-
41 под ... подразумевается
. означать•By a region or domain is meant an open connected point set .
•This is considered to mean distortion produced by...
•The term landslide is often used in reference to any form of rapid mass wasting.
•Linearity is taken to mean that the process can be described by means of linear differential equations.
Русско-английский научно-технический словарь переводчика > под ... подразумевается
-
42 царство
1) General subject: czardom, empery, empire, kingdom, realm, rule, world (the animal world, vegetable world - животный мир, растительный мир)2) Religion: czardom (A politically organized community or major territorial unit having a monarchical form of government headed by a czar), domain, (Kingdom) kingdom (божие)3) Indian language: raj5) leg.N.P. reign6) Makarov: land -
43 BAZ
An absolute network address of the form foo@bar.baz, where foo is a user name, bar is a sitename, and baz is a 'domain' name, possibly including periods itself.
Англо-русский универсальный дополнительный практический переводческий словарь И. Мостицкого > BAZ
-
44 Besitz
m; -es, kein Pl.1. konkret: (Habseligkeiten, Habe) possession(s Pl.); (Eigentum) property; privater Besitz private(ly owned) property; staatlicher Besitz state- (-owned) property; seinen ganzen Besitz verlieren lose everything one has2. (das Besitzen) ownership, possession (an + Dat, von oder + Gen. of); unerlaubter Besitz von Waffen / Drogen illegal possession of weapons / drugs; im Besitz sein von Dokumenten etc.: be in possession of; im vollen Besitz seiner geistigen Kräfte sein be in full possession of one’s mental faculties; das befindet sich noch im Besitz der Familie this is still in the family; sich in privatem / staatlichem Besitz befinden be in private / state ownership; sich in fremdem / ausländischem Besitz befinden be in strange / foreign hands; in jemandes Besitz übergehen pass into s.o.’s ownership ( oder hands); etw. in Besitz nehmen oder von etw. Besitz ergreifen take possession of s.th.; Besitz ergreifen von jemandem fig. take hold of s.o.; in den Besitz einer Sache (Gen) gelangen come into possession of s.th.; jemandem den Besitz ( einer Sache Gen) streitig machen contest s.o.’s ownership (of s.th.)3. (Besitzung) estate* * *der Besitzholding; property; fortune; possession; holdings* * *Be|sịtz [bə'zɪts]mno pl1) (= das Besitzen) possessionim Besitz von etw sein — to be in possession of sth
ich bin im Besitz Ihres Schreibens — I am in receipt of your letter
etw in Besitz nehmen — to take possession of sth
von jdm Besitz ergreifen — to take or seize hold of sb; (Zweifel, Wahnsinn etc) to take possession of sb's mind
* * *der1) (a person's total possessions (property, money etc): His estate was divided among his sons.) estate2) (something which is owned by a person, country etc: She lost all her possessions in the fire.) possession3) (the state of possessing.) possession4) (land or buildings that a person owns: He has property in Scotland.) property* * *Be·sitz<- es>[bəˈzɪts]3. (das Besitzen) possessionin staatlichem/privatem \Besitz state-owned/privately-ownedjds [alleiniger] \Besitz sein to be sb's [sole] propertyich bin im \Besitz Ihres Schreibens vom 17.4. I have received your letter of 17 April* * *1) property2) (das Besitzen) possessionsich in jemandes Besitz (Dat.) befinden, in jemandes Besitz (Dat.) sein — be in somebody's possession
sich in privatem Besitz befinden — be privately owned; be in private ownership or hands
im Besitz einer Sache (Gen.) sein — be in possession of something; possess something
etwas in Besitz (Akk.) nehmen, von etwas Besitz ergreifen — take possession of something
3) (Landgut) estate* * *privater Besitz private(ly owned) property;staatlicher Besitz state-(-owned) property;seinen ganzen Besitz verlieren lose everything one has2. (das Besitzen) ownership, possession (an +dat,von oder +gen of);unerlaubter Besitz von Waffen/Drogen illegal possession of weapons/drugs;im Besitz sein von Dokumenten etc: be in possession of;im vollen Besitz seiner geistigen Kräfte sein be in full possession of one’s mental faculties;das befindet sich noch im Besitz der Familie this is still in the family;sich in privatem/staatlichem Besitz befinden be in private/state ownership;sich in fremdem/ausländischem Besitz befinden be in strange/foreign hands;in jemandes Besitz übergehen pass into sb’s ownership ( oder hands);von etwas Besitz ergreifen take possession of sth;Besitz ergreifen von jemandem fig take hold of sb;gelangen come into possession of sth;einer Sache gen)streitig machen contest sb’s ownership (of sth)3. (Besitzung) estate* * *1) property2) (das Besitzen) possessionsich in jemandes Besitz (Dat.) befinden, in jemandes Besitz (Dat.) sein — be in somebody's possession
sich in privatem Besitz befinden — be privately owned; be in private ownership or hands
im Besitz einer Sache (Gen.) sein — be in possession of something; possess something
etwas in Besitz (Akk.) nehmen, von etwas Besitz ergreifen — take possession of something
3) (Landgut) estate* * *-ungen m.domain n.holdings n.possession n.property n.tenure n. -
45 eminent
adjective1) (distinguished) bedeutend, hochangesehen [Redner, Gelehrter, Künstler]2) (remarkable) ausnehmend [Eigenschaft]* * *['eminənt](outstanding; distinguished; famous: an eminent lawyer.) bedeutend- academic.ru/23996/eminence">eminence- eminently* * *emi·nent[ˈemɪnənt]adj attr bedeutend, berühmt, [hoch] angesehen* * *['emɪnənt]adj2) (form: notable) ausgesprochenyou showed eminent good sense in coming to us — es war ausgesprochen vernünftig von Ihnen, zu uns zu kommen
in an eminent degree — in ausgesprochen hohem Maße
* * *eminent [ˈemınənt] adj1. hervorragend, ausgezeichnet, berühmt2. a) eminent, bedeutend, hervorragendb) vornehm, erhaben3. überragend, außergewöhnlich (Erfolg etc)4. hoch (-ragend) (Vorgebirge etc)* * *adjective1) (distinguished) bedeutend, hochangesehen [Redner, Gelehrter, Künstler]2) (remarkable) ausnehmend [Eigenschaft]* * *adj.hervorragend adj. -
46 Organisationsabteilung
Organisationsabteilung
administration department (division);
• Organisationsapparat organizational machinery;
• Organisationsaufbau organizational structure (setup);
• Organisationsaufgabe organizational issue;
• Organisationsaufwand operating expenditure;
• Organisationsausschuss organizing (steering) committee;
• Organisationsbereich organization domain;
• Organisationsfachmann organizational specialist;
• Organisationsfähigkeit administrative (coordinating) ability;
• Organisationsfehler faulty organization;
• Organisationsfonds organization fund;
• Organisationsform organizational form;
• lose Organisationsform informal organization;
• Organisationsfragen organizational matters;
• Organisationsgliederung organization pyramid;
• Organisationsklausel (Tarifabkommen) closed-shop clause;
• Organisationskosten preliminary costs (US);
• Organisationsmängel organizational ineffectiveness;
• Organisationsplan organization chart (arrangement);
• Organisationsplanung organization positioning;
• Organisationsprogramm organization program(me);
• Organisationsschaubild organization diagram;
• Organisationsschema organization[al] chart, organizational setup (structure);
• Organisationsschwierigkeiten difficulties of organization;
• Organisationsspitze head of an organization;
• Organisationsstufe level of organization;
• Organisationstalent organizing genius, gift (talent) for organization, organizing (organizational, coordinating) ability;
• Organisationstyp pattern of organization;
• Organisationszwang compulsory organization. -
47 Staatseinmischung
Staatseinmischung
state interference;
• organisierte Staatseinrichtung establishment;
• Staatsetat national (fiscal) budget, estimates (Br.);
• Staatsfinanzen finances [of a state], a country’s finance, state (national, public) finance;
• Staatsfinanzen in Ordnung bringen (sanieren) to purge the finance of a country, to put the finances of a country on a healthy footing;
• Staatsfinanzwirtschaft governmental finance;
• Staatsfonds national fund, government appropriation;
• konsolidierter Staatsfonds Excise Account (Br.);
• Staatsform form (system) of government, polity;
• Staatsfunktionär government functionary;
• Staatsgarantie government guarantee;
• Staatsgebäude public building, premises owned by the Crown (Br.);
• Staatsgebiet national territory, territory of a state;
• außerhalb amerikanischen Staatsgebiets without the state (US);
• Staatsgelder state (public) funds;
• Staatsgeschäfte führen to carry on government (Br.);
• Staatsgeschenke government handout;
• Staatsgläubiger state creditor;
• Staatsgrenze national boundary (border);
• Staatsgut royal demesne (Br.), domain (US);
• Staatsguthaben state funds, government assets;
• Staatshaftung government (state) liabilty;
• Staatshandelsländer state-trading nations. -
48 teren
m (G terenu) 1. (obszar ziemi) land, terrain- teren górzysty/pustynny mountainous/desert terrain- tereny roponośne oilfields- tereny wulkaniczne volcanic land2. (wydzielony celowo) land, grounds- teren rolniczy/przemysłowy agricultural/industrial land- tereny uprawne arable lands- tereny łowieckie hunting grounds- teren leśny woodland, tract of forest- teren budowy building a. construction site- tereny sportowe sports grounds- wyznaczono już teren pod budowę placu zabaw a site has already been chosen for a new playground- tereny pod zabudowę building land- teren szkoły/szpitala school/hospital grounds- teren fabryczny a. fabryki the factory premises- policja otoczyła teren dworca the police cordoned off the railway station3. (miejsce) area, place- głównym terenem przemian gospodarczych są miasta cities are the major areas of economic development4. (dziedzina) area- teren badań the scope of research- historia od wieków była dla pisarzy terenem penetracji history has always been an area a. a field of interest for writers5. pot. (lokalna władza) local authorities- został wybrany głosami terenu he was voted in by the locals- teren zakryty Geog. built-up area- tereny zielone the green belt■ przygotować teren do czegoś to prepare the ground for sth- wyjechać w teren pot. (do ośrodków prowincjonalnych) to go on one’s rounds- być w terenie pot. to be in the field* * *ground, terrain* * *mi1. (= część powierzchni ziemi) ground, terrain, area; teren budowy construction site, building site; teren fabryki factory's premises, factory's confines; teren szkoły school grounds; tereny zielone green areas; tereny rolnicze, wiejskie rural area; tereny leśne woodland; rzeźba terenu geol. relief, land form; uzbrajać teren develop the ground.2. (= obszar działań) site, field, arena; teren bitwy the site of the battle; teren działalności l. zainteresowań domain, field.3. pot. (= ośrodki prowincjonalne) local branches, local offices; pojechać w teren go on a round; być w terenie be in the field, be on one's round; mieć orientację terenu have the sense of direction; na swoim własnym terenie on one's own ground.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > teren
-
49 right
1) право ( суб'єктивне); праводомагання; справедлива вимога; привілей; права сторона2) правильний; належний; правомірний, справедливий; правий ( у політичному сенсі); реакційний3) відновлювати ( справедливість); виправляти(ся)4) направо•right a wrong done to the person — виправляти шкоду, заподіяну особі
right not to answer any questions that might produce evidence against an accused — право не давати відповідей (не відповідати) на будь-які запитання, що можуть бути використані як свідчення проти обвинуваченого
right not to fulfill one's own obligations — право не виконувати свої зобов'язання ( у зв'язку з невиконанням своїх зобов'язань іншою стороною)
right of a state to request the recall of a foreign envoy as persona non grata — право держави вимагати відкликання іноземного представника як персони нон грата
right of citizens to use their native language in court — право громадян виступати в суді рідною мовою
right of every state to dispose of its wealth and its national resources — право кожної держави розпоряджатися своїми багатствами і природними ресурсами
right of everyone to the opportunity to gain his living by work — право кожної людини на отримання можливості заробляти собі на прожиття власною працею
right of legislative initiative — право законодавчої ініціативи, право законодавства
right of nations to free and independent development — право народів на вільний і незалежний розвиток
right of nations to self-determination up to and including separation as a state — право націй на самовизначення аж до державного відокремлення
right of nations to sovereignty over their natural resources — право націй на суверенітет над своїми природними ресурсами
right of parents to choose their children's education — право батьків на вибір виду освіти для своїх неповнолітніх дітей
right of reception and mission of diplomatic envoys — право приймати і призначати дипломатичних представників
right of representation and performance — право на публічне виконання (п'єси, музичного твору)
right of the accused to have adequate time, facilities and assistance for his defence — = right of the accused to have adequate time, facilities and assistance for his defense право обвинуваченого мати достатньо часу, можливостей і допомоги для свого захисту
right of the accused to have adequate time, facilities and assistance for his defense — = right of the accused to have adequate time, facilities and assistance for his defence
right of the child to live before birth from the moment of conception — право дитини на життя до її народження з моменту зачаття
right of unhindered communication with the authorities of the appointing state — право безперешкодних зносин із властями своєї держави
right to a counsel from the time that an accused is taken into custody — право на адвоката з часу арешту (зняття під варту) обвинуваченого
right to arrange meetings, processions and picketing — право на мітинги, демонстрації і пікетування
right to be confronted with witness — право очної ставки із свідком захисту, право конфронтації ( право обвинуваченого на очну ставку із свідком захисту)
right to be represented by counsel — право бути представленим адвокатом, право на представництво через адвоката
right to choose among a variety of products in a marketplace free from control by one or a few sellers — право вибирати продукцію на ринку, вільному від контролю одного чи кількох продавців
right to choose between speech and silence — право самому визначати, чи говорити, чи мовчати
right to compensation for the loss of earnings resulting from an injury at work — право на відшкодування за втрату заробітку ( або працездатності) внаслідок каліцтва на роботі, право отримати компенсацію за втрату джерела прибутку внаслідок виробничої травми
right to conduct confidential communications — право здійснювати конфіденційне спілкування, право конфіденційного спілкування ( адвоката з клієнтом тощо)
right to diplomatic relations with other countries — право на дипломатичні відносини з іншими країнами
right to do with one's body as one pleases — право робити з своїм тілом все, що завгодно
right to enjoy the benefits of scientific progress — право на користування досягненнями наукового прогресу
right to freedom from torture and other inhuman forms of treatment — право на свободу від тортур і інших форм негуманного поводження
right to gather and publish information or opinions without governmental control or fear of punishment — право збирати і публікувати інформацію або думки без втручання держави і страху бути покараним
right to lease or sell the airspace above the property — право здавати в оренду або продавати повітряний простір над своєю власністю
right to leave any country, including one's own, and to return to one's country — право залишати будь-яку країну, включаючи свою власну, і повертатися до своєї країни
right to material security in (case of) disability — право на матеріальне забезпечення у випадку втрати працездатності
right to material security in (case of) sickness — право на матеріальне забезпечення у випадку захворювання
right to possession, enjoyment and disposal — право на володіння, користування і розпорядження
right to safety from product-related hazards — право на безпеку від шкоди, яку може бути заподіяно товаром
right to terminate pregnancy through an abortion — право припиняти вагітність шляхом здійснення аборту
right to the protection of moral and material interests — право на захист моральних і матеріальних інтересів
right to use one's own language — право на свою власну мову; право спілкуватися своєю власною мовою
right to visit one's children regularly — право відвідувати регулярно дітей ( про одного з розлученого подружжя)
right of a person to control the distribution of information about himself — = right of a person to control the distribution of information about herself право особи контролювати поширення інформації про себе
right of a person to control the distribution of information about herself — = right of a person to control the distribution of information about himself
right of states to self-defence — = right of states to self-defense право держав на самооборону
right of states to self-defense — = right of states to self-defence
right of the accused to counsel — = right of the accused to legal advice право обвинуваченого на адвоката (захисника) ( або на захист)
right of the accused to legal advice — = right of the accused to counsel
right to collective self-defence — = right to collective self-defense право на колективну самооборону
right to collective self-defense — = right to collective self-defence
right to collective self-defence — = right to collective self-defense право на колективну самооборону
right to collective self-defense — = right to collective self-defence
right to consult with one's attorney — = right to consult with one's lawyer право отримувати юридичну допомогу від (свого) адвоката, право на консультацію з адвокатом
right to consult with one's lawyer — = right to consult with one's attorney
right to control the work of the administration — = right to control the work of the managerial staff право контролю (діяльності) адміністрації ( підприємства)
right to control the work of the managerial staff — = right to control the work of the administration
right to individual self-defence — = right to individual self-defense право на індивідуальну самооборону
right to individual self-defense — = right to individual self-defence
right to obtain documents essential for an adequate defence — = right to obtain documents essential for an adequate defense право отримувати документи, необхідні для належного захисту
right to obtain documents essential for an adequate defense — = right to obtain documents essential for an adequate defence
right to regulate news agencies — = right to regulate news organizations право регулювати діяльність інформаційних агентств
- right a wrong doneright to regulate news organizations — = right to regulate news agencies
- right at law
- Right-Centrist
- right extremism
- right extremist
- right-hand man
- right-holder
- right in action
- right in gross
- right in personam
- right in rem
- right not to belong to a union
- right of a trial by jury
- right of abode
- right of access
- right of access to courts
- right of access to court
- right of action
- right of angary
- right of appeal
- right of approach
- right of appropriation
- right of assembly
- right of asylum
- right of audience
- right of authorship
- right of birth
- right of blood
- right of chapel
- right of choice
- right of common
- right of concurrent user
- right of conscience
- right of contribution
- right of correction
- right of court
- right of denunciation
- right of detention
- right of dissent
- right of divorce
- right of eminent domain
- right of enjoyment
- right of entry
- right of equal protection
- right of establishment
- right of existence
- right of expatriation
- right of expectancy
- right of feud
- right of first refusal
- right of fishery
- right of free access
- right of hot pursuit
- right of individual petition
- right of innocent passage
- right of intercourse
- right of intervention
- right of joint use
- right of jurisdiction
- right of legal entity
- right of legation
- right of light
- right of membership
- right of military service
- right of mortgage
- right of navigation
- right of operative management
- right of ownership
- right of passage
- right of patent
- right of personal security
- right of petition
- right of place
- right of political asylum
- right of possession
- right of pre-emption
- right of primogeniture
- right of prior use
- right of priority
- right of privacy
- right of private property
- right of property
- right of protest
- right of publicity
- right of pursuit
- right of re-election
- right of recourse
- right of recovery
- right of redemption
- right of regress
- right of relief
- right of remuneration
- right of reply
- right of representation
- right of reprisal
- right of reproduction
- right of rescission
- right of retaliation
- right of retention
- right of sanctuary
- right of search
- right of secrecy
- right of self-determination
- right of self-preservation
- right of settlement
- right of silence
- right of suit
- right of taking game
- right of the individual
- right of the owner
- right of the people
- right of the state
- right of transit
- right of translation
- right of visit
- right of visit and search
- right of water
- right of way
- right of withdrawal
- right on name
- right oneself
- right the oppressed
- right to a building
- right to a counsel
- right to a dual citizenship
- right to a fair trial
- right to a flag
- right to a hearing
- right to a nationality
- right to a piece of land
- right to a reasonable bail
- right to a speedy trial
- right to a trial by jury
- right to act independently
- right to administer property
- right to adopt children
- right to aid of counsel
- right to air
- right to an abortion
- right to an effective remedy
- right to annul laws
- right to appeal
- right to appoint judges
- right to assemble peaceably
- right to assistance of counsel
- right to attend
- right to bail
- right to bargain collectively
- right to be confronted
- right to be heard
- right to be presumed innocent
- right to be represented
- right to bear arms
- right to bear fire-arms
- right to become president
- right to begin
- right to belong to a union
- right to burn national flag
- right to carry a firearm
- right to carry arms
- right to carry fire-arms
- right to challenge a candidate
- right to challenge a juror
- right to change allegiance
- right to choose
- right to choose one's religion
- right to coin money
- right to collective bargaining
- right to compensation
- right to consult an attorney
- right to counsel
- right to criticism
- right to cultural autonomy
- right to damages
- right to declare war
- right to designate one's hairs
- right to die
- right to divorce
- right to earn a living
- right to education
- right to elect and be elected
- right to emigrate
- right to end pregnancy
- right to enjoy one's benefits
- right to enter a country
- right to exact payment
- right to expel a trespasser
- right to express ones' views
- right to expropriate
- right to fish
- right to fly a maritime flag
- right to found a family
- right to frame a constitution
- right to free education
- right to free medical services
- right to freedom
- right to freedom from torture
- right to freedom of expression
- right to freedom of residence
- right to freedom of speech
- right to health
- right to hold a public office
- right to hold property
- right to housing
- right to human dignity
- right to immediate release
- right to impose taxes
- right to impose taxes
- right to independence
- right to inherit
- right to initiate legislation
- right to inspection
- right to interpret laws
- right to intervene
- right to introduce legislation
- right to join an association
- right to jury trial
- right to keep and bear arms
- right to keep arms
- right to possess firearms
- right to kill
- right to land
- right to lease
- right to legal equality
- right to legal representation
- right to legislate
- right to levy taxes
- right to liberty
- right to life
- right to make a decision
- right to make a will
- right to make treaties
- right to manage
- right to maternity leave
- right to medical care
- right to national autonomy
- right to neutrality
- right to nullify laws
- right to one's own culture
- right to oppose
- right to organize unions
- right to ownership of property
- right to personal security
- right to picket
- right to possess firearms
- right to practice law
- right to present witnesses
- right to privacy
- right to private property
- right to property
- right to protection
- right to public trial
- right to publish expression
- right to punish a child
- right to real estate
- right to recall
- right to recover
- right to redeem
- right to redress
- right to regulate trade
- right to remain silent
- right to remarry
- right to rest
- right to rest and leisure
- right to retain counsel
- right to return to work
- right to safety
- right to secede
- right to secede from the USSR
- right to secession
- right to security
- right to security of person
- right to seek elective office
- right to seek pardon
- right to seek refund
- right to self-determination
- right to self-expression
- right to self-government
- right to sell
- right to silence
- right to social insurance
- right to social security
- right to speak
- right to stop a prosecution
- right to strike
- right to sublet
- right to subpoena witness
- right to sue
- right to take water
- right to tariff reduction
- right to tax exemption
- right to terminate a contract
- right to terminate pregnancy
- right to the name
- right to the office
- right to the patent
- right to the voice
- right to think freely
- right to transfer property
- right to travel
- right to treasure trove
- right to trial by jury
- right to use
- right to use firearms
- right to use force
- right to use water
- right to veto
- right to will property
- right to work
- right of defence
- right of defense
- right to collect revenues
- right to collect taxes
- right to exist
- right to existence
- right to issue decrees
- right to issue edicts
- right to labor
- right to labour
- right to self-defence
- right to self-defense
- right to set penalties
- right to set punishment -
50 territorial
територіальний; земельнийterritorial application of a statute — = territorial application of a law чинність (дія) закону в просторі
territorial application of a law — = territorial application of a statute
territorial claims on neighboring states — = territorial claims on neighbouring states територіальні претензії до сусідніх держав
- territorial acquisition by warterritorial claims on neighbouring states — = territorial claims on neighboring states
- territorial administration
- territorial-administrative
- territorial agreement
- territorial applicability
- territorial asylum
- territorial authorities
- territorial authority
- territorial autonomy
- territorial basis
- territorial bay
- territorial border
- territorial boundaries
- territorial claims
- territorial constituency
- territorial dispute
- territorial domain
- territorial entity
- territorial fiction
- territorial form of government
- territorial integrity
- territorial inviolability
- territorial jurisdiction
- territorial law
- territorial law
- territorial limitation
- territorial limits
- territorial lime
- territorial possessions
- territorial principle
- territorial property
- territorial rights
- territorial sovereignty
- territorial supremacy
- territorial title
- territorial unit
- territorial validity
- territorial waters -
51 धामन्
dhā́mann. dwelling-place, house, abode, domain RV. etc. etc. (esp. seat of the gods cf. madhyamaṉdhāmavishṇoḥ Ṡak. Pi. IV, 5 ;
site of the sacred fire andᅠ the Soma RV. etc.;
with priyam, favourite residence VS. Br.);
favourite thing orᅠ person, delight, pleasure VS. AV. Br. ;
the inmates of a house orᅠ members of a family, class, troop, band, host ( alsoᅠ pl.) RV. etc.;
law, rule, established order (esp. of Mitra-Varuṇa) RV. AV. ;
state, condition Prab. I, 30 ;
manner, mode, tone, form, appearance (esp. in sacrifice, song etc.) RV. VS. ;
effect, power, strength, majesty, glory, splendour, light RV. etc. MBh. Kāv. Pur. ;
m. N. of one of the 7 Ṛishis of the 4th Manv-antara (v.l. dhātṛi) Hariv. ;
+ cf. Gk. θημον in εὐθήμων, θαμά, θωνός etc.;
Lat. fam-ulus;
Angl. Sax. dôm;
Goth. domas;
Germ. tuom andᅠ suff. - tum
-
52 स्थान
sthā́nan. ( alsoᅠ said to be m. Siddh.) the act of standing, standing firmly, being fixed orᅠ stationary AV. etc. etc.;
position orᅠ posture of the body (in shooting etc.) R. ;
staying, abiding, being in orᅠ on (loc. orᅠ comp.) Daṡ. Kām. Hariv. Sāh. ;
storingplace orᅠ storage (of goods) Mn. VIII, 401 ;
firm bearing (of troops), sustaining a charge (as opp. to yuddha, « charging») ib. VII, 190 ;
state, condition (ifc. = « being in the state of») Up. BhP. ;
continued existence, continuance in the same state (i.e. in a kind of neutral state unmarked by loss orᅠ gain), continuing as orᅠ as long as (with instr.) MBh. R. BhP. ;
a state of perfect tranquillity Sarvad. ;
station, rank, office, appointment, dignity, degree MaitrUp. Mn. MBh. etc.;
place of standing orᅠ staying, any place, spot, locality, abode, dwelling, house, site ( sthānesthāne orᅠ sthānesthāneshu, « in different places», « here andᅠ there») RV. etc. etc.;
place orᅠ room, stead ( sthāne with gen. orᅠ ifc. « in place of», « instead of», « in lieu of» ;
ripu-sthāne-vṛit, « to act in the place of an enemy» ;
vilocana-sthāna-gata, « acting the part of eyes» ;
alsoᅠ sthāna ifc. = « taking the place of», « acting as», « representing» orᅠ « represented by» e.g.. pitṛi-sth-, « acting as a father» orᅠ « represented by a father» ;
iyaṅ-uvaṅ-sthāna, reprepresented by iy orᅠ uv <as ī andᅠ ū Pāṇ. 1-4, 4 >;
in Pāṇini's grammar the gen. case is often used alone, when the word sthāne has to be supplied e.g.. hanterjaḥ,
ja is to be substituted in place of han, I, 1, 49) AitBr. GṛṠrS. etc.;
place for, receptacle of (gen.) Mn. MBh. etc.;
proper orᅠ right place ( sthāne, « in the right place orᅠ at the right time, seasonably, justly») PañcavBr. etc. etc. (cf. gaṇa svar-ādi);
province, region, domain, sphere (of gods orᅠ virtuous men;
said to be in one of three places,
viz. « earth» orᅠ « atmosphere» orᅠ « heaven» ;
accord. toᅠ some that of virtuous Brāhmans is called Prājāpatya;
of Kshatriyas, Aindra;
of Vaiṡyas, Māruta;
of Ṡūdras, Gāndharva) Nir. VarBṛS. ;
the main support orᅠ strength orᅠ chief constituent of a kingdom (said to be four, viz. « army», « treasury», « city», « territory») Mn. VII, 56 ;
a stronghold, fortress Pañcat. ;
the place orᅠ organ of utterance of any sound (said to be 8 in number, viz. kaṇṭha, « throat» ;
tālu, « palate» ;
mūrdhan, « top of palate» ;
danta, « teeth» ;
oshṭha, « lips» ;
kaṇṭha-tālu, « throat andᅠ palate» ;
kaṇṭh'-oshṭha, « throat andᅠ lips» ;
dant'-oshṭha, « teeth andᅠ lips» ;
to which are added nāsikā, « nose», said to be the place of utterance of true Anusvāra, andᅠ uras, « chest», of Visarga) Pāṇ. 1-9 Sch. Prāt. Sarvad. ;
any organ of sense (e.g.. the eye) BhP. ;
the pitch orᅠ key of the voice, note, tone (of which accord. toᅠ RPrāt., there are three < seeᅠ mandra>, orᅠ accord. toᅠ TPrāt., seven;
vīnācyutāsthānāt, « a lute out of tune») ṠrS. Prāt. MBh. etc.;
shape, form, appearance (as of the moon) VarBṛS. ;
the part orᅠ character of an actor MW. ;
case, occurrence ( nêdaṉsthānaṉvidyate, « this case does not occur») Yājñ. Pañcat. Vajracch. ;
occasion, opportunity ( orᅠ (gen. orᅠ comp.;
sthāne ind. « occasionally») ṠrS. MBh. etc.;
cause orᅠ object of (gen. orᅠ comp. e.g.. ṡulka-sthāna, « an object of toll» ;
pūjā- orᅠ mānya-sth-, « an object of honour» ;
alsoᅠ applied to persons;
sthāne ind. « because of», « on account of») MBh. Pañcat. Kathās. ;
a section orᅠ division (e.g.. of medicine) Car. Suṡr. etc.;
an astrol. mansion orᅠ its subdivision VarBṛS. ;
= kāryôtsarga, Ṡīl. ;
an open place in a town, plain, square W. ;
a holy place MW. ;
an altar ib. ;
N. of a Gandharva king R. ;
sthāna
- स्थानचञ्चला
- स्थानचतुर्विधश्लोक
- स्थानचिन्तक
- स्थानच्युत
- स्थानतस्
- स्थानता
- स्थानत्याग
- स्थानत्व
- स्थानदातृ
- स्थानदीप्त
- स्थानपत
- स्थानपति
- स्थानपात
- स्थानपाल
- स्थानप्रच्युत
- स्थानप्राप्ति
- स्थानभङ्ग
- स्थानभूमि
- स्थानभ्रंश
- स्थानभ्रष्ट
- स्थानमाहात्म्य
- स्थानमृग
- स्थानयोग
- स्थानयोगिन्
- स्थानरक्षक
- स्थानवत्
- स्थानविद्
- स्थानविभाग
- स्थानवीरासन
- स्थानस्थ
- स्थानस्थान
- स्थानस्थित
-
53 purview
pur·view [ʼpɜ:vju:, Am ʼpɜ:r-] n( form)1) law ( scope) of a law Geltungsbereich m, verfügender Teil, gesetzgeberische Absicht; of jurisdiction Zuständigkeitsbereich m;to fall outside/within sb's \purview nicht in/in jds Zuständigkeit fallen -
54 право
1 (в субъективном смысле)сущ.right;title;(власть, полномочие) authority;power- право авторства
- право аренды
- право бенефициария
- право вето
- право владеть имуществом
- право возмездия
- право воспроизведения
- право воюющей стороны
- право выбора
- право выкупа
- право выхода
- право выхода
- право голоса
- право давности
- право денонсации
- право законодательной инициативы
- право изобретателя
- право интеллектуальной собственности
- право личной собственности
- право личности
- право на взыскание
- право на возврат
- право на вознаграждение
- право на гражданство
- право на жизнь
- право на жилище
- право на защиту
- право на избрание
- право на иск
- право на компенсацию
- право на недвижимость
- право на образование
- право на обыск
- право на переизбрание
- право на привилегию
- право на самоопределение
- право на самоуправление
- право на свободу
- право на существование
- право на труд
- право надзора
- право нанять адвоката
- право наслаждаться искусством
- право наследования
- право обжалования
- право отвода кандидата
- право отзыва
- право очной ставки
- право передоверия
- право пересмотра
- право подписи
- право пользования
- право помилования
- право потребовать адвоката
- право представлять свидетелей
- право представлять улики
- право преждепользования
- право преимущественного удовлетворения
- право преимущественной покупки
- право преследования
- право приоритета
- право продажи
- право просить помилования
- право протеста
- право самосохранения
- право свободного доступа
- право собраний
- право собственности
- право требования
- право убежища
- право удержания
- право усмотрения
- право членства
- право юридического лица
- право юрисдикции
- авторское право
- арендное право
- беспредельное право
- возвратное право
- естественное право
- законное право
- залоговое право
- избирательное право
- изобретательское право
- иметь право
- иметь законное право
- иметь полное право
- имеющий юридическое право
- использовать своё право
- конкретное право
- конституционное право
- личное право
- наследственное право
- неделимое имущественное право
- неотъемлемое право
- обусловленное право
- ограниченное право
- ограничивать право
- определять право
- оспаривать право
- осуществлять право
- патентное право
- пожизненное право
- посессорное право
- производное право
- процессуальное право
- регрессивное право
- спорное право
- субъективное право
- субъективное право
- суверенное право
- существенное право
- ущемлённое право
- юридически действительное правоправо (свободно) выбирать и развивать свою политическую, социальную, --
право ареста (удержания) имущества — (general, possessory) lien; right of retention
право владения, пользования и распоряжения — right of possession, enjoyment and disposal
право вступать в отношения с другими государствами — right to enter into relations with other states
право вступления во владение — ( недвижимостью) right of entry
право защиты своих граждан — right of protection of one’s citizens (nationals)
право исповедовать любую религию или не исповедовать никакой — right to profess or not to profess any religion
право на заключение коллективных договоров — collective bargaining right; right to bargain collectively
право на защиту моральных и материальных интересов — right to protection of moral and material interests
право на личную безопасность (неприкосновенность) — right to inviolability of the person (to personal security)
право на материальное обеспечение в старости (в случае потери трудоспособности) — right to maintenance in old age (in case of disability)
право на обеспечение на случай безработицы, болезни или инвалидности — right to security in the event of unemployment, sickness or disability
право на обжалование судебных решений — right of appeal; right to appeal against court decisions
право на пересмотр приговора — ( более высоким судом) right to have the sentence reviewed (by a higher court | tribunal)
право на свободу мирных собраний и ассоциаций — right to freedom of peaceful assembly and association
право на свободу мысли, совести и религии — right to freedom of thought, conscience and religion
право на справедливое и удовлетворительное вознаграждение — right to a just and favourable remuneration
право на суверенитет над своими ресурсами — right to sovereignty over one’s natural resources
право на судебную защиту — benefit of a counsel; right to defence; right to legal assistance (protection by the court)
право на судебную проверку законности и обоснованности содержания под стражей — right to court verification of the legality and validity of holding (smb) in custody
право не отвечать на вопросы — right to keep (remain) silent; right to silence
право обжаловать действия должностных лиц — right to lodge a complaint against the actions of officials
право оборота (регресса) — right of a recourse (relief, regress)
право принадлежать или не принадлежать к международным организациям — right to belong or not to belong to international organizations
право регресса (оборота) — right of a recourse (relief, regress)
право считаться невиновным до тех пор, пока вина не будет доказана в установленном законом порядке — right to be presumed innocent until proved guilty according to law
право удержания, предусмотренное законом — statutory lien
право участвовать в научном прогрессе и пользоваться его благами — right to share in scientific advancement (progress) and its benefits
право участия в голосовании — right to vote; suffrage; voting right
право участия в управлении государственными делами — right to take part in the conduct of public affairs
право, связанное с недвижимостью — tenement
право ( государства) на принудительное отчуждение частной собственности — eminent domain
право ( государства) распоряжаться своими богатствами и естественными ресурсами — right (of a state) to dispose of its wealth and its natural resources
право ( компетенция) суда — court’s power
право ( продавца) удерживать товар ( до уплаты покупной цены) — vendor’s lien
абсолютное (неограниченное) право — absolute right; right in rem
без \правоа оборота (регресса) — without the right of recourse (relief, regress)
без \правоа — ( при покупке акций) ex right(s)
безусловное право собственности — estate (interest) in fee-simple; fee; fee-simple; ( на недвижимость - фригольд) freehold
большие \правоа — extensive rights
быть наделённым \правом — to be vested with a right (with authority)
в силу \правоа — by right of
верховенство \правоа — rule of law; supremacy of law
вещное (имущественное) право — interest in estate (in property); proprietary interest (right); real right; right in rem
взаимные \правоа и обязанности — reciprocal rights and obligations
включая \правоа — ( при покупке акций) cum rights
воспользоваться \правом — to avail oneself of a right
восстанавливать кого-л в \правоах — to rehabilitate; restore smb in his | her rights
восстанавливать свои \правоа — to restore one’s rights
восстановление в \правоах — rehabilitation; restoration of rights
входить в \правоа наследования — to come into a legacy
гражданские \правоа — civic (civil) rights
давать (предоставлять) кому-л право — to authorize (empower, enable) smb (to + inf); entitle smb (to); give (grant) smb a right
затрагивать чьи-л \правоа — to affect (impair, prejudice) smb’s rights
защищать (отстаивать) свои \правоа — to assert oneself; assert (defend, maintain) one’s rights
заявлять (предъявлять) право — (на) to claim (for); claim a right; lay (lodge, raise) a claim (to)
злоупотребление \правом — abuse (misuse) of a right
злоупотреблять \правом — to abuse (misuse) a right
имущественное (вещное) право — interest in estate (in property); proprietary interest (right); real right; right in rem
исключительное (монопольное) право — exclusive (sole) right; prerogative
лишать кого-л \правоа — to debar smb (from); deny smb (deprive, divest smb of) a right
лишать кого-л избирательного \правоа — to deny smb (deprive, divest smb of) his | her electoral right; disfranchise smb
лишаться \правоа — to be denied (deprived of) a right; forfeit (lose) a right
лишение \правоа возражения — estoppel
лишение \правоа выкупа заложенного имущества — foreclosure
лишение \правоа — ( правопоражение) deprivation (extinction, forfeit, revocation) of a right; disability; disfranchisement; disqualification; incapacity; incapacitation
лишение гражданских прав — deprivation (forfeit, revocation) of civil rights
монопольное (исключительное) право — exclusive (sole) right; prerogative
на основе всеобщего, равного и прямого избирательного \правоа при тайном голосовании — on the basis of universal, equal and direct suffrage by secret ballot
на равных \правоах — on a par; on the basis of parity
наделять кого-л \правом собственности — to entitle smb (to); vest smb with a title (in) (to)
наделять кого-л \правом — to authorize (empower) smb (to + inf); vest a right in smb; vest smb with a right
наносить ущерб чьим-л \правоам — to affect (impair, prejudice) smb’s rights
нарушать чьи-л \правоа — to infringe (violate) smb’s rights
нарушение \правоа — infringement (violation) of a right
нарушение авторского \правоа — infringement (violation) of a copyright; piracy
не признавать \правоа — to disclaim a right
неограниченное (абсолютное) право — absolute right; right in rem
обладание \правом — eligibility
обязательственное (относительное) право — right in personam; ( из договора) contractual right
ограничение \правоа — circumscription (curtailment, limitation, restriction) of a right; ( на возражение) estoppel
основные \правоа — basic (fundamental, primary) rights
осуществлять свои \правоа принудительно (в судебном порядке) — to enforce one’s rights
отказ от \правоа — abandonment (disclaimer, renunciation, surrender, waiver) of a right; quitclaim
отказываться от \правоа — to abandon (disclaim, drop, remise, renounce, resign, surrender, waive) a right; quitclaim
отстаивать (защищать) свои \правоа — to assert oneself; assert (defend, maintain) one’s rights
передавать (переуступать) право — to assign (cede, transfer) a right
передача \правоа собственности — conveyance of ownership
передача \правоа — assignment (cession, transfer) of a right
по \правоу — (as) of right; by right
по собственному \правоу — in one’s own right
политические \правоа — political rights
получать (приобретать) право — to acquire (obtain) a right; become entitled (to)
пользоваться \правом — to enjoy (exercise) one’s right
попирать чьи-л \правоа — to trample on (upon) smb’s rights
поражение в \правоах — deprivation (extinction, forfeit, revocation) of a right; disability; disfranchisement; disqualification; incapacity; incapacitation
порок \правоа собственности — defect in the title
посягательство на чьи-л \правоа — encroachment (infringement, trespass) on (upon) smb’s rights
посягать на (ущемлять) чьи-л \правоа — to encroach (infringe, trespass, usurp) on (upon) smb’s rights
превышать свои \правоа — ( полномочия) to exceed (overstep) one’s powers
предоставлять (давать) кому-л право — to authorize (empower, enable) smb (to + inf); entitle smb (to); give (grant) smb a right
предъявлять (заявлять) право — (на) to claim (for); claim a right; lay (lodge, raise) a claim (to)
презюмируемое (подразумеваемое) право — implicit (implied) right; ( собственности) apparent ownership
преимущественное (преференциальное, приоритетное) право — preferential (priority, underlying) right
преимущественное право покупки — pre-emption (pre-emptive) right; (right of) first option
прекращение \правоа — termination of a right
препятствовать осуществлению \правоа — to preclude a right
при осуществлении своих прав и свобод — in the exercise of one’s rights and freedoms
приобретать (получать) право — to acquire (obtain) a right; become entitled (to)
приобретение \правоа собственности — acquisition of a title (to)
приобретение \правоа — acquisition of a right
приостановление \правоа — suspension of a right
равные \правоа — equal rights
с \правом оборота (регресса) — with the right of recourse (relief, regress)
с полным \правом — rightfully
социально-экономические \правоа — socio-economic rights
специальные \правоа заимствования — special drawing rights (SDR)
супружеские \правоа — conjugal (marital) rights
ущемлять (посягать на) чьи-л \правоа — to encroach (infringe, trespass, usurp) on (upon) smb’s rights
2 (в объективном смысле)экономическую и культурную систему — right to (freely) choose and develop one’s political, social, economic and cultural system
сущ.law- право войны
- право международной безопасности
- право международной торговли
- право международных инвестиций
- право народов
- право собственности
- право справедливости
- право торгового оборота
- авторское право
- агентское право
- административное право
- акционерное право
- арбитражное право
- арендное право
- банковское право
- брачное право
- валютное право
- вещное право
- внутригосударственное право
- воздушное право
- государственное право
- гражданское право
- гуманитарное право
- действующее право
- деликтное право
- дипломатическое право
- доказательственное право
- естественное право
- законодательное право
- земельное право
- изобретательское право
- каноническое право
- коллизионное право
- конституционное право
- консульское право
- космическое право
- личное право
- материальное право
- межгосударственное право
- международное право
- международное авторское право
- международное валютное право
- международное воздушное право
- международное гуманитарное право
- международное договорное право
- международное космическое право
- международное морское право
- международное обычное право
- международное публичное право
- международное частное право
- морское право
- налоговое право
- наследственное право
- национальное право
- обычное право
- обязательственное право
- парламентское право
- патентное право
- позитивное право
- посольское право
- прецедентное право
- процессуальное право
- публичное право
- публичное право
- римское право
- рыночное право
- светское право
- семейное право
- сравнительное право
- статутное право
- страховое право
- судебное право
- таможенное право
- торговое право
- трудовое право
- уголовное право
- финансовое право
- хозяйственное право
- церковное право
- частное право
- частное правоправо, действующее на территории страны — law of the land
право, регулирующее деятельность акционерных компаний — company law
право, регулирующее деятельность международных организаций — law of international organizations
бакалавр \правоа (прав) — Bachelor of Law(s) (B.L., LL.B.)
брачно-семейное право — marriage and family law; matrimonial law
в силу \правоа — at law
в соответствии с нормами (принципами) международного \правоа — in accordance (compliance, conformity) with the norms (principles) of international law; under international law
верховенство (господство) \правоа — rule-of-law; supremacy of law
вопрос \правоа — matter (point, question) of law
договорное (контрактное) право — contract (contractual, conventional) law; law of contract(s) (of treaties)
доктор \правоа (прав) — Doctor of Law(s) (D.L., LL.D.)
институты и нормы международного \правоа — international legal norms and institutions
источник \правоа — source of law
контрактное (договорное) право — contract (contractual, conventional) law; law of contract(s) (of treaties)
магистр \правоа (прав) — Master of Law(s) (M.L., LL.M.)
нарушение \правоа — breach (violation) of law
область \правоа — branch of law
общее (обычное) право — common (customary) law; tacit law
общие (основные) принципы международного \правоа — basic (general) principles of international law
презумпция \правоа — presumption in law; prima facie law
пробел в \правое — gap in law
субъект \правоа — person (subject) of law
теория \правоа — legal theory
-
55 мера
f. measure, degree;
мера независимости - degree of independence;
чистая мера веса - absolute estimate of the size;
по мере того как - as;
по мере возможности - as far as possible;
по меньшей мере - at least;
по крайней мере - at least;
по большее мере - at most;
область бесконечной меры - domain of infinite extent;
пространство с мерой - measure space;
в более сильной мере - in a stronger form -
56 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
-
57 Вида
The boundary conditions are either periodic or of the form (3) with $p$ and $q$ constant along each side of a rectangular domainРусско-английский словарь по прикладной математике и механике > Вида
-
58 BAZ
третья метасинтаксическая переменная; ср. FOO, BARAn absolute network address of the form foo\@bar.baz, where foo is a user name, bar is a sitename, and baz is a `domain' name, possibly including periods itself.
Русско-английский словарь механических и общенаучных терминов > BAZ
-
59 деятельность деятельност·ь
activity, activities, workзаниматься недозволенной деятельностью — to be engaged in illicit / unlawful activities
заниматься деятельностью, не совместимой с официальным статусом — to be engaged in activities incompatible with the status (of)
направлять и координировать деятельность — to direct and coordinate (smb.'s) work
ограничивать деятельность — to put restraint upon (smb.'s) activity, to restrain (smb.'s) activities
антинародная деятельность — antipopular / antinational activity
закупочная деятельность — procurement activities, purchasing
закулисная деятельность — backroom / behind-the-scene activity
кипучая деятельность — ebullient / tireless activity
нелегальная деятельность — illegal / underground activities
общественная деятельность — public / social activity / work
подрывная деятельность — subversion / subversive activity
вовлекать в преступную деятельность — to involve in criminal, activities
созидательная / творческая деятельность — creative activity
трудовая деятельность — labour working / activity
фракционная деятельность — factional activity, factionalism
деятельность президента / премьер-министра — President's / Prime-Minister's performance
поле / сфера деятельности — sphere of activity field of action, domain
Russian-english dctionary of diplomacy > деятельность деятельност·ь
-
60 вид тарифа
tariff form [or type]Область экономической деятельности, для которой действительна тарифная зона или тарифное соглашение, т.е. отрасль. — Domain of economic activity for which a tariff zone or tariff agreement, that is an industry, is valid.
См. также в других словарях:
Domain/key normal form — (DKNF) is a normal form used in database normalization which requires that the database contains no constraints other than domain constraints and key constraints. A domain constraint specifies the permissible values for a given attribute, while a … Wikipedia
Domain-specific multimodeling — Domain specific multimodeling[1] is a software development paradigm where each view is made explicit as a separate domain specific language (DSL). Successful development of a modern enterprise system requires the convergence of multiple views.… … Wikipedia
Domain Name System — (DNS) Familie: Internetprotokollfamilie Einsatzgebiet: Namensauflösung Ports: 53/UDP, 53/TCP DNS im TCP/IP‑Protokollstapel: Anwendung DNS Transport … Deutsch Wikipedia
Domain name speculation — is the practice of identifying and registering or acquiring Internet domain names with the intent of selling them later for a profit. The main targets of domain name speculation are generic words which can be valuable for type in traffic and for… … Wikipedia
Domain engineering — Domain engineering, also called product line engineering, is the entire process of reusing domain knowledge in the production of new software systems. It is a key concept in systematic software reuse. A key idea in systematic software reuse is… … Wikipedia
Domain-driven design — (DDD) is an approach to developing software for complex needs by deeply connecting the implementation to an evolving model of the core business concepts.[1] The premise of domain driven design is the following: Placing the project s primary focus … Wikipedia
Domain hijacking — or domain theft is the process by which registration of a currently registered domain name is transferred without the permission of its original registrant, generally by exploiting a vulnerability in the domain name registration system or through … Wikipedia
Domain-Name-System — (DNS) Familie: Internetprotokollfamilie Einsatzgebiet: Namensauflösung Ports: 53/UDP, 53/TCP DNS im TCP/IP‑Protokollstapel: Anwendung DNS Transport UD … Deutsch Wikipedia
Domain Name Server — Domain Name System (DNS) Familie: Internetprotokollfamilie Einsatzgebiet: Namensauflösung Ports: 53/UDP, 53/TCP DNS im TCP/IP‑Protokollstapel: Anwendung DNS Transport UD … Deutsch Wikipedia
Domain Name Service — Domain Name System (DNS) Familie: Internetprotokollfamilie Einsatzgebiet: Namensauflösung Ports: 53/UDP, 53/TCP DNS im TCP/IP‑Protokollstapel: Anwendung DNS Transport UD … Deutsch Wikipedia
Domain-specific modeling — (DSM) is a software engineering methodology for designing and developing systems, such as computer software. It involves systematic use of a domain specific language (DSL) to represent the various facets of a system. DSM languages tend to support … Wikipedia