Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

frīgĭdum

  • 21 calidus

    calidus (zsgzg. caldus), a, um, Adi. m. Compar. u. Superl. (caleo), = θερμός, warm, heiß (Ggstz. frigidus, kalt, u. tepidus, lau), I) eig.: a) physisch: omne quod est calidum et igneum cietur et agitur modo suo, Cic.: calidior est vel potius ardentior animus quam hic aër, Cic.: urceus calidus, Plaut.: fornax calidus, Lucil. fr.: venti calidi, Ps. Quint. decl.: aqua calida Sen.: aqua modice c., (Ggstz. aqua ferventissima), Col.: oleum calidum, Cels.: vinum c., bene c., Cels.: aes maxime c., Cels.: regio c., Vitr.: loca c. (Ggstz. frigida, algentia), Vitr. u. Plin.: dies c., Quint.: solis calidior aura (Wärme), Varr. fr.: hiemes calidissimae, Vitr. – zsgzg. Form, caldus ager, Cato: caldi pedes, Varr.: sol caldus, Varr.: lavatio calda, Varr. LL. u. Vitr. – subst.: α) calida od. calda, ae, f. (sc. aqua), warmes Wasser, Cato, Sen. u.a.: calidā lavari, Plin. – β) calidum od. caldum, ī, n. (= το θερμόν sc. δωρ), Warmes, d.i. warmes Getränk (Wein mit siedendem Wasser gemischt, Glühwein), Plaut. u. Varr. LL.: caldum meiere et frigidum potare, Petr. – γ) calida, ōrum, n., Warmes (Ggstz. frigida), Ov. met. 1, 9. – bes. warme, heiße Gegenden (Ggstz. frigida), Plin. 21, 36: so auch calidissima (Ggstz. frigidissima), Plin. 15, 3. – Dah. als nom. propr., Calidae Aquae (Ὕδατα Θερμά, »Warmbrunnen«) Badeort in Zeugitana an der Bucht von Karthago bei Tunis, j.
    ————
    Hammam Gurbos, Liv. 30, 24, 9. – b) animalisch: corpus, Cels. u. Curt.: manus, Cels.: iecur, Frontin.: vulnus, Ov. u. Curt.: calida adhuc vulnera, Salv. – II) übtr.: A) wie θερμός = feurig, hitzig heftig, eifrig, leidenschaftlich, unüberlegt, unbesonnen, übereilt (vgl. die Auslgg. zu Liv. 35, 32, 13. Fritzsche Hor. sat. 1, 3, 53. Drak. Sil. 15, 337), equus, Verg.: calidus iuventā, Hor.: redemptor, Hor.: caldior est, Hor.: consilium calidum, calidius, Cic. u. Liv. (s. Fabri Liv. 22, 24, 2): vide ne nimium calidum hoc sit modo, Ter. – Dah. als nom. propr., Caldus (Hitzkopf), ut si dicamus idcirco aliquem Caldum vocari, quod temerario et repentino consilio sit, Cic. de inv. 2, 28. – B) gleichs. »noch warm«, noch frisch = auf der Stelle herbeigeschafft, -gemacht usw., opus est quadraginta minis celeriter calidis, Plaut.: mendacium c., frischbackene Lüge, Plaut.: so auch consilium, Plaut. (vgl. Brix Plaut. mil. 226).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > calidus

  • 22 fomentum

    fōmentum, ī, n. (st. *fovementum zu foveo), I) der erwärmende Umschlag um einen kranken Teil des Leibes, A) eig.: a) die Bähung, das Bähmittel, calidum, umidum, siccum, Cels.: frigidum, Suet. – b) insbes. der Umschlag, Verband für Wunden, vestem et fomenta dilargiri, Tac.: fomenta vulneribus nulla, Tac.: im Bilde, ingrata fomenta volnus nil malum levantia, Hor. – B) übtr.: a) übh.: frigida curarum fomenta, Sorgen, die den Geist kalt, unempfindlich für Höheres machen, Hor. ep. 1, 3, 26. – b) das Linderungs-, Besänftigungsmittel, dolorum, Cic.: fomenta animis adhibenda, Tac.: inde aliquod fomentum procellae petens, Val. Max. – II) Nahrung des Feuers, der Zündstoff, Zunder, Clodius b. Serv. Verg. Aen. 1, 176. Amm. 20, 7, 12.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > fomentum

  • 23 meio

    mēio, ere (zu mingo), harnen, pissen, mula meiens, Catull. 97, 8: extra meiite, Pers. 1, 114: meiere volentes, Schol. Pers. 1, 113: cuius ad effigiem non tantum meiere fas est, Iuven. 1, 131: hospes, ad hunc tumulum ne meias, Corp. inscr. Lat. 6, 2357 = Carm. epigr. 838 Buecheler. – übtr., vom Nachtgeschirr, matella curto rupta latere meiebat, Mart. 12, 32, 13. – im obszönen Doppelsinne, meiat eodem, entlade sich ebendahin, Hor. sat. 2, 7, 52. – Sprichw., caldum meiere et frigidum potare, mehr ausgeben als einnehmen, Petron. 67, 10. – Perf. mēiī angef. v. Diom. 369, 11. – Nbf. mēio, āvī, āre (s. Diom. 369, 11. Prisc. 10, 1), Pelagon. veterin. 8 lemm. u. ö.: quisquis in eo vico stercus non posuerit aut non cacaverit atque non meiaverit, habeat illas propitias, Corp. inscr. Latin. 3, 1966.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > meio

  • 24 mulsus

    mulsus, a, um (wie promulsis v. mel), I) mit Honig vermischt, -gesotten, aqua, Wassermet, Colum. u. Plin. Val.: acetum, Essigmet, Plin.: lac, Plin. – subst., a) mulsum, ī, n. (sc. vinum), Wein mit Honig vermischt od. zubereitet, Weinmet, Met, calix mulsi, Cic.: pocillum mulsi, Liv.: m. frigidum, Cic.: mulsum aceti, Essigmet, Ser. Samm.: mulsum pauperis, Mart.: mulsum alci dare, Liv. – b) mulsa, ae, f. (sc. aqua), Wassermet, Plin. Val. 2, 37 u. 39; 5, 11. – II) füß wie Honig, pirum, etwa Honigbirne, Colum. 5, 10, 18. – übtr., dicta mulsa, liebliche Worte, Plaut.: mea mulsa, ein Liebkosungswort, mein Zuckerpüppchen, Plaut.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > mulsus

  • 25 Praeneste

    Praeneste, is, n., Stadt in Latium, wahrscheinlich Kolonie aus Sullas Zeit (s. Cic. Cat. 1, 8. Gell. 16, 13, 5), berühmt durch die Schönheit der dortigen Rosen u. Nüsse, bes. aber durch den Tempel der Fortuna u. das damit verbundene Orakel, j. Palestrina, Varro LL. 5, 32 u. 6, 4 (wo Abl. e). Cic. Cat. 1, 8; Planc. 63 (wo Abl. e). Prop. 2, 32, 3 (wo Abl. i): wegen seiner hohen Lage altum Pr., Verg. Aen. 7, 682, u. frigidum, Hor. carm. 3, 4, 23. – fem. b. Dicht., wie Verg. Aen. 8, 561. – Dav. Praenestīnus, a, um, pränestinisch, aus Präneste, ager, Liv.: nuces, Cato: rosae, Plin.: urbs, Stadt Präneste, Verg.: sortes, die pränestinischen Orakelsprüche, Cic. u. Suet. – subst., ein Pränestiner, Praenestinum opino (= opinor) esse, ita erat gloriosus, Plaut. fr. bei Non. 474, 32: Plur., Praenestīnī, ōrum, m., die Einw. von Präneste, die Pränestiner, Cic. u.a.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Praeneste

  • 26 pulmentum

    pulmentum, ī, n. = pulpamentum (v. pulpa), die aus pulpa bereitete Fleischspeise, die Zukost, Plaut. u.a.: porcinum, Cael. Aur. de morb. chron. 1, 1, 23: frigidum, Schol. Pers. 3, 111. – mullum in singula pulmenta minuere, in einzelne Teile (Portionen) zerlegen, Hor. sat. 2, 2, 34.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > pulmentum

  • 27 tepidus

    tepidus, a, um (tepeo), lau (Ggstz. frigidus u. calidus, s. Sen. ep. 92, 21 B. mehrmals), I) im guten Sinne = lauwarm, mäßig warm, mild, bruma, laue Wintertage, Hor.: sol, laue Frühlingssonne, Hor.: ius, halberkaltete Brühe, Hor.: limen, weil der ausgeschlossene Liebhaber darauf schlies, Catull. u. Prop.: tectum, kühles Häuschen, Hor.: cruor, Verg.: unda, Ov.: dies tepidiores, Varro u. Plin.: loca tepidiora, Plin.: cubiculum hieme tepidissimum, Plin. ep.: inter utrumque (frigidum et calidum) tepidum est, Sen.: quia tepidus es et nec frigidus nec calidus, incipiam te emovere ex ore meo, Vulg. – neutr. tepidum poet. statt des Adv., notus, adverso tepidum qui spirat ab axe, Ov. ex Pont. 4, 10, 43 Korn u. Riese (Merkel tepidus). – subst., tepida, ae, f. (sc. aqua), lauwarmes Wasser, Apic. 3, 62. – II) im üblen Sinne, nur noch lau = schon erkaltend, 1) eig.: rogus, Ov.: focus, Ov. – 2) bildl., lau, erkaltet, flau, matt, ignes, mens, Ov.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > tepidus

  • 28 mulsum

        mulsum ī, n    honey-wine, mead, wine mixed with honey: (venenum) cum daretur in mulso: frigidum.
    * * *
    honeyed wine; (common Roman drink of honey mixed into wine)

    Latin-English dictionary > mulsum

  • 29 bibo

    1.
    bĭbo, bĭbi (post-class. part. fut. bĭbĭtūrus, Hier. Isa. 8, 25, 8; Vulg. Matt. 20, 22; id. Act. 23, 12; Cassiod. Hist. Eccl. 1, 1; part. perf. bĭbĭtus, a, um, Cael. Aur. Chron. 4, 3, 60; Capitol. Ver. 5, 3; Aem. Mac. c. de Porro; Plin. Val. 2, 18; inf. apocop. biber, Cato, Titin., and Fannii Annal. ap. Charis. p. 99), 3, v. a. [root bi; Gr. pi-, pinô, pepôka; whence Lat. poto, as if from po; Sanscr. pī; Slav. piti; Lith. pota], to drink (usually from thirst, a natural want; poto, to drink from passion, habit, etc.; but poto is occasionally used of water, etc., e. g. Plin. 11, 37, 68, § 179; cf.:

    bibere naturae est, potare luxuriae,

    Isid. Diff. 1. 74; and the partt. potus and potatus are regularly used instead of the partt. of bibo).
    I.
    With acc.
    1.
    Of the liquid drunk:

    per aestatem boves aquam bonam et liquidam bibant semper curato,

    Cato, R. R. 73:

    jejunus heminam bibito,

    id. ib. 126:

    si voles vinum Choum bibere, licebit bibas,

    id. ib. 48: eapse merum condidicit bibere;

    foribus dat aquam quam bibant,

    Plaut. Curc. 1, 3, 4:

    vicit vinum quod bibi,

    Ter. Eun. 4, 5, 1:

    Darius in fugā cum aquam turbidam bibisset,

    Cic. Tusc. 5, 34, 97:

    patrono malo suadebat ut mulsum frigidum biberet,

    id. de Or. 2, 70, 282:

    viveret, nisi illud (i. e. venenum) bibisset,

    Quint. 8, 5, 31:

    bibo aquam,

    id. 6, 3, 93:

    cur apud te vinum aetate tuā vetustius bibitur?

    Sen. Vit. Beat. 17, 2:

    nisi Hy. mettia mella Falerno Ne biberis diluta,

    Hor. S. 2, 2, 15:

    et Veientani bibitur faex crassa rubelli,

    Mart. 1, 103, 9:

    lac bibere,

    to suck, Ov. Am. 3, 10, 22; id. M. 9, 377; 9, 615.—Also nutricem bibere (i. e. lac de nutrice), App. M. 2, p. 115, 29.— Poet.;

    Caecubam... Tu bibes uvam (i. e. vinum),

    Hor. C. 1, 20, 10:

    in usu radix tantum duabus drachmis bibenda (i. e. sucus radicis),

    Plin. 25, 6, 30, § 67.—
    2.
    Pocula or cyathos bibere.
    (α).
    Poet., = vinum (cf. pinein kratêras):

    tristia cum multo pocula felle bibat,

    Tib. 1, 5, 50:

    ipse bibebam Sobria suppositā pocula victor aquā,

    id. 1, 6, 28:

    plura pocula = plus vini,

    id. 1, 9, 59; so,

    nomismata and aera,

    id. 1, 26, 3.—
    (β).
    Of the number of cups drunk at a merry-making: vide quot cyathos bibimus: St. Tot quot digiti sunt tibi in manu, Plaut. Stich. 5, 4, 24.—Esp. of the custom of drinking names, i. e. as many cups as there are letters in a name proposed; the number is frequently expressed by fractional parts of the as (uncia = a cyathus;

    quincunx = 5 cyathi, etc.): quincunces et sex cyathos bessemque bibamus, Gaius ut fiat, Julius, et Proculus,

    Mart. 11, 36, 7:

    crebros ergo licet bibas trientes,

    id. 1, 106, 8:

    diluti bibis unciam Falerni,

    id. v. 3 (cf. with potare:

    sextantes et deunces,

    id. 12, 28).—Hence, nomen bibere, Julium, etc., bibere:

    ut jugulem curas, nomen utrumque bibam,

    Mart. 8, 57, 26:

    Laevia sex cyathis, septem Justina bibatur, Quinque Lycas, Lyde quattuor, Ida tribus,

    id. 1, 71, 1 sq.:

    Astyanacta bibes,

    id. 8, 6, 16.—
    3.
    Fluvium, undam, pruinas bibere ( poet.).
    (α).
    = aquam ex flumine bibere:

    priusquam Pabula gustassent Trojae Xanthumque bibissent,

    Verg. A. 1, 473:

    jam crassus torrens bibitur tamen,

    Stat. Th. 4, 821:

    puram bibis amnibus undam,

    Claud. Laud. Herc. 74.—
    (β).
    Trop., to arrive at the region of the river:

    non illum nostri possunt mutare labores, Nec si... Hebrumque bibamus Sithoniasque nives... subeamus (i. e. si Thraciam adeamus),

    Verg. E. 10, 65:

    ante... Aut Ararim Parthus bibet, aut Germania Tigrim Quam, etc.,

    sooner will the Parthians come to Germany, or the Germans to the country of the Parthians, id. ib. 1, 63:

    turbaque Phasiacam Graia bibistis aquam,

    Ov. H. 12, 10.—Hence,
    (γ).
    Qui flumen bibunt, = the inhabitants of the country through which the river passes:

    qui Tiberim Fabarimque bibunt,

    Verg. A. 7, 715:

    qui profundum Danubium bibunt,

    Hor. C. 4, 15, 21:

    qui Nilum ex ipso protinus ore bibunt,

    Mart. 7, 88, 6:

    populosque bibentes Euphraten,

    Luc. 8, 213:

    qui te, Nile, bibit, Claud. Prob. et Olybr. 38.—So of an inland sea: caesamque bibens Maeotin Alanus,

    Claud. in Rufin. 1, 812.—Of a single person:

    extremum Tanaim si biberes, Lyce,

    Hor. C. 3, 10, 1.—Similarly, montium pruinas bibere, of the rivers fed by a mountain range:

    amniumque... quicunque Odrysias bibunt pruinas,

    Mart. 10, 7, 2: fluvios qui... Alpinasque bibunt de more pruinas, Claud. Prob. et Olybr. 255.—
    4.
    Bibere aquas, to be drowned:

    neu bibat aequoreas naufragus hostis aquas,

    Ov. H. 7, 62.— Transf., of ships, to founder, to be wrecked: o utinam... Argo funestas pressa bibisset aquas! Ov. Am. 2, 11, 6.—
    5.
    Sanguinem or cruorem bibere.
    (α).
    Sanguinem, in a figurative sense, = sanguinem sitire:

    cujus sanguinem (Antonium) non bibere censeatis? (sitire, animo bibere),

    Cic. Phil. 11, 5, 10.—
    (β).
    Cruorem bibere, to draw blood, to kill:

    hasta virgineum alte bibit acta cruorem,

    Verg. A. 11, 803; Claud. in Rufin. 1, 78.—
    6.
    Transf. to things other than liquids.
    a.
    Of concrete things: dixit et ardentes avido bibit ore favillas, breathed in, drew in (of the sparks of a funeral pyre), Mart. 1, 42, 5:

    vigilandae noctes et fuligo lucubrationum bibenda,

    inhale, Quint. 11, 3, 23.—
    b.
    Figuratively, of abstract things.
    (α).
    = cupideaudire, legere:

    pugnas et exactos tyrannos... bibit aure vulgus,

    eagerly listens to, Hor. C. 2, 13, 32:

    incipe: suspensis auribus ista bibam,

    Prop. 3, 4, 8: hinc ille justitiae haustus bibat, imbibe (by reading) the love of justice, Quint. 12, 2, 31: illa divino fruitur sermone parentis, maternosque bibit mores, Claud. Nupt. Hon. et Mar. 231.—
    (β).
    To imbibe, be affected with:

    infelix Dido, longumque bibebat amorem,

    Verg. A. 1, 749:

    totisque novum bibit ossibus ignem,

    the fire of love, Stat. Achill. 1, 303.—
    (γ).
    To draw out, exhaust: nudae illae artes omnem sucum ingenii bibunt, Quint. prooem. 24.—
    c.
    To swallow, i. e. forget:

    quamquam ego vinum bibo, mandata hau consuevi simul bibere una,

    Plaut. Pers. 2, 1, 3. —
    7.
    Transf., of inanim. subjects, to absorb liquids, draw, imbibe them:

    id si feceris metreta oleum non bibet,

    Cato, R. R. 100. —So trop.:

    claudite jam rivos... sat prata biberunt,

    Verg. E. 3, 111:

    inriguumque bibant violaria fontem,

    id. G. 4, 32:

    quae (terra) bibit humorem,

    absorbs moisture, id. ib. 2, 218:

    amphora fumum bibere instituta,

    Hor. C. 3, 8, 11:

    mista bibunt molles lacrimis unguenta favillae,

    Ov. F. 3, 561:

    tunc bibit irriguus fertilis hortus aquas,

    Tib. 2, 1, 44:

    lanarum nigrae nullum colorem bibunt,

    take no color, Plin. 8, 48, 73, § 193; so,

    candorem (i. e. colorem candidum) bibere,

    id. 31, 11, 47, § 123: arcus bibit (aquas) and nubes bibunt (aquas), the rainbow, the clouds draw water (according to a popular belief among the ancients):

    cur bibit arcus aquas?

    Prop. 3, 5 (4, 4), 32:

    et bibit ingens Arcus,

    Verg. G. 1, 380.—And, jestingly, of an old woman given to drink: ecce autem, bibit arcus;

    hercle, credo, hodie pluet,

    Plaut. Curc. 1, 2, 39 (44):

    unde aures nubesque bibunt atque imbrifer arcus,

    Stat. Th. 9, 405.—So with object understood:

    bibite, festivae fores,

    with reference to the wine spilled, Plaut. Curc. 1, 1, 88:

    palma toto anno bibere amat, i. e. aquam,

    Plin. 13, 4, 7, § 28.—
    II.
    Absol. (the obj. acc. understood).
    a.
    Sc. aquam:

    nec sitis est exstincta priusquam vita bibendo (of those seized by the plague),

    Ov. M. 7, 569.—
    b.
    Of liquids in general:

    numquam sitiens biberat,

    Cic. Tusc. 5, 34, 97:

    edendi mihi erit bibendique finis desideria naturae restinguere,

    Sen. Vit. Beat. 20, 5:

    ut nec bibant sine ambitione, nec edant,

    id. ib. 12, 5:

    conducit inter cibos bibere,

    Plin. 23, 1, 23, § 41:

    vino debemus homines quod soli animalium non sitientes bibimus,

    id. 23, 1, 23, § 42.—
    c.
    Esp. of wine:

    es, bibe, animo obsequere mecum,

    Plaut. Mil. 3, 1, 82:

    quamquam illud est dulce, esse et bibere,

    id. Trin. 2, 1, 37:

    jam diu factum postquam bibimus: nimis diu sicci sumus,

    id. Pers. 5, 2, 45; id. Poen. 4, 2, 13:

    decet luxuriosum bibendo mori,

    Quint. 8, 5, 23:

    ut jejuni biberent,

    Plin. 14, 28 med.Pass. impers. bibitur, they drink, he drinks, people drink:

    dies noctisque estur, bibitur,

    Plaut. Most. 1, 3, 78:

    ab tertiā horā bibebatur, ludebatur, vomebatur,

    Cic. Phil. 2, 41, 104:

    bibitur usque eo dum de solio ministretur,

    id. Pis. 27, 67.—
    III.
    With adverbs or adverbial phrases.
    a.
    Of manner:

    jucundius bibere,

    Cic. Tusc. 5, 34, 97; id. Att. 13, 52, 1:

    large,

    Plin. 10, 34, 52, § 105:

    fit invitatio ut Graeco more biberetur, i. e. propinando,

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66.—
    b.
    With num. adv. denoting the number of cups:

    jam bis bibisse oportuit,

    Plaut. Bacch. 4, 3, 122:

    sic ago, semel bibo,

    id. Rud. 3, 6, 46:

    plus quam deciens, Sextiliane, bibis,

    Mart. 1, 26, 10:

    quare bis deciens, Sextiliane bibis?

    id. 1, 11, 2.—
    IV.
    With abl. or prep. and abl.
    1.
    Of the liquid, river, etc.:

    de eo vino... bibito ante cenam,

    Cato, R. R. 114: a fonte bibatur... [p. 236] an lacu, Mart. 9, 99, 9:

    ab amne,

    id. 12, 11:

    ex aquā,

    Prop. 2, 30, 32:

    ex fonte,

    id. 4, 4, 14.—
    2.
    Of the vessel.
    (α).
    Abl.:

    gemmā, i. e. poculo ex gemmā facto,

    Verg. G. 2, 506:

    caelato = e poculo caelato,

    Juv. 12, 47:

    conchā,

    id. 6, 304:

    fictilibus,

    id. 10, 25:

    testā,

    Mart. 3, 82, 3:

    vitro,

    id. 1, 37, 2; 4, 85, 1:

    ossibus humanorum capitum,

    Plin. 7, 2, 2, § 12.—And bibere understood:

    poscunt majoribus poculis, i. e. bibi,

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66.—
    (β).
    With ex: ex solido auro, L. Varius ap. Macr. 6, 1:

    e gemmā,

    Prop. 3, 3, 26.—
    (γ).
    With in:

    hac licet in gemmā bibas,

    Mart. 14, 120:

    in Priami calathis,

    id. 8, 6, 16:

    in auro,

    Sen. Thyest. 453:

    in argento potorio,

    Dig. 34, 12, 21:

    in ossibus capitum,

    Flor. 3, 4, 2.—
    V.
    Particular phrases.
    1.
    Bibe si bibis = bibe nunc, si omnino bibere vis, a formula urging to drink, Plaut. Stich. 5, 4, 33; 5, 4, 51 (cf.:

    age, si quid agis,

    id. ib. 5, 4, 35).—
    2.
    Dare bibere, to give to drink, a Grecism, perh. only in the foll. passages: date illi biber, Titin ap. Charis. p. 99 P. (Com. Rel. v. 78 Rib.):

    jubebat biber dari, Fann. Ann. ib: bibere da usque plenis cantharis,

    Plaut. Pers. 5, 2, 40 (45):

    quod jussi ei dari bibere,

    Ter. And. 3, 2, 4; cf.:

    ut Jovi bibere ministraret,

    Cic. Tusc. 1, 26, 65:

    ut bibere sibi juberet dari,

    Liv. 40, 47, 5: cf.: dare with subj.:

    tum vos date bibat tibicini,

    Plaut. Stich. 5, 5, 16.—And with rel. and subj.:

    nimium dabat quod biberem,

    Plaut. Cist. 1, 1, 19:

    dat aquam quam bibant,

    id. Curc. 1, 3, 4.—
    3.
    Prov.:

    aut bibat aut abeat, taken from the Greek banquets, in which the chairman (arbiter bibendi,

    Hor. C. 2, 7, 25) could demand unconditional submission to the drinking laws (ê pithi, ê apithi), Cic. Tusc. 5, 41, 118.
    2.
    bĭbo, ōnis, m. [1. bibo], a tippler, drunkard, Firm. Math. 5, 4 fin.
    II.
    Esp., a kind of worm bred in wine, Afran. ap. Isid. Orig. 12, 8, 16 (Com. Rel. v. 406 Rib.; al. bibiones).

    Lewis & Short latin dictionary > bibo

  • 30 cavillor

    căvillor, ātus, 1, v. n. and a. [cavilla], to practise jeering or mocking; or ( act.) to censure, criticise; to satirize in jest or earnest, to jest, etc. (syn.: jocari, ludere, illudere).
    (α).
    Absol.:

    familiariter cum ipso etiam cavillor ac jocor,

    Cic. Att. 2, 1, 5; cf. Liv. 39, 13, 3; 39, 42, 9; Suet. Tib. 8:

    facetissime apud aliquem,

    Gell. 5, 5, 1.—
    (β).
    With acc.:

    togam ejus praetextam,

    Cic. Q. Fr. 2, 10 (12), 2:

    hanc artem ut tenuem ac jejunam,

    Quint. 1, 4, 5:

    verba patrum,

    Tac. A. 1, 46:

    tribunos plebis,

    Liv. 2, 58, 9:

    milites Romanos,

    id. 5, 15, 4 et saep.—Hence, cavillatus in pass. sense, App. M. 9, p. 230.—
    (γ).
    With an objective clause:

    in eo et etiam cavillatus est, aestate grave esse aureum amiculum, hieme frigidum,

    Cic. N. D. 3, 34, 83. —
    * II.
    Meton., to reason captiously, to use sophisms, to quibble, Liv. 3, 20, 4; Plin. 11, 51, 112, § 267; 35, 10, 36, § 85.

    Lewis & Short latin dictionary > cavillor

  • 31 expallidus

    ex-pallĭdus, a, um, adj., exceedingly pale or wan (post-Aug. and very rare):

    colore,

    Suet. Calig. 50 (al. pallido):

    corpus frigidum et expallidum,

    Tert. Res. Carn. 57.

    Lewis & Short latin dictionary > expallidus

  • 32 expando

    ex-pando, pandi, pansum or passum (the former, Plin. 2, 103, 106, § 228; 9, 33, 52, § 103; 31, 6, 37, § 70; the latter, Caecil. ap. Gell. 15, 15, 2; but in Tac. H. 5, 13, very dub., the more prob. reading being exapertae, v. Orell. ad h. l.), 3, v. a., to spread out, spread apart, to expand (mostly post-Aug.; not in Cic.).
    I.
    Lit.: haec nuntiasse et flammeum expassum domi, Caecil. ap. Gell. 15, 15, 2:

    vestes supra fontem frigidum,

    Plin. 2, 103, 106, § 228:

    vellera circa navim,

    id. 31, 6, 37, § 70:

    alas (grues),

    id. 10, 38, 54, § 111:

    ficus in sole,

    Col. 12, 15, 3:

    herbas sub umbra,

    id. 12, 13, 2 et saep.—Mid.:

    vagus ille, cum expanditur, amnis (Nilus),

    Plin. Pan. 30, 4.—
    * II.
    Trop.:

    rerum naturam dictis,

    to lay open, unfold, explain, Lucr. 1, 126.

    Lewis & Short latin dictionary > expando

  • 33 formidus

    formĭdus, a, um, adj. [‡ formus], warm: aedificium aestate frigidum, hieme formidum, Cato ap. Paul. ex Fest. s. v. forma, p. 83 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > formidus

  • 34 gelida

    gĕlĭdus, a, um (archaic gen. fem. sing. gelidaï

    aquaï,

    Lucr. 3, 693), adj. [gelu], icy cold, very cold, icy, frosty (a higher degree than frigidus; cf. also: algidus, rigidus, glacialis).
    I.
    Lit.:

    (Fibrenus) statim praecipitat in Lirem... eumque multo gelidiorem facit,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    aqua,

    Lucr. 3, 693:

    aquam gelidam bibere,

    Cic. Cat. 1, 13, 31; cf.:

    gelidissimae aquae,

    Plin. 31, 2, 6, § 10:

    fontium gelidae perennitates,

    Cic. N. D. 2, 39, 98:

    fluvii,

    Lucr. 6, 1172:

    nives,

    id. 6, 107:

    pruina,

    id. 2, 431; 515; Verg. G. 2, 263:

    loca gelida propinquitate Tauri montis,

    Liv. 38, 27, 9:

    nemus,

    Hor. C. 1, 1, 30:

    valles,

    Verg. G. 2, 488:

    rupes,

    id. A. 8, 343:

    Haemus,

    Hor. C. 1, 12, 6:

    Algidus,

    id. ib. 1, 21, 6: Scythes, id. ib. 4, 5, 25:

    saxum,

    Lucr. 3, 892:

    umbrae frigoris,

    id. 5, 641:

    nox,

    Verg. G. 1, 287; Hor. Ep. 2, 2, 169:

    aether,

    Verg. A. 8, 28:

    December,

    Ov. Tr. 1, 11, 3:

    foci,

    i. e. never kindled, id. F. 3, 28:

    tyrannus (i. e. Boreas),

    id. M. 6, 711.—
    B.
    Subst.: gĕlĭda, ae, f. (sc. aqua), water cold as ice (like frigida; cf.

    calida or calda, warm water): foribusque repulsum Perfundit gelida,

    Hor. S. 2, 7, 91: calidae gelidaeque minister; Juv. 5, 63.—
    II.
    In partic., icy cold, cold, stiff with death, old age, or fright ( poet., like frigidus):

    (Niobe) corporibus gelidis incumbit,

    Ov. M. 6, 277:

    artus,

    id. ib. 4, 247;

    6, 249: vultus,

    id. ib. 4, 141:

    gelidus tardante senecta Sanguis hebet,

    Verg. A. 5, 395:

    et gelidum subito frigore pectus erat,

    Ov. F. 1, 98; so,

    pavidus gelidusque,

    id. M. 3, 688; cf. id. ib. 10, 423.—Hence also transf., of death, fright, etc.:

    gelidi vestigia leti,

    Lucr. 3, 530:

    mors,

    Hor. C. 2, 8, 11; Ov. M. 15, 153:

    metus,

    id. H. 11, 82; cf.

    formido,

    id. M. 2, 200:

    horror,

    id. H. 16, 67:

    terror,

    id. M. 3, 100:

    tremor,

    Verg. A. 2, 120:

    pallor,

    Ov. Tr. 1, 4, 11.— Adv.: gĕlĭde (like frigide, I.), coldly, faintly, indolently, psuchrôs:

    quod res omnes timide gelideque ministrat,

    Hor. A. P. 171.

    Lewis & Short latin dictionary > gelida

  • 35 gelidus

    gĕlĭdus, a, um (archaic gen. fem. sing. gelidaï

    aquaï,

    Lucr. 3, 693), adj. [gelu], icy cold, very cold, icy, frosty (a higher degree than frigidus; cf. also: algidus, rigidus, glacialis).
    I.
    Lit.:

    (Fibrenus) statim praecipitat in Lirem... eumque multo gelidiorem facit,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    aqua,

    Lucr. 3, 693:

    aquam gelidam bibere,

    Cic. Cat. 1, 13, 31; cf.:

    gelidissimae aquae,

    Plin. 31, 2, 6, § 10:

    fontium gelidae perennitates,

    Cic. N. D. 2, 39, 98:

    fluvii,

    Lucr. 6, 1172:

    nives,

    id. 6, 107:

    pruina,

    id. 2, 431; 515; Verg. G. 2, 263:

    loca gelida propinquitate Tauri montis,

    Liv. 38, 27, 9:

    nemus,

    Hor. C. 1, 1, 30:

    valles,

    Verg. G. 2, 488:

    rupes,

    id. A. 8, 343:

    Haemus,

    Hor. C. 1, 12, 6:

    Algidus,

    id. ib. 1, 21, 6: Scythes, id. ib. 4, 5, 25:

    saxum,

    Lucr. 3, 892:

    umbrae frigoris,

    id. 5, 641:

    nox,

    Verg. G. 1, 287; Hor. Ep. 2, 2, 169:

    aether,

    Verg. A. 8, 28:

    December,

    Ov. Tr. 1, 11, 3:

    foci,

    i. e. never kindled, id. F. 3, 28:

    tyrannus (i. e. Boreas),

    id. M. 6, 711.—
    B.
    Subst.: gĕlĭda, ae, f. (sc. aqua), water cold as ice (like frigida; cf.

    calida or calda, warm water): foribusque repulsum Perfundit gelida,

    Hor. S. 2, 7, 91: calidae gelidaeque minister; Juv. 5, 63.—
    II.
    In partic., icy cold, cold, stiff with death, old age, or fright ( poet., like frigidus):

    (Niobe) corporibus gelidis incumbit,

    Ov. M. 6, 277:

    artus,

    id. ib. 4, 247;

    6, 249: vultus,

    id. ib. 4, 141:

    gelidus tardante senecta Sanguis hebet,

    Verg. A. 5, 395:

    et gelidum subito frigore pectus erat,

    Ov. F. 1, 98; so,

    pavidus gelidusque,

    id. M. 3, 688; cf. id. ib. 10, 423.—Hence also transf., of death, fright, etc.:

    gelidi vestigia leti,

    Lucr. 3, 530:

    mors,

    Hor. C. 2, 8, 11; Ov. M. 15, 153:

    metus,

    id. H. 11, 82; cf.

    formido,

    id. M. 2, 200:

    horror,

    id. H. 16, 67:

    terror,

    id. M. 3, 100:

    tremor,

    Verg. A. 2, 120:

    pallor,

    Ov. Tr. 1, 4, 11.— Adv.: gĕlĭde (like frigide, I.), coldly, faintly, indolently, psuchrôs:

    quod res omnes timide gelideque ministrat,

    Hor. A. P. 171.

    Lewis & Short latin dictionary > gelidus

  • 36 gravis

    grăvis, e, adj. [Sanscr. gurus (root gar-); Gr. barus, heavy; gravis, for gar-uis; cf. also Brutus]. With respect to weight, heavy, weighty, ponderous, burdensome; or pass., loaded, laden, burdened (opp. levis, light; in most of its significations corresp. to the Gr. barus; cf. onerosus, onerarius).
    I.
    Lit. Absol. or with abl.
    1.
    In gen.: imber et ignis, spiritus et gravis terra, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 37 Müll.; so,

    tellus,

    Ov. M. 7, 355:

    corpora,

    Lucr. 2, 225 sq.; cf. id. 5, 450 sq.:

    limus,

    id. 5, 496:

    in eo etiam cavillatus est, aestate grave esse aureum amiculum, hieme frigidum,

    Cic. N. D. 3, 34, 83:

    navigia,

    Caes. B. G. 5, 8, 4; cf.:

    tot ora navium gravi Rostrata duci pondere,

    Hor. Epod. 4, 17:

    cum gravius dorso (aselli) subiit onus,

    id. S. 1, 9, 21:

    sarcina,

    id. Ep. 1, 13, 6: inflexi grave robur aratri, Verg. G. 1, 162:

    cujus (tibicinae) Ad strepitum salias terrae gravis,

    Hor. Ep. 1, 14, 26: terra, burdened (by the heavy body), Ov. M. 12, 118:

    naves hostilibus spoliis graves,

    heavily laden, Liv. 29, 35, 5; cf.:

    agmen grave praedā,

    id. 21, 5, 8;

    for which also simply: grave agmen,

    id. 31, 39, 2:

    miles,

    heavy-armed, Tac. A. 12, 35:

    gravis aere dextra,

    Verg. E. 1, 36:

    cum fatalis equus saltu super ardua venit Pergama et armatum peditem gravis attulit alvo,

    i. e. filled, full, id. A. 6, 516 (an imitation of Maximo saltu superavit Gravidus armatis equus, Enn. ap. Macr. S. 6, 2; v. gravidus, II. b):

    graves imbre nubes,

    Liv. 28, 15, 11:

    graves fructu vites,

    Quint. 8, 3, 8:

    gravis vinculis,

    Plin. Ep. 7, 27, 10.—
    2.
    In partic.
    a.
    With respect to value or number, heavy, great. So, aes grave, heavy money, money of the oldest standard, in which an as weighed a full pound: grave aes dictum a pondere, quia deni asses, singuli pondo libras, efficiebant denarium, etc., Paul. ex Fest. p. 98 Müll.:

    et quia nondum argentum signatum erat, aes grave plaustris quidam (ex patribus) ad aerarium convehentes, etc.,

    Liv. 4, 60, 6; 10, 46, 5; 22, 33, 2 et saep.:

    populus Romanus ne argento quidem signato ante Pyrrhum regem devictum usus est: librales appendebantur asses. Quare aeris gravis poena dicta,

    Plin. 33, 3, 13, § 42: argentum, i. e. uncoined = rude:

    placet argentum grave rustici patris sine ullo opere et nomine artificis,

    Sen. Tranq. 1, 4:

    notavit aliquos, quod pecunias levioribus usuris mutuati graviore fenore collocassent,

    at a higher rate, Suet. Aug. 39; cf.:

    in graviore annona,

    id. ib. 25: grave pretium, a high price, Sall. Fragm. ap. Non. 314, 25.—With respect to number: graves pavonum greges, great or numerous flocks, Varr. ap. Non. 314, 31. —
    b.
    For the usual gravidus, with young, pregnant ( poet. and in post-Aug. prose):

    regina sacerdos Marte gravis,

    Verg. A. 1, 274; cf.

    uterus (shortly after: gravidus tumet venter),

    Ov. M. 10, 495:

    balaenae utero graves (shortly before, gravidae),

    Plin. 9, 6, 5, § 13.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of hearing or sound, deep, grave, low, bass (opp. acutus, treble):

    vocem ab acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipiunt,

    Cic. de Or. 1, 59, 251; cf. id. ib. 3, 57, 216:

    qui (sonus) acuta cum gravibus temperans, varios aequabiliter concentus efficit,

    id. Rep. 6, 18:

    vox,

    Quint. 11, 3, 17; 42: sonus, 2, 8, 15; 5, 10, 125; 11, 3, 41; Ov. M. 12, 203:

    tenor,

    Quint. 1, 5, 26:

    syllaba,

    i. e. unaccented, id. 1, 5, 22 sq.; 12, 10, 33.—
    2.
    Of smell or flavor, strong, unpleasant, offensive:

    an gravis hirsutis cubet hircus in alis,

    rank, Hor. Epod. 12, 5:

    chelydri,

    Verg. G. 3, 415:

    ellebori,

    id. ib. 3, 451:

    odor calthae,

    strong, Plin. 21, 6, 15, § 28; cf.:

    herba odore suaviter gravi,

    id. 25, 9, 70, § 118; cf.

    117: habrotonum odore jucunde gravi floret,

    id. 21, 10, 34, § 60: absynthium ut bibam gravem, i. e. bitter, Varr. ap. Non. 19, 27, and 314, 14.—
    3.
    Of the state of the body or health, gross, indigestible, unwholesome, noxious, severe; sick:

    (Cleanthes) negat ullum esse cibum tam gravem, quin is die et nocte concoquatur,

    Cic. N. D. 2, 9, 24; so,

    genera cibi graviora,

    Cels. 2, 18:

    gravissima bubula (caro),

    id. ib.:

    pisces gravissimi,

    id. ib.:

    neque ex salubri loco in gravem, neque ex gravi in salubrem transitus satis tutus est,

    id. 1, 3; cf.:

    solum caelumque juxta grave,

    Tac. H. 5, 7:

    solet esse gravis cantantibus umbra,

    Verg. E. 10, 75:

    anni tempore gravissimo et caloribus maximis,

    Cic. Q. Fr. 2, 16, 1; cf.:

    gravis auctumnus in Apulia circumque Brundisium ex saluberrimis Galliae et Hispaniae regionibus, omnem exercitum valetudine tentaverat,

    Caes. B. C. 3, 2 fin.:

    grave tempus et forte annus pestilens erat urbi agrisque,

    Liv. 3, 6, 1; cf. also id. 3, 8, 1:

    aestas,

    Verg. G. 2, 377:

    morbo gravis,

    sick, id. ib. 3, 95; cf.:

    gravis vulnere,

    Liv. 21, 48, 4:

    aetate et viribus gravior,

    id. 2, 19, 6:

    gravior de vulnere,

    Val. Fl. 6, 65:

    non insueta graves tentabunt pabula fetas,

    sick, feeble, Verg. E. 1, 50; so absol.:

    aut abit in somnum gravis,

    heavy, languid, Lucr. 3, 1066.
    II.
    Trop.
    A.
    In a bad sense, heavy, burdensome, oppressive, troublesome, grievous, painful, hard, harsh, severe, disagreeable, unpleasant (syn.: molestus, difficilis, arduus): qui labores morte finisset graves, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115:

    quod numquam tibi senectutem gravem esse senserim... quibus nihil est in ipsis opis ad bene beateque vivendum, iis omnis aetas gravis est,

    Cic. de Sen. 2, 4; cf.:

    onus officii,

    id. Rosc. Am. 38, 112; id. Rep. 1, 23:

    et facilior et minus aliis gravis aut molesta vita est otiosorum,

    id. Off. 1, 21, 70; id. Rep. 1, 4:

    miserior graviorque fortuna,

    Caes. B. G. 1, 32, 4:

    haec si gravia aut acerba videantur, multo illa gravius aestimare debere, etc.,

    id. ib. 7, 14 fin.:

    velim si tibi grave non erit, me certiorem facias,

    Cic. Fam. 13, 73, 2:

    grave est homini pudenti petere aliquid magnum,

    id. Fam. 2, 6, 1; id. Att. 1, 5, 4:

    est in populum Romanum grave, non posse, etc.,

    id. Balb. 7, 24:

    verbum gravius,

    id. Verr. 2, 3, 58, § 134:

    ne quid gravius in fratrem statueret... quod si quid ei a Caesare gravius accidisset, etc.,

    Caes. B. G. 1, 20, 1 and 4:

    gravissimum supplicium,

    id. ib. 1, 31, 15:

    habemus senatusconsultum in te, Catilina, vehemens et grave,

    Cic. Cat. 1, 1, 3:

    edictum,

    Liv. 29, 21, 5:

    gravioribus bellis,

    Cic. Rep. 1, 40:

    gravis esse alicui,

    id. Fam. 13, 76, 2; cf.:

    adversarius imperii,

    id. Off. 3, 22, 86:

    gravior hostis,

    Liv. 10, 18, 6:

    senes ad ludum adolescentium descendant, ne sint iis odiosi et graves,

    Cic. Rep. 1, 43:

    gravis popularibus esse coepit,

    Liv. 44, 30, 5.—Prov.:

    gravis malae conscientiae lux est,

    Sen. Ep. 122.—
    B.
    In a good sense, weighty, important, grave; with respect to character, of weight or authority, eminent, venerable, great:

    numquam erit alienis gravis, qui suis se concinnat levem,

    Plaut. Trin. 3, 2, 58:

    quod apud omnes leve et infirmum est, id apud judicem grave et sanctum esse ducetur?

    Cic. Rosc. Com. 2, 6:

    ea (honestas) certe omni pondere gravior habenda est quam reliqua omnia,

    id. Off. 3, 8, 35; id. Deiot. 2, 5:

    cum gravibus seriisque rebus satisfecerimus,

    id. ib. 1, 29, 103:

    auctoritas clarissimi viri et in rei publicae maximis gravissimisque causis cogniti,

    id. Fam. 5, 12, 7; cf. causa, Lucil. ap. Non. 315, 31; Quint. 1, 2, 3; Caes. B. C. 1, 44, 4:

    gravius erit tuum unum verbum ad eam rem, quam centum mea,

    Plaut. Trin. 2, 2, 107:

    ut potentia senatus atque auctoritas minueretur: quae tamen gravis et magna remanebat,

    Cic. Rep. 2, 34:

    sententiis non tam gravibus et severis quam concinnis et venustis,

    id. Brut. 95, 325:

    gravior oratio,

    id. de Or. 2, 56, 227:

    nihil sibi gravius esse faciendum, quam ut, etc.,

    id. Clu. 6, 16:

    inceptis gravibus et magna professis,

    Hor. A. P. 14:

    exemplum grave praebet ales, etc.,

    id. C. 4, 11, 26:

    non tulit ullos haec civitas aut gloria clariores, aut auctoritate graviores, aut humanitate politiores,

    Cic. de Or. 2, 37, 154:

    et esse et videri omnium gravissimus et severissimus,

    id. ib. 2, 56, 228:

    homo prudens et gravis,

    id. ib. 1, 9, 38:

    neque oratio abhorrens a persona hominis gravissimi,

    id. Rep. 1, 15 fin.:

    auctor,

    id. Pis. 6, 14:

    testis,

    id. Fam. 2, 2:

    non idem apud graves viros, quod leviores (decet),

    Quint. 11, 1, 45:

    vir bonus et gravis,

    id. 11, 3, 184:

    gravissimi sapientiae magistri,

    id. 12, 1, 36:

    tum pietate gravem ac meritis si forte virum quem Conspexere,

    Verg. A. 1, 151:

    gravissima civitas,

    Cic. Rep. 1, 3:

    gravem atque opulentam civitatem vineis et pluteis cepit,

    an important city, Liv. 34, 17, 12.— Hence, adv.: grăvĭter.
    1.
    Weightily, heavily, ponderously (very rare):

    aëra per purum graviter simulacra feruntur,

    Lucr. 4, 302; cf.:

    graviter cadere,

    id. 1, 741; Ov. P. 1, 7, 49.—
    b.
    Transf.
    (α).
    Of tones, deeply:

    natura fert, ut extrema ex altera parte graviter, ex altera autem acute sonent,

    Cic. Rep. 6, 18; Lucr. 4, 543.—Far more freq.,
    (β).
    Vehemently, strongly, violently:

    graviter crepuerunt fores,

    Ter. Heaut. 3, 3, 52; so,

    spirantibus flabris,

    Lucr. 6, 428; Ter. Ad. 5, 3, 2:

    pertentat tremor terras,

    Lucr. 6, 287:

    ferire aliquem,

    Verg. A. 12, 295:

    conquassari omnia,

    Lucr. 5, 105; cf.:

    quae gravissime afflictae erant naves,

    Caes. B. G. 4, 31, 2.—
    2.
    Trop.
    a.
    Vehemently, violently, deeply, severely; harshly, unpleasantly, disagreeably:

    graviter aegrotare,

    Cic. Off. 1, 10, 32:

    se habere,

    id. Att. 7, 2, 3:

    neque is sum, qui gravissime ex vobis mortis periculo terrear,

    Caes. B. G. 5, 30, 2:

    gravissime dolere,

    id. ib. 5, 54 fin.:

    quem ego amarem graviter,

    Plaut. Cist. 1, 1, 87; cf.: placere occoepit graviter, postquam est mortua, [p. 829] Caecil. ap. Non. 314, 19:

    tibi edepol iratus sum graviter,

    Ter. Hec. 4, 4, 2:

    cives gravissime dissentientes,

    Cic. Phil. 12, 11, 27:

    si me meis civibus injuria suspectum tam graviter atque offensum viderem,

    id. Cat. 1, 7, 17:

    graviter angi,

    id. Lael. 3, 10:

    tulit hoc commune dedecus jam familiae graviter filius,

    with chagrin, vexation, id. Clu. 6, 16; cf.:

    graviter et acerbe aliquid ferre,

    id. Verr. 2, 1, 58, § 152:

    graviter accipere aliquid,

    id. de Or. 2, 52, 211; Tac. A. 13, 36; cf.:

    adolescentulus saepe eadem et graviter audiendo victus est,

    Ter. Heaut. 1, 1, 62:

    nolo in illum gravius dicere,

    more harshly, id. Ad. 1, 2, 60; cf.:

    de amplissimis viris gravissime acerbissimeque decernitur,

    Caes. B. C. 1, 5, 4; id. B. G. 3, 16, 4; cf.

    also: severe et graviter et prisce agere,

    Cic. Cael. 14, 33:

    ut non gravius accepturi viderentur, si nuntiarentur omnibus eo loco mortem oppetendam esse,

    more sorrowfully, Liv. 9, 4, 6.—
    b.
    In an impressive or dignified manner, impressively, gravely, seriously, with propriety or dignity:

    his de rebus tantis tamque atrocibus neque satis me commode dicere neque satis graviter conqueri neque satis libere vociferari posse intelligo. Nam commoditati ingenium, gravitati aetas, libertati tempora sunt impedimento,

    Cic. Rosc. Am. 4, 9:

    (Scipio) utrumque egit graviter,

    with dignity, id. Lael. 21, 77:

    res gestas narrare graviter,

    id. Or. 9, 30; cf.:

    locum graviter et copiose tractare,

    id. Fin. 4, 2, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > gravis

  • 37 invado

    in-vādo, vāsi, vāsum (invasse, Lucil. Sat. 2, 4), 3, v. n. and a., to go, come, or get into, to enter upon.
    I.
    Lit.:

    ignis quocumque invasit, cuncta disturbat ac dissipat,

    Cic. N. D. 2, 15, 41:

    consul exercitusque Romanus sine certamine urbem invasere,

    Liv. 10, 10, 4; 24, 33 al.:

    forum,

    Tac. H. 1, 33:

    oppidum,

    Front. Strat. 3, 10, 2.—
    B.
    Transf.
    1.
    To get into, fall into: ut profugiens hostem, inimici invadam manus, Att. ap. Non. 234, 1.—
    2.
    In gen., to go, make, accomplish a distance:

    biduo tria milia stadiorum invasit,

    Tac. A. 11, 8.—
    3.
    To enter upon, set foot upon:

    tuque invade viam,

    Verg. A. 6, 260:

    lutum minis frigidum,

    App. M. 9, p. 232, 11. —
    4.
    To enter violently, move against, rush upon, fall upon, assail, assault, attack, invade (syn. oppugno); constr with in and acc., or simple acc.
    (α).
    With in and acc. (so nearly always in Cic.; cf. II. B. g infra):

    in oppidum antiquum et vetus,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 60:

    in transversa latera invaserant cohortes,

    Liv. 27, 42:

    globus juvenum in ipsum consulem invadit,

    id. 2, 47:

    in collum (mulieris) invasit,

    fell upon her neck, Cic. Phil. 2, 31, 77:

    alicujus pectus amplexibus,

    to embrace, Petr. 91:

    aliquem basiolis,

    id. 85;

    with osculari,

    id. 74:

    in Galliam,

    Cic. Phil. 11, 2:

    si in eas (urbes) vi cum exercitu invasisses,

    id. Verr. 2, 1, 20:

    cum ferro in aliquem,

    id. Caecin. 9, 25.— Impers.:

    in oculos invadi nunc est optimum,

    Plaut. As. 5, 2, 58.—
    (β).
    With simple acc.:

    aciem hastati invadunt,

    Liv. 9, 35:

    stationem hostium,

    id. 37, 20:

    validissimas Pompeii copias,

    Nep. Dat. 6, 7:

    vicinos portus,

    Verg. A. 3, 382:

    urbem,

    id. ib. 2, 265:

    jam tandem invasit medios,

    id. ib. 12, 497:

    eam (Europam),

    Nep. Them. 2:

    regem,

    Val. Max. 3, 2, 3:

    in lecto cubantem,

    Nep. Dion, 9, 4:

    greges,

    Ov. F. 2, 210:

    madida cum veste gravatum,

    Verg. A. 6, 361:

    ventus invasit nubem,

    Lucr. 6, 174:

    canes appropinquantem invadunt,

    Col. 7, 12, 7:

    castra,

    Liv. 10, 35; cf.:

    quem semel invasit senectus,

    Col. 2, 1, 4.— Pass.:

    sperans, mox effusos hostes invadi posse,

    Sall. J. 87 fin.Pass. impers.:

    signo dato, undique simul ex insidiis invaditur,

    Sall. J. 113.—
    5.
    To rush into, enter hurriedly into a struggle, fight, etc. ( poet.):

    Martem,

    Verg. A. 12, 712:

    proelia,

    Mart. 9, 57, 6:

    certamina,

    Sil. 17, 473:

    bella,

    id. 9, 12:

    pugnam,

    id. 12, 199 al.; cf.: in pugnas, Lucil. ap. Non. p. 323, 32; and:

    aut pugnam aut aliquid jam dudum invadere magnum mens agitat mihi,

    to attempt, enter hurriedly upon, Verg. A. 9, 186. —
    6.
    To make an attack on, seize, grasp:

    Jubae barbam,

    Suet. Caes. 71:

    cibum avidius,

    Aur. Vict. Epit. 20, 9:

    pallium,

    Petr. 5, 15:

    capillos,

    Prop. 3, 8 (4, 7), 5:

    virgineos artus,

    Ov. M. 11, 200; cf. Suet. Ner. 29. —
    II.
    Trop.
    A.
    To fall upon, seize, take possession of, usurp; constr. with in and acc., or simple acc.
    (α).
    With in and acc.:

    in multas pecunias,

    Cic. Phil. 2, 16:

    in quod ipsa invaderet,

    id. N. D. 2, 49, 124:

    in fortunas alicujus,

    id. Phil. 2, 26, 65; id. Rosc. Am. 5:

    in praedia alicujus,

    id. ib. 8:

    in nomen Marii,

    id. Phil. 1, 1:

    in arcem illius causae,

    id. Fam. 1, 9, 8. —
    (β).
    With simple acc.:

    dictaturam,

    Suet. Caes. 9:

    consulatum,

    id. Aug. 26:

    rempublicam,

    Just. 5, 8, 12:

    imperium,

    Sall. J. 38.—
    B.
    To make an attack on, seize, lay hold of, attack, befall a person or thing; with simple acc., or in and acc., or dat.
    (α).
    With simple acc.:

    cum gravis morbus invasit,

    Plaut. As. 1, 1, 40:

    ne reliquos populares metus invaderet,

    Sall. J. 35 fin.:

    cupido Marium,

    id. ib. 89, 6; id. C. 31, 1 al.:

    tantus repente terror invasit, ut,

    Caes. B. C. 1, 14.—
    (β).
    With in and acc.:

    dolor in oculos,

    Lucr. 6, 659:

    pestis in vitam invasit,

    Cic. Off. 3, 7:

    in philosophiam,

    id. Tusc. 2, 1, 4:

    in nomen Marii,

    id. Phil. 1, 2, 5:

    vis avaritiae in animos eorum invasit,

    Sall. J. 32, 4:

    vis morbi in corpus meum,

    Liv. 28, 29; cf.:

    lassitudine invaserunt misero (mihi) in genua flemina,

    Plaut. Ep. 5, 2, 5. [p. 993] —
    (γ).
    Rarely with dat.:

    furor invaserat improbis,

    Cic. Fam. 16, 12, 2; Gell. 19, 4. —
    (δ).
    Absol.:

    ubi pro continentiā et aequitate lubido atque superbia invasere,

    Sall. C. 2, 5:

    ubi contagio quasi pestilentia invasit,

    id. ib. 10, 6:

    cum potentiā avaritia sine modo... invasere,

    id. J. 41, 9.—
    C.
    To assail with words, accost ( poet.):

    continuo invadit,

    Verg. A. 4, 265:

    Agrippa consules anni prioris invasit, cur silerent,

    Tac. A. 6, 4:

    Vinnium Laco minaciter invasit,

    id. H. 1, 33.—Hence, invāsus, a, um, P. a., ingrafted:

    comae, i. e. rami,

    Pall. Insit. 120.

    Lewis & Short latin dictionary > invado

  • 38 jusculum

    juscŭlum, i, n. dim. [1. jus], a broth:

    frigidum,

    Cato, R. R. 156, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > jusculum

  • 39 meio

    mēio, ĕre, v. n. [for migio, kindred with Sanscr. mih, effundere; whence also mingo; cf. Gr. omicheô, omichlê], to make water:

    sacer est locus, extra Meiite,

    Pers. 1, 114:

    HOSPES AD HVNC TVMVLVM NE MEIAS,

    Inscr. Orell. 4781:

    mala meiens,

    Cat. 97, 8; cf. Juv. 1, 131. — Transf., of a vessel, Mart. 12, 32, 13.—In a double sense:

    ditior aut formae melioris meiat eodem,

    Hor. S. 2, 7, 52.—Prov.:

    caldum meiere et frigidum potare,

    i. e. to give more than one receives, Petr. 67, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > meio

  • 40 mulceo

    mulcĕo, si, sum (rarely mulctum), 2, v. a. [Sanscr. root marc, take hold of; Gr. marptô, marptis; cf. mulco], to stroke; to touch or move lightly (syn. palpo; poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.:

    manu mulcens barbam,

    Ov. F. 1, 259:

    caput,

    Quint. 11, 3, 158:

    vitulum,

    Ov. A. A. 2, 341:

    colla,

    id. M. 10, 118:

    mulcebant Zephyri flores,

    rustle through, id. ib. 1, 108:

    aura mulcet rosas,

    Prop. 4 (5), 7, 60:

    virgā mulcere capillos,

    to touch lightly, Ov. M. 14, 295:

    aristas,

    id. F. 5, 161:

    mulcere alternos (pueros) et corpora fingere linguā,

    Verg. A. 8, 634:

    aëra motu,

    Lucr. 4, 136:

    aethera pennis,

    to move, Cic. Arat. 88: mulserat huc navem compulsam fluctibu' pontus, had wafted hither, Enn. ap. Prisc. p. 870 P. (Ann. v. 257 Vahl.).—
    B.
    Transf., to make sweet or pleasant:

    pocula succis Lyaei,

    Sil. 7, 169. —
    II.
    Trop., to soothe, soften, appease, allay; to caress, flatter, delight, etc. (syn.:

    blandior. placo, lenio, sedo): mulcentem tigres, of Orpheus,

    Verg. G. 4, 510:

    aliquem dictis,

    id. A. 5, 464:

    fluctūs,

    id. ib. 1, 66:

    iras,

    id. ib. 7, 755:

    jure,

    Vell. 2, 117, 3.— To alleviate, mitigate:

    variā vulnera mulcet ope,

    alleviates the pain of his wounds, Ov. F. 5, 401:

    dolores nervorum,

    Plin. 22, 24, 50, § 107:

    os stomachumque,

    id. 22, 24, 51, § 110:

    ebrietatem,

    id. 21, 20, 81, § 138:

    lassitudinem,

    id. 37, 5, 16, § 63:

    corpora fessa,

    Ov. M. 11, 625: aliquem laudibus, to flatter, Pac. ap. Paul. ex Fest. s. v. Mulciber, p. 144 Müll. (Trag. Rel. p. 109 Rib.):

    puellas carmine,

    to delight, Hor. C. 3, 11, 24:

    animos admiratione,

    Quint. 1, 10, 9:

    aures figmentis verborum novis,

    to delight, Gell. 20, 9, 1.—Hence, mulsus, a, um, P. a.
    A.
    Adj., mixed with honey; sweet as honey, honey-sweet (post-Aug.):

    mulsa (sc. aqua),

    honey-water, hydromel, Col. 12, 12, 3:

    acetum,

    vinegar and honey mixed together, honey-vinegar, Cato, R. R. 157, 6:

    lac,

    Plin. 10, 22, 27, § 52:

    mulsa pira,

    Col. 5, 10, 18.— Trop., of words, etc., sweet as honey, honeyed (Plautin.):

    ut mulsa dicta dicis!

    Plaut. Rud. 2, 3, 34:

    loqui,

    id. Poen. 1, 2, 112.—
    B. 1.
    mulsa, ae, f., a term of endearment, my sweetheart, my honey (Plautin.):

    age, mulsa mea,

    Plaut. Stich. 5, 5, 14; id. Cas. 2, 6, 20.—
    2.
    mulsum, i, n. (sc. vinum), honey-wine, mead, i. e. wine mixed or made with honey (class.):

    commisce mulsum,

    Plaut. Pers. 1, 3, 7; id. Bacch. 4, 9, 48:

    frigidum,

    Cic. de Or. 2, 70, 282:

    aceti, for mulsum acetum,

    honeyvinegar, Ser. Samm. 49, 714.

    Lewis & Short latin dictionary > mulceo

См. также в других словарях:

  • Lissodema frigidum —   Lissodema frigidum Clasificación científica Reino …   Wikipedia Español

  • PROMONTORIUM Frigidum — Cabo Frio, in America meridionali et in Praefectura fluvii Ianuarii, in Brasilia Australi …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Brachythecium frigidum — ID 10938 Symbol Key BRFR70 Common Name cold brachythecium moss Family Brachytheciaceae Category Moss Division Bryophyta US Nativity Native to U.S. US/NA Plant Yes State Distribution N/A Growth Habit Nonvascular …   USDA Plant Characteristics

  • Dodecatheon frigidum — ID 27877 Symbol Key DOFR Common Name western arctic shootingstar Family Primulaceae Category Dicot Division Magnoliophyta US Nativity Native to U.S. US/NA Plant Yes State Distribution AK Growth Habit Forb/herb Dura …   USDA Plant Characteristics

  • Rhizocarpon frigidum — ID 70994 Symbol Key RHFR2 Common Name N/A Family Rhizocarpaceae Category Lichen Division Ascomycota US Nativity Native to U.S. US/NA Plant Yes State Distribution N/A Growth Habit Lichenous …   USDA Plant Characteristics

  • Stigmidium frigidum — ID 81190 Symbol Key STFR2 Common Name cold stigmidium lichen Family Mycosphaerellaceae Category Lichen Division Ascomycota US Nativity Native to U.S. US/NA Plant Yes State Distribution N/A Growth Habit Lichenous …   USDA Plant Characteristics

  • edema frigidum — noninflammatory e …   Medical dictionary

  • Brachythecium frigidum (Müll. Hal.) Besch. — Symbol BRFR70 Common Name cold brachythecium moss Botanical Family Brachytheciaceae …   Scientific plant list

  • Brachythecium frigidum (Müll. Hal.) Besch. — Symbol BRFR70 Common Name cold brachythecium moss Botanical Family Brachytheciaceae …   Scientific plant list

  • Dodecatheon frigidum Cham. & Schltdl. — Symbol DOFR Common Name western arctic shootingstar Botanical Family Primulaceae …   Scientific plant list

  • Rhizocarpon frigidum Rasanen — Symbol RHFR2 Botanical Family Rhizocarpaceae …   Scientific plant list

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»