Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

with+pain

  • 21 condoleo

    condolere, condolui, condolitus V INTRANS
    feel severe pain; suffer greatly/with another; feel another's pain; empathize

    Latin-English dictionary > condoleo

  • 22 condolesco

    con-dŏlesco, lŭi, 3, v. inch. n. [doleo], to feel severe pain, to suffer much, to be in pain or distress, to ache.
    I.
    Prop. (rare, but class. in prose and poetry; most freq. in temp. perf.):

    mihi de vento miserae condoluit caput,

    Plaut. Truc. 2, 8, 2; so in perf.:

    latus ei dicenti,

    Cic. de Or. 3, 2, 6:

    pes, dens,

    id. Tusc. 2, 22, 52:

    homines, quorum alter ne condoluisse quidem umquam videtur,

    id. ib. 1, 18, 41: tentatum frigore corpus, * Hor. S. 1, 1, 80:

    admonitu matris,

    Ov. Tr. 5, 3, 32:

    naturā (hominem) condolescere dicerent,

    Cic. Ac. 1, 10, 38:

    ad suspitionem tactūs condolescunt (ulcera),

    Sen. Ira, 3, 9, 5.—
    * II.
    To suffer or sympathize with: anima corpori laeso... condolescit Tert. Anim. 5.

    Lewis & Short latin dictionary > condolesco

  • 23 parturiō

        parturiō (parturībat, Ph.), īvī, —, īre, desid.    [pario], to desire to bring forth, be in travail, labor: tu (Lucina) voto parturientis ades, O.: parturiens canis, Ph.—Prov.: Parturiunt montes, nascetur ridiculus mus, great cry and little wool, H.— To be big with, be pregnant with, brood over, meditate, purpose: quod conceptum res p. parturit: quod diu parturit animus vester, aliquando pariat, L.: ingentīs parturit ira minas, O.— To be in pain, be anxious, be troubled: si tamquam parturiat unus pro pluribus.— To bring forth, produce, yield, generate: Germania quos parturit Fetūs, H.: nunc omnis parturit arbos, is budding forth, V.
    * * *
    parturire, parturivi, - V
    be in labour; bring forth; produce; be pregnant with/ready to give birth

    Latin-English dictionary > parturiō

  • 24 labor

    1.
    lābor, lapsus ( inf. parag. labier, Hor. Ep. 2, 1, 94; part. labundus, Att. ap. Non. 504, 31; Trag. Fragm. v. 570 Rib.), 3, v. dep. n. [cf. lăbo; Sanscr. lamb- (ramb-), to glide, fall], to move gently along a smooth surface, to fall, slide; to slide, slip, or glide down, to fall down, to sink as the beginning of a fall; constr. absol., or with ad, in, inter, per, sub, super, ab, de, ex, or with abl. alone.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Of living beings:

    non squamoso labuntur ventre cerastae,

    Prop. 3 (4), 22, 27:

    per sinus crebros et magna volumina labens,

    Ov. M. 15, 721:

    pigraque labatur circa donaria serpens,

    Ov. Am. 2, 13, 13:

    ille inter vestes et levia pectora lapsus volvitur,

    Verg. A. 7, 349: (angues) in diversum lapsi, Jul. Obseq. 119.—Of floating:

    ut rate felice pacata per aequora labar,

    Ov. H. 10, 65:

    dum Stygio gurgite labor,

    id. M. 5, 504:

    tua labens navita aqua,

    Prop. 2, 26 (3, 21), 8.—Of flying:

    tollunt se celeres, liquidumque per aera lapsae,

    Verg. A. 6, 202:

    vade, age, nate, voca Zephyros et labere pennis,

    id. ib. 4, 223:

    pennis lapsa per auras,

    Ov. M. 8, 51:

    labere, nympha, polo,

    Verg. A. 11, 588.—Of sinking, slipping down:

    labor, io! cara lumina conde manu,

    Ov. A. A. 7, 342:

    labitur infelix (equus),

    Verg. G. 3, 498; cf. Luc. 5, 799:

    labitur exsanguis,

    Verg. A. 11, 818; 5, 181:

    super terram,

    Ov. M. 13, 477:

    equo,

    Hor. S. 2, 1, 15:

    temone,

    Verg. A. 12, 470 [p. 1024] limite, Luc. 9, 712:

    in vulnera,

    id. 7, 604:

    in colla mariti,

    Val. Fl. 2, 425:

    alieno vulnere,

    Luc. 2, 265:

    in rivo,

    Cic. Fat. 3, 5:

    pondere lapsi pectoris arma sonant,

    Luc. 7, 572.—

    Of gliding upwards: celeri fuga sub sidera,

    Verg. A. 3, 243.—
    2.
    Of things:

    splendida signa videntur labier,

    Lucr. 4, 445; Cic. Tusc. 4, 18, 42:

    umor in genas Furtim labitur,

    Hor. C. 1, 13, 7:

    stellas Praecipites caelo labi,

    Verg. G. 1, 366:

    perque genas lacrimae labuntur,

    Ov. H. 7, 185; id. M. 2, 656:

    lapsi de fontibus amnes,

    id. ib. 13, 954; cf.:

    catenae lapsae lacertis sponte sua,

    id. ib. 3, 699:

    lapsuram domum subire,

    about to tumble down, id. Ib. 511; Luc. 1, 25; cf.

    with cado: multa in silvis Lapsa cadunt folia,

    Verg. A. 6, 310:

    ipsaque in Oceanum sidera lapsa cadunt,

    Prop. 4 (5), 4, 64:

    lapsis repente saxis,

    Tac. A. 4, 59:

    ab arbore ramus,

    Ov. M. 3, 410.—Of the eyes, to fall, close:

    labentes, oculos condere,

    Ov. Tr. 3, 3, 44:

    lumina,

    Verg. A. 11, 818; Prop. 1, 10, 7; 2, 5, 17.—
    B.
    Transf.
    1.
    To glide away, glide along, slip or haste away: labitur uncta carina: volat super impetus undas, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 379 Vahl.); so id. ap. Isid. Orig. 19, 1 (Ann. v. 476 Vahl.); cf.:

    labitur uncta vadis abies,

    Verg. A. 8, 91; Cic. Ac. 1, 8, 31:

    sidera, quae vaga et mutabili ratione labuntur,

    id. Univ. 10.—Esp., of a transition in discourse, to pass:

    a dispositione ad elocutionis praecepta labor,

    Quint. 7, 10, 17.—
    2.
    To slip away, escape:

    lapsus custodiā,

    Tac. A. 5, 10; 11, 31:

    e manibus custodientium lapsus,

    Curt. 3, 13, 3; Prop. 1, 11, 5; Amm. 26, 3, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to come or go gently or insensibly, to glide, glide or pass away:

    ilico res foras labitur,

    Plaut. Trin. 2, 1, 21:

    brevitate et celeritate syllabarum labi putat verba proclivius,

    Cic. Or. 57; 56:

    sed labor longius, ad propositum revertor,

    id. Div. 2, 37, 79; id. Leg. 1, 19, 52:

    labitur occulte fallitque volubilis aetas,

    Ov. Am. 1, 8, 49:

    labi somnum sensit in artus,

    id. M. 11, 631:

    nostro illius labatur pectore vultus,

    Verg. E. 1, 64.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of speech, to die away, be lost, not be heard (very rare):

    ne adjectae voces laberentur atque errarent,

    Cic. N. D. 2, 57, 114; cf. Sil. 7, 745.—
    2.
    Of time, to glide, pass away, elapse:

    eheu fugaces labuntur anni,

    Hor. C. 2, 14, 2:

    anni tacite labentis origo,

    Ov. F. 1, 65:

    labentia tempora,

    id. Tr. 3, 11; id. F. 6, 771; id. Tr. 4, 10, 27:

    aetas labitur,

    Tib. 1, 8, 48; cf.: labente officio, when the attendance or service is ended, Juv. 6, 203.—
    3.
    Pregn., to sink, incline, begin to fall, go to ruin, perish: quantis opibus, quibus de rebus lapsa fortuna accidat, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 396 Vahl.); cf.:

    cetera nasci, occidere, fluere, labi,

    Cic. Or. 3, 10:

    labentem et prope cadentem rem publicam fulcire,

    id. Phil. 2, 21, 51:

    equitem Romanum labentem excepit, fulsit, sustinuit,

    id. Rab. Post. 16, 43; id. Ep. ad Brut. 1, 18, 2:

    sustinuit labentem aciem Antonius,

    Tac. H. 3, 23:

    vidi labentes acies,

    Prop. 4 (5), 2, 53:

    eo citius lapsa res est,

    Liv. 3, 33: mores lapsi sunt, id. praef.; Tac. A. 6, 50:

    fides lapsa,

    Ov. H. 2, 102:

    labentur opes,

    will be lost, Tib. 1, 6, 53:

    res,

    Lucr. 4, 1117:

    hereditas lapsa est,

    Dig. 4, 4, 11, § 5.—
    4.
    To slip or fall away from a thing, to lose it: hac spe lapsus, deceived or disappointed in this hope, Caes. B. G. 5, 55, 3:

    hoc munere,

    Sil. 7, 740:

    facultatibus,

    to lose one's property, become poor, Dig. 27, 8, 2, § 11; 26, 7, 9, § 1:

    mente,

    to lose one's senses, go mad, Cels. 5, 26, 13; Suet. Aug. 48; cf.:

    lapsae mentis error,

    Val. Max. 5, 3, 2.—Hence, lapsus, a, um, ruined, unfortunate, Prop. 1, 1, 25. —
    5.
    To fall into or upon, to come or turn to:

    labor eo, ut assentiar Epicuro,

    Cic. Ac. 2, 45, 139; id. Att. 4, 5, 2:

    ad opinionem,

    id. Ac. 2, 45, 138:

    in adulationem,

    Tac. A. 4, 6:

    in gaudia,

    Val. Fl. 6, 662:

    in vitium,

    Hor. Ep. 2, 1, 94.—
    6.
    To fall into error, to be mistaken, to err, mistake, commit a fault:

    labi, errare, nescire, decipi et malum et turpe ducimus,

    Cic. Off. 1, 6, 18:

    in aliqua re labi et cadere,

    id. Brut. 49, 185:

    in minimis tenuissimisque rebus,

    id. de Or. 1, 37, 169; id. Fam. 2, 7, 1:

    lapsus est per errorem suum,

    id. Q. Fr. 3, 9, 8:

    consilio,... casu,

    id. Agr. 2, 3, 6:

    propter inprudentiam,

    Caes. B. G. 5, 3:

    in officio,

    Cic. Tusc. 2, 4, 12:

    in verbo,

    Ov. Am. 2, 8, 7:

    ne verbo quidem labi,

    Plin. Ep. 2, 3:

    it vera ratione,

    Lucr. 2, 176.—
    7.
    Esp., to fall away from the true faith, to become apostate (eccl. Lat.):

    lapsorum fratrum petulantia,

    Cypr. Ep. 30, 1 al.
    2.
    lăbor (old form lăbos, like arbos, honos, etc., Plaut. Trin. 2, 1, 35; id. Truc. 2, 6, 40; Ter. Hec. 3, 1, 6; Varr. ap. Non. 487, 13; Cat. 55, 13; Sall. C. 7, 5; id. J. 100, 4; cf. Quint. 1, 4, 13), ōris, m. [Sanscr. root rabh, to grasp, ā-rabh, to undertake; Gr. alph- in êlphon, earned, alphêma, wages; Germ. Arbeit], labor, toil, exertion (cf.: contentio, opera).
    I.
    Lit.:

    ut ingenium est omnium Hominum a labore proclive ad libidinem,

    Ter. And. 1, 1, 51:

    haud existimans quanto labore partum,

    id. Phorm. 1, 1, 12:

    interest aliquid inter laborem et dolorem: sunt finitima omnino, sed tamen differt aliquid. Labor est functio quaedam vel animi vel corporis, gravioris operis et muneris: dolor autem motus asper in corpore alienus a sensibus,

    Cic. Tusc. 2, 15, 35:

    corporis,

    id. Cael. 17, 39:

    res est magni laboris,

    id. de Or. 1, 33, 150:

    laborem sibi sumere et alteri imponere,

    id. Mur. 18, 38:

    sumptum et laborem insumere in rem aliquam,

    id. Inv. 2, 38, 113; cf. id. Verr. 2, 3, 98, § 227:

    multum operae laborisque consumere,

    id. de Or. 1, 55, 234:

    laborem sustinere,

    id. Att. 1, 17, 6:

    exantlare,

    id. Ac. 2, 34, 108:

    suscipere,

    id. Opt. Gen. Or. 5, 13:

    subire,

    id. Att. 3, 15, 7:

    capere,

    id. Rosc. Com. 16, 49:

    labores magnos excipere,

    id. Brut. 69, 243:

    se in magnis laboribus exercere,

    id. Arch. 11, 28:

    summi laboris esse,

    capable of great exertion, Caes. B. G. 4, 2, 2:

    laborem levare alicui,

    Cic. Or. 34, 120:

    detrahere,

    id. Fam. 3, 6, 5:

    ex labore se reficere,

    Caes. B. G. 3, 5; 5, 11:

    victus suppeditabatur sine labore,

    Cic. Sest. 48, 103:

    non est quod existumes, ullam esse sine labore virtutem,

    Sen. Vit. Beat. 25, 5; Suet. Ner. 52; Quint. 2, 12, 12; cf.:

    nullo labore,

    Cic. Dom. 34, 91; id. Sest. 40, 87; id. Tusc. 2, 22, 51:

    quantum meruit labor,

    Juv. 7, 216:

    reddere sua dona labori,

    id. 16, 57:

    numerenter labores,

    be valued, id. 9, 42.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., drudgery, hardship, fatigue, distress, trouble, pain, suffering (mostly poet. and late Lat.; syn. aerumna): decet id pati animo aequo;

    si id facietis, levior labos erit,

    Plaut. Capt. 2, 1, 2:

    propter meum caput labores homini evenisse optumo,

    id. ib. 5, 1, 25:

    cum labore magno et misere vivere,

    id. Aul. prol. 14; id. Ps. 2, 4, 2:

    hoc evenit in labore atque in dolore,

    id. ib. 2, 3, 20:

    vel in labore meo vel in honore,

    Cic. Fam. 15, 18:

    Iliacos audire labores,

    Verg. A. 4, 78:

    mox et frumentis labor additus, ut mala culmos Esset rubigo,

    id. G. 1, 150:

    belli labores,

    id. A. 11, 126; cf. id. ib. 2, 619;

    12, 727: labor militiae,

    Juv. 16, 52:

    castrorum labores,

    id. 14, 198:

    Lucinae labores,

    Verg. G. 4, 340:

    cor de labore pectus tundit,

    Plaut. Cas. 2, 6, 63:

    hoc medicamentum sine magno labore cadere cogit haemorrhoidas,

    Scrib. 227:

    litterarius, = opus,

    Aug. Conf. 9, 2;

    id. cont. Jul. 6, 21: meos labores legere,

    id. de Don. Pers. 68.—Of sickness: valetudo crescit, accrescit labor. Plaut. Curc. 2, 1, 4:

    sulphurosi fontes labores nervorum reficiunt,

    Vitr. 8, 3, 4.—Of danger:

    maximus autem earum (apium) labor est initio veris,

    Col. 9, 13, 2.—Prov.:

    jucundi acti labores,

    Cic. Fin. 2, 32, 105:

    suavis laborum est praeteritorum memoria,

    id. ib. —
    2.
    Poet.
    a.
    Labores solis, eclipses of the sun, Verg. A. 1, 742 Forbig. ad loc.; so,

    defectus solis varios lunaeque labores,

    id. G. 1, 478; Sil. 14, 378. —
    b.
    Of plants:

    hunc laborem perferre,

    i. e. growth, Verg. G. 2, 343.—
    3.
    Personified: Lăbos, toil, in the lower world, Verg. A. 6, 277.—
    II.
    Meton., of the products of labor.
    a.
    Work, workmanship of an artist ( poet.):

    operum,

    Verg. A. 1, 455:

    hic labor ille domūs,

    id. ib. 6, 27:

    nec non Polycleti multus ubique labor,

    Juv. 8, 104. —
    b.
    Of cultivated plants, crops, etc.:

    ruit arduus aether et pluvia ingenti sata laeta boumque labores Diluit,

    Verg. G. 1, 325; cf.:

    haec cum sint hominumque boumque labores,

    id. ib. 1, 118: Juppiter Grandine dilapidans hominumque boumque labores, Col. poët. 10, 330; Verg. A. 2, 284; 306.—
    c.
    Labores uteri, i. e. children, Claud. Rapt. Pros. 1, 193.

    Lewis & Short latin dictionary > labor

  • 25 Labos

    1.
    lābor, lapsus ( inf. parag. labier, Hor. Ep. 2, 1, 94; part. labundus, Att. ap. Non. 504, 31; Trag. Fragm. v. 570 Rib.), 3, v. dep. n. [cf. lăbo; Sanscr. lamb- (ramb-), to glide, fall], to move gently along a smooth surface, to fall, slide; to slide, slip, or glide down, to fall down, to sink as the beginning of a fall; constr. absol., or with ad, in, inter, per, sub, super, ab, de, ex, or with abl. alone.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Of living beings:

    non squamoso labuntur ventre cerastae,

    Prop. 3 (4), 22, 27:

    per sinus crebros et magna volumina labens,

    Ov. M. 15, 721:

    pigraque labatur circa donaria serpens,

    Ov. Am. 2, 13, 13:

    ille inter vestes et levia pectora lapsus volvitur,

    Verg. A. 7, 349: (angues) in diversum lapsi, Jul. Obseq. 119.—Of floating:

    ut rate felice pacata per aequora labar,

    Ov. H. 10, 65:

    dum Stygio gurgite labor,

    id. M. 5, 504:

    tua labens navita aqua,

    Prop. 2, 26 (3, 21), 8.—Of flying:

    tollunt se celeres, liquidumque per aera lapsae,

    Verg. A. 6, 202:

    vade, age, nate, voca Zephyros et labere pennis,

    id. ib. 4, 223:

    pennis lapsa per auras,

    Ov. M. 8, 51:

    labere, nympha, polo,

    Verg. A. 11, 588.—Of sinking, slipping down:

    labor, io! cara lumina conde manu,

    Ov. A. A. 7, 342:

    labitur infelix (equus),

    Verg. G. 3, 498; cf. Luc. 5, 799:

    labitur exsanguis,

    Verg. A. 11, 818; 5, 181:

    super terram,

    Ov. M. 13, 477:

    equo,

    Hor. S. 2, 1, 15:

    temone,

    Verg. A. 12, 470 [p. 1024] limite, Luc. 9, 712:

    in vulnera,

    id. 7, 604:

    in colla mariti,

    Val. Fl. 2, 425:

    alieno vulnere,

    Luc. 2, 265:

    in rivo,

    Cic. Fat. 3, 5:

    pondere lapsi pectoris arma sonant,

    Luc. 7, 572.—

    Of gliding upwards: celeri fuga sub sidera,

    Verg. A. 3, 243.—
    2.
    Of things:

    splendida signa videntur labier,

    Lucr. 4, 445; Cic. Tusc. 4, 18, 42:

    umor in genas Furtim labitur,

    Hor. C. 1, 13, 7:

    stellas Praecipites caelo labi,

    Verg. G. 1, 366:

    perque genas lacrimae labuntur,

    Ov. H. 7, 185; id. M. 2, 656:

    lapsi de fontibus amnes,

    id. ib. 13, 954; cf.:

    catenae lapsae lacertis sponte sua,

    id. ib. 3, 699:

    lapsuram domum subire,

    about to tumble down, id. Ib. 511; Luc. 1, 25; cf.

    with cado: multa in silvis Lapsa cadunt folia,

    Verg. A. 6, 310:

    ipsaque in Oceanum sidera lapsa cadunt,

    Prop. 4 (5), 4, 64:

    lapsis repente saxis,

    Tac. A. 4, 59:

    ab arbore ramus,

    Ov. M. 3, 410.—Of the eyes, to fall, close:

    labentes, oculos condere,

    Ov. Tr. 3, 3, 44:

    lumina,

    Verg. A. 11, 818; Prop. 1, 10, 7; 2, 5, 17.—
    B.
    Transf.
    1.
    To glide away, glide along, slip or haste away: labitur uncta carina: volat super impetus undas, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 379 Vahl.); so id. ap. Isid. Orig. 19, 1 (Ann. v. 476 Vahl.); cf.:

    labitur uncta vadis abies,

    Verg. A. 8, 91; Cic. Ac. 1, 8, 31:

    sidera, quae vaga et mutabili ratione labuntur,

    id. Univ. 10.—Esp., of a transition in discourse, to pass:

    a dispositione ad elocutionis praecepta labor,

    Quint. 7, 10, 17.—
    2.
    To slip away, escape:

    lapsus custodiā,

    Tac. A. 5, 10; 11, 31:

    e manibus custodientium lapsus,

    Curt. 3, 13, 3; Prop. 1, 11, 5; Amm. 26, 3, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to come or go gently or insensibly, to glide, glide or pass away:

    ilico res foras labitur,

    Plaut. Trin. 2, 1, 21:

    brevitate et celeritate syllabarum labi putat verba proclivius,

    Cic. Or. 57; 56:

    sed labor longius, ad propositum revertor,

    id. Div. 2, 37, 79; id. Leg. 1, 19, 52:

    labitur occulte fallitque volubilis aetas,

    Ov. Am. 1, 8, 49:

    labi somnum sensit in artus,

    id. M. 11, 631:

    nostro illius labatur pectore vultus,

    Verg. E. 1, 64.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of speech, to die away, be lost, not be heard (very rare):

    ne adjectae voces laberentur atque errarent,

    Cic. N. D. 2, 57, 114; cf. Sil. 7, 745.—
    2.
    Of time, to glide, pass away, elapse:

    eheu fugaces labuntur anni,

    Hor. C. 2, 14, 2:

    anni tacite labentis origo,

    Ov. F. 1, 65:

    labentia tempora,

    id. Tr. 3, 11; id. F. 6, 771; id. Tr. 4, 10, 27:

    aetas labitur,

    Tib. 1, 8, 48; cf.: labente officio, when the attendance or service is ended, Juv. 6, 203.—
    3.
    Pregn., to sink, incline, begin to fall, go to ruin, perish: quantis opibus, quibus de rebus lapsa fortuna accidat, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 396 Vahl.); cf.:

    cetera nasci, occidere, fluere, labi,

    Cic. Or. 3, 10:

    labentem et prope cadentem rem publicam fulcire,

    id. Phil. 2, 21, 51:

    equitem Romanum labentem excepit, fulsit, sustinuit,

    id. Rab. Post. 16, 43; id. Ep. ad Brut. 1, 18, 2:

    sustinuit labentem aciem Antonius,

    Tac. H. 3, 23:

    vidi labentes acies,

    Prop. 4 (5), 2, 53:

    eo citius lapsa res est,

    Liv. 3, 33: mores lapsi sunt, id. praef.; Tac. A. 6, 50:

    fides lapsa,

    Ov. H. 2, 102:

    labentur opes,

    will be lost, Tib. 1, 6, 53:

    res,

    Lucr. 4, 1117:

    hereditas lapsa est,

    Dig. 4, 4, 11, § 5.—
    4.
    To slip or fall away from a thing, to lose it: hac spe lapsus, deceived or disappointed in this hope, Caes. B. G. 5, 55, 3:

    hoc munere,

    Sil. 7, 740:

    facultatibus,

    to lose one's property, become poor, Dig. 27, 8, 2, § 11; 26, 7, 9, § 1:

    mente,

    to lose one's senses, go mad, Cels. 5, 26, 13; Suet. Aug. 48; cf.:

    lapsae mentis error,

    Val. Max. 5, 3, 2.—Hence, lapsus, a, um, ruined, unfortunate, Prop. 1, 1, 25. —
    5.
    To fall into or upon, to come or turn to:

    labor eo, ut assentiar Epicuro,

    Cic. Ac. 2, 45, 139; id. Att. 4, 5, 2:

    ad opinionem,

    id. Ac. 2, 45, 138:

    in adulationem,

    Tac. A. 4, 6:

    in gaudia,

    Val. Fl. 6, 662:

    in vitium,

    Hor. Ep. 2, 1, 94.—
    6.
    To fall into error, to be mistaken, to err, mistake, commit a fault:

    labi, errare, nescire, decipi et malum et turpe ducimus,

    Cic. Off. 1, 6, 18:

    in aliqua re labi et cadere,

    id. Brut. 49, 185:

    in minimis tenuissimisque rebus,

    id. de Or. 1, 37, 169; id. Fam. 2, 7, 1:

    lapsus est per errorem suum,

    id. Q. Fr. 3, 9, 8:

    consilio,... casu,

    id. Agr. 2, 3, 6:

    propter inprudentiam,

    Caes. B. G. 5, 3:

    in officio,

    Cic. Tusc. 2, 4, 12:

    in verbo,

    Ov. Am. 2, 8, 7:

    ne verbo quidem labi,

    Plin. Ep. 2, 3:

    it vera ratione,

    Lucr. 2, 176.—
    7.
    Esp., to fall away from the true faith, to become apostate (eccl. Lat.):

    lapsorum fratrum petulantia,

    Cypr. Ep. 30, 1 al.
    2.
    lăbor (old form lăbos, like arbos, honos, etc., Plaut. Trin. 2, 1, 35; id. Truc. 2, 6, 40; Ter. Hec. 3, 1, 6; Varr. ap. Non. 487, 13; Cat. 55, 13; Sall. C. 7, 5; id. J. 100, 4; cf. Quint. 1, 4, 13), ōris, m. [Sanscr. root rabh, to grasp, ā-rabh, to undertake; Gr. alph- in êlphon, earned, alphêma, wages; Germ. Arbeit], labor, toil, exertion (cf.: contentio, opera).
    I.
    Lit.:

    ut ingenium est omnium Hominum a labore proclive ad libidinem,

    Ter. And. 1, 1, 51:

    haud existimans quanto labore partum,

    id. Phorm. 1, 1, 12:

    interest aliquid inter laborem et dolorem: sunt finitima omnino, sed tamen differt aliquid. Labor est functio quaedam vel animi vel corporis, gravioris operis et muneris: dolor autem motus asper in corpore alienus a sensibus,

    Cic. Tusc. 2, 15, 35:

    corporis,

    id. Cael. 17, 39:

    res est magni laboris,

    id. de Or. 1, 33, 150:

    laborem sibi sumere et alteri imponere,

    id. Mur. 18, 38:

    sumptum et laborem insumere in rem aliquam,

    id. Inv. 2, 38, 113; cf. id. Verr. 2, 3, 98, § 227:

    multum operae laborisque consumere,

    id. de Or. 1, 55, 234:

    laborem sustinere,

    id. Att. 1, 17, 6:

    exantlare,

    id. Ac. 2, 34, 108:

    suscipere,

    id. Opt. Gen. Or. 5, 13:

    subire,

    id. Att. 3, 15, 7:

    capere,

    id. Rosc. Com. 16, 49:

    labores magnos excipere,

    id. Brut. 69, 243:

    se in magnis laboribus exercere,

    id. Arch. 11, 28:

    summi laboris esse,

    capable of great exertion, Caes. B. G. 4, 2, 2:

    laborem levare alicui,

    Cic. Or. 34, 120:

    detrahere,

    id. Fam. 3, 6, 5:

    ex labore se reficere,

    Caes. B. G. 3, 5; 5, 11:

    victus suppeditabatur sine labore,

    Cic. Sest. 48, 103:

    non est quod existumes, ullam esse sine labore virtutem,

    Sen. Vit. Beat. 25, 5; Suet. Ner. 52; Quint. 2, 12, 12; cf.:

    nullo labore,

    Cic. Dom. 34, 91; id. Sest. 40, 87; id. Tusc. 2, 22, 51:

    quantum meruit labor,

    Juv. 7, 216:

    reddere sua dona labori,

    id. 16, 57:

    numerenter labores,

    be valued, id. 9, 42.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., drudgery, hardship, fatigue, distress, trouble, pain, suffering (mostly poet. and late Lat.; syn. aerumna): decet id pati animo aequo;

    si id facietis, levior labos erit,

    Plaut. Capt. 2, 1, 2:

    propter meum caput labores homini evenisse optumo,

    id. ib. 5, 1, 25:

    cum labore magno et misere vivere,

    id. Aul. prol. 14; id. Ps. 2, 4, 2:

    hoc evenit in labore atque in dolore,

    id. ib. 2, 3, 20:

    vel in labore meo vel in honore,

    Cic. Fam. 15, 18:

    Iliacos audire labores,

    Verg. A. 4, 78:

    mox et frumentis labor additus, ut mala culmos Esset rubigo,

    id. G. 1, 150:

    belli labores,

    id. A. 11, 126; cf. id. ib. 2, 619;

    12, 727: labor militiae,

    Juv. 16, 52:

    castrorum labores,

    id. 14, 198:

    Lucinae labores,

    Verg. G. 4, 340:

    cor de labore pectus tundit,

    Plaut. Cas. 2, 6, 63:

    hoc medicamentum sine magno labore cadere cogit haemorrhoidas,

    Scrib. 227:

    litterarius, = opus,

    Aug. Conf. 9, 2;

    id. cont. Jul. 6, 21: meos labores legere,

    id. de Don. Pers. 68.—Of sickness: valetudo crescit, accrescit labor. Plaut. Curc. 2, 1, 4:

    sulphurosi fontes labores nervorum reficiunt,

    Vitr. 8, 3, 4.—Of danger:

    maximus autem earum (apium) labor est initio veris,

    Col. 9, 13, 2.—Prov.:

    jucundi acti labores,

    Cic. Fin. 2, 32, 105:

    suavis laborum est praeteritorum memoria,

    id. ib. —
    2.
    Poet.
    a.
    Labores solis, eclipses of the sun, Verg. A. 1, 742 Forbig. ad loc.; so,

    defectus solis varios lunaeque labores,

    id. G. 1, 478; Sil. 14, 378. —
    b.
    Of plants:

    hunc laborem perferre,

    i. e. growth, Verg. G. 2, 343.—
    3.
    Personified: Lăbos, toil, in the lower world, Verg. A. 6, 277.—
    II.
    Meton., of the products of labor.
    a.
    Work, workmanship of an artist ( poet.):

    operum,

    Verg. A. 1, 455:

    hic labor ille domūs,

    id. ib. 6, 27:

    nec non Polycleti multus ubique labor,

    Juv. 8, 104. —
    b.
    Of cultivated plants, crops, etc.:

    ruit arduus aether et pluvia ingenti sata laeta boumque labores Diluit,

    Verg. G. 1, 325; cf.:

    haec cum sint hominumque boumque labores,

    id. ib. 1, 118: Juppiter Grandine dilapidans hominumque boumque labores, Col. poët. 10, 330; Verg. A. 2, 284; 306.—
    c.
    Labores uteri, i. e. children, Claud. Rapt. Pros. 1, 193.

    Lewis & Short latin dictionary > Labos

  • 26 querela

    quĕrēla or quĕrella, ae, f. [queror], a complaining, complaint (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    Ingen.:

    intervenit nonnullorum querelis,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 1, § 2:

    hominum vel admiratio vel querela,

    id. Lael. 1, 2:

    inveterata,

    id. ib. 10, 36:

    epistula plena querelarum,

    id. Q. Fr. 3, 8, 1:

    longae,

    Ov. F. 4, 83:

    vestrum beneficium nonnullam habet querelam,

    gives some occasion for complaint, Cic. Fam. 10, 28, 1:

    his de tot tantisque injuriis,

    id. Sest. 30, 64:

    cui sunt inauditae cum Deiotaro querelae tuae?

    id. Deiot. 3, 9:

    querela Lucretiae patris ac propinquorum,

    id. Rep. 2, 25, 46:

    QVI VIXIT SINE VLLA QVERELA CVM CONIVGE,

    without any complaint, Inscr. Grut. 480, 5.—With obj.-gen.:

    frontis tui,

    Cic. Pis. 1, 1:

    querela temporum,

    against the times, id. Fam. 2, 16, 1:

    aequalium meorum,

    id. Sen. 3, 7.— With quod:

    an quod a sociis eorum non abstinuerim, justam querelam habent,

    Liv. 32, 34, 5.—With obj.clause:

    falsa est querela, paucissimis hominibus vim percipiendi, quae tradantur, esse concessam,

    Quint. 1, 1, 1. —
    B.
    In partic., a complaint, accusation (postAug.):

    advocati flagitabant, uti judex querelam inspiceret,

    Petr. 15:

    frequentes,

    Dig. 5, 2, 1:

    instituere,

    to institute, ib. 5, 2, 8; 5, 2, 21; Val. Max. 9, 10, 2. —
    II.
    Transf.
    A.
    A plaintive song for lulling children to sleep:

    longa somnum suadere querela,

    Stat. Th. 5, 616. —
    B.
    A plaintive sound, plaintive note, plaint; of animals or instruments. —

    Of swans: tollunt lugubri voce querellam,

    Lucr. 4, 546.—

    Of frogs: et veterem in limo ranae cecinere querellam,

    Verg. G. 1, 378; cf. id. A. 8, 215.—Of doves, Plin. 10, 34, 52, § 104.— Of the plaintive tones of the tibia:

    dulcesque querellas, Tibia quas fundit,

    Lucr. 4, 584; 5, 1384.—
    C.
    A pain that occasions complaining, a complaint, disease, malady:

    pulmonis ac viscerum querelas levare,

    Sen. Q. N. 3, 1, 3; Traj. ap. Plin. Ep. 10, 18 (29), 1.

    Lewis & Short latin dictionary > querela

  • 27 querella

    quĕrēla or quĕrella, ae, f. [queror], a complaining, complaint (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    Ingen.:

    intervenit nonnullorum querelis,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 1, § 2:

    hominum vel admiratio vel querela,

    id. Lael. 1, 2:

    inveterata,

    id. ib. 10, 36:

    epistula plena querelarum,

    id. Q. Fr. 3, 8, 1:

    longae,

    Ov. F. 4, 83:

    vestrum beneficium nonnullam habet querelam,

    gives some occasion for complaint, Cic. Fam. 10, 28, 1:

    his de tot tantisque injuriis,

    id. Sest. 30, 64:

    cui sunt inauditae cum Deiotaro querelae tuae?

    id. Deiot. 3, 9:

    querela Lucretiae patris ac propinquorum,

    id. Rep. 2, 25, 46:

    QVI VIXIT SINE VLLA QVERELA CVM CONIVGE,

    without any complaint, Inscr. Grut. 480, 5.—With obj.-gen.:

    frontis tui,

    Cic. Pis. 1, 1:

    querela temporum,

    against the times, id. Fam. 2, 16, 1:

    aequalium meorum,

    id. Sen. 3, 7.— With quod:

    an quod a sociis eorum non abstinuerim, justam querelam habent,

    Liv. 32, 34, 5.—With obj.clause:

    falsa est querela, paucissimis hominibus vim percipiendi, quae tradantur, esse concessam,

    Quint. 1, 1, 1. —
    B.
    In partic., a complaint, accusation (postAug.):

    advocati flagitabant, uti judex querelam inspiceret,

    Petr. 15:

    frequentes,

    Dig. 5, 2, 1:

    instituere,

    to institute, ib. 5, 2, 8; 5, 2, 21; Val. Max. 9, 10, 2. —
    II.
    Transf.
    A.
    A plaintive song for lulling children to sleep:

    longa somnum suadere querela,

    Stat. Th. 5, 616. —
    B.
    A plaintive sound, plaintive note, plaint; of animals or instruments. —

    Of swans: tollunt lugubri voce querellam,

    Lucr. 4, 546.—

    Of frogs: et veterem in limo ranae cecinere querellam,

    Verg. G. 1, 378; cf. id. A. 8, 215.—Of doves, Plin. 10, 34, 52, § 104.— Of the plaintive tones of the tibia:

    dulcesque querellas, Tibia quas fundit,

    Lucr. 4, 584; 5, 1384.—
    C.
    A pain that occasions complaining, a complaint, disease, malady:

    pulmonis ac viscerum querelas levare,

    Sen. Q. N. 3, 1, 3; Traj. ap. Plin. Ep. 10, 18 (29), 1.

    Lewis & Short latin dictionary > querella

  • 28 ardor

    ardor, ōris, m. [ardeo], a flame, fire, heat, burning heat, lit. and trop.
    I.
    Lit.:

    solis ardor,

    Lucr. 2, 212:

    exortus est sol cum ardore,

    Vulg. Jac. 1, 11:

    ignium,

    Lucr. 5, 587:

    ignis,

    Vulg. 2 Pet. 3, 12:

    flammarum,

    Lucr. 5, 1093:

    flammaï,

    id. 5, 1099 al.:

    visas ab occidente faces ardoremque caeli,

    Cic. Cat. 3, 8:

    ardor caelestis, qui aether vel caelum nominatur,

    id. N. D. 2, 15, 41:

    ardore deflagrare,

    id. Ac. 2, 37, 119:

    ardores corporum in morbis,

    Plin. 14, 16, 18, § 99:

    Visitabo vos in egestate et ardore,

    with burning fever, Vulg. Lev. 26, 16 al. —
    II.
    Trop.
    A.
    Of the flashing fire of the eyes, brightness, brilliancy:

    fervescit et ex oculis micat acribus ardor,

    and fire gleams forth from the keen eyes, Lucr. 3, 289:

    ille imperatorius ardor oculorum,

    Cic. Balb. 21, and id. N. D. 2, 42, 107.—Of the external appearance in gen.:

    in te ardor voltuum atque motuum,

    Cic. Div. 1, 37, 80:

    oris,

    animation, Vell. 2, 35.—
    B.
    Of the passions or feelings, heat, ardor, glow, impatience, eagerness, ardent desire:

    Sive voluptas est sive est contrarius ardor, i. e. dolor,

    some tormenting pain, Lucr. 3, 251:

    cupiditatum ardore restincto,

    Cic. Fin. 1, 13, 43:

    ardor mentis ad gloriam,

    id. Cael. 31:

    quem ardorem studii censetis fuisse in Archimede, qui etc.,

    id. Fin. 5, 19, 50:

    ardor animi non semper adest, isque cum consedit,

    id. Brut. 24, 93:

    vultus ardore animi micans,

    Liv. 6, 13:

    ardorem compescere,

    Tac. Agr. 8; Liv. 8, 16. — Transf. from the combatants to the weapons:

    tantus fuit ardor armorum,

    Liv. 22, 5:

    Ardorem cupiens dissimulare meum,

    glowing love, Tib. 4, 12, 6; so Ov. M. 7, 76.— With obj. gen.:

    at te ejusdem virginis ardor Perdiderat,

    Ov. M. 9, 101; 9, 140; Hor. Epod. 11, 27 al.—And meton., the object of ardent affection, love, flame:

    tu primus et ultimus illi Ardor eris,

    Ov. M. 14, 683.

    Lewis & Short latin dictionary > ardor

  • 29 basilicum

    băsĭlĭcus, a, um, adj., = basilikos, kingly, royal, princely, splendid, magnificent, = regalis (in this sense perh. only ante-class.).
    I.
    Adj.
    A.
    In gen.. basilicas edictiones atque imperiosas habet, Plaut. Capt. 4, 2, 31, id. Rud. 2, 4, 18:

    facinora,

    id. Trin. 4, 3, 23 victus, id. Pers. 1, 1, 32:

    status,

    id. Ps. 1, 5, 43.—
    B.
    Esp.
    1.
    Basilica vitis, a kind of vine among the Dyrrhachians, Plin. 14, 2, 4, § 30, Col. 3, 2, 19; 3, 2, 28; 3, 7, 1, 3, 9, 1, 3, 21, 3' uva, Isid. Orig. 17, 5, 22.—
    2.
    Basilica nux, Macr S. 2, 14, 7.—
    II.
    Subst.
    A.
    băsĭlĭcus, i, m. (sc. jactus), = Venereus, the king ' s throw, the best throw of dice (v. alea), Plant. Curc. 2, 3, 80.—
    B.
    Esp. freq., băsĭlĭca, ae, f., = basilikê (sc. oikia s. stoa), a public building in the forum with double colonnades, which was used both for judicial tribunals and as an exchange, a basilica, portico (cf. regia, in the year of Rome 542 there were no such porticos there, Liv 26, 27, 3, the first known was built by Cato in the year 568, and called Basilica Porcia, id. 39, 44, 7 Drak., Aur. Vir. Ill. 47; the most considerable basilicae in the Aug. age were the Porcia, Opimia, and Julia; the latter, built by Julius Cæsar in the third year of his dictatorship, was the chief seat of judicial proceedings; v Vitr 5, 1;

    O Müll. Archaeol. § 291, cf. with § 180, Dict of Antiq.) forum plenum et basilicas isto rum hominum videmus,

    Cic. Verr. 2, 5, 58, § 152, 2, 4, 3, § 6, id. Mur. 34, 70, id. Att. 2, 14, 2, 4, 16, 14 Julia, Plin. Ep 5, 21, 1; Quint. 12, 5, 6; Suet. Calig. 37, so, Aemilia, Plin. 35, 3, 4, § 13 Pauli, id. 36, 15, 24, § 102, Tac. A. 3, 72, cf. Cic. Att. 4, 16, 14. porti cus Caii et Lucil, Suet. Aug 29. completis undique basilicis ac templis, Tac. H 1, 40. —Pure Lat. regia, Suet. Aug. 31 fin., Stat. S. 1, 1, 30; v regius.—In the fourth centu ry churches were first built in the style of basilicas (cf Müll. Archaeol. § 194).— Hence, late Lat., basilica, a metropolitan church, a cathedral, a basilica. Sulp Sev H. Sacra, 2, 33 and 38.—
    C.
    băsĭlĭcum, i, n.
    1.
    A princely robe, Plaut. Ep. 2, 2, 48. —
    2.
    In the Gr form băsĭlĭcŏn, i, n., = basilikon, a black plaster, Scrib. Comp. 210, also called, 238, băsĭlĭcē, ēs.—
    3.
    The best kind of nuts, Phn. 15, 22, 24. § 87; cf. I. B. 2. supra.—Hence, adv.: băsĭlĭcē, royally, etc.: exornatus basilice, in princely, mao [p. 224] nificent style, Pers. 4, 2, 1; 1, 1, 29; 5, 2, 25. —Of severe pain: ut ego interii basilice! how wholly, completely, etc., Plaut. Ep. 1, 1, 54.

    Lewis & Short latin dictionary > basilicum

  • 30 basilicus

    băsĭlĭcus, a, um, adj., = basilikos, kingly, royal, princely, splendid, magnificent, = regalis (in this sense perh. only ante-class.).
    I.
    Adj.
    A.
    In gen.. basilicas edictiones atque imperiosas habet, Plaut. Capt. 4, 2, 31, id. Rud. 2, 4, 18:

    facinora,

    id. Trin. 4, 3, 23 victus, id. Pers. 1, 1, 32:

    status,

    id. Ps. 1, 5, 43.—
    B.
    Esp.
    1.
    Basilica vitis, a kind of vine among the Dyrrhachians, Plin. 14, 2, 4, § 30, Col. 3, 2, 19; 3, 2, 28; 3, 7, 1, 3, 9, 1, 3, 21, 3' uva, Isid. Orig. 17, 5, 22.—
    2.
    Basilica nux, Macr S. 2, 14, 7.—
    II.
    Subst.
    A.
    băsĭlĭcus, i, m. (sc. jactus), = Venereus, the king ' s throw, the best throw of dice (v. alea), Plant. Curc. 2, 3, 80.—
    B.
    Esp. freq., băsĭlĭca, ae, f., = basilikê (sc. oikia s. stoa), a public building in the forum with double colonnades, which was used both for judicial tribunals and as an exchange, a basilica, portico (cf. regia, in the year of Rome 542 there were no such porticos there, Liv 26, 27, 3, the first known was built by Cato in the year 568, and called Basilica Porcia, id. 39, 44, 7 Drak., Aur. Vir. Ill. 47; the most considerable basilicae in the Aug. age were the Porcia, Opimia, and Julia; the latter, built by Julius Cæsar in the third year of his dictatorship, was the chief seat of judicial proceedings; v Vitr 5, 1;

    O Müll. Archaeol. § 291, cf. with § 180, Dict of Antiq.) forum plenum et basilicas isto rum hominum videmus,

    Cic. Verr. 2, 5, 58, § 152, 2, 4, 3, § 6, id. Mur. 34, 70, id. Att. 2, 14, 2, 4, 16, 14 Julia, Plin. Ep 5, 21, 1; Quint. 12, 5, 6; Suet. Calig. 37, so, Aemilia, Plin. 35, 3, 4, § 13 Pauli, id. 36, 15, 24, § 102, Tac. A. 3, 72, cf. Cic. Att. 4, 16, 14. porti cus Caii et Lucil, Suet. Aug 29. completis undique basilicis ac templis, Tac. H 1, 40. —Pure Lat. regia, Suet. Aug. 31 fin., Stat. S. 1, 1, 30; v regius.—In the fourth centu ry churches were first built in the style of basilicas (cf Müll. Archaeol. § 194).— Hence, late Lat., basilica, a metropolitan church, a cathedral, a basilica. Sulp Sev H. Sacra, 2, 33 and 38.—
    C.
    băsĭlĭcum, i, n.
    1.
    A princely robe, Plaut. Ep. 2, 2, 48. —
    2.
    In the Gr form băsĭlĭcŏn, i, n., = basilikon, a black plaster, Scrib. Comp. 210, also called, 238, băsĭlĭcē, ēs.—
    3.
    The best kind of nuts, Phn. 15, 22, 24. § 87; cf. I. B. 2. supra.—Hence, adv.: băsĭlĭcē, royally, etc.: exornatus basilice, in princely, mao [p. 224] nificent style, Pers. 4, 2, 1; 1, 1, 29; 5, 2, 25. —Of severe pain: ut ego interii basilice! how wholly, completely, etc., Plaut. Ep. 1, 1, 54.

    Lewis & Short latin dictionary > basilicus

  • 31 heu!

    heu! interj. (constr. absol. or with acc., rarely with nom. or voc.; cf. Huschke ad Tib. 2, 6, 28; Forbig. and Wagn. ad Verg. A. 2, 274. The passages cited for heu mihi, etc., Hand, Turs. III. 68 sq., are mostly corrected in recent edd.)
    I.
    An exclamation of grief or pain, oh! ah! alas! heu heu, quam ego malis perdidi modis, quod tibi detuli et quod dedi! Plaut. Ps. 1, 3, 26:

    quatenus, heu nefas! Virtutem incolumem odimus,

    Hor. C. 3, 24, 30; cf.:

    palam captis gravis, heu nefas heu,

    id. ib. 4, 6, 17: o domus antiqua, heu quam dispari Dominare domino! Poët. ap. Cic. Off. 1, 39, 139 (Trag. Rel. Rib. p. 224): heu, mea fortuna, Enn. ap. Non. 90, 14 (Trag. v. 408 Vahl.):

    heu, hercle, mulier, multum et audax et mala's,

    Plaut. Men. 5, 1, 31:

    heu, nimis longo satiate ludo (Mars)!

    Hor. C. 1, 2, 37: heu me miseram! interii, Enn. ap. Non. 504, 6 (Trag. v. 228 Vahl.); Ter. Hec. 2, 2, 29; so,

    heu me miserum!

    Plaut. Aul. 4, 9, 10; id. Merc. 3, 4, 39; Ter. And. 4, 1, 22; Afran. ap. Cic. Tusc. 4, 20, 45; Cic. Phil. 7, 4, 14:

    heu me infelicem!

    Ter. Hec. 3, 1, 2; Turp. ap. Cic. Tusc. 4, 35, 73:

    heu edepol hominem nihili!

    Plaut. Truc. 3, 2, 27:

    heu edepol res turbulentas!

    id. Epid. 1, 1, 68:

    heu hercle hominem multum et odiosum mihi!

    id. Men. 2, 2, 41:

    heu hercle odiosas res!

    id. Mil. 4, 2, 65; id. Men. 5, 2, 119:

    heu me, per urbem Fabula quanta fui!

    Hor. Epod. 11, 7:

    heu, cor meum finditur!

    Plaut. Bacch. 2, 3, 17:

    heu edepol, patrem eum miserum praedicas!

    id. Most. 4, 2, 65:

    illuc heu miseri traducimur,

    Juv. 3, 159:

    heu, edepol ne ego homo vivo miser,

    id. Men. 5, 5, 10:

    heu, nunc misero mihi demum exsilium infelix,

    Verg. A. 10, 849.—
    II.
    In a few doubtful passages in Plautus as an exclamation of admiration or surprise, oh! heu hercle mortalem catum! Plaut. Poen. 5, 2, 147; cf.:

    heu edepol mortalis malos!

    id. ib. 3, 2, 26.‡ † Heurēsis, ĕos, f., = Heurêsis (a finding out), a Roman festival in November, Calend. Farnes. ap. Orell. Inscr. II. p. 381.

    Lewis & Short latin dictionary > heu!

  • 32 Heuresis

    heu! interj. (constr. absol. or with acc., rarely with nom. or voc.; cf. Huschke ad Tib. 2, 6, 28; Forbig. and Wagn. ad Verg. A. 2, 274. The passages cited for heu mihi, etc., Hand, Turs. III. 68 sq., are mostly corrected in recent edd.)
    I.
    An exclamation of grief or pain, oh! ah! alas! heu heu, quam ego malis perdidi modis, quod tibi detuli et quod dedi! Plaut. Ps. 1, 3, 26:

    quatenus, heu nefas! Virtutem incolumem odimus,

    Hor. C. 3, 24, 30; cf.:

    palam captis gravis, heu nefas heu,

    id. ib. 4, 6, 17: o domus antiqua, heu quam dispari Dominare domino! Poët. ap. Cic. Off. 1, 39, 139 (Trag. Rel. Rib. p. 224): heu, mea fortuna, Enn. ap. Non. 90, 14 (Trag. v. 408 Vahl.):

    heu, hercle, mulier, multum et audax et mala's,

    Plaut. Men. 5, 1, 31:

    heu, nimis longo satiate ludo (Mars)!

    Hor. C. 1, 2, 37: heu me miseram! interii, Enn. ap. Non. 504, 6 (Trag. v. 228 Vahl.); Ter. Hec. 2, 2, 29; so,

    heu me miserum!

    Plaut. Aul. 4, 9, 10; id. Merc. 3, 4, 39; Ter. And. 4, 1, 22; Afran. ap. Cic. Tusc. 4, 20, 45; Cic. Phil. 7, 4, 14:

    heu me infelicem!

    Ter. Hec. 3, 1, 2; Turp. ap. Cic. Tusc. 4, 35, 73:

    heu edepol hominem nihili!

    Plaut. Truc. 3, 2, 27:

    heu edepol res turbulentas!

    id. Epid. 1, 1, 68:

    heu hercle hominem multum et odiosum mihi!

    id. Men. 2, 2, 41:

    heu hercle odiosas res!

    id. Mil. 4, 2, 65; id. Men. 5, 2, 119:

    heu me, per urbem Fabula quanta fui!

    Hor. Epod. 11, 7:

    heu, cor meum finditur!

    Plaut. Bacch. 2, 3, 17:

    heu edepol, patrem eum miserum praedicas!

    id. Most. 4, 2, 65:

    illuc heu miseri traducimur,

    Juv. 3, 159:

    heu, edepol ne ego homo vivo miser,

    id. Men. 5, 5, 10:

    heu, nunc misero mihi demum exsilium infelix,

    Verg. A. 10, 849.—
    II.
    In a few doubtful passages in Plautus as an exclamation of admiration or surprise, oh! heu hercle mortalem catum! Plaut. Poen. 5, 2, 147; cf.:

    heu edepol mortalis malos!

    id. ib. 3, 2, 26.‡ † Heurēsis, ĕos, f., = Heurêsis (a finding out), a Roman festival in November, Calend. Farnes. ap. Orell. Inscr. II. p. 381.

    Lewis & Short latin dictionary > Heuresis

  • 33 mulceo

    mulcĕo, si, sum (rarely mulctum), 2, v. a. [Sanscr. root marc, take hold of; Gr. marptô, marptis; cf. mulco], to stroke; to touch or move lightly (syn. palpo; poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.:

    manu mulcens barbam,

    Ov. F. 1, 259:

    caput,

    Quint. 11, 3, 158:

    vitulum,

    Ov. A. A. 2, 341:

    colla,

    id. M. 10, 118:

    mulcebant Zephyri flores,

    rustle through, id. ib. 1, 108:

    aura mulcet rosas,

    Prop. 4 (5), 7, 60:

    virgā mulcere capillos,

    to touch lightly, Ov. M. 14, 295:

    aristas,

    id. F. 5, 161:

    mulcere alternos (pueros) et corpora fingere linguā,

    Verg. A. 8, 634:

    aëra motu,

    Lucr. 4, 136:

    aethera pennis,

    to move, Cic. Arat. 88: mulserat huc navem compulsam fluctibu' pontus, had wafted hither, Enn. ap. Prisc. p. 870 P. (Ann. v. 257 Vahl.).—
    B.
    Transf., to make sweet or pleasant:

    pocula succis Lyaei,

    Sil. 7, 169. —
    II.
    Trop., to soothe, soften, appease, allay; to caress, flatter, delight, etc. (syn.:

    blandior. placo, lenio, sedo): mulcentem tigres, of Orpheus,

    Verg. G. 4, 510:

    aliquem dictis,

    id. A. 5, 464:

    fluctūs,

    id. ib. 1, 66:

    iras,

    id. ib. 7, 755:

    jure,

    Vell. 2, 117, 3.— To alleviate, mitigate:

    variā vulnera mulcet ope,

    alleviates the pain of his wounds, Ov. F. 5, 401:

    dolores nervorum,

    Plin. 22, 24, 50, § 107:

    os stomachumque,

    id. 22, 24, 51, § 110:

    ebrietatem,

    id. 21, 20, 81, § 138:

    lassitudinem,

    id. 37, 5, 16, § 63:

    corpora fessa,

    Ov. M. 11, 625: aliquem laudibus, to flatter, Pac. ap. Paul. ex Fest. s. v. Mulciber, p. 144 Müll. (Trag. Rel. p. 109 Rib.):

    puellas carmine,

    to delight, Hor. C. 3, 11, 24:

    animos admiratione,

    Quint. 1, 10, 9:

    aures figmentis verborum novis,

    to delight, Gell. 20, 9, 1.—Hence, mulsus, a, um, P. a.
    A.
    Adj., mixed with honey; sweet as honey, honey-sweet (post-Aug.):

    mulsa (sc. aqua),

    honey-water, hydromel, Col. 12, 12, 3:

    acetum,

    vinegar and honey mixed together, honey-vinegar, Cato, R. R. 157, 6:

    lac,

    Plin. 10, 22, 27, § 52:

    mulsa pira,

    Col. 5, 10, 18.— Trop., of words, etc., sweet as honey, honeyed (Plautin.):

    ut mulsa dicta dicis!

    Plaut. Rud. 2, 3, 34:

    loqui,

    id. Poen. 1, 2, 112.—
    B. 1.
    mulsa, ae, f., a term of endearment, my sweetheart, my honey (Plautin.):

    age, mulsa mea,

    Plaut. Stich. 5, 5, 14; id. Cas. 2, 6, 20.—
    2.
    mulsum, i, n. (sc. vinum), honey-wine, mead, i. e. wine mixed or made with honey (class.):

    commisce mulsum,

    Plaut. Pers. 1, 3, 7; id. Bacch. 4, 9, 48:

    frigidum,

    Cic. de Or. 2, 70, 282:

    aceti, for mulsum acetum,

    honeyvinegar, Ser. Samm. 49, 714.

    Lewis & Short latin dictionary > mulceo

  • 34 uro

    ūro, ussi, ustum, 3, v. a. [for uso from root us; cf. Gr. euô, to singe; auô, to kindle], to burn (class.).
    I.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    (sacer ignis) urit corpore serpens Quamcumque arripuit partem,

    Lucr. 6, 660:

    urere ne possit calor amplius aridus artus,

    id. 4, 871:

    calidum hoc est: etsi procul abest, urit male,

    Plaut. Most. 3, 1, 81:

    urit odoratam nocturna in lumina cedrum,

    Verg. A. 7, 13:

    homines in usum nocturni luminis,

    Tac. A. 15, 44:

    picem et ceras alimentaque cetera flammae,

    Ov. M. 14, 533.—
    2.
    In partic.
    a.
    To burn up, destroy by fire, consume (syn. cremo):

    hominem mortuum, inquit lex in XII., in urbe ne sepelito neve urito,

    Cic. Leg. 2, 23, 58 Mos.; so XII. Tab. ib. 2, 24, 60:

    flamma cum corpora fulva leonum soleat torrere atque urere,

    Lucr. 5, 898 (902): in corpore si quid ejusmodi est, quod reliquo corpori noceat, id uri secarique patimur, Cic. Phil. 8, 5, 15:

    agros,

    Liv. 26, 21, 15:

    urbes hostium,

    Tac. H. 2, 12:

    superbas Carthaginis arces,

    Hor. Epod. 7, 6:

    Achaïcus Ignis Iliacas domos,

    id. C. 1, 15, 35; cf.:

    usto ab Ilio,

    id. Epod. 10, 13:

    ustis navibus,

    id. ib. 9, 8:

    neglectis urenda filix innascitur agris,

    id. S. 1, 3, 37:

    cum frondibus uritur arbos,

    Ov. M. 2, 212 et saep.:

    acanthi radices ustis laxatisque mire prosunt,

    burned, scorched, Plin. 22, 22, 34, § 76:

    a sole usti,

    id. 23, 4, 42, § 85:

    ecce sexus infirmus se uri perpetitur,

    Lact. 5, 13, 14:

    urbis hostium,

    Tac. H. 2, 12:

    praedas,

    id. A. 4, 48:

    regionem,

    Curt. 4, 9, 8; 4, 14, 2.—
    b.
    Of encaustic painting, to burn in (very rare):

    picta coloribus ustis puppis,

    Ov. F. 4, 275:

    tabulam coloribus,

    id. ib. 3, 831.—
    B.
    Transf.
    1.
    To burn, i. e. to scorch, parch, dry up; to sting or pain acutely (syn. torreo):

    videmus ceteras partes incultas (terrarum), quod aut frigore rigeant aut urantur calore,

    Cic. Tusc. 1, 28, 69:

    cum Sol gravis ureret arva,

    Ov. M. 6, 339:

    terras (Sol),

    id. ib. 4, 194:

    campum (seges),

    Verg. G. 1, 77 sq.:

    solum (cicer),

    Plin. 18, 12, 32, § 124:

    vineas (fimum suillum),

    id. 17, 27, 46, § 258:

    urentes harenae,

    Hor. C. 3, 4, 31;

    v. Orell. ad h. l.: sitis usserat herbas,

    Ov. F. 4, 299:

    sitis arida guttur Urit,

    id. M. 11, 130:

    fauces urit sitis,

    Hor. S. 1, 2, 114:

    nec febribus uror anhelis,

    Ov. P. 1, 10, 5:

    pestilentia urens simul urbem atque agros,

    Liv. 10, 47, 6:

    dysenteria si urat,

    Plin. 28, 9, 33, § 128: calx urit, discutit, extrahit, burns, heats (when taken as a medicine), id. 36, 24, 57, § 180:

    uri, vinciri, ferroque necari,

    Sen. Ep. 37, 1:

    hae sunt, quarum Delicias et panniculus bombycinus urit,

    oppresses, Juv. 6, 260.—
    2.
    To rub sore; to gall, fret, chafe, corrode:

    calceus... si pede minor, uret,

    Hor. Ep. 1, 10, 43:

    si te gravis uret sarcina chartae,

    id. ib. 1, 13, 6:

    teneros urit lorica lacertos,

    Prop. 4 (5), 3, 23:

    uri virgis,

    Hor. S. 2, 7, 58:

    loris non ureris,

    id. Ep. 1, 16, 47:

    antiqua terebra urit eam partem quam perforat: Gallica excavat nec urit,

    Col. Arb. 8, 3:

    ut prensos urant juga prima juvencos,

    Ov. R. Am. 235. —
    3.
    To pinch with cold; to nip, blast, wither:

    pernoctant venatores in nive, in montibus uri se patiuntur,

    Cic. Tusc. 2, 17, 40:

    Scythae continuis frigoribus uruntur,

    Just. 2, 2, 9:

    iis, quae frigus usserit, sunt remedio,

    Plin. 22, 25, 57, § 119; Ov. Tr. 3, 2, 8; id. F. 1, 680:

    urebant montana nives,

    Luc. 4, 52; Val. Fl. 2, 287.—
    II.
    Trop., to burn, inflame, consume with passion; in pass., to burn, glow, be heated, be inflamed, be enamored; of love or lust:

    me tamen urit amor,

    Verg. E. 2, 68:

    Daphnis me malus urit,

    id. ib. 8, 83:

    vires urit videndo Femina,

    id. G. 3, 215:

    urit me Glycerae nitor, Urit grata protervitas,

    Hor. C. 1, 19, 5 sq. — Pass.:

    uritur infelix Dido,

    Verg. A. 4, 68: Hor. Epod. 14, 13; Ov. M. 1, 496; 3, 464; 7, 22;

    13, 763 al.: meum jecur urere bilis,

    Hor. S. 1, 9, 66:

    ira communiter urit utrumque,

    id. Ep. 1, 2, 13.— Pass.:

    uror, seu, etc.,

    Hor. C. 1, 13, 9.—Of envy:

    urit fulgore suo,

    Hor. Ep. 2, 1, 13.—
    B.
    Transf.
    1.
    To vex, annoy:

    uro hominem,

    I gall the fellow, Ter. Eun. 2, 2, 42; cf. pass.:

    id nunc his cerebrum uritur, Me esse hos trecentos Philippos facturum lucri,

    Plaut. Poen. 3, 5, 25. —
    2.
    In gen., to disturb, harass, annoy, oppress:

    eos bellum Romanum urebat,

    Liv. 10, 17, 1; cf. pass.:

    quo (bello) Italia urebatur,

    id. 27, 39, 9:

    labor aliquem urens,

    id. 36, 23, 5:

    captos legibus ure tuis,

    Ov. Am. 1, 8, 70:

    populum gravis urebat infesto mari annona,

    Vell. 2, 77, 1:

    urebat nobilem populum ablatum mare,

    Flor. 2, 6, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > uro

  • 35 vae

    vae, interj. [ouai], an exclamation of pain or dread, ah! alas!
    (α).
    Absol.:

    Mantua, vae, miserae nimium vicina Cremonae,

    Verg. E. 9, 28; Hor. C. 1, 13, 3:

    vae verbero!

    Plaut. Mil. 2, 3, 51.—
    (β).
    Very freq. like the Gr. ouai and our woe! with dat.:

    vae misero mihi!

    Plaut. Am. 2, 2, 94; Ter. Heaut. 2, 3, 9:

    mihi,

    id. Eun. 4, 4, 42:

    illi,

    Plaut. As. 2, 2, 7:

    tergo meo,

    id. Men. 2, 2, 3; cf. id. Capt. 3, 4, 117:

    capiti atque aetati tuae,

    id. Rud. 2, 3, 44.—Esp., in the exclamation ascribed to Brennus:

    vae victis! intoleranda Romanis vox,

    Liv. 5, 48, 9; Flor. 1, 13, 17; Fest. p. 372 Müll.; Plaut. Ps. 5, 2, 19; also, as title of a Satire by Varro, v. Non. 82, 17; 156, 13; 492, 8 (Müll. de victis).—
    (γ).
    Very rarely with acc.:

    vae te!

    woe to you! Plaut. As. 2, 4, 75:

    scelesta, vae te!

    Cat. 8, 15:

    vae me!

    Sen. Apocol. 4, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > vae

  • 36 dolēns

        dolēns entis, adj. with comp.    [P. of doleo], causing pain, distressing: alia (dicere) illis dolentia, S.: nil dolentius, O.— Afflicted: lenire dolentem, to comfort the sufferer, V.: dolentem Delenit usus, H.: dolentes, the mourners, O.

    Latin-English dictionary > dolēns

  • 37 molliter

        molliter adv. with comp. and sup.    [mollis], softly, gently, agreeably: te curasti, T.: aves nidos mollissime substernunt: membra movere mollius (in the dance), H.: ossa cubent, O.: Excudent spirantia mollius aera, more agreeably, V.: Versiculi euntes Mollius, smoothly, H.—Fig.: quod ferendum est molliter sapienti, patiently: vivere, voluptuously: aegritudinem pati, without fortitude, S.: ne quid per metum mollius consuleretur, too compliantly, L.: amici mollius interpretantur, too favorably, Ta.
    * * *
    mollius, mollissime ADV
    calmly/quietly/softly/gently/smoothly/easily; w/out pain/anger/harshness; weakly

    Latin-English dictionary > molliter

  • 38 ūrō

        ūrō ūssī, ūstus, ere    [VAS-], to burn: nocturna in lumina cedrum, V.: picem, O.— To burn up, destroy by fire, waste by burning, reduce to ashes, consume: hominem mortuum: agros, L.: arces, H.: urenda filix, H.: cum frondibus uritur arbos, O.: uritur (Gallia): regionem, Cu.— To burn, scorch, parch, dry up, sting, pain: partes (terrarum) incultae, quod urantur calore: cum sol ureret arva, O.: urentes harenae, H.: pestilentia urens urbem atque agros, L.—Of encaustic painting, to burn in: picta coloribus ustis puppis, O.: tabulam coloribus, to paint encaustically, O.— To rub sore, gall, fret, chafe, corrode: calceus... si pede minor, uret, H.: loris non ureris, H.: ut prensos urant iuga prima iuvencos, O.— To pinch with cold, nip, blast, wither, frostbite: pernoctant venatores in nive in montibus; uri se patiuntur: Nec per gelidas herba sit usta nivīs, O.—Fig., to burn, inflame, consume, fire, heat, set on fire, kindle: Me tamen urit amor, V.: Urit me Glycerae nitor, H.: Uritur infelix Dido, V.: meum iecur urere bilis, H.: Urit fulgore suo qui praegravat, etc., excites envy, H.— To vex, annoy, gall, disturb, harass, oppress: hominem, T.: eos bellum urebat, L.: captos legibus ure tuis, O.
    * * *
    urere, ussi, ustus V

    Latin-English dictionary > ūrō

  • 39 adprehendo

    ap-prĕhendo ( adp-, Fleck., Baiter, Halm; app-, Kayser) ( poet. sometimes apprendo: adprendas, Caecil. ap. Gell. 15, 9;

    apprensus,

    Tac. A. 4, 8; Stat. S. 3, 4, 43;

    apprendere,

    Sil. 13, 653), di, sum, 3, v. a., to lay hold upon, to seize, take hold of (class., esp. in prose; syn.: prehendo, comprehendo, cupio, arripio, corripio).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.:

    Alterum alterā adprehendit eos manu,

    Plaut. Am. 5, 1, 64, where Fleck. reads prehendit: Pone (me) apprendit pallio, * Ter. Phorm. 5, 6, 23:

    adprehendens pallium suum,

    Vulg. 3 Reg. 11, 30:

    atomi aliae alias adprehendentes continuantur,

    Cic. N. D. 1, 20, 54:

    adprehendit cornu altaris,

    Vulg. 3 Reg. 2, 28:

    vites sic claviculis adminicula tamquam manibus adprehendunt,

    Cic. N. D. 2, 47, 120:

    morsu,

    Plin. 11, 24, 28, § 84:

    quantum adprehenderint tres digiti,

    Quint. 1, 2, 26.—So of seizing hold of the hand, or embracing the person:

    manum osculandi causā,

    Suet. Tib. 72 (prehendere manum is found in Cic. Quint. 31, and id. de Or. 1, 56, 240):

    manum adprehendere,

    Vulg. Gen. 19, 16; id. Isa. 41, 13; ib. Marc. 1, 31; ib. Act. 3, 7:

    quibus adprensis,

    Tac. A. 4, 8 al.:

    adprehensum deosculatur,

    Vulg. Prov. 7, 13.—Also in entreaty:

    conscientiā exter ritus adprehendit Caecilium, etc.,

    Plin. Ep. 1, 5, 8.—
    B.
    Trop.
    1.
    Of discourse:

    quidquid ego apprehenderam statim accusator extorquebat e manibus,

    whatever I had brought forward, alleged, Cic. Clu. 19, 52:

    nisi caute adprehenditur,

    is laid hold of, employed, Quint. 10, 2, 3.—
    2.
    To grasp with the mind, to understand, comprehend:

    passio apprehensa,

    Cael. Aur. Tard. 3, 5, 70; Tert. adv. Val. 11.—
    3.
    For complector, to embrace, include:

    casum testamento,

    Dig. 28, 2, 10:

    personam filii (sc. in stipulatione),

    ib. 45, 1, 56.—
    II.
    Esp., to seize, to take, or lay hold of, to apprehend:

    a militibus adprehensus,

    Gell. 5, 14, 26:

    furem adprehendere,

    Dig. 13, 7, 11:

    fugitivum,

    ib. 11, 4, 1.—Hence,
    A. * In milit.
    lang., to take possession of:

    adprehendere Hispanias,

    Cic. Att. 10, 8 init. (cf. Caes. B. C. 3, 112: Pharon prehendit); and in gen. to lay hold of, to get, secure, obtain (eccl. Lat.):

    adprehende vitam aeternam,

    Vulg. 1 Tim. 6, 12;

    6, 19: justitiam,

    righteousness, ib. Rom. 9, 30.—
    B.
    As med. t., of disease, to seize:

    Ubi libido veniet nauseae eumque adprehendit, decumbat etc.,

    Cato, R. R. 156, 4.—So in gen. of fear, pain, trouble (eccl. Lat.):

    tremor adprehendit eam,

    Vulg. Jer. 49, 24:

    dolor,

    ib. 2 Macc. 9, 5:

    angustia,

    ib. Jer. 50, 43:

    stupor,

    ib. Luc. 5, 26:

    tentatio,

    ib. 1 Cor. 10, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > adprehendo

  • 40 apprehendo

    ap-prĕhendo ( adp-, Fleck., Baiter, Halm; app-, Kayser) ( poet. sometimes apprendo: adprendas, Caecil. ap. Gell. 15, 9;

    apprensus,

    Tac. A. 4, 8; Stat. S. 3, 4, 43;

    apprendere,

    Sil. 13, 653), di, sum, 3, v. a., to lay hold upon, to seize, take hold of (class., esp. in prose; syn.: prehendo, comprehendo, cupio, arripio, corripio).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.:

    Alterum alterā adprehendit eos manu,

    Plaut. Am. 5, 1, 64, where Fleck. reads prehendit: Pone (me) apprendit pallio, * Ter. Phorm. 5, 6, 23:

    adprehendens pallium suum,

    Vulg. 3 Reg. 11, 30:

    atomi aliae alias adprehendentes continuantur,

    Cic. N. D. 1, 20, 54:

    adprehendit cornu altaris,

    Vulg. 3 Reg. 2, 28:

    vites sic claviculis adminicula tamquam manibus adprehendunt,

    Cic. N. D. 2, 47, 120:

    morsu,

    Plin. 11, 24, 28, § 84:

    quantum adprehenderint tres digiti,

    Quint. 1, 2, 26.—So of seizing hold of the hand, or embracing the person:

    manum osculandi causā,

    Suet. Tib. 72 (prehendere manum is found in Cic. Quint. 31, and id. de Or. 1, 56, 240):

    manum adprehendere,

    Vulg. Gen. 19, 16; id. Isa. 41, 13; ib. Marc. 1, 31; ib. Act. 3, 7:

    quibus adprensis,

    Tac. A. 4, 8 al.:

    adprehensum deosculatur,

    Vulg. Prov. 7, 13.—Also in entreaty:

    conscientiā exter ritus adprehendit Caecilium, etc.,

    Plin. Ep. 1, 5, 8.—
    B.
    Trop.
    1.
    Of discourse:

    quidquid ego apprehenderam statim accusator extorquebat e manibus,

    whatever I had brought forward, alleged, Cic. Clu. 19, 52:

    nisi caute adprehenditur,

    is laid hold of, employed, Quint. 10, 2, 3.—
    2.
    To grasp with the mind, to understand, comprehend:

    passio apprehensa,

    Cael. Aur. Tard. 3, 5, 70; Tert. adv. Val. 11.—
    3.
    For complector, to embrace, include:

    casum testamento,

    Dig. 28, 2, 10:

    personam filii (sc. in stipulatione),

    ib. 45, 1, 56.—
    II.
    Esp., to seize, to take, or lay hold of, to apprehend:

    a militibus adprehensus,

    Gell. 5, 14, 26:

    furem adprehendere,

    Dig. 13, 7, 11:

    fugitivum,

    ib. 11, 4, 1.—Hence,
    A. * In milit.
    lang., to take possession of:

    adprehendere Hispanias,

    Cic. Att. 10, 8 init. (cf. Caes. B. C. 3, 112: Pharon prehendit); and in gen. to lay hold of, to get, secure, obtain (eccl. Lat.):

    adprehende vitam aeternam,

    Vulg. 1 Tim. 6, 12;

    6, 19: justitiam,

    righteousness, ib. Rom. 9, 30.—
    B.
    As med. t., of disease, to seize:

    Ubi libido veniet nauseae eumque adprehendit, decumbat etc.,

    Cato, R. R. 156, 4.—So in gen. of fear, pain, trouble (eccl. Lat.):

    tremor adprehendit eam,

    Vulg. Jer. 49, 24:

    dolor,

    ib. 2 Macc. 9, 5:

    angustia,

    ib. Jer. 50, 43:

    stupor,

    ib. Luc. 5, 26:

    tentatio,

    ib. 1 Cor. 10, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > apprehendo

См. также в других словарях:

  • racked with pain —    When someone is suffering from severe pain, they are racked with pain.     The soldier was so badly injured that he was racked with pain …   English Idioms & idiomatic expressions

  • Pain tolerance — is the amount of pain that a person can withstand before breaking down emotionally and/or physically. Exposure to pain as tolerance booster It is widely believed that exposing yourself to painful stimuli will increase your pain tolerance i.e.… …   Wikipedia

  • pain — n 1 Pain, ache, pang, throe, twinge, stitch are comparable when they mean a bodily sensation that causes acute discomfort or suffering. Pain may range in its application from a sensation that makes one uneasily aware of some bodily disturbance or …   New Dictionary of Synonyms

  • mad with pain — mad with rage/grief/pain etc/ phrase unable to behave or think in a sensible or controlled way because of great anger, sadness, pain etc Mad with grief, he started smashing plates on the floor. Thesaurus: feeling or expressing strong… …   Useful english dictionary

  • yell with pain — scream from pain, shout from physical aches …   English contemporary dictionary

  • Pain — This article is about physical pain. For pain in the broader sense, see Suffering. For other uses, see Pain (disambiguation). Pain A sports player in pain. ICD 10 R52 …   Wikipedia

  • pain — noun 1 physical pain ADJECTIVE ▪ acute, agonizing, awful, blinding, excruciating, extreme, great, immense, intense, severe …   Collocations dictionary

  • pain — I UK [peɪn] / US noun Word forms pain : singular pain plural pains *** 1) [countable/uncountable] a feeling that you have in a part of your body when you are hurt or ill chest/stomach pains Harry has been enduring considerable back pain for a… …   English dictionary

  • pain*/*/*/ — [peɪn] noun [C/U] I 1) a bad feeling in part of your body when you are hurt or become ill An old injury was causing him intense pain.[/ex] He heard Leo scream in pain.[/ex] I don t think she s in any pain.[/ex] I m having terrible pains in my… …   Dictionary for writing and speaking English

  • pain — [[t]pe͟ɪn[/t]] ♦♦ pains, pained 1) N VAR Pain is the feeling of great discomfort you have, for example when you have been hurt or when you are ill. ...back pain. ...a bone disease that caused excruciating pain... To help ease the pain, heat can… …   English dictionary

  • Pain for Pleasure — Infobox musical artist Name= Pain for Pleasure Img capt = From Left To Right, Deryck Whibley (as Gunner), Dave Baksh (as Pleasure), Steve Jocz (as Pain) Cone McCaslin (as Sniper) Background=group or band Origin=Ajax, Ontario, Canada Genre= Heavy… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»