Перевод: с польского на английский

с английского на польский

С английского на:
Польский
С польского на:
Английский

six-time

Толкование Перевод

1 sześciokrotny

adj

six-time (attr)

* * *

sześciokrotny

a.

( zwycięzca) six-time, six times; (podwyżka, obniżka, wzrost, spadek) sixfold, sextuple.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sześciokrotny
2 sześciokrotn|y

adj. 1. (powtórzony sześć razy) [medalista, zwycięzca] six-times attr.
- sześciokrotny rekordzista świata a six-time world record holder
2. (sześć razy większy) [spadek, zysk] sixfold
- sześciokrotny wzrost liczby mieszkańców osady a sixfold increase in the population of the settlement

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sześciokrotn|y
3 punktualnie

Ⅰ adv. grad. punctually, on time
- pociąg przyjechał/odjechał punktualnie the train departed/arrived on time
Ⅱ adv. punctually, promptly, prompt GB
- punktualnie o szóstej promptly at six o’clock

- budzić się punktualnie o szóstej to wake up punctually at six, to wake up at six prompt

* * *

on time

punktualnie o drugiej — at two o'clock sharp

* * *

punktualnie

adv.

punctually, on time; (= wg rozkładu jazdy) on schedule; punktualnie o piątej at five (o'clock) sharp, on the strike l. dot of five.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > punktualnie
4 na

praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on
- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair

- na ścianie/drzwiach on the wall/door

- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon

- na niebie in the sky

- na jeziorze/rzece on the lake/river

- na morzu at sea

- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture

- na środku czegoś in the middle a. centre of sth

- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth

- rana na nodze a wound on a a. in the leg

- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat

- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck

- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater
2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in
- na stadionie at the stadium

- na korytarzu in the corridor

- na ulicy in the street, outside

- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street

- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop

- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace

- na wschodzie/południu in the East/South

- na Bliskim Wschodzie in the Middle East

- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary

- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia

- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo

- na wsi in the country

- na uniwersytecie at (the) university/in the university

- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance

- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs
3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to
- na plażę/bagna to the beach/marshes

- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre

- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania

- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea

- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest

- wspinać się na Giewont to climb Giewont

- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets

- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department

- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert

- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east

- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden

- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth

- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs

- patrzeć na kogoś to look at sb

- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table

- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry

- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place
4. (wskazuje na odcinek czasu) for
- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days

- na krótko for a bit a. a short while

- na zawsze forever, for ever

- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment

- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter

- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure
5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday
- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday

- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow

- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch

- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth
6. (wskazuje na okazję) for
- na tę okazję for the occasion

- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions

- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch

- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday

- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve

- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral

- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye
7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike
- policjanci na koniach policemen on horseback

- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike

- latać na lotni to go hang-gliding

- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating

- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands

- skakać na jednej nodze to hop on one foot

- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope

- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom
8. (wskazujące na podporę) on
- stolik na kółkach a table on a. with wheels

- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes

- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US

- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse

- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt

- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash

- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back

- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane
9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on
- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator

- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter

- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress

- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano

- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano

- robić na drutach to knit
10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning
- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs

- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil

- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth

- nalewka na wiśniach cherry brandy

- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen

- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments

- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green

- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black

- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’

- zrobiła się na Marylin Monroe pot. she dolled herself up like Marylin Monroe pot.

- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks
11. (wskazuje na przeznaczenie) for
- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup

- butelka na mleko a milk bottle

- materiał na sukienkę dress material

- stojak na buty a shoe rack

- syrop na kaszel cough syrup

- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano

- dom na sprzedaż a house for sale

- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)

- brała krople na serce she took drops for her heart

- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books

- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it

- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles

- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits
12. (wskazuje na cel) for
- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation

- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam

- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge

- umówmy się na piwo let’s meet for a beer

- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping

- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?

- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing

- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her
13. (wskazuje na skutek) to, into
- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds

- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces

- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces

- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks

- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock

- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt

- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop

- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man
14. (wskazuje na przyczynę) at
- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation

- na czyjś rozkaz at sb’s order

- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth

- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath

- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it

- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party

- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal

- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot

- chorować na grypę to be ill with flu

- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US
15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour
- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year

- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten

- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place

- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint

- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long

- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open

- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him

- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor

- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years

- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income

- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious

- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times

- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.

- na co? what for?

- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?

- i na co wam to było? what did you have to do that for?

- na odwal (się) pot. a. na odpieprz (się) posp. [zrobiony, wykonany] any old how pot.

* * *

prep

(+acc) ( kierunek) to

na plażę/wieś — to the beach/country

na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba

wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree

na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)

wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)

na dwa dni — for two days

na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)

na poniedziałek — for Monday

na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)

na śniadanie — for breakfast

na wiosnę — in spring ( sposób)

na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen

na czyjś koszt — at sb's expense

na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)

jajko na twardo — hard-boiled egg

pranie na sucho — dry cleaning ( przyczyna)

na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation

na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish

chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)

100 km na godzinę — 100 km per hour

dwa razy na tydzień — twice a lub per week

stół na 20 osób — a table for twenty

jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten

po trzy na raz — three at a time

szeroki na dwa cale — two inches wide ( rezultat)

kroić (pokroić) (perf) coś na kawałki — to cut sth into pieces

malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)

album na znaczki — stamp album

kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)

przerwa na kawę — coffee break ( zamiar)

iść na spacer — to go for a walk

jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip

iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)

jeść obiad na stojąco — to eat lunch (while) standing

* * *

na

prep.

+ Loc.

1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.

2. ( sytuacja) gdybym był na twoim miejscu if I were you, if I were in your shoes.

3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.

4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.

5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.

6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.

7. ( narzędzie) pisać na maszynie type, typewrite; robić na drutach knit.

8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.

9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.

prep.

+ Acc.

1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.

2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.

3. ( stan) postawić kogoś na nogi przen. put sb on their feet (again).

4. ( okres) for; na chwilę for a moment, for a while; na miesiąc for a month.

5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.

6. (napęd, zasilanie) silnik na benzynę gasoline engine; zegar na baterię battery-powered clock.

7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.

8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.

9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.

10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.

11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.

12. ( dzielenie liczb) sto na dziesięć one hundred (divided) by ten.

13. ( wymiary) pięć na dziesięć cali five by ten inches.

14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.

15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.

16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!

prep.

z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi

1. ( z nazwami kolorów) pomalować coś na biało paint sth white.

2. ( okres) for; na długo/krótko for a long/short time; na zawsze forever.

3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.

4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).

5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
5 m|ieć

impf (mam, masz) Ⅰ vt 1. (posiadać) (na własność) to have (got), to own [dom, samochód, mikrofalówkę]; (do dyspozycji) to have (got); (prowadzić) to run [firmę, warsztat]
- mają dom na wsi they have a. own a house in the country

- miał po ojcu warsztat samochodowy he had a. owned a garage left to him by his father

- nasze muzeum ma dużą kolekcję impresjonistów our museum has (got) a large collection of Impressionist paintings

- mam dla ciebie prezent/tę książkę o kotach I’ve got a present/that book about cats for you

- miał wszystkiego dwie pary butów he only had two pairs of shoes

- ubrała się w to, co miała she put on what she had

- nie mam psa I don’t have a. I haven’t got a dog

- nie mamy ani telewizora, ani pralki we have neither a TV nor a washing machine

- wydawnictwo nie ma funduszy na zatrudnienie specjalisty the publishers can’t afford to employ a specialist

- nie mam nic do jedzenia I’ve got nothing to eat, I don’t have anything to eat

- czy oni mają namiot? have they got a tent?, do they have a tent?

- masz scyzoryk? have you got a penknife?

- czy ma pan bagaż? have you got any luggage?

- czy macie gaz? have you got gas?

- mieć coś przy sobie to have sth on one

- masz przy sobie jakieś drobne? have you got any change on you?

- gdzie masz klucze/moją książkę? what have you done with the keys/my book?

- gdzie masz rower? where’s your bike? pot.

- mieć na coś to have money for sth

- miałem tylko na jedno piwo I only had for one beer

- (on) ma na przyjemności, a nie ma na lekarza he has money to spend on pleasures, but he can’t afford a doctor

- nie miał na nowe buty, a co dopiero na samochód he couldn’t afford a pair of new shoes, let alone a car

- mieć za co coś zrobić to have enough money to do sth, to be able to afford to do sth

- nie mieli za co wyjechać na wakacje they didn’t have enough to go on holiday, they couldn’t afford to go on holiday

- nie mają z czego żyć they don’t have enough to live on

- jak masz na imię? what’s your name?

- mam na imię Maria my name’s Maria

- (on) ma na nazwisko Nowak his (sur)name is Nowak

- mieć coś na sobie to have sth on, to be wearing sth

- miał (na sobie) granatowy garnitur he had a blue suit on, he was wearing a blue suit

- na głowie miała kapelusz, na szyi biały szalik she had a hat on her head and a white scarf round her neck

- nie mieć nic na sobie (być gołym) to have nothing on

- mieć kogoś u siebie (gościć) to have sb staying with one

- od tygodnia mamy u siebie teściów we’ve had my in-laws (staying) with us for the past week

- jeśli Legia wygra, mam u ciebie piwo! you owe me a beer if Legia win(s)

- masz!/macie! (weź/weźcie) here!

- macie kanapki, jedzcie! here’s the sandwiches, eat up! pot.

- masz, włóż to na siebie! here, put this on!

- (a) masz! (zadając razy) take that!

- (a) masz za to, że kłamiesz, a masz, a masz! (and) take that for lying! and that! and that! pot.

- masz za swoje! (dobrze ci tak) serves you right!

- ma za swoje, że jest taki naiwny it serves him right for being so naive

- mamy teraz za swoje dobre serce! that’s the thanks we get for being nice a. for all our kindness!

- masz ci (los) a. masz tobie! blast (it)! pot., damn (it)! pot.

- masz ci los, zapomniałam parasola! blast, I’ve forgotten my umbrella!

- masz go/ją/ich! (wyrażające zaskoczenie) just look at him/her/them!

- masz go, jaki mądrala! look at him, Mr Clever Dick! GB pot.
2. (liczyć sobie) to be
- mieć dwadzieścia lat to be twenty (years old)

- ile ona ma lat? how old is she?

- mieć dwa metry wzrostu/wysokości to be two metres tall/high

- mieć sześć metrów głębokości/szerokości/długości to be six metres deep/wide/long

- pokój ma sześć metrów na pięć the room is six by five metres

- dom będzie miał siedem pięter the house will be seven storeys high a. will have seven storeys

- kilometr ma tysiąc metrów one kilometre is a thousand metres
3. (posiadać jako cechę) to have (got)
- pokój ma dwa okna the room has two windows

- miał niebieskie oczy/siwe włosy he had blue eyes/grey hair

- miała dziurawe buty she had holes in her shoes

- kubek ma wyszczerbiony brzeg the mug’s rim is chipped

- miała męża Włocha/inżyniera her husband was Italian/an engineer

- mieć talent/cierpliwość/odwagę to have talent/patience/courage

- nie mieć talentu/cierpliwości/odwagi to lack talent/patience/courage

- mieć takt/rozsądek to be tactful/sensible

- mieć (swoje) wady i zalety to have one’s good and bad points

- zasłony mają kolor wiśni the curtains are cherry red in colour

- działka ma kształt prostokąta a. prostokątny the allotment is rectangular (in shape)

- jej perfumy miały słodkawy zapach/zapach konwalii her scent was sweet smelling/smelled of lily of the valley

- urodę miała po matce, a talent po ojcu her looks came from her mother and her talent from her father

- za całe umeblowanie pokój miał zdezelowany stół the only piece of furniture in the room was a rickety table

- mieć w sobie coś (być interesującym) to have a certain something

- on ma w sobie coś z dziecka/roztargnionego profesora there is something of the child/the absent-minded professor in a. about him

- nie mieć nic do czegoś to have nothing to do with sth

- jej wyjazd nie ma nic do naszych planów her going away has nothing to do with our plans

- marzenia mają to do siebie, że rzadko się spełniają the thing about dreams is that they rarely come true

- miała to do siebie, że zawsze się spóźniała the thing about her was that she was always late
4. (o stanie fizycznym i psychicznym) to have [grypę, gruźlicę, trudności]; to feel [ochotę, żal]; to have, to bear [urazę]
- mieć gorączkę a. temperaturę to have a. be running a temperature

- mieć 39° gorączki to have a temperature of 39 degrees

- mieć złamaną nogę to have a broken leg

- mieć częste bóle głowy to have frequent headaches

- mieć pragnienie to be thirsty

- mieć dobry apetyt to have a good a. hearty appetite

- mieć wadę a. defekt to have a defect

- mieć gumę pot. (w samochodzie) to have a flat pot.

- mam nadzieję, że… I hope that…

- mieć ochotę coś zrobić to feel like doing sth

- miała ochotę płakać she felt like crying

- mieć przekonanie/pewność, że… to be convinced/sure a. certain that…

- mieć kogoś/czegoś dość a. dosyć to have had enough of sb/sth, to be fed up with sb/sth

- mam tego powyżej uszu a. po dziurki w nosie! pot. I’ve had it up to here! pot.

- mieć coś wypisane w oczach a. na czole a. na twarzy to have sth written all over one’s face

- miała winę wypisaną na twarzy she had guilt written all over her face
5. (o relacjach między ludźmi) to have [syna, córkę, przyjaciół, wrogów]
- to dziecko nie ma matki/ojca this boy/girl has no mother/father

- ona nie ma rodzeństwa she has no brothers or sisters

- ona będzie miała dziecko she’s going to have a. she’s expecting a baby

- miała z nim dwóch synów she had two sons by him

- miał za żonę piekielnicę his wife was a real she-devil a. spitfire

- nie miał do kogo zwrócić się o pomoc he had no-one to turn to for help

- mieć kogoś przy sobie a. obok siebie a. przy boku to have sb at one’s side

- mieć kogoś/coś na uwadze a. na względzie to have sb/sth in mind, to take sb/sth into consideration

- mieć z kimś porachunki to have a bone to pick with sb

- mieć kogoś/coś przeciwko sobie to have sb/sth against one

- miał przeciwko sobie opinię publiczną public opinion was against him

- mieć przyjemność/zaszczyt coś zrobić książk. to have the pleasure/honour to do a. of doing sth

- miałem zaszczyt poznać pańskich rodziców I had the honour of meeting your parents

- mam przyjemność przedstawić państwu naszego gościa I have the pleasure of introducing our guest

- z kim mam przyjemność? książk. to whom do I have the honour of speaking? książk., także iron.

- mieć coś/nie mieć nic przeciwko komuś/czemuś to have something/nothing against sb/sth

- mieć coś do kogoś pot. to have something against sb

- do ciebie nic nie mam I’ve got nothing against you

- mieć coś na kogoś to have the goods a. the dope on sb pot.

- niczego na mnie nie mają they’ve got nothing on me pot.

- mam z nią do pomówienia a. pogadania I need to have a (serious) talk with her

- mieć kogoś nad sobą to have sb above one

- kierownik ma nad sobą dyrektora, a dyrektor – zarząd the manager answers to the director and the director answers to the board

- mieć kogoś pod sobą to be in charge of sb

- (ona) ma pod sobą dwudziestu pracowników she’s in charge of a staff of twenty

- kapral miał pod sobą dziesięciu żołnierzy the corporal had ten men under his command a. under him

- mieć kogoś za sobą (być popieranym) to have sb behind one, to have sb’s backing

- mieli za sobą większość the majority was a. were behind them, they had the majority behind them

- mieć kogoś za głupca to take sb for a fool

- ich zachowanie mam za nieco naiwne I consider their behaviour rather naive

- za kogo pan mnie ma! who do you take me for!, who do you think I am!

- mieć w kimś rywala/sojusznika to have a rival/an ally in sb

- mieć kogoś pot. (być związanym z kimś) to have somebody, to be involved with somebody

- chwalił się, że miał je wszystkie pot. (odbył stosunek) he boasted of having had them all pot.

- płacą tak dużo, że mogą mieć każdego they pay so much they can take on a. hire anyone they like
6. (znajdować się w jakiejś sytuacji) to have (got) [długi, posadę, połączenie]
- mam dobrą komunikację do pracy I’ve got good connections to work

- centrum miasta ma dobrą komunikację z przedmieściami there are good connections from the city centre to the suburbs

- mieć słuszność a. rację to be right

- mieć ciepło/przytulnie to be warm/cosy

- owinęła dziecko szalem, żeby miało ciepło she put a scarf round the baby to keep him/her warm

- mam daleko/blisko do szkoły I have a long way/I don’t have far to go to school

- ty to masz dobrze, nie musisz wstawać o siódmej it’s alright for you, you don’t have to get up at seven (a.m.)

- mieliśmy tu wczoraj burzę/śnieżycę we had a storm/snowstorm here yesterday

- mamy dziś słoneczną pogodę it’s sunny today

- mam dziś kiepski dzień I’m having one of those days (today)

- kłopotów z nim miałam co niemiara I’ve had no end of trouble with him

- co ja z tobą mam? what am I to do with you?

- jest całkiem młoda, chciałaby jeszcze mieć coś z życia she’s still very young, she’d like to get something out of life pot.

- (on) haruje od świtu do nocy i co z tego ma? he slaves away from morning to night, and what does he have to show for it?

- miał przed sobą kilka godzin marszu he had several hours of walking ahead of a. in front of him

- miała przed sobą trudną rozmowę z szefem she had a difficult conversation with the boss ahead of her

- mieć przed sobą przyszłość to have a (bright) future ahead of a. before one

- miał przed sobą karierę he had a brilliant career ahead of a. in front of him

- mieć coś za a. poza sobą to have sth behind one

- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him

- mam już to wszystko za sobą all that is behind me now

- mam co robić, nie nudzę się I’ve got things to do, I don’t sit around

- nie mieć gdzie mieszkać/spać to have nowhere to live/sleep

- nie mam gdzie przenocować I have nowhere to spend the night

- nie mieć kiedy spać/jeść/odpocząć to not have time to sleep/eat/relax

- nie mają kiedy w ścianach wiercić, tylko w niedzielę! of course, they have to drill holes in the wall on a Sunday!

- mieć czas to have time (coś zrobić to do sth)

- nie miałem czasu zająć się twoją sprawą I didn’t have time to deal with your problem

- na napisanie wypracowania macie godzinę you have an hour to write the essay

- nie miałeś mi tu kogo przyprowadzić!? why did you have to bring him/her/them here (of all people)?!

- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia (dużo/mało wiedzieć) to have something/nothing to say (na temat kogoś/czegoś about sb/sth)

- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia a. gadania pot. (o decydującym głosie) to have a say/no say

- ona nie ma w tej sprawie nic do powiedzenia a. gadania she has no say in the matter

- nie mamy już sobie nic więcej do powiedzenia we’ve got nothing more to say to each other

- mieć zły/dobry czas Sport to have a poor/good a. fast time

- mieć pierwsze/dziesiąte miejsce Sport to come first/tenth, to be in first/tenth place

- mam z nią wielką wygodę, sprząta, robi mi zakupy she’s a great help to me: she cleans and does my shopping

- nie masz co narzekać you’ve got nothing to complain about

- nie masz co się denerwować there’s no reason (for you) to get upset

- nie masz czego a. co żałować, film był kiepski you didn’t miss much: the film was hopeless

- w domu nie masz co się pokazywać you’d better not show your face at home pot.
7. (brać udział) to have [zebranie, koncert, egzamin, próbę]
- (on) ma teraz naradę ze swym zastępcą he’s in conference at the moment with his deputy

- mieć sprawę a. proces to be on trial (o coś/o zrobienie czegoś for sth/for doing sth)

- ma sprawę a. proces o zabójstwo/spowodowanie wypadku samochodowego he’s on trial for murder/causing a car accident
8. (ukończyć etap nauki) to have, to hold [dyplom, tytuł]
- mieć studia a. wyższe wykształcenie to have completed higher education

- mój ojciec miał tylko cztery klasy my father only did four years at school

- miał już zawód i mógł rozpocząć samodzielne życie he’d completed his training and could now start his own life

- miał dwa fakultety he had graduated in two subjects
9. (znaleźć się w określonym miejscu lub czasie) wreszcie mamy stację here’s the station at last
- mamy drugi tydzień zimy it’s the second week of winter

- którego dziś mamy? what’s the date today?

- mamy dziś pierwszy stycznia/poniedziałek it’s January the 1st/Monday today

- którą masz godzinę? what time do you make it? pot.; what’s the time by your watch?

- mieć kogoś/coś po prawej/lewej stronie to have sb/sth on one’s right/left

- miał przed/za sobą dwóch strażników he had a. there were two guards in front of him/behind him
Ⅱ v aux. 1. (dla wyrażenia powinności) macie teraz spać you’re to a. you have to (get off to) sleep now
- masz to zrobić natychmiast! you’re to do it right now!

- co mam zrobić/jej powiedzieć? what am I (supposed) to do/tell her?

- po co się mam wysilać? why should I bother?, why should I make the effort?

- masz tego nikomu nie powtarzać! (and) don’t go repeating a. telling it to anyone!

- i ja mam w to uwierzyć? and you/they want me to a. I’m supposed to believe that?

- mieć coś do zrobienia to have sth to do

- ma obowiązek do spełnienia s/he has a duty to perform

- mam sprawę do załatwienia I’ve got something to sort out

- mamy zaległości do odrobienia we’ve got a backlog of work to catch up on
2. (zamiar, przewidywanie) (ona) ma przyjść o drugiej she’s expected (to come) at two
- miano zburzyć ich dom their house was to be demolished

- samolot miał wylądować w Warszawie, ale… the plane was supposed to land a. have landed in Warsaw, but…

- podobno jutro ma być ładna pogoda it’s supposed to be good a. nice weather tomorrow

- w pozostałej części kraju ma nadal padać in the rest of the country continuing rain is expected

- miała umrzeć w nędzy w wieku czterdziestu lat she was to die in poverty at the age of forty

- przyszłość miała pokazać, że się myli subsequent events were to prove him/her wrong

- jak się miało okazać as things a. it turned out; as it transpired książk.

- i co ja mam z tobą zrobić? what am I (supposed) to do with you?

- jeśli mielibyśmy się nie zobaczyć przed twoim wyjazdem, baw się dobrze in case we don’t see each other before you leave, have a good time

- niech się stanie, co się ma stać let things happen as they will

- właśnie miałem wyjść, kiedy zadzwonił telefon I was just about to leave a. just on the point of leaving when the phone rang

- właśnie miałam powiedzieć to samo I was just about to a. just going to say the same thing

- czy mam przez to rozumieć, że… am I to understand (by that) that…

- mieć coś do sprzedania/zaproponowania to have sth to sell/propose

- choćby a. żeby nie wiem co się miało stać, (to)… no matter what happens a. might happen…

- choćbym a. żebym miał pęknąć a. trupem paść pot. even if it kills me pot.
3. (rezultat) mieć coś zrobione to have sth done
- mam już napisaną pracę I’ve already written the essay

- miał ukończone wyższe studia he had been to university/college

- czy macie załatwione bilety? have you booked/got the tickets?

- pieniądze mam dobrze schowane I’ve put the money in a safe place

- mam obiecaną podwyżkę I’ve been promised a rise

- miał przykazane trzymać język za zębami he was a. he’d been told to keep his mouth shut pot.
4. (zdziwienie, rozczarowanie) ja miałbym to powiedzieć? I said that?!
- ona miałaby mi się podobać? you think I find her attractive?

- miałbyś sumienie to zrobić? could you do (something like) that (with a clear conscience)?

- to ma być hotel czterogwiazdkowy? (z dezaprobatą) and you/they call this a. this is supposed to be a four-star hotel?!

- ten grubas to miałbym być ja!? (z niedowierzaniem) is this/that fatso really me? pot.

- pokazał nam skórę tygrysa, którego miał upolować w Afryce (z powątpiewaniem) he showed us the skin of a tiger, which he is supposed to have killed in Africa
Ⅲ mieć się 1. (być w stanie, położeniu) to be; (czuć się) to feel, to be
- ciotka wyzdrowiała i ma się dobrze auntie has recovered and is doing well

- jak się mają twoi rodzice? how are your parents?

- jak się masz! (powitanie) how are you?; how’s it going? pot.

- mam się dzisiaj lepiej I feel better today

- sprawy mają się nieźle things are working out (quite) well

- jak się rzeczy mają? how do things stand?

- rzecz ma się tak, że… the thing is that…

- jak te dwie wersje mają się do siebie? how do the two versions compare?

- jak to się ma jedno do drugiego? how do the two compare?

- teoria nijak się miała do praktyki the theory was (completely) divorced from practice

- A tak się ma do B, jak C do D a. A i B tak się mają do siebie, jak C i D A is to B like C is to D

- mieli się do siebie jak dzień do nocy they were like chalk and cheese
2. (uważać się za) to think a. consider oneself
- mieć się za artystę/człowieka honoru to consider oneself (to be) an artist/a man of honour

- (on) ma się za Bóg wie co pot. he thinks he’s God (almighty) pot.

- miała się za bliską śmierci she thought she was about to a. going to die
3. (być bliskim) mieć się ku końcowi to be drawing to a close a. an end
- miało się a. dzień miał się ku zachodowi it was getting towards sunset

- sytuacja ma się ku lepszemu the situation is looking better

- ma się na deszcz it looks like rain

- miało się na burzę a storm was brewing, there was thunder in the air

- wiedzieć, jak się rzeczy mają to know how things stand a. are
Ⅳ ma Fin. (zapis księgowy) credit
- winien i ma debit and credit

- zapisać coś po stronie „ma” to enter sth on the credit side
Ⅴ mam! inter. (przypomniałem sobie) I’ve got it!
- (już) mam! mieszkaliśmy na tej samej ulicy! I’ve got it! we used to live in the same street!

- mam cię! a. tu cię mam! (złapałem cię, przyłapałem cię) I’ve got you!; got you! pot.

- mam cię, już mi nie uciekniesz! got you, you won’t get away now!
Ⅵ nie ma być
■ ma się rozumieć a. wiedzieć! it a. that goes without saying!

- ma się rozumieć, że przyjdę of course I’ll come

- mieć głowę a. łebpot. (na karku a. nie od parady) to have a good head on one’s shoulders

- on to ma łeb! he’s no fool!

- mieć głowę do interesów to have a good head for business

- nie mam teraz do tego głowy I don’t want to think about it/that now

- mieć kogoś/coś w nosiepot. a. gdzieśeuf. a. w głębokim poważaniueuf. to not care a damn about sb/sth pot.; to not give a monkey’s about sb/sth pot., euf.

- mam to wszystko gdzieś! pot. to hell with it all! pot.

- mieć kogoś/coś w dupie wulg. to not give a shit a. toss GB about sb/sth wulg.

- sie masz! pot. (powitanie) hi! pot.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|ieć
6 to

Ⅰ pron. 1. (zamiast podmiotu, dopełnienia) it; (nie tamto) this
- „co to jest?” – „to jest książka” ‘what’s this/that?’ – ‘it’s a book’

- kto to? who’s this/that?

- i co ty na to? (and) what do you say to that?

- to mi się nie podoba I don’t like it

- daj mi to give that/it to me

- to ma być małżeństwo? you call this a marriage?

- co to ma znaczyć? what’s that supposed to mean?

- to są poważne sprawy these are serious issues

- było to w piątek it was on a Friday

- to, co się później działo, trudno wyjaśnić what happened next is hard to explain

- nie znalazła tego, czego szukała she didn’t find what she was looking for

- to, z kim i dokąd chodzę, jest moją sprawą where I go and who (I go) with is my affair

- nie troszczy się o to, czy będzie miał za co utrzymać rodzinę he doesn’t care about whether he’ll be able to provide for his family

- boleli nad tym, że nie mogli nam pomóc they were sorry they couldn’t help us

- zawsze marzyłam o tym, żeby być chłopcem I always dreamed of being a boy
2. (zamiast czasownika) Ziemia to planeta the Earth is a planet
- czas to pieniądz time is money

- lwy to drapieżniki lions are predators

- oglądanie telewizji to strata czasu watching television is a waste of time

- żyć to pracować to live is a. means to work

- sześć i osiem to czternaście six and eight is fourteen

- chłopcy to chłopcy boys will be boys

- wojna to wojna war is war

- to miło z pana strony that’s (very) nice of you

- to fajnie, że przyszedłeś pot. it’s great to see you a. that you made it pot.
3. euf. (seks) it euf., pot.; (narządy płciowe) sex euf., pot. Ⅱ part. (ekspresywne) a to (dopiero) pech! what bad a. rotten luck!
- a to z jakiej racji? and why is that exactly?; why is that, pray? iron.

- a czemu to taka smutna? why are you so sad?

- kogo to ja widzę? well, well, what a surprise!

- a bo to ja wiem? how should a. would I know?

- no to co z tego? well, what of it?

- a to się wszyscy zdziwią! that’ll surprise them!

- podobno to Stefan dostał nagrodę, nie Maria apparently it was Stefan who got the prize, not Maria
Ⅲ conj. 1. (w konstrukcjach współrzędnych) (on) ma pieniądze, to je wydaje he’s got money, so he spends it
- poszukaj, to znajdziesz look for it and you’ll find it

- to jest a. znaczy that is

- byłem w tym roku na południu Europy, to jest w Grecji i we Włoszech I was in southern Europe this year, that’s to say Greece and Italy

- przeprosiłem ją, to znaczy niezupełnie przeprosiłem, próbowałem tylko I apologized to her, that is not exactly apologized, but I tried to
2. (w zdaniach warunkowych) kiedy ma czas, to się z nią spotyka when s/he has time s/he sees her
- gdybyś czegoś potrzebował, to napisz write if you need anything

- skoro tak mówię, to wiem I (should) know what I’m saying

- nie chcesz, to nie, sam to zjem if you don’t want it, too bad – I’ll have it

- przyjdzie to przyjdzie, a jak nie przyjdzie – też dobrze if he comes, he comes, if he doesn’t, he doesn’t

- to bladł, to czerwieniał he went white and red by turns

■ ni to, ni sio a. ni to, ni owo neither one thing nor the other

- ni z tego, ni z owego all of a sudden

- to i owo this and that

- gawędzili o tym i owym they talked about this and that

- skarżą się, że tego, tamtego im brak they complain about not having this or that

- to jest to! that’s it! a. what we’re looking for!

* * *
1. pron
( zaimek wskazujący) this

to dziecko — this child ( w funkcji podmiotu)

to fakt — it's a fact

to jest lampa — this lub it is a lamp

co/kto to jest? — what's/who's this?

czy to ty? — is that you?

to mi się podoba, a tamto nie — I like this one, but I don't like that one ( w funkcji ekspresywnej)

a to łobuz! — what a rascal!

jak to? — how so?, how come?

no to co? — so what?

otóż to! — exactly!
2. conj
jeśli chcesz, to idź — go if you like

gdybyś czegoś potrzebował, to zadzwoń — call if you (should) need anything
3. inv
(w funkcji łącznika) czas to pieniądz — time is money

* * *

I.

to¹

a.

zob. ten.

II.

to²

pron.

indecl.

1. ( zastępuje podmiot) it; to nic it's nothing; to prawda it's true; to tutaj it's here; to ty? is that you?; kto to? who is it?, who's this?; (= kto tam?) who's that?; to jest to! this is it!; otóż to! exactly!; that's (just) it!

2. ( zastępuje łącznik) delfiny to ssaki dolphins are mammals; to dobrze it's good.

conj.

chcesz, to idź go if you like; jak skończysz, to posprzątaj clean up when you finish; co jeden, to głupszy each one is more stupid than the other; co kraj, to obyczaj other countries other laws, every country has its habits/customs; co wstał, to się przewrócił every time he got up, he (instantly) fell; co to, to nie! no way!; jak nie, to nie if no, fine; jeśli przyjdzie, to nie otwieraj if he comes, don't open; oglądała to jeden, to drugi palec she was watching (now) one finger then another one; przyszedł wieczorem, to jest około szóstej he came in the evening, that is around six.

particle

( o charakterze ekspresywnym) to ci bezczelność! what cheek!; to ci (dopiero) pech! bad l. tough luck!; co to za łobuz! what a rascal!; no to co (z tego)? so what?

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > to
7 być

impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be
- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors

- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it

- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?

- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king

- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born

- kiedy mnie już z wami nie będzie euf. when I am no more a. I am no longer with you euf.

- myślę, więc jestem I think, therefore I am

- być albo nie być to be or not to be

- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo

- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now

- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy

- nie ma obaw a. strachu pot. ! no problem! pot., not to worry! pot.

- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry

- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand

- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)

- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry

- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss

- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…

- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about

- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of

- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of

- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about

- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘

- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’

- już cię/was nie ma! off with you!
2. (przebywać, znajdować się) to be
- być w pracy/szkole to be at work/at school

- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert

- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five

- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today

- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room

- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him

- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’

- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’

- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’

- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?

- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday

- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter

- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia

- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’

- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’

- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’

- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna

- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building

- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet

- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house

- co jest w tym pudle? what’s in this box?

- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?

- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?

- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday

- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.

- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more
3. (trwać, stawać się) to be
- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.

- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.

- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home

- był maj it was in May

- to było w grudniu 1999 it was in December 1999

- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago

- jest piękny ranek it’s a fine morning

- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot

- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday

- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow

- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago

- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right

- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?

- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker

- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef

- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.

- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays

- nic z tego nie będzie it’s hopeless

- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it

- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it
4. (odbywać się, zdarzać się) to be
- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow

- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room

- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow

- był do ciebie telefon there was a phone call for you

- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?

- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine

- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?

- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?

- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine

- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring

- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened

- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?

- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him

- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?

- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold
5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be
- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting

- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday

- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university

- być na studiach to be a student a. at college

- być na prawie/medycynie to study law/medicine

- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department

- być na kursie komputerowym to be on a computer course

- być na wojnie to go to war
6. (przybyć) to be, to come
- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive

- był na mecie trzeci he came third

- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?
7. (znajdować się w jakimś stanie) to be
- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth

- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth

- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol

- być w ciąży to be pregnant

- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood

- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying

- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle

- być w strachu to be scared

- być w rozpaczy to be in despair

- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best

- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet

- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast

- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier

- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.

- być na diecie to be on a diet

- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel

- być na emeryturze/rencie to be on a pension

- sukienka jest do kolan the dress is knee-length

- wody było do kostek the water was ankle-deep

- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window

- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces

- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.

- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.
Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be
- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter

- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor

- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish

- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator

- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!

- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska

- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’

- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?

- była wysoka/niska she was tall/short

- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody

- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man

- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self

- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red

- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good

- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic

- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite

- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture

- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?

- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book

- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him

- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself

- ta zupa jest zimna this soup is cold

- Maria jest niewidoma Maria is blind

- jesteś głodny? are you hungry?

- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced

- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years

- bądź dla niej miły be nice to her

- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind

- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?

- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?

- nie bądź głupi! don’t be a fool!

- cicho bądź! be quiet!

- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers

- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on

- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth

- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything

- dwa razy dwa jest cztery two times two is four
2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written
- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink

- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents

- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper

- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow

- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday

- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool
3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will
- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life

- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him
4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address
- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help

- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs

- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you
6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late
- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven

- nie było co jeść there was nothing to eat

- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper

- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together

- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark

- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake

- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse

- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly

- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame

- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame

- na imię było jej Maria her name was Maria

- było dobrze po północy it was well after midnight

- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago

- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left

- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop

- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit

- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town

- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping

- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with
7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be
- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it

- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?

- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight

- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected

■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!

- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.

- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts

- być może perhaps, maybe

- być może nam się uda perhaps we’ll succeed

- być może a. może być, że… it may happen that…

- być niczym [osoba] to be a nobody

- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody

- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.

- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may

- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married

- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise

- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money

- było nic mu nie mówić you should have told him nothing

- co będzie, to będzie whatever will be, will be

- co było, to było let bygones be bygones

- co jest? pot. what’s up? pot.

- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.

- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.

- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it

- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting

- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.

- nie ma co a. rady oh well

- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work

- nie ma co! well, well!

- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out

- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!

- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka

- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time

- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!

- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!

- niech będzie! oh well!

- niech ci/wam będzie! have it your own way!

- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!

- niech tak będzie! (zgoda) so be it!

- tak jest! (owszem) (that’s) right!

- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’

- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!

- to jest książk. that is, that is to say

- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy

* * *

(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vi

to be

jestem! — present!, here!

jestem samochodem — I've come by car

jesteśmy po obiedzie — we've already had dinner

czy byłeś w partii? — were you a party member?

jest ciepło/zimno — it's warm/cold

jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry

co ci jest? — what's the matter with you?

będę pamiętać lub pamiętał — I will remember

ten dom był zbudowany w 1874 — this house was built in 1874

co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?

być może — maybe

nie może być! — this lub it can't be!

tak jest! — yes, sir!

to jest — that is

jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against

* * *

I.

być¹

ipf.

jestem jesteś są; będę będziesz bądź

1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.

2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.

3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).

II.

być²

ipf.

czasownik posiłkowy

1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.

2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
8 godzin|a

Ⅰ f 1. Miary hour
- pół godziny half an hour

- półtorej godziny an hour and a half

- za godzinę/dwie godziny in an hour/two hours

- godzinę/dwie godziny temu an hour/two hours ago

- był tu godzinę temu a. przed godziną he was here an hour ago

- wyjść na godzinę/pół godziny to go out for an hour/for half an hour

- spóźnić się o dwie godziny to be two hours late

- przyszedł (na) godzinę przed rozpoczęciem zebrania he came an hour before the meeting started

- przyjechał (w) godzinę po wypadku he came an hour after the accident

- gdybyś przyszedł godzinę wcześniej/później if you had come an hour earlier/later

- wyszedł i po godzinie wrócił he went out and came back an hour later

- mamy jeszcze pół godziny do odjazdu pociągu we still have half an hour before the train leaves

- macie półtorej godziny na napisanie pracy you have an hour and a half to write the paper

- zrobię to w godzinę a. w ciągu godziny I can do it within an hour

- dzwonisz po raz trzeci w ciągu godziny that’s the third time you’ve rung in an hour

- jeśli w ciągu godziny przestanie padać, to… if it stops raining within the next hour, then…

- film trwał trzy godziny the film was three hours long

- minęła kolejna godzina another hour passed

- jechaliśmy (przez) dwie godziny we were driving for two hours

- autobus kursuje co godzinę/pół godziny the buses run every hour/half hour

- jechać 100 kilometrów na godzinę to drive at 100 kilometres an hour

- zarabiać 20 dolarów za godzinę to earn 20 dollars an hour

- (całymi) godzinami siedzi przed telewizorem he spends hours in front of the TV

- czekałem chyba z godzinę I must have waited around an hour

- to mi zajęło dobre a. bite trzy godziny it took me a good three hours
2. (moment dnia) która (jest) godzina? what time is it?, what’s the time?
- jest godzina ósma it’s eight o’clock

- o której godzinie wróciłeś/skończyłeś? at what time did you come back/finish?

- wybijać godziny to strike the hours

- zegar bije tylko o pełnej godzinie the clock strikes only on the hour

- przyszedł o wyznaczonej/umówionej godzinie he arrived at the appointed/agreed time

- do godziny osiemnastej brakowało kilku minut it was (still) a few minutes before 6 p.m.

- sytuacja zmieniała się z godziny na godzinę the situation changed from hour to hour a. from one hour to the next

- opowiedział wszystko godzina po godzinie he told the whole story as it had happened hour by hour
3. (pora) hour
- w godzinach porannych/wieczornych in the morning/evening

- pracowali do późnych godzin nocnych they worked until all hours

- byłem w mieście w godzinie największego tłoku I was in the city during the heaviest traffic

- będą tu lada godzina they’ll be here any time now

- nadeszła a. wybiła godzina próby/zemsty książk. the hour of trial/vengeance has come

- wybiła jej ostatnia godzina książk. her time a. last hour has come

- zawiódł w godzinie próby książk. he failed in his hour of trial
4. (odległość) hour
- to dwie godziny marszu stąd it’s two hours’ walk from here

- następny przystanek jest (o) godzinę drogi stąd the next stop is an hour (away) from here

- do stacji jest pół godziny samochodem/piechotą the station is half an hour’s drive/walk away
5. Szkol. (lekcja) hour
- godzina lekcyjna forty-five minutes

- sześć godzin angielskiego tygodniowo six hours of English a week

- siatka godzin a timetable
6. Górn. (znak mierniczy) kind of directional marker Ⅱ godziny plt hours
- godziny urzędowania opening a. business hours

- godziny przyjęć (lekarza) surgery hours

- w godzinach pracy during working hours

- pracować po godzinach to work after hours a. overtime

- □ godzina policyjna curfew

- godzina wychowawcza Szk. form period GB

- godzina zegarowa sixty minutes

- godziny dziekańskie/rektorskie Uniw. cancellation of classes by the dean/vice-chancellor

- godziny nadliczbowe overtime

- godzina a. godziny szczytu rush hour

- w godzinach szczytu in a. during the rush hour

■ godzina zero zero hour

- szara godzina twilight, dusk

- powiedzieć coś w dobrą/złą godzinę to say something at the right/wrong time

- nie znać a. nie być pewnym dnia ani godziny not to be sure of anything

- zostawić coś na czarną godzinę to keep sth for a rainy day

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > godzin|a
9 za1

Ⅰ praep. 1. (dalej, z tyłu) behind (kimś/czymś sb/sth)
- przekroczył linię mety dwie sekundy za zwycięzcą he crossed the line two seconds behind the winner

- zajęli drugie miejsce za drużyną z Krakowa they came in second place behind the Cracow team

- stała za młodym mężczyzną she was standing behind a young man

- autobus jechał za ciężarówką the bus was travelling behind a lorry

- pies biegł za tramwajem a dog was running behind the tram

- jeden za drugim one after the other a. another

- zamknij drzwi za sobą close the door after you

- brama powoli zamknęła się za nimi the gate slowly closed behind them

- oglądać się za kimś to look back at sb

- mieć coś za sobą (w przeszłości) to have sth behind one

- mieć kogoś za sobą (mieć poparcie) to have sb behind one

- najgorsze jest już za nami the worst is behind us a. is over

- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him

- rząd ma za sobą policję i wojsko the government have the police and the military behind them

- za czyimiś plecami behind sb’s back także przen.
2. (poza) za murami miasta beyond city walls
- mieszkają za miastem they live outside town a. the city

- wyjechać za miasto to go out of town
3. (po przeciwnej stronie) [znajdować się] behind, beyond (kimś/czymś sb/sth)
- za biurkiem/ladą behind the desk/counter

- za oceanem beyond the ocean
4. (na przeciwną stronę) [udać się] behind, beyond (coś sth)
- słońce schowało się za chmury the sun hid behind some clouds

- włożyła banknoty za stanik she hid the banknotes in her bra

- pojechać za granicę to go abroad

- wyrzucić kogoś za drzwi to throw sb out

- patrzyć za siebie to look back
5. (wskazuje na sposób) by (coś sth)
- wziąć kogoś za rękę to take sb by the hand

- trzymała torbę za pasek she held her bag by the strap
6. (z określeniem kwoty) for (coś sth)
- 10 jajek za dwa złote 10 eggs for two zlotys

- kupić/sprzedać coś za 100 złotych to buy/sell sth for 100 zlotys

- za nic bym tego nie zrobił I wouldn’t do that a. it for anything

- za darmo for free

- za wszelką cenę przen. at any price

- za żadną cenę not at any price
7. (wskazuje na przedmiot transakcji) for (coś sth)
- ile płacisz za telefon? how much do you pay for your telephone?

- cennik opłat za świadczone przez nas usługi a list of fees for services we provide
8. (wskazuje na powód kary, nagrody) for (coś sth)
- kara/nagroda za coś a penalty/reward for sth

- ukarać/nagrodzić kogoś za coś to punish/reward sb for sth

- skazać kogoś za kradzież to sentence sb for theft

- pogniewała się na niego za spóźnienie she was cross with him for being late

- dostał medal za uratowanie tonącego he got a medal for saving a drowning man
9 (wskazuje na cel) for (coś sth)
- naprawdę chcesz umrzeć za ojczyznę? do you really want to die for your country?

- modlić się za kogoś/za czyjąś duszę to pray for sb/for sb’s soul

- (wypijmy) za zdrowie młodej pary! (let’s drink) to the bride and groom!
10 (wskazuje na warunek, okoliczności) on, at (czymś sth/doing sth)
- wejście tylko za przepustką a. okazaniem przepustki entry on presentation of a valid pass

- za czyjąś zgodą with sb’s permission a. consent

- wyszedł za kaucją he was released on bail

- oddaj mu to za pokwitowaniem give it to him and ask for a receipt

- za czyjąś radą on sb’s advice

- za czyjąś namową at sb’s instigation
11 (wskazuje na powtarzające się okoliczności) at (czymś sth)
- za pierwszym/drugim razem (the) first/second time round

- za każdym razem each a. every time

- trafił do tarczy dopiero za trzecim razem he only managed to hit the target on the third go

- zdał egzamin za trzecim podejściem he passed the exam at the third attempt
12 (w zastępstwie) for, instead of (kogoś sb)
- napisał za nią wypracowanie he wrote her essay for her

- wzięła dyżur za chorą koleżankę she covered her sick friend’s shift

- pracować za dwóch to do enough work for two

- pił za trzech he drank enough for three (people)

- gadać za dziesięciu to talk nineteen to the dozen GB pot., to run off at the mouth US pot.
13 (wskazujące na upływ czasu) in
- za godzinę in an hour a. an hour’s time

- za trzy lata in three years a. three year’s time

- za chwilę wybije północ it’ll be midnight in a minute
14 (w określeniach czasu) za pięć szósta (at) five to six
- „która godzina?” – „za dziesięć pierwsza” ‘what’s the time?’ – ‘ten to one’

- pociąg odchodzi za dwadzieścia trzecia the train leaves at twenty to three
15 (wskazuje na okres) during, in
- za jej życia during a. in her lifetime

- za króla Kazimierza Wielkiego during a. in the reign of Casimir the Great

- za komuny pot. during a. in communist times

- za kadencji poprzedniego prezydenta during the term of office of the previous president

- za czasów Księstwa Warszawskiego during the period of the Duchy of Warsaw

- za młodu sporo podróżował in his youth he did quite a bit a. a fair bit of travelling

- dzień za dniem/rok za rokiem one day/year after another

- wynagrodzenie za trzy miesiące three months’ wages

- zapłacić czynsz za styczeń to pay the rent for January
16 (wskazuje na właściwość) as
- uważano go za ekscentryka he was regarded as an eccentric

- przebrała się za Kopciuszka she dressed up as Cinderella

- klucz posłużył mu za narzędzie do otwarcia butelki he used the key as a bottle opener

- z krótkimi włosami można ją wziąć za chłopca with her short hair she could be taken for a boy
17 (wskazuje na upodobania) przepadać za czymś to go in for a. be fond of sth
- tęsknić za kimś to miss sb; to yearn for sb książk.

- szaleć za kimś to be mad about sb

- uganiać się a. latać za babami pot. to chase (after) women
18 pot. biegać a. chodzić za czymś (umieć załatwiać) to run around after sth pot.
- jeździł po Polsce za towarem he travelled around Poland looking for goods
Ⅱ adj. argumenty za i przeciw pros and cons
- wyważyć wszystkie za i przeciw to weigh up (all) the pros and cons

- 20 głosów za i 5 przeciw 20 votes for and 5 against

- jestem za I’m in favour
Ⅲ za to but, yet
- tani, za to pożywny cheap but a. yet nourishing

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > za1
10 il|e

Ⅰ pron. 1. (pytajny) (z policzalnymi) how many; (z niepoliczalnymi) how much
- ile drzew/jajek? how many trees/eggs?

- ilu mężczyzn/nauczycieli? how many men/teachers?

- ilu was/ich było w samochodzie? how many of you/them were there in the car?

- ile razy widziałeś ten film? how many times have you seen this film?

- ile razy mam ci przypominać? how many times a. how often do I have to remind you?

- powiedz mi, ilu masz uczniów tell me how many pupils you have

- ile mleka/pieniędzy? how much milk/money?

- ile czasu wam to zajmie? how long will it take you?

- ile czasu nam jeszcze zostało? how much longer a. how much more time have we got?

- ciekawe, ile jest prawdy w tych pogłoskach I wonder how much truth there is in these rumours

- ile to kosztuje? how much is this/it?

- po a. na pot. ile są pomidory? how much are the tomatoes?; how much for the tomatoes? pot.

- ile jestem ci winien? how much do I owe you?

- ile jest siedem razy sześć? how much is seven times six?

- ile masz lat? how old are you?

- ile tu ludzi! what a crowd!

- ile tu śmieci! look at all this rubbish GB a. trash! US

- a ile przy tym było śmiechu! it was such a laugh, though!

- ile jest stąd do Krakowa? how far is it from here to Cracow?

- ile było dzisiaj rano? what was the temperature this morning?

- same lekarstwa ile kosztują! the medicines alone cost a packet! pot.

- nie wyobrażasz sobie, ile pracuję you’ve no idea how hard I work

- ile jeszcze mam czekać? how much longer do I have to wait?

- ile można rozmawiać przez telefon! how long can you spend talking over a. on the phone!

- o ile szybciej się teraz podróżuje! how much quicker travelling is nowadays!
2. (względny) (przed policzalnymi) as many; (przed niepoliczalnymi) as much
- weź, ile chcesz take as many/much as you like

- zaproś tyle osób, ile pomieści sala invite as many people as the hall will hold

- było w niej tyle uroku, ile zwykłej bezczelności she had as much charm as she had barefaced impudence

- to jest warte tyle, ile ktoś jest za to gotów zapłacić it’s worth as much as anybody is prepared to pay for it

- liczba X jest o tyle większa od Y, o ile Y jest większe od Z X exceeds Y by as much as Y exceeds Z

- z iloma osobami rozmawiałem, tyle różnych zdań usłyszałem I heard a. got as many different opinions as the number of people I asked

- zaoferowali jej dwa razy tyle, ile w poprzedniej pracy they offered her twice as much as she earned in her previous job
Ⅱ ile razy (zawsze kiedy) each a. every time, whenever
- ile razy prosił ją o pomoc, zawsze odmawiała every time he asked her for help, she refused
Ⅲ na ile how, to what extent a. degree
- na ile sprawa jest poważna? how serious a matter a. problem is it?

- nie wiem, na ile prawdziwe są te pogłoski I don’t know how accurate these rumours are

- trudno powiedzieć, na ile to miało wpływ na wyrok it’s difficult to say to what extent a. how far it influenced the verdict
Ⅳ o tyle, o ile a. na tyle, na ile pot. to the extent that, in so far as; (only) inasmuch as książk.
- interesował się tym problemem o tyle, o ile miało to związek z jego badaniami he was interested in this problem to the extent that a. only in as much as it was connected with his research
Ⅴ nie tyle…, ile… tyle Ⅵ o ile (jeśli) as long as, provided, providing; (z przeczeniem) unless
- o ile firma nie zbankrutuje as long as a. provided the firm doesn’t go bankrupt

- farba wyschnie do rana, o ile nie będzie padać the paint will be dry by the morning providing a. as long as it doesn’t rain a. unless it starts raining

- o ile to będzie możliwe if possible; (z powątpiewaniem) if it’s a. that’s (at all) possible

- o ile wiem a. o ile mi wiadomo,… as far as I know…

- o ile dobrze pamiętam,… as far as I remember,…, if I remember correctly,…

- o ile się nie mylę,… if I’m not mistaken,…

- o ile nie coś gorszego if not something worse

- tysiące, o ile nie miliony thousands, if not millions
Ⅶ o ile…, o tyle… a. o ile…, to… while…
- o ile Robert lubi westerny, o tyle Anna woli melodramaty while Robert likes westerns, Anna prefers melodramas

■ o tyle o ile pot. [interesować się, znać] to a degree; up to a point

- „lubisz fizykę?” – „o tyle o ile” ‘do you like physics?’ – ‘it’s okay a. all right’ pot.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > il|e
11 za

1. prep + inst

1) (z tyłu, poza) behind

za drzwiami/domem — behind the door/house

daleko za miastem — far out of town

2) (w kolejności, następstwie) after

jeden za drugim — one after another

3) (przyczyna czynności) for

tęsknić za czymś — to miss sth

gonić za przygodą — to seek adventure

2. prep + acc

1) (na tył, poza) behind

schować walizkę za szafę — to stow the suitcase behind the wardrobe

wyjeżdżać za granicę — to go abroad

2)

chwytać (chwycić pf) kogoś za rękę — to grab sb's hand

3) (cel działania) for

walczyć za równość — to fight for equality

wznosić (wznieść pf) toast za czyjeś powodzenia — to drink (a toast) to sb's success

4) (= po jakimś czasie) in

za dwa tygodnie — in three weeks

za rok — in a year's time

jest za dziesięć szósta — it's ten to six

5) (wymieniając na) for

kupiłem to za sześć złotych — I bought this for six zlotys

za to, że dałaś mi wykształcenie — in return for giving me my education

6) (zastępując) in place of

pracować za trzech — to do the work of three

3. adv

1) (= zbytnio) too

za wcześnie/szybko — too early/quickly

za dużo — too much/many

on jest za mało doświadczony na to stanowisko — he's too inexperienced for the job

2)

(w formach wykrzyknikowych) co za film! — what a film!

Nowy słownik polsko-angielski > za
12 cały

adj

whole

cały czas — all the time

cały dzień — all day (long), the whole day

całe miasto — the whole town

cała nuta — MUZ semibreve (BRIT), whole note (US)

to cała moja pociecha — that's my only comfort

cała naprzód/wstecz — full ahead/astern

całymi godzinami/dniami — for hours/days on end

cały i zdrów lub zdrowy — safe and sound

iść (pójść perf) na całego — pot to go the whole hog, to go all the way

* * *

cały

a.

1. (= wszystek) all, whole; cały dzień all day (long); cały czas all the time; całe życie one's whole life, all one's life; jestem cały mokry I'm all wet; byłem za granicą całe sześć lat I was abroad for six whole years; cała prawda the whole truth; całymi godzinami for hours (and hours); cały szereg spraw do załatwienia a number of things to do; w tym cała rzecz that's the problem; z całego serca from the bottom of one's heart; ogród cały w kwiatach garden full of flowers; Ewa stała cała we łzach Eva stood there all in tears; na całe gardło at the top of one's lungs; na całej linii all along; w całym tego słowa znaczeniu in the full sense of the word, literally; z całej siły with all one's might; as hard as one can; cały ojciec ( o dziecku) like father, like son l. daughter; cała matka ( o dziecku) like mother, like daughter l. son; to cały on pot. that's him all over; na cały regulator at full volume; iść na całego go all the way; go (the) whole way; go (the) whole hog; cała nuta muz. whole note, semibreve; cała naprzód żegl. full ahead.

2. (= jedyny) only, all; ten stary dom to cały mój majątek this old house is all I have.

3. (= wielki) great, whole; całe mnóstwo zaproszeń loads of invitations, (great) piles of invitiations; cały stos dokumentów do podpisu (great) piles of documents to sign; cała masa kłopotów lots of trouble; całe szczęście, że... thank goodness that..., fortunately...; o całe niebo lepszy far better.

4. (= niezniszczony) whole, intact, unhurt; całe buty good shoes; całe ubranie good clothes; cały i zdrów safe and sound; szukać dziury w całym pick holes in sth; i wilk syty, i owca cała that makes everyone happy.

5. ( wyraża lekceważenie) nie obchodzi mnie ten wasz cały prezes I don't care about this President of yours.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > cały
13 rok

Ⅰ m (G roku, N pl lata) 1. (jednostka rachuby czasu) year
- rok bieżący/miniony a. przeszły a. zeszły/przyszły the current/past a. last/next year

- dobry/zły/tragiczny rok a good/bad/tragic year

- rok urodzenia the year of birth

- jestem z 1949 roku I was born in 1949

- to się wydarzyło w roku 1965 it happened in 1965

- w tym roku pojedziemy do Włoch/zaczniemy budowę domu we’re going to Italy/starting to build a house this year

- odwiedzam/zapraszam ich co rok a. co roku a. rok w rok I go to visit them/I invite them every year

- raz do a. w roku wyjeżdża na wakacje/chodzi do dentysty once a year she would go on holiday/visit a dentist

- dzieci przychodziły na świat rok po roku children came into the world year in year out

- powierzchnia/liczba mieszkańców wyspy maleje z roku na rok a. z każdym rokiem the surface area/population of the island is getting smaller by the year

- w ciągu tego roku/ostatnich lat udało mi się zaoszczędzić trochę pieniędzy within this year/the last few years I managed to put by some money

- lata trzydzieste/pięćdziesiąte the thirties/fifties

- akcja powieści rozgrywa się w latach czterdziestych XVIII wieku the action of the novel is set in the 1740s

- w połowie lat osiemdziesiątych sytuacja zmieniła się in the mid-80s the situation changed
2. (każde kolejne 365 dni) year
- ile masz lat? how old are you?

- jutro zaczynasz trzydziesty pierwszy rok życia tomorrow you’ll be thirty one

- Basia wygląda/nie wygląda na swoje lata Basia certainly looks/doesn’t look her age

- kobiety lubią ujmować sobie lat women like to deduct a few years from their age

- nie dodawaj sobie lat don’t exaggerate your age

- między nimi jest rok różnicy there’s a year’s difference between them

- szkoda, że nie przyjechaliście rok/kilka lat wcześniej it’s a pity you didn’t come a year/a few years earlier

- to było chyba dwa lata temu, a może przed rokiem I think it was two years ago, or maybe just a year

- jutro upływa rok od jego śmierci/przyjazdu it’s a year tomorrow since his death/arrival

- został skazany na pięć lat więzienia he was sentenced to five years imprisonment

- minęło trzy i pół roku od tamtego wydarzenia three years and six months have passed since that event

- minęło już trzy i pół roku odkąd tu mieszkamy we’ve been living here for three and a half years

- za rok wychodzę za mąż I’m getting married in a year a. year’s time

- za trzy lata skończy studia he will have finished his studies in three years

- w rok po ślubie urodziła bliźniaki a year after getting married she had twins

- lata mijają a. płyną the years pass

- już rok z okładem a. z czymś temu obiecał do mnie zadzwonić a year or so a. just over a year ago he promised to phone me

- sprowadziliśmy się tu przed dwoma laty we moved here two years ago
3. Uniw. year
- niższe/wyższe lata junior/senior years

- jestem na trzecim roku prawa I’m in my third year of law

- byliśmy na jednym roku we were in the same year

- (po)zostać na drugi rok a. powtarzać rok to repeat a year of the course of study

- przez chorobę stracił rok because of his illness he missed a year of his course of study
4. (studenci) year
- kolega z roku a colleague from the same class a. year at university

- bal dla trzeciego roku a ball for the third year students
Ⅱ lata plt (długi nieokreślony odcinek czasu) od lat for years
- dyskusja/konflikt trwa od lat the discussion/conflict has lasted for years

- na lata for years

- to inwestycja/praca na lata this is an investment/work for years

- ten odkurzacz starczy ci na lata this vacuum cleaner will last you for years

- po latach years later

- po latach przeczytałam tę książkę na nowo/ponownie odwiedziłam to miasto years later I reread that book/revisited that town

- latami a. przez długie lata for years

- latami a. przez lata marzyliśmy o własnym domu/podróży dookoła świata for years we dreamt of our own house/travelling around the world

- przed laty a. dawnymi laty years ago

- przed laty a. dawnymi laty była tu cukiernia years ago there was a cake shop here

- z latami a. z biegiem lat with the years

- z latami a. z biegiem lat nasza znajomość zmieniła się w przyjaźń with the years our acquaintanceship developed into friendship

- ostatnimi laty over recent years

- ostatnimi laty bardzo się postarzała in recent years she has really aged

- od niepamiętnych lat from time immemorial

- znamy się od niepamiętnych lat we’ve known each other for ages

- □ rok akademicki a. uniwersytecki Uniw. academic year

- rok bazowy Fin. base year

- rok finansowy Fin. fiscal a. financial year

- rok gospodarczy Ekon. production year

- rok gwiazdowy Astron. sidereal year

- rok jubileuszowy jubilee year

- rok kalendarzowy calendar year

- rok kościelny a. liturgiczny Relig. liturgical year, church year

- rok obrachunkowy Ekon. financial year

- rok pański Anno Domini, AD

- roku pańskiego 1812. the year of our Lord, 1812

- rok podatkowy Fin. tax year

- rok przestępny leap year

- rok szkolny Szkol. school year

- rok świetlny Astron. light year

- rok zerowy Uniw. foundation year, pre-freshman year US

- rok zwrotnikowy Astron. solar year, tropical year

- lata dziecinne childhood

- lata młodzieńcze youth

- lata dojrzałe adulthood

- lata podeszłe old age

- lata matuzalowe a. matuzalemowe advanced years

- Rok Święty Relig. Holy Year

■ Nowy Rok the New Year

- Szczęśliwego Nowego Roku! A Happy New Year!

- Do siego roku! A Happy New Year!

- być w latach a. leciechprzest. to be advanced in years

- mieć swoje lata to be no spring chicken pot.

- Sto lat! (formuła życzeń urodzinowych) many happy returns (of the day); (piosenka śpiewana jubilatom) ≈ For he’s/she’s a jolly good fellow!

* * *

- ku; lata; instr sg - kiem; m

( decl like nt in pl) year

co roku — every lub each year

w zeszłym/przyszłym roku — last/next year

w tym roku — this year

rok szkolny/akademicki — school/academic year

Nowy Rok — New Year

z roku na rok — year in, year out

* * *

rok

mi

pl. lata Gen. lat year; co rok(u) every year, annually; raz do roku l. raz na rok once a year; dwa razy do roku twice a year; ponad rok (temu) over one l. a year (ago); przez cały rok all year long; przez okrągły rok all the year round; rok temu a year ago; rok po roku l. z roku na rok year in, year out; pod koniec roku at the end of the year, towards the end of the year; przed upływem roku before the year is out; w lutym/kwietniu zeszłego/przyszłego roku last/next February/April; w nadchodzącym roku in the coming year; w piętnastym roku życia at fifteen (years old); w połowie roku at midyear; dobry rok (dla czegoś) vintage year (for sth); rok akademicki academic year; rok budżetowy budget year; rok finansowy l. obrachunkowy financial year; rok kalendarzowy calendar year; rok podatkowy tax year; rok przestępny leap year, bissextile; rok szkolny school year; rok świetlny astron. light year; Rok Święty Holy Year; rok zwrotnikowy astronomical year, solar year; rok zwykły (= nieprzestępny) common year; nowy rok (= nadchodzący l. niedawno rozpoczęty) New Year; Nowy Rok ( 1 stycznia) New Year's Day; powitać nowy rok see in the New Year; Szczęśliwego Nowego Roku! Happy New Year!; Roku Pańskiego Anno Domini, in the year of our Lord; pora roku season; minął rok a year passed; por. lata.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rok
14 afisz

m (cyrkowy, teatralny) poster
- utrzymać się na afiszu a. nie schodzić z afisza (o sztuce, filmie) to run

- przedstawienie nie schodzi z afisza od pół roku the show’s been running for six months now

- wejść na afisz a. znaleźć się na afiszu (sztuka) to open a. be staged; (film) to be out a. on release

- przedstawienie znajdzie się na afiszu za kilka dni the show will open in a few days’ time

- za tydzień wchodzi na afisz nowa filmowa wersja „Hamleta” the new film version of ‘Hamlet’ will be out a. on release in a week

- zdjąć coś z afisza (sztuka) to take off; (film) to withdraw from general release

- zejść a. spaść z afisza (o sztuce) to be taken off; (o filmie) to be withdrawn from general release

- dyrekcja zdjęła przedstawienie z afisza kilka dni po premierze the management took the show off a few days after the premiere

- film został zdjęty z afisza dopiero po kilku miesiącach the film ran a. was on release for several months

■ jeśli nie potrafisz, nie pchaj się na afisz pot., przysł. don’t make wild claims if you don’t know what you’re about

* * *

-a; -e; m

poster, bill

* * *

afisz

mi

Gen. -a Gen.pl. -ów l. -y poster, bill; afisz teatralny playbill; wejść na afisz ( o sztuce) be staged, be put on the stage; ( o utworze muzycznym) be performed; nie schodzić z afisza be on; zdjąć coś z afisza take sth off the bill; pchać się na afisz pot. sell o.s., market o.s.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > afisz
15 drobiazg

m (G drobiazgu) 1. (w mieszkaniu) knick-knack, nick-nack; (biżuteria, ozdoba) trinket; (ozdóbka, zabawka) novelty; (wykończeniowy) final detail
- szuflada/pudełko na różne drobiazgi a drawer/box for odds and ends a. bits and pieces a. bits and bobs

- mam dla ciebie taki drobiazg I’ve got a little something for you
2. (błahostka) trifle
- przejmować się drobiazgami to worry about trifles

- tracić czas na drobiazgi to waste time on trivialities

- czepiać się drobiazgów to nit-pick pot.

- „dziękuję ci bardzo” – „to drobiazg” ‘thanks a lot’ – ‘don’t mention it’
3. sgt (dzieci) little ones pl; brood pot.
- czworo/sześcioro drobiazgu a brood of four/six

■ rozsypać się a. rozwalić się w drobiazgi to fall to pieces a. bits

* * *

- gu; -gi; instr sg - giem; m

( drobny przedmiot) trinket, knick-knack; ( błahostka) trifle

- drobiazgi

* * *

drobiazg

mi

1. (= bibelot) knick-knack, trinket, bauble; wartościowe drobiazgi valuable trinkets.

2. (= błahostka) trifle.

3. (= małe dzieci) the little ones, the small fry.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > drobiazg
16 dzielić

(-ę, -isz); perf; po-; vt

to divide; ( rozdawać) perf; roz- to share out; ( różnić) to differ; ( rozgraniczać) to differentiate; ( korzystać wspólnie) to share

dzielić coś na części/kawałki — to split sth into parts/pieces

dzielić coś między dzielić — +acc to divide sth between lub among

dzielić 6 przez 2 — to divide six by two

12 dzielone przez 3 równa się 4 — twelve divided by three equals lub is four

od świąt dzieli nas tydzień — there is a week to go to the holidays

* * *

dzielić

ipf.

1. (= dokonywać podziału) divide; dzielić włos na czworo split hairs.

2. (= rozdzielać) distribute, share out; dzielić czas między pracę i dom divide one's time between work and home; dzielić skórę na niedźwiedziu count one's chickens before they are hatched.

3. t. przen. (= rozgraniczać) separate, divide; (= różnić) differ; dzieli nas ocean we're thousands of miles apart; dzielą nas poglądy polityczne we have different political views.

4. (= korzystać l. przeżywać wspólnie) share; dzielić z kimś mieszkanie share an apartment with sb.

5. mat. divide; ile jest dziesięć dzielone przez dwa? how much is ten divided by two?

dzielić się

ipf.

1. (= być dzielonym) be divided; Włochy dzielą się na bogatą północ i biedne południe Italy is divided into rich North and poor South.

2. (= dawać część czegoś) share; dzielić się z kimś jedzeniem share food with sb; dzielić się opłatkiem share the wafer.

3. (= komunikować sobie coś wzajemnie) share; dzielić się swoimi spostrzeżeniami share one's observations.

4. mat. be divided; czy dziesięć dzieli się przez dwa? is ten divisible by two?

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dzielić
17 plan

m (G planu) 1. (program działania) plan, scheme; (rozkład zajęć) schedule; (godzinowy) timetable
- plan działania/kampanii a plan of action/of campaign

- plan dyżurów a duty roster

- plan lekcji Szkol. a (school) timetable

- plan zajęć Uniw. a timetable, a class schedule

- plan ucieczki an escape plan

- plan wycieczki an itinerary, a travel plan

- plan wydawniczy a planned publishing list, planned publications

- narodowy plan gospodarczy a national economic plan

- plan krótkoterminowy/długoterminowy a short-term/a long-term plan

- plan pięcioletni a five-year plan

- plan sześciopunktowy a six-point plan

- sporządzić plan to draw up a. work out a plan

- trzymać się planu to keep to a. stick to a plan

- wszystko odbyło się zgodnie z planem everything went according to plan a. as planned

- zatwierdzić/wykonać plan to approve/carry out a. implement a plan
2. zw. pl (zamiar) plan
- zmiana planów a change of plans

- zmienić plany to change one’s plans

- jakie masz plany na ten weekend? what are your plans for the weekend?

- mieć plany co do swoich dzieci/co do przyszłości dzieci to have plans for one’s children/for one’s children’s future

- mam co do Anny poważne plany, chciałbym się z nią ożenić I’m serious about Anna, I’d like to marry her

- snuć plany to devise a. make plans

- robić plany na przyszłość to plan ahead, to make plans for the future

- zwierzyć się komuś ze swych planów to let sb in on one’s plans

- mieć coś w planie to be planning sth

- mieć w planie wyjazd za granicę to be planning to go abroad

- w planie jest budowa nowej autostrady there are plans to build a new highway

- plan się udał a. powiódł the plan worked

- plan się nie udał a. nie powiódł the plan fell through a. didn’t work a. failed

- pokrzyżować komuś plany to cross a. foil a. thwart sb’s plans

- zniweczyć czyjeś plany to ruin sb’s plans

- wprowadzić plan w życie to put a plan into operation a. to work
3. (konspekt) plan
- plan wypracowania/opowiadania an essay/a story outline

- plan lekcji a lesson plan
4. (miasta, marszruty) plan, map; (pomieszczeń, ogrodu) layout
- plan Warszawy (mapa) a street plan of Warsaw; (booklet) a street guide to Warsaw

- plan pokoju the layout of a room

- plan rozmieszczenia gości przy stole a seating plan
5. Archit., Budow. (projekt) plan, design; (światłokopia) blueprint
- plan parteru/piętra a ground/a floor plan

- narysować plan pawilonu/maszyny to draw up a plan of a pavilion/a machine
6. Archit. (podstawa) plan
- budowla na planie krzyża/koła a building on a cruciform/circular plan
7. Szt., Kino, Teatr pierwszy/drugi plan the foreground/the background także przen.
- na pierwszym/drugim planie in the foreground/background

- być na pierwszym planie przen. to be of prime importance

- w naszym domu muzyka była zawsze na pierwszym planie in our home music was always the first a. top priority

- wysunąć się na pierwszy plan, znaleźć się na pierwszym planie przen. to come to the fore

- zejść na dalszy a. drugi plan przen. to recede into the background

- odsunąć a. zepchnąć coś na dalszy plan przen. to push sth into the background a. to the back
8. Kino (miejsce kręcenia filmu) (film) set; (plener) location
- plan ogólny a long shot

- na planie on set

- na planie „Batmana” on the set of ‘Batman’

- wyjść na plan/zejść z planu to go on/walk off set
9 przen. level, plane
- akcja powieści rozgrywa się w dwóch planach czasowych the action of the novel takes place on two different time planes

- plan realistyczny/symboliczny a realistic/a symbolic level a. plane

□ plan awaryjny contingency plan

- plan ewakuacyjny emergency evacuation plan

- plan generalny master plan

- plan kasowy Fin. fiscal a. financial plan

- plan operacyjny a. strategiczny operational a. strategic plan, plan of operations

- plan perspektywiczny long-term plan

- plan regulacyjny Archit. regulating plan

- plan sytuacyjny Archit. site plan

- plan zbawienia a. Boży Relig. God’s plan (of salvation)

- plan zagospodarowania przestrzennego Archit. development plan

* * *

-nu, -ny; loc sg - nie; m

( zamiar) plan; ( urlopów) schedule; ( działania) scheme; (wypracowania, wykładu) outline; ( mapa) street map; FILM set; ( plener) location

mieć coś w planie — to plan to do sth

pokrzyżować ( perf) czyjeś plany — to thwart sb's plans

plan zajęć — ( godzinowy) timetable; ( tematyczny) syllabus

według planu lub zgodnie z planem — according to plan

plan miasta — street map

pierwszy plan — foreground

drugi lub dalszy plan — background

wysuwać się na pierwszy plan (przen) — to come to the fore

zejść ( perf) na drugi lub dalszy plan — to recede into the background

* * *

plan

mi

1. (= zamiar) intention; ( działania) scheme; pokrzyżować czyjeś plany upset the l. sb's applecart, thwart sb's plans; mieć w planie plan; według planu l. zgodnie z planem according to the plan, as planned.

2. (= rozkład zajęć, czynności) schedule, timetable; plan podróży itinerary; plan działania action plan; plan inwestycyjny investment plan; plan perspektywiczny long-term plan.

3. (= zarys) blueprint, design; (wypracowania, wykładu) outline.

4. (= rysunek) plan, map; plan miasta street map; na planie prostokąta of rectangular plan; plan badań naukowych research project; plan sytuacyjny l. działki site plan.

5. film, telew. (= odległość od kamery, oka widza) ground; drugi plan background; pierwszy plan foreground; być na pierwszym planie be in the foreground l. forefront; wysuwać się na pierwszy plan come to the fore; zejść na drugi l. dalszy plan recede l. fade into the background l. distance.

6. film ( poza studiem) location; ( w studiu) set; na planie filmowym on location.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > plan
18 dziesią|ty

Ⅰ num. ord. tenth
- dziesiąta rocznica ślubu the tenth wedding anniversary

- dziesiąty rozdział chapter ten

- jest godzina dziesiąta piętnaście it’s a quarter past ten

- był dziesiąty na mecie he was the tenth to cross the finishing line

- bramka padła w dziesiątej minucie meczu the goal was scored ten minutes into the match
Ⅱ adj. [część] tenth Ⅲ m (data) the tenth
- do dziesiątego każdego miesiąca by the tenth of each month

- przed dziesiątym nie mogę wyjechać I can’t leave before the tenth

- jutro (jest) dziesiąty lipca tomorrow’s the tenth of July

- wrócę dziesiątego I’ll be back on the tenth
Ⅳ dziesiąta f 1. (godzina) ten o’clock
- o dziesiątej at ten (o’clock)

- wrócił przed dziesiątą he got back before ten
2. (w ułamkach) tenth
- otrzymywać jedną dziesiątą zysków to receive a tenth of the profits

- cztery/sześć dziesiątych four/six tenths

- pracuję na sześć dziesiątych etatu I’m working part time for five hours a day

■ za dziesiątą górą, za dziesiątą rzeką far, far away (in a distant land)

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dziesią|ty
19 przej|azd

Ⅰ m (G przejazdu) 1. (jazda) (samochodem) drive, ride; (statkiem) sail, passage; (promem) crossing
- przejazd taksówką a taxi ride

- sześciogodzinny przejazd promem ze Świnoujścia do Ystad a six-hour ferry crossing from Świnoujście to Ystadt

- przejazd pociągiem a ride on a train

- przejazd autobusem do hotelu a bus transfer to the hotel

- przejazd środkami komunikacji miejskiej a ride on public transport

- przejazd z lotniska/na lotnisko an airport transfer

- opłata za przejazd autobusem/koleją a bus/railway fare

- przejazd przez miasto zajął mu godzinę it took him an hour to get through the town, a drive through the town took him an hour

- po nieodśnieżonej szosie przejazd był utrudniony driving on the snowy road was difficult

- cena obejmuje przejazd promem w obie strony the price includes the ferry crossing both ways

- dać pierwszeństwo przejazdu komuś to give sb the right of way
2. (miejsce) crossing; level crossing GB, grade crossing US
- przejazd dołem an underpass a. undercrossing US

- przejazd górą a flyover a. an overcrossing US
Ⅱ przejazdem adv. być/bawić/znaleźć się przejazdem to pass through
- jestem tu przejazdem I’m just passing through here, I’m here only for a short time

- byłem przejazdem w Berlinie I passed through Berlin

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przej|azd
20 sztu|ka

f 1. (twórczość artystyczna) art, the arts
- sztuka ludowa folk art

- sztuki piękne the fine arts

- Akademia Sztuk Pięknych the Academy of Fine Arts

- wystawa sztuki współczesnej a modern art exhibition

- galeria sztuki an art gallery

- dzieło sztuki a piece of art

- handlarz dziełami sztuki an art dealer

- zbierać sztukę to collect art

- tworzyć sztukę to create art

- sztuka filmowa film-making

- sztuka użytkowa applied art
2. (umiejętność) art
- sztuka wytapiania metali the art of smelting metals

- sztuki walki martial arts

- sztuka wojenna the art of war

- błąd w sztuce a malpractice

- cała sztuka polega na tym, żeby… the trick is to…
3. (wyczyn) feat, stunt
- to była nie lada sztuka it was no mean feat

- dokonać jakiejś sztuki to accomplish a feat

- nikt jeszcze nie dokonał tej sztuki no one has accomplished this yet

- jemu ta sztuka się udała he has accomplished this feat

- to nie a. żadna sztuka stać z boku i krytykować it’s easy to stand by and criticize

- wielka mi sztuka! iron. big deal!
4. Teatr. play
- sztuka w pięciu aktach a play in five acts

- wystawić sztukę to stage a play

- zagrać w sztuce to appear in a play

- pójść do teatru na dobrą sztukę to go the theatre to see a good play
5. (egzemplarz) piece, item
- dwanaście sztuk talerzy twelve plates

- dziesięć sztuk bydła ten head of cattle

- sześć sztuk bagażu/bielizny six pieces of luggage/underwear

- sprzedawać coś na sztuki to sell sth per item

- dwa złote za sztukę two zlotys apiece

- kupić coś po trzy złote sztuka to buy sth at three zlotys apiece

- piękna sztuka! (o zwierzęciu) it’s a fine animal!

- sztuka w sztukę every single one

- wszystkie talerze, sztuka w sztukę były poobijane every single plate was chipped
6. pot. (osoba) guy, one
- to twarda sztuka he/she is a tough one
7. (sztuczka) trick
- karciane sztuki card tricks

- sztuki magiczne magic tricks

- □ sztuka mięsa Kulin. piece of boiled beef

- sztuki wyzwolone Hist. liberal arts

■ do trzech razy sztuka third time lucky

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sztu|ka

Страницы

См. также в других словарях:

Time in Canada — Canada is divided into six time zones and ranks third among countries with respect to number of time zones, after Russia (eleven) and the United States (nine).Times used (* indicates use of daylight saving time):ZonesPacific Standard Time*Pacific … Wikipedia
Six Flags — Logo de Six Flags Création 1961 Fondateurs Angus G. Wynne … Wikipédia en Français
SIX-DAY WAR — SIX DAY WAR, the war between Israel and egypt , jordan , syria , and iraq that lasted from June 5 to June 10, 1967, and in the course of which Israel routed the threatening Arab armies and occupied the Sinai Peninsula, the West Bank (Judea and… … Encyclopedia of Judaism
Six-day racing — is a track cycling specialism, which as the name suggests involves racing over six days.OriginsThe first six day event was an individual time trial at the Agricultural Hall in Islington, London in 1878 when a professional called David Stanton… … Wikipedia
Six Moments Musicaux (Rachmaninoff) — Six Moments Musicaux (French for Six Musical Moments ; ru. Шесть Музыкальных Моментов, Shestʹ Muzykálʹnykh Moméntov ), Op. 16, is a set of solo piano pieces composed by the Russian composer Sergei Rachmaninoff between October and December,… … Wikipedia
Time in Indiana — refers to the controversial time zone division of Indiana, and to the state s historical response to the innovation of daylight saving time. The official dividing line between Eastern Time and Central Time has, over time, progressively moved west … Wikipedia
Time 100 — cover for 2008 Time 100 is an annual list of the 100 most influential people in the world, as assembled by Time. First published in 1999 as a result of a debate among several academics, the list has become an annual event. Contents … Wikipedia
Six Flags Inc. — Six Flags Unternehmensform Aktiengesellschaft Gründung 1961 Unternehmenssitz … Deutsch Wikipedia
Six Flags Hurricane Harbor — est une chaîne de parcs aquatiques américaine appartenant au groupe Six Flags. Chacun de ces parcs sont différents dans leur aménagement et par les attractions qu ils contiennent. On retrouve des toboggans, des piscines à vagues, des boutiques … Wikipédia en Français
Six Flags Marine World — Six Flags Discovery Kingdom 38° 08′ 19″ N 122° 14′ 03″ W / 38.138502, 122.234198 … Wikipédia en Français
Six Flags Mexico — Ancien nom Reino Aventura El Nuevo Reino Aventura Ouverture 5 juin 1984 Ville / … Wikipédia en Français

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с польского на английский

six-time

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с польского на английский

six-time

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: