Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

consili(i)+n+n

  • 41 plūs

        plūs plūris (plur. plūres, plūra, gen. plūrium), adj.    [PLE-].    I. Sing. n as subst, more: ne quid faciam plus, too much, T.: tantum et plus etiam ipse mihi deberet: vos et decem numero, et, quod plus est, Romani estis, and what is more, L.: voltis pecuniae plus habere: Albano non plus animi erat quam fidei, as little courage as fidelity, L.: paene plus quam sat erat, T.: ne plus reddat quam acceperit: de paupertate tacentes Plus poscente ferent, more than the importunate, H.: ex his alius alio plus habet virium: hoc plus ne facito, more than this: annos sexaginta natus es Aut plus eo, or more than that, T.: plus nimio, overmuch, H.: quam molestum est uno digito plus habere, one finger too much: uno plus Etruscorum cecidisse in acie, one man more, L.— Gen of price, of more value, of a higher price, worth more, higher, dearer: ager multo pluris est, is worth far more: quo pluris sint nostra oliveta: pluris emere, dearer: mihi conscientia pluris est, quam, etc.: te cottidie pluris feci, have esteemed more highly. —Repeated: quem mehercule plus plusque in dies diligo, more and more.—    II. Plur., in comparison, more, in greater number: omnes qui aere alieno premuntur, quos plures esse intellego quam putaram: Nemini ego plura acerba esse credo oblata quam mihi, T.— A great number, many: plura castella temptaverat, Cs.: summus dolor plures dies manere non potest.—As subst m.: qui plus fore dicant in pluribus consili quam in uno: quid quaeso interest inter unum et plures?—As subst n. (sc. verba): pluribus haec exsecutus sum, Ph.: Quid plura? in short.
    * * *
    I
    (gen.), pluris ADJ
    more; several. many; (COMP of multus)
    II
    pla, plum ADJ
    X times as great/many (only w/numerical prefix) (proportion), -fold, tuple
    III
    more, too much, more than enough; more than (w/NUM); higher price/value (GEN)

    Latin-English dictionary > plūs

  • 42 potēns

        potēns entis ( gen plur. potentum, V.), adj. with comp. and sup.    [P. of possum], able, mighty, strong, powerful, potent: animus, S.: familiae, L.: contra potentiorem auxili egere, Cs.: potentissimus civis: Roma opibus, O.: parvo Fabricius, i. e. with small resources, V.: in amore, i. e. fortunate, Ct.— Having power, ruling, controlling, master: dum mei potens sum, my own master, L.: sanus mentisque potens, in his right mind, O.: potentes rerum suarum atque urbis, having made themselves masters of, L.: potentes huius consili, arbiters, L.: diva Cypri, that reigns over (i. e. Venus), H.: lyrae Musa, that presides over lyric poetry, H.: irae, master of his anger, Cu.— Fit, capable, equal: regni, L.: neque pugnae, neque fugae satis potentes, unable either to fight or to flee, L.— Partaking, having attained: voti, O.: iussi, having fulfilled the command, O.— Strong, mighty, powerful, efficacious, potent, influential: fortuna in res bellicas, L.: herba ad opem, O.: nihil esse potentius auro, O.—As subst m., an aristocrat, man of influence, powerful person: res melior inopi quam potenti, L.: (consulatus) praemium semper potentioris futurus, L.
    * * *
    potentis (gen.), potentior -or -us, potentissimus -a -um ADJ
    powerful, strong; capable; mighty

    Latin-English dictionary > potēns

  • 43 prīnceps

        prīnceps cipis, adj.    [primus+CAP-], first in order, foremost: se principes ex omnibus bellum facturos pollicentur, Cs.: in fugā postremus, in periculo princeps: princeps Horatius ibat, in front, L.: principes pecuniae pollicendae fuerunt, took the lead in: princeps in haec verba iurat, Cs.: ut principes talem nuntium attulisse viderentur, might be the first, Cs.: matri Qui dederit princeps oscula, O.: Princeps ante omnīs agebat Agmen, first of all, V.: qualitatum aliae sunt principes, original: addere principi Limo particulam, H.— The first, chief, most eminent, most noble: longe omnium gravitate princeps Plato: terrarum populus, L.— Prov.: Principibus placuisse viris non ultima laus est, H.—As subst m., the first man, first person: senatūs, first on the roll, S.: principes sententiarum consulares, who were first asked for their opinion, L.— The first, chief, leader, foremost man: in re p. principes esse: iuventutis, one of the noblest of the Roman knights: trecenti principes iuventutis Romanae, i. e. patrician youths, L.: (pueri) aequalium principes, first among their fellows. —A chief, head, author, founder, originator, leader, contriver: Zeno eorum (Stoicorum): Argonautarum, i. e. Jason: principes inferendi belli, Cs.: sententiae in senatu: eius consili principes, Cs.: equitum, at the head of, Iu.: familiae suae, founder, L.— A prince, ruler, sovereign, emperor: hic ames dici pater atque princeps, H.: principis uxor, Iu.—In the army, plur., orig., the foremost line ; hence, the heavy-armed, second line of soldiers ; cf. totidem princeps habebat Corpora (poet. for principes), O.— A company of the principes: primi principis signum, of the first company of the heavyarmed, L.: octavum principem duxit, was centurion of the eighth maniple.—A centurion of the principes: princeps prior, first captain of the principes, Cs.: tertiae legionis, L.— The office of centurion of the principes, captaincy of the principes: mihi primus princeps prioris centuriae est adsignatus, i. e. centurion of the first century of the first maniple, L.
    * * *
    I
    (gen.), principis ADJ
    first, foremost, leading, chief, front; earliest, original; most necessary
    II
    leader/chief, first/leading member/citizen/man; master/expert; founder/proposer; Princeps (non-military title of Roman Emperor); senior Senator; leader of pack

    Latin-English dictionary > prīnceps

  • 44 prō-nūntiō

        prō-nūntiō āvī, ātus, āre,    to make publicly known, publish, proclaim, announce: decretum: leges: in vendundo eam rem, disclose: amplius de consili sententiā: palam de sellā, sese eius nomen recepturum.—To utter, render, pronounce, decide: sententiam, deliver judgment: graviore sententiā pronuntiatā, Cs.: iudex ita pronuntiavit, decided.—To proclaim, give word, announce, fix, order: proelio in posterum diem pronuntiato, L.: iusserunt pronuntiare, ut impedimenta relinquerent, Cs.: ne quis ab loco discederet, Cs.: pronuntiatur, primā luce ituros, Cs.—In the senate, to formulate, announce, put to vote: Sententiam Calidi, Cs.—To hold out, promise, proclaim, offer: Plancium pronuntiasse, divisisse: praemia militi, L.: pecuniam.—To proclaim, choose by acclamation: eos praetores, L.—To recite, rehearse, declaim, deliver, pronounce: versūs multos uno spiritu: memoriter multa.—To tell, announce, relate, narrate, report, assert: mercatores quibus ex regionibus veniant, pronuntiare cogunt, Cs.: iam capta castra, Cs.

    Latin-English dictionary > prō-nūntiō

  • 45 qua-si

        qua-si adv.    I. In hypothetical comparison, as if, just as if, as though: modo introivi. Si. quasi ego quam dudum rogem, as if I asked, T.: adsimulabo, quasi nunc exeam, will make as if, T.: cur nomen petis quasi incertum sit?: loquor, quasi ego illud fecerim: quasi tute noris, ita salutas?: haec perinde loquor, quasi debueris: quasi non omnes eius sceleris testes essent futuri, sic metuit, etc.: quasi vero paulum inter siet, just as if, T.: quasi vero consili sit res, Cs.: quasi vero ignotus nobis fuerit splendidus eques: quas (litteras) sic avide adripui, quasi sitim explere cupiens: sic est hic ordo, quasi editus in altum: potasti, Quasi re bene gestā, T.: quasi signo dato tota Italia convenit: quasi debellato, eum triumphare, L.—    II. In real comparison, just as, as: quasi poma ex arboribus, cruda si sunt, vix evelluntur, sic, etc.: istaec commemoratio Quasi exprobatiost benefici, is like, T.: dissensio civilis quasi permixtio terrae oriri coepit, S.: populus deligit magistratūs quasi rei p. vilicos: coniectura et quasi divinatio, a sort of: quasi murus quidam nomen imperatoris opponitur: finem (potestatis) accepit, quasi nescius exercendi, i. e. because incompetent, Ta.—    III. In approximation, somewhat like, about, nearly, almost, not far from: quasi talenta ad quindecim Coëgi, T.: praesidium quasi duum milium (militum), S.: quasi quiddam incredibile dicere: quasi in extrema paginā.

    Latin-English dictionary > qua-si

  • 46 sum

        sum (2d pers. es, or old ēs; old subj praes. siem, siēs, siet, sient, for sim, etc., T.; fuat for sit, T., V., L.; imperf. often forem, forēs, foret, forent, for essem, etc.; fut. escunt for erunt, C.), fuī (fūvimus for fuimus, Enn. ap. C.), futūrus ( inf fut. fore or futūrum esse, C.), esse    [ES-; FEV-]. —    I. As a predicate, asserting existence, to be, exist, live: ut id aut esse dicamus aut non esse: flumen est Arar, quod, etc., Cs.: homo nequissimus omnium qui sunt, qui fuerunt: arbitrari, me nusquam aut nullum fore: fuimus Troes, fuit Ilium, V.—Of place, to be, be present, be found, stay, live: cum non liceret Romae quemquam esse: cum essemus in castris: deinceps in lege est, ut, etc.: erat nemo, quicum essem libentius quam tecum: sub uno tecto esse, L.—Of circumstances or condition, to be, be found, be situated, be placed: Sive erit in Tyriis, Tyrios laudabis amictūs, i. e. is attired, O.: in servitute: in magno nomine et gloriā: in vitio: Hic in noxiāst, T.: in pace, L.: (statua) est et fuit totā Graeciā summo honore: ego sum spe bonā: rem illam suo periculo esse, at his own risk: omnem reliquam spem in impetu esse equitum, L.—In 3 d pers., followed by a pron rel., there is (that) which, there are (persons) who, there are (things) which, some.—With indic. (the subject conceived as definite): est quod me transire oportet, there is a (certain) reason why I must, etc., T.: sunt item quae appellantur alces, there are creatures also, which, etc., Cs.: sunt qui putant posse te non decedere, some think: Sunt quibus in satirā videor nimis acer, H.—With subj. (so usu. in prose, and always with a subject conceived as indefinite): sunt, qui putent esse mortem... sunt qui censeant, etc.: est isdem de rebus quod dici possit subtilius: sunt qui Crustis et pomis viduas venentur avaras, H.—With dat, to belong, pertain, be possessed, be ascribed: fingeret fallacias, Unde esset adulescenti amicae quod daret, by which the youth might have something to give, T.: est igitur homini cum deo similitudo, man has some resemblance: Privatus illis census erat brevis, H.: Troia et huic loco nomen est, L.—Ellipt.: Nec rubor est emisse palam (sc. ei), nor is she ashamed, O.: Neque testimoni dictio est (sc. servo), has no right to be a witness, T.—With cum and abl of person, to have to do with, be connected with: tecum nihil rei nobis est, we have nothing to do with you, T.: si mihi tecum minus esset, quam est cum tuis omnibus.—With ab and abl of person, to be of, be the servant of, follow, adhere to, favor, side with: Ab Andriā est ancilla haec, T.: sed vide ne hoc, Scaevola, totum sit a me, makes for me.— With pro, to be in favor of, make for: (iudicia) partim nihil contra Habitum valere, partim etiam pro hoc esse.—With ex, to consist of, be made up of: (creticus) qui est ex longā et brevi et longā: duo extremi chorei sunt, id est, e singulis longis et brevibus.— To be real, be true, be a fact, be the case, be so: sunt ista, Laeli: est ut dicis, inquam: verum esto: esto, granted, V.—Esp. in phrases, est ut, it is the case that, is true that, is possible that, there is reason for: sin est, ut velis Manere illam apud te, T.: est, ut id maxime deceat: futurum esse ut omnes pellerentur, Cs.: magis est ut ipse moleste ferat errasse se, quam ut reformidet, etc., i. e. he has more reason for being troubled... than for dreading, etc.: ille erat ut odisset defensorem, etc., he certainly did hate.—In eo esse ut, etc., to be in a condition to, be possible that, be about to, be on the point of ( impers. or with indef subj.): cum iam in eo esset, ut in muros evaderet miles, when the soldiers were on the point of scaling, L.: cum res non in eo essent ut, etc., L.—Est ubi, there is a time when, sometimes: est, ubi id isto modo valeat.—Est quod, there is reason to, is occasion to: etsi magis est, quod gratuler tibi, quam quod te rogem, I have more reason to: est quod referam ad consilium: sin, etc., L.: non est quod multa loquamur, H.—Est cur, there is reason why: quid erat cur Milo optaret, etc., what cause had Milo for wishing? etc.—With inf, it is possible, is allowed, is permitted, one may: Est quādam prodire tenus, si non datur ultra, H.: scire est liberum Ingenium atque animum, T.: neque est te fallere quicquam, V.: quae verbo obiecta, verbo negare sit, L.: est videre argentea vasa, Ta.: fuerit mihi eguisse aliquando tuae amicitiae, S.—Of events, to be, happen, occur, befall, take place: illa (solis defectio) quae fuit regnante Romulo: Amabo, quid tibi est? T.: quid, si... futurum nobis est? L.— To come, fall, reach, be brought, have arrived: ex eo tempore res esse in vadimonium coepit: quae ne in potestatem quidem populi R. esset, L.—    II. As a copula, to be: et praeclara res est et sumus otiosi: non sum ita hebes, ut istud dicam: Nos numerus sumus, a mere number, H.: sic, inquit, est: est ut dicis: frustra id inceptum Volscis fuit, L.: cum in convivio comiter et iucunde fuisses: quod in maritimis facillime sum, am very glad to be.—With gen part., to be of, belong to: qui eiusdem civitatis fuit, N.: qui Romanae partis erant, L.: ut aut amicorum aut inimicorum Campani simus, L.— With gen possess., to belong to, pertain to, be of, be the part of, be peculiar to, be characteristic of, be the duty of: audiant eos, quorum summa est auctoritas apud, etc., who possess: ea ut civitatis Rhodiorum essent, L.: Aemilius, cuius tum fasces erant, L.: plebs novarum rerum atque Hannibalis tota esse, were devoted to, L.: negavit moris esse Graecorum, ut, etc.—With pron possess.: est tuum, Cato, videre quid agatur: fuit meum quidem iam pridem rem p. lugere.—With gerundive: quae res evertendae rei p. solerent esse, which were the usual causes of ruin to the state: qui utilia ferrent, quaeque aequandae libertatis essent, L.— With gen. or abl. of quality, to be of, be possessed of, be characterized by, belong to, have, exercise: nimium me timidum, nullius consili fuisse confiteor: Sulla gentis patriciae nobilis fuit, S.: civitas magnae auctoritatis, Cs.: refer, Cuius fortunae (sit), H.: nec magni certaminis ea dimicatio fuit, L.: bellum variā victoriā fuit, S.: tenuissimā valetudine esse, Cs.: qui capite et superciliis semper est rasis.—With gen. or abl. of price or value, to be of, be valued at, stand at, be appreciated, cost: videtur esse quantivis preti, T.: ager nunc multo pluris est, quam tunc fuit: magni erunt mihi tuae litterae: sextante sal et Romae et per totam Italiam erat, was worth, L.—With dat predic., to express definition or purpose, to serve for, be taken as, be regarded as, be felt to be: vitam hanc rusticam tu probro et crimini putas esse oportere, ought to be regarded as: eo natus sum ut Iugurthae scelerum ostentui essem, S.: ipsa res ad levandam annonam impedimento fuerat, L.—With second dat of pers.: quo magis quae agis curae sunt mihi, T.: illud Cassianum, ‘cui bono fuerit,’ the inquiry of Cassius, ‘ for whose benefit was it ’: haec tam parva civitas praedae tibi et quaestui fuit.— To be sufficient for, be equal to, be fit: sciant patribus aeque curae fuisse, ne, etc., L.: ut divites conferrent, qui oneri ferendo essent, such as were able to bear the burden, L.: cum solvendo aere (old dat. for aeri) alieno res p. non esset, L.—With ellips. of aeri: tu nec solvendo eras, wast unable to pay.—With ad, to be of use for, serve for: res quae sunt ad incendia, Cs.: valvae, quae olim ad ornandum templum erant maxime.—With de, to be of, treat concerning, relate to: liber, qui est de animo.—In the phrase, id est, or hoc est, in explanations, that is, that is to say, I mean: sed domum redeamus, id est ad nostros revertamur: vos autem, hoc est populus R., etc., S.
    * * *
    highest, the top of; greatest; last; the end of

    Latin-English dictionary > sum

  • 47 unde

        unde adv.    [for * cunde; 2 CA-].    I. Of place. — Relat., from which place, whence: nec enim inde venit, unde mallem: ut eo restituerentur (Galli), unde deiecti essent: eodem, unde erant profectae (naves), Cs.: loca superiora, unde erat propinquus despectus in mare, Cs.: arbor, unde auri aura refulsit, V.: e maioribus castris, unde antea cessatum fuerat, circumductae copiae, i. e. from the place at which, etc., L.— Interrog, whence? from what place?: unde deiectus est Cinna? ex urbe... unde deiecti Galli? a Capitolio: Unde is? T.: Qui genus? unde domo? from what country? V.: ego instare, ut mihi responderet, quis esset, ubi esset, unde esset: quaere unde domo (sit), i. e. where he lives, H.: unde initium belli fieret, explorabant, Cs.—    II. Of source or cause.— Relat., from the point at which, from whom, from which: e praedonibus, Unde emerat, T.: qui eum necasset, unde ipse natus esset, whose son: hem, mea lux, unde omnes opem petere solebant: hi, unde ne hostium quidem legati arcentur, pulsi, L.: Est unde haec fiant, i. e. I have the means to do this, T.: quod, unde agger omnino comportari posset, nihil erat reliquum, Cs.: unde ius stabat, ei victoriam dedit, to the side which was in the right, L.— Esp., in law, in the phrase, unde petitur, he of whom demand is made, the defendant: causam dicere Prius unde petitur (opp. qui petit), T.: ego omnibus, unde petitur, hoc consili dederim.— Interrog, whence? how? from what source?: unde iste amor tam improvisus: Unde sed hos novi? O.: ut ex ipsā quaeras, unde hunc (anulum) habuerit, T.: quaerere, unde se ac suos tueri possit, by what means, L.: Unde sit infamis... Discite, O.—Indef., in the phrase, unde unde, whencesoever, from one source or another: Qui nisi... Mercedem aut nummos unde unde extricat, etc., H.
    * * *
    from where, whence, from what or which place; from which; from whom

    Latin-English dictionary > unde

  • 48 alienum

    ălĭēnus, a, um [2. alius].
    I.
    Adj.
    A.
    In gen., that belongs to another person, place, object, etc., not one's own, another's, of another, foreign, alien (opp. suus): NEVE. ALIENAM. SEGETEM. PELLEXERIS., Fragm. XII. Tab. ap. Plin. 28, 2, and Serv. ad Verg. E. 8, 99: plus ex alieno jecore sapiunt quam ex suo, Pac. ap. Cic. Div. 1, 57; Plaut. Mil. 2, 2, 111; cf. id. ib. 2, 2, 88, and Lind. ib. 2, 3, 3: quom sciet alienum puerum ( the child of another) tolli pro suo, Ter. Hec. 4, 1, 61:

    in aedīs inruit Alienas,

    id. Ad. 1, 2, 9; id. And. 1, 1, 125:

    alienae partes anni,

    Lucr. 1, 182; so Verg. G. 2, 149:

    pecuniis alienis locupletari,

    Cic. Rosc. Am. 47, 137:

    cura rerum alienarum,

    id. Off. 1, 9, 30; 2, 23, 83:

    alienos mores ad suos referre,

    Nep. Epam. 1, 1:

    in altissimo gradu alienis opibus poni,

    Cic. Sest. 20:

    semper regibus aliena virtus formidolosa est,

    Sall. C. 7, 2:

    amissis bonis alienas opes exspectare,

    id. ib. 58. 10 Herz.:

    aliena mulier,

    another man's wife, Cic. Cael. 37:

    mulier alieni viri sermonibus assuefacta,

    of another woman's husband, Liv. 1, 46:

    virtutem et bonum alienum oderunt,

    id. 35, 43:

    alienis pedibus ambulamus, alienis oculis agnoscimus, alienā memoriā salutamus, alienā operā vivimus,

    Plin. 29, 1, 8, § 19:

    oportet enim omnia aut ad alienum arbitrium aut ad suum facere,

    Plin. Ep. 6, 14; so Suet. Claud. 2:

    alienum cursum alienumque rectorem, velut captā nave, sequi,

    Plin. Pan. 82, 3; Tac. A. 15, 1 fin.:

    pudicitiae neque suae neque alienae pepercit,

    Suet. Calig. 36:

    epistolas orationesque et edicta alieno formabat ingenio,

    i. e. caused to be written by another, id. Dom. 20:

    te conjux aliena capit,

    Hor. S. 2, 7, 46; 1, 1, 110; so id. ib. 1, 3, 116:

    vulnus,

    intended for another, Verg. A. 10, 781: aliena [p. 85] cornua, of Actæon transformed into a stag, Ov. M. 3, 139:

    alieno Marte pugnabant, sc. equites,

    i. e. without horses, as footmen, Liv. 3, 62: aes alienum, lit. another's money; hence, in reference to him who has it, a debt; cf. aes. So also:

    aliena nomina,

    debts in others' names, debts contracted by others, Sall. C. 35, 3.—
    B.
    Esp.
    1.
    In reference to relationship or friendship, not belonging to one, alien from, not related or allied, not friendly, inimical, strange, Plaut. Capt. 1, 2, 43:

    alienus est ab nostrā familiā,

    Ter. Ad. 3, 2, 28; id. Heaut. 5, 4, 6 Ruhnk.:

    multi ex finibus suis egressi se suaque omnia alienissimis crediderunt,

    to utter strangers, Caes. B. G. 6, 31:

    non alienus sanguine regibus,

    Liv. 29, 29; Vell. 2, 76.—

    Hence alienus and propinquus are antith.,

    Cic. Lael. 5, 19:

    ut neque amicis neque etiam alienioribus desim,

    id. Fam. 1, 9 Manut.:

    ut tuum factum alieni hominis, meum vero conjunctissimi et amicissimi esse videatur,

    id. ib. 3, 6.—
    2.
    Trop.: alienum esse in or ab aliquā re, to be a stranger to a thing, i. e. not to be versed in or familiar with, not to understand:

    in physicis Epicurus totus est alienus,

    Cic. Fin. 1, 6, 17:

    homo non alienus a litteris,

    not a stranger to, not unversed in, id. Verr. 2, 2, 26.—
    3.
    Foreign to a thing, i. e. not suited to it, unsuitable, incongruous, inadequate, inconsistent, unseasonable, inapposite, different from (opp. aptus); constr. with gen., dat., abl., and ab; cf. Burm. ad Ov. F. 1, 4; Manut. ad Cic. Fam. 9, 14, 5; Spald. ad Quint. 6, 3, 33; Zumpt, Gr. § 384.
    (α).
    With gen.:

    pacis (deorum),

    Lucr. 6, 69:

    salutis,

    id. 3, 832:

    aliarum rerum,

    id. 6, 1064:

    dignitatis alicujus,

    Cic. Fin. 1, 4, 11:

    neque aliena consili (sc. domus D. Bruti),

    convenient for consultation, Sall. C. 40, 5 Kritz al.—
    (β).
    With dat.:

    quod illi causae maxime est alienum,

    Cic. Caecin. 9, 24: arti oratoriae, Quint. prooem. 5; 4, 2, 62; Sen. Q. N. 4 praef.—
    (γ).
    With abl.:

    neque hoc dii alienum ducunt majestate suā,

    Cic. Div. 1, 38, 83:

    homine alienissimum,

    id. Off. 1, 13, 41:

    dignitate imperii,

    id. Prov. Cons. 8, 18:

    amicitiā,

    id. Fam. 11, 27:

    existimatione meā,

    id. Att. 6, 1:

    domus magis his aliena malis,

    farther from, Hor. S. 1, 9, 50:

    loco, tempore,

    Quint. 6, 3, 33.—
    (δ).
    With ab:

    alienum a vitā meā,

    Ter. Ad. 5, 8, 21: a dignitate rei publicae, Tib. Gracch. ap. Gell. 7, 19, 7:

    a sapiente,

    Cic. Ac. 2, 43, 132:

    a dignitate,

    id. Fam. 4, 7:

    navigationis labor alienus non ab aetate solum nostrā, verum etiam a dignitate,

    id. Att. 16, 3.—
    (ε).
    With inf. or clause as subject:

    nec aptius est quidquam ad opes tuendas quam diligi, nec alienius quam timeri,

    Cic. Off. 2, 7, 23:

    non alienum videtur, quale praemium Miltiadi sit tributum, docere,

    Nep. Milt. 6, 1.—
    4.
    Averse, hostile, unfriendly, unfavorable to:

    illum alieno animo a nobis esse res ipsa indicat,

    Ter. Ad. 3, 2, 40; Cic. Deiot. 9, 24:

    a Pyrrho non nimis alienos animos habemus,

    id. Lael. 8 fin.:

    sin a me est alienior,

    id. Fam. 2, 17:

    ex alienissimis amicissimos reddere,

    id. ib. 15, 4 al.:

    Muciani animus nec Vespasiano alienus,

    Tac. H. 2, 74.—Rar. transf. to things; as in the histt., alienus locus, a place or ground unfavorable for an engagement, disadvantageous (opp. suus or opportunus; cf.

    Gron. Obs. 4, 17, 275): alieno loco proelium committunt,

    Caes. B. G. 1, 15:

    alienissimo sibi loco contra opportunissimo hostibus conflixit,

    Nep. Them. 4, 5 Brem.—So of time unfitting, inconvenient, unfavorable, Varr. R. R. 3, 16:

    ad judicium corrumpendum tempus alienum,

    Cic. Verr. 1, 5; id. Caecin. 67:

    vir egregius alienissimo rei publicae tempore exstinctus,

    id. Brut. 1; id. Fam. 15, 14.—Of other things: alienum ( dangerous, perilous, hurtful) suis rationibus, Sall. C. 56, 5; Cels. 4, 5.—
    5.
    In medic. lang.
    a.
    Of the body, dead, corrupted, paralyzed (cf. alieno, II. B. 2.), Scrib. Comp. 201.—
    b.
    Of the mind, insane, mad (cf. alieno and alienatio):

    Neque solum illis aliena mens erat, qui conscii conjurationis fuerant,

    Sall. C. 37, 1 Herz.—
    II.
    Subst.
    1.
    ălĭēnus, i, m., a stranger.
    a.
    One not belonging to one's house, family, or country:

    apud me cenant alieni novem,

    Plaut. Stich. 3, 2, 21:

    ut non ejectus ad alienos, sed invitatus ad tuos īsse videaris,

    Cic. Cat. 1, 9, 23:

    quas copias proximis suppeditari aequius est, eas transferunt ad alienos,

    id. Off. 1, 14: cives potiores quam peregrini, propinqui quam alieni, id. Am. 5, 19:

    quasi ad alienos durius loquebatur,

    Vulg. Gen. 42, 7:

    a filiis suis an ab alienis?

    ib. Matt. 17, 24:

    cives potiores quam peregrini, propinqui quam alieni,

    Cic. Lael. 5:

    quod alieno testimonium redderem, in eo non fraudabo avum meum,

    Vell. 2, 76.—
    b.
    One not related to a person or thing:

    in longinquos, in propinquos, in alienos, in suos irruebat,

    Cic. Mil. 28, 76:

    vel alienissimus rusticae vitae, naturae benignitatem miretur,

    Col. 3, 21, 3.—
    2.
    ălĭēnum, i, n., the property of a stranger:

    Haec erunt vilici officia: alieno manum abstineant, etc.,

    Cato, R. R. 5, 1:

    alieno abstinuit,

    Suet. Tit. 7:

    ex alieno largiri,

    Cic. Fam. 3, 8, 8; so,

    de alieno largiri,

    Just. 36, 3, 9:

    alieni appetens, sui profugus,

    Sall. C. 5; Liv. 5, 5:

    in aliena aedificium exstruere,

    Cic. Mil. 27, 74 (cf.:

    in alieno solo aedificare,

    Dig. 41, 1, 7).— Plur.,
    a.
    The property of a stranger:

    quid est aliud aliis sua eripere, aliis dare aliena?

    Cic. Off. 2, 23; Liv. 30, 30: aliena pervadere, a foreign (in opp. to the Roman) province, Amm. 23, 1.—
    b.
    The affairs or interests of strangers: Men. Chreme, tantumue ab re tuast oti tibi, aliena ut cures, ea, quae nihil ad te attinent. Chrem. Homo sum;

    humani nihil a me alienum puto,

    Ter. Heaut. 1, 1, 23:

    aliena ut melius videant quam sua,

    id. ib. 3, 1, 95.—
    c.
    Things strange, foreign, not belonging to the matter in hand:

    Quod si hominibus bonarum rerum tanta cura esset, quanto studio aliena ac nihil profutura multumque etiam periculosa petunt, etc.,

    Sall. J. 1, 5; hence, aliena loqui, to talk strangely, wildly, like a crazy person:

    Quin etiam, sic me dicunt aliena locutum, Ut foret amenti nomen in ore tuum,

    Ov. Tr. 3, 19:

    interdum in accessione aegros desipere et aliena loqui,

    Cels. 3, 18 (v. alieniloquium).
    Comp. rare, but sup. very freq.; no adv. in use.

    Lewis & Short latin dictionary > alienum

  • 49 alienus

    ălĭēnus, a, um [2. alius].
    I.
    Adj.
    A.
    In gen., that belongs to another person, place, object, etc., not one's own, another's, of another, foreign, alien (opp. suus): NEVE. ALIENAM. SEGETEM. PELLEXERIS., Fragm. XII. Tab. ap. Plin. 28, 2, and Serv. ad Verg. E. 8, 99: plus ex alieno jecore sapiunt quam ex suo, Pac. ap. Cic. Div. 1, 57; Plaut. Mil. 2, 2, 111; cf. id. ib. 2, 2, 88, and Lind. ib. 2, 3, 3: quom sciet alienum puerum ( the child of another) tolli pro suo, Ter. Hec. 4, 1, 61:

    in aedīs inruit Alienas,

    id. Ad. 1, 2, 9; id. And. 1, 1, 125:

    alienae partes anni,

    Lucr. 1, 182; so Verg. G. 2, 149:

    pecuniis alienis locupletari,

    Cic. Rosc. Am. 47, 137:

    cura rerum alienarum,

    id. Off. 1, 9, 30; 2, 23, 83:

    alienos mores ad suos referre,

    Nep. Epam. 1, 1:

    in altissimo gradu alienis opibus poni,

    Cic. Sest. 20:

    semper regibus aliena virtus formidolosa est,

    Sall. C. 7, 2:

    amissis bonis alienas opes exspectare,

    id. ib. 58. 10 Herz.:

    aliena mulier,

    another man's wife, Cic. Cael. 37:

    mulier alieni viri sermonibus assuefacta,

    of another woman's husband, Liv. 1, 46:

    virtutem et bonum alienum oderunt,

    id. 35, 43:

    alienis pedibus ambulamus, alienis oculis agnoscimus, alienā memoriā salutamus, alienā operā vivimus,

    Plin. 29, 1, 8, § 19:

    oportet enim omnia aut ad alienum arbitrium aut ad suum facere,

    Plin. Ep. 6, 14; so Suet. Claud. 2:

    alienum cursum alienumque rectorem, velut captā nave, sequi,

    Plin. Pan. 82, 3; Tac. A. 15, 1 fin.:

    pudicitiae neque suae neque alienae pepercit,

    Suet. Calig. 36:

    epistolas orationesque et edicta alieno formabat ingenio,

    i. e. caused to be written by another, id. Dom. 20:

    te conjux aliena capit,

    Hor. S. 2, 7, 46; 1, 1, 110; so id. ib. 1, 3, 116:

    vulnus,

    intended for another, Verg. A. 10, 781: aliena [p. 85] cornua, of Actæon transformed into a stag, Ov. M. 3, 139:

    alieno Marte pugnabant, sc. equites,

    i. e. without horses, as footmen, Liv. 3, 62: aes alienum, lit. another's money; hence, in reference to him who has it, a debt; cf. aes. So also:

    aliena nomina,

    debts in others' names, debts contracted by others, Sall. C. 35, 3.—
    B.
    Esp.
    1.
    In reference to relationship or friendship, not belonging to one, alien from, not related or allied, not friendly, inimical, strange, Plaut. Capt. 1, 2, 43:

    alienus est ab nostrā familiā,

    Ter. Ad. 3, 2, 28; id. Heaut. 5, 4, 6 Ruhnk.:

    multi ex finibus suis egressi se suaque omnia alienissimis crediderunt,

    to utter strangers, Caes. B. G. 6, 31:

    non alienus sanguine regibus,

    Liv. 29, 29; Vell. 2, 76.—

    Hence alienus and propinquus are antith.,

    Cic. Lael. 5, 19:

    ut neque amicis neque etiam alienioribus desim,

    id. Fam. 1, 9 Manut.:

    ut tuum factum alieni hominis, meum vero conjunctissimi et amicissimi esse videatur,

    id. ib. 3, 6.—
    2.
    Trop.: alienum esse in or ab aliquā re, to be a stranger to a thing, i. e. not to be versed in or familiar with, not to understand:

    in physicis Epicurus totus est alienus,

    Cic. Fin. 1, 6, 17:

    homo non alienus a litteris,

    not a stranger to, not unversed in, id. Verr. 2, 2, 26.—
    3.
    Foreign to a thing, i. e. not suited to it, unsuitable, incongruous, inadequate, inconsistent, unseasonable, inapposite, different from (opp. aptus); constr. with gen., dat., abl., and ab; cf. Burm. ad Ov. F. 1, 4; Manut. ad Cic. Fam. 9, 14, 5; Spald. ad Quint. 6, 3, 33; Zumpt, Gr. § 384.
    (α).
    With gen.:

    pacis (deorum),

    Lucr. 6, 69:

    salutis,

    id. 3, 832:

    aliarum rerum,

    id. 6, 1064:

    dignitatis alicujus,

    Cic. Fin. 1, 4, 11:

    neque aliena consili (sc. domus D. Bruti),

    convenient for consultation, Sall. C. 40, 5 Kritz al.—
    (β).
    With dat.:

    quod illi causae maxime est alienum,

    Cic. Caecin. 9, 24: arti oratoriae, Quint. prooem. 5; 4, 2, 62; Sen. Q. N. 4 praef.—
    (γ).
    With abl.:

    neque hoc dii alienum ducunt majestate suā,

    Cic. Div. 1, 38, 83:

    homine alienissimum,

    id. Off. 1, 13, 41:

    dignitate imperii,

    id. Prov. Cons. 8, 18:

    amicitiā,

    id. Fam. 11, 27:

    existimatione meā,

    id. Att. 6, 1:

    domus magis his aliena malis,

    farther from, Hor. S. 1, 9, 50:

    loco, tempore,

    Quint. 6, 3, 33.—
    (δ).
    With ab:

    alienum a vitā meā,

    Ter. Ad. 5, 8, 21: a dignitate rei publicae, Tib. Gracch. ap. Gell. 7, 19, 7:

    a sapiente,

    Cic. Ac. 2, 43, 132:

    a dignitate,

    id. Fam. 4, 7:

    navigationis labor alienus non ab aetate solum nostrā, verum etiam a dignitate,

    id. Att. 16, 3.—
    (ε).
    With inf. or clause as subject:

    nec aptius est quidquam ad opes tuendas quam diligi, nec alienius quam timeri,

    Cic. Off. 2, 7, 23:

    non alienum videtur, quale praemium Miltiadi sit tributum, docere,

    Nep. Milt. 6, 1.—
    4.
    Averse, hostile, unfriendly, unfavorable to:

    illum alieno animo a nobis esse res ipsa indicat,

    Ter. Ad. 3, 2, 40; Cic. Deiot. 9, 24:

    a Pyrrho non nimis alienos animos habemus,

    id. Lael. 8 fin.:

    sin a me est alienior,

    id. Fam. 2, 17:

    ex alienissimis amicissimos reddere,

    id. ib. 15, 4 al.:

    Muciani animus nec Vespasiano alienus,

    Tac. H. 2, 74.—Rar. transf. to things; as in the histt., alienus locus, a place or ground unfavorable for an engagement, disadvantageous (opp. suus or opportunus; cf.

    Gron. Obs. 4, 17, 275): alieno loco proelium committunt,

    Caes. B. G. 1, 15:

    alienissimo sibi loco contra opportunissimo hostibus conflixit,

    Nep. Them. 4, 5 Brem.—So of time unfitting, inconvenient, unfavorable, Varr. R. R. 3, 16:

    ad judicium corrumpendum tempus alienum,

    Cic. Verr. 1, 5; id. Caecin. 67:

    vir egregius alienissimo rei publicae tempore exstinctus,

    id. Brut. 1; id. Fam. 15, 14.—Of other things: alienum ( dangerous, perilous, hurtful) suis rationibus, Sall. C. 56, 5; Cels. 4, 5.—
    5.
    In medic. lang.
    a.
    Of the body, dead, corrupted, paralyzed (cf. alieno, II. B. 2.), Scrib. Comp. 201.—
    b.
    Of the mind, insane, mad (cf. alieno and alienatio):

    Neque solum illis aliena mens erat, qui conscii conjurationis fuerant,

    Sall. C. 37, 1 Herz.—
    II.
    Subst.
    1.
    ălĭēnus, i, m., a stranger.
    a.
    One not belonging to one's house, family, or country:

    apud me cenant alieni novem,

    Plaut. Stich. 3, 2, 21:

    ut non ejectus ad alienos, sed invitatus ad tuos īsse videaris,

    Cic. Cat. 1, 9, 23:

    quas copias proximis suppeditari aequius est, eas transferunt ad alienos,

    id. Off. 1, 14: cives potiores quam peregrini, propinqui quam alieni, id. Am. 5, 19:

    quasi ad alienos durius loquebatur,

    Vulg. Gen. 42, 7:

    a filiis suis an ab alienis?

    ib. Matt. 17, 24:

    cives potiores quam peregrini, propinqui quam alieni,

    Cic. Lael. 5:

    quod alieno testimonium redderem, in eo non fraudabo avum meum,

    Vell. 2, 76.—
    b.
    One not related to a person or thing:

    in longinquos, in propinquos, in alienos, in suos irruebat,

    Cic. Mil. 28, 76:

    vel alienissimus rusticae vitae, naturae benignitatem miretur,

    Col. 3, 21, 3.—
    2.
    ălĭēnum, i, n., the property of a stranger:

    Haec erunt vilici officia: alieno manum abstineant, etc.,

    Cato, R. R. 5, 1:

    alieno abstinuit,

    Suet. Tit. 7:

    ex alieno largiri,

    Cic. Fam. 3, 8, 8; so,

    de alieno largiri,

    Just. 36, 3, 9:

    alieni appetens, sui profugus,

    Sall. C. 5; Liv. 5, 5:

    in aliena aedificium exstruere,

    Cic. Mil. 27, 74 (cf.:

    in alieno solo aedificare,

    Dig. 41, 1, 7).— Plur.,
    a.
    The property of a stranger:

    quid est aliud aliis sua eripere, aliis dare aliena?

    Cic. Off. 2, 23; Liv. 30, 30: aliena pervadere, a foreign (in opp. to the Roman) province, Amm. 23, 1.—
    b.
    The affairs or interests of strangers: Men. Chreme, tantumue ab re tuast oti tibi, aliena ut cures, ea, quae nihil ad te attinent. Chrem. Homo sum;

    humani nihil a me alienum puto,

    Ter. Heaut. 1, 1, 23:

    aliena ut melius videant quam sua,

    id. ib. 3, 1, 95.—
    c.
    Things strange, foreign, not belonging to the matter in hand:

    Quod si hominibus bonarum rerum tanta cura esset, quanto studio aliena ac nihil profutura multumque etiam periculosa petunt, etc.,

    Sall. J. 1, 5; hence, aliena loqui, to talk strangely, wildly, like a crazy person:

    Quin etiam, sic me dicunt aliena locutum, Ut foret amenti nomen in ore tuum,

    Ov. Tr. 3, 19:

    interdum in accessione aegros desipere et aliena loqui,

    Cels. 3, 18 (v. alieniloquium).
    Comp. rare, but sup. very freq.; no adv. in use.

    Lewis & Short latin dictionary > alienus

  • 50 Calidae Aquae

    călĭdus and caldus, a, um, adj. (contr. access. form caldus in the anteAug. per. is freq. only in Cato and Varr.; Lucr. and Cic. use only calidus; acc. to Quint. 1, 6, 19, caldus appears to have been predom. in the Aug. per., though used by Aug. poets only when demanded by the rules of prosody, as comp. caldior, Hor. S. 1, 3, 53) [caleo, like fervidus, frigidus, from ferveo, etc., aridus from areo, etc.], warm, hot.
    I.
    Lit.:

    fons luce diurnă Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 850; 6, 749; 6, 888:

    corpora secreta omnino calidi vaporis,

    devoid of warmth, id. 2, 844; 2, 858; 3, 127; 3, 216; 5, 568; 5, 595; 5, 796; 6, 859;

    6, 949 al.: fervor,

    id. 6, 657; 5, 604:

    fornaces,

    id. 6, 148:

    lavacra,

    id. 6, 800:

    corpus,

    id. 6, 856:

    febres,

    id. 2, 34.—As epitheton ornans with ignis, Lucr. 1, 648; 1, 1087; 2, 431; 6, 516; 6, 689;

    with flamma,

    id. 3, 903:

    omne quod est calidum et igneum, etc.,

    Cic. N. D. 2, 9, 23:

    calidior est enim, vel potius ardentior, animus, quam hic aër,

    id. Tusc. 1, 18, 42:

    calidissimae hiemes,

    Vitr. 2, 1:

    aestas,

    Sen. Hippol. 765:

    dies,

    Plin. 10, 54, 75, § 152; Quint. 11, 3, 27.—Contr. form in agro caldo, Cato, R. R. 6, 1; 6, 2:

    sole caldo,

    Varr. R. R. 3, 2, 1:

    calda puls,

    id. L. L. 5, § 127 Müll.— Comp.:

    caldior est,

    Hor. S. 1, 3, 53.— Prop. nom.: Călĭdae Ăquae, = /(gdata Therma, Hot Springs, a bathing place in Zeugitana, now Hammam Gurbos, Liv. 30, 24, 9.—
    B.
    Subst.
    1.
    călĭda ( calda), ae, f. (sc. aqua), warm water, Cato, R. R. 156, 3; Plin. 25, 7, 38, § 77; Tac. G. 22; cf. Just. 44, 2, 6;

    contr. calda,

    Col. 6, 13 fin.; 6, 30, 5; Plin. 23, 4, 41, § 83; Sen. Ep. 77, 9; 83, 5; Mart. 1, 12.—
    2.
    călĭ-dum ( caldum), i, n., = to thermon (sc. hudôr), a hot drink (a mixture of wine and boiling hot water), Plaut. Curc. 2, 3, 14:

    calix a caldo, quod in eo calda puls apponebatur et caldum eo bibebant,

    Varr. L. L. 5, § 127 Müll.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., fiery, rash, eager, spirited, fierce, impassioned, vehement (of living beings, only in the poets):

    equus calidus animis,

    of a fiery spirit, Verg. G. 3, 119:

    redemptor,

    eager, active, Hor. Ep. 2, 2, 72:

    calidus juventă,

    id. C. 3, 14, 27:

    caldior est,

    id. S. 1, 3, 53:

    rixa,

    id. C. 3, 27, 70.—
    2.
    Esp. freq. (also in prose): consilium, of a conclusion made under excitement, inconsiderate, hasty, rash = temerarium, praeceps (v. Ruhnk. ad Ter. Eun. 2, 3, 89; Doed. Syn. II. p. 124; cf. also Lidd. and Scott under thermos):

    reperias multos, quibus periculosa et calida consilia quietis et cogitatis et splendidiora et majora videantur,

    Cic. Off. 1, 24, 82; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:

    agitabanturque pro ingenio ducis consilia calidiora,

    Liv. 22, 24, 2:

    consilia calida et audacia primă specie laeta, tractatu dura, eventu tristia esse,

    id. 35, 32, 13; Ter. Eun. 2, 3, 89; cf.:

    calidoque habitata Gradivo Pectora,

    Sil. 15, 337 Drak. ad loc.—Hence,
    3.
    As a Roman proper name, Caldus ( hot-head):

    idcirco aliquem Caldum (al. Calidium) vocari, quod temerario et repentino consilio sit,

    Cic. Inv. 2, 9, 28.—So C. Caelius Caldus, Cic. Fam. 2, 19.—
    B.
    With the prevailing idea of haste, quick, ready, prompt (rare;

    perh. only anteclass.): huic homini opus est quadraginta minis celeriter calidis,

    quickly procured, Plaut. Ep. 1, 2, 39: pedes, Varr. ap. Non. p. 263, 20.—Esp.: consilium, quick, ready device or plan:

    reperiamus aliquid calidi conducibilis consili,

    Plaut. Ep. 2, 2, 73:

    reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito,

    id. Mil. 2, 2, 73 Brix. ad loc.; cf.:

    calidum hercle audivi esse optumum mendacium,

    id. Most. 3, 1, 136.—Hence, * adv.: călĭdē, quickly, promptly, etc.:

    calide quicquid acturus,

    Plaut. Ep. 2, 2, 99.

    Lewis & Short latin dictionary > Calidae Aquae

  • 51 calidum

    călĭdus and caldus, a, um, adj. (contr. access. form caldus in the anteAug. per. is freq. only in Cato and Varr.; Lucr. and Cic. use only calidus; acc. to Quint. 1, 6, 19, caldus appears to have been predom. in the Aug. per., though used by Aug. poets only when demanded by the rules of prosody, as comp. caldior, Hor. S. 1, 3, 53) [caleo, like fervidus, frigidus, from ferveo, etc., aridus from areo, etc.], warm, hot.
    I.
    Lit.:

    fons luce diurnă Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 850; 6, 749; 6, 888:

    corpora secreta omnino calidi vaporis,

    devoid of warmth, id. 2, 844; 2, 858; 3, 127; 3, 216; 5, 568; 5, 595; 5, 796; 6, 859;

    6, 949 al.: fervor,

    id. 6, 657; 5, 604:

    fornaces,

    id. 6, 148:

    lavacra,

    id. 6, 800:

    corpus,

    id. 6, 856:

    febres,

    id. 2, 34.—As epitheton ornans with ignis, Lucr. 1, 648; 1, 1087; 2, 431; 6, 516; 6, 689;

    with flamma,

    id. 3, 903:

    omne quod est calidum et igneum, etc.,

    Cic. N. D. 2, 9, 23:

    calidior est enim, vel potius ardentior, animus, quam hic aër,

    id. Tusc. 1, 18, 42:

    calidissimae hiemes,

    Vitr. 2, 1:

    aestas,

    Sen. Hippol. 765:

    dies,

    Plin. 10, 54, 75, § 152; Quint. 11, 3, 27.—Contr. form in agro caldo, Cato, R. R. 6, 1; 6, 2:

    sole caldo,

    Varr. R. R. 3, 2, 1:

    calda puls,

    id. L. L. 5, § 127 Müll.— Comp.:

    caldior est,

    Hor. S. 1, 3, 53.— Prop. nom.: Călĭdae Ăquae, = /(gdata Therma, Hot Springs, a bathing place in Zeugitana, now Hammam Gurbos, Liv. 30, 24, 9.—
    B.
    Subst.
    1.
    călĭda ( calda), ae, f. (sc. aqua), warm water, Cato, R. R. 156, 3; Plin. 25, 7, 38, § 77; Tac. G. 22; cf. Just. 44, 2, 6;

    contr. calda,

    Col. 6, 13 fin.; 6, 30, 5; Plin. 23, 4, 41, § 83; Sen. Ep. 77, 9; 83, 5; Mart. 1, 12.—
    2.
    călĭ-dum ( caldum), i, n., = to thermon (sc. hudôr), a hot drink (a mixture of wine and boiling hot water), Plaut. Curc. 2, 3, 14:

    calix a caldo, quod in eo calda puls apponebatur et caldum eo bibebant,

    Varr. L. L. 5, § 127 Müll.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., fiery, rash, eager, spirited, fierce, impassioned, vehement (of living beings, only in the poets):

    equus calidus animis,

    of a fiery spirit, Verg. G. 3, 119:

    redemptor,

    eager, active, Hor. Ep. 2, 2, 72:

    calidus juventă,

    id. C. 3, 14, 27:

    caldior est,

    id. S. 1, 3, 53:

    rixa,

    id. C. 3, 27, 70.—
    2.
    Esp. freq. (also in prose): consilium, of a conclusion made under excitement, inconsiderate, hasty, rash = temerarium, praeceps (v. Ruhnk. ad Ter. Eun. 2, 3, 89; Doed. Syn. II. p. 124; cf. also Lidd. and Scott under thermos):

    reperias multos, quibus periculosa et calida consilia quietis et cogitatis et splendidiora et majora videantur,

    Cic. Off. 1, 24, 82; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:

    agitabanturque pro ingenio ducis consilia calidiora,

    Liv. 22, 24, 2:

    consilia calida et audacia primă specie laeta, tractatu dura, eventu tristia esse,

    id. 35, 32, 13; Ter. Eun. 2, 3, 89; cf.:

    calidoque habitata Gradivo Pectora,

    Sil. 15, 337 Drak. ad loc.—Hence,
    3.
    As a Roman proper name, Caldus ( hot-head):

    idcirco aliquem Caldum (al. Calidium) vocari, quod temerario et repentino consilio sit,

    Cic. Inv. 2, 9, 28.—So C. Caelius Caldus, Cic. Fam. 2, 19.—
    B.
    With the prevailing idea of haste, quick, ready, prompt (rare;

    perh. only anteclass.): huic homini opus est quadraginta minis celeriter calidis,

    quickly procured, Plaut. Ep. 1, 2, 39: pedes, Varr. ap. Non. p. 263, 20.—Esp.: consilium, quick, ready device or plan:

    reperiamus aliquid calidi conducibilis consili,

    Plaut. Ep. 2, 2, 73:

    reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito,

    id. Mil. 2, 2, 73 Brix. ad loc.; cf.:

    calidum hercle audivi esse optumum mendacium,

    id. Most. 3, 1, 136.—Hence, * adv.: călĭdē, quickly, promptly, etc.:

    calide quicquid acturus,

    Plaut. Ep. 2, 2, 99.

    Lewis & Short latin dictionary > calidum

  • 52 calidus

    călĭdus and caldus, a, um, adj. (contr. access. form caldus in the anteAug. per. is freq. only in Cato and Varr.; Lucr. and Cic. use only calidus; acc. to Quint. 1, 6, 19, caldus appears to have been predom. in the Aug. per., though used by Aug. poets only when demanded by the rules of prosody, as comp. caldior, Hor. S. 1, 3, 53) [caleo, like fervidus, frigidus, from ferveo, etc., aridus from areo, etc.], warm, hot.
    I.
    Lit.:

    fons luce diurnă Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 850; 6, 749; 6, 888:

    corpora secreta omnino calidi vaporis,

    devoid of warmth, id. 2, 844; 2, 858; 3, 127; 3, 216; 5, 568; 5, 595; 5, 796; 6, 859;

    6, 949 al.: fervor,

    id. 6, 657; 5, 604:

    fornaces,

    id. 6, 148:

    lavacra,

    id. 6, 800:

    corpus,

    id. 6, 856:

    febres,

    id. 2, 34.—As epitheton ornans with ignis, Lucr. 1, 648; 1, 1087; 2, 431; 6, 516; 6, 689;

    with flamma,

    id. 3, 903:

    omne quod est calidum et igneum, etc.,

    Cic. N. D. 2, 9, 23:

    calidior est enim, vel potius ardentior, animus, quam hic aër,

    id. Tusc. 1, 18, 42:

    calidissimae hiemes,

    Vitr. 2, 1:

    aestas,

    Sen. Hippol. 765:

    dies,

    Plin. 10, 54, 75, § 152; Quint. 11, 3, 27.—Contr. form in agro caldo, Cato, R. R. 6, 1; 6, 2:

    sole caldo,

    Varr. R. R. 3, 2, 1:

    calda puls,

    id. L. L. 5, § 127 Müll.— Comp.:

    caldior est,

    Hor. S. 1, 3, 53.— Prop. nom.: Călĭdae Ăquae, = /(gdata Therma, Hot Springs, a bathing place in Zeugitana, now Hammam Gurbos, Liv. 30, 24, 9.—
    B.
    Subst.
    1.
    călĭda ( calda), ae, f. (sc. aqua), warm water, Cato, R. R. 156, 3; Plin. 25, 7, 38, § 77; Tac. G. 22; cf. Just. 44, 2, 6;

    contr. calda,

    Col. 6, 13 fin.; 6, 30, 5; Plin. 23, 4, 41, § 83; Sen. Ep. 77, 9; 83, 5; Mart. 1, 12.—
    2.
    călĭ-dum ( caldum), i, n., = to thermon (sc. hudôr), a hot drink (a mixture of wine and boiling hot water), Plaut. Curc. 2, 3, 14:

    calix a caldo, quod in eo calda puls apponebatur et caldum eo bibebant,

    Varr. L. L. 5, § 127 Müll.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., fiery, rash, eager, spirited, fierce, impassioned, vehement (of living beings, only in the poets):

    equus calidus animis,

    of a fiery spirit, Verg. G. 3, 119:

    redemptor,

    eager, active, Hor. Ep. 2, 2, 72:

    calidus juventă,

    id. C. 3, 14, 27:

    caldior est,

    id. S. 1, 3, 53:

    rixa,

    id. C. 3, 27, 70.—
    2.
    Esp. freq. (also in prose): consilium, of a conclusion made under excitement, inconsiderate, hasty, rash = temerarium, praeceps (v. Ruhnk. ad Ter. Eun. 2, 3, 89; Doed. Syn. II. p. 124; cf. also Lidd. and Scott under thermos):

    reperias multos, quibus periculosa et calida consilia quietis et cogitatis et splendidiora et majora videantur,

    Cic. Off. 1, 24, 82; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:

    agitabanturque pro ingenio ducis consilia calidiora,

    Liv. 22, 24, 2:

    consilia calida et audacia primă specie laeta, tractatu dura, eventu tristia esse,

    id. 35, 32, 13; Ter. Eun. 2, 3, 89; cf.:

    calidoque habitata Gradivo Pectora,

    Sil. 15, 337 Drak. ad loc.—Hence,
    3.
    As a Roman proper name, Caldus ( hot-head):

    idcirco aliquem Caldum (al. Calidium) vocari, quod temerario et repentino consilio sit,

    Cic. Inv. 2, 9, 28.—So C. Caelius Caldus, Cic. Fam. 2, 19.—
    B.
    With the prevailing idea of haste, quick, ready, prompt (rare;

    perh. only anteclass.): huic homini opus est quadraginta minis celeriter calidis,

    quickly procured, Plaut. Ep. 1, 2, 39: pedes, Varr. ap. Non. p. 263, 20.—Esp.: consilium, quick, ready device or plan:

    reperiamus aliquid calidi conducibilis consili,

    Plaut. Ep. 2, 2, 73:

    reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito,

    id. Mil. 2, 2, 73 Brix. ad loc.; cf.:

    calidum hercle audivi esse optumum mendacium,

    id. Most. 3, 1, 136.—Hence, * adv.: călĭdē, quickly, promptly, etc.:

    calide quicquid acturus,

    Plaut. Ep. 2, 2, 99.

    Lewis & Short latin dictionary > calidus

  • 53 capto

    capto, āvi, ātum, 1, v. freq. act. [capio].
    I.
    Prop., to strive to seize, lay hold of a thing with zeal, longing, etc., to catch at, snatch, chase, etc.:

    (syn. aucupor, venor): Tantalus a labris sitiens fugientia captat Flumina,

    Hor. S. 1, 1, 68; so id. ib. 1, 2, 108; Ov. M. 3, 432; 10, 42; cf.:

    aquam hianti ore,

    Curt. 4, 16, 12; and:

    imbrem ore hianti,

    id. 4, 7, 14:

    laqueo volucres, harundine pisces,

    Tib. 2, 6, 23; Verg. G. 1, 139; Hor. Epod. 2, 36; Ov. M. 8, 217; cf.:

    (meretrices) occurrebant amatoribus: Eos captabant,

    Plaut. Ep. 2, 2, 31:

    muscas,

    Suet. Dom. 3:

    modo cervicem, modo crura,

    Ov. M. 9, 37:

    collum,

    id. ib. 3, 428:

    patulis naribus auras,

    Verg. G. 1, 376; Ov. M. 7, 557; 4, 72:

    plumas ore,

    id. ib. 8, 198:

    umbras et frigora,

    Verg. E. 2, 8; cf. id. ib. 1, 53:

    auribus aëra,

    to catch the breeze, id. A. 3, 514:

    captata Hesperie,

    watched, sought for, Ov. M. 11, 768.—
    II.
    Figuratively.
    A.
    In gen., to strive after, long for, desire earnestly, try or seek to obtain (syn.: consector, appeto, aucupor;

    class.): sermonem,

    to watch, listen to, Plaut. Cas. 2, 8, 8; cf. Ter. Phorm. 5, 6, 29:

    sonitum aure admota,

    Liv. 38, 7, 8;

    solitudines,

    Cic. Tusc. 3, 26, 63:

    quid consili,

    to adopt, Plaut. As. 2, 2, 91; Ter. And. 1, 1, 143; 2, 4, 1:

    assensiones alicujus,

    Cic. Inv. 1, 31, 51:

    plausus,

    to covet, id. Pis. 25, 60:

    misericordiam,

    id. Phil. 2, 34, 86; id. Inv. 1, 55, 106:

    voluptatem,

    id. Fin. 1, 7, 24 (opp. praeterire):

    risus,

    to provoke, strive to excite, id. Tusc. 2, 7, 17; Quint. 6, 3, 26; Phaedr. 1, 29, 1:

    favorem,

    Quint. 6, 1, 25; Suet. Tib. 57: nomen imperatorium, D. Brut. ap. Cic. Fam. 11, 4:

    incerta pro certis,

    Sall. C. 20, 2; cf.:

    nubes et inania,

    Hor. A. P. 230:

    libertatis auram,

    Liv. 3, 37, 1; cf.:

    auram incertae famae,

    Curt. 4, 5, 8:

    occasionem,

    to watch for, Liv. 38, 44, 3; Suet. Caes. 7:

    tempus rei,

    Quint. 4, 2, 70; Liv. 4, 36, 3:

    tempestates,

    id. 5, 6, 4:

    brevitatem,

    Quint. 10, 1, 32:

    elegantiam actoris,

    id. 11, 3, 184:

    leporem propositionum ac partitionum,

    id. 11, 1, 53:

    solas sententias multas,

    id. 8, 5, 30:

    auctoritatem contemptu ceterorum,

    id. 12, 3, 12; 9, 2, 98; cf. id. 11, 3, 142:

    vox non captata, sed velut oblata,

    id. 9, 3, 73. —With inf. as object:

    prendique et prendere captans,

    Ov. M. 10, 58:

    laedere aliquem,

    Phaedr. 4, 8, 6:

    opprimere,

    id. 5, 3, 2:

    acquirere voluptates,

    Col. 8, 11, 1.—

    With a clause as object: cum, an marem editura esset variis captaret (i. e. magno studio quaereret) ominibus,

    Suet. Tib. 14.—
    B.
    In partic.
    1.
    (Acc. to capio, II. 2.) To seek to catch or take one in a crafty manner, to lie in wait for, seek to entrap, to entice, allure (constr. quem, quod, quem cujus rei, cum quo, inter se, or absol.):

    magnum hoc vitium vino'st: Pedes captat primum, luctator dolosu'st,

    Plaut. Ps. 5, 1, 6; cf.

    captatio: quā viā te captent, eādem ipsos capi?

    Ter. Hec. 1, 1, 16:

    tu si me impudicitiae captas, capere non potes,

    Plaut. Am. 2, 2, 189; 1, 1, 266; 2, 2, 163; id. Men. 4, 2, 83:

    astutemihi captandum'st cum illoc,

    id. Most. 5, 1, 21:

    quid ad illum qui te captare vult, utrum tacentem irretiat te an loquentem?

    Cic. Ac. 2, 29, 94:

    est quiddam quod suā vi nos adliciat ad sese, non emolumento captans aliquo, sed trahens suā dignitate,

    id. Inv. 2, 52, 157:

    hostem insidiis,

    Liv. 2, 50, 3:

    inter se,

    id. 44, 24, 8; 44, 25, 12: verba ( to interpret sophistically; cf. captio), Dig. 10, 4, 19.— Absol.: contra est eundum cautim et captandum mihi, Att. ap. Non. p. 512, 12; p. 512, 50: in colloquiis insidiari [p. 289] et captare, Liv. 32, 33, 11 ( = captionibus uti, studere fallere).—Hence,
    2.
    A standing expression, to practise legacy - hunting, to hunt for legacies (aliquem or aliquod):

    testamenta senum,

    Hor. S. 2, 5, 23; cf.

    hereditatem,

    Dig. 29, 6, 1:

    homines,

    Petr. 116, 6; Mart. 6, 63; Plin. Ep. 2, 20, 7; 4, 2, 2; Juv. 16, 56 al.; cf. captator and captatorius.—
    3.
    To take up, begin, of discourse:

    ubi captato sermone diuque loquendo ad nomen venere Jovis,

    Ov. M. 3, 279.

    Lewis & Short latin dictionary > capto

  • 54 censeo

    1.
    cēnseo (on the long e, v. Corss. Ausspr. 1, p. 257 sq.), ui, censum (late Lat. censitum, Cod. Just. 11, 47 tit.; 11, 49 tit.; 11, 47, 4 al.; but not in Monum. Ancyr.; cf. Neue, Formenl. 2, 557), 2, v. a. [etym. dub.; often referred to root cas-, whence carmen, camoenus; but prob. from centum, orig. centere, to hundred or number the people; cf. Fischer, Gram. 1, p. 373].
    I.
    To tax, assess, rate, estimate.
    A.
    In reference to the census (v. census).
    1.
    Of the censor (v. censor).
    (α).
    Rarely act. with acc. of the persons or objects assessed or rated; but usu. pass., with subj. -nom.:

    censores populi aevitates, suboles, familias, pecuniasque censento,

    Cic. Leg. 3, 3, 7:

    census quom sum, juratori recte rationem dedi,

    Plaut. Trin. 4, 2, 30:

    censor ad quojus censionem, id est arbitrium, populus censeretur,

    Varr. L. L. 5, § 81 Mull.:

    census... indicat eum qui sit census se jam tum gessisse pro cive,

    Cic. Arch. 5, 11: absentis censere jubere, P. Scipio ap. Gell. 5, 19, 16: ne absens censeare. Cic. Att. 1, 18, 8:

    sub lustrum censeri,

    id. ib.:

    milia octoginta eo lustro civium censa dicuntur,

    Liv. 1, 44, 2:

    censa civium capita centum septendecim milia trecenta undeviginti,

    id. 3, 24, 10; id. Epit. lib. 11; 13; 14:

    censebantur ejus aetatis lustris ducena quinquagena milia capitum,

    id. 9, 19, 2:

    cum capitum liberorum censa essent CLII. milia,

    Plin. 33, 1, 5, § 16: quid se vivere, quid in parte civium censeri, si... id obtinere universi non possint? Liv 7, 18, 5.—
    (β).
    With the amount at which the property was rated, in the acc.: or abl.:

    praesertim census equestrem Summam nummorum,

    being assessed with the estate necessary to a Roman knight, Hor. A. P. 383:

    primae classis homines quicentum et viginti quinque milia aeris ampliusve censi erant... Ceterarumque omnium classium qui minore summa aeris censebantur,

    Gell. 7 (6), 13, 1 sq.—Hence, capite censi, those who were assessed ac cording to their ability to labor: qui nullo [p. 312] aut perquam parvo aere censebantur capite censi vocabantur. Extremus autem census capite censorum aeris fuit trecentis septuaginta quinque, Jul. Paul. ap. Gell. 16, 10, 10; Sall. J. 86, 2; Gell. 16, 10, 11; 16, 10, 14; Val. Max. 2, 3, 1; 7, 6, 1;

    and in the finite verb: omnia illius (i. e. sapientis) esse dicimus, cum... capite censebitur,

    Sen. Ben. 7, 8, 1. —
    (γ).
    Absol. in gerund.: censendi, censendo, ad censendum = census agendi, censui agendo, etc.: haec frequentia quae convenit ludorum censendique causa (i.e. census agendi causa, for the sake of the census), Cic. Verr. 1, 18, 54:

    mentio inlata apud senatum est, rem operosam... suo proprio magistratu egere... cui arbitrium formulae censendi subiceretur,

    the scheme for taking the census, Liv. 4, 8, 4:

    quia is censendo finis factus est,

    id. 1, 44, 2:

    civis Romanos ad censendum ex provinciis in Italiam revocarunt,

    Vell. 2, 15:

    aetatem in censendo significare necesse est... aetas autem spectatur censendi tempore,

    Dig. 50, 15, 3.—
    (δ).
    Censum censere = censum agere, only in the gerundial dat.:

    illud quaero, sintne illa praedia censui censendo, habeant jus civile,

    are they subject to the census, Cic. Fl. 32, 80: censores... edixerunt, legem censui censendo dicturos esse ut, etc., that he would add a rule for the taking of the census, according to which, etc., Liv. 43, 14, 5: censui censendo agri proprie appellantur qui et emi et venire jure civili possunt, Paul. ex Fest. p. 58, 5 Mull.—
    2.
    Of the assessment of the provinces under provincial officers (censores, and, under the later emperors, censitores).
    (α).
    Pass., with the territory as subject-nom.: quinto quoque anno Sicilia tota censetur;

    erat censa praetore Paeducaeo... quintus annus cum in te praetorem incidisset, censa denuo est,

    Cic. Verr. 2, 2, 56, § 139:

    omne territorium censeatur quoties, etc.,

    Cod. Just. 11, 58 (57), 4.—
    (β).
    The persons assessed as subject:

    ubi (coloni) censiti atque educati natique sunt,

    Cod. Just. 11, 48 (47), 6:

    quos in locis eisdem censitos esse constabit,

    ib. 11, 48 (47), 4.—With part. as attribute:

    rusticos censitosque servos vendi,

    Cod. Just. 11, 48 (47), 7.—
    (γ).
    To determine by the census:

    cum antea per singulos viros, per binas vero mulieres capitis norma sit censa,

    Cod. Just. 11, 48 (47), 10:

    nisi forte privilegio aliquo materna origo censeatur,

    Dig. 50, 1, 1, § 2.—
    (δ).
    Act. with acc.:

    vos terras vestras levari censitione vultis, ego vero etiam aerem vestrum censere vellem,

    Spart. Pescen. Nig. 7.—
    3.
    Of the person assessed, to value, make a statement of one ' s property in the census.
    (α).
    Act. with acc.:

    in qua tribu ista praedia censuisti?

    Cic. Fl. 32, 80.—
    (β).
    Censeri, as dep. with acc.:

    census es praeterea numeratae pecuniae CXXX. Census es mancipia Amyntae... Cum te audisset servos suos esse censum, constabat inter omnes, si aliena censendo Decianus sua facere posset, etc.,

    Cic. Fl. 32, 80; cf. Ov. P. 1, 2, 140; v. B. 2. c.—
    4.
    Hence, subst.: cēnsum, i, n.: quorum luxuries fortunata censa peperit, i.e. high estimates of property in the census, Cic. ap. Non. 202, 23 (Fragm. vol. xi. p. 134 B. and K.).
    B.
    Transf., of things and persons in gen., to value, estimate, rate.
    1.
    By a figure directly referring to the Roman census: aequo mendicus atque ille opulentissimus Censetur censu ad Acheruntem mortuus, will be rated by an equal census, i.e. in the same class, without considering their property, Plaut. Trin. 2, 4, 93: vos qui potestis ope vostra censerier, referring to a part of the audience, you, who may be rated according to your intelligence, analog. to capite censi (v. I. A. 1. b), id. Capt. prol. 15:

    nam argumentum hoc hic censebitur,

    will be rated, its census-class will be determined here, id. Poen. prol. 56: id in quoque optimum esse debet cui nascitur, quo censetur, according to which he is rated, i.e. his worth is determined, Sen. Ep. 76, 8.—And with two acc.: quintus Phosphorus, Junonia, immo Veneris stella censetur, is ranked as the fifth, App. de Mundo, p. 710.—
    2.
    With direct reference to the census.
    a.
    = aestimo, to estimate, weigh, value, appreciate.
    (α).
    With gen. of price:

    dic ergo quanti censes?

    Plaut. Rud. 4, 8, 8.—
    (β).
    In the pass.: si censenda nobis atque aestimanda res sit, utrum tandem pluris aestimemus pecuniam Pyrrhi? etc., if we have to weigh and estimate a thing, etc., Cic. Par. 6, 2, 48:

    anule... In quo censendum nil nisi dantis amor,

    Ov. Am. 2, 15, 2:

    interim autem facta sola censenda dicit atque in judicium vocanda,

    Gell. 7 (6), 3, 47.—
    b.
    = honorari, celebrari, with de aliquo, = for the sake of somebody (in Ovid):

    pro quibus ut maneat, de quo censeris, amicus, Comprecor, etc.,

    the friend for the sake of whom you are celebrated, who is the cause of your renown, Ov. P. 2, 5, 73:

    hoc domui debes de qua censeris,

    id. ib. 3, 1, 75.—
    c.
    Censeri, dep., = to distinguish, with acc. only once or twice in Ovid (v. I. A. 3. b):

    hanc semper... Est inter comites Marcia censa suas,

    has always distinguished her, Ov. P. 1, 2, 140.—
    d.
    Censeri aliqua re.
    (α).
    = to be appreciated, distinguished, celebrated for some quality, as if the quality were a standard determining the census, analog. to capite censeri (v. I. A. 1. b), very freq. in post-class. writings:

    Democritus cum divitiis censeri posset,

    when he might have been celebrated for his wealth, Val. Max. 8, 7, ext. 4:

    Aristides quo totius Graeciae justitia censetur (quo = cujus justitia),

    id. 5, 3, ext. 3 med.: te custode matronalis stola censetur ( = tua, i.e. pudicitiae, custodia), the stola, etc., is appreciated for thy custody, id. 6, 1 prooem.:

    una adhuc victoria Carius Metius censebatur,

    Tac. Agr. 45:

    ut ipsi quoque qui egerunt non aliis magis orationibus censeantur,

    id. Dial. 39 fin.: non vitibus tantum censeri Chium, sed et operibus Anthermi filiorum, is celebrated not only for its grapes, but, etc., Plin. 36, 5, 2, § 12:

    et Galliae censentur hoc reditu,

    id. 19, 1, 2, § 7:

    quisquis paulo vetustior miles, hic te commilitone censetur,

    is distinguished for the fact that you were his fellow-soldier, Plin. Pan. 15 fin.:

    multiplici variaque doctrina censebatur,

    Suet. Gram. 10:

    felix quae tali censetur munere tellus,

    Mart. 9, 16, 5: censetur Apona Livio suo tellus, = for the fact that Livy was born there, id. 1, 61, 3:

    hi duo longaevo censentur Nestore fundi,

    for the fact that Nestor used them, id. 8, 6, 9:

    nec laude virorum censeri contenta fuit (Iberia),

    Claud. Laud. Seren. 67:

    libri mei non alia laude carius censentur, quam quod judicio vestro comprobantur,

    App. Flor. 4, 18, 3.—Hence,
    (β).
    = to be known by something (Appuleian):

    hoc nomine censebatur jam meus dominus,

    App. M. 8, p. 171:

    nomen quo tu censeris aiebat,

    id. ib. 5, p. 106: pro studio bibendi quo solo censetur, either known by, or distinguished for, id. Mag. p. 499:

    globorum caelestium supremum esse eum qui inerrabili meatu censetur,

    which is known by its unerring course, id. Phil. Nat. 1, p. 582.— And,
    (γ).
    As gram. t. t., to be marked by some peculiarity, according to which a word is classified: neque de armis et moeniis infitias eo quin figura multitudinis perpetua censeantur, that they are marked by the form of constant plurality, i. e. that they are pluralia tantum, Gell. 19, 8, 5; 10, 20, 8; 19, 13, 3.
    II.
    Of transactions in and by the Senate, to judge (in the meanings II. and III. the passive voice is not in class. use, while in I. the passive voice is by far the most freq.).
    A.
    To be of opinion, to propose, to vote, to move, referring to the votes of the senators when asked for their opinions (sententiam dicere).
    1.
    With a (passive) inf.-clause, denoting what should be decreed by the Senate (esse usu. omitted): rex his ferme verbis patres consulebat... Dic, inquit ei, quid censes? tum ille Puro pioque duello quaerendas (res) censeo, I am of the opinion ( I move, propose) that satisfaction should be sought, etc., ancient formula ap. Liv. 1, 32, 11 sq.:

    primum igitur acta Caesaris servanda censeo,

    Cic. Phil. 1, 7, 16:

    hoc autem tempore ita censeo decernendum,

    id. ib. 5, 17, 45; 5, 6, 16; 5, 12, 31; 5, 12, 34; 5, 13, 36; 5, 14, 38; 5, 19, 53; 6, 1, 2; 9, 6, 14; 11, 15, 40; 12, 7, 17; 14, 1, 1; 14, 13, 35; cf.

    Regulus's advice in the Senate, being represented as a vote: captivos in senatu reddendos non censuit,

    Cic. Off. 1, 13, 39; 3, 31, 111:

    quare ita ego censeo... de confessis more majorum supplicium sumendum,

    Sall. C. 52, 36; 51, 8; 52, 14:

    Appius imperio consulari rem agendam censebat,

    Liv. 2, 23, 15:

    ut multi (senatores) delendam urbem censerent,

    id. 9, 26, 3; 2, 29, 7; 3, 40, 13; 10, 12, 1; 34, 4, 20; 38, 54, 6: cum ejus diei senatus consulta aureis litteris figenda in curia censuisset, Tac. A. 3, 57:

    ut nonnulli dedendum eum hostibus censuerint,

    Suet. Caes. 24; so id. ib. 14; id. Aug. 100; id. Tib. 4; id. Calig. 60; id. Claud. 26; id. Ner. 2; id. Vesp. 2. Of the emperor's vote in the Senate:

    commutandam censuit vocem, et pro peregrina nostratem requirendam,

    Suet. Tib. 71; so id. ib. 34; id. Aug. 55.—And with the copula expressed (very rare):

    qui censet eos... morte esse multandos,

    Cic. Cat. 4, 4, 7.—Sometimes referring to sententia as subject:

    sententia quae censebat reddenda bona (inst. of eorum qui censebant),

    Liv. 2, 4, 3.—Sometimes with oportere for the gerundial predic. inf.:

    quibusdam censentibus (eum) Romulum appellari oportere,

    Suet. Aug. 7.—With pres. inf., inst. of a gerundial:

    hac corona civica L. Gellius in senatu Ciceronem consulem donari a re publica censuit,

    Gell. 5, 6, 15 (cf. II. B. 1. b.).—If the opinion of the senator does not refer to the chief question, but to incidental points, the predic. inf. may have any form:

    eas leges quas M. Antonius tulisse dicitur omnes censeo per vim et contra auspicia latas, eisque legibus populum non teneri,

    Cic. Phil. 5, 4, 10:

    cum magna pars senatus... cum tyrannis bellum gerendum fuisse censerent... et urbem recipi, non capi, etc.,

    Liv. 26, 32, 2.—
    2.
    With ut, and negatively, ut ne or ne, generally when the clause has an active predicate, but also with passives instead of the gerundial inf.-clause:

    de ea re ita censeo uti consules designati dent operam uti senatus Kal. Jan. tuto haberi possit,

    Cic. Phil. 3, 15, 37:

    censeo ut iis qui in exercitu Antonii sunt, ne sit ea res fraudi, si, etc.,

    id. ib. 5, 12, 34:

    censebant omnes fere (senatores) ut in Italia supplementum meis et Bibuli legionibus scriberetur,

    id. Fam. 3, 3, 1:

    Cn. Pompeius (in senatu) dixit, sese... censere ut ad senatus auctoritatem populi quoque Romani beneficium erga me adjungeretur,

    id. Sest. 34, 74:

    quas ob res ita censeo: eorum qui cum M. Antonio sunt, etc.... iis fraudi ne sit quod cum M. Antonio fuerint,

    id. Phil. 8, 11, 33:

    Calidius, qui censebat ut Pompeius in suas provincias proficisceretur,

    Caes. B. C. 1, 2:

    censuerunt quidam (senatores) ut Pannonicus, alii ut Invictus cognominaretur,

    Suet. Tib. 17:

    iterum censente ut Trebianis... concederetur (of the emperor's vote in the Senate),

    id. ib. 31.—And an inf.-clause, with neu or ut:

    sed ita censeo: publicandas eorum pecunias, etc.: neu quis postea de his ad senatum referat, etc.,

    Sall. C. 51, 43:

    qui partem bonorum publicandam, pars ut liberis relinqueretur, censuerat,

    Tac. A. 4, 20.—
    3.
    With a subj.-clause, without ut (rare in this connection;

    v. III. C. 3.): K. Fabius censuit... occuparent patres ipsi suum munus facere, captivum agrum plebi quam maxime aequaliter darent,

    Liv. 2, 48, 2.— And ironically with regard to incidental points: vereamini censeo ne... nimis aliquid severe statuisse videamini, I propose you should be afraid of having decreed too severe a punishment = of course, you will not be afraid, etc., Cic. Cat. 4, 6, 13: misereamini censeo—deliquere homines adulescentuli per ambitionem—atque etiam armatos dimittatis, I propose that you pity them, etc., or I advise you to be merciful, Sall. C. 52, 26.—
    4.
    Ellipt., with a gerundial clause understood:

    dic quid censes (i. e. decernendum),

    Liv. 1, 32, 11: quod ego mea sententia censebam (i.e. decernendum), Cato ap. Cic. Fam. 15, 5, 2:

    senati decretum fit, sicut ille censuerat,

    Sall. C. 53, 1:

    quas ob res ita censeo... senatui placere, etc. ( = ita decernendum censeo, etc.),

    Cic. Phil. 9, 7, 15, § 17 sq.; 10, 11, 25 sq.; 11, 12, 29 sq.; 14, 14, 36 sq.—
    5.
    = sententiam dicere, to tell, to express one ' s opinion in the Senate (post-class.).
    (α).
    Absol.: Priscus Helvidius.. contra studium ejus (sc. Vitellii) censuerat, had voted, or had expressed an opinion against his wishes, Tac. H. 2, 91:

    cum parum sit, in senatu breviter censere, nisi, etc.,

    id. Dial. 36 fin.:

    sententias... prout libuisset perrogabat... ac si censendum magis quam adsentiendum esset,

    Suet. Aug. 35:

    igitur Cn. Piso, quo, inquit, loco censebis, Caesar? si primus, etc.,

    Tac. A. 1, 74.—
    (β).
    With adjectives in the neuter, substantively used: nec quoquam reperto (in senatu) qui... referre aut censere aliquid auderet, who dared to express an opinion on any [p. 313] thing, Suet. Caes. 20:

    per dissensionem diversa censentium,

    of the senators who expressed different opinions, id. Claud. 10.—
    (γ).
    With interrog. or rel.-clause:

    deinde ageret senatorem et censeret quid corrigi aut mutari vellet,

    Tac. A. 16, 28:

    cum censeat aliquis (in senatu) quod ex parte mihi placeat,

    Sen. Ep. 21, 9.
    B.
    Of the decrees or resolutions of the Senate, = decernere, placere, to resolve, decree.
    1.
    With inf.-clause.
    a.
    With gerund, without copula (v. II. A. 1.):

    eum, cujus supplicio senatus sollennes religiones expiandas saepe censuit,

    Cic. Mil. 27, 73:

    eos senatus non censuit redimendos,

    id. Off. 3, 32, 114; so id. N. D. 2, 4, 10; id. Verr. 2, 3, 6, § 15:

    senatus Caelium ab republica removendum censuit,

    Caes. B. C. 3, 21:

    senatus censuit frequens coloniam Labicos deducendam,

    Liv. 4, 47, 6; 5, 24, 4:

    cum bello persequendos Tusculanos patres censuissent,

    id. 6, 25, 5; 3, 42, 6; 3, 49, 8; 7, 19, 7 et saep.—
    b.
    With pres. inf. pass. or act., with the force of a gerundial:

    de bonis regiis quae reddi antea censuerant ( = reddenda),

    Liv. 2, 5, 1:

    munera mitti legatis ex binis milibus aeris censuerunt (i.e. patres),

    id. 43, 5, 8; so id. 45, 44, 15 (v. 2. b.):

    eundem jus dicere Romae... patres censuerant,

    id. 45, 12, 13:

    cum senatus unum consulem, nominatimque Gnaeum Pompeium fieri censuisset,

    Suet. Caes. 26.—With both act. and pass. inf.:

    censuere patres, duas provincias Hispaniam rursus fieri... et Macedoniam Illyricumque eosdem... obtinere,

    Liv. 45, 16, 1.—With both pres. pass. and gerund. inff.:

    haec ita movere senatum, ut non expectanda comitia consuli censerent, sed dictatorem... dici,

    Liv. 27, 5, 14.—

    And with velle: senatus verbis nuntient, velle et censere eos ab armis discedere, etc.,

    Sall. J. 21, 4.—
    2.
    With ut or ne.
    a.
    In the words of the Senate, according to formula: quod L. Opimius verba fecit de re publica, de ea re ita censuerunt uti L. Opimius consul rem publicam defenderet, etc., ancient S. C. ap. Cic. Phil. 8, 4, 14: quod, etc., de ea re ita censuerunt ut M. Pomponius praetor animadverteret curaretque ut si, etc., S. C. ap. Suet. Rhet. 1; Gell. 15, 4, 1.—And with gerundial inf.-clause: quod C. Julius pontifex... de ea re ita censuerunt, uti M. Antonius consul hostiis majoribus... procuraret... Ibus uti procurasset satis habendum censuerunt, S. C. ap. Gell. 4, 6, 2.—
    b.
    As related by the historians, etc.:

    quoniam senatus censuisset, uti quicunque Galliam provinciam obtineret... Aeduos defenderet,

    Caes. B. G. 1, 35:

    patres censuerunt uti consules provincias inter se compararent,

    Liv. 30, 40, 12:

    senatus censuit ut domus ei... publica impensa restitueretur,

    Suet. Claud. 6;

    so with reference to the civil law,

    Dig. 49, 14, 15 quater. —With ne:

    senatum censuisse, ne quis illo anno genitus educaretur,

    Suet. Aug. 94.—And with inf -clause:

    filio regis Nicomedi ex ea summa munera dari censuerunt, et ut victimae... praeberentur,

    Liv. 45, 44, 15.—
    3.
    With a subj.-clause (very rare):

    senatus consulto quo censeretur, darent operam consules, etc.,

    Aur. Vict. Vir. Ill. 73, 10.—
    4.
    With neutr. acc. pron. in place of a clause:

    cum vero id senatus frequens censuisset (sc. faciendum),

    Cic. Pis. 8, 18:

    ite in suffragium, et quae patres censuerunt vos jubete,

    Liv. 31, 7, 14:

    quodcunque vos censueritis,

    id. 34, 7, 15:

    quodpatres censuissent,

    id. 28, 45, 2.—
    5.
    With accusative of a noun, or a noun as passive subject, to decree or vote a thing (postclass.):

    nec tamen repertum nisi ut effigies principum, aras deum, templa et arcus aliaque solita... censuere,

    Tac. A. 3, 57:

    aram Clementiae, aram Amicitiae, effigiesque... censuere,

    id. ib. 4, 74: cum censeretur clipeus auro et magnitudine insignis inter auctores eloquentiae ( to be placed among, etc.), id. ib. 2, 83.—
    6.
    With both acc. and dat.
    (α).
    The dat. = against:

    bellum Samnitibus et patres censuerunt et populus jussit,

    Liv. 10, 12, 3.—
    (β).
    The dat. = in behalf of:

    censentur Ostorio triumphi insignia,

    Tac. A. 12, 38.—And with ut:

    sententiis eorum qui supplicationes et... vestem Principi triumphalem, utque ovans urbem iniret, effigiesque ejus... censuere,

    id. ib. 13, 8.
    III.
    Transf.
    A.
    Of the opinions and resolutions of other deliberating bodies, or of their members, to resolve, or to be of opinion.
    1.
    With inf.-clause.
    a.
    Gerundial:

    erant qui censerent de tertia vigilia in castra Cornelia recedendum (council of war),

    Caes. B. C. 2, 30:

    erant sententiae quae conandum omnibus modis castraque Vari oppugnanda censerent,

    id. ib.; so id. ib. 2, 31; id. B. G. 2, 31 fin.; 7, 21; 7, 77:

    pontifices, consules, patres conscripti mihi... pecunia publica aedificandam domum censuerunt,

    Cic. Pis. 22, 52: nunc surgendum censeo, I move we adjourn (in a literary meeting), id. de Or. 2, 90, 367:

    cum... pontifices solvendum religione populum censerent,

    Liv. 5, 23, 9:

    nunc has ruinas relinquendas non censerem (in an assembly of the people),

    id. 5, 53, 3:

    ego ita censeo, legatos extemplo Romam mittendos (in the Carthaginian Senate),

    id. 21, 10, 13:

    ante omnia Philippum et Macedonas in societatem belli... censeo deducendos esse (Hannibal in a council of war),

    id. 36, 7, 3; 5, 36, 8; Curt. 10, 6, 22; 10, 8, 12:

    cum septem judices cognovissent, duo censuerunt, reum exilio multandum, duo alii pecunia, tres reliqui capite puniendum,

    Gell. 9, 15, 7.—And with oportere inst. of a gerundial clause (referring to duty):

    neque sine gravi causa eum locum quem ceperant, dimitti censuerant oportere,

    Caes. B. C. 1, 44.—With opus esse ( = expediency):

    Parmenio furto, non proelio opus esse censebat,

    Curt. 10, 8, 12.—
    b.
    With ordinary pres. inf.
    (α).
    In place of a gerundial:

    Antenor censet belli praecidere = praecidendam causam (in a council of war),

    Hor. Ep. 1, 2, 9.—
    (β).
    Denoting opinion about an existing state:

    Hasdrubal ultimam Hispaniae oram... ignaram adhuc Romanorum esse, eoque Carthaginiensibus satis fidam censebat,

    Liv. 27, 20, 6:

    Parmenio non alium locum proelio aptiorem esse censebat,

    Curt. 3, 7, 8.—
    2.
    With ut or ne:

    censeo ut satis diu te putes requiesse et iter reliquum conficere pergas (in a literary meeting),

    Cic. de Or. 2, 71, 290:

    plerique censebant ut noctu iter facerent (council of war),

    Caes. B. C. 1, 67:

    et nunc magnopere censere, ut unam anum... triginta milibus talentum auri permutet (council of war),

    Curt. 4, 11, 12:

    censeout D. Claudius ex hac die deus fiat (council of the gods),

    Sen. Lud. Mort. Claud. 9, 5: antiquos audio censuisse, ne (praenomina) cui ejusdem gentis patricio inderentur, resolved (family council), Gell. 9, 2, 11 (cf. Liv. 6, 20, 14).—
    3.
    With subj.-clause:

    nunc quoque arcessas censeo omnes navalis terrestrisque copias (Hannibal in council of war),

    Liv. 36, 7, 17: censeo relinquamus nebulonem hunc, eamus hinc protinus Jovi Optimo Maximo gratulatum (assembly of the people), Scipio Afric. ap. Gell. 4, 18, 3.—
    4.
    With acc. neutr. of a pron. or adj. substantively used:

    ego pro sententia mea hoc censeo: quandoquidem, etc.,

    Sen. Lud. Mort. Claud. 11, 4:

    nec dubitavere quin vera censeret,

    that his opinion was correct, Curt. 10, 6, 18.—
    5.
    Ellipt.:

    sententiis quarum pars deditionem, pars eruptionem censebat (i.e. faciendam),

    Caes. B. G. 7, 77 init.:

    ita uti censuerant Italici deditionem facit,

    Sall. J. 26, 2; so Caes. B. G. 7, 75.
    B.
    Of the orders of persons in authority (cf. II. B.).
    1.
    Of commanders, etc., by courtesy, inst. of velle, imperare, or a direct imperative sentence.
    (α).
    With gerundial inf. - clause: non tam imperavi quam censui sumptus legatis quam maxime ad legem Corneliam decernendos, I said, not strictly as an order, but as an opinion that, etc. (Cicero as proconsul), Cic. Fam. 3, 10, 6.—
    (β).
    With subj.-clause: arma quae ad me missuri eratis, iis censeo armetis milites quos vobiscum habetis, you had better, etc., Pomp. ap. Cic. Att. 8, 12, A, 4. —
    2.
    Of an order by the people (rare;

    gen. populus jubet): ita id (foedus) ratum fore si populus censuisset (i. e. confirmandum esse),

    Liv. 21, 19, 3.—
    3.
    Of the later emperors, in their ordinances (censemus = placet nobis, sancimus, imperamus, from the custom of the earlier emperors, who conveyed their commands in the form of an opinion in the senate; v. II. A. 1.).—With inf.clause, ut, ne, and subj.-clause:

    sex mensium spatium censemus debere servari,

    Cod. Just. 11, 48 (47), 7:

    censemus ut, etc.,

    ib. 12, 37 (38), 13:

    censemus ne, etc.,

    ib. 12, 44 (45), 1: censemus vindicet, remaneat, ib. 11, 48 (47), 23:

    in commune jubes si quid censesve tenendum, Primus jussa subi,

    Claud. IV. Cons. Hon. 296.
    C.
    Of advice, given by one person to another (further development of III. A.).
    1.
    Ante-class. formula: faciundum censeo = I advise, with ut-clause, with quid, sic, etc.: censeo faciundum ut quadringentos aliquos milites ad verrucam illam ire jubeas, etc., I advise you to order, etc., Cato ap. Gell. 3, 7, 6:

    ego Tiresiam... consulam, Quid faciundum censeat,

    consult Tiresias as to what he advises, for his advice, Plaut. Am. 5, 1, 80:

    consulam hanc rem amicos quid faciundum censeant,

    id. Men. 4, 3, 26; id. Most. 3, 1, 23:

    sic faciundum censeo: Da isti cistellam, etc.,

    id. Cist. 4, 2, 104:

    ego sic faciundum censeo: me honestiu'st Quam te, etc.,

    id. As. 4, 2, 11; id. Ep. 2, 2, 91:

    sane faciundum censeo,

    id. Stich. 4, 2, 38.—
    2.
    With ordinary gerundial inf.-clauses:

    narrandum ego istuc militi censebo,

    I advise you to let the soldier know that, Plaut. Mil. 2, 4, 42:

    exorando sumendam operam censeo,

    id. Stich. 1, 2, 22:

    quid nunc consili captandum censes?

    id. As. 2, 2, 91; id. Mil. 5, 25; id. Most. 1, 3, 115:

    idem tibi censeo faciendum,

    Cic. Off. 10, 1, 3:

    quos quidem tibi studiose et diligenter tractandos magno opere censeo,

    id. Fin. 4, 28, 79; id. Fam. 12, 28, 2.—Sometimes by aequum censere with an inf.-clause (in the comic poets):

    amicos consulam quo me modo Suspendere aequom censeant potissumum,

    Plaut. Poen. 3, 5, 50: qui homo cum animo... depugnat suo, Utrum ita se esse mavelit ut eum animus aequom censeat, An ita potius ut parentes... velint i. e. as his mind prompts him, id. Trin. 2, 2, 29; cf. E. 1. b. 8.—
    3.
    With a subj.clause (so esp. with censeo in 1 st pers.): censen' hominem interrogem? do you advise me to ask the man? etc., Plaut. Poen. 3, 4, 20:

    tu, si videbitur, ita censeo facias ut... supersedeas hoc labore itineris (cf.: faciundum censeo ut, 1. supra),

    Cic. Fam. 4, 2, 4:

    immo plane, inquam, Brute, legas (Gracchum) censeo,

    id. Brut. 33, 125:

    tu, si forte quid erit molestiae te ad Crassum et Calidium conferas censeo,

    id. Q. Fr. 1, 3, 7:

    tu, censeo, tamen adhibeas Vettium,

    id. Att. 2, 4, 7:

    quae disputari de amicitia possunt, ab iis censeo petatis qui ista profitentur,

    id. Lael. 5, 17: tu, censeo, Luceriam venias: nusquam eris tutius, Pomp. ap. Cic. Att. 8, 1, 1; 8, 11, A:

    censeo Via Appia iter facias, et celeriter Brundusium venias,

    id. ib. 8, 11, C: ad Caesarem mittas censeo, et ab eo hoc petas, Anton. ib. 10, 10, 2: sed hos tamen numeros censeo videas hodou parergon, Gell. 17, 20, 5:

    quam scit uterque, libens censebo exerceat artem,

    Hor. Ep. 1, 14, 44 (cf. Liv. 36, 7, 17, and Gell. 4, 18, 3, quoted III. A. 3.).—Of an advice given to an adversary, with irony:

    cetera si qua putes te occultius facere posse... magnopere censeo desistas,

    I strongly advise you to give up that idea, Cic. Verr. 2, 5, 68, § 174:

    sed tu, Acci, consideres censeo diligenter, utrum censorum judicium grave esse velis an Egnatii,

    id. Clu. 48, 135:

    postulant ut excipiantur haec inexplicabilia. Tribunum censeant: aliquem adeant: a me... numquam impetrabunt,

    id. Ac. 2, 30, 97:

    ibi quaeratis socios censeo, ubi Saguntina clades ignota est,

    Liv. 21, 19, 10:

    solvas censeo, Sexte, creditori,

    Mart. 2, 13, 2.—And in jest:

    Treviros vites censeo, audio capitalis esse,

    Cic. Fam. 7, 13, 2:

    hi Plebei fuerunt, quos contemnas censeo... qua re ad patres censeo revertare,

    id. ib. 9, 21, 3:

    vites censeo porticum Philippi: si te viderit Hercules, peristi,

    Mart. 5, 49, 13; so id. ib. 11, 99, 8; 12, 61, 7.—For ironical senatorial advice, by which the contrary is meant, v. Cic. Cat. 4, 6, 13; Sall. C. 52, 26, quoted II. A. 3.—
    4.
    With an ut-clause (with monere;

    very rare): illud tamen vel tu me monuisse vel censuisse puta... ut tu quoque animum inducas, etc.,

    Cic. Fam. 4, 8, 2.—
    5.
    With a clause understood: quo me vortam nescio: Pa. Si deos salutas, dextrovorsum censeo (i.e. id facias or faciundum censeo), Plaut. Curc. 1, 1, 70: quo redeam? Pe. Equidem ad phrygionem censeo (i. e. redeas), id. Men. 4, 2, 53:

    quid nunc censes, Chrysale? (i. e. faciundum),

    id. Bacch. 4, 8, 112:

    ita faciam ut frater censuit,

    Ter. Phorm. 5, 2, 11:

    tibi igitur hoc censeo (i. e. faciendum): latendum tantisper ibidem, etc.,

    Cic. Fam. 9, 2, 4: tu [p. 314] potes Kalendis spectare gladiatores, et ita censeo, id. ib. 16, 20:

    quid censes igitur? Ecquidnam est tui consilii ad? etc.,

    id. Att. 9, 12, 4: quid igitur censet (sapientia)? What is wisdom ' s advice? id. Phil. 13, 3, 6:

    scribi quid placeat, quid censeas,

    id. Att. 9, 19,4:

    ibitur igitur, et ita quidem ut censes,

    id. ib. 10, 15, 3:

    disce, docendus adhuc, quae censet amiculus,

    Hor. Ep. 1, 17, 3.
    D.
    Of opinions and views on general questions, to be of opinion, think, believe, hold (cf.: statuo, existimo, puto, aio, dico; freq. in class. prose; very rare in post-class. writers except Gellius; never with ut, ne, or subj.-clause).
    1.
    With inf.-clause:

    Plato mundum esse factum censet a deo sempiternum,

    Cic. Ac. 2, 37, 118:

    Cyrenaici non omni malo aegritudinem effici censent, sed insperato,

    id. Tusc. 3, 13, 28:

    (Hieronymus) censet summum bonum esse sine ulla molestia vivere,

    id. Fin. 2, 5, 16:

    Aristoteles eos qui valetudinis causa furerent, censebat habere aliquid in animis praesagiens,

    id. Div. 1, 38, 81:

    Pythagoras censuit animum esse per naturam rerum omnem intentum et commeantem,

    id. ib. 1, 11, 27; so id. Ac. 1, 11, 40; 2, 42, 131; id. Fin. 1, 6, 20; 3, 15, 49; 3, 19, 64; 3, 21, 70; 4, 7, 17; 5, 7, 17; id. N. D. 1, 2, 3; 1, 2, 4; 1, 12, 29; 1, 13, 35 and 37; 1, 43, 120; 1, 44, 121; 2, 22, 57; 2, 16, 44; id. Sen. 12, 41; id. Leg. 1, 13, 36; id. Tusc. 1, 9, 18; 1, 10, 22; 1, 30, 72; 1, 45, 108; 3, 5, 11; 3, 22, 52; 4, 7, 14; id. Off. 1, 25, 88:

    Plato in civitate communis esse mulieres censuit,

    Gell. 18, 2, 8; 14, 5, 2; 18, 1, 4; 19, 12, 6.—If the opinion refers to what should be observed, oportere or debere is used, or a gerundial predicate with esse (so in Cic., but in Gell. 7, 15, 3, without esse):

    oportere delubra esse in urbibus censeo,

    Cic. Leg. 2, 10, 26:

    M. Varro aeditumum dici oportere censet,

    Gell. 12, 10, 4; 14, 5, 2;

    so with debere,

    id. 17, 5, 5; 13, 8, 4:

    Cyrenaici... virtutem censuerunt ob eam rem esse laudandam,

    Cic. Off. 3, 33, 116:

    (Ennius) non censet lugendam esse mortem quam immortalitas consequatur,

    id. Sen. 20, 73.—
    2.
    An inf.-clause understood:

    (dissensio est), a quibus temporibus scribendi capiatur initium. Ego enim ab ultimis censeo (i. e. exordiendum esse),

    Cic. Leg. 1, 3, 8:

    si, Mimnermus uti censet, sine amore jocisque Nil est jucundum,

    Hor. Ep. 1, 6, 65:

    sic enim censuit,

    Cic. Off. 3, 33, 117.—
    3.
    With neutr. acc. of a pron.: hoc amplius censeo, in addition to the opinions mentioned I hold, etc., Sen. Vit. Beat. 3, 2:

    nullo (medico) idem censente,

    Plin. 29, 1, 5, § 11.—
    4.
    With a rel.-clause:

    Aesopus quae utilia... erant, non severe neque imperiose praecepit et censuit,

    he imparted his teachings and views, Gell. 2, 29, 1.—
    5.
    Absol.:

    non adligo me ad unum aliquem ex Stoicis proceribus. Est et mihi censendi jus,

    the right to impart my opinions, Sen. Vit. Beat. 3, 2.
    E.
    In gen., = arbitror, puto, existimo, judico (cf.: idem enim valet censere et arbitrari, Varr. ap. Non. p. 519, 29: censere nunc significat putare, nunc suadere, nunc decernere, Paul. ex Fest. p. 54, 11 Mull.).
    1.
    To judge, think, believe, suppose (freq. in ante-class. writings; very rare in Cic. except in the particular meanings, a.—ironically—and d.; always with inf.-clause expressed or understood).
    a.
    In gen.:

    atque ego censui abs te posse hoc me impetrare,

    Plaut. Cas. 2, 6, 12 sq.:

    satis jam delusam censeo: rem, ut est, nunc eloquamur,

    id. As. 3, 3, 141:

    nam si honeste censeam te facere posse, suadeam,

    id. Mil. 4, 8, 60:

    neque ego hac noctem longiorem me vidisse censeo,

    id. Am. 1, 1, 126:

    saluti quod tibi esse censeo,

    id. Merc. 1, 35; so id. Am. 4, 3, 2; id. Most. 1, 3, 127; id. Pers. 1, 1, 9; 2, 2, 8; 2, 3, 75 sq.; id. Truc. 2, 2, 60; id. As. 2, 2, 33; id. Aul. 2, 4, 30; 2, 4, 36; id. Cas. 2, 8, 38; Ter. Heaut. 3, 1, 53; id. Phorm. 2, 2, 13: aut domino, cujum id censebis esse, reddes, Cincius, Re Mil. l. iii., de ap. Gell. 16, 4, 2:

    eo namque omnem belli molem inclinaturam censebant (consules),

    Liv. 7, 32, 3:

    nec facturum aequa Samnitium populum censebant, si... oppugnarent,

    id. 7, 31, 7:

    quaeso ut ea quae dicam non a militibus imperatori dicta censeas,

    id. 7, 13, 8:

    at illa purgare se, quod quae utilia esse censebat... suasisset,

    Curt. 8, 3, 7: Alexander, tam memorabili victoria laetus, qua sibi Orientis fines apertos esse censebat, id. 9, 1, 1; so id. 10, 8, 22.—
    b.
    With reference to an erroneous opinion, to imagine, suppose, falsely believe:

    censebam me effugisse a vita marituma Ne navigarem, etc.,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 108:

    omnes eum (sc. Jovem) esse (Amphitruonem) censent servi,

    id. Am. prol. 122, 134:

    jam hic ero, quom illic censebis esse me,

    id. ib. 3, 3, 14:

    ardere censui aedes,

    id. ib. 5, 1, 15:

    ego hunc censebam esse te,

    id. Men. 5, 9, 13; so id. As. 5, 2, 20; id. Aul. 3, 5, 55; id. Bacch. 1, 2, 14; id. Men. 3, 3, 32; 5, 9, 76; id. Merc. 1, 2, 87; id. Poen. 1, 1, 54; 3, 1, 60; 3, 4, 25; id. Rud. 2, 4, 31; 4, 7, 35; id. Stich. 4, 2, 24; id. Truc. 1, 1, 72 et saep.: censuit se regem Porsenam occidere, Cass. Hem. ap. Non. p. 4, 88:

    non ipsa saxa magis sensu omni vacabant quam ille... cui se hic cruciatum censet optare,

    Cic. Tusc. 1, 44, 107.—And ironically:

    nisi forte Diagoram aut Theodorum... censes superstitiosos fuisse,

    Cic. N. D. 1, 42, 117:

    nisi forte etiam illi Semproniano senatus consulto me censes adfuisse, qui ne Romae quidem fui,

    id. Fam. 12, 29, 2:

    neminem me fortiorem esse censebam,

    Curt. 8, 14, 42.—
    c.
    Referring to what should take place.
    (α).
    With gerundial inf.-clause:

    navis praedatoria, Abs qua cavendum nobis sane censeo,

    Plaut. Men. 2, 2, 70:

    soli gerundum censeo morem,

    id. Most. 1, 3, 69:

    neque vendundam censeo Quae libera est,

    Ter. Ad. 2, 1, 39; so id. Eun. 4, 4, 53; 5, 8, 42; id. Hec. 4, 4, 94; id. Phorm. 2, 4, 17:

    ceterum ei qui consilium adferret opem quoque in eam rem adferendam censebant esse,

    Liv. 25, 11, 14.—
    (β).
    With oportere, debere, or an ordinary inf.-clause:

    solam illi me soli censeo esse oportere obedientem,

    Plaut. Most. 1, 3, 47:

    quibus declaraveram, quo te animo censerem esse oportere, et quid tibi faciendum arbitrarer,

    Cic. Fam. 4, 9, 1:

    rursus interrogatus quid ipse victorem statuere debere censeret,

    Curt. 8, 14, 43: impudens postulatio visa est, censere... ipsos id (bellum) advertere in se, agrosque suos pro alienis populandos obicere, to entertain the idea that they should direct that war against themselves and their own lands, etc., Liv. 21, 20, 4:

    munere eum fungi prioris censet amici = eum fungi oportere,

    Hor. Ep. 1, 9, 5:

    quae nos quoque sustinere censebat,

    App. M. 11, p. 253.—
    (γ).
    By aequum censere with ordinary inf.clause, expressed or understood, either = it is fair ( right) to do something, or something ought or should be done (so very freq. in the comic poets and Livy; rare in other writers): non ego istunc me potius quam te metuere aequom censeo, I do not think it right to fear him, etc., Plaut. Capt. 2, 2, 51: quid me aequom censes pro illa tibi dare? What do you think I should give as a fair price? etc., id. As. 1, 3, 76: meum animum tibi servitutem servire aequom censui, I thought it my duty that my mind should, etc., id. Trin. 2, 2, 27: ecquis est tandem qui vestrorum... aequom censeat poenas dare ob eam rem quod arguatur male facere voluisse? Cato ap. Gell. 6 (7), 3, 36:

    quis aequum censeret... receptos in fidem non defendi?

    Liv. 21, 19, 5; so id. 24, 37, 7; 5, 3, 8; 22, 32, 6.—And without emphasis upon the idea of fairness or right:

    si sunt ita ut ego aequom censeo,

    as I think they ought to be, Plaut. Stich. 1, 2, 55; so id. Trin. 3, 2, 87; 2, 3, 1; id. Merc. 3, 3, 8; id. Aul. 4, 1, 11; id. Ep. 4, 1, 29; id. Stich. 2, 2, 20; 4, 1, 42:

    qui aequom esse censeant, nos jam a pueris ilico nasci senes,

    who believe that we should be born as old men right from childhood, Ter. Heaut. 2, 1, 2; so id. ib. 5, 5, 11; id. Ad. 4, 3, 10:

    qui aequom censeant rem perniciosam utili praeponi,

    Auct. Her. 2, 14, 22: (tribuni) intercedebant;

    senatum quaerere de pecunia non relata in publicum... aequum censebant,

    Liv. 38, 54, 5:

    cives civibus parcere aequum censebat,

    Nep. Thras. 2, 6.—
    d.
    Very freq., esp. in Cic., when a question, rhetorical or real, is addressed to a second person, often referring to erroneous opinions:

    an fores censebas nobis publicitus praeberier?

    Plaut. Am. 4, 2, 7:

    clanculum istaec te flagitia facere censebas potesse?

    id. Men. 4, 2, 47:

    hicine nos habitare censes?

    id. Trin. 4, 3, 72:

    omnes cinaedos esse censes, tu quia es?

    id. Men. 3, 2, 48; so id. As. 2, 4, 78; 5, 2, 37; id. Bacch. 4, 6, 41; 5, 2. 82; id. Capt. 4, 2, 66; 4, 2, 74; 5, 2, 16; id. Cas. 2, 6, 29; id. Men. 5, 5, 25: continuo dari Tibi verba censes? Ter. And. 3, 2, 25; so id. ib. 3, 3, 13; 4, 4, 55; id. Heaut. 4, 3, 38; id. Hec. 4, 1, 32; 4, 4, 53; id. Phorm. 5, 6, 35:

    adeone me delirare censes ut ista esse credam?

    Cic. Tusc. 1, 6, 10:

    nam cum in Graeco sermone haec... non videbantur, quid censes in Latino fore?

    id. Fin. 3, 4, 15:

    quid igitur censes? Apim illum nonne deum videri Aegyptiis?

    id. N. D. 1, 29, 82:

    quis haec neget esse utilia? quem censes?

    id. Off. 3, 26, 99:

    an censes me tantos labores... suscepturum fuisse, si, etc.,

    id. Sen. 23, 82:

    an vos Hirtium pacem velle censetis?

    id. Phil. 12, 4, 9; so id. Brut. 50, 186; 85, 294; id. Tusc. 1, 5, 10 fin.; 2, 4, 11; 3, 13, 27; id. Fin. 1, 10, 34; id. N. D. 1, 8, 20; 1, 28, 78; 1, 44, 122; id. Leg. 2, 10, 23; id. Div. in Caecil. 16, 54; id. Phil. 1, 6, 13; 4, 3, 7; 7, 4, 14; 11, 1, 3; 11, 5, 10; 12, 3, 7; 12, 6, 13; 12, 8, 21; 12, 9, 22; 13, 2, 4; 14, 4, 10; id. Att. 10, 11, 4:

    quid censes munera terrae?... quo spectanda modo, quo sensu credis et ore?

    Hor. Ep. 1, 6, 5 sqq.; so id. ib. 2, 2, 65; Lucr. 1, 973 (with obj.inf.).—With conditional period inst. of an inf.-clause:

    num censes faceret, filium nisi sciret eadem haec velle,

    Ter. And. 3, 3, 46.—

    Sometimes censemus? is used in the same way as censes?

    Cic. Tusc. 1, 2, 4; id. Off. 2, 7, 25; id. Fam. 4, 9, 2.—
    e.
    With an inf.clause understood: itane tu censes? Pa. Quid ego ni ita censeam? Plaut. Mil. 4, 3, 27: quid ergo censes? Tr. Quod rogas, Censeo, id. Rud. 4, 8, 7 sq.: quid illum censes? (i. e. eo loco facere?) Ter. And. 5, 2, 12:

    quid illas censes? (i. e. posse dicere),

    id. Ad. 4, 5, 22; so Plaut. Curc. 1, 1, 59; Ter. Heaut. 3, 3, 9; 5, 3, 21.—So, very freq. in the comic poets, censeo, absol., as an approving answer; also sic censeo, istuc censeo, ita censeo (Cic.) to be variously rendered: ego divinam rem intus faciam... So. Censeo, that will be right! Plaut. Am. 3, 3, 11: auscultemus quid agat: Ph. Sane censeo, so we will, indeed, id. Curc. 2, 2, 29: quid si recenti re aedis pultem? Ad. Censeo, do so! id. Poen. 3, 4, 18: quin eloquamur? Ag. Censeo, hercle, patrue, id. ib. 5, 4, 93: patri etiam gratulabor? Tr. Censeo, I think so (and after answering several questions with censeo): etiamne complectar ejus patrem? Tr. Non censeo. Pl. Nunc non censet quom volo, id. Rud. 4, 8, 6 sqq.; id. Ps. 2, 2, 69; id. Stich. 5, 4, 53; id. Truc. 2, 4, 73; id. Cas. 4, 3, 14; Ter. Eun. 2, 1, 11; id. Heaut. 3, 3, 27: male habeas! Mu. Sic censeo, Plaut. Men. 4, 1, 11: aliquem arripiamus, etc.: Ly. Hem, istuc censeo, id. Merc. 3, 3, 19 (cf.:

    prorsus ita censeo, referring to general questions, as in D.,

    Cic. Leg. 2, 10, 23);

    once similarly censeas: Quid gravare? censeas!

    Say yes, Plaut. Stich. 3, 2, 22.—
    2.
    To resolve, as a merely mental act, with gerundial inf.-clause (rare; cf. II. B.): quibus rebus cognitis, Caesar maturandum sibi censuit, resolved to hasten, lit., thought he must hasten ( = statuit, existimavit), Caes. B. G. 7, 56 init.:

    censuimus igitur amplius quaerendum,

    Gell. 12, 14, 7.—
    3.
    To consider, i. e. after carefully weighing the circumstances, with inf.-clause (rare):

    sed cum censerem... me et periculum vitare posse, et temperatius dicere... ea causa mihi in Asiam proficiscendi fuit,

    Cic. Brut. 91, 314.—
    4.
    = pu tare, habere, judicare, to consider as, to hold, with two acc., or inf.-clause.
    a.
    With double acc.:

    quom dispicias tristem, frugi censeas (i.e. eum),

    you would consider him thrifty, Plaut. Cas. 3, 2. 32:

    auxilio vos dignos censet senatus,

    considers you worthy of help, Liv. 7, 31, 2:

    has... indagines cuppediarum majore detestatione dignas censebimus si, etc.,

    Gell. 7 (6), 16, 6: cum Priscum nobilitas hostem patriae censuisset, judged, declared him the enemy, etc., Aur. Vict. Caes. 29, 4.—
    b.
    In the pass. with nom. and inf., = haberi (in Manil. and Gell.):

    praeter illas unam et viginti (comoedias) quae consensu omnium Plauti esse censebantur,

    Gell. 3, 3, 3:

    quae terrena censentur sidera sorte (i. e. esse),

    are considered as being of the terrestrial kind, Manil. 2, 226; so id. 2, 293; 2, 653; 2, 667; 3, 96; so, sub aliquo censeri, to be considered as being under one ' s influence, id. 4, 246; 4, 705; cf. id. 3, 598 (with per).—
    5.
    To wish, with subj.-clause or ne (in App.):

    de coma pretiosi velleris floccum mihi confestim adferas censeo,

    App. M. 6. [p. 315] p. 117:

    censeo ne ulla cura os percolat,

    id. Mag. p. 411.
    2.
    censeo, ēre, = succenseo, to be angry: ne vobis censeam, si, etc., Varr. ap. Non. p. 267, 24.

    Lewis & Short latin dictionary > censeo

  • 55 commisceo

    com-miscĕo ( con-m-), miscui, mixtum, or mistum, 2, v. a., to mix or mingle together, to intermingle (class.).
    I.
    Lit., constr. with cum, with abl., with in or inter, and absol.
    A.
    With cum and abl.:

    postea amurcam cum aquā commisceto aequas partis,

    Cato, R. R. 93; 103; 109:

    ventus... se cum eo commiscuit igni,

    Lucr. 6, 276:

    ignem illum sempiternum (Vestae) cum totius urbis incendio,

    Cic. Dom. 57, 144:

    servos cum ingenuis,

    Suet. Aug. 25.—
    B.
    With abl.:

    canes capro commixta,

    Plaut. Most. 1, 1, 40:

    commixta. vis venti calore, Lucr 6, 322: liquidum corpus turbantibus aëris auris,

    id. 5, 502:

    frusta cruento commixta mero,

    Verg. A. 3, 633:

    commixtis igne tenebris,

    id. ib. 8, 255:

    aether... magno commixtus corpore,

    id. G. 2, 327:

    Chio nota si commixta Falerni est,

    Hor. S. 1, 10, 24:

    commixtae salivae melle,

    Suet. Vit. 2:

    reliquias Phyllidis cineribus Juliae,

    id. Dom. 17:

    crocum aquā pluviali,

    Scrib. Comp. 265.—
    C.
    With in or inter:

    inter se omnia pariter,

    Cato, R. R. 96, 1:

    necesse est ventus et aër Et calor inter se vigeant commixta per artus,

    Lucr. 3, 283:

    fumus in auras Commixtus tenuis,

    Verg. G. 4, 500.—
    D.
    Absol.:

    commisce mulsum,

    Plaut. Pers. 1, 3, 7:

    in hac (patinā) scarorum jocinera, phasianarum cerebella... commiscuit,

    Suet. Vit. 13.—Esp., in part. perf., mingled, compounded:

    cibos omnis commixto corpore dicent Esse,

    Lucr. 1, 861:

    fert commixtam ad astra favillam,

    Verg. A. 9, 76; cf.:

    commixti corpore tantum Subsident Teucri,

    id. ib. 12, 835.—Esp., of sexual union:

    commiscendorum corporum libidines,

    Cic. N. D. 2, 51, 128: commisceri, Jul. Epit. Nov. 107, § 373.—
    II.
    Transf., in gen., to unite, bring together, join, mingle:

    ego abeo a te, ne quid tecum consili conmisceam, Plaut Mil. 2, 5, 68: siquis cum eo (Neptuno) quid rei conmiscuit,

    id. Rud. 2, 6, 3:

    jus accusatoris cum jure testimonii,

    Auct. Her. 4, 35, 47:

    numquam temeritas cum sapientiā comm iscetur,

    Cic. Marcell. 2, 7:

    gemitu commixta querella,

    Lucr. 6, 1159:

    attulit hunc illi caecis terroribus aura Commixtum clamorem,

    Verg. A. 12, 618:

    utrasque partis in computatione,

    Dig. 35, 2, 1, § 14.—
    B.
    To produce by mingling:

    Italo commixtus sanguine Silvius,

    i. e. of an Italian mother, Verg. A. 6, 762:

    materiae ex utroque commixtae,

    Quint. 3, 8, 55.

    Lewis & Short latin dictionary > commisceo

  • 56 conducibilis

    condūcĭbĭlis, e, adj. [conduco, II.], advantageous, profitable, expedient (several times in Plaut., elsewhere rare):

    (consilium) ad eam rem,

    Plaut. Ep. 2, 2, 76:

    reperiamus aliquid calidi conducibilis consili,

    id. ib. 2, 2, 71:

    istuc facinus mihi,

    id. Bacch. 1, 1, 18; id. Cist. 1, 1, 80:

    conducibile et utile,

    id. Trin. 1, 1, 3; cf. id. ib. 1, 1, 14.—
    * Comp., Auct. Her. 2, 14, 21; Sid. Ep. 6, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > conducibilis

  • 57 conmisceo

    com-miscĕo ( con-m-), miscui, mixtum, or mistum, 2, v. a., to mix or mingle together, to intermingle (class.).
    I.
    Lit., constr. with cum, with abl., with in or inter, and absol.
    A.
    With cum and abl.:

    postea amurcam cum aquā commisceto aequas partis,

    Cato, R. R. 93; 103; 109:

    ventus... se cum eo commiscuit igni,

    Lucr. 6, 276:

    ignem illum sempiternum (Vestae) cum totius urbis incendio,

    Cic. Dom. 57, 144:

    servos cum ingenuis,

    Suet. Aug. 25.—
    B.
    With abl.:

    canes capro commixta,

    Plaut. Most. 1, 1, 40:

    commixta. vis venti calore, Lucr 6, 322: liquidum corpus turbantibus aëris auris,

    id. 5, 502:

    frusta cruento commixta mero,

    Verg. A. 3, 633:

    commixtis igne tenebris,

    id. ib. 8, 255:

    aether... magno commixtus corpore,

    id. G. 2, 327:

    Chio nota si commixta Falerni est,

    Hor. S. 1, 10, 24:

    commixtae salivae melle,

    Suet. Vit. 2:

    reliquias Phyllidis cineribus Juliae,

    id. Dom. 17:

    crocum aquā pluviali,

    Scrib. Comp. 265.—
    C.
    With in or inter:

    inter se omnia pariter,

    Cato, R. R. 96, 1:

    necesse est ventus et aër Et calor inter se vigeant commixta per artus,

    Lucr. 3, 283:

    fumus in auras Commixtus tenuis,

    Verg. G. 4, 500.—
    D.
    Absol.:

    commisce mulsum,

    Plaut. Pers. 1, 3, 7:

    in hac (patinā) scarorum jocinera, phasianarum cerebella... commiscuit,

    Suet. Vit. 13.—Esp., in part. perf., mingled, compounded:

    cibos omnis commixto corpore dicent Esse,

    Lucr. 1, 861:

    fert commixtam ad astra favillam,

    Verg. A. 9, 76; cf.:

    commixti corpore tantum Subsident Teucri,

    id. ib. 12, 835.—Esp., of sexual union:

    commiscendorum corporum libidines,

    Cic. N. D. 2, 51, 128: commisceri, Jul. Epit. Nov. 107, § 373.—
    II.
    Transf., in gen., to unite, bring together, join, mingle:

    ego abeo a te, ne quid tecum consili conmisceam, Plaut Mil. 2, 5, 68: siquis cum eo (Neptuno) quid rei conmiscuit,

    id. Rud. 2, 6, 3:

    jus accusatoris cum jure testimonii,

    Auct. Her. 4, 35, 47:

    numquam temeritas cum sapientiā comm iscetur,

    Cic. Marcell. 2, 7:

    gemitu commixta querella,

    Lucr. 6, 1159:

    attulit hunc illi caecis terroribus aura Commixtum clamorem,

    Verg. A. 12, 618:

    utrasque partis in computatione,

    Dig. 35, 2, 1, § 14.—
    B.
    To produce by mingling:

    Italo commixtus sanguine Silvius,

    i. e. of an Italian mother, Verg. A. 6, 762:

    materiae ex utroque commixtae,

    Quint. 3, 8, 55.

    Lewis & Short latin dictionary > conmisceo

  • 58 constituo

    con-stĭtŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a. [statuo], to cause to stand, put or lay down, to set, put, place, fix, station, deposit a person or thing somewhere (esp. firmly or immovably), etc. (the act. corresponding to consistere; class.).
    I.
    In gen.
    A.
    Prop.:

    hominem ante pedes Q. Manilii constituunt,

    Cic. Clu. 13, 38:

    vobis (dīs) candentem taurum ante aras,

    Verg. A. 5, 237:

    impedimenta,

    Liv. 44, 36, 6:

    reliquias praedonum contractas in urbibus,

    Vell. 2, 32 fin.:

    unum aliquem lectorem,

    Quint. 2, 5, 6:

    velut in aliquā sublimi speculā constitutus,

    Lact. 2, 2, 18.—
    B.
    Trop.:

    cum hujus vobis adulescentiam proposueritis, constituitote vobis ante oculos etiam hujus miseri senectutem,

    Cic. Cael. 32, 79.—
    II.
    Esp.,
    A.
    Milit. t. t.
    1.
    To station or post troops somewhere, to draw up, set in order:

    legionem Caesar passibus CC. ab eo tumulo constituit,

    Caes. B. G. 1, 43:

    legiones pro castris in acie,

    id. ib. 2, 8 fin.;

    4, 35: aciem ordinesque intra silvas,

    id. ib. 2, 19:

    octo cohortes in fronte,

    Sall. C. 59, 2:

    quod reliquum peditum erat, obliquo constituerunt colle,

    Liv. 28, 33, 8 al.:

    naves ad latus apertum hostium,

    Caes. B. G. 4, 25; cf.:

    naves aperto ac plano litore,

    id. ib. 4, 23 fin.:

    naves nisi in alto,

    id. ib. 4, 24:

    subsidiarias (naves) in secundo ordine, Auct. B. Alex. 14, 3: classem apud Salamina exadversum Athenas,

    Nep. Them. 3, 4; cf. id. Alcib. 8, 1:

    praesidia in Rutenis provincialibus,

    Caes. B. G. 7, 7.—Rarely of a single person: se constituere, to station or post one's self: dum se Gallus iterum eodem pacto constituere studet, Quadrig. ap. Gell. 9, 13, 17.—
    2.
    In contrast with a march, to cause to halt:

    paulisper agmen constituit,

    Sall. J. 49, 5; so,

    agmen,

    Liv. 35, 28, 8; 38, 25, 12:

    signa paulisper novitate rei,

    id. 33, 10, 3; so,

    signa,

    id. 34, 20, 4.—And trop.:

    si constituitur aliquando (narratio) ac non istā brevitate percurritur,

    Cic. de Or. 2, 80, 328.—
    B.
    With the access. idea of preparation, to set up, erect, establish, found, build, construct, prepare, make, create, constitute (class. and very freq.).
    1.
    Lit.:

    genus humanum, quorum omnia causā constituisse deos,

    Lucr. 2, 175:

    aggerem apparare, vineas agere, turres duas constituere coepit,

    Caes. B. G. 7, 17:

    turres,

    id. ib. 2, 12:

    turrim,

    id. ib. 2, 30:

    castella ad extremas fossas,

    id. ib. 2, 8:

    vineas ac testudines,

    Nep. Milt. 7, 2:

    locis certis horrea,

    Caes. B. C. 3, 42:

    inane sepulcrum,

    Ov. M. 6, 568:

    feralis cupressos,

    Verg. A. 6, 216:

    ingentem quercum in tumulo,

    id. ib. 11, 6:

    pyras curvo in litore,

    id. ib. 11, 185:

    quattuor aras ad alta delubra dearum,

    id. G. 4, 542; Suet. Aug. 59 fin.:

    aedem in foro geminis fratribus,

    id. Caes. 10:

    castra Romae,

    id. Tib. 37 et saep.:

    oppidum,

    to found, Caes. B. C. 1, 15; Nep. Cim. 2, 2; so,

    nova moenia,

    Verg. A. 12, 194; cf.:

    moenia in Aside terrā,

    Ov. M. 9, 449:

    domicilium sibi Magnesiae,

    Nep. Them. 10, 2:

    triplex Piraeei portus constitutus est,

    id. ib. 6, 1:

    hiberna omnium legionum in Belgis,

    Caes. B. G. 3, 38:

    di primum homines humo excitatos celsos et erectos constituerunt,

    Cic. N. D. 2, 56, 140.—
    2.
    Trop., to bring about, effect, establish, appoint, etc., freq. of judicial determinations, etc.: videte, [p. 438] per deos immortalis, quod jus nobis, quam condicionem vobismet ipsis, quam denique civitati legem constituere velitis, to establish, Cic. Caecin. 14, 40:

    jus melius Sullanis praediis quam paternis,

    id. Agr. 3, 3, 10:

    judicium,

    id. Part. Or. 28, 99:

    judicium de pecuniis repetundis,

    id. Div. in Caecil. 4, 11:

    judicium capitis in se,

    id. Verr. 2, 5, 54, § 141:

    controversiam,

    id. de Or. 1, 31, 143:

    quaestionem,

    Quint. 3, 11, 17; 4, 2, 10:

    ratiocinationem,

    id. 5, 14, 12:

    in hac accusatione comparandā constituendāque laborare,

    Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2; and of persons, to designate, appoint, select, put forward, etc.:

    accusatorem,

    id. Div. in Caecil. 3, 10; Quint. 3, 10, 3 (cf.:

    comparare accusatorem,

    Cic. Clu. 67, 191):

    testis,

    Cic. Verr. 1, 18, 55:

    tutores pupillis,

    Dig. 2, 1, 1 et saep.:

    nuper apud C. Orchivium collegam meum locus ab judicibus Fausto Sullae de pecuniis residuis non est constitutus,

    no trial of him was permitted, Cic. Clu. 34, 94:

    reum statim fecit, utique ei locus primus constitueretur impetravit,

    id. ib. 20, 56:

    fidem,

    id. Part. Or. 9, 31; cf. id. Sen. 18, 62:

    concordiam,

    id. Att. 8, 11, D, 1:

    si utilitas amicitiam constituet, tollet eadem,

    id. Fin. 2, 24, 78:

    amicitiam tecum,

    Q. Cic. Pet. Cons. 7, 27 (cf. id. ib. §

    25: amicitiae permultae comparantur): libertatem,

    Cic. Fl. 11, 25:

    victoriam,

    id. Rosc. Am. 6, 16:

    pacem (opp. bellum gerere),

    id. ib. 8, 22:

    quantum mali sibi ac liberis suis,

    id. Verr. 2, 1, 25, § 65.—
    C.
    With the access. idea of ordering, contriving, to establish, fix, appoint, settle, order, manage; to confirm, regulate, arrange, dispose.
    1.
    Lit.:

    Ti. et C. Gracchos plebem in agris publicis constituisse,

    to have established, Cic. Agr. 2, 5, 10; cf. id. ib. 2, 31, 83:

    ibi futuros Helvetios, ubi eos Caesar constituisset,

    should assign them a permanent abode, Caes. B. G. 1, 13:

    reges in civitate,

    Cic. Agr. 2, 6, 15; cf. id. Off. 2, 12, 41:

    Commium regem ibi,

    Caes. B. G. 4, 21:

    decemviralem potestatem in omnibus urbibus,

    Nep. Lys. 2, 1; cf. Cic. Agr. 2, 7, 17:

    curatores legibus agrariis,

    id. ib.; cf.:

    publice patronum huic causae,

    id. Mur. 2, 4:

    regnum alicui,

    Nep. Chabr. 2, 1 al.:

    composita et constituta res publica,

    Cic. Leg. 3, 18, 42; cf.:

    bene morata et bene constituta civitas,

    id. Brut. 2, 7; so id. Agr. 2, 5, 10 fin.:

    civitates,

    to organize, id. de Or. 1, 9, 35:

    quis tibi concesserit... reliquas utilitates in constituendis civitatibus... a disertis ornateque dicentibus esse constitutas,

    id. ib. 1, 9, 36:

    Chersoneso tali modo constituto,

    Nep. Milt. 2, 4:

    res summā aequitate,

    id. ib. 2, 2; cf.:

    rem nummariam,

    Cic. Off. 3, 20, 80:

    rem familiarem,

    id. Phil. 11, 2, 4.—
    2.
    Trop.:

    ineuntis aetatis inscitia senum constituenda et regenda prudentiā est,

    Cic. Off. 1, 34, 122; cf.:

    majores vestri majestatis constituendae gratiā bis Aventinum occupavere,

    Sall. J. 31, 17; Cic. Fam. 15, 4, 6:

    jam perfectis constitutisque viribus,

    Quint. 10, 1, 57.— Pass. impers.: non tam sinistre constitutum est, ut non, etc., i. e. we are not so badly off as not, etc., Plin. Pan. 45, 5.—Of persons:

    Athenaeum in maximā apud regem auctoritate gratiāque,

    Cic. Fam. 15, 4, 6:

    aliquem sibi quaestoris in loco,

    id. Verr. 2, 1, 30, § 77:

    in potestate aliquem,

    Lact. Epit. 55, 6:

    constituuntur in honoribus, cum magistratus creantur,

    Aug. Cont. adv. Leg. 1, 45 al. —
    D.
    With the access. idea of limiting, fixing, allotting, to fix, appoint something ( for or to something), to settle, agree upon, define, determine.
    1.
    Lit.:

    propter dissensionem placuerat dividi thesauros finesque imperii singulis constitui,

    Sall. J. 12, 1:

    summum pretium,

    Cic. Att. 12, 31, 2; cf.:

    pretium frumento,

    id. Verr. 2, 3, 73, § 171:

    certam pecuniam proconsulibus,

    Suet. Aug. 36; id. Ner. 10:

    propria loca senatoribus,

    id. Claud. 21:

    diem nuptiis,

    Plaut. Trin. 2, 4, 180; cf.:

    nuptias in hunc diem,

    Ter. And. 1, 5, 34:

    diem concilio,

    Caes. B. G. 1, 30:

    diem colloquio,

    id. ib. 1, 47:

    posterum diem pugnae,

    id. ib. 3, 23 fin.:

    negotio proximum diem,

    Sall. J. 93, 8:

    certum tempus ei rei,

    Caes. B. C. 3, 19:

    grandiorem aetatem ad consulatum,

    Cic. Phil. 5, 17, 47:

    tempus in posterum diem locumque,

    Liv. 38, 25, 2:

    postquam ad constitutam non venerat diem,

    id. 27, 16, 16:

    locus, tempus constitutum est,

    Ter. Eun. 3, 4, 3:

    modum credendi,

    Cic. Rab. Post. 3, 5: de numero pastorum alii angustius, alii laxius constituunt:

    ego in octogenas hirtas oves singulos pastores constitui, Atticus in centenas,

    Varr. R. R. 2, 10, 10.—
    b.
    T. t. of the lang. of business, to accord, agree with one in a thing, to appoint, fix, to concert, agree upon, assent to (cf. Gron. Obss. p. 14 sq.); constr. aliquid cum aliquo, alicui, inter se, or with acc. only, or absol.
    (α).
    Cum aliquo:

    ubiea dies, quam constituerat cum legatis venit,

    Caes. B. G. 1, 8:

    pactam et constitutam esse cum Manlio diem,

    Cic. Cat. 1, 9, 24:

    constitui cum quodam hospite, Me esse illum conventuram,

    Ter. Hec. 1, 2, 120:

    constitui cum hominibus, quo die mihi Messanae praesto essent,

    Cic. Verr. 2, 2, 27, § 65: cum aliquo, ut, etc., Aug. ap. Suet. Calig. 8; cf. under P. a., B. 2.—
    (β).
    Alicui:

    L. Cincio HS. XXCD. constitui me curaturum Idibus Febr.,

    Cic. Att. 1, 7 init.; id. Off. 1, 10, 32:

    ubi nocturnae Numa constituebat amicae,

    Juv. 3, 12; cf.:

    sane, inquit, vellem non constituissem, in Tusculanum me hodie venturum esse, Laelio,

    id. de Or. 1, 62, 265.—
    (γ).
    With acc. only or absol.:

    vadimonia constituta,

    Cic. Sen. 7, 21:

    de pecuniā constitutā,

    Dig. 13, tit. 5; Ter. Heaut. 4, 4, 4:

    (Vaccenses) compositis inter se rebus in diem tertiam constituunt,

    Sall. J. 66, 2:

    sic constituunt, sic condicunt,

    Tac. G. 11; Juv. 6, 487.— Pass. impers.:

    Avillius, ut erat constitutum, simulat se aegrotare,

    Cic. Clu. 13, 37.—
    2.
    Trop.:

    constituendi sunt qui sint in amicitiā fines deligendi,

    Cic. Lael. 16, 56:

    si forte quaereretur quae esset ars imperatoris, constituendum putarem principio, quis esset imperator: qui cum esset constitutus administrator quidam belli gerendi, tum adjungerem, etc. (for which, soon after, definire),

    id. de Or. 1, 48, 210; cf. C. 1. supra, and Quint. 12, 1, 1:

    nondum satis constitui molestiaene plus an voluptatis attulerit mihi Trebatius noster,

    Cic. Fam. 11, 27, 1:

    ut constitueret, honestum esse aliquid quod, etc.,

    id. Off. 2, 3, 9:

    bona possessa non esse constitui,

    id. Quint. 29, 89:

    de hoc Antigonus cum solus constituere non auderet, ad consilium retulit,

    Nep. Eum. 12, 1.—
    E.
    With the access. idea of resolving, to determine to do something, to take a resolution, to resolve, decide, determine.
    (α).
    With inf.:

    si quis mare Neptunum Cereremque vocare Constituit fruges,

    Lucr. 2, 656:

    cohortes duas in Nantuatibus collocare,

    Caes. B. G. 3, 1:

    bellum cum Germanis gerere,

    id. ib. 4, 6:

    Romanorum adventum exspectare atque ibi decertare,

    id. ib. 4, 19:

    desciscere a rege,

    Nep. Dat. 5, 5.—
    (β).
    With acc. and inf.:

    audio constitutum esse Pompeio et ejus consilio in Siciliam me mittere,

    Cic. Att. 7, 7, 4. —
    (γ).
    With interrog.-clause:

    quantum pecuniae quaeque civitas daret, Aristides delectus est, qui constitueret,

    Nep. Arist. 3, 1. —
    (δ).
    With ut:

    rus uti irem, jam heri constitueram,

    Plaut. Ps. 1, 5, 136:

    constitueram, ut pridie Idus Aquini manerem,

    Cic. Att. 16, 10, 1:

    constituimus inter nos ut ambulationem conficeremus,

    id. Fin. 5, 1, 1:

    Lentulus cum ceteris constituerant, uti, etc.,

    Sall. C. 43, 1.—Hence, constĭtūtus, a, um, P. a.
    A.
    Adj. (acc. to B.), constituted, arranged, disposed:

    bene constitutum corpus,

    Cic. Tusc. 2, 6, 17:

    viri sapientes et bene naturā constituti,

    id. Sest. 65, 137:

    quotus quisque philosophorum invenitur, qui sit ita moratus, ita animo ac vitā constitutus, ut ratio postulat,

    id. Tusc. 2, 4, 11:

    qui integri sunt et sani et bene constituti de rebus domesticis,

    id. Sest. 45, 97.—
    2.
    (Acc. to C.) Fixed, established:

    cursus siderum,

    Quint. 1, 10, 46:

    discrimina (opp. fortuita),

    id. 5, 10, 42:

    jam confirmatae constitutaeque vocis,

    id. 11, 3, 29.—
    B.
    Subst.: constĭtūtum, i, n.
    1.
    (Acc. to B.) An institution, ordinance, law (mostly postclass.), Cod. Th. 1, 11, 5; 12, 41, 1.—
    b.
    Trop.:

    cum videas ordinem rerum et naturam per constituta procedere,

    according to established laws, Sen. Q. N. 3, 16, 2.—
    2.
    (Acc. to D. 1. b.) An agreement, appointment, accommodation; a compact (in good prose):

    ante rem quaeruntur, quae talia sunt, apparatus, conloquia, locus, constitutum, convivium,

    Cic. Top. 12, 52; so absol., id. Att. 11, 16, 2; id. Cael. 8, 20:

    rescripsit constitutum se cum eo habere,

    id. Att. 12, 23, 3:

    constitutum factum esse cum servis, ut venirent, etc.,

    id. Cael. 25, 61; and humorously: si quod constitutum cum podagra habes, fac ut in alium diem differas, id. Fam. 7, 4; so,

    ad constitutum venire,

    Varr. R. R. 2, 5, 1; Cic. Caecin. 12, 33:

    se proripu it,

    Suet. Oth. 6;

    and without a verb,

    Cic. Att. 12, 1, 1; Flor. 2, 6, 16 (but in Vell. 2, 110, 1, the better read. is consili).

    Lewis & Short latin dictionary > constituo

  • 59 consumo

    con-sūmo, sumpsi, sumptum, 3 ( perf. sync. consumpsti, Prop. 1, 3, 37; inf. consumpse, Lucr. 1, 234), v. a., to take wholly or completely, i. e.,
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (post-Aug. and rare):

    vasti surgunt immensis torquibus orbes, tergaque consumunt pelagus,

    take up, completely cover, Manil. 5, 584:

    tela omnia solus pectore consumo,

    Sil. 5, 640; cf.:

    clipeo tela,

    id. 10, 129:

    jugulo ensem,

    Stat. Th. 10, 813:

    ferrum pectore,

    id. ib. 12, 745; cf. id. Achill. 2, 205; Dig. 26, 7, 54.—
    B.
    In partic., of food, to eat, consume, devour (class.):

    agri multa efferunt quae vel statim consumantur vel mandentur condita vetustati,

    Cic. N. D. 2, 60, 151:

    frumenta,

    Caes. B. G. 6, 43; cf. id. ib. 7, 17;

    7, 77: fruges,

    Hor. Ep. 1, 2, 27:

    vitiatum (aprum),

    id. S. 2, 2, 92:

    angues,

    Cic. N. D. 1, 36, 101:

    draconem,

    Suet. Tib. 72:

    mensas accisis dapibus,

    Verg. A. 7, 125 al. —
    II.
    Transf.
    1.
    In gen., to consume, devour, waste, squander, annihilate, destroy, bring to naught, kill.
    a.
    Of inanimate things:

    faciat quod lubet: Sumat, consumat, perdat,

    Ter. Heaut. 3, 1, 56; cf. Sall. C. 12, 2:

    patrimonium per luxuriam,

    Cic. Rosc. Am. 2, 6:

    bona paterna,

    Quint. 3, 11, 13; 3, 11, 16:

    omnem materiam,

    Ov. M. 8, 876: omne id aurum in ludos, Liv. 39, 5, 9; Val. Max. 3, 1, 1 fin.; cf. 2. b infra:

    omnes fortunas sociorum,

    Caes. B. G. 1, 11; cf.:

    omnes opes et spes privatas meas,

    Sall. H. Fragm. 2, 96, 2 Dietsch:

    omnia flammā,

    Caes. B. C. 2, 14; cf.:

    aedes incendio,

    Liv. 25, 7, 6:

    domum incendio,

    Suet. Calig. 59:

    consumpturis viscera mea flammis,

    Quint. 6, prooem. §

    3: viscera fero morsu,

    Ov. M. 4, 113:

    anulum usu,

    id. P. 4, 10, 5; cf.:

    ferrum rubigine,

    to eat, consume, Curt. 7, 8, 15.—Of time, to spend, pass:

    horas multas saepe suavissimo sermone,

    Cic. Fam. 11, 27, 5:

    dicendo tempus,

    id. Verr. 2, 2, 39, § 96:

    diem altercatione,

    id. Fam. 1, 2, 1; id. Univ. 1 fin.; id. Fam. 7, 1, 1:

    annua tempora,

    Lucr. 5, 618:

    consumitur vigiliis reliqua pars noctis,

    Caes. B. G. 5, 31; id. B. C. 2, 23:

    magnam partem diei,

    id. B. G. 5, 9 fin.:

    omne tempus,

    Liv. 29, 33, 9; 24, 14, 10:

    dies decem in his rebus,

    Caes. B. G. 5, 11:

    in eo studio aetatem,

    Cic. Off. 1, 1, 2:

    tota nox in exinaniendā nave consumitur,

    id. Verr. 2, 5, 25, § 64; Caes. B. C. 2, 23, 1:

    multos dies per dubitationem,

    Sall. J. 62, 9; cf. Tac. H. 4, 43 fin.:

    omne tempus circa Medeam,

    id. Or. 3:

    continuum biduum epulando potandoque,

    Suet. Tib. 42: precando Tempora cum blandis verbis, to waste or lose time and words in supplications, Ov. M. 2, 575:

    multis diebus et laboribus consumptis,

    Sall. J. 93, 1:

    ubi longa meae consumpsti tempora noctis?

    Prop. 1, 3, 37.—Of strength, feeling, voice, etc.:

    in quo tanta commoveri actio non posset, si esset consumpta superiore motu et exhausta,

    Cic. de Or. 3, 26, 103:

    adfectus,

    Quint. 2, 13, 13; 4, 2, 120:

    spiritus,

    id. 11, 3, 53:

    vocem instans metus,

    Tac. H. 1, 42:

    ignominiam,

    id. ib. 3, 24:

    gratiam rei nimiā captatione,

    Quint. 8, 6, 51:

    vires ipsā subtilitate,

    id. 12, 2, 13:

    bona ingenii,

    id. 12, 5, 2; 3, 11, 23; cf. Sall. J. 25, 11.— Poet.: cum mare, cum terras consumpserit, aëra tentet, i. e.- seek a refuge therein in vain, Ov. H. 6, 161.—
    b.
    Of living beings.
    (α).
    To destroy, kill:

    si me vis aliqua morbi aut natura ipsa consumpsisset,

    Cic. Planc. 37, 90; cf.:

    quos fortuna belli consumpserat,

    Sall. H. 1, 41, 5 Dietsch:

    tantum exercitum fame,

    Caes. B. G. 7, 20 fin.; so,

    siti,

    Hirt. B. G. 8, 41 fin.:

    acie,

    Vell. 2, 52, 5:

    morte,

    Tib. 1, 3, 55:

    morbo,

    Nep. Reg. 2, 1:

    senio et maerore,

    Liv. 40, 54, 1 al. —Facete:

    garrulus hunc consumet,

    Hor. S. 1, 9, 33.—
    (β).
    Rarely, to waste, weaken, enervate:

    inediā et purgationibus et vi ipsius morbi consumptus es,

    Cic. Fam. 16, 10, 1; cf. Ov. M. 9, 663;

    and consumpta membra senectā,

    id. ib. 14, 148.—
    2.
    In partic.
    a.
    To divide, make an exhaustive division of (very rare):

    inventio in sex partis consumitur,

    Auct. Her. 1, 3, 4.—
    b.
    Aliquid in aliquā re, rar. in aliquid or absol. (in Cic. only with in and abl.; cf. Madv. ad Cic. Fin. 5, 19, 53), to bestow upon something, to use, employ, spend upon or about something.
    (α).
    In aliquā re:

    pecuniam in agrorum emptionibus,

    to lay out, invest, Cic. Agr. 1, 5, 14:

    aurum in monumento,

    id. ib. 1, 4, 12; Nep. Timoth. 1, 2:

    studium in virorum fortium factis memoriae prodendis,

    Cic. Fam. 6, 12, 5; cf.:

    in armis plurimum studii,

    Nep. Epam. 2, 5:

    tantum laboris in rebus falsis,

    Quint. 12, 11, 15:

    curam in re unā,

    Hor. S. 2, 4, 48:

    ingenium in musicis,

    Cic. Fin. 5, 19, 50; cf. id. Phil. 5, 18, 49; id. Sest. 13, 31; Quint. 1, 2, 11.—
    (β).
    In aliquid (cf. the Gr. analiskein eis ti):

    tota in dulces consument ubera natos,

    Verg. G. 3, 178; Prop. 4 (5), 6, 55:

    umorem in arbusta,

    Sen. Q. N. 3, 11, 3:

    bona paterna in opera publica,

    Quint. 3, 11, 13:

    pecuniam in monumentum,

    Dig. 35, 1, 40 fin.
    (γ).
    Absol.:

    si quid consili Habet, ut consumat nunc, quom nil obsint doli,

    use up, exhaust, Ter. And. 1, 1, 133.

    Lewis & Short latin dictionary > consumo

  • 60 conturbo

    con-turbo, āvi, ātum, 1, v. a., to throw into disorder or confusion, to confuse, derange, disorder, confound (rare, but class. in prose and poetry; most freq. in Lucr. and Cic.; not in Verg., Hor., or Quint.).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.:

    posituras principiorum corporis atque animi,

    Lucr. 4, 943; cf. id. 4, 958; 3, 483 al.:

    ordines Romanorum (militum),

    Sall. J. 50, 4; cf. id. ib. 98, 4:

    equites tormentis,

    Curt. 7, 2, 4:

    rempublicam,

    Sall. C. 37, 10; 48, 8; cf.

    rem,

    id. J. 79, 7: annus neglegentiā conturbatus atque confusus, * Suet. Aug. 31:

    vocem,

    Lucr. 4, 559:

    prima vulnera novis plagis,

    id. 4, 1070: basia, i. e. to exchange in confused multitudes, * Cat. 5, 11.—In mal. part.:

    pedes, i. e. implicare,

    Plaut. Cas. 2, 8, 24.—
    B.
    Trop., to disturb, disquiet in mind or feeling:

    valetudo tua me valde conturbat,

    Cic. Att. 7, 2, 2:

    quid est? num conturbo te?

    id. Phil. 2, 13, 32:

    incidunt multae causae, quae conturbent animos utilitatis specie,

    id. Off. 3, 10, 40; cf.:

    vemens violentia vini Conturbare animum consuevit,

    Lucr. 3, 483.— Absol.:

    haec sunt, quae conturbent in deliberatione non numquam, etc.,

    Cic. Off. 3, 20, 81.—
    II.
    In partic., t. t. in the lang. of business: conturbare rationes or rationem, or absol. conturbare, to bring one's pecuniary affairs into disorder, to become bankrupt.
    A.
    Lit.:

    rationem sibi commissam,

    Dig. 11, 3, 1 fin.:

    nihil esse, quod posthac arcae nostrae fiducia conturbaret,

    bring into pecuniary embarrassment, Cic. Q. Fr. 2, 10 (12), 5:

    fac me multis debere, et in his Plancio: utrum igitur me conturbare oportet?

    id. Planc. 28, 68:

    homo Graecus, qui conturbat et idem putat sibi licere quod equitibus Romanis,

    id. Att. 4, 7, 1; Dig. 14, 3, 5, § 9; 15, 3, 16; cf. ib. 11, 3, 1, § 5; Juv. 7, 129 al.—
    B.
    Trop.:

    neque edepol quid nunc consili capiam scio De virgine istac: ita conturbasti mihi Rationes omnes,

    you have so disturbed all my plans, Ter. Eun. 5, 2, 29.—Hence, contur-bātus, a, um, P a. (acc. to I. B.), distracted, disturbed, confused, disquieted (very rare):

    oculus,

    diseased, disordered, Cic. Tusc. 3, 7, 15:

    homo tristis et conturbatus,

    id. Verr. 2, 4, 14, § 32:

    eram in scribendo conturbatior,

    id. Att. 1, 12, 4:

    animus,

    id. Tusc. 3, 7, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > conturbo

См. также в других словарях:

  • CONSILI — consilii …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • List of schools in Malta — Church schools (Skejjel tal Knisja)*Archbishop s Seminary Virtu Road, Tal Virtù, Rabat *De La Salle College Cottonera Road, Birgu *Immaculate Conception School Tarxien Road, Tarxien *Laura Vicuna School Our Saviour Square, Għasri, Gozo *Mater… …   Wikipedia

  • Bancroft Literary Association and Carrollton-Wight Literary Society — Infobox Student Group name= Bancroft Literary Association and Carrollton Wight Literary Society motto=Bancroft: Veritas Nihil Veretur (Without virtue there is no truth) Carrollton: Vis consili expers mole ruit sua (Brute force bereft of wisdom… …   Wikipedia

  • Cornelius-und-Cyprianus-Kirchen — Dieser Artikel oder Abschnitt bedarf einer Überarbeitung. Näheres ist auf der Diskussionsseite angegeben. Hilf mit, ihn zu verbessern, und entferne anschließend diese Markierung. Die Pfarrkirchen St. Cornelius und Cyprian sind zwei Kirchen in… …   Deutsch Wikipedia

  • Pfarrkirchen St. Cornelius und Cyprian (Biberach) — Dieser Artikel oder Abschnitt bedarf einer Überarbeitung. Näheres ist auf der Diskussionsseite angegeben. Hilf mit, ihn zu verbessern, und entferne anschließend diese Markierung. Die Pfarrkirchen St. Cornelius und Cyprian sind zwei Kirchen in… …   Deutsch Wikipedia

  • Scansion — La scansion est proprement l action de scander un vers, c est à dire d en analyser la métrique ou plus précisément, d en déterminer le schéma métrique ou modèle. Par extension, la déclamation du vers pour faire ressortir ce schéma métrique est… …   Wikipédia en Français

  • Bronce de Alcántara — Saltar a navegación, búsqueda Bronce de Alcántara El Bronce de Alcántara ( Tabula Alcantarensis ) es una placa en bronce con inscripción latina del año 104 a. C., hallado en la finca de Castillejo de la Orden, dentro del término… …   Wikipedia Español

  • Conspiración de Catilina — Este artículo trata sobre la conspiración en si. Para la obra de Salustio Crispo, véase De Catilinae coniuratione. Un nombre destaco sobre los demás, Lucio Sergio Catilina a quien la aristocracia romana temía, a él y a sus planes económicos que… …   Wikipedia Español

  • Evangelische Pfarrkirche St. Cornelius und Cyprian (Biberach) — Evangelische Kirche St. Cornelius und Cyprian Blick zum Chor …   Deutsch Wikipedia

  • Table d'Alcantara — La table d Alcántara. La Table d Alcántara ou Tabula Alcantarensis ou encore « bronze d Alcántara » est une inscription latine sur métal retrouvée vers Alcántara en Estrémadure et conservant le texte de la deditio d un peuple de l… …   Wikipédia en Français

  • consilia — CONSILIÁ, consiliez, vb. I. tranz. (livr.) A sfătui. [pr.: li a] – Din fr. conseiller, lat. consiliari. Trimis de dante, 30.07.2004. Sursa: DEX 98  CONSILIÁ vb. v. îndruma, învăţa, pov …   Dicționar Român

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»