-
1 δόμων
δόμοςdomus: masc gen plδομάωimperf ind act 3rd pl (homeric ionic)δομάωimperf ind act 1st sg (homeric ionic) -
2 δόμος
A domus):1 house, Il.2.513, Sapph.1.7, etc.; also, part of a house, room, chamber, Od.8.57, 22.204: freq. in pl. for a house, Hes.Op.96, etc.; freq. in Trag., A.Supp. 433, etc.: chiefly poet., οἶκος or οἰκία being used in Prose.2 house of a god, temple,Διὸς δόμος Il.8.375
;δ. Ἀρτέμιδος Ar.Ra. 1273
; Ἐρεχθῆος πυκινὸν δόμον the building of Erechtheus, i.e. the temple of Athena, Od.7.81; Ἄϊδος δ., of the nether world, Il.3.322, etc.;δ. δίκας A. Eu. 516
(lyr.); μυστοδόκος δ., of the temple at Eleusis, Ar.Nu. 303: so in pl.,εἰν Ἀΐδαο δόμοισι Il.22.52
;δόμων τῶν Λοξίου A.Eu.35
, cf. E. Ion 249; chamber in a temple,χρύσεος δ. ἐν Διὸς οἴκῳ Theoc.17.17
.3 abode of animals, e.g. sheepfold, Il.12.301; κοῖλος δ. wasps' or bees' nest, ib. 169; serpent's hole, Ael.NA2.9.4ξύλινος δ.
pyre,B.
3.49.5 κέδρινοι δόμοι closet or chest of cedar, E.Alc. 160.II in Trag., household, family, A.Ch. 263, S.OC 370, E.Or. 70, Med. 114 (anap.); one's father's house, , etc.III course of stone or bricks in a building,ὑποδείμας τὸν πρῶτον δ. λίθου Αἰθιοπικοῦ Hdt.2.127
; διὰ τριήκοντα δόμων πλίνθου at every thirtieth layer of bricks, Id.1.179, cf. LXX 1 Es.6.24, D.S.1.64;καθ' ἕνα δόμον Plb.10.22.7
. -
3 πρό
πρό,A before, forth:A PREP. WITH GENIT.:I of Place, before, in front of,ἠγερέθοντο π. ἄστεος Od.24.468
, cf. Il.15.351, etc.;π. πτόλιος δεδαϊγμένον 19.292
;κείνους κιχησόμεθα π. πυλάων 10.126
, cf. 6.80, etc.;φύλοπις αἰνὴ ἕστηκε π. νεῶν 18.172
;πυρὰ φαίνετο Ἰλιόθι π. 8.561
, cf. 10.12, Od.8.581, etc.;κλαγγὴ γεράνων πέλει οὐρανόθι π. Il.3.3
;π. τειχέων Pi.O.13.56
; ἔμπροσθε π. (v.l.)τῆς ἀκροπόλιος, ὄπισθε δὲ τῶν πυλέων Hdt.8.53
, cf. 9.52; π. δόμων, π. δωμάτων, in front of, i.e. outside the house, Pi.P.2.18, 5.96, etc.;π. θυρῶν S.El. 109
(anap.), etc.; τὴν π. τοῦ Ἡραίου νῆσον before or off the Heraeum, Th.3.75, cf. 7.22; π. ποδός, v. πούς 1.4a; π. χειρῶν at hand, S.Ant. 1279, E. Rh. 274, dub. in Tr. 1207;π. τῶν ὀφθαλμῶν προφαίνεσθαι Aeschin. 2.148
.2 with Vbs. of motion,π. δ' ἄρ' αὐτῶν κύνες ἤϊσαν Od. 19.435
, cf. Il.23.115;π. Ἀχαιῶν ἄγγελος ᾔει 10.286
, cf. 13.693;π. ἕθεν κλονέοντα φάλαγγας 5.96
.3 before, in front of, for the purpose of shielding or guarding,π. Τρώων ἑσταότ' Il.24.215
: hence, in defence of,μάχεσθαι.. π. τε παίδων καὶ π. γυναικῶν 8.57
, cf. 4.156, 373, Hdt.8.74, etc.; ὀλέσθαι π. πόληος, Lat. pro patria mori, Il.22.110;π. τῆς Σπάρτης ἀποθνῄσκειν Hdt.7.134
, cf. 172,9.72, E.Alc.18, 645, etc.;π. τοῦ θανόντος.. ἔθεσθ' ἐπιστροφήν S.OT 134
;διακινδυνεῦσαι π. βασιλέως X.Cyr.8.8.4
; βουλεύεσθαι, πράττειν π. τινός, ib.1.6.42, 4.5.44, cf. Mem.2.4.7; π. τοξευμάτων as a defence against arrows, Id.An.7.8.18: hence also, for, on behalf of, instead of, ἀγρυπνῆσαι π. τινῶν ib.7.6.36, cf. Leg.Gort.1.43; of an advocate,π. τῶνδε φωνεῖν S.OT10
, cf. OC 811; ὄτι δέ κ' αὐτὸς π. Ειαυτοῦ [ἀμάρτῃ] whatever offence he commits of his own volition, Kohler-Ziebarth Stadtrecht von Gortyn p.34.4 π. ὁδοῦ ἐγένοντο further on the road, i.e. forwards, onward, Il.4.382, cf. Ael.NA3.16,7.29 (v. φροῦδος): also to denote distance,π. πολλοῦ τῆς πόλεως D.H.9.35
;π. τριάκοντα σταδίων
at a distance of30
stades, Str.8.6.24.II of Time, before,π. γάμοιο Od.15.524
;ἠῶθι π. 5.469
; π. ὃ τοῦ ἐνόησεν one before the other, Il.10.224; more freq. in later writers,π. τῶν Τρωικῶν Th.1.3
, cf. 1.1;π. τοῦ θανεῖν S.Ant. 883
;π. τοῦ θανάτου Pl.Phd. 57a
;π. τοῦ λοιμοῦ Id.Smp. 201d
;π. δείπνου X.Cyr. 5.5.39
; π. ἡμέρας ib.4.5.14; π. τοῦ χρῆσθαι before one uses it, Id.Mem.2.6.6; π. μοίρας τῆς ἐμῆς before my doom, A.Ag. 1266;π. τῆς εἱμαρμένης Antipho 1.21
;π. τοῦ καθήκοντος χρόνου Aeschin.3.126
, cf. 124; π. πολλοῦ long before, Hdt.7.130, etc.; π. μικροῦ, π. ὀλίγου, Plu.Pomp.73, App.BC2.116;ὀλίγον π. τούτων Th.2.8
; τὸ π. τοῦ (v.l. τούτου) ib.15; π. τοῦ (sts. written προτοῦ) A.Ag. 1204, Hdt.1.122, 5.83, Ar.Th. 418, Pl.Smp. 173a;ὁ π. τοῦ χρόνος A.Eu. 462
, Th.2.58, etc.; π. τοῦ ἤ, = πρὶν ἤ, IG7.2225.22 ([place name] Thisbe);οἱ π. ἡμῶν γενόμενοι Isoc.13.19
;οἱ π. ἐμοῦ Th.1.97
.2 in later writers freq. with Numerals, π. τριάκοντα ἡμερῶν thirty days before, Ael.NA5.52;π. μιᾶς ἡμέρας Plu.Caes.63
;π. ἐνιαυτοῦ Id.2.147e
;π. δυεῖν ἡμερῶν ἢ ἐτελεύτα Id.Sull.37
: freq. c. dupl. gen., π. δύο ἐτῶν τοῦ σεισμοῦ, π. δύο ὡρῶν τῆς ἐπιβολῆς, LXX Am.1.1, Dsc.1.64; π. ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα, π. μιᾶς ἡμέρας τῶν γενεθλίων, Ev.Jo.12.1, Plu. 2.717d;π. πολλοῦ τῆς ἑορτῆς Luc.Sat.14
.b in rendering Roman dates, τῇ π. μιᾶς Νωνῶν Ὀκτωβρίων, = pridie Non. Oct., Plu.2.203a, etc.III in other relations:1 of Preference, before, rather than, κέρδος αἰνῆσαι π. δίκας to praise sleight before right, Pi.P.4.140, cf. Pl.R. 361e; πᾶν δὴ βουλόμενοι σφίσι εἶναι π. τῆς παρεούσης λύπης anything before, rather than, their actual trouble, Hdt.7.152 (so, in order to avoid,π. τοῦ δεινοτάτου D.54.19
);πᾶν π. τοῦ δουλεῦσαι ἐπεξελθεῖν Th.5.100
, cf.4.59; ἑλέσθαι, αἱρεῖσθαι, or κρῖναί τι π. τινός to choose one before another, Id.5.36, Pl.R. 366b, Phlb. 57e; π. πολλοῦ ποιήσασθαι to esteem above much, i.e. very highly, Isoc.5.138;π. πολλῶν χρημάτων τιμήσασθαί τι Th.1.33
, cf.6.10; π. ἄλλων more than others, Pl.Mx. 249e (v.l.), cf. A. Th. 1002; δυσδαίμων.. π. πασᾶν γυναικῶν ib. 927 (codd., lyr.);π. πάντων θεῶν τῇ Ἑστίᾳ πρώτῃ προθύειν Pl.Cra. 401d
: after a [comp] Comp. it is redundant,ἡ τυραννὶς π. ἐλευθερίης ἀσπαστότερον Hdt.1.62
, cf.6.12, Pl.Ap. 28d, Cri. 54b, Phd. 99a; for ἤ afterἄλλος, οὐδεὶς ἄλλος π. σεῦ Hdt.3.85
, cf.7.3.2 of Cause or Motive, for, from, π. φόβοιο for fear, Il.17.667; ἀθλεύων π. ἄνακτος toiling before the face of, i.e. in his service, 24.734; π. τῶνδε there fore, S.El. 495 (lyr.).B POSITION: words may be put between π. and its case, Il.23.115; but it does not follow its case, exc. after [dialect] Ep. forms in -θι, Ἰλιόθι πρό, οὐρανόθι πρό, ἠῶθι πρό (v. supr.).C πρό, abs. as ADV.:I of Place, before, opp. ἐπί ( after), Il. 13.799, 800; before, in front, 15.360; forth, forward,ἐκ δ' ἄγαγε π. φόωσδε 19.118
; χωρεῖν π. δόμων to come forth from, S.Tr. 960 (lyr.);ἄγειν τινὰ π. δόμων E.Hec.59
(anap.); γῆν π. γῆς ἐλαύνομαι I am driven on from one land to another, A.Pr. 682;διώκειν γῆν π. γῆς Ar.Ach. 235
.II of Time, before,πρό οἱ εἴπομεν Od.1.37
; earlier,τά τ' ἐσσόμενα π. τ' ἐόντα Hes. Th.32
,38.III when joined with other Preps., ἀποπρό, διαπρό, ἐπιπρό, περιπρό, προπρό, it strengthens the first Prep., or adds to it the notion of forward, forth.I with Substs., to denote2 priority of rank, πρόεδρος, προεδρία, etc.: also priority of order, προάγων, πρόλογος, προοίμιον, προπάτωρ, etc.3 standing in another's place, πρόμαντις, πρόξενος.II with Adjs., to denote3 prematureness, πρόμοιρος, πρόωρος.III with Verbs,1 of Place, before, forwards, προβαίνω, προβάλλω, προτίθημι, etc.: also, before, in defence, προκινδυνεύω, προμάχομαι, etc.2 forth, προέλκω, προφέρω.b publicly, προγράφω, προειπεῖν, πρόκειμαι.3 away, προδίδωμι, προϊάλλω, προϊάπτω, προΐημι, προλείπω, προρέω, προτέμνω, προτρέπομαι, προφεύγω, προχέω.4 in preference, προαιροῦμαι, προτιμάω, etc.5 before, beforehand, προαισθάνομαι, προγίγνομαι, προκαταλαμβάνω, etc.; of foresight, προνοέω, προοράω.E Etymology: cf. Lat. προ?πρόX-, Slav. pro-, Skt. pra-, etc., in compounds. -
4 πρό
πρό, vor. – I. Als adv. – a) des Orts, vorn, als Ggstz von ἐπί, Il. 13, 799. 800; Hes. sc. 303; voran, οἵ γε προχέοντο φαλαγγηδόν, πρὸ δ' Ἀπόλλων, Il. 15, 360; auch bei Verbis der Bewegung, hervor, ἐκ δ' ἄγαγε πρὸ φόωςδε, 19, 118. – b) der Zeit, vorher, voraus, zuvor, πρό οἱ εἴπομεν, Od. 1, 37, was auch als Tmesis erklärt werden kann, wir sagten es ihm vorher; früher, Hes. Th. 32. 38. – Die Zusammensetzungen mit Präpositionen, ἀποπρό, διαπρό, ἐπιπρό, περιπρό, προπρό, sind einzeln aufgeführt; πρό behält in allen dendenselben seine ursprüngliche Bdtg, vorwärts, fort. – Die Vrbdgn mit den Ortsadverbien auf -ϑι sind unter II. aufgeführt.
II. Als Präposition, mit dem gen. vrbdn, vor. – 1) vom Orte; Hom. oft, u. Hes.; gew. bei Verbis der Ruhe, selten der Bewegung, πρὸ ἄστεος, πρὸ πυλάων u. dgl.; σταϑεὶς πρὸ τειχέων, Aesch. Suppl. 740; νύκτα πρό τ' ὀμμάτων σκότον φέρεις, Ch. 804; πρὸ πυλῶν ἥδ' Ἰσμήνη, Soph. Ant. 522; ἄγετε πρὸ δόμων, Eur. Hec. 59, u. sonst; ἔμπροσϑε πρὸ τῆς ἀκροπόλιος, ὄπισϑε δὲ τῶν πυλέων, Her. 8, 53, vgl. 9, 52, u. sonst in Prosa überall; πρὸ τῶν ὀφϑαλμῶν ἔχειν, wie wir sagen, vor den Augen haben, Xen. An. 4, 5, 13; auch πρὸ ποδῶν, 4, 6, 12; auch πρὸ ποδός, von dem zunächst, unmittelbar Vorliegenden (s. πούς); πρὸ χειρῶν, Soph. Ant. 1264; πρὸ οἴκου, πρὸ δόμων, πρὸ δωμάτων, Pind. u. a. D., wie in Prosa, vor dem Hause, außerhalb desselben, im Ggstz von ἐν. – Auch voran, vor Einem her, vom Anführer einer Schaar, πρὸ Φϑίων δὲ Μέδων, Il. 13, 693, vgl. 5, 96. 10, 286. – Daher πρὸ ὁδοῦ, fürder des Weges, vorwärts auf dem Wege, weiter, Il. 4, 382; vgl. Strab. 8, 3, 17; Ael. H. A. 3, 16. 7, 29; förderlich, Arist. pol. 8, 3; s. das daraus entstandene φροῦδος. – So ist es auch bei den Ortsadverbien auf -ϑι zu nehmen, οὐρανόϑι πρό, Ἰλιόϑι πρό, eigtl. vorwärts von Ilios, Il. 3, 3. 8, 561. 10, 12 Od. 8, 581; u. so ἠῶϑι πρό, 5, 469, = πρὸ ἠοῦς. – Dah. 2) übertr., wie ὑπέρ, zu Jemandes Schutz od. Vertheidigung, indem man sich vor ihn stellt, um die gegen ihn geführten Hiebe od. auf ihn gerichteten Geschosse aufzufangen u. abzuwehren, vor, στῆναι πρὸ Τρώων, als Vertheidiger vor den Troern stehen, Il. 24, 215; übh. wie unser für, zu Jemandes Rettung, Bestem, bes. μάχεσϑαι πρὸ Ἀχαιῶν, πρὸ παίδων, πρὸ γυναικῶν, 4, 156. 8, 57; ἀϑλεύειν, 24, 734; auch ὀλέσϑαι πρὸ πόληος, für die Vaterstadt sterben, 22, 110; καί τε πρὸ ὁ τοῠ ἐνόησεν, 10, 224; πρὸ δεσποτῶν ϑανεῖν, Eur. Hel. 1656, wie πρὸ παιδὸς χϑονὶ κρύψας δέμας, Alc. 476; ναυμαχέειν πρὸ τῆς Πελοποννήσου, Her. 8, 49, mehr noch im eigtl. Sinne, vor dem Pelop., u. deswegen freilich auch zu seinem Schutze; εἴ τις βούλοιτο πρὸ τῆς Σπάρτης ἀποϑνήσκειν, 7, 134; πρὸ χώρης δορυαλώτου μάχεσϑαι, 8, 74. 9, 48; πρό τινος βουλεύεσϑαι, Xen. Cyr. 1, 6, 42; διακινδυνεύειν, 8, 8, 4; μάχεται πρὸ τοῠ ζεύγους, An. 5, 9, 8; Folgde; ὅταν ἀμύνῃ τις πρὸ πάντων ἐν τοῖς δεινοῖς, Pol. 6, 6, 8. – Dah. auch = für, zum Vortheil, πρὸ αὑτοῠ ἐργάζεσϑαι, Xen. Mem. 2, 4, 7. – 3) von der Zeit, vor, im Ggstz von μετά, Od. 15, 524; σὲ μὲν πρὸ μοίρας τῆς ἐμῆς διαφϑερῶ, Aesch. Ag. 1239; πρὸ τοῠ ϑανεῖν, Soph. Ant. 874; ὀλίγον πρὸ τοῠ ϑανάτου, Plat. Theaet. 142 c; πρὸ τῆς εἱμαρμένης, Antiph. 1, 21; πρὸ μοίρας τελευτήσας, Isocr. 19, 29; πρὸ τοῦ λοιμοῠ, Plat. Conv. 201 d; πρὸ δείπνου, Xen. Cyr. 5, 5, 39; πρὸ ἡμέρας, vor Tage, vor Tagesanbruch, 4, 5, 14. Bes. häufig πρὸ τοῠ, vordem, auch als ein Wort, προτοῠ geschrieben, wo der gen. als neutr. zu nehmen u. nicht χρόνου nothwendig zu ergänzen ist; Aesch. Ag. 1177, der auch τὸν πρὸ τοῦ φεύγων χρόνον Eum. 440 vrbdt; τοῦτον ἔτι χρόνον καὶ πρὸ τοῦ, Her. 5, 83, u. öfter; μᾶλλον ἢ πρὸ τοῦ, 5, 35; vgl. Plat. Prot. 315 d; im Ggstz von νῠν, Soph. 244 a; τὰ πρὸ τούτου πάϑη, Tim. 48 b; ὁ πρὸ τοῠ χρόνος, wie ὁ πρὶν χρόνος, Thuc. u. Folgde; τὸν πρὸ τοῦ χρόνον, Pol. 1, 72, 5; ἐν τοῖς πρὸ τούτων ἐδηλώσαμεν, 3, 48, 6. – Plut. vrbdt auch πρὸ ἐνιαυτοῦ, vor einem Jahre, ein Jahr vorher, wie πρὸ μιᾶς ἡμέρας, amator. narrat. 3, wie das lat. pridie, ἡ πρὸ μιᾶς νόνων Ὀκτοβρίων, pridie nonas Oct., Lucull. 27. – 4) wie πρὸ πάντων ϑεῶν τῇ Ἑστίᾳ πρώτῃ προϑύειν, Plat. Crat. 401 d, zunächst auf die Zeit geht, aber auch einen Vorrang bedeutet, u. der Platz vor einem Andern gew. der geehrtere ist, so ist πρό auch vor, mehr als, lieber; κέρδος πρὸ δίκας αἰνῆσαι, List vor Recht preisen, höher als Recht preisen, Pind. P. 4, 140; vgl. ἐπαινεῖν πρὸ δικαιοσύνης ἀδικίαν, Plat. Rep. II, 361 e; πρὸ πάντων δ' ἐμοί, Aesch. Spt. 987; δυςδαίμων σφιν ἁ τεκοῠσα πρὸ πασῶν γυναικῶν, 910, unglücklich vor allen Weibern, unglücklicher als alle; ἐπεὶ πρέπων ἔφυς πρὸ τῶνδε φωνεῖν, Soph. O. R. 10, nicht sowohl »für sie zu sprechen«, als »mehr als ihnen ziemt es dir zu sprechen«; εἶναι πρὸ τῆς παρεούσης λύπης, den Vorzug haben vor dem gegenwärtigen Jammer,
Her. 7, 152; πρὸ πολλῶν χρημάτων τιμήσασϑαι, πρὸ πολλοῠ ποιεῖσϑαι, d. i. vor Vielem, höher als Vieles, sehr hoch schätzen, Isocr. 13, 11; Thuc. 6, 10 u. A., τὸν σμικρότατον οὐδὲν ἠτίμακε πρὸ τοῠ μείζονος, Plat. Polit. 266 d; εἴ τινα πρὸ αὐτῆς ἄλλην κρίναιμεν, Phil. 57 e, d. i. vorziehen; so αἱρεῖσϑαί τι πρό τινος, vorziehen, πρὸ τούτου τεϑνάναι ἂν πολλἀκις ἕλοιτο, Conv. 179 a; μὴ πᾶν πρὸ τοῠ δουλεῠσαι ἐπεξελϑεῖν, Thuc. 5, 100. – So auch bei compar., οἷσι ἡ τυραννὶς πρὸ ἐλευϑερίης ἦν ἀσπαστότερον, Her. 1, 62, πρὸ τούτων τῶν κακῶν ἡμῖν κρέσσον παϑέειν, 6, 12; εἰ μὴ δικαιότερον ᾤμ ην καὶ κάλλιον εἶναι πρὸ τοῠ φεύγειν, Plat. Phaed. 99 a, schöner und gerechter als das Fliehen; μήτε παῖδας περὶ πλέονος ποιοῠ μήτε τὸ ζῆν μήτε ἄλλο μηδὲν πρὸ τοῠ δικαίου, Crit. 48 d. – 5) auch von der Stellvertretung, statt, anstatt, eine Gleichschätzung ausdrückend, ὥς σοι πρὸ πολλῶν ἀσπίδων ἀλκὴν ὅδε δορός τ' ἐπακτοῠ γειτόνων ἀεὶ τιϑῇ, Soph. O. R. 1521; πρὸ ἑωυτοῠ, für int, an seiner Statt, Her. 7, 3. – Dah. γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνεσϑαι, διώκειν, Land vor Land durchirren, verfolgen, d. i. aus einem Lande ins andere, Aesch. Prom. 685, Ar. Ach. 223. – 6) Auch von der Veranlassung od. Ursache, prae, vor, aus, wegen, πρὸ φόβοιο, vor Furcht, Il. 17, 667; u. so erkl. man auch die unter 2) angeführte Stelle, 24, 734, ἀεϑλεύειν πρὸ ἄνακτος, auf des Herrn Geheiß; πρὸ τῶνδε, deshalb, Soph. El. 495.
Seinem Casus wird πρό nie nachgesetzt (vgl. jedoch Ἰλιόϑι πρό), aber durch dazwischen geschobene Wörter weit davon getrennt, vgl. z. B. Il. 23, 115. In der Zusammensetzung bedeutet es 1) vom Orte, vor, vorn, auch vorwärts, fort, προβαίνω, προέρχομαι, προτίϑημι; auch zum Schutze, προκινδυνεύω, προμάχομαι, s. Valck. Eur. Phoen. 1005. – 2) von der Zeit, vorher, zuvor, früher, προαγγέλλω, προειπεῖν, προπάτωρ. – 3) einen Vorzug, mehr, lieber, προαιρέομαι, προτιμάω. – 4) oft verstärkt es das simplex, wie πρόπας, πρόπαλαι u. ä. – Vgl. noch Herm. Vig. p. 862.
Verwandt mit πρό sind nicht bloß die diese Wurzel noch deutlich zu erkennen gebenden πρότερος, πρῶτος u. πρωΐ, πρώην nebst abgeleiteten, sondern auch προτί, πρός, u. wahrscheinlich auch πρηνής, πρήν, πρών, wie auch πρίν.
-
5 δόμος
δόμος, ὁ (δέμω), Gebäude, Haus, Wohnung; Sanskrit damas, Latein. domus, Kirchenslav. domŭ, Curtius Grundz. d. Griech. Etymol. 1, 200, Griech. Nebenform δῶμα. Bei Homer erscheint δόμος oft im sing. und im plural., im dual. nicht; den plural. gebraucht Homer auch statt des sing. Er bezeichnet durch δόμος das ganze Haus und die einzelnen Zimmer, z. B. Odyss. 22, 204 den Männersaal, οἱ μὲν ἐπ' οὐδοῦ τέσσαρες, οἱ δ' ἔντοσϑε δόμων πολέες τε καὶ ἐσϑλοί, plural. δόμων statt des sing. An manchen Stellen ist es zweifelhaft, ob mit δόμοι die einzelnen Zimmer oder das ganze Haus gemeint sei, plural. statt des sing., z. B. Odyss. 8, 57 βάν ῥ' ἴμεν Ἀλκινόοιο δαΐφρονος ἐς μέγα δῶμα. πλῆντο δ' ἄρ' αἴϑουσαί τε καὶ ἕρκεα καὶ δόμοι ἀνδρῶν. Iliad. 24, 673 heißt das Zelt des Achill δόμος, οἱ μὲν ἄρ' ἐν προδόμῳ δόμου αὐτόϑι κοιμήσαντο, was Aristarch für eine Katachrese ansah, Scholl. Aristonic. Iliad. 24, 572 καταχρηστικῶς τὴν κλισίαν δῶμα, οἶκον, δόμον εἶπεν. Iliad. 2, 701 ist δόμος die Familie, das Hauswesen, τοῠ δὲ καϊ ἀμφιδρυφὴς ἄλοχος φυλάκῃ ἐλέλειπτο καὶ δόμος ἡμιτελής. Iliad. 12, 301 bezeichnet πυκινὸς δόμος den Stall ( ἔπαυλις) von μήλοις, s. Scholl. Aristonic.; Iliad. 12, 169 heißt die Wohnung von Wespen oder Bienen κοῖλος δόμος. Von den Tempeln der Götter wird δόμος ebenfalls gebraucht, Iliad. 6, 89 ϑύρας ἱεροῖο δόμοιο, Tempel der Athene in Troja, Odyss. 7, 81 ἀπέβη Ἀϑήνη, ἵκετο δ' ἐς Μαραϑῶνα καὶ εὐρυάγυιαν Ἀϑήνην, δῠνε δ' Ἐρεχϑῆος πυκινὸν δόμον. Auch von den eigentlichen Wohnungen der Götter, vom Hause des Zeus auf dem Olymp Iliad. 8, 375 Διὸς δόμον, vom Hause des Hephästos Odyss. 8, 268 ἐν Ἡφαίστοιο δόμοισιν. So Iliad. 3, 322 δόμον Ἄιδος, Odyss. 10, 175 εἰς Ἀίδαο δόμους u. Aehnl. = die Unterwelt, das Todtenreich. – Folgende: δόμος Δίκας Aesch. Eum. 516; Ἀρτέμιδος Ar. Ran. 1283; Σταγιος Soph. O. C. 1560; δόμος Φερσεφόνας Pind. Ol. 14, 20; – Zimmer, Theocr. 17, 17 χρύσεος δόμος ἐν Διὸς οἴκῳ δέδμηται. – Vom Schlupfwinkel der Schlange Ael. H. A. 2, 9; von einer Kleiderkiste Eur. Alc. 161. – Familie, Hauswesen, gew. im plur.; Tragg. oft, ὦ Παλλάς, ὦ σώσασα τοὺς ἐμοὺς δόμους Aesch. Eum. 750; τὸν σὸν ἄϑλιον δόμον Soph. O. C. 371; νοσοῦντας δόμους Eur. I. T. 930. Auch = die Heimath, Aesch. Prom. 660; vgl. Soph. Phil. 496. – Alles Aufgebaute, Zusammengefügte, wie δόμοι πλίνϑου, Reihen od. Lagen von Ziegeln, Her. 1, 179; vgl. 2, 127; D. Sic. 1, 64; Pol. 10, 22, 7. Nur in dieser Bdtg in Prosa üblich.
-
6 θριγκός
θριγκός, ὁ, nach VLL. ἡ στεφάνη τῶν τοίχω; neben τοῖχος Od. 17, 266, ἐπήσκηται δέ οἱ αυλη τοίχῳ καὶ ϑριγκοῖσι, Schol. περιβόλοις; nach Eur. Or. 1585 = γεῖσον, die überstehende Mauerzinne; nach Hesych. ruht auf ihr das Dach; so wohl auch Od. 7, 87 zu nehmen, wenn der Vers nicht eingeschoben, s. Nitzsch; λάϊνοι ϑριγκοὶ δόμων Eur. El. 1151, wie ναῶν χρυσήρεις ϑρ. I. T. 129; dah. vom Einsturze des Hauses ϑριγκὸν εἰςιδεῖν δόμων πιτνόντα, 47; Arist. phys. 7, 3. – Uebh. Umfriedigung, Zaun, Eur. Ion 1321 Ar. Th. 58 u. bes. Plut. u. a. Sp., wie Paus. 1, 42, 8. – Uebertr., ἆρ' οὖν δοκεῖ σοι ὥσπερ ϑρ. τοῖς μαϑήμασιν ἡ διαλεκτικὴ ἐπάνω κεῖσϑαι, gleichsam Schlußstein, Gipfel, Plat. Rep. VII, 534 e; vgl. Eur. Troad. 489 τὸ λοίσϑιον δὲ ϑρ. ἀϑλίων κακῶν, δούλη γραῦς Ἑλλάδ' εἰςαφίξομαι.
-
7 ἐφ-έστιος
ἐφ-έστιος, ion. ἐπίστιος (ἑστία), am Heerde, auf dem Heerde, ἐφέστιοι ὅσσοι ἔασιν, so viele an den Heerden, um die Feuerstätten versammelt sind, Il. 2, 125; εἶτα τόνδ' ἐφέστιον πῆξαι – σκῆπτρον Soph. El. 411; ἑζόμεσϑ' ἐφέστιοι, auf den Stufen des Altars, O. C. 32; ϑύματα ἐφ. Aesch. Ag. 1283; μίασμα Eum. 162; ἐφέστιον σέλας Soph. Tr. 604 erkl. der Schol. τὸ κατ' οἶκον πῦρ, im Ggstz des φέγγος ἡλίου u. des ἕρκος ἱερόν, wobei also nicht mit Herm. an das durch das Fenster eindringende Licht zu denken ist; ἀνολολύξατε δόμοι ἐφεστίοις ἀλαλαῖς Tr. 205 ch., im Jubelruf um den Heerd oder die Altäre. – Bes. von dem Schutzflehenden, der an oder auf dem Heerde sitzt, ἀλλ' ἐμὲ τὸν δύστηνον ἐφέστιον ἤγαγε δαίμων Od. 7, 248; δόμων ἐφ. ἐμῶν, Schutzflehender in meinem Hause, Tempel, Aesch. Eum. 547. 639; οὔτοι καϑῆσϑε δωμάτων ἐφέστιοι ἐμῶν Suppl. 360, u. sonst bei Tragg.; als Gastfreund einkehrend, Soph. Tr. 261; Plut. Arat. 49; – Ζεὺς ἐφέστιος, der Schützer des Hauses, Soph. Ai. 487; auch sonst von den Schutzgöttern des Hauses, die auf dem Heerde standen, Her. 1, 44; ἵδρυμα Plat. Legg. XI, 931 a. – An dem eigenen Heerde, heimisch, ἀπολέσϑαι ἐφ. Od. 3, 234; ἦλϑε μὲν αὐτὸς ζωὸς ἐφ., er kam lebend heim, 23, 55; vgl. Eur. Rhes. 201; dah. πόνοι δόμων ἐφέστιοι Aesch. Spt. 835 u. δόμοι ἐφ., das heimathliche Haus, 73 Ag. 825; ἔναιε πηγῇσιν ἐφέστιος Ἀσωποῖο, an den Quellen des Asopus, Ap. Rh. 1, 117; σοῖσιν ἐφέστιος ἐν μεγάροισιν 3, 1117, oft; – τὸ ἐφ. u. τὰ ἐφέστια, die Heimath, D. Hal. 1, 24 u. oft.
-
8 ἐντός
ἐντός (ἐν), drinnen, innerhalb; ἐντὸς ἐέργειν, einschließen, Il. 2, 845 u. öfter; ϑύραι δόμον ἐντὸς ἔεργον Od. 7, 88; τἠνδε δίκην πόλις ἐντὸς ἐέργει Hes. O. 267; τρομέοντο δέ οἱ φρένες ἐντός Il. 10, 10; ἐντὸς δὲ καρδία στένει Aesch. Spt. 951; mit dem gen., der häufig voransteht, τείχεος ἐντὸς κεῖτο, auch ἰόντες, Il. 12, 380. 374; πῶς γάρ σ' ἔϑρεψεν ἐντὸς ζώνης; Aesch. Eum. 607; πέπλων ἐντός Eur. Hec. 1013; ἐντὸς ἢ ἔξωϑεν δόμων Med. 353, wie öfter ἐντὸς πύργων, δόμων. Auch bei Verbis der Bewegung, Troad. 12. In Prosa überall, dem ἔξωϑεν entgeggstzt; Thuc. 7, 36; μήτε ἐντὸς εἶναί τινος μήτε ἔξω Plat. Parm. 138 e; οὐδ' ἐντὸς πολλοῠ πλησιάζειν, auch nicht von fern, Conv. 195 b; ἐντὸς πολλοῦ χωρίου οὐκ ἦν τῆς πόλεως πελάσαι Thuc. 2, 77; ἐντὸς βελῶν, innerhalb der Schußweite, Xen. Cyr. 1, 4, 23, wie ἐντὸς τοξεύματος Eur. Herc. Fur. 991, im Bereich des Geschosses; übertr., ἐντὸς φιλήματος Plut. Ages. 11; vgl. Luc. Alex. 41; ἐντὸς τείχους μάχεσϑαι Isocr. 4, 116; ἐντὸς ὅρων Ἑρακλείων Plat. Tim. 25 c; ἡ ἐντὸς στηλῶν ϑάλασσα od. einfach ἡ ἐντὸς ϑάλασσα, das mittelländische Meer, Plut. u. A. – Von der Zeit, ἐντὸς οὐ πολλοῦ χρόνου Antiph. 5, 69; τῆς ἡλικίας Lys. 2, 50; Plat. Tim. 18 d; ἐντὸς εἴκοσιν ἡμερῶν, innerhalb einer Zeit von 20 Tagen, Thuc. 4, 39. Von der Zahl, ὅσα ἐντὸς δραχμῶν πεντήκοντα, unter 50 Drachmen, Plat. Legg. XII, 953 b; vgl. Xen. Hell. 2, 3, 19, unter der Zahl; ἐντὸς ἑξήκοντα ἐτῶν γεγονυῖα, unter sechszig Jahren, Dem. 43, 62, im Gesetz. – Von der Verwandtschaft, οἱ ἐντὸς ἀνεψιότητος, die Vettern, Plat. Legg. IX, 871 b; näher in der Verwandtschaft als die Vettern, Dem. 43, 57; ἐντὸς ἀνεψιαδῶν ibd. 62, im Gesetz. – Ἐντὸς ποιεῖν, hineinschaffen, Thuc. 7, 5 u. öfter; ἐντὸς πλαισίου ποιησάμενοι Xen. An. 7, 8, 16; ἐντὸς γίγνεσϑαι, hineinkommen; oft übertr.; ἐντὸς ἐμαυτοῠ, bei mir, bei Sinnen, Her. 7, 47; ἐντὸς ἑαυτοῠ γίγνεσϑαι, in sich gehen, 1, 119; ἐντὸς ὤν, bei Sinnen seiend, Dem. 34, 49 u. öfter; ἐντὸς λογισμῶν εἶναι, bei Verstande sein, Plut. Alex. 32; ἐντὸς μανίας, μέϑης, rasend, betrunken sein, Hippocr. u. Sp. – Ἐντὸς τὴν χεῖρα ἔχειν Aesch. 1, 25, Xen. vollständiger ἐντὸς τοῠ ἱματίου τὰ χεῖρε ἔχειν, Lacon. 3, 4; – ἐντὸς τῶν ἑαυτῶν μητέρων τρέφεσϑαι, im Hause bei den Müttern, Plat. Legg. VII, 789 a. – Diesseits, Il. 2, 845; τοῠ πόντου, τοῠ ποταμοῦ, Her. 4, 46. 1, 6; Thuc. 2, 96; Xen. An. 7, 3, 7; Plut. Alex. 30. – Mit dem Artikel, τὸ ἐντός, das Innere, εἰς τὸ ἐντὸς τῆς ψυχῆς Plat. Rep. III, 401 d; τὰ ἐντὸς τοῠ σώματος Prot. 334 c; ἐκ τοῠ ἐντός Thuc. 2, 76.
-
9 αφορμαω
(χθονός, ἐκ δόμων, med. δόμων Eur.; med. ἐκ τῶν Κεγχρειῶν Thuc.)
ἀ. πεῖραν Soph. — бросаться в бой;οὐ γὰρ ἅλιον ἀφορμᾷ (ἀστραπή) Soph. — ибо не напрасно падает молния;ἀφορμηθέντος ἀκοῦσαι Hom. — услышать о (его) отъезде -
10 ωθεω
(impf. ἐώθουν - ион.-эп. 3 л. sing. ὤθει, iter. ὤθεσκε, fut. ὠθήσω и ὤσω, aor. ἔωσα - ион.-эп. тж. ὦσα - эп. 3 л. sing. aor. iter. ὤσασκε; aor. med. ἐωσάμην - эп.-ион. ὠσάμην; pass.: fut. ὠσθήσομαι, pf. ἔωσμαι) реже med.1) толкать, бросать, отталкивать, отбрасывать(λᾶαν ἄνω ποτὴ λόφον Hom.)
νέφος ἀχλύος ὦσαί τινι ἀπ΄ ὀφθαλμῶν Hom. — сдернуть облачную завесу с чьих-л. глаз;ὦσαί τινα ἀφ΄ ἵππων Hom. — столкнуть кого-л. с колесницы;ξίφον ἐς κουλεὸν ὦσαι Her. — втолкнуть меч в ножны;ἐπὴ κεφαλέν ὠ. τινα ἐκ τοῦ θρόνου Plat. — сбросить кого-л. с трона головой вниз;ὠ. τινα ἐπὴ τράχηλον Luc. — толкать кого-л. в шею;Νότος μέγα κῦμα ποτὴ ῥίον ὠθεῖ Hom. — Нот нагоняет огромную волну на мыс;ὠ. τέν θύραν Lys., Arph. (πύλας Eur.) — распахнуть дверь (ворота);ἰθὺς τάφροιο ὦσαν Ἀχαιούς Hom. — (троянцы) отбросили ахейцев ко рву;ὤσασθαι ἔσω Her. — ворваться внутрь;τέν ἵππον ὤσασθαι Her. — отразить набег конницы;ὠσαμένων τὸ εὐώνυμον κέρας Thuc. — отбросив назад левый фланг (противника);ἐς χεῖρας ὠθεῖσθαι τοῖς ἐναντίοις Plut. — вступать в рукопашный бой с противником;ὠ. ἑαυτὸν εἰς τὸ πῦρ Her. — броситься в огонь;ὠ. τινα ἄθαπτον Soph. — бросить (оставить) кого-л. без погребения;ὠθεῖσθαι εἰς τὸ πρόσθεν Xen. — бросаться вперед;ὠθεῖσθαι πρός τινα Arst. — бросаться на кого-л.;πρὸς τέν πληγέν ὠθεῖσθαι Plat. — лезть на рожон;ὠθουμένων (τῶν πολεμίων) Xen. — в возникшей среди врагов давке2) вгонять, вонзать(ξίφος ἐς σφαγάς τινος Eur. или διά τινος Her.; τι πρός τι и τι ἔσω τινος Eur.)
3) вытаскивать, извлекать(δόρυ ἐκ μηροῦ τινι Hom.)
4) гнать, изгонять(τινα ἔξω δόμων Aesch., ἀπ΄ οἴκων Soph. и ἔκ δόμων Eur.)
ὠ. τινα φυγάδα Plat. — присудить кого-л. к изгнанию;ὠ. ἀπὸ τῶν ἱερῶν τινα Aeschin. — не допустить кого-л. к священным обрядам5) погонять, торопить(τὰ πρήγματα Her.)
-
11 δόμος
1 house, homea of deities. of the temple of Apollo: ἀστῶν, Ἄπολλον, οἳ τεὸν δόμον Πυθῶνι δίᾳ θαητὸν ἔτευξαν (Wil.: τεόν τε δόμον codd.: πρόδομον Schr.: γε δόμον Mosch.) P. 7.11 θεοῦπαρ' εὐτειχέα δόμον N. 7.46
of Hades:μελαντειχέα νῦν δόμον Φερσεφόνας ἔλθ, Ἀχοῖ O. 14.20
εἰς Ἀίδα δόμον P. 3.11
of Olympos: “ οὐρανοῦ ἐν χρυσέοις δόμοισιν” N. 10.88b of mortals.Πύρρα Δευκαλίων τε δόμον ἔθεντο πρῶτον O. 9.44
Βαττιδᾶν ἀφίκετο δόμους i. e. Cyrene P. 5.29ἑκόντος εἴ τις ἐκ δόμων φέροι P. 8.14
ἐπεὶ ἀμφ' Ἑλένᾳ πυρωθέντων Τρώων ἔλυσε δόμους ἁβρότατος P. 11.34
ἐν τεμένεσσι δόμον ἔχει τεοῖς N. 7.94
τριπόδεσσιν ἐκόσμησαν δόμον I. 1.19
]ποι ζυγέντες ἐρατᾷ δόμον[ Δ. 1.. ἀσκὸς δ' οὔτε τις ἀμφορεὺς ἐλίνυεν δόμοις *fr. 104b. 4. pl. pro sing. σὲ δ, ὦ Δεινομένειε παῖ, Ζεφυρία πρὸ δόμων Λοκρὶς παρθένος ἀπύει. P. 2.18 “ λευκίππων δὲ δόμους πατέρων φράσσατέ μοι” P. 4.117θαμὰ δ' ἀλλοδαπῶν οὐκ ἀπείρατοι δόμοι ἐντί N. 1.23
Φιλύρας ἐν δόμοις in Cheiron's cave N. 3.43καὶ γὰρ οὐκ ἀγνῶτες ὑμῖν ἐντὶ δόμοι οὔτε κώμων, ὦ Θρασύβουλ, ἐρατῶν, οὔτε μελικόμπων ἀοιδᾶν I. 2.30
καί τοί ποτ' Ἀνταίου δόμους ἦλθ ἀνήρ I. 4.52
εἷλε Μήδειαν ἐν Κόλχων δόμοις dwellings, city fr. 172. 7.2 met., house, familyΘέρσανδρος Ἀδραστιδᾶν θάλος ἀρωγὸν δόμοις O. 2.45
[ σεμνὸν αἰνήσειν δόμον (v. 1. νόμον) N. 1.72] -
12 δεσπότης
Aδεσπότεα Hdt.1.91
, al., Luc.Syr.D.25:—master, lord, prop. the master of the house,δόμων A.Eu.60
, etc.; : pl., of a family, Id.Ag.32, Ch.53, 82(lyr.); in respect of slaves, Pl.Prm. 133d;δοῦλοι καὶ δ. οὐκ ἄν ποτε γένοιντο φίλοι Id.Lg. 757a
, etc.;δ. καὶ δοῦλος Arist.Pol. 1253b6
, cf. 1278b35;ὦ δέσποτ' ἄναξ Ar. Pax90
(anap.); ὦναξ δέσποτα ib. 389, Fr. 598;δέσποτ' ἄναξ Men. 312.5
.2 despot, absolute ruler, Hdt.3.89, Th.6.77;τύραννος καὶ δ. Pl.Lg. 859a
; of the Roman Emperors, Ph.2.568, D.C.55.12, Hdn.1.6.4;γᾶς καὶ θαλάσσας δ. IG12(2).216
([place name] Mytilene).4 dominant planet, Vett. Val.5.16.II generally, master, lord, owner, κώμου, ναῶν, Pi.O.6.18, P.4.207;μαντευμάτων A.Th.27
;τῶν Ἡρακλείων ὅπλων S.Ph. 262
; ἑπτὰ δεσποτῶν, of the seven Chiefs against Thebes, E.Supp. 636;τοῦ ὄρτυγος Poll.9.108
.—Not in Hom. (for metrical reasons), though he uses δέσποινα in Od. (Prob. for δεμσποτ- 'lord of the house', cf. δόμος.)Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > δεσπότης
-
13 περάω
Aπερόων IG12(8).441.3
([place name] Thasos), Epigr.Gr. 1068.8 ([place name] Syria); [dialect] Ep. inf.περάαν Od.5.174
: [dialect] Ion.[tense] impf. περάασκε ib. 480: [tense] fut. περάσω [ᾱ], [dialect] Ion. and [dialect] Ep.περήσω Il.5.646
; inf.περησέμεναι 12.200
: [tense] aor. ἐπέρᾱσα, [dialect] Ion. and [dialect] Ep.ἐπέρησα, πέρησα Od.24.118
( ἐπέρασσα f.l. in 5.409, late opt. περάσειας [ᾰ] D.P.608); [dialect] Aeol.ἐπέραισα Alc. Supp.7.8
: [tense] pf.πεπέρᾱκα A.Pers.65
(lyr.), Eup.192 :— drive right through,λευκοὺς δ' ἐπέρησεν ὀδόντας Il.5.291
.2 more freq. pass right across or through a space, traverse, freq. of water, θάλασσαν, πόντον, Od.6.272, 24.118;λαῖτμα θαλάσσης 5.174
; ; Ἀχέροντα Alc.l. c.;ἅλα Pi.N.3.21
;Τάναϊν Hdt.4.115
; πόντου φλοῖσβον, [ποταμόν], A.Pr. 792, 718;πέλαγος Αἰγαῖον S.Aj. 461
; also pass a barrier or boundary,πύλας Ἀΐδαο περήσει Il.5.646
, cf. Thgn. 427; [τάφρος] ἀργαλέη περάαν hard to pass, Il.12.63, cf. 53,al.; τὰς φυλακὰς π. pass the guards, secretly or by force, Hdt.3.72;π. Τεύθραντος ἄστυ Μυσῶν A.Supp. 549
(lyr.);γῆς ὁρίσματα E.Rh. 437
: metaph., κίνδυνον π. pass through a danger, A.Ch. 270; π. πλοῦς accomplish them, X.Oec.21.3 (s.v.l.); π. ὅρκον, prob. go beyond, transgress the oath, A.Eu. 489 (sed leg. πορόντας).3 less freq. of Time, pass through, complete, τέλος δωδεκάμηνον περᾶσαι an office of twelve months' duration, Pi.N.11.10;τοῦ βίου τέρμα S.OT 1530
;τὴν τελευταίαν ἡμέραν E.Andr. 102
;οἱ τὴν ἡλικίαν πεπερακότες X.Lac. 4.7
.II intr., penetrate, pierce, of a pointed weapon, Il.21.594; of violent rain,οὔτ' ὄμβρος περάασκε διαμπερές Od.5.480
, cf. 19.442; διὰ κροτάφοιο through the temples, Il.4.502; ὀστέον εἴσω into the bone, ib. 460; extend, reach to a place, οὐδαμοῖ π. X.Cyn.8.5.2 pass,δι' Ὠκεανοῖο Od.10.508
; διὰ (or διὲκ) , 158; ὡς ὁπότ' ὠκὺ νόημα διὰ στέρνοιο περήσῃ ib.43 ; ἐπὶ πόντον, ἐφ' ὑγρήν, Il.2.613, Od.4.709; διὰ πόρον across the strait, A.Pers. 501; διὰ Κυανέας ἀκτάς through the Symplegades, E.Andr. 864 (lyr.); ; (lyr.);ὑπ' οἴδμασιν S.Ant. 337
(lyr.);μή σε λάθῃ.. ταύτῃ περῶν Ar.Av. 1195
.3 pass to or from a place,εἰς Ἀΐδαο Thgn.906
;ποτὶ Φᾶσιν Pi.I.2.41
;εἰς χώραν A.Pers. 65
(lyr.); (lyr.); ἐκ δόμων, ἔξω δωμάτων, S.Ant. 386, OT 531; ; ; ποῖ περῶ; Id.Ph. 981 : c. acc. loci, π. Δελφούς ib. 980; μέλαθρα, δόμους, ib. 299 (lyr.), Hipp. 782.4 rarely of Time, διὰ γήρως π. X.Mem.2.1.31; εὐδαίμων π. live happy, Orac. ap. X.Cyr.7.2.20.6 with instrument of motion in acc.,π. πόδα E.Hec.53
.------------------------------------περάω (B),A v. πέρνημι. [full] περβέβαται, v. περιβαίνω III. -
14 ἀφορμάω
A make to start from a place:—[voice] Pass., start, depart,ναῦφιν Il.2.794
, cf. Od.2.375, 4.748, Sapph.Supp.6.7, etc.: c. gen., from a place, ; ;ἐκ Κεγχρειῶν Th.8.10
; to a place, .II intr. in [voice] Act. in same sense as [voice] Pass.,ἀ. χθονός E.Rh.98
; , cf. Th.4.78;οἴκαδε Aeschin.2.40
;εἰς Λιβύην Plb.1.39.1
; of lightning, to break forth, S.OC 1470(lyr.): c. acc. cogn.,τί τήνδ'.. ἀφορμᾷς πεῖραν; Id.Aj. 290
.2 feel aversion, opp. ὁρμάω, Arr.Epict. 1.4.14, Simp.in Epict.p.22D.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀφορμάω
-
15 ἐφέστιος
ἐφέστι-ος, [dialect] Ion. [full] ἐπίστιος, ον, Hdt. (v. infr.), [full] ἐφ[ίστιος] prob. in SIG1218.17 (lulis, v B.C.): ([etym.] ἑστία):—A at one's own fireside, at home, ἀπολέσθαι ἐ. Od.3.234; Τρῶες, ἐ. ὅσσοι ἔασιν as many as are in their own homes, opp. ἐπίκουροι, Il.2.125: with Verbs of motion, ὰλλ' ἐμὲ.. ἐφέστιον ἤγαγε δαίμων (i.e. ἐπὶ τὴν ἑστίαν) Od.7.248; ἠλθε.. ἐ. 23.55. cf. E.Rh. 201; ἐφέπτιον πῆξαι.. σκῆπτρον (i.e. ἐπὶ τῇ ἑστίᾳ) S. El. 419; of suppliants who claim protection by sitting by the fireside,ἐπίστιος ἐμοὶ ἐγένεο Hdt.1.35
: ἱκέτης καὶ δόμων ἐ. inmate of the temple, A.Eu. 577, cf. 669; κάθησθε δωμάτων ἐ. Id.Supp. 365; τόνδ' ἐ. θεῶν ib. 503, cf. S.OT32; guest,ἐλθόντ' ἐς δόμους ἐφέστιον Id.Tr. 262
; freq. in A.R.,ἐ. ἐν μεγάροισιν 1.909
, 3.1117, etc.: c. dat. pers., ἐ. ἀθανάτοισιν dwelling with them, 3.116, cf. 4.518: c. dat. loci,πηγῇσιν ἐ. Ἀσωποῖο 1.117
.II generally, of or in the house or family,πόνοι.. δόμων ἐφέστιοι A.Th. 853
(lyr.); ; (lyr.); (lyr.);περιστερὰ οἰκέτις ἐ. τε Id.Fr. 866
; ; ἐ. δόμοι the chambers of the house, A.Th.73: [dialect] Ion. ἐπίστιον, τό, household, family, Hdt.5.72,73; later ἐφέστιον, τό, D.H.1.24, POxy.2106.18 (iv A.D.).III θεοὶ ἐ. the household gods, to whom the hearth was dedicated, Hierocl.p.54 A.; Ζεὺς ἐπίστιος or ἐφέστιος as presiding over hospitality, Hdt.1.44, S.Aj. 492; ἐ. ἵδρυμα ἐν οἰκίᾳ ἔχων, a living image by the hearth, Pl.Lg. 931a.IV ἐπίστιος, ἡ, v. ἐπίστιος 11.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐφέστιος
-
16 ὠθέω
A (troch.), D.9.65, ([etym.] ἐξ-) Th. 7.52, etc., and ἐώθει even in h.Merc. 305; [dialect] Ion. and [dialect] Ep. [ per.] 3sg.ὤθει Il.21.241
; [dialect] Ion.ὤθεσκε Od.11.596
: but is f.l. for ὠθεῖ ([place name] Kirchhoff): [tense] fut. , Ar.Ec. 300 (lyr.), ([etym.] ἐξ-) S.Aj. 1248; but , Andr. 344, and always in Prose;ἀπ-ώσω Od.15.280
, [dialect] Ep. inf.ἀπ-ωσέμεν Il.13.367
: [dialect] Att. [tense] aor. , etc., ([etym.] ἐξ-) S.OC 1296, 1330, etc.; [dialect] Ion. and [dialect] Ep.ὦσα Il.1.220
, Hdt.7.167, [dialect] Ep.ὤσασκε Od.11.599
; butἔωσα Il.16.410
, ([etym.] ἀπ-) Od.9.81; laterὤθησα Ael.NA13.17
, etc.: [tense] pf. ἔωκα ([etym.] ἐξ-) Plu.2.48c: [tense] plpf. ἐώκει ([etym.] ἐξ-) Id.Brut.42:—[voice] Med., [tense] fut. ὤσομαι ([etym.] ἀπ-) S.El. 944, etc., ([etym.] δι-) A.Fr.199.9, etc.:—[dialect] Att. [tense] aor.ἐωσάυην Th.4.43
, Ar.V. 1085 (troch., with vv. ll.); [dialect] Ion. and [dialect] Ep.ὠσάμην Il.16.592
, Hdt.9.25, v.l. in Ar.V.l.c.:—[voice] Pass., [tense] fut. (v.l. ὠθήσομαι), ([etym.] ἐξ-) D.24.61: [dialect] Att. [tense] aor. ἐώσθην ([etym.] ἐξ-) X.HG2.4.34, etc.; later ὤσθην ([etym.] ἐξ-) Arr.An.4.25.3, Plot.4.4.45: [dialect] Att. [tense] pf.ἔωσμαι X.Cyr.7.1.36
, ([etym.] ἀπ-, περι-) Th.2.39, 3.57; [dialect] Ion. part.ἀπωσμένος Hdt.5.69
:— thrust, push,I mostly of human force, as of Sisyphus, σκηριπτόμενος χερσίν τε ποσίν τε λᾶαν ἄνω ὤθεσκε ποτὶ λόφον he kept pushing it.., Od.11.596, cf. 599; ; [ἔγχος] ὑπὲκ δίφροιο pushed it away from.., Il.5.854;ἂψ ἐς κουλεὸν ὦσε ξίφος 1.220
; ; τὸν δε' Ζεὺς ὦσεν ὄπισθε χειρί ib. 694, cf. 13.193;ὦσαί [τινα] ἀφ' ἵππων 5.19
; ἀφ' ἵππων χαμᾶζε ib. 835, etc.; so ὦσαι ἑωυτὸν ἐς τὸ πῦρ rush into the fire, Hdt.7.167; ὠ. τινα ἐπὶ κεφαλήν throw him headlong down, Pl.R. 553b ([voice] Pass.,ὠθέεσθαι ἐπὶ κ. Hdt.7.136
);ὠ. τινα ἐπὶ τράχηλον Luc.DMort.27.1
;πετρῶν ὦσαι κάτω E.Cyc. 448
, cf. Pl.Phdr. 229c;εἰς λιθοτομίας D.53.17
: freq. of weapons, ὠ. ξίφος δἰ ἀμφοτέρων thrust it through both, Hdt.3.78; ; ;φάσγανον δἰ ἥπατος Id.Med. 379
;ξίφος πρὸς ἧπαρ Id.Hel. 983
;δαλοῦ κώπην ἔσω βλεφάρων Id.Cyc. 485
(anap.), cf. 636; ἐκ μηροῦ δόρυ ὦσε θύραζε forced it out from the thigh, Il.5.694; τὸ ἱμάτιον ὦσαι εἰς τὸ στόμα stuff it into his mouth, Thphr.Char.2.4: τὴν θύραν ὠθεῖ forces the door, Ar.V. 152, cf. Lys.1.24; : sts. of other than human force, as of a stream,ὦσε δὲ νεκρούς Il.21.235
, cf. 241; of the wind,Νότος μέγα κῡμα ποτὶ.. ῥίον ὠθεῖ Od.3.295
; [ὁ ποταμὸς] ὠθεῖ κῦμα Metagen.6.3;ὠ. κολόκυμα Ar.Eq. 692
: metaph., .3 thrust out, banish,ὠ. ἅπαντας τὸν ἀσεβῆ S.OT 1382
; ; ; ;ἔξω τινὰ φυγάδα Pl.R. 560d
; σπονδῶν ἄπο, ἀπὸ τῶν ἱερῶν, E.Ba.46, Aeschin. 2.86;ὠ. τινας ἀθάπτους S.Aj. 1307
:—[voice] Pass.,ὠθούμεθ' ἔξω Id.Fr.583.7
.4 metaph., ὠ. τὰ πρήγματα push matters on, hurry them, Hdt.3.81;ἐπιθυμία ὠθεῖ ἐπὶ τὰς ἀπολαύσεις Arist.VV 1250a24
.5 abs., ὦσα παρέξ pushed off from land, Od.9.488;ὤθει βιαίως E.Tr. 356
, cf. X.HG7.4.31; τὸ ὠθοῦν the motive power, Pl.Cra. 401d.II [voice] Med., mostly in [tense] aor., thrust or push away from oneself, force back, esp. in battle, freq. in Il., ;τείχεος ἂψ ὤσασθαι 12.420
; ὤσασθαι προτὶ Ἴλιον, προτὶ ἄστυ, 8.295, 16.655;τὴν ἵππον ὤσαντο Hdt.9.25
, cf. 3.72, 6.37;ὤσασθαί τινας κατὰ βραχύ Th.4.96
;ὠσαμένων τὸ εὐώνυμον κέρας Id.6.70
, etc.; once in Trag., E.IT 326: of a horse, throw its rider, Thgn.260 (s.v.l.).2 intrans., push, press forward, Th.4.11,35, Plu.Ages.32;ὠθεῖσθαι εἰς τὸ πρόσθεν X.HG7.1.31
;πρὸς τὴν πληγὴν ὁμόσε ὠθεῖσθαι Pl.Euthd. 294d
;εἰς χεῖρας ὠθεῖσθαι τοῖς ἐναντίοις Plu.Thes.5
.III [voice] Pass., to be thrust, pushed, or forced, rush or fall violently,ἐπὶ κεφαλήν Hdt.
(v. supr.1.1); ; , etc.;ἱδρῶτες ταχέως ὠθούμενοι Hp.Aph.7.85
.2 [voice] Med., crowd, throng, jostle, X.Cyr.3.3.64;ὠ. ὥσπερ ὕες Theoc.15.73
, cf. Arist.HA 572b25: impers. in [voice] Pass., ἐπὶ μέζον ὠθεῖται the crush gets worse, Herod.4.54. -
17 πρό-μαχος
πρό-μαχος, 1) vorkämpfend, vorn, in der vordersten Reihe der Krieger kämpfend; bei Hom. in der Il. oft als subst. οἱ πρόμαχοι, die Vorkämpfer, die vordersten Kämpfer; ἐν προμάχοισιν, unter den vordersten Kämpfern, im Vordertreffen, auch πρώτοισιν ἐνὶ προμάχοισιν, Od. 18, 379; προμάχων ἀν' ὅμιλον, Pind. I. 6, 35; Soph. sagt so auch adj. λόγχα προμά χου δορός, Trach. 853. – 2) der für Einen zum Schutze kämpft, Verfechter, Vertheidiger, πόλεως Aesch. Spt. 401, δόμων 464; Xen. Mem. 4, 3, 8 ist vrbdn ἀέρα πρόμαχον καὶ σύντροφον ζωῆς.
-
18 προ-πέμπω
προ-πέμπω, vorher- oder voraufschicken, κήρυκας, Her. 1, 60; vorwärts, weiter vorschicken, 3, 33. 121, τὸν προςιόντα προὐπέμπετο, Xen. Cyr. 5, 3, 53, ließ er vorbei und vorwärts gehen; – fortschicken, entlassen, Il. 8, 367 Od. 17, 54. 117; auch ξίφος ἢ βελέων τι, Soph. Phil. 1190, ἰοὺς προπέμποντας φόνον, 105; ἡμᾶς προπέμψατε χϑονός, Eur. Hipp. 1099; δόμων μάλ' ἀχὰν ἐπ' αὐτοὺς προπέμπει γόος, aus dem Hause hervorsenden, Aesch. Spt. 899; τιμὰς ϑεοῖς, Pers. 614, von der Libation, – übh. schicken, Soph. O. C. 671; – geleiten, Aesch. Pers. 522, wie Her. 1, 111. 8, 124; ἐπὶ τύμβον, die Leiche zur Bestattung begleiten, Aesch. Spt. 1051; Soph. O. C. 1663, Her. 1, 111. 8, 124; οἱ μισϑούμενοι προπέμπουσι τοὺς τελευτήσαντας, Plat. Legg. VII, 800 c; προπεμφϑέντες δὲ κοινῇ ὑπὸ τῆς πόλεως, ἰδίᾳ δὲ ὑπὸ τῶν οἰκείων, Menex. 236 d.
-
19 πόῤῥωθεν
πόῤῥωθεν, von fern her, von weitem her; ἰδεῖν, Soph. Trach. 999; Ggstz ἐγγύϑεν, Plat. Prot. 356 c; εἴργειν, Phaedr. 239 b; γράμματα σμικρὰ πόῤῥωϑεν ἀναγνῶναι, Rep. II, 368 d; προδιηγεῖσϑαι, Dem. 59, 93; πόῤῥωϑεν πρὸς δόμων τὸ μέλλον, Plut. Them. 3. – Compar. ποῤῥωτέρωϑεν, mehr von weitem her, Isocr. 4, 23.
-
20 παρ-ουσία
παρ-ουσία, ἡ, 1) Gegenwart; ὄμμα γὰρ δόμων νομίζω δεσπότου παρουσίαν, Aesch. Pers. 165; Ch. 660; τί δῆτα μέλλει μὴ παρουσίαν ἔχειν, = παρεῖναι, Soph. Ai. 536; ὅταν παρουσία φράζῃ, τότ' ἔργων τῶνδε μεμνῆσϑαι χρεών, El. 1242, der gegenwärtige Augenblick, die günstige Gelegenheit; τί δῆτα τέκνων τῶνδε δεῖ παρουσίας; Eur. Hec. 1005; ἐπὶ κακῶν παρουσίᾳ, Ar. Th. 1049; u. in Prosa, Plat. Phaed. 100 d, ἀγαϑῶν Gorg. 497 e, κακοῦ 217 b, Anwesenheit, Vorhandensein; auch Ankunft, Thuc. 1, 138; εἰς Ἰταλίαν, D. Hal. 1, 45. – 2) das Vermögen, wie οὐσία, VLL.
См. также в других словарях:
δόμων — δόμος domus masc gen pl δομάω imperf ind act 3rd pl (homeric ionic) δομάω imperf ind act 1st sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
Ὄμμα γὰρ δόμων νομίζω δεσπότου παρουσίαν. — См. Хозяйский глаз смотрок! … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
κίνα — Επίσημη ονομασία: Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας Έκταση: 9.596.960 τ. χλμ. Πληθυσμός: 1.284.303.705 κάτ. (2002) Πρωτεύουσα: Πεκίνο ή Μπεϊτζίνγκ (6.619.000 κάτ. το 2003)Κράτος της ανατολικής Ασίας. Συνορεύει στα Β με τη Μογγολία και τη Ρωσία, στα ΒΑ… … Dictionary of Greek
μαθηματικά — Η επιστήμη των αριθμών, των σχημάτων και των φυσικών μεγεθών, που μελετά τις μεταξύ τους σχέσεις καθώς και τις σχέσεις τους στον χώρο και στον χρόνο. Η έκταση και τα ενδιαφέροντα των μ., μίας από τις αρχαιότερες επιστήμες, παρουσιάζουν τόση… … Dictionary of Greek
Ελλαδα - Μυθολογία — ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ Το μυθολογικό υλικό είναι αποτέλεσμα της προσπάθειας των αρχαίων κοινωνιών να ερμηνεύσουν τον κόσμο, τη ζωή και τις σχέσεις των ανθρώπων. Οι ελληνικοί μύθοι αποτελούν μια κοινωνική, συλλογική προσπάθεια κατανόησης και… … Dictionary of Greek
Ινδία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Ινδίας Έκταση: 3.287.590 τ. χλμ. Πληθυσμός: 1.029.991.145 (2001) Πρωτεύουσα: Νέο Δελχί (12.791.458 κάτ. το 2001)Κράτος της νότιας Ασίας. Συνορεύει Α με το Μπαγκλαντές και τη Μυανμάρ (Βιρμανία), Β με την Κίνα και… … Dictionary of Greek
Ισπανία — Επίσημη ονομασία: Βασίλειο της Ισπανίας Έκταση: 504.782 τ. χλμ. Πληθυσμός: 40.037.995 (2001) Πρωτεύουσα: Μαδρίτη (2.882.860 κάτ. το 2000)Κράτος της νοτιοδυτικής Ευρώπης, στην Ιβηρική χερσόνησο. Συνορεύει στα ΒΑ με τη Γαλλία και την Ανδόρα, στα Δ… … Dictionary of Greek
Ιταλία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Ιταλίας Έκταση: 301.230 τ. χλμ. Πληθυσμός: 56.305.568 (2001) Πρωτεύουσα: Ρώμη (2.459.776 κάτ. το 2001)Κράτος της νότιας Ευρώπης. Συνορεύει στα ΒΔ με τη Γαλλία, στα Β με την Ελβετία και την Αυστρία, στα ΒΑ με τη… … Dictionary of Greek
μεσομέρεια — Όρος που υποδηλώνει την ύπαρξη μιας μέσης μορφής (μεσομερούς) μεταξύ δύο δομών της ίδιας ένωσης, οι οποίες, όμως, μεμονωμένες δεν μπορούν να περιγράψουν την πραγματική δομή του μορίου· ονομάζεται και συντονισμός. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται… … Dictionary of Greek
προσωπικότητα — Στον καθημερινό λόγο, ο όρος προσωπικότητα καλύπτει διάφορες και ασαφείς έννοιες, οι οποίες αναφέρονται αποκλειστικά στον άνθρωπο. Οπωσδήποτε όμως της αποδίδονται κυρίως θετικές αξίες, όπως, για παράδειγμα, στις εκφράσεις: μία π. ή έχει π. Αλλά… … Dictionary of Greek
σεισμικός — ή, ό, Ν 1. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται σε σεισμό ή αυτός που προέρχεται από σεισμό (α. «σεισμικό σύστημα» β. «σεισμική δόνηση» γ. «σεισμικό φαινόμενο») 2. φρ. α) «σεισμικά κύματα» γεωλ. καθεμιά από τις ταλαντώσεις που δημιουργούνται από έναν… … Dictionary of Greek