-
101 momentarius
mōmentārĭus, a, um, adj. [id.], brief, of brief duration, momentary; quick (postclass.):II.maritus,
i. e. who stays but a short time, App. M. 5, p. 164, 21:vita,
id. ib. 2, p. 127, 24:cura,
Dig. 34, 1, 8.— -
102 Nessus
Nessus, i, m., = Nessos.I.A river in Thrace, now the Mesto or (Turkish) Karasu, Liv. 45, 29, 6; also called Nestos ( = Nestos), Mel. 2, 2.—II.A Centaur, who, on offering violence to Dejanira, was slain by Hercules with a poisoned arrow, Ov. M. 9, 101 sq.; Hyg. Fab. 34.—Hence,III.Nessēus, a, um, adj., of Nessus:venenum,
with the blood of Nessus, poisoned by the arrow of Hercules, Ov. H. 9, 163:palla tabe Nesseā illita,
Sen. Herc. Oet. 716. -
103 obduco
ob-dūco, xi, ctum ( inf. perf. sync. obduxe, Arg. ad Plaut. Merc. 7), 3, v. a., to lead or draw before, lead or conduct against or towards, to draw or bring forward or around, draw over (class. and very freq.; syn.: obtendo, obtego).I.Lit.:B.ad oppidum exercitum,
Plaut. Ps. 2, 1, 13: vim Gallicam obduc contra in acie, Att. ap. Non. 224, 13:Curium,
Cic. Att. 1, 1, 2: ab utroque latere collis transversam fossam obduxit, drew forward, drew, made, or extended a trench, Caes. B. G. 2, 8:vela,
Plin. Ep. 2, 17, 21: vestem, to draw on or over, Tac. A. 4, 70; Curt. 6, 5, 27:seram,
to draw, close, fasten, Prop. 5, 5, 48:callum,
to draw over, Cic. Fam. 9, 2, 3.—Transf.1.To cover by drawing over; to cover over, overspread, surround, envelop:2.trunci obducuntur libro, aut cortice,
Cic. N. D. 2, 47, 120:operimento,
id. Leg. 2, 22, 56; Verg. E. 1, 49:vultus, of the sun,
Ov. M. 2, 330:caput,
Luc. 9, 109:semina cortice,
Plin. 19, 7, 36, § 119:obducta cicatrix,
a closed, healed scar, Cic. Agr. 3, 2, 4; Curt. 8, 10, 31:obductā nocte,
overcast, cloudy, dark, Nep. Hann. 5, 2; Curt. 8, 13, 25.—To close, shut up ( poet.):3.obducta penetralia Phoebi,
Luc. 5, 67:fores,
Sen. Herc. Oet. 1548. mors oculos coepit obducere, Petr. S. 19.—To draw in, drink down, swallow:4.venenum,
Cic. Tusc. 1, 40, 96:potionem,
Sen. Prov. 3, 12: pultarium mulsi, to drink up, Petr. 42.—To swallow up, overwhelm:5.uti eos, eum exercitum, eos hostes, eosque homines, urbes agrosque eorum... obducatis (an imprecation to the gods below),
Macr. S. 3, 9, 10.—To contract, wrinkle, knit the brow:6.obductā solvatur fronte senectus,
Hor. Epod. 13, 5:frontem,
Juv. 9, 2:vultum,
Sen. Cons. ad Marc. 1, 5.—To injure, harm (late Lat.):7.stomachum,
Cael. Aur. Tard. 3, 2, 28.—To bring home in opposition or rivalry to another:II.eum putat uxor sibi Obduxe scortum,
Plaut. Merc. Arg. 1, 7.—Trop.A.To draw or spread over: obsidionem, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 198 Müll. (Trag. v. 11 Vahl.):B.clarissimis rebus tenebras obducere,
i. e. to darken, obscure, Cic. Ac. 2, 6, 16:paulatim tenebris sese obducentibus,
Plin. 11, 37, 54, § 143.—Transf.1.To cover, conceal:2.obductus verbis dolor,
Verg. A. 10, 64:obductos rescindere luctus,
Ov. M. 12, 543:rei publicae obducere cicatricem,
Cic. Leg. Agr. 3, 2, 4.— -
104 obtundo
ob-tundo, tŭdi, tūsum (and tunsum), 3, v. a.I.To strike or beat against, at, or on a thing; to beat, thump, belabor (very rare;II. A.perh. only ante- and post-class.): pectora pugnis, Firm. Math. 5, 5: obtundit os mihi,
breaks my jaw, Plaut. Cas. 5, 2, 50; cf.:obtunso ore,
id. ib. 5, 1, 8; cf.:nam sum obtusus pugnis pessume,
id. Am. 2, 1, 59.—Lit. (very rare):B.telum,
Lucr. 6, 399:gladios,
Claud. Cons. Mall. Theod. 166.—Transf.1.To blunt, weaken, make dull, deprive of strength:2.aciem oculorum,
Plin. 22, 25, 70, § 142:auditum,
id. 24, 11, 50, § 87:obtusus stomachus,
id. Ep. 7, 3, 5:vocem,
to blunt, weaken, Lucr. 4, 613:ingenia,
Cic. de Or. 2, 70, 282:et obtusis ceciderunt viribus artis,
Lucr. 3, 452; Liv. 7, 2:mentem,
Cic. Tusc. 1, 33, 80:ingenia,
id. de Or. 3, 24, 93:nihil est quod tam obtundat elevetque aegritudinem, quam. etc.,
id. Tusc. 3, 16, 34.—Aures or aliquem, or simply obtundere, to stun or din the ears; to deafen one by saying a thing too often or too long; hence, to annoy or tease with importunity; aures graviter obtundo tuas, ne quem ames, Plaut. Cist. 1, 1, 120: ne brevitas [p. 1248] defraudasse aures videatur, neve longitudo obtudisse, Cic. Or. 66, 221:A.aliquem longis epistulis,
to annoy, molest, id. Att. 8, 1:aliquem,
id. Fam. 5, 14, 3:rogitando,
Ter. Eun. 3, 5, 6.—With object-clause: obtuderunt ejus aures, te socium praetoris fuisse, they dinned into him that, etc., Timarch. ap. Cic. Verr. 2, 3, 67, § 157.— With subj.:non cessat obtundere, totam prorsus a principio fabulam promeret,
App. M. 9, p. 228, 8:aliquem de aliquā re,
to importune, annoy, Ter. Ad. 1, 2, 33:obtundis, tametsi intellego, etc.,
id. And. 2, 2, 11.—Hence, obtūsus ( obtunsus or optūsus), a, um, P. a., blunt, dull, obtuse (class.).Lit.:B.falx obtusa et hebes,
Col. 4, 24, 21:pugio,
Tac. A. 15, 54:vomer,
Verg. G. 1, 262:angulus,
Lucr. 4, 355:cornua lunae obtusa,
Plin. 18, 35, 79, § 347.—Transf., blunted, blunt, dull, weak, faint, powerless:animi acies obtusior,
Cic. Sen. 23, 83:stellis acies obtunsa,
Verg. G. 1, 395: obtusi et hebetes ad aliquam rem, Cic. Fragm. ap. Lact. 3, 14:aures obtunsae,
blunted, dull of hearing, Auct. Her. 3, 9, 17: vox, thick, not clear (opp. clara), Quint. 11, 3, 15:fauces tumentes strangulant vocem, optusae obscurant,
id. 11, 3, 20:stomachus,
weakened, spoiled, Plin. Ep. 7, 3, 5:obtunsa pectora,
insensible, without feeling, Verg. A. 1, 567:ingenium,
Gell. 13, 24, 21:vires,
enfeebled, Lucr. 3, 452:nimio ne luxu obtunsior usus Sit genitali arvo,
too blunted, too enfeebled, Verg. G. 3, 135:vigor animi,
Liv. 5, 18:cor,
Lact. 2, 5, 4:sensus eorum,
Vulg. 2 Cor. 3, 14:venenum,
powerless, Calp. Ecl. 5, 94.— Comp.:quo quid dici potest obtusius?
Cic. N. D. 1, 25, 70.— Sup. does not occur.—Hence, adv.: obtūsē, dully, not keenly (postclass.):crocodili in aquā obtusius vident, in terrā acutissime,
Sol. 32, § 28.—Fig.:hoc facere obtuse,
Aug. Doct. Christ. 4, 5, § 7. -
105 ocior
ōcĭor, ōcĭus ( sup. ocissimus), adj. comp. [kindr. with Gr. ôkus, Sanscr. ācu, from the root ac, sharp; cf.: acer, acutus, akôkê], swifter, fleeter ( poet. and in post-Aug. prose).I.Lit.:II.et ventis, et fulminis ocior alis,
Verg. A. 5, 319; 10, 248:ocior cervis, Ocior Euro,
Hor. C. 2, 16, 23; 24:aurā,
id. ib. 1, 2, 48;2, 20, 13: fugit ocior aurā,
Ov. M. 1, 502:verbere,
Luc. 1, 230:Tigris ocior remeat,
Plin. 8, 18, 25, § 66:ociore ambitu,
id. 2, 8, 6, § 39:ociore spatio,
id. 2, 19, 17, § 81.—Transf., of time, quicker, sooner, earlier; sup.:A.ficorum ocissima senectus,
Plin. 16, 31, 56, § 130:pira,
the soonest ripe, id. 15, 15, 16, § 53:venenum,
id. 27, 2, 2, § 4.—Hence, adv.: ōcĭ-ter; comp. ōcĭus; sup. ocissĭme (old collat. form oxime, Paul. ex Fest. p. 195 Müll.); quickly, swiftly, speedily (class. only in the comp. and sup.; cf.: ocius secundae collationis et deinde tertiae ocissime frequentata sunt, etc., Paul. ex Fest. p. 181 Müll.).Posit. (ante- and post-class.): ociter serva cives, Enn. ap. Non. 277, 21, acc. to Vahl. ad Enn. Trag. v. 1:B.profer ociter,
App. M. 1, p. 113, 32; p. 125, 8.—Comp., more quickly or speedily, sooner, etc.:2.idque ocius faciet, si, etc.,
Cic. Rep. 6, 26, 29:ut ocius ad tuum pervenias,
id. Quint. 13, 43:recreantur ocius,
id. Tusc. 4, 14, 32: omnium Versatur urna, serius ocius Sors exitura, sooner or later, Hor. C. 2, 3, 26:angulus iste feret piper et tus ocius uvā,
sooner than, rather than, id. Ep. 1, 14, 23:ocius illud extorquebis,
i. e. more easily, Juv. 6, 53.—Sometimes the comp. is used in gen. for quickly, speedily:C.sequere hac me ocius, Ter Heaut. 4, 7, 4: gladio occursat,
Caes. B. G. 5, 43:nemon' oleum fert ocius?
quickly, Hor. S. 2, 7, 34; Juv. 14, 252; Verg. A. 5, 828:heus Phaedrome, exi, exi, exi, inquam, ocius,
Plaut. Curc. 2, 2, 26.—Sup., very quickly or speedily: ocissime nos liberi possumus fieri, Plaut. Fragm. ap. Paul. ex Fest. p. 181 Müll.:quam ocissume ad provinciam accedat,
as speedily as possible, Sall. J. 25, 5:ferre,
Plin. 17, 11, 16, § 87:sanant ulcera,
id. 34, 10, 22, § 100. -
106 ociter
ōcĭor, ōcĭus ( sup. ocissimus), adj. comp. [kindr. with Gr. ôkus, Sanscr. ācu, from the root ac, sharp; cf.: acer, acutus, akôkê], swifter, fleeter ( poet. and in post-Aug. prose).I.Lit.:II.et ventis, et fulminis ocior alis,
Verg. A. 5, 319; 10, 248:ocior cervis, Ocior Euro,
Hor. C. 2, 16, 23; 24:aurā,
id. ib. 1, 2, 48;2, 20, 13: fugit ocior aurā,
Ov. M. 1, 502:verbere,
Luc. 1, 230:Tigris ocior remeat,
Plin. 8, 18, 25, § 66:ociore ambitu,
id. 2, 8, 6, § 39:ociore spatio,
id. 2, 19, 17, § 81.—Transf., of time, quicker, sooner, earlier; sup.:A.ficorum ocissima senectus,
Plin. 16, 31, 56, § 130:pira,
the soonest ripe, id. 15, 15, 16, § 53:venenum,
id. 27, 2, 2, § 4.—Hence, adv.: ōcĭ-ter; comp. ōcĭus; sup. ocissĭme (old collat. form oxime, Paul. ex Fest. p. 195 Müll.); quickly, swiftly, speedily (class. only in the comp. and sup.; cf.: ocius secundae collationis et deinde tertiae ocissime frequentata sunt, etc., Paul. ex Fest. p. 181 Müll.).Posit. (ante- and post-class.): ociter serva cives, Enn. ap. Non. 277, 21, acc. to Vahl. ad Enn. Trag. v. 1:B.profer ociter,
App. M. 1, p. 113, 32; p. 125, 8.—Comp., more quickly or speedily, sooner, etc.:2.idque ocius faciet, si, etc.,
Cic. Rep. 6, 26, 29:ut ocius ad tuum pervenias,
id. Quint. 13, 43:recreantur ocius,
id. Tusc. 4, 14, 32: omnium Versatur urna, serius ocius Sors exitura, sooner or later, Hor. C. 2, 3, 26:angulus iste feret piper et tus ocius uvā,
sooner than, rather than, id. Ep. 1, 14, 23:ocius illud extorquebis,
i. e. more easily, Juv. 6, 53.—Sometimes the comp. is used in gen. for quickly, speedily:C.sequere hac me ocius, Ter Heaut. 4, 7, 4: gladio occursat,
Caes. B. G. 5, 43:nemon' oleum fert ocius?
quickly, Hor. S. 2, 7, 34; Juv. 14, 252; Verg. A. 5, 828:heus Phaedrome, exi, exi, exi, inquam, ocius,
Plaut. Curc. 2, 2, 26.—Sup., very quickly or speedily: ocissime nos liberi possumus fieri, Plaut. Fragm. ap. Paul. ex Fest. p. 181 Müll.:quam ocissume ad provinciam accedat,
as speedily as possible, Sall. J. 25, 5:ferre,
Plin. 17, 11, 16, § 87:sanant ulcera,
id. 34, 10, 22, § 100. -
107 operor
ŏpĕror (collat. form ŏpĕro, Cassiod. Hist. Eccl. 10, 33; Commod. 30, 14), ātus, 1, v. dep. n. [opus], to work, labor, toil, take pains; to be busied (not in Cic. or Cæs.).— Constr. absol. or with dat.I.Lit.A.In gen.(α).Absol.:(β).seniores (apes) intus operantur,
Plin. 11, 10, 10, § 21:servi, qui operari in agro consueverunt,
Dig. 28, 5, 35. —With dat., to bestow pains upon a thing; to devote one's self to, be engaged in or occupied with a thing (mostly poet. and in post-Aug. prose):B.reipublicae,
Liv. 4, 60, 2:conubiis arvisque novis operari,
Verg. A. 3, 136:ornandis capillis,
Ov. Am. 2, 7, 23:in cute curandā,
Hor. Ep. 1, 2, 29:textis Minervae, Tib 2, 1, 65: materiis caedendis,
Tac. H. 5, 20:studiis litterarum,
id. A. 3, 43:scholae,
Quint. 10, 3, 13; Suet. Claud. 19:auditioni in scholis,
Plin. 26, 2, 6, § 11; Val. Max. 8, 7, 4 ext.:rebus domesticis,
Col. 12, 4, 3:reipublicae,
Dig. 48, 5, 15.—In partic., in relig. lang., to serve the gods, perform sacred rites, to honor or celebrate by sacrifices (for which:II.operam dare rebus divinis,
Cic. Leg. 2, 11, 26):operari est deos religiose et cum summā veneratione sacrificiis litare,
Non. 523, 9; Pompon. ap. Non. 523, 13:illum Dianae sanctum diem,
Afran. ib. 14:sacra refer Cereri laetis operatus (= sacrificans) in herbis,
Verg. G. 1, 339; cf.:Cynthia jam noctes est operata decem,
Prop. 2, 33, 2 (3, 31, 2); and:mulier justis operata sacris, Hor C. 3, 14, 6: sacris,
Liv. 1, 31, 8:superstitionibus,
id. 10, 39, 2:viditque se operatum, et sanguine sacro respersa praetexta,
Tac. A. 2, 14. Vesta, fave:tibi nunc operata resolvimus ora,
the mouth devoted to thee, Ov. F. 6, 249:janua matutinis operatur festa lucernis,
Juv. 12, 92.—Transf.1.To work, have effect, be effectual, to be active, to operate (post-class.):2.nihil denique praetermitteret, quod ad crudelitatem videretur operari,
to be effectual, Capitol. Maxim. 13:ad sui dispendium,
to avail, Cod. Just. 5, 12, 7:venenum operatur,
operates, Lampr. Commod. 17.—Act. (eccl. Lat.)(α).To work, carry into effect, administer:(β).justi tiam,
Lact. 6, 12, 38; 6, 13, 4; 6, 24, 4:scelus,
Vulg. Lev. 20, 12:miracula,
Ambros. in Luc. 4, § 47.—To work, produce by working, cause:A.in vobis sollicitudinem,
Vulg. 2 Cor. 7, 11:mortem,
id. ib. 7, 10:gloriae pondus,
id. ib. 4, 17:opera,
id. Joan. 9, 4.— Hence,ŏpĕrans, antis, P. a., active, efficient, effectual (post-Aug.):B.operantes apes spectare,
Plin. 21, 14, 47, § 80.— Comp.:bonitas operantior,
Tert. adv. Marc. 2, 4.— Neutr. adv.:aridas vaporationes operantius mederi quam cataplasmata,
Cael. Aur. Acut. 3, 8, 89.— Sup.:clysteres adhibere operantissimos,
Cael. Aur. Acut. 2, 39.—ŏpĕrātus, a, um, P. a.1. 2. -
108 optusus
ob-tundo, tŭdi, tūsum (and tunsum), 3, v. a.I.To strike or beat against, at, or on a thing; to beat, thump, belabor (very rare;II. A.perh. only ante- and post-class.): pectora pugnis, Firm. Math. 5, 5: obtundit os mihi,
breaks my jaw, Plaut. Cas. 5, 2, 50; cf.:obtunso ore,
id. ib. 5, 1, 8; cf.:nam sum obtusus pugnis pessume,
id. Am. 2, 1, 59.—Lit. (very rare):B.telum,
Lucr. 6, 399:gladios,
Claud. Cons. Mall. Theod. 166.—Transf.1.To blunt, weaken, make dull, deprive of strength:2.aciem oculorum,
Plin. 22, 25, 70, § 142:auditum,
id. 24, 11, 50, § 87:obtusus stomachus,
id. Ep. 7, 3, 5:vocem,
to blunt, weaken, Lucr. 4, 613:ingenia,
Cic. de Or. 2, 70, 282:et obtusis ceciderunt viribus artis,
Lucr. 3, 452; Liv. 7, 2:mentem,
Cic. Tusc. 1, 33, 80:ingenia,
id. de Or. 3, 24, 93:nihil est quod tam obtundat elevetque aegritudinem, quam. etc.,
id. Tusc. 3, 16, 34.—Aures or aliquem, or simply obtundere, to stun or din the ears; to deafen one by saying a thing too often or too long; hence, to annoy or tease with importunity; aures graviter obtundo tuas, ne quem ames, Plaut. Cist. 1, 1, 120: ne brevitas [p. 1248] defraudasse aures videatur, neve longitudo obtudisse, Cic. Or. 66, 221:A.aliquem longis epistulis,
to annoy, molest, id. Att. 8, 1:aliquem,
id. Fam. 5, 14, 3:rogitando,
Ter. Eun. 3, 5, 6.—With object-clause: obtuderunt ejus aures, te socium praetoris fuisse, they dinned into him that, etc., Timarch. ap. Cic. Verr. 2, 3, 67, § 157.— With subj.:non cessat obtundere, totam prorsus a principio fabulam promeret,
App. M. 9, p. 228, 8:aliquem de aliquā re,
to importune, annoy, Ter. Ad. 1, 2, 33:obtundis, tametsi intellego, etc.,
id. And. 2, 2, 11.—Hence, obtūsus ( obtunsus or optūsus), a, um, P. a., blunt, dull, obtuse (class.).Lit.:B.falx obtusa et hebes,
Col. 4, 24, 21:pugio,
Tac. A. 15, 54:vomer,
Verg. G. 1, 262:angulus,
Lucr. 4, 355:cornua lunae obtusa,
Plin. 18, 35, 79, § 347.—Transf., blunted, blunt, dull, weak, faint, powerless:animi acies obtusior,
Cic. Sen. 23, 83:stellis acies obtunsa,
Verg. G. 1, 395: obtusi et hebetes ad aliquam rem, Cic. Fragm. ap. Lact. 3, 14:aures obtunsae,
blunted, dull of hearing, Auct. Her. 3, 9, 17: vox, thick, not clear (opp. clara), Quint. 11, 3, 15:fauces tumentes strangulant vocem, optusae obscurant,
id. 11, 3, 20:stomachus,
weakened, spoiled, Plin. Ep. 7, 3, 5:obtunsa pectora,
insensible, without feeling, Verg. A. 1, 567:ingenium,
Gell. 13, 24, 21:vires,
enfeebled, Lucr. 3, 452:nimio ne luxu obtunsior usus Sit genitali arvo,
too blunted, too enfeebled, Verg. G. 3, 135:vigor animi,
Liv. 5, 18:cor,
Lact. 2, 5, 4:sensus eorum,
Vulg. 2 Cor. 3, 14:venenum,
powerless, Calp. Ecl. 5, 94.— Comp.:quo quid dici potest obtusius?
Cic. N. D. 1, 25, 70.— Sup. does not occur.—Hence, adv.: obtūsē, dully, not keenly (postclass.):crocodili in aquā obtusius vident, in terrā acutissime,
Sol. 32, § 28.—Fig.:hoc facere obtuse,
Aug. Doct. Christ. 4, 5, § 7. -
109 peremptorius
pĕremptōrĭus ( pĕremtōr-), a, um, adj. [id.].I.Lit., destructive, deadly, mortal (post-class.):II.venenum,
App. M. 10, p. 243, 30:spiculum,
Tert. Anim. 25; Sid. Ep. 8, 11.—Trop., qs. that destroys or precludes all debate, i. e. decisive, final, peremptory (jurid. Lat.):peremptorium edictum inde hoc nomen sumpsit, quod perimeret disceptationem, hoc est ultra non pateretur adversarium tergiversari,
Dig. 5, 1, 70:dicuntur exceptiones aut peremptoriae aut dilatoriae. Peremptoriae sunt, quae perpetuo valent nec evitari possunt, etc.,
Gai. Inst. 4, § 120 sq. and 121; cf. Dig. 44, 1, 3.— Adv.: pĕremptōrĭē ( pĕremtōr-), in a peremptory manner, peremptorily:argumentari,
Claud. Mam. Stat. Anim. 3, 1. -
110 peremtorius
pĕremptōrĭus ( pĕremtōr-), a, um, adj. [id.].I.Lit., destructive, deadly, mortal (post-class.):II.venenum,
App. M. 10, p. 243, 30:spiculum,
Tert. Anim. 25; Sid. Ep. 8, 11.—Trop., qs. that destroys or precludes all debate, i. e. decisive, final, peremptory (jurid. Lat.):peremptorium edictum inde hoc nomen sumpsit, quod perimeret disceptationem, hoc est ultra non pateretur adversarium tergiversari,
Dig. 5, 1, 70:dicuntur exceptiones aut peremptoriae aut dilatoriae. Peremptoriae sunt, quae perpetuo valent nec evitari possunt, etc.,
Gai. Inst. 4, § 120 sq. and 121; cf. Dig. 44, 1, 3.— Adv.: pĕremptōrĭē ( pĕremtōr-), in a peremptory manner, peremptorily:argumentari,
Claud. Mam. Stat. Anim. 3, 1. -
111 permano
I.Lit. (rare):II.in saxis ac speluncis permanat aquarum Liquidus umor,
Lucr. 1, 348:permanat calor argentum,
id. 1, 494:primordia singula per quojusque foramina permanare,
id. 2, 397; so id. 6, 952; 3, 699.—Transf., to flow to any place; to penetrate, reach anywhere (class.;B.syn.: penetro, pervado): sucus permanat ad jecur,
Cic. N. D. 2, 55, 137:venenum in omnis partis corporis permanat,
id. Clu. 62, 173 (but in Lucr. 1, 122, the correct read. is permaneant; v. Lachm. ad h. l., and permaneo, a).—Trop.1.To penetrate, reach, extend to any place:* 2.amor usque in pectus permanavit,
Plaut. Most. 1, 2, 63; Lucr. 3, 253:conclusiunculae ad sensus non permanantes,
Cic. Tusc. 2, 18, 42:ut sermones hominum ad vestras aures permanarent,
id. Balb. 25, 56:macula permanat ad animum,
id. Rosc. Am. 24, 66:Pythagorae doctrina permanavisse mihi videtur in hanc civitatem,
id. Tusc. 4, 1, 2; cf.:hoc ubi uno auctore ad plures permanaverat, etc.,
Caes. B. C. 2, 29, 1.—Permanare palam, to be divulged, become known, Plaut. Capt. 2, 1, 25. -
112 pervado
per-vādo, si, sum, 3, v. a. and n., to go or come through, to pass or press through, to spread through (class.; syn. penetro).I.Lit., constr. with acc. alone, or with per, ad, or in, and absol.: pervade polum, Att. ap. Varr. L. L. 7, § 13 Müll. (Trag. Rel. p. 190 Rib.):B.incendium per agros pervasit,
Cic. Verr. 2, 3, 26, § 66:per omnis partis provinciae te tamquam aliquam calamitosam pestem tempestatemque pervasisse,
id. ib. 2, 1, 38, §96: ne cum in Siciliā quidem fuit... pars ejus belli in Italiam ulla pervasit,
id. ib. 2, 5, 2, §6: per aequa et iniqua loca pervadunt,
Liv. 25, 14, 9:pervadere usque ad vallum,
id. 26, 5; 37, 25:pars magna equitum ad terga pugnantium pervasit,
id. 42, 7, 7:Thessaliam cum exercitu pervadit, id, 42, 13, 8: venenum ita cunctos ejus artus pervasit, ut, etc.,
Tac. A. 13, 16:impetu equi pervasit,
id. ib. 2, 17.—In pass.:pervasā urbe,
Amm. 24, 2, 13:pervasis regionibus,
id. 31, 3, 1; Sedul. 3, 309.—Transf., to go, come, arrive anywhere:II.ut quaedam calamitas pervadere videretur,
Cic. Verr. 2, 1, 17, § 44:in nares,
id. N. D. 2, 57, 145:ad castra,
Liv. 7, 36.—Trop.A.To spread through, penetrate, pervade:B.opinio, quae per animos gentium barbararum pervaserat,
Cic. Imp. Pomp. 9, 23:quo non illius diei fama pervaserit,
id. ib. 15, 44:quas oras quasi morbus quidam illius furoris pervaserat,
id. Sull. 19, 53.—With acc.:cum fama ea urbem atque forum pervasisset,
Liv. 5, 7, 6:murmur totam contionem pervasit,
id. 26, 15, 9; 2, 23, 7:pervasit jam multos ista persuasio, ut, etc.,
Quint. 8, 2, 21:capesse, per deos, rem publicam, et omnia aspera pervade,
to break through, overcome, Sall. Or. ad Caes. Rep. Ord. 1, 6:pallor ora,
Sil. 7, 427:magnam Asiae partem cis Euphraten tanti mali fama pervaserat,
Curt. 10, 5, 18; cf.:ut quisque proximus ab oppresso sit, per omnis velut continens incendium pervasurum,
Liv. 37, 25, 6:victoriae Romanae fama cum pervasisset in Asiam,
id. 45, 10, 1:terror in totam penitus aciem pervasit,
id. 8, 9, 11:ex contagione, velut tabes, in Perrhaebiam quoque id pervaserat malum (i. e. seditiones),
id. 42, 5, 7. —To arrive at, reach a place:fines,
Lucr. 1, 556:locus, quo non nostrorum hominum libido pervaserit,
Cic. Verr. 2, 3, 89, § 307. -
113 Phineius
Phīneus, ĕi and ĕos (Gr. acc. plur. Phineas, Mart. 9, 26, 10), m., = Phineus.I.King of Salmydessus, in Thrace. He possessed the gift of prophecy, but was struck with blindness for having deprived his sons of sight, upon a false accusation made against them by Idœa, their step-mother, Ov. M. 7, 3; Val. Fl. 4, 425; Hyg. Fab. 19; Serv. Verg. A. 3, 209; Ov. A. A. 1, 339; id. R. Am. 355.—2.Transf., a blind man, Mart. 9, 26, 10.—Hence,B.Phīnēïus and Phīnēus, a, um, adj., of or belonging to Phineus, Phinean:2.Phineïa domus,
Verg. A. 3, 212:guttur,
Ov. F. 6, 131:Phineum venenum,
Petr. 136:aves,
the Harpies, Sen. Thyest. 154.—Phīnīdes, ae, m., a male descendant of Phineus, Ov. Ib. 273.—II. -
114 Phineus
Phīneus, ĕi and ĕos (Gr. acc. plur. Phineas, Mart. 9, 26, 10), m., = Phineus.I.King of Salmydessus, in Thrace. He possessed the gift of prophecy, but was struck with blindness for having deprived his sons of sight, upon a false accusation made against them by Idœa, their step-mother, Ov. M. 7, 3; Val. Fl. 4, 425; Hyg. Fab. 19; Serv. Verg. A. 3, 209; Ov. A. A. 1, 339; id. R. Am. 355.—2.Transf., a blind man, Mart. 9, 26, 10.—Hence,B.Phīnēïus and Phīnēus, a, um, adj., of or belonging to Phineus, Phinean:2.Phineïa domus,
Verg. A. 3, 212:guttur,
Ov. F. 6, 131:Phineum venenum,
Petr. 136:aves,
the Harpies, Sen. Thyest. 154.—Phīnīdes, ae, m., a male descendant of Phineus, Ov. Ib. 273.—II. -
115 Phinides
Phīneus, ĕi and ĕos (Gr. acc. plur. Phineas, Mart. 9, 26, 10), m., = Phineus.I.King of Salmydessus, in Thrace. He possessed the gift of prophecy, but was struck with blindness for having deprived his sons of sight, upon a false accusation made against them by Idœa, their step-mother, Ov. M. 7, 3; Val. Fl. 4, 425; Hyg. Fab. 19; Serv. Verg. A. 3, 209; Ov. A. A. 1, 339; id. R. Am. 355.—2.Transf., a blind man, Mart. 9, 26, 10.—Hence,B.Phīnēïus and Phīnēus, a, um, adj., of or belonging to Phineus, Phinean:2.Phineïa domus,
Verg. A. 3, 212:guttur,
Ov. F. 6, 131:Phineum venenum,
Petr. 136:aves,
the Harpies, Sen. Thyest. 154.—Phīnīdes, ae, m., a male descendant of Phineus, Ov. Ib. 273.—II. -
116 praebibo
prae-bĭbo, bĭbi, 3, v. a., to drink before, drink to one (rare but class.): ei cui venenum praebiberat (= propinaverat), * Cic. Tusc. 1, 40, 96; App. M. 10, p. 246, 35:dabimus aquam praebibendam,
Cael. Aur. Tard. 1, 4, 93: propinô, propino, probibo (leg. praebibo), Gloss. Gr. Lat. -
117 praesentaneum
praesentānĕus, a, um, adj. [praesens].I.Momentary, instantaneous (late Lat.): commotio, Lact. de Ira Dei, 21, 8.—II.That operates quickly or immediately (post-Aug.):remedium,
Plin. 21, 31, 105, § 180:venenum,
id. 24, 1, 1, § 2:(remedium) quam posset velocissimum ac praesentaneum coquere,
Suet. Ner. 33; Sen. Ep. 95, 25.— Subst.: praesentānĕum, i, n., a remedy that operates quickly, Plin. 30, 9, 23, § 79.— Adv.: praesentānĕē, forthwith, immediately (post-class.), Theod. Prisc. ad Tim. Fr. praef. 1. -
118 praesentaneus
praesentānĕus, a, um, adj. [praesens].I.Momentary, instantaneous (late Lat.): commotio, Lact. de Ira Dei, 21, 8.—II.That operates quickly or immediately (post-Aug.):remedium,
Plin. 21, 31, 105, § 180:venenum,
id. 24, 1, 1, § 2:(remedium) quam posset velocissimum ac praesentaneum coquere,
Suet. Ner. 33; Sen. Ep. 95, 25.— Subst.: praesentānĕum, i, n., a remedy that operates quickly, Plin. 30, 9, 23, § 79.— Adv.: praesentānĕē, forthwith, immediately (post-class.), Theod. Prisc. ad Tim. Fr. praef. 1. -
119 praesentarius
praesentārius, a, um, adj. [id.], that is at hand, ready, quick, present (ante- and post-class. for praesens):id quod mali (haruspices) promittunt, praesentarium est (opp.: pro spisso evenit),
happens immediately, Plaut. Poen. 3, 5, 47:argentum,
ready money, id. Most. 2, 1, 14; id. Trin. 4, 3, 74:venenum,
that operates instantly, App. M. 10, p. 240; Gell. 7 (6), 4, 1. -
120 privigna
prīvignus, i, m., and prīvigna, ae, f. [for privigenus, from privus - gigno; prop. of a separate race].I.A step-son; a step-daughter (class.):A.uxor liberis ex aliā uxore natis noverca dicitur: matris vir ex alio viro natis vitricus appellatur: eorum uterque natos aliunde privignos privignasque vocant,
Dig. 38, 10, 4.Privignus, Sall. C. 15, 2; Cic. Clu. 66, 188; id. Q. Fr. 3, 3, 2; Hor. Ep. 1, 3, 2; Prop. 2, 1, 52; Dig. 38, 10, 7:B.PRIVIGNVS MEVS, Monum. Ancyr.: venenum privigno datum,
Juv. 6, 134.—Privigna:C.de uxore Tuberonis et privignā,
Cic. Att. 13, 20, 2; Just. 14, 6, 3.—Plur.:II.illic matre carentibus Privignis mulier temperat innocens,
step-children, Hor. C. 3, 24, 18; Dig. 23, 2, 34.—Transf., of plants ( poet.), adj.:privignae proles,
Col. 10, 161.
См. также в других словарях:
VENENUM — an quod cito per venas eat; an quasi belenum, ex βέλεμνον, seu βελένιον telum, quod tela olim venenô inficere (unde Toxici notio) consueverint? dictum: Sicut periculum et contagium, olim non, uti nunc dicitur, pro malo tantum dictum est, A.… … Hofmann J. Lexicon universale
Venēnum — (lat.), Gift … Pierer's Universal-Lexikon
Venēnum — (lat.), Gift; venenös, giftig … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Venenum — Ve|ne|num 〈[ve ] n.; s, ne|na; Med.〉 Gift [lat.] * * * Venenum [v ; lateinisch »Saft«, »kleiner Trank«, »Gift«] das, s/...na, fachsprachliche Bezeichnung für Gift … Universal-Lexikon
Venenum — Vene̱num [aus lat. venenum = Saft; kleiner Trank; Gift] s; s, ...na: Gift … Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke
Venenum — Ve|ne|num das; s, ...na <aus gleichbed. lat. venenum> Gift (Med.) … Das große Fremdwörterbuch
Venenum — Ve|ne|num 〈[ve ] n.; Gen.: s, Pl.: ne|na; Med.〉 Gift [Etym.: lat.] … Lexikalische Deutsches Wörterbuch
PHARICUM Venenum — apud Interpretem Nicandri Ι῾ςτορε̑ι δε Πραξαγόρας κληθῆναι αὐτὸ ἀπὸ Φαρικοῦ τινὸς Κρητὸς τοῦ ἐξευρόντος αὐτὸ, Narrat autem Praxagoras, vocari illud a Pharico quodam Cretensi, inventore suo: Phariatum dicitur Athenaeo l. 3. cum Medico seu Medeae… … Hofmann J. Lexicon universale
Color venenum — Color venenum, s. Farbenanstriche, Beseitigung derselben … Lexikon der gesamten Technik
in cauda venenum — [inkodavenenɔm] ❖ ♦ Proverbe latin (signifiant « dans la queue le venin », par allus. au venin que renferme la queue du scorpion) que l on applique à une lettre, à un discours, etc. qui, après un début inoffensif, s achève sur un trait malicieux… … Encyclopédie Universelle
in cauda venenum — in càu·da ve·nè·num loc.avv., lat. CO riferito alle difficoltà finali di un progetto oppure a un attacco, una polemica che appare solamente alla fine di un discorso, di uno scritto Contrari: dulcis in fundo. {{line}} {{/line}} ETIMO: lat. in… … Dizionario italiano