Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

possessio

  • 41 sollicitus

    sollĭcĭtus ( sōlĭcĭtus), a, um, adj. [sollus-cieo; cf. sollicito], thoroughly moved, agitated, disturbed.
    I.
    Of physical motion ( poet. and rare).
    1.
    As attrib. of motus, restless, unceasing:

    quae sollicito motu carerent, referring to the elements in constant motion, as air, water, etc.,

    Lucr. 1, 343: sic igitur penitus qui in ferro'st abditus aër Sollicito motu semper jactatur, i. e. an unceasing air-current within the iron, to explain its attraction by the magnet, id. 6, 1038.—
    2.
    Of the sea agitated by storms:

    ut mare sollicitum stridet,

    Verg. G. 4, 262. —
    3.
    Pregn., with the idea of distress (v. II. B.):

    utile sollicitae sidus utrumque rati,

    to a ship in distress, Ov. F. 5, 720: sollicitae porro plenaeque sonoribus aures, agitated, vibrating ( by disease), Lucr. 6, 1185:

    corpus,

    Sen. Herc. Fur. 1299.—
    4.
    Sollicitum habere (cf. II. A. and B. infra), = sollicitare:

    omnes sollicitos habui,

    kept them busy, on the move, Ter. Heaut. 3, 1, 52 Donat. ad loc.
    II.
    Of mental affections, full of anxiety, excitement, distracted by cares, engaged, troubled, disturbed (opp. quietus).
    A.
    Of cares of business; esp. sollicitum habere, to keep busy, engaged (Plaut. and Ter.):

    (clientes) qui neque leges colunt, neque, etc., sollicitos patronos habent,

    Plaut. Men. 4, 2, 12 Brix ad loc.;

    4, 2, 21: quorum negotiis nos absentum sollicitae noctes et dies sumus semper,

    id. Stich. 1, 1, 6:

    hem, tot mea Solius solliciti sunt curā, of servants busy in attending their master,

    Ter. Heaut. 1, 1, 77: numquid vis? Py. Ne magis sim pulcer quam sum:

    ita me mea forma habet sollicitum,

    Plaut. Mil. 4, 2, 95; cf.:

    Hispaniae armis sollicitae,

    Sall. H. 1, 48 Dietsch. —
    B.
    Of restlessness from fear, suspense, etc., full of anxiety, agitated, alarmed, solicitous, anxious (opp. securus; freq. and class.): sollicitum habere, to fill with apprehension and fear, keep in anxiety; constr.,
    1.
    Absol.:

    in quibus si non erunt insidiae... animus tamen erit sollicitus,

    Cic. Phil. 12, 11, 36:

    diutius videtur velle eos habere sollicitos a quibus se putat diuturnioribus esse molestiis conflictatum,

    id. Fam. 6, 13, 3:

    quae maxime angere atque sollicitam habere vestram aetatem videtur,

    id. Sen. 19, 66:

    sollicitum te habebat cogitatio periculi mei,

    id. Fam. 7, 3, 1; so id. Att. 2, 18, 1; id. Sest. 11, 25:

    initia rerum quae... sollicitam Italiam habebant,

    Caes. B. C. 3, 22:

    cum satis per se ipsum Samnitium bellum et,... sollicitos haberet patres,

    Liv. 8, 29, 1:

    solliciti et incerti rerum suarum Megaram referre signa jubent,

    id. 24, 23, 5:

    sollicitae ac suspensae civitati,

    id. 27, 50 med.:

    quid illis nos sollicitis ac pendentibus animi renuntiare jubetis,

    id. 7, 30, 22:

    sollicitae mentes,

    Ov. F 3, 362:

    pectus,

    id. M. 2, 125:

    mens,

    Curt. 4, 13, 2:

    animi,

    Hor. Ep. 1, 5, 18:

    ego percussorem meum securum ambulare patiar, me sollicito?

    Sen. Clem. 1, 9, 4:

    sollicitus est et incertus sui quem spes aliqua proritat,

    id. Ep. 23, 2:

    ut sollicitus sim cum Saturnus et Mars ex contrario stabunt,

    alarmed, id. ib. 88, 14:

    fertur sollicitas tenuisse deas,

    kept them in anxious suspense, Stat. Achill. 2, 338:

    nunc sollicitam timor anxius angit,

    Verg. A. 9, 89.—And opposed to securus and securitas:

    quid est turpius quam in ipso limine securitatis esse sollicitum?

    Sen. Ep. 22, 5:

    securo nihil est te pejus, eodem Sollicito nihil est te melius,

    Mart. 4, 83, 1; so id. 5, 31, 8; Sen. Ep. 124, 19; Quint. 11, 3, 151; Tac. H. 4, 58.—
    2.
    With abl.:

    sollicitam mihi civitatem suspitione, suspensam metu... tradidistis,

    Cic. Agr. 1, 8, 23:

    Sophocles, ancipiti sententiarum eventu diu sollicitus,

    Val. Max. 9, 12, 5 ext.
    3.
    With de:

    sollicitus eram de rebus urbanis,

    Cic. Fam. 2, 12, 1:

    de tuā valetudine,

    id. ib. 16, 7, 1:

    sollicita civitas de Etruriae defectione fuit,

    Liv. 27, 21 med.:

    sollicitum te esse scribis de judicii eventu,

    Sen. Ep. 24, 1:

    desii jam de te esse sollicitus,

    id. ib. 82, 1.—
    4.
    With pro:

    ne necesse sit unum sollicitum esse pro pluribus,

    Cic. Lael. 13, 45.—
    5.
    With propter: sollicitus propter iniquitatem locorum, Liv. 38, 40, 9; 44, 3, 5 infra.—
    6.
    With adverb. acc. vicem, for the fate of:

    sollicito consuli et propter itineris difficultatem et eorum vicem,... nuntius occurrit,

    Liv. 44, 3, 5:

    ut meam quoque, non solum reipublicae vicem videretur sollicitus,

    id. 28, 43, 9:

    clamor undique ab sollicitis vicem imperatoris militibus sublatus,

    id. 28, 19, 17.—
    7.
    With gen.:

    non sollicitus futuri, pendet (filius tuus mortuus),

    Sen. Cons. Marc. 19, 6.—
    8.
    With dat. (late Lat.):

    ne solliciti sitis animae vestrae, neque corpori vestro,

    Vulg. Matt. 6, 25.—
    9.
    With ex:

    ex hoc misera sollicita'st, diem Quia olim in hunc, etc.,

    Ter. And. 1, 5, 33:

    haec turba sollicita ex temerariā regis fiduciā,

    Curt. 3, 1, 17.—
    10.
    With ne, like verbs of fearing:

    (mater) sollicita est ne eundem conspiciat, etc.,

    Cic. Mur. 41, 88:

    legati Romanorum circuire urbes, solliciti ne Aetoli partis alicujus animos ad Antiochum avertissent,

    apprehensive, Liv. 35, 31, 1:

    sollicitis populis ne suas operiant terras,

    Plin. 11, 29, 35, § 104:

    sollicitus Solon, ne tacendo parum reipublicae consuleret,

    Just. 2, 7, 9; Front. Strat. 1, 1, 6.—
    11.
    With interrog.-clause:

    solliciti erant quo evasura esset res,

    Liv. 30, 21 init.:

    quam sim sollicitus, quidnam futurum sit,

    Cic. Att. 8, 6, 3.—
    C.
    In gen., troubled, disturbed, afflicted, grieved; constr. absol., with abl. alone, or with de:

    sollicitus mihi nescio quā re videtur,

    Plaut. Merc. 2, 3, 30:

    neque est consentaneum ullam honestam rem, ne sollicitus sis... deponere,

    lest you be troubled by cares, Cic. Lael. 13, 47:

    vehementer te esse sollicitum et praecipuo quodam dolore angi,

    id. Fam. 4, 3, 1:

    vehementer populum sollicitum fuisse de P. Sullae morte,

    id. ib. 9, 10, 3:

    num eum postea censes anxio animo aut sollicito fuisse,

    afflicted by remorse, id. Fin. 2, 17, 55:

    hoc genus omne Maestum ac sollicitum est cantoris morte Tigelli,

    Hor. S. 1, 2, 3.—
    D.
    Excited, passionate (rare):

    qui, ut sint pudici, solliciti tamen et anxii sunt,

    Cic. Tusc. 4, 33, 70:

    atqui sollicitae nuntius hospitae, Suspirare Chloen.. Dicens, etc.,

    Hor. C. 3, 7, 9; so, = avidus, with gen. or de ( poet. and post-class.):

    hominem cuppedinis sollicitum,

    Lucr. 5, 46:

    de regno sollicitus ( = avidus regni potiundi),

    Just. 1, 10, 6.—
    E.
    Very careful for, concerned in, punctilious, particular about (post-Aug.; freq.); constr. absol., with de, circa, in, or obj.-inf.:

    ne decet quidem, ubi maxima rerum monumenta versantur, de verbis esse sollicitum,

    Quint. 8, 3, 13:

    de quorum sumus judicio solliciti,

    for whose judgment we care, id. 10, 7, 24:

    dixit Cicero, non se de ingenii famā, sed de fide esse sollicitum,

    id. 11, 1, 74:

    nec sum in hoc sollicitus, dum res ipsa appareat,

    id. 8, 4, 15:

    eloquentia non in verba sollicita,

    Sen. Ben. 7, 8, 2:

    si tamen contingere eloquentia non sollicito potest,

    id. Ep. 75, 5:

    cur abis, non sollicitus prodesse bonis, nocere malis?

    id. Hippol. 976; cf.

    in double sense,

    Mart. 4, 83, 2 and 5.—
    F.
    = sollicitatus (v. sollicito; poet.):

    solliciti jaceant terrāque premantur iniquā qui, etc.,

    without repose, Ov. Am. 2, 16, 15.
    III.
    Of abstr. and inanim. things.
    1.
    In gen., solicitous, mournful, full of or connected with cares and anxiety, anxious, disturbed (class.;

    often approaching the signif. II.): scio quam timida sit ambitio, et quam sollicita sit cupiditas consulatūs,

    how full of cares is the desire for the consulship, Cic. Mil. 16, 42:

    id est proprium civitatis ut sit libera et non sollicita rei cujusque custodia,

    i. e. that nobody be disturbed in the quiet possession of his property, id. Off. 2, 22, 78:

    est enim metus futurae aegritudinis sollicita exspectatio,

    id. Tusc. 5, 18, 52:

    quam sit omnis amor sollicitus et anxius,

    fraught with solicitude, id. Att. 2, 24, 1: assentior, sollicitam et periculosam justitiam non esse sapientis, id. Fragm. Rep. ap. Prisc. p. 801 P. (Rep. 3, 27, 39): sollicitam lucem rapuisti Ciceroni, the mournful light, i. e. life, Vell. 2, 66:

    in sollicito civitatis statu,

    Quint. 6, 1, 16:

    Hermagoras, vir diligentiae nimium sollicitae,

    evercareful, id. 3, 11, 22:

    sollicitum dicendi propositum,

    anxiously accurate, id. 11, 1, 32:

    sollicita parentis diligentia,

    earnest care, id. 6, prooem. 1; so id. 6, 12, 16:

    sollicitae actiones,

    carefully elaborated, id. 4, 1, 57: causae sollicitae (opp. securae), [p. 1723] very doubtful cases, i. e. in which there is anxious suspense about the issue, id. 11, 3, 151: captarum (ferarum) sollicita possessio;

    saepe enim laniant dominos,

    Sen. Vit. Beat. 14, 2:

    maxima quaeque bona sollicita sunt,

    id. ib. 17, 4; id. Ep. 14, 18:

    noctes, id. Ira, 2, 20, 1: tutela,

    id. Cons. Marc. 11, 3:

    sollicitos fecisti, Romule, ludos,

    Ov. A. A. 1, 101:

    quisque, sibi quid sit Utile, sollicitis supputat articulis,

    id. P. 2, 3, 18:

    sollicito carcere dignus eras,

    a prison carefully guarded, id. Am. 1, 6, 64:

    Cressa... sollicito revocavit Thesea filo,

    Stat. S. 2, 6, 26:

    pudor,

    Mart. 11, 45, 7:

    amor,

    Ov. H. 19 (18), 196:

    os,

    id. P. 4, 9, 130:

    frons,

    Hor. C. 3, 29, 16:

    manus,

    Ov. Tr. 5, 2, 2:

    preces,

    id. P. 3, 1, 148:

    prex,

    Hor. C. 1, 35, 5:

    vita,

    id. S. 2, 6, 62:

    lux,

    Ov. Tr. 4, 10, 116:

    senecta,

    id. M. 6, 500:

    libelli,

    Mart. 9, 58, 5:

    saccus,

    id. 12, 60 b, 3:

    fuga,

    Ov. Tr. 4, 1, 50:

    sedes,

    id. ib. 4, 1, 85:

    via,

    id. ib. 1, 11, 2:

    terrae,

    id. M. 15, 786.— Hence,
    2.
    = sollicitum habens, that causes distress, distressing, trying:

    quid magis sollicitum dici potest,

    what more distressing fact can be mentioned? Cic. Mil. 2, 5:

    in quā (tyrannorum) vitā nulla... potest esse fiducia, omnia semper suspecta atque sollicita,

    causing alarm, id. Lael. 15, 52:

    sollicitumque aliquid laetis intervenit,

    Ov. M. 7, 454:

    o mihi sollicitum decus ac suprema voluptas,

    Stat. Th. 7, 363; so,

    opes,

    Hor. S. 2, 6, 79:

    aurum,

    Sen. Hippol. 519:

    pretia,

    id. Herc. Fur. 461:

    timor or metus,

    Ov. H. 1, 12; 8, 76; 13, 124; id. P. 3, 2, 12; id. Tr. 3, 11, 10:

    cura,

    id. P. 1, 5, 61; Sen. Thyest. 922:

    dolor,

    Ov. A. A. 3, 374:

    taedium,

    Hor. C. 1, 14, 17:

    fatum,

    Ov. P. 4, 10, 11.
    IV.
    Of animals (rare): sollicitum animal (canis) ad nocturnos strepitus, very attentive to, i. e. watchful, Liv. 5, 47, 3; so Ov. M. 11, 599:

    solliciti terrentur equi,

    id. F. 6, 741:

    lepus,

    timid, id. ib. 5, 372.
    V.
    Comp.: sollicitior (mostly post-Aug.; for which Cic. has magis sollicitus; v. III. 2. supra) homo, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 3:

    nos circa lites raras sollicitiores,

    too particular about, Quint. 7, 1, 43:

    sollicitior rei familiaris diligentia,

    id. 12, 1, 6:

    innocentiam sollicitiore habituri loco,

    Sen. Ben. 3, 13, 1:

    (pauperes) sollicitiores divitibus,

    id. Cons. Helv. 12, 1:

    quod est sollicitius,

    id. Tranq. 1, 15:

    qui non sollicitior de capitis sui decore sit quam de salute,

    id. Brev. Vit. 12, 3:

    pro vobis sollicitior,

    Tac. H. 4, 58.— Sup. (post-Aug. and rare):

    illorum brevissima ac sollicitissima aetas est,

    Sen. Brev. Vit. 16, 1.— Adv.: sollĭcĭtē (post-Aug.).
    1.
    Carefully, punctiliously, anxiously: vestis nec servata, nec sumenda sollicite, Ser. Samm. ap. Sen. Tranq. 1, 5:

    in conviviis lingua sollicite etiam ebriis custodienda est,

    Sen. Clem. 1, 26, 2:

    recitare,

    Plin. Ep. 6, 15, 4:

    exspectatus,

    Front. Strat. 3, 12, 1; id. Aquaed. 103:

    sollicitius et intentius,

    Plin. Ep. 1, 4, 2:

    custodiendus est honor,

    id. ib. 1, 19, 4:

    cavere,

    App. Mag. p. 274, 35.— Sup.:

    urbis curam sollicitissime agere,

    Suet. Claud. 18.—
    2.
    With grief, solicitude (class.:

    sollicito animo): sollicite possidentur,

    their possession is connected with solicitude, Sen. Ep. 76, 30:

    laetus,

    Sil. 6, 572.— Sup., Sen. Ep. 93, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > sollicitus

  • 42 stabilis

    stăbĭlis, e, adj. [sto, prop. where one can stand; hence, pregn.], that stands firm; firm, steadfast, steady, stable (class.; esp. in the trop. sense; syn.: firmus, constans).
    I.
    Lit.:

    via plana et stabilis (opp. praeceps et lubrica),

    Cic. Fl. 42, 105:

    locus ad insistendum,

    Liv. 44, 5, 10:

    solum,

    id. 44, 9, 7:

    stabulum,

    Plaut. Aul. 2, 2, 56:

    domus,

    id. Merc. 3, 4, 68:

    medio sedet insula ponto,

    Ov. F. 4, 303:

    per stabilem ratem tamquam viam,

    Liv. 21, 28, 8:

    elephanti pondere ipso stabiles,

    id. 21, 28, 12:

    stabilior Romanus erat,

    was more firm, stood his ground better, id. 44, 35, 19; cf.:

    stabili gradu impetum hostium excipere,

    id. 6, 12, 8; Tac. H. 2, 35; cf.:

    Romani stabili pugnae assueti,

    Liv. 28, 2, 7:

    pugna,

    id. 31, 35, 6:

    acies,

    id. 30, 11, 9:

    proelium,

    Tac. A. 2, 21:

    quae domus tam stabilis, quae tam firma civitas est, quae? etc.,

    Cic. Lael. 7, 23:

    stabilis pulsus,

    a steady pulse, Plin. 11, 37, 89, § 219:

    venae aquarum,

    steadily flowing, id. 30, 3, 28, § 48.—
    II.
    Trop., firm, enduring, durable, stable; immutable, unwavering; steadfast, intrepid (syn.:

    firmus, constans, certus): fundamentum,

    Lucr. 5, 1121:

    amici firmi et stabiles et constantes,

    Cic. Lael. 17, 62:

    stabilem se in amicitiā praestare,

    id. ib. 17, 64:

    stabile et fixum et permanens bonum,

    id. Tusc. 5, 14, 40:

    decretum stabile, fixum, ratum,

    id. Ac. 2, 9, 27:

    stabilis certaque sententia (opp. errans et vaga),

    id. N. D. 2, 1, 2: urbs sedem stabilem non habebit, id. Marcell. 9, 29:

    matrimonium stabile et certum,

    id. Phil. 2, 18, 44:

    stabilis et certa possessio,

    id. Lael. 15, 55:

    praecepta firma, stabilia,

    id. Off. 1, 2, 6:

    opinio,

    id. N. D. 2, 2, 5:

    oratio stabilis ac non mutata,

    id. Mil. 34, 92:

    nihil est tam ad diuturnitatem memoriae stabile quam, etc.,

    id. de Or. 1, 28, 129:

    animus stabilis amicis,

    id. Inv. 1, 30, 47:

    virtus, Quae maneat stabili cum fugit illa (Fortuna) pede,

    Ov. Tr. 5, 14, 30.—Of springs:

    aquae certae, stabilesque et salubres,

    unfailing, perennial, Plin. 31, 3, 28, § 48: eam (summam voluptatem) tum adesse, cum dolor omnis absit: eam stabilem appellas (opp. in motu), i. e. a fixed state or condition, Cic. Fin. 2, 23, 75.—Of feet, syllables, etc., in verse:

    spondei,

    Hor. A. P. 256; so,

    pedes, dochmius, syllabae, etc.,

    Quint. 9, 4, 97 sq.: stabilia probant, i. e. consisting of such feet, etc., id. 9, 4, 116.— Comp.:

    imperium stabilius,

    Ter. Ad. 1, 1, 41.— Sup.: quaestus stabilissimus, Cato, R. R. praef. fin.
    * b.
    Stabile est, with subject - clause, like certum est, it is settled, it is decided:

    profecto stabile'st, me patri aurum reddere,

    Plaut. Bacch. 3, 4, 25.—Hence, adv.: stăbĭlĭter (acc. to I.), firmly, durably, permanently (very rare):

    includatur tympanum,

    Vitr. 10, 14.— Comp.:

    fundare molem,

    Suet. Claud. 20.

    Lewis & Short latin dictionary > stabilis

  • 43 Tutor

    1.
    tūtor, ōris, m. [tueor], a watcher, protector, defender.
    I.
    In gen. (so very rare; not in Cic.;

    syn. defensor): et te, pater Silvane, tutor finium,

    Hor. Epod. 2, 22:

    tutorem imperii agere,

    Suet. Tit. 6:

    Bacchi, i. e. Priapus,

    Petr. 133.—
    II.
    In partic.
    A.
    Jurid. t. t., a guardian, tutor, of minors, women, insane persons, etc. (prop. of the person; cf.

    curator, of the estate),

    Just. Inst. 1, 14, 4; Dig. 26, 1, 18 sq.; 26, 2, 12, § 14.—With esse and dat.:

    tutor sum liberis (Triarii),

    Cic. Att. 12, 28, 3: a pupillo Heio, [p. 1921] cui C. Marcellus tutor est, id. Verr. 2, 4, 17, § 37:

    nemo illum tutorem umquam liberis suis scripsit,

    id. Clu. 14, 41.—With gen.:

    cum pupilli Malleoli tutor esset,

    Cic. Verr. 2, 1, 36, § 90:

    is casu pupilli Junii tutor erat,

    id. ib. 2, 1, 50, § 132; 2, 1, 51, § 135;

    2, 1, 53, § 139: qui tutor Philippi erat,

    Liv. 40, 54, 4; cf. also Cic. Caecin. 25, 72; id. de Or. 1, 53, 228; id. Mur. 12, 27; Plaut. Aul. 3, 2, 16; 3, 5, 14; Liv. 39, 9, 7.— Trop.:

    orbae eloquentiae quasi tutores relicti sumus,

    Cic. Brut. 96, 330; cf.:

    quasi tutor et procurator rei publicae,

    id. Rep. 2, 29, 51; Ov. Tr. 3, 14, 16.—
    B.
    Tūtor, the title of a mimic play, Cic. de Or. 2, 64, 259.
    2.
    tūtor, ātus ( inf. parag. tutarier, Plaut. Mil. 2, 3, 41), 1, v. dep. a. [tueor], to watch, guard, keep, protect, defend.
    I.
    Lit. (class.;

    syn. tueor): tutatus est domum,

    Plaut. Am. 1, 1, 196:

    rem eri (servus),

    id. Men. 5, 6, 4:

    rem parentum,

    id. Merc. 5, 1, 6:

    res Italas armis,

    Hor. Ep. 2, 1, 2:

    genae ab inferiore parte tutantur (oculos),

    Cic. N. D. 2, 57, 143:

    egregiis muris situque naturali urbem tutantes,

    Liv. 5, 2, 6:

    cum Volsci vallo se tutarentur,

    id. 3, 22, 5:

    religione sese tutabatur,

    Tac. A. 1, 39:

    rem publicam,

    Cic. Rep. 6, 13, 13; id. Phil. 4, 1, 2:

    provincias,

    id. Imp. Pomp. 6, 14:

    serves Tuterisque tuo fidentem praesidio,

    Hor. Ep. 1, 18, 81; 2, 1, 171:

    quas (spes) necesse est et virtute et innocentiā tutari,

    Sall. J. 85, 4:

    natura arbores cortice a frigoribus et calore tutata est,

    Plin. 7, praef. §

    2: quibus (viribus) ab irā Romanorum vestra tutaremini,

    Liv. 6, 26, 1: a proximorum insidiis salutem, Val. Ant. ap. Gell. 3, 8, 3:

    locorum ingenio sese contra imbelles regis copias tutabatur,

    Tac. A. 6, 41:

    adversus multitudinem hostium,

    Liv. 21, 25, 14:

    ut suae quisque partis tutandae reus sit,

    responsible for its safety, id. 25, 30, 5.—
    * II.
    Transf., to ward off, avert an evil:

    ipse praesentem inopiam quibus poterat subsidiis tutabatur,

    Caes. B. C. 1, 52.
    Act. collat. form tūto, āre, to watch, defend, guard, etc.: tuos qui celsos terminos tutant, Naev. ap. Non. 476, 10; Pac. ib. 13; Pompon. ib. 12; Plaut. Merc. 5, 2, 24.—
    2.
    tūtor, āri, in pass. signif.:

    patria et prognati tutantur et servantur,

    Plaut. Am. 2, 2, 20:

    hunc per vos tutari conservarique cupiunt,

    Cic. Sull. 21, 61:

    tutata possessio,

    Symm. Ep. 9, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > Tutor

  • 44 tutor

    1.
    tūtor, ōris, m. [tueor], a watcher, protector, defender.
    I.
    In gen. (so very rare; not in Cic.;

    syn. defensor): et te, pater Silvane, tutor finium,

    Hor. Epod. 2, 22:

    tutorem imperii agere,

    Suet. Tit. 6:

    Bacchi, i. e. Priapus,

    Petr. 133.—
    II.
    In partic.
    A.
    Jurid. t. t., a guardian, tutor, of minors, women, insane persons, etc. (prop. of the person; cf.

    curator, of the estate),

    Just. Inst. 1, 14, 4; Dig. 26, 1, 18 sq.; 26, 2, 12, § 14.—With esse and dat.:

    tutor sum liberis (Triarii),

    Cic. Att. 12, 28, 3: a pupillo Heio, [p. 1921] cui C. Marcellus tutor est, id. Verr. 2, 4, 17, § 37:

    nemo illum tutorem umquam liberis suis scripsit,

    id. Clu. 14, 41.—With gen.:

    cum pupilli Malleoli tutor esset,

    Cic. Verr. 2, 1, 36, § 90:

    is casu pupilli Junii tutor erat,

    id. ib. 2, 1, 50, § 132; 2, 1, 51, § 135;

    2, 1, 53, § 139: qui tutor Philippi erat,

    Liv. 40, 54, 4; cf. also Cic. Caecin. 25, 72; id. de Or. 1, 53, 228; id. Mur. 12, 27; Plaut. Aul. 3, 2, 16; 3, 5, 14; Liv. 39, 9, 7.— Trop.:

    orbae eloquentiae quasi tutores relicti sumus,

    Cic. Brut. 96, 330; cf.:

    quasi tutor et procurator rei publicae,

    id. Rep. 2, 29, 51; Ov. Tr. 3, 14, 16.—
    B.
    Tūtor, the title of a mimic play, Cic. de Or. 2, 64, 259.
    2.
    tūtor, ātus ( inf. parag. tutarier, Plaut. Mil. 2, 3, 41), 1, v. dep. a. [tueor], to watch, guard, keep, protect, defend.
    I.
    Lit. (class.;

    syn. tueor): tutatus est domum,

    Plaut. Am. 1, 1, 196:

    rem eri (servus),

    id. Men. 5, 6, 4:

    rem parentum,

    id. Merc. 5, 1, 6:

    res Italas armis,

    Hor. Ep. 2, 1, 2:

    genae ab inferiore parte tutantur (oculos),

    Cic. N. D. 2, 57, 143:

    egregiis muris situque naturali urbem tutantes,

    Liv. 5, 2, 6:

    cum Volsci vallo se tutarentur,

    id. 3, 22, 5:

    religione sese tutabatur,

    Tac. A. 1, 39:

    rem publicam,

    Cic. Rep. 6, 13, 13; id. Phil. 4, 1, 2:

    provincias,

    id. Imp. Pomp. 6, 14:

    serves Tuterisque tuo fidentem praesidio,

    Hor. Ep. 1, 18, 81; 2, 1, 171:

    quas (spes) necesse est et virtute et innocentiā tutari,

    Sall. J. 85, 4:

    natura arbores cortice a frigoribus et calore tutata est,

    Plin. 7, praef. §

    2: quibus (viribus) ab irā Romanorum vestra tutaremini,

    Liv. 6, 26, 1: a proximorum insidiis salutem, Val. Ant. ap. Gell. 3, 8, 3:

    locorum ingenio sese contra imbelles regis copias tutabatur,

    Tac. A. 6, 41:

    adversus multitudinem hostium,

    Liv. 21, 25, 14:

    ut suae quisque partis tutandae reus sit,

    responsible for its safety, id. 25, 30, 5.—
    * II.
    Transf., to ward off, avert an evil:

    ipse praesentem inopiam quibus poterat subsidiis tutabatur,

    Caes. B. C. 1, 52.
    Act. collat. form tūto, āre, to watch, defend, guard, etc.: tuos qui celsos terminos tutant, Naev. ap. Non. 476, 10; Pac. ib. 13; Pompon. ib. 12; Plaut. Merc. 5, 2, 24.—
    2.
    tūtor, āri, in pass. signif.:

    patria et prognati tutantur et servantur,

    Plaut. Am. 2, 2, 20:

    hunc per vos tutari conservarique cupiunt,

    Cic. Sull. 21, 61:

    tutata possessio,

    Symm. Ep. 9, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > tutor

См. также в других словарях:

  • Possessio —    • Possessĭo,          фактическое обладание, в противоположность dominium, т. е. право пользования вещью без действительного права собственности. Таким possessio было, напр., отношение поселенца к Ager publicus. Для защиты такого possessio… …   Реальный словарь классических древностей

  • Possessio — Possessio, lat., Posseß, Besitz (s. d.); possessor, Besitzer; possessorisch, den Besitz betreffend; Possessorische Interdicte, Rechtsmittel zum Schutze des Besitzes. Interdictae retinendae possessionis, für Erhaltung des Besitzes gegen Angriffe… …   Herders Conversations-Lexikon

  • possessio — index domain (land owned), estate (property), holding (property owned), occupancy, possession (ownership) …   Law dictionary

  • possessio — /pazesh(iy)ow/ Lat. Civil law. That condition of fact under which one can exercise his power over a corporeal thing at his pleasure, to the exclusion of all others. This condition of fact is called detention, and it forms the substance of… …   Black's law dictionary

  • possessio naturalis — (Roman law.) Natural possession. Every other kind of possession not qualified for usucapion, whether mere detention or juridical possession, in contradistinction to civilis possessio, was termed naturalis possessio. See Mackeldey s Roman Law §… …   Ballentine's law dictionary

  • Possessio juris — или juris quasi possessio. Для беспрепятственного фактического осуществления прав в чужой вещи и некоторых обязательственных, дающих власть над вещами, столь же необходима владельческая защита, как и для беспрепятственного фактического… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • possessio pedis — See pedis possessio …   Ballentine's law dictionary

  • possessió — pos|ses|si|ó Mot Agut Nom femení …   Diccionari Català-Català

  • POSSESSIO — possessione …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • possessio — (Civil law.) That condition in which a person exercises his power over a corporal thing at his pleasure, to the exclusion of all others. The physical relation between a person and a thing which forms the basis of every notion of possession. See… …   Ballentine's law dictionary

  • possessio paciflca per annos 60 facit jus — /pazesh(iy)ow pssifaka par snows seksajinta feysst jss/ Peaceable possession for sixty years gives a right …   Black's law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»