-
81 δημος
I.ὁ жир, сало, тук Hom., Hes., Arph., Arst.II.дор. δᾶμος ὅ1) земля, страна, край, область(Λυκίης Hom.; Ὑπερβορέων Pind.)
δ. ὀνείρων Hom. — царство сновидений2) население(πᾶς δ. Hom.; Βακτρίων δ. Aesch.)
3) народ(βασιλεύς τε πᾶς τε δ. Hom.)
4) простой народἐπαναστάντες τοῖς δυνατοῖς καὴ ὄντες δ. (constr. ad sensum) Thuc. — восставшие против знати народные массы;τοῦ πολλοῦ δήμου εἷς Luc. — человек из народа, простолюдин5) солдатская масса, солдаты(ὅ δ. τῶν στρατιωτῶν Xen.)
6) гражданин7) демократический образ правления, демократия(τῶν πολιτειων δύο - δ. καὴ ὀλιγαρχία Arst.; τὸν δῆμον καταστῆσαι Xen., Arst.)
8) демократическое государство(οἱ δῆμοι Dem.; κύριος ὅ δ. ἐν ταῖς δημοκρατίαις Arst.)
9) народное собрание(ἥ βουλέ καὴ ὅ δ. Xen., Dem.; λέγειν ἐν τῷ δήμω Plat.)
10) дем (часть филы; в Аттике их было сначала 100, впосл. - 174; по реформе Клисфена они были сведены, в 10 фил)(κατὰ φύλας καὴ δήμους καὴ φρατρίας Arst.; κατὰ δήμους καὴ γένη Plut.; иногда pl. τῶν δήμων Χολαργεύς Plut.)
-
82 δια
I.(1) через, сквозь(διὰ θώρηκος Hom.; διὰ τοῦ ὀρόφου Xen.; διὰ τοῦ ὕδατος Plat.)
δι΄ ὄμματος λείβων δάκρυον Soph. — проливая слезы из глаз;αἱ αἰσθήσεις αἱ διὰ τῶν ῥινῶν Plat. — обонятельные ощущения;τὰ διὰ στόματος ἡδέα Xen. — вкусовые наслаждения;διὰ τύχης τοιᾶσδ΄ ἰών Soph. — оказавшись в таком положении(2) через, по(διὰ πεδίοιο Hom.; διὰ θαλάσσας Pind. - ср. 8; ὅ Ἴστρος ῥέει δι΄ οἰκευμένης Her.)
θόρυβος διὰ τῶν τάξεων ἰών Xen. — шум, проносящийся по рядам;τὸ διὰ πασῶν (sc. χορδῶν) муз. Plat., Arst.; — октава (досл. через все струны)(3) через, на расстоянииδι΄ ἄλλων εἴκοσι σταδίων Her. — еще через двадцать стадиев;
διὰ πολλοῦ Thuc. — на большом расстоянии;δι΄ ἐγγυτάτου Thuc. — с ближайшего расстояния, перен. ближайшим образом, непосредственно;διὰ τριήκοντα δόμων πλίνθου Her. — через каждые тридцать рядов кирпичной кладки(4) через, по прошествииδιὰ χρόνου Plat., Xen.; — по истечении некоторого времени;
διὰ χρόνου πολλοῦ Her., διὰ πολλοῦ χρόνου Arph., διὰ μακρῶν χρόνων Plat. или διὰ μακροῦ Luc. — спустя долгое время;δι΄ ἐνιαυτοῦ или δι΄ ἔτους Xen. — ежегодно;διὰ τρίτης (sc. ἡμέρας) Arst. — по истечении трех дней(5) в течение, в продолжениеδι΄ (ὅλης) τῆς νυκτός Her., Xen.; — в течение (всей) ночи;
διὰ παντός Aesch. и διὰ τέλους Lys. (ср. 9) — навсегда:διὰ (παντὸς) βόυ Plat., Arst., Plut.; — в течение (всей) жизни;ἡμεῖς διὰ προγόνων Polyb. — мы и все наши предки(6) между, среди(διὰ μήλων κεῖσθαι Hom.)
διὰ πολλῶν τε καὴ δεινῶν πραγμάτων σεσωσμένοι Xen. — спасшись от множества опасностей(7) (пре)выше, сверх(τιμᾶν δι΄ ἀνθρώπων τινά Pind.)
εὐδοκιμέων διὰ πάντων Her. — прославившийся больше всех;διὰ πάντων τελεσιουργός Plut. — в высшей степени успешный(8) вдоль(διὰ τοῦ λόφου Xen.)
ἥ χηλέ διὰ τῆς θαλάσσης Thuc. — дамба, идущая вдоль морского берега (ср. 2)(9) вплоть доδιὰ τέλους τὸ πᾶν Aesch. — все до конца;
ταὐτὰ ἀκηκοότες καὴ ἀκούοντες διὰ τέλους Xen. — слышавшие и до сих пор слышащие то же самое (ср. 5)(10) посредством, с помощьюδιὰ χειρῶν (χερῶν) или διὰ χειρός Soph., Arst., Plut.; — руками или в руках;
διὰ στόματος ἔχειν τινά Xen., Plut.; — постоянно говорить о ком-л.;διὰ μνημης ἔχειν Luc. — хранить в памяти, помнить;λέγοντες δι΄ ἀγγέλων Her. — уведомив через гонцов;δι΄ ἑρμηνέως Xen. — через переводчика;διὰ βασιλέων πεφυκώς Xen. — потомок царей;δι΄ ἑαυτοῦ Xen., Dem.; — собственными средствами, самостоятельно;τὰ γεγραμμένα διὰ τέχνης Arst. — произведения живописи, рисунки, картины;διὰ τριῶν τρόπων Arst. — тремя способами, трояко(11) ( при указании на материал) изδι΄ ἐλέφαντος καὴ χρυσοῦ Diod. — из слоновой кости и золота;
δι΄ ἀλφίτου καὴ σπονδῆς πεποιημέναι θυσίαι Plut. — жертвоприношения из ячменя и возлияний(12) из-за, ради(13) из-за, вследствие, по причине(πεσεῖν ἀλλοτρίας διὰ γυναικός Aesch.)
δι΄ ὧνπερ ὤλετο Soph. — (руки), от которых он погиб(14) в состоянии (часто перев. наречием или глагольным оборотом)διὰ μέθης Plat. — в состоянии опьянения;
δι΄ ὀργῆς Soph. — в гневе:δι΄ ἡσυχίης Her. — в покое;δι΄ ἀκριβείας Plat., Arst.; — старательно, тщательно;διὰ παντὸς πολέμου ἰέναι τινί Xen. — объявить кому-л. беспощадную пойну;διὰ μάχης ἐλθεῖν τινι Eur. — вступить в бой с кем-л.;διὰ λόγων τινὴ ξυγγίγνεσθαι Plat. — вступать в беседу с кем-л.;διὰ γλώσσης ἰέναι Eur. — говорить, рассказывать;διὰ οὐδενὸς ποιεῖσθαί τι Soph. — не придавать никакого значения чему-л., ни во что не ставить;δι΄ αἰτάς ἔχειν τινά Thuc. — обвинять кого-л.;δι΄ αἰδοῦς ὄμμα ἔχειν Eur. — стыдливо потупить взгляд;διὰ τάχους Soph. и διὰ ταχέων Xen., Arst.; — поспешно;διὰ βραχέων Isocr. — кратко, сжато;διὰ μακρῶν Plat. — пространно;διὰ μιᾶς γνώμης Isocr. — единодушно;διὰ δικαιοσύνης ἰέναι Plat. — блюсти справедливость;δι΄ οἴκτου λαβεῖν τι Eur. — сжалиться над чем-л.(1) через, сквозь(2) через, по(ἐπὴ χθόνα καὴ διὰ πόντον Pind.; διὰ κῦμα ἅλιον Aesch. и διὰ πόντιον κῦμα Eur.)
(3) через, поперек(διὰ τάφρον ἐλαύνειν Hom.)
(4) вдоль(ἐν σπηεσσι δι΄ ἄκριας Hom.)
(5) в течение, в продолжение(διὰ νύκτα Hom.)
(6) через, посредством, при помощи(νικῆσαι δι΄ Ἀθηνην Hom.; σώζεσθαι διά τινα Xen.; διά τινα βελτίονα γενέσθαι Plat.)
(7) вследствие, по причине, из-за(Ἀθηναίης διὰ βουλάς Hom.)
δι΄ ἀφραδίας Hom. — по неразумию;δι΄ ἔνδειαν Xen. — из нужды;διὰ τί ; Plat. — почему?, отчего?;διὰ πολλά Xen. — в силу многих обстоятельств;διὰ τύχην καὴ διὰ τὸ αὐτόματον Arst. — случайно и самопроизвольно;τὸ διὰ τί (= τὸ αἴτιον) Arst. — действующая причина;δι΄ ἐπιορκίαν Arst. — из боязни нарушить клятву;εἰ μέ διὰ τἠν ἐκείνου μέλλησιν Thuc. — если бы не его медлительность;εἰ μέ διὰ τὸν πρύτανιν Plat. — если бы не вмешался притан;εἰ μέ διὰ τούτους Dem. — если бы они не помешалиII.δῖα, δίαf к δῖος См. διος -
83 διαγραμμα
- ατος τό1) рисунок, изображение2) чертеж, математическая фигура(μέχρι τῶν διαγραμμάτων γεωμετρίαν μανθάνειν Xen.; ὅ τοῦ διαγράμματος ἀριθμός Arst.; δ. μαθηματικόν Plut.)
3) геометрическая задача(ζητεῖν καὴ ἀναλύειν ὥσπερ δ. Arst.)
4) астрологическая таблица(δ. Χαλδαϊκόν Plut.)
5) муз. лад, тональность, гамма(ἓν καὴ ἀμετάβλητον δ. Plut.)
6) список, перечень(τῶν σκευῶν Dem.)
7) письменное распоряжение, указ(τὰ διαγράμματα τῶν ἀρχόντων Plut.)
-
84 διαιρεσις
- εως ἥ1) дележ, раздел(χρημάτων Her.; sc. τῆς λείας Xen.; τῆς χώρας Polyb.)
2) мат. деление(ἥ εἰς δύο δ. Arst.)
ἀπείρους διαιρέσεις ἔχειν Arst. — быть делимым до бесконечности3) лог. деление, членение, классификация(τῶν γενῶν κατ΄ εἴδη Plat.; αἱ κατὰ τὰς διαφορὰς διαιρέσεις Arst.)
4) разделенность, расчлененностьδ. τῶν σπονδύλων Arst. — разделенность на позвонки
5) раздробление, размельчение(τῆς τροφῆς εἰς μικρά Arst.)
6) раздел, категория(ἐν τῇ αὐτῇ διαιρέσει Arst.)
7) различение(τῶν ὀνομάτων Plat.; δημοκρατίας καὴ ὀλιγαρχίας Arst.)
8) подсчет голосов(μέ ἀδικεῖν ἐν διαιρέσει Aesch.)
9) грам. диэресис (раздельное произношение двух смежных гласных: напр. в αϋνος)10) стих. диэресис ( совпадение окончания слова с окончанием стопы) -
85 διαστημα
- ατος τό1) расстояние, промежуток(συμπληροῦσθαι τὰ διαστήματα Plat.; τὸ τῶν ἄστρων δ. πρὸς τέν γῆν Arst.; τὸ μεταξὺ τῶν ἠπείρων δ. Plut.)
2) протяжение, длина(τῶν γραμμῶν Arst.)
3) объем(ἀγγεῖον ἔχει δ. μέγα Arst.)
4) мат. измерение(ὅ τόπος ἔχει διαστήματα τρία Arst.)
5) промежуток времени(τετραετές Polyb.)
δ. ἥ πληγέ οὐκ ἔχουσα Plut. — непрерывно следующие друг за другом удары6) длительность(πᾶν ἀνθρωπίνου βίου δ. Plut.)
7) муз. интервал(τῆς φωνῆς Plat.; τονιαῖον Arst.)
8) лог. связь между субъектом и предикатом, т.е. посылка(δ. κατηγορικόν Arst.)
-
86 διοδος
ἥ1) проход, проезд, переезд(τὰς διόδους φυλάσσειν Her.; ἄπειρος τῶν διόδων Thuc.; τὰς διόδους διαθρῆσαι Arph.)
τῶν οὐρανίων ἄστρων δίοδοι Aesch. — орбиты небесных тел2) прохождение, проникание(διὰ τῶν πόρων Arst.)
3) анат. проток, канал(ἥ οὐρήθρα δ. τῷ τοῦ ἄρρενος σπέρματι Arst.)
4) право прохода, пропуск(δίοδον αἰτεῖσθαι Arph. и αἰτεῖν Aeschin.; δῶρα τῆς διόδου Plut.)
-
87 δορυφορος
I21) копьеносный, вооруженный копьем(ὀπάων Aesch.)
2) угодливый, раболепный(ἡδοναί Plat.)
IIὅ1) копьеносец, копейщик(πελτασταὴ καὴ δορυφόροι Xen.)
2) (вооруженный копьем) телохранитель, pl. стража, охрана(δορυφόροι Πεισιστράτου Her.; φρουραἰ δοριφόρων Eur.; τῶν βασιλέων Plut.)
τῶν δορυφόρων ἔπαρχος Plut. (в Риме;лат. praefectus praetorii) — начальник преторианцев3) угодливый спутник, приспешник(τῆς τυραννίδος Plut.; τῶν ἐπιθυμιῶν Luc.)
-
88 ειργω
εἴργω, εἵργωион. ἔργω и ἔργνῡμι, эп. тж. ἐέργω и ἐέργνῡμι (impf. εἷργον и ἔεργον, fut. εἴρξω, εἵρξω и ἔρξω, aor. 1 εἶρξα, εἷρξα и ἔρξα, aor. 2 εἴργᾰθον, ἔργᾰθον и ἐέργᾰθον; pass.: aor. εἴρχθην и εἵρχθην, ἔρχθην и ἕρχθην, pf. εἶργμαι и εἷργμαι; adj. verb. εἰρκτός, εἰρκτέος и ἑρκτός)1) затворять, запирать(θύραι δόμον ἔεργον Hom.)
ἔνδον εἷρξαί τινα Arph. — держать кого-л. взаперти;κλῄθροις εἵργεσθαι Eur. — подвергнуться (тюремному) заключению;εἷρξαί τινα δέκα μῆνας Dem. — держать кого-л. в тюрьме десять месяцев;ξύμπαντα τὰ οἰκεῖα ἐντὸς μιᾶς ὁμοιότητος εἷρξαι Plat. — все родственные (друг другу) предметы заключить в единое подобие, т.е. в общее понятие2) закрывать, защищать(σάκεσσι ἔρχατο πάντῃ Hom.)
3) сдерживать, удерживать, тж. не допускать, отгонять(μυῖάν τινος Hom.)
τῆλέ τινα εἵ. Hom. — не подпускать кого-л. на близкое расстояние;εἵ. πελάζειν Soph. — не давать приблизиться;εἵ. τινὴ δόρυ Aesch. — отводить от кого-л. копье;χαίροντα τινα εἰργάθειν Soph. — сдерживать чей-л. восторг;ἐκτὸ;εἵ. νῆα τοῦ κύματος Hom. — держать корабль вдали от волн, т.е. охранять от натиска волн;εἴρξασθαι ἐκ τῶν Ἑλληνίδων πόλεων Xen. — не иметь доступа в греческие города;ἀπὸ χώρων εἰργόμενος Aesch. — гонимый из (всех) стран;εἵ. τινὰ μάχης Plut. — удерживать кого-л. от битвы;οὐ καῦμα, οὐ νὺξ ἔργει μέ οὐ κατανύσαι τὸν δρόμον Her. — ни зной, ни ночь не препятствуют совершить путь;εἵ. (τοὺς πολεμίους) ὥστε μέ δύνασθαι βλάπτειν ἡμᾶς πορευομένους Xen. — лишить неприятелей возможности помешать нашему прохождению;med. — воздерживаться, удерживаться (τῶν ἀσέπτων Soph.; γέλωτος Plat.):ἔργεαθαι τοῦ ἄλσεος Her. — не входить в (священную) рощу;εἴργου Soph. — не смей, прочь4) лишать(τινὰ σιτίων Her.; εἰργόμενοι τῆς χώρας διὰ πόλεμον Arst.)
εἵ. τινὰ τῆς ἀγορᾶς καὴ τῶν ἱερῶν Lys. — запретить кому-л. доступ в народное собрание и участие в жертвоприношениях;πυρὸς καὴ ὕδατος εἴργεσθαι Plut. (лат. aqua et igni interdici) — быть лишенным воды и огня, т.е. гражданских прав5) отделять, отсекать(ὦμον ἀπὸ νώτου Hom.)
-
89 ειργω...
εἵργω...εἴργω, εἵργωион. ἔργω и ἔργνῡμι, эп. тж. ἐέργω и ἐέργνῡμι (impf. εἷργον и ἔεργον, fut. εἴρξω, εἵρξω и ἔρξω, aor. 1 εἶρξα, εἷρξα и ἔρξα, aor. 2 εἴργᾰθον, ἔργᾰθον и ἐέργᾰθον; pass.: aor. εἴρχθην и εἵρχθην, ἔρχθην и ἕρχθην, pf. εἶργμαι и εἷργμαι; adj. verb. εἰρκτός, εἰρκτέος и ἑρκτός)1) затворять, запирать(θύραι δόμον ἔεργον Hom.)
ἔνδον εἷρξαί τινα Arph. — держать кого-л. взаперти;κλῄθροις εἵργεσθαι Eur. — подвергнуться (тюремному) заключению;εἷρξαί τινα δέκα μῆνας Dem. — держать кого-л. в тюрьме десять месяцев;ξύμπαντα τὰ οἰκεῖα ἐντὸς μιᾶς ὁμοιότητος εἷρξαι Plat. — все родственные (друг другу) предметы заключить в единое подобие, т.е. в общее понятие2) закрывать, защищать(σάκεσσι ἔρχατο πάντῃ Hom.)
3) сдерживать, удерживать, тж. не допускать, отгонять(μυῖάν τινος Hom.)
τῆλέ τινα εἵ. Hom. — не подпускать кого-л. на близкое расстояние;εἵ. πελάζειν Soph. — не давать приблизиться;εἵ. τινὴ δόρυ Aesch. — отводить от кого-л. копье;χαίροντα τινα εἰργάθειν Soph. — сдерживать чей-л. восторг;ἐκτὸ;εἵ. νῆα τοῦ κύματος Hom. — держать корабль вдали от волн, т.е. охранять от натиска волн;εἴρξασθαι ἐκ τῶν Ἑλληνίδων πόλεων Xen. — не иметь доступа в греческие города;ἀπὸ χώρων εἰργόμενος Aesch. — гонимый из (всех) стран;εἵ. τινὰ μάχης Plut. — удерживать кого-л. от битвы;οὐ καῦμα, οὐ νὺξ ἔργει μέ οὐ κατανύσαι τὸν δρόμον Her. — ни зной, ни ночь не препятствуют совершить путь;εἵ. (τοὺς πολεμίους) ὥστε μέ δύνασθαι βλάπτειν ἡμᾶς πορευομένους Xen. — лишить неприятелей возможности помешать нашему прохождению;med. — воздерживаться, удерживаться (τῶν ἀσέπτων Soph.; γέλωτος Plat.):ἔργεαθαι τοῦ ἄλσεος Her. — не входить в (священную) рощу;εἴργου Soph. — не смей, прочь4) лишать(τινὰ σιτίων Her.; εἰργόμενοι τῆς χώρας διὰ πόλεμον Arst.)
εἵ. τινὰ τῆς ἀγορᾶς καὴ τῶν ἱερῶν Lys. — запретить кому-л. доступ в народное собрание и участие в жертвоприношениях;πυρὸς καὴ ὕδατος εἴργεσθαι Plut. (лат. aqua et igni interdici) — быть лишенным воды и огня, т.е. гражданских прав5) отделять, отсекать(ὦμον ἀπὸ νώτου Hom.)
-
90 εκβιβαζω
1) выводить (на берег), высаживать, выгружать(εἰς τὸν λιμένα Plat.; ἐκ τῶν νεῶν Thuc., Xen.; τοὺς στρατιώτας Plut.)
2) отводить(ποταμὸν ἐκ τοῦ αὐλῶνος Her.)
3) отклонять, сбивать(ἵππους τῶν ὁδῶν Xen.; τινὰ τῶν δικαίων λόγων Thuc.)
4) толкать, побуждать(τινὰ εἰς τὸν πόλεμον Polyb.)
-
91 εντρεπω
1) поворачивать, обращать(τὰ νῶτα Her.)
2) изменять(ὀλίγον ἐντρέψαι Luc.)
3) перевоспитывать(τινὰ ἀγριαινόμενον Diog.L.)
4) pass. обращаться мыслью, обращать внимание(οὐκ ἐ. τῶν νόμων Plat.)
ἐ. τῶν Λαβδακείων δωμάτων Soph. — принимать близко к сердцу судьбу дома Лабдакидов;οὐδέ νυ σοί περ ἐντρέπεται φίλον ἦτορ ; Hom. — неужели не страдает твое сердце?;μηδὲν ἐντραπῇς Soph. — пусть ничто не тревожит тебя, τούτων ἐντραπέντες Polyb. приняв это во внимание5) пристыжать, заставлять устыдиться(τινά NT.)
; pass. держаться со стыдливой почтительностью, т.е. чтить, уважать(τοὺς πρεσβυτέρους Plut.)
τέν ἐκ τῶν Ἀχαιῶν γεγενημένην εὔνοιαν ἐντρεπόμενοι Polyb. — из благодарности к ахеянам за их расположение -
92 εξαπτω
I1) привязывать, прикреплять(πεῖσμα κίονος Hom.; περίδρομον ἀπὸ δένδρου Xen.; βάρος τί τινι Arst.)
; med. привязывать к себе, брать на буксир(ἐξαπτόμενοι κατῆγον εἰς τέν πόλιν, sc. τὰς ναῦς Diod.) и цепляться, виснуть Hom.
2) (привязав) протягивать(σχοινίον ἐκ νηοῦ ἐς τεῖχος Her.; τῷ καλῴδιον διά τινος Arph.)
3) связывать, соединять(τέν πόλιν τοῦ Πειραιῶς Plat.; ἐξαμμέναι ἐκ σώματος ἐπιθυμίαι Plat.)
ἐξάψαι διαδοχέν τῶν ἀξίων λόγου Diog.L. — продолжать последовательное изложение достопамятных обстоятельств4) связывать, ставить в зависимость5) (логически) связывать, приписывать(τὰ πραττόμενα τῆς τύχης Plut.)
6) надевать, накидывать(πέπλων ἀγάλματα χροός, κόσμον νεκρῷ и βρόχον ἀμφὴ δειρήν Eur.)
; med. надевать на себя(πέπλους χροός Eur.; τι περὴ τέν κεφαλήν Arph.)
κώδωνας ἐξαψάμενος ирон. Dem. — с шумом и треском (досл. обвешавшись колокольчиками)7) прикладыватьγόνασίν τινος ἐ. τὸ σῶμα ἑαυτοῦ Eur. — припадать к чьим-л. коленям;
στόματος ἐ. λιτάς Eur. — произносить мольбы8) med. неотступно следовать, преследовать по пятам(τῆς οὐραγίας τῶν πολεμίων Polyb.)
9) med. приниматься, предприниматьτῶν Ἑλληνικῶν ἐ. Plut. — заняться греческими делами, т.е. принять на себя руководство походом на Грецию
II1) поджигать, воспламенять(ὕλας Plat.)
; pass. загораться, вспыхивать, гореть(πῦρ ἐξάπτεται Arst., Plut.)
2) зажигать, разжигать, возбуждать(ὁρμέν καὴ φιλοτιμίαν Plut.)
ἐξημμένος ὑπὸ τοῦ πάθους Plut. — сгорающий от страсти -
93 εξεταζω
(fut. ἐξετάσω и ἐξετῶ, aor. ἐξήτασα, pf. ἐξήτακα: pass.: pf. ἐξήτασμαι, aor. ἐξητάσθην)1) рассматривать, исследовать, испытывать(περί τινος Plat. и τι Arph., Plat., Arst., Dem., Polyb.)
πρὸς τὸ πάνθ΄ ὑφ΄ ἑαυτῷ ποιήσασθαι τοὺς λογισμοὺς ἐ. Dem. — рассматривать все с точки зрения эгоистических целей2) воен. производить (о)смотр, осматривать(τέν συμμαχίαν Thuc.; τὸν στρατόν Plut.; ἥ δύναμις ἐξητασμένη Dem.)
3) (рас)спрашиватьἐάν τίς δε ταῦτα ἐξετάζῃ, τί ἐρεῖς ; Plat. — если кто-л. спросит тебя об этом, что ты ответишь?
4) подвергать допросу, допрашивать(ἐ. καὴ ἐλέγχειν τινά Plat.; οἰκέται ὑπὸ τῶν δεσποτῶν ἐξεταζόμενοι Dem.)
5) сопоставлять, сравнивать(παρ΄ ἄλληλά τι καί τι Dem.; τοὺς λόγους παρ΄ ἀλλήλους Isocr.)
6) (путем исследования) устанавливать, обнаруживать, выявлять(τοὺς κακούς τε κἀγαθούς Xen.; τοὺς χρηοίμους τῷ δήμῳ Dem.)
τὰ ὀνείδη ἐξετασθήσεται Dem. — эти позорные деяния будут раскрыты;ἐὰν μέ παρὼν ἐξετάζηται τοῖς ξυλλόγοις Plat. — если окажется, что он не присутствовал на собраниях7) pass. (по)являться(πανταχοῦ Dem.)
8) обозревать, перечислять(τὰ ἁμαρτήματά τινος Isocr.; τινάς Dem.)
9) pass. причисляться, относиться, принадлежать(τῶν ἐχθρῶν и μετὰ τῶν μηδὲν ἠδικηκότων Dem.; ἐν τοῖς ἱππικοῖς Plut.)
-
94 εξω
I.Iadv.1) вне, снаружиοἱ ἔξω ἐχθροί Plat. — внешние враги;
στρατιᾶς οὔσης ἔξω Xen. — когда войско находится в отсутствии;τὰ ἔξω μόρια τῶν ζῴων Arst. — наружные части (органы) животных, преимущ. конечности;οἱ ἔξω τόποι Arst. — чужая территория;τὰ ἔξω πράγματα Thuc. — внешние дела, сношения с заграницей;οἱ ἔξω Thuc. — противники, тж. изгнанники, NT. (sc. τῆς ἐκκλησίας) язычники;ἥ ἔξω στηλέων θάλασσα, тж. ἥ ἔξω θάλασσα Plat. и ἥ ἔξω Plut. — море за (Геракловыми) столпами, т.е. Атлантический океан;ἔξω λέγειν Arst. = ἔξω τοῦ λόγου λέγειν, см. ἔξω II;τὰ ἔξω κωλύοντα Arst. — внешние препятствия2) (во)вне, наружу(ἰέναι Hom.; χωρεῖν Her.; πέμπειν Xen.; πορεύεσθαι Plat.; βλέπειν Dem.; αἱ θύραι αἱ ἀνοιγόμεναι ἔξω Arst.)
τὸ ἔξω τῶν ὀμμάτων Plat. — пучеглазие3) вдали, далеко(τρίβειν βίον Soph.; οἱ ἔξω κατοικοῦντες Plat.)
4) ( с последующим союзом ἤ) за исключением, кроме Her.II(1) из(ἁλὸς ἔξω, ἔξω βερέθρου Hom.; ἔξω δόμων ὠθεῖν τινα Aesch.; ἔξω γῆς βαλεῖν τινα Soph., Eur.; ἔξω τοῦ Πόντου ὀχεῖσθαι Xen.)
(2) внеἔξω τινός εἶναι или γενέσθαι Thuc., Plat., Arst., Plut. — быть вне чего-л., не вмешиваться во что-л., не иметь отношения к чему-л.;
ἔξω τοῦ λόγου, τῆς ὑποθέσεως или τοῦ πράγματος λέγειν Lys., Isocr., Plat., Arst. — говорить не на тему;εἶναι или γενέσθαι ἔξω φρενῶν Pind., ἔξω τοῦ φρονεῖν и ἔξω γνώμης Eur. или ἔξω ἑαυτοῦ Dem. — сойти с ума, обезуметь, быть вне себя;θεσμῶν ἔξω φέρεσθαι Soph. — противиться предписаниям;οὐδὲν ἔξω τοῦ φυτεύσαντος δρᾷς Soph. — твои дела ничем не отличаются от отцовских(3) послеἔξω μέσου ἡμέρας Xen. — после полудня;
ἔξω πέντ΄ ἐτῶν Dem. — спустя пять лет(4) кроме, за исключением(ἔξω σευ Her.; ἅπαντες ἔξω ὀλίγων Arst.)
II.fut. к ἔχω См. εχω -
95 επαγωγη
ἥ1) привоз, доставка(τῶν ἐπιτηδείων Thuc.)
2) (sc. τῆς τροφῆς) поглощение пищи(ἀναπνοέ καὴ ἐ. Arst.)
3) приведение4) привлечение (на свою сторону, на помощь)(τῶν Ἀθηναίων Thuc.)
αἱ ἐπαγωγαί (sc. ξυμμαχίας) Thuc. — способы привлечения к себе союзников5) наступление, нападение(αἱ ἐπὴ τοὺς ἐναντίους ἐπαγωγαί Polyb.)
6) заманивание (в ловушку), западня(τοῖς ἐχθροῖς Luc.)
7) вызывание подземных божеств, заклинание(ἐπαγωγαὴ ἢ ἐπῳδαί Plat.)
8) лог. (умо)заключение от частного к общему, индукция(ἥ ἐ. ἥ ἀπὸ τῶν καθ΄ ἕκαστα ἐπὴ τὰ καθόλου ἔφοδός, sc. ἐστιν Arst.)
-
96 επαυξησις
- εως ἥ1) рост, увеличение, расширение(τῶν δικαίων Plat.; τῶν μέτρων Plut.)
2) выгода, польза, благо(εἰς τέν ἐπαύξησιν τῶν πολιτῶν Polyb.)
-
97 επιβολη
ἥ1) накидывание, набрасывание(ἱματίων Thuc.)
2) забрасывание, закидывание(χειρῶν σιδηρῶν ἐπιβολαί Thuc.)
3) прикладывание(σημείων ἐπιβολαί Luc.)
4) приложение, обращение(τῆς διανοίας Epicur. ap. Diog.L.)
5) кладка, слой, ряд(ἐπιβολαὴ τῶν πλίνθων Thuc.; sc. τῶν δοκῶν Diod.)
βυρσῶν ἐπιβολαί Luc. — сшитые из шкур паруса6) обложение, налог(βαρυνόμενοι ταῖς ἐπιβολαῖς Polyb.)
7) набор, мобилизация (sc. τῶν στρατιωτῶν Polyb.)8) пеня, штрафἐπιβολὰς ἐπιβάλλειν Lys., Xen. или ψηφίζεσθαι Arph. — облагать штрафами
9) замысел, намерение(ἐπιβολέν ἐκφροντίζειν Thuc.)
ἥ ἐ. τῆς ἱστορίας Polyb. — намерение написать историю;ἐξ ἐπιβολῆς Lys., Diod. — преднамеренно, предумышленно10) обхватывание, обхват(αἱ παλαιόντων ἐπιβολαί Plut.)
11) натиск, напор, вторжение(τῆς θαλάσσης Plut.)
12) нападение, набег Polyb., Plut. -
98 επιμελεια
ἥ1) забота, радение, попечение(τινος Xen., Plat., Arst., Plut.; περί τινος Thuc., Isocr.; περί τινα и περί τι Plat., Arst.; πρός τινα и πρός τι Plat., Dem., Plut.)
ἐπιμέλειαν ποιεῖσθαι или ἔχειν τινός Her., Xen., περί τι Plat. и περί τινος Thuc., тж. δι΄ ἐπιμελείας ἔχειν τινά Isae. — заботиться о ком(чем)-л.;οἰκείων ἅμα καὴ πολιτικῶν ἐ. Thuc. — попечение как о личных, так и о государственных делах;ἐπιμέλειαι καὴ σπουδαί τινος Plat. — усиленное попечение о чем-л.;ἐ. τῶν κοινῶν Isocr. — выполнение общественных поручений;2) ( в отличие от ἀρχή) общественное поручение, общественный пост3) занятие, дело, область деятельности, поприщеἡ κατὰ γῆν ἐ. Xen. — роль сухопутной державы;
ἐν ταῖς ἄλλαις ἐπιμελείαις, περὴ ὧν ἐστὴν ἐπιστήμη Arst. — во всех прочих отраслях науки;ἐ. πολεμικῶν Arst. — военное дело; -
99 επιπτυγμα
- ατος τό анат.1) оболочка(τῶν στρομβωδῶν Arst.)
2) задняя часть брюшка ( postabdomen)(τῶν καρκίνων Arst.)
3) жаберная крышка -
100 επισημαινω
1) тж. med. ставить знак, отмечать, обозначатьτῶν ἀκρωτηρίων ἀντίληψις ἐπεσήμαινεν Thuc. — поражение конечностей было признаком (перенесенной болезни);
ἐπισημανθήσεται κείνου κεκλῆσθαι λαὸς ὄνομ΄ ἐπώνυμος Eur. — этот народ будет носить его (Ахея) имя;ἐπισημαίνεσθαί τινι ἓν εἶδος Plat. — обозначить что-л. как один вид;ἐπισημηνάμενος, ἐάν τε ἰάσιμος ἐάν τε ἀνίατος δοκῇ εἶναι Plat. — указав, считает ли он его излечимым, или нет2) (тж. ἐ. τὸ θεῖον Plut.) давать знак, посылать знамение(τινί Xen., Plut., Diod.)
3) указывать, давать указание, заявлять(ἐπισημαίνει ὅ Πυθαγόρας, ὅτι … Plut.)
(τὰς εὐθύνας Dem.)
5) med. одобрять, хвалить(τινα и τι Polyb.; τοὺς παρά τινος λόγους Aeschin.)
τοὺς ἀκούοντας ἐ. καὴ θορυβεῖν ἀναγκάζειν Isocr. — вызывать у слушателей шумное одобрение6) med. отмечать, отличать, награждать(τῶν πολιτῶν τινας δώροις Polyb.)
7) показывать, отмечать(τέν ἀρχήν τινος Arst.; med. τῆς γλώττης τέν διαμαρτίαν τῷ μειδιάματι Luc.)
8) med. клеймить, порицать(τινα Diod.; τὰς παρανόμους τῶν πράξεων Polyb.)
9) показываться, обнаруживатьсяἐὰν μέλιτος ἀφθονία ἐπισημαίνῃ Arst. — когда мед появляется в изобилии;impers. ἐπισημαίνει Arst. — появляются признаки, обнаруживается
См. также в других словарях:
τών — τῶν ΝΜΑ (αρθρ.) (γεν. πληθ.) βλ. ο … Dictionary of Greek
τῶν — ὁ lentil fem gen pl ὁ lentil masc/neut gen pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
Τῶν δύο μαχομένων ὁ τρίτος πρῶτος. — См. Двое плюются, третий потешается … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Λαυρέντιος των Μεδίκων, ο Μεγαλοπρεπής — (Lorenzo de’ Medici, «il Magnifico», Φλωρεντία 1449 – Καρέτζι 1492). Ιταλός ηγεμόνας και κυβερνήτης της Φλωρεντίας. Ήταν γιος του Πέτρου των Μεδίκων και της Λουκρητίας Τορναμπουόνι. Παρακολούθησε φιλολογικά μαθήματα κοντά σε εκλεκτούς ουμανιστές… … Dictionary of Greek
Επιτροπή των Περιφερειών — Συμβουλευτικό όργανο των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και περιφερειακής διοίκησης των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει 222 μέλη που διορίζονται ομόφωνα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ύστερα από πρόταση των κρατών μελών. Η θητεία τους… … Dictionary of Greek
θεμέλια των μαθηματικών — Κλάδος των μαθηματικών που αναλύει τις βασικές έννοιες των διαφόρων μαθηματικών θεωριών. Αυτό το είδος έρευνας, σήμερα αρκετά προχωρημένο, άρχισε από τα μέσα του 19ου αι. Η κριτική των θεμελίων της αριθμητικής έχει ιδιαίτερη σημασία για τον λόγο… … Dictionary of Greek
μυελός των οστών — Ιστός που περιέχεται στα οστά και αναγεννά μερικές κατηγορίες μορφολογικών στοιχείων του αίματος· αποτελείται από ένα πυκνό δίχτυ αργυρόφιλων ινιδίων, μέσα στο οποίο βρίσκονται δικτυοκύτταρα και αιμοποιητικά κύτταρα με πολυάριθμα αιμοφόρα… … Dictionary of Greek
Εγκυκλοπαίδεια ή Συστηματικό λεξικό των επιστημών, των τεχνών και των επαγγελμάτων — (Encyclopédie). Εκλαϊκευτικό έργο της επιστήμης και της φιλοσοφίας που εκδόθηκε στο Παρίσι από το 1751 έως το 1772. Περιλάμβανε 17 τόμους, επιπλέον 11 τόμους με πίνακες, ένα πεντάτομο συμπλήρωμα και ένα δίτομο ευρετήριο. Η Ε., πρώτη πρακτική… … Dictionary of Greek
Ινδιών, Εταιρεία των- — Κύριο όργανο του αγγλικού, του γαλλικού και του ολλανδικού αποικισμού στις Ινδίες κατά τον 17ο και τον 18ο αι. Οι πιο γνωστές για τον ρόλο που διαδραμάτισαν και για τη διάρκειά τους ήταν: η Αγγλική Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών, η Ολλανδική… … Dictionary of Greek
Κοινωνία των Εθνών — Διεθνής οργανισμός που λειτούργησε κατά το πρώτο μισό του 20ού αι. και αποτέλεσε, κατά κάποιον τρόπο, τον πρόδρομο του ΟΗΕ. Η Κ.τ.Ε. ιδρύθηκε στο Παρίσι, στο πλαίσιο της συνθήκης των Βερσαλιών, με την οποία τερματίστηκε ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος.… … Dictionary of Greek
Βάσκων, χώρα των- — (βασκ. Euskadi, ισπαν. Pais Vasco). Περιοχή των δυτικών Πυρηναίων, μοιρασμένη μεταξύ Γαλλίας και Ισπανίας, που διαφέρει από τις άλλες για την εθνική ιδιορρυθμία του πληθυσμού της, ο οποίος στην απόλυτη πλειοψηφία του είναι Βάσκοι. Οι γαλλικές… … Dictionary of Greek