Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

rĕ-formīdo

  • 1 formīdō

        formīdō āvī, ātus, āre,    to fear, dread, be afraid, be terrified, be frightened: omnia: illius iracundiam: te, H.: formidata Parthis Roma, H.: quo satietas formidanda est magis: plerumque formidatus, inspiring terror, Ta.: naribus uti, H.: formidatis auxiliari aquis, hydrophobia, O.
    * * *
    I
    formidare, formidavi, formidatus V
    dread, fear, be afraid of; be afraid for (the safety of) (w/DAT)
    II
    fear/terror/alarm; religious dread/awe; thing/reason which scares, bogy/horror; rope strung with feathers used by hunters to scare game

    Latin-English dictionary > formīdō

  • 2 formīdō

        formīdō inis, f    fearfulness, fear, terror, dread, awe: tanta: formidinem suam alquibus inicere: mortis, H.: formidines opponantur: incommodorum.—Religious dread, reverence, awe: silva priscā formidine sacra, Ta.: saevi Martis, awe, V. —Person.: atra Formidinis ora, V.—That which produces fear, a frightful thing, fright, horror, terror: caligans nigrā formidine lucus, V.: defensoribus formidinem ostentare, i. e. to threaten, S.: quibus formidini essemus, S.—A scarecrow, bugbear: Cervum saeptum formidine pennae, V.: furum aviumque, H.
    * * *
    I
    formidare, formidavi, formidatus V
    dread, fear, be afraid of; be afraid for (the safety of) (w/DAT)
    II
    fear/terror/alarm; religious dread/awe; thing/reason which scares, bogy/horror; rope strung with feathers used by hunters to scare game

    Latin-English dictionary > formīdō

  • 3 formido

    1.
    formīdo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [v. 2. formido], to fear, dread any thing; to be afraid, terrified, frightened (class.; syn.: metuo, timeo, vereor, trepido, tremo, paveo).
    (α).
    With acc.:

    illum,

    Plaut. Capt. 4, 4, 5:

    et illud paveo et hoc formido,

    id. Cist. 2, 1, 58:

    malum (shortly after: metuo malum),

    id. Am. prol. 27:

    ipse se cruciat omniaque formidat,

    Cic. Fin. 2, 16, 53:

    illius iracundiam formidant,

    id. Att. 8, 16, 2: apoteugma formido et timeo, ne, etc., id. Q. Fr. 3, 2, 2:

    cum formidet te mulier,

    Hor. S. 2, 7, 65:

    fures,

    id. ib. 1, 1, 77:

    acumen judicis,

    id. A. P. 364:

    nocturnos tepores,

    id. Ep. 1, 18, 93. —In pass.:

    hic classe formidatus,

    Hor. C. 3, 6, 15:

    formidata Parthis Roma,

    id. Ep. 2, 1, 256:

    nautis formidatus Apollo (i. e. the temple of Apollo on the Leucadian promontory),

    Verg. A. 3, 275; cf.:

    nec formidatis auxiliatur aquis,

    i. e. the hydrophobia, Ov. P. 1, 3, 24:

    quo etiam satietas formidanda est magis,

    Cic. Or. 63, 213.—
    (β).
    With inf.:

    si isti formidas credere,

    Plaut. Ps. 1, 3, 82; cf.:

    ad haec ego naribus uti Formido,

    Hor. Ep. 1, 19, 46:

    meus formidat animus, nostrum tam diu ibi sedere filium,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 4.—
    (γ).
    With ut or ne:

    aliquem non formido, ut, etc.,

    Vop. Tac. 2, § 2:

    formido miser, ne, etc.,

    Plaut. As. 2, 4, 55.—
    (δ).
    With dat.: auro formidat Euclio: abstrudit foris, fears for the gold, Plaut. Aul. argum. 6.—
    (ε).
    With si:

    male formido, si hera mea sciat tam socordem esse quam sum,

    Plaut. Cist. 4, 2, 4.—
    (ζ).
    Absol.:

    intus paveo et foris formido,

    Plaut. Cist. 4, 2, 20:

    ne formida,

    id. Mil. 4, 2, 20; id. As. 2, 4, 56; 3, 3, 48; id. Mil. 3, 3, 20: neque prius desinam formidare, quam tetigisse te Italiam audiero, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 1.
    2.
    formīdo, ĭnis, f. [Sanscr. root dhar-, whence firmus; prop. the fear that makes rigid, Corss. Ausspr. 1, 148], fearfulness, fear, terror, dread (class.).
    I.
    Lit.:

    parasitus, qui me conplevit flagiti et formidinis,

    Plaut. Men. 5, 5, 3: popolo formidinem inicere, Furius ap. Macr. S. 3, 9, 8:

    Stoici definiunt formidinem metum permanentem,

    Cic. Tusc. 4, 8 fin.:

    ut aliqua in vita formido improbis esset posita, apud inferos antiqui supplicia constituta esse voluerunt,

    id. Cat. 4, 4, 8:

    quae tanta formido,

    id. Rosc. Am. 2, 5:

    neque miser me commovere possum prae formidine,

    Plaut. Am. 1. 1, 181:

    subita atque improvisa,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43:

    formidinem suam alicui inicere,

    id. Verr. 2, 3, 28, § 68:

    formidinem inferre,

    Tac. H. 2, 15:

    intendere,

    id. ib. 2, 54:

    facere,

    id. ib. 3, 10:

    mortis,

    Cic. Rep. 1, 3; Hor. Ep. 2, 2, 207:

    poenae,

    id. ib. 1, 16, 53:

    fustis,

    id. ib. 2, 1, 154.—In plur.:

    pericula intendantur, formidines opponantur,

    Cic. Quint. 14, 47:

    ex ignoratione rerum ipsa horribiles exsistunt formidines,

    id. Fin. 1, 19, 63:

    contra formidines pavoresque,

    Plin. 28, 8, 29, § 115.—
    B.
    In partic., awe, reverence:

    (portae) religione sacrae et saevi formidine Martis,

    Verg. A. 7, 608; Sil. 1, 83.—
    II. A.
    In gen.:

    alta ostia Ditis Et caligantem nigrā formidine lucum Ingressus,

    Verg. G. 4, 468; Front. de Fer. Als. 3:

    defensoribus moenium praemia modo, modo formidinem ostentare,

    Sall. J. 23, 1; 66, 1.—
    B.
    In partic., a scarecrow made of differentcolored feathers, a bugbear: cum maximos ferarum greges linea pennis distincta contineat et in insidias agat, ab ipso effectu dicta formido, Sen. de 1ra, 2, 12 (cf. Nemes. Cyneg. 303 sq.):

    cervum puniceae septum formidine pennae,

    Verg. A. 12, 750; cf. Luc. 4, 437:

    furum aviumque Maxima formido,

    Hor. S. 1, 8, 4.—Personified, as a goddess, Hyg. Fab. prooem. p. 10 Munk.

    Lewis & Short latin dictionary > formido

  • 4 formido

    dread, terror / dreadfulness / scarecrow
    II.
    to be terrified, frightened, afraid

    Latin-English dictionary of medieval > formido

  • 5 re-formīdō

        re-formīdō ātus, āre,    to fear greatly, dread, stand in awe, shrink, shudder, be afraid: vide, quam non reformidem: cupiens tibi dicere Pauca, reformido, H.: onus benefici: reprehensionem volgi: mea diligentia speculatorem reformidat, shrinks from: ea dicere reformidat: ominari. L.: nec<*> quid tibi de se occurrat, reformidat: neque se reformidare, quod in senatu Pompeius dixisset, attribui, etc., Cs.: ferrum, V.: Mens reformidat tempus, O.: membra mollem quoque saucia tactum, O.

    Latin-English dictionary > re-formīdō

  • 6 paveo

    păvĕo, pāvi ( part. pres. gen. plur. paventūm, Ov. M. 14, 412), 2, v. n. and a. [etym. dub.; perh. akin with pavio].
    I.
    Neutr., to be struck with fear or terror, to tremble or quake with fear, to be afraid, be terrified (perh. not used by Cic.; not in Cæs.;

    syn.: tremo, trepido, timeo, metuo): nam et intus paveo et foris formido,

    Plaut. Cist. 4, 2, 20:

    mihi paveo,

    Ter. Phorm. 1, 4, 10; Plaut. Curc. 2, 1, 10:

    ne pave,

    id. Am. 5, 1, 58; id. Mil. 3, 3, 21:

    quaeres, quando iterum paveas,

    Hor. S. 2, 7, 69:

    paventes ad omnia,

    Liv. 5, 42, 4:

    repente Maurus incerto vultu pavens ad Sullam accurrit,

    in great fear, Sall. J. 106, 2; Ov. M. 8, 89:

    admiratione paventibus cunctis,

    seized with astonishment, Liv. 7, 34, 7; cf.:

    speque metuque pavent,

    Ov. F. 3, 362:

    in alieno discrimine sibi pavens, ne adlevasse videretur,

    Tac. H. 2, 63; cf.

    venae,

    id. ib. 5, 6:

    hoc sermone pavent,

    i. e. express their fears, Juv. 6, 189.—With prepp. (eccl. Lat.):

    pavete ad sanctuarium meum,

    Vulg. Lev. 26, 2; cf. id. Deut. 31, 6:

    pavens pro arcā Dei,

    id. 1 Reg. 4, 13:

    pavebit a facie consilii Domini,

    id. Isa. 19, 17; cf. id. ib. 30, 31;

    31, 4: super quo pavet anima,

    id. Ezech. 24, 21.—
    II.
    Act., to fear, dread, be terrified at:

    et illud paveo et hoc formido,

    Plaut. Cist. 2, 1, 59;

    so with a general object: ad hoc mulieres... miserari parvos liberos, rogitare, omnia pavere,

    Sall. C. 31, 3: noctem paventes, Poët. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23:

    quis Parthum paveat, quis gelidum Scythen?

    Hor. C. 4, 5, 25:

    ut pavet acres Agna lupos capreaeque leones!

    id. Epod. 12, 25:

    tristiorem casum,

    Tac. H. 1, 29:

    mores alicujus,

    id. ib. 1, 50:

    saturam serpentibus ibin,

    Juv. 15, 3:

    mortem,

    Plin. 2, 12, 9, § 54:

    funera,

    Hor. C. 4, 14, 49:

    (Castanea) pavet novitatem,

    Plin. 17, 20, 34, § 149.— Pass. (in Plin. 31, 9, 45, § 104, read batuerentur):

    nec pedibus tantum pavendas serpentes,

    Plin. 8, 23, 35, § 85.—Perh. here too belongs: paveri frumenta dicebant antiqui, quae de vaginā non bene exibant, Fest. p 251 and 253 Müll.; v. Müll. ad loc.—
    (β).
    With inf. ( poet.):

    pavetque Laedere jactatis maternas ossibus umbras,

    Ov. M. 1, 386:

    nec illae numerare aut exigere plagas pavent,

    Tac. G. 7.

    Lewis & Short latin dictionary > paveo

  • 7 formīdābilis

        formīdābilis e, adj.    [1 formido], causing fear, terrible, formidable: lumen, O.: (non) ulli, O.
    * * *
    formidabilis, formidabile ADJ

    Latin-English dictionary > formīdābilis

  • 8 formīdulōsus or formīdolōsus

        formīdulōsus or formīdolōsus adj. with comp. and sup.    [2 formido], producing fear, dreadful, terrible, terrific: loca, S.: alqs illi: silvae, H.: bellum formidulosissimum.— Afraid, timid, timorous: exercitus formidolosior hostium, Ta.

    Latin-English dictionary > formīdulōsus or formīdolōsus

  • 9 per-petuus

        per-petuus adj.    [per+1 PAT-], continuous, unbroken, uninterrupted, constant, entire, whole, perpetual: agmen: vigiliaeque stationesque, a continuous line of, etc., Cs.: Perpetuis soliti patres considere mensis, V.: innocentia perpetuā vitā perspecta, in the whole tenor of his life, Cs.: oratio (opp. altercatio): quaestiones, a permanent court for criminal trials: historia, a general history: diem perpetuum in laetitiā degere, this whole day, T.: lex: stellarum cursūs: formido, V.: rota, perpetuum quā circumvertitur axem (i. e. perpetuo), O.—As subst n.: in perpetuum (sc. tempus), for all time, forever.—Universal, general: perpetui iuris quaestio: quaestio, a general principle.

    Latin-English dictionary > per-petuus

  • 10 scīlicet

        scīlicet adv.    [for scīre licet].—With acc. and inf, you may know, you may be sure, it is certain, it is obvious (old): scilicet Facturum me esse, T.: ubi illa formido decessit, scilicet lascivia atque superbia incessere, S.—As a particle of assurance, it is certain, it is obvious, of course, plainly, naturally, obviously, certainly: scilicet hoc Pansa aut non videt aut negliget: a te litteras exspectabam: nondum scilicet, not yet to be sure: quid ad haec Naevius? ridet scilicet nostram amentiam, qui, etc.: senectus semper agens aliquid: tale scilicet, quale, etc., such, naturally: unda scilicet omnibus Enaviganda, alas! H.: Brutus terram osculo contigit, scilicet, quod, etc., evidently because, L.: nota scilicet illa res, cum, etc., the fact is surely well known, etc.—In concession, of course, no doubt, I admit, certainly (usu. followed by sed or tamen): cognoscat (orator) memoriae veteris ordinem, maxime scilicet nostrae civitatis, sed etiam, etc.: tuli scilicet moleste, ut debui, sed tamen constitui ad te venire.—As an answer, of course, certainly, T.: Pa. fratris igitur Thaïs totast? Ch. scilicet, T. —In irony, of course, to be sure, doubtless, certainly, forsooth, it is likely: Si. Meum gnatum rumor est amare. Da. id populus curat scilicet! of course people care for that! T.: et ego id scilicet nesciebam!: vim scilicet ego desideravi.
    * * *
    one may know, certainly; of course

    Latin-English dictionary > scīlicet

  • 11 turpis

        turpis e, adj. with comp. and sup.    [TARC-], ugly, unsightly, unseemly, repulsive, foul, filthy: aspectus: vestitus, T.: rana, H.: Morbo viri, disfigured, H.: udo membra fimo, i. e. befouled, V.: turpissima bestia, Enn. ap. C.—Of sound, disagreeable, cacophonous: si etiam ‘abfugit’ turpe visum est.—Fig., shameful, disgraceful, repulsive, odious, base, infamous, scandalous, dishonorable: verbum, T.: neque turpis mors forti viro potest accidere: adulescentia: causa, Cs.: formido, V.: turpem senectam Degere, H.: Egestas, V.: luxus, Iu.: quid hoc turpius?: quid est turpius effemmat<*> viro?: homo turpissimus: luxuria cum omni aetati turpis, tum senectuti foedissima est: quae mihi turpia dictu videbuntur: quod facere turpe non est: coargui putat esse turpissimum.—As subst n., a shameful thing, disgrace, shame, reproach: nec honesto quicquam honestius, nec turpi turpius: Turpe senex miles, O.
    * * *
    turpe, turpior -or -us, turpissimus -a -um ADJ
    ugly; nasty; disgraceful; indecent; base, shameful, disgusting, repulsive

    Latin-English dictionary > turpis

  • 12 adformido

    af-formīdo (better adf-), āre, v. n., to be afraid:

    magis cura'st magisque adformido, ne is pereat,

    Plaut. Bacch. 4, 10, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > adformido

  • 13 afformido

    af-formīdo (better adf-), āre, v. n., to be afraid:

    magis cura'st magisque adformido, ne is pereat,

    Plaut. Bacch. 4, 10, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > afformido

  • 14 Ater

    1.
    āter, tra, trum, adj. [cf. aithô, to burn; Sanscr. idh; aithôn aithêr, Aitnê, [p. 188] Aetna, aether, aestus, aestas] (pr. burnt black, black as a coal; cf.:

    Tam excoctam reddam atque atram quam carbost,

    Ter. Ad. 5, 3, 63: hence), black; and specif., coalblack, lustreless-black, sable, dark (opp. albus, lustreless-white, and diff. from niger, glossy black, v. albus init.; class. and freq., but never in Vulg., which uses niger).
    I.
    Lit.:

    album an atrum vinum potas?

    Plaut. Men. 5, 5, 17:

    atrior multo Quam Aegyptii,

    id. Poen. 5, 5, 11:

    alba et atra discernere non poterat,

    Cic. Tusc. 5, 39, 114: nigra scuta, tincta corpora;

    atras ad proelia noctes legunt,

    Tac. G. 43:

    Mos erat antiquus niveis atrisque capillis, etc.,

    Ov. M. 15, 41; so id. ib. 15, 44; cf.

    albus: fauces,

    Lucr. 6, 1147:

    dens,

    Hor. Epod. 8, 3:

    nubes,

    Lucr. 6, 180; Hor. C. 2, 16, 2:

    lumen, with smoke,

    Verg. A. 7, 457:

    agmen, with dust,

    id. ib. 12, 450 Serv.:

    axis, with blood,

    Sil. 2, 186:

    Eridanus ater stragibus,

    id. 6, 107:

    bilis,

    Plaut. Capt. 3, 4, 64, and Cic. Tusc. 3, 5, 11 (cf. the Gr. melancholia):

    cruor,

    Hor. Epod. 17, 31:

    tempestas,

    Lucr. 6, 258 sq.; Verg. A. 5, 693:

    hiemps,

    id. ib. 7, 214:

    canis,

    Ter. Phorm. 4, 4, 25:

    corvus atro gutture,

    Cat. 108, 5:

    venena,

    Verg. G. 2, 130:

    Tartara,

    Lucr. 3, 966; so,

    Cocytus,

    Hor. C. 2, 14, 17:

    mare,

    dark, stormy, id. S. 2, 2, 16:

    fluctus,

    Verg. A. 5, 2: mons, v. 2. ater.— The proverb albus an ater, v. albus.— Poet., = atratus, clothed in black:

    lictores,

    Hor. Ep. 1, 7, 6; cf. albus, I. B. 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., black, dark, gloomy, sad, dismal, unfortunate, etc.:

    funus,

    Lucr. 2, 580:

    formido,

    id. 4 [173], and id. 6, 254; so,

    Timor,

    Verg. A. 9, 719:

    cupressus,

    id. ib. 3, 64:

    dies,

    id. ib. 6, 429; Prop. 3, 2, 4:

    mors,

    Hor. C. 1, 28, 13:

    fila trium sororum,

    id. ib. 2, 3, 16:

    Esquiliae (as a burying-place),

    dismal, id. S. 2, 6, 32:

    seu mors atris circumvolat alis,

    id. ib. 2, 1, 58:

    cura,

    id. C. 3, 1, 40; 3, 14, 13; 4, 11, 35:

    lites,

    id. A. P. 423:

    comes,

    id. S. 2, 7, 115:

    serpens,

    Verg. G. 1, 129; Ov. M. 3, 63 al.:

    genius.. vultu mutabilis, albus et ater,

    Hor. Ep. 2, 2, 189.—In Roman civil life, dies atri are the days on which the state experienced some calamity, unlucky days. (This designation is said to have arisen from the Roman custom of marking every unfortunate day in the calendar with coal); Varr. L. L. 6, § 29; Liv. 6, 1; Gell. 5, 17; Fest. s. v. nonarum, p. 179 Müll.; id. s. v. religiosus, p. 278 Müll.; Ov. A. A. 1, 418; Macr. S. 1, 15 fin. and 16; Afran. ap. Non. p. 73, 33:

    si atro die faxit insciens, probe factum esto,

    Liv. 22, 10.—
    B.
    Esp.
    1.
    Rare and poet., of mind or feeling, malevolent, malicious, virulent (cf. niger, II. D., and the Gr. melas, II. 4 Lidd. and Scott):

    versus,

    Hor. Ep. 1, 19, 30:

    si quis atro dente me petiverit,

    id. Epod. 6, 15.—
    2.
    Also poet. of something difficult to be understood, dark, obscure (so melas, Anth. Pal. 11, 347):

    latebrae Lycophronis atri,

    Stat. p. 5, 3, 157.— Comp. v. supra, I.— Sup. and adv. not used.
    2.

    Lewis & Short latin dictionary > Ater

  • 15 ater

    1.
    āter, tra, trum, adj. [cf. aithô, to burn; Sanscr. idh; aithôn aithêr, Aitnê, [p. 188] Aetna, aether, aestus, aestas] (pr. burnt black, black as a coal; cf.:

    Tam excoctam reddam atque atram quam carbost,

    Ter. Ad. 5, 3, 63: hence), black; and specif., coalblack, lustreless-black, sable, dark (opp. albus, lustreless-white, and diff. from niger, glossy black, v. albus init.; class. and freq., but never in Vulg., which uses niger).
    I.
    Lit.:

    album an atrum vinum potas?

    Plaut. Men. 5, 5, 17:

    atrior multo Quam Aegyptii,

    id. Poen. 5, 5, 11:

    alba et atra discernere non poterat,

    Cic. Tusc. 5, 39, 114: nigra scuta, tincta corpora;

    atras ad proelia noctes legunt,

    Tac. G. 43:

    Mos erat antiquus niveis atrisque capillis, etc.,

    Ov. M. 15, 41; so id. ib. 15, 44; cf.

    albus: fauces,

    Lucr. 6, 1147:

    dens,

    Hor. Epod. 8, 3:

    nubes,

    Lucr. 6, 180; Hor. C. 2, 16, 2:

    lumen, with smoke,

    Verg. A. 7, 457:

    agmen, with dust,

    id. ib. 12, 450 Serv.:

    axis, with blood,

    Sil. 2, 186:

    Eridanus ater stragibus,

    id. 6, 107:

    bilis,

    Plaut. Capt. 3, 4, 64, and Cic. Tusc. 3, 5, 11 (cf. the Gr. melancholia):

    cruor,

    Hor. Epod. 17, 31:

    tempestas,

    Lucr. 6, 258 sq.; Verg. A. 5, 693:

    hiemps,

    id. ib. 7, 214:

    canis,

    Ter. Phorm. 4, 4, 25:

    corvus atro gutture,

    Cat. 108, 5:

    venena,

    Verg. G. 2, 130:

    Tartara,

    Lucr. 3, 966; so,

    Cocytus,

    Hor. C. 2, 14, 17:

    mare,

    dark, stormy, id. S. 2, 2, 16:

    fluctus,

    Verg. A. 5, 2: mons, v. 2. ater.— The proverb albus an ater, v. albus.— Poet., = atratus, clothed in black:

    lictores,

    Hor. Ep. 1, 7, 6; cf. albus, I. B. 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., black, dark, gloomy, sad, dismal, unfortunate, etc.:

    funus,

    Lucr. 2, 580:

    formido,

    id. 4 [173], and id. 6, 254; so,

    Timor,

    Verg. A. 9, 719:

    cupressus,

    id. ib. 3, 64:

    dies,

    id. ib. 6, 429; Prop. 3, 2, 4:

    mors,

    Hor. C. 1, 28, 13:

    fila trium sororum,

    id. ib. 2, 3, 16:

    Esquiliae (as a burying-place),

    dismal, id. S. 2, 6, 32:

    seu mors atris circumvolat alis,

    id. ib. 2, 1, 58:

    cura,

    id. C. 3, 1, 40; 3, 14, 13; 4, 11, 35:

    lites,

    id. A. P. 423:

    comes,

    id. S. 2, 7, 115:

    serpens,

    Verg. G. 1, 129; Ov. M. 3, 63 al.:

    genius.. vultu mutabilis, albus et ater,

    Hor. Ep. 2, 2, 189.—In Roman civil life, dies atri are the days on which the state experienced some calamity, unlucky days. (This designation is said to have arisen from the Roman custom of marking every unfortunate day in the calendar with coal); Varr. L. L. 6, § 29; Liv. 6, 1; Gell. 5, 17; Fest. s. v. nonarum, p. 179 Müll.; id. s. v. religiosus, p. 278 Müll.; Ov. A. A. 1, 418; Macr. S. 1, 15 fin. and 16; Afran. ap. Non. p. 73, 33:

    si atro die faxit insciens, probe factum esto,

    Liv. 22, 10.—
    B.
    Esp.
    1.
    Rare and poet., of mind or feeling, malevolent, malicious, virulent (cf. niger, II. D., and the Gr. melas, II. 4 Lidd. and Scott):

    versus,

    Hor. Ep. 1, 19, 30:

    si quis atro dente me petiverit,

    id. Epod. 6, 15.—
    2.
    Also poet. of something difficult to be understood, dark, obscure (so melas, Anth. Pal. 11, 347):

    latebrae Lycophronis atri,

    Stat. p. 5, 3, 157.— Comp. v. supra, I.— Sup. and adv. not used.
    2.

    Lewis & Short latin dictionary > ater

  • 16 contineo

    con-tĭnĕo, tĭnŭi, tentum, 2, v. a. and n. [teneo].
    I.
    Act., to hold or keep together.
    A.
    In gen. (rare).
    1.
    Lit. (syn.:

    coërceo, conjungo): contine quaeso caput,

    Plaut. Rud. 2, 6, 26:

    quod omnem continet amplexu terram,

    Lucr. 5, 319; cf.:

    mundus omnia conplexu suo coërcet et continet,

    Cic. N. D. 2, 22, 58:

    vitem levi nodo,

    Plin. 17, 22, 35, § 187:

    magni refert primordia saepe cum quibus... contineantur,

    Lucr. 1, 818; 1, 908; 2, 761;

    2, 1008: pars oppidi, mari dijuncta angusto, ponte adjungitur et continetur,

    Cic. Verr. 2, 4, 52, § 117.—
    b.
    Of places, to bound, limit, enclose (very rare in act.):

    reliquum spatium mons continet,

    Caes. B. G. 1, 38:

    Oceanus ponto qua continet orbem,

    Tib. 4, 1, 147; but more freq. in pass., to be comprised, enclosed, surrounded, encompassed, environed by:

    qui vicus altissimis montibus undique continetur,

    Caes. B. G. 3, 1; so,

    undique loci naturā Helvetii,

    id. ib. 1, 2:

    mare montibus angustis,

    id. ib. 4, 23:

    una pars Galliae Garumnā flumine, Oceano, finibus Belgarum,

    id. ib. 1, 1.—
    2.
    Trop.:

    omnes artes quasi cognatione quādam inter se continentur,

    hang together, Cic. Arch. 1, 2.—Far more freq. in all periods and species of composition.,
    B.
    With partic. access. ideas.
    1.
    With the access. idea of firmness, quiet, permanence, etc., to hold or keep together, to keep, hold fast, preserve, retain (syn. servo).
    a.
    Lit.:

    (alvus) arcet et continet... quod recepit,

    Cic. N. D. 2, 54, 136:

    merces (opp. partiri),

    id. Vatin. 5, 12; cf.

    exercitum (opp. dividere),

    Liv. 28, 2, 16:

    arida continent odorem diutius,

    Plin. 21, 7, 18, § 39.—
    b.
    Trop.:

    nec ulla res vehementius rem publicam continet quam fides,

    Cic. Off. 2, 24, 84:

    Remos reliquosque Belgas in officio,

    Caes. B. G. 3, 11:

    in officio Dumnorigem,

    id. ib. 5, 7:

    te in exercitatione,

    Cic. Fam. 7, 19 fin.:

    te in tuis perenuibus studiis,

    id. Brut. 97, 332:

    ceteros in armis (plaga),

    Liv. 9, 41, 15:

    alicujus hospitio,

    Nep. Lys. 1, 5.—
    2.
    With the access. idea of hindering, preventing motion, to keep, keep still, detain, restrain, repress, enclose.
    a.
    Lit.: milites [p. 449] sub pellibus, Caes. B. G. 3, 29; cf.:

    pecudem sub tecto,

    Col. 7, 10, 3:

    exercitum castris,

    Caes. B. G. 1, 48; 2, 11; Liv. 31, 26, 6; 28, 9, 14 al.; cf.:

    nostros in castris (tempestates),

    Caes. B. G. 4, 34; 6, 36; and:

    copias in castris,

    id. B. C. 1, 66; 3, 30; Auct. B. Afr. 1; 7; Liv. 36, 17, 9:

    Pompeium quam angustissime,

    Caes. B. C. 3, 45:

    aliquem limine,

    Liv. 34, 1, 5:

    ora frenis,

    Phaedr. 3, 6, 7:

    ventos carcere,

    Ov. M. 11, 432:

    animam in dicendo,

    Cic. de Or. 1, 61, 261 et saep.:

    se ruri,

    to stay, remain, Ter. Phorm. 2, 3, 17; cf.:

    se domi,

    Suet. Caes. 81:

    suo se loco,

    Caes. B. G. 4, 34:

    oppido sese,

    id. ib. 2, 30:

    castris se continere,

    id. B. C. 3, 37:

    se vallo,

    id. B. G. 5, 44:

    se finibus Romanis,

    Liv. 39, 17, 4; 34, 58, 3:

    moenibus sese,

    id. 42, 7, 4:

    agrorum suorum terminis se,

    id. 38, 40, 2:

    se moenibus,

    Ov. M. 13, 208:

    sese intra silvas,

    Caes. B. G. 2, 18:

    suos intra munitionem,

    id. ib. 5, 57;

    5, 58: milites intra castrorum vallum,

    id. B. C. 3, 76; Liv. 31, 34, 9;

    Auct. B. Afr. 24: intra castra militem,

    Tac. H. 4, 19:

    praesidibus provinciarum propagavit imperium, ut a peritis et assuetis socii continerentur,

    Suet. Aug. 23 et saep.:

    an te auspicium commoratum est? an tempestas continet?

    Plaut. Am. 2, 2, 67.—
    b.
    Trop., to hold back, detain, repress, hold in check, curb, check, stay, stop, tame, subdue, etc. (syn. cohibeo):

    adpetitiones animi,

    Cic. Tusc. 4, 9, 22:

    omnis cupiditates,

    id. Q. Fr. 1, 1, 11, § 32:

    modeste insolentiam suam,

    id. Agr. 1, 6, 18:

    risum,

    id. Fin. 4, 25, 71 et saep.:

    formido mortales omnes,

    Lucr. 1, 151:

    Etruriam non tam armis quam judiciorum terrore,

    Liv. 29, 36, 10:

    oppida magis metu quam fide,

    id. 30, 20, 5; cf.:

    quosdam continet metus,

    Quint. 1, 3, 6:

    solo metu,

    id. 12, 7, 2 et saep.:

    animum a consuetā libidine,

    Sall. J. 15, 3:

    temeritatem ab omni lapsu (with cohibere),

    Cic. Ac. 1, 12, 45:

    suos a proelio,

    Caes. B. G. 1, 15:

    manum juventus Metu deorum,

    Hor. C. 1, 35, 37 al.:

    se ab adsentiendo,

    Cic. Ac. 2, 32, 104; so,

    se ab exemplis,

    id. Fin. 2, 19, 62:

    temperans, qui se in aliquā libidine continuerit,

    id. Par. 3, 1, 21:

    se male continet amens,

    Ov. M. 4, 351:

    male me, quin vera faterer, Continui,

    id. ib. 7, 729:

    nequeo continere quin loquar,

    Plaut. Men. 2, 1, 28.—

    Mid.: contineri, quin complectar, non queo,

    restrain myself, refrain, Plaut. Rud. 4, 4, 128; cf.:

    vix me contineo, quin, etc.,

    Ter. Eun. 5, 2, 20:

    jam nequeo contineri,

    Plaut. Capt. 3, 4, 60; cf.:

    vix contineor,

    Ter. Hec. 4, 3, 9:

    quae vera audivi, taceo et contineo optime,

    keep it to myself, conceal it, id. Eun. 1, 2, 23:

    ea quae continet, neque adhuc protulit, explicet nobis,

    Cic. de Or. 1, 47, 206:

    dicta,

    id. ib. 2, 55, 222.—
    3.
    With the access. idea of containing, to comprise, contain, involve, comprehend something in itself (syn. complector):

    (aqua gelum) quod continet in se, mittit,

    Lucr. 6, 877; cf.:

    ut omnia, quae aluntur et crescunt, contineant in se vim caloris,

    Cic. N. D. 2, 9, 23; so,

    in se,

    Quint. 1, 6, 31; 2, 10, 2:

    Quattuor aeternus genitalia corpora mundus Continet,

    Ov. M. 15, 240:

    rem militarem,

    Liv. 5, 52, 16:

    panis innumeras paene continet medicinas,

    Plin. 22, 25, 68, § 138:

    (linea) centum continet (pedes),

    Quint. 1, 10, 44:

    Idus Martiae magnum mendum continent,

    Cic. Att. 14, 22, 2:

    paucas species (vox),

    Quint. 11, 3, 18:

    tales res, quales hic liber continet,

    Cic. Or. 43, 148; Plin. Ep. 5, 9, 1:

    narrationes, quae summam criminis contineant,

    Quint. 4, 2, 10:

    fabula stultorum regum et populorum continet aestus,

    Hor. Ep. 1, 2, 8; cf.:

    liber primus ea continebit, quae, etc., Quint. prooem. § 21: tertia epistula continebat, etc.,

    Plin. Ep. 9, 28, 5.—With subj.-clause:

    quando ipsos loqui deceat, quartus liber continet,

    Quint. 11, 1, 59.—Esp. freq.,
    b.
    In pass.: contineri aliquā re, to be contained in something, be composed of, consist of or in, to rest upon, to be supported by, etc.:

    terreno corpore,

    Lucr. 1, 1085:

    non venis et nervis et ossibus continentur (dii),

    Cic. N. D. 2, 23, 59:

    artem negabat esse ullam, nisi quae cognitis penitusque perspectis... rebus contineretur,

    id. de Or. 1, 20, 92:

    forma honestatis, quae tota quattuor his virtutibus... continetur,

    id. Fin. 2, 15, 48:

    versus paucis (pedibus) continetur,

    Quint. 9, 4, 60: quae philosophorum libris continentur, id. prooem. § 11; cf. id. 5, 10, 111 et saep.: artes, quae conjecturā continentur et sunt opinabiles, Cic. Div. 1, 14, 24:

    foedere,

    Liv. 41, 23, 9:

    actu,

    Quint. 2, 18, 5; 12, 9, 1; 3, 7, 28.—Rarely with in and abl.:

    forum, in quo omnis aequitas continetur,

    Cic. Cat. 4, 1, 2; cf.:

    quibus (legibus) in singulis civitatibus res publica continetur,

    id. Off. 3, 5, 23.—
    II.
    Neutr., to hold together in itself, to hang together (in the verb. finit. very rare; but freq. as P. a.; cf. also the deriv. continuus):

    per hortum utroque commeatus continet,

    Plaut. Stich. 3, 1, 43.—Hence,
    1.
    contĭnens, entis, P. a.
    A.
    (Acc. to II.) Holding or hanging together (freq. and class.).
    1.
    Bordering upon, neighboring, contiguous, lying near, adjacent (syn.: junctus, adjunctus, contiguus); constr. with dat., cum, or absol.
    a.
    Prop.:

    aër mari,

    Cic. N. D. 2, 45, 117:

    continentia atque adjuncta praedia huic fundo,

    id. Caecin. 4, 11:

    (mare) dissimile est proximo ei continenti,

    id. Ac. 2, 33, 105 al.:

    Cappadociae pars ea, quae cum Cilicià continens est,

    id. Fam. 15, 2, 2:

    (Morini) continentes silvas ac paludes habebant,

    Caes. B. G. 3, 28; cf. so absol.:

    parum locuples continente ripā,

    Hor. C. 2, 18, 22; cf.:

    pars eorum, qui propiores erant continenti litori,

    Liv. 44, 28, 12.— Subst.: contĭnentĭa, ĭum, n. (sc. loca), adjoining places, the neighborhood:

    Cherronesum et continentia usque Atho montem,

    Plin. 18, 25, 57, § 215 al.:

    urbis,

    the suburbs, Dig. 50, 16, 147.—
    b.
    Trop., in time, following, next:

    continentibus diebus,

    Caes. B. C. 3, 84;

    and of other abstract things: motus sensui junctus et continens,

    Cic. N. D. 1, 11, 26:

    timori perpetuo ipsum malum continens fuit,

    followed at its heels, Liv. 5, 39, 8.—
    2.
    Holding together, cohering in itself, connected, continuous, uninterrupted.
    a.
    Prop.:

    continens agmen migrantium,

    Liv. 1, 29, 4:

    agmen,

    id. 2, 50, 7; 8, 8, 13 al.:

    ruinae,

    id. 21, 8, 5; terra, the mainland, continent, Varr. ap. Charis. p. 100 P.; Cic. Fragm. ap. Non. p. 274, 6; Nep. Them. 3, 2; and in the same sense far more freq. subst.: contĭnens, entis, f. (rarely masc., Curt. 4, 2, 1 Zumpt, dub.; abl. in e and i equally used;

    v. the 4th and 5th books of Caes. B. G.),

    Caes. B. G. 4, 27; 4, 28; 4, 31; 4, 36 bis et saep.; Nep. Milt. 7, 3; Liv. 35, 43, 4; Plin. 5, 31, 34, § 128; Suet Aug. 65; id. Tib. 40 et saep.—
    b.
    Trop., in time, continual, consecutive, uninterrupted:

    labor omnium dierum,

    Caes. B. C. 3, 63; Liv. 42, 54, 3:

    bella,

    Caes. B. G. 5, 11 fin.:

    imperium usque ad nos,

    Liv. 7, 30, 8:

    imber per noctem totam,

    id. 23, 44, 6:

    biduo,

    Suet. Calig. 19:

    febres sine intermissione,

    Cels. 3, 5 fin.:

    e continenti genere,

    in continuous descent, Cic. Fin. 2, 19, 61:

    spiritus,

    id. de Or. 3, 57, 216 et saep.: ex continenti (sc. tempore), instantly, immediately, = continuo, statim, Just. 1, 9; so,

    in continenti,

    Dig. 44, 5, 1.—
    B.
    (Acc. to I. B. 2. b.) That restrains his passions, continent, moderate, temperate, enkratês (rare, but in good prose):

    continentior in vitā hominum quam in pecuniā,

    Caes. B. C. 1, 23:

    cum reges tam sint continentes, multo magis consularis esse oportere,

    Cic. Fam. 9, 19, 1:

    puer,

    id. Att. 6, 6, 3:

    Epaminondas,

    Nep. Epam. 3, 2 al. — Sup., Cic. Par. 1, 1, 7; Suet. Aug. 71.—
    C.
    (Acc. to I. B. 3.) In rhet., subst.: contĭnens, entis, n., that on which something rests or depends, the chief point, hinge:

    causae,

    Cic. Part. Or. 29, 103; id. Top. 25, 95:

    intuendum videtur, quid sit quaestio, ratio, judicatio, continens, vel ut alii vocant, firmamentum,

    Quint. 3, 11, 1; cf. id. ib. § 18 sqq.— Adv.: contĭnen-ter.
    1.
    (Acc. to A. 2.)
    a.
    In space, in unbroken succession, in a row. continenter sedetis, Cat. 37, 6.—More freq. and class.,
    b.
    In time, continuously, without interruption:

    totā nocte ierunt,

    Caes. B. G. 1, 26:

    jam amplius horis sex pugnaretur,

    id. ib. 3, 5:

    biduum lapidibus pluit,

    Liv. 25, 7, 7:

    usque ad ipsum negotium,

    Cic. Inv. 1, 26, 37:

    ferri imagines,

    id. N. D. 1, 39, 109.—
    2.
    (Acc. to B.) Temperately, moderately (rare):

    vivere,

    Cic. Off. 1, 30, 106; in sup.:

    vivere,

    Aug. Ep. 199; id. Conf. 6, 12.—Hence also,
    2.
    contentus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 2. b.); medial., satisfying one's self with, contented, satisfied, content (freq. in all periods and species of composition); constr. in gen. with the abl.; more rarely absol.; after the Aug. per. very freq. with the inf.
    (α).
    With abl.: his versibus, Lucil. ap. Non. p. 264, 3:

    suis rebus,

    Cic. Par. 6, 3, 51:

    paucis,

    Hor. S. 1, 3, 16:

    illā (sorte),

    id. ib. 1, 1, 3:

    viverem uti contentus eo quod mī ipse parasset,

    id. ib. 1, 4, 108; cf. Suet. Aug. 82:

    solā Dianā,

    Verg. A. 11, 582.—
    (β).
    Absol.:

    cum ipsum audires sine comparatione, non modo contentus esses, sed melius non quaereres,

    Cic. Brut. 35, 134; so comp., Plaut. Poen. 2, 15.—
    (γ).
    With inf.:

    indagare,

    Ov. M. 1, 461:

    edidicisse,

    id. ib. 2, 638:

    retinere titulum provinciae,

    Vell. 2, 49:

    hostes sustinuisse,

    id. 2, 112:

    indicare,

    Quint. 4, 2, 128:

    ostendere,

    id. 5, 10, 31:

    id consequi, quod imiteris,

    id. 10, 2, 7 et saep.— Adv.: contentē (ante-and post-class., and rare), in a restrained manner, closely:

    arte contenteque habere aliquem,

    Plaut. As. 1, 1, 63:

    parce contenteque vivere,

    Pacat. Pan. Theod. 13.

    Lewis & Short latin dictionary > contineo

  • 17 cresco

    cresco, crēvi, crētum, 3 ( inf. perf. sync. cresse, Lucr. 3, 683), v. inch. n. [1. creo].
    I.
    Orig., of things not previously in existence, to come forth, grow, to arise, spring, be born, become visible, appear (so mostly poet.)
    A.
    Lit.:

    cetera, quae sursum crescunt sursumque creantur,

    Lucr. 6, 527:

    quaecumque e terrā corpora crescunt (for which, subsequently, exoriuntur),

    id. 1, 868:

    corpore de patrio ac materno sanguine crescunt,

    id. 4, 1210:

    hic et acanthus Et rosa crescit,

    Verg. Cul. 397.—So esp. freq. in part. perf.: crētus, a, um, arisen, sprung, descended from, born of; with abl.:

    mortali corpore cretus,

    Lucr. 5, 6; 2, 906; cf.:

    mortali semine,

    Ov. M. 15, 760:

    corpore materno,

    Lucr. 4, 1224:

    nativo corpore,

    id. 5, 61:

    Semiramio sanguine,

    Ov. M. 5, 85; cf. id. ib. 13, 31:

    Amyntore,

    id. ib. 8, 307; cf. Verg. A. 9, 672; Ov. M. 13, 750.—With ab:

    ab origine eādem,

    Ov. M. 4, 607; cf.:

    Trojano a sanguine,

    Verg. A. 4, 191.—
    B.
    Trop.:

    haec villa inter manus meas crevit,

    Sen. Ep. 12, 1:

    ingens hic terris crescit labor,

    Sil. 3, 75.—Far more freq.,
    II.
    Of things already in existence, to rise in height, to rise, grow, grow up, thrive, increase, etc.
    A.
    Lit.:

    arbores,

    Lucr. 1, 254; so,

    fruges, arbusta, animantes,

    id. 1, 808:

    omnia paulatim crescunt (with grandescere alique),

    id. 1, 190 sq.:

    ut (ostrea) cum lunā pariter crescant pariterque decrescant,

    Cic. Div. 2, 14, 33:

    in lecticis crescunt (infantes),

    Quint. 1, 2, 7:

    cresce, puer,

    Ov. M. 2, 643 et saep.:

    in cujus domo creverat,

    had grown up, been reared, Suet. Oth. 1; cf.:

    Alexander per quinquennium sub Aristotele doctore mclito crevit,

    Just. 12, 16, 8:

    Nilus in aestatem crescit campisque redundat,

    Lucr. 6, 713; cf.

    of the same,

    id. 6, 737:

    Liger ex nivibus creverat,

    Caes. B. G. 7, 55 fin.:

    in frondem crines, in ramos bracchia,

    to grow into, Ov. M. 1, 550; cf.:

    in ungues manus,

    id. ib. 2, 479:

    in immensum Atlas,

    id. ib. 4, 661:

    in latitudinem,

    to increase in breadth, Col. Arb. 17:

    in longitudinem,

    Plin. 11, 37, 87, § 216:

    super ora caputque onus,

    Ov. M. 12, 516:

    ut clivo crevisse putes,

    id. ib. 8, 191 et saep. —
    2.
    Transf., to increase in number to, augment, multiply:

    non mihi absenti crevisse amicos,

    Cic. Sest. 32, 69 (B. and K. ex conj. de crevisse):

    adhuc crescentibus annis,

    Ov. A. A. 1, 61.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to grow, increase, to be enlarged or strengthened:

    cum Atheniensium opes senescere, contra Lacedaemoniorum crescere videret,

    Nep. Alcib. 5, 3; so,

    hostium opes animique,

    Cic. Imp. Pomp. 15, 45:

    non animi tantum, sed etiam vires crescebant,

    Liv. 5, 46, 4:

    animus laude crescit,

    Quint. 1, 2, 3; Curt. 4, 6, 13; Just. 19, 1, 8:

    animus crevit praetori,

    Liv. 44, 4, 1:

    cujusvis opes contra illius potentiam,

    Sall. C. 17, 7:

    cujusquam regnum per scelus,

    id. J. 14, 7:

    potentia paucorum (opp. plebis opes imminutae),

    id. C. 39, 1; Liv. 4, 2, 2 et saep.:

    haec (mala) primo paulatim,

    Sall. C. 10, 6:

    primo pecuniae, deinde imperii cupido,

    id. ib. 10, 3:

    fuga atque formido latius,

    id. J. 55, 7:

    licentia,

    id. C. 51, 30:

    inopia omnium,

    Liv. 21, 11, 12:

    rerum cognitio cottidie,

    Quint. 12, 11, 17:

    quā ex re creverat cum famā tum opibus,

    Nep. Alcib. 7 fin.; cf.:

    (Saguntini) in tantas brevi creverant opes,

    Liv. 21, 7, 3:

    Rhodiorum civitas populi Romani opibus,

    Sall. C. 51, 5; cf.:

    qui malo rei publicae,

    id. ib. 51, 32:

    usque ego postera Crescam laude recens,

    Hor. C. 3, 30, 8:

    a brevibus in longas (iambi),

    Quint. 9, 4, 136.—
    2.
    In partic., to rise or increase in distinction, honor, courage, etc., to be promoted or advanced, to prosper, to become great, attain honor:

    accusarem alios potius, ex quibus possem crescere,

    Cic. Rosc. Am. 30, 83:

    ex invidiā senatoriā,

    id. Clu. 28, 77:

    ex his,

    Liv. 29, 37, 17:

    ex me,

    id. 35, 19, 5:

    de uno isto, de multis,

    Cic. Verr. 2, 5, 67, § 173:

    dignitate, gratiā,

    Nep. Att. 21, 1; cf. id. ib. 10, 3; and absol.:

    crescendi in curiā occasio,

    Liv. 1, 46, 2:

    cresco et exsulto et discussā senectute recalesco, quotiens, etc.,

    Sen. Ep. 34, 1; cf.:

    gaudet et ex nostro crescit maerore Charaxus,

    Ov. H. 15, 117:

    hic uno modo crescere potest, si se ipse summittat, etc.,

    Plin. Pan. 71, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > cresco

  • 18 fores

    1.
    fŏris, is, and more freq. in plur., fŏres, um, f. [Sanscr. dvār; Gr. thura; O. H. Germ. tor; Engl. door, etc.; cf. foras], a door, gate; in plur., the two leaves of a door (syn.: porta, janua, valvae, ostium, limen).
    I.
    Lit.
    (α).
    Sing.:

    crepuit foris,

    Plaut. Am. 1, 2, 34; cf. id. Cas. 5, 1, 17:

    foris crepuit, concrepuit,

    id. Aul. 4, 5, 5; id. Cas. 2, 1, 15; id. Bacch. 4, 9, 134; Ter. Ad. 2, 3, 11:

    constitit ad geminae limina prima foris,

    Ov. H. 12, 150:

    ut lictor forem virgā percuteret,

    Liv. 6, 34, 6:

    cum forem cubiculi clauserat,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59:

    forem thalami claudere,

    Ov. A. A. 3, 228:

    forem obdere alicui,

    id. P. 2, 2, 42:

    exclusus fore, cum Longarenus foret intus,

    Hor. S. 1, 2, 67.—
    (β).
    Plur.:

    ex quo (Jano) fores in liminibus profanarum aedium januae nominantur,

    Cic. N. D. 2, 27, 67:

    pol, haud periculum est, cardines ne foribus effringantur,

    Plaut. As. 2, 3, 4 sq.; cf.:

    sonitum prohibe forum et crepitum cardinum,

    id. Curc. 1, 3, 1:

    a nobis graviter crepuerunt fores,

    Ter. Heaut. 3, 3, 52:

    ad fores assistere,

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66:

    extra fores limenque carceris,

    id. Tusc. 5, 28, 80:

    robustae,

    Hor. C. 3, 16, 2:

    invisae,

    id. S. 2, 3, 262:

    asperae,

    id. C. 3, 10, 3:

    durae,

    Tib. 1, 1, 56:

    foribus inest clavis,

    id. 1, 6, 34:

    hostes incidentes semiapertis portarum foribus,

    Liv. 26, 39, 22.—
    B.
    Transf., the door, opening, entrance of other things:

    aeneus equus, cujus in lateribus fores essent,

    Cic. Off. 3, 9, 38:

    nassarum,

    Plin. 32, 2, 5, § 11:

    apum,

    id. 21, 14, 48, § 82.—
    II.
    Trop.:

    quasi amicitiae fores aperire,

    Cic. Fam. 13, 10, 4:

    artis fores apertas intrare,

    Plin. 35, 9, 36, § 61:

    rerum,

    id. 2, 8, 6, § 31.
    2.
    fŏris, adv. [abl. form (denoting both the place where and the place whence), and answering to the acc. form foras, v. foras init. ].
    I.
    Out at the doors, out of doors, abroad, without (opp. intus, domi, etc.):

    sinito ambulare, si foris, si intus volent,

    Plaut. Capt. 1, 2, 5: cf.:

    foris pascuntur, intus opus faciunt,

    Varr. R. R. 3, 16, 5:

    ille relictus intus, exspectatus foris,

    Cic. Sull. 5. 17; cf.

    also: nam et intus paveo, et foris formido,

    Plaut. Cist. 4, 2, 20: aliorum intus corpus et foris lignum, ut nucum;

    aliis foris corpus, intus lignum, ut prunis,

    Plin. 15, 28, 34, § 112:

    cum et intra vallum et foris caederentur,

    Nep. Dat. 6:

    domi et foris aegre quod sit, satis semper est,

    Plaut. Cas. 2, 2, 8; cf.:

    ut domo sumeret, neu foris quaereret,

    id. Bacch. 4, 4, 6:

    nec minore saevitia foris et in exteros grassatus est,

    Suet. Ner. 36:

    (consilium petere) foris potius quam domo,

    Cic. Phil. 2, 11, 26:

    te foris sapere, tibi non posse te auxiliarier,

    Ter. Heaut. 5, 1, 49:

    si foris cenat,

    Plaut. Men. 1, 2, 17; cf.:

    venit ad nos Cicero tuus ad cenam, cum Pomponia foris cenaret,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 19 Orell. N. cr.:

    cenitare,

    id. Fam. 7, 16, 2; 9, 24, 3:

    extrinsecus, cum ea, quae sunt foris neque inhaerent in rei natura, colliguntur,

    id. de Or. 2, 39, 163:

    haec studia delectant domi, non impediunt foris,

    in public life, id. Arch. 7, 16; cf.:

    cum ea contentio mihi magnum etiam foris fructum tulisset,

    i. e. beyond the senate, id. Fam. 1, 9, 20:

    fuit ille vir cum foris clarus, tum domi admirandus, neque rebus externis magis laudandus quam institutis domesticis,

    id. Phil. 2, 28, 69:

    et domi dignitas et foris auctoritas retinetur,

    abroad, id. Rosc. Am. 47, 136; cf.:

    parvi sunt foris arma, nisi est consilium domi,

    id. Off. 1, 22, 76; and:

    otium foris, foeda domi lascivia,

    Tac. A. 13, 25:

    foris valde plauditur,

    among the people, Cic. Q. Fr. 2, 8, 1:

    egere, foris esse Gabinium, sine provincia stare non posse,

    i. e. in the people's power, in debt, id. Pis. 6, 12.—
    (β).
    As prep. with acc. (late Lat.): constitutus si sit fluvius, qui foris agrum non vagatur, beyond, Auct. de Limit. p. 273 Goes.:

    ut terminos foris limites ponerentur,

    id. ib. —
    II.
    From without, from abroad, = extrinsecus:

    at, quaecumque foris veniunt, impostaque nobis Pondera sunt,

    Lucr. 5, 543:

    sed quod ea non parit oratoris ars, sed foris ad se delata, tamen arte tractat,

    Cic. Part. 14, 48: aut sumere ex sua vi atque natura, aut assumere foris. id. de Or. 2, 39, 163; cf.:

    foris assumuntur ea, quae non sua vi sed extranea sublevantur,

    id. ib. 2, 40, 173; id. Inv. 1, 11, 15; 2, 24, 71:

    auxilium non petendum est foris,

    id. Tusc. 3, 3, [p. 768] 6:

    ut in ipsa (arte) insit, non foris petatur extremum,

    id. Fin. 3, 7, 24.—
    (β).
    Strengthened by ab:

    quoniam in ulcus penetrat omnis a foris injuria,

    Plin. 17, 24, 37, § 227.

    Lewis & Short latin dictionary > fores

  • 19 foris

    1.
    fŏris, is, and more freq. in plur., fŏres, um, f. [Sanscr. dvār; Gr. thura; O. H. Germ. tor; Engl. door, etc.; cf. foras], a door, gate; in plur., the two leaves of a door (syn.: porta, janua, valvae, ostium, limen).
    I.
    Lit.
    (α).
    Sing.:

    crepuit foris,

    Plaut. Am. 1, 2, 34; cf. id. Cas. 5, 1, 17:

    foris crepuit, concrepuit,

    id. Aul. 4, 5, 5; id. Cas. 2, 1, 15; id. Bacch. 4, 9, 134; Ter. Ad. 2, 3, 11:

    constitit ad geminae limina prima foris,

    Ov. H. 12, 150:

    ut lictor forem virgā percuteret,

    Liv. 6, 34, 6:

    cum forem cubiculi clauserat,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59:

    forem thalami claudere,

    Ov. A. A. 3, 228:

    forem obdere alicui,

    id. P. 2, 2, 42:

    exclusus fore, cum Longarenus foret intus,

    Hor. S. 1, 2, 67.—
    (β).
    Plur.:

    ex quo (Jano) fores in liminibus profanarum aedium januae nominantur,

    Cic. N. D. 2, 27, 67:

    pol, haud periculum est, cardines ne foribus effringantur,

    Plaut. As. 2, 3, 4 sq.; cf.:

    sonitum prohibe forum et crepitum cardinum,

    id. Curc. 1, 3, 1:

    a nobis graviter crepuerunt fores,

    Ter. Heaut. 3, 3, 52:

    ad fores assistere,

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66:

    extra fores limenque carceris,

    id. Tusc. 5, 28, 80:

    robustae,

    Hor. C. 3, 16, 2:

    invisae,

    id. S. 2, 3, 262:

    asperae,

    id. C. 3, 10, 3:

    durae,

    Tib. 1, 1, 56:

    foribus inest clavis,

    id. 1, 6, 34:

    hostes incidentes semiapertis portarum foribus,

    Liv. 26, 39, 22.—
    B.
    Transf., the door, opening, entrance of other things:

    aeneus equus, cujus in lateribus fores essent,

    Cic. Off. 3, 9, 38:

    nassarum,

    Plin. 32, 2, 5, § 11:

    apum,

    id. 21, 14, 48, § 82.—
    II.
    Trop.:

    quasi amicitiae fores aperire,

    Cic. Fam. 13, 10, 4:

    artis fores apertas intrare,

    Plin. 35, 9, 36, § 61:

    rerum,

    id. 2, 8, 6, § 31.
    2.
    fŏris, adv. [abl. form (denoting both the place where and the place whence), and answering to the acc. form foras, v. foras init. ].
    I.
    Out at the doors, out of doors, abroad, without (opp. intus, domi, etc.):

    sinito ambulare, si foris, si intus volent,

    Plaut. Capt. 1, 2, 5: cf.:

    foris pascuntur, intus opus faciunt,

    Varr. R. R. 3, 16, 5:

    ille relictus intus, exspectatus foris,

    Cic. Sull. 5. 17; cf.

    also: nam et intus paveo, et foris formido,

    Plaut. Cist. 4, 2, 20: aliorum intus corpus et foris lignum, ut nucum;

    aliis foris corpus, intus lignum, ut prunis,

    Plin. 15, 28, 34, § 112:

    cum et intra vallum et foris caederentur,

    Nep. Dat. 6:

    domi et foris aegre quod sit, satis semper est,

    Plaut. Cas. 2, 2, 8; cf.:

    ut domo sumeret, neu foris quaereret,

    id. Bacch. 4, 4, 6:

    nec minore saevitia foris et in exteros grassatus est,

    Suet. Ner. 36:

    (consilium petere) foris potius quam domo,

    Cic. Phil. 2, 11, 26:

    te foris sapere, tibi non posse te auxiliarier,

    Ter. Heaut. 5, 1, 49:

    si foris cenat,

    Plaut. Men. 1, 2, 17; cf.:

    venit ad nos Cicero tuus ad cenam, cum Pomponia foris cenaret,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 19 Orell. N. cr.:

    cenitare,

    id. Fam. 7, 16, 2; 9, 24, 3:

    extrinsecus, cum ea, quae sunt foris neque inhaerent in rei natura, colliguntur,

    id. de Or. 2, 39, 163:

    haec studia delectant domi, non impediunt foris,

    in public life, id. Arch. 7, 16; cf.:

    cum ea contentio mihi magnum etiam foris fructum tulisset,

    i. e. beyond the senate, id. Fam. 1, 9, 20:

    fuit ille vir cum foris clarus, tum domi admirandus, neque rebus externis magis laudandus quam institutis domesticis,

    id. Phil. 2, 28, 69:

    et domi dignitas et foris auctoritas retinetur,

    abroad, id. Rosc. Am. 47, 136; cf.:

    parvi sunt foris arma, nisi est consilium domi,

    id. Off. 1, 22, 76; and:

    otium foris, foeda domi lascivia,

    Tac. A. 13, 25:

    foris valde plauditur,

    among the people, Cic. Q. Fr. 2, 8, 1:

    egere, foris esse Gabinium, sine provincia stare non posse,

    i. e. in the people's power, in debt, id. Pis. 6, 12.—
    (β).
    As prep. with acc. (late Lat.): constitutus si sit fluvius, qui foris agrum non vagatur, beyond, Auct. de Limit. p. 273 Goes.:

    ut terminos foris limites ponerentur,

    id. ib. —
    II.
    From without, from abroad, = extrinsecus:

    at, quaecumque foris veniunt, impostaque nobis Pondera sunt,

    Lucr. 5, 543:

    sed quod ea non parit oratoris ars, sed foris ad se delata, tamen arte tractat,

    Cic. Part. 14, 48: aut sumere ex sua vi atque natura, aut assumere foris. id. de Or. 2, 39, 163; cf.:

    foris assumuntur ea, quae non sua vi sed extranea sublevantur,

    id. ib. 2, 40, 173; id. Inv. 1, 11, 15; 2, 24, 71:

    auxilium non petendum est foris,

    id. Tusc. 3, 3, [p. 768] 6:

    ut in ipsa (arte) insit, non foris petatur extremum,

    id. Fin. 3, 7, 24.—
    (β).
    Strengthened by ab:

    quoniam in ulcus penetrat omnis a foris injuria,

    Plin. 17, 24, 37, § 227.

    Lewis & Short latin dictionary > foris

  • 20 formidabilis

    formīdābĭlĭs, e, adj. [1. formido], causing fear, terrible, formidable ( poet. and in post-class. prose; cf.

    formidolosus): lumen,

    Ov. M. 2, 857:

    nec formidabilis ulli,

    id. ib. 2, 174:

    Orcus,

    id. ib. 14, 116:

    aspectus,

    Gell. 14, 4, 2:

    sonus,

    id. 19, 1, 17:

    dolores et metus, per se formidabiles res,

    Sen. Ep. 123, 14.—In the neutr. adverbially:

    formidabile ridens,

    Stat. Th. 8, 582.

    Lewis & Short latin dictionary > formidabilis

См. также в других словарях:

  • Formido — Saltar a navegación, búsqueda Formido (nombre femenino) es el nombre que recibe la diosa del miedo en la mitología romana. Formido era hija de Marte, dios de la guerra y Venus, diosa del amor sensual, la belleza y la fertilidad. Referencias El… …   Wikipedia Español

  • FORMIDO — peculiare Gentium Idolum Hygin. Fabb. c. 145. Io. Hanc Iuppiter dilectam compressit et in vaccae figuram convertit Id Iuno cum resciret, Argum, cui undique oculi refulgebant, custodem ei misit. Hunc Mercurius Iovis iussu interfecit. At Iuno… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Formído — FORMÍDO, ĭnis, des Mars und Venus Tochter. Hygin. Præf. p. 13. Einige halten sie für einerley mit der Griechen Δείμος, Muncker. ad eumd. l. c. andere aber mit deren Φόβος oder auch der Lateiner Timor, welchem wenigstens die Lacedämonier ehemals… …   Gründliches mythologisches Lexikon

  • formido periculi — The fear of danger …   Ballentine's law dictionary

  • Super Robot Taisen OG Saga: Endless Frontier — Developer(s) Banpresto, Monolith Soft …   Wikipedia

  • VERSICOLOR Linea — inter instrumenta Venationi inservientia, concludebat saltibus feras, vel terrebat apros, vulpes, lupos, ursos, et praecipue cervos: hinc Formido Latinis dicta est. Ovid. l. 5. Fastor. v. 173. Pavidos formidine cervos. In ea alternus plumarum,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Formidolose — For*mid o*lose, a. [L. formidolosus, fr. formido fear.] Very much afraid. [Obs.] Bailey. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • formidable — adjective Etymology: Middle English, from Latin formidabilis, from formidare to fear, from formido terror, bogey; akin to Greek mormō bogey Date: 15th century 1. causing fear, dread, or apprehension < a formidable prospect > 2. having qualities… …   New Collegiate Dictionary

  • Deimos (mythology) — In Greek mythology, Deimos (Ancient Greek: Δεῖμος, pronounced [dêːmos], meaning dread ) was the personification of terror. He was the son of Ares and Aphrodite. He is the twin brother of Phobos and the goddess Enyo who accompanied Ares into… …   Wikipedia

  • Caproni Ca.3 — Infobox Aircraft name = Caproni Ca.3 type = Heavy bomber manufacturer = Caproni caption = Caproni Ca.36 designer = first flight = 1916 introduced = retired = status = primary user = more users = produced = number built = unit cost = variants with …   Wikipedia

  • John Warburton (officer of arms) — John Warburton (1682 1759) was Somerset Herald of Arms in Ordinary at the College of Arms in the early 18th century. Warburton was a collector of old drama manuscripts, who is perhaps most notable because of his carelessness. On one occasion, he… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»