-
41 collatio
I.Prop., of the standards in war for battle, a hostile meeting:II.signorum,
Cic. de Or. 1, 48, 210: centuriarum, for voting, id. ap. Ascon. in Toga Cand. p. 85, 18 Baiter:hyacinthorum et auri,
Plin. 37, 9, 42, § 126.—Of money, a contribution, collection, a gratuity collected together for the emperor:stipis aut decimae,
Liv. 5, 25, 5; 4, 60, 6; 6, 14, 12; Tac. G. 29; Suet. Calig. 42; id. Ner. 38; 44; id. Tit. 7; cf. Plin. Pan. 41, 1 Schwarz.—In jurid. Lat.:collatio bonorum,
the putting together of the possessions of several, in order to divide them equally, Dig. 37, 6, 1, § 8; cf. Cod. 6, 20: de collationibus, et saep.—Trop.A. B.A comparison, similitude, parabolê:C.collatio est oratio rem cum re ex similitudine conferens,
Cic. Inv. 1, 30, 49; id. Fin. 2, 27, 75; id. N. D. 3, 28, 70; id. Div. 2, 17, 38; id. Tusc. 4, 38, 84 (cf. Quint. 5, 11, 23; Hirt. B. G. 8, 8; Quint. 8, 3, 77; 7, 7, 2; Plin. 37, 9, 42, § 126).—In philos.:D.collatio rationis,
the analogy, Cic. Fin. 3, 10, 33 Madv.; id. Tusc. 4, 12, 27; cf.:rerum saepe factarum inter se collatio,
Sen. Ep. 120, 3.—In gram.: collatio secunda, the comparative:E.collatio tertia,
the superlative, Fest. p. 181, 28, and 286, 26 Müll.—The comparison, collation of texts, manuscripts, etc. (late Lat.): aliquem multorum codicum vetustiorum collatione confutare. Aug. c. Faust. 32, 16. -
42 conlatio
I.Prop., of the standards in war for battle, a hostile meeting:II.signorum,
Cic. de Or. 1, 48, 210: centuriarum, for voting, id. ap. Ascon. in Toga Cand. p. 85, 18 Baiter:hyacinthorum et auri,
Plin. 37, 9, 42, § 126.—Of money, a contribution, collection, a gratuity collected together for the emperor:stipis aut decimae,
Liv. 5, 25, 5; 4, 60, 6; 6, 14, 12; Tac. G. 29; Suet. Calig. 42; id. Ner. 38; 44; id. Tit. 7; cf. Plin. Pan. 41, 1 Schwarz.—In jurid. Lat.:collatio bonorum,
the putting together of the possessions of several, in order to divide them equally, Dig. 37, 6, 1, § 8; cf. Cod. 6, 20: de collationibus, et saep.—Trop.A. B.A comparison, similitude, parabolê:C.collatio est oratio rem cum re ex similitudine conferens,
Cic. Inv. 1, 30, 49; id. Fin. 2, 27, 75; id. N. D. 3, 28, 70; id. Div. 2, 17, 38; id. Tusc. 4, 38, 84 (cf. Quint. 5, 11, 23; Hirt. B. G. 8, 8; Quint. 8, 3, 77; 7, 7, 2; Plin. 37, 9, 42, § 126).—In philos.:D.collatio rationis,
the analogy, Cic. Fin. 3, 10, 33 Madv.; id. Tusc. 4, 12, 27; cf.:rerum saepe factarum inter se collatio,
Sen. Ep. 120, 3.—In gram.: collatio secunda, the comparative:E.collatio tertia,
the superlative, Fest. p. 181, 28, and 286, 26 Müll.—The comparison, collation of texts, manuscripts, etc. (late Lat.): aliquem multorum codicum vetustiorum collatione confutare. Aug. c. Faust. 32, 16. -
43 usura
I.In gen.: solis usura, Att. ap. Non. 231, 4:II.hujus lucis,
Cic. Rab. Post. 17, 48:unius horae,
id. Cat. 1, 12, 29:parva exigui temporis,
id. Agr. 3, 1, 2:longi temporis,
id. Fam. 3, 1, 1:vitae,
id. Tusc. 1, 39, 93: corporis, Plaut Am. prol. 108; cf. id. Trin. 1, 2, 144 gloriae, Vell. 2, 34, 2.—In partic., in mercantile lang., a use of money lent:B.ab aliquo pecuniam pro usurā auferre,
Cic. Verr. 2, 3, 72, § 168.—Meton., interest paid for the use of money, usury (reckoned by the month among the Romans; cf.2.fenus): lex, ut sexenni die sine usuris creditae pecuniae solvantur,
Caes. B. C. 3, 21:alicui usuram pendere,
Cic. Att. 12, 22, 3:usuras dare, accipere,
Dig. 22, 1, 17:usuram perscribere,
Cic. Att. 9, 12, 3 minuere, Plin. Ep. 10, 62, 2:vorax,
Luc. 1, 181:certare cum usuris fructibus praediorum,
i. e. to spend the whole income of their estates in paying interest, Cic. Cat. 2, 8, 18:neque aes alienum patiebatur multiplicandis usuris crescere,
Nep. Att. 2, 5:usura plurium annorum,
Plin. Ep. 6, 8, 5: debitor usuram pariter sortemque negabit, Mart. 5, 43, 3; Suet. Aug. 39:pecuniam sub usuris mutuam dare,
Dig. 14, 6, 7, § 9.—Transf., in gen., interest:terra, quae numquam recusat imperium, nec umquam sine usurā reddit quod accepit, sed alias minore, plerumque majore cum fenore,
Cic. Sen. 15, 51:diutius servata usuram adiciunt,
Varr. R. R. 1, 69, 1:primā quāque occasione (litteras) mitte, appositis quidem usuris,
Plin. Ep. 9, 28, 5:has usuras voluptatium pendimus,
Sen. Ep. 95, 23. -
44 quo
quō, adv. [prop. dat. or abl. of qui].I.Where (rare but class.):B.respondit, se nescire, quo loci esset,
Cic. Att. 8, 10:quo loci illa nasceretur,
id. Div. 2, 66, 135:mitte sectari rosa quo locorum Sera moretur,
Hor. C. 1, 38, 3.—Trop.1.For which reason, wherefore, whence:2.miscella (uva) multo ante coquitur: quo prior legenda,
Varr. R. R. 1, 54:anseres voraces sunt naturā: quo temperandum iis,
id. ib. 3, 10, 5:quo aequior sum Pamphilo, Si, etc.,
Ter. And. 2, 5, 18; Cic. de Or. 2, 6, 25:quo magis hoc philosopho faciendum est,
id. Fin. 3, 2, 4; id. Lael. 23, 86:quo factum est, ut, etc.,
Nep. Milt. 7, 4; id. Them. 3, 4.—For the reason that, because:II.non edepol quo te impudicam crederem,
Plaut. Am. 3, 2, 32:quod scribis, non quo ipse audieris, sed te ipsum putare, me,
Cic. Att. 10, 1, 3:non quo libenter male audiam, sed quia, etc.,
id. de Or. 2, 75, 305:non eo dico, quo mihi veniat in dubium,
id. Quint. 2, 5:neque eo nunc dico, quo quidquam illum senserim,
Ter. Heaut. 3, 2, 43:non pol, quo quemquam plus amem, Eo feci, sed,
id. Eun. 1, 2, 16.—To or in which place, whither, where ( rel. and interrog):B.dolia, quo vinaceos condat,
Cato, R. R. 10, 2:quo, quo, scelesti, ruitis?
Hor. Epod. 7, 1:locus, quo exercitui aditus non erat,
Caes. B. G. 2, 16:non longius hostes aberant, quam quo telum adici potest,
id. ib. 2, 21; Cic. Fam. 3, 5, 3.— Of persons, to whom:dabo parasitum inanem, quo recondas reliquias,
Plaut. Stich. 1, 3, 79:quo illae nubent?
id. Aul. 3, 5, 13:quo lubeat, nubant,
id. ib.: hominem beatum, quo illae pervenibunt divitiae! Pompon. ap. Non. 508, 6:homo apud eos, quo se contulit, gratiosus,
Cic. Verr. 2, 4, 18, § 38.—With gen.:quo gentium,
where in the world, Plaut. Bacch. 4, 7, 33; id. Rud. 3, 5, 44:quo terrarum,
Liv. 39, 54, 8; cf.:ne hodie quidem scire videmini, quo amentiae progressi sitis,
how far, to what pitch, id. 28, 27.—Trop., to what end, for what purpose, wherefore, why:2.quid hoc homine facias? aut quo civem importunum, aut quo potius hostem tam sceleratum reserves?
Cic. Sest. 13, 29:quo tantam pecuniam?
id. Verr. 2, 2, 55, § 137:dixit profecto, quo vellet aurum,
id. Cael. 21, 53:nescis, quo valeat nummus? quem praebeat usum?
what money is good for, Hor. S. 1, 1, 73:quo mihi fortunam, si non conceditur uti?
id. Ep. 1, 5, 12; Cic. Fam 7, 23, 2; Ov. Am. 3, 4, 41.—Transf., to the end that, in order that, so that, that:III.quo deteriores anteponantur bonis,
Plaut. Poen. prol. 38; Ter. And. 3, 1, 14:id adjuta me, quo id flat facilius,
id. Eun. 1, 2, 70:quo mare finiat iram,
Ov. H. 18, 203:fraus mea quid petiit, nisi quo tibi jungerer uni?
id. ib. 20, 23:hi omnes Athenas se contulerunt, non quo sequerentur otium,
Nep. Pelop. 2, 1:quo ne, = ut ne: sed eo vidisti multum, quod praefinisti, quo ne pluris emerem,
Cic. Fam. 7, 2, 1:cautum erat, quo ne plus auri et argenti facti, quo ne plus signati argenti et aeris domi haberemus,
Liv. 34, 9.—Indef., with si, etc., to any place, anywhither:si quo tu me ire vis,
Plaut. Aul. 2, 4, 5:si quando Romam aliove quo mitterent legatos,
Liv. 38, 30:si quo erat longius prodeundum,
Caes. B. G. 2, 48; Cic. Att. 8, 3, 7. -
45 re-petō
re-petō īvī, ītus, ēre, to fall upon again, attack anew, strike again: regem repetitum ad terram adfixit, after repeated attacks, L.: repetita per ilia ferrum, O.: ad Nolam armis repetendam, L.—To seek again, return to, revisit: fratresque virumque, O.: Hispanā Penatīs ab orā, H.: viam, quā venisset, retrace, L.: domum, H.: Africam, L.: praesaepia, V.: quid enim repetiimus (sc. patriam)? L.—To seek again, demand anew: Gallum a Verticone, qui litteras deferat, Cs.: repetitumque, duobus uti mandaretur imperium, the demand was made again, L.—To seek again, demand back, retake, demand in compensation, claim: pro illā quidquam abs te preti, T.: abs te sestertium miliens ex lege: quae erepta sunt: obsides, Cs.: si forte suas repetitum venerit plumas, H.: Politorium rursus bello repetitum, was retaken, L.: eam, quam patri suo spoponderim, dignitatem: pro eo (beneficio) gratiam, L.: parentum poenas a filiis: ne mors quidem in repetendā libertate fugienda, in the effort to recover: per occasionem libertatem, L.: beneficia ab nullo, S.—In phrases, with res, in war or at law, to demand restitution, require satisfaction: fetialīs mittendi ad res repetendas, L.: bellum rebus repetitis indictum, i. e. for reprisals. —With pecuniam: pecuniam repetere, to sue for the recovery of money: lex de pecuniis repetundis, concerning extortion: pecuniarum repetundarum reus, of extortion, S.: alqm repetundis postulare (sc. pecuniis), sue for extortion, Ta.—To fetch back, bring again, retake, recall: Repudiatus repetor, I was rejected, and am recalled, T.: ad haec (impedimenta) repetenda, Cs.: alii (elephanti) deinde repetiti ac traiecti sunt, were brought and passed over, L.—To take hold of again, undertake anew, enter upon again, recommence, resume, renew, repeat: praetermissa repetimus, incohata persequimur: eadem vetera consilia: Hoc opus, H.: repetitum Mulciber aevum Poscit, O.: auspicia de integro, L.: repetita suis percussit pectora palmis, i. e. again and again, O.: longo Vellera mollibat tractu, by drawing out repeatedly, O.: haec decies repetita placebit, H.—In discourse, to draw, deduce, derive, go back to, seek, trace: populum a stirpe: repetere populi originem: usque a Corace nescio quo: narratio, si non ab ultimo repetetur: res remotas ex litterarum monumentis: tam alte repetita oratio: primā repetens ab origine, V.: longius: repetitis atque enumeratis diebus, reckoned backwards, Cs.—To think over, trace in thought, call to mind, recall, recollect: mearum praecepta litterarum: supra repetere ac paucis instituta maiorum disserere, S.: noctem, O.: te animo repetentem exempla tuorum, V.: memoriā vetera: memoriam ex annalibus, L. -
46 bes
bes, bessis, m. (nom. bessis, Paul. ex Fest. p. 33 Müll.; Prisc. Ponder. p. 1348 P.) [be-is = binae partes assis].I.Two thirds of a unit (the as); eight unciae, or twelfths (cf. as): bessis octo sunt unciae (8/12 = 2/3), triens quattuor, Paul. ex Fest. l. l.A.As a coin: fenus ex triente Idib. Quint. factum erat bessibus, i. e. instead of the previous monthly interest of 1/3 %, 2/3 % was now reckoned; thus, acc. to the present mode of calculating, for the year, the interest advanced from 4 % (12X1/3) to 8 % (12X2/3), * Cic. Att. 4, 15, 7.—B.In gen., two thirds of any whole.1.Of shares in a partnership:2.Nerva constituit, ut tu ex triente socius esses, ego ex besse,
Dig. 17, 2, 76.—Of a sum of money:3.exsolvere bessem pretii,
Dig. 17, 1, 12.—Of a tract of land:4.emere bessem fundi,
Dig. 16, 21, 2, § 39: bisque novem, Nemeaee, dabis, bessemque (i. e. eight months) sub illis, Manil. 3, 367.—Of a jugerum:5.partes duae tertiae pedes decem novem milia et ducentos, hoc est bes, in quo sunt scripula CXCII.,
Col. 5, 1, 11.—Of a measure of capacity:6.bes sextarii,
Scrib. Comp. 126.—Of a pound, = 8 ounces:7.in binos semodios farinae satis esse bessem fermenti,
Plin. 18, 11, 26, § 102; Scrib. Comp. 157.—Of an inheritance:C.heres ex besse,
Plin. Ep. 7, 24, 2.—Meton. for eight: quincunces et sex cyathos bessemque bibamus, Caïus ut fiat Julius et Proculus (i. e. so many letters were comprised in these names; cf. 1. bibo, 2. e.), Mart. 11, 36, 7 and 8.—D.Bes alter = (12+8)/12 = 1 2/3, Fest. s. v. triens, p. 363 Müll.—II.In mathematics, where the cardinal number is six (cf. as► ), bes = 4, Gr.dimoiros, Vitr. 3, 1, p. 61 Rod. and bes alter = (6+4)/6 = 1 2/3, Gr. epidimoiros, id. ib. -
47 cista
cista, ae, f., = kistê, a wooden box or basket, often woven of slips or twigs, used for keeping money, clothes, books, fruit, etc.I.In gen., Plin. 15, 17, 18, § 60; 16, 40, 77, § 209; Cic. Verr. 2, 3, 85, § 197; * Hor. Ep. 1, 17, 54; Ov. M. 2, 554; Col. 12, 54, 2; Poët. ap. Quint. 8, 3, 19; Juv. 3, 206; 6, 44; Dig. 16, 3, 1.—II.Esp.1.In mystical religious festivals, a box for holding the sacred utensils, Cat. 64, 259; Ov. A. A. 2, 609; Tib. 1, 7, 48; Val. Fl. 2, 267; App. M. 6, p. 174; 11, p. 262.—2.A box for depositing the votes in assemblies of the people, Plin. 33, 2, 7, § 31; Sisenn. ap. Non. p. 91, 24; Auct. Her. 1, 12, 21; Ascon. ap. Cic. Div. in Caecil. 7, 24; cf. Dict. of Antiq. -
48 summa
summa ae, f [summus; sc. res], the top, summit ; hence, fig., the chief place, highest rank, leadership, supremacy: vobis summam ordinis concedere: summam imperi tenere, the supreme power, Cs.: ad te summa solum rerum redit, T.: totius belli, the command in chief, Cs.— The main thing, chief point, principal matter, sum, essence, substance: leges non perfectae... sed ipsae summae rerum atque sententiae, the main points: lectis rerum summis, L.: haec summa est; hic nostri nuntius esto, V.: summa est, si curaris, ut, etc.: universi belli, the main issue of the war, L.: ad summam rerum consulere, for the general welfare, Cs.: ad discrimen summā rerum adductā, to a general engagement, L.: remittendo de summā quisque iuris, extreme right, L.: summa ducum Atrides, the flower of leaders, O.— An amount, sum, aggregate, whole, quantity: de summā mali detrahere: summa cogitationum mearum omnium: summa exercitūs salva, the main body of the army, Cs.—In reckoning, the amount, sum, total, aggregate: addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fiat: subducamus summam.—Of money, a sum, amount: pecuniae summam quantam imperaverit, parum convenit, L.: pecuniae summa homines movit, L.—With ellips. of pecuniae: De summā nihil decedet, T.: hac summā redempti, L.—In the phrase, ad summam, on the whole, generally, in short, in a word: ille adfirmabat... ad summam; non posse istaec sic abire: Ad summam; sapiens, etc., to sum up, H.—In the phrase, in summā, in all, in fine: absolutus, in summā, quattuor sententiis: in omni summā.* * *sum; summary; chief point, essence, principal matter, substance; total -
49 Caeci
1.caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.I. A.Lit.:2.Appius, qui caecus annos multos fuit,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:traditum est enim Homerum caecum fuisse,
id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,
Cic. Fin. 4, 23, 64:si facie miserabili senis, caeci, infantis,
Quint. 4, 1, 42:caecum corpus,
the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:perdices caecae impetu,
Plin. 10, 33, 51, § 102:gigni,
Vell. 1, 5, 2.—Prov.:B.ut si Caecus iter monstrare velit,
Hor. Ep. 1, 17, 4:apparet id quidem etiam caeco,
even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,
Quint. 12, 7, 9.—Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):2.o pectora caeca!
Lucr. 2, 14:non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,
Cic. Lael. 15, 54; cf.casus,
id. Div. 2, 6, 15:caecus atque amens tribunus,
id. Sest. 7, 17:caecum me et praecipitem ferri,
id. Planc. 3, 6:mater caeca crudelitate et scelere,
id. Clu. 70, 199:cupidine,
Sall. J. 25, 7:amentiā,
Cic. Har. Resp. 23, 48:quem mala stultitia Caecum agit,
Hor. S. 2, 3, 44:amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,
id. ib. 1, 3, 39:mens,
Tac. Agr. 43.—With ad:caecus ad has belli artes,
Liv. 21, 54, 3.—With gen.:caecus animi,
Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:fati futuri,
ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —Meton. of the passions themselves:3.caeca honorum cupido,
Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:ac temeraria dominatrix animi cupiditas,
Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:exspectatio,
id. Agr. 2, 25, 66:amor,
Ov. F. 2, 762:amor sui,
Hor. C. 1, 18, 14:festinatio,
Liv. 22, 39, 22:furor,
Hor. Epod. 7, 13:caeca et sopita socordia,
Quint. 1, 2, 5:ambitio,
Sen. Ben. 7, 26, 4.—Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:C.in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,
Cic. Fam. 6, 7, 4:caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,
id. Lig. 1, 3:caecique in nubibus ignes Terrificant animos,
Verg. A. 4, 209:caeca regens filo vestigia,
id. ib. 6, 30:ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,
Liv. 40, 10, 1:et caeco flentque paventque metu,
Ov. F. 2, 822:lymphatis caeco pavore animis,
Tac. H. 1, 82:cervus... Caeco timore proximam villam petit,
Phaedr. 2, 8, 3:timor,
Ov. Am. 1, 4, 42.—Transf.1. 2.Of the large intestine:II.intestinum,
the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—Pass., that cannot be seen, or trop., that cannot be known, invisible, concealed, hidden, secret, obscure, dark.A.Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;B.2, 713: vallum caecum,
Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,fossae,
covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:in vada caeca ferre,
Verg. A. 1, 536:fores,
private, id. ib. 2, 453:spiramenta,
id. G. 1, 89:colubri,
Col. 10, 231:ignis,
Lucr. 4, 929:venenum,
id. 6, 822:tabes,
Ov. M. 9, 174:viae,
blind ways, Tib. 2, 1, 78:insidiae armaque,
Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:saxa,
Verg. A. 3, 706; 5, 164:vulnus,
a secret wound, Lucr. 4, 1116;but also,
a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.in the same sense, ictus,
Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):caeca manus, i.e. abscondita,
Ov. M. 12, 492:caecum domūs scelus,
Verg. A. 1, 356.—Trop.:2.caecas exponere causas,
Lucr. 3, 317:improba navigii ratio, tum caeca jacebat,
lay still concealed, id. 5, 1004; so,venti potestas,
id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:caeca et clandestina natura,
Lucr. 1, 779:res caecae et ab aspectūs judicio remotae,
Cic. de Or. 2, 87, 357:obscurum atque caecum,
id. Agr. 2, 14, 36:fata,
Hor. C. 2, 13, 16:sors,
id. S. 2, 3, 269:tumultus,
secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:amor,
id. ib. 3, 210; cf.:stimulos in pectore caecos Condidit,
Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—By poet. license, transf. to the hearing:III. A.murmur,
Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,clamor,
Val. Fl. 2, 461:mugitusterrae,
Sen. Troad. 171.—Lit.:B.nox,
Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:caligo,
Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:tenebrae,
Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;3, 87: silentia, i.e. nox,
Sil. 7, 350:latebrae,
Lucr. 1, 409:iter,
Ov. M. 10, 456:loca,
Prop. 1, 19, 8:cavernae,
Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:latus,
Verg. A. 2, 19:cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,
Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,domus,
without windows, Cic. Or. 67, 224:parietes,
Verg. A. 5, 589:pulvis,
id. ib. 12, 444:carcer,
id. ib. 6, 734:sardonyches,
not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:smaragdi,
id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:quod temere fit caeco casu,
id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:eventus,
Verg. A. 6, 157:caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,
Col. 1, 5, 6; so,dolores,
Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:crimen,
that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):verum in caeco esse,
Manil. 4, 304.—* Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.2. -
50 caecum
1.caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.I. A.Lit.:2.Appius, qui caecus annos multos fuit,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:traditum est enim Homerum caecum fuisse,
id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,
Cic. Fin. 4, 23, 64:si facie miserabili senis, caeci, infantis,
Quint. 4, 1, 42:caecum corpus,
the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:perdices caecae impetu,
Plin. 10, 33, 51, § 102:gigni,
Vell. 1, 5, 2.—Prov.:B.ut si Caecus iter monstrare velit,
Hor. Ep. 1, 17, 4:apparet id quidem etiam caeco,
even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,
Quint. 12, 7, 9.—Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):2.o pectora caeca!
Lucr. 2, 14:non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,
Cic. Lael. 15, 54; cf.casus,
id. Div. 2, 6, 15:caecus atque amens tribunus,
id. Sest. 7, 17:caecum me et praecipitem ferri,
id. Planc. 3, 6:mater caeca crudelitate et scelere,
id. Clu. 70, 199:cupidine,
Sall. J. 25, 7:amentiā,
Cic. Har. Resp. 23, 48:quem mala stultitia Caecum agit,
Hor. S. 2, 3, 44:amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,
id. ib. 1, 3, 39:mens,
Tac. Agr. 43.—With ad:caecus ad has belli artes,
Liv. 21, 54, 3.—With gen.:caecus animi,
Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:fati futuri,
ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —Meton. of the passions themselves:3.caeca honorum cupido,
Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:ac temeraria dominatrix animi cupiditas,
Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:exspectatio,
id. Agr. 2, 25, 66:amor,
Ov. F. 2, 762:amor sui,
Hor. C. 1, 18, 14:festinatio,
Liv. 22, 39, 22:furor,
Hor. Epod. 7, 13:caeca et sopita socordia,
Quint. 1, 2, 5:ambitio,
Sen. Ben. 7, 26, 4.—Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:C.in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,
Cic. Fam. 6, 7, 4:caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,
id. Lig. 1, 3:caecique in nubibus ignes Terrificant animos,
Verg. A. 4, 209:caeca regens filo vestigia,
id. ib. 6, 30:ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,
Liv. 40, 10, 1:et caeco flentque paventque metu,
Ov. F. 2, 822:lymphatis caeco pavore animis,
Tac. H. 1, 82:cervus... Caeco timore proximam villam petit,
Phaedr. 2, 8, 3:timor,
Ov. Am. 1, 4, 42.—Transf.1. 2.Of the large intestine:II.intestinum,
the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—Pass., that cannot be seen, or trop., that cannot be known, invisible, concealed, hidden, secret, obscure, dark.A.Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;B.2, 713: vallum caecum,
Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,fossae,
covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:in vada caeca ferre,
Verg. A. 1, 536:fores,
private, id. ib. 2, 453:spiramenta,
id. G. 1, 89:colubri,
Col. 10, 231:ignis,
Lucr. 4, 929:venenum,
id. 6, 822:tabes,
Ov. M. 9, 174:viae,
blind ways, Tib. 2, 1, 78:insidiae armaque,
Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:saxa,
Verg. A. 3, 706; 5, 164:vulnus,
a secret wound, Lucr. 4, 1116;but also,
a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.in the same sense, ictus,
Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):caeca manus, i.e. abscondita,
Ov. M. 12, 492:caecum domūs scelus,
Verg. A. 1, 356.—Trop.:2.caecas exponere causas,
Lucr. 3, 317:improba navigii ratio, tum caeca jacebat,
lay still concealed, id. 5, 1004; so,venti potestas,
id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:caeca et clandestina natura,
Lucr. 1, 779:res caecae et ab aspectūs judicio remotae,
Cic. de Or. 2, 87, 357:obscurum atque caecum,
id. Agr. 2, 14, 36:fata,
Hor. C. 2, 13, 16:sors,
id. S. 2, 3, 269:tumultus,
secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:amor,
id. ib. 3, 210; cf.:stimulos in pectore caecos Condidit,
Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—By poet. license, transf. to the hearing:III. A.murmur,
Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,clamor,
Val. Fl. 2, 461:mugitusterrae,
Sen. Troad. 171.—Lit.:B.nox,
Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:caligo,
Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:tenebrae,
Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;3, 87: silentia, i.e. nox,
Sil. 7, 350:latebrae,
Lucr. 1, 409:iter,
Ov. M. 10, 456:loca,
Prop. 1, 19, 8:cavernae,
Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:latus,
Verg. A. 2, 19:cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,
Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,domus,
without windows, Cic. Or. 67, 224:parietes,
Verg. A. 5, 589:pulvis,
id. ib. 12, 444:carcer,
id. ib. 6, 734:sardonyches,
not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:smaragdi,
id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:quod temere fit caeco casu,
id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:eventus,
Verg. A. 6, 157:caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,
Col. 1, 5, 6; so,dolores,
Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:crimen,
that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):verum in caeco esse,
Manil. 4, 304.—* Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.2. -
51 Caecus
1.caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.I. A.Lit.:2.Appius, qui caecus annos multos fuit,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:traditum est enim Homerum caecum fuisse,
id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,
Cic. Fin. 4, 23, 64:si facie miserabili senis, caeci, infantis,
Quint. 4, 1, 42:caecum corpus,
the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:perdices caecae impetu,
Plin. 10, 33, 51, § 102:gigni,
Vell. 1, 5, 2.—Prov.:B.ut si Caecus iter monstrare velit,
Hor. Ep. 1, 17, 4:apparet id quidem etiam caeco,
even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,
Quint. 12, 7, 9.—Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):2.o pectora caeca!
Lucr. 2, 14:non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,
Cic. Lael. 15, 54; cf.casus,
id. Div. 2, 6, 15:caecus atque amens tribunus,
id. Sest. 7, 17:caecum me et praecipitem ferri,
id. Planc. 3, 6:mater caeca crudelitate et scelere,
id. Clu. 70, 199:cupidine,
Sall. J. 25, 7:amentiā,
Cic. Har. Resp. 23, 48:quem mala stultitia Caecum agit,
Hor. S. 2, 3, 44:amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,
id. ib. 1, 3, 39:mens,
Tac. Agr. 43.—With ad:caecus ad has belli artes,
Liv. 21, 54, 3.—With gen.:caecus animi,
Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:fati futuri,
ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —Meton. of the passions themselves:3.caeca honorum cupido,
Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:ac temeraria dominatrix animi cupiditas,
Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:exspectatio,
id. Agr. 2, 25, 66:amor,
Ov. F. 2, 762:amor sui,
Hor. C. 1, 18, 14:festinatio,
Liv. 22, 39, 22:furor,
Hor. Epod. 7, 13:caeca et sopita socordia,
Quint. 1, 2, 5:ambitio,
Sen. Ben. 7, 26, 4.—Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:C.in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,
Cic. Fam. 6, 7, 4:caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,
id. Lig. 1, 3:caecique in nubibus ignes Terrificant animos,
Verg. A. 4, 209:caeca regens filo vestigia,
id. ib. 6, 30:ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,
Liv. 40, 10, 1:et caeco flentque paventque metu,
Ov. F. 2, 822:lymphatis caeco pavore animis,
Tac. H. 1, 82:cervus... Caeco timore proximam villam petit,
Phaedr. 2, 8, 3:timor,
Ov. Am. 1, 4, 42.—Transf.1. 2.Of the large intestine:II.intestinum,
the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—Pass., that cannot be seen, or trop., that cannot be known, invisible, concealed, hidden, secret, obscure, dark.A.Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;B.2, 713: vallum caecum,
Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,fossae,
covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:in vada caeca ferre,
Verg. A. 1, 536:fores,
private, id. ib. 2, 453:spiramenta,
id. G. 1, 89:colubri,
Col. 10, 231:ignis,
Lucr. 4, 929:venenum,
id. 6, 822:tabes,
Ov. M. 9, 174:viae,
blind ways, Tib. 2, 1, 78:insidiae armaque,
Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:saxa,
Verg. A. 3, 706; 5, 164:vulnus,
a secret wound, Lucr. 4, 1116;but also,
a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.in the same sense, ictus,
Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):caeca manus, i.e. abscondita,
Ov. M. 12, 492:caecum domūs scelus,
Verg. A. 1, 356.—Trop.:2.caecas exponere causas,
Lucr. 3, 317:improba navigii ratio, tum caeca jacebat,
lay still concealed, id. 5, 1004; so,venti potestas,
id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:caeca et clandestina natura,
Lucr. 1, 779:res caecae et ab aspectūs judicio remotae,
Cic. de Or. 2, 87, 357:obscurum atque caecum,
id. Agr. 2, 14, 36:fata,
Hor. C. 2, 13, 16:sors,
id. S. 2, 3, 269:tumultus,
secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:amor,
id. ib. 3, 210; cf.:stimulos in pectore caecos Condidit,
Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—By poet. license, transf. to the hearing:III. A.murmur,
Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,clamor,
Val. Fl. 2, 461:mugitusterrae,
Sen. Troad. 171.—Lit.:B.nox,
Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:caligo,
Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:tenebrae,
Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;3, 87: silentia, i.e. nox,
Sil. 7, 350:latebrae,
Lucr. 1, 409:iter,
Ov. M. 10, 456:loca,
Prop. 1, 19, 8:cavernae,
Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:latus,
Verg. A. 2, 19:cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,
Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,domus,
without windows, Cic. Or. 67, 224:parietes,
Verg. A. 5, 589:pulvis,
id. ib. 12, 444:carcer,
id. ib. 6, 734:sardonyches,
not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:smaragdi,
id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:quod temere fit caeco casu,
id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:eventus,
Verg. A. 6, 157:caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,
Col. 1, 5, 6; so,dolores,
Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:crimen,
that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):verum in caeco esse,
Manil. 4, 304.—* Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.2. -
52 caecus
1.caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.I. A.Lit.:2.Appius, qui caecus annos multos fuit,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:traditum est enim Homerum caecum fuisse,
id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,
Cic. Fin. 4, 23, 64:si facie miserabili senis, caeci, infantis,
Quint. 4, 1, 42:caecum corpus,
the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:perdices caecae impetu,
Plin. 10, 33, 51, § 102:gigni,
Vell. 1, 5, 2.—Prov.:B.ut si Caecus iter monstrare velit,
Hor. Ep. 1, 17, 4:apparet id quidem etiam caeco,
even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,
Quint. 12, 7, 9.—Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):2.o pectora caeca!
Lucr. 2, 14:non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,
Cic. Lael. 15, 54; cf.casus,
id. Div. 2, 6, 15:caecus atque amens tribunus,
id. Sest. 7, 17:caecum me et praecipitem ferri,
id. Planc. 3, 6:mater caeca crudelitate et scelere,
id. Clu. 70, 199:cupidine,
Sall. J. 25, 7:amentiā,
Cic. Har. Resp. 23, 48:quem mala stultitia Caecum agit,
Hor. S. 2, 3, 44:amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,
id. ib. 1, 3, 39:mens,
Tac. Agr. 43.—With ad:caecus ad has belli artes,
Liv. 21, 54, 3.—With gen.:caecus animi,
Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:fati futuri,
ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —Meton. of the passions themselves:3.caeca honorum cupido,
Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:ac temeraria dominatrix animi cupiditas,
Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:exspectatio,
id. Agr. 2, 25, 66:amor,
Ov. F. 2, 762:amor sui,
Hor. C. 1, 18, 14:festinatio,
Liv. 22, 39, 22:furor,
Hor. Epod. 7, 13:caeca et sopita socordia,
Quint. 1, 2, 5:ambitio,
Sen. Ben. 7, 26, 4.—Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:C.in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,
Cic. Fam. 6, 7, 4:caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,
id. Lig. 1, 3:caecique in nubibus ignes Terrificant animos,
Verg. A. 4, 209:caeca regens filo vestigia,
id. ib. 6, 30:ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,
Liv. 40, 10, 1:et caeco flentque paventque metu,
Ov. F. 2, 822:lymphatis caeco pavore animis,
Tac. H. 1, 82:cervus... Caeco timore proximam villam petit,
Phaedr. 2, 8, 3:timor,
Ov. Am. 1, 4, 42.—Transf.1. 2.Of the large intestine:II.intestinum,
the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—Pass., that cannot be seen, or trop., that cannot be known, invisible, concealed, hidden, secret, obscure, dark.A.Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;B.2, 713: vallum caecum,
Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,fossae,
covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:in vada caeca ferre,
Verg. A. 1, 536:fores,
private, id. ib. 2, 453:spiramenta,
id. G. 1, 89:colubri,
Col. 10, 231:ignis,
Lucr. 4, 929:venenum,
id. 6, 822:tabes,
Ov. M. 9, 174:viae,
blind ways, Tib. 2, 1, 78:insidiae armaque,
Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:saxa,
Verg. A. 3, 706; 5, 164:vulnus,
a secret wound, Lucr. 4, 1116;but also,
a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.in the same sense, ictus,
Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):caeca manus, i.e. abscondita,
Ov. M. 12, 492:caecum domūs scelus,
Verg. A. 1, 356.—Trop.:2.caecas exponere causas,
Lucr. 3, 317:improba navigii ratio, tum caeca jacebat,
lay still concealed, id. 5, 1004; so,venti potestas,
id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:caeca et clandestina natura,
Lucr. 1, 779:res caecae et ab aspectūs judicio remotae,
Cic. de Or. 2, 87, 357:obscurum atque caecum,
id. Agr. 2, 14, 36:fata,
Hor. C. 2, 13, 16:sors,
id. S. 2, 3, 269:tumultus,
secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:amor,
id. ib. 3, 210; cf.:stimulos in pectore caecos Condidit,
Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—By poet. license, transf. to the hearing:III. A.murmur,
Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,clamor,
Val. Fl. 2, 461:mugitusterrae,
Sen. Troad. 171.—Lit.:B.nox,
Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:caligo,
Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:tenebrae,
Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;3, 87: silentia, i.e. nox,
Sil. 7, 350:latebrae,
Lucr. 1, 409:iter,
Ov. M. 10, 456:loca,
Prop. 1, 19, 8:cavernae,
Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:latus,
Verg. A. 2, 19:cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,
Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,domus,
without windows, Cic. Or. 67, 224:parietes,
Verg. A. 5, 589:pulvis,
id. ib. 12, 444:carcer,
id. ib. 6, 734:sardonyches,
not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:smaragdi,
id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:quod temere fit caeco casu,
id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:eventus,
Verg. A. 6, 157:caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,
Col. 1, 5, 6; so,dolores,
Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:crimen,
that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):verum in caeco esse,
Manil. 4, 304.—* Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.2. -
53 cecus
1.caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.I. A.Lit.:2.Appius, qui caecus annos multos fuit,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:traditum est enim Homerum caecum fuisse,
id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,
Cic. Fin. 4, 23, 64:si facie miserabili senis, caeci, infantis,
Quint. 4, 1, 42:caecum corpus,
the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:perdices caecae impetu,
Plin. 10, 33, 51, § 102:gigni,
Vell. 1, 5, 2.—Prov.:B.ut si Caecus iter monstrare velit,
Hor. Ep. 1, 17, 4:apparet id quidem etiam caeco,
even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,
Quint. 12, 7, 9.—Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):2.o pectora caeca!
Lucr. 2, 14:non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,
Cic. Lael. 15, 54; cf.casus,
id. Div. 2, 6, 15:caecus atque amens tribunus,
id. Sest. 7, 17:caecum me et praecipitem ferri,
id. Planc. 3, 6:mater caeca crudelitate et scelere,
id. Clu. 70, 199:cupidine,
Sall. J. 25, 7:amentiā,
Cic. Har. Resp. 23, 48:quem mala stultitia Caecum agit,
Hor. S. 2, 3, 44:amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,
id. ib. 1, 3, 39:mens,
Tac. Agr. 43.—With ad:caecus ad has belli artes,
Liv. 21, 54, 3.—With gen.:caecus animi,
Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:fati futuri,
ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —Meton. of the passions themselves:3.caeca honorum cupido,
Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:ac temeraria dominatrix animi cupiditas,
Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:exspectatio,
id. Agr. 2, 25, 66:amor,
Ov. F. 2, 762:amor sui,
Hor. C. 1, 18, 14:festinatio,
Liv. 22, 39, 22:furor,
Hor. Epod. 7, 13:caeca et sopita socordia,
Quint. 1, 2, 5:ambitio,
Sen. Ben. 7, 26, 4.—Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:C.in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,
Cic. Fam. 6, 7, 4:caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,
id. Lig. 1, 3:caecique in nubibus ignes Terrificant animos,
Verg. A. 4, 209:caeca regens filo vestigia,
id. ib. 6, 30:ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,
Liv. 40, 10, 1:et caeco flentque paventque metu,
Ov. F. 2, 822:lymphatis caeco pavore animis,
Tac. H. 1, 82:cervus... Caeco timore proximam villam petit,
Phaedr. 2, 8, 3:timor,
Ov. Am. 1, 4, 42.—Transf.1. 2.Of the large intestine:II.intestinum,
the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—Pass., that cannot be seen, or trop., that cannot be known, invisible, concealed, hidden, secret, obscure, dark.A.Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;B.2, 713: vallum caecum,
Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,fossae,
covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:in vada caeca ferre,
Verg. A. 1, 536:fores,
private, id. ib. 2, 453:spiramenta,
id. G. 1, 89:colubri,
Col. 10, 231:ignis,
Lucr. 4, 929:venenum,
id. 6, 822:tabes,
Ov. M. 9, 174:viae,
blind ways, Tib. 2, 1, 78:insidiae armaque,
Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:saxa,
Verg. A. 3, 706; 5, 164:vulnus,
a secret wound, Lucr. 4, 1116;but also,
a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.in the same sense, ictus,
Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):caeca manus, i.e. abscondita,
Ov. M. 12, 492:caecum domūs scelus,
Verg. A. 1, 356.—Trop.:2.caecas exponere causas,
Lucr. 3, 317:improba navigii ratio, tum caeca jacebat,
lay still concealed, id. 5, 1004; so,venti potestas,
id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:caeca et clandestina natura,
Lucr. 1, 779:res caecae et ab aspectūs judicio remotae,
Cic. de Or. 2, 87, 357:obscurum atque caecum,
id. Agr. 2, 14, 36:fata,
Hor. C. 2, 13, 16:sors,
id. S. 2, 3, 269:tumultus,
secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:amor,
id. ib. 3, 210; cf.:stimulos in pectore caecos Condidit,
Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—By poet. license, transf. to the hearing:III. A.murmur,
Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,clamor,
Val. Fl. 2, 461:mugitusterrae,
Sen. Troad. 171.—Lit.:B.nox,
Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:caligo,
Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:tenebrae,
Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;3, 87: silentia, i.e. nox,
Sil. 7, 350:latebrae,
Lucr. 1, 409:iter,
Ov. M. 10, 456:loca,
Prop. 1, 19, 8:cavernae,
Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:latus,
Verg. A. 2, 19:cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,
Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,domus,
without windows, Cic. Or. 67, 224:parietes,
Verg. A. 5, 589:pulvis,
id. ib. 12, 444:carcer,
id. ib. 6, 734:sardonyches,
not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:smaragdi,
id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:quod temere fit caeco casu,
id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:eventus,
Verg. A. 6, 157:caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,
Col. 1, 5, 6; so,dolores,
Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:crimen,
that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):verum in caeco esse,
Manil. 4, 304.—* Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.2. -
54 coecus
1.caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.I. A.Lit.:2.Appius, qui caecus annos multos fuit,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:traditum est enim Homerum caecum fuisse,
id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,
Cic. Fin. 4, 23, 64:si facie miserabili senis, caeci, infantis,
Quint. 4, 1, 42:caecum corpus,
the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:perdices caecae impetu,
Plin. 10, 33, 51, § 102:gigni,
Vell. 1, 5, 2.—Prov.:B.ut si Caecus iter monstrare velit,
Hor. Ep. 1, 17, 4:apparet id quidem etiam caeco,
even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,
Quint. 12, 7, 9.—Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):2.o pectora caeca!
Lucr. 2, 14:non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,
Cic. Lael. 15, 54; cf.casus,
id. Div. 2, 6, 15:caecus atque amens tribunus,
id. Sest. 7, 17:caecum me et praecipitem ferri,
id. Planc. 3, 6:mater caeca crudelitate et scelere,
id. Clu. 70, 199:cupidine,
Sall. J. 25, 7:amentiā,
Cic. Har. Resp. 23, 48:quem mala stultitia Caecum agit,
Hor. S. 2, 3, 44:amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,
id. ib. 1, 3, 39:mens,
Tac. Agr. 43.—With ad:caecus ad has belli artes,
Liv. 21, 54, 3.—With gen.:caecus animi,
Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:fati futuri,
ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —Meton. of the passions themselves:3.caeca honorum cupido,
Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:ac temeraria dominatrix animi cupiditas,
Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:exspectatio,
id. Agr. 2, 25, 66:amor,
Ov. F. 2, 762:amor sui,
Hor. C. 1, 18, 14:festinatio,
Liv. 22, 39, 22:furor,
Hor. Epod. 7, 13:caeca et sopita socordia,
Quint. 1, 2, 5:ambitio,
Sen. Ben. 7, 26, 4.—Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:C.in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,
Cic. Fam. 6, 7, 4:caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,
id. Lig. 1, 3:caecique in nubibus ignes Terrificant animos,
Verg. A. 4, 209:caeca regens filo vestigia,
id. ib. 6, 30:ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,
Liv. 40, 10, 1:et caeco flentque paventque metu,
Ov. F. 2, 822:lymphatis caeco pavore animis,
Tac. H. 1, 82:cervus... Caeco timore proximam villam petit,
Phaedr. 2, 8, 3:timor,
Ov. Am. 1, 4, 42.—Transf.1. 2.Of the large intestine:II.intestinum,
the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—Pass., that cannot be seen, or trop., that cannot be known, invisible, concealed, hidden, secret, obscure, dark.A.Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;B.2, 713: vallum caecum,
Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,fossae,
covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:in vada caeca ferre,
Verg. A. 1, 536:fores,
private, id. ib. 2, 453:spiramenta,
id. G. 1, 89:colubri,
Col. 10, 231:ignis,
Lucr. 4, 929:venenum,
id. 6, 822:tabes,
Ov. M. 9, 174:viae,
blind ways, Tib. 2, 1, 78:insidiae armaque,
Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:saxa,
Verg. A. 3, 706; 5, 164:vulnus,
a secret wound, Lucr. 4, 1116;but also,
a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.in the same sense, ictus,
Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):caeca manus, i.e. abscondita,
Ov. M. 12, 492:caecum domūs scelus,
Verg. A. 1, 356.—Trop.:2.caecas exponere causas,
Lucr. 3, 317:improba navigii ratio, tum caeca jacebat,
lay still concealed, id. 5, 1004; so,venti potestas,
id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:caeca et clandestina natura,
Lucr. 1, 779:res caecae et ab aspectūs judicio remotae,
Cic. de Or. 2, 87, 357:obscurum atque caecum,
id. Agr. 2, 14, 36:fata,
Hor. C. 2, 13, 16:sors,
id. S. 2, 3, 269:tumultus,
secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:amor,
id. ib. 3, 210; cf.:stimulos in pectore caecos Condidit,
Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—By poet. license, transf. to the hearing:III. A.murmur,
Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,clamor,
Val. Fl. 2, 461:mugitusterrae,
Sen. Troad. 171.—Lit.:B.nox,
Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:caligo,
Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:tenebrae,
Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;3, 87: silentia, i.e. nox,
Sil. 7, 350:latebrae,
Lucr. 1, 409:iter,
Ov. M. 10, 456:loca,
Prop. 1, 19, 8:cavernae,
Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:latus,
Verg. A. 2, 19:cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,
Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,domus,
without windows, Cic. Or. 67, 224:parietes,
Verg. A. 5, 589:pulvis,
id. ib. 12, 444:carcer,
id. ib. 6, 734:sardonyches,
not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:smaragdi,
id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:quod temere fit caeco casu,
id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:eventus,
Verg. A. 6, 157:caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,
Col. 1, 5, 6; so,dolores,
Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:crimen,
that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):verum in caeco esse,
Manil. 4, 304.—* Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.2. -
55 summa
summa, ae, f. (sc. res; old gen. summai, Lucr. 1, 984; 6, 679) [summus, v. superus].I.Lit., that which is highest in any thing, the top, summit, surface (postAug. and very rare):II.testudines evectae in summā pelagi,
Plin. 9, 10, 12, § 35 (cf. summus, I. s. v. superus).—Transf., that which is most important or prominent in any thing, the main thing, chief point, principal matter; the sum, height, substance, summit, completion, perfectionA.In gen.:B.leges a me edentur non perfectae... sed ipsae summae rerum atque sententiae,
the main points, chief particulars, Cic. Leg. 2, 7, 18:cujus rei satis erit summam dixisse,
id. Inv. 1, 20, 28:ex hac infinitā licentiā haec summa cogitur, ut, etc.,
id. Rep. 1, 43, 67:lectis rerum summis,
Liv. 40, 29, 11:haec summa est, hic nostri nuntius esto,
Verg. A. 4, 237:summa est, si curaveris, ut, etc.,
Cic. Fam. 13, 75, 2:in hoc summa judicii causaque tota consistit,
id. Quint. 9, 32:eam ignominiam ad summam universi belli pertinere ratus,
to the issue of the whole war, Liv. 32, 17, 3; cf.:haec belli summa nefandi,
Verg. A. 12, 572:solus summam habet hic apud nos,
the first place, pre-eminence, Plaut. Truc. 4, 2, 15:qui vobis summam ordinis consiliique concedunt,
Cic. Cat. 4, 7, 15:summam alicui rei dare,
perfection, culmination, Quint. 3, 2, 1: 5, 10, 72; 11, 2, 41; 12, 1, 20: remittendo de summā quisque juris. strict or extreme right, Liv. 4, 43, 11.—In partic.1.Of a reckoning of numbers, the amount, the sum, sum total, including each of the single items, as if counted: quid, tu, inquam, soles, cum rationem a dispensatore accipis, si aera singula probasti, summam, quae ex his confecta sit, non probare? Cic. Fragm. ap. Non. 193, 11:2.addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fiat,
id. Off. 1, 18, 59: Py. Quanta istaec hominum summa est? Ar. Septem milia, Plaut. Mil. 1, 1, 46:equitum magno numero ex omni populi summa separato,
Cic. Rep. 2, 22, 39:subducamus summam,
id. Att. 5, 21, 11:summam facere,
id. Verr. 2, 2, 53, § 131.—Of money, a sum, amount.(α).With pecuniae:(β).pecuniae summam quantam imperaverit, parum convenit,
Liv. 30, 16, 12:pecuniae etiam par prope summa fuit,
id. 33, 23, 9:summa pecuniae signatae fuit talentūm duo milia et sexcenta,
Curt. 3, 13, 16:accessit ad hanc pecuniae summam sex milia talantum,
id. 5, 6, 10:pecuniae summa homines movit,
Liv. 22, 61, 1; 38, 11, 8; 40, 46, 16; 42, 62, 14; cf.:census equestrem Summam nummorum,
Hor. A. P. 384:ob parvam pecuniae summam erogatam,
Val. Max. 4, 8, 1.—Without pecuniae:3.de summā nihil decedet,
Ter. Ad. 5, 3, 30:hac summā redempti,
Liv. 32, 17, 2; 22, 61, 2:Marcellus decem pondo auri et argenti ad summam sestertii decies in aerarium rettulit,
id. 45, 4, 1:quācumque summā tradet luxuriae domum,
Phaedr. 4, 4, 44;creditor totius summae,
Quint. 5, 10, 117:actor summarum,
Suet. Dom. 11.—Without reference to a count, the sum, the whole:4.de summā mali detrahere,
Cic. Tusc. 3, 23, 55:summa cogitationum mearum omnium,
id. Fam. 1, 9, 10:meorum maerorum atque amorum summam edictavi tibi,
Plaut. Rud. 1, 2, 2:ergo ex hac infinita licentiā haec summa cogitur,
Cic. Rep. 1, 43, 67:proposita vitae ejus velut summa,
Suet. Aug. 9:vitae summa brevis spem nos vetat incohare longam,
Hor. C. 1, 4, 15: summarum summa est aeterna, the sum of all sums, the sum of all things, i. e. the universe, Lucr. 5, 361; so,summa summarum,
Plaut. Truc. 1, 1, 4; Sen. Ep. 40, 13; and: summa summaï, Lucr 6, 679. —Adverb.(α).Ad summam, on the whole, generally, in short, in a word:(β).ille affirmabat... ad summam: non posse istaec sic abire,
Cic. Att. 14, 1, 1; so,ad summam,
id. ib. 7, 7, 7; id. Off. 1, 42, 149; id. Fam. 14, 14, 2; Hor. Ep. 1, 1, 106, Juv. 3, 79.—In summā, in all:(γ).Drusus erat de praevaricatione a tribunis aerariis absolutus, in summā quattuor sententiis,
Cic. Q. Fr. 2, 16, 3; Plin. Ep. 1, 22, 6; 2, 11, 25:in omni summā,
Cic. Q. Fr. 3, 5, 5 —In summā, at last, finally (post-Aug.):C.diu colluctatus est: in summā victus occumbit,
Just. 13, 8, 8; 22, 1, 8; 37, 1, 8.—Transf., the whole (opp. a part):2.magnam res diligentiam requirebat, non in summā exercitus tuenda, sed in singulis militibus conservandis,
Caes. B. G. 6, 34; cf.:summa exercitus salva,
the main body of the army, id. B. C. 1, 67:solet quaedam esse partium brevitas, quae longam tamen efficit summam,
Quint. 4, 2, 41:quaedam partibus blandiuntur, sed in summam non consentiunt,
id. 4, 2, 90.—That which relates to the whole, as opp. to a part; with gen., the general, supreme:(Remi dicebant) ad hunc (regem) totius belli summam omnium voluntate deferri,
the command in chief, Caes. B. G. 2, 4:neque de summā belli suum judicium sed imperatoris esse,
id. ib. 1, 41:cum penes unum est omnium summa rerum, regem illum unum vocamus,
authority over all affairs, the supreme power, Cic. Rep. 1, 26, 42:is, qui summam rerum administrabat,
id. Rosc. Am. 32, 91:ad te summa solum, Phormio, rerum redit,
Ter. Phorm. 2, 2, 3:ad summam rerum consulere,
for the general interest, Caes. B. C. 3, 51:ad discrimen summa rerum adducta,
to a general engagement, Liv. 10, 27:discrimen summae rerum,
id. 10, 14:quos penes summam consilii voluit esse, cum imperii summam rex teneret,
the sole command, Cic. Rep. 2, 28, 51; cf.:qui vobis summam ordinis consiliique concedunt,
id. Cat. 4, 7, 15:imperii,
Caes. B. G. 2, 23; id. B. C. 3, 5:quod penes eos (Bituriges), si id oppidum retinuissent, summam victoriae constare intellegebant,
the whole credit of the victory, id. B. G. 7, 21; so, victoriae, id. B. C. 1, 82.— Poet.:summa ducum, Atri des,
Ov. Am. 1, 9, 37. -
56 ūsūra
ūsūra ae, f [1 AV-], a using, use, enjoyment: huius lucis: unius usuram horae gladiatori dare. — A use of money lent, loan: a publicanis pecuniam pro usurā auferre.— A payment for the use of money, interest, usury: sine usuris creditae pecuniae, Cs.: certare cum usuris fructibus praediorum, i. e. to exhaust their estates in paying interest: aes alienum multiplicandis usuris crescere, N.* * *interest (usu. fraction/times of 12% per annum); use, enjoyment -
57 multa
1.multa ( mulcta), ae, f. [Sabine, acc. to Varr. ap. Gell. 11, 1, 5; Oscan, acc. to Paul. ex Fest. p. 142 Müll.], a penalty involving loss of property, a fine, amercement, mulct; in the most ancient times riches consisted only in the possession of flocks and herds; it accordingly signified, at first, a fine in cattle; but in later times, when money was the measure of wealth, it signified a pecuniary fine (whereas poena denotes a punishment of any kind, e. g. corporal punishment, imprisonment, capital punishment):II.vocabulum ipsum multae M. Varro non Latinum, sed Sabinum esse dicit,
Gell. 11, 1, 5: multam Osce dici putant poenam quidam. M. Varro ait poenam esse, sed pecuniariam, Paul. ex Fest. p. 142 Mull.:cum pecore diceretur multa,
Varr. L. L. 5, § 95 Müll. The highest penalty in the earliest times was thirty head of cattle, the lowest a sheep, in specifying which the word ovis is used as of the masculine gender: ego ei unum ovem multam dico, I condemn him to pay, fine him, a legal formula ap. Gell. 11, 1, 4:multae dictio ovium et bovium,
Cic. Rep. 2, 9, 16.—Later, of a pecuniary fine:multa praesens quingentum milium aeris in singulas civitates imposita,
Liv. 10, 37:multam alicui dicere,
to decree, award, Cic. Phil. 11, 8, 18:indicere,
Plin. 18, 3, 3, § 11:subire,
Ov. F. 5, 289:committere,
to deserve, incur, Cic. Clu. 37, 103:exigere,
Varr. L. L. 5, § 177 Müll.:remittere,
Cic. Phil. 11, 8, 18:irrogare (of the plaintiff, or people's tribune),
to propose that the accused be fined a certain sum, id. Mil. 14, 36; so,petere,
id. Clu. 33, 91:aliquem multā et poenā multare,
id. Balb. 18, 42:multam alicui facere,
Gell. 7, 14, 8: certare, to contend on both sides whether or not the proposed fine should be paid:duo tribuni plebis ducentum milium aeris multam M. Postumio dixerunt: cui certandae cum dies advenisset,
Liv. 25, 3:multae certatio,
Cic. Leg. 8, 3, 6:multa erat Veneri,
for the benefit of Venus, id. Verr. 2, 2, 9, § 25:multa gravis praedibus Valerianis,
a heavy loss, great damage, id. Fam. 5, 20, 4.—In gen., a penalty:2.singulos jure jurando adigam non aliter quam stantes cibum capturos esse... hanc multam feretis, etc.,
Liv. 24, 16, 13:haec ei multa esto: vino viginti dies Ut careat,
Plaut. As. 4, 1, 55.multa, adj. fem., v. multus. -
58 vectura
vectūra, ae, f. [veho], a bearing, carrying, conveying, transportation by carriage or by ship; a riding, etc.I.Lit. (class.):II.equi idonei ad vecturam,
Varr. R. R. 2, 7, 15:misimus qui pro vecturā solveret,
for the transportation, Cic. Att. 1, 3, 2: mercium. Dig. 4, 9, 4: sine vecturae periculo. of transportation by sea, Cic. Fam. 2, 17, 4.— Plur.:remiges, arma, frumenta, vecturae imperabantur,
transport, conveyance, Caes. B. C. 3, 32:vecturas frumenti finitimis civitatibus descripsit,
id. ib. 3, 42:onerum,
Gell. 5, 3, 1.—Transf., passage-money, freight-money, fare, freight, Plaut. Most. 3, 2, 138; Sen. Ben. 6, 15, 4; Petr. 101, 5. -
59 faex
faex, faecis ( gen. plur.: faecum, acc. to Charis. p. 114 P.), f. [etym. dub.], grounds, sediment, less, dregs of liquids (cf. sentina).I.Lit.:B.omnis mundi quasi limus subsedit funditus ut faex,
Lucr. 5, 498:poti faece tenus cadi,
Hor. C. 3, 15, 16; cf. id. ib. 1, 35, 27:peruncti faecibus ora,
id. A. P. 277:aceti,
Plin. 28, 16, 62, § 219:sapae,
id. 23, 2, 33, § 68; Vulg. Ezech. 23, 34.—Transf.1.Burnt tartar or salt of tartar (cf. faecula), Hor. S. 2, 4, 55 and 73.—2.The brine of pickles, Ov. M. 8, 666.—3.Sediment, dregs, impurities of other things:4. 5.salis,
Plin. 31, 7, 42, § 92:aeris,
id. 34, 13, 37, § 135:plumbosissima stibii,
id. 33, 6, 34, § 103.—Jestingly, the last remains of one's money:II.si quid adhuc superest de nostri faece locelli,
Mart. 14, 13, 1.—Trop.:res itaque ad summam faecem turbasque residit,
to the lowest dregs of the people, Lucr. 5, 1140:quota portio faecis Achaei,
Juv. 3, 61; cf.:apud illam perditissimam atque infimam faecem populi,
Cic. Q. Fr. 2, 9, 5:apud sordem urbis et faecem,
id. Att. 1, 16, 11; cf.also: in Romuli faece,
id. ib. 2, 1, 8:legationis,
id. Verr. 2, 1, 39, § 99:de faece hauris,
i. e. from bad orators, id. Brut. 69, 244:faeces Israël,
Vulg. Isa. 49, 6:dies sine faece,
i. e. unclouded, clear, Mart. 8, 14, 4. -
60 signo
signo, āvi, ātum, 1, v. a. [signum], to set a mark upon, to mark, mark out, designate (syn.: noto, designo).I.Lit.A.In gen. (mostly poet. and in post-Aug. prose): discrimen non facit neque signat linea alba, Lucil. ap. Non. 405, 17:B.signata sanguine pluma est,
Ov. M. 6, 670:ne signare quidem aut partiri limite campum Fas erat,
Verg. G. 1, 126:humum limite mensor,
Ov. M. 1, 136; id. Am. 3, 8, 42:moenia aratro,
id. F. 4, 819:pede certo humum,
to print, press, Hor. A. P. 159; cf.:vestigia summo pulvere,
to mark, imprint, Verg. G. 3, 171: auratā cyclade humum, Prop. 4 (5), 7, 40:haec nostro signabitur area curru,
Ov. A. A. 1, 39:locum, ubi ea (cistella) excidit,
Plaut. Cist. 4, 2, 28:caeli regionem in cortice signant,
mark, cut, Verg. G. 2, 269:nomina saxo,
Ov. M. 8, 539:rem stilo,
Vell. 1, 16, 1:rem carmine,
Verg. A. 3, 287;for which: carmine saxum,
Ov. M. 2, 326:cubitum longis litteris,
Plaut. Rud. 5, 2, 7:ceram figuris,
to imprint, Ov. M. 15, 169:cruor signaverat herbam,
had stained, id. ib. 10, 210; cf. id. ib. 12, 125:signatum sanguine pectus,
id. A. A. 2, 384:dubiā lanugine malas,
id. M. 13, 754:signata in stirpe cicatrix,
Verg. G. 2, 379:manibus Procne pectus signata cruentis,
id. ib. 4, 15:vocis infinitios sonos paucis notis,
Cic. Rep. 3, 2, 3:visum objectum imprimet et quasi signabit in animo suam speciem,
id. Fat. 19, 43.—In partic.1.To mark with a seal; to seal, seal up, affix a seal to a thing (usually obsignare):2.accepi a te signatum libellum,
Cic. Att. 11, 1, 1:volumina,
Hor. Ep. 1, 13, 2: locellum tibi signatum remisi, Caes. ap. Charis. p. 60 P.:epistula,
Nep. Pel. 3, 2:arcanas tabellas,
Ov. Am. 2, 15, 15:signatis quicquam mandare tabellis,
Tib. 4, 7, 7:lagenam (anulus),
Mart. 9, 88, 7:testamentum,
Plin. Ep. 2, 20, 8 sq.; cf. Mart. 5, 39, 2:nec nisi signata venumdabatur (terra),
Plin. 35, 4, 14, § 33.— Absol., Mart. 10, 70, 7; Quint. 5, 7, 32; Suet. Ner. 17.—To mark with a stamp; hence,a.Of money, to stamp, to coin:b.aes argentum aurumve publice signanto,
Cic. Leg. 3, 3, 6; cf.:qui primus ex auro denarium signavit... Servius rex primus signavit aes... Signatum est nota pecudum, unde et pecunia appellata... Argentum signatum est anno, etc.,
Plin. 33, 3, 13, § 44:argentum signatum,
Cic. Verr. 2, 5, 25, § 63; Quint. 5, 10, 62; 5, 14, 26:pecunia signata Illyriorum signo,
Liv. 44, 27, 9:denarius signatus Victoriā,
Plin. 33, 3, 13, § 46:sed cur navalis in aere Altera signata est,
Ov. F. 1, 230:milia talentūm argenti non signati formā, sed rudi pondere,
Curt. 5, 2, 11.— Hence,Poet.:c.signatum memori pectore nomen habe,
imprinted, impressed, Ov. H. 13, 66:(filia) quae patriā signatur imagine vultus,
i. e. closely resembles her father, Mart. 6, 27, 3.—To stamp, i. e. to license, invest with official authority (late Lat.):3.quidam per ampla spatia urbis... equos velut publicos signatis, quod dicitur, calceis agitant,
Amm. 14, 6, 16.—Pregn., to distinguish, adorn, decorate ( poet.):II.pater ipse suo superūm jam signat honore,
Verg. A. 6, 781 Heyne: caelum corona, Claud. Nupt. Hon. et Mar. 273.—Trop., to point out, signify, indicate, designate, express (rare; more usually significo, designo; in Cic. only Or. 19, 64, where dignata is given by Non. 281, 10;B.v. Meyer ad loc.): translatio plerumque signandis rebus ac sub oculos subiciendis reperta est,
Quint. 8, 6, 19:quotiens suis verbis signare nostra voluerunt (Graeci),
id. 2, 14, 1; cf.:appellatione signare,
id. 4, 1, 2:utrius differentiam,
id. 6, 2, 20; cf. id. 9, 1, 4; 12, 10, 16:nomen (Caieta) ossa signat,
Verg. A. 7, 4:fama signata loco est,
Ov. M. 14, 433:miratrixque sui signavit nomine terras,
designated, Luc. 4, 655; cf.:(Earinus) Nomine qui signat tempora verna suo,
Mart. 9, 17, 4:Turnus ut videt... So signari oculis,
singled out, looked to, Verg. A. 12, 3: signare responsum, to give a definite or distinct answer, Sen. Ben. 7, 16, 1.—With rel.-clause:memoria signat in quā regione quali adjutore legatoque fratre meo usus sit,
Vell. 2, 115.—To distinguish, recognize:C.primi clipeos mentitaque tela Adgnoscunt, atque ora sono discordia signant,
Verg. A. 2, 423; cf.:sonis homines dignoscere,
Quint. 11, 3, 31:animo signa quodcumque in corpore mendum est,
Ov. R. Am. 417.—To seal, settle, establish, confirm, prescribe (mostly poet.):D. A.signanda sunt jura,
Prop. 3 (4), 20, 15:signata jura,
Luc. 3, 302: jura Suevis, Claud. ap. Eutr. 1, 380; cf.:precati deos ut velint ea (vota) semper solvi semperque signari,
Plin. Ep. 10, 35 (44).—signan-ter, adv. (acc. to II. A.), expressly, clearly, distinctly (late Lat. for the class. significanter):B.signanter et breviter omnia indicare,
Aus. Grat. Act. 4:signanter et proprie dixerat,
Hier. adv. Jovin. 1, 13 fin. —signātus, a, um, P. a.1.(Acc. to I. B. 1. sealed; hence) Shut up, guarded, preserved (mostly ante- and post-class.): signata sacra, Varr. ap. Non. 397, 32: limina. Prop. 4 (5), 1, 145: Chrysidem negat signatam reddere, i. e. unharmed, intact, pure, Lucil. ap. Non. 171, 6; cf.:2.assume de viduis fide pulchram, aetate signatam,
Tert. Exhort. 12.—(Acc. to II. A.) Plain, clear, manifest (post-class. for significans):quid expressius atque signatius in hanc causam?
Tert. Res. Carn. 13.— Adv.: signātē, clearly, distinctly (post-class.):qui (veteres) proprie atque signate locuti sunt,
Gell. 2, 6, 6; Macr. S. 6, 7.— Comp.:signatius explicare aliquid,
Amm. 23, 6, 1.
См. также в других словарях:
3 for the Money — was a short lived NBC game show that aired from September 29, 1975 to November 28 of that same year. The show was a production of Stefan Hatos/Monty Hall Productions.Host/AnnouncerDick Enberg, a sportscaster for NBC and (at the time) host of… … Wikipedia
Three for the Money — Infobox television show name = Three for the Money caption = Three for the Money Logo format = Game Show runtime = 30 Minutes creator = Stefan Hatos Monty Hall starring = Dick Enberg, Announcer Jack Clark country = USA rating = network = NBC… … Wikipedia
In It for the Money (song) — Infobox Single | Name = In It For The Money Caption = Artist = Client from Album = City B side = Down to the Underground Released = June2004 Format = 7 , CD, 12 Recorded = Genre = Electroclash Length = 3:25 Label = Toast Hawaii Writer = Client… … Wikipedia
We're Only in It for the Money — Studio album by The Mothers of Invention Released … Wikipedia
One for the Money (novel) — One for the Money 1994 Paperback cover … Wikipedia
In It for the Money — Infobox Album | Name = In It For The Money Type = Album Artist = Supergrass Released = 21 April, 1997 Recorded = Sawmills Studio Autumn 1996 Genre = Britpop, Alternative rock Length = 43:03 Label = Parlophone Producer = Supergrass John Cornfield… … Wikipedia
Two for the Money (film) — Infobox Film name =Two for the Money caption =The poster for Two for the Money. director =D. J. Caruso writer =Dan Gilroy starring =Matthew McConaughey Al Pacino Rene Russo producer =Jay Cohen, Guy McElwaine distributor =Universal Pictures budget … Wikipedia
She Works Hard for the Money — Infobox Album | Name = She Works Hard For The Money Type = Album Artist = Donna Summer Released = June 13, 1983 Recorded = Genre = Pop, Dance, Soul, R B Length = 42:06 Label = Mercury Producer = Michael Omartian Reviews = Allmusic Rating|4.5|5… … Wikipedia
She Works Hard for the Money (song) — Infobox Single Name = She Works Hard for the Money Artist = Donna Summer from Album = She Works Hard for the Money B side = I Do Believe I Fell in Love Released = 1983 Format = 7 single, 12 single Recorded = Genre = Pop rock, dance pop Length =… … Wikipedia
Two for the Money (game show) — Two for the Money was an American game show which ran from 1952 to 1957. The show ran for one season on NBC, and four seasons on CBS. It was a Mark Goodson Bill Todman production, and was initially sponsored by Old Gold cigarettes. Humorist Herb… … Wikipedia
The Money Pit — For the location known as The Money Pit , see Oak Island. The Money Pit Theatrical release poster Directed by Richard Benjamin … Wikipedia