Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

prŏcella

  • 1 procella

    prŏcella, ae, f [pro and root kel; Gr. kelês, runner; cf.: celer, celox], a violent wind (by which things are prostrated), a storm, hurricane, tempest (class.).
    I.
    Lit.:

    procella distat latitudine a vortice et a turbine disjectā nube verius quam ruptā,

    Plin. 2, 49, 50, § 133:

    turbinis inmanem vim provomit atque procellae,

    Lucr. 6, 447:

    imbres, nimbi, procellae, turbines,

    Cic. N. D. 3, 20, 51; Plaut. Trin. 4, 1, 17:

    creber procellis Africus,

    Verg. A. 1, 85:

    stridens Aquilone procella,

    id. ib. 1, 102:

    si mugiat Africis Malus procellis,

    Hor. C. 3, 29, 58; 2, 9, 3:

    praecipites,

    Ov. Tr. 4, 6, 35:

    navis quassata procellā,

    id. ib. 5, 5, 17:

    raperent mea poma procellae, id. Nux, 163: procella nivem effuderat,

    Curt. 3, 13, 7:

    imbrem excusserant procellae,

    id. 4, 7, 14:

    Thalle, turbidā rapacior procellā,

    Cat. 25, 4.—With gen.:

    validi venti collecta procella,

    Lucr. 6, 124.—
    II.
    Transf.
    A.
    (Mostly in plur.) A storm, tumult, violence, commotion, vehemence:

    tempestates et procellas in illis fluctibus concionum,

    Cic. Mil. 2, 5 (also cited ap. Quint. 8, 6, 48, and particularly mentioned as a figure, id. 8, 6, 48, § 7):

    vita tranquilla et quieta remota a procellis invidiarum,

    Cic. Clu. 56, 153:

    ut procellam temporis devitaret,

    id. Verr. 1, 3, 8:

    patriae,

    id. Dom. 53, 137:

    agitari tribuniciis procellis,

    Liv. 2, 1; cf.:

    seditionum procellae,

    id. 28, 25:

    procellae civiles,

    civil commotions, Nep. Att. 10, 6; cf.:

    ferimur procellā,

    Verg. A. 7, 594; Ov. M. 13, 656.—
    B.
    In milit. lang.
    1.
    A charge, onset, sudden attack of cavalry:

    hac velut procellā ita consternavit equos, ut, etc.,

    Liv. 37, 41 fin.:

    equestrem procellam excitemus oportet,

    id. 30, 18:

    equestris,

    id. 29, 2; Tac. H. 3, 53.—
    2.
    In gen., of a fierce battle:

    hic secunda belli Punici procella desaevit,

    Flor. 2, 6, 12; Luc. 8, 203.—
    3.
    Of a storm of eloquence:

    priusquam illam eloquentiae procellam effunderet (Ulixes),

    Quint. 11, 3, 158:

    contionum,

    id. 8, 6, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > procella

  • 2 procella

        procella ae, f    [pro+1 CEL-], a violent wind, storm, hurricane, tempest: nimbi, procellae, turbines: stridens Aquilone, V.: si mugiat Africis Malus procellis, H.: raperent mea poma procellae, O.: procella nivem effuderat, Cu.— A storm, tumult, violence, commotion, vehemence: tempestates et procellas in illis fluctibus contionum: procellam temporis devitare: seditionum procellae, L.: procellae civiles, civil commotions, N.: ferimur procellā, V.— A charge, onset, sudden attack: haec velut procella consternavit equos, L.: equestris, L.
    * * *
    storm, gale; tumult, commotion

    Latin-English dictionary > procella

  • 3 procella

    storm, tempest, gale; (milit) charge, onset, wave.

    Latin-English dictionary of medieval > procella

  • 4 adversus (advor-)

        adversus (advor-) adj. with sup.    [P. of adverto], turned towards, fronting, facing, before, in front: intueri solem: adverso sole, in the sunlight, V.: dentes, front-teeth: collis, Cs.: Ibat in adversum hostem, O.: adversi raedarium occidunt, the men in front: in adversum os volnerari, Cs.: procella Velum adversa ferit, in front, V.: adverso colle evadere, directly up the hill, S.: adversi spatiis, facing one another with intervals, V.: adverso flumine, up stream, V.: adversissimi venti, directly ahead, Cs.: pugnantia secum Frontibus adversis, things incompatible, H.—As subst.

    Latin-English dictionary > adversus (advor-)

  • 5 procellōsus

        procellōsus adj.    [procella], full of storms, stormy, tempestuous: ver, L.: Noti, i. e. bringing storms, O.
    * * *
    procellosa, procellosum ADJ
    stormy, boisterous

    Latin-English dictionary > procellōsus

  • 6 vēlōx

        vēlōx ōcis, adj. with comp. and sup.    [1 VOL-], swift, quick, fleet, rapid, speedy: iuvenes, L.: pedites velocissimi, Cs.: cervi, V.: Pes, O.: procella, H.: toxicum, H.: horae, O.: nihil est animo velocius: velox ingenio, Ta.: piger ad poenas princeps, ad praemia velox, O.: Ille velox... Desilit in latices (i. e. velociter), O.: cum tuā Velox merce veni, H.: Usu peritus hariolo velocior, Ph.
    * * *
    velocis (gen.), velocior -or -us, velocissimus -a -um ADJ
    swift, quick, fleet, rapid, speedy

    Latin-English dictionary > vēlōx

  • 7 vēlum

        vēlum ī, n    [VAG-], that which propels, a sail: procella Velum ferit, V.: pleno concita velo puppis, O.: ad id, unde aliquis flatus ostenditur, vela do, make sail: retrorsum Vela dare, H.: Solvite vela citi, set sail, V.: deducere, O.: traducere ad castra Corneliana, Cs.: Tendunt vela noti, V.: Neptunus ventis inplevit vela secundis, V.— Prov.: res velis, ut ita dicam, remisque fugienda, i. e. with might and main: Non agimur tumidis velis, with full sails, i. e. in perfect prosperity, H.: plenissimis velis navigare.—Fig., impelling power, vigor, energy: utrum panderem vela orationis statim, an, etc.: velis maioribus, with more zeal, O.—A cloth, covering, awning, curtain, veil: tabernacula carbaseis intenta velis: pendentia Vela domūs, hangings, Iu.: neque marmoreo pendebant vela theatro, awnings (cf. velarium), O.: sinuosa vela, Pr.
    * * *
    sail, covering; curtain

    Latin-English dictionary > vēlum

  • 8 appellatio

    appellātĭo, ōnis, f. [2. appello].
    I.
    A going to one in order to accost or make a request of him (not found in earlier Lat.).
    A.
    An address, an accosting: hanc nactus appellationis causam, this opportunity for an address or appeal, Caes. B. C. 2, 28.—Hence,
    B.
    In judicial lang., t. t., an appeal:

    intercessit appellatio tribunorum, i. e. ad tribunos,

    Cic. Quint. 20 fin.; so id. Vatin. 14 fin.:

    appellationem et tribunicium auxilium,

    Liv. 9, 26:

    appellatio provocatioque,

    id. 3, 56; Suet. Aug. 33:

    ut omnes appellationes a judicibus ad Senatum fierent,

    id. Ner. 17; so,

    ad populum,

    Plin. 6, 22, 24, § 90 al. —
    II.
    Esp.
    A.
    A calling by name, a naming:

    neque nominum ullorum intereos appellatio est,

    Plin. 5, 8, 8, § 45.—Hence, meton. syn. with nomen, name, title, appellation (mostly post-Aug.):

    voluit appellatione hac inani nobis esse par,

    Cic. Att. 5, 20, 4:

    regum appellationes venales erant,

    id. Dom. 50:

    qui non aura, non procella, sed mares appellatione quoque ipsā venti sunt,

    Plin. 2, 45, 45, § 116; Tac. A. 3, 56; Suet. Ner. 55; id. Aug. 100; id. Dom. 13; id. Tib. 67; id. Vesp. 12:

    nihil esse rem publicam, appellationem modo,

    a mere name, id. Caes. 77.—
    B.
    In gram.
    1.
    Pronunciation:

    suavitas vocis et lenis appellatio litterarum,

    Cic. Brut. 74, 259; Quint. 11, 3, 35 (cf. 2. appello, II. E.).—
    2.
    A substantive, Quint. 9, 3, 9; cf. id. 1, 4, 20, and Scaurus ap. Diom. p. 306 P.

    Lewis & Short latin dictionary > appellatio

  • 9 Aquilo

    ăquĭlo, ōnis, m. [perh. from aqua, as bringing wet weather, or aquilus, dark, as bringing lowering and stormy weather].
    I.
    A.. Lit., the north wind; Gr. Boreas; plur., Cic. N. D. 2, 10, 26; Ov. M. 2, 132; 5, 285; 10, 77 al.; acc. to accurate nautical designation, north-one-third-east wind, between the septentrio and vulturnus, opp. to Auster Africanus or Libonotus, Sen. Q. N. 5, 16; Plin. 2, 47, 46, § 119 sq.: horrifer Aquilonis stridor gelidas molitur nives, Att. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 68:

    cum ille vento Aquilone venisset Lemnum,

    Nep. Milt. 1, 5:

    Aquilo frigidus,

    Verg. G. 2, 404:

    densus,

    id. ib. 3, 196:

    stridens Aquilone procella,

    id. A. 1, 102:

    hiems aquilonibus asperat undas,

    id. ib. 3, 285:

    impotens,

    Hor. C. 3, 30, 3:

    clarus,

    Verg. G. 1, 460:

    Threïcius,

    Hor. Epod. 13, 3:

    ad aquilonem et ad austrum,

    Vulg. 1 Par. 9, 24; ib. Luc. 13, 29:

    ad aquilonem et meridiem,

    ib. Gen. 13, 14 et persaepe (in the Vulg. only in sing.).— Plur.:

    Africum Decertantem aquilonibus,

    Hor. C. 1, 3, 13:

    Neptunus classes aquilonibus arcet,

    id. A. P. 64 al. persaepe.—
    B.
    Meton. for the north:

    spelunca conversa ad aquilonem,

    Cic. Verr. 2, 4, 48.—
    II.
    Ăquĭlo, ōnis, m.; in mythology, the husband of Orithyia and father of Calais and Zetes, who dwelt in a cave of Hæmus, Cic. Leg. 1, 1, 3; Ov. M. 7, 3; Mel. 3, 5, 1; Val. Fl. 4, 432; Hyg. Fab. 14.

    Lewis & Short latin dictionary > Aquilo

  • 10 aquilo

    ăquĭlo, ōnis, m. [perh. from aqua, as bringing wet weather, or aquilus, dark, as bringing lowering and stormy weather].
    I.
    A.. Lit., the north wind; Gr. Boreas; plur., Cic. N. D. 2, 10, 26; Ov. M. 2, 132; 5, 285; 10, 77 al.; acc. to accurate nautical designation, north-one-third-east wind, between the septentrio and vulturnus, opp. to Auster Africanus or Libonotus, Sen. Q. N. 5, 16; Plin. 2, 47, 46, § 119 sq.: horrifer Aquilonis stridor gelidas molitur nives, Att. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 68:

    cum ille vento Aquilone venisset Lemnum,

    Nep. Milt. 1, 5:

    Aquilo frigidus,

    Verg. G. 2, 404:

    densus,

    id. ib. 3, 196:

    stridens Aquilone procella,

    id. A. 1, 102:

    hiems aquilonibus asperat undas,

    id. ib. 3, 285:

    impotens,

    Hor. C. 3, 30, 3:

    clarus,

    Verg. G. 1, 460:

    Threïcius,

    Hor. Epod. 13, 3:

    ad aquilonem et ad austrum,

    Vulg. 1 Par. 9, 24; ib. Luc. 13, 29:

    ad aquilonem et meridiem,

    ib. Gen. 13, 14 et persaepe (in the Vulg. only in sing.).— Plur.:

    Africum Decertantem aquilonibus,

    Hor. C. 1, 3, 13:

    Neptunus classes aquilonibus arcet,

    id. A. P. 64 al. persaepe.—
    B.
    Meton. for the north:

    spelunca conversa ad aquilonem,

    Cic. Verr. 2, 4, 48.—
    II.
    Ăquĭlo, ōnis, m.; in mythology, the husband of Orithyia and father of Calais and Zetes, who dwelt in a cave of Hæmus, Cic. Leg. 1, 1, 3; Ov. M. 7, 3; Mel. 3, 5, 1; Val. Fl. 4, 432; Hyg. Fab. 14.

    Lewis & Short latin dictionary > aquilo

  • 11 aura

    aura, ae ( gen. sing. aurāï, Verg. A. 6, 747; v. Neue, Formenl. I. p. 11; also, auras, like familias, custodias, terras, etc.; Servius gives this in Verg. A. 11, 801; still all the MSS. give aurae, and so Rib.), f., = aura [AÔ, auô, to blow].
    I.
    The air, as in gentle motion, a gentle breeze, a breath of air (syn.:

    aër, ventus, spiritus): agitatus aër auram facit,

    Isid. Orig. 13, 11, 17: semper aër spiritu aliquo movetur;

    frequentius tamen auras quam ventos habet,

    Plin. Ep. 5, 6, 5:

    flatus, qui non aura, non procella, sed venti sunt,

    Plin. 2, 45, 45, § 116:

    et me... nunc omnes terrent aurae,

    now every breeze terrifies me, Verg. A. 2, 728:

    Concutiat tenerum quaelibet aura,

    Ov. A. A. 2, 650.— Hence,
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., a breeze, a wind (even when violent):

    Et reserata viget genitabilis aura Favoni,

    Lucr. 1, 11; cf.: Aura parit flores tepidi fecunda Favoni. Cat. 64, 282:

    omnes, Aspice, ventosi ceciderunt murmuris aurae,

    Verg. E. 9, 58:

    aurae Vela vocant,

    id. A. 3, 356:

    aura post meridiem,

    Vulg. Gen. 3, 8:

    aura tenuis,

    ib. 3 Reg. 19, 12:

    lenis, ib. Job, 4, 16: petulans,

    Lucr. 6, 111:

    ignarae,

    brutish, Cat. 64, 164, ubi v. Ellis:

    rapida,

    Ov. M. 3, 209:

    stridens,

    Val. Fl. 2, 586:

    violentior,

    Stat. Th. 6, 157:

    aurae flatus,

    Vulg. Act. 27, 40:

    omnes eos tollet aura,

    ib. Isa. 57, 13 et saep.—Also breath:

    flammas exsuscitat aura,

    Ov. F. 5, 507.—
    B.
    Trop.: dum flavit velis aura secunda meis, while a favorable breeze breathed on my sails, i. e. so long as I was in prosperity, Ov. P. 2, 3, 26:

    totam opinionem parva non numquam commutat aura rumoris,

    Cic. Mur. 17:

    tenuis famae aura,

    Verg. A. 7, 646:

    quem neque periculi tempestas neque honoris aura potuit umquam de suo cursu aut spe aut metu demovere,

    Cic. Sest. 47 fin.:

    levi aurā spei objectā,

    Liv. 42, 39, 1:

    sperat sibi auram posse aliquam adflari in hoc crimine voluntatis defensionisque eorum, quibus, etc.,

    token of favor, Cic. Verr. 2, 1, 13:

    nescius aurae (sc. amoris) Fallacis,

    Hor. C. 1, 5, 11:

    incerta Cupidinis aura,

    Ov. Am. 2, 9, 33.—Hence freq. aura popularis, the popular breeze, popular favor, Cic. Har. Resp. 20 fin.; Liv. 3, 33, 7; 30, 45, 6 al.; Hor. C. 3, 2, 20; Quint. 11, 1, 45 (cf.:

    ventus popularis,

    Cic. Clu. 47, 130); so,

    aura favoris popularis,

    Liv. 22, 26, 4.—Also in plur.:

    nimium gaudens popularibus auris,

    Verg. A. 6, 816; and absol.:

    adliciendo ad se plebem jam aurā non consilio ferri,

    Liv. 6, 11, 7.—
    C.
    1.. The air (mostly poet. and plur.):

    cum Nubila portabunt venti transversa per auras,

    Lucr. 6, 190:

    Tenvis enim quaedam moribundos deserit aura,

    id. 3, 232:

    Aurarumque leves animae calidique vapores,

    id. 5, 236:

    (anima) discedit in auras,

    id. 3, 400; 6, 1129 et saep.—Hence, aurae aëris or aëriae aurae freq. in Lucr.: (res) Aëris in teneras possint proferrier auras, 1, 207; 1, 783; 1, 801; 1, 803; 1, 1087; 2, 203; 3, 456; 3, 570; 3, 591;

    4, 693: liquidissimus aether Atque levissimus aërias super influit auras,

    id. 5, 501; 1, 771; 4, 933:

    Nulla nec aërias volucris perlabitur auras,

    Tib. 4, 1, 127:

    Qui tamen aërias telum contorsit in auras,

    Verg. A. 5, 520.—
    2.
    Esp., the vital air:

    Vivit et aetherias vitalīs suscipit auras,

    breathes a breath of ethereal air, Lucr. 3, 405;

    imitated by Verg.: haud invisus caelestibus auras Vitales carpis, A. 1, 387: vesci vitalibus auris, i. e. vivere,

    Lucr. 5, 857; imitated by Verg., A. 1, 546, and 3, 339; so,

    haurire auram communem,

    Quint. 6, prooem. §

    12: captare naribus auras,

    to snuff the air, Verg. G. 1, 376.— Trop.: libertatis auram captare, to catch at the air of freedom, i. e. to seize upon any hope of liberty, Liv 3, 37, 1.—
    3.
    Meton.
    a.
    The upper air, Heaven, on high:

    assurgere in auras,

    Verg. G. 3, 109; so id. A. 4, 176:

    dum se laetus ad auras Palmes agit,

    id. G. 2, 363:

    ad auras Aetherias tendit,

    id. ib. 2, 291; so id. A. 4, 445: stat ferrea turris ad auras, poet. for ad alta, rises high, id. ib. 6, 554: Sorbet in abruptum fluctus, rursusque sub auras Erigit alternos, id. ib. 3, 422; 7, 466; 2, 759; 5, 427 al.; cf. Wagner, Quaest. Verg. X. 1.—
    b.
    In opp. to the lower world, the upper world (cf. aether, I. B. 3.):

    Eurydice superas veniebat ad auras,

    Verg. G. 4, 486; so id. A. 6, 128:

    Ortygiam, quae me superas eduxit prima sub auras,

    Ov. M. 5, 641; 10, 11 (cf. Verg. A. 6, 481: ad superos);

    so of childbirth: pondus in auras expulit,

    Ov. M. 9, 704.—In gen. for publicity, daylight:

    ferre sub auras,

    i. e. to make known, Verg. A. 2, 158:

    reddere ad auras,

    to restore, id. ib. 2, 259: fugere auras, to seclude or hide one ' s self, id. ib. 4, 388.—
    D.
    Transf. to other atmospheric objects which exert an influence on bodies, as light, heat, sound, vapor, etc.
    1.
    A bright light, a gleam, glittering (cf. phaeos aütmê, Callim. Hymn. Dian. 117):

    discolor unde auri per ramos aura refulsit,

    Verg. A. 6, 204 (splendor auri, Serv.).—
    2.
    The warmth of sunlight: solis calidior visa est aura, Varr. ap. Non. p. 275, 25.—
    3.
    Sound, tone, voice, echo:

    Si modo damnatum revocaverit aura puellae,

    Prop. 3, 23, 15:

    at illi Nomen ab extremis fontibus aura refert,

    id. 1, 20, 50.—
    4.
    Vapor, mist, odor, exhalation:

    inolentis olivi Naturam, nullam quae mittat naribus auram,

    Lucr. 2, 851:

    at illi Dulcis compositis spiravit crinibus aura,

    a sweet odor exhaled, Verg. G. 4, 417; so Mart. 3, 65; Val. Fl. 5, 589; cf. Heins. ad Ov. M. 15, 394:

    si tantum notas odor attulit auras,

    Verg. G. 3, 251:

    pingues ab ovilibus aurae,

    Stat. Th. 10, 46.

    Lewis & Short latin dictionary > aura

  • 12 concludo

    con-clūdo, si, sum, 3 ( part. perf. solecist. conclausa semina, Col. 3, 12, 2), v. a., to shut up closely, to close up, enclose, confine.
    I.
    Prop. (class. in prose and poetry), constr. with in and acc., with adv. and absol. (not with in and abl., for the true read., Cic. Univ. 3 fin., is inclusit):

    in vincla bestiam nequissimam,

    Plaut. Rud. 3, 1, 18; cf.:

    bestias delectationis causā,

    Cic. Fin. 5, 20, 56 Madv.:

    eos concludit, magnam hominum multitudinem,

    id. Verr. 2, 4, 24, § 54:

    quia enim in caveā si forent Conclussi itidem ut pulli gallinacei,

    Plaut. Curc. 3, 80:

    conclusam hic habeo uxorem saevam,

    Ter. Phorm. 5, 1, 17:

    aliquem in fenestram,

    Plaut. Cas. 1, 44:

    me in cellam cum illā,

    Ter. Ad. 4, 2, 13; cf.:

    in aediculam,

    Plaut. Ep. 3, 3, 21:

    illum aliquo,

    Ter. Eun. 4, 3, 25:

    locum sulco,

    Verg. A. 1, 425:

    at tu conclusas hircinis follibus auras... imitare,

    Hor. S. 1, 4, 19:

    piscina conclusa porticibus,

    Suet. Ner. 31:

    Tigris et Euphrates Mesopotamiam ab utroque latere concludunt,

    Curt. 5, 1, 15:

    vulnera cerā,

    Val. Fl. 1, 479:

    venti procella conclusa,

    Lucr. 6, 125:

    concluso loco,

    id. 4, 458:

    primordia conclusa,

    id. 3, 569:

    suave locus voci resonat conclusus,

    Hor. S. 1, 4, 76:

    conclusa aqua (opp.: profluens amnis),

    Cic. N. D. 2, 7, 20; cf.:

    longe aliam esse navigationem concluso mari atque in vastissimo,

    Caes. B. G. 3, 9:

    coagmentis ad centrum respondentibus fornices concluduntur,

    Vitr. 6, 8, 4:

    statio conclusa atque munita,

    Dig. 50, 16, 59.—
    b.
    Humorously:

    non placet qui amicos intra dentis conclusos habet,

    Plaut. Trin. 4, 2, 64.—
    II.
    Trop.
    A.
    To include, compress, restrain, comprise:

    omnia fere, quae sunt conclusa nunc artibus, dispersa et dissipata quondam fuerunt,

    Cic. de Or. 1, 42, 187:

    fortuna tot res, in unum conclusit diem,

    Ter. Eun. 5, 8, 17:

    ut ab illā excludar, huc concludar,

    i. e. I shall be fettered by this marriage, id. And. 2, 3, 12 (ex ferarum translatione concludar dixit, Don.); id. Hec. 4, 4, 80:

    concludere jus civile in parvum et angustum locum,

    Cic. Leg. 1, 5, 17; id. de Or. 1, 61, 260; id. Caes. 22, 63:

    uno hoc volumine vitam excellentium virorum complurium,

    Nep. Epam. 4 fin.; cf.:

    in hanc formulam omnia judicia,

    Cic. Rosc. Com. 5, 15:

    eidem et infinitam largitionem remittebas et eundem in angustissimam formulam sponsionis concludebas?

    id. ib. 4, 12:

    istum locum in unam speciem,

    Quint. 6, 2, 1.—
    B.
    (Cf. claudo, I. B.) To end, close, conclude:

    facinus natum a cupiditate, auctum per stuprum, crudelitate perfectum atque conclusum,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 82:

    (ancipites variique casus) exitu notabili concluduntur,

    id. Fam. 5, 12, 5:

    provincia in quā laus equitatis, integritatis, facilitatis ad extremum ludorum voluptate concluditur,

    id. Mur. 20, 41:

    vitam,

    Aug. Serm. 322.—Esp., of letters, speech, the written or spoken treatment of any subject, etc.:

    epistulam,

    Cic. Att. 9, 10, 5:

    crimen decumanum,

    id. Verr. 2, 3, 69, § 163:

    ad illa redeamus eaque ipsa concludamus aliquando,

    id. Lael. 26, 109:

    perorationem,

    id. Or. 35, 122.—
    C.
    In rhet., of discourse, to close rhythmically, to round off:

    verborum ordinem alias aliā terminatione,

    Cic. Or. 59, 200:

    sententias,

    id. ib. 69, 230; cf. id. Brut. 8, 34: concludam si potero Latine;

    Graecum enim hunc versum nostis omnes,

    id. Fin. 2, 32, 105:

    sensum non expleto numero,

    Quint. 9, 4, 122; cf. id. 9, 4, 123 and 125:

    verbum acuto tenore (just before: acuto sono finiant),

    id. 1, 5, 26:

    versum,

    Hor. S. 1, 4, 40.—
    D.
    In philos. t. t., to conclude, infer, make an inference, to argue, demonstrate; with acc.:

    singulas argumentationes,

    Cic. Or. 35, 122; cf.

    argumentum,

    id. Ac. 2, 14, 44; Quint. 5, 13, 60:

    argumentum ratione,

    Cic. Or. 40, 137:

    quomodo efficiatur concludaturque ratio,

    id. Fin. 1, 7, 22: id quod concludere illi velint, non effici ex propositis, nec esse consequens, id. de Or. 2, 53, 215:

    ex rebus concessis concludi quod velis,

    id. Fin. 2, 1, 3.—With acc. and inf.:

    deinde concludebas, summum malum esse dolorem, etc.,

    Cic. Fin. 2, 19, 63; cf. id. Ac. 2, 26, 83.— Absol.:

    concludere hoc modo: si sunt di, etc.,

    Cic. Div. 2, 49, 101:

    ea sumunt ad concludendum, quorum iis nihil conceditur,

    id. ib. 2, 49, 103; Quint. 3, 9, 2; 5, 10, 3; 10, 1, 106; 12, 2, 25.—Hence, P. a.: con-clūsus, a, um, confined, closed, in comp.:

    locus conclusior,

    Hyg. Astr. 4, 14.— Subst.: conclūsum, i, n. (acc. to II. D.), a conclusion in a syllogism, Cic. Fin. 3, 8, 27.— Advv.
    1.
    conclūdenter, by consequence, consequently, Boëth. Arist. Elench. Soph. 1, 10, p. 744.—
    * 2.
    conclūsē (acc. to II. C.), with periods rhetorically rounded, harmoniously:

    concluse apteque dicere,

    Cic. Or. 53, 177.

    Lewis & Short latin dictionary > concludo

  • 13 concluse

    con-clūdo, si, sum, 3 ( part. perf. solecist. conclausa semina, Col. 3, 12, 2), v. a., to shut up closely, to close up, enclose, confine.
    I.
    Prop. (class. in prose and poetry), constr. with in and acc., with adv. and absol. (not with in and abl., for the true read., Cic. Univ. 3 fin., is inclusit):

    in vincla bestiam nequissimam,

    Plaut. Rud. 3, 1, 18; cf.:

    bestias delectationis causā,

    Cic. Fin. 5, 20, 56 Madv.:

    eos concludit, magnam hominum multitudinem,

    id. Verr. 2, 4, 24, § 54:

    quia enim in caveā si forent Conclussi itidem ut pulli gallinacei,

    Plaut. Curc. 3, 80:

    conclusam hic habeo uxorem saevam,

    Ter. Phorm. 5, 1, 17:

    aliquem in fenestram,

    Plaut. Cas. 1, 44:

    me in cellam cum illā,

    Ter. Ad. 4, 2, 13; cf.:

    in aediculam,

    Plaut. Ep. 3, 3, 21:

    illum aliquo,

    Ter. Eun. 4, 3, 25:

    locum sulco,

    Verg. A. 1, 425:

    at tu conclusas hircinis follibus auras... imitare,

    Hor. S. 1, 4, 19:

    piscina conclusa porticibus,

    Suet. Ner. 31:

    Tigris et Euphrates Mesopotamiam ab utroque latere concludunt,

    Curt. 5, 1, 15:

    vulnera cerā,

    Val. Fl. 1, 479:

    venti procella conclusa,

    Lucr. 6, 125:

    concluso loco,

    id. 4, 458:

    primordia conclusa,

    id. 3, 569:

    suave locus voci resonat conclusus,

    Hor. S. 1, 4, 76:

    conclusa aqua (opp.: profluens amnis),

    Cic. N. D. 2, 7, 20; cf.:

    longe aliam esse navigationem concluso mari atque in vastissimo,

    Caes. B. G. 3, 9:

    coagmentis ad centrum respondentibus fornices concluduntur,

    Vitr. 6, 8, 4:

    statio conclusa atque munita,

    Dig. 50, 16, 59.—
    b.
    Humorously:

    non placet qui amicos intra dentis conclusos habet,

    Plaut. Trin. 4, 2, 64.—
    II.
    Trop.
    A.
    To include, compress, restrain, comprise:

    omnia fere, quae sunt conclusa nunc artibus, dispersa et dissipata quondam fuerunt,

    Cic. de Or. 1, 42, 187:

    fortuna tot res, in unum conclusit diem,

    Ter. Eun. 5, 8, 17:

    ut ab illā excludar, huc concludar,

    i. e. I shall be fettered by this marriage, id. And. 2, 3, 12 (ex ferarum translatione concludar dixit, Don.); id. Hec. 4, 4, 80:

    concludere jus civile in parvum et angustum locum,

    Cic. Leg. 1, 5, 17; id. de Or. 1, 61, 260; id. Caes. 22, 63:

    uno hoc volumine vitam excellentium virorum complurium,

    Nep. Epam. 4 fin.; cf.:

    in hanc formulam omnia judicia,

    Cic. Rosc. Com. 5, 15:

    eidem et infinitam largitionem remittebas et eundem in angustissimam formulam sponsionis concludebas?

    id. ib. 4, 12:

    istum locum in unam speciem,

    Quint. 6, 2, 1.—
    B.
    (Cf. claudo, I. B.) To end, close, conclude:

    facinus natum a cupiditate, auctum per stuprum, crudelitate perfectum atque conclusum,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 82:

    (ancipites variique casus) exitu notabili concluduntur,

    id. Fam. 5, 12, 5:

    provincia in quā laus equitatis, integritatis, facilitatis ad extremum ludorum voluptate concluditur,

    id. Mur. 20, 41:

    vitam,

    Aug. Serm. 322.—Esp., of letters, speech, the written or spoken treatment of any subject, etc.:

    epistulam,

    Cic. Att. 9, 10, 5:

    crimen decumanum,

    id. Verr. 2, 3, 69, § 163:

    ad illa redeamus eaque ipsa concludamus aliquando,

    id. Lael. 26, 109:

    perorationem,

    id. Or. 35, 122.—
    C.
    In rhet., of discourse, to close rhythmically, to round off:

    verborum ordinem alias aliā terminatione,

    Cic. Or. 59, 200:

    sententias,

    id. ib. 69, 230; cf. id. Brut. 8, 34: concludam si potero Latine;

    Graecum enim hunc versum nostis omnes,

    id. Fin. 2, 32, 105:

    sensum non expleto numero,

    Quint. 9, 4, 122; cf. id. 9, 4, 123 and 125:

    verbum acuto tenore (just before: acuto sono finiant),

    id. 1, 5, 26:

    versum,

    Hor. S. 1, 4, 40.—
    D.
    In philos. t. t., to conclude, infer, make an inference, to argue, demonstrate; with acc.:

    singulas argumentationes,

    Cic. Or. 35, 122; cf.

    argumentum,

    id. Ac. 2, 14, 44; Quint. 5, 13, 60:

    argumentum ratione,

    Cic. Or. 40, 137:

    quomodo efficiatur concludaturque ratio,

    id. Fin. 1, 7, 22: id quod concludere illi velint, non effici ex propositis, nec esse consequens, id. de Or. 2, 53, 215:

    ex rebus concessis concludi quod velis,

    id. Fin. 2, 1, 3.—With acc. and inf.:

    deinde concludebas, summum malum esse dolorem, etc.,

    Cic. Fin. 2, 19, 63; cf. id. Ac. 2, 26, 83.— Absol.:

    concludere hoc modo: si sunt di, etc.,

    Cic. Div. 2, 49, 101:

    ea sumunt ad concludendum, quorum iis nihil conceditur,

    id. ib. 2, 49, 103; Quint. 3, 9, 2; 5, 10, 3; 10, 1, 106; 12, 2, 25.—Hence, P. a.: con-clūsus, a, um, confined, closed, in comp.:

    locus conclusior,

    Hyg. Astr. 4, 14.— Subst.: conclūsum, i, n. (acc. to II. D.), a conclusion in a syllogism, Cic. Fin. 3, 8, 27.— Advv.
    1.
    conclūdenter, by consequence, consequently, Boëth. Arist. Elench. Soph. 1, 10, p. 744.—
    * 2.
    conclūsē (acc. to II. C.), with periods rhetorically rounded, harmoniously:

    concluse apteque dicere,

    Cic. Or. 53, 177.

    Lewis & Short latin dictionary > concluse

  • 14 conclusum

    con-clūdo, si, sum, 3 ( part. perf. solecist. conclausa semina, Col. 3, 12, 2), v. a., to shut up closely, to close up, enclose, confine.
    I.
    Prop. (class. in prose and poetry), constr. with in and acc., with adv. and absol. (not with in and abl., for the true read., Cic. Univ. 3 fin., is inclusit):

    in vincla bestiam nequissimam,

    Plaut. Rud. 3, 1, 18; cf.:

    bestias delectationis causā,

    Cic. Fin. 5, 20, 56 Madv.:

    eos concludit, magnam hominum multitudinem,

    id. Verr. 2, 4, 24, § 54:

    quia enim in caveā si forent Conclussi itidem ut pulli gallinacei,

    Plaut. Curc. 3, 80:

    conclusam hic habeo uxorem saevam,

    Ter. Phorm. 5, 1, 17:

    aliquem in fenestram,

    Plaut. Cas. 1, 44:

    me in cellam cum illā,

    Ter. Ad. 4, 2, 13; cf.:

    in aediculam,

    Plaut. Ep. 3, 3, 21:

    illum aliquo,

    Ter. Eun. 4, 3, 25:

    locum sulco,

    Verg. A. 1, 425:

    at tu conclusas hircinis follibus auras... imitare,

    Hor. S. 1, 4, 19:

    piscina conclusa porticibus,

    Suet. Ner. 31:

    Tigris et Euphrates Mesopotamiam ab utroque latere concludunt,

    Curt. 5, 1, 15:

    vulnera cerā,

    Val. Fl. 1, 479:

    venti procella conclusa,

    Lucr. 6, 125:

    concluso loco,

    id. 4, 458:

    primordia conclusa,

    id. 3, 569:

    suave locus voci resonat conclusus,

    Hor. S. 1, 4, 76:

    conclusa aqua (opp.: profluens amnis),

    Cic. N. D. 2, 7, 20; cf.:

    longe aliam esse navigationem concluso mari atque in vastissimo,

    Caes. B. G. 3, 9:

    coagmentis ad centrum respondentibus fornices concluduntur,

    Vitr. 6, 8, 4:

    statio conclusa atque munita,

    Dig. 50, 16, 59.—
    b.
    Humorously:

    non placet qui amicos intra dentis conclusos habet,

    Plaut. Trin. 4, 2, 64.—
    II.
    Trop.
    A.
    To include, compress, restrain, comprise:

    omnia fere, quae sunt conclusa nunc artibus, dispersa et dissipata quondam fuerunt,

    Cic. de Or. 1, 42, 187:

    fortuna tot res, in unum conclusit diem,

    Ter. Eun. 5, 8, 17:

    ut ab illā excludar, huc concludar,

    i. e. I shall be fettered by this marriage, id. And. 2, 3, 12 (ex ferarum translatione concludar dixit, Don.); id. Hec. 4, 4, 80:

    concludere jus civile in parvum et angustum locum,

    Cic. Leg. 1, 5, 17; id. de Or. 1, 61, 260; id. Caes. 22, 63:

    uno hoc volumine vitam excellentium virorum complurium,

    Nep. Epam. 4 fin.; cf.:

    in hanc formulam omnia judicia,

    Cic. Rosc. Com. 5, 15:

    eidem et infinitam largitionem remittebas et eundem in angustissimam formulam sponsionis concludebas?

    id. ib. 4, 12:

    istum locum in unam speciem,

    Quint. 6, 2, 1.—
    B.
    (Cf. claudo, I. B.) To end, close, conclude:

    facinus natum a cupiditate, auctum per stuprum, crudelitate perfectum atque conclusum,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 82:

    (ancipites variique casus) exitu notabili concluduntur,

    id. Fam. 5, 12, 5:

    provincia in quā laus equitatis, integritatis, facilitatis ad extremum ludorum voluptate concluditur,

    id. Mur. 20, 41:

    vitam,

    Aug. Serm. 322.—Esp., of letters, speech, the written or spoken treatment of any subject, etc.:

    epistulam,

    Cic. Att. 9, 10, 5:

    crimen decumanum,

    id. Verr. 2, 3, 69, § 163:

    ad illa redeamus eaque ipsa concludamus aliquando,

    id. Lael. 26, 109:

    perorationem,

    id. Or. 35, 122.—
    C.
    In rhet., of discourse, to close rhythmically, to round off:

    verborum ordinem alias aliā terminatione,

    Cic. Or. 59, 200:

    sententias,

    id. ib. 69, 230; cf. id. Brut. 8, 34: concludam si potero Latine;

    Graecum enim hunc versum nostis omnes,

    id. Fin. 2, 32, 105:

    sensum non expleto numero,

    Quint. 9, 4, 122; cf. id. 9, 4, 123 and 125:

    verbum acuto tenore (just before: acuto sono finiant),

    id. 1, 5, 26:

    versum,

    Hor. S. 1, 4, 40.—
    D.
    In philos. t. t., to conclude, infer, make an inference, to argue, demonstrate; with acc.:

    singulas argumentationes,

    Cic. Or. 35, 122; cf.

    argumentum,

    id. Ac. 2, 14, 44; Quint. 5, 13, 60:

    argumentum ratione,

    Cic. Or. 40, 137:

    quomodo efficiatur concludaturque ratio,

    id. Fin. 1, 7, 22: id quod concludere illi velint, non effici ex propositis, nec esse consequens, id. de Or. 2, 53, 215:

    ex rebus concessis concludi quod velis,

    id. Fin. 2, 1, 3.—With acc. and inf.:

    deinde concludebas, summum malum esse dolorem, etc.,

    Cic. Fin. 2, 19, 63; cf. id. Ac. 2, 26, 83.— Absol.:

    concludere hoc modo: si sunt di, etc.,

    Cic. Div. 2, 49, 101:

    ea sumunt ad concludendum, quorum iis nihil conceditur,

    id. ib. 2, 49, 103; Quint. 3, 9, 2; 5, 10, 3; 10, 1, 106; 12, 2, 25.—Hence, P. a.: con-clūsus, a, um, confined, closed, in comp.:

    locus conclusior,

    Hyg. Astr. 4, 14.— Subst.: conclūsum, i, n. (acc. to II. D.), a conclusion in a syllogism, Cic. Fin. 3, 8, 27.— Advv.
    1.
    conclūdenter, by consequence, consequently, Boëth. Arist. Elench. Soph. 1, 10, p. 744.—
    * 2.
    conclūsē (acc. to II. C.), with periods rhetorically rounded, harmoniously:

    concluse apteque dicere,

    Cic. Or. 53, 177.

    Lewis & Short latin dictionary > conclusum

  • 15 desaevio

    dē-saevĭo, ĭi (the pluperfect subj. contr. desaevisset, Suet. Ner. 29), 4, v. n.
    I.
    To rave furiously, to rage (not anteAug., and very rare):

    toto Aeneas desaevit in aequore,

    Verg. A. 10, 569:

    pelago hiems,

    id. ib. 4, 52:

    omnes in artus,

    Luc. 6, 540; cf. Suet. Ner. 29: tragica in arte, * Hor. Ep. 1, 3, 14:

    belli Punici procella,

    Flor. 2, 6, 12:

    ira tua desaeviet,

    Vulg. Num. 16, 22.—
    * II.
    To cease raving or raging:

    nec dum desaeviat ira, Exspectat,

    Luc. 5, 304.

    Lewis & Short latin dictionary > desaevio

  • 16 ecfundo

    ef-fundo (or ecf-), fūdi, fūsum, 3, v. a., to pour out, pour forth, shed, spread abroad (class.; esp. freq. in the transf. and trop. signif.).
    I.
    Lit.:

    vinum in barathrum (i. e. ventrem),

    Plaut. Curc. 1, 2, 28; cf. Cic. Pis. 10:

    aquam oblatam in galea,

    Front. Strat. 1, 7, 7:

    humorem,

    Cels. 7, 15:

    lacrimas,

    Lucr. 1, 126; Cic. Planc. 42, 101:

    imbrem (procella),

    Curt. 8, 13:

    se in oceanum (Ganges),

    Plin. 2, 108, 112, § 243:

    Sangarius flumen in Propontidem se effundit,

    Liv. 38, 18, 18; cf. pass. in mid. force:

    mare neque redundat umquam neque effunditur,

    Cic. N. D. 2, 45, 116; v. also under P. a.—
    B.
    Transf., of non-liquid bodies.
    1.
    In gen., to pour out, pour forth, drive out, cast out, send out (mostly poet. and in postAug. prose;

    a favorite word of Vergil): saccos nummorum,

    Hor. S. 2, 3, 149:

    frumentum in flumen,

    Dig. 9, 2, 27, § 19:

    ei oculus effunditur,

    is knocked out, put out, ib. 19, 2, 13, § 4:

    tela,

    i. e. to shoot in great numbers, Verg. A. 9, 509; Liv. 27, 18:

    auxilium castris apertis,

    to send forth, Verg. A. 7, 522:

    equus consulem lapsum super caput effudit,

    threw, Liv. 22, 3, 11; so id. 10, 11; 27, 32; Plin. 8, 42, 65, § 160; Curt. 8, 14, 34; Verg. A. 10, 574; 893; cf. Val. Fl. 8, 358:

    (quae via) Excutiat Teucros vallo atque effundat in aequum,

    Verg. A. 9, 68:

    sub altis portis,

    id. ib. 11, 485; cf.:

    aliquem solo,

    id. ib. 12, 532:

    caput in gremium,

    Cels. 7, 7, 4. — Poet.:

    carmina molli numero fluere, ut per leve severos Effundat junctura ungues,

    i. e. lets it slip over smoothly, Pers. 1, 65.—
    2.
    In partic.
    a.
    With se, or mid. of persons, to pour out in a multitude, to rush out, spread abroad (a favorite expression with the historians):

    omnis sese multitudo ad cognoscendum effudit (sc. ex urbe),

    Caes. B. C. 2, 7, 3; so,

    se,

    id. ib. 2, 7, 3; Liv. 26, 19; 34, 8; 33, 12, 10; 35, 39, 5; Val. Max. 7, 6, 6; Vell. 2, 112, 4; Suet. Calig. 4 fin.; id. Caes. 44 et saep. (but not in Caes. B. G. 5, 19, 2, where the better reading is:

    se ejecerat, v. Schneider ad h. l.): omnibus portis effunduntur,

    Liv. 38, 6;

    so mid.,

    Tac. A. 1, 23; Liv. 40, 40, 10; and esp. freq. in the part. effusus, Sall. J. 55, 4; 69, 2; Liv. 1, 14; 9, 31; Tac. A. 4, 25 fin.; 12, 31; 15, 23; Verg. A. 6, 305 et saep.— Ellips. of se: ubi se arctat (mare) Hellespontus vocatur; Propontis, ubi expandit; ubi iterum pressit, Thracius Bosporus;

    ubi iterum effundit, Pontus Euxinus,

    spreads out, widens, Mel. 1, 1, 5.—
    b.
    With the accessory notion of producing, to bring forth, produce abundantly:

    non solum fruges verum herbas etiam effundunt,

    Cic. Or. 15, 48; cf.: fruges (auctumnus), Hor. C. 4, 7, 11:

    copiam,

    Cic. Brut. 9, 36.—
    c.
    Of property, to pour out, i. e. to lavish, squander, waste, run through:

    patrimonium per luxuriam effundere atque consumere,

    Cic. Rosc. Am. 2, 6; so,

    patrimonium,

    id. Phil. 3, 2:

    aerarium,

    id. Agr. 1, 5, 15; id. Tusc. 3, 20, 48:

    sumptus,

    id. Rosc. Am. 24, 68:

    opes,

    Plin. 7, 25, 26, § 94:

    omnes fortunas,

    Tac. A. 14, 31:

    reditus publicos non in classem exercitusque, sed in dies festos,

    Just. 6, 9, 3; and absol.:

    effundite, emite, etc.,

    Ter. Ad. 5, 9, 34.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    effudi vobis omnia, quae sentiebam,

    i. e. have freely imparted, Cic. de Or. 1, 34 fin.; cf. id. Att. 16, 7, 5; id. Fl. 17, 41; Quint. 2, 2, 10; 10, 3, 17; Val. Fl. 7, 434:

    procellam eloquentiae,

    Quint. 11, 3, 158:

    totos affectus,

    id. 4, 1, 28:

    tales voces,

    Verg. A. 5, 723:

    questus,

    id. ib. 5, 780:

    carmina,

    Ov. H. 12, 139 al.:

    vox in coronam turbamque effunditur,

    Cic. Fl. 28 fin.; cf.:

    questus in aëra,

    Ov. M. 9, 370:

    omnem suum vinulentum furorem in me,

    Cic. Fam. 12, 25, 4:

    iram in aliquem,

    Liv. 39, 34:

    omne odium in auxilii praesentis spem,

    id. 31, 44, 2:

    indignationem,

    Vulg. Ezech. 20, 8 et saep.—
    B.
    In partic. (acc. to I. B. 2. a. and c.).
    1.
    With se, or mid., to give one's self up to, to give loose to, yield to, indulge in:

    qui se in aliqua libidine effuderit,

    Cic. Par. 3, 1, 21:

    se in omnes libidines,

    Tac. A. 14, 13:

    (Pompeius) in nos suavissime hercule effusus,

    has treated me with the most flattering confidence, Cic. Att. 4, 9;

    more freq., mid.: in tantam licentiam socordiamque,

    Liv. 25, 20, 6:

    in venerem,

    id. 29, 23, 4:

    in amorem,

    Tac. A. 1, 54; Curt. 8, 4, 25:

    in laetitiam,

    Just. 12, 3, 7; Curt. 5, 1, 37:

    in jocos,

    Suet. Aug. 98:

    in cachinnos,

    id. Calig. 32:

    in questus, lacrimas, vota,

    Tac. A. 1, 11:

    in lacrimas,

    id. ib. 3, 23; 4, 8; id. H. 2, 45;

    for which, lacrimis,

    Verg. A. 2, 651; cf.:

    ad preces lacrimasque,

    Liv. 44, 31 fin.:

    ad luxuriam,

    id. 34, 6:

    terra effunditur in herbas,

    Plin. 17, 8, 4, § 48; cf.:

    quorum stomachus in vomitiones effunditur,

    id. 23, 1, 23, § 43.—
    2.
    To cast away, give up, let go, dismiss, resign:

    collectam gratiam florentissimi hominis,

    Cic. Fam. 2, 16, 1:

    odium,

    id. ib. 1, 9, 20:

    vires,

    Liv. 10, 28; Ov. M. 12, 107:

    curam sui,

    Sen. Ira, 2, 35:

    verecundiam,

    id. Ep. 11:

    animam,

    Verg. A. 1, 98; cf.

    vitam,

    Ov. H. 7, 181; Macr. Somn. Scip. 1, 1, 9; cf. id. ib. 1, 11, 25:

    spiritum,

    Tac. A. 2, 70.—
    3.
    To relax, loosen, slacken, let go:

    manibus omnis effundit habenas,

    Verg. A. 5, 818:

    sive gradum seu frena effunderet,

    Stat. Th. 9, 182:

    irarum effundit habenas,

    Verg. A. 12, 499.—Hence, effūsus, a, um, P. a.
    I.
    (Effundo, I. B. 1.) Poured out, cast out; hence, plur. as subst.: effusa, ōrum, n., the urine:

    reliquias et effusa intueri,

    Sen. Const. Sap. 13, 1.—
    II.
    (Effundo, I. B. 2.) Spread out, extensive, vast, broad, wide (not freq. till after the Aug. per.).— Lit.
    1.
    In gen.:

    effusumque corpus,

    Lucr. 3, 113; cf.:

    late mare,

    Hor. Ep. 1, 11, 26:

    loca,

    Tac. G. 30:

    effusissimus Hadriatici maris sinus,

    Vell. 2, 43:

    incendium,

    Liv. 30, 5; cf.

    caedes,

    id. 42, 65:

    cursus,

    id. 2, 50; Plin. 9, 33, 52, § 102:

    membra,

    i. e. full, plump, Stat. Th. 6, 841.—
    2.
    Esp., relaxed, slackened, loosened, dishevelled:

    habenis,

    Front. Strat. 2, 5, 31; cf.:

    quam posset effusissimis habenis,

    Liv. 37, 20:

    comae,

    Ov. H. 7, 70; id. Am. 1, 9, 38 et saep.; cf.

    also transf.: (nymphae) caesariem effusae nitidam per candida colla,

    Verg. G. 4, 337.—
    3.
    Of soldiers or a throng of people, etc., straggling, disorderly, scattered, dispersed:

    effusum agmen ducit,

    Liv. 21, 25, 8:

    aciem,

    Luc. 4, 743:

    huc omnis turba effusa ruebat,

    Verg. A. 6, 305:

    sine armis effusi in armatos incidere hostis,

    Liv. 30, 5, 8.—
    III.
    Trop.
    1.
    Profuse, prodigal, lavish:

    quis in largitione effusior?

    Cic. Cael. 6, 13:

    munificentiae effusissimus,

    Vell. 2, 41.—
    2.
    Extravagant, immoderate:

    licentia,

    Liv. 44, 1; cf.

    laetitia,

    id. 35, 43 fin.:

    cursus,

    Plin. Ep. 6, 20, 11 et saep.— Comp.:

    cultus in verbis,

    Quint. 3, 8, 58.— Sup.:

    laudationes,

    Petr. 48, 7:

    studium,

    Suet. Ner. 40.— Adv.: effūse.
    1.
    (Acc. to I.) Far spread, far and wide, widely.
    a.
    In gen.:

    ire,

    Sall. J. 105, 3; cf.

    fugere,

    Liv. 3, 22; 40, 48:

    persequi,

    id. 43, 23; Curt. 9, 8:

    vastare,

    Liv. 1, 10; 44, 30; cf.:

    effusius praedari,

    id. 34, 16 et saep.: spatium annale effuse interpretari. in a wide sense, Cod. Just. 7, 40, 1. —
    b.
    Esp., profusely, lavishly:

    large effuseque donare,

    Cic. Rosc. Am. 8 fin.; cf.

    vivere,

    id. Cael. 16 fin.: liberalem esse, Aug. ap. Suet. Aug. 71:

    affluant opes,

    Liv. 3, 26. —In the comp., Tac. A. 4, 62.—
    2.
    (Acc. to II.) Extravagantly, immoderately:

    cum inaniter et effuse animus exsultat,

    Cic. Tusc. 4, 6, 13:

    amare,

    Plin. Ep. 6, 26, 2.— Comp.:

    dicere,

    Plin. Ep. 1, 20, 20:

    fovere,

    id. ib. 7, 24, 4:

    excipere,

    Suet. Ner. 22:

    favere,

    Tac. H. 1, 19.— Sup.:

    diligere,

    Plin. Ep. 7, 30, 1; id. Pan. 84, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > ecfundo

  • 17 effundo

    ef-fundo (or ecf-), fūdi, fūsum, 3, v. a., to pour out, pour forth, shed, spread abroad (class.; esp. freq. in the transf. and trop. signif.).
    I.
    Lit.:

    vinum in barathrum (i. e. ventrem),

    Plaut. Curc. 1, 2, 28; cf. Cic. Pis. 10:

    aquam oblatam in galea,

    Front. Strat. 1, 7, 7:

    humorem,

    Cels. 7, 15:

    lacrimas,

    Lucr. 1, 126; Cic. Planc. 42, 101:

    imbrem (procella),

    Curt. 8, 13:

    se in oceanum (Ganges),

    Plin. 2, 108, 112, § 243:

    Sangarius flumen in Propontidem se effundit,

    Liv. 38, 18, 18; cf. pass. in mid. force:

    mare neque redundat umquam neque effunditur,

    Cic. N. D. 2, 45, 116; v. also under P. a.—
    B.
    Transf., of non-liquid bodies.
    1.
    In gen., to pour out, pour forth, drive out, cast out, send out (mostly poet. and in postAug. prose;

    a favorite word of Vergil): saccos nummorum,

    Hor. S. 2, 3, 149:

    frumentum in flumen,

    Dig. 9, 2, 27, § 19:

    ei oculus effunditur,

    is knocked out, put out, ib. 19, 2, 13, § 4:

    tela,

    i. e. to shoot in great numbers, Verg. A. 9, 509; Liv. 27, 18:

    auxilium castris apertis,

    to send forth, Verg. A. 7, 522:

    equus consulem lapsum super caput effudit,

    threw, Liv. 22, 3, 11; so id. 10, 11; 27, 32; Plin. 8, 42, 65, § 160; Curt. 8, 14, 34; Verg. A. 10, 574; 893; cf. Val. Fl. 8, 358:

    (quae via) Excutiat Teucros vallo atque effundat in aequum,

    Verg. A. 9, 68:

    sub altis portis,

    id. ib. 11, 485; cf.:

    aliquem solo,

    id. ib. 12, 532:

    caput in gremium,

    Cels. 7, 7, 4. — Poet.:

    carmina molli numero fluere, ut per leve severos Effundat junctura ungues,

    i. e. lets it slip over smoothly, Pers. 1, 65.—
    2.
    In partic.
    a.
    With se, or mid. of persons, to pour out in a multitude, to rush out, spread abroad (a favorite expression with the historians):

    omnis sese multitudo ad cognoscendum effudit (sc. ex urbe),

    Caes. B. C. 2, 7, 3; so,

    se,

    id. ib. 2, 7, 3; Liv. 26, 19; 34, 8; 33, 12, 10; 35, 39, 5; Val. Max. 7, 6, 6; Vell. 2, 112, 4; Suet. Calig. 4 fin.; id. Caes. 44 et saep. (but not in Caes. B. G. 5, 19, 2, where the better reading is:

    se ejecerat, v. Schneider ad h. l.): omnibus portis effunduntur,

    Liv. 38, 6;

    so mid.,

    Tac. A. 1, 23; Liv. 40, 40, 10; and esp. freq. in the part. effusus, Sall. J. 55, 4; 69, 2; Liv. 1, 14; 9, 31; Tac. A. 4, 25 fin.; 12, 31; 15, 23; Verg. A. 6, 305 et saep.— Ellips. of se: ubi se arctat (mare) Hellespontus vocatur; Propontis, ubi expandit; ubi iterum pressit, Thracius Bosporus;

    ubi iterum effundit, Pontus Euxinus,

    spreads out, widens, Mel. 1, 1, 5.—
    b.
    With the accessory notion of producing, to bring forth, produce abundantly:

    non solum fruges verum herbas etiam effundunt,

    Cic. Or. 15, 48; cf.: fruges (auctumnus), Hor. C. 4, 7, 11:

    copiam,

    Cic. Brut. 9, 36.—
    c.
    Of property, to pour out, i. e. to lavish, squander, waste, run through:

    patrimonium per luxuriam effundere atque consumere,

    Cic. Rosc. Am. 2, 6; so,

    patrimonium,

    id. Phil. 3, 2:

    aerarium,

    id. Agr. 1, 5, 15; id. Tusc. 3, 20, 48:

    sumptus,

    id. Rosc. Am. 24, 68:

    opes,

    Plin. 7, 25, 26, § 94:

    omnes fortunas,

    Tac. A. 14, 31:

    reditus publicos non in classem exercitusque, sed in dies festos,

    Just. 6, 9, 3; and absol.:

    effundite, emite, etc.,

    Ter. Ad. 5, 9, 34.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    effudi vobis omnia, quae sentiebam,

    i. e. have freely imparted, Cic. de Or. 1, 34 fin.; cf. id. Att. 16, 7, 5; id. Fl. 17, 41; Quint. 2, 2, 10; 10, 3, 17; Val. Fl. 7, 434:

    procellam eloquentiae,

    Quint. 11, 3, 158:

    totos affectus,

    id. 4, 1, 28:

    tales voces,

    Verg. A. 5, 723:

    questus,

    id. ib. 5, 780:

    carmina,

    Ov. H. 12, 139 al.:

    vox in coronam turbamque effunditur,

    Cic. Fl. 28 fin.; cf.:

    questus in aëra,

    Ov. M. 9, 370:

    omnem suum vinulentum furorem in me,

    Cic. Fam. 12, 25, 4:

    iram in aliquem,

    Liv. 39, 34:

    omne odium in auxilii praesentis spem,

    id. 31, 44, 2:

    indignationem,

    Vulg. Ezech. 20, 8 et saep.—
    B.
    In partic. (acc. to I. B. 2. a. and c.).
    1.
    With se, or mid., to give one's self up to, to give loose to, yield to, indulge in:

    qui se in aliqua libidine effuderit,

    Cic. Par. 3, 1, 21:

    se in omnes libidines,

    Tac. A. 14, 13:

    (Pompeius) in nos suavissime hercule effusus,

    has treated me with the most flattering confidence, Cic. Att. 4, 9;

    more freq., mid.: in tantam licentiam socordiamque,

    Liv. 25, 20, 6:

    in venerem,

    id. 29, 23, 4:

    in amorem,

    Tac. A. 1, 54; Curt. 8, 4, 25:

    in laetitiam,

    Just. 12, 3, 7; Curt. 5, 1, 37:

    in jocos,

    Suet. Aug. 98:

    in cachinnos,

    id. Calig. 32:

    in questus, lacrimas, vota,

    Tac. A. 1, 11:

    in lacrimas,

    id. ib. 3, 23; 4, 8; id. H. 2, 45;

    for which, lacrimis,

    Verg. A. 2, 651; cf.:

    ad preces lacrimasque,

    Liv. 44, 31 fin.:

    ad luxuriam,

    id. 34, 6:

    terra effunditur in herbas,

    Plin. 17, 8, 4, § 48; cf.:

    quorum stomachus in vomitiones effunditur,

    id. 23, 1, 23, § 43.—
    2.
    To cast away, give up, let go, dismiss, resign:

    collectam gratiam florentissimi hominis,

    Cic. Fam. 2, 16, 1:

    odium,

    id. ib. 1, 9, 20:

    vires,

    Liv. 10, 28; Ov. M. 12, 107:

    curam sui,

    Sen. Ira, 2, 35:

    verecundiam,

    id. Ep. 11:

    animam,

    Verg. A. 1, 98; cf.

    vitam,

    Ov. H. 7, 181; Macr. Somn. Scip. 1, 1, 9; cf. id. ib. 1, 11, 25:

    spiritum,

    Tac. A. 2, 70.—
    3.
    To relax, loosen, slacken, let go:

    manibus omnis effundit habenas,

    Verg. A. 5, 818:

    sive gradum seu frena effunderet,

    Stat. Th. 9, 182:

    irarum effundit habenas,

    Verg. A. 12, 499.—Hence, effūsus, a, um, P. a.
    I.
    (Effundo, I. B. 1.) Poured out, cast out; hence, plur. as subst.: effusa, ōrum, n., the urine:

    reliquias et effusa intueri,

    Sen. Const. Sap. 13, 1.—
    II.
    (Effundo, I. B. 2.) Spread out, extensive, vast, broad, wide (not freq. till after the Aug. per.).— Lit.
    1.
    In gen.:

    effusumque corpus,

    Lucr. 3, 113; cf.:

    late mare,

    Hor. Ep. 1, 11, 26:

    loca,

    Tac. G. 30:

    effusissimus Hadriatici maris sinus,

    Vell. 2, 43:

    incendium,

    Liv. 30, 5; cf.

    caedes,

    id. 42, 65:

    cursus,

    id. 2, 50; Plin. 9, 33, 52, § 102:

    membra,

    i. e. full, plump, Stat. Th. 6, 841.—
    2.
    Esp., relaxed, slackened, loosened, dishevelled:

    habenis,

    Front. Strat. 2, 5, 31; cf.:

    quam posset effusissimis habenis,

    Liv. 37, 20:

    comae,

    Ov. H. 7, 70; id. Am. 1, 9, 38 et saep.; cf.

    also transf.: (nymphae) caesariem effusae nitidam per candida colla,

    Verg. G. 4, 337.—
    3.
    Of soldiers or a throng of people, etc., straggling, disorderly, scattered, dispersed:

    effusum agmen ducit,

    Liv. 21, 25, 8:

    aciem,

    Luc. 4, 743:

    huc omnis turba effusa ruebat,

    Verg. A. 6, 305:

    sine armis effusi in armatos incidere hostis,

    Liv. 30, 5, 8.—
    III.
    Trop.
    1.
    Profuse, prodigal, lavish:

    quis in largitione effusior?

    Cic. Cael. 6, 13:

    munificentiae effusissimus,

    Vell. 2, 41.—
    2.
    Extravagant, immoderate:

    licentia,

    Liv. 44, 1; cf.

    laetitia,

    id. 35, 43 fin.:

    cursus,

    Plin. Ep. 6, 20, 11 et saep.— Comp.:

    cultus in verbis,

    Quint. 3, 8, 58.— Sup.:

    laudationes,

    Petr. 48, 7:

    studium,

    Suet. Ner. 40.— Adv.: effūse.
    1.
    (Acc. to I.) Far spread, far and wide, widely.
    a.
    In gen.:

    ire,

    Sall. J. 105, 3; cf.

    fugere,

    Liv. 3, 22; 40, 48:

    persequi,

    id. 43, 23; Curt. 9, 8:

    vastare,

    Liv. 1, 10; 44, 30; cf.:

    effusius praedari,

    id. 34, 16 et saep.: spatium annale effuse interpretari. in a wide sense, Cod. Just. 7, 40, 1. —
    b.
    Esp., profusely, lavishly:

    large effuseque donare,

    Cic. Rosc. Am. 8 fin.; cf.

    vivere,

    id. Cael. 16 fin.: liberalem esse, Aug. ap. Suet. Aug. 71:

    affluant opes,

    Liv. 3, 26. —In the comp., Tac. A. 4, 62.—
    2.
    (Acc. to II.) Extravagantly, immoderately:

    cum inaniter et effuse animus exsultat,

    Cic. Tusc. 4, 6, 13:

    amare,

    Plin. Ep. 6, 26, 2.— Comp.:

    dicere,

    Plin. Ep. 1, 20, 20:

    fovere,

    id. ib. 7, 24, 4:

    excipere,

    Suet. Ner. 22:

    favere,

    Tac. H. 1, 19.— Sup.:

    diligere,

    Plin. Ep. 7, 30, 1; id. Pan. 84, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > effundo

  • 18 effusa

    ef-fundo (or ecf-), fūdi, fūsum, 3, v. a., to pour out, pour forth, shed, spread abroad (class.; esp. freq. in the transf. and trop. signif.).
    I.
    Lit.:

    vinum in barathrum (i. e. ventrem),

    Plaut. Curc. 1, 2, 28; cf. Cic. Pis. 10:

    aquam oblatam in galea,

    Front. Strat. 1, 7, 7:

    humorem,

    Cels. 7, 15:

    lacrimas,

    Lucr. 1, 126; Cic. Planc. 42, 101:

    imbrem (procella),

    Curt. 8, 13:

    se in oceanum (Ganges),

    Plin. 2, 108, 112, § 243:

    Sangarius flumen in Propontidem se effundit,

    Liv. 38, 18, 18; cf. pass. in mid. force:

    mare neque redundat umquam neque effunditur,

    Cic. N. D. 2, 45, 116; v. also under P. a.—
    B.
    Transf., of non-liquid bodies.
    1.
    In gen., to pour out, pour forth, drive out, cast out, send out (mostly poet. and in postAug. prose;

    a favorite word of Vergil): saccos nummorum,

    Hor. S. 2, 3, 149:

    frumentum in flumen,

    Dig. 9, 2, 27, § 19:

    ei oculus effunditur,

    is knocked out, put out, ib. 19, 2, 13, § 4:

    tela,

    i. e. to shoot in great numbers, Verg. A. 9, 509; Liv. 27, 18:

    auxilium castris apertis,

    to send forth, Verg. A. 7, 522:

    equus consulem lapsum super caput effudit,

    threw, Liv. 22, 3, 11; so id. 10, 11; 27, 32; Plin. 8, 42, 65, § 160; Curt. 8, 14, 34; Verg. A. 10, 574; 893; cf. Val. Fl. 8, 358:

    (quae via) Excutiat Teucros vallo atque effundat in aequum,

    Verg. A. 9, 68:

    sub altis portis,

    id. ib. 11, 485; cf.:

    aliquem solo,

    id. ib. 12, 532:

    caput in gremium,

    Cels. 7, 7, 4. — Poet.:

    carmina molli numero fluere, ut per leve severos Effundat junctura ungues,

    i. e. lets it slip over smoothly, Pers. 1, 65.—
    2.
    In partic.
    a.
    With se, or mid. of persons, to pour out in a multitude, to rush out, spread abroad (a favorite expression with the historians):

    omnis sese multitudo ad cognoscendum effudit (sc. ex urbe),

    Caes. B. C. 2, 7, 3; so,

    se,

    id. ib. 2, 7, 3; Liv. 26, 19; 34, 8; 33, 12, 10; 35, 39, 5; Val. Max. 7, 6, 6; Vell. 2, 112, 4; Suet. Calig. 4 fin.; id. Caes. 44 et saep. (but not in Caes. B. G. 5, 19, 2, where the better reading is:

    se ejecerat, v. Schneider ad h. l.): omnibus portis effunduntur,

    Liv. 38, 6;

    so mid.,

    Tac. A. 1, 23; Liv. 40, 40, 10; and esp. freq. in the part. effusus, Sall. J. 55, 4; 69, 2; Liv. 1, 14; 9, 31; Tac. A. 4, 25 fin.; 12, 31; 15, 23; Verg. A. 6, 305 et saep.— Ellips. of se: ubi se arctat (mare) Hellespontus vocatur; Propontis, ubi expandit; ubi iterum pressit, Thracius Bosporus;

    ubi iterum effundit, Pontus Euxinus,

    spreads out, widens, Mel. 1, 1, 5.—
    b.
    With the accessory notion of producing, to bring forth, produce abundantly:

    non solum fruges verum herbas etiam effundunt,

    Cic. Or. 15, 48; cf.: fruges (auctumnus), Hor. C. 4, 7, 11:

    copiam,

    Cic. Brut. 9, 36.—
    c.
    Of property, to pour out, i. e. to lavish, squander, waste, run through:

    patrimonium per luxuriam effundere atque consumere,

    Cic. Rosc. Am. 2, 6; so,

    patrimonium,

    id. Phil. 3, 2:

    aerarium,

    id. Agr. 1, 5, 15; id. Tusc. 3, 20, 48:

    sumptus,

    id. Rosc. Am. 24, 68:

    opes,

    Plin. 7, 25, 26, § 94:

    omnes fortunas,

    Tac. A. 14, 31:

    reditus publicos non in classem exercitusque, sed in dies festos,

    Just. 6, 9, 3; and absol.:

    effundite, emite, etc.,

    Ter. Ad. 5, 9, 34.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    effudi vobis omnia, quae sentiebam,

    i. e. have freely imparted, Cic. de Or. 1, 34 fin.; cf. id. Att. 16, 7, 5; id. Fl. 17, 41; Quint. 2, 2, 10; 10, 3, 17; Val. Fl. 7, 434:

    procellam eloquentiae,

    Quint. 11, 3, 158:

    totos affectus,

    id. 4, 1, 28:

    tales voces,

    Verg. A. 5, 723:

    questus,

    id. ib. 5, 780:

    carmina,

    Ov. H. 12, 139 al.:

    vox in coronam turbamque effunditur,

    Cic. Fl. 28 fin.; cf.:

    questus in aëra,

    Ov. M. 9, 370:

    omnem suum vinulentum furorem in me,

    Cic. Fam. 12, 25, 4:

    iram in aliquem,

    Liv. 39, 34:

    omne odium in auxilii praesentis spem,

    id. 31, 44, 2:

    indignationem,

    Vulg. Ezech. 20, 8 et saep.—
    B.
    In partic. (acc. to I. B. 2. a. and c.).
    1.
    With se, or mid., to give one's self up to, to give loose to, yield to, indulge in:

    qui se in aliqua libidine effuderit,

    Cic. Par. 3, 1, 21:

    se in omnes libidines,

    Tac. A. 14, 13:

    (Pompeius) in nos suavissime hercule effusus,

    has treated me with the most flattering confidence, Cic. Att. 4, 9;

    more freq., mid.: in tantam licentiam socordiamque,

    Liv. 25, 20, 6:

    in venerem,

    id. 29, 23, 4:

    in amorem,

    Tac. A. 1, 54; Curt. 8, 4, 25:

    in laetitiam,

    Just. 12, 3, 7; Curt. 5, 1, 37:

    in jocos,

    Suet. Aug. 98:

    in cachinnos,

    id. Calig. 32:

    in questus, lacrimas, vota,

    Tac. A. 1, 11:

    in lacrimas,

    id. ib. 3, 23; 4, 8; id. H. 2, 45;

    for which, lacrimis,

    Verg. A. 2, 651; cf.:

    ad preces lacrimasque,

    Liv. 44, 31 fin.:

    ad luxuriam,

    id. 34, 6:

    terra effunditur in herbas,

    Plin. 17, 8, 4, § 48; cf.:

    quorum stomachus in vomitiones effunditur,

    id. 23, 1, 23, § 43.—
    2.
    To cast away, give up, let go, dismiss, resign:

    collectam gratiam florentissimi hominis,

    Cic. Fam. 2, 16, 1:

    odium,

    id. ib. 1, 9, 20:

    vires,

    Liv. 10, 28; Ov. M. 12, 107:

    curam sui,

    Sen. Ira, 2, 35:

    verecundiam,

    id. Ep. 11:

    animam,

    Verg. A. 1, 98; cf.

    vitam,

    Ov. H. 7, 181; Macr. Somn. Scip. 1, 1, 9; cf. id. ib. 1, 11, 25:

    spiritum,

    Tac. A. 2, 70.—
    3.
    To relax, loosen, slacken, let go:

    manibus omnis effundit habenas,

    Verg. A. 5, 818:

    sive gradum seu frena effunderet,

    Stat. Th. 9, 182:

    irarum effundit habenas,

    Verg. A. 12, 499.—Hence, effūsus, a, um, P. a.
    I.
    (Effundo, I. B. 1.) Poured out, cast out; hence, plur. as subst.: effusa, ōrum, n., the urine:

    reliquias et effusa intueri,

    Sen. Const. Sap. 13, 1.—
    II.
    (Effundo, I. B. 2.) Spread out, extensive, vast, broad, wide (not freq. till after the Aug. per.).— Lit.
    1.
    In gen.:

    effusumque corpus,

    Lucr. 3, 113; cf.:

    late mare,

    Hor. Ep. 1, 11, 26:

    loca,

    Tac. G. 30:

    effusissimus Hadriatici maris sinus,

    Vell. 2, 43:

    incendium,

    Liv. 30, 5; cf.

    caedes,

    id. 42, 65:

    cursus,

    id. 2, 50; Plin. 9, 33, 52, § 102:

    membra,

    i. e. full, plump, Stat. Th. 6, 841.—
    2.
    Esp., relaxed, slackened, loosened, dishevelled:

    habenis,

    Front. Strat. 2, 5, 31; cf.:

    quam posset effusissimis habenis,

    Liv. 37, 20:

    comae,

    Ov. H. 7, 70; id. Am. 1, 9, 38 et saep.; cf.

    also transf.: (nymphae) caesariem effusae nitidam per candida colla,

    Verg. G. 4, 337.—
    3.
    Of soldiers or a throng of people, etc., straggling, disorderly, scattered, dispersed:

    effusum agmen ducit,

    Liv. 21, 25, 8:

    aciem,

    Luc. 4, 743:

    huc omnis turba effusa ruebat,

    Verg. A. 6, 305:

    sine armis effusi in armatos incidere hostis,

    Liv. 30, 5, 8.—
    III.
    Trop.
    1.
    Profuse, prodigal, lavish:

    quis in largitione effusior?

    Cic. Cael. 6, 13:

    munificentiae effusissimus,

    Vell. 2, 41.—
    2.
    Extravagant, immoderate:

    licentia,

    Liv. 44, 1; cf.

    laetitia,

    id. 35, 43 fin.:

    cursus,

    Plin. Ep. 6, 20, 11 et saep.— Comp.:

    cultus in verbis,

    Quint. 3, 8, 58.— Sup.:

    laudationes,

    Petr. 48, 7:

    studium,

    Suet. Ner. 40.— Adv.: effūse.
    1.
    (Acc. to I.) Far spread, far and wide, widely.
    a.
    In gen.:

    ire,

    Sall. J. 105, 3; cf.

    fugere,

    Liv. 3, 22; 40, 48:

    persequi,

    id. 43, 23; Curt. 9, 8:

    vastare,

    Liv. 1, 10; 44, 30; cf.:

    effusius praedari,

    id. 34, 16 et saep.: spatium annale effuse interpretari. in a wide sense, Cod. Just. 7, 40, 1. —
    b.
    Esp., profusely, lavishly:

    large effuseque donare,

    Cic. Rosc. Am. 8 fin.; cf.

    vivere,

    id. Cael. 16 fin.: liberalem esse, Aug. ap. Suet. Aug. 71:

    affluant opes,

    Liv. 3, 26. —In the comp., Tac. A. 4, 62.—
    2.
    (Acc. to II.) Extravagantly, immoderately:

    cum inaniter et effuse animus exsultat,

    Cic. Tusc. 4, 6, 13:

    amare,

    Plin. Ep. 6, 26, 2.— Comp.:

    dicere,

    Plin. Ep. 1, 20, 20:

    fovere,

    id. ib. 7, 24, 4:

    excipere,

    Suet. Ner. 22:

    favere,

    Tac. H. 1, 19.— Sup.:

    diligere,

    Plin. Ep. 7, 30, 1; id. Pan. 84, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > effusa

  • 19 equester

    ĕquester, tris, tre (m. equestris, Liv. 27, 1, 11; Verg. A. 5, 667 al.; v. Zumpt, Gram. § 100, A. 1.; like acris, celebris, celeris, etc.), adj. [eques], belonging to a horseman, equestrian.
    I.
    In gen. (very rare):

    equestres statuae inauratae,

    Cic. Verr. 2, 2, 61; id. Phil. 6, 5; 9, 6; Suet. Tit. 2:

    equi,

    riding - horses, Vulg. 3 Reg. 4, 26.—Far more freq.,
    II.
    In partic.
    A.
    Of or belonging to cavalry:

    proelium,

    Caes. B. G. 1, 18 fin.; 1, 48, 4; 2, 8, 2 et saep. (cf.:

    equestris pugna,

    Cic. Verr. 2, 4, 55):

    tumultus,

    Liv. 27, 1, 11:

    terror,

    id. 27, 42:

    procella,

    id. 10, 5:

    copiae (opp. pedestres),

    Cic. Fin. 2, 34, 112:

    arma,

    Liv. 35, 23; cf.

    scuta,

    id. 43, 6:

    militia,

    Suet. Claud. 25 et saep. So as an epithet of Fortuna, Liv. 40, 40.—
    B.
    Belonging to the order of knights, equestrian:

    ordo,

    Cic. Planc. 35, 87; Suet. Aug. 100 et saep.; cf.:

    equestri loco natus, ortus, etc.,

    Cic. Rep. 1, 6; id. Agr. 1, 9 fin.:

    equestri genere natus,

    Vell. 2, 88:

    census,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 2, § 6; Liv. 5, 7; Suet. Caes. 33; Hor. A. P. 383:

    anulus (i. e. aureus, a privilege of the equestrian order),

    Hor. S. 2, 7, 53; cf. Plin. 33, 1, 8, § 32:

    statuae,

    id. 34, 5, 10, § 19 sq.:

    dignitas,

    Nep. Att. 1; Suet. Claud. 24:

    familia,

    id. Caes. 1 et saep. —
    2.
    Subst.
    a.
    equester = eques, Tac. A. 12, 60; 13, 10 fin.—Plur.:

    apud equestres,

    id. ib. 12, 60.—
    b.
    equestria, ium, n. (sc. loca), the seats of the knights in the theatre, Petr. 126, 10; Sen. Ben. 7, 12; Suet. Calig. 26.

    Lewis & Short latin dictionary > equester

  • 20 equestria

    ĕquester, tris, tre (m. equestris, Liv. 27, 1, 11; Verg. A. 5, 667 al.; v. Zumpt, Gram. § 100, A. 1.; like acris, celebris, celeris, etc.), adj. [eques], belonging to a horseman, equestrian.
    I.
    In gen. (very rare):

    equestres statuae inauratae,

    Cic. Verr. 2, 2, 61; id. Phil. 6, 5; 9, 6; Suet. Tit. 2:

    equi,

    riding - horses, Vulg. 3 Reg. 4, 26.—Far more freq.,
    II.
    In partic.
    A.
    Of or belonging to cavalry:

    proelium,

    Caes. B. G. 1, 18 fin.; 1, 48, 4; 2, 8, 2 et saep. (cf.:

    equestris pugna,

    Cic. Verr. 2, 4, 55):

    tumultus,

    Liv. 27, 1, 11:

    terror,

    id. 27, 42:

    procella,

    id. 10, 5:

    copiae (opp. pedestres),

    Cic. Fin. 2, 34, 112:

    arma,

    Liv. 35, 23; cf.

    scuta,

    id. 43, 6:

    militia,

    Suet. Claud. 25 et saep. So as an epithet of Fortuna, Liv. 40, 40.—
    B.
    Belonging to the order of knights, equestrian:

    ordo,

    Cic. Planc. 35, 87; Suet. Aug. 100 et saep.; cf.:

    equestri loco natus, ortus, etc.,

    Cic. Rep. 1, 6; id. Agr. 1, 9 fin.:

    equestri genere natus,

    Vell. 2, 88:

    census,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 2, § 6; Liv. 5, 7; Suet. Caes. 33; Hor. A. P. 383:

    anulus (i. e. aureus, a privilege of the equestrian order),

    Hor. S. 2, 7, 53; cf. Plin. 33, 1, 8, § 32:

    statuae,

    id. 34, 5, 10, § 19 sq.:

    dignitas,

    Nep. Att. 1; Suet. Claud. 24:

    familia,

    id. Caes. 1 et saep. —
    2.
    Subst.
    a.
    equester = eques, Tac. A. 12, 60; 13, 10 fin.—Plur.:

    apud equestres,

    id. ib. 12, 60.—
    b.
    equestria, ium, n. (sc. loca), the seats of the knights in the theatre, Petr. 126, 10; Sen. Ben. 7, 12; Suet. Calig. 26.

    Lewis & Short latin dictionary > equestria

См. также в других словарях:

  • Procella — PROCELLA, æ, (⇒ Tab. XII.) eine der Amazonen, welche Herkules erlegete, als er der Hippolyte ihr Wehrgehenk nahm. Nat. Com. l. VII. c. 1. p. 678. Vieleicht wird sie besser Aella genannt; Diod. Sic. l. IV. c. 16. p. 156. wiewohl Aella im… …   Gründliches mythologisches Lexikon

  • procella — /pro tʃɛl:a/ s.f. [dal lat. procella ], lett. 1. [perturbazione atmosferica con vento di fortissima intensità, spec. quando si abbatte sul mare: la furia della p. ] ▶◀ burrasca, tempesta. ↑ (lett.) fortunale, uragano. ◀▶ bonaccia, calma. 2.… …   Enciclopedia Italiana

  • PROCELLA — Servio in Aen. l. 1. est vis ventorum cum pluvia, dicta quod omnia percellat. Ex iis Papinius ingeniose monstra quaedam viventia facit, Thebaid. l. 10. v. 537 et seqq. Qualiter aut Malean, aut alta Ceraunia suprae Cessantes in nube sedent,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • procella — pro·cèl·la s.f. LE 1. tempesta, violenta burrasca: fiede le montagne il rombo | della procella (Leopardi) Sinonimi: bufera, burrasca, tempesta. 2a. fig., profondo tormento dell animo, travaglio spirituale: l anima, liberata di tutte le procelle,… …   Dizionario italiano

  • procella — {{hw}}{{procella}}{{/hw}}s. f. (lett.) Tempesta, burrasca …   Enciclopedia di italiano

  • procella — pl.f. procelle …   Dizionario dei sinonimi e contrari

  • procella — s. f. 1. (lett.) tempesta, temporale, burrasca, uragano, nubifragio, bufera, fortunale, tormenta, turbine □ (est.) ondata, cavallone, maroso CONTR. bonaccia, piatta, sereno, quiete 2. (fig.) tumulto, sconvolgimento □ calamità, sventura, sciagura… …   Sinonimi e Contrari. Terza edizione

  • procellarian — procellaˈrian adjective • • • Main Entry: ↑Procellaria …   Useful english dictionary

  • procela — (Del lat. procella.) ► sustantivo femenino METEOROLOGÍA literario Tormenta, borrasca. * * * procela (del lat. «procella»; lit.) f. *Tempestad. * * * procela. (Del lat. procella). f. poét. Borrasca, tormenta …   Enciclopedia Universal

  • Procellaria — noun type genus of the Procellariidae • Syn: ↑genus Procellaria • Hypernyms: ↑bird genus • Member Holonyms: ↑Procellariidae, ↑family Procellariidae • Member Meronyms: ↑ …   Useful english dictionary

  • Kapelle St. Maria Magdalena (Paspels) — Kapelle St Maria Magdalena Rückseite der Kapelle …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»