-
81 okołosłoneczny
a.circumsolar, heliocentric; (o przestrzeni, ruchu) circumsolar; orbita okołosłoneczna heliocentric orbit.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > okołosłoneczny
-
82 orientacja
-i; -e; gen pl; -i; ftracić (stracić perf) orientację — to lose one's bearings
* * *f.1. ( w przestrzeni) orientation; zmysł orientacji sense of direction; bieg na orientację sport orienteering; tracić orientację lose one's bearings.2. ( ogólna wiedza) grasp, knowledge; wykazać się doskonałą orientacją w zagadnieniu demostrate a very good grasp of the problem; okazać brak orientacji demostrate lack of knowledge.3. ( skłonność) orientation, leaning, tendency; orientacja lewicowa l. prawicowa left- l. right-wing leanings; orientacja seksualna sexual preferences; orientacja homoseksualna homosexual preferences.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > orientacja
-
83 orientacyjny
adj(znak, punkt) reference (attr), ( przybliżony) rough* * *a.1. (= przybliżony) approximate, rough.2. (= pozwalający orientować się w przestrzeni) reference, landmark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > orientacyjny
-
84 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
85 pomiędzy
praep. 1. (w przestrzeni) (pośrodku) between; (w otoczeniu) among, amid- autostrada pomiędzy Berlinem i Hamburgiem the Autobahn between Berlin and Hamburg- postaw stolik pomiędzy oknem a łóżkiem put the side table between the window and the bed- rzeka płynie pomiędzy wzgórzami the river winds among some hills2. (w czasie) between- pomiędzy (godziną) piątą a szóstą between five and six (o’clock)- pomiędzy 10 a 20 maja between the tenth and twentieth of May- pomiędzy posiłkami between meals3. (zależność) (dwóch) between; (kilku) among, between, amongst GB- różnice pomiędzy nimi differences between/among them- rywalizacja pomiędzy pracownikami firmy competition among the firm’s employees a. workers- konflikty pomiędzy rodzicami a dziećmi conflicts between parents and (their) children- zachowanie równowagi pomiędzy aktywnością a odpoczynkiem maintaining a balance between active pursuits and rest4. (podział, wybór) (dwóch) between; (kilku) among, between, amongst GB- podzieliła słodycze pomiędzy dzieci she divided the sweets among/between the children5. (o wspólnych cechach) between- coś pomiędzy esejem a reportażem something between an essay and a report6. (spośród, ze) among- najpiękniejsza dziewczyna pomiędzy uczestniczkami konkursu the most attractive girl among the contestants■ coś pomiędzy pot. something in between- ani zielony, ani brązowy, tylko coś pomiędzy neither green nor brown but something in between* * ** * *prep.+ Ins.1. (= między jednym a drugim obiektem, osobą) between; pomiędzy domem a chodnikiem był trawnik there was a lawn between the house and the sidewalk; pomiędzy tobą a mną nigdy nie będzie zgody we'll never agree with each other.2. ( w jakimś okresie) between; przyjdę pomiędzy pierwszą a trzecią I'll come between one and three.3. ( stadium przejściowe) halfway through; kolor pomiędzy żółtym a zielonym color halfway between yellow and green.4. (= wśród) among; dom stał pomiędzy jeziorami the house was situated among lakes; mam nadzieję, że to, o czym mówiliśmy, zostanie pomiędzy nami I hope that what we talked about was only between you and me.5. + Acc. (= pośród) among; premię rozdzielono pomiędzy pracowników bonus was distributed among the employees.6. por. między.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pomiędzy
-
86 poniżej
Ⅰ praep. 1. (niżej niż) below, beneath- poniżej domu below the house- poniżej wzgórza below a. beneath the hill- tereny położone poniżej poziomu morza areas lying below sea level- sięgać poniżej kolan/talii to reach below the knees/the waist2. (położenie geograficzne) (na południe) (to the) south (czegoś of sth); (bliżej ujścia) downstream (czegoś of a. from sth)- miasto położone poniżej Moskwy a town lying (to the) south of Moscow- zwykle wędkują poniżej mostu they usually fish downstream from the bridge3. (mniej niż) below, under- poniżej 60 procent below a. under 60 per cent- poniżej przeciętnej below average- 20 stopni poniżej zera 20 degrees below (freezing)- temperatury poniżej zera sub-zero temperatures- dla dzieci poniżej lat dwunastu for children up to (the age of) twelve4. przen. beneath, below- poniżej (wszelkiej) krytyki beneath (all) criticism- poniżej normy below (the) norm- być poniżej oczekiwań to fall short of expectations- to było poniżej jego godności this was beneath his dignity a. beneath him- kapela zagrała poniżej swoich możliwości the band weren’t on top formⅡ adv. 1. (w przestrzeni) lower down- zamek nad płynącym poniżej Sanem a castle with the San river flowing down below- poniżej rosły krzaki shrubs grew lower down2. (w tekście) below; hereunder książk.- patrz poniżej see below- na zdjęciu poniżej in the photograph below* * *( w tekście) belowpięć stopni poniżej zera — five degrees below zero lub freezing
* * *prep.+ Gen. ( niżej) below, beneath, under; jeśli temperatura spadnie poniżej pięciu stopni, trzeba będzie włączyć dodatkowe ogrzewanie if the temperature falls below 5 degrees, we'll have to switch on additional heaters; cios poniżej pasa blow below the belt, low blow; poniżej wszelkiej krytyki beneath criticism; to jest poniżej mojej godności this is beneath my dignity; nasi piłkarze zagrali poniżej swoich możliwości our soccer team played not to the best of its ability.adv.(= dalej w tekście) below; poniżej przedstawiamy uzasadnienie below we substantiate our claims; poniżej przedstawione dane data presented below; patrz poniżej, na stronę 56 see below, page 56.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > poniżej
-
87 poprzez
praep. książk. 1. (w przestrzeni) through- brnąć poprzez śnieg to trudge through the snow- dostrzec coś poprzez mgłę to see sth through the mist- poprzez dzieje throughout history- poprzez wieki throughout the centuries- poprzez długie godziny for many hours- od września poprzez październik do listopada from September through October until November- zmniejszać bezrobocie poprzez tworzenie nowych miejsc pracy to curb unemployment through the creation of a. by creating new jobs- rozmawiać poprzez tłumacza to talk through an interpreter- prowadzić działalność poprzez przedstawicieli regionalnych to carry out one’s activity through regional representatives- głosować poprzez Internet to vote via the Internet- sygnały przekazywane poprzez satelitę signals transmitted via satellite* * *(+acc) through* * *pron.+ Acc.2. ( przeszkoda) through; próbowali zobaczyć coś poprzez mgłę they were trying to see through the fog.5. ( sposób) by, through, thanks to; osiągnąć sukces poprzez intensywną pracę achieve success thanks to hard work.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > poprzez
-
88 przed
praep. 1. (w przestrzeni) (naprzeciw) in front of (czymś sth); (nie dochodząc) before (czymś sth)- siedzieć przed lustrem/telewizorem to sit in front of a mirror/the TV- usiądź przede mną sit in front of me- zatrzymać się przed domem to stop before a. in front of a house- uklęknąć przed kimś to kneel before a. in front of sb- skłonić się przed kimś to bow to sb- iść/patrzeć przed siebie to walk/look straight ahead- skręć w lewo przed rondem turn left before the roundabout- samochód podjechał przed kaplicę the car drove up to the chapel- wyszedł przed bramę he came out in front of the gate; (w tym samym kierunku) szła z rękami wyciągniętymi przed siebie she walked with her arms stretched out in front of her- pchała przed sobą wózek (spacerowy) she was pushing a pushchair (along)2. (w kolejności) before- na liście moje nazwisko jest przed twoim my name is before yours on the list- była przed nami w kolejce she was in front of us (in the queue)- nie wpychaj się przed nas don’t push in in front of us- sprawy publiczne stawiał przed innymi he put public affairs before everything else- Rosjanie wysunęli się przed Holendrów the Russians moved ahead of the Dutch3. (wcześniej niż) before- przed śniadaniem/świtem/wojną before breakfast/daybreak/the war- przed południem in the morning- V wiek przed naszą erą the fifth century before Christ a. BC- przyszła przed dwunastą she came before twelve- zdążył wrócić przed zamknięciem bramy he was back before the gate was closed- kilka osób mówiło na ten temat przede mną several people spoke about it before me- nie możesz podjąć tych pieniędzy przed upływem trzech miesięcy you can’t withdraw the money until a period of three months has elapsed- najgorsze jest jeszcze przed nami the worst is yet a. still to come a. still before us- przed czasem ahead of time a. schedule- samolot przyleciał przed czasem the plane arrived ahead of schedule4. (jakiś czas temu) before, earlier- przed godziną/miesiącem/dwoma laty an hour/a month/two years before a. earlier a. ago- przed laty years before a. earlier a. ago- przed chwilą widziałam to na stole I saw it on the table a moment ago5. (obrona) against, from- ochrona przed zimnem/słońcem protection against (the) cold/against sunlight- schronienie przed deszczem shelter from a. against the rain- strach przed kimś/czymś fear of sb/sth- schować się przed słońcem/deszczem to shelter from the sun/rain- ukryć coś przed kimś to hide sth from sb- opędzać się przed komarami to beat off mosquitoes6. (wobec) popisywać się przed gośćmi to show off in front of guests- wystąpić przed pełną salą to appear in front of a. before a full house- pochylić głowę przed kimś to bow to sb- wyżalać się przed kimś to pour out one’s troubles a. one’s heart to sb- niczego przede mną nie ukryjesz you can’t hide anything from me- został postawiony przed Trybunałem Stanu he was brought before the State Tribunal- przed sądem odbywa się sprawa o ustalenie ojcostwa a paternity case is in progress in court* * *1. prep +instr1) ( miejsce) in front of2) ( czas) beforeprzed obiadem/wojną — before dinner/the war
3) ( w obronie przed)przed chorobą/zimnem — against disease/cold
uciekać/chronić się przed czymś — to flee/shelter from sth
4) ( wobec)2. prep +acc( kierunek)* * *prep.1. + Ins. ( miejsce) in front of, outside; przed kimś/czymś in front of sb/sth; spotkamy się przed bankiem I'll meet you outside the bank; stał przed domem he stood in front of the house; karetka jechała przed nami ambulance was going in front of us; ogródek przed domem front garden; prosto przed siebie straight ahead; stawić się przed (sądem, komisją itp.) appear before l. in front of.2. ( moment) before, ahead of; przed południem before midday, in the morning, a.m., ante meridiem; przed końcem miesiąca by the end of the month; przed zapadnięciem zmroku before (it gets) dark; przed świętami before holidays; przed chwilą a while l. moment ago; przed czasem ahead of time, in good time; ( o porodzie) preterm; samolot przyleciał przed czasem plane arrived ahead of schedule; krótko przed shortly before; przed czterdziestką ( o wieku) on the right side of forty l. the hill, approaching forty; przed oczyma duszy in one's mind's eye.3. ( okres) ago, before; przed trzema godzinami three hours ago; przed dwoma miesiącami two months ago; przed laty years ago; przed upływem tygodnia before the week is over; na długo przed czymś long before; coś nie ma przed sobą przyszłości there's no future in sth; przed Chrystusem before Christ, B.C., before the Christian l. Common Era.4. ( obrona) against, from; uciekał przed policją he was fleeing from the police; bronił się przed ciosami napastnika he defended himself from his rival's blows; chronić kogoś przed czymś protect sb against sth, keep sb from sth; schronienie przed deszczem shelter from the rain; strach przed czymś fear of sth.5. ( ocena) to, before; popisywał się przed dziewczyną he showed off to impress the girl; wyżaliła się przed przyjaciółką she complained to her (girl)friend; nic przede mną nie ukrywasz? you're not hiding anything from me, are you?6. (= kolejność) before, above, previous to; przybiegł na metę przed faworytami he came to the finish line before the favorites, he finished before the favorites; dała jej pierwszeństwo przed innymi he gave her priority over the others; przede wszystkim first of all, first and foremost, above all; daleko przed kimś way ahead of sb; mam to jeszcze przed sobą ( w przyszłości) it's still ahead of me.7. (= szacunek) to, before; chylić głowę przed autorytetem bow one's head to l. before sb; chylić czoła przed kimś take one's hat off to sb; być odpowiedzialnym przed kimś be responsible to sb; przed Bogiem before God.8. + Acc. (= kierunek) before; wyjść przed dom go out; ciężarówka wysunęła się przede mnie truck passed me; patrzyć przed siebie look straight ahead; iść przed siebie walk straight on; roztoczył się przed nami piękny widok beautiful view opened before us; iść/jechać przed kimś go/drive before l. ahead of sb; być dopuszczonym przed czyjeś oblicze be admitted to sb's presence; przed obliczem in the presence; zanieść prośbę przed majestat króla present a request to the king.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przed
-
89 przestrzenny
( figura) three-dimensional; ( planowanie) spatial* * *a.1. (= dotyczący przestrzeni) spatial.2. (= trójwymiarowy) three-dimensional; geom. ( o figurze) solid; kąt przestrzenny solid angle; sieć przestrzenna chem. crystal lattice.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przestrzenny
-
90 rozciągać
impf ⇒ rozciągnąć* * ** * *ipf.1. (= wydłużać) (sprężynę, mięśnie, sweter) stretch; (np. drut) draw (out); ( ubranie) bag (out).2. (= wydłużać w czasie) drag out, extend.3. (= rozpościerać) spread, expand; (działalność, władzę, wpływy) extend; rozciągać włądzę/opiekę nad kimś/czymś extend one's authority/protection over sb/sth; rozciągać panowanie l. zwierzchnictwo nad czymś have l. hold dominion over sth.4. pot. (= rozwlekać w różne miejsca) scatter.ipf.1. (= wydłużać się) stretch, spread out.2. (= wydłużać się w czasie) stretch, extend.3. (= rozprzestrzeniać się) spread, stretch out; ( o dymie) drift.4. (= obejmować zasięgiem) spread ( na jakiejś przestrzeni over an area); (o władzy, kontroli) extend.5. (= wyciągać się) sprawl (out), stretch o.s.; rozciągnięty (na całą długość) (np. o ciele) outstreched; rozciągać się nad (rzeką: o moście) span; ( na dużą powierzchnię) sheet; (o obszarze, rzece) extend; (o równinie, morzu) stretch (aż do... to.../as far as...); (o widoku, dolinie) spread out; (o zabudowaniach, mieście) sprawl; rozciągający się w poprzek czegoś astride of sth; ćwiczenie rozciągające sport stretch; rozciągać się na długość czegoś stretch the length of sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rozciągać
-
91 rozlegle
adv. grad. 1. (szeroko w przestrzeni) [ciągnąć się] vastly, sprawlingly 2. przen. [planować, zamierzać] expansively* * *a.1. (= szeroko) widely, broadly.2. (= w dużym zakresie) extensively.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rozlegle
-
92 ruch
m (a. ruchu) 1. sgt (zmienianie położenia) movement, motion- ruch ciał w przestrzeni the movement of bodies in space- ruch ziemi wokół słońca the Earth’s movement around the Sun- ledwie zauważalny ruch powietrza barely noticeable movement of the air- być w ruchu to be in motion- wprawić coś w ruch to set sth in motion [wahadło, koło]- zgodnie z ruchem/przeciwnie do ruchchu wskazówek zegara clockwise/anticlockwise2. (poruszanie się) movement; (poruszenie się) move; (gest) gesture- wdzięczne/ociężałe ruchy graceful/heavy movements- wykonać a. zrobić ruch ręką/głową to make a gesture with one’s hand/head- nie rób żadnych gwałtownych ruchów don’t make any sudden moves- wskazać coś ruchem ręki to point at sth with one’s hand- pochwycić coś zręcznym ruchem to catch sth with a graceful movement of one’s hand- czytać z ruchu warg to lip-read- krępować ruchy [ubranie] to restrict movement- zapewniać komuś swobodę ruchów to give sb freedom of movement także przen.- stać/siedzieć/leżeć bez ruchu to be standing/sitting/lying motionless- jego ruchy wyrażały zdenerwowanie you could tell by his movements that he was nervous- śledził każdy jego ruch he watched his every move- jeden ruch i nie żyjesz! one move and you’re dead!3. sgt (aktywność fizyczna) exercise- ruch na świeżym powietrzu outdoor exercise- zażywać dużo ruchu to take a lot of exercise- pies potrzebuje trochę ruchu the dog needs some exercise4. sgt (krzątanina) flurry of activity; (zamieszanie) commotion; (tłok) rush- przedświąteczny ruch the pre-Christmas rush- w kuchni panował gorączkowy ruch there was a flurry of activity in the kitchen- na sali panował nieopisany ruch the room was full of commotion- być w ciągłym ruchu to be always on the go- mamy ruch w interesie business is brisk5. sgt Transp. traffic- ruch uliczny the road traffic- ruch pieszy/kołowy pedestrian/motor traffic- ruch autobusowy/kolejowy bus/rail traffic- ruch osobowy/towarowy/tranzytowy passenger/freight/transit traffic- ruch jednokierunkowy/dwukierunkowy one-way/two-way traffic- ruch prawostronny/lewostronny driving on the right/left(-hand) side of the road- przepisy ruchu drogowego traffic regulations- droga szybkiego ruchu a throughway- pas ruchu a lane- kontroler ruchu lotniczego an air-traffic controller- kierować ruchem to direct traffic- włączyć się do ruchu to merge with traffic- na ulicach panował wzmożony ruch the traffic was heavier than usual6. (przemieszczanie się) movement- ruchy wojsk the movement of troops- ruchy migracyjne the migratory movement7. (zorganizowana działalność) movement- ruch ludowy/niepodległościowy a peasant/an independence movement- ruch artystyczny/kulturalny an artistic/a cultural movement- ruch na rzecz czegoś a movement in support of sth- ruch oporu the resistance movement- zrobić ruch pionem to move one’s pawn- teraz twój ruch it’s your move- zrobić coś w trzech/sześciu ruchach to do sth in three/six moves- dobry/zły ruch a good/bad move- śledzić czyjeś ruchy to follow sb’s moves- wykonać ruch to make a move- jaki będzie ich następny ruch? what’s going to be their next move?- jeden fałszywy ruch i po tobie one false move and you’re dead- teraz ruch należy do nich the ball is in their court przen.- ruchy stóp procentowych/cen the fluctuations in interest rates/prices- ruch kadrowy w firmie staff turnover- □ ruch harmoniczny Fiz. harmonic motion- ruch jednostajnie przyspieszony/opóźniony Fiz. uniformly accelerated/retarded motion- ruch jednostajny Fiz. uniform motion- ruch nastyczny Bot. nastic movement- ruch obrotowy rotary motion- ruch prostoliniowy/krzywoliniowy Fiz. linear/curvilinear motion- ruch robaczkowy Fizj. peristalsis- ruchy artykulacyjne Fonet. articulatory movements- ruchy Browna Fiz. Brownian movement- ruchy górotwórcze Geol. orogenic movements■ pójść w ruch [kamery, aparaty fotograficzne] to be switched on- pięści poszły w ruch fists were flying- w ruch poszły noże knives were drawn- puścić coś w ruch to set sth in motion* * *-u; -y; m( zmiana położenia) movement, motion; ( wysiłek fizyczny) exercise; ( ożywienie) boom; ( na drogach) traffic; ( w grze) move; FIZ motion; SZTUKA, POL movementwprawiać (wprawić perf) coś w ruch — to set sth in motion
odwrotnie do ruchu wskazówek zegara — anticlockwise (BRIT), counterclockwise (US)
* * *mi1. (= zmiana położenia) movement, motion; ruch jałowy techn. dead movement; ruch jednostajny fiz. uniform motion; ruch jednostajnie opóźniony fiz. uniformly retarded motion; ruch jednostajnie przyspieszony fiz. uniformly accelerated motion; ruch krzywoliniowy fiz. curvilinear motion; ruch obrotowy fiz. rotary motion, rotation; ruch prostoliniowy fiz. (recti)linear motion; ruch wahadłowy fiz. swinging motion; ruchy górotwórcze geol. earth l. orogenic movements; ruchy robaczkowe anat. peristalsis; być w ruchu be on the run; puścić l. wprawić coś w ruch set sth in motion; stać bez ruchu stand still.2. (= poruszanie się, gest) movement, motion, move; mieć swobodę ruchów t. przen. have a free hand, have leeway; zrobić pierwszy ruch make the first move.3. (= ćwiczenia fizyczne) exercise; zażywać ruchu take exercise.4. (= wzmożona aktywność, krzątanina) commotion, bustle; ruch w interesie pot. hecticness; być w ciągłym ruchu live l. lead an active life.5. (= poruszanie się pieszych i pojazdów) traffic; ruch drogowy road l. vehicular traffic; ruch prawostronny/lewostronny mot. right-/left-side traffic; ruch tranzytowy transit traffic; regulować ruch control the traffic; pas ruchu lane.7. (= posunięcie w grze planszowej) move.8. wojsk. maneuver, Br. manoeuvre; movement.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ruch
-
93 spoza
praep. 1. (nie należący) from outside- studenci spoza Polski students from outside Poland- przyjaciółka spoza szkoły a friend from outside school- posłowie spoza koalicji deputies from outside the coalition2. książk. (zza przedmiotu) from behind; (zza przestrzeni) from beyond- spoza chmur/płotu from behind the clouds/fence- spoza lasu from beyond the forest- spoza zakrętu wyjechało auto a car came around the bend* * *prep(+gen) ( zza) from behind; ( z innego środowiska) (from) outside* * *prep.+ Gen.1. (= zza) from behind, from beyond; słońce wyszło spoza chmur the sun appeared from behind the clouds.2. (= nie stąd) from outside; dziewczyna spoza środowiska akademickiego a girl from outside the academic community; osoba spoza towarzystwa outsider.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > spoza
-
94 zamknięty
adjclosed; (pokój, sala) locked; ( system) self-contained(mógłbym to zrobić) z zamkniętymi oczami — (przen) (I could do it) blindfold
przy drzwiach zamkniętych — PRAWO in camera
"zamknięte" — "closed"
* * *a.1. (= ograniczony w przestrzeni) close, closed, boxed, confined, no-go area, shut; ( o dziedzińcu) confined yard.2. (= nieudostępniony, elitarny) closed, private, exclusive; ( o pokazie) private show, exclusive show; ( o obradach) closed session; konkurs zamknięty restricted competition; przy drzwiach zamkniętych behind closed doors, in closed session, in camera.3. (= skryty) pent-up, reserved; zamknięty w sobie indrawn, introvert, self-contained, withdrawn, remote, inward-looking.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zamknięty
-
95 боязнь пространства
choroba przestrzeni мед. -
96 imię
1) (osobiste) имя (личное)2) imię (opinia) имя (мнение)3) gram. imię грамм. имяnazwisko (sława) имя (известность)nazwisko (imię i nazwisko) имя (личное имя, отчество и фамилия)nazwa, miano имя (название предмета)inform. nazwa (element przestrzeni nazw) информ. имя (элемент пространства имён)* * *imi|ę☼ имя;\imię ojca а) имя отца;
б) отчество;jak mu na \imię? как его зовут?; nazywać po \imięeniu называть по имени;
w \imięeniu czyimś от чьего-л. имени; именем чего-л. \imięenia czyjegoś имени кого-л., чего-л.;\imię własne грам. имя собственное
* * *си́мяimię ojca — 1) и́мя отца́; 2) о́тчество
jak mu na imię? — как его́ зову́т?
nazywać po imieniu — называ́ть по и́мени
w imieniu czyimś — от чьего́-л. и́мени; и́менем чего́-л. imienia czyjegoś и́мени кого́-л., чего́-л.
imię własne — грам. и́мя со́бственное
-
97 lęk
сущ.• лекарство• медикамент• медицина* * *%1 ♂, Р. \leku лекарство ň;
\lek na coś лекарство от (против) чего-л.;brać \lek принимать лекарство
+ lekarstwo* * *м, Р lękuбоя́знь ż, страх; ро́бость żlęk przestrzeni — мед. боя́знь простра́нства, агорафо́бия
odczuwać lęk przed kimś, czymś — боя́ться кого́-л., чего́-л., испы́тывать страх перед ке́м-л., че́м-л.
ogarnął go lęk — его́ охвати́л страх
Syn: -
98 badanie
n исследование; испытание badanie makroskopowe макроскопическое исследование, макроисследование badanie mikroskopowe микроскопическое исследование, микроисследование badanie modelowe модельное исследование badanie naukowe научное исследование badanie przestrzeni kosmicznej исследование космического пространства, исследование космоса badanie radiograficzne рентгенографическое исследованиеKrótki rosyjsko-polski i polsko-rosyjski Słownik Polytechnic > badanie
-
99 within
[wɪð'ɪn] 1. prep( object) wewnątrz or w środku +gen; (building, area) na terenie +gen; ( time) w (prze)ciągu or na przestrzeni +gen; ( distance) w odległości +gen2. advwewnątrz, w środkuthey came within sight of the gate — dotarli do miejsca, z którego widać było bramę
within a mile of — o milę od +gen
within an hour of — w niecałą godzinę od +gen or po +loc
* * *[wi'ðin] 1. preposition(inside (the limits of): She'll be here within an hour; I could hear sounds from within the building; His actions were within the law (= not illegal).) w (ciągu/granicach)2. adverb(inside: Car for sale. Apply within.) wewnątrz -
100 ESA
n abbr= European Space Agency ESA f inv, Europejska Agencja f Przestrzeni Kosmicznej
См. также в других словарях:
na przestrzeni — {{/stl 13}}{{stl 8}}przyim., łączy się z dopełniaczem, ofic. {{/stl 8}}{{stl 7}} wskazuje na czas trwania czynności; w ciągu, w czasie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Na przestrzeni ostatnich lat miasto pozyskało nowe tereny pod zabudowę. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
przestrzeń — ż V, DCMs. przestrzeńeni; lm M. przestrzeńenie, D. przestrzeńeni 1. blm «trójwymiarowa rozciągłość, nieokreślona i nieograniczona, w której zachodzą wszystkie zjawiska fizyczne» Ruch ciał w przestrzeni. Zajmować określone miejsce w przestrzeni.… … Słownik języka polskiego
kosmiczny — 1. «odnoszący się do kosmosu; znajdujący się, zachodzący, odbywający się we wszechświecie, pochodzący z wszechświata» Ciała, zjawiska kosmiczne. ∆ astr. Pył kosmiczny «drobne ciała stałe wchodzące w skład materii międzyplanetarnej,… … Słownik języka polskiego
między — I {{/stl 13}}{{stl 8}}przyim., łączy się z biernikiem {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wskazuje na cel ruchu przestrzennego znajdujący się w przestrzeni wyznaczonej przez dwa obiekty : {{/stl 7}}{{stl 10}}Mysz… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
pomiędzy — I {{/stl 13}}{{stl 8}}przyim., łączy się z biernikiem {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wskazuje na cel ruchu przestrzennego, znajdujący się w przestrzeni wyznaczonej przez dwa obiekty; między : {{/stl 7}}{{stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
miejsce — n I; lm D. miejsc 1. «wolna przestrzeń, którą można zająć, zapełnić czymś, gdzie można się zmieścić albo coś umieścić» Wolne miejsce w walizce. Miejsce na książki. Mieć mało miejsca w mieszkaniu. Szafa zabiera dużo miejsca. Chodźcie tu, jest dość … Słownik języka polskiego
poprzez — {{/stl 13}}{{stl 8}}przyim., łączy się z biernikiem {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wskazuje na drogę ruchu przecinającego jakiś fragment przestrzeni lub wyznaczonego przez punkty w tej przestrzeni; (którędy?) :… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
choroba — ż IV, CMs. chorobabie; lm D. chorobarób 1. «proces patologiczny objawiający się zaburzeniem czynności organizmu» Lekka, ciężka, obłożna, przewlekła, chroniczna, długotrwała, nieuleczalna, śmiertelna choroba. Choroba dziedziczna, nabyta,… … Słownik języka polskiego
ejektor — m IV, D. a, Ms. ejektororze; lm M. y techn. «przyrząd wsysający ciecz lub ciała sypkie z przestrzeni o ciśnieniu niższym od atmosferycznego i wtłaczający je do przestrzeni o ciśnieniu atmosferycznym; stosowany w aparaturze chemicznej, chłodniczej … Słownik języka polskiego
ekstrapolacja — ż I, DCMs. ekstrapolacjacji, blm 1. «czynność myślowa polegająca na tym, że na podstawie znajomości przebiegu jakiegoś zjawiska w pewnym odstępie czasu lub w pewnej przestrzeni przewidujemy jego przebieg w innych, niedostępnych naszym badaniom… … Słownik języka polskiego
geometryczny — 1. «wchodzący w zakres geometrii, będący przedmiotem jej badań; stosowany w geometrii» Wzór geometryczny. ∆ Postęp geometryczny «ciąg liczb, w którym każdy wyraz, oprócz pierwszego, powstaje z wyrazu poprzedniego przez pomnożenie go przez liczbę… … Słownik języka polskiego