-
1 ῥηγμίν
ῥηγ-μίν or [suff] ῥηγ-μίς (neither form is found, unless [ῥηγμὶ]ν is to be restd. in IGRom.4.272.1(Elaea, cf.A Wiener Sitzb.214(4).26)), gen. ῖνος, ἡ, sea breaking on the beach, surf (v.ῥήγνυμι B.1
),ἄκρον ἐπὶ ῥηγμῖνος ἁλὸς.. θέεσκον Il.20.229
; κώπῃσιν ἁλὸς ῥηγμῖνα βαθεῖαν τύπτετε, of the broken sea between Scylla and Charybdis, Od.12.214; with the Prep. ἐπί, it may be rendered at the sea's edge,ἐκ.. βαῖνον ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσης Il.1.437
, cf. Od.9.150; κοιμήθημεν ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσης ib. 169, cf. Pi.N.5.13; ; alsoλαοὶ δὲ παρὰ ῥ. θαλάσσης δίσκοισιν τέρποντο Il.2.773
, cf. Od.4.449;ὅταν κυμαίνουσα ἐκβάλλῃ [ἡ θάλαττα],.. παχεῖαι καὶ σκολιαὶ γίνονται αἱ ῥ.· ὅταν δὲ γαλήνη ᾖ,.. λεπταί εἰσι καὶ εὐθεῖαι Arist.Mete. 367b14
.2 metaph., ῥ. βίοιο verge of life, i.e. death, Emp.20.5;ὥσπερ ῥηγμῖνα οὖσαν ἀέρος τὴν νεφέλην Arist.Mete. 367b19
.II τὰ ἀπορπύματα (fort. ἀπορρήγματα) τῆς πέτρας, Hsch. -
2 ῥηγμός
-
3 ῥῆγμα
A breakage, fracture, joined with σπάσμα, Hp.Aër.4, cf. D.18.198, Dsc.3.74; with στρέμμα (a strain), D.2.21, 11.14.3 rent, tear, in clothes, Archipp.38.4 cleft, chasm,ῥ. τῆς γῆς Arist.HA 628b29
; chink,ἐν τοίχοις Plb.13.6.8
; breach in a dyke, PLond.1.131r.45,60 (i A.D.).II lesion or rupture of tissue, , cf. Gal.1.238, 10.232; esp. oflung, Hp.Loc.Hom.14, Morb.1.20:hence [full] ῥηγμᾰτίας, ου, ὁ, one who has such a rupture, Id.Aër.4, Dsc.3.146, 4.10;τοὺς ἐκ βηχὸς ῥηγματίας Hippiatr.22
; but ῥηγματίας πλεύμονος perh. = pleurisy, Hp.Morb.2.53; [full] ῥηγμᾰτώδης, ες, Id.Epid.7.26. -
4 ῥέζω 2
ῥέζω 2.Grammatical information: v.Meaning: `to colour, βάπτειν' (Epich. 107, Phot., EM).Other forms: Aor. ῥέξαι.Derivatives: ῥέγος ( ἁλιπόρφυρον, Anacr.), more usu. ῥῆγος n. `blanket, carpet' (Hom.) = τὸ βαπτὸν στρῶμα (Et. Orion.), τό πορφυροῦν περιβόλαιον (EM); ῥέγματα ( ποικίλα, Ibyc.); χρυσοραγές χρυσοβαφές H. Nom. ag. = ' βαφεύς, colourer': ῥεγεύς (EM as v. l. beside ῥαγ-, ῥηγ-), ῥηγεύς (sch., H.), ῥογεύς (inscr. Sparta, H.); s. Bosshardt 83.Etymology: Dying wordfamily, which can hardly be separated from Skt. rájyati `paint oneself, get red, excite oneself', rāga- m. `painting, paint, excitement', though the lack of a prothet. vowel is very remarkable; cf. Schwyzer 310 (with parly diff. interpretations). The form with α must be secondary; but note also ῥηγ-. Pok. en Chantraine consider a basis * sreg-.Page in Frisk: 2,647-648Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ῥέζω 2
-
5 ῥήγνυμι
Aἀναρ- Hp.Flat.10
: [tense] impf.κατ-ερρήγνυε D.21.63
, etc.); later [full] ῥήσσω, Gal.10.640, Orib.Fr.93, Gloss.;ῥήσσεσθαι PHolm.6.3
, cf. 4.22; ἀπο-, δια-ρρήσσεσθαι, Hp.Int.17,42; [full] ῥήττω, Str.11.14.8, Dsc.4.150 (v.l. ῥήσσει), ([etym.] περι-) Id.2.98, 3.18 (v.l. περιρρήσσει); ῥήττεσθαι Bito 45.8
, Str.7.3.18: [dialect] Ep. [tense] impf.ῥήγνυσκε Il.7.141
: [tense] fut.ῥήξω 12.262
, Hdt.2.2, ([etym.] ἐκ-) S.Aj. 775: [tense] aor.ἔρρηξα Il.3.348
, Pi.N.8.29, Ar.Nu. 960;ῥῆξα Il.6.6
: [tense] pf. ἔρρηχα ([etym.] δι-) LXX 2 Ki.14.30, 15.32:—[voice] Med. ῥήγνῠμαι, [tense] fut. ῥήξομαι, [tense] aor. ἐρρηξάμην, all in Il. (12.257, 224, 291), [tense] pres. also in Hp.VC4,12: [tense] aor. , ([etym.] κατ-) X.Cyr.3.1.13; [dialect] Ep. [ per.] 3pl.ῥήξαντο Il.11.90
:—[voice] Pass., subj.ῥήγνῡται Hippon.19.4
: [dialect] Ep. [ per.] 3sg. [tense] impf.ῥηγνύατο Arat.817
: [tense] fut.ῥᾰγήσομαι Plu.2.668a
, ([etym.] διαρ-, ἐκ-) Ar.Eq. 340, A.Pr. 369, etc.: [tense] aor. ἐρράγην [ᾰ] S.Fr. 578, Ar.Nu. 583, etc.; later ἐρρήχθην, Tryph.11; δια-ρρηχθῇ (v.l. -ρραγῇ) Hp.Int.29: [tense] pf. ἔρρηγμαι ([etym.] συν-) Od.8.137; but intr. [tense] pf. ἔρρωγα is more freq., v. infr. c. 1; [tense] pf. part. fem. ἐρρηγεῖα, v. infr. c. 2; masc. pl.κατ-ερρηγότας Hsch.
The word is hardly used by correct [dialect] Att. Prose-writers, exc. in [voice] Pass.:—break asunder, rend, shatter,τεῖχος Il.12.198
;πύλας 13.124
;σάκος 21.165
;θώρηκας 2.544
;ἱμάντα 3.375
;νευρήν 8.328
;ὀστέον 20.399
;χρόα 23.673
; only once in Od., :—later, esp. rend garments, in sign of grief,ῥ. πέπλους A.Pers. 199
, 468; ῥ. ἕλκεα make grievous wounds, Pi.N.8.29; ῥ. ὀστᾶ, σάρκας, E.HF 994, Ba. 1130;ἀρότροις γῆς δάπεδον Ar.Pl. 515
: in [dialect] Ion. and later Prose,ῥήγνυσι.. τὸν ἀμφὶ τὴν ὄψιν χιτῶνα Hp.VM19
;ῥήττειν νευράν Str.15.1.57
;τὰ δεσμά Luc.DDeor.17.1
;τὰς πύλας Id.Par.46
;μὴ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς Ev.Matt.7.6
:—[voice] Med., break for oneself, get broken,ὄρνυσθ'.. ῥήγνυσθε δὲ τεῖχος Il.12.440
, cf. 224, 257, 291:—[voice] Pass., v. infr. B.2 break a line of battle or body of men, ῥ. φάλαγγα, ὅμιλον, στίχας ἀνδρῶν, Il.6.6, 11.538, 15.615; τὸ μέσον ῥῆξαι break through the centre, Hdt. 6.113: abs., ἐρρηξάτην ἐς κύκλα.. ὅπλων broke through, S.Fr.210.9:— [voice] Med., ῥήξασθαι φάλαγγας, στίχας, break oneself a way through the lines, Il.11.90, 13.680, cf. E.Heracl. 835;ῥηξαμένῳ θέσθαι παρὰ νηυσὶ κέλευθον Il.12.411
.4 after Hom., ῥῆξαι φωνήν let loose the voice, of children and persons who have been dumb or silent, break into speech, speak out, Hdt.1.85, 2.2, 5.93, cf. Ar.Nu. 357, 960;ῥῆξαι αὐδήν E.Supp. 710
; later ῥήξασθαι φωνήν, θρόον αὐδῆς, φθόγγον, utter, AP5.221 (Agath.), 7.597 (Jul.), 9.61: abs., ῥῆξον καὶ βόησον cry aloud, LXXIs.54.1; v. infr.c.5 also δακρύων ῥήξασα.. νάματα having let loose, having burst into floods of tears, S.Tr. 919; κλαυθμὸν ῥ. Plu.Per.36;ῥ. τὰ ὄρη εὐφροσύνην LXX Is.49.13
;ῥήγνυσι πηγὰς ὁ χῶρος Plu.Mar.19
;ῥ. νεφέλην ἔς τινας Philostr.Im.2.27
; v. infr. B.B [voice] Pass., break, break asunder, burst,κῦμα ῥήγνυτο Il.18.67
;κῦμα.. χέρσῳ ῥηγνύμενον 4.425
, Hes.Sc. 377; of clouds, Ar.Nu. 378; ῥαγῆναί τι τῆς γῆς, as in an earthquake, Pl.R. 359d;ῥαγεῖσα Θηβαίων κόνις S.Fr. 958
;ἱμάτια ῥαγέντα X.Cyr.1.6.16
; ; ῥήττονται ὑδρίαι (by the cold) Str.7.3.18; τοῖς βασκάνοις εἶναι ῥήγνυσθαι may the envious burst, Aristid.Or.50 (26).69;τοῖς εἴ τις εὐδοκιμήσειεν ἐπί τῳ ῥηγνυμένοις Lib.Or.29.13
, cf. Or.1.207.2 burst forth, like lightning, βροντὴ δ' ἐρράγη δι' , Ar.Nu. 583, cf. Plu.2.919b; soκαταμηνίων ῥαγέντων Hp.Aph.5.32
, cf. Nat.Mul.13, Arist.HA 582b10, etc.3 of ships, to be wrecked, D.56.21: metaph.,πολλῶν ῥαγεισῶν ἐλπίδων A.Ag. 505
.4 of a stone, γράμματι ῥηγνύμενον scored with lettering, i.e. inscribed, Puchstein Epigr.Gr.p.76 (Memphis, i B.C.).C intr., like [voice] Pass., break or burst forth,ἔρρηξεν ἔμετος Hp.Epid. 4.24
;τὸ πνεῦμα ῥήγνυσι Id.Nat.Puer.12
; : metaph.,ὁποῖα χρῄζει ῥηγνύτω S.OT 1076
(in answer to the words δέδοιχ' ὅπως μὴ.. ἀναρρήξει κακά): freq. in this signf. in [tense] pf. ἔρρωγα, to have broken out,ἔρρωγε παγὰ δακρύων Id.Tr. 852
(lyr.): metaph.,κακῶν πέλαγος ἔρρωγεν A.Pers. 433
;τάδ' ἐκ δυοῖν ἔρρωγεν.. κακά S.OT 1280
;σοὶ τάδ' ἔρρωγεν κακά E.Hipp. 1338
; broken, disjointed,Com.Adesp.
661.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ῥήγνυμι
-
6 ῥήγνυμι
Grammatical information: v.Meaning: `to tear (up), to break (to pieces), to burst' (Il.).Other forms: Fut. ῥήξω, aor. ῥῆξαι (all Il.), perf. midd. ἔρρηγ-μαι (θ 137), act. (intr.) ἔρρωγα (Archil., Hp., trag.), ptc. ἐρρηγεῖα (Tab. Heracl.), trans. ἔρρηχα (hell.), aor. pass. ῥαγῆναι (Il.) w. fut. ῥαγήσομαι (A. a.o.), ῥηχθῆναι (late); new pres. ῥήσσω, ῥήττω (Hp., hell.; to ῥῆξαι, ῥήξω).Compounds: Often w. prefix, e.g. ἀπο-, δια-, ἐκ-, κατα-, περι-. As 1. member in verbal governing compp. ῥηξ(ι)-, e.g. ῥηξ-ήνωρ adjunct. of Achilles, `breaking the (rows of) men' (Hom.) with - ηνορίη (ξ 217); cf. Sommer Nominalkomp. 180; diff. Muller Mnem. 46, 135ff.: to Lat. regō (by Kretschmer Glotta 11,249 rightly doubted); Jernstedt (s. Idg. Jb. 14, 151): to ῥήσσω `to throw (down)'; cf. the lit. on ἀνήρ.Derivatives: A. With full grade: 1. ῥῆγμα ( ἔκ-, σύν-) n. `tore, cleft, breach' (IA.) with ῥηγματίης, - τώδης (Hp.); 2. ῥηγμός `id.' (pap. IIIa); 3. ῥηγμίν (- μίς), - μῖνος f. `breaking down of a cart, breaking of the sea' (ep. Il.); ῑν-deriv.; cf. Chantraine Form. 168, Schwyzer 465; after Pisani Ist. Lomb. 73: 2, 40 influenced by θῑν ( θίς); 4. ῥῆξις ( κατά-, περί- etc.), Aeol. Ϝρῆξις f. `breaking through, breach' (Alc., Hp., E., Arist.) with ῥηκτικός ( κατα-) `fragile, brittle' (Hp., Aët.); 5. ῥήκτης m. "the disruptor", des. of a certain form of earthquake (Arist., Lyd.); 6. Ϝρηγαλέον (cod. τρ-) διερρωγότα H.; cf. below B 4 and Leumann Hom. Wörter 273; 7. αὔρηκτος = ἄ-Ϝρηκτος `unbroken' (Hdn. Gr.). -- B. With ω-ablaut: 1. ῥώξ f. only ῥῶγας acc.pl. (χ 143) `tore' = `narrow passage' (cf.Wace JHSt. 71, 203ff., Bérard REGr. 67, 23ff.), further in prefixcompp., e.g. ἀπορρώξ `torn off', f. `torn off piece, outflow' (ep. poet. Il.); 2. διαρρωγή f. `gap, interspace' (Hp.); ῥωγαί ῥήξεις H.; 3. ῥωγάς, - άδος `torn up, cleft' (hell. poetry.); 4. ῥωγαλέος `torn up, full of holes' (Hom.); 5. ῥωγμή f. `breach, tore' (Hp., Arist.) with ῥωγματίης (Hp. ap. Gal.; cf. A 1); ῥωχμός m. `tore, cleft, gap' (Ψ 420, hell. ; \< - σμο-, Schwyzer 493), - μαί pl. `id.' (Marc. Sid.). -- C. With zero grade: 1. ῥαγή ( δια-), ῥαγάς, ῥάγδην, ῥαγδαῖος s. ῥαγή; 2. ῥάγος n. `rag, shred' (pap. IIp), ῥαγόεις (Nic.) after ῥάκος (s.v.), - όεις; 3. περιρραγ-ής `broken around' (AP; from περι-ρραγῆναι).Origin: IE [Indo-European] [1182] *wreh₁ǵ- `break'Etymology: With ῥήγνυμι \< *Ϝρήγνυμι (cf. Ϝρῆξις, Ϝρηγαλέος) agrees semant. exactly primary Arm. ergic-anem, aor. ergic-i with the usu. caus. ergic-uc̣anem `tear apart, break'. Also phonetically they agree well except the stemvowel, as Arm. ergic-anem prop. requires an IE diphthong (u̯reiǵ-) against Gr. ῥηγ- \< u̯rēg-. If the regular phonetic development was not disturbed by one or other derailment, what would hardly suprise with a verb of this meaning, the verbs must be seprated; cf. Frisk Etyma Armen. 29 (with another hypothesis on ergicanem). Phonetically doubtful but semant. less convincing is the comparison (since Meillet MSL 9, 142) with a Balto-Slav. verb for `beat etc.' in Lith. rė́žti `cut, incise, beat', OCS rězati ' κόπτειν', Russ. rézatь `cut, slaughter' usw., to which also a.o. Russ. razítь `beat'; cf. on ῥάσσω w. lit.; older lit. in Bq and WP. 1, 319 a. 2, 344. The forms with ῥαγ- must be secondary (as *u̯r̥h₁ǵ- would give Ϝρηγ-).Page in Frisk: 2,652-653Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ῥήγνυμι
См. также в других словарях:
κοινάτο — το συνεταιρισμός κτηνοτρόφων για τυροκομία. [ΕΤΥΜΟΛ. < κοινός + κατάλ. άτο, πρβλ. συνδικ άτο, ρηγ άτο] … Dictionary of Greek
ρήγμα — Διάρρηξη ενός στρώματος του φλοιού της Γης, λιγότερο ή περισσότερο βαθιά, κατά μήκος της οποίας τα αποχωριζόμενα τεμάχια υφίστανται σχεδόν πάντα μετακίνηση, που ποικίλλει από λίγα εκατοστά έως χιλιάδες μέτρα. Τα Ρ., που γενικά έχουν τεκτονική… … Dictionary of Greek
ρήκτης — ο / ῥήκτης, ΝΑ (για σεισμό) αυτός που επιφέρει στη γη ρήγματα νεοελλ. ρηκτική οβίδα. [ΕΤΥΜΟΛ. < απαθή βαθμίδα ῥηγ τού ῥήγνυμι* + επίθημα της. Η λ. με τη νεοελλ. της σημ. μαρτυρείται από το 1858 στο Ονοματολόγιον Ναυτικόν] … Dictionary of Greek
ρήξη — η / ῥῆξις, ήξεως, ΝΑ, και αιολ. τ. Fρῆξις, Α 1. η ενέργεια και το αποτέλεσμα τού ρηγνύω, σπάσιμο, διάσπαση, άνοιγμα 2. ιατρ. βίαιη διάσπαση τών ιστών («ῥῆξεις πλευμόνων», Φιλόδ.) 3. ρήγμα, χάσμα νεοελλ. 1. (νομ.) βίαιη διάνοιξη τής εισόδου… … Dictionary of Greek
ρηγμίν — και ῥηγμίς, ῑνος, ή, Α 1. τόπος όπου προσκρούει και παλινδρομεί το κύμα, η ακτή («κώπῃσιν ἁλὸς ῥηγμῑνα βαθεῑαν τύπτετε», Ομ. Οδ.) 2. (κατά τον Ησύχ.) «ῥηγμῑνες τὰ ἀπορρήγματα τῆς πέτρας» 3. φρ. «ῥηγμὶν βίοιο» το τέλος τής ζωής, ο θάνατος. [ΕΤΥΜΟΛ … Dictionary of Greek
ρηγμός — και ῥηχμός, ὁ, Α 1. ρήγμα, χάσμα 2. (κατά τον Ησύχ.) «ῥηγμίν». [ΕΤΥΜΟΛ. < απαθή βαθμίδα ῥηγ τού ῥήγνυμι + κατάλ. μός] … Dictionary of Greek
ρηγνύω — ῥηγνύω ΝΜΑ, και ῥήγνυμι ΜΑ 1. χαλώ τη συνοχή ενός σώματος, σχίζω, σπάζω, κομματιάζω, τέμνω (α. «ῥήξειν τὰ δεσμά», Λουκιαν. β. «πέπλους ῥήγνυσιν», Αισχύλ. γ. «γῆς ἀρότρους ῥήξας δάπεδον», Αριστοφ.) νεοελλ. φρ. «ρηγνύω κραυγή» βγάζω δυνατή φωνή,… … Dictionary of Greek
τρηγαλέον — Α (κατά τον Ησύχ.) «διερρωγότα». [ΕΤΥΜΟΛ. Ο τ. έχει διορθωθεί σε Fρηγαλέον (< θ. ῥηγ τού ῥήγνυμι*), πιθ. αντί ῥωγαλέος*] … Dictionary of Greek
υσμίνη — ἡ, Α (επικ. τ.) αγώνας, μάχη («ὡς οἱ μὲν πονέοντο κατὰ κρατερὴν ὑσμίνην», Ομ. Ιλ.). [ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. ὑσμίνη μπορεί να αναχθεί στη μηδενισμένη βαθμίδα τής ΙΕ ρίζας *jeu dh με σημ. «κινούμαι έντονα, ζωηρά» και κατ επέκταση «πολεμώ» με την έννοια ότι η … Dictionary of Greek
