Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

discessus

  • 1 discessus

        discessus    P. of discedo.
    * * *
    going apart; separation departure, marching off

    Latin-English dictionary > discessus

  • 2 discessus

        discessus ūs, m    [dis- + 1 CAD-], a going asunder, parting: non longinquus inter nos: caeli, i. e. lightning.—A going away, departure, removal, withdrawal: tuus:. ab urbe: e vitā: latronis: meus, banishment: discessu mugire boves, V.: solis accessūs discessūsque.— A marching away, marching off, decamping: Belgarum, Cs.
    * * *
    going apart; separation departure, marching off

    Latin-English dictionary > discessus

  • 3 discessus

    1.
    discessus, a, um, Part., from discedo.
    2.
    discessus, ūs, m. [discedo].
    I.
    A going asunder, separation, opening (very rare):

    caeli,

    i. e. lightning, Cic. Div. 2, 28, 60:

    est interitus quasi discessus et secretio ac diremptus earum partium, quae ante interitum junctione aliqua tenebantur,

    id. Tusc. 1, 29, 71.—
    II.
    A going away, departure, removal.
    A.
    In gen. (class.):

    ut me levarat tuus adventus, sic discessus afflixit,

    Cic. Att. 12, 50: subitus (with praeceps profectio), Att. ap. Cic. Att. 9, 10, 6:

    ab urbe,

    Cic. ib. 8, 3, 3:

    praeclarus e vita,

    id. Div. 1, 23, 47; cf. id. de Sen. 23:

    latronis,

    id. Phil. 5, 11, 30; cf.

    ceterorum,

    id. Cat. 1, 3, 7:

    legatorum,

    Caes. B. G. 7, 5 fin.:

    discessu mugire boves,

    Verg. A. 8, 215 al. —In plur.:

    solis accessus discessusque,

    Cic. N. D. 2, 7, 19.—
    B.
    In partic.
    1.
    In milit. lang., a marching away, marching off, decamping, Caes. B. G. 2, 14, 1; 4, 4, 6; 7, 20, 1 et saep.; Tac. A. 2, 44; Front. Strat. 1, 1, 9; 1, 5, 25 al.—
    2.
    In Cic. applied to his banishment from Rome:

    cum, discessu meo, religionum jura polluta sunt,

    Cic. Leg. 2, 17, 42 (cf. absum); so id. de domo 32, 85.

    Lewis & Short latin dictionary > discessus

  • 4 animus

        animus ī, m    [AN-], the rational soul (cf. anima, the physical life): humanus: Corpus animum praegravat, H.: deos sparsisse animos in corpora humana: discessus animi a corpore: permanere animos arbitramur. — Fig., of beloved persons, soul, life: anime mi, T.—Of the mind, the mental powers, intelligence, reason, intellect, mind: mecum in animo vitam tuam considero, T.: animo meditari, N.: convertite animos ad Milonem, attention: revocare animos ad belli memoriam: perspicite animis quid velim: in dubio est animus, T.: animus, cui obtunsior sit acies, whose discernment: et animus et consilium et sententia civitatis, the whole intelligence of the community: cui animum inspirat vates, V.: omnia ratione animoque lustrari.— Of bees: Ingentīs animos angusto in pectore versant, V.— Of the memory: Scripta illa dicta sunt in animo, T.: an imprimi, quasi ceram, animum putamus?—Consciousness, recollection, self-possession: reliquit animus Sextium acceptis volneribus, Cs.: Unā eādemque viā sanguis animusque sequuntur, V.: timor abstulit animum, O. — With conscius or conscientia, the conscience: quos conscius animus exagitabat, S.: suae malae cogitationes conscientiaeque animi terrent.—Opinion, judgment, notion, belief: meo quidem animo, in my judgment: maxumi Preti esse animo meo, T.: ex animi tui sententiā iurare, to the best of your knowledge and belief. — The imagination, fancy: cerno animo sepultam patriam: fingite animis, sunt, etc.: nihil animo videre poterant.—Feeling, sensibility, affection, inclination, passion, heart: Quo gemitu conversi animi (sunt), V.: animum offendere: animus ubi se cupiditate devinxit, the character, T.: alius ad alia vitia propensior: tantaene animis caelestibus irae? V.: animo concipit iras, O.: mala mens, malus animus, bad mind, bad heart, T.: omnium mentīs animosque perturbare, Cs.: animum ipsum mentemque hominis: mente animoque nobiscum agunt, Ta.: bestiae, quarum animi sunt rationis expertes.—Disposition, inclination: meus animus in te semper: bono animo in populum R. videri, well disposed, Cs.: Nec non aurumque animusque Latino est, both gold and the disposition (i. e. to give it), V.: regina quietum Accipit in Teucros animum mentemque benignam, a kindly disposition, V.—Esp., in the phrase ex animo, from the heart, in earnest, deeply, sincerely: ex animo omnia facere an de industriā? from impulse or with some design, T.: sive ex animo id fit sive simulate: ex animo dolere, H.—In the locat. form animi, with verbs and adjj.: Antipho me excruciat animi, T.: exanimatus pendet animi: iuvenemque animi miserata repressit, pitying him in her heart, V.: anxius, S.: aeger, L.: infelix, V.: integer, H.—Meton., disposition, character, temper: animo es Molli: animo esse omisso, T.: animi molles et aetate fluxi, S.: sordidus atque animi parvi, H.—Fig., of plants: silvestris, wild nature, V.—Courage, spirit (freq. in plur.): mihi addere animum, T.: nostris animus augetur, Cs.: clamor Romanis auxit animum, L.: mihi animus accenditur, S.: Nunc demum redit animus, Ta.: Pallas Dat animos, O.: in hac re plus animi quam consili habere: tela viris animusque cadunt, O.: bono animo esse, to be of good courage: bono animo fac sis, T.: satis animi, courage enough, O.: magnus mihi animus est, fore, etc., hope, Ta.—Fig., of the winds: Aeolus mollit animos, the violence, V.—Of a top: dant animos plagae, give it quicker motion, V.—Haughtiness, arrogance, pride: vobis... Sublati animi sunt, your pride is roused, T.: tribuni militum animos ac spiritūs capere, bear the arrogance and pride, etc.—Passion, vehemence, wrath: animum vincere: animum rege, qui nisi paret Imperat, H.: (Achelous) pariter animis inmanis et undis, O.—In the phrase aequus animus, an even mind, calmness, moderation, equanimity: concedo... quod animus aequus est.—Usu. abl: aequo animo, with even mind, contentedly, resignedly, patiently: aequo animo ferre, T.: non tulit hoc aequo animo Dion, N.: aequissimo animo mori: alqd aequo animo accipit, is content to believe, S.: opinionem animis aut libentibus aut aequis remittere: sententiam haud aequioribus animis audire, L.—Inclination, pleasure: Indulgent animis, O.— Esp., animi causā, for the sake of amusement, for diversion, for pleasure: (animalia) alunt animi voluptatisque causā, Cs.: habet animi causā rus amoenum: animi et aurium causā homines habere, i. e. employ musicians.—Will, desire, purpose, design, intention, resolve: tuom animum intellegere, purpose, T.: persequi Iugurtham animo ardebat, S.: hostes in foro constiterunt, hoc animo, ut, etc., Cs.: habere in animo Capitolium ornare, to intend: fert animus dicere, my plan is, O.: nobis erat in animo Ciceronem mittere, it was my purpose: omnibus unum Opprimere est animus, O.: Sacra Iovi Stygio perficere est animus, V.
    * * *
    mind; intellect; soul; feelings; heart; spirit, courage, character, pride; air

    Latin-English dictionary > animus

  • 5 per-honōrificus

        per-honōrificus adj.,     very honorable: consalutatio: discessus.—Showing much honor, very respectful: collega in me.

    Latin-English dictionary > per-honōrificus

  • 6 punctum

        punctum ī, n    [P. n. of pungo], a prick, puncture: volucris parvulae (i. e. muscae), Ph.— A point, mathematical point, C.—Since in the comitia a point upon the waxed tablet indicated the name voted for, an affirmative vote, vote, suffrage, ballot: quot in eā tribu puncta tuleris: Omne tulit punctum qui miscuit utile dulci, i. e. has everybody's approval, H.—In space, a point: quasi punctum (terrae).—With temporis, the smallest portion of time, an instant, moment, point of time: Num temporis mihi punctum ad hanc rem est, T.: uno puncto temporis, at the same instant: nullo puncto temporis intermisso: animi discessus a corpore fit ad punctum temporis: temporis puncto Uticam relinquunt, Cs.—In discourse, a brief clause, short section.
    * * *
    point; dot/spot; small hole/puncture; pin prick; sting; vote/tick; tiny amount; point; full-stop; period (sign of punctuation)

    Latin-English dictionary > punctum

  • 7 sub-absurdus

        sub-absurdus adj.,    rather inappropriate, somewhat absurd: tempus discessūs.—Plur n. as subst, sayings affecting stupidity.

    Latin-English dictionary > sub-absurdus

  • 8 discedo

    discedere, discessi, discessus V
    go/march off, depart, withdraw; scatter, dissipate; abandon; lay down (arms)

    Latin-English dictionary > discedo

  • 9 absum

    ab-sum, āfui (better than abfui), āfŭtārus (aforem, afore), v. n., in its most general signif., to be away from, be absent.
    I.
    In gen.
    A.
    Absol. without designating the distance (opp. adsum):

    num ab domo absum?

    Plaut. Ep. 5, 2, 16:

    me absente atque insciente,

    id. Trin. 1, 2, 130:

    domini ubi absunt,

    are not at home, not present, Ter. Eun. 3, 5, 53: facile aerumnam ferre possum, si inde abest injuria, Caecil. ap. Non. 430, 18.—
    B.
    With reference to the distance in space or time; which is expressed either by a definite number, or, in gen., by the advs. multum, paulum (not parum, v. below) longe, etc.:

    edixit, ut ab urbe abesset milia pass. ducenta,

    Cic. Sest. 12, 29:

    castra, quae aberant bidui,

    id. Att. 5, 16:

    hic locus aequo fere spatio ab castris Ariovisti et Caesaris aberat,

    Caes. B. G. 1, 43:

    haud longe abesse oportet,

    he ought not to be far hence, Plaut. Am. 1, 1, 166:

    legiones magnum spatium aberant,

    Caes. B. G. 2, 17:

    menses tres abest,

    Ter. Heaut. 1, 1, 66:

    haud permultum a me aberit infortunium,

    Ter. Heaut. 4, 2, 1; Cic. Fam. 2, 7.—With the simple abl. for ab:

    paulumque cum ejus villa abessemus,

    Cic. Ac. 1, 1 Görenz; but, ab ejus villa, B. and K.; cf.:

    nuptā abesse tuā,

    Ov. R. Am. 774.— With inter:

    nec longis inter se passibus absunt,

    Verg. A. 11, 907.—With prope, propius, proxime, to denote a short distance:

    nunc nobis prope abest exitium,

    is not far from, Plaut. Aul. 2, 3, 8;

    so with est: prope est a te Deus, tecum est,

    Sen. Ep. 41:

    loca, quae a Brundisio propius absunt, quam tu, biduum,

    Cic. Att. 8, 14:

    quoniam abes propius,

    since you are nearer, id. ib. 1, 1:

    existat aliquid, quod... absit longissime a vero,

    id. Ac. 2, 11, 36; so id. Deiot. 13; Caes. ap. Cic. Att. 9, 16 al.—Hence the phrase: tantum abest, ut—ut, so far from that, etc. (Zumpt, §

    779), the origin of which is evident from the following examples from Cic. (the first two of which have been unjustly assailed): id tantum abest ab officio, ut nihil magis officio possit esse contrarium, Off. 1, 14 (with which comp. the person. expression: equidem tantum absum ab ista sententia, ut non modo non arbitrer... sed, etc.,

    id. de Or. 1, 60, 255):

    tantum abest ab eo, ut malum mors sit, ut verear, ne, etc.,

    id. Tusc. 1, 31, 76: ego vero istos tantum abest ut ornem, ut effici non possit, quin eos oderim, so far am I from that, id. Phil. 11, 14; sometimes etiam or quoque is added to the second clause, Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 2; Suet. Tib. 50; more rarely contra, Liv. 6, 31, 4. Sometimes the second ut is left out:

    tantum afuit, ut inflammares nostros animos: somnum isto loco vix tenebamus,

    Cic. Brut. 80, 278; on the contrary, once in Cic. with a third ut: tantum abest ut nostra miremur, ut usque eo difficiles ac morosi simus, ut nobis non satisfaciat ipse Demosthenes, Or. 29, 104.
    II.
    Hence,
    A.
    To be away from any thing unpleasant, to be freed or free from:

    a multis et magnis molestiis abes,

    Cic. Fam. 4, 3:

    a culpa,

    id. Rosc. Am. 20: a reprehensione temeritatis, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 23.
    B.
    To be removed from a thing by will, inclination, etc.; to be disinclined to (syn. abhorreo)' a consilio fugiendi, Cic. Att. 7, 24:

    ab istis studiis,

    id. Planc. 25:

    ceteri a periculis aberant,

    kept aloof from, avoided, Sall. C. 6, 3. toto aberant bello, Caes. B. G. 7, 63.
    C.
    To be removed from a thing in regard to condition or quality, i. e. to be different from, to differ = abhorrere abest a tua virtute et fide, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 2: istae kolakeiai non longe absunt a scelere, id. Att. 13, 30:

    haec non absunt a consuetudine somniorum,

    id. Divin. 1, 21, [p. 13] 42.—Since improvement, as well as deterioration, may constitute the ground of difference, so absum may, according to its connection, designate the one or the other:

    nullā re longius absumus a naturā ferarum,

    in nothing are we more elevated above the nature of the brute, Cic. Off. 1, 16, 50;

    so also the much-contested passage,

    Cic. Planc. 7, 17: longissime Plancius a te afuit, i. e. valde, plurimis suffragiis, te vicit, was far from you in the number of votes, i. e. had the majority; v. Wunder ad Planc. proleg. p. 83 sq.; on the other hand, to be less, inferior: longe te a pulchris abesse sensisti, Cic. Fragm. ap. Non. 339, 23:

    multum ab eis aberat L. Fufius,

    id. Brut. 62, 222; so Hor. A. P. 370.
    D.
    Not to be suitable, proper, or fit for a thing:

    quae absunt ab forensi contentione,

    Cic. Or. 11, 37:

    ab principis personā,

    Nep. Ep. 1, 2.
    E.
    To be wanting, = desum, Pac. ap. Cic. Fin. 5, 11, 31 (Trag. Rel. p. 122 Rib.):

    unum a praeturā tuā abest,

    one thing is wanting to your praetorship, Plaut. Ep. 1, 1, 25: quaeris id quod habes;

    quod abest non quaeris,

    Ter. Heaut. 5, 4, 16; cf. Lucr. 3, 970 and 1095.—After Cicero, constr. in this signif. with dat.:

    quid huic abesse poterit de maximarum rerum scientiā?

    Cic. de Or. 1, 11, 48:

    abest enim historia litteris nostris,

    history is yet wanting to our literature, id. Leg. 2, 5.—So esp. in the poets:

    donec virenti canities abest morosa,

    Hor. C. 1, 9, 17; 3, 24, 64; Ov. M. 14, 371.—Hence the phrase non multum (neque multum), paulum, non (haud) procul, minimum, nihil abest, quin. not much, little, nothing is wanting that (Zumpt, Gr. § 540); but not parum, since parum in good classical authors does not correspond in meaning with non multum, but with non satis (v. parum):

    neque multum abesse ab eo, quin, etc.,

    Caes. B. G. 5, 2, 2; and absol.:

    neque multum afuit quin,

    id. B. C. 2, 35, 4:

    paulumque afuit quin, ib. § 2: legatos nostros haud procul afuit quin violarent,

    Liv. 5, 4 fin.:

    minimum afuit quin periret,

    was within a little of, Suet. Aug. 14:

    nihil afore credunt quin,

    Verg. A. 8, 147 al.
    F.
    Abesse alicui or ab aliquo, to be wanting to any one, to be of no assistance or service to (opp. adsum):

    ut mirari Torquatus desinat, me, qui Antonio afuerim, Sullam defendere,

    Cic. Sull. 5: facile etiam absentibus nobis ( without our aid) veritas se ipsa defendet, id. Ac. 2, 11, 36:

    longe iis fraternum nomen populi Romani afuturum,

    Caes. B. G. 1, 36. So also Cic. Planc. 5, 13: et quo plus intererat, eo plus aberas a me, the more I needed your assistance, the more you neglected me, v. Wunder ad h. l.; cf. also Sall. C. 20 fin.
    G.
    Cicero uses abesse to designate his banishment from Rome (which he would never acknowledge as such):

    qui nullā lege abessem,

    Cic. Sest. 34, 37; cf.: discessus. —Hence, absens, entis ( gen. plur. regul. absentium;

    absentum,

    Plaut. Stich. 1, 1, 5), P. a., absent (opp. praesens).
    A.
    In gen.:

    vos et praesentem me curā levatis et absenti magna solatia dedistis,

    Cic. Brut. 3, 11; so id. Off. 3, 33, 121; id. Verr. 2, 2, 17:

    quocirca (amici) et absentes adsunt et egentes abundant,

    id. Lael. 7, 23:

    ut loquerer tecum absens, cum coram id non licet,

    id. Att. 7, 15:

    me absente,

    id. Dom. 3; id. Cael. 50:

    illo absente,

    id. Tull. 17; id. Verr. 2, 60:

    absente accusatore,

    id. ib. 2, 99 al.— Sup.:

    mente absentissimus,

    Aug. Conf. 4, 4.—Of things (not thus in Cic.):

    Romae rus optas, absentem rusticus urbem tollis ad astra,

    Hor. S. 2, 7, 28; so,

    Rhodus,

    id. Ep. 1, 11, 21:

    rogus,

    Mart. 9, 77, 8:

    venti,

    Stat. Th. 5, 87:

    imagines rerum absentium,

    Quint. 6, 2, 29:

    versus,

    Gell. 20, 10.—
    B.
    In partic.
    1.
    In conversat. lang.
    (α).
    Praesens absens, in one's presence or absence:

    postulo ut mihi tua domus te praesente absente pateat,

    Ter. Eun. 5, 8, 29.—
    (β).
    Absente nobis turbatumst, in our absence (so also:

    praesente nobis, v. praesens),

    Ter. Eun. 4, 3, 7; Afran. ap. Non. 76, 19 (Com. Rel. p. 165 Rib.).—
    2.
    In polit. lang., not appearing in public canvassings as a competitor:

    deligere (Scipio) iterum consul absens,

    Cic. Rep. 6, 11; so Liv. 4, 42, 1; 10, 22, 9.—
    3.
    = mortuus, deceased, Plaut. Cas. prol. 20; Vitr. 7, praef. § 8.—
    4.
    Ellipt.: absens in Lucanis, absent in Lucania, i. e. absent and in Lucania, Nep. Hann. 5, 3; so id. Att. 8, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > absum

  • 10 accessus

    1.
    accessus, a, um, Part. of accedo.
    2.
    accessus, ūs, m. [accedo], a going or coming to or near, an approaching, approach (syn. aditus; opp. recessus, discessus).
    I.
    Lit.:

    accessus nocturnus ad urbem,

    Cic. Mil. 19:

    (bestiarum) ad res salutares (opp. recessus),

    id. N. D. 2, 12 fin.:

    accessus prohibet refugitque viriles,

    Ov. M. 14, 636:

    solisaccessus discessusque,

    Cic. N. D. 2, 7;

    of the tide,

    id. Div. 2, 14 fin.;

    of a disease,

    Gell. 4, 2;

    of soldiers: difficilis,

    Caes. B. Afr. 5: maritimus, from the sea:

    pedestris,

    on the land side, id. B. Alex. 26:

    loci,

    to a place, id. B. Hisp. 38.—
    B.
    Transf.
    1.
    Poet. of permission to approach, access, admittance (cf. aditus):

    dare accessum alicui,

    Ov. Pont. 2, 2, 41:

    negare,

    id. Her. 10, 64.—
    2.
    The place by which one approaches, a passage, an entrance (in sing. and plur.), Verg. A. 8, 229; Suet. Caes. 58; Flor. 2, 12, 5;

    for ships,

    Liv. 29, 27, 9.—
    II.
    Fig.
    A.
    An approaching, approach:

    ita pedetemptim cum accessus a se ad causam facti, tum recessus,

    an approach to the matter, Cic. Fam. 9, 14, 7.—
    B.
    An accession, increase: accessu istius splendoris, Cod. Th. 6, 35, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > accessus

  • 11 adventus

    adventus, ūs ( gen. adventi, Ter. Phorm. 1, 3, 2; cf. Prisc. p. 712 P.), m. [advenio], a coming, an approach, arrival (class., also in plur.).
    I.
    A.. Lit.: Beluarum [haec] ferarum adventus ne taetret loca, Pac. ap. Non. 178, 8 (Trag. Rel. p. 114 Rib.):

    adventum Veneris fugiunt venti,

    Lucr. 1, 7:

    in adventu Titi,

    Vulg. 2 Cor. 7, 6:

    ad urbem,

    Cic. Mil. 19:

    in urbes,

    id. Imp. Pomp. 5:

    ut me levārat tuus adventus, sic discessus afflixit,

    id. Att. 12, 50:

    praestolabor adventum tuum,

    Vulg. Judic. 6, 18:

    adventibus se offerre, i. e. advenientibus obviam ire,

    Cic. Fam. 6, 20:

    lucis,

    Sall. J. 96:

    consulis Romam,

    Liv. 22, 61 fin. —Sometimes of the approach of an enemy:

    nisi adventus ejus appropinquāsset,

    Nep. Iph. 2; so Cic. Rep. 2, 3, 6; Vulg. 2 Macc. 14, 17.—
    B.
    Transf., the state of having arrived, an arrival, the being present by arriving (cf. advenio, B.):

    quorum adventu altera castra ad alteram oppidi partem ponit,

    Caes. B. C. 1, 18:

    horum adventu tanta rerum commutatio est facta,

    id. B. G. 2, 27.—
    II.
    Fig.:

    adventus in animos et introitus imaginum,

    Cic. N. D. 1, 38, 105:

    malorum,

    id. Tusc. 3, 14:

    exspectantes adventum gloriae Dei,

    Vulg. Tit. 2, 13:

    nuptiarum,

    Paul. Sent. 2, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > adventus

  • 12 animus

    ănĭmus, i, m. [a Graeco-Italic form of anemos = wind (as ego, lego, of ego, lego); cf. Sanscr. an = to breathe, anas = breath, anilas = wind; Goth. uz-ana = exspiro; Erse, anal = breath; Germ. Unst = a storm (so, sometimes); but Curt. does not extend the connection to AФ, aêmi = to blow; a modification of animus—by making which the Romans took a step in advance of the Greeks, who used hê psuchê for both these ideas—is anima, which has the physical meaning of anemos, so that Cic. was theoretically right, but historically wrong, when he said, ipse animus ab anima dictus est, Tusc. 1, 9, 19; after the same analogy we have from psuchô = to breathe, blow, psuchê = breath, life, soul; from pneô = to breathe, pneuma = air, breath, life, in class. Greek, and = spirit, a spiritual being, in Hellenistic Greek; from spiro = to breathe, blow, spiritus = breath, breeze, energy, high spirit, and poet. and post-Aug. = soul, mind; the Engl. ghost = Germ. Geist may be comp. with Germ. giessen and cheô, to pour, and for this interchange of the ideas of gases and liquids, cf. Sol. 22: insula adspiratur freto Gallico, is flowed upon, washed, by the Gallic Strait; the Sanscr. atman = breath, soul, with which comp. aytmê = breath; Germ. Odem = breath, and Athem = breath, soul, with which group Curt. connects auô, aêmi; the Heb. = breath, life, soul; and = breath, wind, life, spirit, soul or mind].
    I.
    In a general sense, the rational soul in man (in opp. to the body, corpus, and to the physical life, anima), hê psuchê:

    humanus animus decerptus ex mente divina,

    Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    Corpus animum praegravat, Atque affixit humo divinae particulam aurae,

    Hor. S. 2, 2, 77:

    credo deos immortales sparsisse animos in corpora humana, ut essent qui terras tuerentur etc.,

    Cic. Sen. 21, 77:

    eas res tueor animi non corporis viribus,

    id. ib. 11, 38; so id. Off. 1, 23, 79:

    quae (res) vel infirmis corporibus animo tamen administratur,

    id. Sen. 6, 15; id. Off. 1, 29, 102:

    omnes animi cruciatus et corporis,

    id. Cat. 4, 5, 10:

    levantes Corpus et animum,

    Hor. Ep. 2, 1, 141:

    formam et figuram animi magis quam corporis complecti,

    Tac. Agr. 46; id. H. 1, 22:

    animi validus et corpore ingens,

    id. A. 15, 53:

    Aristides primus animum pinxit et sensus hominis expressit, quae vocantur Graece ethe, item perturbationes,

    first painted the soul, put a soul into his figures, Plin. 35, 10, 36, § 98 (cf.:

    animosa signa,

    life-like statues, Prop. 4, 8, 9): si nihil esset in eo (animo), nisi id, ut per eum viveremus, i. e. were it mere anima, Cic. Tusc. 1, 24, 56:

    Singularis est quaedam natura atque vis animi, sejuncta ab his usitatis notisque naturis, i. e. the four material elements,

    id. ib. 1, 27, 66: Neque nos corpora sumus. Cum igitur nosce te dicit, hoc dicit, nosce animum tuum, id. ib. 1, 22, 52:

    In quo igitur loco est (animus)? Credo equidem in capite,

    id. ib. 1, 29, 70:

    corpora nostra, terreno principiorum genere confecta, ardore animi concalescunt,

    derive their heat from the fiery nature of the soul, id. ib. 1, 18, 42:

    Non valet tantum animus, ut se ipsum ipse videat: at, ut oculus, sic animus, se non videns alia cernit,

    id. ib. 1, 27, 67: foramina illa ( the senses), quae patent ad animum a corpore, callidissimo artificio natura fabricata est, id. ib. 1, 20, 47: dum peregre est animus sine corpore velox, independently of the body, i. e. the mind roaming in thought, Hor. Ep. 1, 12, 13:

    discessus animi a corpore,

    Cic. Tusc. 1, 9, 18; 1, 30, 72:

    cum nihil erit praeter animum,

    when there shall be nothing but the soul, when the soul shall be disembodied, id. ib. 1, 20, 47; so,

    animus vacans corpore,

    id. ib. 1, 22, 50; and:

    animus sine corpore,

    id. ib. 1, 22, 51:

    sine mente animoque nequit residere per artus pars ulla animai,

    Lucr. 3, 398 (for the pleonasm here, v. infra, II. A. 1.):

    Reliquorum sententiae spem adferunt posse animos, cum e corporibus excesserint in caelum pervenire,

    Cic. Tusc. 1, 11, 24:

    permanere animos arbitramur consensu nationum omnium,

    id. ib. 1, 16, 36:

    Pherecydes primus dixit animos esse hominum sempiternos,

    id. ib. 1, 16, 38:

    Quod ni ita se haberet, ut animi immortales essent, haud etc.,

    id. Sen. 23, 82: immortalitas animorum, id. ib. 21, 78; id. Tusc. 1, 11, 24; 1, 14, 30:

    aeternitas animorum,

    id. ib. 1, 17, 39; 1, 22, 50 (for the plur. animorum, in this phrase, cf. Cic. Sen. 23, 84); for the atheistic notions about the soul, v. Lucr. bk. iii.—
    II.
    In a more restricted sense, the mind as thinking, feeling, willing, the intellect, the sensibility, and the will, acc. to the almost universally received division of the mental powers since the time of Kant (Diog. Laert. 8, 30, says that Pythagoras divided hê psuchê into ho nous, hai phrenes, and ho thumos; and that man had ho nous and ho thumos in common with other animals, but he alone had hai phrenes. Here ho nous and ho thumos must denote the understanding and the sensibility, and hai phrenes, the reason. Plutarch de Placit. 4, 21, says that the Stoics called the supreme faculty of the mind (to hêgemonikon tês psuchês) ho logismos, reason. Cic. sometimes speaks of a twofold division; as, Est animus in partes tributus duas, quarum altera rationis est particeps, altera expers (i. e. to logistikon and to alogon of Plato; cf. Tert. Anim. 16), i. e. the reason or intellect and the sensibility, Tusc. 2, 21, 47; so id. Off. 1, 28, 101; 1, 36, 132; id. Tusc 4, 5, 10; and again of a threefold; as, Plato triplicem finxit animum, cujus principatum, id est rationem in capite sicut in arce posuit, et duas partes ( the two other parts) ei parere voluit, iram et cupiditatem, quas locis disclusit; iram in pectore, cupiditatem subter praecordia locavit, i. e. the reason or intellect, and the sensibility here resolved into desire and aversion, id. ib. 1, 10, 20; so id. Ac. 2, 39, 124. The will, hê boulêsis, voluntas, arbitrium, seems to have been sometimes merged in the sensibility, ho thumos, animus, animi, sensus, and sometimes identified with the intellect or reason, ho nous, ho logismos, mens, ratio).
    A.
    1.. The general power of perception and thought, the reason, intellect, mind (syn.: mens, ratio, ingenium), ho nous:

    cogito cum meo animo,

    Plaut. Most. 3, 2, 13; so Ter. Ad. 3, 4, 55:

    cum animis vestris cogitare,

    Cic. Agr. 2, 24:

    recordari cum animo,

    id. Clu. 25, 70;

    and without cum: animo meditari,

    Nep. Ages. 4, 1; cf. id. Ham. 4, 2:

    cogitare volvereque animo,

    Suet. Vesp. 5:

    animo cogitare,

    Vulg. Eccli. 37, 9:

    statuere apud animum,

    Liv. 34, 2:

    proposui in animo meo,

    Vulg. Eccli. 1, 12:

    nisi me animus fallit, hi sunt, etc.,

    Plaut. Men. 5, 9, 23:

    in dubio est animus,

    Ter. And. 1, 5, 31; id. ib. prol. 1; cf. id. ib. 1, 1, 29:

    animum ad se ipsum advocamus,

    Cic. Tusc. 1, 31, 75:

    lumen animi, ingenii consiliique tui,

    id. Rep. 6, 12 al. —

    For the sake of rhet. fulness, animus often has a synonym joined with it: Mens et animus et consilium et sententia civitatis posita est in legibus,

    Cic. Clu. 146:

    magnam cui mentem animumque Delius inspirat vates,

    Verg. A. 6, 11:

    complecti animo et cogitatione,

    Cic. Off. 1, 32, 117; id. de Or. 1, 2, 6:

    animis et cogitatione comprehendere,

    id. Fl. 27, 66:

    cum omnia ratione animoque lustraris,

    id. Off. 1, 17, 56:

    animorum ingeniorumque naturale quoddam quasi pabulum consideratio naturae,

    id. Ac. 2, 41, 127.—Hence the expressions: agitatio animi, attentio, contentio; animi adversio; applicatio animi; judicium, opinio animorum, etc. (v. these vv.); and animum advertere, adjungere, adplicare, adpellere, inducere, etc. (v. these vv.).—
    2.
    Of particular faculties of mind, the memory:

    etiam nunc mihi Scripta illa dicta sunt in animo Chrysidis,

    Ter. And. 1, 5, 46:

    An imprimi, quasi ceram, animum putamus etc. (an idea of Aristotle's),

    Cic. Tusc. 1, 25, 61:

    ex animo effluere,

    id. de Or. 2, 74, 300: omnia fert aetas, animum quoque;

    ... Nunc oblita mihi tot carmina,

    Verg. E. 9, 51.—
    3.
    Consciousness (physically considered) or the vital power, on which consciousness depends ( = conscientia, q. v. II. A., or anima, q. v. II. E.):

    vae miserae mihi. Animo malest: aquam velim,

    I'm fainting, my wits are going, Plaut. Am. 5, 1, 6; id. Curc. 2, 3, 33:

    reliquit animus Sextium gravibus acceptis vulneribus,

    Caes. B. G. 6, 38:

    Una eademque via sanguis animusque sequuntur,

    Verg. A. 10, 487:

    animusque reliquit euntem,

    Ov. M. 10, 459:

    nisi si timor abstulit omnem Sensum animumque,

    id. ib. 14, 177:

    linqui deinde animo et submitti genu coepit,

    Curt. 4, 6, 20: repente animo linqui solebat, Suet. Caes. 45:

    ad recreandos defectos animo puleio,

    Plin. 20, 14, 54, § 152.—
    4.
    The conscience, in mal. part. (v. conscientia, II. B. 2. b.):

    cum conscius ipse animus se remordet,

    Lucr. 4, 1135:

    quos conscius animus exagitabat,

    Sall. C. 14, 3:

    suae malae cogitationes conscientiaeque animi terrent,

    Cic. Sex. Rosc. 67.—
    5.
    In Plaut. very freq., and once also in Cic., meton. for judicium, sententia, opinion, judgment; mostly meo quidem animo or meo animo, according to my mind, in my opinion, Plaut. Men. 1, 3, 17:

    e meo quidem animo aliquanto facias rectius, si, etc.,

    id. Aul. 3, 6, 3:

    meo quidem animo, hic tibi hodie evenit bonus,

    id. Bacch. 1, 1, 69; so id. Aul. 3, 5, 4; id. Curc. 4, 2, 28; id. Bacch. 3, 2, 10; id. Ep. 1, 2, 8; id. Poen. 1, 2, 23; id. Rud. 4, 4, 94; Cic. Sest. 22:

    edepol lenones meo animo novisti,

    Plaut. Curc. 4, 2, 19:

    nisi, ut meus est animus, fieri non posse arbitror,

    id. Cist. 1, 1, 5 (cf.:

    EX MEI ANIMI SENTENTIA,

    Inscr. Orell. 3665:

    ex animi tui sententia,

    Cic. Off. 3, 29, 108).—
    6.
    The imagination, the fancy (for which Cic. often uses cogitatio, as Ac. 2, 15, 48):

    cerno animo sepultam patriam, miseros atque insepultos acervos civium,

    Cic. Cat. 4, 6, 11:

    fingere animo jubebat aliquem etc.,

    id. Sen. 12, 41: Fingite animis;

    litterae enim sunt cogitationes nostrae, et quae volunt, sic intuentur, ut ea cernimus, quae videmus,

    id. Mil. 29, 79:

    Nihil animo videre poterant,

    id. Tusc. 1, 16, 38.—
    B.
    The power of feeling, the sensibility, the heart, the feelings, affections, inclinations, disposition, passions (either honorable or base; syn.: sensus, adfectus, pectus, cor), ho thumos.
    1.
    a.. In gen., heart, soul, spirit, feeling, inclination, affection, passion: Medea, animo aegra, amore saevo saucia, Enn. ap. Auct. ad Her. 2, 22 (cf. Plaut. Truc. 2, 7, 36:

    animo hercle homo suo est miser): tu si animum vicisti potius quam animus te, est quod gaudeas, etc.,

    Plaut. Trin. 2, 2, 27 -29:

    harum scelera et lacrumae confictae dolis Redducunt animum aegrotum ad misericordiam,

    Ter. And. 3, 3, 27:

    Quo gemitu conversi animi (sunt),

    Verg. A. 2, 73:

    Hoc fletu concussi animi,

    id. ib. 9, 498;

    4, 310: animum offendere,

    Cic. Lig. 4; id. Deiot. 33; so Vulg. Gen. 26, 35.—Mens and animus are often conjoined and contrasted, mind and heart (cf. the Homeric kata phrena kai kata thumon, in mind and heart): mentem atque animum delectat suum, entertains his mind and delights his heart, Enn. ap. Gell. 19, 10:

    Satin tu sanus mentis aut animi tui?

    Plaut. Trin. 2, 4, 53:

    mala mens, malus animus,

    bad mind, bad heart, Ter. And. 1, 1, 137:

    animum et mentem meam ipsa cogitatione hominum excellentium conformabam,

    Cic. Arch. 6, 14:

    Nec vero corpori soli subveniendum est, sed menti atque animo multo magis,

    id. Sen. 11, 36:

    ut omnium mentes animosque perturbaret,

    Caes. B. G. 1, 39; 1, 21:

    Istuc mens animusque fert,

    Hor. Ep. 1, 14, 8:

    Stare Socrates dicitur tamquam quodam recessu mentis atque animi facto a corpore,

    Gell. 2, 1; 15, 2, 7.—

    And very rarely with this order inverted: Jam vero animum ipsum mentemque hominis, etc.,

    Cic. N. D. 2, 59, 147:

    mente animoque nobiscum agunt,

    Tac. G. 29:

    quem nobis animum, quas mentes imprecentur,

    id. H. 1, 84;

    and sometimes pleon. without such distinction: in primis regina quietum Accipit in Teucros animum mentemque benignam,

    a quiet mind and kindly heart, Verg. A. 1, 304; so,

    pravitas animi atque ingenii,

    Vell. 2, 112, 7 (for mens et animus, etc., in the sense of thought, used as a pleonasm, v. supra, II. A. 1.):

    Verum animus ubi semel se cupiditate devinxit mala, etc.,

    Ter. Heaut. 1, 2, 34:

    animus perturbatus et incitatus nec cohibere se potest, nec quo loco vult insistere,

    Cic. Tusc. 4, 18, 41:

    animum comprimit,

    id. ib. 2, 22, 53:

    animus alius ad alia vitia propensior,

    id. ib. 4, 37, 81; id. ad Q. Fr. 1, 1:

    sed quid ego hic animo lamentor,

    Enn. Ann. 6, 40:

    tremere animo,

    Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 4:

    ingentes animo concipit iras,

    Ov. M. 1, 166:

    exsultare animo,

    id. ib. 6, 514.—So often ex animo, from the heart, from the bottom of one's heart, deeply, truly, sincerely:

    Paulum interesse censes ex animo omnia facias an de industria?

    from your heart or with some design, Ter. And. 4, 4, 55; id. Ad. 1, 1, 47:

    nisi quod tibi bene ex animo volo,

    id. Heaut. 5, 2, 6: verbum [p. 124] ex animo dicere, id. Eun. 1, 2, 95:

    sive ex animo id fit sive simulate,

    Cic. N. D. 2, 67, 168:

    majore studio magisve ex animo petere non possum,

    id. Fam. 11, 22:

    ex animo vereque diligi,

    id. ib. 9, 6, 2:

    ex animo dolere,

    Hor. A. P. 432:

    quae (gentes) dederunt terram meam sibi cum gaudio et toto corde et ex animo,

    Vulg. Ezech. 36, 5; ib. Eph. 6, 6; ib. 1 Pet. 5, 3.—And with gen.
    (α).
    With verbs:

    Quid illam miseram animi excrucias?

    Plaut. Mil. 4, 2, 76; 4, 6, 65:

    Antipho me excruciat animi,

    Ter. Phorm. 1, 4, 10:

    discrucior animi,

    id. Ad. 4, 4, 1:

    in spe pendebit animi,

    id. Heaut. 4, 4, 5: juvenemque animi miserata repressit, pitying him in her heart, thumôi phileousa te kêdomenê te (Hom. Il. 1, 196), Verg. A. 10, 686.—
    (β).
    With adjj.:

    aeger animi,

    Liv. 1, 58; 2, 36; 6, 10; Curt. 4, 3, 11; Tac. H. 3, 58:

    infelix animi,

    Verg. A. 4, 529:

    felix animi,

    Juv. 14, 159:

    victus animi,

    Verg. G. 4, 491:

    ferox animi,

    Tac. A. 1, 32:

    promptus animi,

    id. H. 2, 23:

    praestans animi,

    Verg. A. 12, 19:

    ingens animi,

    Tac. A. 1, 69 (for this gen. v. Ramsh. Gr. p. 323; Key, § 935; Wagner ad Plaut. Aul. v. 105; Draeger, Hist. Synt. I. p. 443).—
    b.
    Meton., disposition, character (so, often ingenium): nimis paene animo es Molli, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 49:

    animo audaci proripit sese,

    Pac. Trag. Rel. p. 109 Rib.:

    petulans protervo, iracundo animo,

    Plaut. Bacch. 4, 3, 1; id. Truc. 4, 3, 1:

    ubi te vidi animo esse omisso (omisso = neglegenti, Don.),

    Ter. Heaut. 5, 2, 9; Cic. Fam. 2. 17 fin.:

    promptus animus vester,

    Vulg. 2 Cor. 9, 2: animis estis simplicibus et mansuetis nimium creditis unicuique, Auct. ad Her. 4, 37:

    eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

    Sall. C. 14, 5:

    Hecabe, Non oblita animorum, annorum oblita suorum,

    Ov. M. 13, 550:

    Nihil est tam angusti animi tamque parvi, quam amare divitias,

    Cic. Off. 1, 20, 68:

    sordidus atque animi parvi,

    Hor. S. 1, 2, 10; Vell. 2, 25, 3:

    Drusus animi fluxioris erat,

    Suet. Tib. 52.—
    2.
    In particular, some one specific emotion, inclination, or passion (honorable or base; in this signif., in the poets and prose writers, very freq. in the plur.). —
    a.
    Courage, spirit:

    ibi nostris animus additus est,

    Plaut. Am. 1, 1, 94; cf. Ter. Heaut. 3, 2, 31; id. And. 2, 1, 33:

    deficiens animo maesto cum corde jacebat,

    Lucr. 6, 1232:

    virtute atque animo resistere,

    Cic. Fam. 5, 2, 8:

    fac animo magno fortique sis,

    id. ib. 6, 14 fin.:

    Cassio animus accessit, et Parthis timor injectus est,

    id. Att. 5, 20, 3:

    nostris animus augetur,

    Caes. B. G. 7, 70:

    mihi in dies magis animus accenditur,

    Sall. C. 20, 6; Cic. Att. 5, 18; Liv. 8, 19; 44, 29:

    Nunc demum redit animus,

    Tac. Agr. 3:

    bellica Pallas adest, Datque animos,

    Ov. M. 5, 47:

    pares annis animisque,

    id. ib. 7, 558:

    cecidere illis animique manusque,

    id. ib. 7, 347 (cf.:

    tela viris animusque cadunt,

    id. F. 3, 225) et saep.—Hence, bono animo esse or uti, to be of good courage, Varr. R. R. 2, 5, 5: Am. Bono animo es. So. Scin quam bono animo sim? Plaut. Am. 22, 39:

    In re mala animo si bono utare, adjuvat,

    id. Capt. 2, 1, 9:

    bono animo fac sis,

    Ter. Ad. 3, 5, 1:

    quin tu animo bono es,

    id. ib. 4, 2, 4:

    quare bono animo es,

    Cic. Att. 5, 18; so Vulg. 2 Macc. 11, 26; ib. Act. 18, 25;

    so also, satis animi,

    sufficient courage, Ov. M. 3, 559.—Also for hope:

    magnus mihi animus est, hodiernum diem initium libertatis fore,

    Tac. Agr, 30.— Trop., of the violent, stormy motion of the winds of AEolus:

    Aeolus mollitque animos et temperat iras,

    Verg. A. 1, 57.—Of a top:

    dant animos plagae,

    give it new force, quicker motion, Verg. A. 7, 383.—

    Of spirit in discourse: in Asinio Pollione et consilii et animi satis,

    Quint. 10, 1, 113. —
    b.
    Haughtiness, arrogance, pride: quae civitas est in Asia, quae unius tribuni militum animos ac spiritus capere possit? can bear the arrogance and pride, etc., Cic. Imp. Pomp. 22, 66:

    jam insolentiam noratis hominis: noratis animos ejus ac spiritus tribunicios,

    id. Clu. 39, 109; so id. Caecin. 11 al.; Ov. Tr. 5, 8, 3 (cf.:

    quia paululum vobis accessit pecuniae, Sublati animi sunt,

    Ter. Hec. 3, 5, 56).—
    c.
    Violent passion, vehemence, wrath:

    animum vincere, iracundiam cohibere, etc.,

    Cic. Marcell. 3:

    animum rege, qui nisi paret Imperat,

    Hor. Ep. 1, 2, 62:

    qui dominatur animo suo,

    Vulg. Prov. 16, 32.—So often in plur.; cf hoi thumoi: ego meos animos violentos meamque iram ex pectore jam promam, Plaut. Truc. 2, 7, 43:

    vince animos iramque tuam,

    Ov. H. 3, 85; id. M. 8, 583; Prop. 1, 5, 12:

    Parce tuis animis, vita, nocere tibi,

    id. 2, 5, 18:

    Sic longius aevum Destruit ingentes animos,

    Luc. 8, 28:

    coeunt sine more, sine arte, Tantum animis iraque,

    Stat. Th. 11, 525 al. —
    d.
    Moderation, patience, calmness, contentedness, in the phrase aequus animus, an even mind:

    si est animus aequos tibi,

    Plaut. Aul. 2, 2, 10; id. Rud. 2, 3, 71; Cic. Rosc. Am. 50, 145; and often in the abl., aequo animo, with even mind, patiently, etc.:

    aequo animo ferre,

    Ter. And. 2, 3, 23; Cic. Tusc. 1, 39, 93; id. Sen. 23, 84; Nep. Dion. 6, 4; Liv. 5, 39:

    aequo animo esse,

    Vulg. 3 Reg. 21, 7; ib. Judith, 7, 23: Aequo animo est? of merry heart (Gr. euthumei), ib. Jac. 5, 13:

    animis aequis remittere,

    Cic. Clu. 2, 6:

    aequiore animo successorem opperiri,

    Suet. Tib. 25:

    haud aequioribus animis audire,

    Liv. 23, 22: sapientissimus quisque aequissimo animo moritur; stultissimus iniquissimo. Cic. Sen. 23, 83; so id. Tusc. 1, 45, 109; Sall. C. 3, 2; Suet. Aug. 56:

    iniquo animo,

    Att. Trag. Rel. p. 150 Rib.; Cic. Tusc. 2, 2, 5; Quint. 11, 1, 66.—
    e.
    Agreeable feeling, pleasure, delight:

    cubat amans animo obsequens,

    Plaut. Am. 1, 1, 134:

    indulgent animis, et nulla quid utile cura est,

    Ov. M. 7, 566; so, esp. freq.: animi causa (in Plaut. once animi gratia), for the sake of amusement, diversion (cf.:

    haec (animalia) alunt animi voluptatisque causa,

    Caes. B. G. 5, 12):

    Post animi causa mihi navem faciam,

    Plaut. Rud. 4, 2, 27; so id. Trin. 2, 2, 53; id. Ep. 1, 1, 43:

    liberare fidicinam animi gratia,

    id. ib. 2, 2, 90:

    qui illud animi causa fecerit, hunc praedae causa quid facturum putabis?

    Cic. Phil. 7, 6:

    habet animi causa rus amoenum et suburbanum,

    id. Rosc. Am. 46 Matth.; cf. id. ib. § 134, and Madv. ad Cic. Fin. 2, 17, 56; Cic. Fam. 7, 2:

    Romanos in illis munitionibus animine causa cotidie exerceri putatis?

    Caes. B. G. 7, 77; Plin. praef. 17 Sill.—
    f.
    Disposition toward any one:

    hoc animo in nos esse debebis, ut etc.,

    Cic. Fam. 2, 1 fin.:

    meus animus erit in te semper, quem tu esse vis,

    id. ib. 5, 18 fin.:

    qui, quo animo inter nos simus, ignorant,

    id. ib. 3, 6; so id. ib. 4, 15;

    5, 2: In quo in primis quo quisque animo, studio, benevolentia fecerit, ponderandum est,

    id. Off. 1, 15, 49:

    quod (Allobroges) nondum bono animo in populum Romanum viderentur,

    to be well disposed, Caes. B. G. 1, 6 fin. —In the pregn. signif. of kind, friendly feeling, affection, kindness, liberality:

    animum fidemque praetorianorum erga se expertus est,

    Suet. Oth. 8:

    Nec non aurumque animusque Latino est,

    Verg. A. 12, 23.—Hence, meton., of a person who is loved, my heart, my soul:

    salve, anime mi,

    Plaut. Curc. 1, 2, 3:

    da, meus ocellus, mea rosa, mi anime, da, mea voluptas,

    id. As. 3, 3, 74; so id. ib. 5, 2, 90; id. Curc. 1, 3, 9; id. Bacch. 1, 1, 48; id. Most. 1, 4, 23; id. Men. 1, 3, 1; id. Mil. 4, 8, 20; id. Rud. 4, 8, 1; Ter. Eun. 1, 2, 15 et saep. —
    C.
    The power of willing, the will, inclination, desire, purpose, design, intention (syn.: voluntas, arbitrium, mens, consilium, propositum), hê boulêsis:

    qui rem publicam animo certo adjuverit,

    Att. Trag Rel. p. 182 Rib.:

    pro inperio tuo meum animum tibi servitutem servire aequom censui,

    Plaut. Trin. 2, 2, 23:

    Ex animique voluntate id procedere primum,

    goes forth at first from the inclination of the soul, Lucr. 2, 270; so,

    pro animi mei voluntate,

    Cic. Fam. 5, 20, 8 (v. Manut. ad h.l.):

    teneo, quid animi vostri super hac re siet,

    Plaut. Am. prol. 58; 1, 1, 187:

    Nam si semel tuom animum ille intellexerit, Prius proditurum te etc.,

    Ter. Heaut. 3, 1, 69:

    Prius quam tuom ut sese habeat animum ad nuptias perspexerit,

    id. And. 2, 3, 4:

    Sin aliter animus voster est, ego etc.,

    id. Ad. 3, 4, 46:

    Quid mi istaec narras? an quia non audisti, de hac re animus meus ut sit?

    id. Hec. 5, 2, 19:

    qui ab auro gazaque regia manus, oculos, animum cohibere possit,

    Cic. Imp. Pomp. 66:

    istum exheredare in animo habebat,

    id. Rosc. Am. 18, 52: nobis crat in animo Ciceronem ad Caesarem mittere, we had it in mind to send, etc., id. Fam. 14, 11; Serv. ad Cic. ib. 4, 12:

    hostes in foro constiterunt, hoc animo, ut, etc.,

    Caes. B. G. 7, 28:

    insurrexerunt uno animo in Paulum,

    with one mind, Vulg. Act. 18, 12; 19, 29: persequi Jugurtham animus ardebat, Sall. J. 39, 5 Gerlach (others, animo, as Dietsch); so id. de Rep. Ord. 1, 8: in nova fert an mus mutatas dicere formas, my mind inclines to tell of, etc., Ov. M. 1, 1.—Hence, est animus alicui, with inf., to have a mind for something, to aim at, etc.:

    omnibus unum Opprimere est animus,

    Ov. M. 5, 150:

    Sacra Jovi Stygio perficere est animus,

    Verg. A. 4, 639:

    Fuerat animus conjuratis corpus occisi in Tiberim trahere,

    Suet. Caes. 82 fin.; id. Oth. 6; cf. id. Calig. 56.—So, aliquid alicui in animo est, with inf., Tac. G. 3.—So, inducere in animum or animum, to resolve upon doing something; v. induco.—
    D.
    Trop., of the principle of life and activity in irrational objects, as in Engl. the word mind is used.
    1.
    Of brutes:

    in bestiis, quarum animi sunt rationis expertes,

    whose minds, Cic. Tusc. 1, 33, 80:

    Sunt bestiae, in quibus etiam animorum aliqua ex parte motus quosdam videmus,

    id. Fin. 5, 14, 38:

    ut non inscite illud dictum videatur in sue, animum illi pecudi datum pro sale, ne putisceret,

    id. ib. 5, 13, 38, ubi v. Madv.:

    (apes Ingentes animos angusto in pectore versant,

    Verg. G. 4, 83:

    Illiusque animos, qui multos perdidit unus, Sumite serpentis,

    Ov. M. 3, 544:

    cum pecudes pro regionis caelique statu et habitum corporis et ingenium animi et pili colorem gerant,

    Col. 6, 1, 1:

    Umbria (boves progenerat) vastos nec minus probabiles animis quam corporibus,

    id. 6, 1, 2 si equum ipsum nudum et solum corpus ejus et animum contemplamur, App. de Deo Socr. 23 (so sometimes mens:

    iniquae mentis asellus,

    Hor. S. 1, 9, 20).—
    2.
    Of plants:

    haec quoque Exuerint silvestrem animum, i. e. naturam, ingenium,

    their wild nature, Verg. G. 2, 51.—
    III.
    Transf. Of God or the gods, as we say, the Divine Mind, the Mind of God:

    certe et deum ipsum et divinum animum corpore liberatum cogitatione complecti possumus,

    Cic. Tusc. 1, 22, 51 (so mens, of God, id. ib. 1, 22, 66; id. Ac. 2, 41, 126):

    Tantaene animis caelestibus irae?

    Verg. A. 1, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > animus

  • 13 digressus

    1.
    dīgressus, a, um, Part., from digredior.
    2.
    dīgressus, ūs, m. [digredior], a parting, separating; a going away, departure.
    I.
    Lit. (good prose):

    congressus nostri lamentationem pertimui, digressum vero non tulissem,

    Cic. Q. Fr. 1, 3, 4;

    opp. accessus,

    id. N. D. 2, 19, 50;

    c. c. discessus,

    id. de Sen. 23, 85; cf. also id. Pis. 26, 63; id. Att. 1, 5, 4; Plin. 11, 29, 35, § 107 al. —
    II.
    Trop. only in Quint., a deviating in speech, digression, Quint. 10, 5, 17; 4, 3, 14; in plur., id. 10, 1, 49.

    Lewis & Short latin dictionary > digressus

  • 14 discessio

    discessĭo, ōnis, f. [discedo].
    I.
    (Very rarely), a separation of married persons, Ter. And. 3, 3, 36;

    of the people into parties (with seditio),

    Gell. 2, 12:

    stellarum et discessiones et coetus,

    separations and conjunctions, id. 14, 1, 8; cf.:

    plebei a patribus, et aliae dissensiones,

    Sall. H. Fragm. 1, 9 Dietsch.—
    II.
    A going away, departure, removal.
    A.
    In gen. (very rarely; cf.

    discessus): Nonanus desolatus aliorum discessione,

    Tac. A. 1, 30 fin.:

    necessaria,

    Macr. S. 1, 5, 3.—Far more freq.,
    B.
    In partic.
    1.
    Polit. t. t., a going over to any one in voting:

    senatusconsultum de supplicatione per discessionem fecit,

    Cic. Phil. 3, 9 fin.; Tac. A. 6, 12; Suet. Tib. 31; cf. Varr. ap. Gell. 14, 7, 12.—Esp.: discessionem facere, to make a division, i. e. to get the vote of the house by dividing it, Cic. Phil. 14, 7 fin.; Hirt. B. G. 8, 52 fin.; 8, 53; Cic. Sest. 34, 74; Tac. A. 3, 69 fin. al.—
    2.
    In the church, a separation, schism (eccl. Lat.), Vulg. Act. 21, 21; id. 2 Thes. 2, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > discessio

  • 15 interitus

    1.
    intĕrĭtus, a, um, Part., from intereo.
    2.
    intĕrĭtus, ūs, m. [intereo], destruction, ruin, annihilation (class.):

    interitus est quasi discessus et secretio, ac diremptio earum rerum, quae junctione aliqua tenebantur,

    Cic. Tusc. 1, 29:

    omnium rerum interitus atque obitus,

    id. Div. 2, 16, 37:

    legum,

    id. Cat. 3, 8:

    exercitus,

    id. Div. 1, 32:

    pravitatis,

    id. Fin. 2, 9:

    immaturus,

    i. e. death, id. Brut. 33:

    tuum ingemuisse interitum,

    Verg. E. 5, 28:

    vitae,

    Gell. 15, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > interitus

  • 16 perhonorificus

    pĕr-hŏnōrĭfĭcus, a, um, adj.
    I.
    That does one much honor, very honorable:

    con salutatio forensis perhonorifica,

    Cic. Att. 2. 18, 1:

    discessus,

    id. Prov. Cons. 19, 45.—
    II.
    That shows much honor to another, very respectful:

    collega in me perhonorificus,

    Cic. Att. 1, 13, 2.— Adv.: pĕrhŏnōrĭfĭcē, very respectfully, Cic. Att. 14, 12, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > perhonorificus

  • 17 pungo

    pungo, pŭpŭgi, punctum, 3 (old fut. perf. pepugero, Att. ap. Gell. 7, 9, 10; perf. punxi, acc. to Diom. p. 369 P.:

    pupungi, in pungit, punxit, pupungit,

    Not. Tir. p. 131; scanned pŭpūgi, Prud. steph. 9, 59), v. a. [root pug-, to thrust, strike, whence also pugil, pugnus; Gr. pux, etc.], to prick, puncture (class.).
    I.
    Lit.:

    aliquem,

    Cic. Sest. 10, 24:

    acu comatoriā mihi malas pungebat,

    Petr. 21:

    vulnus quod acu punctum videretur,

    Cic. Mil. 24, 65.—
    B.
    Transf.
    * 1.
    To pierce into, penetrate, enter:

    corpus,

    Lucr. 2, 460 (v. the passage in connection).—
    2.
    To affect sensibly, to sting, bite: ut pungat colubram: cum pupugerit, etc., Varr. ap. Prisc. p. 894 P.:

    pungunt sensum,

    Lucr. 4, 625:

    aliquem manu,

    to pinch, Petr. 87 fin.:

    nitrum adulteratum pungit,

    has a pungent taste, Plin. 31, 10, 46, § 114.—
    3.
    To press, hasten:

    futura pungunt, nec se superari sinunt,

    Pub. Syr. v. 177 Rib.—
    II.
    Trop., to prick, sting, vex, grieve, trouble, disturb, afflict, mortify, annoy, etc.:

    scrupulus aliquem stimulat ac pungit,

    Cic. Rosc. Am. 2, 6:

    epistula illa ita me pupugit, ut somnum mihi ademerit,

    id. Att. 2, 16, 1:

    jamdudum meum ille pectus pungit aculeus,

    Plaut. Trin. 4, 2, 158:

    pungit me, quod scribis, etc.,

    Cic. Fam. 7, 15, 1:

    si paupertas momordit, si ignominia pupugit,

    id. Tusc. 3, 34, 82:

    quos tamen pungit aliquid,

    id. ib. 5, 35, 102:

    odi ego, quos numquam pungunt suspiria somnos,

    Prop. 3, 8 (4, 7), 27. —Hence, punctus, a, um, P. a., pricked in, like a point; hence, of time: puncto tempore (cf.: puncto temporis; v. infra), in an instant, in a moment (only in Lucr.), Lucr. 2, 263; 456; 1006; 4, 216; 6, 230.—Hence, subst. in two forms.
    I. A.
    Lit. (very rare), Mart. 11, 45, 6.—
    B.
    Transf.
    1.
    A point, small spot (as if made by pricking):

    ova punctis distincta,

    Plin. 10, 52, 74, § 144:

    gemma sanguineis punctis,

    id. 37, 8, 34, § 113:

    puncta quae terebrantur acu,

    Mart. 11, 46, 2:

    ferream frontem convulnerandam praebeant punctis,

    i. e. with the marks of slavery, Plin. Pan. 35.—
    b.
    In partic.
    (α).
    A point made in writing, Aus. Epigr. 35, 1; 145, 5;

    as a punctuation mark,

    Diom. p. 432 P.—
    (β).
    A mathematical point. Cic. Ac. 2, 36, 116.—
    (γ).
    A point or spot on dice: quadringenis in punctum sestertiis aleam lusit, Suet. Ner. [p. 1492] 30; Aus. Prof. 1, 29.—
    (δ).
    A point or dot as the sign of a vote, made in a waxen tablet, before the introduction of separate ballots;

    hence, transf.,

    a vote, suffrage, ballot, Cic. Planc. 22, 53; id. Mur. 34, 72; id. Tusc. 2, 26, 62.—Hence, poet., applause, approbation:

    omne tulit punctum qui miscuit utile dulci,

    Hor. A. P. 343:

    discedo Alcaeus puncto illius,

    id. Ep. 2, 2, 99; Aus. Grat. Act. ad Grat. 5.—
    (ε).
    A point on the bar of a steelyard, indicating the weight:

    diluis helleborum, certo compescere puncto nescius examen,

    Pers. 5, 100.—
    2.
    A small part of any thing divided or measured off, e.g.,
    a.
    A small weight, Pers. 5, 100.—
    b.
    A small liquid measure, Front. Aquaed. 25.—
    c.
    A small portion of time, an instant, a moment (cf. momentum):

    puncto temporis eodem,

    in the same moment, Cic. Sest. 24, 53; cf.:

    ne punctum quidem temporis,

    id. Phil. 8, 7, 20; Ter. Phorm. 1, 4, 7:

    nullo puncto temporis intermisso,

    id. N. D. 1, 20, 52; Caes. B. C. 2, 14.—In plur.:

    omnibus minimis temporum punctis,

    Cic. N. D. 1, 24, 67:

    animi discessus a corpore fit ad punctum temporis,

    id. Tusc. 1, 34, 82:

    temporis puncto omnes Uticam relinquunt,

    Caes. B. C. 2, 25 fin.; Plin. Pan. 56:

    horae,

    Hor. Ep. 2, 2, 172:

    diei,

    Lucr. 4, 201.—Rarely absol.:

    punctum est quod vivimus et adhuc puncto minus,

    Sen. Ep. 49, 14, 3:

    puncto brevissimo dilapsa domus,

    App. M. 9, p. 235, 30; cf.:

    quod momentum, quod immo temporis punctum, aut beneficio sterile aut vacuum laude,

    Plin. Pan. 56, 2; Vulg. Isa. 54, 7.—
    d.
    In space, a point:

    ipsa terra ita mihi parva visa est, ut me imperii nostri, quo quasi punctum ejus attingimus, poeniteret,

    Cic. Rep. 6, 16, 16.—
    e.
    In discourse, a small portion, brief clause, short section, Cic. Par. prooem. § 2; id. de Or. 2, 41, 177; Aus. Idyll. 12 prooem.—
    II.
    puncta, ae, f. (very rare), a prick, puncture, Veg. Mil. 1, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > pungo

  • 18 remaneo

    rĕ-mănĕo, mansi, 2, v. n., to stay or remain behind (freq. and class.: cf. commoror).
    I.
    In gen., absol.:

    ita sermone confecto, Catulus remansit, nos ad naviculas nostras descendimus,

    Cic. Ac. 2, 48, 148; id. Cat. 1, 3, 7 (opp. discessus):

    qui per causam valetudinis remansit,

    Caes. B. C. 3, 87:

    in castris Pompei,

    id. ib. 3, 97:

    cubito remanete presso,

    Hor. C. 1, 27, 8:

    quid fugis? O remane,

    Ov. M. 3, 477 (opp. deserere) et saep.:

    mulieres nostrae Romae remanserunt,

    Cic. Att. 7, 14, 3:

    Romae,

    Caes. B. C. 1, 33; 3, 83:

    in exercitu,

    Cic. Off. 1, 11, 36:

    in Galliā,

    Caes. B. G. 4, 8:

    ad urbem cum imperio,

    id. ib. 6, 1:

    domi,

    id. ib. 4, 1:

    apud aliquem,

    id. ib. 4, 15 fin.:

    ferrum ex hastili in corpore remanserat,

    Nep. Epam. 9, 3:

    qui tam pauci remanserint,

    Just. 11, 4, 4.—
    II.
    In partic., to stay, remain, be left, continue, abide, endure:

    at manet in vitā, cui mens animusque remansit,

    Lucr. 3, 402; 1, 246:

    expone igitur primum animos remanere post mortem,

    Cic. Tusc. 1, 12, 26:

    equos eodem remanere vestigio adsuefaciunt,

    Caes. B. G. 4, 2; cf.:

    vestigia antiqui officii remanent,

    Cic. Rosc. Am. 10, 27; cf.:

    quorum usque ad nostram memoriam disciplina navalis et gloria remansit,

    id. Imp. Pomp. 18, 54:

    in duris remanentem rebus amicum,

    persevering, constant, Ov. Tr. 1, 9, 23:

    specie remanente coronae,

    id. M. 8, 181:

    remanentes spicas,

    the remaining ears, Vulg. Lev. 19, 9:

    si ulla apud vos memoria remanet avi mei Masinissae,

    Sall. J. 24, 10:

    id nomen (i. e. hostis) a peregrino recepit et proprie in eo, qui arma contra ferret, remansit,

    Cic. Off. 1, 12, 37; Quint. 1, 6, 32:

    vobis aeterna sollicitudo remanebit,

    Sall. J. 31, 22:

    ne quam contumeliam remanere in exercitu victore sinat,

    would suffer to cleave to the army, id. ib. 58, 5:

    ne quid ex contagione noxae remaneret penes nos,

    Liv. 9, 1:

    quod est oratori necessarium, ab iis petere necesse est, apud quos remansit,

    Quint. 12, 2, 8:

    si quid antiqui remanet tibi vigoris,

    Sen. Med. 41:

    ne qua materia seditionis remaneret,

    Just. 11, 5, 2:

    solum se de cohorte Alexandri remansisse,

    id. 17, 2, 2.—
    2.
    With an adjectival predicate, to remain, continue in a certain state or condition (cf. relinquo, I. B. 3.):

    quarum (sublicarum) pars inferior integra remanebat,

    Caes. B. G. 7, 35:

    quae (potentia senatūs) gravis et magna remanebat,

    Cic. Rep. 2, 34, 59; Vell. 2, 123, 2:

    nec cognoscenda remansit Herculis effigies,

    Ov. M. 9, 264.

    Lewis & Short latin dictionary > remaneo

  • 19 secretio

    sēcrētĭo, ōnis, f. [secerno], a dividing, sundering, separation:

    est interitus quasi discessus et secretio ac diremptus earum partium, quae ante interitum junctione aliquā tenebantur,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71.

    Lewis & Short latin dictionary > secretio

  • 20 subabsurdus

    sŭb-absurdus, a, um, adj., somewhat or rather absurd (Ciceronian):

    sunt illa subabsurda,

    Cic. de Or. 2, 67, 274:

    subabsurda dicere,

    id. ib. 2, 71, 289:

    tempus discessūs,

    id. Att. 16, 3, 4:

    incompositus, reconditus et, quo Cicero utitur, subabsurdus,

    Quint. 1, 5, 65; cf. id. 6, 3, 23; 6, 3, 99.— Adv.: sŭbabsurdē, somewhat absurdly:

    aliquid subabsurde dicere,

    Cic. de Or. 2, 68, 275.

    Lewis & Short latin dictionary > subabsurdus

См. также в других словарях:

  • MYSTERIA Romana — Ciceroni in Ep. ad Atticum ter memorata, in sui explanatione dudum occupatos tenuêre summos Viros. In ult. l. 5. Quum scies, Romae intercalatum sit nec ne, velim ad me scribascertum, quô die Mysteria futura sint. Sic Ep. 1. l. 6. Faciesque me,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Markantun de Dominis — Markantun de Dominis, auch Markus Antonius de Dominis und Marco Antonio de Dominis (kroat. Marko Gospodnetić) (* 1560 auf Rab, heute Kroatien; † 9. November 1624 in Rom) war ein kroatischer Bischof von Senj und Erzbischof von Split. Er wirkte als …   Deutsch Wikipedia

  • Armorique — 48° 10′ 00″ N 1° 00′ 00″ W / 48.1667, 1 …   Wikipédia en Français

  • Список видов плавунчиков рода Haliplus — Приложение к статье Haliplus В данный список внесены 6 подродов и 162 вида жесткокрылых насекомых рода Haliplus из семейства плавунчиков. Систематика подрод: Haliplidius …   Википедия

  • OLEUM — I. OLEUM flumen Hispaniae Tarraconemps. Sexto Avieno. II. OLEUM hominibus a Deo laborum lenimen datum, ut ait Plut. in Alexandro; Iside monstrante illius usum primâ, ut fertur, tesle zuingerô Theatr. Hum. Vit. P. 975. multiplici utilitate sese… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ՉՈՒ — (ոյ, ոց.) NBH 2 0580 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 7c, 8c, 10c, 13c գ. ἅπαρσις, πορεία, ἁναζύγη discessio, discessus, profectio, iter, castrum motio, expeditio. Արմատ Չուելոյ. Ելք ի տեղւոջէն իւրովքն հանդերձ, եւ երթ այլուր.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • deces — et trespas, Mors, Excessus, Excessus e vita, Discessus ex vita …   Thresor de la langue françoyse

  • departir — se Departir et s en aller de la maison, Abire domo. Se departir de quelqu un, Desistere ab aliquo. Se departir d aucun en le baisant, Dimitti osculo. Se departir d avec aucun, et aller demeurer ailleurs, Semigrare ab aliquo. Si tu te voulois… …   Thresor de la langue françoyse

  • departement — Departement, Abitus, Decessus, Discessus, Discessio, Digressus, Digressio. Le departement d un lieu, quand on vuide la place à autruy, Decessio …   Thresor de la langue françoyse

  • parler — Parler: Loqui, Fari, Fabulari, Crepare, Verba facere, Mittere vocem, Voces facere, Sermocinari. {{t=g}}paralaléin,{{/t}} esse puto (ait Budaeus) quod lingua vernacula pro verbo loqui, Verba facere, dicit Parler, et {{t=g}}paralalian,{{/t}} quod… …   Thresor de la langue françoyse

  • Scheiden — 1. Ach, Scheiden, wie thust du so weh, sagte der Fünfte, dem war das Hemd in Arsch gebacken. – Hoefer, 379; Schaltjahr, III, 157. 2. Am Scheiden liegt der Dank. – Petri, II, 14. 3. Es muss einmal geschieden sein. 4. Macht Scheiden Pein, so mag es …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»