-
41 oppono
oppōno, posuī, positum, ere (ob u. pono), gegen od. vor od. an etw. hinsetzen, -stellen, -legen, -halten, I) eig.: A) im allg.: fores, die Türflügel vorsetzen, die Tür verschließen, Ov.: auriculas, Hor.: manus oculis od. ante oculos, Ov., manum ad oculos, Suet.: foramini oculos, Petron.: alci pedem, Petron. – refl., calculus intus se opposuit, Cels.: medial, luna subiecta atque opposita soli, der S. gegenübergetreten, Cic. – B) insbes.: 1) zum Schutze, zur Abwehr usw. gegen od. vor etw. hinstellen, a) vor das zu Beschützende: turrim ad introitum portus, Caes. – armatos ad omnes introitus, Caes.: gallinae se opponunt, stellen sich vor (vor ihre Jungen), Cic.: u. so Pompeium persequi Caesar dicitur, ut interficiat, et non omnes corpora nostra opponimus, decken ihn (den P.) mit unseren Leibern, Cic.: u. so coniuges quoque et liberi sequuntur hanc aciem, parata hostibus praeda, nisi pro carissimis pignoribus corpora opponimus, wenn wir diese t. Pf. nicht mit unseren Leibern schützen, Curt. – b) gegen das Andrängende, ihm entgegenstellen, -setzen, moles oppositae fluctibus, Cic.: propugnaculum istis nationibus oppositum et obiectum, Cic.: lana opponitur ossi, wird vor den Kn. vorgelegt (damit er nicht vorfalle), Cels.: opp. castra ante moenia, Liv.: munitiones, Liv. – urgenti hosti fratrem cum classe, Nep.: alci equites, Caes.: se alci, Caes. u.a. –————2) als t. t. des Würfelspiels, beim Spiel als Gegengewinn dagegensetzen, pono pallium: ille suum anulum opposivit, Plaut. Curc. 356. – 3) als t. t. der Wagenrenner, obliquum opp. currum u. bl. opp., mit dem Wagen quervor (quer in den Weg)fahren (um den folgenden durch den Anprall zu Falle zu bringen), opp. curr., Sil. 16, 395 u. 407: bl. opp., Plin. 8, 160. – II) übtr.: 1) als jurist. t. t., als Pfand-, zum Pfande gegen etw. einsetzen, verpfänden, vix hercle opino, etsi me opponam pignori, Plaut.: ager oppositus est pignori ob decem minas, Ter.: opp. res suas ad securitatem creditoris, Sen.: domos nostras, Vulg.: animam suam tibi, Vulg. (vgl. II, 2 aus Catull.). – 2) einer üblen Einwirkung, Gefahr usw. aussetzen, alqm ad ictus solis, Gell.: nudatas radices hiberno frigori, Plin. – se periculis, Cic.: ad omne periculum atque ad omnem invidiam solus opponitur, Cic. – im Doppelsinn mit opp. = verpfänden, villula nostra non ad austri flatus opposita est,... verum ad milia quindecim et ducentos, Catull. 26, 1 sqq. – 3) mit Worten entgegensetzen, a) als Schreckbild vorhalten, vor Augen halten, alci formidines, Cic.: terrorem, Cic., vgl. Halm Cic. Sest. 42. p. 155. – b) als Gegengrund usw. entgegensetzen, dagegen anführen, -vorbringen, -geltend machen, -einwenden, non minorem suam auctoritatem, Cic.: alci nomen, Cic.: valetudinem alcis, Cic.: causam muri, Cic.: quid habes quod————mihi opponas? Cic.: quae nostris opponuntur refutare, Quint. – m. folg. Acc. u. Inf., introducebat Carneades, non quo probaret, sed ut opponeret Stoicis, summum bonum esse frui rebus iis, quas primas natura conciliavisset, um den St. einzuwenden, den St. zum Trotz, Cic. Acad. 2, 131. – c) vergleichend entgegen-, gegenüberstellen, multis secundis proeliis unum adversum, Caes.: plures Graeciae, Phaedr. – d) als Gegensatz entgegen-, gegenüberstellen, im Passiv entgegen-, gegenüberstehen, nunc omni virtuti vitium contrario nomine opponitur, steht als Gegensatz gegenüber, Cic.: quid ergo opponitur clementiae? crudelitas, Sen.: voluptatem et dolorem duo mala dicunt esse opposita inter se, Gell. – ⇒ Archaist. Pers. opposivit, Plaut. Curc. 356: Partiz. Perf. synk. oppostus, Lucr. 4, 148. -
42 depono
dē-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum, 3 ( perf. deposivi, Plaut. Curc. 4, 3, 4:I.deposivit,
id. Most. 2, 1, 35; Catull. 34, 8; inf. perf. deposisse, Verg. Cat. 8, 16; part. sync. depostus, Lucil. ap. Non. 279, 19, v. pono), v. a., to lay away, to put or place aside; to lay, put, or set down; to lay, place, set, deposit (freq. in all periods and sorts of writing).—Constr. with acc. alone; or acc. and locative or abl. with or without a prep.; or acc. and adv. of place where, or apud and personal name; rare and doubtful with in and acc. (cf. Krebs, Antibarb. p. 340 sq.). —Lit.A.In gen.:B.caput deponit, condormiscit,
Plaut. Curc. 2, 3, 81; cf.:caput terrae,
Ov. Am. 3, 5, 20:corpora (pecudes),
Lucr. 1, 259; cf.:corpora sub ramis arboris,
Verg. A. 7, 108:fessum latus sub lauru,
Hor. Od. 2, 7, 19:mentum in gremiis mimarum,
Cic. Phil. 13, 11, 24 et saep.:onus,
Cic. Rosc. Am. 4, 10; id. Sull. 23, 65; Front. Strat. 1, 5, 3 al.; cf.:onera jumentis,
Caes. B. C. 1, 80, 2:arma,
id. B. G. 4, 32 fin.; id. B. C. 3, 10, 9; Liv. 5, 2 al.; cf.:depositis in contubernio armis,
Caes. B. C. 3, 76, 2:arma umeris,
Verg. A. 12, 707:anulos aureos et phaleras,
Liv. 9, 46:coronam, and, shortly after, coronam Romae in aram Apollinis,
id. 23, 11:ungues et capillos,
i. e. to cut off, Petr. 104, 6; cf.comas (for which, shortly before, secuit capillos),
Mart. 5, 48, 6:crinem,
Tac. H. 4, 61 et saep.:argenti pondus defossā terrā,
Hor. S. 1, 1, 42:semina vel scrobe vel sulco,
to deposit in the earth, to plant, Col. 5, 4, 2; and:stirpem vitis aut oleae,
id. 1, 1, 5:malleolum in terram,
id. 3, 10, 19:plantas sulcis,
Verg. G. 2, 24 et saep.: exercitum in terram (for exponere), to land, Just. 4, 5, 8:hydriam de umero,
Vulg. Gen. 21, 46.— Poet. of bearing, bringing forth (as the putting off of a burden): (Latonia) quam mater prope Deliam Deposivit olivam, Catull. 34, 8; cf.:onus naturae,
Phaedr. 1, 18, 5; 1, 19, 4; to lay as a stake, wager: Dam. Ego hanc vitulam... Depono. Men. De grege non ausim quicquam deponere tecum... verum pocula ponam Fagina, Verg. E. 3, 31 sq.—In partic.1.Pregn., to lay up, lay aside, put by, deposit anywhere; to give in charge to, commit to the care of intrust to any one:2. a.non semper deposita reddenda: si gladium quis apud te sana mente deposuerit, repetat insaniens: reddere peccatum sit, etc.,
Cic. Off. 3, 25, 95; so,aliquid apud aliquem,
Plaut. Bac. 2, 3, 72; Cic. Fam. 5, 20, 2; id. Verr. 2, 4, 12, § 29; Caes. B. C. 3, 108 fin.; Quint. 5, 13, 49; 9, 2, 92; Tac. H. 1, 13; Liv. 38, 19, 2 et saep.; cf.:obsides apud eos,
Caes. B. G. 7, 63 al.:praedam in silvis,
id. ib. 6, 41; cf.:pecuniam in templo,
Liv. 44, 25:pecunias in publica fide,
id. 24, 18 fin.;also: liberos, uxores suaque omnia in silvas,
Caes. B. G. 4, 19 (dub.—al. in sylvis; id. B. C. 1, 23, 4 the true reading is in publico):impedimenta citra flumen Rhenum,
id. B. G. 2, 29, 4:saucios,
id. B. C. 3, 78, 1 and 5 et saep.:pretium in deposito habendum,
in charge, Dig. 36, 3, 5 fin.:si pro deposito apud eum fuerit,
ib. 33, 8, 8, § 5.—To put or bring down, lay upon the ground:b.scio quam rem agat: ut me deponat vino, etc.,
to make drunk, Plaut. Aul. 3, 6, 39.—Hence (because it was the custom to take a person who had just died out of bed and lay him on the ground), meton.: depositus, dead, just dead:c.jam prope depositus, certe jam frigidus,
Ov. Pont. 2, 2, 47:depositum nec me qui fleat ullus erit,
id. Tr. 3, 3, 40:DEPOSITVS IN PACE,
Inscr. Orell. 5014; cf. ib. 4874.—As subst.:depositus meus,
Petr. 133, 4.—Also, because the hopelessly sick were often laid on the earth, dying, given up, despaired of: jam tum depostu' bubulcus Expirans animam pulmonibus aeger agebat, Lucil. ap. Non. 279, 19:3.deponere est desperare, unde et depositi desperati dicuntur,
Non. 279, 30: depositus modo sum anima, vita sepultus, Caecil. ap. Non. 279 (Com. v. 121 Rib.):ut depositi proferret fata parentis,
Verg. A. 12, 395 Serv.: texere paludes Depositum, Fortuna, tuum, Lucan. 2, 72;and transf.: mihi videor magnam et maxime aegram et prope depositam reip. partem suscepisse,
Cic. Verr. 2, 1, 2, § 5.—In post-Aug. lang. esp. freq. in the jurists, of buildings, etc., to pull down, take down, demolish, overthrow:II.aedificium vel arboris ramos,
Dig. 8, 2, 17 (shortly after, qui tollit aedificium vel deprimit); so id. 8, 2, 31; 41, 3, 23 fin. et saep.:deposita arx,
Stat. S. 1, 4, 91:statuas,
pull down, Spart. Sev. 14: tabulas, destroy, Capit. Max. duob. 12:adversarios tuos,
Vulg. Exod. 15, 7. —Trop.A.With a predominant notion of putting away, removing, etc., to lay down, lay aside, give up, resign, get rid of:B.studia de manibus,
Cic. Ac. 1, 1, 3:ex memoria insidias,
id. Sull. 6, 18:in sermone et suavitate alicujus omnes curas doloresque deponere,
id. Fam. 4, 6, 2:petitoris personam capere, accusatoris deponere,
id. Quint. 13 fin.; so,contentionem,
Liv. 4, 6; cf.certamina,
id. ib.;and, bellum,
Ov. M. 8, 47; Tac. H. 2, 37;opp. incipere,
Sall. J. 83, 1;opp. coepisse,
Liv. 31, 1;and with omittere,
id. 31, 31 fin.:deponere amicitias, suscipere inimicitias,
Cic. Lael. 21, 77:invidiam,
id. Agr. 2, 26, 69:simultates,
id. Planc. 31, 76:maerorem et luctum,
id. Phil. 14, 13:omnem spem contentionis,
Caes. B. G. 5, 19:consilium adeundae Syriae,
id. B. C. 3, 103:imperium,
id. B. G. 7, 33 fin.; id. B. C. 2, 32, 9; Cic. N. D. 2, 4, 11; Liv. 2, 28 al.; cf.provinciam,
Cic. Pis. 2, 5; id. Fam. 5, 2, 3;dictaturam,
Quint. 3, 8, 53; 5, 10, 71:nomen,
Suet. Ner. 41; Ov. M. 15, 543:famem,
id. F. 6, 530; cf.:sitim in unda vicini fontis,
i. e. to quench, id. M. 4, 98:morbos,
Plin. 7, 50, 51:animam,
i. e. to die, Nep. Hann. 1.—To depose from an office (late Lat.):C.te de ministerio tuo,
Vulg. Is. 22, 19.—(Acc. to no. I. B.) To deposit, intrust, commit to, for safe-keeping: populi Romani jus in vestra fide ac religione depono, Cic. Caecin. 35 fin.:aliquid rimosa in aure,
Hor. S. 2, 6, 46:aliquid tutis auribus,
id. Od. 1, 27, 18:eo scortum,
Tac. H. 1, 13.—Hence, dēpō-nens, entis, P. a., subst. (sc. verbum, lit., a verb that lays aside its proper pass. signif.), in the later grammar. a verb which, in a pass. form, has an act. meaning; deponent, Charis. p. 143 P.; Diom. p. 327 ib.; Prisc. p. 787 ib. sq. et saep.— dēpŏsĭtus, a, um, P. a., and esp. as subst. dēpŏsĭtum, i, n., any thing deposited or intrusted for safe-keeping, etc., a deposit, trust:reddere depositum,
Cic. Off. 1, 10, 31:si depositum non infitietur amicus,
Juv. 13, 60; cf. Dig. 36, 3, 5 al.:contempto Domino negaverit proximo suo depositum,
Vulg. Lev. 6, 2; 1 Tim. 6, 20 al. -
43 ludicer
lūdĭcer or lūdī̆crus ( nom. sing. m. is not used), cra, crum, adj. [ludus], that serves for sport, done in sport, sportive:1.ars,
Plaut. Aul. 4, 3, 3:exercitatio,
Cic. N. D. 1, 37, 102:sermones,
id. Ac. 2, 2, 6:ludicrae artes sunt, quae ad voluptatem oculorum atque aurium tendunt,
Sen. Ep. 88, 22:ludicras partes sustinere,
to appear on the stage, Suet. Ner. 11:certamen,
Vell. 1, 8, 1:tibiae,
which were played in the theatre, Plin. 16, 36, 66, § 172:in modum ludicrum,
Tac. A. 14. 14: versus et cetera ludicra pono, [p. 1083] Hor. Ep. 1, 1, 10:quibus (juvenibus) id ludicrum est,
Tac. G. 24:solemnibus epulis ludicra,
id. A. 1, 50:hac lege excipiuntur qui artem ludicram faciunt,
actors, Paul. Sent. 5, 26, 2; so,quae artem ludicram fecerit,
Ulp. Fragm. 13, 1 sq. —Hence, lūdī̆crum, i, n.A show, public games; a scenic show, stage-play:2.Olympiorum solemne ludicrum,
Liv. 28, 7, 14:Isthmiorum statum ludicrum aderat,
id. 33, 32, 1; 34, 41, 1:iisdem fere diebus sollemne erat ludicrum Isthmiorum,
Curt. 4, 5, 11:indulserat ei ludicro Augustus,
Suet. Aug. 43:coronae ludicro quaesitae,
won in the public games, Plin. 21, 3, 5, § 7; cf.:quid maris extremos Arabas ditantis et Indos, Ludicra quid, etc.,
Hor. Ep. 1, 6, 7 Orell. ad loc.—A sport, toy, means of sport:quos (ramulos) Hamadryades deae ludicrum sibi rosido nutriunt umore,
Cat. 61, 24; cf.:urbes duae, quae in proverbii ludicrum vertere, Apina et Trica,
sport, Plin. 3, 11, 16, § 104.— Plur.:et versus et cetera ludicra pono,
trifles, Hor. Ep. 1, 1, 10; cf. K. and H. ad Hor. Ep. 1, 6, 7.— Hence, adv.: lūdī̆crē, in sport, playfully (ante- and post-class.): pars ludicre saxa jactant, Enn. ap. Non. 134, 14 (Ann. v. 76 Vahl.):tractare aliquem,
App. M. 9, 7; 220, 15. -
44 ludicre
lūdĭcer or lūdī̆crus ( nom. sing. m. is not used), cra, crum, adj. [ludus], that serves for sport, done in sport, sportive:1.ars,
Plaut. Aul. 4, 3, 3:exercitatio,
Cic. N. D. 1, 37, 102:sermones,
id. Ac. 2, 2, 6:ludicrae artes sunt, quae ad voluptatem oculorum atque aurium tendunt,
Sen. Ep. 88, 22:ludicras partes sustinere,
to appear on the stage, Suet. Ner. 11:certamen,
Vell. 1, 8, 1:tibiae,
which were played in the theatre, Plin. 16, 36, 66, § 172:in modum ludicrum,
Tac. A. 14. 14: versus et cetera ludicra pono, [p. 1083] Hor. Ep. 1, 1, 10:quibus (juvenibus) id ludicrum est,
Tac. G. 24:solemnibus epulis ludicra,
id. A. 1, 50:hac lege excipiuntur qui artem ludicram faciunt,
actors, Paul. Sent. 5, 26, 2; so,quae artem ludicram fecerit,
Ulp. Fragm. 13, 1 sq. —Hence, lūdī̆crum, i, n.A show, public games; a scenic show, stage-play:2.Olympiorum solemne ludicrum,
Liv. 28, 7, 14:Isthmiorum statum ludicrum aderat,
id. 33, 32, 1; 34, 41, 1:iisdem fere diebus sollemne erat ludicrum Isthmiorum,
Curt. 4, 5, 11:indulserat ei ludicro Augustus,
Suet. Aug. 43:coronae ludicro quaesitae,
won in the public games, Plin. 21, 3, 5, § 7; cf.:quid maris extremos Arabas ditantis et Indos, Ludicra quid, etc.,
Hor. Ep. 1, 6, 7 Orell. ad loc.—A sport, toy, means of sport:quos (ramulos) Hamadryades deae ludicrum sibi rosido nutriunt umore,
Cat. 61, 24; cf.:urbes duae, quae in proverbii ludicrum vertere, Apina et Trica,
sport, Plin. 3, 11, 16, § 104.— Plur.:et versus et cetera ludicra pono,
trifles, Hor. Ep. 1, 1, 10; cf. K. and H. ad Hor. Ep. 1, 6, 7.— Hence, adv.: lūdī̆crē, in sport, playfully (ante- and post-class.): pars ludicre saxa jactant, Enn. ap. Non. 134, 14 (Ann. v. 76 Vahl.):tractare aliquem,
App. M. 9, 7; 220, 15. -
45 ludicrum
lūdĭcer or lūdī̆crus ( nom. sing. m. is not used), cra, crum, adj. [ludus], that serves for sport, done in sport, sportive:1.ars,
Plaut. Aul. 4, 3, 3:exercitatio,
Cic. N. D. 1, 37, 102:sermones,
id. Ac. 2, 2, 6:ludicrae artes sunt, quae ad voluptatem oculorum atque aurium tendunt,
Sen. Ep. 88, 22:ludicras partes sustinere,
to appear on the stage, Suet. Ner. 11:certamen,
Vell. 1, 8, 1:tibiae,
which were played in the theatre, Plin. 16, 36, 66, § 172:in modum ludicrum,
Tac. A. 14. 14: versus et cetera ludicra pono, [p. 1083] Hor. Ep. 1, 1, 10:quibus (juvenibus) id ludicrum est,
Tac. G. 24:solemnibus epulis ludicra,
id. A. 1, 50:hac lege excipiuntur qui artem ludicram faciunt,
actors, Paul. Sent. 5, 26, 2; so,quae artem ludicram fecerit,
Ulp. Fragm. 13, 1 sq. —Hence, lūdī̆crum, i, n.A show, public games; a scenic show, stage-play:2.Olympiorum solemne ludicrum,
Liv. 28, 7, 14:Isthmiorum statum ludicrum aderat,
id. 33, 32, 1; 34, 41, 1:iisdem fere diebus sollemne erat ludicrum Isthmiorum,
Curt. 4, 5, 11:indulserat ei ludicro Augustus,
Suet. Aug. 43:coronae ludicro quaesitae,
won in the public games, Plin. 21, 3, 5, § 7; cf.:quid maris extremos Arabas ditantis et Indos, Ludicra quid, etc.,
Hor. Ep. 1, 6, 7 Orell. ad loc.—A sport, toy, means of sport:quos (ramulos) Hamadryades deae ludicrum sibi rosido nutriunt umore,
Cat. 61, 24; cf.:urbes duae, quae in proverbii ludicrum vertere, Apina et Trica,
sport, Plin. 3, 11, 16, § 104.— Plur.:et versus et cetera ludicra pono,
trifles, Hor. Ep. 1, 1, 10; cf. K. and H. ad Hor. Ep. 1, 6, 7.— Hence, adv.: lūdī̆crē, in sport, playfully (ante- and post-class.): pars ludicre saxa jactant, Enn. ap. Non. 134, 14 (Ann. v. 76 Vahl.):tractare aliquem,
App. M. 9, 7; 220, 15. -
46 obpono
oppōno ( obp-), pŏsŭi (in Plaut pŏsīvi), sĭtum, 3 ( sync.:I.oppostus for oppositus,
Lucr. 4, 150), v. a. [ob-pono], to set or place against, to set or station before or opposite, to oppose (class., cf.: obicio, offero, adversor).Lit.A.In gen.:B.se venientibus in itinere,
Caes. B. C 3, 30:huic equites,
id. ib. 3, 75:turrim ad introitum portūs,
id. ib. 3, 39: armatos homines ad omnes introitus. Cic. Caecin. 8, 27:Eumenem adversariis,
Nep. Eum. 3, 2: (Hannibali) opposuit natura Alpemque nivemque, Juv 10, 152.— To place or put before, to hold before:ante oculos opposuit manum, Ov F. 4, 178: oculis manūs,
id. ib. 3, 46:manum fronti,
id. M. 2, 276:gallinae se opponant (pullis),
Cic. N. D. 2, 52, 130:foramini oculos,
to keep before the opening, Petr. 96:eos opponi omnibus contionibus auctores ad perniciem meam,
represented, held up as, Cic. Sest. 19, 42:licet antestari? ego vero Oppono auriculam,
offer, present, Hor. S. 1, 9, 76:oppositas habere fores,
i. e. closed, Ov. H. 17, 8. — To apply, as a remedy:brassicam,
Cato, R. R. 157.—In partic., to set against as a pledge, to pledge, wager, mortgage:C.pono pallium: ille suum anulum opposivit,
Plaut. Curc. 2, 3, 77: potes mutuam drachumam me dare? Ps. Vix hercle opino, etsi me opponam pignori, id. Ps. 1, 1, 84: ager oppositus est, pignori ob decem minas, Ter. Phorm. 4, 3, 56; Vulg. 2 Esdr. 5, 3.—So, with a play upon both meanings:villula nostra non ad Austri flatus opposita est, verum ad milia quindecim,
mortgaged, Cat. 26, 1 sq. —To expose, lay bare or open, abandon:II.opponere se periculis pro re publicā,
Cic. Balb. 10, 26:Saguntinis pro nudatā moenibus patriā corpora opponentibus,
Liv. 21, 8:nudatas radices hiberno frigori,
Plin. 17, 28, 47, § 262.—Trop.A.In gen., to set before, bring forward, set before the eyes or mind, to oppose, adduce, allege:B.pericula intendantur, formidines opponantur,
Cic. Quint. 14, 47:ut ante occupet (orator), quod videat opponi,
id. Or. 40, 138; id. Top. 24, 92; 25, 96:auctoritatem suam,
id. Ac. 2, 20, 64:his quattuor causis totidem medicinae opponuntur,
id. de Or. 2, 83, 339:opposuisti semel Ciceronis nostri valetudinem: conticui,
id. Q. Fr. 2, 8 (10), 1:muri causam,
id. Off. 3, 10, 41.—In partic.1.To speak against, oppose, object, reply, adduce in contradiction:2.quid opponas, si negem,
Cic. Phil. 2, 4, 8:non minorem auctoritatem,
id. Ac. 2, 20, 6:iis opposuit sese Socrates,
id. Brut. 8, 31:quid habes quod mihi opponas?
id. Phil. 2, 4, 8 sq.:ut opponeret Stoicis, summum bonum esse frui iis rebus,
id. Ac. 2, 42, 131.—To set against, oppose, by way of comparison:C.multis secundis proeliis unum adversum, et id mediocre, opponerent,
Caes. B. C. 3, 73; Phaedr. Epil. 2:rationibus labores,
Cic. Rep. 1, 3, 4:quotiens quis dixerit, occidit Alexander Persarum multa milia, opponetur et Callisthenem,
Sen. Q. N. 6, 23, 2; id. Ep. 117, 5; 118, 8 sq.; cf.:felicia tempora, quae te Moribus opponunt!
Juv. 2, 39.—Jusjurandum alicui, to impose an oath on one, Dig. 37, 14, 6.—Hence. oppŏsĭtus, a, um, P a., placed or standing against or opposite, lying over against, opposed to, opposite (class.):2.moles oppositae fluctibus,
Cic. Off. 2, 4, 14:luna opposita soli,
id. Div. 2, 6, 17:oppositam petens contra Zancleia saxa Rhegion,
Ov. M. 14, 47.— Trop.:Narbo propugnaculum istis ipsis nationibus oppositum,
Cic. Font. 1, 3.—Subst.: oppŏsĭta, ōrum, n. plur., opposite, i. e. contradictory propositions, opposites (postclass.): opposita (antikeimena Graeci dicunt), Geil. 16, 8, 13. -
47 oppono
oppōno ( obp-), pŏsŭi (in Plaut pŏsīvi), sĭtum, 3 ( sync.:I.oppostus for oppositus,
Lucr. 4, 150), v. a. [ob-pono], to set or place against, to set or station before or opposite, to oppose (class., cf.: obicio, offero, adversor).Lit.A.In gen.:B.se venientibus in itinere,
Caes. B. C 3, 30:huic equites,
id. ib. 3, 75:turrim ad introitum portūs,
id. ib. 3, 39: armatos homines ad omnes introitus. Cic. Caecin. 8, 27:Eumenem adversariis,
Nep. Eum. 3, 2: (Hannibali) opposuit natura Alpemque nivemque, Juv 10, 152.— To place or put before, to hold before:ante oculos opposuit manum, Ov F. 4, 178: oculis manūs,
id. ib. 3, 46:manum fronti,
id. M. 2, 276:gallinae se opponant (pullis),
Cic. N. D. 2, 52, 130:foramini oculos,
to keep before the opening, Petr. 96:eos opponi omnibus contionibus auctores ad perniciem meam,
represented, held up as, Cic. Sest. 19, 42:licet antestari? ego vero Oppono auriculam,
offer, present, Hor. S. 1, 9, 76:oppositas habere fores,
i. e. closed, Ov. H. 17, 8. — To apply, as a remedy:brassicam,
Cato, R. R. 157.—In partic., to set against as a pledge, to pledge, wager, mortgage:C.pono pallium: ille suum anulum opposivit,
Plaut. Curc. 2, 3, 77: potes mutuam drachumam me dare? Ps. Vix hercle opino, etsi me opponam pignori, id. Ps. 1, 1, 84: ager oppositus est, pignori ob decem minas, Ter. Phorm. 4, 3, 56; Vulg. 2 Esdr. 5, 3.—So, with a play upon both meanings:villula nostra non ad Austri flatus opposita est, verum ad milia quindecim,
mortgaged, Cat. 26, 1 sq. —To expose, lay bare or open, abandon:II.opponere se periculis pro re publicā,
Cic. Balb. 10, 26:Saguntinis pro nudatā moenibus patriā corpora opponentibus,
Liv. 21, 8:nudatas radices hiberno frigori,
Plin. 17, 28, 47, § 262.—Trop.A.In gen., to set before, bring forward, set before the eyes or mind, to oppose, adduce, allege:B.pericula intendantur, formidines opponantur,
Cic. Quint. 14, 47:ut ante occupet (orator), quod videat opponi,
id. Or. 40, 138; id. Top. 24, 92; 25, 96:auctoritatem suam,
id. Ac. 2, 20, 64:his quattuor causis totidem medicinae opponuntur,
id. de Or. 2, 83, 339:opposuisti semel Ciceronis nostri valetudinem: conticui,
id. Q. Fr. 2, 8 (10), 1:muri causam,
id. Off. 3, 10, 41.—In partic.1.To speak against, oppose, object, reply, adduce in contradiction:2.quid opponas, si negem,
Cic. Phil. 2, 4, 8:non minorem auctoritatem,
id. Ac. 2, 20, 6:iis opposuit sese Socrates,
id. Brut. 8, 31:quid habes quod mihi opponas?
id. Phil. 2, 4, 8 sq.:ut opponeret Stoicis, summum bonum esse frui iis rebus,
id. Ac. 2, 42, 131.—To set against, oppose, by way of comparison:C.multis secundis proeliis unum adversum, et id mediocre, opponerent,
Caes. B. C. 3, 73; Phaedr. Epil. 2:rationibus labores,
Cic. Rep. 1, 3, 4:quotiens quis dixerit, occidit Alexander Persarum multa milia, opponetur et Callisthenem,
Sen. Q. N. 6, 23, 2; id. Ep. 117, 5; 118, 8 sq.; cf.:felicia tempora, quae te Moribus opponunt!
Juv. 2, 39.—Jusjurandum alicui, to impose an oath on one, Dig. 37, 14, 6.—Hence. oppŏsĭtus, a, um, P a., placed or standing against or opposite, lying over against, opposed to, opposite (class.):2.moles oppositae fluctibus,
Cic. Off. 2, 4, 14:luna opposita soli,
id. Div. 2, 6, 17:oppositam petens contra Zancleia saxa Rhegion,
Ov. M. 14, 47.— Trop.:Narbo propugnaculum istis ipsis nationibus oppositum,
Cic. Font. 1, 3.—Subst.: oppŏsĭta, ōrum, n. plur., opposite, i. e. contradictory propositions, opposites (postclass.): opposita (antikeimena Graeci dicunt), Geil. 16, 8, 13. -
48 opposita
oppōno ( obp-), pŏsŭi (in Plaut pŏsīvi), sĭtum, 3 ( sync.:I.oppostus for oppositus,
Lucr. 4, 150), v. a. [ob-pono], to set or place against, to set or station before or opposite, to oppose (class., cf.: obicio, offero, adversor).Lit.A.In gen.:B.se venientibus in itinere,
Caes. B. C 3, 30:huic equites,
id. ib. 3, 75:turrim ad introitum portūs,
id. ib. 3, 39: armatos homines ad omnes introitus. Cic. Caecin. 8, 27:Eumenem adversariis,
Nep. Eum. 3, 2: (Hannibali) opposuit natura Alpemque nivemque, Juv 10, 152.— To place or put before, to hold before:ante oculos opposuit manum, Ov F. 4, 178: oculis manūs,
id. ib. 3, 46:manum fronti,
id. M. 2, 276:gallinae se opponant (pullis),
Cic. N. D. 2, 52, 130:foramini oculos,
to keep before the opening, Petr. 96:eos opponi omnibus contionibus auctores ad perniciem meam,
represented, held up as, Cic. Sest. 19, 42:licet antestari? ego vero Oppono auriculam,
offer, present, Hor. S. 1, 9, 76:oppositas habere fores,
i. e. closed, Ov. H. 17, 8. — To apply, as a remedy:brassicam,
Cato, R. R. 157.—In partic., to set against as a pledge, to pledge, wager, mortgage:C.pono pallium: ille suum anulum opposivit,
Plaut. Curc. 2, 3, 77: potes mutuam drachumam me dare? Ps. Vix hercle opino, etsi me opponam pignori, id. Ps. 1, 1, 84: ager oppositus est, pignori ob decem minas, Ter. Phorm. 4, 3, 56; Vulg. 2 Esdr. 5, 3.—So, with a play upon both meanings:villula nostra non ad Austri flatus opposita est, verum ad milia quindecim,
mortgaged, Cat. 26, 1 sq. —To expose, lay bare or open, abandon:II.opponere se periculis pro re publicā,
Cic. Balb. 10, 26:Saguntinis pro nudatā moenibus patriā corpora opponentibus,
Liv. 21, 8:nudatas radices hiberno frigori,
Plin. 17, 28, 47, § 262.—Trop.A.In gen., to set before, bring forward, set before the eyes or mind, to oppose, adduce, allege:B.pericula intendantur, formidines opponantur,
Cic. Quint. 14, 47:ut ante occupet (orator), quod videat opponi,
id. Or. 40, 138; id. Top. 24, 92; 25, 96:auctoritatem suam,
id. Ac. 2, 20, 64:his quattuor causis totidem medicinae opponuntur,
id. de Or. 2, 83, 339:opposuisti semel Ciceronis nostri valetudinem: conticui,
id. Q. Fr. 2, 8 (10), 1:muri causam,
id. Off. 3, 10, 41.—In partic.1.To speak against, oppose, object, reply, adduce in contradiction:2.quid opponas, si negem,
Cic. Phil. 2, 4, 8:non minorem auctoritatem,
id. Ac. 2, 20, 6:iis opposuit sese Socrates,
id. Brut. 8, 31:quid habes quod mihi opponas?
id. Phil. 2, 4, 8 sq.:ut opponeret Stoicis, summum bonum esse frui iis rebus,
id. Ac. 2, 42, 131.—To set against, oppose, by way of comparison:C.multis secundis proeliis unum adversum, et id mediocre, opponerent,
Caes. B. C. 3, 73; Phaedr. Epil. 2:rationibus labores,
Cic. Rep. 1, 3, 4:quotiens quis dixerit, occidit Alexander Persarum multa milia, opponetur et Callisthenem,
Sen. Q. N. 6, 23, 2; id. Ep. 117, 5; 118, 8 sq.; cf.:felicia tempora, quae te Moribus opponunt!
Juv. 2, 39.—Jusjurandum alicui, to impose an oath on one, Dig. 37, 14, 6.—Hence. oppŏsĭtus, a, um, P a., placed or standing against or opposite, lying over against, opposed to, opposite (class.):2.moles oppositae fluctibus,
Cic. Off. 2, 4, 14:luna opposita soli,
id. Div. 2, 6, 17:oppositam petens contra Zancleia saxa Rhegion,
Ov. M. 14, 47.— Trop.:Narbo propugnaculum istis ipsis nationibus oppositum,
Cic. Font. 1, 3.—Subst.: oppŏsĭta, ōrum, n. plur., opposite, i. e. contradictory propositions, opposites (postclass.): opposita (antikeimena Graeci dicunt), Geil. 16, 8, 13. -
49 positus
1.pŏsĭtus, a, um, Part. and P. a., from pono.2.pŏsĭtus, ūs, m. [pono], a position, situation; disposition, order, arrangement (rare; ante-Aug.;perh. only once in Sallust): positu variare capillos,
Ov. Med. Fac. 19; so id. M. 2, 412:ossium,
Cels. 8, 1:siderum,
Tac. A. 6, 21: insulae, Sall. Fragm. ap. Don. ad Ter. Phorm. 1, 2, 47 (p. 247 Gerl.):regionis,
Tac. A. 4, 5; cf.:dubium positu Urbs,
Ov. P. 4, 7, 23; and:Trinacris, a positu nomen adepta loci,
id. F. 4, 420; plur., ways of arranging the hair, id. A. A. 3, 151. -
50 sino
sĭno, sīvi, sĭtum, 3 (sinit, as archaic subj. pres. formerly stood, Plaut. Curc. 1, 1, 27; Verg. Cir. 239; but in the former passage has been corrected to sierit, Fleck.; and in the latter the clause is spurious.— Perf. sii, Varr. ap. Diom. p. 371 P.:I.siit,
Ter. Ad. 1, 2, 24, acc. to Diom. l. l.; another old form of the perf. sini, Scaur. ap. Diom. l. l.; so, too, pluperf. sinisset, Rutil. ib.— Sync. perf. sisti, Plaut. Mil. 4, 2, 80: sistis, Att. ap. Cic. Sest. 57, 122.— Subj. sieris or siris, Pac. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 106; cf. Trag. Rel. p. 84 Rib.; Plaut. Bacch. 3, 2, 18; id. Ep. 3, 3, 19; id. Trin. 2, 4, 120;an old formula,
Liv. 1, 32:sirit,
id. 28, 28, 11; 28, 34, 24:siritis,
Plaut. Poen. 5, 1, 20: sirint, id. Bacch. 3, 3, 64; id. Merc. 3, 4, 28.— Pluperf. sisset, Liv. 27, 6:sissent,
Cic. Sest. 19, 44; Liv. 3, 18; 35, 5, 11), v. a. [etym. dub.], orig., to let, put, lay, or set down; found so only in the P. a. situs (v. infra, P. a.), and in the compound pono (for posino, v. pono); cf. also 2. situs, I.—Hence, transf., and freq. in all styles and periods.In gen., to let, suffer, allow, permit, give leave (syn.: permitto, patior, tolero, fero); constr. usually with an obj.-clause, the subj., or absol., rarely with ut or an acc.(α).With obj.clause: exsulare sinitis, sistis pelli, pulsum patimini, Att. ap. Cic. Sest. 57, 122: neu reliquias sic meas sieris denudatis ossibus foede divexarier, Pac. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 106:(β).quin tu itiner exsequi meum me sinis?
Plaut. Merc. 5, 2, 88:nos Transalpinas gentes oleam et vitem serere non sinimus,
Cic. Rep. 3, 9, 16:non sinam tum nobis denique responderi,
id. Verr. 1, 17, 54 B. and K.:praecipitem amicum ferri sinere,
id. Lael. 24, 89:latrocinium in Syriam penetrare,
id. Phil. 11, 13, 32: vinum ad se importari, * Caes. B. G. 4, 2 fin.:Medos equitare inultos,
Hor. C. 1, 2, 51:magnum corpus Crescere sinito,
Verg. G. 3, 206; Plaut. Poen. 3, 3, 11; cf.:Cato contionatus est, se comitia haberi non siturum,
Cic. Q. Fr. 2, 6, 6:sine sis loqui me,
Plaut. Ps. 3, 2, 50:sine me dum istuc judicare,
id. Most. 5, 2, 22; so,sine dum petere,
id. Truc. 2, 7, 67 et saep.— Pass.:vinum in dolium conditur et ibi sinitur fermentari,
Col. 12, 17, 1:neque is tamen inire sinitur,
id. 6, 37, 9:vitis suci gratiā exire sinitur,
Plin. 14, 1, 3, § 16:hic accusare eum moderate, per senatus auctoritatem non est situs,
Cic. Sest. 44, 95:sine te exorari,
Plin. Ep. 9, 21, 3.—With subj. (so for the most part only in the imper.):(γ).sine te exorem, sine te prendam auriculis, sine dem savium,
Plaut. Poen. 1, 2, 163:sine me expurgem,
Ter. And. 5, 3, 29: Ch. At tandem dicat sine. Si. Age dicat;sino,
id. ib. 5, 3, 24:ne duit, si non vult: sic sine astet,
let him stand, Plaut. As. 2, 4, 54:sine pascat durus (captivus) aretque,
Hor. Ep. 1, 16, 70:sine vivat ineptus,
id. ib. 1, 17, 32:sine sciam,
let me know, Liv. 2, 40, 5:sinite abeam viva a vobis,
Plaut. Mil. 4, 2, 92:sinite instaurata revisam Proelia,
Verg. A. 2, 669 et saep.— Poet. in the verb. finit: natura repugnat;Nec sinit incipiat,
Ov. M. 3, 377.—Absol. (syn.: pati, ferre);(δ).suspende, vinci, verbera: auctor sum, sino,
Plaut. Poen. 1, 1, 18:nobiscum versari jam diutius non potes: non feram, non patiar, non sinam,
Cic. Cat. 1, 5, 10:domum ire cupio: at uxor non sinit,
Plaut. Men. 5, 5, 60: Ba. Ego nolo dare te quicquam. Pi. Sine. Ba. Sino equidem, si lubet, id. Bacch. 1, 1, 66: nate, cave;dum resque sinit, tua corrige vota,
Ov. M. 2, 89:moretur ergo in libertate sinentibus nobis,
Plin. Ep. 4, 10 fin. —With ut:(ε).sivi, animum ut expleret suom,
Ter. And. 1, 2, 17:sinite, exorator ut sim, id. Hec. prol. alt. 2: neque sinam, ut,
id. ib. 4, 2, 14:nec dii siverint, ut hoc decus demere mihi quisquam possit,
Curt. 5, 8, 13:neque di sinant ut Belgarum decus istud sit,
Tac. A. 1, 43.—With acc.:II.sinite arma viris et cedite ferro,
leave arms to men, Verg. A. 9, 620:per te, vir Trojane, sine hanc animam et miserere precantis,
id. ib. 10, 598:neu propius tectis taxum sine,
id. G. 4, 47:serpentium multitudo nisi hieme transitum non sinit,
Plin. 6, 14, 17, § 43:at id nos non sinemus,
Ter. Heaut. 5, 5, 7; cf.:non sinat hoc Ajax,
Ov. M. 13, 219; 7, 174.—Sometimes the acc. is used elliptically, as in Engl., and an inf. (to be, remain, do, go, etc.) is to be supplied: Sy. Sineres vero tu illum tuum Facere haec? De. Sinerem illum! Ter. Ad. 3, 3, 42:dum interea sic sit, istuc actutum sino,
I'll let that by and by go, I don't care for it, Plaut. Most. 1, 1, 68:me in tabernā usque adhuc sineret Syrus,
id. Ps. 4, 7, 14: Ch. Ne labora. Me. Sine me, Ter. Heaut. 1, 1, 38: quisquis es, sine me, let me ( go), id. Ad. 3, 2, 23.—In partic.A.In colloquial language.1.Sine, let:2.sine veniat!
let him come! Ter. Eun. 4, 6, 1:insani feriant sine litora fluctus,
Verg. E. 9, 43.—So simply sine! be it so! granted! very well! agreed, etc.:pulchre ludificor. Sine!
Plaut. Truc. 2, 8, 6; id. As. 5, 2, 48; id. Aul. 3, 2, 11; id. Bacch. 4, 7, 13; Ter. Eun. 2, 3, 90 al.:sic sine,
Plaut. Truc. 5, 4.—Sine modo, only let, i. e. if only:B.cur me verberas?... Patiar. Sine modo adveniat senex! Sine modo venire salvum, etc.,
Plaut. Most. 1, 1, 10.—So with subj.:sine modo venias domum,
Plaut. As. 5, 2, 50 Fleck.—Rarely like the Greek ean, to give up, cease, leave a thing undone: Al. Vin vocem? Cl. Sine:C.nolo, si occupata est,
Plaut. Cas. 3, 2, 14: tum certare odiis, tum res rapuisse licebit. Nunc sinite (sc. certare, etc.), forbear, Verg A. 10, 15.—Ne di sirint (sinant), ne Juppiter sirit, etc., God forbid! Heaven forefend! Ch. Hoc capital facis... aequalem et sodalem liberum civem enicas. Eu. Ne di sirint, Plaut. Merc. 3, 4, 28; id. Bacch. 3, 3, 64;A.for which: ne di siverint,
id. Merc. 2, 2, 51:illud nec di sinant,
Plin. Ep. 2, 2, 3:ne istuc Juppiter O. M. sirit, urbem, etc.,
Liv. 28, 28, 11:nec me ille sierit Juppiter,
Plaut. Curc. 1, 1, 27.—Hence, sĭtus, a, um, P. a., placed, set, lying, situate (syn. positus; freq. and class.).Lit.1.In gen.:2.(gallinis) meridie bibere dato nec plus aqua sita siet horam unam,
nor let the water be set before them more than an hour, Cato, R. R. 89:pluma Quae sita cervices circum collumque coronat,
Lucr. 2, 802:(aurum) probe in latebris situm,
Plaut. Aul. 4, 2, 2; 4, 2, 8:proba merx facile emptorem reperit, tametsi in abstruso sita est,
id. Poen. 1, 2, 129:Romuli lituus, cum situs esset in curiā Saliorum, etc.,
Cic. Div. 1, 17, 30:in ore sita lingua est finita dentibus,
id. N. D. 2, 59, 149:inter duo genua naribus sitis,
Plin. 10, 64, 84, § 183:ara sub dio,
id. 2, 107, 111, § 240:sitae fuere et Thespiades (statuae) ad aedem Felicitatis,
id. 36, 5, 4, § 39 et saep.—Rarely of persons:quin socios, amicos procul juxtaque sitos trahunt exciduntque,
Sall. H. 4, 61, 17 Dietsch; cf.:jam fratres, jam propinquos, jam longius sitos caedibus exhaustos,
Tac. A. 12, 10:nobilissimi totius Britanniae eoque in ipsis penetralibus siti,
id. Agr. 30:cis Rhenum sitarum gentium animos confirmavit,
Vell. 2, 120, 1; cf.:gens in convallibus sita,
Plin. 7, 2, 2, § 28.—In partic.a.Of places, lying, situate:b.locus in mediā insulā situs,
Cic. Verr. 2, 4, 48, § 106:in quo (sinu) sita Carthago est,
Liv. 30, 24, 9:urbes in orā Graeciae,
Nep. Alcib. 5:urbs ex adverso (Carthaginis),
Plin. 5, 1, 1, § 4:insulae ante promunturium,
id. 9, 59, 85, § 180:regio contra Parthiae tractum,
id. 6, 16, 18, § 46 et saep.—Of the dead, lying, laid, buried, interred (syn. conditus):c.declarat Ennius de Africano, hic est ille situs. Vere: nam siti dicuntur hi, qui conditi sunt,
Cic. Leg. 2, 22, 57; cf.:redditur terrae corpus et ita locatum ac situm quasi operimento matris obducitur,
id. ib. 2, 22, 56: siticines appellati qui apud sitos canere soliti essent, hoc est vitā functos et sepultos, Atei. Capito ap. Gell. 20, 2:C. Marii sitae reliquiae,
Cic. Leg. 2, 2, 56:(Aeneas) situs est... super Numicium flumen,
Liv. 1, 2 Drak.:Cn. Terentium offendisse arcam, in quā Numa situs fuisset,
Plin. 13, 13, 27, § 84.—Hence the common phrase in epitaphs:HIC SITVS EST, HIC SITI SVNT, etc.,
Inscr. Orell. 654; 4639 sq.; Tib. 3, 2, 29.—Comically: noli minitari: scio crucem futuram mihi sepulcrum: Ibi mei sunt majores siti, pater, avus, etc.,
Plaut. Mil. 2, 4, 20.—A few times in Tacitus for conditus, built, founded:B.urbem Philippopolim, a Macedone Philippo sitam circumsidunt,
Tac. A. 3, 38 fin.; 6, 41:veterem aram Druso sitam disjecerant,
id. ib. 2, 7 fin.:vallum duabus legionibus situm,
id. H. 4, 22.—Trop.1.In gen., placed, situated, present, ready: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm, Enn. ap. Gell. 2, 29, 20 (Sat. v. 37 Vahl.):2.in melle sunt linguae sitae vostrae,
Plaut. Truc. 1, 2, 76:quae ceteris in artibus aut studiis sita sunt,
Cic. de Or. 1, 15, 65:quas (artes) semper in te intellexi sitas,
Ter. And. 1, 1, 6:(voluptates) in medio sitas esse dicunt,
within the reach of all, Cic. Tusc. 5, 33, 94.—In partic.: situm esse in aliquo or in aliquā re, to rest with, depend upon some one or something (a favorite figure with Cic., and found not unfreq. in other writers):in patris potestate est situm,
Plaut. Stich. 1, 1, 52; cf.:assensio quae est in nostrā potestate sita,
Cic. Ac. 2, 12, 37:hujusce rei potestas omnis in vobis sita est, judices,
id. Mur. 39, 83; cf.:huic ipsi (Archiae), quantum est situm in nobis, opem ferre debemus,
id. Arch. 1, [p. 1709] 1:est situm in nobis, ut, etc.,
id. Fin. 1, 17, 57; cf.also: si causa appetitus non est sita in nobis, ne ipse quidem appetitus est in nostrā potestate, etc.,
id. Fat. 17, 40:summam eruditionem Graeci sitam censebant in nervorum vocumque cantibus,
id. Tusc. 1, 2, 4:in officio colendo sita vitae est honestas omnis et in neglegendo turpitudo,
id. Off. 1, 2, 4:qui omnem vim divinam in naturā sitam esse censet,
id. N. D. 1, 13, 35:cui spes omnis in fugā sita erat,
Sall. J. 54, 8:in armis omnia sita,
id. ib. 51, 4:in unius pernicie ejus patriae sitam putabant salutem,
Nep. Epam. 9 et saep.:res omnis in incerto sita est,
Plaut. Capt. 3, 4. 4:tu in eo sitam vitam beatam putas?
Cic. Tusc. 5, 12, 35:jam si pugnandum est, quo consilio in temporibus situm est,
id. Att. 7, 9, 4:laus in medio,
Tac. Or. 18. -
51 antepono
ante-pōno, posuī, positum, ere1) выставлять вперёд ( vigilias T); ставить впереди (кого-л.), помещать перед (кем-л.)equitum locos sedilibus plebis anteposuit T — (Нерон) расположил места всадников впереди сидений для народа2) ( о кушаньях) ставить перед, подавать ( prandium pransoribus Pl)a. mortem servituti C — предпочитать смерть рабству; иногда с abl. comparationis (aliquid aliquā re a. Ap); для подчеркивания приставка иногда отделяется -
52 appono
ap-pōno, posuī, positum, ere1)a. modum alicui rei C — положить предел чему-лб) приставлять ( scalas L); прикладывать ( manus ad os C)a. onus Pl — сбросить (свалить) с себя бремяaēr omnibus est rebus circumdātus appositusque Lcr — воздух окружает всё и со всем соприкасаетсяpaenulam ad vulnus a. Su — закрыть рану плащомa. alicui nomen Treb — давать кому-л. имя (прозвище)2) приставлять, назначать ( custodem alicui aliquem C); выставлять ( calumnialores C)3) добавлять, прибавлять ( annos alicui H)exemplum a. Q — добавить (привести) примерsyllabae apĭcem a. Q — поставить над слогом знак долготыa. notam ad versum C — поставить знак возле стиха, пометить стих знаком4) причислять (к чему-л.). т. е. рассматривать, считатьa. aliquid lucro H — считать что-л. выигрышем, записать в приход -
53 circumpono
circum-pōno, posuī, positum, ere1) ставить вокруг, располагать кругом, раскладывать, раскидывать, расставлять ( armatos Su)nemus stagno (dat.) c. T — раскинуть (посадить) лесок вокруг пруда2) подавать на стол ( piper album cum sale nigro catillis — dat. H) -
54 compono
com-pōno, posuī, positum, ere1) складывать (ligna in caminum, aliquid in acervum Cato); собирать ( genus dispersum V); соединять, приставлять ( manibus manūs atque oribus ora V)2) слагать (carmen H, Su etc.; versus Q); сочинять, писать (libellos Q, Prp; orationem L, C)3) строить, возводить (urbem, aggerem tumuli V; domum VP)4) заключать (pacem cum aliquo L, Just; societatem cum aliquo Sl)compositae seditionis auctores T — зачинщики заговора о восстании (ср. 14.)5) составлять, образовывать (exercitus compositus ex variis gentibus Sl; liber ex alienis orationibus compositus C)composita verba, тж. compositae voces Q — составные (сложные) слова6) составлять, приготовлять (venena O; unguentum ex flore narcisso CC)7) воспитывать, формировать ( animos sapientiae praeceptis Pt)8) измышлять, выдумывать (mendacia Pl; fraudes Prp)9) задумывать, затевать ( insidias alicui Tib и in aliquem Prp)10) располагать, размещать ( legionem pro ripa T); сосредоточивать ( exercitum in hiberrnaculis T)11) противопоставлять, ставить друг против друга (aliquem cum aliquo LM, C, H, Sen и aliquem alicui Sil; gladiatores inter se Q)pugnantia secum frontibus adversis c. H — противопоставлять друг другу (одни лишь) крайности12) сопоставлять, сравнивать, сличать (dicta cum factis Sl; parva magnis V)13) класть, опускать (aliquem toro O; se thalamis V)se c. in villa PJ — предаваться отдыху на даче14) успокаивать, унимать, заставлять улечься ( motos fluctūs V); подавлять ( seditionem L — ср. 4.); усмирять ( provinciam T); мирить, примирять ( aversos amicos H); улаживать ( controversias Cs)c. arma H — сложить оружие15) убирать, прятать, запирать ( argentum Pt)16) погребать, хоронить (cinerem O; ossa alicujus Prp, VF)17) приводить в порядок, убирать (capillum Pl, C; caput reticulo Lampr); подбирать, поправлять (togam H, Q); мор. убирать, сворачивать (armamenta Pl, L); упорядочивать ( res turbatas L)18) мед. вправлять ( jugulum CC)19) выставлять ( signa C)20) выстраивать ( agmen T)compositis ordinibus T — стройными ( или сомкнутыми) рядами21) (о позе, выражении лица и т. п.) строить, приниматьc. vultum Q, PJ, T, Su — придавать лицу соответствующее (преим. притворное) выражениеin и ad maestitiam compositus T — приняв скорбный видstatum proeliantis c. или c. ad proeliandum gradum Pt — принять положение для бояcomponi ad exemplum alicujus Cld — следовать чьему-л. примеру22) намечать, предписывать ( itinera C)23) устраивать ( auspicia C)sponte sua c. curas V — поступать по своему усмотрению24) обращать, направлять ( aliquem ad modestiam T); побуждать, подстрекать ( aliquem pretio Sl)25) уславливаться, уговариваться (cum aliquo Ter и inter se Ter, Sl etc.)compositum erat, ut... T — было условлено, что...diem c. L — договориться о сроке26) прекращать, оканчивать (lites V; bellum Sl, C, Nep etc.). — см. тж. compositus -
55 contrapono
contrā-pōno, posuī, positum, ereпротивопоставлять, противополагать Q, Tert -
56 depono
dē-pōno, posuī (posīvī Pl, Ctl), positum, ere1)а) класть, положить ( caput terrae O)d. aliquem vino шутл. Pl — мертвецки напоить кого-лб) складывать, откладывать ( onus C)d. jumentis onera Cs — разгружать вьючных животныхcorpora sub ramis d. V — улечься в тени ветвейd. arma Cs — сложить оружие (т. е. признать себя побеждённым), но тж. L, V etc. снимать с себя (откладывать в сторону) оружиеd. animam Nep — испустить дух, умереть3) слагать с себя (imperium Cs, Su; magistratum Cs; tutelam L); отказываться, оставлять (simultates C; consilium adeundae Syriae Cs; spem H); отбрасывать прочь ( omnes molestias et sollicitudines C); отклонять (provinciam C; triumphum L)5) снимать, срезывать, состригать (crinem T; ungues et capillos Pt)6) сворачивать, убирать ( vela Sil)7) сеять, бросать ( semina sulco Col)8) сажать (malleolum in terram Col; plantam in hortis O)9) ( в качестве премии или ставки) ставить ( vitulam V)10) задерживать, затаивать ( spiritum Q)11) производить на свет, рожать (onus naturae Ph; fetum Ph; Latoniam prope Deliam olivam Ctl)13) (тж. d. memoriam alicujus rei и d. ex memoriā aliquid C) предавать забвению14) отдавать на хранение ( pecuniam apud aliqaem C); укрывать, прятать (liberes, uxores suaque omnia in silvis Cs); юр. депонировать (est depositum quod custodiendum reddendumque traditur Dig); вверятьd. rimosā in aure aliquid H — доверить что-л. дырявому уху, т. е. болтливому человеку15) склонять, преклонять ( colla GT)16) опрокидывать, сносить, разрушать (statuas alicujus Spart; aedes usque ad aream deposita Dig)17) погружать, топить ( aliquem medio ponto VF)18) смещать с поста, увольнять ( aliquem Eccl)— см. тж. depositus -
57 dispono
dis-pōno, posuī, positum, ereрасставлять (pocula O; vigilias per urbem L); располагать, размещать (milites in muris, praesidia ad ripas Cs); распределять, приводить в порядок (libros Homeri C; comas O); выстраивать ( aciem QC); устраивать, распределять, планировать (diem Sen, PJ; ordinem quaestionum Q)consilia in omnem fortunam d. L — строить свои планы с учётом всяких возможностей -
58 expono
ex-pōno, posuī (арх. posīvī), positum, ere1) выставлять (напоказ), раскладывать (vasa C; apparatum in porticibus Su); расставлять ( copias in collibus Cs)2) подкидывать ( puerum L)3) сажать, высаживать (herbam in sole Col; planta exponitur mense Februario Pall)4)а) выкладывать, выгружать (merces Dig; frumentum C); высаживать (milites ex navibus и navibus Cs; aliquem in terram Cs и in terrā VP; in litore Su и in litus L)e. aliquem ictu Pl — выбросить (выкинуть) вон кого-лб) сбивать с ног (cubito, sc. aliquem Pl)6) оставлять незащищённым, подвергать (locus expositus ad pericula L; exercitus hosti exponitur Fl; provincias barbaris nationibus e. T); подставлять ( aliquid ad omnes ictus QC)ager expositus ventis PM — поле, открытое ветрам7) представлять, показывать, предлагать (praemia C; vitam alicujus ad imitandum juventuti C)8) опубликовывать, обнародовать ( orationem C)9) излагать, объяснять, описывать (vitam alicujus C; de vitā imperatorum Nep; aliquid multitudini Cs; rem pluribus verbis C)11) отбрасывать прочь ( curas Eccl); совлекать с себя ( vetĕrem hominem Tert)12) выбрасывать за борт (onus propter necessitatem adversae tempestatis Dig) -
59 impono
im-pōno, posuī, positum, ere1) класть, положить ( aliquem sepulcro O); возлагать (dextram in caput L; dona aris V; alicui coronam C; lecticae imponi Pt)2) надевать ( pileum capiti suo Pt)4) ставить ( pedem in navem Pl)impositis pedibus premere aliquem Prp — попирать ногами кого-л.5) вкладывать ( claves portis L)7) воздвигать ( sepulcrum V)9) случать (i. admissarium equae Col)10) прикладывать ( spongiam vulneri CC); накладывать ( frenos alicui L)i. praesidium urbi L — разместить (расставить) гарнизон в городеi. maculam alicui rei Pt — оставить пятно на чём-л.i. summam PM (ultimam VP, supremam O, extremam V) manum alicui rei — оканчивать (отделывать) что-л.11) сажать (aliquem in equum, in plaustrum L); грузить ( milites in naves Cs)12)а) возлагать (alicui labores Cs, negotium C); налагать (civitati stipendium Cs, vectigal C; i. tributum in singula capita Cs)i. solitudinem alicui Pt — обречь кого-л. на одиночествоб) взваливать ( alicui onus C)13) предписывать (leges alicui и alicui rei C, O etc.)14) ставить во главе (aliquem legionibus i. T); ставить, назначать ( aliquem vilicum C)modum alicui rei i. VM, L — положить меру чему-л.finem (clausulam) alicui rei i. V, Pt etc. — положить конец чему-л. (завершить, окончить что-л.)15) наносить, причинять (alicui vulnus, plāgam, injuriam C)16) давать (alicui nomen C, Q, Pt; vocabula rebus H); придавать ( fraudi speciem juris L)17) вводить в заблуждение, обманывать (alicui C, PJ, J, Q)arenae i. Pt — хитро увернуться от участия в цирковом состязанииsi mihi imposuisset aliquid C — если бы я в чём-л. ошибся -
60 interpono
inter-pōno, posuī, positum, ere1) ставить, расставлять между (aliquem или aliquid alicui или inter aliquos)i. auxilia equitatui Hirt — расставить вспомогательные войска среди конницы2) вставлять, вводить (menses intercalarios L; verba C)i. moram C, Cs — сделать остановку (помедлить)i. spatium ad recreandos animos Cs — дать время для отдыха3) пускать в ход, выставлять, выдвигать, противопоставлять, употреблять, приводитьpactiones i. Just — заключать соглашенияjus jurandum i. L — приносить клятвуi. fidem in aliquid (in aliquā re) Cs etc. — давать слово (обещание) в чём-л.4) привлекать, допускать (aliquem convivio Su; judices, testes C)se i. in aliquid (alicui rei) — вмешиваться во что-л. (i. se bello L)i. se in pacificationem C — выступить посредником в заключении мираi. se scriptis Caesaris Hirt — продолжить сочинение Цезаряi. se audaciae alicujus C — воспротивиться чьей-л. дерзости5) подделывать, фальсифицировать (i. rationes populorum C)
См. также в других словарях:
Pono — Saltar a navegación, búsqueda Wikcionario Wikcionario tiene definiciones para pono. La palabra pono, en idioma hawaiano, comunmente se utiliza para designar a alguien justo . Como se indica en el lema del estado de Hawái … Wikipedia Español
Pono Kai Resort — (Капаа,США) Категория отеля: 3 звездочный отель Адрес: 4 1250 Kuhio Highway, Капаа, HI 96746 … Каталог отелей
Pono Kai Resort by CRH — (Капаа,США) Категория отеля: 3 звездочный отель Адрес: 4 1250 Kuhio Highway, Капаа, HI … Каталог отелей
Pono — The word pono in the Hawaiian language is referred to most popularly as righteousness . As is stated in the Hawaii state motto: Ua Mau ke Ea o ka okinaĀina i ka Pono (translated directly as: the life of the land is perpetuated in righteousness).… … Wikipedia
pono- — Bodily exertion, fatigue, overwork, pain. [G. ponos, toil, fatigue, pain] … Medical dictionary
pono- — pò·no conf. TS med. fatica, dolore, relativo alla fatica o al dolore {{line}} {{/line}} ETIMO: dal gr. pónos fatica … Dizionario italiano
pono — przestarz. dziś książk. → ponoć … Słownik języka polskiego
pono — (G). Toil; pain … Dictionary of word roots and combining forms
Hawaiʻi Ponoʻī — King Kalakaua, author of the anthem s lyrics. State anthem of Hawaiʻi Lyrics King David Kalākaua, 1874 … Wikipedia
Hawaii Pono’i — Автор слов Калакауа, 1874 Композитор Генри Бергер (англ.)русск. Штат … Википедия
Hawai'i Pono'i — Hawaiʻi ponoʻī, ist der Titel der heutigen Staatshymne des US Bundesstaates Hawaii und war zuvor die hawaiische Nationalhymne. Der Text wurde 1874 von König David Kalākaua verfasst, die Musik der Hymne wurde von seinem königlichen Kapellmeister… … Deutsch Wikipedia