Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

sīnum

  • 1 sīnum

        sīnum ī, n    a large vessel of earthenware, pot, jar: lactis, V.
    * * *
    bowl for serving wine, etc

    Latin-English dictionary > sīnum

  • 2 sinum

    sīnum, i, n. ( masc. collat. form sīnus, Plaut. Curc. 1, 1, 82; id. Rud. 5, 2, 31; for the form of the abl., sinu, Varr. ap. Non. 547, 23, we should perh. substitute sino; cf. Prisc. p. 714 P.) [1. sinus], a large, round drinking-vessel with swelling sides (like our bowls), esp. for wine (cf. Cic. Fragm. ap. Schol. Veron. ad Verg. E. 7, 33), Varr. L. L. 5, § 123 Müll.; id. ap. Non. 547, 23; Plaut. Curc. 1, 1, 75; 1, 1, 82; id. Rud. 5, 2, 32; Atta ap. Serv. Verg. E. 7, 33; Valgius ap. Philarg. Verg. G. 3, 177; Col. 7, 8, 2 al.; cf. Becker, Gallus, 3, p. 225 (2d edit.).

    Lewis & Short latin dictionary > sinum

  • 3 sinus

    1.
    sĭnus, ūs, m.
    I.
    In gen., a bent surface (raised or depressed), a curve, fold, a hollow, etc. (so mostly poet. and in postAug. prose): draco... conficiens sinus e corpore flexos, folds, coils, Cic. poët. N. D. 2, 42, 106; so Ov. M. 15, 689; 15, 721:

    sinu ex togā facto,

    Liv. 21, 18 fin. —Of the bag of a fishing-net:

    quando abiit rete pessum, tum adducit sinum (piscator),

    Plaut. Truc. 1, 1, 15; so Juv. 4, 41;

    and of a hunter's net,

    Mart. 13, 100; Grat. Cyn. 29;

    also of a spider's web,

    Plin. 11, 24, 28, § 82.—Of the bend or belly of a sail swollen by the wind:

    velorum plenos subtrahis ipse sinus,

    Prop. 3, 9 (4, 8), 30;

    and so with or without velum,

    Tib. 1, 3, 38; Verg. A. 3, 455; 5, 831; Ov. A. A. 3, 500; Luc. 6, 472; Sil. 7, 242; Quint. 10, 7, 23; 12, 10, 37 al.—Of hair, a curl, ringlet:

    ut fieret torto flexilis orbe sinus,

    Ov. Am. 1, 14, 26; id. A. A. 3, 148.— Of the curve of a reaping-hook:

    falcis ea pars, quae flectitur, sinus nominatur,

    Col. 4, 25, 1 sq. —Of bones, a sinus:

    umeri,

    Cels. 8, 1 med.; cf.

    ulceris,

    id. 7, 2 med.:

    suppurationis ferro recisae,

    Col. 6, 11, 1; Veg. 4, 9, 3.—
    II.
    In partic.
    A.
    The hanging fold of the upper part of the toga, about the breast, the bosom of a garment; also the bosom of a person; sometimes also the lap (= gremium, the predom. class. signif.; esp. freq. in a trop. sense).
    1.
    Lit.:

    est aliquid in amictu: quod ipsum aliquatenus temporum condicione mutatum est. Nam veteribus nulli sinus, perquam breves post illos fuerunt,

    Quint. 11, 3, 137; cf.

    decentissimus,

    id. 11, 3, 140 sq.:

    (Caesar moriens) sinistrā manu sinum ad ima crura deduxit, quo honestius caderet,

    Suet. Caes. 82 (for which, of the same:

    togam manu demisit,

    Val. Max. 4, 5, 6); Tib. 1, 6, 18:

    praetextae sinus,

    Suet. Vesp. 5:

    ne admissum quidem quemquam senatorum nisi solum et praetentato sinu,

    id. Aug. 35:

    ut conchas legerent galeasque et sinus replerent,

    id. Calig. 46:

    cedo mihi ex ipsius sinu litteras Syracusanorum,

    Cic. Verr. 2, 5, 57, § 147:

    aurum in sinu ejus invenerunt,

    Quint. 7, 1, 30:

    paternos In sinu ferens deos,

    Hor. C. 2, 18, 27:

    nuda genu, nodoque sinus collecta fluentis,

    Verg. A. 1, 320:

    et fluit effuso cui toga laxa sinu,

    Tib. 1, 6, 14; cf.:

    micat igneus ostro, Undantemque sinum nodis irrugat Iberis,

    Stat. Th. 4, 265:

    ad haec, quae a fortunā sparguntur, sinum expandit,

    eagerly embraces, grasps, Sen. Ep. 74, 6:

    aliquid velut magnum bonum intra sinum continere,

    id. Vit. Beat. 23, 3; cf.:

    sinum subducere alicui rei,

    to reject, id. Thyest. 430.—Prov.:

    sinu laxo (i. e. soluto) ferre aliquid,

    i. e. to be careless about a thing, Hor. S. 2, 3, 172. —
    b.
    Transf.
    (α).
    The purse, money, which was carried in the bosom of the toga (cf. supra, the passage, Quint. 7, 1, 30, and v. crumena; poet. and in post-Aug. prose):

    semper amatorum ponderat illa sinus,

    Prop. 2, 16 (3, 8), 12:

    quo pretium condat, non habet ille sinum,

    Ov. Am. 1, 10, 18:

    aere sinus plenos urbe reportare, Col. poët. 10, 310: plurium sinum ac domum inplere,

    Sen. Ben. 6, 43, 1:

    qui etiam condemnationes in sinum vertisse dicuntur... praedam omnem in sinum contulit,

    into his purse, Lampr. Commod. 14 fin.:

    avaritiae,

    Juv. 1, 88.—Hence, M. Scaurus Marianis sodaliciis rapinarum provincialium sinus, the pocketer, i. e. the receiver, Plin. 36, 15, 24, § 116; cf. Tac. H. 2, 92 fin.; 4, 14.—
    (β).
    Poet., a garment, in gen.:

    Tyrio prodeat apta sinu,

    Tib. 1, 9, 72; 1, 6, 18:

    auratus,

    Ov. F. 2, 310:

    purpureus,

    id. ib. 5, 28:

    regalis,

    id. H. 13, 36; 5, 71; Stat. S. 2, 1, 133.—
    (γ).
    The bosom of a person:

    manum in sinum alicui Inserere,

    Ter. Heaut. 3, 3, 2:

    gelu rigentem colubram sinu fovit,

    Phaedr. 4, 17, 3:

    opposuit sinum Antonius stricto ferro,

    Tac. H. 3, 10:

    scortum in sinu consulis recubans,

    Liv. 39, 43:

    tangitur, et tacto concipit illa sinu, i. e. utero,

    Ov. F. 5, 256:

    usque metu micuere sinus, dum, etc.,

    id. H. 1, 45:

    horum in sinum omnia congerebant,

    Plin. Pan. 45.—
    2.
    Trop.
    a.
    The bosom, as in most other languages, for love, protection, asylum, etc. (usu. in the phrases in sinu esse, habere, etc.;

    syn. gremium): hic non amandus? hiccine non gestandus in sinu est?

    Ter. Ad. 4, 5, 75:

    iste vero sit in sinu semper et complexu meo,

    Cic. Fam. 14, 4, 3; cf.:

    postremum genus proprium est Catilinae, de ejus delectu, immo vero de complexu ejus ac sinu,

    id. Cat. 2, 10, 22:

    suo sinu complexuque aliquem recipere,

    id. Phil. 13, 4, 9; so (with complexus) id. ib. 2, 25, 61:

    (Pompeius), mihi crede, in sinu est,

    is very dear to me, id. Q. Fr. 2, 13, 1:

    Bibulum noli dimittere e sinu tuo,

    from your intimacy, id. ad Brut. 1, 7, 2:

    praesertim si in amici sinu defieas,

    on the bosom, Plin. Ep. 8, 16, 5:

    in hujus sinu indulgentiāque educatus,

    Tac. Agr. 4; so id. Or. 28; cf.: etsi commotus ingenio, simulationum tamen falsa in sinu avi perdidicerat, i. e. under the care or tuition, id. A. 6, 45 fin.:

    confugit in sinum tuum concussa respublica,

    i. e. into your arms, Plin. Pan. 6, 3; id. Ep. 8, 12, 1:

    optatum negotium sibi in sinum delatum esse dicebat,

    committed to his guardianship, care, Cic. Verr. 2, 1, 50, § 131; cf. Plin. Pan. 45, 2:

    respublica in Vespasiani sinum cessisset,

    Tac. H. 3, 69; 3, 19; Dig. 22, 3, 27:

    sinum praebere tam alte cadenti,

    protection, Sen. Ira, 3, 23, 6.—
    b.
    The interior, the inmost part of a thing:

    alii intra moenia atque in sinu urbis sunt hostes,

    in the midst, in the heart of the city, Sall. C. 52, 35:

    in urbe ac sinu cavendum hostem,

    Tac. H. 3, 38; Sil. 4, 34; 6, 652; Claud. Eutr. 2, 575:

    ut (hostis) fronte simul et sinu exciperetur,

    in the centre, Tac. A. 13, 40:

    in intimo sinu pacis,

    i. e. in the midst of a profound peace, Plin. Pan. 56, 4.—
    c.
    In sinu alicujus, in the power or possession of (postAug. and rare):

    opes Cremonensium in sinu praefectorum fore,

    Tac. H. 3, 19:

    omnem fortunam in sinu meo habui,

    Dig. 22, 3, 27.—
    d.
    A hiding-place, place of concealment: ut in sinu gaudeant, gloriose loqui desinunt, qs. in their bosoms (or, as we say, in their sleeve), i. e. in secret, Cic. Tusc. 3, 21, 51;

    so of secret joy,

    Tib. 4, 13, 8:

    in tacito cohibe gaudia clausa sinu,

    Prop. 2, 25 (3, 20), 30; Sen. Ep. 105, 3; cf.

    also: plaudere in sinum,

    Tert. Pudic. 6: suum potius cubiculum ac sinum offerre contegendis quae, etc., the secrecy or concealment of her bed-chamber, Tac. A. 13, 13:

    abditis pecuniis per occultos aut ambitiosos sinus,

    i. e. in hidingplaces offered by obscurity or by high rank, id. H. 2, 92.—
    e.
    Sinus Abrahae, the place of the spirits of the just (eccl. Lat.):

    sinum Abrahae, regionem non caelestem, sublimiorem tamen Inferis,

    Tert. adv. Marc. 4, 34. —
    B.
    A bay, bight, gulf:

    ut primum ex alto sinus ab litore ad urbem inflectitur,

    Cic. Verr. 2, 5, 12, § 30; cf.:

    portus infusi in sinus oppidi,

    id. Rep. 3, 31, 43; 1, 3, 5; id. Imp. Pomp. 11, 31; id. Verr. 2, 5, 56, § 145; id. Att. 16, 6, 1; * Caes. B. C. 2, 32; Sall. J. 78, 2; Liv. 8, 24; Plin. 2, 43, 44, § 114 (Jahn, nivibus); Suet. Aug. 98; id. Tib. 16; Verg. A. 1, 243; 6, 132; Hor. C. 1, 33, 16; id. Epod. 10, 19.—
    2.
    Transf.
    (α).
    The land lying on a gulf, a point of land that helps to form it (perh. not ante-Aug.):

    segetibus in sinu Aenianum vastatis,

    Liv. 28, 5 Drak.:

    jam in sinum Maliacum venerat (with an army),

    id. 37, 6; Tac. A. 14, 9; id. H. 3, 66; id. Agr. 23; Plin. 6, 8, 8, § 23; Just. [p. 1710] 2, 4, 26; 24, 4, 3.—
    (β).
    A curve or fold in land, a basin, hollow, valley:

    Arpini terra campestri agro in ingentem sinum consedit,

    Liv. 30, 2, 12:

    subito dehiscit terra, et immenso sinu laxata patuit,

    Sen. Oedip. 582; id. Herc. Fur. 679; Plin. 2, 44, 44, § 115:

    jugum montis velut sinu quodam flexuque curvatum,

    Curt. 3, 4, 6:

    montium,

    id. 3, 9, 12.
    2.
    sīnus, i, m., v. sinum.

    Lewis & Short latin dictionary > sinus

  • 4 sinus

        sinus ūs, m    a bent surface, curve, fold, hollow, coil: draco... conficiens sinūs e corpore flexos, C. poët.: (serpens) flectit sinūs, O.: spatium rhombi Implevit sinūs, i. e. stretched the folds (of the net), Iu.: sinūs inplere secundos, i. e. the swelling sails, V.: Ut fieret torto nexilis orbe sinus, i. e. a ringlet, O.—The fold of the toga about the breast, bosom, lap: cedo mihi ex ipsius sinu litteras: In sinu ferens deos, H.: sinūs conlecta fluentīs, V. —Prov.: talos Ferre sinu laxo, i. e. to be careless about, H.—A purse, money: non habet ille sinum, O.: avaritiae, Iu.—A garment: auratus, O.: regalis, O.—Of a person, the bosom: colubram Sinu fovit, Ph.: in sinu consulis recubans, L.: Usque metu micuere sinūs, dum, etc., O.—A bay, bight, gulf: ex alto sinus ab litore ad urbem inflectitur: sinūs maritimi: Illyricos penetrare sinūs, V.— The land around a gulf, shore of a bay: in Maliaco sinu is locus erat, L.: omnis propior sinus tenebatur, Ta.—A fold in land, basin, hollow, valley: terra in ingentem sinum consedit, L.: montium, Cu.—Fig., the bosom, love, affection, intimacy, protection: hicine non gestandus in sinu est? T.: iste vero sit in sinu semper meo: (Pompeius) in sinu est, i. e. dear to me: Bibulum noli dimittere e sinu tuo, from your intimacy: negotium sibi in sinum delatum esse, committed to his care. —The interior, inmost part, heart: in sinu urbis sunt hostes, S.—A hiding-place, place of concealment: in sinu gaudere, i. e. in their sleeves.
    * * *
    I
    bowl for serving wine, etc
    II
    curved or bent surface; bending, curve, fold; bosom, lap; bay

    Latin-English dictionary > sinus

  • 5 cado

    cădo, cĕcĭdi, cāsum, 3 ( part. pres. gen. plur. cadentūm, Verg. A. 10, 674; 12, 410), v. n. [cf. Sanscr. çad-, to fall away].
    I.
    Lit.
    A.
    In an extended sense, to be driven or carried by one ' s weight from a higher to a lower point, to fall down, be precipitated, sink down, go down, sink, fall (so mostly poet.; in prose, in place of it, the compounds decĭdo, occĭdo, excĭdo, etc.; cf. also ruo, labor;

    opp. surgo, sto): tum arbores in te cadent,

    Plaut. Men. 2, 3, 25: (aves) praecipites cadunt in terram aut in aquam, fall headlong to the earth or into the water, Lucr. 6, 745; cf. id. 6, 828;

    imitated by Verg.: (apes) praecipites cadunt,

    Verg. G. 4, 80:

    nimbus, Ut picis e caelo demissum flumen, in undas Sic cadit, etc.,

    Lucr. 6, 258:

    cadit in terras vis flammea,

    id. 2, 215; so with in, id. 2, 209; 4, 1282; 6, 1006; 6, 1125; Prop. 4 (5), 4, 64:

    in patrios pedes,

    Ov. F. 2, 832.—With a different meaning:

    omnes plerumque cadunt in vulnus,

    in the direction of, towards their wound, Lucr. 4, 1049; cf.:

    prolapsa in vulnus moribunda cecidit,

    Liv. 1, 58, 11:

    cadit in vultus,

    Ov. M. 5, 292:

    in pectus,

    id. ib. 4, 579.—Less freq. with ad:

    ad terras,

    Plin. 2, 97, 99, § 216:

    ad terram,

    Quint. 5, 10, 84.—The place from which is designated by ab, ex, de:

    a summo cadere,

    Plaut. Mil. 4, 4, 15:

    a mento cadit manus,

    Ov. F. 3, 20:

    aves ab alto,

    Plin. 10, 38, 54, § 112:

    ut cadat (avis) e regione loci,

    Lucr. 6, 824:

    ex arbore,

    Plin. 17, 20, 34, § 148; Dig. 50, 16, 30, § 4; 18, 1, 80, § 2:

    cecidisse de equo dicitur,

    Cic. Clu. 62, 175:

    cadere de equo,

    Plaut. Mil. 3, 1, 125 (for which Cæsar, Nepos, and Pliny employ decidere):

    de manibus arma cecidissent,

    Cic. Phil. 14, 7, 21; cf.:

    de manibus civium delapsa arma ipsa ceciderunt,

    id. Off. 1, 22, 77:

    cadunt altis de montibus umbrae,

    Verg. E. 1, 84:

    de caelo,

    Lucr. 5, 791; Ov. M. 2, 322:

    de matre (i. e. nasci),

    Claud. in Rufin. 1, 92.—With per:

    per inane profundum,

    Lucr. 2, 222:

    per aquas,

    id. 2, 230:

    per salebras altaque saxa,

    Mart. 11, 91; cf.:

    imbre per indignas usque cadente genas,

    Ov. Tr. 1, 3, 18.—With the adverb altius: altius atque cadant summotis nubibus imbres, and poured forth from a greater height, etc., Verg. E. 6, 38.—And absol.:

    folia nunc cadunt,

    Plaut. Men. 2, 3, 24; Ter. Ad. 1, 1, 12; Lucr. 6, 297:

    ut pluere in multis regionibus et cadere imbres,

    id. 6, 415:

    cadens nix,

    id. 3, 21; 3, 402:

    velut si prolapsus cecidisset,

    Liv. 1, 56, 12: quaeque ita concus [p. 259] sa est, ut jam casura putetur, Ov. P. 2, 3, 59:

    cadentem Sustinuisse,

    id. M. 8, 148:

    saepius, of epileptics,

    Plin. Val. 12, 58:

    casuri, si leviter excutiantur, flosculi,

    Quint. 12, 10, 73.—
    2.
    Esp.
    a.
    Of heavenly bodies, to decline, set (opp. orior), Ov. F. 1, 295:

    oceani finem juxta solemque cadentem,

    Verg. A. 4, 480; 8, 59; Tac. G. 45:

    soli subjecta cadenti arva,

    Avien. Descr. Orb. 273; cf. Tac. Agr. 12:

    quā (nocte) tristis Orion cadit,

    Hor. Epod. 10, 10:

    Arcturus cadens,

    id. C. 3, 1, 27.—
    b.
    To separate from something by falling, to fall off or away, fall out, to drop off, be shed, etc.:

    nam tum dentes mihi cadebant primulum,

    Plaut. Men. 5, 9, 57:

    dentes cadere imperat aetas,

    Lucr. 5, 671; Sen. Ep. 12, 3; 83, 3:

    pueri qui primus ceciderit dens,

    Plin. 28, 4, 9, § 41:

    barba,

    Verg. E. 1, 29:

    quam multa in silvis autumni frigore primo Lapsa cadunt folia,

    id. A. 6, 310; cf. Cat. 11, 22; Hor. A. P. 61:

    lanigeris gregibus Sponte suā lanae cadunt,

    Ov. M. 7, 541:

    saetae,

    id. ib. 14, 303:

    quadrupedibus pilum cadere,

    Plin. 11, 39, 94, § 231:

    poma,

    Ov. M. 7, 586:

    cecidere manu quas legerat, herbae,

    id. ib. 14, 350:

    elapsae manibus cecidere tabellae,

    id. ib. 9, 571:

    et colus et fusus digitis cecidere remissis,

    id. ib. 4, 229.—
    c.
    Of a stream, to fall, empty itself:

    amnis Aretho cadit in sinum maris,

    Liv. 38, 4, 3; 38, 13, 6; 44, 31, 4:

    flumina in pontum cadent,

    Sen. Med. 406:

    flumina in Hebrum cadentia,

    Plin. 4, 11, 18, § 50:

    tandem in alterum amnem cadit,

    Curt. 6, 4, 6.—
    d.
    Of dice, to be thrown or cast; to turn up:

    illud, quod cecidit forte,

    Ter. Ad. 4, 7, 23 sq.; Liv. 2, 12, 16.—
    e.
    Alicui (alicujus) ad pedes, to fall at one ' s feet in supplication, etc. (post-class. for abicio, proicio), Sen. Contr. 1, 1, 19; Eutr. 4, 7; Aug. Serm. 143, 4; Vulg. Joan. 11, 32 al.—
    f.
    Super collum allcujus, to embrace (late Lat.), Vulg. Luc. 15, 20.—
    B.
    In a more restricted sense.
    1.
    To fall, to fall down, drop, fall to, be precipitated, etc.; to sink down, to sink, settle (the usual class. signif. in prose and poetry):

    cadere in plano,

    Ov. Tr. 3, 4, 17 sq.:

    deorsum,

    Plaut. Rud. 1, 2, 89:

    uspiam,

    Ter. Ad. 1, 1, 12:

    Brutus, velut si prolapsus cecidisset,

    Liv. 1, 56, 12; cf. id. 5, 21, 16; 1, 58, 12:

    dum timent, ne aliquando cadant, semper jacent,

    Quint. 8, 5, 32:

    sinistrā manu sinum ad ima crura deduxit (Caesar), quo honestius caderet,

    Suet. Caes. 82:

    cadere supinus,

    id. Aug. 43 fin.:

    in pectus pronus,

    Ov. M. 4, 579:

    cadunt toti montes,

    Lucr. 6, 546:

    radicitus exturbata (pinus) prona cadit,

    Cat. 64, 109:

    concussae cadunt urbes,

    Lucr. 5, 1236:

    casura moenia Troum,

    Ov. M. 13, 375; id. H. 13, 71:

    multaque praeterea ceciderunt moenia magnis motibus in terris,

    Lucr. 6, 588: languescunt omnia membra;

    bracchia palpebraeque cadunt,

    their arms and eyelids fall, id. 4, 953; 3, 596; so,

    ceciderunt artus,

    id. 3, 453:

    sed tibi tamen oculi, voltus, verba cecidissent,

    Cic. Dom. 52, 133; cf.:

    oculos vigiliā fatigatos cadentesque in opere detineo,

    Sen. Ep. 8, 1:

    patriae cecidere manus,

    Verg. A. 6, 33:

    cur facunda parum decoro Inter verba cadit lingua silentio?

    Hor. C. 4, 1, 36:

    cecidere illis animique manusque,

    Ov. M. 7, 347; Val. Fl. 1, 300; cf. II. F. infra.—
    2.
    In a pregn. signif. (as in most langg., to fall in battle, to die), to fall so as to be unable to rise, to fall dead, to fall, die (opp. vivere), Prop. 2 (3), 28, 42 (usu. of those who die in battle;

    hence most freq. in the histt.): hostes crebri cadunt,

    Plaut. Am. 1, 1, 79 sq.:

    aut in acie cadendum fuit aut in aliquas insidias incidendum,

    Cic. Fam. 7, 3, 3; Curt. 4, 1, 28; Ov. M. 7, 142:

    ut cum dignitate potius cadamus quam cum ignominiā serviamus,

    Cic. Phil. 3, 14, 35:

    pauci de nostris cadunt,

    Caes. B. G. 1, 15; id. B. C. 3, 53:

    optimus quisque cadere aut sauciari,

    Sall. J. 92, 8; so id. C. 60, 6; id. J. 54, 10; Nep. Paus. 1, 2; id. Thras. 2, 7; id. Dat. 1, 2; 6, 1; 8, 3; Liv. 10, 35, 15 and 19; 21, 7, 10; 23, 21, 7; 29, 14, 8; Tac. G. 33; Hor. Ep. 1, 12, 27; Ov. M. 7, 142:

    per acies,

    Tac. A. 1, 2:

    pro patriā,

    Quint. 2, 15, 29:

    ante diem,

    Verg. A. 4, 620:

    bipenni,

    Ov. M. 12, 611:

    ense,

    Val. Fl. 1, 812.—Not in battle:

    inque pio cadit officio,

    Ov. M. 6, 250.—With abl. of means or instrument:

    suoque Marte (i. e. suā manu) cadunt,

    Ov. M. 3, 123; cf. Tac. A. 3, 42 fin.:

    suā manu cecidit,

    fell by his own hand, id. ib. 15, 71:

    exitu voluntario,

    id. H. 1, 40:

    muliebri fraude cadere,

    id. A. 2, 71: cecidere justā Morte Centauri, cecidit tremendae Flamma Chimaerae, Hor. C. 4, 2, 14 sq.:

    manu femineā,

    Sen. Herc. Oet. 1179:

    femineo Marte,

    Ov. M. 12, 610.—With abl. of agent with ab:

    torqueor, infesto ne vir ab hoste cadat,

    should be slain by, Ov. H. 9, 36; so id. M. 5, 192; Suet. Oth. 5:

    a centurione volneribus adversis tamquam in pugnā,

    Tac. A. 16, 9.—And without ab:

    barbarae postquam cecidere turmae Thessalo victore,

    Hor. C. 2, 4, 9; imitated by Claudian, IV. Cons. Hon. 89; Grat. Cyn. 315.—
    b.
    Of victims, to be slain or offered, to be sacrificed, to fall ( poet.):

    multa tibi ante aras nostrā cadet hostia dextrā,

    Verg. A. 1, 334:

    si tener pleno cadit haedus anno,

    Hor. C. 3, 18, 5; Tib. 1, 1, 23; 4, 1, 15; Ov. M. 7, 162; 13, 615; id. F. 4, 653.—
    3.
    In mal. part., = succumbo, to yield to, Plaut. Pers. 4, 4, 104; Tib. 4, 10, 2; Sen. Contr. 1, 3, 7.—
    4.
    Matre cadens, just born ( poet.), Val. Fl. 1, 355; cf. of the custom of laying the new-born child at the father's feet: tellure cadens. Stat. S. 1, 2, 209; 5, 5, 69.
    II.
    Trop.
    A.
    To come or fall under, to fall, to be subject or exposed to something (more rare than its compound incidere, but class.); constr. usually with sub or in, sometimes with ad:

    sub sensus cadere nostros,

    i. e. to be perceived by the senses, Lucr. 1, 448:

    sub sensum,

    Cic. Inv. 1, 30, 48: in cernendi sensum. id. Tim. 3:

    sub oculos,

    id. Or. 3, 9:

    in conspectum,

    to become visible, id. Tusc. 1, 22, 50:

    sub aurium mensuram,

    id. Or. 20, 67:

    sponte suā (genus humanum) cecidit sub leges artaque jura,

    subjected itself to law and the force of right, Lucr. 5, 1146; so id. 3, 848:

    ad servitia,

    Liv. 1, 40, 3:

    utrorum ad regna,

    Lucr. 3, 836; so,

    sub imperium dicionemque Romanorum,

    Cic. Font. 5, 12 (1, 2):

    in potestatem unius,

    id. Att. 8, 3, 2:

    in cogitationem,

    to suggest itself to the thoughts, id. N. D. 1, 9, 21:

    in hominum disceptationem,

    id. de Or. 2, 2, 5:

    in deliberationem,

    id. Off. 1, 3, 9:

    in offensionem alicujus,

    id. N. D. 1, 30, 85:

    in morbum,

    id. Tusc. 1, 32, 79:

    in suspitionem alicujus,

    Nep. Paus. 2, 6:

    in calumniam,

    Quint. 9, 4, 57:

    abrupte cadere in narrationem,

    id. 4, 1, 79:

    in peccatum,

    Aug. in Psa. 65, 13.—
    B.
    In gen.: in or sub aliquem or aliquid, to belong to any object, to be in accordance with, agree with, refer to, be suitable to, to fit, suit, become (so esp. freq. in philos. and rhet. lang.):

    non cadit in hos mores, non in hunc pudorem, non in hanc vitam, non in hunc hominem ista suspitio,

    Cic. Sull. 27, 75:

    cadit ergo in bonum virum mentiri, emolumenti sui causā?

    id. Off. 3, 20, 81; so id. Cael. 29, 69; id. Har. Resp. 26, 56:

    haec Academica... in personas non cadebant,

    id. Att. 13, 19, 5:

    qui pedes in orationem non cadere quī possunt?

    id. Or. 56, 188:

    neque in unam formam cadunt omnia,

    id. ib. 11, 37; 57, 191; 27, 95; id. de Or. 3, 47, 182; Quint. 3, 7, 6; 4, 2, 37; 4, 2, 93; 6, prooem. § 5; 7, 2, 30 and 31; Plin. 35, 10, 36, § 82:

    heu, cadit in quemquam tantum scelus?

    Verg. E. 9, 17; Cic. Or. 27, 95; 11, 37; Quint. 3, 5, 16; 3, 6, 91; 5, 10, 30; 6, 3, 52; 7, 2, 31; 9, 1, 7;

    9, 3, 92: hoc quoque in rerum naturam cadit, ut, etc.,

    id. 2, 17, 32:

    in iis rebus, quae sub eandem rationem cadunt,

    Cic. Inv. 1, 30, 47; Quint. 8, 3, 56.—
    C.
    To fall upon a definite time (rare):

    considera, ne in alienissimum tempus cadat adventus tuus,

    Cic. Fam. 15, 14, 4:

    in id saeculum Romuli cecidit aetas, cum, etc.,

    id. Rep. 2, 10, 18.—Hence, in mercantile lang., of payments, to fall due: in eam diem cadere ( were due) nummos, qui a Quinto debentur, Cic. Att. 15, 20, 4.—
    D.
    (Acc. to I. 1. e.) Alicui, to fall to one (as by lot), fall to one ' s lot, happen to one, befall; and absol. (for accidere), to happen, come to pass, occur, result, turn out, fall out (esp. in an unexpected manner; cf. accido; very freq. in prose and poetry).
    1.
    Alicui:

    nihil ipsis jure incommodi cadere possit,

    Cic. Quint. 16, 51:

    hoc cecidit mihi peropportune, quod, etc.,

    id. de Or. 2, 4, 15; id. Att. 3, 1:

    insperanti mihi, cecidit, ut, etc.,

    id. de Or. 1, 21, 96; id. Att. 8, 3, 6; id. Mil. 30, 81:

    mihi omnia semper honesta et jucunda ceciderunt,

    id. Q. Fr. 1, 3, 1:

    sunt, quibus ad portas cecidit custodia sorti,

    Verg. G. 4, 165:

    haec aliis maledicta cadant,

    Tib. 1, 6, 85:

    neu tibi pro vano verba benigna cadunt,

    Prop. 1, 10, 24:

    ut illis... voluptas cadat dura inter saepe pericla,

    Hor. S. 1, 2, 40: verba cadentia, uttered at random, id. Ep. 1, 18, 12.—
    2.
    Ab sol., Afran. ap. Charis. p. 195 P.;

    Cic. Leg.2, 13, 33: verebar quorsum id casurum esset,

    how it would turn out, id. Att. 3, 24:

    aliorsum vota ceciderunt,

    Flor. 2, 4, 5:

    cum aliter res cecidisset ac putasses,

    had turned out differently from what was expected, Cic. Fam. 5, 19, 1:

    sane ita cadebat ut vellem,

    id. Att. 3, 7, 1; id. Div. 2, 52, 107; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 3; Cic. Verr. 1, 2, 5; Caes. B. C. 3, 73, Nep. Milt. 2, 5 Dähne:

    cum, quae tum maxime acciderant, casura praemonens, a furioso incepto eos deterreret,

    Liv. 36, 34, 3; 22, 40, 3; 35, 13, 9; 38, 46, 6; Plin. Pan. 31, 1; Tac. A. 2, 80; 6, 8; Suet. Tib. 14 al.; Verg. A. 2, 709:

    ut omnia fortiter fiant, feliciter cadant,

    Sen. Suas. 2, p. 14:

    multa. fortuito in melius casura,

    Tac. A. 2, 77.—With adj.:

    si non omnia caderent secunda,

    Caes. B. C. 3, 73:

    vota cadunt, i.e. rata sunt,

    are fulfilled, realized, Tib. 2, 2, 17 (diff. from Prop. 1, 17, 4; v. under F.).—
    3.
    With in and acc.: nimia illa libertas et populis et privatis in nimiam servitutem cadit (cf. metaballei), Cic. Rep. 1, 44, 68.—Esp.: in (ad) irritum or cassum, to be frustrated, fail, be or remain fruitless:

    omnia in cassum cadunt,

    Plaut. Poen. 1, 2, 147; Lucr. 2, 1166:

    ad irritum cadens spes,

    Liv. 2, 6, 1; so Tac. H. 3, 26:

    in irritum,

    id. A. 15, 39; cf. with irritus, adj.:

    ut irrita promissa ejus caderent,

    Liv. 2, 31, 5:

    haud irritae cecidere minae,

    id. 6, 35, 10.—
    E.
    To fall, to become less (in strength, power, worth, etc.), to decrease, diminish, lessen:

    cadunt vires,

    Lucr. 5, 410:

    mercenarii milites pretia militiae casura in pace aegre ferebant,

    Liv. 34, 36, 7.—More freq. in an extended signif. (acc. to I. B. 2.),
    F. 1.
    In gen.: pellis item cecidit, vestis contempta ferina. declined in value, Lucr. 5, 1417:

    turpius est enim privatim cadere (i. e. fortunis everti) quam publice,

    Cic. Att. 16, 15, 6; so id. Fam. 6, 10, 2:

    atque ea quidem tua laus pariter cum re publicā cecidit,

    id. Off. 2, 13, 45:

    tanta civitas, si cadet,

    id. Har. Resp. 20, 42:

    huc cecidisse Germanici exercitus gloriam, ut, etc.,

    Tac. H. 3, 13:

    non tibi ingredienti fines ira cecidit?

    Liv. 2, 40, 7; Pers. 5, 91:

    amicitia nec debilitari animos aut cadere patitur,

    Cic. Lael. 7, 23:

    animus,

    to fail, Liv. 1, 11, 3; Ov. M. 11, 537; cf. id. ib. 7, 347:

    non debemus ita cadere animis, etc.,

    to lose courage, be disheartened, Cic. Fam. 6, 1, 4:

    tam graviter,

    id. Off. 1, 21, 73; cf. Sen. Ep. 8, 3.—Esp., to fail in speaking:

    magnus orator est... minimeque in lubrico versabitur, et si semel constiterit numquam cadet,

    Cic. Or. 28, 98:

    alte enim cadere non potest,

    id. ib. —So in the lang. of the jurists, causā or formulā, to lose one ' s cause or suit:

    causā cadere,

    Cic. Inv. 2, 19, 57; so id. de Or. 1, 36, 166 sq.; id. Fam. 7, 14, 1; Quint. 7, 3, 17; Luc. 2, 554; Suet. Calig. 39:

    formulā cadere,

    Sen. Ep. 48, 10; Quint. 3, 6, 69.—With in:

    ita quemquam cadere in judicio, ut, etc.,

    Cic. Mur. 28, 58.—Also absol.:

    cadere,

    Tac. H. 4, 6; and:

    criminibus repetundarum,

    id. ib. 1, 77:

    conjurationis crimine,

    id. A. 6, 14:

    ut cecidit Fortuna Phrygum,

    Ov. M. 13, 435:

    omniaque ingrato litore vota cadunt, i. e. irrita sunt,

    remain unfulfilled, unaccomplished, Prop. 1, 17, 4 (diff. from Tib. 2, 2, 17; v. above, D. 2.); cf.:

    at mea nocturno verba cadunt zephyro,

    Prop. 1, 16, 34:

    multa renascentur, quae jam cecidere, cadentque Quae nunc sunt in honore vocabula,

    to fall into disuse, grow out of date, Hor. A. P. 70 —Hence of theatrical representations, to fall through, to fail, be condemned (opp. stare, to win applause;

    the fig. derived from combatants): securus cadat an recto stet fabula talo,

    Hor. Ep. 2, 1, 176.— Impers.. periculum est, ne cadatur, Aug. Don. Persev. 1.—
    2.
    Esp. of the wind (opp. surgo), to abate, subside, die away, etc.:

    cadit Eurus et umida surgunt Nubila,

    Ov. M. 8, 2:

    ventus premente nebulā cecidit,

    Liv. 29, 27, 10:

    cadente jam Euro,

    id. 25, 27, 11:

    venti vis omnis cecidit,

    id. 26, 39, 8:

    ubi primum aquilones ceciderunt,

    id. 36, 43, 11; cf.:

    sic cunctus pelagi cecidit fragor,

    Verg. A. 1, 154:

    ventosi ceciderunt murmuris aurae,

    id. E. 9, 58; id. G. 1, 354 Serv. and Wagn.—
    G.
    Rhet. and gram. t. t. of words, syllables, clauses, etc., to be terminated, end, close:

    verba melius in syllabas longiores cadunt,

    Cic. Or. 57, 194; 67, 223: qua (littera [p. 260] sc. m) nullum Graece verbum cadit, Quint. 12, 10, 31:

    plerique censent cadere tantum numerose oportere terminarique sententiam,

    Cic. Or. 59, 199; so id. Brut. 8, 34:

    apto cadens oratio,

    Quint. 9, 4, 32:

    numerus opportune cadens,

    id. 9, 4, 27:

    ultima syllaba in gravem vel duas graves cadit semper,

    id. 12, 10, 33 Spald.: similiter cadentia = omoioptôta, the ending of words with the same cases or verbal forms, diff. from similiter desinentia = omoioteleuta, similar endings of any kind, Cic. de Or. 3, 54, 206; id. Or. 34, 135; Auct. Her. 4, 20, 28; Quint. 9, 4, 42; cf. id. 9, 4, 18; 9, 3, 78; 9, 3, 79; 1, 7, 23; Aquil. Rom. Figur. §§ 25 and 26.

    Lewis & Short latin dictionary > cado

  • 6 cadō

        cadō cecidī, casūrus, ere    [CAD-], to fall, fall down, descend: lucrumae cadunt gaudio, T.: (apes) praecipites cadunt, V.: caelo ceciderunt sereno Fulgura, V.: a mento cadit manus, O.: de manibus arma cecidissent: vela cadunt, are furled, V.: Altius atque cadant imbres, from a greater height, V.—To fall, fall down, fall prostrate, fall over: ne ille ceciderit, has had a fall, T.: velut si prolapsus cecidisset, L.: prolapsa in volnus moribunda cecidit, L.: in pectus pronus, O.: casura moenia Troum, O.: casurae arces, V.—Of heavenly bodies, to set, go down, fall, sink: iuxta solem cadentem, V.: quā (nocte) Orion cadit, H.: oriens mediusve cadensve Phoebus, O.: primis cadentibus astris, fading, i. e. at dawn, V.—To fall off, fall away, fall out, drop off, be shed: barba, V.: Prima (folia) cadunt, H.: gregibus lanae cadunt, O.: poma ramis, O.: elapsae manibus cecidere tabellae, O.—Of a stream, to fall, empty itself: in sinum maris, L.—Of dice, to be thrown, fall, turn up: illud, quod cecidit forte, T.—Of shadows, to be thrown, fall (poet.): cadunt de montibus umbrae, V.—To fall dead, fall, die, be slain: in acie: Civili acie, O.: pauci de nostris cadunt, Cs.: plures Saguntini cadebant quam Poeni, L.: ante diem, prematurely, V.: suo Marte (i. e. suā manu), O.: iustā Morte, H.: femineo Marte, O.: a tanto viro, O.: a centurione, Ta.: In pio officio, O.: in patriā cadendum est, we must perish.—Of victims, to be slain, be offered, be sacrificed, fall (poet.): Multa tibi cadet hostia, V.: Si tener cadit haedus, H.: Victima vota cadit, O.—Of a woman, to yield, Tb. —Fig., to come, fall under, fall, be subject, be exposed: sub sensum: in conspectum, to become visible: si regnum ad servitia caderet, into servile hands, L.: sub imperium Romanorum: in deliberationem: in suspicionem alicuius, N.—To belong, be in accordance, agree, refer, be suitable, apply, fit, suit, become: non cadit in hos mores ista suspitio: cadit ergo in bonum virum mentiri?: Heu, cadit in quemquam tantum scelus? V.: sub eandem rationem.—Of time, to fall upon: in alienissimum tempus: in hanc aetatem.— To fall due: in eam diem cadere nummos.—To befall, fall to the lot of, happen, come to pass, occur, result, turn out, fall out: mihi peropportune: insperanti mihi cecidit, ut, etc.: Sunt quibus ad portas cecidit custodia sorti, V.: Ut illis... voluptas cadat, H.: verba cadentia, uttered at random, H.: verba si Graeco fonte cadent, be derived from, H.: verebar quorsum id casurum esset, how it would turn out: praeter opinionem, N.: si quid adversi caderet, L.: fortuito in melius casura, Ta.: curare Quo promissa cadent, how fulfilled, H.: Vota cadunt, are fulfilled, Tb.: tibi pro vano benigna cadant, Pr.: Quo res cumque cadent, V.: si non omnia caderent secunda, Cs.: ut inrita promissa eius caderent, L.: libertas in servitutem cadit: in hunc hominem ista suspitio: ad inritum cadens spes, turning out to be vain, L.—To lose strength, fall, perish, be overthrown, drop, decline, vanish, decay, cease: cadentem rem p. fulcire: tua laus pariter cum re p. cecidit: virtute Neronis Armenius cecidit, H.: non tibi ira cecidit, L.: animus, to fail. L.: cadere animis, to lose courage: cecidere illis animi, O.— To fail (in speaking), falter: orator cadet.—Causā cadere, to lose the cause: cadere in iudicio: Ut cecidit fortuna Phrygum, O.— Of the countenance or features: tibi tamen oculi, voltus, verba cecidissent, i. e. expressed terror.— Of words: Multa renascentur, quae iam cecidere, fallen into disuse, H.—Of theatrical representations, to fail, be condemned: cadat an recto stet fabula talo, H.—Of the wind, to abate, subside, die away: cadit Eurus, O.: venti vis omnis cecidit, L.—Of words and clauses, to be terminated, end, close: verba melius in syllabas longiores cadunt: similiter cadentia, having the same endings.
    * * *
    cadere, cecidi, casus V INTRANS
    fall, sink, drop, plummet, topple; be slain, die; end, cease, abate; decay

    Latin-English dictionary > cadō

  • 7 circum-colō

        circum-colō —, —, ere,    to dwell round about, dwell near: sinum maris, L.: paludem, L.

    Latin-English dictionary > circum-colō

  • 8 dē-volō

        dē-volō —, ātūrus, āre,     to fly down: Iris per caelum, V.: sibi de caelo devolatura in sinum victoria, L.—To fly away: turdus devolet illuc, ubi, etc., H.—To hasten down, hasten away, fly: praecipites pavore in forum, L.: ad florentem aliam (amicitiam).

    Latin-English dictionary > dē-volō

  • 9 ē-dō

        ē-dō didī, ditus, ere,    to give out, put forth, bring forth, raise, set up: animam, i. e. die: vitam, to end: spiritum: clamorem, utter: voces: questūs, O.: Maeander in sinum maris editur, discharges, L.: ordo editus in altum.—To bring forth, give birth to, bear, produce, beget: partum: quem partu edidit, V.: geminos, O.: Electram Atlas Edidit, V.—P. pass.: in lucem, C. poët.: partu, O.: de flumine, O.: Maecenas atavis regibus, H. —To produce: (tellus) Edidit species, O.: utrum alios terra ediderit, L.—To put forth, publish: de re p. libros: delere licebit Quod non edideris, H. —To set forth, publish, relate, tell, utter, announce, declare, disclose: quid in magistratu gesserint: carmen post rem actam editum, L.: hominis nomen, H.: veros ortūs, O.: mea fata tibi, O.: oraculum: haec ex oraculo edita tibi: illum iactum per inane, O.: auctorem doctrinae falso Pythagoran, L.: (hunc) filium ediderim, am inclined to call him, L.: opinio in volgus edita, spread abroad, Cs.: in volgus edit, profectum, etc., N.: editis hostium consiliis, divulged, L.—To give out, promulgate, proclaim, ordain: verba: iudicium: mandata edita, L.: quid fieri vellet, L.—To designate, name: hostiae, quibus editum est diis, caesae, L.: iudices editi (cf. editicii): sibi eum edidit socium. —To bring forth, show, display, produce, perform, bring about, cause, inflict: oves nullum fructum edere possent: contemptus hostis cruentum certamen edidit, L.: ingentem caedem, L.: trepidationis aliquantum, L.: facinus, perpetrate: (scelus) in me: munus gladiatorium, exhibit, L.: exemplum severitatis: in te exempla, make an example of you, T.: in eos omnia exempla cruciatūsque, Cs.

    Latin-English dictionary > ē-dō

  • 10 īn-fluō

        īn-fluō uxī, uxus, ere,    to flow in, run in: ut influat in urbis sinum portus: locus qui in flumen influit, Cs.: mare, quo Rhenus influit, Cs.: huc Sagaris influit, O.—To stream in, throng in, invade: influentes in Italiam Gallorum copiae.—To make way gently, pour in: in universorum animos, steal: oratio in sensūs eorum influat.

    Latin-English dictionary > īn-fluō

  • 11 prae-fēstīnō

        prae-fēstīnō —, ātus, āre,    to hasten before, be precipitate: deficere, L.—To pass in haste: sinum, Ta.

    Latin-English dictionary > prae-fēstīnō

  • 12 circumcolo

    circum-cŏlo, ĕre, v. a., to dwell round about or near:

    sinum maris,

    Liv. 5, 33, 10:

    paludem,

    id. 31, 41, 4; absol., Dig. 43, 12, 1; cf. ib. 43, 13, 1:

    Amazones circumcolunt Tanain,

    Amm. 22, 8, 27:

    insulam,

    id. 22, 8, 43.

    Lewis & Short latin dictionary > circumcolo

  • 13 claudo

    1.
    claudo ( * clōdo:

    clodunt ita (oculos),

    Plin. 18, 33, 76, § 330 fin.; but some refer clodo to claudeo; and more freq., although not in Cic., clūdo, as always in the compounds; v. infra), si, sum, 3, v. a. [root sklu-, klu-, to shut; cf. kleiô, kleis, clavis; O. H. Germ. scliuzu; M. H. Germ. schliessen; also claudus, clavus], to shut.
    I.
    To shut something that is open, to close, shut up (opp. aperire; freq. in prose and poetry).
    (α).
    Claudo:

    forem cubiculi,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59; cf. Quint. 10, 3, 25;

    and, clausae fores,

    Tib. 1, 9, 44; Suet. Ner. 47:

    conventus portus Varroni clausit,

    Caes. B. C. 2, 19:

    januam serā,

    Tib. 1, 2, 6:

    domum,

    Ov. P. 1, 7, 36 sq.:

    ostia,

    Cat. 6, 231:

    portas,

    Cic. Fl. 25, 61; Hor. C. 3, 5, 23; cf. Cic. Verr. 2, 5, 27, § 68:

    omnes aditus,

    id. Phil. 1, 10, 25; Tac. A. 12, 68; Stat. Th. 6, 752:

    rivos,

    to dam up, Verg. E. 3, 111:

    ad claudendas pupulas, ne quid incideret, et ad aperiendas, etc.,

    Cic. N. D. 2, 57, 142:

    ocellos (in dying),

    Prop. 2 (3), 13, 17; so,

    oculos,

    Luc. 5, 28:

    lumina,

    Verg. A. 10, 746; Ov. M. 3, 503:

    clausis foribus,

    Lucr. 4, 598.—
    (β).
    Cludo:

    domum,

    Tac. H. 1, 33:

    Janum Quirinum ter clusit,

    Suet. Aug. 22; Flor. 4, 12, 64:

    animam clusit dolor,

    Luc. 8, 59.—
    2.
    Trop.:

    nec ita claudenda est res familiaris, ut eam benignitas aperire non possit,

    Cic. Off. 2, 15, 55:

    domus clausa contra cupiditatem,

    id. Verr. 2, 5, 15, § 39:

    habere domum clausam pudori et sanctimoniae, patentem cupiditati et voluptatibus,

    id. Quint. 30, 93; cf. id. Fam. 4, 13, 6:

    aures ad doctissimas voces,

    id. Tusc. 4, 1, 2; cf. Liv. 40, 8, 20:

    cludendae sunt aures malis vocibus,

    Sen. Ep. 123, 9:

    horum ferocia vocem Euandri clausit,

    Liv. 44, 45, 11: fugam hostibus, q. s. to block up, to cut off, prevent, id. 27, 18, 20; so Ov. M. 6, 572:

    alicui iter,

    id. F. 1, 272; id. M. 8, 548:

    alios incessus,

    Tac. A. 6, 33:

    sideritis sanguinem claudit,

    i. e. stops, stanches, Plin. 26, 13, 83, § 135:

    cluso corpore adversum vim veneni,

    Tac. A. 15, 64:

    clausa consilia habere,

    i. e. to conceal, Cic. Verr. 2, 3, 25, § 63; cf. Sall. C. 10, 5; Ov. M. 2, 641; id. F. 4, 846; Sil. 1, 140.— Poet.: animam laqueo, i. e. to end one ' s life, Ov. M. 7, 604 (cf.:

    vitalesque vias et respiramina clausit,

    id. ib. 2, 828).—
    B.
    To close, end, conclude (so, except the milit. expression, agmen, only poet. or in post-Aug. prose; most freq. in Quint.).
    (α).
    Claudo:

    cujus octavum trepidavit aetas Claudere lustrum,

    Hor. C. 2, 4, 24:

    opus,

    Ov. F. 3, 384:

    jus,

    Luc. 5, 44:

    labores ingentis belli,

    Sil. 15, 655:

    epistulam,

    Ov. H. 13, 165; 20, 242:

    cenas lactucā,

    Mart. 13, 14; Quint. 9, 4, 13:

    cum ventum est ad ipsum illud, quo veteres tragoediae comoediaeque clauduntur, Plaudite,

    id. 6, 1, 52; cf. id. 1, 8, 1; 2, 15, 27.—
    (β).
    Cludo:

    cludere bella,

    Stat. Th. 11, 58:

    cludendi incohandique sententias ratio,

    Quint. 9, 4, 18; cf.

    opp. incipere,

    id. 9, 4, 67 (as claudere, opp. incipere, id. 1, 8, 1):

    cum versus cluditur,

    id. 9, 4, 65; cf. id. 9, 4, 26; 9, 4, 71; 9, 4, 73; 9, 4, 93; 9, 4, 102; 9, 4, 104; 9, 4, 105; 12, 10, 31.—
    2.
    Agmen, in milit. lang., to close the procession or train, to bring up the rear, Caes. B. G. 1, 25; Curt. 3, 3, 21; 4, 12, 4; so,

    aciem,

    Sil. 7, 590; cf. cogo, I. B. 3.—
    II.
    (For the compounds includo, concludo.) Claudere aliquid aliquā re, to shut up or in something by something, to enclose, encompass, surround, imprison, hide, confine (class., esp. freq. in poetry and in the historians).
    (α).
    Claudo, with abl.:

    locum aquā,

    Varr. R. R. 3, 14, 1:

    quae (Syracusarum urbs) loci naturā terrā marique clauderetur,

    Cic. Verr. 2, 2, 2, § 4:

    (animae) clausae tenebris et carcere caeco,

    Verg. A. 6, 734:

    stabulis armenta,

    id. G. 3, 352:

    claudens textis cratibus pecus,

    Hor. Epod. 2, 45; cf. Ov. M. 2, 554; 4, 646:

    ensem vaginā,

    Luc. 5, 245:

    aliquem Gyaro,

    Tac. A. 4, 30; 14, 63:

    clausus domo,

    id. ib. 15, 53; cf.:

    intra domum,

    id. H. 4, 49:

    rivus praealtis utrimque clausus ripis,

    Liv. 21, 54, 1; cf. id. 21, 43, 4; 41, 27, 12; Quint. 1, 10, 45:

    clauditur cubiculo aliquis,

    Tac. A. 15, 69; cf.: in atras et profundas tenebras eum claudebant, Tubero ap. Gell. 7 (6), 4, 3:

    in arcā,

    Hor. S. 2, 7, 59:

    claudam in curiā vos,

    Liv. 23, 2, 9:

    in tectis,

    Ov. M. 3, 697:

    (apes) in arbore inani,

    id. F. 3, 743:

    aquilonem in antris,

    id. M. 1, 262.—Without abl.:

    nihil se tam clausum posse habere, quod non istius cupiditati apertissimum esset,

    Cic. Verr. 2, 4, 20, § 42:

    insula ea sinum ab alto claudit,

    Liv. 30, 24, 9; cf. Tac. G. 34; Quint. 1, 10, 42; Ov. M. 1, 568 al.—In milit. lang., of a hostile encompassing, to encompass, invest, besiege, blockade, etc.:

    praestare arbitrabatur, unum locum... quam omnia litora ac portus custodiā clausos teneri,

    Caes. B. C. 3, 23:

    urbem operibus,

    Nep. Milt. 7, 2; Liv. 25, 22, 12 al.; cf.:

    urbem obsidione,

    Nep. Epam. 8, 5:

    adversarios locorum angustiis,

    id. Dat. 8, 4; cf. id. Epam. 7, 1; id. Ham. 2, 4:

    multitudine,

    id. Milt. 5, 3:

    hinc Tusco claudimur amni,

    are hemmed in, Verg. A. 8, 473.—So of hunting:

    nemorum saltus,

    Verg. E. 6, 56:

    indagine collis,

    Tib. 4, 3, 7:

    silvas vastasque feras indagine,

    Luc. 6, 42; Stat. Th. 2, 553:

    insidiis altas valles,

    Tib. 1, 4, 49:

    cur tibi clauduntur rete Imbelles capr eae,

    Ov. F. 5, 371.—
    (β).
    Cludo, Varr. R. R. 3, 3, 5:

    venti clusi Nubibus,

    Lucr. 6, 197; Flor. 3, 20, 13.—
    B.
    Trop.:

    numcubi meam Benignitatem sensisti in te claudier?

    Ter. Eun. 1, 2, 84:

    nolo tibi ullum commodum in me claudier,

    id. And. 3, 3, 41; cf.

    I. A. 2. supra.—Esp. of speech and rhythm: qui non claudunt numeris sententias,

    Cic. Or. 68, 229; 58, 198:

    pedibus verba,

    i. e. to compose verses, Hor. S. 2, 1, 28; cf. id. ib. 1, 10, 59:

    quod clausae hieme Alpes essent,

    Liv. 27, 36, 4; cf. Verg. G. 2, 317: rura gelu tum claudit hiems (and id. A. 2, 111: illos aspera ponti interclusit hiems).—Hence, P.a. as subst.: clausum ( clūsum), i, n., an enclosed place (for confining or keeping any thing):

    clausa effringere,

    Sall. J. 12, 5:

    in clauso linquere,

    in confinement, Verg. G. 4, 303:

    fructus clauso custodire,

    Col. 12, praef. §

    3: sub uno clauso,

    id. 7, 6, 5:

    clausa domorum,

    Lucr. 1, 354:

    clausa viarum,

    id. 4, 612.
    2.
    claudo, ĕre, v. claudeo.

    Lewis & Short latin dictionary > claudo

  • 14 clusum

    1.
    claudo ( * clōdo:

    clodunt ita (oculos),

    Plin. 18, 33, 76, § 330 fin.; but some refer clodo to claudeo; and more freq., although not in Cic., clūdo, as always in the compounds; v. infra), si, sum, 3, v. a. [root sklu-, klu-, to shut; cf. kleiô, kleis, clavis; O. H. Germ. scliuzu; M. H. Germ. schliessen; also claudus, clavus], to shut.
    I.
    To shut something that is open, to close, shut up (opp. aperire; freq. in prose and poetry).
    (α).
    Claudo:

    forem cubiculi,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59; cf. Quint. 10, 3, 25;

    and, clausae fores,

    Tib. 1, 9, 44; Suet. Ner. 47:

    conventus portus Varroni clausit,

    Caes. B. C. 2, 19:

    januam serā,

    Tib. 1, 2, 6:

    domum,

    Ov. P. 1, 7, 36 sq.:

    ostia,

    Cat. 6, 231:

    portas,

    Cic. Fl. 25, 61; Hor. C. 3, 5, 23; cf. Cic. Verr. 2, 5, 27, § 68:

    omnes aditus,

    id. Phil. 1, 10, 25; Tac. A. 12, 68; Stat. Th. 6, 752:

    rivos,

    to dam up, Verg. E. 3, 111:

    ad claudendas pupulas, ne quid incideret, et ad aperiendas, etc.,

    Cic. N. D. 2, 57, 142:

    ocellos (in dying),

    Prop. 2 (3), 13, 17; so,

    oculos,

    Luc. 5, 28:

    lumina,

    Verg. A. 10, 746; Ov. M. 3, 503:

    clausis foribus,

    Lucr. 4, 598.—
    (β).
    Cludo:

    domum,

    Tac. H. 1, 33:

    Janum Quirinum ter clusit,

    Suet. Aug. 22; Flor. 4, 12, 64:

    animam clusit dolor,

    Luc. 8, 59.—
    2.
    Trop.:

    nec ita claudenda est res familiaris, ut eam benignitas aperire non possit,

    Cic. Off. 2, 15, 55:

    domus clausa contra cupiditatem,

    id. Verr. 2, 5, 15, § 39:

    habere domum clausam pudori et sanctimoniae, patentem cupiditati et voluptatibus,

    id. Quint. 30, 93; cf. id. Fam. 4, 13, 6:

    aures ad doctissimas voces,

    id. Tusc. 4, 1, 2; cf. Liv. 40, 8, 20:

    cludendae sunt aures malis vocibus,

    Sen. Ep. 123, 9:

    horum ferocia vocem Euandri clausit,

    Liv. 44, 45, 11: fugam hostibus, q. s. to block up, to cut off, prevent, id. 27, 18, 20; so Ov. M. 6, 572:

    alicui iter,

    id. F. 1, 272; id. M. 8, 548:

    alios incessus,

    Tac. A. 6, 33:

    sideritis sanguinem claudit,

    i. e. stops, stanches, Plin. 26, 13, 83, § 135:

    cluso corpore adversum vim veneni,

    Tac. A. 15, 64:

    clausa consilia habere,

    i. e. to conceal, Cic. Verr. 2, 3, 25, § 63; cf. Sall. C. 10, 5; Ov. M. 2, 641; id. F. 4, 846; Sil. 1, 140.— Poet.: animam laqueo, i. e. to end one ' s life, Ov. M. 7, 604 (cf.:

    vitalesque vias et respiramina clausit,

    id. ib. 2, 828).—
    B.
    To close, end, conclude (so, except the milit. expression, agmen, only poet. or in post-Aug. prose; most freq. in Quint.).
    (α).
    Claudo:

    cujus octavum trepidavit aetas Claudere lustrum,

    Hor. C. 2, 4, 24:

    opus,

    Ov. F. 3, 384:

    jus,

    Luc. 5, 44:

    labores ingentis belli,

    Sil. 15, 655:

    epistulam,

    Ov. H. 13, 165; 20, 242:

    cenas lactucā,

    Mart. 13, 14; Quint. 9, 4, 13:

    cum ventum est ad ipsum illud, quo veteres tragoediae comoediaeque clauduntur, Plaudite,

    id. 6, 1, 52; cf. id. 1, 8, 1; 2, 15, 27.—
    (β).
    Cludo:

    cludere bella,

    Stat. Th. 11, 58:

    cludendi incohandique sententias ratio,

    Quint. 9, 4, 18; cf.

    opp. incipere,

    id. 9, 4, 67 (as claudere, opp. incipere, id. 1, 8, 1):

    cum versus cluditur,

    id. 9, 4, 65; cf. id. 9, 4, 26; 9, 4, 71; 9, 4, 73; 9, 4, 93; 9, 4, 102; 9, 4, 104; 9, 4, 105; 12, 10, 31.—
    2.
    Agmen, in milit. lang., to close the procession or train, to bring up the rear, Caes. B. G. 1, 25; Curt. 3, 3, 21; 4, 12, 4; so,

    aciem,

    Sil. 7, 590; cf. cogo, I. B. 3.—
    II.
    (For the compounds includo, concludo.) Claudere aliquid aliquā re, to shut up or in something by something, to enclose, encompass, surround, imprison, hide, confine (class., esp. freq. in poetry and in the historians).
    (α).
    Claudo, with abl.:

    locum aquā,

    Varr. R. R. 3, 14, 1:

    quae (Syracusarum urbs) loci naturā terrā marique clauderetur,

    Cic. Verr. 2, 2, 2, § 4:

    (animae) clausae tenebris et carcere caeco,

    Verg. A. 6, 734:

    stabulis armenta,

    id. G. 3, 352:

    claudens textis cratibus pecus,

    Hor. Epod. 2, 45; cf. Ov. M. 2, 554; 4, 646:

    ensem vaginā,

    Luc. 5, 245:

    aliquem Gyaro,

    Tac. A. 4, 30; 14, 63:

    clausus domo,

    id. ib. 15, 53; cf.:

    intra domum,

    id. H. 4, 49:

    rivus praealtis utrimque clausus ripis,

    Liv. 21, 54, 1; cf. id. 21, 43, 4; 41, 27, 12; Quint. 1, 10, 45:

    clauditur cubiculo aliquis,

    Tac. A. 15, 69; cf.: in atras et profundas tenebras eum claudebant, Tubero ap. Gell. 7 (6), 4, 3:

    in arcā,

    Hor. S. 2, 7, 59:

    claudam in curiā vos,

    Liv. 23, 2, 9:

    in tectis,

    Ov. M. 3, 697:

    (apes) in arbore inani,

    id. F. 3, 743:

    aquilonem in antris,

    id. M. 1, 262.—Without abl.:

    nihil se tam clausum posse habere, quod non istius cupiditati apertissimum esset,

    Cic. Verr. 2, 4, 20, § 42:

    insula ea sinum ab alto claudit,

    Liv. 30, 24, 9; cf. Tac. G. 34; Quint. 1, 10, 42; Ov. M. 1, 568 al.—In milit. lang., of a hostile encompassing, to encompass, invest, besiege, blockade, etc.:

    praestare arbitrabatur, unum locum... quam omnia litora ac portus custodiā clausos teneri,

    Caes. B. C. 3, 23:

    urbem operibus,

    Nep. Milt. 7, 2; Liv. 25, 22, 12 al.; cf.:

    urbem obsidione,

    Nep. Epam. 8, 5:

    adversarios locorum angustiis,

    id. Dat. 8, 4; cf. id. Epam. 7, 1; id. Ham. 2, 4:

    multitudine,

    id. Milt. 5, 3:

    hinc Tusco claudimur amni,

    are hemmed in, Verg. A. 8, 473.—So of hunting:

    nemorum saltus,

    Verg. E. 6, 56:

    indagine collis,

    Tib. 4, 3, 7:

    silvas vastasque feras indagine,

    Luc. 6, 42; Stat. Th. 2, 553:

    insidiis altas valles,

    Tib. 1, 4, 49:

    cur tibi clauduntur rete Imbelles capr eae,

    Ov. F. 5, 371.—
    (β).
    Cludo, Varr. R. R. 3, 3, 5:

    venti clusi Nubibus,

    Lucr. 6, 197; Flor. 3, 20, 13.—
    B.
    Trop.:

    numcubi meam Benignitatem sensisti in te claudier?

    Ter. Eun. 1, 2, 84:

    nolo tibi ullum commodum in me claudier,

    id. And. 3, 3, 41; cf.

    I. A. 2. supra.—Esp. of speech and rhythm: qui non claudunt numeris sententias,

    Cic. Or. 68, 229; 58, 198:

    pedibus verba,

    i. e. to compose verses, Hor. S. 2, 1, 28; cf. id. ib. 1, 10, 59:

    quod clausae hieme Alpes essent,

    Liv. 27, 36, 4; cf. Verg. G. 2, 317: rura gelu tum claudit hiems (and id. A. 2, 111: illos aspera ponti interclusit hiems).—Hence, P.a. as subst.: clausum ( clūsum), i, n., an enclosed place (for confining or keeping any thing):

    clausa effringere,

    Sall. J. 12, 5:

    in clauso linquere,

    in confinement, Verg. G. 4, 303:

    fructus clauso custodire,

    Col. 12, praef. §

    3: sub uno clauso,

    id. 7, 6, 5:

    clausa domorum,

    Lucr. 1, 354:

    clausa viarum,

    id. 4, 612.
    2.
    claudo, ĕre, v. claudeo.

    Lewis & Short latin dictionary > clusum

  • 15 complexus

    1.
    complexus, a, um, Part., from complector.
    2.
    complexus ( con-), ūs, m. [complector], a surrounding, encompassing, encircling, embracing, embrace, etc. (class. in prose and poetry).
    I.
    Lit.
    A.
    Prop.
    1.
    Of things (rare):

    aether Omnia avido complexu cetera saepsit,

    Lucr. 5, 471; so id. 2, 1066:

    qui (mundus) omnia complexu suo coërcet et continet,

    Cic. N. D. 2, 22, 58; 2, 40, 101:

    lapides alligati complexu silicis,

    by a binding, Plin. 36, 22, 45, § 161.—
    2.
    Of persons:

    secutae conlocutiones cum Trebonio complexusque,

    Cic. Phil. 11, 2, 5:

    corporum,

    id. Tusc. 3, 20, 46:

    e complexu parentum abreptos filios ad necem ducere,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 7:

    ubi complexu coierunt membra tenaci,

    in a mutual close embrace, Ov. M. 4, 377:

    complexu matris avellere natam,

    Cat. 62, 21; cf. id. 64, 88; 64, 118; Cic. Font. 17, 36; id. Fl. 38, 95; Liv. 2, 40, 5; Quint. 6, 1, 42; 8, 3, 68:

    Venerio,

    in copulation, Cic. Div. 2, 69, 143.—In plur., * Hor. S, 1, 5, 43; Verg. A. 5, 742; Ov. M. 3, 286; 10, 388; 6, 249.—Rarely (like complector itself), of hostile embrace, close combat:

    in Martis complexu cadere,

    Quint. Decl. 4, 22:

    armorum,

    Tac. Agr. 36; cf.

    of a serpent: longis amplexibus illos necat,

    Ov. M. 3, 48:

    luctari complexu,

    Plin. 9, 30, 48, § 91.—
    B.
    Transf., as a measure, the reach:

    (cedrus) crassitudinis ad trium hominum conplexum,

    Plin. 16, 40, 76, § 203.—
    II.
    Trop.
    A.
    A connection in discourse (very freq. in Quint.):

    vitium non est in sensu, sed in complexu,

    Quint. 1, 5, 46; cf. id. 9, 4, 32:

    brevis verborum,

    id. 7, 3, 18:

    sermonis,

    id. 9, 3, 18:

    in complexu loquendi serieque,

    id. 1, 5, 3:

    legum aliorumque scriptorum,

    id. 5, 10, 107:

    causarum,

    id. 5, 10, 103; 7, 2, 57:

    rerum, personarum, temporum,

    id. 3, 5, 7 et saep.—
    B.
    A friendly embracing, love, affectionate relation, etc.:

    venisti in sinum et complexum tuae mimulae,

    Cic. Phil. 2, 25, 61; cf.:

    res publica Pompeii filium suo sinu complexuque recipiet,

    id. ib. 13, 4, 9; id. Pis. 9, 19:

    totius gentis humanae,

    id. Fin. 5, 23, 65; id. Cat. 2, 10, 22:

    at tu easdem artes in complexu, oculis, auribus habes,

    Plin. Pan. 47, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > complexus

  • 16 confugio

    con-fŭgĭo, fūgi, 3, v. n., to flee to for refuge or succor, take refuge in or with (class. in prose and poetry).
    I.
    Prop.:

    ad me nocte primā domum,

    Ter. Hec. 5, 3, 25; cf.:

    ad aliquem,

    Cic. Off. 2, 12, 41; id. Tusc. 5, 2, 5; Verg. A. 1, 666; Nep. Them. 8, 3; id. Iphicr. 3, 2:

    huc,

    Ter. Hec. 3, 3, 24:

    in naves,

    Caes. B. C. 3, 9:

    in arcem,

    Curt. 3, 1, 6; 9, 8, 12:

    in aram,

    Cic. Tusc. 1, 35, 85; cf.:

    ad aram,

    Ov. Tr. 5, 2, 44:

    Peliae ad limina supplex,

    id. M. 7, 299:

    ad ipsos deos,

    id. ib. 8, 688: ad fana deorum, Gai Inst. 1, 53; Dig. 1, 6, 2:

    ad vestras manus. ad vestra arma,

    Curt. 6, 9, 24:

    Phylen,

    Nep. Thras. 2, 1:

    Perusiam,

    Suet. Aug. 14.—
    II.
    Trop., to take refuge in, have recourse to (esp. freq. in Cic.):

    ad opem judicum,

    Cic. Font. 11, 23; cf.:

    ad florentes Etruscorum opes,

    Liv. 1, 2, 3:

    ad meam fidem,

    Cic. Div. in Caecil. 4, 11:

    ad clementiam tuam,

    id. Lig. 10, 30:

    ad preces,

    Quint. 6, 1, 4; 11, 3, 63; Plin. Ep. 8, 19, 1:

    ad artes patrias,

    Ov. F. 1, 572 al.:

    cujus (philosophiae) in sinum,

    Cic. Tusc. 5, 2, 5:

    in tuam fidem, veritatem, misericordiam,

    id. Quint. 2, 10:

    quasi ad aram in exsilium,

    id. Caecin. 34, 100: neque tu scilicet Eo nunc confugies: Quid mea, etc.? to take refuge, i. e. excuse yourself with, Ter. Heaut. 4, 5, 45; cf.:

    an illuc confugies,

    Cic. Verr. 2, 3, 83, § 191:

    Epicurus confugit illuc, ut neget, etc.,

    id. Fin. 2, 9, 28:

    habebam quo confugerem, ubi conquiescerem,

    id. Fam. 4, 6, 2:

    confugiet ad imprudentiam, stultitiam, adulescentiam,

    Auct. Her. 2, 3, 5.— Impers.:

    confugitur aliquo,

    Lact. Inst. Div. 1, 2, 9; id. Mort. Persec. 33, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > confugio

  • 17 conplexus

    1.
    complexus, a, um, Part., from complector.
    2.
    complexus ( con-), ūs, m. [complector], a surrounding, encompassing, encircling, embracing, embrace, etc. (class. in prose and poetry).
    I.
    Lit.
    A.
    Prop.
    1.
    Of things (rare):

    aether Omnia avido complexu cetera saepsit,

    Lucr. 5, 471; so id. 2, 1066:

    qui (mundus) omnia complexu suo coërcet et continet,

    Cic. N. D. 2, 22, 58; 2, 40, 101:

    lapides alligati complexu silicis,

    by a binding, Plin. 36, 22, 45, § 161.—
    2.
    Of persons:

    secutae conlocutiones cum Trebonio complexusque,

    Cic. Phil. 11, 2, 5:

    corporum,

    id. Tusc. 3, 20, 46:

    e complexu parentum abreptos filios ad necem ducere,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 7:

    ubi complexu coierunt membra tenaci,

    in a mutual close embrace, Ov. M. 4, 377:

    complexu matris avellere natam,

    Cat. 62, 21; cf. id. 64, 88; 64, 118; Cic. Font. 17, 36; id. Fl. 38, 95; Liv. 2, 40, 5; Quint. 6, 1, 42; 8, 3, 68:

    Venerio,

    in copulation, Cic. Div. 2, 69, 143.—In plur., * Hor. S, 1, 5, 43; Verg. A. 5, 742; Ov. M. 3, 286; 10, 388; 6, 249.—Rarely (like complector itself), of hostile embrace, close combat:

    in Martis complexu cadere,

    Quint. Decl. 4, 22:

    armorum,

    Tac. Agr. 36; cf.

    of a serpent: longis amplexibus illos necat,

    Ov. M. 3, 48:

    luctari complexu,

    Plin. 9, 30, 48, § 91.—
    B.
    Transf., as a measure, the reach:

    (cedrus) crassitudinis ad trium hominum conplexum,

    Plin. 16, 40, 76, § 203.—
    II.
    Trop.
    A.
    A connection in discourse (very freq. in Quint.):

    vitium non est in sensu, sed in complexu,

    Quint. 1, 5, 46; cf. id. 9, 4, 32:

    brevis verborum,

    id. 7, 3, 18:

    sermonis,

    id. 9, 3, 18:

    in complexu loquendi serieque,

    id. 1, 5, 3:

    legum aliorumque scriptorum,

    id. 5, 10, 107:

    causarum,

    id. 5, 10, 103; 7, 2, 57:

    rerum, personarum, temporum,

    id. 3, 5, 7 et saep.—
    B.
    A friendly embracing, love, affectionate relation, etc.:

    venisti in sinum et complexum tuae mimulae,

    Cic. Phil. 2, 25, 61; cf.:

    res publica Pompeii filium suo sinu complexuque recipiet,

    id. ib. 13, 4, 9; id. Pis. 9, 19:

    totius gentis humanae,

    id. Fin. 5, 23, 65; id. Cat. 2, 10, 22:

    at tu easdem artes in complexu, oculis, auribus habes,

    Plin. Pan. 47, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > conplexus

  • 18 consido

    con-sīdo, sēdi (also -sīdi, Enn. ap. Gell. 4, 7, v. Sat., v. 14 Vahl.; Tac. A. 1, 30 fin.; Gell. 5, 4, 1; cf. Wagner ad Verg. E. 7, 1; Neue, Formenl. II. p. 501), sessum, 3, v. n., to sit down (esp. of a multitude), take a seat, be seated, to settle (freq. in all periods and species of composition); constr. with in and abl., sub and abl., ante, the simple abl., or absol.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    (α).
    Absol.:

    salutatio hospitalis... fuit, positisque sedibus consederunt,

    Liv. 42, 39, 8:

    scio apud vos filio in conspectu matris nefas esse considere,

    Curt. 5, 2, 22:

    illi jussi considere affirmant, etc.,

    id. 7, 6, 6:

    nec aut recubet aut considat pastor,

    Col. 7, 3, 26:

    vix consideramus, et nox, etc.,

    Plin. Ep. 6, 20, 14.—
    (β).
    With designation of place:

    si videtur, considamus hic in umbrā,

    Cic. Leg. 2, 3, 7; cf.:

    in pratulo propter Platonis statuam,

    id. Brut. 6, 24:

    certo in loco,

    id. Sen. 18, 63:

    in arā,

    Nep. Paus. 4, 4:

    in molli herbā,

    Verg. E. 3, 55:

    in illo caespite,

    Ov. M. 13, 931:

    examen in arbore consederat,

    Liv. 21, 46, 2:

    in rupe,

    Curt. 3, 1, 4:

    in sellā,

    id. 5, 2, 13:

    in turre consedit avis,

    id. 4, 6, 11:

    dormienti in labellis (apes),

    Cic. Div. 1, 36, 78:

    sub argutā ilice,

    Verg. E. 7, 1:

    hic corylis mixtas inter ulmos,

    id. ib. 5, 3:

    ante focos scamnis longis,

    Ov. F. 6, 305:

    super ripam stagni,

    id. M. 6, 373:

    transtris,

    Verg. A. 4, 573:

    ipsae (apes) medicatis sedibus,

    id. G. 4, 65:

    solio medius consedit avito,

    id. A. 7, 169:

    mecum saxo,

    Ov. M. 1, 679:

    tergo tauri,

    id. ib. 2, 869.— Impers.:

    in silvam venitur et ibi considitur,

    Cic. de Or. 3, 5, 18.—Of soldiers in battle array:

    triarii sub vexillis considebant, sinistro crure porrecto, scuta innixa umeris... tenentes,

    Liv. 8, 8, 10.—
    B.
    In partic.
    1.
    In assemblies of the people, courts of justice, theatres, etc., to take one's place, take a seat, sit, hold sessions, to be in session:

    cum in theatro imperiti homines consederant,

    Cic. Fl. 7, 16;

    so of senators,

    Suet. Aug. 35.—Of judges:

    quo die primum judices, citati in hunc reum consedistis,

    Cic. Verr. 2, 1, 7, § 19; Liv. 26, 48, 9; Ov. M. 11, 157; 12, 627:

    ad jus dicendum,

    Liv. 34, 61, 15:

    introductum in tabernaculum (Persea) adversus advocatos in consilium considere jussit,

    id. 45, 7, 5; Suet. Calig. 38:

    in orchestrā,

    id. Aug. 44:

    inter patres,

    Tac. A. 13, 54.—
    2.
    Milit. t. t., to encamp, pitch a camp, take post somewhere; with in and abl.:

    quo in loco Germani consederant,

    Caes. B. G. 1, 49; so Sall. J. 49, 1; Liv. 4, 17, 12; 10, 4, 11.—With sub: sub monte consedit, Caes. B. G. 1, 48; 1, 21; Sall. C. 57, 3:

    trans flumen,

    Caes. B. G. 2, 16:

    contra eum duūm milium spatio,

    id. ib. 3, 17:

    nuntiant Jugurtham circiter duūm milium intervallo ante eos consedisse,

    Sall. J. 106, 5:

    prope Cirtam haud longe a mari,

    id. ib. 21, 2:

    inter virgulta,

    id. ib. 49, 5:

    superioribus locis,

    id. ib. 51, 3:

    ubi cuique vallis abdita spem praesidii aut salutis aliquam offerebat, consederat,

    Caes. B. G. 6, 34; cf. Curt. 7, 7, 31:

    haud procul,

    id. 4, 12, 4.—
    3.
    To settle down for a long time or permanently, to take up one's abode, to establish one's self:

    qui etiam dubitem, an hic Antii considam,

    Cic. Att. 2, 6, 2:

    antequam aliquo loco consedero, neque longas a me neque semper meā manu litteras exspectabis,

    id. ib. 5, 14, 1:

    Belgas propter loci fertilitatem ibi consedisse,

    Caes. B. G. 2, 4:

    in Ubiorum finibus,

    id. ib. 4, 8; cf. id. ib. 1, 31:

    vultis et his mecum pariter considere regnis?

    Verg. A. 1, 572:

    terrā,

    id. ib. 4, 349.—With in and acc.:

    in novam urbem,

    Curt. 7, 4, 23.—
    4.
    Of inanim. objects, esp. of places, to settle, sink down, sink in, give way, subside, etc.:

    in Veliterno agro terra ingentibus cavernis consedit arboresque in profundum haustae,

    Liv. 30, 38, 8; cf.:

    terra in ingentem sinum consedit,

    id. 30, 2, 12:

    (Alpes) jam licet considant!

    may now sink down, Cic. Prov. Cons. 14, 34:

    omne mihi visum considere in ignis Ilium,

    to sink down, Verg. A. 2, 624; 9, 145; cf.:

    Ilium ardebat, neque adhuc consederat ignis,

    Ov. M. 13, 408:

    in cinerem,

    Stat. Th. 3, 185:

    cum omnia sacra profanaque in ignem considerent,

    Tac. H. 3, 33 fin.: quā mitescentia Alpium juga considunt, sink, i. e. are lower, Plin. 3, 25, 28, § 147:

    patiemur picem considere, et cum siderit, aquam eliquabimus,

    Col. 12, 24, 2:

    donec consideret pulvis,

    Curt. 5, 13, 12:

    cum in cacuminibus montium nubes consident,

    Plin. 18, 35, 82, § 356:

    tumidi considunt fluctus,

    Sil. 17, 291.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    multa bona in pectore consident,

    Plaut. Trin. 2, 2, 24; Cic. Univ. 2:

    justitia cujus in mente consedit,

    id. Fin. 1, 16, 50; id. Har. Resp. 12, 24.— Poet.: totam videmus Consedisse urbem luctu, sunk or immersed in grief, Verg. A. 11, 350 (in luctum esse demersum, Serv.). —
    B.
    In partic.
    1.
    (Acc. to I. B. 3.) To settle down permanently, sink:

    in otio,

    Cic. Att. 2, 4, 2:

    hoc totum (genus dicendi) in eā mediocritate consedit,

    id. Or. 27, 96:

    antequam ego incipio secedere et in aliā parte considere,

    i. e. change the subject, Sen. Ep. 117, 4.—
    2.
    (Acc. to I. B. 4.) To lose force, abate, subside, diminish; to be appeased, quieted, to cease:

    ardor animi cum consedit, omnis illa vis et quasi flamma oratoris exstinguitur,

    Cic. Brut. 24, 93:

    consederit furor,

    id. Ac. 2, 27, 88:

    ferocia ab re bene gestā,

    Liv. 42, 62, 3:

    primus terror ab necopinato visu,

    id. 33, 7, 5:

    bella,

    Sil. 16, 218:

    quia praesentia satis consederant,

    Tac. A. 1, 30 fin.:

    consedit utriusque nomen in quaesturā,

    i. e. has since that time ceased, Cic. Mur. 8, 18.—
    * b.
    Of discourse, to sink; to conclude, end:

    eorum verborum junctio nascatur a proceris numeris ac liberis... sed varie distincteque considat,

    Cic. de Or. 3, 49, 191.

    Lewis & Short latin dictionary > consido

  • 19 curvamen

    curvāmen, ĭnis, n. [id.], a bending, bend, vaulting (not ante-Aug.;

    perh. first used by Ov.): patriae curvamina ripae,

    Ov. M. 9, 450; 2, 130; 3, 672:

    haec (villa) unum sinum molli curvamine amplectitur,

    Plin. Ep. 9, 7, 4:

    caeli,

    of the climate, Gell. 14, 1, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > curvamen

  • 20 devolo

    dē-vŏlo, āre, v. n., to fly down or away (very rare).
    I.
    Lit.
    (α).
    To fly down:

    devolant angues jubati deorsum in impluvium,

    Plaut. Am. 5, 1, 56:

    Iris per caelum,

    Verg. A. 4, 702:

    sibi de caelo devolaturam in sinum victoriam,

    Liv. 7, 12, 13.—
    (β).
    To fly away:

    turdus devolet illuc, ubi, etc.,

    Hor. S. 2, 5, 11:

    phoenicem devolavisse in Aegyptum,

    Plin. 10, 2, 2, § 5.—
    II.
    Transf., to hasten down, to fly or hasten away:

    de tribunali,

    Liv. 2, 29:

    in terram,

    Lucr. 6, 205:

    praecipites in forum,

    Liv. 3, 15; cf.:

    raptim ad puerum,

    Petr. 105, 8: ab afflicta amicitia transfugere atque ad florentem aliam devolare, * Cic. Quint. 30, 93; cf. absol. Auct. Her. 4, 17, 24.

    Lewis & Short latin dictionary > devolo

См. также в других словарях:

  • Sinum — (lat.), 1) größeres Gefäß zum Wein; 2) rundes Gefäß mit geräumigem Bauch, zur Aufbewahrung u. Versendung der Milch …   Pierer's Universal-Lexikon

  • SINUM Deux (per) — per SINUM Deux ὁ διὰ κόλπου Θεὸς, apud Clementem Alex. in Protreptico, quis dicatur, vide hîc infra, voce Sinus, ubi deritu anguem per Sinum ducendi, in Sabaziis Sacris usitato: ut et supra, voce Sabazius …   Hofmann J. Lexicon universale

  • EPITHERIA, civ. ad Sinum Arabicum, al. ARSINOE — quod vide …   Hofmann J. Lexicon universale

  • In tuum ipsius sinum inspice. — См. Других не суди, на себя погляди …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • SINUS — Veteribus quod inter brachia ad summum pectus intercipitur, dictum est i vide supra Gremium, unde et recessus littorum, in quos se mare insinuat, Sinus; et Sinum vestium vocavêre, quodcumque partem illam corporis regeret, Tunicae, Togae,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • FLUVII — α. Fluvii Russiae. Dwina quae vox Russis binarium denotat; quod fluvios Iugam, et Wuymam recipiat. Egreditur in mare Album, ad Emporia S. Michaelis, et S. Nicolai. Iuga, Furnerio Iug, similiter. Moscua, urbem Moscuam praeterlapsus, in Occam… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Rök Runestone — Coordinates: 58°17′42″N 14°46′32″E / 58.295°N 14.77556°E / 58.295; 14.77556 …   Wikipedia

  • Nordgermanische Religion — Als Nordgermanische Religion wird die Gesamtheit von Kulten und diesen zugrunde liegenden religiösen Vorstellungen verstanden, die in vorchristlicher Zeit im skandinavischen Raum verbreitet waren. Inhaltsverzeichnis 1 Hintergrund 2 Vorwikingische …   Deutsch Wikipedia

  • Gramática del islandés — Este artículo concierne a la gramática de la lengua islandesa. El islandés es un idioma flexivo en el que los sintagmas nominales constan de cuatro casos: nominativo, acusativo, dativo y genitivo. Los sustantivos pueden tener uno de los tres… …   Wikipedia Español

  • ARABIA — I. ARABIA Asiae regio, Africae proxima, cuius longitudo a mari Mediterraneo in confiniis Aegypti, usque ad initium sinus Persici et promontorium Corodamum, latitudo inter Persicum Arabicumque sinus intercipitur. Habet ab Ortu montes, qui illam a… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ARABICUS Sinus — quem Dionusius cum auctore libri de Mundo c. 2. et aliis plersque Graecis, a mari Rubro perpetuo distinguit. Mare enim Rubrum ipsis Oceani pars est inter Aethiopiam et Indiam interiecta. Ex Latinis tamen aliqui, atque etiam ex Graecis nonnulli,… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»