2, 61, 2:

    ut coëat par Jungaturque pari,

    Hor. Ep. 1, 5, 25.—
    b.
    Of the coition of the sexes (both of men and animals), to copulate, Lucr. 4, 1055; cf. Ov. M. 11, 744:

    cum alienā uxore,

    Quint. 7, 3, 10:

    coisse eam cum viro,

    id. 5, 9, 5:

    dominum cum ancillā,

    id. 5, 11, 35:

    cum hospitibus stupro,

    Curt. 5, 1, 37 al.:

    privigno,

    Ov. H. 4, 129:

    simul binis,

    Sen. Cons. ad Marc. 17, 5:

    sic et aves coëunt,

    Ov. M. 9, 733; 10, 324; id. A. A. 2, 615; Col. 6, 27, 3 sq.; Ov. F. 3, 193 al.; cf., of marriage, [p. 359]
    B.
    b.. infra.—
    2.
    Transf., of things: membra. Ov. M. 4, 377; cf. Quint. 11, 3, 96: ignes coire globum quasi in unum, roll together, as into a ball, etc., Lucr. 5, 665; cf. id. 2, 563:

    sanguenque creari Sanguinis inter se multis coëuntibu' guttis,

    out of many little drops running together, id. 1, 838; cf.:

    ut coëat lac,

    to curdle, Varr. R. R. 2, 11, 4; Col. 12, 20, 4:

    bitumen spissatur et in densitatem coit,

    thickens, Plin. 35, 15, 51, § 178; cf.:

    gelidus coit formidine sanguis,

    Verg. A. 3, 30:

    semina,

    Lucr. 3, 395; cf. id. 1, 770; 5, 190; 5, 425:

    tum digiti coëunt,

    Ov. M. 2, 670; Quint. 11, 3, 21:

    ut cornua tota coirent Efficerentque orbem,

    Ov. M. 7, 179; cf. Verg. A. 11, 860:

    palpebrae dormientis non coëunt,

    do not close, Cels. 2, 8:

    labris coëuntibus,

    Quint. 8, 3, 45 et saep.:

    perfectum quiddam fieri, cum omnia coierunt, necesse est,

    id. 11, 3, 9; 9, 1, 9; 2, 19, 2; cf. id. 1, 5, 67:

    quae littera cum quāque optime coëat,

    id. 9, 4, 91:

    ut placidis coëant immitia,

    Hor. A. P. 12.—Of wounds, to close:

    arteria incisa neque coit neque sanescit,

    Cels. 2, 10; cf.:

    potest os coire et vulnus sanescere,

    id. 8, 10; so Plin. 11, 39, 93, § 227; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. Tr. 4, 4, 41; 5, 2, 9; and poet.:

    an male sarta Gratia nequicquam coit et rescinditur?

    Hor. Ep. 1, 3, 32; Petr. 113, 8.—
    B.
    Trop., to unite for some object, in feeling, will, conclusions, etc., to join together, assimilate, combine, agree, ally one ' s self:

    Caesar cum eo coire per Arrium cogitat,

    Cic. Att. 1, 17, 11:

    cum hoc tu coire ausus es, ut... addiceres, etc.,

    id. Red. in Sen. 7, 16; id. Dom. 18, 47:

    principes, quitum unā coierunt, quantum visum est agri adtribuunt,

    Caes. B. G. 6, 22: heri aliquot adulescentuli coimus in Piraeo (Piraeum ap. Cic. Att. 7, 3, 10), Ter. Eun. 3, 4, 1 (consensimus ac pepigimus, Don.):

    duodecim adulescentuli coierunt ex his, qui exsilio erant multati, etc.,

    conspired together, Nep. Pelop. 2, 3; cf.:

    sed neque cum quoquam de eā re collocuturum neque coiturum: sic, ille consensionis globus hujus unius dissensione disjectus est,

    id. Att. 8, 4:

    patricii coiere et interregem creavere,

    Liv. 4, 7, 7:

    mos est regibus, quotiens in societatem coëant, implicare dextras, etc.,

    Tac. A. 12, 47; hence poet.:

    coëant in foedera dextrae,

    Verg. A. 11, 292; Tac. H. 3, 12:

    ad nullius non facinoris societatem coibant,

    Suet. Aug. 32; and, like this, with changed construction.—
    b.
    Esp. of the marriage contract ( poet. and in post-Aug. prose); cf.:

    taedae quoque jure coissent,

    Ov. M. 4, 60:

    conubio,

    Curt. 8, 1, 9:

    nuptiis,

    id. 9, 1, 26; Quint. 5, 11, 32:

    matrimonio,

    Dig. 24, 1, 27:

    in matrimonium,

    ib. 45, 1, 134; cf.:

    hac gener atque socer coëant mercede suorum,

    i. e. in the marriage of Æneas with Lavinia, Verg. A. 7, 317.—
    2.
    Act.: coire societatem ( cum aliquo or absol.), to enter into an alliance, to make a compact, form a league (with some one;

    several times in Cic.): utinam, Pompei, cum Caesare societatem aut numquam coisses aut numquam diremisses!

    Cic. Phil. 2, 10, 24; Nep. Con. 2, 2:

    societatem sceleris,

    Cic. Rosc. Am. 34, 96:

    de municipis fortunis,

    id. ib. 31, 87; Dig. 17, 2, 65, § 10:

    qui societatem in tempus coiit,

    ib. 17, 2, 65, § 6.—
    3.
    Pass.:

    ad eam rem societas coitur,

    Cic. Rosc. Am. 7, 20:

    ad coëundam societatem,

    id. Fam. 5, 19, 2; so Gell. 1, 9 fin.:

    si unius rei societas coita sit,

    Dig. 17, 2, 65 init.; cf. ib. 17, 2, 65, §§ 2, 9, 10, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > coeo

  • 62 consensio

    consensĭo, ōnis, f. [consentio], an agreeing together, agreement, unanimity, common accord (in good prose; most freq. in Cic.).
    I.
    In gen.:

    omnium gentium omni in re,

    Cic. Tusc. 1, 13, 30:

    firma omnium,

    id. N. D. 1, 17, 44:

    tanta Italiae,

    id. Red. Quir. 8, 18:

    nulla de illis magistratuum,

    id. Red. in Sen. 15, 38:

    singularis omnium bonorum in me tuendo,

    id. Fam. 1, 9, 13:

    universae Galliae consensio libertatis vindicandae,

    Caes. B. G. 7, 76:

    summa voluntatum, studiorum, sententiarum,

    Cic. Lael. 4, 15.—
    2.
    As a figure of speech, Quint. 9, 2, 51.—
    B.
    Transf.:

    naturae,

    harmony, Cic. de Or. 3, 5, 20.—
    II.
    In a bad sense, a plot, combination, conspiracy, Cic. Planc. 15, 37; id. Font. 7, 16 (3, 6):

    scelerata,

    id. Att. 10, 4, 1:

    magna multorum,

    Nep. Alcib. 3, 3.— In plur.:

    nullaene consensiones factae esse dicuntur?

    Cic. Verr. 2, 5, 4, § 9.—
    b.
    In concreto, those who have banded together, conspirators:

    globus consensionis,

    Nep. Att. 8, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > consensio

  • 63 cor

    cor (ŏ, e. g. Ov. Tr. 5, 8, 28; id. P. 1, 3, 32), cordis ( gen. plur. cordium, Vulg. Jer. 4, 4, and 1 Cor. 4, 5; acc. to Fragm. Bob. Nom. et Pron. p. 132, also cordum, but without example), n. [kindr. with Sanscr. hrid; Gr. kardia; Germ. Herz; Engl. heart], the heart (very freq. in all periods and species of composition).
    I.
    Lit., the heart, as the chief source of the circulation of the blood, and so of life, Cels. 4, 1; cf. Plin. 11, 37, 69. §§

    181 and 182: cor tineosum, opinor, habeo,

    Plaut. Cas. 2, 6, 62:

    num igitur censes, ullum animal, quod sanguinem habeat, sine corde esse posse?

    Cic. Div. 1, 52, 119:

    cordis globus aut oculi,

    Lucr. 4, 119 et saep.— Also for the Greek kardia, the cardiac extremity of the stomach, Lucr. 6, 1150; Hor. S. 2, 3, 28; cf. id. ib. 2, 3, 161.—
    B.
    Meton. (pars pro toto; cf. caput, II.), a person:

    lecti juvenes, fortissima corda,

    Verg. A. 5, 729:

    aspera,

    id. ib. 10, 87.—Of animals:

    canum,

    Lucr. 5, 864.—A term of endearment, Plaut. Poen. 1, 2, 154 (cf. corculum).—
    II.
    Trop.
    A.
    The heart, as the seat of feeling, emotion, etc., heart, soul, feeling ( poet.):

    videas corde amare inter se,

    from the heart, cordially, Plaut. Capt. 2, 3, 60:

    aliquem amare corde atque animo suo,

    id. Truc. 1, 2, 75:

    facinus magnum timido cordi credere,

    id. Ps. 2, 1, 3:

    neque meo Cordi quomquam esse cariorem hoc Phaedriā,

    Ter. Eun. 1, 2, 121:

    corde tremit,

    Hor. C. 1, 23, 8:

    cura ex corde excessit,

    Ter. Hec. 3, 2, 12:

    cor meum spes laudis percussit,

    Lucr. 1, 922:

    spectantis tangere querelā,

    Hor. A. P. 98:

    nequeunt expleri corda tuendo Terribilis oculos,

    Verg. A. 8, 265; cf. id. ib. 9, 55:

    curis acuere mortalia corda,

    id. G. 1, 123; 1, 330; id. A. 1, 302.—
    b.
    Cordi est alicui, it lies at one's heart, it pleases, is pleasing, agreeable, or dear: quod tibi magnopere cordi est, mihi vehementer displicet, Lucil. ap. Non. p. 88, 32; 89, 1:

    utut erga me est meritus, mihi cordi est tamen,

    Plaut. Cist. 1, 1, 110; Ter. And. 2, 1, 28:

    uterque utriquest cordi,

    id. Phorm. 5, 3, 17:

    idque eo mihi magis est cordi, quod, etc.,

    Cic. Lael. 4, 15; id. Quint. 30, 93; id. Or. 16, 53; Liv. 1, 39, 4; 8, 7, 6; Hor. C. 1, 17, 14 al.; Cato ap. Macr. S. 3, 5 fin. —With inf.:

    facere aliquid,

    Plaut. Most. 1, 4, 10:

    exstinguere vestigia urbis, etc.,

    Liv. 28, 20, 7:

    subigi nos,

    id. 9, 1, 4 al. —
    c.
    Cordi habere aliquid, to have at heart, to lay great stress upon, to value (post-class.), Gell. 2, 29, 20; 17, 19, 6; 18, 7, 3.—
    B.
    Acc. to the ancients (cf. Cic. Tusc. 1, 9, 18) as the seat of wisdom, understanding, heart, mind, judgment, etc. (most freq. in ante-class. poets): quem (Hannibalem) esse meum cor Suasorem summum et studiosum robore belli, Enn. ap. Gell. 7, 2, 9 (Ann. 374 Vahl.):

    Ego atque in meo corde, si est quod mihi cor, Eam rem volutavi,

    Plaut. Most. 1, 2, 3 dub. (bracketed by Ritschl):

    quantum ego nunc corde conspicio meo,

    id. Ps. 3, 1, 3:

    quicquam sapere corde,

    id. Mil. 2, 3, 65; Ter. Phorm. 2, 2, 7; Lucr. 1, 737; 5, 1107:

    nec enim sequitur, ut cui cor sapiat, ei non sapiat palatus,

    Cic. Fin. 2, 8, 24 Madv.; cf. id. ib. 2, 28, 91:

    stupor cordis,

    id. Phil. 3, 6, 16: cor Zenodoti, Fur. Bib. ap. Suet. Gram. 11; cf.:

    cor Enni,

    Pers. 6, 10; cf., in a play on the meaning, I. A.: si pecudi cor defuisset, Caes. ap. Suet. Caes. 77 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > cor

  • 64 devexum

    dēvexus, a, um, adj. [deveho], of places, inclining downwards, sloping, shelving, steep (class.—for syn. v. declivis).
    I.
    Lit.:

    lucus Vestae, qui a Palatii radice in novam viam devexus est,

    Cic. Div. 1, 45; cf. Liv. 44, 35:

    mundus in Austros,

    Verg. G. 1, 241; and:

    devexus in planum,

    Plin. Pan. 7, 1, 1: ut de locis superioribus haec declivia et devexa cernebantur, * Caes. B. G. 7, 88:

    arva,

    Ov. M. 8, 330:

    margo (lacus),

    id. ib. 9, 334 (with acclivus):

    Orion,

    i. e. towards his setting, Hor. Od. 1, 28, 21; cf.: sol paulum a meridie, Cic. Fragm. ap. Macr. S. 6, 4;

    and dies devexior,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 57:

    globus devexior,

    Mart. Cap. 6, § 593.—Hence, subst.: dēvexum, i, n., an inclined surface, a slope:

    aqua in devexo fluit, in plano continetur et stagnat,

    Sen. Q. N. 3, 3.—
    II.
    Transf., inclining, declining:

    aetas jam a diuturnis laboribus devexa ad otium,

    Cic. Att. 9, 10, 3:

    aetas,

    Sen. Ep. 12:

    devexa et molliter desinens compositio,

    id. ib. 114, 15.— Absol.:

    per devexum ire,

    i. e. easily, Sen. Vit. Beat. 25 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > devexum

  • 65 devexus

    dēvexus, a, um, adj. [deveho], of places, inclining downwards, sloping, shelving, steep (class.—for syn. v. declivis).
    I.
    Lit.:

    lucus Vestae, qui a Palatii radice in novam viam devexus est,

    Cic. Div. 1, 45; cf. Liv. 44, 35:

    mundus in Austros,

    Verg. G. 1, 241; and:

    devexus in planum,

    Plin. Pan. 7, 1, 1: ut de locis superioribus haec declivia et devexa cernebantur, * Caes. B. G. 7, 88:

    arva,

    Ov. M. 8, 330:

    margo (lacus),

    id. ib. 9, 334 (with acclivus):

    Orion,

    i. e. towards his setting, Hor. Od. 1, 28, 21; cf.: sol paulum a meridie, Cic. Fragm. ap. Macr. S. 6, 4;

    and dies devexior,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 57:

    globus devexior,

    Mart. Cap. 6, § 593.—Hence, subst.: dēvexum, i, n., an inclined surface, a slope:

    aqua in devexo fluit, in plano continetur et stagnat,

    Sen. Q. N. 3, 3.—
    II.
    Transf., inclining, declining:

    aetas jam a diuturnis laboribus devexa ad otium,

    Cic. Att. 9, 10, 3:

    aetas,

    Sen. Ep. 12:

    devexa et molliter desinens compositio,

    id. ib. 114, 15.— Absol.:

    per devexum ire,

    i. e. easily, Sen. Vit. Beat. 25 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > devexus

  • 66 eminentes

    ē-mĭnĕo, ŭi, 2, v. n., to stand out, project (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (syn.:

    exstare, excedere): cum ex terra nihil emineret, quod contemplationi caeli officere posset,

    Cic. Div. 1, 42:

    globus terrae e mari,

    id. Tusc. 1, 28:

    stipites ex terra,

    Caes. B. G. 7, 73, 6; cf.:

    stipites ab ramis,

    id. ib. §

    3: belua ponto,

    Ov. M. 4, 690:

    rupes aequore,

    Luc. 2, 667:

    moles aquā,

    Curt. 4, 2, 21:

    oculi extra terram,

    Plin. 17, 21, 35, § 154:

    balaena dorso multum super aquas,

    id. 9, 6, 5, § 14:

    super corpus quasi verrucula,

    Cels. 5, 28, 14:

    ferrum per costas,

    Liv. 8, 7 et saep.— Absol., Caes. B. C. 1, 41, 4; 2, 9, 1; Sall. J. 94, 2; Lucr. 1, 780 et saep.; cf.

    alte,

    Ov. M. 15, 697:

    hasta in partes ambas,

    id. ib. 5, 139:

    jugum in mare,

    Caes. B. C. 2, 24, 3; cf.:

    lingua in altum (i. e. mare),

    Liv. 44, 11.—
    B.
    In partic., in painting, to stand out in relief, be prominent, as the lights in a picture, Cic. de Or. 3, 26, 101; Quint. 2, 17, 21; 8, 5, 26; Plin. 35, 11, 40, § 131 al.; cf. eminentia, I.—
    II.
    Trop., to be prominent, stand out, become conspicuous (syn.: eluceo, praecello, excello, appareo, praesto, antecedo).
    A.
    In gen.:

    animus, cum erit inclusus in corpore, eminebit foras,

    will extend beyond, Cic. Rep. 6, 26 Mos.:

    ii quorum eminet audacia atque projecta est,

    id. Clu. 65, 183:

    quod quo studiosius ab ipsis opprimitur et absconditur, eo magis eminet et apparet,

    comes out, becomes visible, id. Rosc. Am. 41 fin.; cf. id. Verr. 2, 5, 62 Zumpt N. cr.; id. Tusc. 2, 26 fin.; Quint. 2, 12, 7; 11, 1, 56; 11, 3, 73 Spald.; Liv. 2, 5 fin.; 2, 10 al.; Curt. 4, 1, 24; 8, 1, 50; Ov. F. 3, 250:

    vix ex gratulando miser jam eminebam,

    was but now emerging from the flood of congratulations, Plaut. Capt. 3, 2, 5:

    vox eminet una,

    makes itself distinctly audible, Ov. M. 15, 607.—
    B.
    In partic., to be prominent, conspicuous through one's (good) qualities, to distinguish one's self, be eminent:

    Demosthenes unus eminet inter omnes in omni genere dicendi,

    Cic. Or. 29 fin.; so with inter, Quint. 8, 5, 9; 12, 5, 5; cf. with super, Flor. 4, 2, 10:

    in aliqua re,

    Quint. 1, 12, 15; 2, 3, 6; 8, 3, 64 al.:

    aliqua re,

    Vell. 2, 127, 2; 2, 130, 1; Quint. 2, 8, 4; 3, 8, 65.— Absol.:

    excellit atque eminet vis, potestas, etc.,

    Cic. Rep. 2, 28;

    so with excellit,

    Tac. Or. 32:

    quae (sententiarum ornamenta) emineant pauciora,

    Cic. Or. 24, 81; so Liv. 5, 36; Vell. 2, 49 al.:

    altius,

    Nep. Chabr. 3, 3.—Hence, ēmĭnens, entis, P. a., standing out, projecting, prominent, high, lofty.
    A.
    Lit. (syn. editus):

    promontoria,

    Caes. B. C. 2, 23, 2:

    trabes,

    id. ib. 2, 9, 5:

    saxa,

    Sall. J. 93, 4:

    oculi,

    Cic. Vatin. 2:

    genae leviter,

    id. N. D. 2, 57, 143:

    statura,

    Suet. Calig. 50:

    capita papaverum,

    Front. Strat. 1, 1, 4; Flor. 1, 7, 7: aedes, standing on high ground (opp. plana), id. 1, 9, 4:

    nihil (in globo),

    Cic. N. D. 2, 18; cf. ib. 1, 27; cf. also the art. eminentia: patibulo eminens affigebatur, Sall. H. Fragm. ap. Non. 366, 14 (4, 40 Dietsch).— Comp.:

    trabes,

    Caes. B. C. 2, 9, 3:

    nasus a summo,

    Suet. Aug. 79;

    of perspective in painting: alia eminentiora, alia reductiora fecerunt,

    Quint. 11, 3, 46.— Sup.:

    aliquod in montibus (i. e. vertex),

    Quint. 8, 2, 7; cf.

    mons,

    Flor. 4, 12, 49.—
    B.
    Trop., lofty, distinguished, eminent (esp. freq. in the postAug. per., and mostly in the sup.; syn.:

    praeclarus, praestans, excellens, etc.): species deorum quae nihil solidi habeat, nihil eminentis,

    Cic. N. D. 1, 27, 75:

    ingenium,

    Quint. 6 prooem. §

    1: res dictu,

    Vell. 2, 114, 1.—Prov.:

    eminentis fortunae comes invidia,

    Vell. Pat. 1, 9, 6.— Plur. as subst.: ēmĭnentes, ĭum, m., distinguished men, Tac. Agr. 5.— ēmĭnentĭa, ĭum, n.
    (α).
    Admirable passages in an oration, Quint. 10, 1, 86.—
    (β).
    Greatness, distinction:

    nun. quam eminentia invidia carent,

    Vell. 2, 40, 6.— Comp.:

    eloquentia,

    Tac. Or. 25.— Sup.:

    auctores,

    Quint. 1, 2, 2; 1, 10, 10; 2, 3, 1; 9, 4, 79 et saep.; cf. Ruhnk. Vell. 2, 83 fin. — In the later empire, Eminentissimus was a title of the Praefectus praetorio, and of the Magister militum, Cod. Just. 12, 47, 1; 9, 41, 11 et saep.— Adv.: ēmĭnenter, highly, eminently, August. in Psa. 95, 1.— Comp.:

    projectae cautes eminentius,

    Amm. 24, 2, 12:

    non eminentius quam municipaliter natus,

    i. e. of higher, nobler birth, Sid. Ep. 1, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > eminentes

  • 67 emineo

    ē-mĭnĕo, ŭi, 2, v. n., to stand out, project (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (syn.:

    exstare, excedere): cum ex terra nihil emineret, quod contemplationi caeli officere posset,

    Cic. Div. 1, 42:

    globus terrae e mari,

    id. Tusc. 1, 28:

    stipites ex terra,

    Caes. B. G. 7, 73, 6; cf.:

    stipites ab ramis,

    id. ib. §

    3: belua ponto,

    Ov. M. 4, 690:

    rupes aequore,

    Luc. 2, 667:

    moles aquā,

    Curt. 4, 2, 21:

    oculi extra terram,

    Plin. 17, 21, 35, § 154:

    balaena dorso multum super aquas,

    id. 9, 6, 5, § 14:

    super corpus quasi verrucula,

    Cels. 5, 28, 14:

    ferrum per costas,

    Liv. 8, 7 et saep.— Absol., Caes. B. C. 1, 41, 4; 2, 9, 1; Sall. J. 94, 2; Lucr. 1, 780 et saep.; cf.

    alte,

    Ov. M. 15, 697:

    hasta in partes ambas,

    id. ib. 5, 139:

    jugum in mare,

    Caes. B. C. 2, 24, 3; cf.:

    lingua in altum (i. e. mare),

    Liv. 44, 11.—
    B.
    In partic., in painting, to stand out in relief, be prominent, as the lights in a picture, Cic. de Or. 3, 26, 101; Quint. 2, 17, 21; 8, 5, 26; Plin. 35, 11, 40, § 131 al.; cf. eminentia, I.—
    II.
    Trop., to be prominent, stand out, become conspicuous (syn.: eluceo, praecello, excello, appareo, praesto, antecedo).
    A.
    In gen.:

    animus, cum erit inclusus in corpore, eminebit foras,

    will extend beyond, Cic. Rep. 6, 26 Mos.:

    ii quorum eminet audacia atque projecta est,

    id. Clu. 65, 183:

    quod quo studiosius ab ipsis opprimitur et absconditur, eo magis eminet et apparet,

    comes out, becomes visible, id. Rosc. Am. 41 fin.; cf. id. Verr. 2, 5, 62 Zumpt N. cr.; id. Tusc. 2, 26 fin.; Quint. 2, 12, 7; 11, 1, 56; 11, 3, 73 Spald.; Liv. 2, 5 fin.; 2, 10 al.; Curt. 4, 1, 24; 8, 1, 50; Ov. F. 3, 250:

    vix ex gratulando miser jam eminebam,

    was but now emerging from the flood of congratulations, Plaut. Capt. 3, 2, 5:

    vox eminet una,

    makes itself distinctly audible, Ov. M. 15, 607.—
    B.
    In partic., to be prominent, conspicuous through one's (good) qualities, to distinguish one's self, be eminent:

    Demosthenes unus eminet inter omnes in omni genere dicendi,

    Cic. Or. 29 fin.; so with inter, Quint. 8, 5, 9; 12, 5, 5; cf. with super, Flor. 4, 2, 10:

    in aliqua re,

    Quint. 1, 12, 15; 2, 3, 6; 8, 3, 64 al.:

    aliqua re,

    Vell. 2, 127, 2; 2, 130, 1; Quint. 2, 8, 4; 3, 8, 65.— Absol.:

    excellit atque eminet vis, potestas, etc.,

    Cic. Rep. 2, 28;

    so with excellit,

    Tac. Or. 32:

    quae (sententiarum ornamenta) emineant pauciora,

    Cic. Or. 24, 81; so Liv. 5, 36; Vell. 2, 49 al.:

    altius,

    Nep. Chabr. 3, 3.—Hence, ēmĭnens, entis, P. a., standing out, projecting, prominent, high, lofty.
    A.
    Lit. (syn. editus):

    promontoria,

    Caes. B. C. 2, 23, 2:

    trabes,

    id. ib. 2, 9, 5:

    saxa,

    Sall. J. 93, 4:

    oculi,

    Cic. Vatin. 2:

    genae leviter,

    id. N. D. 2, 57, 143:

    statura,

    Suet. Calig. 50:

    capita papaverum,

    Front. Strat. 1, 1, 4; Flor. 1, 7, 7: aedes, standing on high ground (opp. plana), id. 1, 9, 4:

    nihil (in globo),

    Cic. N. D. 2, 18; cf. ib. 1, 27; cf. also the art. eminentia: patibulo eminens affigebatur, Sall. H. Fragm. ap. Non. 366, 14 (4, 40 Dietsch).— Comp.:

    trabes,

    Caes. B. C. 2, 9, 3:

    nasus a summo,

    Suet. Aug. 79;

    of perspective in painting: alia eminentiora, alia reductiora fecerunt,

    Quint. 11, 3, 46.— Sup.:

    aliquod in montibus (i. e. vertex),

    Quint. 8, 2, 7; cf.

    mons,

    Flor. 4, 12, 49.—
    B.
    Trop., lofty, distinguished, eminent (esp. freq. in the postAug. per., and mostly in the sup.; syn.:

    praeclarus, praestans, excellens, etc.): species deorum quae nihil solidi habeat, nihil eminentis,

    Cic. N. D. 1, 27, 75:

    ingenium,

    Quint. 6 prooem. §

    1: res dictu,

    Vell. 2, 114, 1.—Prov.:

    eminentis fortunae comes invidia,

    Vell. Pat. 1, 9, 6.— Plur. as subst.: ēmĭnentes, ĭum, m., distinguished men, Tac. Agr. 5.— ēmĭnentĭa, ĭum, n.
    (α).
    Admirable passages in an oration, Quint. 10, 1, 86.—
    (β).
    Greatness, distinction:

    nun. quam eminentia invidia carent,

    Vell. 2, 40, 6.— Comp.:

    eloquentia,

    Tac. Or. 25.— Sup.:

    auctores,

    Quint. 1, 2, 2; 1, 10, 10; 2, 3, 1; 9, 4, 79 et saep.; cf. Ruhnk. Vell. 2, 83 fin. — In the later empire, Eminentissimus was a title of the Praefectus praetorio, and of the Magister militum, Cod. Just. 12, 47, 1; 9, 41, 11 et saep.— Adv.: ēmĭnenter, highly, eminently, August. in Psa. 95, 1.— Comp.:

    projectae cautes eminentius,

    Amm. 24, 2, 12:

    non eminentius quam municipaliter natus,

    i. e. of higher, nobler birth, Sid. Ep. 1, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > emineo

  • 68 ferox

    fĕrox, ōcis ( gen. plur. ferocum, Albin. 1, 275; abl. sing. feroci, Neue, Formenl. 2, 67 sq.), adj. [root in Gr. thêr, Aeol. phêr, thêrion; cf.: ferus, fera; cf. also Zend. dvar, to run, Gr. thrôskô, thorein, Lat. furere], wild, bold, courageous, warlike, spirited, brave, gallant, savage, headstrong, untamable, fierce, insolent (class.; syn.: dirus, ferus, durus, saevus, crudelis; immanis, immitis, barbarus, etc.).
    I.
    In a good sense:

    moechus qui formest ferox,

    Plaut. Mil. 4, 9, 13:

    naturā ferox, vehemens, manu promptus erat,

    Sall. C. 43 fin.; cf.:

    nimium es vehemens feroxque naturā,

    Cic. Vat. 2, 4:

    ferox naturā,

    Sall. J. 11, 3:

    vicimus vi feroces,

    Plaut. Am. 1, 1, 82: Aequorum magna gens et ferox, warlike, Cic. Rep. 2, 20:

    Latium,

    Hor. C. 1, 35, 10:

    Roma,

    id. ib. 3, 3, 44:

    Parthi,

    id. ib. 3, 2, 3:

    Sygambri,

    id. ib. 4, 2, 34:

    miles,

    id. ib. 1, 6, 3:

    Hector,

    id. ib. 4, 9, 21: virgo (i. e. Minerva), Mart. 14, 179; cf. Sil. 9, 457:

    loca amoena, voluptaria facile in otio feroces militum animos molliverat,

    Sall. C. 11, 5; cf. id. J. 106, 3:

    ferox bello,

    Hor. C. 1, 32, 6; cf.:

    feroces ad bellandum,

    Liv. 38, 13, 11:

    adversus pericula ferox,

    Tac. H. 3, 69 fin.:

    Triaria ultra feminam ferox,

    id. ib. 2, 63:

    vir nobilis ac ferox,

    id. A. 4, 21.—With gen.:

    animi,

    Tac. A. 1, 32. — Sup.:

    globus ferocissimorum juvenum,

    Liv. 1, 12, 9:

    auxiliarii,

    Tac. H. 2, 24:

    nullo adversante, cum ferocissimi cecidissent,

    id. A. 1, 2.
    II.
    In a bad sense:

    equi indomiti, feroces,

    Plaut. Men. 5, 2, 110:

    leones,

    Lucr. 4, 717:

    aper,

    Verg. A. 10, 711:

    indulgentia ferocem fortasse atque arrogantem et infestum facit,

    Cic. Att. 10, 11, 3:

    dote fretae, feroces,

    i. e. arrogant, Plaut. Men. 5, 2, 17; cf.:

    ferox formā,

    id. Mil. 4, 9, 13; Titin. ap. Non. 305, 6:

    Numidae secundis rebus feroces,

    Sall. J. 94, 4; cf.:

    ferox viribus,

    Liv. 1, 7, 5; 7, 5, 6:

    robore corporis stolide ferox,

    Tac. A. 1, 3:

    nequicquam Veneris praesidio ferox,

    Hor. C. 1, 15, 13:

    sit Medea ferox invictaque,

    id. A. P. 123:

    animus ferox inopiā rei familiaris,

    Sall. C. 5, 7; cf.:

    quibus aetas animusque ferox erat,

    id. ib. 38, 1:

    oculi,

    Luc. 5, 211:

    patribus ferox,

    haughty toward the senators, Liv. 7, 40, 8.— Comp.:

    in bellis civilibus, victoria, etiamsi ad meliores venit, tamen eos ipsos ferociores impotentioresque reddit,

    Cic. Fam. 4, 9, 3; id. Fragm. ap. Non. 305, 10:

    et quia tecum eram, propterea animo eram ferocior,

    Plaut. Mil. 4, 8, 13; id. Rud. 3, 1, 14; Quint. 2, 2, 3. — Sup.:

    duas ferocissimas affectiones amoris atque odii coërcere,

    Gell. 1, 3 fin.:

    bestiae,

    Vulg. 2 Macc. 11, 9.—
    (β).
    With gen.:

    linguae feroces,

    Tac. H. 1, 35:

    ferox scelerum,

    eager for, prone to crimes, id. A. 4, 12:

    deorum Spretor erat mentisque ferox Ixione natus,

    Ov. M. 8, 614:

    scelerum,

    Tac. A. 4, 12.—
    (γ).
    With in and acc.:

    ferox in suos erat miles, ignavus in hostes,

    Amm. 22, 4, 7.—
    (δ).
    With inf.:

    ferox est, viginti minas meas tractare sese,

    Plaut. As. 2, 4, 62:

    odium renovare ferox,

    Sil. 11, 8.—Hence, adv.: fĕrōcĭter.
    1.
    (Acc. to I.) Courageously, valorously, bravely:

    strenue et ferociter facta in bello plura memorari possunt,

    Liv. 3, 47, 2:

    adequitare,

    id. 9, 22, 4:

    mandata edere,

    Tac. A. 15, 5.— Comp.:

    pauci ferocius decernunt,

    Sall. J. 104, 2.— Sup.:

    cum quo ferocissime pro Romana societate adversus Punicum foedus steterat,

    Liv. 23, 8, 3.—
    2.
    (Acc. to II.) Fiercely, savagely, insolently:

    aspere et ferociter et libere dicta,

    Cic. Planc. 13, 33:

    increpare,

    Plaut. Am. 1, 1, 58:

    dictae sententiae,

    Liv. 2, 55, 11.— Comp.:

    paulo ferocius (exagitatus),

    Cic. Q. Fr. 2, 13, 2.— Sup.:

    obloqui,

    Curt. 10, 2 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > ferox

  • 69 folliculus

    follĭcŭlus, i, m. dim. [follis], a small bag or sack.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    folliculis frumentum vehere,

    Liv. 9, 13, 9:

    quidam judicatus est parentem occidisse: ei statim... os obvolutum est folliculo et praeligatum,

    Cic. Inv. 2, 50, 149.—Of a matricide:

    statim folliculo lupino os obvolutum est,

    Auct. Her. 1, 13, 23.—
    B.
    Esp. (cf. follis, I. B.), a ball to play with, inflated with air; a wind-ball (cf.:

    pila, globus, sphaera): post bella civilia ad pilam, folliculumque transiit,

    Suet. Aug. 83.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., a husk, pod, shell, skin, follicle:

    latentem frugem ruptis velamentis suis, quae folliculos agricolae vocant, adaperire,

    Sen. Q. N. 5, 18, 3:

    gluma est grani folliculus,

    Varr. R. R. 1, 48, 1:

    cum spica se exserit folliculo,

    Sen. Ep. 124, 11. —So of fruits, Varr. R. R. 1, 48, 1; Col. 2, 8, 5; Plin. 24, 8, 33, § 49; 24, 9, 40, § 65:

    folliculus animalium,

    id. 30, 12, 37, § 111: muliebris, i. q. vulva, acc. to Serv. Verg. G. 3, 136.— Poet., the shell of an egg:

    teretes (cicadarum),

    Lucr. 5, 803; and of the human body, as the husk or shell of the soul: ego, si qui sum et quo folliculo sum indutus, queo, Lucil. ap. Non. 110, 27.—
    B.
    Esp., as med. t. t. (late Lat.).
    1.
    A sac:

    ventris,

    Cael. Aur. Acut. 3, 17, 154.—
    2.
    The bladder, Cael. Aur. Tard. 4, 3, 24.—
    3.
    The scrotum, Cael. Aur. Acut. 3, 17, 165; id. Tard. 3, 8, 106;

    called in full, folliculum genitale,

    id. ib. 3, 8, 104.

    Lewis & Short latin dictionary > folliculus

  • 70 glaeba

    glaeba (less correctly glēba), ae, f. [cf. globus].
    I.
    Prop., a small piece or lump of earth, a clod (cf. gramen, herba, faenum, caespes):

    ingens,

    Lucr. 6, 553:

    glaebis terrarum saepe friatis,

    id. 1, 887:

    fecundae,

    id. 1, 212; so Verg. G. 1, 94; Hor. C. 3, 6, 39:

    si glaebis aut saxis aut fustibus aliquem de fundo praecipitem egeris... non esse arma cespites neque glaebas, etc.,

    Cic. Caecin. 21, 60:

    omnes, qui ullam agri glaebam possiderent,

    id. Verr. 2, 3, 11, § 28; so,

    nec ulli glaeba ulla agri assignaretur,

    Liv. 4, 11; cf.

    also: non adimi cuiquam glaebam,

    Cic. Agr. 3, 1, 3:

    nam priusquam in os injecta glaeba est, locus ille, ubi crematum est corpus, nihil habet religionis,

    id. Leg. 2, 22, 57; cf. Varr. L. L. 5, 4, 9, § 23;

    and Fest. s. v. praecidanea, p. 223: ex fundo glaeba sumebatur,

    Gai. Inst. 4, 17:

    ornare glaebam virentem,

    i. e. an altar built of turf, Juv. 12, 85; v. also glaebula.—
    II.
    Transf.
    A.
    Land, soil:

    terra antiqua potens armis atque ubere glaebae,

    Verg. A. 1, 531:

    glebae felices,

    App. M. p. 102, 7.—
    B.
    Of other things, a piece, lump, mass:

    sevi ac picis glaebae,

    Caes. B. G. 7, 25; so,

    turis,

    Lucr. 3, 328; Stat. Th. 6, 60:

    marmoris,

    Plin. 36, 6, 8, § 50:

    salis,

    id. 31, 7, 39, z 73:

    sulphuris,

    id. 35, 15, 50, § 175:

    lactis,

    Nemes. Ecl. 3 fin.
    C.
    (Late Lat.), = pensio or canon praedio incumbens, a tax imposed upon the land of senators, Cod. Th. 6, 2, 10; ib. 12, 1, 138; Symm. Ep. 4, 61.

    Lewis & Short latin dictionary > glaeba

  • 71 globatim

    glŏbātim, adv. [globus], in clusters, bands, troops (late Lat.):

    per vicina digressi praedones,

    Amm. 27, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > globatim

  • 72 globosus

    glŏbōsus, a, um, adj. [globus], round as a ball, spherical, globose (class.): (mundum) globosum est fabricatus, quod sphairoeides Graeci vocant, Cic. Univ. 6; cf.:

    stellae globosae et rotundae,

    id. Rep. 6, 15:

    mundus,

    id. N. D. 2, 45, 116; cf.:

    forma (mundi),

    id. ib. 2, 19, 49:

    terra,

    id. ib. 2, 39, 98: saxum, Pac. ap. Auct. Her. 2, 23, 36; Liv. 38, 29, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > globosus

  • 73 ignavus

    ignāvus, a, um, adj. [in-gnavus, navus], inactive, lazy, slothful, idle, sluggish, listless, without spirit, cowardly, dastardly (syn.: iners, socors; opp.: strenuus, alacer, fortis).
    I.
    Lit., of living beings (freq. and class.):

    homines,

    Plaut. Rud. 3, 5, 49:

    si non fecero Ei male aliquo pacto, me esse dicito ignavissimum,

    id. Bacch. 3, 6, 27:

    quid ergo ille ignavissumus mi latitabat?

    id. Trin. 4, 2, 82; 1, 2, 128; id. Poen. 4, 2, 24:

    homo inertior, ignavior, magis vir inter mulieres proferri non potest,

    Cic. Verr. 2, 2, 78, § 192:

    ignavus miles ac timidus,

    id. Tusc. 2, 23, 54; cf.:

    compertum habeo, milites neque ex ignavo strenuum neque fortem ex timido exercitum oratione imperatoris fieri,

    Sall. C. 58, 1:

    feroces et inquieti inter socios, ignavi et imbelles inter hostes,

    Liv. 26, 2, 11:

    ignavissimus ac fugacissimus hostis,

    id. 5, 28, 8:

    ignavissimi homines (opp.: fortissimi viri),

    Sall. C. 12 fin.:

    canis Ignavus adversum lupos,

    Hor. Epod. 6, 2:

    (apes) Ignavaeque fame et contracto frigore pigrae,

    Verg. G. 4, 259:

    ignavum, fucos, pecus a praesepibus arcent,

    id. A. 1, 435:

    genus ignavum quod lecto gaudet,

    Juv. 7, 105.— Subst.:

    cedentibus ignavis et imbecillis,

    Cic. Rep. 1, 32:

    in bello poena ignavis ab imperatoribus constituitur,

    id. Caecin. 16, 46:

    in victoria vel ignavis gloriari licet, adversae res etiam bonos detractant,

    Sall. J. 53 fin.; cf.:

    gloriam, honorem, imperium bonus ignavus aeque sibi exoptant,

    id. C. 11, 2:

    favimus ignavo,

    Ov. Am. 3, 2, 73.—
    (β).
    With gen.:

    legiones operum et laboris ignavae,

    Tac. A. 11, 18; cf.:

    possis ignavus haberi et subiti casus improvidus, si, etc.,

    Juv. 3, 272.
    II.
    Transf.
    A.
    Of inanim. and abstr. things (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    quae vitia non sunt senectutis, sed inertis, ignavae, somniculosae senectutis,

    Cic. de Sen. 11, 36:

    nemora,

    i. e. unfruitful, Verg. G. 2, 208:

    globus,

    i. e. immovable, Plin. 2, 8, 6, § 33; cf.

    gravitas,

    Ov. M. 2, 821:

    stagna jacentis aquae,

    Luc. 5, 442:

    ignavo stupuerunt verba palato,

    i. e. speechless, Ov. Am. 2, 6, 47:

    mora,

    id. A. A. 1, 186:

    anni,

    spent in idleness, id. Am. 1, 15, 1; cf.

    otia,

    id. Tr. 1, 7, 25:

    septima lux,

    i. e. the Jewish Sabbath, Juv. 14, 106: ignavum conferunt stipendium, only money, not soldiers, arms, etc., Vell. 2, 39, 1:

    sucus meconium vocatur, multum opio ignavior,

    weaker, less efficacious, Plin. 20, 18, 76, § 202: quorundam flos tantum jucundus, reliquae partes ignavae, ut violae ac rosae, without smell, id. 21, 7, 18, § 37:

    cornicula ante oculos ignava,

    i. e. of no use, id. 11, 28, 34, § 100:

    ignavum est rediturae parcere vitae,

    Luc. 1, 492.—
    B.
    Of things that produce inactivity or indolence, that renders slothful or inactive: nec nos impediet illa ignava ratio, quae dicitur: appellatur enim quidam a philosophis argos logos, cui si pareamus, nihil omnino agamus in vita. Sic enim interrogant:

    Si fatum tibi est, etc.... Recte genus hoc interrogationis ignavum et iners nominatum est, quod eadem ratione omnis e vita tolletur actio,

    relaxing, Cic. Fat. 12, 28 sq.:

    frigus,

    Ov. M. 2, 763:

    aestus,

    id. ib. 7, 529:

    dolor,

    Plin. 11, 18, 20, § 64.—Hence, adv. in two forms, ignāvē and ignā-vĭter.
    (α).
    Ignave, sluggishly, slothfully, without spirit:

    ne quid abjecte, ne quid timide, ne quid ignave, ne quid serviliter muliebriterve faciamus,

    Cic. Tusc. 2, 23, 55:

    dicere multa,

    flatly, tamely, Hor. Ep. 2, 1, 67.—
    (β).
    Ignaviter, lazily, sluggishly, tardily: ignaviter quaerere, Lucil. ap. Non. 513, 14; Quadrig. ap. Prisc. p. 1010 P.; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2.—
    b.
    Comp.:

    carpere ignavius herbas,

    Verg. G. 3, 465.

    Lewis & Short latin dictionary > ignavus

  • 74 invado

    in-vādo, vāsi, vāsum (invasse, Lucil. Sat. 2, 4), 3, v. n. and a., to go, come, or get into, to enter upon.
    I.
    Lit.:

    ignis quocumque invasit, cuncta disturbat ac dissipat,

    Cic. N. D. 2, 15, 41:

    consul exercitusque Romanus sine certamine urbem invasere,

    Liv. 10, 10, 4; 24, 33 al.:

    forum,

    Tac. H. 1, 33:

    oppidum,

    Front. Strat. 3, 10, 2.—
    B.
    Transf.
    1.
    To get into, fall into: ut profugiens hostem, inimici invadam manus, Att. ap. Non. 234, 1.—
    2.
    In gen., to go, make, accomplish a distance:

    biduo tria milia stadiorum invasit,

    Tac. A. 11, 8.—
    3.
    To enter upon, set foot upon:

    tuque invade viam,

    Verg. A. 6, 260:

    lutum minis frigidum,

    App. M. 9, p. 232, 11. —
    4.
    To enter violently, move against, rush upon, fall upon, assail, assault, attack, invade (syn. oppugno); constr with in and acc., or simple acc.
    (α).
    With in and acc. (so nearly always in Cic.; cf. II. B. g infra):

    in oppidum antiquum et vetus,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 60:

    in transversa latera invaserant cohortes,

    Liv. 27, 42:

    globus juvenum in ipsum consulem invadit,

    id. 2, 47:

    in collum (mulieris) invasit,

    fell upon her neck, Cic. Phil. 2, 31, 77:

    alicujus pectus amplexibus,

    to embrace, Petr. 91:

    aliquem basiolis,

    id. 85;

    with osculari,

    id. 74:

    in Galliam,

    Cic. Phil. 11, 2:

    si in eas (urbes) vi cum exercitu invasisses,

    id. Verr. 2, 1, 20:

    cum ferro in aliquem,

    id. Caecin. 9, 25.— Impers.:

    in oculos invadi nunc est optimum,

    Plaut. As. 5, 2, 58.—
    (β).
    With simple acc.:

    aciem hastati invadunt,

    Liv. 9, 35:

    stationem hostium,

    id. 37, 20:

    validissimas Pompeii copias,

    Nep. Dat. 6, 7:

    vicinos portus,

    Verg. A. 3, 382:

    urbem,

    id. ib. 2, 265:

    jam tandem invasit medios,

    id. ib. 12, 497:

    eam (Europam),

    Nep. Them. 2:

    regem,

    Val. Max. 3, 2, 3:

    in lecto cubantem,

    Nep. Dion, 9, 4:

    greges,

    Ov. F. 2, 210:

    madida cum veste gravatum,

    Verg. A. 6, 361:

    ventus invasit nubem,

    Lucr. 6, 174:

    canes appropinquantem invadunt,

    Col. 7, 12, 7:

    castra,

    Liv. 10, 35; cf.:

    quem semel invasit senectus,

    Col. 2, 1, 4.— Pass.:

    sperans, mox effusos hostes invadi posse,

    Sall. J. 87 fin.Pass. impers.:

    signo dato, undique simul ex insidiis invaditur,

    Sall. J. 113.—
    5.
    To rush into, enter hurriedly into a struggle, fight, etc. ( poet.):

    Martem,

    Verg. A. 12, 712:

    proelia,

    Mart. 9, 57, 6:

    certamina,

    Sil. 17, 473:

    bella,

    id. 9, 12:

    pugnam,

    id. 12, 199 al.; cf.: in pugnas, Lucil. ap. Non. p. 323, 32; and:

    aut pugnam aut aliquid jam dudum invadere magnum mens agitat mihi,

    to attempt, enter hurriedly upon, Verg. A. 9, 186. —
    6.
    To make an attack on, seize, grasp:

    Jubae barbam,

    Suet. Caes. 71:

    cibum avidius,

    Aur. Vict. Epit. 20, 9:

    pallium,

    Petr. 5, 15:

    capillos,

    Prop. 3, 8 (4, 7), 5:

    virgineos artus,

    Ov. M. 11, 200; cf. Suet. Ner. 29. —
    II.
    Trop.
    A.
    To fall upon, seize, take possession of, usurp; constr. with in and acc., or simple acc.
    (α).
    With in and acc.:

    in multas pecunias,

    Cic. Phil. 2, 16:

    in quod ipsa invaderet,

    id. N. D. 2, 49, 124:

    in fortunas alicujus,

    id. Phil. 2, 26, 65; id. Rosc. Am. 5:

    in praedia alicujus,

    id. ib. 8:

    in nomen Marii,

    id. Phil. 1, 1:

    in arcem illius causae,

    id. Fam. 1, 9, 8. —
    (β).
    With simple acc.:

    dictaturam,

    Suet. Caes. 9:

    consulatum,

    id. Aug. 26:

    rempublicam,

    Just. 5, 8, 12:

    imperium,

    Sall. J. 38.—
    B.
    To make an attack on, seize, lay hold of, attack, befall a person or thing; with simple acc., or in and acc., or dat.
    (α).
    With simple acc.:

    cum gravis morbus invasit,

    Plaut. As. 1, 1, 40:

    ne reliquos populares metus invaderet,

    Sall. J. 35 fin.:

    cupido Marium,

    id. ib. 89, 6; id. C. 31, 1 al.:

    tantus repente terror invasit, ut,

    Caes. B. C. 1, 14.—
    (β).
    With in and acc.:

    dolor in oculos,

    Lucr. 6, 659:

    pestis in vitam invasit,

    Cic. Off. 3, 7:

    in philosophiam,

    id. Tusc. 2, 1, 4:

    in nomen Marii,

    id. Phil. 1, 2, 5:

    vis avaritiae in animos eorum invasit,

    Sall. J. 32, 4:

    vis morbi in corpus meum,

    Liv. 28, 29; cf.:

    lassitudine invaserunt misero (mihi) in genua flemina,

    Plaut. Ep. 5, 2, 5. [p. 993] —
    (γ).
    Rarely with dat.:

    furor invaserat improbis,

    Cic. Fam. 16, 12, 2; Gell. 19, 4. —
    (δ).
    Absol.:

    ubi pro continentiā et aequitate lubido atque superbia invasere,

    Sall. C. 2, 5:

    ubi contagio quasi pestilentia invasit,

    id. ib. 10, 6:

    cum potentiā avaritia sine modo... invasere,

    id. J. 41, 9.—
    C.
    To assail with words, accost ( poet.):

    continuo invadit,

    Verg. A. 4, 265:

    Agrippa consules anni prioris invasit, cur silerent,

    Tac. A. 6, 4:

    Vinnium Laco minaciter invasit,

    id. H. 1, 33.—Hence, invāsus, a, um, P. a., ingrafted:

    comae, i. e. rami,

    Pall. Insit. 120.

    Lewis & Short latin dictionary > invado

  • 75 luceo

    lūcĕo, xi, 2, v. n. [Sanscr. ruk, to be bright; Gr. luchnos, leukos, amphilukê; Lat. lux, lumen, lucidus, luna; O. H.-Germ. liŏht; Germ. Licht; cf. also illustris], to be light or clear, to shine, beam, glitter (syn.: splendeo, fulgeo).
    I.
    Lit.: (lumen) Nihilo minus ipsi lucet, Enn. ap. Cic. Off. 1, 16, 51 (Trag. v. 389 Vahl.): tum candida lumina lucent, id. ap. Fest. p. 228 and 229 Müll. (Ann. v. 157 Vahl.):

    (stella) luce lucebat aliena,

    Cic. Rep. 4, 16, 16:

    dum meus assiduo luceat igne focus,

    Tib. 1, 1, 6:

    lucet igne rogus,

    Ov. H. 11, 104:

    rara per occultos lucebat semita calles,

    Verg. A. 9, 383:

    lucet via longo Ordine flammarum,

    id. ib. 11, 143; cf. Prop. 2, 14 (3, 6), 17:

    interior caeli qua semita lucet,

    Stat. Th. 9, 641:

    (luminaria) lucent in firmamento caeli,

    Vulg. Gen. 1, 15:

    niveo lucet in ore rubor,

    Ov. Am. 3, 3, 6:

    lucent oculi,

    id. M. 1, 239; Val. Fl. 6, 492:

    cinis in multam noctem pertinaciter luxit,

    Suet. Tib. 74:

    virgatis lucent sagulis (sc. Galli),

    glitter, Verg. A. 8, 660:

    taedā lucebis in illa,

    i. e. shall burn, Juv. 1, 155:

    non amplius erit sol ad lucendum,

    Vulg. Isa. 60, 19.—In the part. pres.:

    e rosea sol alte lampade lucens,

    Lucr. 5, 610; so,

    globus lunae,

    Verg. A. 6, 725:

    faces,

    Ov. F. 3, 270:

    sedebat In solio Phoebus claris lucente smaragdis,

    id. M. 2, 24:

    lucerna lucens in caliginoso loco,

    Vulg. 2 Pet. 1, 19.— Poet., with acc.:

    huic lucebis novae nuptae facem,

    will light her home with a torch, Plaut. Cas. 1, 30: tute tibi puer es;

    lautus luces cereum,

    id. Curc. 1, 1, 9.—
    2.
    Of the day, daylight, etc., to appear, dawn, become light:

    an umquam lucebit in orbe ille dies,

    Sil. 16, 91:

    lucente jam die,

    Amm. 21, 15, 2.—
    (β).
    Esp., impers.: lucet, lucebat, etc., it is (was) light, it is (was) day, it is dawning:

    priusquam lucet, adsunt,

    Plaut. Mil. 3, 1, 115:

    si lucet lucet: lucet autem, lucet igitur,

    Cic. Ac. 2, 30, 96:

    si judicatum erit meridie non lucere,

    id. Att. 1, 1, 1:

    nondum lucebat,

    id. Rosc. Am. 34, 97:

    nec satis lucebat: cum autem luceret, etc.,

    id. Att. 16, 13, a, 1:

    ubi lucere coepisset,

    id. Div. 1, 23, 47: expergiscere: lucet hoc, it is light, it is day there (in the sky), Plaut. Mil. 2, 2, 63:

    hoc... luce lucebit,

    id. Curc. 1, 3, 26. —
    B.
    Transf., to shine or show through, to be discernible, visible ( poet.):

    si qua Arabio lucet bombyce puella,

    Prop. 2, 2, 25 (2, 3, 15):

    femineum lucet sic per bombycina corpus,

    Mart. 8, 68, 7:

    vitalia lucent,

    are uncovered, Stat. Th. 8, 525.—
    II.
    Trop., to shine forth, to be conspicuous, apparent, clear, evident:

    nunc imperii nostri splendor illis gentibus lucet,

    Cic. Imp. Pomp. 14, 41:

    mea officia et studia, quae parum antea luxerunt,

    id. Att. 3, 15, 4:

    cum res ipsa tot, tam claris argumentis luceat,

    id. Mil. 23, 61:

    virtus lucet in tenebris,

    id. Sest. 28, 60:

    tota oratio lucet,

    Quint. 8, 5, 29; 9, 1, 19.—Hence, lūcens, entis, P. a., shining, bright, conspicuous: lucentior usus, Mall. Theod. de Metr. 9, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > luceo

  • 76 planus

    1.
    plānus, a, um, adj. [for placnus; root plac-; Gr. plakous; cf. 2. plaga, planca], even, level, flat, plane (class.; cf. aequor).
    I.
    Lit.:

    facilis et plana via,

    Plaut. Trin. 3, 2, 19: cum duae formae praestantes sint, ex solidis globus, ex planis circulus aut orbis, Cic. N. D. 2, 18, 47:

    planum et aequabile corpus universitatis,

    id. Univ. 5:

    planus et aequus locus,

    id. Caecin. 17, 50:

    litus,

    Caes. B. G. 4, 23:

    carina,

    id. ib. 3, 13:

    pisces,

    flat-fish, Plin. 9, 20, 37, § 73:

    aedificia, quae plano pede instituuntur,

    on level ground, Vitr. 6, 11:

    postquam jacuit planum mare,

    Juv. 12, 62:

    planā faciem contundere palmā,

    flat, id. 13, 128.— Comp.:

    aditus planior,

    Liv. 34, 29.— Sup.:

    planissimus locus,

    Cic. Agr. 2, 35, 96. —
    B.
    Subst.: plānum, i, n., level ground, a plain:

    aciem in planum deducit,

    Sall. J. 49, 6:

    per planum ire,

    Ov. A. A. 2, 243:

    cadere in plano,

    id. Tr. 3, 4, 17:

    in planum deferre aliquid,

    Sen. Tranq. 10, 6:

    castra in plano erant,

    Flor. 4, 12, 59:

    de plano,

    on level ground, Dig. 13, 6, 5; Aus. Grat. Act. 21:

    ad planiora,

    Vulg. Judic. 1, 34.—In partic., jurid. t. t.: e plano or de plano, on level ground, below, not on the bench, i. e. out of court, extrajudicially:

    aut e plano aut e quaesitoris tribunali,

    Suet. Tib. 33:

    custodiae non solum pro tribunali, sed et de plano audiri possunt,

    Dig. 48, 18, 18; ib. 37, 1, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    Lowly, inconsiderable, humble (post-Aug.):

    haec magnanimitas melius in tribunali, quam in plano conspicitur,

    shows better in one of high than of low station, Sen. Clem. 1, 5, 3:

    fortunam suam in planum deferre,

    id. Tranq. 10, 6: de plano, without difficulty, easily ( poet.):

    hoc tibi de plano possum promittere,

    Lucr. 1, 411.—
    B.
    Plain, clear, distinct, intelligible (class.):

    satin' haec sunt tibi plana et certa!

    Plaut. Pers. 2, 2, 1:

    narrationes,

    Cic. Top. 26, 97:

    conjectatio,

    Plin. 2, 7, 5, § 22:

    pol planum id quidem est,

    it is plain, clear, evident, Plaut. Capt. 3, 4, 32: planum facere, to make plain, clear, or intelligible, to set forth, Cic. Verr. 1, 18, 56; 2, 1, 10, § 27; 2, 1, 20, § 52;

    2, 5, 64, § 165: planum facere multis testibus,

    id. ib. 1, 14, 40:

    planum facere atque probare,

    Lucr. 2, 932.—
    C.
    Easy, free from danger:

    illam viam vitae, quam ante praecipitem et lubricam esse ducebat, huic planae et stabili praeponendam esse,

    Cic. Flac. 42, 105.—Hence, adv.: plānē, plainly, evenly; trop., simply, clearly, distinctly, intelligibly.
    1.
    Lit. (class.):

    videre,

    Plaut. Trin. 4, 3, 64:

    scribere,

    id. As. 4, 1, 10:

    scire,

    id. Truc. 2, 6, 9:

    plane loqui,

    Plaut. Am. 2, 1, 30:

    plane et dilucide loqui,

    Cic. de Or. 1, 32:

    plane et perspicue expedire aliquid,

    id. Fin. 3, 5, 19:

    plane et Latine loqui,

    to speak plainly, right out, without circumlocution, id. Phil. 7, 6, 17.— Comp.:

    quo pacto excludi potis est planius, quam, etc.,

    Plaut. Truc. 2, 8, 5:

    planius dicere (opp. dicere obscurius),

    Cic. de Or. 2, 80, 329:

    planius atque apertius dicere,

    id. Rosc. Com. 14, 43:

    quid, hoc planius egissem, si, etc.,

    id. Verr. 2, 1, 10, § 27:

    ostendere,

    Plin. 18, 28, 68, § 273.— Sup.:

    apertissime planissimeque explicare,

    Cic. Verr. 2, 2, 64, § 156.—
    B.
    Transf., wholly, entirely, completely, quite (class.), Plaut. Ep. 3, 4, 55:

    perdidisti mulierem,

    id. Ps. 4, 7, 115:

    illam plane amo,

    id. Capt. 3, 4, 6:

    carere sensu communi,

    Hor. S. 1, 3, 66:

    quod reliquos coheredes convenisti, plane bene,

    you have acted quite right, Cic. Att. 13, 6, 2:

    illud plane moleste tuli, quod, etc.,

    id. Fam. 3, 10, 11:

    non plane par,

    Auct. Her. 4, 20, 28:

    ex rebus penitus perspectis, planeque cognitis,

    Cic. de Or. 1, 23, 108:

    propemodum, vel plane potius,

    id. Brut. 97, 332:

    explicari mihi tuum consilium plane volo, ut penitus intellegam,

    thoroughly, id. Att. 8, 12, 1:

    planissime perii,

    Plaut. Truc. 2, 6, 67:

    plane perfecteque eruditus,

    Cic. Brut. 81, 282:

    plane atque omnino rem defuisse,

    id. ib. 59, 214:

    plane cum,

    particularly as, Inscr. Grut. 208; cf.:

    et plane quid rectum esset diutius cogitare malui,

    Cic. Att. 8, 12, 3.—
    2.
    By all means, assuredly:

    eo acrius te rogo ut plane ad nos advoles,

    Cic. Att. 2, 24, 5 fin.
    3.
    In partic., in affirmative answers, certainly, to be sure, exactly so (anteclass.): ego et domi privatus sum et perii. Ge. Plane istuc est, Plaut. Truc. 2, 7, 57; id. Ps. 4, 7, 73: De. Etiam argentum est ultro objectum, ut sit, qui vivat, dum aliud aliquid flagitii conficiat Ge. Planissume, Ter. Phorm. 5, 2, 4.—
    4.
    Besides, but (late Lat.), Dig. 9, 2, 7; 32, 1, 52.
    2.
    plănus, i, m., = planos, a juggler, impostor, cheat (class.; cf.

    erro): ille planus improbissimus,

    Cic. Clu. 26, 72: fracto [p. 1385] crure planum attollere, Hor. Ep. 1, 17, 59; Petr. 82.

    Lewis & Short latin dictionary > planus

  • 77 populosus

    pŏpŭlōsus, a, um, adj. [1. populus], abounding in people, populous, numerous (post-class.):

    gens populosa,

    App. Flor. p. 342:

    familia,

    id. M. 5, p. 162:

    Briareus populoso corpore,

    Sid. Carm. 15, 27.— Comp.: populosior globus, Veg.Mil. 3, 19 fin.—Sup.:

    insula populosissima,

    Sol. 52.

    Lewis & Short latin dictionary > populosus

  • 78 solidum

    sŏlĭdus, a, um (contr. collat. form sol-dus, a, um, Hor. S. 1, 2, 113; 2, 5, 65), adj. [Sanscr. sarvas, all; Gr. holos, whole; old Lat. sollus; cf. sollistimus], firm, dense, compact, not hollow, solid (class.).
    I.
    Lit.: individua et solida corpora (sc. atomoi), Cic. Fin. 1, 6, 18; cf. id. Div. 2, 67, 98:

    terra solida et globosa,

    id. N. D. 2, 39, 137:

    columna aurea (opp. extrinsecus inaurata),

    id. Div. 1, 24, 48; cf.

    cornua (opp. cava),

    Plin. 11, 37, 45, § 127:

    lapides,

    Sen. Q. N. 3, 25, 6:

    corpus,

    Ter. Eun. 2, 3, 27:

    paries vel solidus vel fornicatus,

    Cic. Top. 4, 22:

    sphaera solida atque plena,

    id. Rep. 1, 14, 22; cf.:

    crateres auro solidi,

    Verg. A. 2, 765:

    ex solido elephanto,

    id. G. 3, 26; id. A. 6, 69; 6, 552:

    aera,

    id. ib. 9, 809:

    telum solidum nodis,

    id. ib. 11, 553:

    vasa auro solida,

    Tac. A. 2, 33; 13, 10:

    solidum ex auro signum,

    Just. 39, 2, 5:

    nunc solida est tellus, quae lacus ante fuit,

    Ov. F. 6, 404; so,

    ripa,

    id. ib. 14, 49:

    sedes (opp. aër),

    id. ib. 2, 147:

    navis ad ferendum incursum maris solida,

    Sen. Ep. 76, 13:

    sit solidum quodcumque subest,

    Aus. Ed. 16, 12: solidus cibus, solid food, as opposed to fluid, Vulg. Heb. 5, 12. — Comp.:

    solidior caseus factus,

    Col. 7, 8, 4. — Sup.:

    solidissima materiaï corpora (opp. mollia),

    Lucr. 1, 565; 1, 951:

    tellus,

    Ov. M. 15, 262.— Subst.: sŏlĭdum, i, n., a solid substance, solidity:

    cum duae formae praestantes sint, ex solidis globus, ex planis autem circulus aut orbis,

    Cic. N. D. 2, 18, 47:

    nihil tangi potest, quod careat solido,

    id. Univ 4, 11; cf.:

    quae (species deorum) nihil concreti habeat, nihil solidi, nihil expressi,

    id. N. D. 1, 27, 75:

    inane abscindere soldo,

    Hor. S. 1, 2, 113; cf. id. ib. 2, 1, 78:

    fossa fit ad solidum,

    to the solid ground, to the bottom, Ov. F. 4, 821:

    finditur in solidum cuneis via,

    into the hard wood, Verg. G. 2, 79; 2, 231:

    neque fundamenta (amphitheatri) per solidum subdidit,

    Tac. A. 4, 62:

    solido procedebat elephas in pontem,

    on solid ground, Liv. 44, 5.—
    B.
    Transf. (opp. to that which is divided, scattered, or in parts), whole, complete, entire (= integer, totus):

    usurā, nec eā solidā, contentus est,

    Cic. Att. 6, 1, 3:

    militia semestri solidum stipendium accipere,

    Liv. 5, 4:

    solida taurorum viscera,

    Verg. A. 6, 253:

    ut solidos hauriant (serpentes) cervos taurosque,

    Plin. 8, 14, 14, § 36:

    quibus solida ungula,

    id. 10, 63, 83, § 173:

    motus terrae quasdam (civitates) solidas absorbuit,

    Just. 30, 4, 3:

    ut decies solidum exsorberet,

    i. e. at once, in one draught, Hor. S. 2, 3, 240: decem annos solidos errasse, Varr. ap. Non. 405, 21; cf.:

    partem solido demere de die,

    Hor. C. 1, 1, 20:

    annus,

    Liv. 1, 19:

    hora,

    Juv. 11, 205:

    parum solidum consulatum explere,

    incomplete, Liv. 4, 8 fin.:

    vos, quibus...solidae suo stant robore vires,

    Verg. A. 2, 639.—As substt.
    1.
    In gen.: sŏlĭdum, i, n., the whole sum:

    ita bona veneant, ut solidum suum cuique solvatur,

    Cic. Rab. Post. 17, 46; Hor. S. 2, 5, 65; Quint. 5, 10, 105; Tac. A. 6, 17; Dig. 45, 2, 2 sq.—
    2.
    In partic.: sŏlĭdus, i, m. (sc. nummus), in the time of the emperors a gold coin, at first called aureus, and worth about twenty-five denarii, afterwards reduced nearly one half in value, Dig. 9, 3, 5; 11, 4, 1; 21, 1, 42; Cod. Just. 10, 70, 5; App. M. 10, p. 242, 34; Lampr. Alex. Sev. 39; Vulg. 1 Par. 29, 7; id. 1 Esd. 2, 69; id. Ecclus. 29, 7.—
    II.
    Trop., sound, solid, substantial, genuine, true, real (in this sense a favorite word with Cic.; syn.: firmus, constans, stabilis;

    opp. inanis, levis, vanus, mobilis, etc.): solida et perpetua fides,

    Plaut. Merc. 2, 3, 44; so,

    fides,

    Tac. H. 2, 7:

    solida et robusta et assidua frequentia,

    Cic. Planc. 8, 21:

    solida atque robusta eloquentia,

    Quint. 10, 1, 2:

    solida ac virilis ingenii vis,

    id. 2, 5, 23:

    est enim gloria solida quaedam res et expressa, non adumbrata,

    Cic. Tusc. 3, 2, 3:

    judicia solida et expressa,

    id. Planc. 12, 29:

    justitiae effigies,

    id. Off. 3, 17, 69:

    quod appellant honestum, non tam solido quam splendido nomine,

    id. Fin. 1, 18, 61:

    suavitas austera et solida,

    id. de Or. 3, 26, 103:

    solida veraque laus,

    id. Sest. 43, 93; cf.:

    solida laus ac vera dignitas,

    id. Vatin. 3, 8:

    gloria (with vera),

    id. Phil. 5, 18, 50: nostra gloria, cum sit ex solido, Curt. 9, 2, 14:

    nulla utilitas (with puerilis delectatio),

    Cic. Fin. 1, 21, 72:

    salus,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 10:

    gratia,

    id. Curc. 3, 35; Ov. M. 12, 576:

    beneficium,

    Ter. Eun. 5, 2, 32:

    gaudium,

    id. And. 4, 1, 24:

    libertas,

    Liv. 2, 2, 6; Tac. Or. 9:

    fides,

    id. H. 2, 79:

    mens,

    firm, determined, Hor. C. 3, 3, 4:

    solidum opus doctrinae,

    Val. Max. 4, 1, ext. 1:

    in solidiore aliquo scripti genere,

    Sen. Contr. 1, 8, 16:

    gravior solidiorque sententia,

    Gell. 11, 13, 8:

    virtus,

    Val. Max. 2, 8, 5; 5, 4, ext. 5:

    vinum,

    Pall. 11, 14 fin.— Neutr. absol.:

    quibus ex rebus nihil est, quod solidum tenere possis,

    Cic. Pis. 25, 60:

    multos in solido rursus Fortuna locavit,

    in safety, Verg. A. 11, 427; cf.:

    praesentia bona nondum tota in solido sunt,

    Sen. Ben. 3, 4, 2:

    nostra gloria, cum sit ex solido,

    Curt. 9, 2, 14:

    ut salus ejus locetur in solido,

    Amm. 17, 5, 11.—Hence, adv., in two forms.
    A.
    sŏlĭdum (very rare), soundly, thoroughly:

    dinoscere cautus Quid solidum crepet,

    Pers. 5, 25:

    Venus irata solidum,

    App. M. 5, p. 171, 24.—
    B.
    sŏlĭdē (not in Cic.).
    1.
    (Acc. to I.) Densely, closely, solidly:

    solide et crassis viminibus contexta cista,

    Col. 12, 56, 2:

    solide natus est,

    i. e. without a hollow place, without wind in one's inside, Petr. 47, 4.— Comp.:

    concreta aqua,

    Gell. 19, 5, 5.—
    2.
    (Acc. to II.) Surely, wholly, fully, truly:

    neque, natus necne is fuerit, id solide scio,

    Plaut. Trin. 4, 2, 8; 4, 2, 47; Ter And. 5, 5, 8; App. M. 3, p. 135, 41; Spart. Ael. Ver. 8.

    Lewis & Short latin dictionary > solidum

  • 79 solidus

    sŏlĭdus, a, um (contr. collat. form sol-dus, a, um, Hor. S. 1, 2, 113; 2, 5, 65), adj. [Sanscr. sarvas, all; Gr. holos, whole; old Lat. sollus; cf. sollistimus], firm, dense, compact, not hollow, solid (class.).
    I.
    Lit.: individua et solida corpora (sc. atomoi), Cic. Fin. 1, 6, 18; cf. id. Div. 2, 67, 98:

    terra solida et globosa,

    id. N. D. 2, 39, 137:

    columna aurea (opp. extrinsecus inaurata),

    id. Div. 1, 24, 48; cf.

    cornua (opp. cava),

    Plin. 11, 37, 45, § 127:

    lapides,

    Sen. Q. N. 3, 25, 6:

    corpus,

    Ter. Eun. 2, 3, 27:

    paries vel solidus vel fornicatus,

    Cic. Top. 4, 22:

    sphaera solida atque plena,

    id. Rep. 1, 14, 22; cf.:

    crateres auro solidi,

    Verg. A. 2, 765:

    ex solido elephanto,

    id. G. 3, 26; id. A. 6, 69; 6, 552:

    aera,

    id. ib. 9, 809:

    telum solidum nodis,

    id. ib. 11, 553:

    vasa auro solida,

    Tac. A. 2, 33; 13, 10:

    solidum ex auro signum,

    Just. 39, 2, 5:

    nunc solida est tellus, quae lacus ante fuit,

    Ov. F. 6, 404; so,

    ripa,

    id. ib. 14, 49:

    sedes (opp. aër),

    id. ib. 2, 147:

    navis ad ferendum incursum maris solida,

    Sen. Ep. 76, 13:

    sit solidum quodcumque subest,

    Aus. Ed. 16, 12: solidus cibus, solid food, as opposed to fluid, Vulg. Heb. 5, 12. — Comp.:

    solidior caseus factus,

    Col. 7, 8, 4. — Sup.:

    solidissima materiaï corpora (opp. mollia),

    Lucr. 1, 565; 1, 951:

    tellus,

    Ov. M. 15, 262.— Subst.: sŏlĭdum, i, n., a solid substance, solidity:

    cum duae formae praestantes sint, ex solidis globus, ex planis autem circulus aut orbis,

    Cic. N. D. 2, 18, 47:

    nihil tangi potest, quod careat solido,

    id. Univ 4, 11; cf.:

    quae (species deorum) nihil concreti habeat, nihil solidi, nihil expressi,

    id. N. D. 1, 27, 75:

    inane abscindere soldo,

    Hor. S. 1, 2, 113; cf. id. ib. 2, 1, 78:

    fossa fit ad solidum,

    to the solid ground, to the bottom, Ov. F. 4, 821:

    finditur in solidum cuneis via,

    into the hard wood, Verg. G. 2, 79; 2, 231:

    neque fundamenta (amphitheatri) per solidum subdidit,

    Tac. A. 4, 62:

    solido procedebat elephas in pontem,

    on solid ground, Liv. 44, 5.—
    B.
    Transf. (opp. to that which is divided, scattered, or in parts), whole, complete, entire (= integer, totus):

    usurā, nec eā solidā, contentus est,

    Cic. Att. 6, 1, 3:

    militia semestri solidum stipendium accipere,

    Liv. 5, 4:

    solida taurorum viscera,

    Verg. A. 6, 253:

    ut solidos hauriant (serpentes) cervos taurosque,

    Plin. 8, 14, 14, § 36:

    quibus solida ungula,

    id. 10, 63, 83, § 173:

    motus terrae quasdam (civitates) solidas absorbuit,

    Just. 30, 4, 3:

    ut decies solidum exsorberet,

    i. e. at once, in one draught, Hor. S. 2, 3, 240: decem annos solidos errasse, Varr. ap. Non. 405, 21; cf.:

    partem solido demere de die,

    Hor. C. 1, 1, 20:

    annus,

    Liv. 1, 19:

    hora,

    Juv. 11, 205:

    parum solidum consulatum explere,

    incomplete, Liv. 4, 8 fin.:

    vos, quibus...solidae suo stant robore vires,

    Verg. A. 2, 639.—As substt.
    1.
    In gen.: sŏlĭdum, i, n., the whole sum:

    ita bona veneant, ut solidum suum cuique solvatur,

    Cic. Rab. Post. 17, 46; Hor. S. 2, 5, 65; Quint. 5, 10, 105; Tac. A. 6, 17; Dig. 45, 2, 2 sq.—
    2.
    In partic.: sŏlĭdus, i, m. (sc. nummus), in the time of the emperors a gold coin, at first called aureus, and worth about twenty-five denarii, afterwards reduced nearly one half in value, Dig. 9, 3, 5; 11, 4, 1; 21, 1, 42; Cod. Just. 10, 70, 5; App. M. 10, p. 242, 34; Lampr. Alex. Sev. 39; Vulg. 1 Par. 29, 7; id. 1 Esd. 2, 69; id. Ecclus. 29, 7.—
    II.
    Trop., sound, solid, substantial, genuine, true, real (in this sense a favorite word with Cic.; syn.: firmus, constans, stabilis;

    opp. inanis, levis, vanus, mobilis, etc.): solida et perpetua fides,

    Plaut. Merc. 2, 3, 44; so,

    fides,

    Tac. H. 2, 7:

    solida et robusta et assidua frequentia,

    Cic. Planc. 8, 21:

    solida atque robusta eloquentia,

    Quint. 10, 1, 2:

    solida ac virilis ingenii vis,

    id. 2, 5, 23:

    est enim gloria solida quaedam res et expressa, non adumbrata,

    Cic. Tusc. 3, 2, 3:

    judicia solida et expressa,

    id. Planc. 12, 29:

    justitiae effigies,

    id. Off. 3, 17, 69:

    quod appellant honestum, non tam solido quam splendido nomine,

    id. Fin. 1, 18, 61:

    suavitas austera et solida,

    id. de Or. 3, 26, 103:

    solida veraque laus,

    id. Sest. 43, 93; cf.:

    solida laus ac vera dignitas,

    id. Vatin. 3, 8:

    gloria (with vera),

    id. Phil. 5, 18, 50: nostra gloria, cum sit ex solido, Curt. 9, 2, 14:

    nulla utilitas (with puerilis delectatio),

    Cic. Fin. 1, 21, 72:

    salus,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 10:

    gratia,

    id. Curc. 3, 35; Ov. M. 12, 576:

    beneficium,

    Ter. Eun. 5, 2, 32:

    gaudium,

    id. And. 4, 1, 24:

    libertas,

    Liv. 2, 2, 6; Tac. Or. 9:

    fides,

    id. H. 2, 79:

    mens,

    firm, determined, Hor. C. 3, 3, 4:

    solidum opus doctrinae,

    Val. Max. 4, 1, ext. 1:

    in solidiore aliquo scripti genere,

    Sen. Contr. 1, 8, 16:

    gravior solidiorque sententia,

    Gell. 11, 13, 8:

    virtus,

    Val. Max. 2, 8, 5; 5, 4, ext. 5:

    vinum,

    Pall. 11, 14 fin.— Neutr. absol.:

    quibus ex rebus nihil est, quod solidum tenere possis,

    Cic. Pis. 25, 60:

    multos in solido rursus Fortuna locavit,

    in safety, Verg. A. 11, 427; cf.:

    praesentia bona nondum tota in solido sunt,

    Sen. Ben. 3, 4, 2:

    nostra gloria, cum sit ex solido,

    Curt. 9, 2, 14:

    ut salus ejus locetur in solido,

    Amm. 17, 5, 11.—Hence, adv., in two forms.
    A.
    sŏlĭdum (very rare), soundly, thoroughly:

    dinoscere cautus Quid solidum crepet,

    Pers. 5, 25:

    Venus irata solidum,

    App. M. 5, p. 171, 24.—
    B.
    sŏlĭdē (not in Cic.).
    1.
    (Acc. to I.) Densely, closely, solidly:

    solide et crassis viminibus contexta cista,

    Col. 12, 56, 2:

    solide natus est,

    i. e. without a hollow place, without wind in one's inside, Petr. 47, 4.— Comp.:

    concreta aqua,

    Gell. 19, 5, 5.—
    2.
    (Acc. to II.) Surely, wholly, fully, truly:

    neque, natus necne is fuerit, id solide scio,

    Plaut. Trin. 4, 2, 8; 4, 2, 47; Ter And. 5, 5, 8; App. M. 3, p. 135, 41; Spart. Ael. Ver. 8.

    Lewis & Short latin dictionary > solidus

  • 80 sphaera

    sphaera (post-class. sphēra; once sphĕra, Prud. Apoth. 278), ae, f., = sphaira, a ball, globe, sphere (pure Lat. globus, Cic. N. D. 2, 18, 47).
    I.
    In gen.:

    sphaeras pugnum altas facito,

    Cato, R. R. 82; Cic. Fat. 8, 15:

    habent suam sphaeram stellae inerrantes,

    id. N. D. 2, 21, 55.—
    II.
    In partic.
    A.
    A globe or sphere made to represent the heavenly bodies, Cic. Rep. 1, 14, 21 sq.; 1, 17, 28; id. Tusc. 1, 25, 63; 5, 23, 64; id. N. D. 2, 35, 88; id. de Or. 3, 40, 162.—
    B.
    A globe, one of the great bodies of the universe, Macr. Somn. Scip. 2, 4, 8; Mart. Cap. 7, § 741.—
    C.
    A ball for playing with (syn. follis), Cael. Aur. Tard. 3, 6, 88; 5, 11, 134; Amm. 21, 14, 1;

    in the hand of a statue,

    id. 25, 10, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > sphaera

См. также в других словарях:

  • Globus — Globus …   Deutsch Wörterbuch

  • Globus — is Latin for sphere . It can refer to:* Globus (company), a Swiss department store chain * Globus (weekly), a newspaper published in Croatia * Globus (music), a band with a cinematic orchestral style * Globus Alliance, an engineering association… …   Wikipedia

  • Globus II — is a radar station located at coord |70.3671|N|31.1271|E| in Vardø, Norway, near the Russian border. [ [http://www.fas.org/spp/military/program/track/globusII.pdf Globus II/Have Stare Sourcebook] ] Purpose and useThe site is administrated by the… …   Wikipedia

  • Globus — (Краков,Польша) Категория отеля: Адрес: Dietla 91, Старе Място, 31 031 Краков, Польша …   Каталог отелей

  • Globus — »die Erdkugel (auch: die scheinbare Himmelskugel) in geographischer (astronomischer) Darstellung ihrer Oberfläche«: Das Wort wurde im 15. Jh. – 1492 stellte Martin Behaim in Nürnberg den ersten Globus her – aus lat. globus »Kugel; Ball; Klumpen«… …   Das Herkunftswörterbuch

  • Globus — (Прага,Чехия) Категория отеля: 3 звездочный отель Адрес: Gregorova 2115/10, Прага, 148 00, Чехия …   Каталог отелей

  • Globus — (o globuscom) es una editorial española centralizada en la publicación de revistas mensuales de gadgets y nuevas tecnologías, decoración, bricolage, bienestar y revistas femeninas. Recientemente su rama de revistas de videojuegos cerró… …   Wikipedia Español

  • Globus — Sm erw. fach. (15. Jh.) Entlehnung. Mit Bedeutungsspezialisierung zu l. globus Kugel, Klumpen , zuerst bei M. Behaim. Adjektiv: global.    Ebenso nndl. globe, ne. globe, nfrz. globe, nschw. glob, nnorw. globus; Konglomerat. ✎ DF 1 (1913), 248.… …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • globus — glóbus m DEFINICIJA 1. geogr. zemaljska kugla 2. model Zemlje u obliku kugle, na kojem su ucrtani polovi, kontinenti, oceani i mora (unutar meridijana i paralela) 3. (Globus) ilustrirani tjednik, izlazio u Zagrebu 1954 1963. i ponovno od 1990.… …   Hrvatski jezični portal

  • GLOBUS — vox militaris, quales etiam, frons, subsidia, cuneus, orbis, forsices, serra, alea, turres, A. Gell. l. 10. c. 9. iuxta Veget. l. 3. c. 19. a sua acie separatus, vago superventu incursat inimicos: figurâ globosâ ac rotundâ fuisse videtur, Iac.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Globus — (lat.), 1) runder Körper, Kugel; 2) künstlich gefertigte Kugel mit angemessenem Apparat, auf der entweder, als Himmelskugel (G. coelestis) die vornehmsten Fixsterne, nach ihren Abtheilungen in Sternbilder, u. zwar auf der Außenseite der Kugel, od …   Pierer's Universal-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»